Anjina Pektoris Tedavisi

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Anjina Pektoris Tedavisi"

Transkript

1 Anjina Pektoris Tedavisi Uzm. Dr. E. Bar ş KAYA, Doç. Dr. Kudret AYTEMİR Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dal, ANKARA Treatment of Angina Pectoris Anahtar Kelimeler: Kararl anjina pektoris, koroner risk faktrleri, medikal tedavi Key Words: Stable angina pectoris, coronary risk factors, medical treatment Koroner arterlerin çoğunlukla ateromatöz plaklarla daralmas ile ortaya ç kan koroner arter hastal ğ (KAH) önemli bir halk sağl ğ problemidir. Anjina pektoris (AP) s k görülen, KAH olan hastalar n çoğunu etkileyen ve yaşla birlikte görülme s kl ğ artan önemli bir semptomdur. Kronik kararl anjina, iskemik kalp hastal ğ olanlar n yaklaş k yar s nda ilk semptom olarak karş m za ç kmaktad r (1). Amerika Birleşik Devletleri nde 6 milyonun üzerinde AP li hasta bulunmaktad r ve her y l 350 bin yeni olgu eklenmektedir (2). Dünyadaki ölümlerin en önemli ve önde gelen nedeni iskemik kalp hastal klar d r (3). Dünya Sağl k Örgütü KAH a bağl ölümlerin, 2002 y l nda 7.1 milyondan 2020 y l nda 11.1 milyona yükseleceğini öngörmektedir (4). Anjina normal günlük aktiviteleri s n rlayarak yaşam kalitesini azaltmaktad r. Kararl AP li hastalar n y ll k ölüm h z % aras nda değişmektedir (5). Kararl anjinas olan hastalar çoğunlukla egzersiz veya stres durumlar nda göğüs ön duvar nda veya civar nda bas nç veya s k şt rma hissi duyar. AP kararl ve karars z olmak üzere iki grupta değerlendirilebilir. Karars z AP, akut koroner sendromlar olarak bilinen gruba dahil edilen, oluşum mekanizmas oldukça farkl olan ve k sa dönem koroner olay riski yüksek olan klinik bir tan d r. Kararl AP ise daha çok miyokard oksijen sunumu ve gereksinimindeki dengesizliklerden dolay ortaya ç kan bir semptomdur. Bu yaz da kararl AP tedavisi üzerinde durulacakt r. Kararl AP tedavisi çok yönlüdür (Tablo 1). Öncelikle hastaya hastal ğ n n tan m, belirtileri, doğal gidişi, risk faktörleri, tedavi seçenekleri ve t bbi izlenme gerekliliği konusunda bilgiler verilmelidir. AP tedavisinde anjina ataklar n n s kl ğ n n azalt lmas, anjinas z yürüme mesafesinin uzat lmas, geri dönüşümlü miyokard iskemisine bağl nefes darl ğ gibi semptomlar n giderilmesi ve miyokard infarktüsü (Mİ), karars z anjina veya iskemik ani ölüm gibi ciddi klinik problemlerin önlenmesi hedeflenmelidir. AP tedavisinde ilk olarak oksijen ihtiyac n art ran veya oksijen sunumunu azaltan ve anjinay presipi- Tablo 1. Kronik kararl AP tedavi stratejisi. 1. Anjinayı presipite eden veya kötüleştiren hastalıkların veya klinik durumların tespiti ve tedavisi 2. Koroner risk faktörlerinin ortaya konması ve modifikasyonu 3. İlaç dışı tedavi yöntemleri, yaşam tarzı değişiklikleri 4. İlaç tedavisi 5. Revaskülarizasyon: PKG veya KABG AP: Anjina pektoris, PKG: Perkütan koroner girişim, KABG: Koroner arter by-pass greftleme. 190

2 te eden veya kötüleştiren medikal durumlar n tespiti oldukça önemlidir. Anemi, tirotoksikoz, taşikardi, infeksiyonlar, ateş gibi durumlar miyokardiyal oksijen ihtiyac n art rarak anjinaya sebep olabilir. Bunun yan nda kronik akciğer hastal klar, sempatomimetik ilaç kullan m, kalp yetersizliği de anjinay presipite edebilir. Bu tür durumlar n uygun şekilde tedavisi kronik kararl AP tedavisinde kritik öneme sahiptir. KORONER RİSK FAKTÖRLERİNİN KONTROLÜ ve YAŞAM TARZI DEĞİŞİKLİKLERİ Genelde AP tedavisinde ilk basamak, hastan n koroner risk faktörlerinin ortaya konmas d r. Hipertansiyon, sigara içimi, diyabet, dislipidemi, fiziksel inaktivite, obezite gibi faktörler KAH n ortaya ç kmas nda ve progresyonunda oldukça önemli role sahiptir. Yüksek kan bas nc ve KAH ciddiyeti ile mortalitesi aras ndaki ilişkiyi gösterir pek çok epidemiyolojik çal şma bulunmaktad r (6). K rk-yetmiş yaş aras ndaki bireylerde, sistolik kan bas nc mmhg aras ndaki her 20 mmhg yükselme, iskemik kalp hastal ğ riskinde iki kat art şa neden olmaktad r (7). Hipertansiyon vasküler hasara sebep olarak ateroskleroz progresyonunu h zland rmakta, miyokardiyal oksijen ihtiyac n ve altta yatan iskemik kalp hastal ğ varl ğ nda iskeminin şiddetini art rmaktad r. Hafif-orta dereceli hipertansif hastalar n tedavisi KAH olaylar nda ve mortalitede %16 azalma ile sonuçlanm şt r (8). Bu nedenle kronik kararl AP si olan hastalarda kan bas nc kontrolü oldukça önemlidir. Antihipertansif tedavilerle birlikte uygun yaşam tarz değişiklikleri ve diyet tedavisine de başlamak gerekmektedir. Obez kişilerde ideal kiloya ulaş lmas ve düzenli egzersiz, kan bas nc n kontrol alt na almada, lipid bozukluklar n n ve diyabetin tedavisinde ve ayr ca anjina eşiğinin yükseltilmesinde önemli rol oynamaktad r. Sigara içimi bütün yaş gruplar nda KAH gelişmesi için oldukça güçlü bir risk faktörüdür. Sigara aterosklerotik plak erozyonuna ve akut tromboza neden olmaktad r (9). Sigara ayn zamanda diğer koroner risk faktörlerinin şiddetini de art rmaktad r. Sigara, alfa-adrenerjik sistem üzerinden koroner vasküler tonusu art rarak, miyokard oksijen ihtiyac n art r p, koroner kan ak m n azaltmaktad r. Dolay s yla sigara miyokard iskemisine neden olarak anjina ataklar - n s klaşt rmaktad r (10). Sigara ayn zamanda antianjinal ilaçlar n etkinliğini azaltmaktad r. Koroner kalp hastal ğ ndan korunmada en etkili ve en ucuz yöntemlerden biri sigaran n b rak lmas d r. Primer korunma çal şmalar nda lipid düşürücü ilaçlarla ve diyetle uygulanan tedavinin klinik KAH görülme s kl ğ n azalt ld ğ ortaya konmuştur. West of Scotland çal şmas nda, orta derecede hiperkolesterolemisi olan erkek hastalarda provastatinin Mİ ve ölümü önemli derecede azaltt ğ gösterilmiştir (11). Diğer çal şmalarda lovastatin ve simvastatin tedavisi de koroner olay ve ölüm riskinde azalmalara neden olmuştur (12). Klinik KAH olan kişilerde, serum kolesterol ve LDL değerlerine bak lmaks z n statin tedavisi ile hastal k progresyonunda ve istenmeyen koroner olaylarda azalma rapor edilmiştir (13,14). Kararl AP hastalar nda agresif lipid düşürücü tedavinin kardiyovasküler mortalite ve morbiditede azalmaya neden olduğu AVERT ve sonuçlar yeni aç klanan TNT çal şmalar nda gösterilmiştir (15,16). Kronik stabil anjinada risk faktörlerine odaklanm ş tedavi stratejisinin kan tlanm ş faydalar bulunmaktad r. Sigaray b rakma, kilo kontrolü, stresle baş etme, orta derecede egzersiz ve hipertansiyon, dislipidemi ve diyabetin uygun tedavi yöntemleri ile kontrol alt na al nmas semptomlar ve iskemik ataklar azaltsa da, genellikle antianjinal ajanlarla uygulanan farmakotedaviye gerek duyulmaktad r. İLAÇ TEDAVİSİ AP nin ilaçla tedavisinde iki önemli amaç bulunmaktad r. Birincisi Mİ ve ölümü azaltarak yaşam süresini uzatmak, ikinci olarak da anjinaya bağl semptomlar ve iskeminin ortaya ç k ş n azaltarak hayat kalitesini art rmakt r. Kararl AP tedavisi önceleri anjinal ataklar n s kl ğ n azaltan veya ortadan kald ran ilaçlara odaklanm şt. Buna karş n yaşam biçimi değişiklikleri ile birlikte, özellikle hipertansiyon ve kolesterol yüksekliğini hedef alan tedaviler ölümlerde ve Mİ de önemli azalmalara sebep olmuştur. Fakat bu ilaçlar erken dönemde anjinan n semptomatik iyileşmesine neden olmamaktad r. Semptomlar n Giderilmesi ve Egzersiz Kapasitesinin Art r lmas AP, miyokard n metabolik gereksiniminin yetersiz oksijen sunumuna bağl olarak sağlanamad ğ bir klinik semptomdur. Bu nedenle tedavideki amaç, miyokard oksijen tüketimini s n rlayarak veya koroner kan ak m n art rarak, iskeminin azalt lmas n sağlamakt r. Bu hedefe ulaşabilmek için çeşitli stratejiler bulunmaktad r (Tablo 2). Antianjinal ilaçlar (nitratlar, beta-blokerler ve kalsiyum kanal blokerleri) ilk 191

3 Kaya EB, Aytemir K Tablo 2. Antianjinal ilaçlar n ve revaskülarizasyon yöntemlerinin miyokard oksijen sunum ve gereksinimi üzerine etkisi. Miyokard oksijen gereksinimi Miyokard oksijen sunumu Nitratlar (azalmış SV volüm ve duvar stresi) (stenotik lezyonun dilatasyonu ve artmış kollateral akım) Beta-blokerler (KH, SKB ve kontraktilitede azalma) (diyastolik kan akımında artma) KKB (nondihidropiridin) (KH ve PVR de azalma) (koroner vazodilatasyon) KKB (dihidropiridin) (PVR de azalma) (koroner vazodilatasyon) Koroner by-pass Etki yok (artmış kan akımı) PKG Etki yok (artmış kan akımı) KH: Kalp hızı, KKB: Kalsiyum kanal blokerleri, SV: Sol ventrikül, SKB: Sistolik kan basıncı, PVR: Periferik vasküler rezistans, PKG: Perkütan koroner girişim, : Artma, : Azalma. seçenektir. Bununla birlikte revaskülarizasyon seçenekleri (perkütan koroner girişim, koroner by-pass) özellikle ciddi semptomatik olan hastalarda uygulanabilmektedir. Nitratlar Nitrogliserinin semptomatik faydalar yaklaş k 125 y ld r bilinmektedir. Bugüne kadar nitratlar n kardiyovasküler mortalite ve morbiditeyi belirgin derecede azaltt ğ n gösteren çal şma bulunmamaktad r. Nitratlar etkilerini guanilat siklaz aktivasyonu yolu ile gösterir. Hücre içi nitrik oksit sentezi artmas sonucu düz kas hücre gevşemesi meydana gelir. Bu ilaçlar arteriyoler vazodilatasyon yapsalar da, primer etkilerini venöz dilatasyona neden olarak ve buna bağl ön yükü azaltarak gösterir. Venöz göllenmeye bağl azalan ön yük, diyastol-sonu sol ventrikül hacmi ve diyastolik duvar gerilimini azalt r. Sonuç olarak miyokard oksijen ihtiyac azal r. Nitratlar arteriyoler rezistans da düşürerek ard yükü azalt r. Ard yükte meydana gelen bu düşme sistolik duvar geriliminde azalma ve ventrikül boşalmas nda art şla sonuçlanmaktad r. Bu ajanlar ayn zamanda normal ve stenotik koroner damarlarda vazodilatasyona sebep olmaktad r. Böylelikle koroner kan ak m da artm ş olmaktad r. Koroner kollateral damarlar n direnci azal r ve iskemik subendokardiyal bölgeye kan ak m artar. Nitrogliserinin kararl AP hastalar nda antitrombotik ve antiplatelet etkileri de bulunmaktad r. Egzersizle ortaya ç kan kararl anjinas olan hastalarda, nitratlar egzersiz tolerans n, anjinan n başlang - c na kadar geçen zaman ve yürüme testi s ras ndaki ST-segment depresyonunu iyileştirmektedir. Dil alt nitrogliserin tabletleri veya nitrogliserin spreyleri istirahat veya eforla ilişkili anjinan n hemen giderilmesinde oldukça etkilidir. Bununla birlikte planl egzersiz öncesinde iskemik ataklar azaltmak amac yla profilaktik olarak da kullan labilir. Anjina tekrarlar - n n önlenmesinde uzun etkili nitratlar (isosorbid dinitrat, mononitrat, transdermal nitrogliserinler) kullan lmaktad r (Tablo 3). Uzun etkili ve yavaş sal - n ml nitratlar tolerans nedeniyle 24 saatlik antianjinal koruma sağlayamamaktad r. Bu yüzden tolerans gelişimini azaltmak amac yla, bu ajanlar n kronik dönemdeki kullan mlar nda kan düzeylerinde dörtalt saatlik nitrats z bir dönem b rak lmal d r. Dil alt nitratlar ilk kez kullananlarda, özellikle ileri yaş gruplar nda, ani hipotansiyon, bradikardi ve bay lmalar izlenebileceğinden dikkatli olunmal d r. Bu nedenle ilk kez kullananlar n hemen oturmas veya uzanmas nda yarar vard r. İntravenöz (IV) nitrogliserin çoğunlukla akut koroner sendromlarda ve hipertansif krizlerde kullan l r. Bu hastalara 5 µg/dakika h z nda başlan p, gerekirse 200 µg/dakika h z na kadar ç k labilir. Nitrogliserin ve nitratlar n hipertrofik obstrüktif kardiyomiyopati hastalar nda kullan m sak ncal d r. Çünkü bu ajanlar sol ventrikül ç k ş yolu gradientini ve mitral yetersizliğinin ciddiyetini art rarak senkopa neden olabilir. Bununla birlikte ciddi aort darl ğ olan hastalarda da senkopa yol açabileceğinden nitratlardan kaç n lmal d r. Nitratlar ve sildenafilin birlikte kullan m hayat tehdit edici ciddi hipotansiyona neden olabilir. Bu nedenle nitrat alan hastalara son dozdan itibaren 24 saat içerisinde sildenafil almamas önemle hat rlat lmal d r. Uzun dönem nitrogliserin veya uzun etkili nitrat kullan m ile ortaya ç kan en önemli sorun nitrat tolerans n n gelişmesidir. Tolerans sadece antianjinal ve hemodinamik etkilere değil ayn zamanda antiplatelet etkilere karş da gelişir. Mekanizmas tam olarak ortaya konamam şt r. Buna karş n birlikte sülfhidril 192

4 Tablo 3. Nitrat preparatlar, uygulama yollar ve dozlar. İlaç ve endikasyonu Uygulanan yol Doz aralığı Sıklık Anjinal atakların tedavisi Nitrogliserin tablet Dil altı mg 1-3 kez Nitrogliserin sprey Dil altı mg 1-3 kez Anjinal ataklardan korunma Nitrogliserin tablet Dil altı mg 2-5 dakika, aktiviteden önce Nitrogliserin sypey Dil altı mg 2-5 dakika, aktiviteden önce Nitrogliserin SR Oral mg 2-3 kez/gün Nitrogliserin patch Transdermal mg/saat Günlük, 12 saat boş interval İsosorbid dinitrat Dil altı mg 5-10 dakika, aktiviteden önce İsosorbid dinitrat Oral mg 3 kez/gün, 14 saat boş zaman İsosorbid dinitrat SR Oral mg 1-2 kez/gün İsosorbid mononitrat Oral mg 2 kez/gün, dozlar arası 7 saat İsosorbid mononitrat SR Oral mg Günde tek doz grup içeren anjiyotensin dönüştürücü enzim (ACE) inhibitörlerinin, asetil veya metil sistein ve diüretik kullan m n n nitrat tolerans gelişimini azaltabileceği belirtilmektedir (17). Nitrat kullan m ile en s k karş laş lan yan etki baş ağr s d r. Bu istenmeyen etki baz durumlarda hastan n tedaviye uyumunu önemli derecede bozmaktad r. Böyle durumlarda nitrat tedavisi düşük dozlarda başlan r ve baş ağr s yapmaz duruma gelince doz giderek art r l r. Uzun süreli IV kullananlarda nadiren methemoglobinemi gelişebilir. Ayr ca, nadiren dil alt nitrogliserin kullan m na bağl olarak Bezold-Jarish refleksinin aktivasyonu ile bradikardi ve hipotansiyon izlenebilir. Beta-Blokerler Beta-blokerler kalp h z n, miyokardiyal kontraktiliteyi ve egzersizle indüklenmiş sistolik kan bas nc ndaki art ş düşürerek, miyokard oksijen gereksinimini azaltmaktad r. Bu ajanlar ayr ca diyastolik doluş zaman n da uzatarak, koroner perfüzyonu art rmaktad r. Fakat kalp h z ndaki belirgin düşme sol ventrikül diyastolik duvar gerilimini art rabilir. Bu durum miyokard oksijen gereksinimini art r r. Bu nedenle beta-blokerlere ek olarak nitrat tedavisinin verilmesi, bu istenmeyen durumu engelleyebilir. Beta-blokerler en etkili antiiskemik ilaçlard r ve egzersiz ve ambulatuar iskemiyi diğer ilaçlara göre belirgin derecede azaltmaktad r. Hem kardiyoselektif olan hem de olmayan ajanlar n kararl AP hastalar nda, egzersiz performans n iyileştirdiği ve egzersizle ortaya ç kan iskemiyi azaltt ğ gösterilmiştir (Tablo 4) (18). Kararl anjina tedavisinde beta-blokerlerle uygulanan tedavide istirahat kalp h z 55-60/dakika olarak hedeflenmelidir. Kombine alfa ve beta-adrenerjik antagonistik etkilere sahip ilaçlar n da kararl anjina tedavisinde etkin olduğu gösterilmiştir (19). Postinfarktüs kararl anjinas olan ve revaskülarizasyon sonras antianjinal tedavi gereksinimi duyan hastalarda, beta-bloker tedavisi semptomatik ve asemptomatik iskemik ataklar kontrol alt na almaktad r. Tablo 4. Klinik kullan mda beta-blokerler. İlaçlar Selektivite Anjina tedavisindeki doz Propranolol Yok mg, 2 kez/gün Metoprolol β mg, 2 kez/gün Atenolol β mg/gün Nadolol Yok mg/gün Timolol Yok 10 mg, 2 kez/gün Asebutolol β mg, 2 kez/gün Betaksolol β mg/gün Bisoprolol β1 10 mg/gün Esmolol (IV) β µg/kg/dakika Labetalol Alfa ve beta-bloker mg, 2 kez/gün Pindolol Yok mg, 3 kez/gün IV: İntravenöz. 193

5 Kaya EB, Aytemir K Beta-blokerler çoğunlukla nitratlarla kombine olarak uygulanmaktad r. Nitratlar sempatik tonusta art şa ve refleks taşikardiye yol açmaktad r. Bu durum betabloker kullan m ile giderilebilir. Ayr ca, beta-blokerler yavaş sal n ml dihidropiridin veya yeni nesil, uzun etkili dihidropiridin kalsiyum antagonistleri ile kombine olarak kullan labilir. Fakat beta-blokerler, verapamil veya diltizem ile kombine edildiğinde çok dikkatli olunmal d r. Çünkü ileri derecede bradikardi veya kalp bloklar izlenebilir. Büyük çapl randomize çal şmalarda, beta-blokerlerin çoğunun yeni Mİ geçirmiş hastalarda yaşam süresini uzatt ğ gösterilmiştir. Ayr ca, bu ajanlar n hipertansif hastalarda, yaşam süresini uzatt ğ, inme ve kalp yetersizliği gelişimini azaltt ğ da belirtilmiştir (20). Bununla birlikte beta-blokerler azalm ş sol ventrikül fonksiyonlar olan hastalarda, yaşam süresini uzatmakta ve hastaneye yat şlar da azaltmaktad r. TIBET (Total Ischemic Burden European Trial) çal şmas nda atenolol ve nifedipin kombinasyonunun, istatistiksel aç dan öneme ulaşmayan derecede kardiyak ölümlerde, Mİ de ve karars z anjinada azalmaya neden olduğu rapor edilmiştir (21). Pepine ve arkadaşlar, atenololün kararl AP hastalar nda kardiyovasküler sonlan mlar üzerine olumlu etkilerini, istatistiksel güce ulaşmasa da belirtmişlerdir (22). Beta-blokerler, ciddi bradikardi, yüksek dereceli atriyoventriküler blok, hasta sinüs sendromu ve ciddi dekompanse kalp yetersizliği gibi durumlarda kullan lmamal d r. Ast m, bronkospastik hastal k, ciddi depresyon ve periferal vasküler hastal klar, beta-bloker kullan m na rölatif kontrendikasyon oluşturan durumlard r. Çoğu diyabetik hasta beta-blokerleri tolere etmektedir, ancak insülin kullananlarda dikkatli olunmal d r. Yorgunluk, halsizlik, uykusuzluk, gece kabuslar, kladikasyonun şiddetlenmesi ve impotans beta-bloker kullan m na bağl olarak görülebilir. Kalsiyum Kanal Blokerleri Kalsiyum kanal blokerleri (KKB) kalsiyum kanallar ndan kalsiyumun geçişini engelleyerek etkilerini gösterir. Bu ilaçlar değişen oranlarda negatif inotropik etkiye sahiptir. Düz kas hücrelerinde kalsiyum iyonlar kontraktil mekanizmay regüle eder. KKB leri periferal vasküler yatakta düz kas hücre gevşemesine neden olarak vazodilatasyona yol açmaktad r. Yeni jenerasyon vazoselektif dihidropiridin ajanlarla, non-dihidropiridin (verapamil ve diltiazem) ilaçlar koroner vasküler rezistans azaltarak, koroner kan ak m nda art şa neden olmaktad r. Bu ilaçlar n hepsi epikardiyal ve arteriyoler rezistan damarlarda vazodilatasyona yol açmaktad r. Bununla birlikte KKB leri sistemik vasküler rezistans ve arteryel bas nc düşürerek, miyokard oksijen ihtiyac n azaltmaktad r. Diltiazem ve verapamil sinüs nod ve atriyoventriküler ileti h z n yavaşlatmaktad r. Uzun etkili dihidropiridin grubu ilaçlar daha çok arteryel dilatasyona neden olduğundan dolay (ard yük azalmas ), kararl AP hastalar nda oksijen ihtiyac n azaltmak amac yla kullan lmaktad r. KKB lerin klinik kullan m dozlar Tablo 5 te özetlenmiştir. Tablo 5. Kalsiyum kanal blokerlerinin klinik kullan mdaki dozlar. İlaçlar Genel doz Etki süresi Dihidropiridinler Nifedipin Kısa etkili: mg/gün Kısa Yavaş salınımlı: mg Amlodipin 5-10 mg/gün Uzun Felodipin 5-10 mg/gün Uzun İsradipin mg, 2 kez gün Orta Nikardipin mg, 3 kez gün Kısa Nisoldipin mg/gün Kısa Nitrendipin 20 mg, 1-2 kez gün Orta Diğer Diltiazem Kısa etkili: mg, 4 kez gün Kısa Yavaş salınımlı: mg/gün Uzun Verapamil Kısa salınımlı: mg, 3 kez/gün Kısa Yavaş salınımlı: mg/gün Uzun 194

6 Yap lan çal şmalarda KKB lerin beta-blokerlere benzer oranlarda anjinay gidermede etkili olduğu gösterilmiştir. Fakat retrospektif vaka-kontrol çal şma sonuçlar na göre, hipertansif hastalar n tedavisinde kullan lan k sa etkili nifedipinin Mİ riskinde art - şa neden olduğu rapor edilmiştir. Mİ ve karars z anjinas olan hastalar n değerlendirildiği, 16 çal şman n dahil edildiği bir meta-analizde, k sa etkili nifedipinin mortalitede art şa neden olduğu ortaya konmuştur (23). Buna karş n uzun etkili kalsiyum antagonistleri kronik kararl AP si olan hastalarda, semptomlar gidermede oldukça etkilidir. Semptomatik kararl AP hastalar nda antianjinal bir ilaçla yap lan en büyük çal şma olan ACTION da uzun etkili nifedipinin bütün nedenlere bağl ölümler, akut Mİ, refrakter anjina, yeni kalp yetersizliği gelişimi, inme ve periferal revaskülarizasyon üzerine etkileri araşt r lm şt r (24). Bu çal şmada kombine sonlan m noktas aç s ndan, nifedipin ile plasebo aras nda fark saptanmam şt r. Ancak nifedipin tedavisi uygulanan grupta ölüm ve herhangi bir kardiyovasküler olay oran daha az saptanm şt r. Belirgin derecede dekompanse kalp yetersizliği KKB kullan m aç s ndan en önemli kontrendikasyondur. Bununla birlikte yeni jenerasyon dihidropiridinlerin (amlodipin ve felodipin) düşük ejeksiyon fraksiyonuna sahip hastalarda anjinan n tedavisinde güvenle kullan labileceği belirtilmektedir. Bradikardi, sinüs nod fonksiyon bozukluğu ve atriyoventriküler nodal bloğu olan hastalarda, kalp h z n modüle eden KKB ler kullan lmamal d r. Uzun QT intervali olan hastalara bepridil verilmemelidir. Kalsiyum antagonistleri ile uzun dönem tedavide hipotansiyon, kardiyak fonksiyonlar n deprese olmas ve kalp yetersizliğinin kötüleşmesi izlenebilir. Bütün KKB ler ile periferal ödem ve konstipasyon görülebilir. Ayr - ca, baş ağr s, k zar kl k, baş dönmesi gibi semptomlar da bu ilaçlar n kullan lmas ile ortaya ç kabilir. Kombinasyon Tedavisi Beta-blokerler, kalsiyum antagonistleri ve uzun etkili nitratlar çoğu kararl AP hastas nda kombine edilerek kullan lmaktad r. Kombinasyon tedavisinde en uygun olan beta-blokerle uzun etkili nitratlar n birlikte kullan m d r. Nitrat ile dihidropiridin kombinasyonundan, her ikisi de vazodilatör olduğundan dolay kaç - n lmal d r. Çünkü bu kombinasyon ile refleks taşikardi, hipotansiyon ve baş ağr s s kl kla ortaya ç kar. Nifedipin veya diğer dihidropiridinlere beta-bloker eklenmesi, bu ilaçlar n etkinliğini art rmaktad r. Bununla birlikte verapamil veya diltiazemle bir betablokerin birlikte verilmesi iyi bir antianjinal etki sağlayabilir, ancak özellikle sol ventrikül fonksiyonlar s n rda veya düşük olan, sinüs bradikardisi veya atriyoventriküler ileti bozukluğu olanlarda, bu kombinasyon tehlikeli sonuçlar doğurabilir. Potasyum Kanal Aç c lar (Nikorandil) Nikorandil nikotinamid ester türevidir ve dual etki mekanizmas bulunmaktad r. Bu ilac n en belirgin etkisini, ATP duyarl potasyum (K) kanallar n açarak, periferal ve koroner rezistans arteriyoleri dilate ederek gösterir. Nikorandil ayr ca nitrat benzeri etki göstererek, sistemik venleri ve epikardiyal koroner arterleri de dilate eder. Sonuçta, bu ajan koroner kan ak - m n art r r, ön yük ve ard yükü azalt r (25). Nikorandilin antianjinal etkinlik ve güvenilirliği oral nitratlar, beta-blokerler ve KKB lere benzerdir. Bununla birlikte iskemiye bağl semptomlar gidermenin yan nda, bu ilac n kardiyoprotektif etkileri de bulunmaktad r. Klinik ve preklinik çal şmalarda, nikorandilin ATP duyarl potasyum kanallar n açarak iskemik ön koşullanmay (preconditioning) gerçekleştirdiği ortaya ç kar lm şt r (26). Bu ilaç egzersiz tolerans nda iyileşmeye de yol açmaktad r. Kararl anjinas olan 5126 hastan n 20 mg ve günde iki kez nikorandil ve plaseboya randomize edildiği IONA çal şmas nda, aktif ilaç tedavisi ile majör koroner olaylarda (kardiyak ölüm, Mİ ve anjina nedeniyle hastaneye yat ş) %17 (p= 0.014) rölatif risk azalmas tespit edilmiştir (27). Metabolik Ajanlar Metabolik ajanlar, kronik kararl AP hastalar nda, kardiyomiyositlerin metabolik etkinliğini art rmak amac yla kullan lan ilaçlard r. Miyokard iskemisi varl ğ nda, glikoz oksidasyonu yağ asidi oksidasyonuna göre daha az oksijen kullanarak enerji (ATP) üretmektedir. Yağ asidi oksidasyonun parsiyel inhibitörleri, miyokard enerji metabolizmas n daha az oksijenin kullan ld ğ glikoz oksidasyonuna yöneltmektedir. Trimetazidin ve ranolazin gibi metabolik ajanlar yağ asidi oksidasyonunu inhibe ederek, hemodinami üzerine etki göstermeden, anjina s kl ğ n azaltmaktad r. Trimetazidin egzersiz tolerans n art rmakta, iskemik semptomlar n ve elektrokardiyografik değişikliklerin ortaya ç k ş sürelerini uzatmaktad r (28). Bu ilac n güvenirliliği ve hasta tolerans da oldukça iyidir. Diğer Tedavi Yöntemleri Gen tedavisi: Terapötik anjiyogenez rejimleri, vasküler endotelyal ve fibroblast büyüme faktörlerinin 195

7 Kaya EB, Aytemir K seçilmiş izoformlar n tek büyüme faktörü olarak uygulanmas üzerine odaklanm şt r. Bu büyüme faktörleri en çok çal ş lan anjiyogenez ajanlard r. Büyüme faktörü proteinleri direkt olarak veya gen-bazl yöntemlerle (plazmid veya viral vektör kullan larak) elde edilerek endotel hücrelerine verilir. Böylelikle endotel hücreleri anjiyogenetik genleri eksprese etme potansiyeline sahip olmuş olur. Bu ajanlar direkt miyokarda, epikardiyal, endokardiyal veya intrakoroner yolla enjekte edilebilir. Fakat bu tedavinin etkinliğinden söz etmek için yeteri kadar güçlendirilmiş, kontrollü randomize çal şmalara gereksinim duyulmaktad r. Enhanced External Counterpulsation (EECP) : Bu tedavi yöntemi genellikle konvansiyonel antianjinal tedavi yöntemlerine yan t vermeyen, refraktör anjina hastalar na uygulanmaktad r. Bu cihaz bacaklar kompresyon aletleri ile saran, diyastol s ras nda 300 mmhg ya kadar şişiren, sistolde indiren bir sistemden oluşmaktad r. Bu sistem ventriküler sistol s - ras nda ventrikülün iş yükünü azalt r, diyastol s ras nda ise diyastolik perfüzyon bas nc n art rarak koroner kan ak m n iyileştirir. Semptomlardaki iyileşmenin mekanizmas n n, endotel fonksiyonlar ndaki düzelme, kollateral ak m n promosyonu, ventriküler fonksiyonlar ndaki iyileşme ve fiziksel egzersizde izlenen periferal etkilere benzer değişikliklerin olduğu düşülmektedir (29). EECP nin klinik kullan mda etkili olabilmesi için, birkaç hafta boyunca (günde bir saat, yedi hafta) uygulanmal d r. Gözlemsel çal şmalar, EECP nin anjina ve nitrogliserin kullanma s kl ğ n azaltt ğ, egzersiz tolerans n ve hayat kalitesini art rd ğ n göstermektedir. Spinal kord stimülasyonu: Spinal kord stimülasyonu refrakter anjinas olan hastalar için seçeneklerden bir tanesidir. Dorsal epidural alana (C7-T1 aras na) uyar c elektrodlar yerleştirilir. Bu elektrodlar uyar ile ağr y ve sempatik tonusu azaltmaktad r. Bu yöntemle miyokard oksijen kullan m n n azald ğ ve miyokardiyal mikrodolaş m n iyileştiği öne sürülmektedir (30). Çal şmalarda spinal kord uyar lmas n n egzersiz süresinde, anjina oluşana kadar geçen sürede uzama ve hayat kalitesinde art ş olduğu gösterilmiştir (31). Şelasyon: Bu tedavi yönteminin hiçbir faydas olmad ğ gibi zararlar bulunmaktad r. Bu nedenle hem akut koroner hem de kronik koroner hastalar na önerilmemektedir. REVASKÜLARİZASYON STRATEJİLERİ Kararl AP tedavisinde semptomlar ilaç tedavisi ile kontrol alt na al namazsa veya girişimsel olmayan yöntemlerle geniş alanda miyokard iskemisi gösterilmişse, hastalara koroner anjiyografi yapmak gereklidir. Anjiyografi sonucuna göre perkütan koroner girişim (PKG) veya koroner arter by-pass greftleme (KABG) yap l r. Hastan n yaş, cinsiyeti, beraberinde bulunduğu hastal ğ, birlikte önemli kapak hastal ğ n n bulunuşu, diyabetin varl ğ, koroner anatomisi, sol ventrikül fonksiyonu gibi faktörler girişim seçiminde rol oynayan faktörlerdir. Koroner Arter By-Pass Greftleme (KABG) KAH n tedavisinde 1960 l y llardan itibaren uygulanan tedavi, median sternotomi ve kardiyopulmoner by-pass ile uygulanmaktad r. Günümüzde halen geleneksel KABG yöntemleri kullan lmas na rağmen, atan kalpte (off-pump) KABG işlemi operatif morbidite, mortalite ve hastanede kal ş süresini azaltmaktad r. Yine son zamanlarda uygulamaya giren minimal invaziv cerrahi yöntemler geliştirilmiş ve artan arteryel greft kullan m da cerrahinin başar s n art rm şt r. Koroner by-pass greftleme anjina ve iskemiyi gidermede oldukça etkilidir. Fakat ilerleyen y llar içerisinde, özellikle venöz greftlerde girişim gerektiren daralmalar ortaya ç kabilmektedir. KABG etkin bir tedavi yöntemi olmas na rağmen yaklaş k %1-3 aras nda operatif mortalite oran na sahiptir. Kararl anjina hastalar nda KABG nin mortaliteyi veya Mİ yi azaltmada medikal tedavi veya PKG ye üstünlüğü yap lan randomize kontrollü çal şmalarda gösterilememiştir. Çal şmalar n subgrup analizlerinde, sol ana koroner arter, sol ön inen arterin içinde olduğu üç damar hastal ğ ve multidamar hastal ğ yla birlikte sol ventrikül fonksiyonu bozuk olan hastalarda KABG nin faydalar n n olduğu belirtilmiştir (32). Perkütan Koroner Girişim (PKG) 1970 li y llardan itibaren koroner anjiyoplasti yönteminin uygulanmaya başlamas ile birlikte, bu alanda hem teknolojik hem de farmakolojik yönden son y llarda çok önemli ilerlemeler kaydedilmiştir. Sonralar koroner stent uygulamas n n balon anjiyoplastiye üstün olduğu gösterilmiştir. Günümüzde çok çeşitli stentler, özellikle antiproliferatif, bağ ş kl k sistemini bask lay c ilaçlar (sirolimus, paklitaksel vb.) salan stentler kullan ma girmiştir. Koroner darl klar n balon anjiyoplasti veya stent ile dilatasyonu, anjinal semptomlar n s kl ğ n azaltmakta, anjinas z yürüme mesafesini uzatmakta ve 196

8 egzersizle ortaya ç kan iskemiyi azaltmaktad r. Medikal tedavi ile karş laşt r ld ğ nda semptomatik fayda hemen ortaya ç karken, %20-40 lara ç kan yeniden daralma (restenoz) oranlar, tekrar girişim veya KABG gereksinimine sebep olmaktad r. Diyabetik hastalarda restenoz oranlar daha fazlad r. İlaç kapl stentlerle bu oran %8-11 civarlar ndad r. Bununla birlikte ölümcül sonuçlara yol açabilen ve ilaç kapl stentlerle de ortaya ç kabilen subakut tromboz %0.5-1 aras nda izlenmektedir (33). PKG uygulanan hastalar n çoğu antianjinal ilaç kulland ğ için, PKG nin gerçek etkinliğini ortaya koymak oldukça zordur. PKG, KABG kadar etkin bir tedavi yöntemidir. Fakat unutulmamal d r ki, PKG uygulanan grupta semptom rekürrensi ve tekrar revaskülarizasyon oranlar daha fazlad r. Bununla birlikte PKG kararl AP hastalar nda ölüm veya Mİ riskini azaltmamaktad r. Ayr ca, bu yöntemle biyokimyasal Mİ tan s %4-7 aras nda konulmaktad r. Transmiyokardiyal Revaskülarizasyon Bu yöntemde lazer enerjisi kullan larak transmural endomiyokardiyal kanallar aç lmaktad r. Bu teknik cerrahi veya perkütan yolla uygulanabilir. Özellikle refrakter anjinas olan hiçbir tedavi yöntemine yan t vermeyen, konvansiyonel revaskülarizasyon yöntemlerinin uygulanamad ğ hastalara bu tedavi seçeneği yap labilir. Yap lan küçük çapl çal şmalarda egzersiz tolerans n n, anjina semptomlar n n ve hayat kalitesinin iyileştiği rapor edilmiştir. Miyokard İnfarktüsü ve Ölümden Korunmaya Yönelik Tedavi Kararl anjinal hastalar n az bir k sm nda ölüm veya Mİ izlenmektedir. Bunun nedeni genellikle y rt lmaya duyarl plaklar n çatlayarak, bu bölgede arterin k smi veya tam olarak t kanmas na yol açan trombüsün meydana gelmesidir. Bu tür plaklar n y rt lmas sonucu izlenen klinik tablo, akut koroner sendrom olarak adland r lmaktad r. Bu tür akut olaylar n gelişimini engellemek kronik KAH lar n tedavisinde önemli yer tutar. Aspirin kararl AP hastalar nda ölüm ve Mİ görülme s kl ğ n azaltmaktad r. Bu nedenle tüm kararl anjina hastalar günde mg dozlar nda aspirin almal d r. Yeni antiplatelet ajanlar olan klopidogrel veya tiklopidinin kararl AP tedavisinde aspirine üstünlüğünü gösterir çal şma bulunmamaktad r. Bu yüzden bu ilaçlar n sadece aspirine karş allerjik reaksiyon veya gastrointestinal intolerans varl ğ nda tercih edilmesi gereklidir. KAH olan kişilerde statinlerle uygulanan lipid düşürücü tedavi koroner morbidite ve mortaliteyi azaltmaktad r. Beta-blokerler, azalm ş sol ventrikül fonksiyonu olan hastalarda (EF < %40) kardiyak morbidite ve mortaliteyi azaltmaktad r. Bisoprolol, metoprolol XL veya karvedilol kararl anjinas olan ve ejeksiyon fraksiyonu düşük hastalarda mutlaka verilmelidir. ACE inhibitörleri kronik kararl anjina hastalar nda semptomatik iyileşme sağlamamaktad r. Quinapril ile yap lan QUASAR çal şmas nda, anjinas z yürüme zaman nda, egzersizle indüklenmiş veya ambulatuar iskemi aç s ndan iyileşme gösterilememiştir (34). ACE inhibitörleri sol ventrikül fonksiyonu bozuk olan koroner hastalar nda kardiyovasküler morbidite ve mortalitede azalmaya neden olmaktad r. Günümüzde ACE inhibitörleri EF i düşük kararl AP hastalar nda mutlaka kullan lmal d r. Bununla birlikte diyabet ve proteinürisi olan anjina hastalar na da ACE inhibitörleri verilmelidir. Bunun d ş ndaki kararl anjina hastalar na EUROPA çal şmas na göre ACE inhibitörü tedavisi uygulanabilir. Fakat bu çal şmada EF ölçümünün rutin olarak bütün hastalarda ölçülmediği göz önünde bulundurulmal d r. Bununla birlikte, sol ventrikül fonksiyonlar korunmuş kararl anjina hastalar üzerinde yap lan PEACE çal şmas nda trandolapril ile yap lan tedavinin üstünlüğü ortaya konamam şt r (36). KAYNAKLAR 1. Kannel WB, Feinleib M. Natural history of angina pectoris in the Framingham study. Prognosis and survival. Am J Cardiol 1972; 29: Gowda RM, Khan IA, Punukollu G, et al. Treatment of refractory angina pectoris. Int J Cardiol 2005; 101: Murray CJ, Lopez AD. Mortality by cause for eight regions of the world: Global Burden of Disease Study. Lancet 1997; 349: Morrow DA, Gersh BJ, Braunwald E. Chronic coronary artery disease. In: Zipes DP, Libby P, Bonow RO, Braunwald E (eds). Braunwald s Heart Disease, A Textbook of Cardiovascular Medicine. 7 th ed. Philadelphia: Elsevier Saunders, 2004: Thadani U. Management of stable angina-drugs, stents, devices or coronary bypass surgery. Business briefing: Long-term healthcare Jousilahti P, Vartiainen E, Tuomilehto J, et al. Sex, age, cardiovascular risk factors and coronary heart disease: A prospective follow up study of middle-aged men and woman in Finland. Circulation 1999; 99:

9 Kaya EB, Aytemir K 7. Lewington S, Clarke R, Qizilbash N, et al. Age-spesific relevance of usual blood pressure to vascular mortality: A meta-analysis of individual data for one million adults in 61 prospective studies. Lancet 2002; 360: Hebert PR, Moser M, Mayer J, et al. Recent evidence on drug therapy of mild to moderate hypertension and decreased risk of coronary heart disease. Arch Intern Med 1993; 153: Burke AP, Farb A, Malcom GT, et al. Coronary risk factors and plaque morphology in men with coronary disease who died suddenly. N Engl J Med 1997; 336: Czernin J, Sun K, Brunken R, et al. Effect of acute and long-term smoking on myocardial blood flow and flow reserve. Circulation 1995; 91: Shepherd J, Cobbe SM, Ford I, et al. Prevention of coronary heart disease with pravastatin in men with hypercholesterolemia. West of Scotland Coronary Prevention Study Group. N Engl J Med 1995; 333: Downs JR, Clearfield M, Weis S, et al. Primary prevention of acute coronary events with lovastatin in men and women with average cholesterol levels: Results of AFCAPS/TexCAPS. Air Force/Texas Coronary Atherosclerosis Prevention Study. JAMA 1998; 279: Scandinavian Simvastatin Survival Study Group: Randomised trial of cholesterol lowering in 4444 patients with coronary heart disease. The Scandinavian Simvastatin Survival Study (4S). Lancet 1994; 344: The Long-Term Intervention with Pravastatin in Ischaemic Disease (LIPID) Study Group: Prevention of cardiovascular events and death with pravastatin in patients with coronary heart disease and a broad range of initial cholesterol levels. N Engl J Med 1998; 339: Pitt B, Waters D, Brown WW, et al. Agressive lipid lowerin theraphy compared with angioplasty in stable coronary artery disease. Atorvastatin versus Revascularization treatmen Investigators. N Engl J Med 1999; 341: LaRosa JC, Grundy SM, Waters DD, et al. Intensive lipid lowering with atorvastatin in patients with stable coronary disease. N Engl J Med 2005; 352: Boesgaard S, Aldershvile J, Pedersen F, et al. Continuous oral N-acetylcysteine treatment and development of nitrate tolerance in patients with stable angina pectoris. J Cardiovasc Pharmacol 1991; 17: Thadani U. Treatment of stable angina. Curr Opin Cardiol 1999; 14: Prida XE, Hill JA, Feldman RL. Systemic and coronary hemodynamic effects of combined alpha- and beta-adrenergic blockade (labetalol) in normotensive patients with stable angina pectoris and positive exercise stress test responses. Am J Cardiol 1987; 59: Psaty BM, Smith NL, Siscovick DS, et al. Health outcomes associated with antihypertensive therapies used as first-line agents: A systematic review and meta-analysis. JAMA 1997; 277: Dargie HJ, Ford I, Fox KM. Total Ischaemic Burden European Trial (TIBET). Effects of ischaemia and treatment with atenolol, nifedipine SR and their combination on outcome in patients with chronic stable angina. The TIBET Study Group. Eur Heart J 1996; 17: Pepine CJ, Cohn PF, Deedwania PC, et al. Effects of treatment on outcome in mildly symptomatic patients with ischemia during daily life. The Atenolol Silent Ischemia Study (ASIST). Circulation 1994; 90: Furberg CD, Psaty BM, Meyer JV. Nifedipine: Doserelated increase in mortality in patients with coronary heart disease. Circulation 1995; 92: Poole-Wilson PA, Lubsen J, Kirwan BA, et al. Effect of long-acting nifedipine on mortality and cardiovascular morbidity in patients with stable angina requiring treatment (ACTION trial): Randomised controlled trial. Lancet 2004; 364: Taira N. Similarity and dissimilarity in the mode and mechanism of action between nicorandil and classical nitrates: An overview. J Cardiovasc Pharm 1987; 10: Yellon DF, Alkulaifi AM, Pugsley WB. Preconditioning the human myocardium. Lancet 1993; 342: The IONA Study Group. Effect of nicorandil on coronary events in patients with stable angina: the Impact Of Nicorandil in Angina (IONA) randomised trial. Lancet 2002; 359: Detry JM, Sellier P, Pennaforte S, et al. Trimetazidine: A new concept in the treatment of angina. Comparison with propranolol in patients with stable angina. Trimetazidine European Multicenter Study Group. Br J Clin Pharmacol 1994; 37: Bonetti PO, Holmes DR Jr, Lerman A, et al. Enhanced external counterpulsation for ischemic heart disease: What s behind the curtain? J Am Coll Cardiol 2003; 41: Latif OA, Nedeljkovic SS, Stevenson LW. Spinal cord stimulation for chronic intractable angina pectoris: A unified theory on its mechanism. Clin Cardiol 2001; 24: Hautvast RW, DeJongste MJ, Staal MJ, et al. Spinal cord stimulation in chronic intractable angina pectoris: A randomized, controlled efficacy study. Am Heart J 1998; 136: Rogers WJ, Coggin CJ, Gersh BJ, et al. Ten-year follow-up of quality of life in patients randomized to receive medical therapy or coronary artery bypass 198

10 graft surgery. The Coronary Artery Surgery Study (CASS). Circulation 1990; 82: Faxon DP. Bringing reality to drug-coated stents. Circulation 2004; 109: Pepine CJ, Rouleau JL, Annis K, et al. Effects of angiotensin-converting enzyme inhibition on transient ischemia: the Quinapril Anti-Ischemia and Symptoms of Angina Reduction (QUASAR) trial. J Am Coll Cardiol 2003; 42: Fox KM, EURopean trial On reduction of cardiac events with Perindopril in stable coronary Artery disease Investigators. Efficacy of perindopril in reduction of cardiovascular events among patients with stable coronary artery disease: Randomised, double-blind, placebo-controlled, multicentre trial (the EUROPA study). Lancet 2003; 362: Braunwald E, Domanski MJ, Fowler SE, et al. Angiotensin-converting-enzyme inhibition in stable coronary artery disease. N Engl J Med 2004; 351: YAZIŞMA ADRESİ Uzm. Dr. E. Bar ş KAYA Hacettepe Üniversitesi Hastanesi Kardiyoloji Bölümü Z Kat S hhiye-ankara doctorkaya@yahoo.com 199

Antianjinal ilaçlar. Prof. Dr. Öner Süzer

Antianjinal ilaçlar. Prof. Dr. Öner Süzer Antianjinal ilaçlar Prof. Dr. Öner Süzer www.onersuzer.com 1 2 2 1 Koroner iskemi, anjina, enfarktüs ve antianjinal tedavi Kalp dokusu, oksijene ihtiyacı bakımından vücuttaki pek çok organa göre daha az

Detaylı

KORONER ARTER HASTALIĞINDA BETA BLOKERLER GÖZDEN DÜŞÜYOR MU?

KORONER ARTER HASTALIĞINDA BETA BLOKERLER GÖZDEN DÜŞÜYOR MU? KORONER ARTER HASTALIĞINDA BETA BLOKERLER GÖZDEN DÜŞÜYOR MU? TABİ Kİ HAYIR, HER HASTAYA VERMELİYİZ DR. SABRİ DEMİ RCAN Beta Blokerler Adrenerjik reseptörler katekolaminler tarafından stimüle edilen G-protein

Detaylı

Eskimeyen Yeniler: Nabız Hızı ve Nabız Basıncı

Eskimeyen Yeniler: Nabız Hızı ve Nabız Basıncı Kan Basıncında Yeni Kavramlar Eskimeyen Yeniler: Nabız Hızı ve Nabız Basıncı Prof. Dr. Enver Atalar Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Nabız Basıncı Nabız Basıncı: Sistolik

Detaylı

blocked, also called ischemia

blocked, also called ischemia İskemik Kalbin Tedavisi Angina pectoris: chest pain or discomfort due to coronary artery disease It occurs when the heart muscle doesn't get as much blood as it needs, -usually- because one or more of

Detaylı

Stabil koroner arter hastalığında doğrular ve yanlışlar:

Stabil koroner arter hastalığında doğrular ve yanlışlar: Stabil koroner arter hastalığında doğrular ve yanlışlar: Hangi asemptomatik hastaya revaskülarizasyon? Prof. Dr. Sabri Demircan İstanbul Bilim Üniversitesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Koroner arter hastalığında

Detaylı

Bugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi

Bugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi Hipertansiyon Tedavisi: Bugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi Hipertansiyon Sıklık Yolaçtığı sorunlar Nedenler Kan basıncı hedefleri Tedavi Dünyada Mortalite

Detaylı

Hipertansiyon ve akut hipertansif atakta ne yapmalı? Prof. Dr. Zeki Öngen İ.Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı

Hipertansiyon ve akut hipertansif atakta ne yapmalı? Prof. Dr. Zeki Öngen İ.Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Hipertansiyon ve akut hipertansif atakta ne yapmalı? Prof. Dr. Zeki Öngen İ.Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Sağlıklı kişi Hipertansiyon: ne yapmalı? Risk faktörlerinden ölüme kardiyovasküler

Detaylı

Prof. Dr. Binali MAVİTAŞ Dicle Üniverstiesi Tıp Fakültesi Kalp ve Damar Cerrahisi A.D.

Prof. Dr. Binali MAVİTAŞ Dicle Üniverstiesi Tıp Fakültesi Kalp ve Damar Cerrahisi A.D. Prof. Dr. Binali MAVİTAŞ Dicle Üniverstiesi Tıp Fakültesi Kalp ve Damar Cerrahisi A.D. Endotel zedelenmesi ATEROSKLEROZ Monositlerin intimaya göçü Lipid yüklü makrofajlar Sitokinler İntimaya kas h. göçü

Detaylı

EGZERSİZ TEST SONUÇLARININ YORUMLANMASI. Doç.Dr.Mitat KOZ

EGZERSİZ TEST SONUÇLARININ YORUMLANMASI. Doç.Dr.Mitat KOZ EGZERSİZ TEST SONUÇLARININ YORUMLANMASI Doç.Dr.Mitat KOZ Fiziksel Uygunluk Test Sonuçları Klinik Egzersiz Test Sonuçları Fiziksel Uygunluk Test Sonuçlarının Yorumlanması Bireyler arası karşılaştırmalar

Detaylı

Kalp Yetersizliğinde Güncel Tedavi Doç. Dr. Bülent Özdemir

Kalp Yetersizliğinde Güncel Tedavi Doç. Dr. Bülent Özdemir Kalp Yetersizliğinde Güncel Tedavi Doç. Dr. Bülent Özdemir Kalp yetmezliği Ventrikülün dolumunu veya kanı pompalamasını önleyen yapısal veya işlevsel herhangi bir kalp bozukluğu nedeniyle oluşan karmaşık

Detaylı

Bir ARB Olarak Olmesartan. Prof. Dr. Tevfik Ecder İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı

Bir ARB Olarak Olmesartan. Prof. Dr. Tevfik Ecder İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı Bir ARB Olarak Olmesartan Prof. Dr. Tevfik Ecder İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı PatenT (Prevalence, awareness, treatment and control of hypertension

Detaylı

Kardiyak Resenkronizasyon Tedavisi (CRT)

Kardiyak Resenkronizasyon Tedavisi (CRT) Kardiyak Resenkronizasyon Tedavisi (CRT) Dr. Sabri Demircan Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji ABD September 20, 2014 Kardiyoloji Semineri 2009 1 Kalp Yetersizliğinin Ciddiyeti Ölüm Nedenleri

Detaylı

ST YÜKSELMESİZ AKUT KORONER SENDROMDA GİRİŞİMSEL TEDAVİ STRATEJİSİ

ST YÜKSELMESİZ AKUT KORONER SENDROMDA GİRİŞİMSEL TEDAVİ STRATEJİSİ ST YÜKSELMESİZ AKUT KORONER SENDROMDA GİRİŞİMSEL TEDAVİ STRATEJİSİ Sabahattin Umman İTF Kardiyoloji Anabilim Dalı 1 /18 Akut Koroner Sendromlar Önemleri Miyokart Hasarı Fonksiyon kaybı, Patolojik Fonksiyon

Detaylı

Multi-Attribute Utility Analysis (MAUA) (Endikasyona Yönelik İlaç Seçimi/Çok Yönlü Optimizasyon Analizi)

Multi-Attribute Utility Analysis (MAUA) (Endikasyona Yönelik İlaç Seçimi/Çok Yönlü Optimizasyon Analizi) Multi-Attribute Utility Analysis (MAUA) (Endikasyona Yönelik İlaç Seçimi/Çok Yönlü Optimizasyon Analizi) ETKİLİLİK Etken madde ne kadar etkili Sadece Farmakodinamik özellikler değil, Farmakokinetik özellikler

Detaylı

Akut Koroner Sendromlar ve Güncel Yaklaşım. Yrd.Doç.Dr. Hasan Büyükaslan Harran üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp A.D.

Akut Koroner Sendromlar ve Güncel Yaklaşım. Yrd.Doç.Dr. Hasan Büyükaslan Harran üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp A.D. Akut Koroner Sendromlar ve Güncel Yaklaşım Yrd.Doç.Dr. Hasan Büyükaslan Harran üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp A.D. Kılavuzlar 2011 Israrcı ST-segment yükselmesi belirtileri göstermeyen hastalarda

Detaylı

Kardiyovasküler hastalıklardan korunmak için 5 önemli neden :

Kardiyovasküler hastalıklardan korunmak için 5 önemli neden : 2008 İskemik Kalp Hastalıklarında Primer ve Sekonder Korunma Doç. Dr. Mehdi Zoghi Kardiyovasküler hastalıklardan korunmak için 5 önemli neden : 1. Kardiyovasküler hastalıklar (KVH) erken ölümlerin başlıca

Detaylı

Her kronik tam tıkalı lezyon açılmalı mı? Prof. Dr. Murat ÇAYLI Özel Adana Medline Hastanesi

Her kronik tam tıkalı lezyon açılmalı mı? Prof. Dr. Murat ÇAYLI Özel Adana Medline Hastanesi Her kronik tam tıkalı lezyon açılmalı mı? Prof. Dr. Murat ÇAYLI Özel Adana Medline Hastanesi Tanım Anjiyografik veya klinik olarak bir oklüzyonun süresinin 3 ay olmasıdır. Kesin (anjiyografik ispat): 3

Detaylı

Çalışmaya katılan hasta sayısı: 7601 (7599 hastanın datası toplandı)

Çalışmaya katılan hasta sayısı: 7601 (7599 hastanın datası toplandı) Sevgili Arkadaşlarım, CANTAB için en önemli çalışmamız CHARM Çalışmasıdır.. Eğitimlerde söylediğim gibi adınız-soyadınız gibi çalışmayı bilmeniz ve doğru yorumlayarak kullanmanız son derece önemlidir.

Detaylı

Hangi İlaç Renin Anjiyotensin Aldosteron Sistemini Daha İyi Bloke Eder?

Hangi İlaç Renin Anjiyotensin Aldosteron Sistemini Daha İyi Bloke Eder? Hangi İlaç Renin Anjiyotensin Aldosteron Sistemini Daha İyi Bloke Eder? Prof. Dr. Tevfik Ecder İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı Hangisi Renin-Anjiyotensin

Detaylı

GEBELİK ve BÖBREK HASTALIKLARI

GEBELİK ve BÖBREK HASTALIKLARI GEBELİK ve BÖBREK HASTALIKLARI Gebelikte ortaya çıkan fizyolojik değişiklikler Sodyum ve su retansiyonu Sistemik kan basıncında azalma Böbrek boyutunda artma ve toplayıcı sistemde dilatasyon Böbrek kan

Detaylı

BALIK YAĞI MI BALIK MI?

BALIK YAĞI MI BALIK MI? BALIK YAĞI MI BALIK MI? Son yıllarda balık yağı ile ilgili kalp damar hastalıklarından tutun da romatizma, şizofreni, AIDS gibi hastalıklarda balık yağının kullanılmasının yararları üzerine çok sayıda

Detaylı

Koroner Check Up; Coronary risk profile; Koroner kalp hastalıkları risk testi; Lipid profili;

Koroner Check Up; Coronary risk profile; Koroner kalp hastalıkları risk testi; Lipid profili; KORONER RİSK TESTİ Koroner Check Up; Coronary risk profile; Koroner kalp hastalıkları risk testi; Lipid profili; Koroner kalp hastalıklarına yol açan kolesterol ve lipit testleridir. Koroner risk testleri

Detaylı

Antianjinal ilaçlar. Prof. Dr. Öner Süzer www.onersuzer.com osuzer@istanbul.edu.tr

Antianjinal ilaçlar. Prof. Dr. Öner Süzer www.onersuzer.com osuzer@istanbul.edu.tr Antianjinal ilaçlar Prof. Dr. Öner Süzer www.onersuzer.com osuzer@istanbul.edu.tr Son güncelleme: 02.10.2006 Konuşma planı Bu konuda anlatılacak ilaçların toplu tanıtımı Koroner akım ve anjina pektoris

Detaylı

Hiperlipidemiye Güncel Yaklaşım

Hiperlipidemiye Güncel Yaklaşım İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri Sık Görülen Kardiyolojik Sorunlarda Güncelleme Sempozyum Dizisi No: 40 Haziran 2004; s. 69-74 Hiperlipidemiye Güncel Yaklaşım Prof. Dr. Hakan

Detaylı

Ani Kardiyak Ölüm: Önleyebilir miyiz? Doç. Dr. Yakup Ekmekçi Özel Ankara Güven Hastanesi

Ani Kardiyak Ölüm: Önleyebilir miyiz? Doç. Dr. Yakup Ekmekçi Özel Ankara Güven Hastanesi Ani Kardiyak Ölüm: Önleyebilir miyiz? Doç. Dr. Yakup Ekmekçi Özel Ankara Güven Hastanesi DİYALİZ-MORTALİTE 200 ölüm/1000 hasta-yıl. USRDS-2011 En önemli ölüm nedeni kardiyak hastalıklardır. USRDS -2011:

Detaylı

Akut Koroner Sendrom da Yeni Nesil Antikoagülanlar

Akut Koroner Sendrom da Yeni Nesil Antikoagülanlar Akut Koroner Sendrom da Yeni Nesil Antikoagülanlar Dr. Özgür SÖĞÜT Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Acil Tıp Kliniği, İSTANBUL Sunu Planı AKS de sekonder korunma Yeni Nesil Antikoagulanlar 7 adet

Detaylı

JNC 8; HiPERTANSİF HASTANIN AKILCI YÖNETİMİ

JNC 8; HiPERTANSİF HASTANIN AKILCI YÖNETİMİ JNC 8; HiPERTANSİF HASTANIN AKILCI YÖNETİMİ Hangi antihipertansifler kullanılmalı? Dr. Celalettin USALAN JNC-8 HT KILAVUZU JNC-7; 2003.. And then we wait and wait JNC kılavuzları JNC7 Non-sistematik analiz

Detaylı

Mİ Sonrası Tedavi ve Takip

Mİ Sonrası Tedavi ve Takip Mİ Sonrası Seyir Mİ Sonrası Tedavi ve Takip Prof. Dr. Adnan Abacı Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı 25 2 15 1 5 Ölüm/1 hasta ta/ayay Akut Mİ Unstabil angina Stabil angina 1 2 3

Detaylı

Hipertansiyonda Güncel Tedaviler

Hipertansiyonda Güncel Tedaviler Hipertansiyonda Güncel Tedaviler Yağız Üresin Prof. Dr. İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Farmakoloji AbD. İlaç Araştırmaları Birimi Aged under 55 years A Aged over 55 years or black

Detaylı

Kombinasyon tedavisi. Prof.Dr.Çetin Erol AÜTF Kardiyoloji ABD

Kombinasyon tedavisi. Prof.Dr.Çetin Erol AÜTF Kardiyoloji ABD Kombinasyon tedavisi Prof.Dr.Çetin Erol AÜTF Kardiyoloji ABD Kan basıncı (KB) kontrolünde güncel yaklaşım: Daha iyi etki mekanizması Tedavide KB kontrolünün ötesi fayda Daha iyi tedavi uyumu (motive hasta,

Detaylı

KALP YETMEZLİĞİ TEDAVİSİ;

KALP YETMEZLİĞİ TEDAVİSİ; YOĞUN BAKIM ÜNİTESİNDE KALP YETMEZLİĞİ TEDAVİSİ; Türk Toraks Derneği 13. Yılık Kongresi İstanbul Prof. Dr. Ali Serdar Fak Marmara Üniversitesi Hastanesi Hipertansiyon ve Ateroskleroz Ünitesi Mayıs 2010

Detaylı

ELEKTİF OLGULARDA ANTİTROMBOSİT,ANTİTROMBİN TEDAVİ STRATEJİSİ

ELEKTİF OLGULARDA ANTİTROMBOSİT,ANTİTROMBİN TEDAVİ STRATEJİSİ ELEKTİF OLGULARDA ANTİTROMBOSİT,ANTİTROMBİN TEDAVİ STRATEJİSİ Doç.Dr.B.Yılmaz CİNGÖZBAY GATA HAYDARPAŞA EĞİTİM HASTANESİ KARDİYOLOJİ SERVİSİ İSTANBUL İSTANBUL GİRİŞİMSEL KARDİYOLOJİ KURSU 11 Haziran 2011

Detaylı

Yeni Tanı Atrial Fibrilasyona Yaklaşım

Yeni Tanı Atrial Fibrilasyona Yaklaşım Yeni Tanı Atrial Fibrilasyona Yaklaşım Dr Özlem Özcan Çelebi Atrial Fibrilasyon Zirvesi 2014 Yeni Tanı Atrial Fibrilasyon Akut atak (Hemodinamik bozulma var-yok) Paroksismal Persistant Longstanding persistant

Detaylı

HIV ile İlişkili Komorbiditeler Simpozyumu: Multidisipliner Bakım Ağı Oluşturma 4 Kasım 2016,(İstanbul)

HIV ile İlişkili Komorbiditeler Simpozyumu: Multidisipliner Bakım Ağı Oluşturma 4 Kasım 2016,(İstanbul) HIV ile İlişkili Komorbiditeler Simpozyumu: Multidisipliner Bakım Ağı Oluşturma 4 Kasım 2016,(İstanbul) Kardiyovasküler Sorunlu Hasta Dr. Cihan YEŞİL Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları

Detaylı

KARDİYOJENİK ŞOK ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KARDİYOLOJİ ANABİLİM DALI

KARDİYOJENİK ŞOK ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KARDİYOLOJİ ANABİLİM DALI KARDİYOJENİK ŞOK ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KARDİYOLOJİ ANABİLİM DALI KARDİYOJENİK ŞOK-TANIM Ø Kardiyojenik şok (KŞ), kardiyak yetersizliğe bağlı uç-organ hipoperfüzyonudur. Ø KŞ taki hemodinamik

Detaylı

Acil Serviste Hipertansif Hastaya Yaklaşım

Acil Serviste Hipertansif Hastaya Yaklaşım Acil Serviste Hipertansif Hastaya Yaklaşım Doç. Dr. Sedat YANTURALI Dokuz Eylul Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı İzmir sedat.yanturali@deu.edu.tr 1 Sunu Planı Hipertansiyona genel bakış

Detaylı

Soru 1. Türkiye de 1 günde tüketilen ekmek miktarı kaç adettir? A) 41 milyon B) 61 milyon C) 81 milyon D) 101 milyon E) 121 milyon

Soru 1. Türkiye de 1 günde tüketilen ekmek miktarı kaç adettir? A) 41 milyon B) 61 milyon C) 81 milyon D) 101 milyon E) 121 milyon Birincilik Ödülü İkincilik Ödülü Üçüncülük Ödülü Soru 1 Türkiye de 1 günde tüketilen ekmek miktarı kaç adettir? A) 41 milyon B) 61 milyon C) 81 milyon D) 101 milyon E) 121 milyon EKMEK DANİMARKA FİNLANDİYA

Detaylı

Levosimendanın farmakolojisi

Levosimendanın farmakolojisi Levosimendanın farmakolojisi Prof. Dr. Öner SÜZER Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Farmakoloji ve Klinik Farmakoloji AbD 1 Konjestif kalp yetmezliği ve mortalite 2 Kaynak: BM Massie et al, Curr Opin Cardiol 1996

Detaylı

Akut koroner sendromlarda yeni antiagreganlar. Yrd.Doç.Dr.Mehmet DOKUR Zirve Üniversitesi Emine-Bahaeddin Nakıboğlu Tıp Fakültesi/Acil Tıp AD.

Akut koroner sendromlarda yeni antiagreganlar. Yrd.Doç.Dr.Mehmet DOKUR Zirve Üniversitesi Emine-Bahaeddin Nakıboğlu Tıp Fakültesi/Acil Tıp AD. Akut koroner sendromlarda yeni antiagreganlar Yrd.Doç.Dr.Mehmet DOKUR Zirve Üniversitesi Emine-Bahaeddin Nakıboğlu Tıp Fakültesi/Acil Tıp AD. Akut Koroner Sendrom(ACS) ST Segment Elevasyonlu Miyokart İnfarktüsü(STEMI)

Detaylı

Hipertansiyon Tedavisi Dr Ömer Kozan DEÜTF İzmir

Hipertansiyon Tedavisi Dr Ömer Kozan DEÜTF İzmir Hipertansiyon Tedavisi Dr Ömer Kozan DEÜTF İzmir Journal of Hypertension 2007;25:1105-1187 Arteriyel kalınlaşma ve katılaşma Sol ventrikük hipertrofisi HİPERTANSİYON Renal Disfonksiyon Beyin ESH/ESC 2007

Detaylı

Düşüğe Neden Olan Bir Hipertansif Fibromusküler Displazi Vakası. A Case of Hypertensive Fibromuscular Dysplasia Leading To Abortus

Düşüğe Neden Olan Bir Hipertansif Fibromusküler Displazi Vakası. A Case of Hypertensive Fibromuscular Dysplasia Leading To Abortus Düşüğe Neden Olan Bir Hipertansif Fibromusküler Displazi Vakası A Case of Hypertensive Fibromuscular Dysplasia Leading To Abortus Mehmet Mustafa TABAKCI1, Cüneyt Toprak1, Anıl Avcı1, Ramazan Kargın1 1

Detaylı

Çocuklarda Hipertansiyon Tedavisi

Çocuklarda Hipertansiyon Tedavisi Çocuklarda Hipertansiyon Tedavisi Dr. Ali Düzova Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Pediatrik Nefroloji ve Romatoloji Ünitesi 27. Ulusal Nefroloji, Hipertansiyon,

Detaylı

Hipertansiyonda ACEİ KKB Tedavisi

Hipertansiyonda ACEİ KKB Tedavisi Hipertansiyonda ACEİ KKB Tedavisi Prof. Dr. Tevfik Ecder İstanbul Tıp T p Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı 2007 7 Guidelines for the Management of Arterial Hypertension (ESH ESC) Antihipertansif Tedavinin

Detaylı

Hikmet Demir 53 Yaşında 2 Çocuk babası Emekli devlet memuru İstanbul da yaşıyor

Hikmet Demir 53 Yaşında 2 Çocuk babası Emekli devlet memuru İstanbul da yaşıyor Hikmet Demir Hikmet Demir 53 Yaşında 2 Çocuk babası Emekli devlet memuru İstanbul da yaşıyor Hikmet Demir, 53 Yaşında 2 Çocuk babası Emekli devlet memuru İstanbul da yaşıyor Yakınma: Gözlerde uçuşmalar,

Detaylı

ACE İnhibitörleri ve Yeni Çalışmalar: Mİ ve Kalp Yetersizliğinde Ne Değişti?

ACE İnhibitörleri ve Yeni Çalışmalar: Mİ ve Kalp Yetersizliğinde Ne Değişti? ACE İnhibitörleri ve Yeni Çalışmalar: Mİ ve Kalp Yetersizliğinde Ne Değişti? Prof. Dr. Barış İlerigelen İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Kardiyovasküler Korunmada

Detaylı

Koroner Arter Hastalığında Tanı Uzm. Dr. Zehra İlke Akyıldız İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kardiyoloji Kliniğiiği Aşağıdakilerden hangisi tipik göğüs ağrısının özellikleridir? a) Retrosternal

Detaylı

Prof. Dr. Azem AKILLI EÜTF Kardiyoloji İzmir

Prof. Dr. Azem AKILLI EÜTF Kardiyoloji İzmir Kalp yetersizliğine ine sahip yaşlılarda larda Nebivolol ü ün KARDİYAK SONUÇLARA (outcomes)) ve rehospitalizasyon üzerindeki etkileri Prof. Dr. Azem AKILLI EÜTF Kardiyoloji İzmir Hipertansiyonla Mücadele

Detaylı

DAMAR HASTALIKLARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR

DAMAR HASTALIKLARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI D.P.Ü. KÜTAHYA EVLİYA ÇELEBİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ DAMAR HASTALIKLARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR PROF. DR. AHMET HAKAN VURAL OP. DR. GÜLEN SEZER ALPTEKİN ERKUL OP. DR. SİNAN ERKUL

Detaylı

YOĞUN BAKIMDA KARDİYAK ARİTMİLERE YAKLAŞIM

YOĞUN BAKIMDA KARDİYAK ARİTMİLERE YAKLAŞIM YOĞUN BAKIMDA KARDİYAK ARİTMİLERE YAKLAŞIM Doç. Dr. Ali Serdar Fak Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Şubat 2009 Konu akışı Yoğun bakım hastalarında aritmi sıklığı ve çeşitleri

Detaylı

Diyaliz Hastalarında Antihipertansif İlaç Seçimi ve Pratik Öneriler

Diyaliz Hastalarında Antihipertansif İlaç Seçimi ve Pratik Öneriler Diyaliz Hastalarında Antihipertansif İlaç Seçimi ve Pratik Öneriler Doç. Dr. Sabahat Alışır Ecder Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı KDIGO önerilerine

Detaylı

HEDEF KAN BASINCI NE OLMALI?

HEDEF KAN BASINCI NE OLMALI? HİPERTANSİYONDA HEDEF KAN BASINCI NE OLMALI? Prof. Dr. Semra Bozfakıoğlu İstanbul Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı Hipertansiyon Prevalansı Dünyada 29.2 31.8 Ülkemizde % 26.4 % > 18 yaş (2003) PatenT

Detaylı

Yatan ve Poliklinik Takipli Kanserli Hastalarda İlaç Etkileşimlerinin Sıklığı ve Ciddiyetinin Değerlendirilmesi

Yatan ve Poliklinik Takipli Kanserli Hastalarda İlaç Etkileşimlerinin Sıklığı ve Ciddiyetinin Değerlendirilmesi Yatan ve Poliklinik Takipli Kanserli Hastalarda İlaç Etkileşimlerinin Sıklığı ve Ciddiyetinin Değerlendirilmesi Dr. Ali Ayberk Beşen Başkent Üniversitesi Tıbbi Onkoloji BD Giriş Sitotoksik tedaviler herhangi

Detaylı

Takiplerde hastalarda hangi özelliklere dikkat edilmesi gerektiğini

Takiplerde hastalarda hangi özelliklere dikkat edilmesi gerektiğini Dönem IV Kardiyoloji Stajı Konu: Atrial fibrilasyonlu hastaya yaklaşım Amaç: Bu dersin sonunda dönem IV öğrencileri atrial fibrilasyonu tanımlayabilecek, hastaya yaklaşımdaki temel prensipleri belirtebileceklerdir.

Detaylı

Yurdumuzda erişkinlerde diyabet sıklığı %13.7 (TURDEP-II)

Yurdumuzda erişkinlerde diyabet sıklığı %13.7 (TURDEP-II) Yurdumuzda erişkinlerde diyabet sıklığı %13.7 (TURDEP-II) Diyabetik hastalarda egfr ve albüminüri bağımsız olarak kardiyovasküler mortalite ve morbidite prediktörüdür. Yaşam Tarzı Değişiklikleri

Detaylı

ULUSAL KALP SAĞLIĞI POLİTİKASI ANA İLKELERİ

ULUSAL KALP SAĞLIĞI POLİTİKASI ANA İLKELERİ ULUSAL KALP SAĞLIĞI POLİTİKASI ANA İLKELERİ 1. Dünyada kalp-damar hastalıkları ile ilgili epidemiyolojik gerçekler 1.1. Kalp ve Damar Hastalığı Kavramı 1.2. Dünyada Kalp ve Damar Hastalıklarının Epidemiyolojisi

Detaylı

PULMONER HİPERTANSİYONUN. Prof Dr Sait Karakurt Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ve Yoğun Bakım Ana Bilim Dalı

PULMONER HİPERTANSİYONUN. Prof Dr Sait Karakurt Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ve Yoğun Bakım Ana Bilim Dalı PULMONER HİPERTANSİYONUN YBÜ de TEDAVİSİ Prof Dr Sait Karakurt Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ve Yoğun Bakım Ana Bilim Dalı YBÜ-pulmoner hipertansiyon PULMONER VENÖZ HİPERTANSİYON

Detaylı

DİYABET TEDAVİSİNDE HEDEF KAN BASINCI:

DİYABET TEDAVİSİNDE HEDEF KAN BASINCI: DİYABET TEDAVİSİNDE HEDEF KAN BASINCI: Hedef ne olmalı? İntensif tedavi gereklimi? PROF.DR.TEVFİK SABUNCU Harran Üniversitesi, Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı 2003 JNC-VII Hipertansiyon Sınıflandırması

Detaylı

BETA FORUM BETA BLOKERLERE FARKLI AÇILARDAN BAKIŞ DR. SABRİ DEMİ RCAN

BETA FORUM BETA BLOKERLERE FARKLI AÇILARDAN BAKIŞ DR. SABRİ DEMİ RCAN BETA FORUM BETA BLOKERLERE FARKLI AÇILARDAN BAKIŞ DR. SABRİ DEMİ RCAN Beta Blokerler Adrenerjik reseptörler katekolaminler tarafından stimüle edilen G-protein reseptör çiftlerinin bir sınıfıdır. Adrenerjik

Detaylı

Asistan Oryantasyon Eğitimi

Asistan Oryantasyon Eğitimi Türkiye Acil Tıp Derneği Asistan Oryantasyon Eğitimi ST YÜKSELMESİZ Akut Koroner Sendrom SOAP/NSTEMI Gazi Üniversitesi Acil Tıp Anabilim Dalı 02.04.2011 Sunumu Hazırlayan Dr. Mehmet Mahir KUNT Hacettepe

Detaylı

Resüsitasyonda HİPEROKSEMİ

Resüsitasyonda HİPEROKSEMİ Resüsitasyonda HİPEROKSEMİ Prof.Dr.Oktay Demirkıran İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı Yoğun Bakım Bilim Dalı Acil Yoğun Bakım Ünitesi Avrupa da yaklaşık 700,000/yıl

Detaylı

Beyin Omurilik Sıvısında Myelin Basic Protein Testi; CSF myelin basic protein; BOS da myelin basic protein;

Beyin Omurilik Sıvısında Myelin Basic Protein Testi; CSF myelin basic protein; BOS da myelin basic protein; MYELİN BASİC PROTEİN Beyin Omurilik Sıvısında Myelin Basic Protein Testi; CSF myelin basic protein; BOS da myelin basic protein; Beyin Omurilik Sıvısı içinde Myelin Basic Protein miktarının araştırılmasıdır.

Detaylı

Hipertansiyon ve Antihipertansif İlaçlar Hipertansiyon nedir?

Hipertansiyon ve Antihipertansif İlaçlar Hipertansiyon nedir? Hipertansiyon ve Antihipertansif İlaçlar Hipertansiyon nedir? En sık görülen kardiyovasküler hastalık Öngörü: 80 yaşında kadın ve erkekler %60-80 olasılıkla hipertansif Kontrol edilmezse böbrekler, kalp

Detaylı

Akut Koroner Sendromlar

Akut Koroner Sendromlar Akut Koroner Sendromlar Tanısal Yaklaşım Dr. Cihan Örem Kardiyoloji Anabilim Dalı 27. 4. 2018 Koroner Arter Hastalığı 1. Kronik koroner arter hastalığı (KAH) 2. Akut koroner sendromlar 1 KRONİK KAH 2 Epidemiyoloji

Detaylı

KARDİYAK REHABİLİTASYON ÖĞR. GÖR. CİHAN CİCİK

KARDİYAK REHABİLİTASYON ÖĞR. GÖR. CİHAN CİCİK KARDİYAK REHABİLİTASYON ÖĞR. GÖR. CİHAN CİCİK 1) Holter monitörizasyon - Hastaların kalp ritimlerinin 24 saat boyunca gözlemlenmesidir. - Kardiyak aritmik olayların ve semptomların görüntülenmesiyle esas

Detaylı

Gebelikte yeni gelişen Proteinüri ve Böbrek fonksiyon bozukluğu

Gebelikte yeni gelişen Proteinüri ve Böbrek fonksiyon bozukluğu Gebelikte yeni gelişen Proteinüri ve Böbrek fonksiyon bozukluğu Dr.Meltem Pekpak İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi 34.Ulusal Nefroloji, Hipertansiyon, Diyaliz ve Transplantasyon 18-22 Ekim,Antalya

Detaylı

Kombinasyonu mu? Ankara Numune Eğitim ve Araştırma

Kombinasyonu mu? Ankara Numune Eğitim ve Araştırma İlaç Tedavisi: Monoterapi mi? Kombinasyon mu? Sabit Doz Kombinasyonu mu? Doç. Dr.Başol CANBAKAN Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi İç Hastalıkları lkl Kliniğiiği Plan Kan Basıncı Kontrolünün Önemi

Detaylı

AKUT KORONER SENDROMDA ANTİPLATELET SEÇİMİ; NE, NE ZAMAN? DOÇ. DR. AYHAN SARITAŞ DÜZCE ÜNİVERSİTESİ ACİL TIP AD

AKUT KORONER SENDROMDA ANTİPLATELET SEÇİMİ; NE, NE ZAMAN? DOÇ. DR. AYHAN SARITAŞ DÜZCE ÜNİVERSİTESİ ACİL TIP AD AKUT KORONER SENDROMDA ANTİPLATELET SEÇİMİ; NE, NE ZAMAN? DOÇ. DR. AYHAN SARITAŞ DÜZCE ÜNİVERSİTESİ ACİL TIP AD Plan AKS Patofizyolojisi Antiplatelet Mekanizma Antiplatelet İlaç Çalışmaları UA/NSTEMI de

Detaylı

KORONER ARTER? NE ZAMAN? Hacettepe Üniversitesi Tıp T Fakültesi Radyoloji A.D.

KORONER ARTER? NE ZAMAN? Hacettepe Üniversitesi Tıp T Fakültesi Radyoloji A.D. KORONER ARTER GÖRÜNTÜLEMEDE BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİNİN YERİ: : KİME K? NE ZAMAN? Doç.. Dr. Tuncay Hazırolan Hacettepe Üniversitesi Tıp T Fakültesi Radyoloji A.D. KORONER ANJİYOGRAF YOGRAFİ Normal ve patolojik

Detaylı

Ateroskleroz ve Stabil Angina Pektoris

Ateroskleroz ve Stabil Angina Pektoris Ateroskleroz ve Stabil Angina Pektoris Prof.Dr.M.Sıddık ÜLGEN Mevlana Üniversitesi Kardiyoloji AD, 2015 www.drmsulgen.com Aterskleroz (Atero tromboz) Aterskleroz küçük ve orta çaplı arterlerin yavaş seyreden

Detaylı

Diyaliz hastalarında serebrovasküler olay:önleme ve tedavi. Nurol Arık

Diyaliz hastalarında serebrovasküler olay:önleme ve tedavi. Nurol Arık Diyaliz hastalarında serebrovasküler olay:önleme ve tedavi Nurol Arık Serebrovasküler hastalık/tanım İnme (Stroke) Geçici iskemik atak (TIA) Subaraknoid kanama Vasküler demans İskemik inme Geçici iskemik

Detaylı

Kardiyak Problemler ve Karaciğer Nakli

Kardiyak Problemler ve Karaciğer Nakli Kardiyak Problemler ve Karaciğer Nakli Dr. Hüseyin İlksen TOPRAK Karaciğer Nakli Enstitüsü Problem Karaciğer nakli Kardiyak Problemler Hasta Sayısı Giderek Artıyor KC Problemi KPB New York Eyaletinde 1998

Detaylı

HİZMETE ÖZEL. T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu DOSYA

HİZMETE ÖZEL. T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu DOSYA HİZMETE ÖZEL T.C. NORMAL Sayı : 77893119-000- Konu : Asetil salisilik asit içeren tekli veya kombine ilaçlar hk. DOSYA 19.07.2007 tarihli Asetil Salisilik Asit ve Askorbik Asit Kombinasyonu İçeren Preparatlar

Detaylı

Prediyabetik ve Tip 2 Diyabetik Kadınlarda Kardiyovasküler Risk: Gerçekten Erkeklerden Daha Yüksek Mi?

Prediyabetik ve Tip 2 Diyabetik Kadınlarda Kardiyovasküler Risk: Gerçekten Erkeklerden Daha Yüksek Mi? Prediyabetik ve Tip 2 Diyabetik Kadınlarda Kardiyovasküler Risk: Gerçekten Erkeklerden Daha Yüksek Mi? Prof Dr Füsun Saygılı EgeÜTF Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıBD DM Mortalite ve morbiditenin

Detaylı

Hipertansiyon Tedavisinde Güncel Yaklaşımlar. Prof. Dr. Tekin Akpolat Prof. Dr. Tevfik Ecder

Hipertansiyon Tedavisinde Güncel Yaklaşımlar. Prof. Dr. Tekin Akpolat Prof. Dr. Tevfik Ecder Hipertansiyon Tedavisinde Güncel Yaklaşımlar Prof. Dr. Tekin Akpolat Prof. Dr. Tevfik Ecder Health Statistics and Informatics Deaths attributed to 19 leading factors, by country income level, 2004 Yüzde

Detaylı

Yakınması: Efor sonrası nefes darlığı, sabahları şiddetli olan ense ağrısı, yorgunluk

Yakınması: Efor sonrası nefes darlığı, sabahları şiddetli olan ense ağrısı, yorgunluk 62 y., kadın, emekli bankacı İzmir de oturuyor. Yakınması: Efor sonrası nefes darlığı, sabahları şiddetli olan ense ağrısı, yorgunluk Öykü: 12 yıldır hipertansif. İlaçlarını düzenli aldığını ve diyete

Detaylı

Kararlı koroner arter hastalığı: Epidemiyoloji ve güncel tedavi kılavuzlarının yaklaşımı

Kararlı koroner arter hastalığı: Epidemiyoloji ve güncel tedavi kılavuzlarının yaklaşımı Turk Kardiyol Dern Ars 2016;44 Suppl 3:1-7 1 Kararlı koroner arter hastalığı: Epidemiyoloji ve güncel tedavi kılavuzlarının yaklaşımı Stable coronary heart disease: Epidemiology and the current treatment

Detaylı

Kardiyovasküler olayların önlenmesinde statinler. Dr. Sadi GÜLEÇ Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı

Kardiyovasküler olayların önlenmesinde statinler. Dr. Sadi GÜLEÇ Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Kardiyovasküler olayların önlenmesinde statinler Dr. Sadi GÜLEÇ Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Cleveland, Ohio/ABD, Kasım 1998 Kaza notları: 2 kişi olay anında, 1 kişi hastanede

Detaylı

JNC 8 göre Hipertansif Hastanın Tedavide Kan Basıncı Hedefi Ne Olmalı

JNC 8 göre Hipertansif Hastanın Tedavide Kan Basıncı Hedefi Ne Olmalı JNC 8 göre Hipertansif Hastanın Tedavide Kan Basıncı Hedefi Ne Olmalı Prof. Dr. Bülent ALTUN Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı Dünyada Hipertansiyon

Detaylı

ARB ler ile RAAS Blokajında Güncel Gelişmeler

ARB ler ile RAAS Blokajında Güncel Gelişmeler ARB ler ile RAAS Blokajında Güncel Gelişmeler Prof. Dr. Barış İlerigelen İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Güncel Tıp Akademisi - 18 Nisan 2009 Hipertansiyon Tedavisinde

Detaylı

Kronik Total Oklüzyon (KTO) da İlaç Salınımlı Stentler. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı

Kronik Total Oklüzyon (KTO) da İlaç Salınımlı Stentler. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Kronik Total Oklüzyon (KTO) da İlaç Salınımlı Stentler Prof Dr Deniz Kumbasar Prof.Dr.Deniz Kumbasar Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı AHA ACC LEZYON SINIFLAMASI RESTENOZ RİSKİNİ

Detaylı

Hazırlayan ekip : Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Çalışma Grubu. Üyeler - Dr.Baktash Morrad - Dr.Ayşe Hüseyinoğlu - Dr.

Hazırlayan ekip : Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Çalışma Grubu. Üyeler - Dr.Baktash Morrad - Dr.Ayşe Hüseyinoğlu - Dr. Genç Kardiyologlar Grup Sorumlusu - Prof.Dr.Oktay Ergene Bilimsel İçeriğin Değerlendirilmesi, Son Düzenleme - Prof.Dr. Recep Demirbağ Düzenleme, Gözden Geçirme - Uz.Dr.Rida Berilğen - Uz.Dr.Barış Düzel

Detaylı

PERİFERİK ARTER HASTALIĞI. Dr Sim Kutlay

PERİFERİK ARTER HASTALIĞI. Dr Sim Kutlay PERİFERİK ARTER HASTALIĞI Dr Sim Kutlay ENDOTEL Nitrik oksit Endotelin-1 Anjiotensin II Nitrik oksit NF-kB aktivasyonu Anjiotensin II Aktivatör protein-1 aktivasyonu Nitrik oksit Doku faktörü Plazminojen

Detaylı

NSTE-AKS Dr Behçet AL. Gaziantep University Antalya/Turkey-2012

NSTE-AKS Dr Behçet AL. Gaziantep University Antalya/Turkey-2012 NSTE-AKS 2012 Dr Behçet AL Gaziantep University Antalya/Turkey-2012 Önerilerin sınıfları Kanıt düzeyleri Tanı Tipik semptom göğüs ağrısıdır. Pratik tanı yöntemi EKG Klinik tablo İstirahatta uzun süreli

Detaylı

KTO'da antiplatelet seçimi nasıl olmalı? DAPT süresi daha mı uzun olmalı? Prof.Dr.Oğuz Yavuzgil Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Abd, İzmir

KTO'da antiplatelet seçimi nasıl olmalı? DAPT süresi daha mı uzun olmalı? Prof.Dr.Oğuz Yavuzgil Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Abd, İzmir KTO'da antiplatelet seçimi nasıl olmalı? DAPT süresi daha mı uzun olmalı? Prof.Dr.Oğuz Yavuzgil Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Abd, İzmir DES implantasyonu sonrası DAPT süresi DES

Detaylı

Dolaşımın Sinirsel Düzenlenmesi ve Arteryel Basıncın Hızlı Kontrolü. Prof.Dr.Mitat KOZ

Dolaşımın Sinirsel Düzenlenmesi ve Arteryel Basıncın Hızlı Kontrolü. Prof.Dr.Mitat KOZ Dolaşımın Sinirsel Düzenlenmesi ve Arteryel Basıncın Hızlı Kontrolü Prof.Dr.Mitat KOZ DOLAŞIMIN SİNİRSEL KONTROLÜ Doku kan akımının her dokuda ayrı ayrı ayarlanmasında lokal doku kan akımı kontrol mekanizmaları

Detaylı

YOĞUN BAKIMDA AKUT KALP YETMEZLİĞİNE YAKLAŞIM

YOĞUN BAKIMDA AKUT KALP YETMEZLİĞİNE YAKLAŞIM YOĞUN BAKIMDA AKUT KALP YETMEZLİĞİNE YAKLAŞIM Doç. Dr. Ali Serdar Fak Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Şubat 2009 Tanım: Kalp yetmezliği semptom ve bulgularının hızlı ortaya

Detaylı

Disritmiler, Ölümcül Disritmiler ve Elektriksel Tedaviler

Disritmiler, Ölümcül Disritmiler ve Elektriksel Tedaviler Disritmiler, Ölümcül Disritmiler ve Elektriksel Tedaviler Olgu 45 yaşında Hipertansiyon için Amlodipin 5 mg Sigara (+) Yoğun alkol kullanımı sonrası fenalık hissi Bilinci bulanık Tedavi? Aritmili Hastaya

Detaylı

Kadınlarda Koroner Bypass Operasyonunun Özellikleri ve Sonuçları

Kadınlarda Koroner Bypass Operasyonunun Özellikleri ve Sonuçları Kadınlarda Koroner Bypass Operasyonunun Özellikleri ve Sonuçları DOÇ. DR. GÖKÇEN ORHAN Dr. Siyami Ersek Göğüs Kalp Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi İSTANBUL Euroscore risk sınflaması STS risk

Detaylı

VAKA SUNUMU. Dr. Arif Alper KIRKPANTUR Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Nefroloji Ünitesi

VAKA SUNUMU. Dr. Arif Alper KIRKPANTUR Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Nefroloji Ünitesi VAKA SUNUMU Dr. Arif Alper KIRKPANTUR Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Nefroloji Ünitesi ÖYKÜ 58 yaşında, erkek hasta, emekli memur, Ankara 1989: Tip 2 DM tanısı konularak, oral antidiyabetik

Detaylı

Hipertansiyon ve J egrisi. Prof. Dr. Bülent ALTUN Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Ünitesi

Hipertansiyon ve J egrisi. Prof. Dr. Bülent ALTUN Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Ünitesi Hipertansiyon ve J egrisi Prof. Dr. Bülent ALTUN Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Ünitesi J EGRİSİ J Egrisi İle İlgili Görüşler a. Yoktur. b. Vardır. c. Vardır

Detaylı

Koroner Check Up; Coronary risk profile; Koroner kalp hastalıkları risk testi; Lipid profili;

Koroner Check Up; Coronary risk profile; Koroner kalp hastalıkları risk testi; Lipid profili; KORONER RİSK TESTİ Koroner Check Up; Coronary risk profile; Koroner kalp hastalıkları risk testi; Lipid profili; Koroner kalp hastalıklarına yol açan kolesterol ve lipit testleridir. Koroner risk testleri

Detaylı

Hipertansiyon yönetiminde yapılan hatalar Nurol Arık

Hipertansiyon yönetiminde yapılan hatalar Nurol Arık Hipertansiyon yönetiminde yapılan hatalar Nurol Arık HD Hemodiyalizde Hipertansiyon yönetiminde Tartışmalı noktalar Nurol Arık 1.Hangi kan basıncı değerleri hastayı temsil eder yada riski belirler? 2.Kan

Detaylı

Ani Kardiyak Ölüm (SCD)

Ani Kardiyak Ölüm (SCD) Ani Kardiyak Ölüm (SCD) VI. Acil Tıp Kış Sempozyumu /Afyon Dr. Melek Güryay Kent Hastanesi Acil Servis Kasım Ani Kardiyak Ölüm Kardiyak hastalığı bilinen veya bilinmeyen olgularda, kalple ilgili semptomların

Detaylı

Göğüs ağrılarının ayırıcı tanısı. Prof. Dr. Zeki Öngen İ.Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı

Göğüs ağrılarının ayırıcı tanısı. Prof. Dr. Zeki Öngen İ.Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Göğüs ağrılarının ayırıcı tanısı Prof. Dr. Zeki Öngen İ.Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Göğüs ağrısı ile ne sıklıkta karşılaşıyoruz? Göğüs ağrısı ile ne sıklıkta karşılaşıyoruz? İngiltere

Detaylı

HİPERTANSİYONUN GÜNCEL TEDAVİSİ. Prof Dr Sümeyye GÜLLÜLÜ Uludağ Üniversitesi Tıp Fak. Kardiyoloji AD Tabipler Odası

HİPERTANSİYONUN GÜNCEL TEDAVİSİ. Prof Dr Sümeyye GÜLLÜLÜ Uludağ Üniversitesi Tıp Fak. Kardiyoloji AD Tabipler Odası HİPERTANSİYONUN GÜNCEL TEDAVİSİ Prof Dr Sümeyye GÜLLÜLÜ Uludağ Üniversitesi Tıp Fak. Kardiyoloji AD 15.03.2017 Tabipler Odası Kan Basıncı Sınıflaması Ofis Dışı KB değerlerine göre HT tanımı HİPERTANSİYON

Detaylı

Tam revaskülarizasyonda CABG standart tedavidir

Tam revaskülarizasyonda CABG standart tedavidir Tam revaskülarizasyonda CABG standart tedavidir Dr. Cem Alhan XVI. Ulusal Kongre, 19-22 Mayıs, Eskişehir Changing patterns of initial treatment selection among medical therapy (MED, yellow line), percutaneous

Detaylı

STATİN FOBİSİ Prof. Dr. Mehmet Uzunlulu

STATİN FOBİSİ Prof. Dr. Mehmet Uzunlulu STATİN FOBİSİ Prof. Dr. Mehmet Uzunlulu İstanbul Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ABD KV olay riski (%) Statin çalışmaları: Primer koruma 10 8 6 4 2 0 1 Statin Placebo WOSCOPS WOSCOPS

Detaylı

Tarifname BÖBREKÜSTÜ BEZĠ YETMEZLĠĞĠNĠN TEDAVĠSĠNE YÖNELĠK BĠR FORMÜLASYON

Tarifname BÖBREKÜSTÜ BEZĠ YETMEZLĠĞĠNĠN TEDAVĠSĠNE YÖNELĠK BĠR FORMÜLASYON 1 Tarifname Teknik Alan BÖBREKÜSTÜ BEZĠ YETMEZLĠĞĠNĠN TEDAVĠSĠNE YÖNELĠK BĠR FORMÜLASYON Buluş, böbreküstü bezi yetmezliğinin tedavisine yönelik oluşturulmuş bir formülasyon ile ilgilidir. Tekniğin Bilinen

Detaylı

KALP SAĞLI. Prof. Dr. Dilek Ural. Kardiyoloji Anabilim Dalı

KALP SAĞLI. Prof. Dr. Dilek Ural. Kardiyoloji Anabilim Dalı GÜNÜMÜZDE KALP SAĞLI LIĞI Prof. Dr. Dilek Ural Kocaeli Üniversitesi Tıp T p Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı XX. YÜZYILY 20. YY Sonunda Doğumdan İtibaren Beklenen Yaşam am SüresiS Kaynak: Healthy People

Detaylı

İNTRATEKAL MORFİN UYGULAMASININ KORONER ARTER BYPASS GREFT OPERASYONLARINDA ETKİSİ

İNTRATEKAL MORFİN UYGULAMASININ KORONER ARTER BYPASS GREFT OPERASYONLARINDA ETKİSİ İNTRATEKAL MORFİN UYGULAMASININ KORONER ARTER BYPASS GREFT OPERASYONLARINDA STRES YANIT VE AĞRI KONTROLÜ ÜZERİNE ETKİSİ KARTAl KOŞUYOLU YÜKSEK İHTİSAS EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ ANESTEZİ VE REANİMASYON

Detaylı