E-FATURA VE E-DEFTER HOŞ GELDİNİZ

Transkript

1 E-FATURA VE E-DEFTER HOŞ GELDİNİZ Antalya 23. Ağustos 2013 YMM. Mevlüt GÜVEN

2 E-FATURA VE E-DEFTER KAĞITSIZ İŞLEMLERE DOĞRU BİR ADIM

3 SUNUM AKIŞI 1- YASAL DAYANAK 2- YENİ TTK NIN GETİRDİKLERİ 3- YENİ TTK VE BİLİŞİM 4- E-FATURA 5-E-DEFTER SIRA NUMARALI VUK GENEL TEBLİĞİ

4 YASAL DAYANAKLAR * 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu * 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu * 1 Sıra Nolu Elektronik Defter Genel Tebliği * 397 Sıra Nolu VUK Genel Tebliği * 416 Sıra Nolu VUK Genel Tebliği * 421 Sıra Nolu VUK Genel Tebliği * 2011 / 18 Sayılı Başbakanlık Genelgesi Tütün ve Tütün Mamulleri Kaçakçılığı ile Mücadele Eylem Planı * 2011 / 21 Sayılı Başbakanlık Genelgesi Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele Stratejisi Eylem Planı

5 YENİ TTK NIN GETİRDİKLERİ Yasal defterlerin elektronik ortamda da tutulabilmesine olanak sağlanmıştır. Yeni bir denetim çerçevesi getirilmiştir. İç Denetim Bağımsız Denetim : İşletmelerin kayıt ve işlemleri ile finansal tabloların uluslar arası raporlama standartlarına uygun hale getirilmesi sağlanmıştır. Dürüst Resim İlkesi

6 YENİ TTK ve BİLİŞİM * Kayıtlı Elektronik Posta ( KEP ) * E-Ticaret Sicili * E-Fatura * E-Arşivleme * E-Defter * E-İmza * E-Genel Kurul

7 E DEFTER NEDİR - Şekil Hükümlerinden Bağımsız - VUK ve TTK uyumlu Tutulması zorunlu olan defterlerde yer alması gereken bilgileri kapsar Elektronik kayıtlar bütünü

8 NEDEN E-DEFTER? Uluslar arası standartlara uyum sağlamak Kağıt yükümlülükleri ortadan kaldırmak Ticari hayata yeni açılımlar kazandırmak Kağıt süreçleri ihtiyaca uygun biçimde revize etmek Uluslar arası ve uzaktan denetimin kapısını aralamak Elektronik denetim için uygun altyapıyı oluşturmak Vergiye Gönüllü uyumu sağlamak.

9 KİMLER E-DEFTER TUTABİLİR? Bilanço usulüne göre defter tutan Gelir vergisi mükellefleri Kurumlar vergisi mükellefleri

10 E-DEFTER TUTMANIN KOŞULLARI NELERDİR? Gerçek Kişi Tüzel Kişi ÖN KOŞUL ÖN KOŞUL * Elektronik İmza * Uyumlu Yazılım * E-Fatura Kullanıcısı Olmak * Mali Mühür * Uyumlu Yazılım

11 e-defter TASDİK ZAMANI Elektronik Defter Tutma Sürecinde hesap döneminin ilk ayının beratının alınması açılış onayı,son ayının beratının alınması ise kapanış onayı yerine geçer. *Gerçek kişiler elektronik defterlerini,ilgili olduğu ayı takip eden ayın son gününe kadar kendilerine ait güvenli elektronik imza ile imzalar *Tüzel kişiler elektronik defterlerini,ilgili olduğu ayı takip eden ayın son gününe kadar kendilerine ait mali mühür ile onaylar Başkanlık mali mührünü de içeren beratlar elektronik defter ile birlikte muhafaza edilir.

12 HANGİ DEFTERLER ELEKTRONİK ORTAMDA TUTULABİLECEK?

13 E-İMZA & MALİ MÜHÜR Elektronik İmza Mali Mühür Kişi Kurum Kaynak,Bütünlük,Değişmezlik «6102 sayılı TTK md:65/4 Defterlerin ve gerekli diğer kayıtların elektronik ortamda tutulması durumunda, bilgilerin saklanma süresince bunlara ulaşılmasının ve bu süre içinde bunların her zaman kolaylıkla okunmasının temin edilmiş olması şarttır.»

14 E-DEFTER STANDARDI Genişletilebilir İşletme Raporlama Dili Uluslararası Standart Finansal Raporlama Dili Genişletilebilir

15 NEDEN TEK FORMAT? Dönüşüm ve yeniden üretim süreçlerini ortadan kaldırır. Standart denetim & analiz araç ve uygulamalarının kullanımına imkan sağlar. Standart raporların üretilmesine imkan verir. Muhasebe döngüsü içerisinde ve finansal raporlama zincirinde bilgilerin hızlı, ucuz iletimini sağlar. Uluslararası finansal bilginin kullanıcıları tarafından anlaşılabilir olmasını sağlar.

16 E-DEFTER İŞ SÜREÇLERİ Mükellef Tebliğde belirlenen şartlar ve XBRL formatında aylık defterini hazırlar Gerçek kişiler e-imza ile Tüzel kişiler mali mühür ile imzalar Onaylanan defterin imza/mühür değeri alınır e-defterin imza/mühür değerini taşıyan e-defter Beratı mükellef tarafından elektronik ortamda hazırlanarak e-imzalanır/mühürle nir Mükellef e-defterini ve uygulamadan indirdiği beratı yasal saklama süresince muhafaza eder GİB uygulamadan gelen e-defter Beratını kendi mühürü ile onaylar e-defter uygulamasına e-imza/mali mühür ile girilir e-defter Beratı Uygulamaya yüklenir e-defter uygulamasına e-imza/mali mühür ile girilir

17 MUHAFAZA VE İBRAZ e-defter e-defter Beratı Elektronik Defterler, İstenildiğinde ibraz edilmek üzere ilgili olduğu beratları ile birlikte muhafaza edilmek zorundadır.

18 E-DEFTER VE DENETİM İç denetim ve hesap verebilirlik Denetime girdi sağlama fonksiyonu Elektronik kayıtların orijinal biçimi ile geleceğe taşınması Kayıtların güvenliği, değiştirilememesi, inkar edilememesi Kayıtlara hızlı ve uzaktan erişim imkanı

19 E-DEFTER İN SAĞLADIKLARI Bilgiye Erişim İşletme Raporlama Bilginin Güvenliğinin Sağlanması iç denetim İç Denetim bağımsız BAĞIMSIZ denetim DENETİM

20 PAYDAŞLAR GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI E-DEFTER

21 E- DEFTER İLE İLGİLİ SIKÇA SORULAN SORULAR

22 E-DEFTER TUTMAK ZORUNLU MU? 1 Sıra Nolu E-Defter Genel Tabliği 421 Sıra Nolu VUK Genel Tebliği Uygulamadan yararlanma isteğe bağlıdır Bazı kritik sektörler için 2014 takvim yılı içerisinde e-defter uygulamasına geçme zorunluluğu getirilmiştir Madeni yağ Tütün ANTALYA,23 AĞUSTOS 2013 YMM.MEVLÜT GÜVEN Alkol Kolalı Gazozlar

23 E-DEFTERİN AÇILIŞ ONAYI NASIL YAPILACAK? HESAP DÖNEMİ ORTASINDA E-DEFTERE GEÇEBİLİR MİYİM? E-DEFTER ve KAĞIT DEFTERİ BİRLİKTE TUTABİLİR MİYİM? HESAP DÖNEMİ ORTASINDA E-DEFTER GEÇTİĞİMDE KAĞIT DEFTERİMİ NE YAPACAĞIM?

24 E-FATURA DÜNYADA E-FATURA TANIM TÜRKİYEDE E-FATURA HEDEFLER

25 E-FATURA NEDİR? 397 Sıra numaralı VUK Genel Tebliğindeki şartlara uygun Şekil hükümlerinden bağımsız Faturada yer alması gereken bilgileri kapsar Elektronik kayıtlar bütünü biçiminde oluşturulur Kaynağının doğruluğu, içeriğinin bütünlüğü, değişmezliği e-imza/mali mühür ile sağlanır

26 DÜNYADA E-FATURA Avrupa da elektronik fatura çalışmaları 2001/115/EC KDV Direktifine dayanır Kamu öncülüğünde geliştirilen uygulamaların başarısı yüksek olmuştur Elektronik fatura paylaşımında lider ülkelerde kamuya gönderilen faturaların e-fatura olması zorunludur Latin Amerika ülkelerinde kayıt dışı ekonomi ile mücadele ve kaçakçılığı önleme çalışmalarının sonucu olarak e-fatura zorunlu tutulmuştur İş süreçlerinin tamamını (fatura, defter, ödeme, vb) elektronik ortama taşıyanlar önemli maliyet avantajı elde etmişlerdir

27 Lider Ülkeler Meksika, Şili,Brezilya,Norveç İsveç Finlandiya İsviçre Gelişmiş Ülkeler ABD,Kanada,AB,Arjantin Gelişmekte Olan Ülkeler Sovyetler Birliği,Polonya,Cezayir, Mısır,Türkiye,İran,Pakistan,Hindistan,Avusturalya, Güney Afrika Geri Kalmış Ülkeler Çin,Japonya,Afrika Ülkeleri,Orta Amerika

28 DÜNYADAKİ FATURA RAKAMLARI 2012 Tahmini Yıllık Fatura Düny a Tahmini Elektronik Fatura Oranı Tahmini Yıllık Elektronik Fatura Artış Oranı Avrupa Dünya Avrupa Dünya Avrupa Tüketici 200 milyar 17 Milyar %12 %25 İş Alemi / ükümet 150 Milyar %5 %20 16 Milyar %18 %30 Kaynak: B.Koch.Billentis

29 KAĞIT FATURA E- FATURA *Kağıt, basım, dağıtım, alım ve işleme *Belgelerin arşivlenmesi için depolama *Arşivlenen kağıt faturanın yüksek sorgu maliyeti *Faturada hata tespiti ve itiraz süresinin uzunluğu *Faturanın doğruluk kontrolünün manuel yapılması *Fatura bilgilerinin manuel girişi ve hata oranı yüksek veri *Ödeme sistemlerine aktarımda manuel süreç *İnternet/web servis aracılığıyla güvenli bir şekilde fatura gönderme ve alma * Elektronik arşivleme *Fatura bilgilerine sistem sorgusuyla anında erişim *Faturaya ilişkin bilgilerin anında kontrolü, doğrulanması ve anlık uyuşmazlık çözümü *Kaynağının doğruluğu ve içeriğinin bütünlüğünün anında ekranlardan denetlenebilmesi *Anlık ve otomatik veri kaydı ile hata ihtimalinin en aza indirgenmesi *Nakit yönetimi ve ödeme sistemine otomatik aktarım

30 TÜRKİYE DE E-FATURA e-fatura standardı UBL(Universal Business language Evrensel İş Dili ) ile birlikte işlerlik sağlanır. Yurtdışı ve yurtiçi e-fatura dolaşımına imkan verir. Yalnızca sisteme kayıtlı taraflar uygulamadan faydalanır. Nitelikli elektronik imza/ mali mühür gerektirir. Merkezi mesajlaşma platformu aracılığıyla e-fatura gönderimi sağlanır.

31 E-FATURA STANDARDI 63 Adet Ticari Ticari Belgelerin Belgenin XML Dünya çapında formatında tanımını bulundurduğu tüm içerir bilgileri içerir Ülkelerin ihtiyaçlarına göre Ülkeler arasında ticari işlerliği sağlar özelleştirilebilir. Birbirleriyle konuşabilen yazılım uygulamalarıdır

32 FATURANIN GÖNDERİME HAZIRLANMASI FATURA

33 E- FATURA İŞ AKIŞI SATICI 1 2 ALICI SİSTEM YANITI GİB SİSTEM YANITI 4 3

34 HEDEFLER E-faturanın uluslararası dolaşımı sağlanacaktır. Ödeme entegrasyonu gerçekleştirilecektir Kamuya gönderilecek faturaların e-fatura olması zorunlu olacaktır. E-defter ve e-fatura uygulamalarının yaygınlaştırılması sağlanacaktır

35 421 SIRA NUMARALI VUK GENEL TEBLİĞİ NELER GETİRİYOR? Kritik sektörler için e-fatura ve e-defter kullanma zorunluluğu getirilmiştir. Özel entegrasyon yöntemlerine izin verilmiştir. Kayıtlı taraflar arasında e-fatura kullanımı alternatif olmaktan çıkarılmıştır Elektronik faturanın saklanması konusunda Başkanlıktan izin almış hizmet sağlayıcılarından saklama hizmeti alınabilmesine izin verilmiştir

36 KAPSAMA GİREN MÜKELLEFLER 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında madeni yağ lisansına sahip olanlar 2011 yılında mal alan 25 milyon ve üstü brüt satış hasılatına sahip olan mükellefler 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal edenler 2011 yılında mal alan 10 milyon ve üstü brüt satış hasılatına sahip olan mükellefler

37 ZORUNLU UYGULAMAYA GEÇİŞ e-fatura 01/09/2013 tarihine kadar Başvuru işlemlerinin tamamlanmış olması e-defter Yazılımını kendi geliştiren mükelleflerin 01/09/2014 tarihine kadar testlerini tamamlamış olmaları

38 YENİ TEBLİĞ İLE E-FATURA UYGULAMASINDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER 397 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği -Kağıt faturanın yanında alternatif bir yöntemdir - Uygulamadan yararlanma isteğe bağlıdır -- Mükellefin kendi bilgi işlem aracılığıyla uygulamadan yararlanabilir 421 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği - Kayıtlı taraflar arasında e-fatura kullanımı zorunludur -Kritik sektörler için kullanımı zorunludur - Özel entegratörler aracılığıyla e-fatura uygulamasından yararlanabilme olanağı getirilmiştir

39 397 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği - Mükellefin kendi bilgi işlem sisteminde saklanmalıdır 421 Sıra Nolu VUK Genel Tebliği VERİ -Elektronik faturaların bulutta saklanması olanaklı hale gelmiştir. APPS ww APPS w VERİ

40 E-FATURA UYGULAMASINDAN FAYDALANMA YÖNTEMLERİ 397 sıra no.lu tebliğde iki yöntem belirlenmiştir 1 PORTAL 2 ENTEGRASYON Web uygulaması Gelişmiş bilgi Temel fonksiyonlar işlem sistemi E-imza/mali Doğrudan bağlantı mühür Gönderme E-imza/mali ve Alma mühür Arşivleme Arşivleme KOBİ ler için Büyük işletmeler uygun için uygun

41 421 sıra no.lu tebliğ ile üçüncü yöntem getirilmiştir. 1 PORTAL 2 ENTEGRASYON 3 ÖZEL ENTEGRASYON * Bakanlıktan onay almış 3.taraflar ( Özel Entegratörler ) Özel Entegratörler aracılığıyla fatura değişimi * E-imza / mali mühür * Tüm Mükellefler için uygun

42 GİB Portalı 2 şekilde kullanılabilir; a) Faturanın sisteme manuel girilmesi ( İzlenmesi) B) Faturaların tanımlı formatta toplu olarak yüklenmesi/alınması ( FYM = Fatura Yükleme Modülü ) Bunlar hangi durumlarda tercih edilmeli

43 GİB Portalı : Az sayıda fatura hareketinin olduğu işletmelerde GİB den E-Fatura mükellefi başvurusuna olumlu yanıt almak ve portal yöntemiyle kullanım talep etmek. Maliyeti yok. Manuel iş yükü oluşturur.fazla sayıda fatura hareketi olan işletmelerde kullanımı zordur. Entegrasyon söz konusu olmadığından uygulama bağımsızdır

44 GİB FYM Fatura Yükleme Modülü : Aylık fatura hareketi 5000 adet ve altında olan işletmelerde FYM ile gönderilecek dosyalar UBL-TR dışında hazırlanıp Mali Mühür ile onaylanmış olmalıdır.sistem ihtiyacı GİB portalına göre manuel iş yükü azdır. Aylık yüklenebilecek fatura sayısı limitlidir.

45 İŞLETMENİN BİLGİ İŞLEM SİSTEMİNİ ENTEGRE EDEREK KULLANIMI Bilgi işlem sistemi entegrasyonu için GİB tarafından talep edilen bir takım standartlara uyulması ve isterlerin sağlanması gerekmektedir. * Statip IP * 7 X 24 Erişebilirlik!

46 BİS ( Bilgi İşlem Sistem Raporu ) Kullanılan Sunucu Bağımsız Disk Ünitesi Ağ Cıhazı ve Ağ Bağlantları Güvenlik Cıhazı ve Program İnternet Bağlantısı İş Sürekliliği ve Felaketten Kurtarma Senaryoları Yedekleme ve Donanım Yazılımları Saklamanın ve yedeklemenin nereye yapılacağı Bunların Yönetimi için ayrılan insan kaynağı raporlanmaktadır.

47 Bu sistemde : Aylık fatura hareketi 5000 inin üzerinde olan ve fatura süreçlerini manuel yönetmek istemeyen işletmelerde, Entegre sistem İhtiyacı Fatura süreçleri elektronik ortamda yönetilir Sahip olma ve yönetme maliyeti yüksektir.

48 Özel Entegratör Kanalıyla Kullanım GİB tarafından verilen özel entegrasyon izni almış mükelleflerin bilgi işlem sistemini kullanarak e-fatura gönderip alınabilir Özel Entegratörlerle 3 Yöntemle çalışılabilir 1- ERP Sisteminizi entegre edebilirsiniz 2- Özel Entegratörün sunduğu Web tabanlı arayüz üzerinden kullanabilirsiniz 3- Dosya Paylaşımı ( Faks,e-posta,Xml vs.)

49 Özel entagratör hangi durumda tercih edilmeli *Özel Entegratörlerin sunacağı hizmet paketlerinin içeriği ve maliyetlerine göre avantajlar söz konusu olacaktır. *Sahip olma ve yönetme maliyeti BT entegrasyon paketine kıyasla daha uygun olacaktır *Özel entegratör firmaların sunacağı diğer hizmetler ile de bir takım avantajlar söz konusu olur.

50 Tercih Sebeleri : Büyüklük Büyük İşletme Orta Büyüklükteki İşletme Küçük İşletme Fatura Düzenleyen Tam Entegrasyon 2 Yönlü İletişim Dışarda Arşivleme Tam Entegrasyon Export araçları Dışarda Arşivleme Web EDI ( Web Arayüzü ) PDF,Faks vs Formatlarında Gönderi Dışarda veya Dahili Arşivleme Fatura Alan Tam Entegrasyon 2 Yönlü İletişim Dışarda Arşivleme Tam Entegrasyon Export araçları Dışarda Arşivleme Web arayüğzünden görüntüleme,indirme PDF,Faks vs Formatlarında Gönderi Dışarda veya Dahili Arşivleme

51 E- Fatura Uygulamasına geçen mükellefler,her türlü alım-satımlarında sadece e-fatura mı kullanacaklar? E-fatura uygulamasından yararlanan mükelleflerin birbirleriyle yapmış oldukları mal ve hizmet teslimleri için e-fatura düzenlemeleri zorunludur. E-fatura kullanmak zorunda olan mükellefler nihai tüketicilere yada e-fatura kullanmayan mükelleflere kağıt fatura düzenlemeye devam edeceklerdir.

52 Getirilen e-fatura uygulamasına uymayan mükelleflere VUK nun 353 üncü maddesine göre; E-fatura düzenlemeyenler düzenlenmesi gereken bu faturaları kağıt ortamında düzenlemişlerse hiç düzenlenmemiş sayılacaktır.bu durumda 190 TL.den az olmamak üzere fatura tutarının %10 nu oranında Özel Usulsüzlük cezası kesilir.her bir tespit için 9.400,TL.sını ve yılda TL.sını geçemez.

53 E-FATURA VE E-DEFTER BEYANNAME, BA-BS, BİLDİRİM VE BİLANÇO VERME YÜKÜMLÜLÜKLERİMİ ETKİLİYOR MU?

54 E-ÖDEME BEYANNAME GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞ I BİLDİRGE BİLANÇO GELİR TABLOSU

55 TEŞEKKÜRLER YMM.MEVLÜT GÜVEN