Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 29, Ağustos 2016, s

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 29, Ağustos 2016, s"

Transkript

1 Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 29, Ağustos 2016, s Yayın Geliş Tarihi / Article Arrival Date Yayınlanma Tarihi / The Published Date Yrd. Doç. Dr. Dilek ŞAHİN Cumhuriyet Üniversitesi, Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksek Okulu dilek58sahin hotmail.com TÜRK OTOMOTİV SEKTÖRÜNÜN DIŞ TİCARET YAPISI: AB-15 ÜLKELERİ İLE KARŞILAŞTIRMALI ANALİZ Öz Otomotiv sektörü, önemli imalat sanayi alt sektörlerinden biridir. Otomotiv sektörü, Türk imalat sanayinde ihracat, katma değer, vergi gelirleri ve istihdam bakımından öncü sektörlerden biridir. Bu çalışmanın esas amacı, Türkiye nin otomotiv sektörü dış ticaret yapısını analiz etmektir. Çalışmada dönemi esas alınmıştır. Çalışmada iki yöntem kullanılmıştır. İlk olarak otomotiv sektörünün endüstri-içi ticaret yapısı analiz edilmiştir. İkinci olarak otomotiv sektörünün rekabet gücü analiz edilmiştir. Çalışmada sonuç olarak otomotiv sektöründe endüstri-içi ticaretin yüksek olduğu görülmüştür. Ayrıca endüstri-içi ticaret düşük kaliteli dikey endüstri-içi ticaret şeklinde gerçekleşmektedir. Rekabet gücü analizi sonucunda ise otomotiv sektöründe rekabet gücünün yüksek olduğu görülmüştür. Anahtar kelimeler: Otomotiv Sektörü, Dış Ticaret, Endüstri içi Ticaret, Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler.

2 FOREIGN TRADE STRUCTURE OF TURKISH AUTOMOTIVE INDUSTRY: COMPARATIVE ANALYSIS WITH THE EU-15 COUNTRIES Abstract Automotive industry is one of the most important sub-sectors of the manufacturing industry. Automotive industry is one of the leading industry in terms of export, value-added, tax revenues and employment in Turkish manufacturing industry. The main purpose of this study is to analyze the structure of the automotive industry in Turkey's foreign trade period was used in this study. Two methods were used in this study. Firstly, intra-industry trade structure of the automotive industry was analyzed. Secondly, competitiveness of the automotive industry was analyzed. As a result, it was seen that intra industry trade is high in automotive industry. Also, intra-industry trade is in the form of low-quality vertical intraindustry trade. As a result of the competitive analysis, it was observed that high competitiveness in the automotive industry. Keywords: Automotive Industry, Foreign Trade, Intra Industry Trade, Revealed Comparative Advantage Giriş Otomotiv sektörü üretim büyüklüğü, istihdam yaratma kapasitesi ve küresel ticaret içindeki yüksek payı ile dünyanın önde gelen sektörlerinden biridir. Otomotiv sektörü, karayolu taşıt araçları (binek otomobil, otobüs, minibüs, midibüs, çekici, kamyon, traktör vb.) ve bu araçların üretiminde kullanılan parçaları imal eden sanayi dalıdır (Görener ve Görener, 2008: 1214). Başka bir tanımlama yapılırsa eğer, otomotiv sektörü, motorlu kara taşıtlarının üretildiği ana sanayi ile bu ana sanayinin belirlediği teknik dokümanlara uygun orijinal ya da eşdeğer aksam, parça, modül ve sistem üreten yan sanayinin tümünü kapsayan bir sanayi koludur. Otomotiv sektörü ülke ekonomilerine doğrudan ve dolaylı katkıları bulunan ve uluslararası yatırımların en fazla olduğu sektörlerden biridir. Sektör, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler için anahtar sektör konumundadır. Ayrıca otomotiv sektörü, dünyanın en büyük yatırımlarının gerçekleştiği sektörlerden biridir. Otomotiv sektörü diğer sektörlerle yakın ilişkilidir. Sektör, demir-çelik, cam, plastik, tekstil, elektronik ve elektrik sektörlerinin ürettiklerinden faydalanmaktadır. Ayrıca inşaat, tarım ve ulaştırma, turizm, altyapı gibi çeşitli sektörlerin ihtiyaç duyduğu birçok motorlu araç bu sektör tarafından sağlanmaktadır. Otomotiv sektörü kendi bünyesi dışında hammadde ve yan sanayi ile nihai ürünlerin tüketiciye ulaşmasını sağlayan pazarlama, bayii, servis, akaryakıt, finans ve sigorta sektörleriyle de yakından ilişkilidir. Bu nedenle sektördeki değişimler, ekonominin tümünü yakından ilgilendirmektedir. Dünyada otomotiv sektörünün tarihçesine bakıldığında, 1980 de ana ve yan sanayinin gelişmeye başladığı özellikle 1990 da ABD, Japonya ve Avrupa nın otomotiv sanayi üretiminin giderek arttığı görülmektedir. Dünya da otomotiv sektöründeki gelişmeler son yıllar itibariyle ele alındığında; 2015 yılında otomotiv sektöründe gerçekleştirilen üretimin bir önceki yıla göre %1 artış göstererek 90

3 milyon 804 bin adete ulaştığı görülmektedir. Son beş yıl içerisinde gerçekleşen artışlara oranla görece düşük bir artış olmasına rağmen küresel üretimdeki yükseliş devam etmiştir yılında dünyada otomotiv üretiminin yarıdan fazlası (%53), Asya-Okyanusya bölgesinde gerçekleşmiştir. Bölgede otomotiv üretimi %1 oranında artarak 47 milyon 786 bin adete ulaşmıştır. Bölge bazında Asya Okyanusya dan sonra en büyük üreticiler %20 lik pay ile Avrupa Birliği ve Kuzey Amerika bölgeleri olmuştur yılında otomotiv üretiminde düşüş yaşayan bölgeler ise Güney Amerika ve Diğer Avrupa bölgeleri olmuştur. Bir önceki yıla göre %21 azalışla 3 milyon 16 bin adet üretim yapan Güney Amerika ve %12 azalışla 2 milyon 919 bin adet üretim yapan Diğer Avrupa dünya üretim sıralamasında dördüncü ve beşinci bölgeler olmuştur yılında 836 bin otomotiv üretimi yapan Afrika da ise geçen yıla göre %16 lık bir artış gerçekleşmiştir yılında otomotiv üretiminde ilk sırayı 24 milyon 503 bin adet üretim ile Çin almıştır. Küresel üretimin %27 sini gerçekleştiren Çin otomotiv üretimini geçen yıla göre %3 düzeyinde artırmıştır. Otomotiv üretiminde ikinci sırada yer alan Amerika ise geçen yıla göre üretimini %4 artırarak üretimini 12 milyon 100 bin adete çıkarmıştır (Otomotiv Sanayi Derneği, 2016: 5-9). Türkiye de otomotiv sektörü, yarattığı katma değer, istihdam, vergi gelirleri ve pek çok sektörde talep yaratıcı durumu ile ekonomik açıdan son derecede önemlidir. Türkiye de otomotiv sektörünün 50 yıllık bir geçmişi bulunmaktadır. Sektörün temelleri 1950 li yıllarda atılmasına rağmen, sektörün gelişmesinde 1960 lı yılların sonu ve 1970 li yılların başında kurulan montaj fabrikalarının belirli kapasiteye ulaşmalarının rolü oldukça fazladır. Sektör 1990 lı yıllarda ihracata yönelik rekabetçi bir nitelik kazanırken; Gümrük Birliği sonrasında artan yatırımlarla önemli bir konum elde etmiştir. 227 Türkiye de otomotiv sektörü, üretime 1950 lerin ortalarında başlamıştır lerde bazı prototip araçlar üretilmeye başlamıştır te kamyon, 1963 te otobüs montajına başlanmıştır. Üç yıl sonra binek otomobil üreten montaj fabrikaları imalata başlamıştır da ise otomotiv sanayi kendi modellerinin montajına başlamış ve Otosan tarafından o dönemlerin otomobili Anadol üretilmiştir. İki büyük otomobil üreticisi Tofaş ve Oyak-Renault, İtalyan ve Fransız lisanslarıyla 1971 de imalat hatlarını kurmuşlardır (Görener ve Görener, 2008: 1218). Türk otomotiv sektörü üretim açısından en hızlı gelişmeyi yılları arasında gerçekleştirmiştir. İmalat sanayi ve iç talepteki hızlı gelişmeyle birlikte, taşıt araçlarında özellikle de otomobil üretiminde önemli ölçüde üretim artışı sağlanmış ve sektördeki büyüme oranı %30 lara kadar ulaşmıştır (Ertuğral, 2011: 77). Türk otomotiv sektöründe son dönemdeki gelişmelere bakıldığında; 2015 yılında Türkiye nin otomotiv üretiminde 15.sırada, AB ülkeleri arasında ise 5.sırada yer aldığı görülmektedir yılında bir önceki yıla göre, toplam üretim %16, otomobil üretimi ise %8 oranında artış göstermiştir. Bu dönemde toplam üretim 1 milyon 359 bin adete ulaşırken; otomobil üretimi ise 791 bin adete ulaşmıştır (Otomotiv Sanayi Derneği, 2016: 7-17). Türkiye nin otomotiv sektöründe dış ticaretine bakıldığında ise 2014 yılında %70 olan ihracat oranının 2015 yılında %73 seviyesine çıktığı görülmektedir. Diğer bir anlatımla, 2015 yılında üretilen her 100 aracın %73 ünün ihraç edildiği görülmektedir. Otomotiv sektörü, küresel düzeyde hızla değişen, pazar ve rekabet koşulları nedeniyle sürekli ve dinamik bir gelişim içindedir. Dünyada her geçen gün otomotiv sanayi ürünlerine olan talep artmaktadır. Bu nedenle üretici firmalar arasındaki rekabette hızla artmaktadır. Firmaların rekabet yarışında geçmişte fiyat rekabeti ağırlıklı öneme sahipken; günümüzde fiyatla birlikte

4 kalite, ürün çeşitliliği de önemli hale gelmiştir. Özellikle de doymuş pazarlarda ürün geliştirme, marka ve model gibi unsurlar ön plana çıkmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Türk otomotiv sektörünün dış ticaret yapısını AB-15 ülkeleri ile karşılaştırmalı olarak analiz etmektir. Çalışmada ilk olarak otomotiv sektörünün endüstri içi ticaret yapısı ardından rekabet gücü analiz edilmiştir. Endüstri-içi ticaretin ölçümünde iki yöntem izlenmiştir. İlk olarak literatürde sıklıkla kullanılan Grubel-Lloyd endeksi ile yapılan ticaretin endüstri-içi ticaret seviyesi ölçülmüştür. Ardından endüstri-içi ticaretin yatay endüstriiçi ticaret şeklinde mi yoksa dikey endüstri-içi ticaret şeklinde gerçekleştiği Abd-el Rahman (1991) tarafından geliştirilen birim değer yöntemi ile analiz edilmiştir. Otomotiv sektörünün rekabet gücü analizinde ise Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Endeksi kullanılmıştır. Çalışmada dönemleri analiz edilmiştir. SITC Rev.3 sınıflandırması kullanılmıştır. Çalışmada sonuç olarak, Türkiye nin otomotiv sektöründe endüstri içi ticaret seviyesinin yüksek olduğu görülmüştür. Ayrıca gerçekleştirilen endüstri içi ticaretin düşük kaliteli dikey endüstri içi ticaret şeklinde gerçekleştiği görülmüştür. Diğer bir ifadeyle, Türkiye nin ihraç ettiği mal çeşidi kalitesi, ithal ettiği mal çeşidi kalitesinden düşüktür. Son olarak otomotiv sektöründe Türkiye nin rekabet gücünün yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. 2.Literatür Taraması Literatürde endüstri içi ticaretin ölçümüyle ilgili yapılan çalışmalardan bazılarını aşağıdaki gibi özetlemek mümkündür: Hellvin (1996), Çin ile OECD ülkeleri arasındaki EİT düzeyi yılları için hesaplanmıştır. Çalışmada SITC Rev.3 sınıflandırması kullanılmıştır. Çalışma sonucunda Çin ile OECD ülkeleri arasındaki EİT düzeyinin arttığı ve EİT nin önemli kısmının dikey EİT şeklinde gerçekleştiği görülmüştür. Çin faktör donatımı farklılığından kaynaklı olarak düşük kaliteli malların ihracatını yaparken, OECD ülkelerinden yüksek kaliteli malların ithalatını gerçekleştirmektedir. Çin de EİT nin artış nedenleri arasında hızlı ekonomik büyüme ve doğrudan yabancı sermaye yatırımlarındaki artış gelmektedir. Hu ve Ma (1999), Çin in endüstri-içi ticaretindeki artış ölçülmüş, Çin ve 45 ana ticari partneri arasındaki dikey ve yatay endüstri-içi ticaretin belirleyicileriyle ilgili çeşitli ampirik testler yapılmıştır lerin sonlarından itibaren Çin hükümetinin açık ekonomi politikasını takip ettiği ve yılları arasında Çin de uluslararası ticaretin arttığı ifade edilmiştir. Çalışmada endüstri-içi ticaretin sadece Çin ve benzer faktör donanımına sahip gelişmekte olan ülkeler arasında değil aynı zamanda Çin ve gelişmiş ülkeler arasında da gerçekleştiği sonucuna ulaşılmıştır. Şimşek (2005), Türkiye nin OECD ülkeleri ile çok yönlü ve iki yönlü düzeyde yaptığı ticaret içindeki EİT nin payı yatay EİT ve dikey EİT bağlamında incelenmiştir dönemi ele alınarak hesaplamalar yapılmıştır. Çalışmada öncelikle iki yönlü ticaret endeksi hesaplanmış ardından yatay ve dikey EİT ölçülmüştür. Yapılan ölçümler sonucunda Türkiye nin hem dünya ile hem de OECD ülkeleri ile yaptığı ticaret içinde EİT nin payının yıllar itibariyle arttığı görülmüştür. Ayrıca elde edilen bulgular neticesinde, Türkiye nin endüstri-içi dış ticareti içinde düşük kaliteli dikey endüstri-içi ticaretin egemen olduğu görülmüştür. Diğer bir ifadeyle Türkiye nin ihraç ettiği mal çeşidinin kalitesinin ithal ettiği mal çeşidi kalitesinden düşük olarak gerçekleştiği sonucuna ulaşılmıştır. 228

5 Han ve Lee (2012), Çin ve Kore arasındaki toplam ticaretin ne kadarın dikey endüstri-içi ticaret şeklinde gerçekleştiği hesaplanmıştır. SITC Rev.5 ürün gruplandırması kullanılarak ilgili veriler UN Comtrade veri tabanından alınmıştır. Çalışmada, Çin ve Kore arasında 1990 yılından itibaren gerçekleştirilen ticaretin yaklaşık %50 sinin endüstri-içi ticaret şeklinde gerçekleştiği görülmüştür. Yapılan analizler endüstri-içi ticaretin çoğunluğunun dikey endüstri-içi ticaret şeklinde gerçekleştiğini göstermiştir. Ancak bu durumun bazı sektörlerde değiştiği sonucuna ulaşılmıştır. Kimya sanayinde 2000 li yıllardan itibaren yatay endüstri-içi ticaret artarken dikey endüstri-içi ticaret azalmaktadır. Diğer yandan tekstil, fabrikasyon metal ve makine sanayi ve elektronik sanayi de dikey endüstri-içi ticaret artarken yatay endüstri-içi ticaret azalmaktadır. Literatürde rekabet gücünün ölçümüyle ilgili yapılan çalışmalardan bazılarını aşağıdaki gibi özetlemek mümkündür: Gürpınar ve Barca (2007), Türk mobilya sektörünün uluslararası piyasalarda rekabet gücü analiz edilmiştir. İlk olarak ulusal ve uluslararası ihracat ve ithalat verileri kullanılarak çeşitli endekslerle ilgili sektörün uluslararası ihracat ve ithalat verileri kullanılarak çeşitli endekslerle sektörün pazardaki rekabet gücü belirlenmeye çalışılmıştır. Daha sonra, rekabet gücünün dayanakları Porter in geliştirdiği elmas modeli ile analiz edilmiştir. Sonuç olarak Türk mobilya sektöründe hesaplanan endeks değerleri, döneminde 1 in altında dönemi için ise 1 in üstünde çıkmıştır. Bu durum Türk mobilya sektörünün uluslararası pazarlarda rekabetçi üstünlüğe sahip bir konum kazandığını göstermektedir. Bu başarının arkasındaki nedenlere Porter in elmas modeli çerçevesinde bakılmış ve ulusal pazarda artan talebin giderek daha sofistike olması, nitelikli işgücü ve firmaların dışa açılma stratejileri olduğu sonucuna ulaşılmıştır. 229 Başkol (2011), Türk otomotiv sektörünün rekabet gücü analiz edilmiştir. Rekabet gücü analizinde Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler, İthalat Sızma Oranı, Uzmanlaşma Katsayısı ve Dış Rekabette Açıklık Endeksinden yararlanılmıştır dönemi analiz edilmiştir. Sonuç olarak, Türk otomotiv sektörünün dünya piyasasında belirli bir rekabet gücüne ulaştığı görülmüştür. Özdamar ve Albeni (2011), Türk otomotiv sanayisinin dış ticaret rekabet gücü üç farklı Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler (AKÜ) endeksi kullanılarak dönemi için analiz edilmiştir. Çalışma sonuçları, Türkiye nin binek otomobiller ürün grubunda 2002 yılından itibaren karşılaştırmalı üstünlüğe sahip olduğunu ancak rekabet katsayısının yeterince yüksek olmadığını göstermiştir. Ayrıca Türkiye nin, kamyon-kamyonet ürün grubunda 2002, minibüs-midibüs-otobüs ürün grubunda ise 1990 sonrası rekabet avantajına sahip olduğu görülmüştür. Ahmad ve Kalim (2013), Pakistan ın tekstil ve hazır giyim sektöründe rekabet gücü dönemi için analiz edilmiştir. Yapılan analizde HS-2 ve SITC-3 digit düzeyi kullanılmıştır. Çalışmada Pakistan ın tekstil sektöründe karşılaştırmalı üstünlüğe sahip olduğu ancak hazır giyim sektöründe karşılaştırmalı üstünlüğünün düşük olduğu görülmüştür. Bashımow (2014), döneminde Türkiye ve Pakistan ın tekstil ve hazır giyim sektöründe karşılaştırmalı üstünlükleri belirlenmiştir. Bu amaçla Balassa nın Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler endeksi kullanılmıştır. Sonuç olarak, Türkiye nin tekstil ve hazır giyim sektöründe Pakistan karşısında karşılaştırmalı dezavantaja sahip olduğu görülmüştür.

6 Erkekoğlu vd., (2014), Kayseri ilinin hem dünya hem de Türkiye ye göre karşılaştırmalı üstünlüğü ile Türkiye nin dünyaya göre karşılaştırmalı üstünlüğünü tespit etmek amacıyla yılları arasında Balassa ve Volltrath tarafından geliştirilen endeksler kullanılmıştır. Böylelikle Kayseri ili mobilya sektörünün Türkiye ve dünyaya göre karşılaştırmalı üstünlük yapısı belirlenmiştir. Açıklanmış Rekabet Üstünlüğü Endeksi değerlerine göre Kayseri ili mobilya sektörü ihracatının dünya ve Türkiye ye göre açıklanmış karşılaştırmalı üstünlüğe sahip olmasına rağmen bu üstünlüğün zaman içinde azaldığı görülmüştür. Yücel ve Ergin (2015),ABD ve Japonya nın otomotiv sektöründe stratejik dış ticaret politikasının uygulanabilirliğinin analiz edildiği çalışmada Balassa nın Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Endeksi kullanılmıştır dönemi analiz edilmiştir. Sonuç olarak, Japonya nın otomotiv ihracatında ABD için önemli ağırlığa sahip en büyük rakip olduğu görülmüştür. 3. Veri Seti ve Yöntem Endüstri-içi ticaretin ölçümünde literatürde sıklıkla kullanılan Grubel-Lloyd yöntemi kullanılmıştır. Bu yöntemde X i ihracat değeri, M i ithalat değerini göstermek üzere endüstri-içi ticaret aşağıdaki gibi ifade edilmektedir (Grubel ve Lloyd, 1975: 21): Bi n i Xi Mi Xi Mi n i Xi Mi veya Bi 1 Xi Mi Xi Mi (1) 230 Endeks 0 ile 1 arasında değer almakla birlikte, eğer ülke söz konusu malı yalnızca ihraç ya da ithal ediyorsa (endüstri-içi ticaret yoksa) endeks 0 olmaktadır. Eğer aynı malın ithalatı ve ihracatı birbirine eşit ise endeks değeri 1 olmakta ve bu durum endüstri-içi ticaret seviyesinin maksimum olduğunu göstermektedir. Endüstri-içi ticaret yatay ve dikey endüstri-içi ticaret olarak iki kategoride incelenmektedir. Yatay endüstri-içi ticaret : UVx 1 1 UV m Dikey endüstri-içi ticaret: UV UV x m UVx 1 ; 1 UVm (2) ve (3) nolu eşitlikte, UV ilgili değişkeninin birim değerini göstermektedir. X ve M ihracat ve ithalatı, α ise aralık faktörünü temsil etmektedir. %15 aralığı kabul edildiğinde hesaplanan endeks değerinin 0,85 ile 1,15 arasında yer alması yatay endüstri-içi ticaretin, bu aralık dışında değerler alması ise dikey endüstri-içi ticaretin varlığına işaret etmektedir. İkinci uygulama olan rekabet gücü ölçümünde ise; Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Endeksi kullanılmıştır. Bu yöntemi aşağıdaki gibi özetlemek mümkündür: (2) (3)

7 Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Endeksi, Balassa (1965) tarafından geliştirilmiştir. Bu endeks bir ülkenin belirli bir sektör ihracatının toplam ihracatına oranının, aynı sektörün dünya ihracatının dünya toplam ihracatına oranı olarak tanımlanmaktadır (Erkan, 2012: 198). Endeks(RCA-AKÜ) şu şekilde formüle edilmektedir. RCA ij Xij X jw Xi Xw (4) Bu eşitlikte, i ülkeyi, j ürünü (sektörü), X ihracatı, M ithalatı göstermekle birlikte; eşitliğin pay kısmı ürünün (sektörün) ulusal ihracattaki payını, payda kısmı ise ürünün (sektörün) dünya toplam ihracatındaki payını göstermektedir. Endeks değeri 0 ile arasında değer almaktadır. Eğer, endeks değeri 1 den büyükse (AKÜ>1) ilgili ülke ele alınan ürünün (sektörün) ihracatında karşılaştırmalı üstünlüğe sahiptir (rekabet gücü yüksek). Endeks değeri 1 den küçükse (AKÜ<1) ilgili ülke ele alınan ürünün (sektörün) ihracatında karşılaştırmalı dezavantaja sahiptir (rekabet gücü düşük). Bu çalışmada Türkiye nin otomotiv sanayi dış ticaret yapısı analiz edilmiştir. Bu analiz AB-15 ülkeleri ile karşılaştırmalı olarak yapılmıştır. Çalışmada dönemi esas alınmıştır. Analiz için kullanılan verilere (ithalat-ihracat) Birleşmiş Milletlerin (UN) Comtrade veri tabanından ulaşılmıştır. Türk otomotiv sanayi SITC Rev.3 e göre sınıflandırılmıştır. Bu sınıflandırma şu şekildedir: SITC 781(Motorlu yolcu taşıtları (binek otomobilleri vb.)), SITC 782 (Eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar (kamyon-kamyonet)), SITC 783 (10+ kişi taşımaya mahsus motorlu taşıtlar, çekiciler (minibüs, midibüs, otobüs)), SITC 784 (Motorlu taşıtların aksam ve parçaları ile şase ve karoserleri) Bulgular ve Değerlendirmeler Bu başlık altında otomotiv sektörünün dış ticaret yapısı hesaplanarak analiz edilmiştir. İlk olarak sektördeki endüstri-içi ticaretin yapısı ve gerçekleştirilen endüstri-içi ticaretin yatay endüstri-içi ticaret şeklinde mi dikey endüstri-içi ticaret şeklinde mi gerçekleştiği hesaplanarak yorumlanmıştır. Ardından sektörün rekabet gücü analizi hesaplanarak yorumlanmıştır 4.1. Motorlu Yolcu Taşıtları (binek otomobilleri vb.) Tablo 1, Türkiye ve AB-15 ülkelerinin motorlu yolcu taşıtları (binek otomobilleri vb.) sektörünün endüstri-içi ticaret yapısını göstermektedir. Türkiye nin bu sektörde endüstri içi ticaretinin yüksek olduğu görülmektedir. Diğer bir ifadeyle, Türkiye motorlu yolcu taşıtları sektöründe aynı malların karşılıklı değişimi yapılmaktadır. Yani aynı endüstri grubunda bulunan dış görünüş, kalite ve kullanış özellikleri bakımından farklılık gösteren malların ticareti söz konusudur. Motorlu yolcu taşıtları sektöründe AB-15 ülkelerinin endüstri içi ticaret yapısına bakıldığında, endüstri içi ticaretin; Avusturya, Belçika, İspanya, Fransa, Portekiz, İsveç ve İngiltere de yüksek olduğu görülmektedir. Almanya, Finlandiya ve Hollanda da ise endüstri içi ticaretin azaldığı görülmektedir. İtalya da ise endüstri içi ticaretin son dönemlerde arttığı dikkat çekmektedir. Danimarka, Lüksemburg, İrlanda ve Yunanistan da ticaretin endüstriler arası ticaret şeklinde olduğu görülmektedir. Diğer bir ifadeyle, bu ülkeler karşılaştırmalı avantaja sahip olduğu malda uzmanlaşarak bu malı ihraç ederken; karşılığında karşılaştırmalı dezavantaja sahip olduğu başka bir malı ithal etmektedir. Genel itibariyle değerlendirildiğinde

8 motorlu yolcu taşıtları sektöründe, Türkiye ve AB-15 ülkelerinde endüstri içi ticaret oranının yüksek olduğu görülmektedir. Tablo 1. Endüstri-içi Ticaretin Ölçümü: Grubel-Lloyd Endeksi Türkiye 0,38 0,75 * 0,71 * 0,99 * 0,96 * 0,99 * 0,86 * 0,81 * 0,75 * 0,82 * 0,95 * 0,86 * 0,91 * 0,85 * 0,96 * Almanya 0,53 * 0,52 * 0,51 * 0,52 * 0,54 * 0,50 * 0,53 * 0,48 0,47 0,55 * 0,42 0,44 0,44 0,43 0,45 İtalya 0,58 * 0,52 * 0,48 0,47 0,43 0,40 0,46 0,46 0,47 0,42 0,46 0,47 0,62 * 0,66 * 0,67 * Avusturya 0,86 * 0,87 * 0,92 * 0,82 * 0,92 * 0,91 * 0,88 * 0,96 * 0,87 * 0,64 * 0,67 * 0,70 * 0,72 * 0,79 * 0,77 * Belçika 0,81 * 0,77 * 0,78 * 0,84 * 0,83 * 0,81 * 0,83 * 0,91 * 0,96 * 0,98 * 0,97 * 0,96 * 0,96 * 0,96 * 0,94 * Danimarka 0,36 0,43 0,43 0,49 0,30 0,25 0,22 0,21 0,26 0,47 0,30 0,33 0,35 0,33 0,31 Lüksemburg 0,43 0,41 0,44 0,48 0,45 0,39 0,43 0,45 0,38 0,41 0,39 0,37 0,37 0,40 0,40 İspanya 0,79 * 0,81 * 0,82 * 0,82 * 0,90 * 0,97 * 0,99 * 0,98 * 0,84 * 0,66 * 0,61 * 0,61 * 0,57 * 0,55 * 0,63 * Finlandiya 0,79 * 0,98 * 0,85 * na 0,61 * 0,70 * 0,85 * 0,79 * 0,82 * 0,32 0,43 0,37 0,28 0,39 0,72 * Fransa 0,92 * 0,86 * 0,82 * 0,82 * 0,83 * 0,87 * 0,95 * 0,94 * 0,85 * 0,79 * 0,80 * 0,78 * 0,80 * 0,77 * 0,76 * İrlanda 0,18 0,30 0,24 0,12 0,10 0,03 0,02 0,02 0,01 0,37 0,03 0,02 0,04 0,04 0,04 Hollanda 0,70 * 0,64 * 0,65 * 0,55 * 0,57 * 0,48 0,43 0,29 0,32 0,46 0,38 0,44 0,50 0,46 0,56 * Portekiz 0,86 * 0,95 * 0,90 * 0,92 * 0,87 * 0,80 * 0,83 * 0,67 * 0,66 * 0,71 * 0,66 * 0,92 * 0,88 * 0,99 * 0,86 * İsveç 0,86 * 0,67 * 0,74 * 0,73 * 0,74 * 0,78 * 0,80 * 0,82 * 0,84 * 0,98 * 0,88 * 0,92 * 0,87 * 0,82 * 0,76 * Yunanistan 0,02 0,05 0,01 0,02 0,04 0,03 0,06 0,13 0,02 0,02 0,05 0,08 0,25 0,15 0,09 İngiltere 0,75 * 0,58 * 0,66 * 0,65 * 0,67 * 0,75 * 0,72 * 0,74 * 0,83 * 0,79 * 0,85 * 0,87 * 0,99 * 0,99 * 0,95 * Not: Literatürde endeks değeri 0,50 den yüksek ise endüstri-içi ticaretin olduğu kabul edilmektedir. * endüstri-içi ticaretin olduğunu göstermektedir. SITC 781(Motorlu yolcu taşıtları (binek otomobilleri vb.). Tablo 2, Türkiye ve AB-15 ülkelerinin motorlu yolcu taşıtları (binek otomobilleri vb.) sektöründe gerçekleşen endüstri içi ticaretinin türünü göstermektedir. Tablodan da görüldüğü üzere, Türkiye nin bu sektörde düşük kaliteli dikey endüstri içi ticaret yaptığı görülmektedir. Diğer bir ifadeyle, Türkiye nin ihraç ettiği mal çeşidinin kalitesi, ithal ettiği mal çeşidi kalitesinden düşüktür. Benzer şekilde, Lüksemburg unda bu sektörde düşük kaliteli dikey endüstri içi ticaret yaptığı görülmektedir. Almanya, Finlandiya ve İsveç ise yüksek kaliteli dikey endüstri içi ticaret yapmaktadır. Diğer bir ifadeyle, bu ülkelerin ihraç ettiği mal çeşidinin kalitesi, ithal ettiği mal çeşidinin kalitesinden yüksektir. Belçika, Fransa ve Portekiz in ise bu sektörde yatay endüstri içi ticaret yaptığı görülmektedir. Diğer bir ifadeyle bu ülkeler farklılaştırılmış çeşitlere sahip benzer ürünlerin uluslararası ticaretini yapmaktadır. İrlanda, Hollanda ve Yunanistan ın yatay endüstri içi ticaret şeklinde olan ticaretinin son dönemde düşük kaliteli dikey endüstri içi ticarete dönüştüğü görülmektedir. İtalya ve İngiltere de ise son dönemlerde endüstri içi ticaretin yatay endüstri içi ticaretten yüksek kaliteli dikey endüstri içi ticarete dönüştüğü görülmektedir. Avusturya da ticaretin yatay endüstri içi ticaret şeklinde gerçekleştiği görülmektedir. Danimarka da bazı dönemler ticaret yatay endüstri içi ticaret şeklinde iken; bazı dönemlerde yüksek kaliteli dikey endüstri içi ticaret şeklinde gerçekleşmektedir. İspanya da ise ticaret bazı dönemlerde yatay endüstri içi ticaret şeklinde iken; bazı dönemlerde düşük kaliteli dikey endüstri içi ticaret şeklinde gerçekleşmektedir. Tablo 2. Yatay ve Dikey Endüstri-içi Ticaretin Ölçümü Türkiye 0,83 b 0,75 b 0,62 b 0,73 b 0,89 a 0,93 a 0,89 a 0,82 b 0,81 b 0,83 b 0,85 a 0,82 b 0,81 b 0,80 b 0,77 b Almanya 1,25 c 1,24 c 1,21 c 1,20 c 1,15 a 1,23 c 1,26 c 1,24 c 1,20 c 1,34 c 1,36 c 1,38 c 1,37 c 1,35 c 1,37 c İtalya 0,97 a 0,96 a 0,96 a 0,97 a 1,01 a 0,97 a 0,91 a 1,20 c 2,13 c 1,28 c 1,30 c 1,25 c 1,04 a 1,23 c 1,38 c Avusturya 1,20 c 1,12 a 1,12 a 1,06 a 1,17 c 1,17 c 1,15 a 1,13 a 1,17 c 1,20 c 1,15 a 1,10 a 1,11 a 1,11 a 1,12 a Belçika 1,02 a 1,01 a 0,97 a 0,99 a 0,95 a 0,96 a 0,96 a na 1,00 a 1,06 a 0,99 a 0,91 a 1,05 a 1,05 a 0,90 a Danimarka 1,05 a 1,32 c 1,22 c 1,19 c 1,22 c 1,25 c 0,77 b 0,27 b 0,99 a 1,03 a 1,20 c 1,12 a 1,06 a 1,01 a 0,98 a Lüksemburg 0,63 b 0,63 b 0,62 b 0,53 b 0,65 b 0,66 b 0,69 b 0,64 b 0,66 b 0,66 b 0,67 b 0,68 b 0,70 b 0,70 b 0,56 b 232

9 İspanya 0,88 a 0,87 a 0,72 b 0,76 b 0,85 a 0,77 b 0,55 b 0,21 b 0,80 b 0,77 b 0,83 b 1,00 a 0,81 b 1,02 a 0,90 a Finlandiya 1,75 c 1,77 c 1,68 c na 1,92 c 1,68 c 1,50 c 1,35 c 1,37 c 0,51 b 2,12 c 2,03 c 1,30 c 1,42 c 1,18 c Fransa 0,91 a 0,91 a 0,87 a 0,87 a 0,87 a 0,85 a 0,90 a 0,82 b 1,36 c 1,00 a na 0,86 a 0,86 a 0,85 a 0,84 b İrlanda 1,17 c 1,05 a 1,11 a 1,00 a 1,05 a 1,11 a 1,08 a 1,12 a 0,94 a 0,90 a 0,73 b 0,31 b 0,37 b 0,14 b 0,55 b Hollanda 1,04 a 1,02 a 0,99 a 1,02 a 0,90 a 0,91 a 0,93 a 0,98 a na 1,06 a 1,05 a 0,40 b 0,32 b 0,62 b 0,80 b Portekiz 1,21 c 1,14 a 1,02 a 0,97 a 0,93 a 0,92 a 0,95 a 1,01 a 1,16 c 0,94 a 0,99 a 1,04 a 1,03 a 1,07 a 1,07 a İsveç 1,63 c 1,62 c 1,48 c 1,41 c 1,30 c 1,31 c 1,31 c 1,27 c 1,22 c 1,17 c 1,21 c 1,19 c 1,11 a 1,04 a 1,05 a Yunanistan 1,02 a 0,92 a 1,05 a 1,31 c 0,98 a 1,02 a 1,06 a 1,26 c 0,88 a 0,65 b 0,73 b 0,80 b 0,72 b 0,65 b 0,99 a İngiltere 0,90 a 0,98 a 1,08 a 1,05 a 1,00 a 1,02 a 1,04 a 1,09 a 1,13 a 1,26 c 1,27 c 1,11 a 1,18 c 1,32 c 1,36 c Not: a: Yatay endüstri-içi ticareti, b: Düşük kaliteli dikey endüstri-içi ticareti, c: Yüksek kaliteli dikey endüstri-içi ticareti göstermektedir. na: ilgili yıla ilişkin verilerden birine ulaşılamadığını göstermektedir. Tablo 3 de Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Endeksine göre rekabet gücü değerleri gösterilmiştir. Motorlu yolcu taşıtları sektöründe; Türkiye nin AKÜ endeks değerinin 2004 yılından itibaren 1 den büyük olduğu görülmektedir. Diğer bir ifadeyle Türkiye nin rekabet gücü yıllar itibariyle artmıştır. AB-15 ülkelerinin AKÜ endeks değerlerine bakıldığında, motorlu yolcu taşıtları sektöründe; Almanya, Belçika, İspanya, Portekiz ve İngiltere de endeks değerinin 1 den büyük olduğu yani rekabet gücünün yüksek olduğu görülmektedir. İtalya, Avusturya, Danimarka, Lüksemburg, Finlandiya, İrlanda, Yunanistan ve Hollanda nın AKÜ endeks değerleri 1 den küçüktür dolayısıyla rekabet gücü düşüktür. Fransa ve İsveç te rekabet gücünün son yıllarda azaldığı görülmektedir. Tablo 3. AKÜ Endeksine Göre Rekabet Gücünün Ölçümü Türkiye 0,47 0,61 0,67 0,87 1,23 1,24 1,46 1,39 1,39 1,66 1,46 1,33 1,07 1,20 1,16 Almanya 2,29 2,32 2,32 2,30 2,17 2,32 2,29 2,28 2,35 2,53 2,71 2,88 2,80 2,73 2,71 İtalya 0,62 0,53 0,48 0,51 0,47 0,43 0,51 0,50 0,48 0,54 0,49 0,48 0,49 0,51 0,55 Avusturya 0,90 0,84 0,82 0,78 1,38 1,38 1,43 1,18 0,94 0,73 0,75 0,86 0,83 0,92 0,83 Belçika 1,83 2,04 1,75 1,80 1,85 1,80 1,82 1,63 1,61 1,79 1,53 1,65 1,65 1,68 1,62 Danimarka 0,12 0,15 0,16 0,17 0,13 0,12 0,12 0,10 0,12 0,18 0,13 0,17 0,14 0,15 0,14 Lüksemburg 0,52 0,51 0,55 0,69 0,68 0,59 0,71 0,74 0,70 1,02 0,87 0,76 0,83 0,91 0,90 İspanya 3,17 2,87 2,60 2,75 2,85 2,61 2,52 2,56 2,66 3,25 2,82 2,83 2,36 2,50 2,54 Finlandiya 0,36 0,43 0,40 0,25 0,30 0,49 0,70 0,59 0,75 0,42 0,21 0,20 0,18 0,20 0,49 Fransa 1,33 1,43 1,51 1,59 1,70 1,63 1,42 1,25 1,15 1,19 1,10 1,11 0,97 0,87 0,85 İrlanda 0,07 0,08 0,06 0,02 0,02 0,01 0,00 0,01 0,00 0,03 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Hollanda 0,36 0,31 0,29 0,20 0,21 0,16 0,13 0,08 0,09 0,16 0,12 0,19 0,18 0,15 0,20 Portekiz 1,90 1,96 1,56 1,37 1,19 1,45 1,50 1,09 1,14 1,25 1,25 1,52 1,24 1,05 1,04 İsveç 1,03 1,21 0,97 1,20 1,30 1,30 1,39 1,33 1,13 0,92 0,89 1,01 0,83 0,82 0,75 Yunanistan 0,04 0,07 0,01 0,05 0,11 0,76 0,11 0,29 0,03 0,04 0,04 0,04 0,07 0,04 0,04 İngiltere 0,99 0,84 1,05 1,13 1,25 1,29 1,18 1,44 1,48 1,44 1,68 1,72 1,90 1,86 2,10 Not: Endeks değerinin 1 den büyük olması rekabet gücünün yüksek olduğunu göstermektedir. 4.2 Eşya Taşımaya Mahsus Motorlu Taşıtlar (Kamyon-Kamyonet) Tablo 4, Türkiye ve AB-15 ülkelerinin eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar (kamyonkamyonet) sektörünün endüstri-içi ticaret yapısını göstermektedir. Türkiye nin bu sektörde endüstri içi ticaretinin son dönemlerde azaldığı görülmektedir. Diğer bir ifadeyle bu sektörde 2007 yılından itibaren gerçekleştirilen ticaret endüstriler arası ticaret şeklindedir. Eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar sektöründe AB-15 ülkelerinin endüstri içi ticaret yapısına bakıldığında, endüstri içi ticaretin; Almanya, İtalya, Avusturya, Belçika, Finlandiya, Fransa, Hollanda, Portekiz, İsveç ve İngiltere de yüksek olduğu görülmektedir. Danimarka, Lüksemburg ve 233

10 Yunanistan da endüstri içi ticaretin yükseldiği görülmektedir. İrlanda ve İspanya da endüstri içi ticaretin azaldığı görülmektedir. Genel itibariyle değerlendirildiğinde eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar sektöründe Türkiye nin endüstri içi ticaretinin düşük olduğu; AB-15 ülkelerinin endüstri içi ticaretinin ise yüksek olduğu söylenebilir. Tablo 4. Endüstri-içi Ticaretin Ölçümü: Grubel-Lloyd Endeksi Türkiye 0,18 0,82 * 0,51 * 0,85 * 0,92 * 0,80 * 0,57 * 0,44 0,41 0,37 0,41 0,50 0,49 0,48 0,45 Almanya 0,68 * 0,60 * 0,63 * 0,61 * 0,52 * 0,49 0,52 * 0,53 * 0,54 * 0,58 * 0,61 * 0,64 * 0,57 * 0,56 * 0,54 * İtalya 0,94 * 0,88 * 0,97 * 0,86 * 0,84 * 0,82 * 0,80 * 0,76 * 0,71 * 0,84 * 0,73 * 0,66 * 0,51 * 0,49 0,53 * Avusturya 0,88 * 0,76 * 0,76 * 0,81 * 0,84 * 0,84 * 0,75 * 0,70 * 0,69 * 0,62 * 0,67 * 0,73 * 0,78 * 0,73 * 0,79 * Belçika 0,81 * 0,82 * 0,79 * 0,74 * 0,97 * 0,80 * 0,87 * 0,91 * 0,93 * 0,81 * 0,87 * 0,85 * 0,88 * 0,87 * 0,90 * Danimarka 0,37 0,37 0,45 0,50 0,46 0,46 0,43 0,48 0,48 0,92 * 0,77 * 0,69 * 0,73 * 0,74 * 0,62 * Lüksemburg 0,34 0,63 * 0,53 * 0,47 0,42 0,43 0,49 0,52 * 0,53 * 0,57 * 0,44 0,41 0,52 * 0,40 0,37 İspanya 0,76 * 0,74 * 0,78 * 0,82 * 0,83 * 0,83 * 0,68 * 0,71 * 0,57 * 0,40 0,39 0,34 0,27 0,33 0,38 Finlandiya 0,63 * 0,60 * 0,50 0,60 * 0,85 * 0,90 * 0,87 * 0,45 0,87 * 0,93 * 0,90 * 0,86 * 0,91 * 0,86 * 0,98 * Fransa 0,99 * 0,93 * 0,91 * 0,94 * 0,99 * 0,93 0,87 * 0,91 * 0,86 * 0,89 * 0,84 * 0,82 * 0,91 * 0,89 * 0,96 * İrlanda 0,25 0,38 0,36 0,21 0,17 0,15 0,22 0,29 0,25 0,80 * 0,59 * 0,50 0,39 0,36 0,26 Hollanda 0,93 * 0,96 * 0,95 * 0,94 * 0,96 * 0,88 * 0,88 * 0,86 * 0,94 * 0,94 * 0,97 * 0,98 * 0,98 * 0,89 * 0,99 * Portekiz 0,52 * 0,50 0,22 0,92 * 0,76 * 0,49 0,64 * 0,76 * 0,86 * 0,87 * 0,99 * 0,70 * 0,36 0,42 0,68 * İsveç 0,92 * 0,91 * 0,85 * 0,56 * 0,65 * 0,92 * 0,82 * 0,87 * 0,98 * 0,97 * 0,87 * 0,86 * 0,83 * 0,81 * 0,84 * Yunanistan 0,06 0,08 0,04 0,06 0,08 0,04 0,05 0,15 0,09 0,05 0,35 0,67 * 0,78 * 0,30 0,13 İngiltere 0,51 * 0,57 * 0,70 * 0,63 * 0,64 * 0,60 * 0,67 * 0,72 * 0,74 * 0,72 * 0,64 * 0,67 * 0,72 * 0,55 * 0,40 Not: Literatürde endeks değeri 0,50 den yüksek ise endüstri-içi ticaretin olduğu kabul edilmektedir. * endüstri-içi ticaretin olduğunu göstermektedir. SITC 782 (Eşya Taşımaya mahsus motorlu taşıtlar (Kamyon-Kamyonet). Tablo 5, Türkiye ve AB-15 ülkelerinin eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar sektöründe gerçekleşen endüstri içi ticaretinin türünü göstermektedir. Tablodan da görüldüğü üzere, Türkiye nin bu sektörde düşük kaliteli dikey endüstri içi ticaret yaptığı görülmektedir. Ancak Türkiye de yılları arasında ticaretin yatay endüstri içi ticaret şeklinde gerçekleştiği dikkat çekmektedir. İtalya, Belçika ve Avusturya nın ticaretinin yatay endüstri içi ticaret şeklinde gerçekleştiği görülmektedir. İngiltere, Yunanistan, Danimarka, Lüksemburg un düşük kaliteli dikey endüstri içi ticaret yaptığı görülmektedir. Almanya, Fransa, Hollanda ve İrlanda nın bazı dönemlerde yatay endüstri içi ticaret bazı dönemlerde ise düşük kaliteli dikey endüstri içi ticaret yaptığı görülmektedir. İspanya, Finlandiya, Portekiz ve İsveç in ticaretinin yatay ve dikey endüstri içi ticaret şeklinde gerçekleştiği görülmektedir. Tablo 5. Yatay ve Dikey Endüstri-içi Ticaretin Ölçümü Türkiye 0,81 b 0,70 b 0,81 b 0,79 b 0,81 b 0,81 b 0,84 b 0,82 b 0,82 b 0,85 a 0,92 a 0,93 a 0,91 a 0,89 a 0,82 b Almanya 0,83 b 0,85 a 0,76 b 0,80 b 0,83 b 0,88 a 0,90 a 0,93 a 0,91 a 0,80 b 0,84 b 0,85 a 0,91 a 0,89 a 0,94 a İtalya 0,97 a 0,98 a 0,93 a 0,97 a 0,96 a 0,95 a 0,92 a 4,22 c 1,22 c 1,09 a na 0,95 a 0,87 a 0,82 b 0,91 a Avusturya 0,90 a 0,85 a 0,91 a 0,88 a 0,85 a 0,87 a 0,88 a 0,99 a 1,10 a 1,19 c 1,14 a 1,09 a 1,03 a 1,02 a 1,07 a Belçika 0,94 a 0,91 a 0,87 a 0,87 a 0,82 b 0,85 a 0,83 b na 0,88 a 1,01 a na 0,78 b Na na 0,83 b Danimarka 0,15 b 0,14 b 0,15 b 0,16 b 0,18 b 0,23 b 0,25 b 0,13 b 0,35 b 0,25 b 0,23 b 0,29 b 0,30 b 0,33 b 0,33 b Lüksemburg 0,47 b 1,66 c 0,64 b 0,51 b 0,50 b 0,48 b 0,25 b 0,32 b 0,79 b 0,75 b 0,71 b 0,63 b 0,67 b 0,58 b 0,57 b İspanya 0,96 a 0,98 a 0,97 a 3,61 c 0,86 a 0,84 b 1,46 c 1,53 c 0,66 b 0,93 a 1,00 a 0,94 a 0,89 a 0,99 a 0,80 b Finlandiya 1,24 c 0,99 a 0,86 a 0,98 a 1,03 a 1,07 a 1,06 a 0,42 b 1,22 c 1,25 c 1,22 c 1,24 c 1,19 c 1,05 a 1,02 a 234

11 Fransa 0,84 b 0,83 b 0,74 b 0,79 b 0,85 a 0,86 a 0,92 a 2,23 c 0,96 a 1,10 a na 0,77 b 0,71 b 0,75 b 0,71 b İrlanda 1,06 a 1,21 c 1,11 a 0,96 a 0,75 b 0,75 b 0,83 b 0,82 b 0,74 b 0,85 a 0,71 b 0,29 b 0,25 b 0,41 b 0,49 b Hollanda na na 0,67 b 0,65 b 0,72 b 0,76 b 0,77 b 0,89 a 0,76 b 1,04 a na 0,60 b 0,80 b 0,87 a 0,84 b Portekiz 1,04 a 1,17 c 1,19 c 1,04 a 0,93 a 0,68 b 0,64 b 0,62 b 0,71 b 0,68 b 0,90 a 1,25 c 1,28 c 1,30 c 1,33 c İsveç 0,75 b 0,73 b 0,77 b 0,60 b 0,59 b 0,94 a 1,21 c 1,24 c 1,16 c 0,66 b 1,03 a 0,99 a 0,94 a na 0,94 a Yunanistan 1,34 c 2,73 c 0,67 b 0,75 b 0,68 b 0,34 b 0,52 b 0,85 a 0,60 b 0,46 b 0,91 a 0,56 b 0,45 b 0,25 b 0,22 b İngiltere 0,73 b 0,80 b 0,79 b 0,70 b 0,70 b 0,65 b 0,66 b 0,76 b 0,81 b 0,59 b 0,73 b 0,85 a 0,76 b 0,52 b 0,62 b Not: a: Yatay endüstri-içi ticareti, b: Düşük kaliteli dikey endüstri-içi ticareti, c: Yüksek kaliteli dikey endüstri-içi ticareti göstermektedir. na: ilgili yıla ilişkin verilerden birine ulaşılamadığını göstermektedir. Tablo 6 da Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Endeksine göre rekabet gücü değerleri gösterilmiştir. Eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar sektöründe; Türkiye nin AKÜ endeks değerinin 1 den büyük olduğu görülmektedir. Diğer bir ifadeyle Türkiye nin bu sektörde rekabet gücü yüksektir. AB-15 ülkelerinin AKÜ endeks değerlerine bakıldığında, eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar sektöründe; Almanya, İtalya, Avusturya, İspanya, Fransa ve Portekiz de AKÜ endeks değeri 1 den büyüktür yani rekabet gücü yüksektir. Danimarka, Lüksemburg, İrlanda, Hollanda, Yunanistan ve İngiltere de ise AKÜ endeks değerinin 1 den küçük olduğu dolayısıyla rekabet gücünün düşük olduğu görülmektedir. Belçika da 2003 yılından sonra rekabet gücünün düştüğü görülmektedir. İsveç ve Finlandiya da ise son dönemlerde rekabet gücünün yükselmeye başladığı görülmektedir. Tablo 6. AKÜ Endeksine Göre Rekabet Gücünün Ölçümü 235 Türkiye 0,36 1,33 2,13 2,70 4,01 3,85 4,13 4,27 4,72 3,65 4,27 4,16 2,96 3,47 3,54 Almanya 1,41 1,41 1,30 1,30 1,34 1,46 1,43 1,40 1,62 1,41 1,39 1,46 1,35 1,37 1,28 İtalya 1,27 1,26 1,21 1,27 1,31 1,37 1,48 1,55 1,81 1,51 1,53 1,61 1,41 1,49 1,42 Avusturya 1,71 1,70 1,53 1,56 1,53 1,49 1,56 1,66 1,90 2,25 1,99 1,81 1,38 1,68 1,55 Belçika 1,50 1,40 1,26 1,17 0,63 0,44 0,60 0,64 0,93 0,78 0,82 0,80 0,73 0,72 0,78 Danimarka 0,27 0,24 0,29 0,33 0,29 0,34 0,37 0,45 0,47 0,51 0,46 0,49 0,50 0,54 0,49 Lüksemburg 0,18 0,47 0,32 0,30 0,21 0,32 0,36 0,42 0,73 0,82 0,43 0,43 0,46 0,36 0,34 İspanya 2,74 2,54 2,34 2,58 2,61 2,88 3,53 3,34 3,30 2,63 2,93 2,96 2,16 2,35 2,58 Finlandiya 0,35 0,37 0,31 0,45 0,73 0,86 0,80 0,32 1,01 1,08 0,87 0,98 1,01 0,98 1,13 Fransa 1,22 1,17 1,12 1,21 1,51 1,41 1,25 1,22 1,22 1,20 1,10 1,13 1,03 1,15 1,28 İrlanda 0,10 0,12 0,13 0,07 0,06 0,06 0,10 0,16 0,13 0,12 0,09 0,10 0,09 0,09 0,08 Hollanda 0,66 0,60 0,66 0,67 0,69 0,73 0,78 0,81 0,80 0,70 0,63 0,76 0,63 0,73 0,63 Portekiz 1,66 1,38 2,31 2,54 1,55 0,96 1,16 1,46 1,68 1,56 1,70 1,98 2,16 1,96 1,55 İsveç 0,62 0,52 0,45 0,23 0,28 0,67 0,86 0,93 0,91 0,71 1,25 1,49 1,30 1,49 1,54 Yunanistan 0,10 0,11 0,06 0,11 0,18 0,08 0,10 0,32 0,18 0,09 0,29 0,30 0,20 0,07 0,04 İngiltere 0,44 0,49 0,74 0,70 0,78 0,69 0,80 0,99 0,99 0,77 0,82 0,82 0,80 0,57 0,49 Not: Endeks değerinin 1 den büyük olması rekabet gücünün yüksek olduğunu göstermektedir Kişi Taşımaya Mahsus Motorlu Taşıtlar, Çekiciler (Minibüs, Midibüs, Otobüs) Tablo 7, Türkiye ve AB-15 ülkelerinin 10+ Kişi Taşımaya Mahsus Motorlu Taşıtlar, Çekiciler (Minibüs, Midibüs, Otobüs) sektörünün endüstri içi ticaret yapısını göstermektedir. Türkiye nin bu sektörde endüstri içi ticaretinin yüksek olduğu görülmektedir. Diğer bir ifadeyle, Türkiye, bu sektörde aynı malların karşılıklı değişimini yapmaktadır. 10+ Kişi Taşımaya

12 Mahsus Motorlu Taşıtlar, Çekiciler (Minibüs, Midibüs, Otobüs) sektöründe AB-15 ülkelerinin endüstri içi ticaret yapısına bakıldığında, endüstri içi ticaretin; Avusturya, Danimarka, İspanya, Finlandiya, Fransa ve İngiltere de yüksek olduğu görülmektedir. Almanya, İtalya, Lüksemburg, İrlanda, Hollanda, İsveç ve Yunanistan da endüstri içi ticaretin düşük olduğu yani, ticaretin endüstriler arası ticaret şeklinde gerçekleştiği görülmektedir. Belçika ve Portekiz de ise endüstri içi ticaret seviyesinin yükseldiği dikkat çekmektedir. Genel itibariyle değerlendirildiğinde, 10+ Kişi Taşımaya Mahsus Motorlu Taşıtlar, Çekiciler (Minibüs, Midibüs, Otobüs) sektöründe, Türkiye nin ve AB-15 ülkelerinin endüstri içi ticaret seviyesinin yüksek olduğu görülmektedir. Yani, aynı endüstri grubunda bulunan dış görünüş, kalite ve kullanış özellikleri bakımından farklılık gösteren malların ticareti söz konusudur. Tablo 7. Endüstri-içi Ticaretin Ölçümü: Grubel-Lloyd Endeksi Türkiye 0,93 * 0,41 0,63 * 0,83 * 0,93 * 0,77 * 0,90 * 0,65 * 0,62 * 0,44 0,85 * 0,97 * 0,81 * 0,70 * 0,85 * Almanya 0,36 0,33 0,36 0,36 0,36 0,31 0,38 0,41 0,35 0,44 0,45 0,41 0,41 0,49 0,46 İtalya 0,17 0,15 0,15 0,17 0,26 0,28 0,27 0,31 0,35 0,50 0,36 0,29 0,47 0,43 0,40 Avusturya 0,68 * 0,77 * 0,61 * 0,60 * 0,55 * 0,72 * 0,76 * 0,65 * 0,68 * 0,76 * 0,61 * 0,58 * 0,62 * 0,57 * 0,60 * Belçika 0,51 * 0,54 * 0,49 0,46 0,44 0,45 0,51 * 0,55 * 0,62 * 0,67 * 0,47 0,54 * 0,48 0,50 0,47 Danimarka 0,89 * 0,93 * 0,90 * 0,74 * 0,93 * 0,66 * 0,60 * 0,59 * 0,52 * 0,57 * 0,71 * 0,68 * 0,59 * 0,66 * 0,63 * Lüksemburg 0,29 0,38 0,60 * 0,43 0,48 0,55 * 0,64 * 0,60 * 0,32 0,50 0,48 0,44 0,40 0,37 0,44 İspanya 0,51 * 0,67 * 0,76 * 0,75 * 0,66 * 0,71 * 0,55 * 0,60 * 0,70 * 0,78 * 0,90 * 0,96 * 0,88 * 0,59 * 0,72 * Finlandiya 0,49 0,35 0,50 0,71 * 0,69 * 0,54 * 0,60 * 0,67 * 0,59 * 0,80 * 0,69 * 0,96 * 0,94 * 0,79 * 0,59 * Fransa 0,96 * 0,95 * 0,97 * 0,89 * 0,85 * 0,95 * 0,76 * 0,87 * 0,87 * 0,83 * 0,96 * 0,98 * 0,95 * 0,89 * 0,93 * İrlanda 0,50 0,53 * 0,48 0,36 0,26 0,43 0,37 0,41 0,34 0,42 0,20 0,15 0,18 0,25 0,20 Hollanda 0,27 0,25 0,24 0,24 0,26 0,24 0,27 0,28 0,31 0,47 0,22 0,23 0,26 0,24 0,25 Portekiz 0,35 0,34 0,40 0,52 * 0,56 * 0,49 0,53 * 0,71 * 0,56 * 0,80 * 0,84 * 0,78 * 0,90 * 0,73 * 0,60 * İsveç 0,28 0,28 0,38 0,39 0,22 0,33 0,32 0,30 0,28 0,51 * 0,49 0,34 0,36 0,29 0,31 Yunanistan 0,14 0,07 0,18 0,09 0,11 0,30 0,21 0,17 0,19 0,09 0,27 0,64 * 0,77 * 0,50 0,25 İngiltere 0,70 * 0,67 * 0,63 * 0,66 * 0,55 * 0,57 * 0,56 * 0,55 * 0,59 * 0,58 * 0,57 * 0,51 * 0,79 * 0,53 * 0,69 * Not: Literatürde endeks değeri 0,50 den yüksek ise endüstri-içi ticaretin olduğu kabul edilmektedir. * endüstri-içi ticaretin olduğunu göstermektedir. SITC 783 (10+ kişi taşımaya mahsus motorlu taşıtlar, çekiciler (minibüs, midibüs, otobüs)). Tablo 8, Türkiye ve AB-15 ülkelerinin 10+ Kişi Taşımaya Mahsus Motorlu Taşıtlar, Çekiciler (Minibüs, Midibüs, Otobüs) sektöründe gerçekleşen endüstri içi ticaretinin türünü göstermektedir. Tablodan da görüldüğü üzere, Türkiye bu sektörde yatay endüstri içi ticaret yapmaktadır. Diğer bir ifadeyle, Türkiye bu sektörde farklılaştırılmış çeşitlere sahip benzer ürünlerin uluslararası ticaretini yapmaktadır. İtalya, Avusturya, Danimarka, Lüksemburg, Fransa, İrlanda, İsveç, İspanya, Yunanistan ve İngiltere nin düşük kaliteli dikey endüstri içi ticaret yaptığı görülmektedir. Diğer bir ifadeyle, bu ülkelerin ihraç ettiği mal çeşidinin kalitesi, ithal ettiği mal çeşidi kalitesinden düşüktür. Belçika nın bu sektörde yatay endüstri içi ticaret yaptığı görülmektedir. Almanya nın bu sektörde bazı dönemlerde yatay endüstri içi ticaret; bazı dönemlerde ise düşük kaliteli dikey endüstri içi ticaret yaptığı görülmektedir. Finlandiya nın bu sektörde yüksek kaliteli dikey endüstri içi ticaret yaptığı görülmektedir. Hollanda nın ise bu sektörde son dönemlerde yüksek kaliteli dikey endüstri içi ticaret yaptığı görülmektedir. Portekiz ise bazı dönemlerde yüksek kaliteli dikey endüstri içi ticaret yaparken; bazı dönemlerde düşük kaliteli dikey endüstri içi ticaret yapmaktadır. Tablo 8. Yatay ve Dikey Endüstri-içi Ticaretin Ölçümü 236 Türkiye 1,01 a 1,06 a 0,62 b 0,94 a 1,00 a 0,99 a 0,91 a 0,94 a 0,86 a 0,69 b 1,09 a 1,07 a 1,12 a 1,07 a 1,12 a

13 Almanya 0,85 a 0,89 a 0,84 b 0,81 b 0,82 b 0,89 a 0,87 a 0,87 a 0,88 a 0,73 b 0,73 b 0,84 b 0,90 a 0,84 b 0,90 a İtalya 0,51 b 0,37 b 0,36 b 0,35 b 0,40 b 0,35 b 0,28 b 1,12 a 0,39 b 0,64 b na 0,55 b 0,33 b 0,29 b 0,35 b Avusturya 0,71 b 0,64 b 0,51 b 0,52 b 0,56 b 0,61 b 0,61 b 0,64 b 0,68 b 0,49 b 0,41 b 0,49 b 0,46 b 0,43 b 0,43 b Belçika 1,02 a 1,03 a 0,84 b 0,85 a 0,86 a 0,87 a 0,88 a 0,96 a 0,64 b na na 0,91 a Na na 0,80 b Danimarka 0,47 b 0,49 b 0,44 b 0,66 b 0,56 b 0,40 b 0,28 b 0,29 b 0,37 b 0,23 b 0,29 b 0,48 b 0,40 b 0,44 b 0,36 b Lüksemburg 0,38 b 0,53 b 0,60 b 0,41 b 0,57 b 0,66 b 0,60 b 0,63 b 0,43 b 0,38 b 0,37 b 0,34 b 0,39 b 0,35 b 0,46 b İspanya 0,85 a 1,45 c 0,82 b 0,90 a 0,70 b 0,63 b 1,20 c 1,31 c 0,67 b 0,61 b 0,62 b 0,72 b 0,57 b 0,57 b 0,76 b Finlandiya 0,91 a 0,65 b 0,85 a 1,74 c 1,24 c 1,33 c 1,34 c 1,34 c 1,41 c 1,28 c 1,41 c 1,02 a 1,17 c 1,35 c 1,08 a Fransa 0,70 b 0,61 b 0,58 b 0,57 b 0,60 b 0,57 b 0,80 b 0,89 a 0,62 b na na 0,64 b 0,58 b 0,55 b 0,67 b İrlanda 0,97 a 0,71 b 0,79 b 0,75 b 1,00 a 1,24 c 1,16 c 1,32 c 1,02 a 0,82 b 0,57 b 0,31 b 0,43 b 0,53 b 0,64 b Hollanda 0,95 a 0,94 a 0,78 b 0,79 b 0,83 b 0,86 a 0,86 a 0,91 a 0,62 b na na 1,55 c 1,44 c 1,65 c 1,64 c Portekiz 1,33 c 1,19 c 1,08 a 0,72 b 1,06 a 1,19 c 1,18 c 1,30 c 1,28 c 1,09 a 2,40 c 1,24 c 1,11 a 1,04 a 1,52 c İsveç 0,57 b 0,56 b 0,46 b 0,41 b 0,55 b 0,54 b 0,55 b 0,64 b 0,64 b 0,61 b 0,49 b 0,53 b 0,59 b 0,58 b 0,48 b Yunanistan 0,56 b 0,28 b 1,03 a 0,15 b 0,11 b 0,23 b 0,19 b 0,16 b 0,23 b 0,15 b 0,25 b 0,38 b 0,43 b 0,44 b 0,36 b İngiltere 0,93 a 0,79 b 0,74 b 0,68 b 0,48 b 0,46 b 0,45 b 0,33 b 0,33 b 0,18 b 0,21 b 0,26 b 0,36 b 0,36 b 0,37 b Not: a: Yatay endüstri-içi ticareti, b: Düşük kaliteli dikey endüstri-içi ticareti, c: Yüksek kaliteli dikey endüstri-içi ticareti göstermektedir. na: ilgili yıla ilişkin verilerden birine ulaşılamadığını göstermektedir. Tablo 9 da Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Endeksine göre rekabet gücü değerleri gösterilmiştir. 10+ Kişi Taşımaya Mahsus Motorlu Taşıtlar, Çekiciler (Minibüs, Midibüs, Otobüs) sektöründe; Türkiye nin AKÜ endeks değerinin 1 den büyük olduğu görülmektedir. Diğer bir ifadeyle Türkiye nin bu sektörde rekabet gücü yüksektir. AB-15 ülkelerinin AKÜ endeks değerlerine bakıldığında, 10+ Kişi Taşımaya Mahsus Motorlu Taşıtlar, Çekiciler (Minibüs, Midibüs, Otobüs) sektöründe; Almanya, Belçika, Fransa, Hollanda ve İsveç in AKÜ endeks değeri 1 den büyüktür yani rekabet gücü yüksektir. İtalya, Avusturya, Danimarka, Finlandiya, İrlanda, Yunanistan ve İngiltere de ise AKÜ endeks değerinin 1 den küçük olduğu dolayısıyla rekabet gücünün düşük olduğu görülmektedir. Lüksemburg, İspanya ve Portekiz de rekabet gücünün bazı dönemler yükseldiği bazı dönemlerde ise düştüğü görülmektedir. Tablo 9. AKÜ Endeksine Göre Rekabet Gücünün Ölçümü Türkiye 3,84 4,38 3,93 3,90 3,11 4,09 3,84 4,97 4,35 5,29 3,69 3,38 2,75 3,01 2,62 Almanya 2,19 2,36 2,22 2,25 2,16 2,19 2,08 2,02 2,14 1,66 1,77 1,93 1,83 1,90 1,80 İtalya 0,15 0,13 0,11 0,12 0,18 0,21 0,19 0,23 0,22 0,30 0,21 0,17 0,20 0,21 0,17 Avusturya 1,44 1,73 0,83 0,92 0,86 0,86 0,95 0,83 0,74 0,84 0,67 0,55 0,57 0,60 0,59 Belçika 2,88 2,87 2,77 2,69 2,47 2,32 2,32 2,44 2,20 1,77 2,13 2,31 2,59 2,49 2,41 Danimarka 0,32 0,39 0,46 0,55 0,35 0,18 0,19 0,15 0,20 0,26 0,41 0,23 0,17 0,18 0,14 Lüksemburg 0,52 0,69 0,99 0,84 0,82 1,44 2,09 1,91 0,75 1,25 1,03 0,89 0,90 0,79 0,98 İspanya 0,88 1,12 1,09 1,05 1,00 0,86 0,82 0,91 0,98 0,80 0,74 0,88 1,08 2,15 1,76 Finlandiya 0,60 0,70 0,60 0,60 0,47 0,58 0,47 0,41 0,50 0,65 0,53 0,29 0,43 0,23 0,31 Fransa 1,66 1,50 1,49 1,63 1,69 1,43 1,75 1,93 1,87 1,34 1,69 1,58 1,40 1,29 1,45 İrlanda 0,05 0,06 0,02 0,02 0,02 0,05 0,06 0,06 0,06 0,03 0,00 0,01 0,02 0,03 0,02 Hollanda 3,31 3,36 3,28 3,42 3,16 3,40 3,65 3,88 3,39 2,30 3,00 3,83 3,13 3,49 3,19 Portekiz 0,51 0,50 0,38 0,43 0,52 0,54 0,69 1,03 1,00 1,31 1,81 0,88 0,81 0,77 0,70 İsveç 2,42 2,51 2,54 2,65 4,51 3,50 2,99 3,53 4,15 2,85 3,92 5,02 3,68 4,82 3,89 Yunanistan 0,19 0,11 0,23 0,19 0,29 0,46 0,32 0,38 0,31 0,28 0,29 0,18 0,15 0,07 0,06 İngiltere 0,36 0,33 0,31 0,38 0,31 0,31 0,25 0,26 0,25 0,25 0,25 0,23 0,35 0,27 0,26 Not: Endeks değerinin 1 den büyük olması rekabet gücünün yüksek olduğunu göstermektedir Motorlu Taşıtların Aksam ve Parçaları İle Şase ve Karoserleri Tablo 10, Türkiye ve AB-15 ülkelerinin motorlu taşıtların aksam ve parçaları ile şase ve karoserleri sektörünün endüstri içi ticaret yapısını göstermektedir. Türkiye nin bu sektörde endüstri içi ticaretinin yüksek olduğu görülmektedir. Diğer bir ifadeyle, Türkiye, bu sektörde 237

14 aynı malların karşılıklı değişimini yapmaktadır. Motorlu taşıtların aksam ve parçaları ile şase ve karoserleri sektöründe, AB-15 ülkelerinin endüstri içi ticaret yapısına bakıldığında, endüstri içi ticaretin; Almanya, İtalya, Avusturya, Belçika, Danimarka, Lüksemburg, İspanya, Finlandiya, Fransa, Hollanda, Portekiz, İsveç ve İngiltere de yüksek olduğu görülmektedir. İrlanda ve Yunanistan da endüstri içi ticaretin düşük olduğu dikkat çekmektedir. Genel itibariyle değerlendirildiğinde, motorlu taşıtların aksam ve parçaları ile şase ve karoserleri sektöründe Türkiye nin ve AB-15 ülkelerinin endüstri içi ticaret seviyesinin yüksek olduğu görülmektedir. Yani, aynı endüstri grubunda bulunan dış görünüş, kalite ve kullanış özellikleri bakımından farklılık gösteren malların ticareti söz konusudur. Tablo 10. Endüstri-içi Ticaretin Ölçümü: Grubel-Lloyd Endeksi Türkiye 0,45 0,79 * 0,81 * 0,70 * 0,56 * 0,61 * 0,61 * 0,69 * 0,72 * 0,74 * 0,75 * 0,78 * 0,87 * 0,90 * 0,91 * Almanya 0,76 * 0,76 * 0,76 * 0,77 * 0,74 * 0,77 * 0,76 * 0,77 * 0,79 * 0,81 * 0,77 * 0,78 * 0,77 * 0,78 * 0,78 * İtalya 0,65 * 0,66 * 0,68 * 0,66 * 0,61 * 0,62 * 0,66 * 0,67 * 0,67 * 0,71 * 0,65 * 0,62 * 0,60 * 0,61 * 0,64 * Avusturya 0,87 * 0,81 * 0,86 * 0,94 * 0,82 * 0,80 * 0,83 * 0,92 * 0,99 * 0,93 * 0,95 * 0,99 * 0,97 * 0,97 * 0,96 * Belçika 0,73 * 0,68 * 0,74 * 0,83 * 0,80 * 0,83 * 0,83 * 0,86 * 0,85 * 0,83 * 0,83 * 0,83 * 0,82 * 0,85 * 0,84 * Danimarka 0,99 * 0,98 * 0,98 * 0,99 * 0,93 * 0,93 * 0,88 * 0,89 * 0,91 * 0,91 * 0,94 * 0,95 * 0,96 * 0,93 * 0,93 * Lüksemburg 0,25 0,58 * 0,70 * 0,69 * 0,81 * 0,86 * 0,89 * 0,91 * 0,90 * 0,63 * 0,70 * 0,82 * 0,88 * 0,91 * 0,98 * İspanya 0,73 * 0,78 * 0,80 * 0,79 * 0,79 * 0,82 * 0,81 * 0,79 * 0,84 * 0,81 * 0,82 * 0,79 * 0,82 * 0,77 * 0,70 * Finlandiya 0,50 0,47 0,45 0,53 * 0,57 * 0,52 * 0,51 * 0,50 0,53 * 0,45 0,52 * 0,56 * 0,60 * 0,55 * 0,42 Fransa 0,71 * 0,79 * 0,80 * 0,84 * 0,89 * 0,90 * 0,88 * 0,89 * 0,90 * 0,85 * 0,84 * 0,83 * 0,85 * 0,85 * 0,88 * İrlanda 0,43 0,43 0,46 0,45 0,39 0,29 0,29 0,33 0,35 0,43 0,48 0,54 * 0,48 0,36 0,52 * Hollanda 0,65 * 0,74 * 0,80 * 0,73 * 0,71 * 0,77 * 0,76 * 0,75 * 0,77 * 0,88 * 0,85 * 0,82 * 0,86 * 0,82 * 0,80 * Portekiz 0,62 * 0,66 * 0,71 * 0,82 * 0,84 * 0,88 * 0,91 * 0,95 * 0,93 * 0,92 * 0,94 * 0,90 * 0,90 * 0,93 * 0,96 * İsveç 0,86 * 0,89 * 0,89 * 0,93 * 0,93 * 0,96 * 0,93 * 0,97 * 0,97 * 0,96 * 0,94 * 0,88 * 0,86 * 0,83 * 0,87 * Yunanistan 0,08 0,08 0,07 0,06 0,10 0,09 0,13 0,12 0,14 0,12 0,17 0,24 0,31 0,30 0,31 İngiltere 0,86 * 0,78 * 0,71 * 0,69 * 0,67 * 0,69 * 0,62 * 0,57 * 0,59 * 0,63 * 0,57 * 0,56 * 0,61 * 0,58 * 0,55 * Not: Literatürde endeks değeri 0,50 den yüksek ise endüstri-içi ticaretin olduğu kabul edilmektedir. * endüstri-içi ticaretin olduğunu göstermektedir. SITC 784 (Motorlu taşıtların aksam ve parçaları ile şase ve karoserleri). Tablo 11, Türkiye ve AB-15 ülkelerinin motorlu taşıtların aksam ve parçaları ile şase ve karoserleri sektöründe gerçekleşen endüstri içi ticaretinin türünü göstermektedir. Tablodan da görüldüğü üzere, Türkiye bu sektörde düşük kaliteli dikey endüstri içi ticaret yapmaktadır. Diğer bir ifadeyle, Türkiye nin ihraç ettiği mal çeşidinin kalitesi, ithal ettiği mal çeşidi kalitesinden düşüktür. Benzer şekilde, Danimarka, Lüksemburg, Finlandiya, Portekiz, Yunanistan da düşük kaliteli dikey endüstri içi ticaret yapmaktadır. Almanya bu sektörde yüksek kaliteli dikey endüstri içi ticaret yapmaktadır. Diğer bir ifadeyle Almanya nın ihraç ettiği mal çeşidinin kalitesi ithal ettiği mal çeşidi kalitesinden yüksektir. Belçika, İspanya, Fransa, İngiltere, İsveç in yatay endüstri içi ticaret yaptığı görülmektedir. İtalya nın düşük kaliteli dikey endüstri içi ticaret şeklinde gerçekleşen ticaretinin son dönemlerde yatay endüstri içi ticarete dönüştüğü görülmektedir. Avusturya nın bazı dönemlerde yatay endüstri içi ticaret bazı dönemlerde ise yüksek kaliteli dikey endüstri içi ticaret yaptığı görülmektedir. Portekiz de ise bazı dönemler yatay endüstri içi ticaret bazı dönemler ise düşük kaliteli dikey endüstri içi ticaret yapılmaktadır. İrlanda ve Hollanda da ise bazı dönemler yatay endüstri içi ticaret bazı dönemler dikey endüstri içi ticaret yapılmaktadır. Tablo 11. Yatay ve Dikey Endüstri-içi Ticaretin Ölçümü Türkiye 0,41 b 0,37 b 0,37 b 0,42 b 0,41 b 0,44 b 0,44 b 0,44 b 0,49 b 0,51 b 0,50 b 0,50 b 0,51 b 0,51 b 0,48 b Almanya 1,29 c 1,32 c 1,26 c 1,28 c 1,29 c 1,30 c 1,28 c 1,27 c 1,26 c 1,26 c 1,24 c 1,23 c 1,23 c 1,24 c 1,28 c 238

Yrd. Doç. Dr. Dilek ŞAHİN. Cumhuriyet Üniversitesi, Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksek Okulu,

Yrd. Doç. Dr. Dilek ŞAHİN. Cumhuriyet Üniversitesi, Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksek Okulu, ISSN: 2149-9225 Yıl: 2, Sayı: 4, Haziran 2016, s. 105-124 Yrd. Doç. Dr. Dilek ŞAHİN Cumhuriyet Üniversitesi, Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksek Okulu, Konaklama İşletmeciliği Bölümü, dilek58sahin

Detaylı

TEKSTİL VE HAZIR GİYİM SEKTÖRÜNÜN DIŞ TİCARET YAPISI: TÜRKİYE VE AB-15 ÜLKELERİ ÖRNEĞİ. Özet

TEKSTİL VE HAZIR GİYİM SEKTÖRÜNÜN DIŞ TİCARET YAPISI: TÜRKİYE VE AB-15 ÜLKELERİ ÖRNEĞİ. Özet ISSN: 2149 9225 Yıl: 2, Sayı: 4, Haziran 2016, s. 125139 Yrd. Doç. Dr. Ercan ŞAHBUDAK Cumhuriyet Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Sosyoloji Bölümü, erhoca346@hotmail.com Yrd. Doç. Dr. Dilek ŞAHİN Cumhuriyet

Detaylı

ULUDAĞ OTOMOTİV ENDÜSTRİSİ İHRACATÇILARI BİRLİĞİ 2015 YILI OCAK-ARALIK DÖNEMİ DIŞ TİCARET DEĞERLENDİRME RAPORU

ULUDAĞ OTOMOTİV ENDÜSTRİSİ İHRACATÇILARI BİRLİĞİ 2015 YILI OCAK-ARALIK DÖNEMİ DIŞ TİCARET DEĞERLENDİRME RAPORU ULUDAĞ OTOMOTİV ENDÜSTRİSİ İHRACATÇILARI BİRLİĞİ 2015 YILI OCAK-ARALIK DÖNEMİ DIŞ TİCARET DEĞERLENDİRME RAPORU ULUDAĞ İHRACATÇI BİRLİKLERİ GENEL SEKRETERLİĞİ Ar-Ge ve Pazara Giriş Şubesi OCAK 2016 1 İÇİNDEKİLER

Detaylı

Researcher: Social Science Studies (2016) Cilt 4, Sayı 7, s. 1-18

Researcher: Social Science Studies (2016) Cilt 4, Sayı 7, s. 1-18 Researcher: Social Science Studies (2016) Cilt 4, Sayı 7, s. 1-18 TÜRKİYE DE PAMUK SEKTÖRÜNÜN DIŞ TİCARET YAPISI: SEÇİLMİŞ ÜLKELERLE KARŞILAŞTIRMALI ANALİZ 1 Özet Bu çalışmanın esas amacı, Türkiye nin

Detaylı

OİB Ağustos 2018 İhracat Bülteni. Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği İhracat Bülteni

OİB Ağustos 2018 İhracat Bülteni. Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği İhracat Bülteni OİB Ağustos 2018 İhracat Bülteni Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği İhracat Bülteni Ağustos 2018 OİB Ağustos 2018 İhracat Bülteni Türkiye Geneli Otomotiv Endüstrisi İhracatı Türkiye- Ağustos

Detaylı

BRIC Ülkelerinde İhracatın Teknolojik Yapısının Analizi. Dilek Şahin Cumhuriyet Üniversitesi, Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik YO ÖZET

BRIC Ülkelerinde İhracatın Teknolojik Yapısının Analizi. Dilek Şahin Cumhuriyet Üniversitesi, Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik YO ÖZET İktisadi Yenilik Dergisi Cilt: 4, Sayı: 2, Ocak 2017 BRIC Ülkelerinde İhracatın Teknolojik Yapısının Analizi Dilek Şahin Cumhuriyet Üniversitesi, Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik YO ÖZET Rekabet gücü

Detaylı

ULUDAĞ OTOMOTİV ENDÜSTRİSİ İHRACATÇILARI BİRLİĞİ 2012 YILI DIŞ TİCARET DEĞERLENDİRME RAPORU

ULUDAĞ OTOMOTİV ENDÜSTRİSİ İHRACATÇILARI BİRLİĞİ 2012 YILI DIŞ TİCARET DEĞERLENDİRME RAPORU ULUDAĞ OTOMOTİV ENDÜSTRİSİ İHRACATÇILARI BİRLİĞİ 2012 YILI DIŞ TİCARET DEĞERLENDİRME RAPORU ULUDAĞ İHRACATÇI BİRLİKLERİ GENEL SEKRETERLİĞİ Ar-Ge ve Pazara Giriş Şubesi OCAK 2013 1 İÇİNDEKİLER 1. GENEL

Detaylı

OİB Eylül 2017 İhracat Bülteni. Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği İhracat Bülteni

OİB Eylül 2017 İhracat Bülteni. Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği İhracat Bülteni OİB Eylül 2017 İhracat Bülteni Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği İhracat Bülteni Eylül 2017 OİB Eylül 2017 İhracat Bülteni Türkiye Geneli Otomotiv Endüstrisi İhracatı Türkiye- Eylül 2017

Detaylı

ÜRETİM (Araç Türüne Göre)

ÜRETİM (Araç Türüne Göre) ÜRETİM (Araç Türüne Göre) yılının Ağustos ayında 23.805 adedi otomobil olmak üzere toplamda 50.374 adet araç üretilmiştir. yılının ilk 8 ayında ise toplamda 324.607 adedi otomobil olmak üzere 538.899 adetlik

Detaylı

ÜRETİM (Araç Türüne Göre)

ÜRETİM (Araç Türüne Göre) ÜRETİM (Araç Türüne Göre) yılının Ekim ayında 45.452 adedi otomobil olmak üzere toplamda 84.550 adet araç üretilmiştir. yılının ilk 10 ayında ise 420.379 adedi otomobil olmak üzere 710.917 adetlik araç

Detaylı

OİB Temmuz 2016 İhracat Bülteni. Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği İhracat Bülteni

OİB Temmuz 2016 İhracat Bülteni. Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği İhracat Bülteni OİB Temmuz 2016 İhracat Bülteni Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği İhracat Bülteni Temmuz 2016 OİB Temmuz 2016 İhracat Bülteni Türkiye Geneli Otomotiv Endüstrisi İhracatı Türkiye- Temmuz

Detaylı

ÜRETİM (Araç Türüne Göre)

ÜRETİM (Araç Türüne Göre) ÜRETİM (Araç Türüne Göre) yılının Kasım ayında 41.635 adedi otomobil olmak üzere toplamda 78.156 adet araç üretilmiştir. yılının ilk 11 ayında ise 462.014 adedi otomobil olmak üzere 789.072 adetlik araç

Detaylı

OİB Ekim 2017 İhracat Bülteni. Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği İhracat Bülteni

OİB Ekim 2017 İhracat Bülteni. Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği İhracat Bülteni OİB Ekim 2017 İhracat Bülteni Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği İhracat Bülteni Ekim 2017 OİB Ekim 2017 İhracat Bülteni Türkiye Geneli Otomotiv Endüstrisi İhracatı Türkiye- Ekim 2017 Aylık

Detaylı

OİB Ağustos 2017 İhracat Bülteni. Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği İhracat Bülteni

OİB Ağustos 2017 İhracat Bülteni. Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği İhracat Bülteni OİB Ağustos 2017 İhracat Bülteni Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği İhracat Bülteni Ağustos 2017 OİB Ağustos 2017 İhracat Bülteni Türkiye Geneli Otomotiv Endüstrisi İhracatı Türkiye- Ağustos

Detaylı

ÜRETİM (Araç Türüne Göre)

ÜRETİM (Araç Türüne Göre) ÜRETİM (Araç Türüne Göre) 2009 yılının Aralık ayında 48.917 adedi otomobil olmak üzere toplamda 95.389 adet araç üretilmiştir. Bu değer 2008 yılının Eylül ayından beri ulaşılmış en yüksek aylık üretim

Detaylı

TAYSAD Aylık Sektör Raporu Mart 2010

TAYSAD Aylık Sektör Raporu Mart 2010 ÜRETİM (Araç Türüne Göre) yılının Mart ayında 55.755 adedi otomobil olmak üzere 100.920 adet araç üretilmiştir. Geçen senenin Mart ayına göre üretim adetlerindeki artışlar; otomobilde %50, kamyonette %98,

Detaylı

Almanya Ülke Raporu (Otomotiv Sektörü Açısından)

Almanya Ülke Raporu (Otomotiv Sektörü Açısından) Almanya Ülke Raporu (Otomotiv Sektörü Açısından) Ar-Ge Şubesi Eylül, 2017 Ekonomik Yapı Yüksek alım gücüyle ülkemiz ihracat ve ithalatında en büyük partner olma özelliği taşıyan Almanya Federal Cumhuriyeti,

Detaylı

ÜRETİM (Araç Türüne Göre)

ÜRETİM (Araç Türüne Göre) ÜRETİM (Araç Türüne Göre) yılının Temmuz ayında 54.873 adedi otomobil olmak üzere toplamda 88.198 adet araç üretilmiştir. yılının ilk 7 ayında ise 300.802 adedi otomobil olmak üzere 488.576 adetlik araç

Detaylı

ÜRETİM (Araç Türüne Göre)

ÜRETİM (Araç Türüne Göre) ÜRETİM (Araç Türüne Göre) İhracattaki talep daralmasına ek olarak iç pazardaki talepte yaşanan düşüşler ertesinde ilk 6 ayda 246.000 i otomobil olmak üzere toplam 400.000 adetlik bir araç üretimi gerçekleşmiştir.

Detaylı

PAZAR DEĞERLENDİRME ARALIK 2010

PAZAR DEĞERLENDİRME ARALIK 2010 PAZAR DEĞERLENDİRME ARALIK 21 TÜRKİYE OTOMOTİV PAZARI 21 yılı Aralık ayında geçen yılın aynı ayına göre toplam pazar %69,3 artarak 154.734 adete, üretim %19,2 artarak 111.792 adete, ithalat %98,7 artarak

Detaylı

TAYSAD Aylık Sektör Raporu Ağustos 2010

TAYSAD Aylık Sektör Raporu Ağustos 2010 ÜRETĠM (Araç Türüne Göre) yılının Ağustos ayında 29.192 otomobil, 28.327 hafif ticari araç, 2.772 ağır ticari araç, 1.023 traktör olmak üzere toplam 61.314 araç üretilmiştir. yılının Ağustos ayına göre

Detaylı

TAYSAD Aylık Sektör Raporu Kasım 2010

TAYSAD Aylık Sektör Raporu Kasım 2010 ÜRETĠM (Araç Türüne Göre) yılının Kasım ayında 45.453 otomobil, 40.655 hafif ticari araç, 3.534 ağır ticari araç, 2.972 traktör olmak üzere toplam 92.614 araç üretilmiştir. yılının Kasım ayına göre otomobil

Detaylı

TAYSAD Aylık Sektör Raporu Nisan 2010

TAYSAD Aylık Sektör Raporu Nisan 2010 ÜRETİM (Araç Türüne Göre) yılının Nisan ayında 51.459 adedi otomobil olmak üzere 92.262 adet araç üretilmiştir. Geçen senenin Nisan ayına göre üretim adetlerinde araç türüne göre artışlar; otomobil % 6,

Detaylı

2007 YILI PAZAR, ÜRETİM VE İHRACAT

2007 YILI PAZAR, ÜRETİM VE İHRACAT OTOMOTİV SANAYİİ DERNEĞİ BASIN BÜLTENİ 15.1.27 27 YILI PAZAR, ÜRETİM VE İHRACAT Aralık Ocak-Aralık KONULAR 26 27 (%) 26 27 (%) 84.852 12.347 2,6 987.58 1.99.414 11,3 Üretim Otomobil 45.519 55.991 23, 545.682

Detaylı

OTOMOTİV SEKTÖRÜ. 2 5 N i s a n Lütfen son sayfadaki çekinceyi okuyunuz Ocak-Mart Dönemi

OTOMOTİV SEKTÖRÜ. 2 5 N i s a n Lütfen son sayfadaki çekinceyi okuyunuz Ocak-Mart Dönemi OTOMOTİV SEKTÖRÜ 2012 Ocak-Mart Dönemi 2011 yılı ikinci yarısında olduğu gibi 2012 yılı ilk 3 aylık dönemde de, kredi hacmini daraltmaya yönelik olarak TCMB nın ekonomiyi soğutmak amacı ile kredileri daraltmak

Detaylı

TAYSAD Aylık Sektör Raporu Ekim 2010

TAYSAD Aylık Sektör Raporu Ekim 2010 ÜRETĠM (Araç Türüne Göre) yılının Ekim ayında 58.059 otomobil, 47.146 hafif ticari araç, 3.619 ağır ticari araç, 3.271 traktör olmak üzere toplam 112.095 araç üretilmiştir. yılının Ekim ayına göre otomobil

Detaylı

TAYSAD Aylık Sektör Raporu Eylül 2010

TAYSAD Aylık Sektör Raporu Eylül 2010 ÜRETĠM (Araç Türüne Göre) yılının Eylül ayında 54.046 otomobil, 39.334 hafif ticari araç, 3.073 ağır ticari araç, 2.808 traktör olmak üzere toplam 99.261 araç üretilmiştir. yılının Eylül ayına göre otomobil

Detaylı

TAYSAD Aylık Sektör Raporu Mayıs 2011

TAYSAD Aylık Sektör Raporu Mayıs 2011 ÜRETİM (Araç Türüne Göre) yılının Mayıs ayında 54.197 adedi otomobil, 39.496 adedi hafif ticari araç, 4.392 adedi ağır ticari araç, 4.490 adedi ise traktör olmak üzere toplam 102.575 araç üretilmiştir.

Detaylı

SERAMİK SEKTÖRÜ NOTU

SERAMİK SEKTÖRÜ NOTU 1. Dünya Seramik Sektörü 1.1 Seramik Kaplama Malzemeleri SERAMİK SEKTÖRÜ NOTU 2007 yılında 8,2 milyar m 2 olan dünya seramik kaplama malzemeleri üretimi, 2008 yılında bir önceki yıla oranla %3,5 artarak

Detaylı

SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI Sanayi Genel Müdürlüğü YILI OTOMOTĠV SANAYĠNDE ÜLKEMĠZ VE DÜNYADAKĠ GELĠġMELER

SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI Sanayi Genel Müdürlüğü YILI OTOMOTĠV SANAYĠNDE ÜLKEMĠZ VE DÜNYADAKĠ GELĠġMELER SANAYĠ VE TĠCARET BAKANLIĞI Sanayi Genel Müdürlüğü 2009 YILI OTOMOTĠV SANAYĠNDE ÜLKEMĠZ VE DÜNYADAKĠ GELĠġMELER ĠÇĠNDEKĠLER 1- GĠRĠġ 3 2- OTOMOTĠV SANAYĠNĠN ÜLKEMĠZ EKONOMĠSĠ ĠÇĠNDEKĠ YERĠ..3 3- ÖZET SONUÇLAR.4

Detaylı

ÇELİK BORU SEKTÖR RAPORU (2017) ÇELİK BORU İMALATÇILARI DERNEĞİ

ÇELİK BORU SEKTÖR RAPORU (2017) ÇELİK BORU İMALATÇILARI DERNEĞİ ÇELİK BORU SEKTÖR RAPORU (217) ÇELİK BORU İMALATÇILARI DERNEĞİ Türkiye Çelik Boru Üretimi Türkiye çelik boru üretimi, 2 li yılların başında sektöre yapılan yatırımlarla önemli bir ivme kazanmıştır. 2-27

Detaylı

2015 yılında 2013 yılına göre toplam üretim yüzde 21, otomobil üretimi ise yüzde 25 oranında arttı.

2015 yılında 2013 yılına göre toplam üretim yüzde 21, otomobil üretimi ise yüzde 25 oranında arttı. OSD Basın Bülteni 8 Ocak 2016 ÖZET DEĞERLENDİRME 2014/2015 Aralık Ocak-Aralık KONULAR 2014 2015 (%) 2014 2015 (%) Toplam 120.593 125.752 4 1.170.445 1.358.796 16 Üretim Otomobil 70.480 74.688 6 733.439

Detaylı

TAYSAD Aylık Sektör Raporu Şubat 2011

TAYSAD Aylık Sektör Raporu Şubat 2011 ÜRETİM (Araç Türüne Göre) 2011 yılının Şubat ayında 55.050 adedi otomobil, 41.483 adedi hafif ticari araç, 3.646 adedi ağır ticari araç, 3.181 adedi ise traktör olmak üzere toplam 103.360 araç üretilmiştir.

Detaylı

TAYSAD Aylık Sektör Raporu Haziran 2010

TAYSAD Aylık Sektör Raporu Haziran 2010 ÜRETİM (Araç Türüne Göre) yılının Haziran ayında 54.660 otomobil, 43.857 hafif ticari araç, 2.877 ağır ticari araç, 2.843 traktör olmak üzere toplamda 104.237 araç üretilmiştir. yılının Haziran ayına göre

Detaylı

DIŞ TİCARET ENSTİTÜSÜ WORKİNG PAPER SERİES. Tartışma Metinleri WPS NO/ 185 / DÜNYADA ve TÜRKİYE DE MOBİLYA SEKTÖRÜNÜN ULUSLARARASI TİCARETİNİN

DIŞ TİCARET ENSTİTÜSÜ WORKİNG PAPER SERİES. Tartışma Metinleri WPS NO/ 185 / DÜNYADA ve TÜRKİYE DE MOBİLYA SEKTÖRÜNÜN ULUSLARARASI TİCARETİNİN DIŞ TİCARET ENSTİTÜSÜ WORKİNG PAPER SERİES Tartışma Metinleri WPS NO/ 185 /2018-05 DÜNYADA ve TÜRKİYE DE MOBİLYA SEKTÖRÜNÜN ULUSLARARASI TİCARETİNİN İNCELENMESİ ve DEĞERLENDİRİLMESİ Fatih ÇALIŞKAN 1 1

Detaylı

Pazar AVRUPA TOPLAM OTOMOTİV SEKTÖR ANALİZİ. Ekim 2018

Pazar AVRUPA TOPLAM OTOMOTİV SEKTÖR ANALİZİ. Ekim 2018 AVRUPA TOPLAM OTOMOTİV SEKTÖR ANALİZİ Ekim 2018 Pazar 2018 yılı Ağustos ayında, AB ve EFTA ülkeleri toplamında toplam otomotiv pazarı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 26,4 artarak 1 milyon 342 bin adet

Detaylı

Otomotiv Sanayii Dış Ticaret Raporu

Otomotiv Sanayii Dış Ticaret Raporu Otomotiv Sanayii Dış Ticaret Raporu 1. Çeyrek 2017 OSD OICA Üyesidir OSD is a Member of OICA 1 Türkiye İhracat Verileri: 1 2017 yılı Ocak-Mart döneminde Türkiye toplam ihracatı yüzde 7 oranında artarken,

Detaylı

Otomotiv Sanayii Dış Ticaret Raporu. OSD OICA Üyesidir. OSD is a Member of OICA

Otomotiv Sanayii Dış Ticaret Raporu. OSD OICA Üyesidir. OSD is a Member of OICA Otomotiv Sanayii Dış Ticaret Raporu 2017 OSD OICA Üyesidir OSD is a Member of OICA 1 Türkiye İhracat Verileri: 1 2017 yılında Türkiye toplam ihracatı yüzde 10,4 oranında artarken, Otomotiv Endüstrisi ihracatı

Detaylı

HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2018 MART AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU NİSAN 2018 İTKİB HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON AR-GE ŞUBESİ

HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2018 MART AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU NİSAN 2018 İTKİB HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON AR-GE ŞUBESİ HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2018 MART AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU NİSAN 2018 İTKİB HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON AR-GE ŞUBESİ İçindekiler Yılın İlk Üç Ayında %11,4 Artış Gerçekleşti... 2 Yılın İlk Üç Ayında

Detaylı

ÇELİK BORU SEKTÖR RAPORU (2017)

ÇELİK BORU SEKTÖR RAPORU (2017) ÇELİK BORU SEKTÖR RAPORU (2017) ÇELİK BORU İMALATÇILARI DERNEĞİ Sayfa 0 Çelik Boru Sanayi 1. Giriş 1.1. Sektörün Tanımı Çelikten mamul borular; kullanım alanlarına, boyutlarına ve üretim yöntemlerine göre

Detaylı

HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2017 EKİM AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU. İTKİB Genel Sekreterliği. Hazırgiyim ve Konfeksiyon Ar-Ge Şubesi.

HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2017 EKİM AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU. İTKİB Genel Sekreterliği. Hazırgiyim ve Konfeksiyon Ar-Ge Şubesi. HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2017 EKİM AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU Hazırgiyim ve Konfeksiyon Ar-Ge Şubesi Kasım 2017 Hazırgiyim ve Konfeksiyon Ar-Ge Şubesi 1 HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜNÜN 2017

Detaylı

ASEAN-5 ÜLKELERİNDE EMEK YOĞUN MALLARIN DIŞ TİCARET YAPISININ ANALİZİ

ASEAN-5 ÜLKELERİNDE EMEK YOĞUN MALLARIN DIŞ TİCARET YAPISININ ANALİZİ ASEAN-5 ÜLKELERİNDE EMEK YOĞUN MALLARIN DIŞ TİCARET YAPISININ ANALİZİ Öz Yrd. Doç. Dr. Dilek ŞAHİN 1 Küreselleşme süreciyle birlikte, mal ve hizmet ticareti de hızla artmıştır. Bu durum bir yandan dış

Detaylı

Pazar AVRUPA TİCARİ ARAÇ SEKTÖR ANALİZİ. 14 Temmuz 2017

Pazar AVRUPA TİCARİ ARAÇ SEKTÖR ANALİZİ. 14 Temmuz 2017 AVRUPA TİCARİ ARAÇ SEKTÖR ANALİZİ 14 Temmuz 2017 Pazar 2017 yılı Mayıs ayında, AB ve EFTA ülkeleri toplamında ticari araç pazarı 2016 yılı aynı ayına göre yüzde 9,4 artış göstererek 213 bin adet seviyesinde

Detaylı

AVRUPA TİCARİ ARAÇ SEKTÖR ANALİZİ

AVRUPA TİCARİ ARAÇ SEKTÖR ANALİZİ AVRUPA TİCARİ ARAÇ SEKTÖR ANALİZİ 30 Mart 2016 Pazar 2016 yılı Ocak-Şubat döneminde AB ve EFTA ülkeleri toplamına göre ticari araç pazarı, 2015 yılındaki pozitif performansını sürdürdü ve yüzde 15 artış

Detaylı

HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2018 NİSAN AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU MAYIS 2018 İTKİB HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON AR-GE ŞUBESİ

HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2018 NİSAN AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU MAYIS 2018 İTKİB HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON AR-GE ŞUBESİ HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2018 NİSAN AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU MAYIS 2018 İTKİB HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON AR-GE ŞUBESİ İçindekiler Yılın İlk Dört Ayında %10,8 Artış Gerçekleşti... 2 Yılın İlk Dört

Detaylı

Türkiye Makine ve Teçhizat İmalatı Meclisi

Türkiye Makine ve Teçhizat İmalatı Meclisi Türkiye Makine ve Teçhizat İmalatı Meclisi Makine İmalatı Sanayi Temel Bazı Göstergelerdeki Gelişmeler 2018 İlk Yarı Eylül, 2018 Bilgi Notu 5/2018, Ruhi GÜRDAL (Doç. Dr.) Türkiye Makine ve Teçhizat İmalatı

Detaylı

Otomotiv Sanayii Dış Ticaret Raporu

Otomotiv Sanayii Dış Ticaret Raporu Otomotiv Sanayii Dış Ticaret Raporu 2. Çeyrek 2016 OSD OICA Üyesidir OSD is a Member of OICA 1 Türkiye İhracat Verileri: 1 2016 ilk altı ayında Türkiye toplam ihracatı yüzde 4 oranında azalırken, Otomotiv

Detaylı

Otomotiv Sanayii Dış Ticaret Raporu

Otomotiv Sanayii Dış Ticaret Raporu Otomotiv Sanayii Dış Ticaret Raporu 2. Çeyrek 2017 OSD OICA Üyesidir OSD is a Member of OICA 1 Türkiye İhracat Verileri: 1 2017 yılı Ocak-Haziran döneminde Türkiye toplam ihracatı yüzde 8,2 oranında artarken,

Detaylı

HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2018 TEMMUZ AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU AĞUSTOS 2018 İTKİB GENEL SEKRETERLİĞİ HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON AR-GE ŞUBESİ

HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2018 TEMMUZ AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU AĞUSTOS 2018 İTKİB GENEL SEKRETERLİĞİ HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON AR-GE ŞUBESİ HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2018 TEMMUZ AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU AĞUSTOS 2018 İTKİB GENEL SEKRETERLİĞİ HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON AR-GE ŞUBESİ İçindekiler Yılın İlk Yedi Ayında %7,7 Artış Gerçekleşti...

Detaylı

Çimento, Cam, Seramik ve Toprak Ürünleri Sektör Raporu 2010

Çimento, Cam, Seramik ve Toprak Ürünleri Sektör Raporu 2010 Çimento, Cam, Seramik ve Toprak Ürünleri Sektör Raporu 2010 Avrupa kıtasından Amerika kıtasına, Orta Doğu Ülkelerinden Afrika ülkelerine kadar geniş yelpazeyi kapsayan 200 ülkeye ihracat gerçekleştiren

Detaylı

ÖZET DEĞERLENDİRME 2017/ (%) (%) Toplam

ÖZET DEĞERLENDİRME 2017/ (%) (%) Toplam OSD Özet Rapor 12 Ekim 2018 ÖZET DEĞERLENDİRME 2017/2018 Üretim Pazar İhracat İhracat ($) İhracat ( ) Eylül Ocak-Eylül 2017 2018 (%) 2017 2018 (%) Toplam 134.247 132.931-1 1.223.865 1.167.028-5 Otomobil

Detaylı

ÖZET DEĞERLENDİRME 2017/2018

ÖZET DEĞERLENDİRME 2017/2018 OSD Özet Rapor 12 Kasım 2018 ÖZET DEĞERLENDİRME 2017/2018 Üretim Pazar İhracat İhracat ($) İhracat ( ) Ekim Ocak-Ekim 2017 2018 (%) 2017 2018 (%) Toplam 156.261 131.231-16 1.380.126 1.298.282-6 Otomobil

Detaylı

142

142 GİYİM EŞYASI İMALATI; KÜRKÜN İŞLENMESİ VE BOYANMASI SANAYİİ Hazırlayan Mustafa ŞİMŞEK ESAM Müdür Yardımcısı 142 1. SEKTÖRÜN TANIMI Giyim eşyası imalatı; kürkün işlenmesi ve boyanması sektörü, ISIC Revize

Detaylı

572

572 RADYO, TELEVİZYON, HABERLEŞME TEÇHİZATI VE CİHAZLARI İMALATI Hazırlayan M. Ali KAFALI Kıdemli Uzman 572 1. SEKTÖRÜN TANIMI Radyo, televizyon, haberleşme teçhizatı ve cihazları imalatı ISIC Revize 3 sınıflandırmasına

Detaylı

AVRUPA TİCARİ ARAÇ SEKTÖR ANALİZİ. 22 Aralık 2015

AVRUPA TİCARİ ARAÇ SEKTÖR ANALİZİ. 22 Aralık 2015 AVRUPA TİCARİ ARAÇ SEKTÖR ANALİZİ 22 Aralık 2015 Pazar 2015 yılı Ocak-Kasım döneminde AB ve EFTA ülkeleri toplamına göre ticari araç pazarı yüzde 12 artış göstererek 1 milyon 956 bin adet seviyesine ulaştı.

Detaylı

plastik sanayi PLASTİK SEKTÖR TÜRKİYE DEĞERLENDİRMESİ VE 2014 BEKLENTİLERİ 6 AYLIK Barbaros DEMİRCİ PLASFED Genel Sekreteri

plastik sanayi PLASTİK SEKTÖR TÜRKİYE DEĞERLENDİRMESİ VE 2014 BEKLENTİLERİ 6 AYLIK Barbaros DEMİRCİ PLASFED Genel Sekreteri plastik sanayi 2014 TÜRKİYE PLASTİK SEKTÖR DEĞERLENDİRMESİ VE 2014 BEKLENTİLERİ 6 AYLIK Plastik Sanayicileri Derneği Barbaros DEMİRCİ PLASFED Genel Sekreteri Barbaros DEMİRCİ PLASFED Genel Sekreteri Türkiye

Detaylı

Otomotiv Sanayii Dış Ticaret Raporu

Otomotiv Sanayii Dış Ticaret Raporu Otomotiv Sanayii Dış Ticaret Raporu 3. Çeyrek 2016 OSD OICA Üyesidir OSD is a Member of OICA 1 Türkiye İhracat Verileri: 1 2016 ilk dokuz ayında Türkiye toplam ihracatı yüzde 3 oranında azalırken, Otomotiv

Detaylı

AVRUPA TİCARİ ARAÇ SEKTÖR ANALİZİ

AVRUPA TİCARİ ARAÇ SEKTÖR ANALİZİ AVRUPA TİCARİ ARAÇ SEKTÖR ANALİZİ 2 Ekim 2017 Pazar 2017 yılı Ağustos ayında, AB ve EFTA ülkeleri toplamında ticari araç pazarı 2016 yılı aynı ayına göre yüzde 0,3 artarak 159 bin adet seviyesinde gerçekleşti.

Detaylı

15 Aralık 2018 ÖZET DEĞERLENDİRME 2017/2018

15 Aralık 2018 ÖZET DEĞERLENDİRME 2017/2018 OSD Özet Rapor 15 Aralık 2018 ÖZET DEĞERLENDİRME 2017/2018 Üretim Pazar İhracat İhracat ($) İhracat ( ) Kasım Ocak-Kasım 2017 2018 (%) 2017 2018 (%) Toplam 163.459 128.875-21 1.543.585 1.427.157-8 Otomobil

Detaylı

AB NİN EKONOMİK YAPISIYLA İLGİLİ TEMEL BİLGİLER 1. Ülkelerin Yüz Ölçümü 2. Ülkelerin Nüfusu 3. Ülkelerin Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla 4.

AB NİN EKONOMİK YAPISIYLA İLGİLİ TEMEL BİLGİLER 1. Ülkelerin Yüz Ölçümü 2. Ülkelerin Nüfusu 3. Ülkelerin Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla 4. AB NİN EKONOMİK YAPISIYLA İLGİLİ TEMEL BİLGİLER 1. Ülkelerin Yüz Ölçümü 2. Ülkelerin Nüfusu 3. Ülkelerin Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla 4. Ülkelerin Büyüme Oranı 5. Ülkelerin Kişi Başına Gayri Safi Yurtiçi

Detaylı

Cam Sektörü 2013 Yılı Değerlendirmesi

Cam Sektörü 2013 Yılı Değerlendirmesi Cam Sektörü 2013 Yılı Değerlendirmesi Temmuz 2014 1 Milyar $ I. Cam Sektörü Hakkında 80 yıllık bir geçmişe sahip olan Türk Cam Sanayii, bugün camın ana gruplarını oluşturan düzcam (işlenmiş camlar dahil),

Detaylı

Otomotiv Sanayii Dış Ticaret Raporu

Otomotiv Sanayii Dış Ticaret Raporu Otomotiv Sanayii Dış Ticaret Raporu 1. Çeyrek 2018 OSD OICA Üyesidir OSD is a Member of OICA 1 Türkiye İhracat Verileri: 1 2018 yılı Ocak-Mart döneminde Türkiye toplam ihracatı yüzde 10,4 oranında artarken,

Detaylı

HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2017 KASIM AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU. İTKİB Genel Sekreterliği. Hazırgiyim ve Konfeksiyon Ar-Ge Şubesi.

HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2017 KASIM AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU. İTKİB Genel Sekreterliği. Hazırgiyim ve Konfeksiyon Ar-Ge Şubesi. HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2017 KASIM AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU Hazırgiyim ve Konfeksiyon Ar-Ge Şubesi Aralık 2017 Hazırgiyim ve Konfeksiyon Ar-Ge Şubesi 1 HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜNÜN 2017

Detaylı

ÖZET DEĞERLENDİRME 2017/ (%) (%) Toplam

ÖZET DEĞERLENDİRME 2017/ (%) (%) Toplam OSD Özet Rapor 17 Eylül 2018 ÖZET DEĞERLENDİRME 2017/2018 Üretim Pazar İhracat İhracat ($) İhracat ( ) Ağustos Ocak-Ağustos 2017 2018 (%) 2017 2018 (%) Toplam 71.458 47.175-34 1.089.618 1.034.097-5 Otomobil

Detaylı

TAYSAD SEKTÖR RAPORU MART 2012. İçindekiler:

TAYSAD SEKTÖR RAPORU MART 2012. İçindekiler: TAYSAD SEKTÖR RAPORU MART İçindekiler: Üretim sayfa 2-4 İhracat sayfa 5-7 İç pazar sayfa 8-9 Dünya da otomotiv sektörü sayfa 10 Taysad Fiyat Endeksi sayfa 11 ÜRETİM (Araç Türüne Göre) yılının Mart ayında

Detaylı

MOBİLYA SEKTÖRÜ MEVCUT DURUM

MOBİLYA SEKTÖRÜ MEVCUT DURUM MOBİLYA SEKTÖRÜ MEVCUT DURUM Mobilya Sektörü Sınıflandırması Türkiye'de, 01.01.1989 tarihinden itibaren yürürlüğe giren Armonize Sistem Nomanklatörü esas alınarak yapılan Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonlarına

Detaylı

TAYSAD Aylık Sektör Raporu Ocak 2011

TAYSAD Aylık Sektör Raporu Ocak 2011 2011 ÜRETİM (Araç Türüne Göre) 2010 yılının ayında 50.873 adedi otomobil, 37.504 adedi hafif ticari araç, 2.597 adedi ağır ticari araç, 2.784 adedi ise traktör olmak üzere toplam 93.758 araç üretilmiştir.

Detaylı

HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2018 HAZİRAN AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU TEMMUZ 2018 İTKİB HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON AR-GE ŞUBESİ

HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2018 HAZİRAN AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU TEMMUZ 2018 İTKİB HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON AR-GE ŞUBESİ HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2018 HAZİRAN AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU TEMMUZ 2018 İTKİB HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON AR-GE ŞUBESİ İçindekiler Yılın İlk Altı Ayında %7,7 Artış Gerçekleşti... 2 Yılın İlk

Detaylı

HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2017 TEMMUZ AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU. İTKİB Genel Sekreterliği Hazırgiyim ve Konfeksiyon Ar-Ge Şubesi.

HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2017 TEMMUZ AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU. İTKİB Genel Sekreterliği Hazırgiyim ve Konfeksiyon Ar-Ge Şubesi. HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2017 TEMMUZ AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU Ağustos 2017 1 HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜNÜN 2017 TEMMUZ İHRACAT PERFORMANSI ÜZERİNE KISA DEĞERLENDİRME Yılın İlk 7 Ayında

Detaylı

Türkiye nin ve G-8 Ülkelerinin Endüstri-İçi Ticaretinin Statik Analizi

Türkiye nin ve G-8 Ülkelerinin Endüstri-İçi Ticaretinin Statik Analizi İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi Cilt 3, Sayı 3, 2015, ss.98-107 ISSN:2147-804X http://www.isletmeiktisat.com Türkiye nin ve G-8 Ülkelerinin Endüstri-İçi Ticaretinin Statik Analizi Dilek ŞAHİN Cumhuriyet

Detaylı

ÜRETİM (Araç Türüne Göre)

ÜRETİM (Araç Türüne Göre) ÜRETİM (Araç Türüne Göre) 2010 yılının Aralık ayında 56.646 adedi otomobil olmak üzere toplamda 114.672 adet araç üretilmiştir. Bu değer 2008 yılının Eylül ayından beri ulaşılmış en yüksek aylık üretim

Detaylı

ÖZET DEĞERLENDİRME 2017/ (%) (%) Toplam

ÖZET DEĞERLENDİRME 2017/ (%) (%) Toplam OSD Özet Rapor 14 Temmuz 2018 ÖZET DEĞERLENDİRME 2017/2018 Üretim Pazar İhracat İhracat ($) İhracat ( ) Haziran Ocak-Haziran 2017 2018 (%) 2017 2018 (%) Toplam 141.159 131.194-7 869.162 843.193-3 Otomobil

Detaylı

CAM SANAYİİ. Hazırlayan Birsen YILMAZ 2006. T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi

CAM SANAYİİ. Hazırlayan Birsen YILMAZ 2006. T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi CAM SANAYİİ Hazırlayan Birsen YILMAZ 2006 T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi TÜRKİYE'DE ÜRETİM Cam sanayii, inşaat, otomotiv, meşrubat, gıda, beyaz eşya, mobilya,

Detaylı

TAYSAD Aylık Sektör Raporu Mayıs 2010

TAYSAD Aylık Sektör Raporu Mayıs 2010 ÜRETİM (Araç Türüne Göre) yılının Mayıs ayında 57.433 adedi otomobil olmak üzere 100.987 adet araç üretilmiştir. yılının Mayıs ayına göre üretim adetlerinde araç türüne göre ; otomobil 9, kamyonet 15,

Detaylı

tepav TÜRKİYE YE GELEN VE TÜRKİYE DEN GİDEN DOĞRUDAN YATIRIMLARDAKİ GELİŞMELER KASIM 2017 Ocak2018 N DEĞERLENDİRME NOTU

tepav TÜRKİYE YE GELEN VE TÜRKİYE DEN GİDEN DOĞRUDAN YATIRIMLARDAKİ GELİŞMELER KASIM 2017 Ocak2018 N DEĞERLENDİRME NOTU DEĞERLENDİRME NOTU Ocak2018 N201802 tepav Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Makroekonomi Çalışmaları Programı TÜRKİYE YE GELEN VE TÜRKİYE DEN GİDEN DOĞRUDAN YATIRIMLARDAKİ GELİŞMELER KASIM 2017

Detaylı

TAYSAD Aylık Sektör Raporu Aralık 2011

TAYSAD Aylık Sektör Raporu Aralık 2011 ÜRETİM (Araç Türüne Göre) 2011 yılının Aralık ayında 51.066 adedi otomobil, 48.800 adedi hafif ticari araç, 4.587 adedi ağır ticari araç, 3.756 adedi ise traktör olmak üzere toplam 108.209 araç üretilmiştir.

Detaylı

2015 yılı Ocak-Ağustos döneminde 2013 yılının ilk sekiz ayına göre toplam üretim yüzde 18, otomobil üretimi ise yüzde 25 oranında arttı.

2015 yılı Ocak-Ağustos döneminde 2013 yılının ilk sekiz ayına göre toplam üretim yüzde 18, otomobil üretimi ise yüzde 25 oranında arttı. OSD Basın Bülteni 10 Eylül 2015 ÖZET DEĞERLENDİRME 2014/2015 Ağustos Ocak-Ağustos KONULAR 2014 2015 (%) 2014 2015 (%) Toplam 57.278 76.987 34 719.501 857.307 19 Üretim Otomobil 37.330 45.210 21 459.372

Detaylı

ÖZET DEĞERLENDİRME 2017/2018

ÖZET DEĞERLENDİRME 2017/2018 OSD Özet Rapor 14 Ocak 2019 ÖZET DEĞERLENDİRME 2017/2018 Üretim Pazar İhracat İhracat ($) İhracat ( ) Aralık Ocak-Aralık 2017 2018 (%) 2017 2018 (%) Toplam 152.146 122.993-19 1.695.731 1.550.150-9 Otomobil

Detaylı

SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ VE SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİ SEKTÖRÜNDE DÜNYA İTHALAT RAKAMLARI ÇERÇEVESİNDE HEDEF PAZAR ÇALIŞMASI

SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ VE SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİ SEKTÖRÜNDE DÜNYA İTHALAT RAKAMLARI ÇERÇEVESİNDE HEDEF PAZAR ÇALIŞMASI SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ VE SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİ SEKTÖRÜNDE DÜNYA İTHALAT RAKAMLARI ÇERÇEVESİNDE HEDEF PAZAR ÇALIŞMASI ORTA ANADOLU İHRACATÇI BİRLİKLERİ GENEL SEKRETERLİĞİ Seramik sektörünün en

Detaylı

HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2018 ARALIK AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU OCAK 2019 İTKİB GENEL SEKRETERLİĞİ HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON AR-GE ŞUBESİ

HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2018 ARALIK AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU OCAK 2019 İTKİB GENEL SEKRETERLİĞİ HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON AR-GE ŞUBESİ HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2018 ARALIK AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU OCAK 2019 İTKİB GENEL SEKRETERLİĞİ HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON AR-GE ŞUBESİ İçindekiler 2018 yılında %3,6 Artış Gerçekleşti... 2 2018

Detaylı

AVRUPA TİCARİ ARAÇ SEKTÖR ANALİZİ

AVRUPA TİCARİ ARAÇ SEKTÖR ANALİZİ AVRUPA TİCARİ ARAÇ SEKTÖR ANALİZİ 16 Ekim 2016 Pazar 2016 yılı Ağustos ayında AB ve EFTA ülkeleri toplamına göre ticari araç pazarı 2015 yılı aynı ayına göre yüzde 31,2 artış göstererek 157 bin adet seviyesinde

Detaylı

AVRUPA TİCARİ ARAÇ SEKTÖR ANALİZİ

AVRUPA TİCARİ ARAÇ SEKTÖR ANALİZİ AVRUPA TİCARİ ARAÇ SEKTÖR ANALİZİ 3 Ocak 2017 Pazar 2016 yılı Kasım ayında AB ve EFTA ülkeleri toplamına göre ticari araç pazarı 2015 yılı aynı ayına göre yüzde 12,8 artış göstererek 211 bin adet seviyesinde

Detaylı

ULUDAĞ HAZIR GİYİM VE KONFEKSİYON İHRACATÇILARI BİRLİĞİ 2016 YILI EYLÜL AYI DIŞ TİCARET DEĞERLENDİRME RAPORU

ULUDAĞ HAZIR GİYİM VE KONFEKSİYON İHRACATÇILARI BİRLİĞİ 2016 YILI EYLÜL AYI DIŞ TİCARET DEĞERLENDİRME RAPORU ULUDAĞ HAZIR GİYİM VE KONFEKSİYON İHRACATÇILARI BİRLİĞİ 2016 YILI EYLÜL AYI DIŞ TİCARET DEĞERLENDİRME RAPORU ULUDAĞ Ar-Ge ve Pazara Giriş Şubesi EKİM 2016 GENEL DEĞERLENDİRME TİM in Eylül ayı verilerine

Detaylı

HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2018 EKİM AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU KASIM 2018 İTKİB GENEL SEKRETERLİĞİ HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON AR-GE ŞUBESİ

HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2018 EKİM AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU KASIM 2018 İTKİB GENEL SEKRETERLİĞİ HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON AR-GE ŞUBESİ HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2018 EKİM AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU KASIM 2018 İTKİB GENEL SEKRETERLİĞİ HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON AR-GE ŞUBESİ İçindekiler Yılın İlk On Ayında %4,6 Artış Gerçekleşti...

Detaylı

ÖZET DEĞERLENDİRME 2018/2019

ÖZET DEĞERLENDİRME 2018/2019 OSD Özet Rapor 9 Şubat 2019 ÖZET DEĞERLENDİRME 2018/2019 Üretim Pazar İhracat İhracat ($) İhracat ( ) Ocak Son 12 Ay 2018 2019 (%) 2/2017-1/2018 2/2018-1/2019 (%) Toplam 124.347 109.871-12 1.691.958 1.535.784-9

Detaylı

ÖZET DEĞERLENDİRME 2017/ (%) (%) Toplam Otomobil

ÖZET DEĞERLENDİRME 2017/ (%) (%) Toplam Otomobil OSD Özet Rapor 9 Haziran 2018 ÖZET DEĞERLENDİRME 2017/2018 Üretim Pazar İhracat İhracat ($) İhracat ( ) Mayıs Ocak-Mayıs 2017 2018 (%) 2017 2018 (%) Toplam 154.757 148.304-4 728.003 711.999-2 Otomobil

Detaylı

AVRUPA BİRLİĞİ İMALAT SANAYİNDE UZMANLAŞMA VE DIŞ TİCARET

AVRUPA BİRLİĞİ İMALAT SANAYİNDE UZMANLAŞMA VE DIŞ TİCARET AVRUPA BİRLİĞİ İMALAT SANAYİNDE UZMANLAŞMA VE DIŞ TİCARET Zeynep KAPLAN Yıldız Teknik Üniversitesi YTÜ İİBF İktisat Bölümü Merkez Kampüs 34349 Beşiktaş/İstanbul E-posta: zkaplan@yildiz.edu.tr Özet Dünyada

Detaylı

HİDROLİK PNÖMATİK SEKTÖRÜ NOTU

HİDROLİK PNÖMATİK SEKTÖRÜ NOTU HİDROLİK PNÖMATİK SEKTÖRÜ NOTU Akışkan gücü, basınçlı akışkanların, ister sıvı ister gaz halinde olsun, enerjilerinden faydalanarak elde edilen güçtür. Sıvı veya gaz, yada somut olarak su veya hava, ancak

Detaylı

Pazar AVRUPA TİCARİ ARAÇ SEKTÖR ANALİZİ. 27 Şubat 2018

Pazar AVRUPA TİCARİ ARAÇ SEKTÖR ANALİZİ. 27 Şubat 2018 AVRUPA TİCARİ ARAÇ SEKTÖR ANALİZİ 27 Şubat 2018 Pazar 2017 yılı Aralık ayında, AB ve EFTA ülkeleri toplamında ticari araç pazarı 2016 yılı aynı ayına göre yüzde 4,2 azalarak 213 bin adet seviyesinde gerçekleşti.

Detaylı

Deri ve Deri Ürünleri Sektörü 2017 Temmuz Ayı İhracat Bilgi Notu

Deri ve Deri Ürünleri Sektörü 2017 Temmuz Ayı İhracat Bilgi Notu 2017 Deri ve Deri Ürünleri Sektörü 2017 Temmuz Ayı İhracat Bilgi Notu TDH Ar&Ge ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜMÜZÜN 2017 YILI TEMMUZ AYI İHRACAT PERFORMANSI 2017

Detaylı

TÜRKİYE İLE AB, GIDA VE CANLI HAYVAN SEKTÖRÜ DIŞ TİCARETİNDE ENDÜSTRİ İÇİ TİCARET ANALİZİ

TÜRKİYE İLE AB, GIDA VE CANLI HAYVAN SEKTÖRÜ DIŞ TİCARETİNDE ENDÜSTRİ İÇİ TİCARET ANALİZİ TÜRKİYE İLE AB, GIDA VE CANLI HAYVAN SEKTÖRÜ DIŞ TİCARETİNDE ENDÜSTRİ İÇİ TİCARET ANALİZİ Gülay ERÜN Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası İdare Merkezi Ulus/ANKARA E-posta: gulay.sakalli@tcmb.gov.tr Özet

Detaylı

Basın Bülteni ÖZET DEĞERLENDİRME Yılı Pazar, Üretim Ve İhracat

Basın Bülteni ÖZET DEĞERLENDİRME Yılı Pazar, Üretim Ve İhracat Basın Bülteni OTOMOTİV SANAYİİ DERNEĞİ Ocak 21 ÖZET DEĞERLENDİRME 29 Yılı Pazar, Üretim Ve İhracat Aralık Ocak-Aralık KONULAR 28 29 (%) 28 29 (%) 38.482 93.77 143,7 1.147. 869.65-24,2 Üretim Otomobil 2.5

Detaylı

TEKSTİL MAKİNALARI. Hazırlayan Hasan KÖSE 2006. T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi

TEKSTİL MAKİNALARI. Hazırlayan Hasan KÖSE 2006. T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi TEKSTİL MAKİNALARI Hazırlayan Hasan KÖSE 2006 T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi TEKSTİL MAKİNALARI TÜRKİYE DE ÜRETİM Tanımı Tekstil makinaları, tekstil sanayinin

Detaylı

alt pozisyonunda yer alan gri çimento ürünü ise sektörde en çok ihraç edilen üründür.

alt pozisyonunda yer alan gri çimento ürünü ise sektörde en çok ihraç edilen üründür. ÇİMENTO HS No: 2523 Çimentonun ana hammaddeleri; kireçtaşı (kalker), kil ve marn (doğadaki kalker ve kil karışımı kayaca) dır. Ülkemiz söz konusu hammaddeler (özellikle kalker) açısından zengin kaynaklara

Detaylı

Dünya Bakliyat Pazarı ve Son Gelişmeler

Dünya Bakliyat Pazarı ve Son Gelişmeler Dünya Bakliyat Pazarı ve Son Gelişmeler Bakliyat üretiminde artış trendi sonraki yıllarda da devam etmiş, 2013 yılında 77,2 milyon tona, 2014 yılında da 77,6 milyon tona çıkmıştır. Bu artışta hem ekim

Detaylı

tepav TÜRKİYE YE GELEN VE TÜRKİYE DEN GİDEN DOĞRUDAN YATIRIMLARDAKİ GELİŞMELER Aralık 2017 Şubat2018 N DEĞERLENDİRME NOTU

tepav TÜRKİYE YE GELEN VE TÜRKİYE DEN GİDEN DOĞRUDAN YATIRIMLARDAKİ GELİŞMELER Aralık 2017 Şubat2018 N DEĞERLENDİRME NOTU Şubat2018 N201806 tepav Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı DEĞERLENDİRME NOTU Makroekonomi Çalışmaları Programı TÜRKİYE YE GELEN VE TÜRKİYE DEN GİDEN DOĞRUDAN YATIRIMLARDAKİ GELİŞMELER Aralık

Detaylı

Deri ve Deri Ürünleri Sektörü 2016 Temmuz Ayı İhracat Bilgi Notu

Deri ve Deri Ürünleri Sektörü 2016 Temmuz Ayı İhracat Bilgi Notu 2016 Deri ve Deri Ürünleri Sektörü 2016 Temmuz Ayı İhracat Bilgi Notu TDH Ar&Ge ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜMÜZÜN 2016 YILI TEMMUZ AYI İHRACAT PERFORMANSI 2016

Detaylı

AB NİN EKONOMİK YAPISIYLA İLGİLİ TEMEL BİLGİLER 1. Ülkelerin Yüz Ölçümü 2. Ülkelerin Nüfusu 3. Ülkelerin Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla 4.

AB NİN EKONOMİK YAPISIYLA İLGİLİ TEMEL BİLGİLER 1. Ülkelerin Yüz Ölçümü 2. Ülkelerin Nüfusu 3. Ülkelerin Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla 4. AB NİN EKONOMİK YAPISIYLA İLGİLİ TEMEL BİLGİLER 1. Ülkelerin Yüz Ölçümü 2. Ülkelerin Nüfusu 3. Ülkelerin Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla 4. Ülkelerin Büyüme Oranı 5. Ülkelerin Kişi Başına Gayri Safi Yurtiçi

Detaylı

Pazar AVRUPA TİCARİ ARAÇ SEKTÖR ANALİZİ. 21 Mayıs 2018

Pazar AVRUPA TİCARİ ARAÇ SEKTÖR ANALİZİ. 21 Mayıs 2018 AVRUPA TİCARİ ARAÇ SEKTÖR ANALİZİ 21 Mayıs 2018 Pazar 2018 yılı Mart ayında, AB ve EFTA ülkeleri toplamında ticari araç pazarı 2017 yılı aynı ayına göre yüzde 2,8 azalarak 268 bin adet seviyesinde gerçekleşti.

Detaylı

GRAFİK 1 : ÜRETİM ENDEKSİNDEKİ GELİŞMELER (Yıllık Ortalama) (1997=100) Endeks 160,0 140,0 120,0 100,0 80,0 60,0 40,0 20,0. İmalat Sanayii

GRAFİK 1 : ÜRETİM ENDEKSİNDEKİ GELİŞMELER (Yıllık Ortalama) (1997=100) Endeks 160,0 140,0 120,0 100,0 80,0 60,0 40,0 20,0. İmalat Sanayii TÜTÜN ÜRÜNLERİ İMALAT SANAYİİ Hazırlayan Ömür GENÇ ESAM Müdür Yardımcısı 78 1. SEKTÖRÜN TANIMI Tütün ürünleri imalatı ISIC Revize 3 sınıflandırmasına göre, imalat sanayii alt ayrımında 16 no lu gruplandırma

Detaylı