I. Ulusal Akdeniz Orman ve Çevre Sempozyumu, Ekim 2011, Kahramanmaraş

Transkript

1 62 Iıl İşlem Uygulanmış Ladin, Karaçam, Kayın ve Kavak Odunlarının Korozyon Özellikleri Sibel YILDIZ1*, Ahmet CAN1 1 Karadeniz Teknik Üniveritei, Orman Fakültei, Orman Endütri Mühendiliği Bölümü, Trabzon, Türkiye ÖZET: Bu çalışmada, endütriyel bir fabrikada ııl işleme tabi tutulan ladin (Picea orientali), karaçam (Pinu nigra), kayın (Fagu orientali) ve kavak (Populu deltoide) odunu örneklerinin korozyon özellikleri ve ph değerleri araştırılmıştır. İğne yapraklı ağaç türleri; ºC ve ºC de, yapraklı ağaç türleri; ºC ve 1 ºC de, ve şer dakika üreyle ııl işleme maruz bırakılmıştır. Genel olarak artan ııl işlem ıcaklığı ve ürei ile birlikte metal kaybı ve korozyon derinliğinde artış gözlenmiştir. Iıl işlem uygulanan her dört ağaç türüne ait ph değerlerinin kontrole oranla azalma göterdiği ve aiditenin artma eğilimine girdiği kaydedilmiştir. Anahtar kelimeler: Aidite, Iıl işlem, Korozyon, ph Corroion Propertie of Heat Tretaed Spruce, European Black Pine, Beech and Poplar Wood Specie ABSTRACT: In thi tudy corroion and ph propertie of heat treated pruce (Picea orientali), European black pine (Pinu nigra), beech (Fagu orientali) and poplar (Populu deltoide) wood pecie were invetigated. Softwood were ubjected to the heat treatment in an indutrial plant at ºC and ºC for and minute whilt hardwood were heated at ºC and 1 ºC for and minute. Corroion value were determined according to the TS 345 tandard. Metal lo and depth of corroion generally increaed with increaing treatment temperature and duration. ph value of all heated ample decreaed compared to the untreated ample and therefore, the acidity of the tet ample tended to increae. Keyword: Acidity, Corroion, Heat treatment, ph 1. GİRİŞ Yüzyıllar önceinden bu yana inanoğlu ahşabı çeşitli ihtiyaçlarında kullanmak ve daha dayanıklı kılmak için birçok ileme tabi tutmuştur. Doğal kurutma, teknik kurutma, ııtma, yakma, yağlama gibi metotlar ahşabın iyileştirmei için günümüze kadar uygulana gelen bait yöntemlerden bazılarıdır. Bu yöntemlerin gelişmiş teknolojilerle modernize edilmiş hali olarak nitelendirebileceğimiz ııl işlem uygulamaı; hızlı büyüyen ve dayanıklılığı düşük olan iğne yapraklı ve yapraklı ağaç türlerinin kaliteini yükeltmek bakımından ekonomik ve çevre dotu bir eçenek olarak gözükmektedir. 19 yılından bu yana ııl işlem üzerine yapılan kapamlı araştırmalar ayeinde Thermowood ticari bir ürün olarak orman ürünleri pazarındaki yerini almıştır. Endütriyel ölçekte ııl işlem üreci ve Thermowood ticari imi, Finlandiya endütriinin Finlandiya araştırma merkezi (VTT) ile yaptığı ortak çalışmalar ayeinde ortaya çıkmıştır (Yıldız 2002). Thermowood; ahşabın yükek derecede ıı ( C ve C) ve u buharıyla termal olarak modifiye edilmeiyle elde edilen bir üründür. Bu işlem; ahşabın cin, kalınlık ve başlangıç rutubeti gibi bazı değişkenler dikkate alınarak üre ile uygulanmaktadır. İşlem üç afhadan oluşmaktadır. Bunlar; kurutma (Iı ve buhar kullanılarak fırın ıcaklığı *Sorumlu Yazar: Sibel YILDIZ, ibelyildizz@gmail.com hızlı bir şekilde 100 C'ye çıkarılır. Sonra, kurutma işlemi için ıı 130 C'ye yükeltilir ve ahşaptaki nem içeriği yaklaşık 0 a düşer), thermowood (fırın içeriindeki ıcaklık 185 C ve 215 C araında arttırılır. Hedeflenen eviyeye ulaşıldığında on kullanım uygulamaına bağlı olarak ıcaklık 2-3 aat ürekli abit kalır) ve kondiyonlama (u preyi ile ahşabın ııı 50 C-60 C ye düşürülür ve ahşabın nemi % 4-6 ya ulaşıncaya kadar işleme devam edilir) afhalarıdır (URL ). Doğal ortamda yetişen bir malzeme olan ahşap dış ortamda bulunan birçok faktörden (UV ışınları, rutubet, yağmur, kar, nem, çiğ, rüzgar, ıcaklık, O2, kirletici gazlar) etkilendiği gibi korozyondan da etkilenmektedir. Yapıal amaçlı kullanılan ahşap malzemenin montajı ıraında kullanılan çivi ve vidalarda rutubet nedeniyle korozyon meydana gelmekte bu durum da binalarda ciddi yıkımlara neden olabilmektedir (Can, 2011). Gelenekel anlamda korozyon metal ve alaşımlarının çevreleri ile kimyaal ve elektrokimyaal reakiyonları onucu bozunmalarını ifade etmektedir. Ancak yeni bulgular metal olmayan malzemelerin de çevreel koşullardan benzer biçimde etkilendiklerini ortaya koymaktadır. Korozyon bir yüzey olayıdır. Yani metal ile ortamın tema yeri olan ara yüzeyde oluşur (URL ). Korozyon metalik malzemelerin uğradığı bir haar, bir zarardır. Gerek can güvenliği gereke de ekonomik açıdan her ülkenin büyük kayıplara uğramaına neden olur. Örneğin; uçaklarda bazı önemli parçaların korozyon nedeni ile kırılmaı (korozyonlu yorulma,

2 gerilimli korozyon çatlamaı gibi nedenlerle) uçağın düşmeine neden olabilmektedir. Korozyon dünyadaki ınırlı metal kaynaklarının en önemli iraf nedenidir. Her yıl üretilen metalik malzemelerin yıl onuna kadar yarıya yakını korozyon nedeni ile kullanılmaz hale gelir. Devre dışı kalan metalik malzemeler hurda olarak kımen değerlendirilebilire de üçte biri bir daha geri kazanılamamak üzere kaybedilir. Korozyon ortamı kirletir ve ayrıca kirli ortam metal korozyonunu hızlandırır. Metal kaybı yeni metal üretimini zaruri kılar ve dolayıı ile üretimleri enaında atmoferin ve uyun kirliliğine olan katkı artar (URL ). Odun doğal olarak korozyona açık bir materyaldir ve maruz kaldığı ortama ya da uygulanan modifikayona göre daha da korozif bir hale gelebilmektedir. Odundaki aidite ph değeri ile yakından ilgilidir. Genel bir kural olarak ph değeri 4 ten az olan odunlar oldukça koroziftirler. İyi kurutulmuş bir odunun 63 rutubeti % araındadır. Eğer odun ılanıra her ne kadar iyi kurutulmuş olura olun herhangi bir ıcaklıkta özellikle de yükek ıcaklıklarda korozyona açık hale gelebilmektedir. Korozyonla mücadele açıından yangın geciktiricilerle muamele edilmiş odunun palanmaz çelik veya platik kaplı çelik ile muamelei taviye edilmektedir. Eğer odun CCA kimyaalı ile muamele edilmişe bağlantı elemanları takılmadan önce en az 1 hafta üreyle bekletilmei itenmektedir (Anonim 1979). Odundaki ait miktarının bilinmei, ağaç malzemenin kullanım yeri için önemlidir. ph ı düşük olan malzemede metal korozyonu ortaya çıkabilir. Bu nedenle, metallerle birlikte kullanılacak ağaç malzemenin dikkatli eçilmei gerekir. ph değeri olan malzeme, odunu tahrip eden mantarların gelişmei için de uygun ortam ağlamaktadır (Erdin ve Bozkurt 1986). Ahşap yapılardaki korozyon riki bulunduğu koşullara göre Çizelge 1 de özetlenmiştir (Anonim 1979). Çizelge 1. Ahşap yapılarda korozyon riki Şartlar Depolama Sürei Depolama koşulları Metal türü Odunun aiditei - 1 aydan daha az ay - 6 ay ve daha fazla -İç ortam ıcaklığı - Dış ortam ıcaklığı - Tropik bölgede iç ortam ıcaklığı - Tropik bölgede dış ortam ıcaklığı 1) Kadmium, karbon çelikler, düşük alaşım çelikleri, kurşun ve kurşun alaşımlar, magnezyum ve alaşımları 2) Bakır ve alaşımları 3) Alüminyum ve nikel alaşımları 4) Ötenitik palanmaz çelik, krom, altın, gümüş, molibden, kalay - Yükek veya oldukça yükek - Orta / Hava kuruu - Orta / Fırın kuruu Düşük Korozyon Riki Orta Yükek Bu çalışmada Türkiye de doğal olarak yetişen ve orman ürünleri anayinde yoğun olarak kullanılan bazı iğne yapraklı ve yapraklı ağaç odunları, endütriyel ölçekte ııl işleme tabi tutulmuş ve işlem onundaki korozif özellikleri ph değeri ile ilişkilendirilerek belirlenmeye çalışılmıştır. ıcaklığına bağlı olarak kabin içeriine otomoayon itemi ile koruyucu buhar verilmiştir. Iıl işlem onraında büyük boyutlu örneklerden daha küçük boyutlu deney örnekleri elde edilmiştir. Ağaç malzemelere uygulanan ııl işlem ıcaklık ve üreleri Çizelge 2 de görülmektedir. 2. MATERYAL ve YÖNTEM Korozyon deneyi TS 345 tandardına göre uygulanmıştır (TS ). Iıl işleme tabi tutulan tet örnekleri ile ııl işlem uygulanmayan kontrol örnekleri 50 mm 32 mm 15 mm (lif doğrultuu, genişlik, yükeklik) ebatlarında boyutlandırılmıştır (Şekil 1). Deney için 7.8 kg dm-3 yoğunluğunda ve 5 30 mm boyutlarında vidalar kullanılmıştır (Şekil 2). Hava kuruu halde bulunan deney örneklerinin 50 mm 15 mm lik yüzeylerinin ortaından vidaların çakılmaı için 4 mm çapında delik açılmıştır. Örneklerin deney kabına aılmaı için ie 50 mm 32 mm lik yüzeyden 5 mm Çalışmada kullanılan ladin (Picea orientali), karaçam (Pinu nigra), kayın (Fagu orientali) ve kavak (Populu deltoide) türleri ııl işlemin gerçekleştirildiği fabrikadan temin edilmiştir cm (kalınlık genişlik uzunluk)] boyutlarında ebatlandırılan örnekler Nova Orman Ürünleri San. Tic. A.Ş nin Gerede de bulunan Thermowood Kerete Üretim Fabrikaında Thermowood metoduna göre ııl işleme tabi tutulmuşlardır. Fırındaki odunun yapıına ve fırın

3 64 çapında delik açılmıştır. Odun örneklerine çakılmadan önce vidalar etanol ile yıkanarak temizlenmiştir. Temizlenen vida örnekleri numaralandırılmış ve deney öncei ağırlıkları (Mo) g duyarlılıkta tepit edilmiştir. Deney kapları olarak entetik maddeden yapılmış, kapağı ıkıca kapanabilen ve taban alanı 100 mm 100 mm olan 2.10 litrelik kaplar kullanılmıştır. Her deney kabına yaklaşık olarak % 97 değişmez nibi hava rutubetinin ağlanmaı için 200 gr potayum ülfat Çizelge 2. Iıl işlem ıcaklık ve üreleri Ağaç Türü İğne yapraklı (Karaçam, Ladin) Yapraklı (Kayın, Kavak) çözeltii konulmuştur. Örneklerin kaplara yerleştirilmeinden önce açıkta kalan vida kıımları aitiz bir yağ (ayçiçek yağı) ile yağlanarak korozyonun adece helezon kımında kalmaı ağlanmıştır. Vidalı örnekler entetik bir iple deney kabının ortaından aılmışlardır. Her deney kabına 6 adet örnek yerleştirilmiştir. Deney örnekleri yerleştirildikten onra, kabın kapağı kapatılarak 22 ± 2 ºC de 6 hafta bekletilmişlerdir (Can 2011). Sıcaklık (ºC) Süre (dak.) Şekil 1. Korozyon deneyine ait örnek boyutu Deney onraında örnekler odun örneklerinden yarılarak çıkartılmıştır. Çıkartılan vida örnekleri ıcak u ve etanol (% 96) ile yıkanarak temizlenmiştir. Temizleme onraında vidalar tartılarak deney onraı ağırlıkları (M) tepit edilmiştir. Bu veriler yardımıyla vida örneklerinde meydana gelen ağırlık kaybı eşitlik 1 de, oluşan korozyon derinliği ie eşitlik 2 de aşağıda belirtilen formüller yardımıyla heaplanmıştır (TS , Jermer ve Anderon 2005). Mo- M Metal ağırlık kaybı = (g m-2) Alan (m2) (1) Ağırlık kaybı (g m-2) Korozyon derinliği = (μm) (2) Metal yoğunluğu (kg dm-3) Odundaki ait miktarının bilinmei korozyon karakteritiği hakkında önemli bir fikir verdiğinden dolayı ilaveten ph ölçümlerine de yer verilmiştir. Her bir varyayona ait hava kuruu haldeki odun örneklerinin kimyaal analizlerde kullanılacak yeterli miktarı laboratuar tipi Willey değirmeninde öğütülerek 40 meh (425μ) ve 60 meh (250μ) lik arıntılı eleklerde elenmiştir. 40 mehlik elekten geçen, 60 mehlik elek üzerinde kalan kıım alınarak ağzı kapaklı platik şişelere konulmuştur. Her tet grubuna ait yaklaşık 2 gr örnek, içinde 60 ml detile edilmiş u bulunan platik şişelere yerleştirilmiş ve bir karıştırıcı ile 24 aat çalkalanmıştır. Bu üre onunda elde edilen çözelti üzgeç kâğıdında üzülerek ph metre ile ph ölçümleri gerçekleştirilmiştir (Dizman, 2005; Hafızoğlu ve Deniz 2011). Şekil 2. Vida şekli 3. BULGULAR ve TARTIŞMA Iıl işleme tabi tutulan örnekler ve bunlara ait kontrol örneklerinde meydana gelen metal ağırlık kayıpları (), tandart apma (), minimum () ve makimum (mak) değerler karşılaştırmalı olarak Çizelge 3 de verilmektedir. Genel olarak ıcaklık artışına paralel olarak metal kaybı artış götermiştir (Çizelge 3). En yükek korozyon oranı ºC de dakikalık üre ile ııl işlem uygulanan karaçam örneklerinde gerçekleşmiştir (333.3 g m-2). En az metal kaybı ie ºC de dakikalık üre ile ııl işlem uygulanan kavak örneklerinde gözlenmiştir (80.40 g m-2). Bu varyayon aynı zamanda ºC ıcaklıkta artan ııl işlem üreine rağmen metal kaybının azalma eğilimi göterdiği tek varyayon olmuştur. Kontrol örneklerinde oluşan metal kaybı (g m-2) Şekil 3 de göterilmektedir. Şekil 3 deki verilere göre, kontrol örnekleri araında ağaç türü olarak en yükek metal kaybı ladinde (256 g m-2), en düşük kayıp ie kavak türünde (1 g m-2) elde edilmiştir. Ladin kontrol örneklerinde diğer türlere göre yükek korozyon bulunmaı, ladin örneklerinin en düşük ph (5.0) dereceine ve korozyon deneyi onraı en yükek rutubet oranına ahip olmaına bağlanabilir. Deney onraı ladin kontrol örneklerindeki ortalama rutubet değeri %58 olarak tepit edilmiştir.

4 65-2 Çizelge 3. Metal örneklerde meydana gelen ağırlık kaybı değerleri (gr m ) TEST Odun Türü Sıcaklık (ºC) Süre (dak.) ma Ladin Karaçam Kayın Kavak KONTROL ma Şekil 3. Kontrol örneklerinde oluşan metal kaybı (g/m2) Yapılan çalışmada en yükek korozyon değerlerine en yükek ıcaklık ve üre varyayonlarında ratlanmıştır. Iıl işlemin korozyon üzerine etkiinin araştırıldığı bir çalışmada ııl işlem onraı korozyon değerlerinde artış gözlenmiştir. Söz konuu çalışmada kontrol örneklerinde 188 g m-2 metal kaybı olurken, ºC de 4 aat üreyle uygulanan ııl işlem onraı tet örneklerinde 456 g m-2 metal kaybı oluşmuştur (Jermer, 2005). Iıl işleme tabi tutulan tet örnekleri ile ııl işlem uygulanmayan kontrol örneklerinden elde edilen korozyon derinliği değerlerine ait aritmetik ortalama (), tandart apma (), minimum () ve makimum (mak.) değerler karşılaştırmalı olarak Çizelge 4 de verilmektedir. Çizelge 4 e bakıldığında genel olarak ıcaklık artışına paralel bir şekilde korozyon derinliği artış götermiştir. En yükek korozyon oranı ºC de dakikalık üre ile ııl işlem uygulanan karaçam örneklerinde gerçekleşmiştir. Korozyon derinliğinin en az olduğu varyayon ie ºC de dakikalık üre ile ııl işlem uygulanan kavak örneklerinde gözlenmiştir. Bu onuçlar aynı zamanda metal kaybı değerleri için de öne çıkan varyayonları temil etmektedir. Iıl işlemin korozyon üzerine etkiini daha net ortaya koyabilmek amacıyla her dört ağaç türü için belirlenen tet ve kontrol örneklerine ait ph değerleri Çizelge 5 de göterilmektedir. Iıl işleme maruz bırakılmış her dört ağaç türüne ait örneklerin ph değerlerinde ladin odununun ºC de dakikalık ııl işlem uygulamaı hariç kontrole oranla azalmalar gözlenmiş, aiditenin artma eğilimine girdiği tepit edilmiştir. Bütün türler içeriinde en aidik yapı C de dakika (ph:4.2) ve C de dakikalık (ph:4.1) ııl işlem varyayonlarında, karaçam odununda gözlenmiştir. Kartal (2006); ııl işlem ıcaklık ve üreinin artışına paralel olarak odun örneklerinin aidik yapılarında artış tepit etmiştir. Iıl işlem odun ana bileşenlerinden olan hemielüloz üzerinde önemli yıkımlara neden olmakta ve aetil yan zincirlerinden formik ait (HCOOH) ve aetik aidin (CH3COOH) oluşmaıyla odunun aiditei artış götermektedir (Korkut ve Kocaefe, 2002). Yapılan çalışmada ııl işlem onraı tet odunu örneklerinde kontrol örneklerine kıyala meydana gelen korozyon azalma oranları iğne yapraklı ağaçlar için Şekil 4 de, yapraklı ağaçlar için ie Şekil 5 de göterilmektedir.

5 66 Çizelge 4. Metal örneklerde oluşan korozyon derinliği (μm) TEST Süre Odun Türü Sıcaklık (ºC) (dak.) Ladin Karaçam Kayın Kavak Çizelge 5. İğne yapraklı ve yapraklı ağaçlara ait ph değerleri Varyayon Kontrol ºC- dak. ºC- dak. ºC- dak. Karaçam ºC- dak. 4.1 Varyayon Kontrol ºC- dak. ºC- dak. 1 ºC- dak. 1 ºC- dak. Kavak ma KONTROL ma İYA Ladin YA Kayın Şekil 4. Ladin ve karaçam odunları tet örneklerinde kontrol örneklerine kıyala meydana gelen korozyon azalma oranları (%)

6 67 Şekil 5. Kayın ve kavak odunları tet örneklerinde kontrol örneklerine kıyala meydana gelen korozyon azalma oranları (%) Ladin odunu örneklerinde en olumlu onuç ºC de dakikalık ııl işlem varyayonunda gözlenmiştir (Şekil 4). Söz konuu varyayonda korozyon miktarı kontrole oranla %55.7 oranında azalırken, bunu ºC de dakikalık ııl işlem uygulamaı takip etmiştir. Sıcaklık ve ürenin makimum olduğu varyayonda ( ºC- dak.) ie korozyon azalma oranı %25,8 e gerilemiştir. Ladin odunu tet örneklerinde kaydedilen düşük korozyon miktarı; kontrole göre çok fazla azalma götermeyen ph değerlerine ve de deney onraı belirlenen odun örneklerinin rutubet miktarlarına bağlanabilir. Deney onraı ladin kontrol örneklerindeki ortalama rutubet değeri %58 iken, ııl işlem uygulanmış tet örneklerinde bu değer %47 eviyelerinde bulunmuştur. Tet örneklerindeki düşük rutubet değeri korozyon oranının düşmeine katkı ağlamıştır. Korozyon oluşumunda odun içeriinde bulunan ektraktif maddeler ve odun nem içeriği önemli rol oynamaktadır. Eğer odun içerindeki nem oranı %20 den yukarı ie korozyon oluşumu hızlanmaktadır ve rutubet artışına paralel olarak korozyon oranı artış götermektedir (Anonim 1999). Tam bu noktada ııl işlemin en önemli katkılarından biri rutubet alışverişini azaltma potaniyelidir. Iıl işlem onraı hemielüloz ve elüloza bağlı OH gruplarının parçalanmaı nedeniyle odunun u alma oranı azalmakta ve böylece korozyon oluşumunu hızlandıran nem oranı aşağıya çekilebilmektedir (Yıldız 2002). Şekil 4 e göre; karaçam odunu tet örneklerinde kontrole oranla en yükek korozyon azalma oranı %34.6 olarak ºC de dakikalık ııl işlem uygulamaında elde edilmiştir. Bunu %26.3 lük azalma ile ºC de dakikalık varyayon takip etmiştir. Ancak ııl işlem ıcaklık ve üreinin artışıyla birlikte %29.9 a varan bir korozyon artışı tepit edilmiştir. Bu artışın tepit edildiği varyayon ( C- dak.) aynı zamanda ph miktarının da en düşük olduğu varyayondur. Bilindiği gibi, ııl işlem ürei ve ıcaklığının artışıyla birlikte odunun u alma oranı da düşüş götermektedir. Aborbe edilen u oranının düşüşüne paralel olarak da korozyon oranı değerlerinin düşüş götermei beklenir. Fakat ııl işlem ıcaklığı ve üreinin artışı bir yandan da odun bileşenleri üzerinde yıkımlanmalara neden olmakta ve odun aidik bir karakter kazanmaktadır. Oluşan aetik ait ve formik ait ie korozyon oluşumunda önemli rol oynamaktadır (Kamdem 2002, Obataya ve Tomita 2002, Yıldız 2002, Jermer ve Anderon 2005, Kartal 2006, Kartal 2007, Ghalehno 2011). Her iki iğne yapraklı ağaç türü kendi aralarında mukayee edildiğinde ladin daha olumlu bir performan ergilemiştir. Yapraklı ağaçların performanına bakıldığında (Şekil 5); kayın odunu için en olumlu onucun ıcaklık ve ürenin en düşük olduğu ( C- dak.) varyayondan geldiği anlaşılmaktadır. Söz konuu uygulamada korozyon azalma oranı %62 olarak bulunmuştur. Bu oran aynı zamanda her dört ağaç türü araındaki en yükek korozyon önleme oranıdır. Bu olumlu performanı %57 lik korozyon azalma oranı ile ºC de dakikalık ııl işlem uygulamaı takip etmiştir. Her iki varyayonun ph değeri birbirine yakın çıkmıştır (ph: ). Korozyon miktarını en az azaltan varyayon 1 ºC de dakikalık uygulama olmuştur (%26,4). Kavak odunu örneklerinde ie en olumlu tablo ºC de dakika üreyle ııl işlem uygulanan varyayonda ortaya çıkmıştır (% 57.8). Artan ıcaklık ve üre korozyon dereceini arttırmış, bütün ağaç türü ve ııl işlem varyayonları içeriinde % 61.9 luk bir korozyon artışı ile en makimum eviyeye kavak odunu örneklerinde ulaşılmıştır. Sıcaklık ve ürenin en yükek uygulandığı (1 ºC de dakika) öz konuu varyayonda tepit edilen ph derecei 4.5 olup, kontrole oranla artan aitlik derecei % 13 olarak tepit edilmiştir. Yapraklı ağaçlar içerinde kayın odununun performanı kavak odununa göre daha olumlu bulunmuştur (Şekil 5). Ağaç türleri araında ortaya çıkan bu tip performan farklılıkları türlerin ahip oldukları farklı ph derecelerine, ahip oldukları farklı anatomik ve kimyaal yapılara ve de ııl işlem ıraında ortaya koydukları farklı reakiyon mekanizmalarına atfedilebilir.

7 4. SONUÇLAR Genel olarak artan ıcaklık ve üreyle birlikte metal kaybı ve korozyon derinliğinde artış gözlenmiştir. Söz konuu parametrelere ait en yükek korozyon oranı ºC de dakikalık üre ile ııl işlem uygulanan karaçam örneklerinde tepit edilirken (333.3 g m-2), en az korozyon ie ºC de dakikalık üre ile ııl işlem uygulanan kavak örneklerinde gözlenmiştir (80.40 g m-2). Kontrol örnekleri araında ağaç türü olarak en yükek metal kaybı ladinde (256 g m-2), en az kayıp ie kavak türünde (1 g m-2) ortaya çıkmıştır. Iıl işleme tabi tutulmuş ladin ve karaçam odunu örneklerinde kontrole oranla genelde (ladin odununda C de - dakikalık uygulama hariç) aiditenin artma eğilimine girdiği, benzer şekilde kayın ve kavak odununa ait örneklerin ph değerlerinde de kontrole oranla azalmaların meydana geldiği kaydedilmiştir. Orman endütri ektöründe, metaller yükek dayanımlarından dolayı ahşap malzeme ile tema halinde ıkça kullanılmaktadır. Ortamda bulunan rutubet ve okijenden dolayı ağaç malzemeye gömülmüş olan metallerde korozyon meydana gelmekte ve meydana gelen korozyon ağaç malzeme ile bağlantı elemanlarını birbirinden ayırarak kazalara neden olmaktadır. Yapılan çalışmadan elde edilen onuçlara göre artan ııl işlem ıcaklık ve ürei ile birlikte İYA ve YA türlerinde korozyon değerleri artış götermiştir. Bu nedenle rutubetin yükek olduğu kullanım yerlerinde düşük ıcaklıklarda ııl işlem uygulanmış örnekler tercih edilmelidir. Korozyon oranı ve miktarının yükek olmadığı ve ürekli bakım ve yenilemenin ağlanabildiği durum ve mekanlarda yüzey kaplama materyalleri yararlı olabilir. Ayrıca ortamın agreifliğini ınırlayıcı önlemlere de başvurulabilir. KAYNAKLAR Anonim Guide To Practice in Corroion Control: Corroion of Metal By Wood. Department of indutry, Vol:2, Yayınevi: HMSO. Anonim Wood Handbook, Wood A An Engineering Material. Department of Agriculture, Foret Service, Foret Product Laboratory. 463 P. Madion, WI: U.S. Bozkurt, A.Y., Erdin, N Bazı Önemli Ağaç Türleri Odununda Ait Miktarının Saptanmaı. İtanbul Üniveritei Orman Fakültei Dergii, Vol. A/3, 2(2): Can, A Endütriyel Ölçekli Iıl Işlem Ve Borlu Bileşiklerle Emprenyenin Odunun Bazı, Fizikel, Mekanik ve Biyolojik Özelliklerine Etkii. Yükek Lian Tezi, KTÜ Fen Bilimleri Entitüü, Trabzon. Dizman, E Kimyaal Modifikayonun Kızılağaç Ve Ladin Yongalevhalarında Fizikel, Mekanik ve Biyolojik Özelliklere Etkii. Yükek Lian Tezi, K.T.Ü, Fen Bilimleri Entitüü, Trabzon. 68 Ghalehno, D.,M Change in the Phyical and Mechanical Propertie of Iranian Hornbeam Wood (Carpinu betulu) with Heat Treatment. European Journal of Scientific Reearch, 51(4): Hafızoğlu, H. ve Deniz, İ Odun Kimyaı Der Notları, Orman Ürünleri Kimyaı ve Teknolojii ABD, Trabzon. Jermer, J. ve Anderon, B.,L Corroion of Fatener in Heat Treated Wood Progre Report After Two Year Epoure Outdoor. SP Swedih National Teting And Reearch Intitute, PO Bo 857, SE 501, 15 Bora Sweden. Kamdem, D., Pizzi, A. ve Jermannaud, A Durability of Heat Treated Wood. Holz Roh Werkt, 60: 1-6. Kartal, S.N Combined Effect of Boron Compound and Heat Treatment on Wood Propertie: Boron Releae and Decay And Termite Reitance. Holzforchung, 60: Kartal, S.,N., Hwang, W.,J. ve Imamura, Y Water Aborption of Boron-Treated and Heat-Modified Wood. Wood Sci Technol, 53: Korkut, S. ve Kocaefe, D Iıl Işlemin Odun Özellikleri Üzerine Etkii. Düzce Üniveritei Ormancılık Dergii, 5(2): Obataya, E. ve Tomita, B Hygrocopicity of HeatTreated Wood. II Reverible and İrreverible Reduction in the Hygrocopicity of Wood Due to Heating. Mokuzai Gakkaihi, 48(4): T.S.E Ahşap Emprenye Maddeleri Etkilerinin Muayene Metodları. TS 345, Türk Standartları Entitüü, Ankara. Yıldız, S Iıl İşlem Uygulanan Doğu Kayını Ve Doğu Ladini Odunlarının Fizikel Teknolojik ve Kimyaal Özellikleri, Doktora Tezi, K.T.Ü. Fen Bilimleri Entitüü, Trabzon. URL Thermowood metodu. (Erişim tarihi: ). URL Korozyon. df (Erişim tarihi: ).