Doğum yaralanmaları: Klinik bulgular ile maternal, fetal ve obstetrik risk faktörleri

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Doğum yaralanmaları: Klinik bulgular ile maternal, fetal ve obstetrik risk faktörleri"

Transkript

1 İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hast. Dergisi 207; 7():53-59 doi:0.5222/buchd Araştırma Doğum yaralanmaları: Klinik bulgular ile maternal, fetal ve obstetrik risk faktörleri Birth injuries: Assessment of clinical findings and maternal, fetal and obstetric risk factors Rüya Çolak, Kazım Çoban 2, Kıymet Çelİk, Ezgi Yangın Ergon, Senem Alkan Özdemİr, Özgür Olukman, Şebnem Çalkavur İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Sağlığı ve Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Yenidoğan Kliniği, İzmir 2 İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Sağlığı ve Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Pediatri Kliniği, İzmir ÖZ Amaç: Doğum travmalarının çoğu hafif ve kendini sınırlayan şekilde gerçekleşmesine rağmen, bir kısmı yenidoğan ve yaşamın ilerleyen dönemlerinde geçici ve kalıcı nörolojik sekellere, hatta ölüme neden olabilmektedir. Tek merkezli, retrosektif çalışmamızda, doğum travmalarının varlığını, tiini ve bebekte yaralanmaya neden olan ilişkili olduğu risk faktörlerini belirlemeyi amaçladık. Yöntem: yılları arasında yenidoğan yoğun bakım kliniğimize yatan ve doğum travması bulunan 23 bebeğin dosyaları incelendi. Doğum travmaları, yumuşak doku, kemik doku, sinir dokusu, intrakranial kanama, intraabdominal organ olarak beş gruba ayrıldı. Ayrıca annede multiarite varlığı, diyabetes mellitus varlığı, doğum şekli, gestasyon haftası, doğum ağırlığı gibi faktörlerin doğum travması ile ilişkisi araştırıldı. Bulgular: Çalışma süresinde, 792 hastanın 23 ünde (%0,73) doğum travması satandı. Doğum travmaları >0GH bebeklerde ve NSVY ile doğumlarda sık olarak gözlendi. Doğum travmalarından en sık görülen yumuşak doku travmasıydı. Yumuşak doku travmasının, rimiar annelerde, kızlarda, sezaryen ile doğan bebeklerde ve doğum ağırlığı <000 g olan bebeklerde anlamlı olarak daha fazla olduğu belirlendi. Sonuç: Obstetrik yöntemlerde gelişmelere rağmen, doğum travmaları neonatal mortalite ve morbiditenin hala önemli bir kaynağıdır. Doğum travmalarına yönelik risk faktörlerinin bilinmesi, riskli gebeliklerin yakın takibinin sağlanması ve uygun doğum şeklinin belirlenmesi ile travmatik doğum sıklığı azalacaktır. Ek olarak, hastanın başvurusundaki farklı yakınmalarında doğum travması ile ilişkili olabileceğinden, klinisyenin doğum travmalarına geniş yelazeden bakması gerekmektedir. Bu nedenle, detaylı bir anamnez ve ayrıntılı fizik muayene, tedavinin zamanında başlanması ve hukuki sonuçlar için belgelemenin yaılması açısından çok önemlidir. Anahtar kelimeler: Doğum yaralanmaları, risk faktörleri, yenidoğan ABSTRACT Objective: Although most birth injuries are mild and self-limited, others may be serious causing temorary or ermanent neurological imairment. In this single -centre, retrosective study we aimed to determine the resence and tye of birth injury and related risk factors redisosing the infant to injury. Methods: We evaluated 23 newborns with birth injuries who were hositalized in our neonatal intensive care unit between January 2009 to December 203. We classified birth injuries into five main categories such as fractures, soft tissue injuries, nerve tissue injuries, intraabdominal organ injuries and intracranial hemorrhage. Relationshi between the resence of birth injury and redisosing risk factors such as maternal diabetes, multiarity, mode of delivery, gestational age and birth weight of the neonate was investigated. Results: During the study eriod, 23 infants out of 792 (0.73%) were determined to have birth injury. Birth traumas were more frequently observed in deliveries of neonates at > 0 GA, and during normal sontaneous vaginal delivery. Injuries to soft tissues were the most common tye of birth injury. Soft tissue injuries were significantly more frequent in rimiar mothers, girls, neonates delivered via cesarean section, and in newborns with birth weight of <000 g. Conclusion: Desite recent refinements in obstetric techniques, birth injuries still remain an imortant cause of neonatal morbidity and mortality. We redict that a significant reduction in the occurance rate of this dramatic clinical entity can be achieved if the clinicians recognize redisosing risk factors, ensure aroriate follow-u of high-risk regnancies and determine aroriate mode of delivery. In addition since diverse comlaints of the atient may be related to birth injuries, clinicians should view birth injuries from a large ersective. Therefore a detailed history, and hysical examination have utmost imortance for timely initiation of treatment, and documentation for ossible legal consequences. Key words: Birth injury, newborn, risk factors Bu çalışma 7-20 Nisan 20 tarihinde UNEKO 2 te e-oster olarak sunulmuştur. Alındığı tarih:.0.20 Kabul tarihi: Yazışma adresi: Uzm. Dr. Rüya Çolak, İsmet Katan Mah. Sezer Doğan Sok. No:, Konak İzmir ruyacolak@hotmail.com 53

2 İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hast. Dergisi 207; 7():53-59 GİRİŞ Doğum süreci sırasında mekanik güç sonucu bebeğin yaralanmasına doğum travması denir. En önemli risk faktörleri fetal makrozomi, distosi, uzun süren veya çok hızlı doğum, anormal geliş, sefaloelvik uygunsuzluk, annenin kısa boylu olması, annede elvik anormallikler, oligohidramniyos, çok düşük doğum ağırlığı, fetal anomaliler, forses veya vakum kullanımı ve rematüritedir (). İnsidansı yaklaşık % dir. En sık görülen doğum travması yumuşak doku travmaları iken, kemik kırıkları ve eriferik doku zedelenmeleri de diğer sık görülen travma şekilleridir (2). Doğum travmaları, yenidoğan döneminde ve yaşamın ilerleyen dönemlerinde geçici veya kalıcı nörolojik sekellere neden olabilmektedir. Bu nedenle riskli gebeliklerin yakın takibi ile erken tanı ve tedavi, morbidite ve mortaliteyi önlemek açısından çok önemlidir. Bu çalışmada, yılları arasında herhangi bir nedenle hastanemize yatırılan ve doğum travması satanan bebeklerin özellikleri ve doğum travması gelişiminde etkili olabilecek risk faktörlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. GEREÇ ve YÖNTEM yılları arasında İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Yenidoğan Kliniğine herhangi bir nedenle yatırılan ve doğum travması satanan 23 term bebeğin dosyaları retrosektif olarak incelendi. Hastaların kimlik bilgileri, doğum kiloları, gebelik haftaları (GH), doğum şekli, rezantasyon anomalisi varlığı, annede diyabetes mellitus varlığı, travay süresi, APGAR, doğumun gerçekleştiği yer, hastaların başvuru yakınmaları, hastaneye başvuru günleri, başvuru fizik muayene bulguları, laboratuvar değerleri, radyolojik görüntülemeleri kaydedildi. Konjenital anomali, erinatal asfiksi, mekonyum asirasyonu gibi durumlar ve <37 GH olan bebekler çalışmaya alınmadı. Doğum travmaları; -Yumuşak Doku Hasarı (sefal hematom, ekimoz, kaut suksadeneum, cilt bütünlüğünde bozulma), 2-Sinir Dokusu Hasarı (brakiyal leksus ve kraniyal sinir ), 3-Kemik Dokusu Hasarı (klavikula ve femur kırıkları) -Karın İçi Organ Hasarı (sürrenal hematom, karaciğer hematomu), 5-İntrakraniyal Kanama (subeendimal hemoraji-seh-, subdural kanama) olarak sınıflandırıldı. İstatiksel değerlendirme için tüm veriler SPSS software 7.0 versiyonu rogramına kaydedilmiş, demografik veriler için tanımlayıcı istatistik kullanılırken, grular arası sayısal değişkenlerin karşılaştırılması için Student s t test ya da Mann-Whitney U test, grular arası oranların karşılaştırılması için ki-kare test kullanıldı. P <0.05 değeri anlamlı kabul edildi. BULGULAR Çalışmamızda yıllık dönemde İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Yenidoğan Kliniğinde tolam 792 yenidoğan izlendiği, bu hastaların 23 ünde doğum travması satandığı ve doğum travması tanı sıklığının kliniğimize başvuran hastalar için %0,73 olduğu belirlendi. Doğum travması satanan hastalarımızın 5 ü (%3,9) kız, 9 u (%5,) erkekti. Olguların gebelik haftaları (GH) 35-2 hafta (39,2±, GH), doğum ağırlıkları g (350±532,9 g) olarak, cinsiyete göre doğum ağırlıklarına bakıldığında, kız bebeklerin doğum ağırlıkları g (358.3±53 g), erkek bebeklerin ise g (3593,±53,5 g) satandı. Kız ve erkek bebeklerin doğum ağırlığı açısından, iki gru arasında istatistiksel fark bulunmadı (=0,). Risk faktörlerine bakıldığında, olguların 50 sinin (%3,9) rimiar anneden, 5 inin (%2,2) diyabetik anneden doğdukları, 9 (%7,3) olguda rezantasyon anomalisi olduğu satandı. Gebelik haftası <0 GH olan 93 (%75,) olgu, doğum kilosu 000 g olan 30 (%2,) olgu vardı. Hastalarımızın 3 ü (%9,9) normal sontan vaginal yol (NSVY) ile, 0 (%8,) hastanın ise C/S ile doğduğu belirlendi (Tablo ). Olgularımızın hastaneye en sık başvuru nedeni sarılık iken, ikinci en sık neden ateşti. Doğum travması ön tanısı ile yatırılan hasta sayısı 2 (%9,8) idi (Tablo 2). 5

3 R. Çolak ve ark., Doğum yaralanmaları: Klinik bulgular ile maternal, fetal ve obstetrik risk faktörleri Tablo. Demografik özellikler. Cinsiyet Kız Erkek Primiarite / Multiarite Primiarite Multiarite Annede diyabetes mellitus varlığı Prezantasyon anomalisi 0 Gebelik Haftası Doğum Kilosu 000 g Doğum yeri Devlet Hastanesi Özel Hastane Eğitim-Araştırma Hastanesi Üniversite Ev Doğum şekli NSVY C/S Tablo 2. Hastaneye başvuru nedenleri. Başvuru Nedeni n n % 3,9 5, 0,7 59,3 2,2 7,3 5, 2, 5,9,,3 3,3 0,3 9,9 8, % bunların sında (%3) sürrenal hematom, inde (%0,8) karaciğer hematomu, 5 hastada (%) ise intrakraniyal kanama satandı (Tablo 3). Tablo 3. Doğum yaralanması dağılımı. Lezyon Yumuşak Doku Hasarı Sefal Hematom Kaut Suksadenum Ekimoz Kemik Doku Hasarı Klavikula Fraktürü Femur Fraktürü Sinir Doku Hasarı Kraniyal Sinir Hasarı Brakiyal Pleksus Hasarı Karın İçi Organ Hasarı Sürrenal Hematom Karaciğer Hematomu İntrakraniyal Kanama Subeendimal Kanama Subdural Kanama Vaka sayısı n: % 38,2 35,7, 0,8 53, 52,8 0,8 9,5-9,5 3,8 3 0,8 3,25 0,8 Sarılık Ateş Doğum travması Hiotoni Asfiksi Kafada şişlik Emme güçlüğü Solunum sıkıntısı Nöbet geçirme Diğer Tolam ,9 5, 9,8,5,9,9,9,9 3,2, 00 Hastalarımızın 2 i (%7,) doğumunun ilk 2 saatinde, i (%8,9) 2-8 saatinde, 2 i (%7,) 8-72 saatinde, 9 u (%5,) 72-9 saatinde, 5 i (%,) 9 saatinden sonra hastanemize başvurmuştu. Herhangi bir nedenle hastanemize yatan ve doğum travması satanan 23 hastada belirlenen en sık doğum travması, hastada (%53,) bulunan kemik doku ydı. Bunların 5 ini (%52,8) klavikula kırığı, ini (% 0,8) ise femur kırığı oluşturmaktaydı. İkinci sıklıkta travma çeşidi 7 hastada (%38,2) gözlenen yumuşak doku olarak bulundu. Bu hastaların ünde (%35,7) sefal hematom, 2 sinde (%,) kaut suksadenum, inde (%0,8) ekimoz satandı. Yirmi dört hastada (%9,5) brakiyal leksus, 7 hastada (% 3,8) karın içi organ, Doğum travması çeşitleri ile risk faktörleri arasındaki ilişkiye bakıldığında, rimiar anne bebeklerinde ve erkek bebeklerde yumuşak doku, kız bebeklerde ise sinir doku nın daha fazla olması, istatistiksel olarak anlamlı bulundu (sırasıyla :0,0, :0,0, :0,0). Bunun yanında C/S ile doğan bebeklerde yumuşak doku yaralanması, NSVY ile doğan bebeklerde ise kemik doku istatistiksel olarak belirgin daha fazla satandı (sırasıyla :0,0, :0,0). Gebelik haftası ile travma çeşitleri arasında ise istatistiksel olarak anlamlı fark satanmadı (>0,05). Doğum kilosu < 000 g olan bebeklerde yumuşak doku ve 000 g olan bebeklerde sinir doku istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha fazla satandı (sırasıyla :0,0, :0,02) (Tablo ). 000 g olu NSVY ile doğan 29 hastanın 5 inde yumuşak doku travması satanmış olu, C/S ile doğanlarla kıyaslandığında istatistiksel olarak anlamlı fark satanmadı (=0,). Sürrenal hematomu olan hastalarımızın <000 g olan ve NSVY ile doğan bebeklerde daha sık geliştiğini satandı. Sürrenal hematomlu bebeklerde doğum şekli ve doğum ağırlığı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmadı (:0,9). 55

4 İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hast. Dergisi 207; 7():53-59 Tablo. Yaralanma çeşitleri ile risk faktörleri arasındaki ilişkiler. Yumuşak doku (n:7) Kemik doku (n:) Sinir doku (n:2) Karın içi organ (n:7) İntrakranial kanama (n:5) Parite Primiarite (n:50) Multiarite (n:73) 2 (%52) 2 (%28) 0,0 2 (%52) 0 (%5) 0,8 9 (%8) 5 (%20) 0,9 (%2) (%5) 0,0 2 (%) 3 (%) 0,7 Cinsiyet K (n:5) E (n:9) (%2) 33 (%8) 0,0 29 (%5) 37 (%5) 0,99 5 (%28) 9 (%3) 0,0 5 (%9) 2 (%7) 0,9 2 (%) 3 (%) 0,85 Doğum şekli NSVY (n:3) C/S (n:0) 0 (%35) 7 (%70) 0,0 5 (%58) (%0) 0,0 2 (%2) 0 (%0) 0, (%) (%0) 0,89 3 (%3) 2 (%20) 0,052 Gestasyon haftası GH (n:5) 0 GH (n:9) 2 (%39) 2 (%38) 0,89 27 (%50) 39 (%5) 0,7 8 (%5) (%23) 0,2 0 (%9) 7 (%0) 0,8 (%7) (%) 0,57 Doğum Kilosu <000 g (n:93) 000 g (n:30) (%) (%20) 0,0 7 (%50) 9 (%3) 0,22 (%5) 0 (%33) 0,02 (%5) 3 (%0) 0,8 5 (%5) 0 (%0) 0,9 Çalışmamızda multiar anne bebeklerinin ortalama doğum ağırlıkları 377,±559 g, rimiar anne bebeklerinin ortalama doğum ağırlıklarını ise 3323,0±392, g olarak hesalandı. Multiar anne bebeklerinin doğum tartısının, rimiar anne bebeklerininkine göre istatistiksel olarak daha fazla olduğu belirlendi (<0,00). Kız bebeklerin doğum tartısı 358,3 g (±53,), erkeklerin ise 3593, g (±53,) olduğu ve doğum tartısıyla cinsiyet arasında istatistiksel anlamlı fark olmadığı satandı (=0,). Yumuşak doku travması olan 7 (%38) hastanın cinsiyet ile arite, doğum şekli ve doğum tartısı gibi diğer risk faktörleri arasıdaki ilişkiye bakıldığında, istatistiksel anlamlı fark satanmadı (=0,2, =0,93, =0,83). Sinir doku olan 2 (%9,5) hastanın cinsiyet ile doğum tartısı ile ilişkisine bakıldığında istatistiksel anlamlı fark satanamamış olu, sinir doku satanan tüm bebeklerin NSVY ile doğduğu gözlenmiştir (=0,28). Sinir doku olan hastaların 9 u rimiar anneden doğmuş olu, bunların 8 inin kız bebek olduğu belirlenmiş ve istatistiksel olarak anlamlı satanmıştır (=0,039). TARTIŞMA Doğum travmaları, yenidoğan morbidite ve mortalitesinin önemli bir nedenidir. Çalışmamızda, hastanemizdeki yıllık doğum travması sıklığını %0,73 olarak satadık (). Hastanemizde doğum olmadığı, çocuk hastanesi olduğu için bu oran sıklık olarak verilmiştir. Awari ve ark. nın (3) 2003 yılında yamış oldukları doğum travmaları isimli çalışmada, 0 yıllık süreçteki doğum travması insidansının %0,7 olduğu görülmüştür. Alexander ve ark. () 200 yılında sezaryen doğumlarla ilişkili yaralanmalar üzerine yatıkları çalışmada, 999 Ocak Aralık arasındaki 2 yıllık dönemde sezaryen doğumlar sonucu oluşan doğum travması insidansını %, olarak satamışlar ve bunların çoğunun (%0,7) sezaryen doğumda uterin insizyona bağlı cilt yaralanmaları olduğunu belirlemişlerdir. Doğum travması satadığımız 23 hastanın yalnızca 0 unun C/S ile doğmuş olması, insizyona bağlı cilt yaralanma riskini belirgin ölçüde azaltmıştır. Ayrıca hasta grubumuzun yalnızca doğum travması ya da başka bir nedenle gelen ve tetkiklerinde doğum travması satanan hastalar olması ve özellikle batın US çekilmesi gerekli görülmeyen 5

5 R. Çolak ve ark., Doğum yaralanmaları: Klinik bulgular ile maternal, fetal ve obstetrik risk faktörleri hastalarda da doğum travması olabileceği için, tüm doğum travmalı hasta sayısının gerçek rakamları bundan çok fazla olabilir. Doğum travması satadığımız hastaların hastaneye başvuru nedenlerine bakıldığında, doğum travması nedeniyle hastanemizde yatırılan hasta oranı %9,8 olarak satanmıştır. En sık hastaneye yatış nedeni ise, %30,8 hasta ile sarılık, ikinci en sık neden %5, hasta ile ateş yüksekliğidir. Doğum travması satadığımız hastaların %29,2 oranında çoklu travma olduğu gözlendi. Bu sonuç bize herhangi bir nedenle hastaneye yatırılan olgularda iyi bir anamnez ve fizik muayenenin önemini ve doğum travması satanması halinde başka organ yaralanmaları olu olmadığının araştırılması gerektiğini göstermektedir. Literatürde benzer çalışmalar genelde doğum hastanelerinde yaıldığı için başvuru nedeni doğum travması olmamaktadır. Doğum travması türlerine baktığımızda, en sık doğum travması türünün %53, ile kemik doku, bunun %98, ünde klavikula kırığı olduğunu satadık. Bunun aksine, Masoumeh Abedzadeh-Kalahroudi ve ark. nın (5) 205 yılında Kahsan da doğum travması insidansı ve ilişkili faktörler açısından yatıkları bir çalışmada, literatürle benzer şekilde en sık doğum travması çeşidinin yumuşak doku yaralanması, bunların arasında da sefal hematom olduğunu belirlemişlerdir. Yine diğer çalışmalarda da en sık satanan doğum travmasının sefal hematom olduğu belirtilmektedir (-8). Literatürde en sık doğum travması yumuşak doku hasarlanması iken, bizde kemik doku satanmasının en önemli nedeni, doğum hastanesi olmamamız ve herhangi bir nedenle başvuran hastalar üzerinden bir değerlendirme yamamız nedeniyle, hafif yumuşak doku zedelenmesi olan ve bir yakınması olmayan hastaların, hasta oülasyonumuz içinde yer almamasından kaynaklandığı düşünüldü. Çalışmamızda, klavikula kırığı oranını %0,38 olarak satadık. 200 yılında Beall ve ark. nın (9) yamış oldukları Doğumda Klavikula Kırığı adlı çalışmada, klavikula kırığı insidansını %0, olarak satadıklarını ve doğum kilosunun 000 g olmasının etiyoloji için önemli bir etken olduğunu bildirmişlerdir. 202 yılında Linder ve ark. nın (0) yatığı term bebeklerde doğum travması ve cinsiyet açısından inceledikleri bir çalışmada da, klavikula kırığı insidansı benzer bir şekilde %0,78 satanmış ve kız bebeklerde artmış olarak gözlenmiştir. Klavikula kırıklarının en önemli akut komlikasyonu brakiyal leksus dır ve %-3 olguda görülmektedir (). Çalışmamızda da, 5 klavikula kırığı olan hastanın 9 unda (%3,8) brakiyal leksus olması, literatürle uyumludur. 000 g bebeklerde kemik doku travmaları da sinir doku travmaları gibi daha fazla sayıda bebekte olmasına karşın, yalnızca sinir doku yaralanması anlamlı bulundu. Doğum sürecinde en sık yaralanan intraabdominal organ karaciğer olarak belirtilmektedir ve bu travma için risk faktörleri makrozomi ve makat geliş olarak belirtilmiştir (2). Adrenal kanama genellikle sağda ve tek taraflıdır. Çalışmamamızda ise, literatürün aksine (%3) hastada en sık satanan intraabdominal organ sürrenal hematom olu, en sık başvuru yakınması da ateş ve sarılıktır. Benzer şekilde 205 yılında Katar ve ark. (3) adrenal hematomun en sık nedenlerini; doğum travması, hioksi, asfiksi, yüksek doğum ağırlığı ve sesis olarak satanmış, sarılığın da en sık görülen klinik bulgu olduğunu bildirmişlerdir. Demirel ve ark. nın () yatıkları retrosektif bir çalışmada ise, tarihleri arasında yenidoğan yoğun bakım ünitesinde yatan 2280 olgu incelenmiş ve abdominal US ile sürrenal hematom tanısı konulan 37 olgu olduğu, insidansının %, olduğu belirlenmiştir. Yine benzer şekilde adrenal hemorajili olguların en sık başvuru yakınmasının sarılık olduğu görülmektedir. Sürrenal hematomu olan hastalarımızın doğum şekli ve doğum ağırlıklarının ilişkisine baktığımızda, en sık NSVY ile <000 g olan bebeklerde geliştiğini satadık. Sürrenal hematomlu bebeklerde doğum şekli ve doğum ağırlığı arasında anlamlı bir ilişki satamadık (:0,9). Bu durumun 000 g olu da sürrenal hematomu olan ve NSVY ile doğan yalnızca 2 bebeğin olmasından kaynaklandığını düşündük. Demirel ve ark. () yamış oldukları adrenal hemorajili 37 hastanın değerlendirildiği bir çalışmada, sürrenal hematom insidansı %, olarak belirlenmiş, literatüre göre 000 canlı doğumda %,7-2, olan orana göre fazla olma nedenini de, tolumda asemtomatik olan sürrenal hematomlu yenidoğanların ayırd edilememesi olarak değerlendirmişlerdir. 57

6 İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hast. Dergisi 207; 7():53-59 Doğum travması türleri içinde en az satadığımız travma türü, intrakraniyal kanamalardır. Towner ve ark. (5) yatıkları bir çalışmada, rimiar kadınların doğum şekillerinin yenidoğan intrakraniyal hasarlanması üzerine etkisini araştırmışlar ve vakum, forses veya doğum eylemi sırasında sezaryen doğum ile doğan bebeklerde vaginal yolla doğan bebeklere göre subdural ve serebral kanamanın daha sık olduğunu tesit etmişlerdir. Biz ise intrakraniyal kanama satadığımız 5 hastanın ünde subeendimal hemoraji, inde subdural hematom satadık. Subeendimal hemorajili hastaların 3 ünün NSVY ile inin elektif C/S ile doğduğunu, subdural hematom olan hastanın da acil C/S ile doğduğu görüldü. Subeendimal hemoraji satanan ve NSVY ile doğan 3 bebektede klavikula fraktürü olduğu gözlendi. Bu hastaların intrakraniyal kanamaları grade ile uyumlu olu, takibinde kanamalarda artış gözlenmedi. Subdural hematom satanan hasta incelendiğinde, NSVY sürecinde fetal distres satanması ardından acil C/S ile doğum yaıldığı, ostnatal ozitif basınçlı ventilasyon uygulandığı, evre asfiksi tanısıyla taki edildiği görüldü. Elektif C/S ile doğan ve SEH satanan bebeğin annesinde ulmoner hemoraji olması nedeniyle düşük molekül ağırlıklı hearin kullanma öyküsü olması, SEH için risk faktörü olarak düşünüldü. C/S ile doğan 2, NSVY ile doğan 3 bebekte satanmış olması istatistiksel olarak anlamlı olarak görülse de, intrakranial kananma satanan bu hastalar incelendiğinde, asıl risk faktörünün C/S ile doğum değil, zor doğum öyküsü ve düşük molekül ağırlıklı hearin kullanımı gibi, eşlik eden risk faktörleri olduğu düşüncesine varıldı. Travma türleri ile risk faktörleri arasındaki ilişkiye baktığımızda, rimiarite ile yumuşak doku hasarlanması arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki satadık (<0,05). Abedzadeh-Kalahroudi ve ark. (5) yamış oldukları bir çalışmada, rimiar anne bebeklerinde travma insidansının, travma türü ayrıntılandırmaksızın, fazla olduğu belirlenmiştir. Cla ve ark. () rimiar annelerin bebeklerinde brakiyal leksus hasarlanmasını araştırmışlar ve brakiyal leksus hasarlanması satadıkları 78 hastanın, 7 inin (%9) NSVY ile doğduğunu ve bu hastaların 30 unun (%2) rimiar olduğunu, multiar anne bebeklerinde brakiyal leksus hasarlanmasının daha fazla olduğunu satamışlardır. Çalışmamızda, multiar anne bebeklerinin ortalama doğum ağırlıkları 377,±559 g, rimiar anne bebeklerinin ortalama doğum ağırlıklarını ise 3323,0±392, g olarak hesalandı. Multiar anne bebeklerinin doğum tartısının, rimiar anne bebeklerininkine göre istatistiksel olarak daha fazla olduğu belirlendi (<0,00). Fakat arite ile brakiyal leksus hasarlanması arasında istatistiksel anlamlı bir ilişki belirlemedik. Her ne kadar istatistiksel olarak doğum tartıları ve arite arasında fark olsa da, bu tartı farkının travma oranına yansıyacak kadar çok olmadığı düşünüldü. Linder ve ark. (0) term bebeklerde cinsiyet ve doğum travması başlıklı çalışmalarında, 2 yılda doğan 8280 olgunun 287 sında doğum travması satanmış ve doğum travmasıyla cinsiyet arasında bir ilişki satanmasa da, erkek çocuklarda kafa derisi yaralanmaları, kız çocuklarda klavikula kırıklarının daha fazla görüldüğünü bildirmişlerdir. Çalışmamızda, <000 g veya 000 g olma durumunun, cinsiyet ile arasında istatistiksel anlamlı fark satanmamasına rağmen, erkek çocuklarda yumuşak doku hasarlanmasını, kız çocuklarda ise sinir doku hasarlanmasını istatistiksel olarak anlamlı daha yüksek satadık. Yumuşak doku travması olan 7 hasta risk faktörleri olan arite, doğum kilosu ve doğum şekli ile cinsiyet arasındaki ilişki incelendiğinde istatistiksel bir fark satanmadı ve erkek bebeklerde yumuşak doku travmasının fazla görülmesinin rastlantısal olabileceği düşünüldü. Fakat sinir doku olan 2 bebek ele alındığında ve cinsiyet ile risk faktörleri arasındaki ilişkiye bakıldığında, 2 hastanın 9 unun (%37,5) rimiar anneden olduğu ve bunların 8 inin (%88,8) kız bebek olduğu görülmüştür. Bu sonuç ile cinsiyetin doğum travması için tek başına risk faktörü olmadığı, eşlik eden diğer risk faktörleriyle birliktelik gösterdiği düşünülmüştür. NSVY ile doğan bebeklerde kemik doku, C/S ile doğan bebeklere göre anlamlı farklı satanmış olması literatür ile benzerlik göstermektedir. Yeni sağlık olitikalarında, olması gerektiği gibi, C/S oranları aşağı çekilmeye çalışılmakta, ancak bu durum uzun yıllardır NSVY için azalmış ratiğin bir sonucu olarak doğum travması ve asfiksi oranlarında 58

7 R. Çolak ve ark., Doğum yaralanmaları: Klinik bulgular ile maternal, fetal ve obstetrik risk faktörleri artış ile sonuçlanmaktadır. Doğum kilosu <000 g olan bebeklerde yumuşak doku hasarlanmasının artmış olduğunu belirledik. Doğum kilosu <000 g olan 93 (%75,) olgu, 000 g olan 30 (%2,3) olgumuz bulunmaktaydı ve <000 g olan hastalarımızda yumuşak doku, 000 g olan hasta grubumuzda ise sinir doku açısından istatistiksel anlamlı fark satadık. Linder ve ark. (0) 203 yılında yamış oldukları bir çalışmada, doğum kilosu ile doğum travmaları arasında doğru orantı olduğunu açıkça belirtilmişlerdir. Literatürde de 000 g olmak, doğum travması için bilinen bir risk faktörüdür (). Sonuç olarak, doğum travmaları, yenidoğanda önlenebilen mortalite ve morbidite nedenlerinden biridir. Çalışmamızda, rimiar anne bebekleri ve 000 g dan düşük doğum ağırlığı olan bebeklerde NSVY ile doğum travması riski yüksek satanmıştır. Doğum travmalarına yönelik risk faktörlerinin bilinmesi, riskli gebeliklerin yakın takibinin sağlanması ve uygun doğum şeklinin belirlenmesi ile travmatik doğum sıklığı azalacaktır. Bir hastada doğum travması satandığında, sistemik bir fizik muayene ve görüntüleme yöntemleri ile diğer sistem travmaları açısından taranmalıdır. Ayrıca doğum travmalı bebekler farklı yakınmalarla gelebileceği için iyi bir anamnez alınması ve dikkatli fizik bakının yaılması da çok önemlidir. KAYNAKLAR. Travmatik Doğum, Lange Neonatoloji, Editör: Gomella T L (ed), İstanbul Medikal Sağlık Yayıncılık, İstanbul, 202, s: Barrientos G, Cervera P, Navascués J, Sánchez R, Romero R, Pérez-Sheriff V, Cerdá J, Soleto J, Vázquez J. Obstetric trauma. A current roblem?. Cirugia ediatrica: organo oficial de la Sociedad Esanola de Cirugia Pediatrica 2000;3(): Awari BH, Al-Habdan I, Sadat-Ali M, & Al-Mulhim A. Birth associated trauma. Saudi Medical Journal 2003;2(): Alexander JM, Leveno KJ, Hauth J, Landon MB, Thom E, Song CY, et al. Fetal injury associated with cesarean delivery. Obstetrics & Gynecology 200;08(): htts://doi.org/0.097/0.aog f3 5. Abedzadeh-Kalahroudi M, Talebian A, Jahangiri M, Mesdaghinia E, & Mohammadzadeh M. Incidence of neonatal birth injuries and related factors in Kashan, Iran. Archives of Trauma Research 205;():e Bülbül A, Okan F, & Nuhoğlu A. Yenidoğanın fiziksel doğum travmaları. Haseki Tı Bülteni 200;: Bülbül A, Sözeri Ş, Selalmaz M, Kunt A, Uslu S, Nuhoğlu A. Yenidoğan Bebeklerde Doğum Travması Sıklığı ve İlişkili Risk Faktörleri Ghorashi Z, Ahari HS, Okhchi RA. Birth injuries of neonates in Alzahra hosital of Tabriz Iran. Pakistan Journal of Medical Sciences 205;2(3): Beall MH, Ross MG. Clavicle fracture in labor: risk factors and associated morbidities. Journal of Perinatology 200;2(8):53-5. htts://doi.org/0.038/sj.j Linder I, Melamed N, Kogan A, Merlob P, Yogev Y, Glezerman M. Gender and birth trauma in full-term infants. The Journal of Maternal-Fetal & Neonatal Medicine 202;25(9): htts://doi.org/0.309/ LeBel ME. Clavicle fractures. Shoulder and Elbow Trauma and its Comlications: The Shoulder 205;:9. 2. Martin RJ, Fanaroff AA, Walsh MC. Fanaroff and Martin s neonatal-erinatal medicine: diseases of the fetus and infant. Elsevier Health Sciences 20;30: Katar S, Taşkesen M, Akay-Öztürkmen H. Yenidoğanlarda Hierbilirübineminin Önemli Bir Nedeni: Adrenal Hematom. The Journal of Pediatric Research 205;2(2):8-. htts://doi.org/0.27/jr.233. Demirel N, Bas AY, Zenciroglu A, Tasci-Yildiz Y. Adrenal bleeding in neonates: reort of 37 cases*. The Turkish Journal of Pediatrics 20;53():3. 5. Towner D, Castro MA, Eby-Wilkens E, Gilbert WM. Effect of mode of delivery in nulliarous women on neonatal intracranial injury. New England Journal of Medicine 999;3(23): htts://doi.org/0.05/nejm Cla MA, Bsat J, Little SE, Zera CA, Smith NA, Robinson JN. Relationshi between arity and brachial lexus injuries. Journal of Perinatology 20;3(5): doi: 0.038/j Eub 20 Jan. 59

Sezaryen veya Normal doğum Üriner inkontinans?

Sezaryen veya Normal doğum Üriner inkontinans? Sezaryen veya Normal doğum Üriner inkontinans? Prof. Dr. Fuat AKERCAN Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum AD Maternal Sonuçlar Mortalite / Morbidite Erken Sonuçlar Geç Sonuçlar 1.

Detaylı

YENİDOĞANIN FİZİKSEL DOĞUM TRAVMALARI

YENİDOĞANIN FİZİKSEL DOĞUM TRAVMALARI YENİDOĞANIN FİZİKSEL DOĞUM TRAVMALARI (Birth Associated Physical Traumas of the Newborn) Ali Bülbül *, Füsun Okan **, Asiye Nuhoğlu *** Özet Amaç: Fiziksel doğum travması gelişen bebeklerin klinik özellikleri

Detaylı

ÖZEL BİR HASTANEDE YENİDOĞAN ÜNİTESİNE YATIRILAN İNDİREKT HİPERBİLİRUBİNEMİLİ OLGULARIN RETROSPEKTİF DEĞERLENDİRİLMESİ

ÖZEL BİR HASTANEDE YENİDOĞAN ÜNİTESİNE YATIRILAN İNDİREKT HİPERBİLİRUBİNEMİLİ OLGULARIN RETROSPEKTİF DEĞERLENDİRİLMESİ ÖZEL BİR HASTANEDE YENİDOĞAN ÜNİTESİNE YATIRILAN İNDİREKT HİPERBİLİRUBİNEMİLİ OLGULARIN RETROSPEKTİF DEĞERLENDİRİLMESİ *Aysun Çakır, *Hanife Köse,*Songül Ovalı Güral, *Acıbadem Kadıköy Hastanesi GİRİŞ

Detaylı

*'" Atatürk Ünİ\'ersitesi Hemşirelik Yüksekokulu. (Arş. Gör.) PREMATÜRE BEBEKLERDEKİ MORTALİTE YE MORBİDİTE İNSİDANS I VE ÖNDE GELEN ÖLÜM NEDENLERİ

*' Atatürk Ünİ\'ersitesi Hemşirelik Yüksekokulu. (Arş. Gör.) PREMATÜRE BEBEKLERDEKİ MORTALİTE YE MORBİDİTE İNSİDANS I VE ÖNDE GELEN ÖLÜM NEDENLERİ Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, Ciltl, Sayı :2, 1998 PREMATÜRE BEBEKLERDEKİ MORTALİTE YE MORBİDİTE İNSİDANS I VE ÖNDE GELEN ÖLÜM NEDENLERİ Duygu ARIKAN* Fatma GÜDÜCÜ** ÖZET Atatürk

Detaylı

500 GEBEDE RİSK FAKTÖRLERİ NEONATAL MORBİDİTE VE MORTALİTE

500 GEBEDE RİSK FAKTÖRLERİ NEONATAL MORBİDİTE VE MORTALİTE 500 GEBEDE RİSK FAKTÖRLERİ NEONATAL MORBİDİTE VE MORTALİTE Dr. A. AMAÇ - Dr. N. SARPER. Dr. D. TANUGUR ÖZET Ekim 199l'de İstanbul Zeynep Kamil Hastanesine doğum

Detaylı

BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİ NDE YAPTIRILAN DOĞUMLARIN İNCELENMESİ

BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİ NDE YAPTIRILAN DOĞUMLARIN İNCELENMESİ TAF Preventive Medicine Bulletin, 2006: 5 (6) ARAŞTIRMA RESEARCH ARTICLE BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİ NDE YAPTIRILAN DOĞUMLARIN İNCELENMESİ Atilla Senih MAYDA*, Türker ACEHAN**, Suat ALTIN**, Mehmet ARICAN**,

Detaylı

Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde İzlenen Olgularda Akut Böbrek Hasarı ve prifle Kriterlerinin Tanı ve Prognozdaki Önemi. Dr.

Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde İzlenen Olgularda Akut Böbrek Hasarı ve prifle Kriterlerinin Tanı ve Prognozdaki Önemi. Dr. Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde İzlenen Olgularda Akut Böbrek Hasarı ve prifle Kriterlerinin Tanı ve Prognozdaki Önemi Dr. Aslı KANTAR GİRİŞ GENEL BİLGİLER Akut böbrek hasarı (ABH) yenidoğan yoğun bakım

Detaylı

Term ve Tekil Gebeliklerde Kordon Prolapsusu ve Sonuçları

Term ve Tekil Gebeliklerde Kordon Prolapsusu ve Sonuçları Term ve Tekil Gebeliklerde Kordon Prolapsusu ve Sonuçları Şafak ÖZDEMİRCİ 1, Emre BAŞER¹, Eylem ÜNLÜBİLGİN 1,Deniz ESİNLER 1, Serdar YALVAÇ 2, Aykan YÜCEL 1, Özlem MORALOĞLU TEKİN 1 1 Etlik Zübeyde Hanım

Detaylı

Anne Yaşı ve Gebelik Sayısının Bebeğin Doğum Ağırlığı ile İlişkisi

Anne Yaşı ve Gebelik Sayısının Bebeğin Doğum Ağırlığı ile İlişkisi Yıl: 11 Cilt: 5 Sayı: 19 Ekim-Kasım-Aralık 2009 Anne Yaşı Gebelik Sayısının Bebeğin Doğum Ağırlığı ile İlişkisi Yrd. Doç. Dr. Saadet YAZICI* Yrd. Doç. Dr. Gülümser DOLGUN* Öz Amaç: Çalışmanın amacı, anne

Detaylı

Gestasyonel Diyabet: Anne ve Fetusta Kısa ve Uzun Dönem Sonuçlar

Gestasyonel Diyabet: Anne ve Fetusta Kısa ve Uzun Dönem Sonuçlar Gestasyonel Diyabet: Anne ve Fetusta Kısa ve Uzun Dönem Sonuçlar Prof. Dr. Lemi İbrahimoğlu İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Perinatoloji Bilim Dalı Gestasyonel Diyabetes

Detaylı

İleri Anne Yaşı ve Gebelik Komplikasyonları İlişkisinin Araştırılması

İleri Anne Yaşı ve Gebelik Komplikasyonları İlişkisinin Araştırılması İleri Anne Yaşı ve Gebelik Komplikasyonları İlişkisinin Araştırılması Itır Aktürk, Sena Bahadıroğlu, S. Gayenur Büyükberber, Sümeyye Gürbüz Danışman: Prof. Dr. Filiz F. (Bilgin) Yanık ÖZET Bu çalışmada

Detaylı

ALİ BÜLBÜL, DERYA GİRGİN, SİNAN USLU, SELDA ARSLAN, EVRİM KIRAY BAŞ, ASİYE NUHOGLU

ALİ BÜLBÜL, DERYA GİRGİN, SİNAN USLU, SELDA ARSLAN, EVRİM KIRAY BAŞ, ASİYE NUHOGLU İ ALİ BÜLBÜL, DERYA GİRGİN, SİNAN USLU, SELDA ARSLAN, EVRİM KIRAY BAŞ, ASİYE NUHOGLU Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Yenidoğan Kliniği, İstanbul. SUNU PLANI I. Giriş ve Amaç II. III. IV. Gereç

Detaylı

ANNE VÜCUT KİTLE İNDEKSİNİN DOĞUM SÜRE İLE ŞEKLİ, BEBEK DOĞUM AĞIRLIĞI, APGAR SKORU VE DOĞUM SONRASI KOMPLİKASYONLARA ETKİSİ i

ANNE VÜCUT KİTLE İNDEKSİNİN DOĞUM SÜRE İLE ŞEKLİ, BEBEK DOĞUM AĞIRLIĞI, APGAR SKORU VE DOĞUM SONRASI KOMPLİKASYONLARA ETKİSİ i Teecik Eğit Hast Derg 2012; 22 (1): 5-10 5 KLİNİK ARAŞTIRMA ANNE VÜCUT KİTLE İNDEKSİNİN DOĞUM SÜRE İLE ŞEKLİ, BEBEK DOĞUM AĞIRLIĞI, APGAR SKORU VE DOĞUM SONRASI KOMPLİKASYONLARA ETKİSİ i THE EFFECTS OF

Detaylı

Burcu Bursal Duramaz*, Esra Şevketoğlu, Serdar Kıhtır, Mey Talip. Petmezci, Osman Yeşilbaş, Nevin Hatipoğlu. *Bezmialem Üniversitesi Tıp Fakültesi

Burcu Bursal Duramaz*, Esra Şevketoğlu, Serdar Kıhtır, Mey Talip. Petmezci, Osman Yeşilbaş, Nevin Hatipoğlu. *Bezmialem Üniversitesi Tıp Fakültesi Burcu Bursal Duramaz*, Esra Şevketoğlu, Serdar Kıhtır, Mey Talip Petmezci, Osman Yeşilbaş, Nevin Hatipoğlu *Bezmialem Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Merkezi sinir sistemi

Detaylı

YARDIMCI ÜREME TEKNİKLERİ UYGULAMALARI VE PERİNATAL/NEONATAL ETKİLER

YARDIMCI ÜREME TEKNİKLERİ UYGULAMALARI VE PERİNATAL/NEONATAL ETKİLER YARDIMCI ÜREME TEKNİKLERİ UYGULAMALARI VE PERİNATAL/NEONATAL ETKİLER Nilüfer Güzoğlu, H. Gözde Kanmaz, Dilek Dilli, Nurdan Uras, Ömer Erdeve, Uğur Dilmen İlk tüp bebeğin 1978 de doğumundan bu yana IVF

Detaylı

Kırk Yaş ve Üzeri Gebeliklerde Maternal ve Neonatal Sonuçların Değerlendirilmesi

Kırk Yaş ve Üzeri Gebeliklerde Maternal ve Neonatal Sonuçların Değerlendirilmesi Okmeydanı Tı Dergisi 33(1):28-32, 2017 doi:10.5222/otd.2017.1083 Araştırma Kırk Yaş ve Üzeri Gebeliklerde Maternal ve Neonatal Sonuçların Değerlendirilmesi Büşra Cambaztee, Fatma Didem Yücel, Gizem Pektaş,

Detaylı

The Fetal Medicine Foundation

The Fetal Medicine Foundation Erken Term Dönemde İntrauterin Büyüme Geriliği Olan Fetuslarda Neonatal Asidozu Öngörmede Orta Serebral Arter Tepe Akım Hızı ve Serebroplasental Oranın Kullanımı Rauf Melekoğlu Ayşe Gülçin Baştemur Sevil

Detaylı

Can AKAL, Sinem Ayşe DURU, Barış OLTEN. Danışman: Filiz YANIK ÖZET

Can AKAL, Sinem Ayşe DURU, Barış OLTEN. Danışman: Filiz YANIK ÖZET 50 GRAM GLUKOZ YÜKLEME TESTİ ANORMAL, 100 GRAM ORAL GLUKOZ TESTİ NORMAL OLAN GEBELERİN MATERNAL ÖZELLİKLER VE GEBELİK SONUÇLARI AÇISINDAN NORMAL GEBELER VE GESTASYONEL DİYABETİK HASTALAR İLE KARŞILAŞTIRILMASI

Detaylı

Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Kandida Enfeksiyonları ve Mortaliteyi Etkileyen Risk Faktörleri

Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Kandida Enfeksiyonları ve Mortaliteyi Etkileyen Risk Faktörleri Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Kandida Enfeksiyonları ve Mortaliteyi Etkileyen Risk Faktörleri Emel AZAK, Esra Ulukaya, Ayşe WILLKE Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik

Detaylı

AGE SUMMARY PRIMIPAR AGE

AGE SUMMARY PRIMIPAR AGE PRiMİPAR AGE Dr. A. Füsun AKSU('"). Dr. Birtan BORAN ( ) Or. A. Tarık ALTINOK (*) Dr. Umur KUVUMCUOÖLU ('") ÖZET Ocak - Aralık 98 tarihleri arasında Zeynep - Kamil Kadın ve Ço cuk Hastalıkları Hastanesi'nde

Detaylı

ÖZET SÜLEYMANİYE KADIN HASTALIKLARI VE DOGUM HASTANESİNDE

ÖZET SÜLEYMANİYE KADIN HASTALIKLARI VE DOGUM HASTANESİNDE SÜLEYMANİYE KADIN HASTALIKLARI VE DOGUM HASTANESİNDE ULTRASONOGRAFİ VE KARDİOTOKOGRAFİNİN PERİNATAL, FETAL VE NEONATAL MORTALİTE ORANLARINA ETKİSİ Op. Dr. Can YENER - Op. Dr. Mebrure ALTUG Dr. Ayşe KIRKER

Detaylı

TABURCULUK SONRASI REHOSPİTALİZASYON VE NEDENLERİ..Dr. Ömer ERDEVE

TABURCULUK SONRASI REHOSPİTALİZASYON VE NEDENLERİ..Dr. Ömer ERDEVE TABURCULUK SONRASI REHOSPİTALİZASYON VE NEDENLERİ.Dr. Ömer ERDEVE Rehospitalizasyon - TANIM Kim? Ne kadar süre boyunca? Hangi düzey ünite? Maliyet? Mortalite ve morbidite üzerine etkisi? Rehospitalizasyon

Detaylı

SAĞLIKLI FETUSLARDA KOLON VE REKTUM ÇAPLARININ DOĞUM EYLEMİ VE POSTPARTUM MEKONYUM ÇIKIŞ ZAMANI İLE İLİŞKİSİ

SAĞLIKLI FETUSLARDA KOLON VE REKTUM ÇAPLARININ DOĞUM EYLEMİ VE POSTPARTUM MEKONYUM ÇIKIŞ ZAMANI İLE İLİŞKİSİ SAĞLIKLI FETUSLARDA KOLON VE REKTUM ÇAPLARININ DOĞUM EYLEMİ VE POSTPARTUM MEKONYUM ÇIKIŞ ZAMANI İLE İLİŞKİSİ Cihan İnan, N. Cenk Sayın, Nihal Dolgun, Selen Gürsoy Erzincan, Işıl Uzun, Havva Sütcü, Füsun

Detaylı

DOĞUMSAL KALP HASTALIĞI OLAN YENİDOĞANLARDA ERKEN DÖNEM PROGNOZ

DOĞUMSAL KALP HASTALIĞI OLAN YENİDOĞANLARDA ERKEN DÖNEM PROGNOZ DOĞUMSAL KALP HASTALIĞI OLAN YENİDOĞANLARDA ERKEN DÖNEM PROGNOZ Müşerref KASAP, Özge ALTUN KÖROĞLU, Fırat ERGİN, Demet Terek, Mehmet YALAZ, Reşit Ertürk LEVENT, Yüksel ATAY, Nilgün KÜLTÜRSAY Ege Üniversitesi

Detaylı

DOĞUM ŞEKLİNİN YENİDOĞAN ÜZERİNE ETKİLERİ

DOĞUM ŞEKLİNİN YENİDOĞAN ÜZERİNE ETKİLERİ DOĞUM ŞEKLİNİN YENİDOĞAN ÜZERİNE ETKİLERİ Doç. Dr. F. Emre CANPOLAT Zekai Tahir Burak Neonatoloji Kliniği Sunum planı Hangi doğum şekli bebek için daha uygun Doğum şekli hangi sistemlere etki eder Elektif

Detaylı

Kliniğimizde fetusun ikinci trimester ultrasonografik taramasında pes ekinovarus saptanan hastaların perinatal ve ortopedik sonuçları

Kliniğimizde fetusun ikinci trimester ultrasonografik taramasında pes ekinovarus saptanan hastaların perinatal ve ortopedik sonuçları Kliniğimizde fetusun ikinci trimester ultrasonografik taramasında pes ekinovarus saptanan hastaların perinatal ve ortopedik sonuçları Rauf Melekoğlu Sevil Eraslan Ebru Çelik Harika Gözde Gözükara Bağ İnönü

Detaylı

Makrozomik Gebeliklerin Doğum Şekilleri ve Sonuçları. Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği, Şarkikaraağaç Devlet Hastanesi, Isparta

Makrozomik Gebeliklerin Doğum Şekilleri ve Sonuçları. Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği, Şarkikaraağaç Devlet Hastanesi, Isparta ZKTB Özet: Amaç: Makrozomik bebeklerin doğum şekli ve sonuçlarının incelenmesi. Materyal Metod: Zeyne Kamil Kadın ve Çocuk Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kadın Kliniği ndeki 01/01/2006 ve 31/12/2008

Detaylı

ACOG diyor ki GEÇ-TERM VE POST-TERM GEBELİKLERİN YÖNETİMİ. Özeti yapan: Dr. Yasemin Doğan

ACOG diyor ki GEÇ-TERM VE POST-TERM GEBELİKLERİN YÖNETİMİ. Özeti yapan: Dr. Yasemin Doğan ACOG diyor ki GEÇ-TERM VE POST-TERM GEBELİKLERİN YÖNETİMİ Özeti yapan: Dr. Yasemin Doğan Son adet tarihinden itibaren 42 0/7 gebelik haftasına ulaşan veya bu haftayı geçen gebelikler post-term gebelik

Detaylı

AĞRI İLİNDE SEZARYEN ORANLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ ANALYSIS OF CESAREAN SECTION RATES AT AGRI ARAŞTIRMA MAKALESİ

AĞRI İLİNDE SEZARYEN ORANLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ ANALYSIS OF CESAREAN SECTION RATES AT AGRI ARAŞTIRMA MAKALESİ İzmir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıp Dergisi,2013;17:55-62 ARAŞTIRMA MAKALESİ AĞRI İLİNDE SEZARYEN ORANLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ ANALYSIS OF CESAREAN SECTION RATES AT AGRI Lütfullah ÇAKIR 1, Baki ERDEM

Detaylı

PRETERM-POSTTERM EYLEM

PRETERM-POSTTERM EYLEM PRETERM-POSTTERM EYLEM PRE-TERM EYLEM PRETERM EYLEM; Doğum ağırlığı dikkate alınmaksızın, gebenin son adetinin ilk gününden itibaren 20-37. haftalar arasında eyleme girmesi ve bu eylem ile servikal açıklık

Detaylı

Cukurova Medical Journal

Cukurova Medical Journal Cukurova Medical Journal Araştırma Makalesi / Research Article 2008 2012 Yılları Arasında Adli Toksikoloji Laboratuvarına Gelen Olguların Değerlendirilmesi Evaluation of Cases Consulted to Forensic Toxicology

Detaylı

Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi

Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi Özgün Araştırma / Original Investigation Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi Effect of Body Mass Index on the Determination of Bone Mineral Density in Postmenopausal

Detaylı

Akut İshalli Çocuklarda İshal Etkenleri, Çevresel Etkenler ve Diyette Doğal Probiyotik Tüketiminin İshal Şiddeti İle İlişkisi

Akut İshalli Çocuklarda İshal Etkenleri, Çevresel Etkenler ve Diyette Doğal Probiyotik Tüketiminin İshal Şiddeti İle İlişkisi Akut İshalli Çocuklarda İshal Etkenleri, Çevresel Etkenler ve Diyette Doğal Probiyotik Tüketiminin İshal Şiddeti İle İlişkisi Bahri Elmas, Şeyda Tok, Öner Özdemir TC Sağlık Bakanlığı Sakarya Üniversitesi

Detaylı

İntrapartum Ebelik Hizmetlerinin Kapsam ve Kalitesi

İntrapartum Ebelik Hizmetlerinin Kapsam ve Kalitesi İntrapartum Ebelik Hizmetlerinin Kapsam ve Kalitesi Yrd. Doç. Dr. Nazan KARAHAN Ebeler Derneği Genel Başkanı Karabük Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Müdürü/Sağlık Bilimleri Fakültesi Ebelik Bölüm

Detaylı

YENİDOĞANLARDA EVDE SAĞLIK UYGULAMALARI

YENİDOĞANLARDA EVDE SAĞLIK UYGULAMALARI YENİDOĞANLARDA EVDE SAĞLIK UYGULAMALARI Doç. Dr. Nurullah OKUMUŞ Dr. Sami Ulus Kadın Doğum, Çocuk Sağ. Ve Hast. Eğitim Araştırma Hastanesi Yenidoğan Kliniği ANKARA HASTANEMİZDE EVDE SAĞLIK HİZMETİ Hastanemizde,

Detaylı

14 Aralık 2012, Antalya

14 Aralık 2012, Antalya Hamilelerde Uyku Bozukluğunun Sorgulanması ve Öyküden Tespit Edilen Huzursuz Bacak Sendromunda Sıklık, Klinik Özellikler ve İlişkili Olabilecek Durumların Araştırılması A Neyal, G Benbir, R Aslan, F Bölükbaşı,

Detaylı

TEKİL VE ÇOĞUL GEBELİKLERDEN DOĞAN PREMATÜRE BEBEKLERİN GELİŞİMSEL DURUMLARININ KARŞILAŞTIRILMASI

TEKİL VE ÇOĞUL GEBELİKLERDEN DOĞAN PREMATÜRE BEBEKLERİN GELİŞİMSEL DURUMLARININ KARŞILAŞTIRILMASI TEKİL VE ÇOĞUL GEBELİKLERDEN DOĞAN PREMATÜRE BEBEKLERİN GELİŞİMSEL DURUMLARININ KARŞILAŞTIRILMASI Zeynep Eras, Banu Özyurt, Ömer Erdeve, Evrim Şakrucu, Suna Oğuz, Emre Canpolat, Uğur Dilmen ZTB Kadın Sağlığı

Detaylı

Diabetik anne bebeğinde komplikasyonlar*

Diabetik anne bebeğinde komplikasyonlar* Diabetik anne bebeğinde komplikasyonlar* Kaan Demirören 1, Hasan Koç 2, H.Ali Yüksekkaya 2 1 Çumra Devlet Hastanesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Kliniği, Konya 2 Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi,

Detaylı

Gebelik ve Trombositopeni

Gebelik ve Trombositopeni Gebelik ve Trombositopeni Prof.Dr. Sermet Sağol EÜTF Kadın Hast. ve Doğum AD Gebelik ve Trombositopeni Kemik iliğinde megakaryosit hücrelerinde üretilir. Günde 35.000-50.000 /ml üretilir. Yaşam süresi

Detaylı

Trikoryonik Triamniyotik Üçüz Gebelikte Monofetal Cantrell Pentalojisi

Trikoryonik Triamniyotik Üçüz Gebelikte Monofetal Cantrell Pentalojisi Trikoryonik Triamniyotik Üçüz Gebelikte Monofetal Cantrell Pentalojisi Dr.Pelin Höbek, Dr.Oğuz ASLAN, Dr.Ezgi ARGAN, Dr.Gülseren YÜCESOY Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi OLGU 28 yaşında, primigravid

Detaylı

İNFEKSİYÖZ ENSEFALİTLER: HSV-1 E BAĞLI OLAN VE OLMAYAN OLGULARIN KARŞILAŞTIRILMASI

İNFEKSİYÖZ ENSEFALİTLER: HSV-1 E BAĞLI OLAN VE OLMAYAN OLGULARIN KARŞILAŞTIRILMASI İNFEKSİYÖZ ENSEFALİTLER: HSV-1 E BAĞLI OLAN VE OLMAYAN OLGULARIN KARŞILAŞTIRILMASI Seniha Başaran, Elif Agüloğlu, Aysun Sarıbuğa, Serap Şimşek Yavuz, Atahan Çağatay, Oral Öncül, Halit Özsüt, Haluk Eraksoy

Detaylı

PELVİK TRAVMALARDA GÖZDEN KAÇMAMASI GEREKENLER

PELVİK TRAVMALARDA GÖZDEN KAÇMAMASI GEREKENLER MULTİPL TRAVMALI HASTALARDA PELVİK TRAVMALARDA GÖZDEN KAÇMAMASI GEREKENLER Uz. Dr. Hüseyin UZUNOSMANOĞLU KEÇİÖREN EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ GİRİŞ Multipl travma, birden çok büyük organ sistemini yada

Detaylı

Travmada Güncel Literatür. Prof. Dr. Ahmet Baydın OMÜ Tıp Fakültesi Acil Tıp AD/Samsun

Travmada Güncel Literatür. Prof. Dr. Ahmet Baydın OMÜ Tıp Fakültesi Acil Tıp AD/Samsun Travmada Güncel Literatür Prof. Dr. Ahmet Baydın OMÜ Tıp Fakültesi Acil Tıp AD/Samsun Bu sunumun amacı 2017 yılında travma konusu üzerinde öne çıkan ve okunması gerektiğini düşündüğüm çalışmaları sunmaktır.

Detaylı

DR. BEHÇET UZ ÇOCUK HASTANESİNDE MEYDANA GELEN ÇOCUK ÖLÜM NEDENLERİNİN İNCELENMESİ THE EVALUATION OF DEATH CAUSES IN DR. BEHÇET UZ CHILDREN S HOSPITAL

DR. BEHÇET UZ ÇOCUK HASTANESİNDE MEYDANA GELEN ÇOCUK ÖLÜM NEDENLERİNİN İNCELENMESİ THE EVALUATION OF DEATH CAUSES IN DR. BEHÇET UZ CHILDREN S HOSPITAL SSK İzmir Eğitim Hastanesi Tıp Dergisi (Medical Journal of İzmir Hospital) 10 (3): 137-141, 2004 DR. BEHÇET UZ ÇOCUK HASTANESİNDE MEYDANA GELEN ÇOCUK ÖLÜM NEDENLERİNİN İNCELENMESİ THE EVALUATION OF DEATH

Detaylı

PERİNATAL HERPES VİRUS İNFEKSİYONLARI. Uzm.Dr.Cengiz Uzun Alman Hastanesi Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları

PERİNATAL HERPES VİRUS İNFEKSİYONLARI. Uzm.Dr.Cengiz Uzun Alman Hastanesi Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları PERİNATAL HERPES VİRUS İNFEKSİYONLARI Uzm.Dr.Cengiz Uzun Alman Hastanesi Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Perinatal dönemde herpesvirus geçişi. Virus Gebelik sırasında Doğum kanalından Doğum

Detaylı

Naciye Sinem Gezer 1, Atalay Ekin 2

Naciye Sinem Gezer 1, Atalay Ekin 2 Naciye Sinem Gezer 1, Atalay Ekin 2 1 Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi, Radyoloji Ana Bilim Dalı, İzmir 2 Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği, İzmir

Detaylı

ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞININ ÖNEMİ. Sağlık; bireyin beden, ruh ve sosyal açıdan tam bir iyilik durumunda olmasıdır.

ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞININ ÖNEMİ. Sağlık; bireyin beden, ruh ve sosyal açıdan tam bir iyilik durumunda olmasıdır. ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞININ ÖNEMİ Sağlık; bireyin beden, ruh ve sosyal açıdan tam bir iyilik durumunda olmasıdır. Anne-çocuk sağlığı hizmetlerinin amacı; özelde anne ve çocukların, genelde ise toplumun sağlıklı

Detaylı

Aile Hekimliği Uzmanı, Altıyüzevler Aile Sağlığı Merkezi, Tokat. Adres: Karşıyaka Mh. İbni. Kemal Cd. 8. Sk Göksu Evleri, Altıyüzevler Aile Sağlığı

Aile Hekimliği Uzmanı, Altıyüzevler Aile Sağlığı Merkezi, Tokat. Adres: Karşıyaka Mh. İbni. Kemal Cd. 8. Sk Göksu Evleri, Altıyüzevler Aile Sağlığı Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2014;6 (2):129-137 Orijinal Makale Oktay G. Aile Sağlığı Birimimde Kayıtlı Bebeklerin Doğum Ağırlığını Etkileyen Faktörler Factors Affecting the Birth Weight

Detaylı

CERRAHPAŞA TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM ANABİLİM DALI VE YOĞUN BAKIM ÜNİTESİ'NDE MATERNAL MORTALİTE*

CERRAHPAŞA TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM ANABİLİM DALI VE YOĞUN BAKIM ÜNİTESİ'NDE MATERNAL MORTALİTE* CERRAHPAŞA TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM ANABİLİM DALI VE YOĞUN BAKIM ÜNİTESİ'NDE MATERNAL MORTALİTE* M. Feridun AKSU, Rıza MADAZLI, Mustafa ÖZGÖN, Erdal BUDAK, Yıldız KÖSE Giriş Yöntem Gereç

Detaylı

Gestasyonel Diyabet (GDM)

Gestasyonel Diyabet (GDM) Gestasyonel Diyabet (GDM) Tanım, Sıklık Gebelikte ortaya çıkan veya ilk defa tespit edilen glikoz intoleransı olarak tanımlanmaktadır (WHO 2012; ACOG, 2013). Aşikar diyabet kriterlerini içermeyen ve gebeliğin

Detaylı

SSK BAKIRKÖY DOGUMEVİ VE ÇOCUK HASTALIKLARI HASTANESİ 1991 YILI PERİNATAL MORTALİTE VE MORBİDİTE SONUÇLARININ DEGERLENDİRİLMESİ

SSK BAKIRKÖY DOGUMEVİ VE ÇOCUK HASTALIKLARI HASTANESİ 1991 YILI PERİNATAL MORTALİTE VE MORBİDİTE SONUÇLARININ DEGERLENDİRİLMESİ SSK BAKIRKÖY DOGUMEVİ VE ÇOCUK HASTALIKLARI HASTANESİ 1991 YILI PERİNATAL MORTALİTE VE MORBİDİTE SONUÇLARININ DEGERLENDİRİLMESİ Ahmet AL VER C*) - Sultan KA VUNCUOGLU - Ümit KURU C***> Nurdan BİLGEN

Detaylı

Bebek Doğum Tartısının Maternal ve Fetal Komplikasyonlara Etkisi

Bebek Doğum Tartısının Maternal ve Fetal Komplikasyonlara Etkisi İKSST Derg 6():65-70, 014 doi:10.5/iksst.014.065 Araştırma Bebek Doğum Tartısının Maternal ve Fetal Komplikasyonlara Etkisi The Effects of Birth Weight on the Maternal and Fetal Complications Hasan Talay

Detaylı

Komplikasyonlu gebeliklerden doğan bebeklerde kord kanı ferritin düzeyleri demir eksikliğinin erken bir göstergesi olabilir mi?

Komplikasyonlu gebeliklerden doğan bebeklerde kord kanı ferritin düzeyleri demir eksikliğinin erken bir göstergesi olabilir mi? doi: 10.5505/abantmedj.2015.93063 Abant Medical Journal Orijinal Makale / Original Article Volume Cilt 4 Issue Sayı 2 Year Yıl 2015 Komlikasyonlu gebeliklerden doğan bebeklerde kord kanı ferritin düzeyleri

Detaylı

AÜTF İBN-İ SİNA HASTANESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE HASTALIKLARININ SİGARAYLA OLAN İLİŞKİSİ

AÜTF İBN-İ SİNA HASTANESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE HASTALIKLARININ SİGARAYLA OLAN İLİŞKİSİ AÜTF İBN-İ SİNA HASTANESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE HASTALIKLARININ SİGARAYLA OLAN İLİŞKİSİ BARAN E 1, KOCADAĞ S 1, AKDUR R 1, DEMİR N 2, NUMANOĞLU

Detaylı

Bir üniversite yenidoğan yoğun bakım ünitesinde izlenen düşük doğum ağırlıklı bebeklerin geriye dönük değerlendirilmesi

Bir üniversite yenidoğan yoğun bakım ünitesinde izlenen düşük doğum ağırlıklı bebeklerin geriye dönük değerlendirilmesi JCEI / 2015; 6 (3): 291-295 Journal of Clinical and Experimental Investigations doi: 10.5799/ahinjs.01.2015.03.0535 ÖZGÜN ARAŞTIRMA / ORIGINAL ARTICLE Bir üniversite yenidoğan yoğun bakım ünitesinde izlenen

Detaylı

GEÇ PREMATÜRE YENİDOĞANLARIN ERKEN KLİNİK SONUÇLARI THE EARLY CLINICAL OUTCOMES OF LATE PRETERM NEWBORNS

GEÇ PREMATÜRE YENİDOĞANLARIN ERKEN KLİNİK SONUÇLARI THE EARLY CLINICAL OUTCOMES OF LATE PRETERM NEWBORNS 30 Orjinal Makale / Original Articles Geliş Tarihi / Received: 25.12.2009 Kabul Tarihi / Accepted: 01.02.2010 Türkiye Çocuk Hast. Derg. / Turkish J. Pediatr. Dis. 2010; 4(1): 30-35 GEÇ PREMATÜRE YENİDOĞANLARIN

Detaylı

SEZARYEN İLE DOĞUM YAPAN ANNELERİN EPİDURAL ANESTEZİ SEÇME NEDENLERİNİN İNCELENMESİ

SEZARYEN İLE DOĞUM YAPAN ANNELERİN EPİDURAL ANESTEZİ SEÇME NEDENLERİNİN İNCELENMESİ SEZARYEN İLE DOĞUM YAPAN ANNELERİN EPİDURAL ANESTEZİ SEÇME NEDENLERİNİN İNCELENMESİ Meryem Karataş*, Aysun Çakır Özçelik*, Canan Sarı*, Sevinç Kaymaz* *Liv Hospital Ulus GİRİŞ Kadın sağlığı açısından gebelik

Detaylı

Yoğun Bakım Ünitesinde Yatan Ventilatörle İlişkili Pnömonili Hastalarda Serum C-Reaktif Protein, Prokalsitonin, Solubl Ürokinaz Plazminojen Aktivatör Reseptörü (Supar) Ve Neopterin Düzeylerinin Tanısal

Detaylı

Dr. Murat DAŞ Çanakkale Onsekiz Mart Ünivetsitesi Acil Tıp AD.

Dr. Murat DAŞ Çanakkale Onsekiz Mart Ünivetsitesi Acil Tıp AD. Dr. Murat DAŞ Çanakkale Onsekiz Mart Ünivetsitesi Acil Tıp AD. Giriş-Amaç Travma 40 yaş altındaki populasyonda ölüm sebepleri arasında üst sıralardadır. Genel vücut travması olan hastalarda, kranial yaralanma

Detaylı

DR. SAMİ ULUS ÇOCUK HASTANESİ ONKOLOJİ POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HEMANJİOMLU OLGULARIN EPİDEMİYOLOJİK DEĞERLENDİRMESİ

DR. SAMİ ULUS ÇOCUK HASTANESİ ONKOLOJİ POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HEMANJİOMLU OLGULARIN EPİDEMİYOLOJİK DEĞERLENDİRMESİ DR. SAMİ ULUS ÇOCUK HASTANESİ ONKOLOJİ POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HEMANJİOMLU OLGULARIN EPİDEMİYOLOJİK DEĞERLENDİRMESİ DUYGU DÜZCAN KİLİMCİ,GÜRSES ŞAHİN,ŞULE TOPAL,BURÇAK BİLGİN,ŞULE YEŞİL,GÜLŞAH TANYILDIZ,ALİ

Detaylı

SSK BAKIRKÖY DOGUMEVİ KADIN VE ÇOCUK HASTALIKLARI HASTANESİNDE 1987-1991 YILLARI ARASINDA MATERNAL MORTALİTE

SSK BAKIRKÖY DOGUMEVİ KADIN VE ÇOCUK HASTALIKLARI HASTANESİNDE 1987-1991 YILLARI ARASINDA MATERNAL MORTALİTE SSK BAKIRKÖY DOGUMEVİ KADIN VE ÇOCUK HASTALIKLARI HASTANESİNDE 1987-1991 YILLARI ARASINDA MATERNAL MORTALİTE Dr. A.i. TEKİRDAG C"') - Dr. U. KAL (*) Dr. Y. CEYLAN C"') - Dr. B. ARSAN

Detaylı

$5$ù7,50$ (%(/ø. gö5(1&ø/(5ø1ø1 *g5(9 7$1,0/$5, 9( <(7(5/ø/ø. $/$1/$5,1$ *g5(.(1'ø/(5ø1ø '(ö(5/(1'ø50(/(5ø g]hq (VUD.$5$0$1 + O\D 2.

$5$ù7,50$ (%(/ø. gö5(1&ø/(5ø1ø1 *g5(9 7$1,0/$5, 9( <(7(5/ø/ø. $/$1/$5,1$ *g5(.(1'ø/(5ø1ø '(ö(5/(1'ø50(/(5ø g]hq (VUD.$5$0$1 + O\D 2. ÖZET Amaç: Bu araştırma, Sağlık Yüksekokulları Ebelik Bölümü son sınıf öğrencilerinin, ebelerin Sağlık Bakanlığı görev tanımları ve Uluslararası Ebeler Konfederasyonu yeterlilik alanlarına göre kendilerini

Detaylı

Postpartum kanama nedenleri, insidansı ve Türkiye mortalitesi

Postpartum kanama nedenleri, insidansı ve Türkiye mortalitesi Postpartum kanama nedenleri, insidansı ve Türkiye mortalitesi Dr. D. Haluk Dervişoğlu Dr. Abdurrahman Yurtaslan Ankara Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi Birincil doğum sonu kanama gözle saptanan,

Detaylı

Çok Düşük Doğum Ağırlıklı Preterm Bebeklerde Lactobacillus Reuteri'nin Fungal Profilakside Kullanımı: Randomize Kontrollü Bir Çalışma

Çok Düşük Doğum Ağırlıklı Preterm Bebeklerde Lactobacillus Reuteri'nin Fungal Profilakside Kullanımı: Randomize Kontrollü Bir Çalışma Çok Düşük Doğum Ağırlıklı Preterm Bebeklerde Lactobacillus Reuteri'nin Fungal Profilakside Kullanımı: Randomize Kontrollü Bir Çalışma Mehmet Yekta Öncel, Sema Arayıcı, Fatma Nur Sarı, Gülsüm Kadıoğlu Şimşek,

Detaylı

SERVİKAL YETMEZİĞİNDE MCDONALDS VE MODDIFIYE ŞIRODKAR SERKLAJ YÖNTEMLERININ KARŞILAŞTIRILMASI

SERVİKAL YETMEZİĞİNDE MCDONALDS VE MODDIFIYE ŞIRODKAR SERKLAJ YÖNTEMLERININ KARŞILAŞTIRILMASI İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM ARAŞTIRMA HASTANESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM ANABİLİM DALI EĞİTİM SORUMLUSU:PROF.DR.SEFA KELEKÇİ SERVİKAL YETMEZİĞİNDE MCDONALDS VE MODDIFIYE ŞIRODKAR

Detaylı

Gec Preterm Olgularin Yonetimi

Gec Preterm Olgularin Yonetimi Gec Preterm Olgularin Yonetimi Serdar H. Ural, M.D., F.A.C.O.G. Chief, Division of Maternal Fetal Medicine Director, Fellowship Training Program Medical Director, Labor and Delivery Unit Director, Obstetrical

Detaylı

KAFA TRAVMALI HASTALARDA GÖRÜNTÜLEMENİN TANI, TEDAVİ VE PROGNOZA KATKISI. Dr. Fatma Özlen İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi AD

KAFA TRAVMALI HASTALARDA GÖRÜNTÜLEMENİN TANI, TEDAVİ VE PROGNOZA KATKISI. Dr. Fatma Özlen İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi AD KAFA TRAVMALI HASTALARDA GÖRÜNTÜLEMENİN TANI, TEDAVİ VE PROGNOZA KATKISI Dr. Fatma Özlen İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi AD KAFA TRAVMASI VE RADYOLOJİ Hangi hastalara görüntüleme

Detaylı

Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesinin Beş Yıllık ( ) Kansere Bağlı Ölüm Kayıtlarının Değerlendirilmesi

Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesinin Beş Yıllık ( ) Kansere Bağlı Ölüm Kayıtlarının Değerlendirilmesi Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesinin Beş Yıllık (2003-2007) e Bağlı Ölüm Kayıtlarının Değerlendirilmesi The Determination of the

Detaylı

Maternal serum 25 OH vitamin D düzeylerinin preterm eylem ve preterm doğumda rolü var mıdır?

Maternal serum 25 OH vitamin D düzeylerinin preterm eylem ve preterm doğumda rolü var mıdır? Maternal serum 25 OH vitamin D düzeylerinin preterm eylem ve preterm doğumda rolü var mıdır? Medipol Mega Üniversite Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum ABD Lebriz Hale Aktün, Yeliz Aykanat, Fulya Gökdağlı

Detaylı

SEZARYEN SONRASI VAJİNAL DOĞUM (SSVD)

SEZARYEN SONRASI VAJİNAL DOĞUM (SSVD) SEZARYEN SONRASI VAJİNAL DOĞUM (SSVD) Sezaryen Sonrası Vajinal Doğum (SSVD) Daha önce sezaryen olan kadın tekrar doğum yapacak Sezaryen Sonrası Doğum Denemesi (SSDD) Sezaryen Sonrası Sezaryen Doğum (SSSD)

Detaylı

Pediatrik Ortopedi; Doğum Yaralanmaları

Pediatrik Ortopedi; Doğum Yaralanmaları Kitap Bölümü DERMAN Özgür Başal I. Doğum Yaralanmaları 1. Doğum Kırıkları Zor doğum, makat geliş, iri bebek, travayın iyi yönetilememesi gibi nedenlerle yenidoğan travmaya maruz kalabilir. Makrozomik bebeklerde

Detaylı

PERİNATOLOJİ ve ÖNLENEBİLİR ANNE ÖLÜMLERİ. Dr. Şevki ÇELEN ZTB Kadın Sağlığı EAH Perinatoloji Kliniği

PERİNATOLOJİ ve ÖNLENEBİLİR ANNE ÖLÜMLERİ. Dr. Şevki ÇELEN ZTB Kadın Sağlığı EAH Perinatoloji Kliniği PERİNATOLOJİ ve ÖNLENEBİLİR ANNE ÖLÜMLERİ Dr. Şevki ÇELEN ZTB Kadın Sağlığı EAH Perinatoloji Kliniği Perinatoloji Yüksek riskli gebelik Maternal ve fetal sağlığı tehdit eden, mortalite ve morbidite olasılığını

Detaylı

İnvaziv olmayan mekanik ventilasyon tedavisinde klinik ve polisomnografik izlem: Basınç ayarı kontrolü rutin olarak yapılmalı mı?

İnvaziv olmayan mekanik ventilasyon tedavisinde klinik ve polisomnografik izlem: Basınç ayarı kontrolü rutin olarak yapılmalı mı? İnvaziv olmayan mekanik ventilasyon tedavisinde klinik ve polisomnografik izlem: Basınç ayarı kontrolü rutin olarak yapılmalı mı? Burcu Zeydan, Gülçin Benbir, Derya Karadeniz İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi

Detaylı

TİG Branş ve MTS (Majör Tanı Sınıfı) Odaklı Çalıştay Dokümanı

TİG Branş ve MTS (Majör Tanı Sınıfı) Odaklı Çalıştay Dokümanı 1. TİG Branş ve MTS (Majör Tanı Sınıfı) Odaklı Çalıştay Dokümanı Kadın Doğum ve Yenidoğan Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Teşhis İlişkili Gruplar ve Sosyal Güvenlik Uygulamaları Daire Başkanlığı 1.TİG

Detaylı

Doğumun 2. Evresi Ne Kadar Sürer ve Ne Zaman Sonlanır? İlerlemeyen Eylem Tanısı Nasıl Konulur? Dr. Şevki ÇELEN ZTB Kadın Sağlığı EAH

Doğumun 2. Evresi Ne Kadar Sürer ve Ne Zaman Sonlanır? İlerlemeyen Eylem Tanısı Nasıl Konulur? Dr. Şevki ÇELEN ZTB Kadın Sağlığı EAH Doğumun 2. Evresi Ne Kadar Sürer ve Ne Zaman Sonlanır? İlerlemeyen Eylem Tanısı Nasıl Konulur? Dr. Şevki ÇELEN ZTB Kadın Sağlığı EAH EVRE 2 (Atılma dönemi) Efasman ve dilatasyonun tamamlanması ile doğum

Detaylı

İşeme Eğitimi Olmayan Çocukta İdrar Yolu Enfeksiyonu ve VUR

İşeme Eğitimi Olmayan Çocukta İdrar Yolu Enfeksiyonu ve VUR İşeme Eğitimi Olmayan Çocukta İdrar Yolu Enfeksiyonu ve VUR Dr. Selçuk Yücel Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı Çocuk Ürolojisi Bilim Dalı İstanbul Tarihsel Dogma VUR İYE Skar gelişimi

Detaylı

Koryoamniyonitin Neonatal Sonuçlara Etkileri. Prof.Dr.Esin Koç Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Neonatoloji Bilim Dalı

Koryoamniyonitin Neonatal Sonuçlara Etkileri. Prof.Dr.Esin Koç Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Neonatoloji Bilim Dalı Koryoamniyonitin Neonatal Sonuçlara Etkileri Prof.Dr.Esin Koç Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Neonatoloji Bilim Dalı Tanım Amniyotik sıvı, plasenta ve/veya decidua nın infeksiyonu -Klinik koryoamniyonit

Detaylı

Postnatal erken dönemde kraniyal ultrasonografi incelemesi yapılan yenidoğanlarda periventriküler/intraventriküler kanama sıklığı ve risk faktörleri

Postnatal erken dönemde kraniyal ultrasonografi incelemesi yapılan yenidoğanlarda periventriküler/intraventriküler kanama sıklığı ve risk faktörleri Araştırma Makalesi / Research Paper Ege Tıp Dergisi / Ege Journal of Medicine 0 (4): 247-, 2011 Postnatal erken dönemde kraniyal ultrasonografi incelemesi yapılan yenidoğanlarda periventriküler/intraventriküler

Detaylı

ÇOĞUL GEBELİK EYLEM PLANI

ÇOĞUL GEBELİK EYLEM PLANI ÇOĞUL GEBELİK EYLEM PLANI Fetüs sayısını belirle İki Fetüs Üç Ve Üzeri Fetüs Prezantasyonu Belirle Amniyon Durumunu Belirle Monoamniyotik Diamniyotik Doğum Eylemi Sırasında Meydana Gelecek Morbiditeden

Detaylı

Dr. Nilgün Çöl Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları AD. Sosyal Pediatri BD.

Dr. Nilgün Çöl Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları AD. Sosyal Pediatri BD. A N N E L E R İ N Ç A L I Ş M A D U R U M U N U N S Ü T Ç O C U K L U Ğ U D Ö N E M İ N D E B E S L E N M E M O D E L İ, H E M O G L O B İ N / H E M A T O K R İ T D E Ğ E R L E R İ V E V İ TA M İ N K U

Detaylı

Dr. Semih Demir. Tez Danışmanı. Doç.Dr.Barış Önder Pamuk

Dr. Semih Demir. Tez Danışmanı. Doç.Dr.Barış Önder Pamuk T.C. İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ İÇ HASTALIKLARI KLİNİĞİ GEÇİRİLMİŞ GESTASYONEL DİYABETES MELLİTUS ÖYKÜSÜ OLAN BİREYLERDE ANJİOPOETİN BENZERİ PROTEİN-2 ( ANGPTL-2

Detaylı

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 28 Haziran 2016 Salı

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 28 Haziran 2016 Salı Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 28 Haziran 2016 Salı Yandal Ar. Gör. Uzm. Dr. Kübra Öztürk Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi

Detaylı

T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI

T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM 2018-2019 EĞİTİM VE ÖĞRETİM

Detaylı

ADOLESAN VE PERİMENOPOZDA İNFERTİLİTE TEDAVİSİ YAPILMALI MIDIR? Prof. Dr. Yusuf ÜSTÜN

ADOLESAN VE PERİMENOPOZDA İNFERTİLİTE TEDAVİSİ YAPILMALI MIDIR? Prof. Dr. Yusuf ÜSTÜN ADOLESAN VE PERİMENOPOZDA İNFERTİLİTE TEDAVİSİ YAPILMALI MIDIR? Prof. Dr. Yusuf ÜSTÜN ADOLESAN Çocukluktan erişkinliğe geçiş süreci DSÖ 10-19 yaş arasını kapsar Menarş sonrası ilk 2 yıl anovulatuar siklustan

Detaylı

YENİDOĞAN BEBEKLERİN FARKLI CİHAZLARLA YAPILAN VÜCUT SICAKLIĞI ÖLÇÜM SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ: Ön Çalışma

YENİDOĞAN BEBEKLERİN FARKLI CİHAZLARLA YAPILAN VÜCUT SICAKLIĞI ÖLÇÜM SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ: Ön Çalışma YENİDOĞAN BEBEKLERİN FARKLI CİHAZLARLA YAPILAN VÜCUT SICAKLIĞI ÖLÇÜM SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ: Ön Çalışma AYDIN N 1, DOĞAN P 1, YAMAN R 2, ÇAĞLAYAN S 2. 1 İstanbul Medipol Üniversitesi, SBF, Hemşirelik

Detaylı

T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI

T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM 2018-2019 EĞİTİM VE ÖĞRETİM

Detaylı

Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde beş yıllık sürede (2007-2011) neonatal ölüm nedenleri

Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde beş yıllık sürede (2007-2011) neonatal ölüm nedenleri Araştırmalar / Researches DOI: 10.5350/SEMB2013470104 Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde beş yıllık sürede (2007-2011) neonatal ölüm nedenleri Selda Arslan 1, Ali Bülbül 1, Ayşe Şirin Aslan 2, Evrim Kıray

Detaylı

Gebede HSV İnfeksiyonu. Dr. Süda TEKİN KORUK Koç Üniversitesi Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bölümü

Gebede HSV İnfeksiyonu. Dr. Süda TEKİN KORUK Koç Üniversitesi Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bölümü Gebede HSV İnfeksiyonu Dr. Süda TEKİN KORUK Koç Üniversitesi Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bölümü Olgu 14 günlük, erkek bebek Şikayeti: Sol kol ve bacakta kasılma, emmeme Hikaye:

Detaylı

Dr. Nilay HAKAN Muğla Sıtkı Koçman Üniv. Tıp Fak. Neonatoloji Bilim Dalı Perinatal Medicine Nisan 2017, İZMİR

Dr. Nilay HAKAN Muğla Sıtkı Koçman Üniv. Tıp Fak. Neonatoloji Bilim Dalı Perinatal Medicine Nisan 2017, İZMİR Nedeni Açıklanamayan Patolojik ve Uzamış Sarılığı Olan Yenidoğanlarda UDP- Glukuroniltransferaz 1 (UGT1A1), Hepatik Organik Anyon Taşıyıcısı (SLCO1B) ve Glutatyon S-transferaz (GST) Polimorfizmlerinin

Detaylı

Çok Düşük Doğum Ağırlıklı Bebeklerde Doğum Şeklinin Klinik Seyir Üzerine Etkisi

Çok Düşük Doğum Ağırlıklı Bebeklerde Doğum Şeklinin Klinik Seyir Üzerine Etkisi İKSST Derg 6(1):3-36, 214 doi:1.5222/iksst.214.3 Araştırma Çok Düşük Doğum Ağırlıklı Bebeklerde Doğum Şeklinin Klinik Seyir Üzerine Etkisi The Effect of Mode of Delivery on The Clinical Course of Very

Detaylı

T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI

T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM 2018-2019 EĞİTİM VE ÖĞRETİM

Detaylı

UZAMIŞ GEBELİKLERDE PERİNATAL VE OBSTETRİK SONUÇLAR TERM GEBELİKLERDEN FARKLI MI?

UZAMIŞ GEBELİKLERDE PERİNATAL VE OBSTETRİK SONUÇLAR TERM GEBELİKLERDEN FARKLI MI? ARE THERE ANY DIFFERENCE IS PREGNANCY OUTCOMES BETWEEN TERM AND PROLONGED PREGNANCIES? Özlem YÖRÜK, Ayşegül ÖKSÜZOĞLU, Yaprak ENGİN-ÜSTÜN, Ayla AKTULAY, Elif Gül YAPAR EYİ, Leyla MOLLAMAHMUTOĞLU Zekai

Detaylı

DOĞUMDA PARTOGRAM KULLANIMI

DOĞUMDA PARTOGRAM KULLANIMI DOĞUMDA PARTOGRAM KULLANIMI Dr Özlem Gün Eryılmaz Zekai Tahir Burak Eğitim Araştırma Hastanesi Doğum Kliniği Never let the sun set twice on a laboring woman. Steer P; BMJ 1999 PARTOGRAM NEDİR? Doğum eyleminin

Detaylı

Zeynep Eras, Özlem Konukseven, Fuat Emre Canpolat, Çiğdem Topçu, Evrim Durgut Şakrucu, Uğur Dilmen

Zeynep Eras, Özlem Konukseven, Fuat Emre Canpolat, Çiğdem Topçu, Evrim Durgut Şakrucu, Uğur Dilmen Zeynep Eras, Özlem Konukseven, Fuat Emre Canpolat, Çiğdem Topçu, Evrim Durgut Şakrucu, Uğur Dilmen ZTB Kadın Sağlığı Eğitim ve Araştırma Hastanesi Gelişimsel Pediatri Ünitesi GİRİŞ ÇDDA / preterm doğum

Detaylı

Nörofibromatozis Tip 1 Tanılı Olguların Değerlendirilmesi: Tek Merkez Deneyimi

Nörofibromatozis Tip 1 Tanılı Olguların Değerlendirilmesi: Tek Merkez Deneyimi Nörofibromatozis Tip 1 Tanılı Olguların Değerlendirilmesi: Tek Merkez Deneyimi Nurşah Eker, Ayşe Gülnur Tokuç, Burcu Tufan Taş, Berkin Berk, Emel Şenay, Barış Yılmaz Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim

Detaylı

Gebelikte diyabet taraması. Prof. Dr. Yalçın Kimya

Gebelikte diyabet taraması. Prof. Dr. Yalçın Kimya Gebelikte diyabet taraması Prof. Dr. Yalçın Kimya Gestasyonel diyabet İlk defa gebelik sırasında saptanan diyabet Diagnosis and classification of diabetes mellitus. Diabetes Care 2010;33(Suppl 1):S62 9.

Detaylı

Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği En İyi Genç Araştırıcı Ödülü-2011

Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği En İyi Genç Araştırıcı Ödülü-2011 Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği En İyi Genç Araştırıcı Ödülü-2011 Dr. Serhat IŞIK 13.10.2011 TİROİD PARATİROİD TİROİD PARATİROİD TİROİD PARATİROİD TİROİD PARATİROİD TİROİD PARATİROİD TİROİD

Detaylı

Yenidoğan Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerin Sarılık Tedavisi Konusunda Uygulama Düzeylerinin Değerlendirilmesi

Yenidoğan Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerin Sarılık Tedavisi Konusunda Uygulama Düzeylerinin Değerlendirilmesi Araştırmalar / Researches DOI: 10.5350/SEMB.20150522063622 Yenidoğan Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerin Sarılık Tedavisi Konusunda Uygulama Düzeylerinin Değerlendirilmesi Melek Selalmaz 1, Ali Bülbül 2,

Detaylı

Yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde ventilatör ilişkili pnömoninin önlenmesinde bundle stratejisi

Yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde ventilatör ilişkili pnömoninin önlenmesinde bundle stratejisi Yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde ventilatör ilişkili pnömoninin önlenmesinde bundle stratejisi Yrd.Doç.Dr. İsmail Kürşad Gökçe İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi Trakeostomi ya da endotrakeal

Detaylı

Prof. Dr. M. Sinan Beksaç

Prof. Dr. M. Sinan Beksaç Türkiye de Sezaryen Oranları Nasıl Azaltılabilinir? TMFTP Derneği IX. Ulusal Kongresi 27.09.2014 Harbiye Askeri Müzesi, İstanbul Prof. Dr. M. Sinan Perinatoloji Bilim Dalı Başkanı Hacettepe Üniversitesi

Detaylı