JASMONATES JASMONATLAR

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "JASMONATES JASMONATLAR"

Transkript

1 JASMONATES JASMONATLAR

2 Bitkiler ortak bir hedefe sahip birçok düşman tarafından kuşatılır... Bu hedef onları yemektir Böcekler Bacteri Nematodes Mantar Oomycetes Photo by Gilbert Ahlstrand courtesy USDA, Photo by Eric Erbe, digital colorization by Christopher Pooley, D'Arcy, C. J., D. M. Eastburn, and G. L. Schumann Illustrated Glossary of Plant Pathology. The Plant Health Instructor

3 Patojenler ve zararlılar önemli ölçüde ürün kaybına sebep olurlar. Birçok bitki birçok zararlıya karşı dirençlidir ama bazı haşereler tehlikeli ölçüde zarara sebep olurlar. %25 ya da daha fazla ürün böcekler veya hastalık yüzünden telef olabilir. Jasmonatlar ve salisilatlar, bitki savunma cevaplarına katılan hormonlardır. Salatalık (Cucumis sativus) üstünde Phytophthora capsici Mısırın içindeki misafir; mısır kurdu Ostrinia nubilalis Images courtesy Clemson University - USDA Cooperative Extension Slide Series, Bugwood.org; Charles Averre, North Carolina State University, Bugwood.org

4 Mikroorganizmalar, yarı biyotrofik ya da nekrotrofiktir. Biyotroflar ya da yarıbiyotroflar, konaklarının içinde konağı öldürmeden (hemen) yaşayabilirler. Toksin Hücre içi boşlukta,pseudom onas syringae Bestwick, C.S., Brown, I.R., Bennett, M., and Mansfield, J.W. (1997). Localization of hydrogen peroxide accumulation during the hypersensitive reaction of lettuce cells to Pseudomonas syringae pv phaseolicola. Plant Cell 9:

5 Böcekler yaprakları, çiçekleri, tohumları, kökleri yer ve hastalık yayarlar. Avrupa aspen i (Populus tremula) üzerinde yaprak böceği (Phratora laticollis) Pamuk böceği (Anthonomus grandis grandis); pamuğun üstünde (Gossypium hirsutum) Image credits: Petr Kapitola, State Phytosanitary Administration, Bugwood.org ; Alton N. Sparks, Jr., University of Georgia, Bugwood.org

6 Jasmonatlar, böcekler ya da nekrotroflara karşı bitki savunmasında görev alırlar Böcekler ve nekrotroflar, jasmonat üretimini; biyotroflar salisilat üretimini tetikler Jasmonatlar Salisilatlar Transkripsiyonel cevaplar

7 Jasmonatlar aynı zamanda, gelişim ve büyüme kontrollerine de katılır. Erkek ve dişi üreme gelişme Kıl Oluşumu Hücre siklusunun kontrolü, yaşlanma, mutualistik ilişkiler Li, L., Zhao, Y., McCaig, B.C., Wingerd, B.A., Wang, J., Whalon, M.E., Pichersky, E., and Howe, G.A. (2004). The tomato homolog of CORONATINE- INSENSITIVE1 is required for the maternal control of seed maturation, jasmonate-signaled defense responses, and glandular trichome development. Plant Cell 16: ; Reprinted by permission from Macmillan Publishers Ltd. Thines, B., Katsir, L., Melotto, M., Niu, Y., Mandaokar, A., Liu, G., Nomura, K., He, S.Y., Howe, G.A., and Browse, J. (2007). JAZ repressor proteins are targets of the SCFCOI1 complex during jasmonate signalling. Nature 448:

8 Ders İçeriği Sentez ve jasmonatların birleşmesis Jasmonate sinyalizasyonu COI1- JAZ koreseptör JAZ baskılayıcıları (repressors) Transkripsiyonel cevap Bitkilerde gerçekleşen tüm süreçlerde jasmonatlar Böceklere cevap Patojenlere ve diğer mikroorganizmalara cevap Savunma sinyalizasyonu Gelişmede ve diğer fonksiyonlarda jasmonatlar

9 Jasmonatlar sentez ve birleşim

10 Jasmonatlar, jasmonik asit (JA) ve türevlerinden oluşur Jasmonik asit (JA) JA-İzolösin (JA-Ile) OH (3R,7S)-jasmonik asit a.k.a. (+)-7-iso-jasmonik asit JA-Ile Metil jasmonat (MeJA) OCH 3 Yan, J., Zhang, C., Gu, M., Bai, Z., Zhang, W., Qi, T., Cheng, Z., Peng, W., Luo, H., Nan, F., Wang, Z., and Xie, D. (2009). The Arabidopsis CORONATINE INSENSITIVE1 protein Is a jasmonate receptor. Plant Cell 21:

11 Metil jasmonat, 1962 yılında Jasminum grandiflorium dan saflaştırılmıştır. Diğer esterler gibi, metil jasmonat da güzel kokar bu koku yasemin çiçeklerinden gelir. CH 2 COOCH 3 O Jasmonate de méthyle Demole, E. Lederer, E., and Mercier, D. (1962) Isolement et détermination de la structure du jasmonate de méthyle, constituant odorant charactéristique de l èssence de jasmin. Helv. Chim. Acta 45:

12 Jasmonatlar, bir savunma cevabı olarak çiçeklerde üretilir MeJA JA Negatif kontrol Yaralanma, patojenler ya da herbivorlar (veya onlardan türevlenen moleküller), jasmonatların hızlı şeklide birikmesini sağlar. Gundlach, H., Müller, M.J., Kutchan, T.M., and Zenk, M.H. (1992). Jasmonic acid is a signal transducer in elicitor-induced plant cell cultures. Proc. Natl. Acad. Sci. 89:

13 Jasmonat sentezi; plastid, peroksizom ve sitoplazmada gerçekleşir Lipaz AOS LOX AOC OPDA OPDA OPR3 β-oksidasyon plastid JA peroksizom JA-Ile MeJA

14 Jasmonat öncülleri zar lipitlerinden türevlenir. Zar lipidi Lipaz Serbest yağ asiti ZAR DAD1, DGL, GLA1 Serbest yağ asiti Lipolitik enzimler, JA sentezi ve düzenlemesi için gereklidir. Ishiguro, S., Kawai-Oda, A., Ueda, J., Nishida, I., and Okada, K. (2001). The DEFECTIVE IN ANTHER DEHISCENCE1 gene encodes a novel phospholipase A1 catalyzing the initial step of jasmonic acid biosynthesis, which synchronizes pollen maturation, anther dehiscence, and flower opening in Arabidopsis. Plant Cell 13:

15 Arabidopsis te DAD1 ve DGL lipazlarının, farklı dokularda anlatımı yapılır DAD1, anterlerde (erkek organ) anlatımı yapılır ve erkek fertilitesi için gereklidir. Arabidopsis te bulunan DGL lipazının, rozet yapraklarında anlatımı yapılır ve yaralanmalarda verilen cevaba katılır. Ishiguro, S., Kawai-Oda, A., Ueda, J., Nishida, I., and Okada, K. (2001). The DEFECTIVE IN ANTHER DEHISCENCE1 gene encodes a novel phospholipase A1 catalyzing the initial step of jasmonic acid biosynthesis, which synchronizes pollen maturation, anther dehiscence, and flower opening in Arabidopsis. Plant Cell 13: ; Reprinted from Hyun, Y., Choi, S., Hwang, H.-J., Yu, J., Nam, S.-J., Ko, J., Park, J.-Y., Seo, Y.S., Kim, E.Y., Ryu, S.B., Kim, W.T., Lee, Y.-H., Kang, H., and Lee, I. (2008). Cooperation and functional diversification of two closely related galactolipase genes for jasmonate biosynthesis. Developmental Cell 14: with permission from Elsevier.

16 Jasmonatlar, serbest yağ asitlerinden türevlenir Linolenik asit; 18 karbon atomuna ve 3 çift bağa sahiptir bu nedenle 18:3 oktadekanoid olarak adlandırılır Linoneik asiti çizmek için diğer bir yol

17 LOX, lipoksigenaz dır. Moleküler oksijen; 13- lipoksigenaz (LOX) tarafından C13 pozisyonuna eklenir. Acosta I. F., and Farmer E. E. (2008). Jasmonates. In The Arabidopsis Book (The American Society of Plant Biologists), pp

18 Allen oksit sentaz (AOS) ilk adımı katalizler Allen oksit sentaz (AOS), 13-HPOT bileşiğini, kararsız allen epoksit oluşturmak için dehidre (suyunu çıkarmak, kurutmak) eder. 13-HPOT, 13(S)- Hidroksiperoksioktadekatrienoik asit Acosta I. F., and Farmer E. E. (2008). Jasmonates. In The Arabidopsis Book (The American Society of Plant Biologists), pp

19 Allen oksit siklaz (AOC), stereokimyayı tanımlar Kararsız epoksit kendiliğinden cis ve trans OPDA karışımı oluşturur. AMA, AOC varlığında, sadece cis formunu oluşturur. Acosta I. F., and Farmer E. E. (2008). Jasmonates. In The Arabidopsis Book (The American Society of Plant Biologists), pp

20 Reaksiyonların paralel bir grubu, bir 16-karbon yağ asidi ile başlar O O COOH COOH cis-(+)-opda dnopda Bu reaksiyonlar plastidlerde gerçekleşir. Reprinted from Schaller, A., and Stintzi, A. (2009). Enzymes in jasmonate biosynthesis - Structure, function, regulation. Phytochemistry 70: with permission from Elsevier.

21 OPDA ve dnopda, bir transporter ile peroksizoma taşınır. O O COOH COOH cis-(+)-opda dnopda Sonraki reaksiyonlar peroksizomlarda gerçekleşir. CMT/ PXA1 Reprinted from Schaller, A., and Stintzi, A. (2009). Enzymes in jasmonate biosynthesis - Structure, function, regulation. Phytochemistry 70: with permission from Elsevier.

22 Peroksizomda, OPDA ilk olarak redüklenir ve sonra β-oksitlenir OPDA redüktaz (OPR3) β-oksidasyon olan net sonucu iki karbon grupların kaldırılması olan çok aşamalı bir süreçtir β-oksidasyonunun üç döngüsünde 18-karbon atomlu OPDA bileşiğini 12 karbonlu jasmonik asite kısaltır. Vick, B.A., and Zimmerman, D.C. (1984). Biosynthesis of jasmonic acid by several plant species. Plant Physiol. 75:

23 OPCL1 OPC-8:CoA ligaz 1 β-oksidasyon, 4 enzimin çalışmasıyla gerçekleşir. Açil-koenzim A oksidaz (ACX) Çok işlevli protein (MFP) 2-trans-enol-CoA hidrataz Çok işlevli protein (MFP) 1-3-hydroksiaçil-CoA dehidrogenaz İki tarafından kısaltmak için tekrarlanır 3-ketoaçil-CoA thiolaz (KAT) Li, C., Schilmiller, A.L., Liu, G., Lee, G.I., Jayanty, S., Sageman, C., Vrebalov, J., Giovannoni, J.J., Yagi, K., Kobayashi, Y., and Howe, G.A. (2005). Role of β-oxidation in jasmonate biosynthesis and systemic wound signaling in tomato. Plant Cell 17:

24 Jasmonik asit, daha fazla değişiklik için sitoplazmaya gönderilir. Lipaz AOS LOX AOC OPDA OPDA OPR3 β-oksidasyon plastid JA peroksizom JA-Ile MeJA

25 Jasmonik asit JAR1 ile amino asitlere bağlanır JA JAR1 JA-Ile OH izolösin NH2

26 JAR1, jasmonate-duyarsız mutant jar1 de tanımlanmıştır Arabidopsis jar1 mutantları jasmonik asit üretir ama JA-Ile yapamaz jar1 WT MeJA da kök büyümesi, jar1 mutantlarında daha az inhibe edilir. Staswick, P.E., Su, W., and Howell, S.H. (1992). Methyl jasmonate inhibition of root growth and induction of a leaf protein are decreased in an Arabidopsis thaliana mutant. Proc. Natl. Acad. Sci. USA 89: ; Staswick, P.E., and Tiryaki, I. (2004). The oxylipin signal jasmonic acid is activated by an enzyme that conjugates it to isoleucine in Arabidopsis. Plant Cell 16:

27 Jasmonat, MeJA formuna tersinir şekilde esterleşebilir. O JA-metil transferaz (JMT) O COOH JA Metil jasmonat esteraz (MJE) COOCH 3 MeJA MeJA, uçucudur ve taşıma için üretilebilir.

28 MeJA üretimi gelişimsel kontrol JMT anlatımı, anterin açılmasında zirveye ulaşır. edilir ve yara ile tetiklenir. Artan MeJA üretimi, nekrotik patojenlere karşı koruma sağlar. JMT, yaralanma ya da MeJA ile tetiklenir. Seo, H.S., Song, J.T., Cheong, J.-J., Lee, Y.-H., Lee, Y.-W., Hwang, I., Lee, J.S., and Choi, Y.D. (2001). Jasmonic acid carboxyl methyltransferase: A key enzyme for jasmonate-regulated plant responses. Proc. Natl. Acad. Sci. USA 98:

29 Jasmonat ın diğer formları da vardır ama onların işlevleri henüz bilinmemektedir. Kültüre alınan hücreler sokulan jasmonik asit Birçok bileşik ile birleşir muhtemelen depolama ve yıkımı için? Swiatek, A., Dongen, W.V., Esmans, E.L., and Onckelen, H.V. (2004). Metabolic Fate of Jasmonates in Tobacco Bright Yellow-2 Cells. Plant Physiol. 135:

30 WIPK ve SIPK, JA sentez enzimlerinin hızlı aktivasyonuna katkıda bulunur. WIPK yara-tetikleyen protein kinaz SIPK salisilik asittetikleyen protein kinaz Bu protein kinazlar, çok hızlı JA üretimi için enzimleri aktive edebilirler. kloroplast?? glycerolipids yaralanma GLA 1 SIPK NPR1 WIPK 18:3 LOX 3 13(S)-OOH-18:3 Stroma AOS EOT AOC OPDA OPDA JA peroksizom Kallenbach, M., Alagna, F., Baldwin, I.T., and Bonaventure, G. (2010). Nicotiana attenuata SIPK, WIPK, NPR1, and fatty acid-amino acid conjugates participate in the induction of jasmonic acid biosynthesis by affecting early enzymatic steps in the pathway. Plant Physiol. 152: ; Bonaventure, G. and Baldwin, I.T. (2010) New insights into the early biochemical activation of jasmonic acid biosynthesis in leaves. Plant Signal Behaviour 5:

31 Aktif Hormon Seviyelerinin Kontrolü Lipazlar, gelişimsel olarak ve yara ile düzenlenir. AOS ve AOC, yara ile düzenlenir (yara ile indüklenen protein kinaz aracılığı ile) AOS Lipaz LOX * Jasmonat sentezi gelişimsel olarak da düzenlenir * OPDA * AOC OPDA Peroksizoma giriş düzenlenebilir. JA-Ile JA * OPR3 β-oksidasyon MeJA JAR1 aktivitesi ve JMT aktivitesi yara ile düzenlenir Ishiguro, S., Kawai-Oda, A., Ueda, J., Nishida, I., and Okada, K. (2001). The DEFECTIVE IN ANTHER DEHISCENCE1 gene encodes a novel phospholipase A1 catalyzing the initial step of jasmonic acid biosynthesis, which synchronizes pollen maturation, anther dehiscence, and flower opening in Arabidopsis. Plant Cell 13:

32 Sentez, Birleşim ve Taşınma-Özet Jasmonat birikimi gelişimsel şekilde düzenlenir ve yara, bazı böcekler ve bazı patojenler ile uyarılır. Jasmonatlar, oksilipinlerdir, serbest yağ asitlerinin oksidasyonu sonucu oluşan ürünlerden türevlenirler. Jasmonat sentezi, plastid ve peroksizomlarda gerçekleşir ve birleşme reaksiyonları sitoplazmada olur. JA-Ile, en aktif bileşim iken MeJA belki taşınan formu olabilir.

33 ALGILAMA VE SİNYALİZASYON JA-Ile, COI1-JAZ koreseptörü ile bağlanır. Ubikinasyon ve JAZ yıkımı MYC2 ve diğerleri ile transkripsiyonel aktivasyon JAZ Z MYC2 BD AD J SCF COI1 JA- Ile MYC2 BD AD Gen anlatımı

34 Koronatin Coronatine bakteriyel bir bileşiktir ve jasmonatın taklidini yapar MeJA Koronatin, jasmonatın işlevini taklit eden ve yapısal olarak JA-Ile benzeyen bazı patojenik bakteriler tarafından üretilen bir toksindir. COR Control MeJA ya da koronatin (COR) kültüre alınan Kalifornia gelinciklerinde savunma bileşiklerini tetikler. Coronatine (3R,7S)-JA-Ile Reprinted from Weiler, E.W., Kutchan, T.M., Gorba, T., Brodschelm, W., Niesel, U., and Bublitz, F. (1994). The Pseudomonas phytotoxin coronatine mimics octadecanoid signalling molecules of higher plants. FEBS Letters 345: 9-13 with permission from Elsevier. Yan, J., Zhang, C., Gu, M., Bai, Z., Zhang, W., Qi, T., Cheng, Z., Peng, W., Luo, H., Nan, F., Wang, Z., and Xie, D. (2009). The Arabidopsis CORONATINE INSENSITIVE1 protein Is a jasmonate receptor. Plant Cell 21:

35 Arabidopsis mutantı coi1, koronatin ve MeJA karşı dirençlidir WT coi1 coi1 MeJA coi1 WT WT Control COR Feys, B., Benedetti, C.E., Penfold, C.N., and Turner, J.G. (1994). Arabidopsis mutants selected for resistance to the phytotoxin coronatine are male sterile, insensitive to methyl jasmonate, and resistant to a bacterial pathogen. Plant Cell 6:

36 Domates jai1 mutantı aynı zamanda jasmonat cevaplarında da kusurludur MeJA-dirençli JA nın tetiklediği transkripsiyonda kusurlu Böceğe duyarlı JAI1, domatesteki COI1 ortoloğudur. Li, L., Zhao, Y., McCaig, B.C., Wingerd, B.A., Wang, J., Whalon, M.E., Pichersky, E., and Howe, G.A. (2004). The tomato homolog of CORONATINE-INSENSITIVE1 is required for the maternal control of seed maturation, jasmonate-signaled defense responses, and glandular trichome development. Plant Cell 16:

37 Harita temelli klonlama ve işlevsel analiz COI1 i klonlamak için kullanıldı COI1 için işlevsel analiz COI1 aktivitesi, JA ya da yaranın tetiklediği PThi2.1- GUS reportör bileşiği aktivasyonu için gereklidir. (Thioninler JA-tetiklediği savunma proteinleridir) From Xie, D.-X., Feys, B.F., James, S., Nieto-Rostro, M., and Turner, J.G. (1998). COI1: An Arabidopsis gene required for jasmonate-regulated defense and fertility. Science 280: Reprinted with permission from AAAS.

38 Genetik Haritalama EVET EVET EVET HAYIR COI1 geni ile coi1 mutantın genetik tamamlanması From Xie, D.-X., Feys, B.F., James, S., Nieto-Rostro, M., and Turner, J.G. (1998). COI1: An Arabidopsis gene required for jasmonate-regulated defense and fertility. Science 280: Reprinted with permission from AAAS.

39 COI1, F-box proteinidir ve TIR1 oksinn reseptörüne çok benzer. Bu benzerliğin işlevlerinden dolayı olduğu düşünülmektedir Reprinted from Katsir, L., Chung, H.S., Koo, A.J.K., and Howe, G.A. (2008). Jasmonate signaling: a conserved mechanism of hormone sensing. Curr. Opin. Plant Biol. 11: , with permission from Elsevier.

40 Jasmonat reseptörü, COI1 ve JAZ koreseptörlerinden oluşur. COI1 JA- Ile COI1-JAZ koreseptörünün, tek başına ya COI1 ya da JAZ koreseptörlerine göre ligand a bağlanma eğilimi 100 kat daha fazladır Reprinted by permission from Macmillan Publishers Ltd. Nature: Sheard, L.B., Tan, X., Mao, H., Withers, J., Ben-Nissan, G., Hinds, T.R., Kobayashi, Y., Hsu, F.-F., Sharon, M., Browse, J., He, S.Y., Rizo, J., Howe, G.A., and Zheng, N. (2010) Jasmonate perception by inositol-phosphate-potentiated COI1-JAZ co-receptor. Nature 468: copyright 2010.

41 COI1, TIR1 ve diğer oksin reseptörleri (AFB) yakın ilişkilidir. COI1 protein ailesi (jasmonat koreseptörleri) TIR1 / AFB prtein ailesi (oksin) reseptörleri Reprinted from Chico, J.M., Chini, A., Fonseca, S., and Solano, R. (2008). JAZ repressors set the rhythm in jasmonate signaling. Curr. Opin. Plant Biol. 11: with permission from Elsevier.

42 COI1, SCF ubiquitin ligaz kompleksinin SCF COI1 in bir bileşenidir COI1 F-box protein SKP1 F-box COI1 protein SCF kompleks SCF ubiquitin ligaz komplaksi (SKP1, CUL1 and F-box proteinleri) CUL1 (Oksin reseptör TIR1, SCF TIR1 kompleksinin bir bileşenidir.)

43 Ubiquitin ligaz kompleksileri, hedef proteinleri değiştirir SKP1 Hedef Hedef Ubiquitin F-box proteinleri hedef proteini tanır ve bağlanır. Kompleks daha sonra ubiquitin proteinlerine transfer edilir. CUL1

44 Proteolitik hedefler, ubiquitin e kovalent bağlar ile bağlanır. Hedef Ubiquitin Ubiquitin, küçük bir proteindir (76 aa) protein ve proteolitik yıkım için proteinleri hedef gösterir. Ubiquitin by Rogerdodd

45 Ubiquitinated (ubiquitin moleküllerinin eklenmesi ile proteinin değişimi) hedefler, 26S proteozom tarafından proteolize edilir Hedef Proteozom hedef molekülleri yıkar ve ubiquitini geri dönüştürür. 26S proteozom

46 Jasmonat (oksin gibi) sinyalizasyonu için represörün (bakılayıcı) yıkımı gereklidir. Aux/IAA ARF Represör Transkripsiyonel aktivatör JAZ MYC2 TIR1 Oksin F-box protein hormon COI1 JA-Ile Aux/IAA Repressor JAZ + hormon Hormonun olmadığı durumlarda, bir represör, bir transkripsiyonel aktivatörün işlevini engeller. Hormon, represör ile F-box proteinin etkileşimini arttırır ve sonuçta represör yıkılır ve transkrisiyonel aktivasyon gerçekleşir. ARF Transkripsiyonel aktivatör MYC2

47 JAZ proteinleri ailesi, jasmonat sinyalizasyon respresörlerinden oluşur. Reprinted from Chung, H.S., Niu, Y., Browse, J., and Howe, G.A. (2009). Top hits in contemporary JAZ: An update on jasmonate signaling. Phytochemistry 70: with permission from Elsevier.

48 JAZ proteinleri, jasmonatların varlığında hızlı şekilde yıkılırlar Protein kararlılığı, JAZ-GFP ya da JAZ- GUS anlatımı yapan transgenik bitkilerde analiz edilmiştir. Kontrol JAZ-GFP + jasmonat Reprinted by permission from Macmillan Publishers Ltd. [Nature] Thines, B., Katsir, L., Melotto, M., Niu, Y., Mandaokar, A., Liu, G., Nomura, K., He, S.Y., Howe, G.A., and Browse, J. (2007). JAZ repressor proteins are targets of the SCFCOI1 complex during jasmonate signalling. Nature 448: and Chini, A., Fonseca, S., Fernandez, G., Adie, B., Chico, J.M., Lorenzo, O., Garcia-Casado, G., Lopez-Vidriero, I., Lozano, F.M., Ponce, M.R., Micol, J.L., and Solano, R. (2007). The JAZ family of repressors is the missing link in jasmonate signalling. Nature 448: copyright 2007.

49 JAZ genleri transkripsiyonel olarak jasmonatlar tarafından düzenlenir. Benzer şekilde, Aux/IAA represör genlerinin transkripsiyonu oksin tarafından düzenlenir. Reprinted by permission from Macmillan Publishers Ltd. [Nature] Thines, B., Katsir, L., Melotto, M., Niu, Y., Mandaokar, A., Liu, G., Nomura, K., He, S.Y., Howe, G.A., and Browse, J. (2007). JAZ repressor proteins are targets of the SCFCOI1 complex during jasmonate signalling. Nature 448:

50 JAZ proteinlerin, korunmuş Jas ve ZIM/TIFY domenlerine sahiptir Jas domenleri, COI1 and MYC2 proteinlerinin etkileşimine yardım eder. ZIM domenleri (TIFY domenleri de denir) diğer JAZ proteinleri ve NINJA etkileşimleri için dimerizasyonlar domenleridir. Chung, H.S., and Howe, G.A. (2009). A critical role for the TIFY motif in repression of jasmonate signaling by a stabilized splice variant of the JASMONATE ZIMdomain protein JAZ10 in Arabidopsis. Plant Cell 21:

51 jai3-1 mutantında, JAI3-1 proteini Jas domeni içermez. SCF COI1 JA- Ile Bir mutasyon kodlanan proteini değiştirir bu nedenle Jas domeni içermez ve COI1 ile etkileşim olmaz. Sonuçta, yıkım gerçekleşmez ve JA cevapları baskılanmaya devam eder. jasmonateinsensitive3 Reprinted by permission from Macmillan Publishers Ltd. [Nature] Chini, A., Fonseca, S., Fernandez, G., Adie, B., Chico, J.M., Lorenzo, O., Garcia-Casado, G., Lopez-Vidriero, I., Lozano, F.M., Ponce, M.R., Micol, J.L., and Solano, R. (2007). The JAZ family of repressors is the missing link in jasmonate signalling. Nature 448: copyright 2007.

52 Böcek savunmalarında bitkilerin anlatımını yaptığı kararlı JAZ molekülü kusurludur Kararlı JAZ proteinlerine sahip bitkiler, savunma cevaplarında kusurludur. Bu durum, böcekler tarafından yenme riskinin artışında açıkça görülmektedir. Chung, H.S., Koo, A.J.K., Gao, X., Jayanty, S., Thines, B., Jones, A.D., and Howe, G.A. (2008). Regulation and function of Arabidopsis JASMONATE ZIM-domain genes in response to wounding and herbivory. Plant Physiol. 146:

53 JAZ ZIM domeni, NINJA ile etkileşime yardım eder. JAZ NINJA = Novel Interactor of JAZ Z NINJA J Ve NINJA TOPLESS ile etkileşir Image by Hector Gomez

54 TOPLESS, hormonların eksikliğinde transkripsiyonu baskılar Aux/IAA ARF BD III/IV III/IV EAR TPL JAZ MYC2 AD BD Z J NINJA EAR TPL TOPLESS, Aux/IAA baskılayıcıların EAR domenine doğrudan bağlanır. TOPLESS, NINJA aracılığı ile dolaylı olarak JAZ molekülüne bağlanır.

55 jin1 is deficient in JA nın indüklediği transkripsiyonda jin1 eksiktir ve MYC2 kodlar AtVSP mrna MYC2 upregulates: JAZ genleri LOX3 (JA sentezi) VSP2 (yara cevabı) MYC2 Berger, S., Bell, E., and Mullet, J.E. (1996). Two methyl jasmonate-insensitive mutants show altered expression of AtVsp in response to methyl jasmonate and wounding. Plant Physiol. 111: ; Lorenzo, O., Chico, J.M., Sanchez-Serrano, J.J., and Solano, R. (2004). JASMONATE-INSENSITIVE1 encodes a MYC transcription factor essential to discriminate between different jasmonate-regulated defense responses in Arabidopsis. Plant Cell 16:

56 Oksin sinyalizasyon yolağı Aux/IAA III/IV ARF III/IV BD EAR TPL SCF TIR1 IAA IAA Aux/IAA III/IV 1. Oksin, SCF TIR1 ve Aux/IAA bağlanır EAR

57 Oksin sinyalizasyon yolağı Aux/IAA III/IV ARF III/IV BD EAR TPL SCF TIR1 IAA 2. Aux/IAA ubiquitinated ve 26S proteozom tarafından yıkılır IAA 1. Oksin, SCF TIR1 ve Aux/IAA bağlanır

58 Oksin sinyalizasyon yolağı Aux/IAA III/IV ARF III/IV BD EAR TPL SCF TIR1 IAA 2. Aux/IAA ubiquitinated ve 26S proteozom tarafından yıkılır IAA 1. Oksin, SCF TIR1 ve Aux/IAA bağlanır ARF BD AD 3. Represörün yıkımı, ARF transkripsiyon faktörleri ile transkripsiyonel aktivasyona izin verir.

59 Jasmonat sinyalizasyon yolağı JAZ Z NINJA EAR TPL MYC2 BD AD J JA-Ile SCF COI1 JA- Ile 1.JA-Ile, SCF COI1 ve JAZ proteinine bağlanır.

60 Jasmonat sinyalizasyon yolağı JAZ MYC2 AD BD Z J NINJA EAR TPL JA-Ile SCF COI1 2. JAZ ubiquitinated ve 26S proteozom tarafından yıkılır JA- Ile 1.JA-Ile, SCF COI1 ve JAZ proteinine bağlanır.

61 Jasmonat sinyalizasyon yolağı JAZ MYC2 AD BD Z J NINJA EAR TPL JA-Ile SCF COI1 1.JA-Ile, SCF COI1 ve JAZ proteinine bağlanır. MYC2 2. JAZ ubiquitinated ve 26S proteozom tarafından yıkılır JA- Ile BD AD 3. Represörün yıkımı MYC2 transkripsiyon faktörleri ile transkripsiyonel aktivasyona izin verir.

62 MYC2, bazı patojene cevap genlerini baskılar MYC2 Lorenzo, O., Chico, J.M., Sanchez-Serrano, J.J., and Solano, R. (2004). JASMONATE-INSENSITIVE1 encodes a MYC transcription factor essential to discriminate between different jasmonate-regulated defense responses in Arabidopsis. Plant Cell 16:

63 JA tarafından düzenlenen genler; etilen tarafından pozitif ya da negatif şekilde düzenlenebilir. Hem JA hem de etilen gereklidir. Etilen tarafından baskılanma Reprinted from Memelink, J. (2009). Regulation of gene expression by jasmonate hormones. Phytochemistry 70: with permission from Elsevier.

64 Etilen ve Jasmonat yolakları, cevabın özelliğini sağlar Patojenler, etilen ve jasmonat üretimini tetikler ve yara ya da herbivorlar tarafından etkinleştirilen genlerin farklı bir altkümesini aktif hale getirirler. Lorenzo, O., Chico, J.M., Sanchez-Serrano, J.J., and Solano, R. (2004) JASMONATE-INSENSITIVE1 encodes a MYC transcription factor essential to discriminate between different jasmonate-regulated defense responses in Arabidopsis. Plant Cell 16:

65 The Jasmonat jasmonate sinyalizasyonu-özet signaling pathway (1) JAZ MYC2 AD BD Z J NINJA EAR TPL JA-Ile SCF COI1 1.JA-Ile, SCF COI1 ve JAZ proteinine bağlanır. MYC2 2. JAZ ubiquitinated ve 26S proteozom tarafından yıkılır JA- Ile BD AD 3. Represör yıkımı, MYC2 transkripsiyon faktörleri ile transkripsiyonel aktivasyona izin verir.

66 Jasmonat sinyalizasyonu-özet (2) Hem herbivorların hem de patojenlerin jasmonat sentezini tetiklemesine karşın, genlerin farklı altkümeleri transkripsiyonel olarak aktifleştirilir. Etilen Jasmonatlar

67 Bitkilerde gerçekleşen tüm olaylarda Jasmonatlar Böceklere cevaplar Patojenlere ve diğer milrpprganizmalara karşı cevaplar JA ve SA yolakları arasında crosstalk (tartışma) Gelişim ve diğer süreçlerde jasmonatlar Mithofer, A., and Boland, W. (2008). Recognition of herbivory-associated molecular patterns. Plant Physiol. 146:

68 Bitkiler ve böcekler birlikte evrimleşmişlerdir (co-evolution) > 400 mya Image credit: L. Shyamal based on work by Bruce Tiffney

69 Bitkiler pasif kurbanlar değildir Bitkiler, yapıcı ve tetikleyici savunmalara sahiptir Yapıcı her zaman var olan Kimyasal toksinler, tahriş ediciler (siyanojenik glikozitler, alkaloidler) Fiziksel dikenler Tetikleyici cevaplar doğrudan ya da dolaylı olabilir Doğrudan cevaplar toksik ya da besleyici olmayan bileşikler üretilir (proteinaz inhibitörleri) Dolaylı cevaplar değişken bileşikler, karnivorlar ya da parazitik böcekleri cezbeder. Linamarin, cassavadan elde edilen bir siyanojenik glikozittir. Geocoris, Menduca yumurtalarıyla beslenir, bitki tarafından üretilen değişken maddlerce cezbedilir. Trichome photo credit: NRC-CNRC (Harry Turner). Geocoris photo by M. Stitz from Allmann, S., and Baldwin, I.T. Insects betray themselves in nature to predators by rapid Isomerization of green leaf volatiles. Science 329: reprinted with permission from AAAS.

70 Birçok böcek ve beslenme şekli vardır Yetişkin yeşil şeftali biti (Myzus persicae) böcek üstünde Pancar kurdu (Spodoptera exigua) tatlı bibere zarar vermiş (Capsicum annuum) S. littoralis tırtılı Medicago Truncatula yaprağıyla besleniyor. Domates yaprağı, yaprak yiyici tarafından zarar görmüştür. Image credits: Syncroscopy; David Riley; N3v3rl4nd; Mithofer, A., and Boland, W. (2008). Recognition of herbivory-associated molecular patterns. Plant Physiol. 146:

71 Bitkiler mekan,ik hasarda olduğu gibi salgılara da cevap verir Proteinaz inhibitör gen anlatımı, böcek tükürüğü varlığında daha hızlı olur. Bitkiler, böceklerden türevlenen bileşikleri tanır. Korth, K.L., and Dixon, R.A. (1997). Evidence for chewing insect-specific molecular events distinct from a general wound response in leaves. Plant Physiol. 115:

72 Clarence Ryan, herbivor böceklere karşı bitki cevaplarının çalışılmasında öncülük etmiştir. Clarence Ryan ( ) Photos courtesy of Washington State University and Scott Bauer, USDA

73 Bitkiler, böcekleri hasta etmek için proteinaz inhibitörleri üretirler yılında Green ve Ryan, bitkilerin herbivorlara karşı cevapta proteinaz inhibitörleri (Pls) ürettiklerini buldular 47 Kontrol bitkisi 202 Herbivor tarafından istila edilen bitki 24 saat sonra, Pls oranında 4 kat artış kaydedildi. Green, T.R., and Ryan, C.A. (1972). Wound-induced proteinase inhibitor in plant leaves: A possible defense mechanism against insects. Science 175:

74 Bitkiler, sindirimi engelleyen proteinaz inhibitörleri üretir YEMEK YEMEK Normalde, besinler sindirim sistemine girer ve sindirim enzimleri tarafından yıkılır. Green, T.R., and Ryan, C.A. (1972). Wound-induced proteinase inhibitor in plant leaves: A possible defense mechanism against insects. Science 175:

75 Bitkiler, sindirimi engelleyen proteinaz inhibitörleri üretir Kendimi iyi hissetmiyorum Proteinaz inhibitörleri (PIs) böcekleri hasta eder ya da öldürür Green, T.R., and Ryan, C.A. (1972). Wound-induced proteinase inhibitor in plant leaves: A possible defense mechanism against insects. Science 175:

76 Jasmonat sinyalizasyonu, herbivorlara karşı savunmada katkıda bulunur WT JA olmayan mutant Aç bir larva ile karşı karşıya kaldığında, bitki JA üretemez. McConn, M., Creelman, R.A., Bell, E., Mullet, J.E., and Browse, J. (1997). Jasmonate is essential for insect defense in Arabidopsis. Proc. Natl. Acad. Sci. USA 94:

77 Jasmonatlar, yaralanmadan sonra hızlı şekilde biriktirilir W; yaprağın yaralanmış kısmı Yaprağa pens ile zarar verildiğinde, yaradaki ve sağlam kısmındaki JA seviyesi bir dakika içinde artar. U; yaprağın sağlam kısmı Sağlam bitki Glauser, G., Dubugnon, L., Mousavi, S.A.R., Rudaz, S., Wolfender, J.-L., and Farmer, E.E. (2009). Velocity estimates for signal propagation leading to systemic jasmonic acid accumulation in wounded Arabidopsis. J. Biol. Chem. 284:

78 Savunma cevapları sağlam kısımda 103 da üretilir. Yükselen Pls, sağlam yapraklarda da gözlenmiş ve bunun hareketli sinyal aracılığıyla gerçekleştiği düşünülmüştür. 336 Kontrol bitki Herbivorlu bitki Green, T.R., and Ryan, C.A. (1972). Wound-induced proteinase inhibitor in plant leaves: A possible defense mechanism against insects. Science 175:

79 PI genlerin lokal ve sistemik olarak, jasmonat tedavi ile indüklenirler Proteinaz inhibitör gen anlatımı yaralanma ya da metil jasmonat tarafından indüklenir. MeJA buharı, buhara maruz kalan yapraklarda Pl birikimini sağlar ama aynı zamanda aynı bitkide buhara maruz kalmayan yapraklarda da Pl seviyesinin arttığı gözlenmiştir. 2 6 MJ kontrolü yok Farmer, E.E., Johnson, R.R., and Ryan, C.A. (1992). Regulation of expression of proteinase inhibitor genes by methyl jasmonate and jasmonic acid. Plant Physiol. 98:

80 Sistematik sinyalizasyon, JA-Ile hareketini içermez ama diğer jasmonatları içerebilir. Hareketli sinyal hala tam olarak anlaşılmış değil. Bu sinyal belki: Jasmonatları Hidrolik sinyalleri İyonik sinyalleri içerebilir. Wang, L., Allmann, S., Wu, J., and Baldwin, I.T. (2008). Comparisons of LIPOXYGENASE3- and JASMONATE-RESISTANT4/6-silenced plants reveal that jasmonic acid and jasmonic acid-amino acid conjugates play different roles in herbivore resistance of Nicotiana attenuata. Plant Physiol. 146:

81 Domatesler ve ilişkili bitkiler, bir peptid sinyali olan sistemin üretir. Sistemin, büyük bir protein olan prosisteminin kesilmesiyle elde edilir. Ryan, C.A., and Pearce, G. (2003). Systemins: A functionally defined family of peptide signals that regulate defensive genes in Solanaceae species. Proc. Natl. Acad. Sci. USA 100: copyright 2003 National Academy of Sciences USA.

82 Köklerde sistemin anlatımı, filizlerde Pls anlatımını tetikler WT 35S: Prosys WT WT Başlangıçta bu bilgi, sistemin in hareketli sinyal olduğunu düşündürmüştü ama şimdi sistemin in sadece yaralı bölgede rol oynadığı bilinmekte McGurl, B., Orozco-Cardenas, M., Pearce, G., and Ryan, C.A. (1994). Overexpression of the prosystemin gene in transgenic tomato plants generates a systemic signal that constitutively induces proteinase inhibitor synthesis. Proc. Natl. Acad. Sci. USA 91:

83 COI1 reseptörü, sistemik alanda gereklidir ama JA sentezinde bu gereklilik yoktur WT 13 jai1 (COI1 reseptör mutantı) 0 spr-2 (JA sentez mutantı) 150 WT 35S: Prosys 35S: Prosys McGurl, B., Orozco-Cardenas, M., Pearce, G., and Ryan, C.A. (1994). Overexpression of the prosystemin gene in transgenic tomato plants generates a systemic signal that constitutively induces proteinase inhibitor synthesis. Proc. Natl. Acad. Sci. USA 91:

84 Yaralı bölgedeki sisteminb, sistemik sinyali üretir ya da arttırır Hareketli sinyal hala tartışma konusu ( X ) Li, L., Li, C., Lee, G.I., and Howe, G.A. (2002). Distinct roles for jasmonate synthesis and action in the systemic wound response of tomato. Proc. Natl. Acad. Sci. USA 99: copyright 2002 National Academy of Sciences USA.

85 Dolaylı cevaplar, değişken bileşikler içerir. Bu değişkenler, karnivorları ve parasitik böcekleri çeker Ve böcekler, yumurtalarını herbivorların içine yumurtlar. Değişkenler, karnivor böcekleri herbivorları yemesi için çeker Tim Haye, Universität Kiel, Germany Bugwood.org; R.J. Reynolds Tobacco Company Slide Set and R.J. Reynolds Tobacco Company, Bugworld.org

86 Charles Darwin, parazitik böcekleri ile ilgili düşünceleri vardı. I cannot persuade myself that a beneficent and omnipotent God would have designedly created the Ichneumonidae with the express intention of their feeding within the living bodies of caterpillars. Charles Darwin, 1860

87 Jasmonat, nekrotrofik patojenlere karşı savunmada aracılık eder. Arabidopsis bitkileri, Botrytis cinerea ile enfekte olmuş Photo credit Gary Loake

88 JA-dirençli bitkiler, patojenlere karşı daha duyarlıdır. Alternaria brassicicola Botyrtis cinerea Thomma, B.P.H.J., Eggermont, K., Penninckx, I.A.M.A., Mauch-Mani, B., Vogelsang, R., Cammue, B.P.A., and Broekaert, W.F. (1998). Separate jasmonate-dependent and salicylate-dependent defense-response pathways in Arabidopsis are essential for resistance to distinct microbial pathogens. Proc. Natl. Acad. Sci. USA 95: copyright 1998 National Academy of Sciences USA.

89 Patojenlere karşı JA nın tetiklediği bitki cevapları Patojenlere karşı JA aracılı cevaplar; fitoaleksin, peptidlerin ve proteinlerin üretimidir. Yer fıstığı, bir mantar (Aspergillus niger) tarafından enfekte edilmiş. Sarı renkli fitoaleksin, bitki dokuları (ok) tarafından lokal olarak üretilmiştir. Photo credit: USDA

90 Jasmonatlar, dirençliliği sağlayarak bitkileri korur Bir zararlı ya da patojen olmayan bakteri kolonisine ilk defa maruz kalmak, savunma cevaplarını arttırmak için bitkide bir başlangıç (prime) oluşturur. Yaralı bakteri ya da mantar Adapted from Frost, C.J., Mescher, M.C., Carlson, J.E., and De Moraes, C.M. (2008). Plant defense priming against herbivores: Getting ready for a different battle. Plant Physiol. 146: ; Conrath, U., Beckers, G.J.M., Flors, V., García-Agustín, P., Jakab, G.b., Mauch, F., Newman, M.-A., Pieterse, C.M.J., Poinssot, B., Pozo, M.J., Pugin, A., Schaffrath, U., Ton, J., Wendehenne, D., Zimmerli, L., and Mauch-Mani, B. (2006). Priming: Getting ready for battle. Mol. Plant-Microbe Interact. 19:

91 Bitkilerdeki bu başlangıcın mekanizmaları tam olarak anlaşılmamıştır. Sinyalizasyon molekülleri ya da transkripsiyon faktörlerinin bol miktarda ve inaktif oluşları, sonraki saldırılarda savunma tepkisini artırıyor olabilir. Reprinted from Van der Ent, S., Van Wees, S.C.M., and Pieterse, C.M.J. (2009). Jasmonate signaling in plant interactions with resistance-inducing beneficial microbes. Phytochemistry 70: with permission from Elsevier.

92 JA, mutualistik etkileşimin oluşmasında rol oynuyor olabilir. Arbuscular mycorrhiza Baklagil-rhizobia simbiyozu Reprinted from Hause, B., and Schaarschmidt, S. (2009). The role of jasmonates in mutualistic symbioses between plants and soil-born microorganisms. Phytochemistry 70: with permission from Elsevier.

93 JA ve SA-aracılı sinyalizasyon arasındaki tartışma Dikkat çekici olarak, JA ve SA sinyalizasyon yolakları arasında bir tartışma mevcuttur Jasmonatlar Salisilatlar

94 SA nın eksojen (dışarıdan) olarak uygulanışı, herbivorun başarısını arttırır. Trichoplusia ni (cabbage looper) herbivorunun aktivitesi, SA ile arttırılır ve MeJA ile inhibe edilir. Cui, J., Bahrami, A.K., Pringle, E.G., Hernandez-Guzman, G., Bender, C.L., Pierce, N.E., and Ausubel, F.M. (2005). Pseudomonas syringae manipulates systemic plant defenses against pathogens and herbivores. Proc. Natl. Acad. Sci. USA 102: copyright 2005 National Academy of Sciences USA.

95 Salisilatlari jasmonat sinyalizasyonunu baskılar JA SA PDF1.2 PR-1 SA-tetiklenen JA-tetiklenen JA; PDF1.2 anlatımını tetikler ama JA + SA varlığında gen aktifleşmez. SA; JA yı baskılar. Koornneef, A., and Pieterse, C.M.J. (2008). Cross talk in defense signaling. Plant Physiol. 146:

96 Bazı böcekler SA cevablarını tetikler ve JA cevaplarını baskılar - + Silverleaf whitefly nymphs, JA savunmalarını baskılayan SA savunmalarını tetikler ve böylece yaşama şansı artar. SA-tetiklenen JA-tetiklenen JA-tetiklenen Zarate, S.I., Kempema, L.A., and Walling, L.L. (2007). Silverleaf whitefly induces salicylic acid defenses and suppresses effectual jasmonic acid defenses. Plant Physiol. 143:

97 Salisilatlar, bitkileri nekrotoflara karşı daha duyarlı hale getirirler. Nekrotrofik mantar Alternaria brassicicola; salisilik asit (SA) ile muamele edilen Arabidopsis bitkilerinde daha iyi ürer. JA PDF1.2 SA PR-1 SA, JA aracılı cevapları baskılama eğilimindedir. Spoel, S.H., Johnson, J.S., and Dong, X. (2007). Regulation of tradeoffs between plant defenses against pathogens with different lifestyles. Proceedings of the National Academy of Sciences 104: copyright National Academy of Sciences USA.

98 NPR1, SA ve JA yolaklarının kesiştiği bir düğümdür. NONEXPRESSOR OF PR GENES1 (NPR1), SA tarafından ve JA sinaylizasyonun engellenmesi ile aktif hale gelir. Spoel, S.H., Koornneef, A., Claessens, S.M.C., Korzelius, J.P., Van Pelt, J.A., Mueller, M.J., Buchala, A.J., Metraux, J.-P., Brown, R., Kazan, K., Van Loon, L.C., Dong, X., and Pieterse, C.M.J. (2003). NPR1 modulates cross-talk between salicylate- and jasmonatedependent defense pathways through a novel function in the cytosol. Plant Cell 15:

99 Koronatin, JA cevaplarını uyarır ve SA cevabını baskılar JA SA Koronatin üreten bakteri Koronatin mükemmel şekilde JA-Ile taklidini yapar. Koronatin üretimi, onu üreten bakterinin patojenliğini arttırır. Savunma

100 Farklı patojenler farklı sinyal imzalar signal signatures ortaya çıkarırlar. Bitkilerin, patojen ve zaralılara karşı gösterdiği tepkiler farkıdır. Bu tanıma sürecinin nasıl gerçekleştiği hala anlaşılmamıştır. De Vos, M., Van Oosten, V.R., Van Poecke, R.M.P., Van Pelt, J.A., Pozo, M.J., Mueller, M.J., Buchala, A.J., Metraux, J.-P., Van Loon, L.C., Dicke, M., and Pieterse, C.M.J. (2005). Signal signature and transcriptome changes of Arabidopsis during pathogen and insect attack. Mol. Plant-Microbe Interact. 18:

101 Bitkiler, biyotik ve abiyotik olmak üzere birden fazla stresle başa çıkmak zorundadır. Bitki olmak çok zor!!!

102 Savunma yolları ABA ve gelişim sinyalleri ile ilişkilidir. Reprinted from Spoel, S.H., and Dong, X. (2008) Making sense of hormone crosstalk during plant immune responses. Cell Host Microbe 3: with permission from Elsevier.

103 Jasmonatlar gelişimve büyüme ile ilgili kontrollerede katkıda bulunur. Dişi ve erkek üreme organı oluşumu Kıl oluşumu Hücre döngüsü kontrol, yaşlanma, mutualistik etkileşimler Li, L., Zhao, Y., McCaig, B.C., Wingerd, B.A., Wang, J., Whalon, M.E., Pichersky, E., and Howe, G.A. (2004). The tomato homolog of CORONATINE- INSENSITIVE1 is required for the maternal control of seed maturation, jasmonate-signaled defense responses, and glandular trichome development. Plant Cell 16: ; Reprinted by permission from Macmillan Publishers Ltd. Thines, B., Katsir, L., Melotto, M., Niu, Y., Mandaokar, A., Liu, G., Nomura, K., He, S.Y., Howe, G.A., and Browse, J. (2007). JAZ repressor proteins are targets of the SCFCOI1 complex during jasmonate signalling. Nature 448:

104 Jasmonatlar ve besinler Jasmonatlar, yaprakladan köklere besin taşınımını arttırırlar Jasmonatlar ve besinler arasında bir ilişki vardır. Bu ilişki yaşama şansı ve savunmada bitkilere yardımcı olur. Jasmonalari patateste tüber oluşumunu sağlar Potasyum dan mahrum Arabidopsis, jasmonat biriktirir ve böceklere karşı daha dirençli olur. Armengaud, P., Breitling, R., and Amtmann, A. (2010) Coronatine-Insensitive 1 (COI1) mediates transcriptional responses of Arabidopsis thaliana to external potassium supply. Mol. Plant 3:

105 Cevaplanması beklenen sorular JA JA sentezini ve sinyalizasyon yolakları tetikleyen sinyaller nelerdir? Bitki tehditleri nasıl ayırt eder? Sistemik sinyal nedir? JA-Ile MeJA COI1 JA- Ile Farklı JAZ proteinleri ne yapar? MYC2 yanında başka hangi transkripsiyon faktörleri JAZ tarafından düzenlenir? Belli hücre ve organ çeşitlerinde JA cevaplarının çeşitliliği nasıl gerçekleşir?

106 Bitki, stres ve savunma cevaplarında hangi cevaba önceliği nasıl verir? Patojenler (biyotroflar) Biyotik stres SA ABA SA- cevap genleri Stres cevap genleri Lorenzo, O., Chico, J.M., Sanchez-Serrano, J.J., and Solano, R. (2004) JASMONATE-INSENSITIVE1 encodes a MYC transcription factor essential to discriminate between different jasmonate-regulated defense responses in Arabidopsis. Plant Cell 16:

107 Bitkiler ile çalışan bilimadamları, hastalıklar ve böcekler sebebiyle ürün kaybını nasıl engelleyebilir? Birçok bitki birçok zararlıya karşı dirençlidir. Jasmonatların anlaşılması, bitkiler ile çalışan araştırıcılara ve yetiştiricilere, bitkilerin direncini arttırmak için yardım edebilir. Photo credit: ARS USDA

7. PROKARYOTLARDA GEN İFADESİNİN DÜZENLENMESİ

7. PROKARYOTLARDA GEN İFADESİNİN DÜZENLENMESİ 7. PROKARYOTLARDA GEN İFADESİNİN DÜZENLENMESİ Başlıklar 1. Prokaryotlar gen ifadesini çevre koşullarına göre düzenler 2. E. Coli de laktoz metabolizması 3. Lac operonu negatif kontrol 4. CAP pozitif kontrol

Detaylı

Stres Koşulları ve Bitkilerin Tepkisi

Stres Koşulları ve Bitkilerin Tepkisi Stres Koşulları ve Bitkilerin Tepkisi Stres nedir? Olumsuz koşullara karşı canlıların vermiş oldukları tepkiye stres denir. Olumsuz çevre koşulları bitkilerde strese neden olur. «Biyolojik Stres»: Yetişme

Detaylı

TRANSLASYON ve PROTEİNLER

TRANSLASYON ve PROTEİNLER TRANSLASYON ve PROTEİNLER Prof. Dr. Sacide PEHLİVAN 13 Aralık 2016 mrna daki baz sırasının kullanılarak amino asitlerin doğru sıra ile proteini oluşturmasını kapsayan olayların tümüne Translasyon veya

Detaylı

7. PROKARYOTLARDA GEN İFADESİNİN DÜZENLENMESİ

7. PROKARYOTLARDA GEN İFADESİNİN DÜZENLENMESİ 7. PROKARYOTLARDA GEN İFADESİNİN DÜZENLENMESİ Başlıklar 1. Prokaryotlar gen ifadesini çevre koşullarına göre düzenler 2. E. Coli de laktoz metabolizması 3. Lac operonu negatif kontrol 4. CAP pozitif kontrol

Detaylı

HORMONLAR VE ETKİ MEKANİZMALARI

HORMONLAR VE ETKİ MEKANİZMALARI HORMONLAR VE ETKİ MEKANİZMALARI Receptörler İntrasellüler hidrofobik(llipofilik)ligandlara baglananlar Nükleer hormon reseptörleri Guanylate siklaz(nitrikoksid receptor) Hücre yüzey hidrofilik ligandlara

Detaylı

PROKARYOTLARDA GEN EKSPRESYONU. ve REGÜLASYONU. (Genlerin Gen Ürünlerine Dönüşümünü Kontrol Eden Süreçler)

PROKARYOTLARDA GEN EKSPRESYONU. ve REGÜLASYONU. (Genlerin Gen Ürünlerine Dönüşümünü Kontrol Eden Süreçler) PROKARYOTLARDA GEN EKSPRESYONU ve REGÜLASYONU (Genlerin Gen Ürünlerine Dönüşümünü Kontrol Eden Süreçler) Nihal EYVAZ (050559015) Şerife OKAY (050559025) Prof. Dr. Figen ERKOÇ Gazi Eğitim Fakültesi Gen

Detaylı

ÇOK HÜCRELİ ORGANİZMALARIN GELİŞİMİ

ÇOK HÜCRELİ ORGANİZMALARIN GELİŞİMİ ÇOK HÜCRELİ ORGANİZMALARIN GELİŞİMİ Seçici gen ifadesi embriyonun gelişmesini sağlayan 4 temel işlevi denetler: 1. Hücre çoğalması 2. Hücre farklılaşması 3. Hücre etkileşimleri 4. Hücre hareketi HÜCRE

Detaylı

Bitki Savunma Sistemlerinde Hormonal Sinyal Moleküller ve Çapraz-İletişimleri

Bitki Savunma Sistemlerinde Hormonal Sinyal Moleküller ve Çapraz-İletişimleri Çankaya Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, Journal of Arts and Sciences Sayõ: 3 / Mayõs 2005 Bitki Savunma Sistemlerinde Hormonal Sinyal Moleküller ve Çapraz-İletişimleri Lale YILDIZ AKTAŞ * - Avni GÜVEN

Detaylı

15- RADYASYONUN NÜKLEİK ASİTLER VE PROTEİNLERE ETKİLERİ

15- RADYASYONUN NÜKLEİK ASİTLER VE PROTEİNLERE ETKİLERİ 15- RADYASYONUN NÜKLEİK ASİTLER VE PROTEİNLERE ETKİLERİ İyonlaştırıcı radyasyonların biyomoleküllere örneğin nükleik asitler ve proteinlere olan etkisi hakkında yeterli bilgi yoktur. Ancak, nükleik asitlerden

Detaylı

DÜŞÜK SICAKLIK STRESİ

DÜŞÜK SICAKLIK STRESİ DÜŞÜK SICAKLIK STRESİ Düşük sıcaklık stresi iki kısımda incelenir. Üşüme Stresi Donma stresi Düşük sıcaklık bitkilerde nekrozis, solma, doku yıkımı, esmerleşme, büyüme azalışı ve çimlenme düşüşü gibi etkiler

Detaylı

Yağ Asitlerinin Metabolizması- I Yağ Asitlerinin Yıkılması (Oksidasyonu)

Yağ Asitlerinin Metabolizması- I Yağ Asitlerinin Yıkılması (Oksidasyonu) Yağ Asitlerinin Metabolizması- I Yağ Asitlerinin Yıkılması (Oksidasyonu) Yrd. Doç. Dr. Bekir Engin Eser Zirve Üniversitesi EBN Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya A.B.D. Yağ Asitleri Uzun karbon zincirine sahip

Detaylı

ayxmaz/biyoloji Adı: 1.Aşağıda verilen atomların bağ yapma sayılarını (H) ekleyerek gösterin. C N O H

ayxmaz/biyoloji Adı: 1.Aşağıda verilen atomların bağ yapma sayılarını (H) ekleyerek gösterin. C N O H Adı: 1.Aşağıda verilen atomların bağ yapma sayılarını (H) ekleyerek gösterin. C N O H 2.Radyoaktif izotoplar biyologları için önemlidir? Aşağıda radyoakif maddelerin kullanıldığı alanlar sıralanmıştır.bunlarla

Detaylı

OKSİJENLİ SOLUNUM

OKSİJENLİ SOLUNUM 1 ----------------------- OKSİJENLİ SOLUNUM ----------------------- **Oksijenli solunum (aerobik): Besinlerin, oksijen yardımıyla parçalanarak, ATP sentezlenmesine oksijenli solunum denir. Enzim C 6 H

Detaylı

21.11.2008. I. Koenzim A nedir? II. Tarihsel Bakış III. Koenzim A nın yapısı IV. Asetil-CoA nedir? V. Koenzim A nın katıldığı reaksiyonlar VI.

21.11.2008. I. Koenzim A nedir? II. Tarihsel Bakış III. Koenzim A nın yapısı IV. Asetil-CoA nedir? V. Koenzim A nın katıldığı reaksiyonlar VI. Hazırlayan: Sibel ÖCAL 0501150027 I. Koenzim A nedir? II. Tarihsel Bakış III. Koenzim A nın yapısı IV. Asetil-CoA nedir? V. Koenzim A nın katıldığı reaksiyonlar VI. Eksikliği 1 2 Pantotenik asit (Vitamin

Detaylı

Hücrelerde gerçekleşen yapım, yıkım ve dönüşüm olaylarının bütününe metabolizma denir.

Hücrelerde gerçekleşen yapım, yıkım ve dönüşüm olaylarının bütününe metabolizma denir. METABOLİZMA ve ENZİMLER METABOLİZMA Hücrelerde gerçekleşen yapım, yıkım ve dönüşüm olaylarının bütününe metabolizma denir. A. ÖZÜMLEME (ANABOLİZMA) Metabolizmanın yapım reaksiyonlarıdır. Bu tür olaylara

Detaylı

Yağ Asitlerinin β Oksidayonu. Prof. Dr. Fidancı

Yağ Asitlerinin β Oksidayonu. Prof. Dr. Fidancı Yağ Asitlerinin β Oksidayonu Prof. Dr. Fidancı Yağ Asitlerinin Beta Oksidasyonu Yağ asitlerinin enerji üretimi amacı ile yıkımında (yükseltgenme) en önemli yol β oksidasyon yoldudur. β oksidasyon yolu

Detaylı

TEST 1. Hücre Solunumu. 4. Aşağıda verilen moleküllerden hangisi oksijenli solunumda substrat olarak kullanılamaz? A) Glikoz B) Mineral C) Yağ asidi

TEST 1. Hücre Solunumu. 4. Aşağıda verilen moleküllerden hangisi oksijenli solunumda substrat olarak kullanılamaz? A) Glikoz B) Mineral C) Yağ asidi 1. Termometre Çimlenen bezelye tohumlar Termos Çimlenen bezelye tohumları oksijenli solunum yaptığına göre yukarıdaki düzenekle ilgili, I. Termostaki oksijen miktarı azalır. II. Termometredeki sıcaklık

Detaylı

Solunum. Solunum ve odunsu bitkilerin büyümesi arasında yüksek bir korelasyon bulunmaktadır (Kozlowski ve Pallardy, 1997).

Solunum. Solunum ve odunsu bitkilerin büyümesi arasında yüksek bir korelasyon bulunmaktadır (Kozlowski ve Pallardy, 1997). SOLUNUM Solunum Solunum, canlı hücrelerdeki organik maddelerin oksidasyonuyla, enerjinin açığa çıkarılması olayı olarak tanımlanır. Açığa çıkan enerji, kimyasal enerji (ATP) olarak depolanır. Solunum ürünleri,

Detaylı

Kloroform, eter ve benzen gibi organik çözücülerde çözünen bunun yanı sıra suda çözünmeyen veya çok az çözünen organik molekül grubudur.

Kloroform, eter ve benzen gibi organik çözücülerde çözünen bunun yanı sıra suda çözünmeyen veya çok az çözünen organik molekül grubudur. Kloroform, eter ve benzen gibi organik çözücülerde çözünen bunun yanı sıra suda çözünmeyen veya çok az çözünen organik molekül grubudur. Yağların suda çözünmemesi canlılığın devamı içi önemlidir. Çünkü

Detaylı

Atomlar ve Moleküller

Atomlar ve Moleküller Atomlar ve Moleküller Madde, uzayda yer işgal eden ve kütlesi olan herşeydir. Element, kimyasal tepkimelerle başka bileşiklere parçalanamayan maddedir. -Doğada 92 tane element bulunmaktadır. Bileşik, belli

Detaylı

Dr. Hülya ÇAKMAK Gıda Mühendisliği Bölümü ANTİOKSİDANLAR

Dr. Hülya ÇAKMAK Gıda Mühendisliği Bölümü ANTİOKSİDANLAR Dr. Hülya ÇAKMAK Gıda Mühendisliği Bölümü ANTİOKSİDANLAR ANTİOKSİDANLAR Aktif oksijen türevleri (ROS) normal metabolizma sırasında vücudumuzun ürettiği yan ürünlerdir. Ancak bazı dış kaynaklardan da serbest

Detaylı

CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ

CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ 1 CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ 1.Hücresel yapıdan oluşur 2.Beslenir 3.Solunum yapar 4.Boşaltım yapar 5.Canlılar hareket eder 6.Çevresel uyarılara tepki gösterir 7.Büyür ve gelişir (Organizasyon) 8.Üreme

Detaylı

Yağ Asitlerinin Biyosentezi. Prof. Dr. Fidancı

Yağ Asitlerinin Biyosentezi. Prof. Dr. Fidancı Yağ Asitlerinin Biyosentezi Prof. Dr. Fidancı Yağ asitlerinin sentezi özellikle karaciğer ve yağ dokusu hücrelerinde iki şekilde gerçekleşir. Bu sentez şekillerinden biri yağ asitlerinin, hücrenin sitoplazma

Detaylı

MOLEKÜLER BİYOLOJİ DOÇ. DR. MEHMET KARACA (5. BÖLÜM)

MOLEKÜLER BİYOLOJİ DOÇ. DR. MEHMET KARACA (5. BÖLÜM) MOLEKÜLER BİYOLOJİ DOÇ. DR. MEHMET KARACA (5. BÖLÜM) TRANSKRİPSİYONU (ÖKARYOTİK) STOPLAZMA DNA Transkripsiyon hnrna RNA nın işlenmesi mrna G AAA Eksport G AAA NÜKLEUS TRANSKRİPSİYONU (PROKARYOTİK) Stoplazma

Detaylı

DOYMAMIŞ YAĞ ASİTLERİNİN OLUŞMASI TRİGLİSERİTLERİN SENTEZİ

DOYMAMIŞ YAĞ ASİTLERİNİN OLUŞMASI TRİGLİSERİTLERİN SENTEZİ 9. Hafta: Lipit Metabolizması: Prof. Dr. Şule PEKYARDIMCI DOYMAMIŞ YAĞ ASİTLERİNİN OLUŞMASI Palmitoleik ve oleik asitlerin sentezi için palmitik ve stearik asitler hayvansal organizmalardaki çıkş maddeleridir.

Detaylı

GLİKOJEN METABOLİZMASI

GLİKOJEN METABOLİZMASI METABOLİZMASI DİLDAR KONUKOĞLU TIBBİ BİYOKİMYA 8.4.2015 DİLDAR KONUKOĞLU 1 YAPISI Alfa-[1,6] glikozid Alfa- [1-4] glikozid bağı yapısal olarak D-glukozdan oluşmuş dallanmış yapı gösteren homopolisakkarittir.

Detaylı

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #21

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #21 YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #21 1) Aşağıda bazı dönüşüm tepkimeleri gösterilmiştir. a 2) Enzimlerin çalışma hızına etki eden faktörlerle ilgili; RH RH ADP + Pi ATP I II b Buna göre a ve b yönlerindeki değişimlerle

Detaylı

Hücre solunumu ve fermentasyon enerji veren katabolik yollardır. (ΔG=-686 kcal/mol)

Hücre solunumu ve fermentasyon enerji veren katabolik yollardır. (ΔG=-686 kcal/mol) hücre solunumu Hücre solunumu ve fermentasyon enerji veren katabolik yollardır. (ΔG=-686 kcal/mol) C 6 H 12 O 6 + 6 O 2 6 CO 2 + 6 H 2 0 + enerji (ATP + ısı) Hücre solunumu karbonhidratlar, yağlar ve protein

Detaylı

Stres Yanıtı ve Gen Anlatımı. Bitkiler hareketsiz olduklarından strese yanıt vermeleri gerekir.

Stres Yanıtı ve Gen Anlatımı. Bitkiler hareketsiz olduklarından strese yanıt vermeleri gerekir. Stres Yanıtı ve Gen Anlatımı Bitkiler hareketsiz olduklarından strese yanıt vermeleri gerekir. İklime Uyum Evrimsel adaptasyonlar bir organizmanın belli bir nişe katılmasını sağlayan değişikliklerdir.

Detaylı

6. BÖLÜM MİKROBİYAL METABOLİZMA

6. BÖLÜM MİKROBİYAL METABOLİZMA 6. BÖLÜM MİKROBİYAL METABOLİZMA 1 METABOLİZMA Hücrede meydana gelen tüm reaksiyonlara denir Anabolizma: Basit moleküllerden kompleks moleküllerin sentezlendiği enerji gerektiren reaksiyonlardır X+Y+ENERJİ

Detaylı

Hücre. 1 µm = 0,001 mm (1000 µm = 1 mm)!

Hücre. 1 µm = 0,001 mm (1000 µm = 1 mm)! HÜCRE FİZYOLOJİSİ Hücre Hücre: Tüm canlıların en küçük yapısal ve fonksiyonel ünitesi İnsan vücudunda trilyonlarca hücre bulunur Fare, insan veya filin hücreleri yaklaşık aynı büyüklükte Vücudun büyüklüğü

Detaylı

YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf 2 KARBONHİDRAT LİPİT (YAĞ)

YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf 2 KARBONHİDRAT LİPİT (YAĞ) YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 9. Sınıf 2 KARBONHİDRAT LİPİT (YAĞ) DOĞRU YANLIŞ SORULARI Depo yağlar iç organları basınç ve darbelerden korur. Steroitler hücre zarının yapısına katılır ve geçirgenliğini artırır.

Detaylı

Proteinlerin Primer & Sekonder Yapıları. Dr. Suat Erdoğan

Proteinlerin Primer & Sekonder Yapıları. Dr. Suat Erdoğan Proteinlerin Primer & Sekonder Yapıları Dr. Suat Erdoğan Sunum planı Proteinlerin moleküler yapılarını hangi kimyasal güçler belirler? Proteinlerin moleküler yapıları Primer yapı Sekonder yapı α-heliks

Detaylı

Wnt/β-katenin Yolağı

Wnt/β-katenin Yolağı Wnt/β-katenin Yolağı Wnt/β-katenin Yolağı Memeli canlılarda oldukça korunmuş ve gelişim için oldukça önemli olan bir yolak7r. Drosophila da yapılan gene>k çalışmalar sırasında keşfedilmiş>r. Özellikle

Detaylı

12 HÜCRESEL SOLUNUM GLİKOLİZ VE ETİL ALKOL FERMANTASYONU

12 HÜCRESEL SOLUNUM GLİKOLİZ VE ETİL ALKOL FERMANTASYONU 12 HÜCRESEL SOLUNUM GLİKOLİZ VE ETİL ALKOL FERMANTASYONU HÜCRESEL SOLUNUM HÜCRESEL SOLUNUM Besinlerin hücre içerisinde parçalanması ile ATP üretimini sağlayan mekanizmaya HÜCRESEL SOLUNUM denir. Canlılar

Detaylı

Canlının yapısında bulunan organik molekül grupları; o Karbonhidratlar o Yağlar o Proteinler o Enzimler o Vitaminler o Nükleik asitler ve o ATP

Canlının yapısında bulunan organik molekül grupları; o Karbonhidratlar o Yağlar o Proteinler o Enzimler o Vitaminler o Nükleik asitler ve o ATP Tamamı karbon ( C ) elementi taşıyan moleküllerden oluşan bir gruptur. Doğal organik bileşikler canlı vücudunda sentezlenir. Ancak günümüzde birçok organik bileşik ( vitamin, hormon, antibiyotik vb. )

Detaylı

Bitkiler, Uyaranlar, Hormonlar

Bitkiler, Uyaranlar, Hormonlar Bitkiler, Uyaranlar, Hormonlar Fitomorfogenez Fototropizmalar Gravitropizma Tigmotropizma ve Thigmonasti. Turgor Hareketleri Dormansi Ekstrem temperatürlere dayanıklılık Bitki hormonları 1 Fitomorfogenez

Detaylı

BİY 315 Lipid Metabolizması-II. Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ Güz Yarı Dönemi

BİY 315 Lipid Metabolizması-II. Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ Güz Yarı Dönemi BİY 315 Lipid Metabolizması-II Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ 2008-2009 Güz Yarı Dönemi Yağ Asidi Oksidasyonu Besinlerin sindirimi sonucu elde edilen yağlar, bağırsaktan geçerek lenf sistemine ulaşır ve bu

Detaylı

SALİSİLATLAR: Savunma ve daha fazlası.

SALİSİLATLAR: Savunma ve daha fazlası. LİSİLATLAR: Savunma ve daha fazlası www.plantcell.org/cgi/doi/10.1105/tpc.109.tt0211 Salisilatlar Bitki hormonları ve ağrı kesiciler Salisilik asit Asetilsalisilik asit ASPİRİN İsmi beyaz söğüt ten (Salix

Detaylı

III-Hayatın Oluşturan Kimyasal Birimler

III-Hayatın Oluşturan Kimyasal Birimler III-Hayatın Oluşturan Kimyasal Birimler MBG 111 BİYOLOJİ I 3.1.Karbon:Biyolojik Moleküllerin İskeleti *Karbon bütün biyolojik moleküllerin omurgasıdır, çünkü dört kovalent bağ yapabilir ve uzun zincirler

Detaylı

Biochemistry Chapter 4: Biomolecules. Hikmet Geçkil, Professor Department of Molecular Biology and Genetics Inonu University

Biochemistry Chapter 4: Biomolecules. Hikmet Geçkil, Professor Department of Molecular Biology and Genetics Inonu University Biochemistry Chapter 4: Biomolecules, Professor Department of Molecular Biology and Genetics Inonu University Biochemistry/Hikmet Geckil Chapter 4: Biomolecules 2 BİYOMOLEKÜLLER Bilim adamları hücreyi

Detaylı

YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 11. Sınıf 1 CANLILARDA ENERJİ DÖNÜŞÜMLERİ

YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 11. Sınıf 1 CANLILARDA ENERJİ DÖNÜŞÜMLERİ YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 11. Sınıf 1 CANLILARDA ENERJİ DÖNÜŞÜMLERİ Fotosentez ile ışık enerjisi kimyasal bağ enerjisine dönüştürülür. Kloroplastsız hücreler fotosentez yapamaz. DOĞRU YANLIŞ SORULARI

Detaylı

BİY 471 Lipid Metabolizması-I. Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ Güz Yarı Dönemi

BİY 471 Lipid Metabolizması-I. Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ Güz Yarı Dönemi BİY 471 Lipid Metabolizması-I Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ 2008-2009 Güz Yarı Dönemi Lipoproteinler Türev lipidler: Glikolipidler Lipoproteinler Lipoproteinler, lipidlerin proteinlerle oluşturdukları komplekslerdir.

Detaylı

Solunumda organik bileşikler karbondioksite yükseltgenir ve absorbe edilen oksijen ise suya indirgenir.

Solunumda organik bileşikler karbondioksite yükseltgenir ve absorbe edilen oksijen ise suya indirgenir. Solunum bütün aktif hücrelerde oksijenin absorbe edilmesi ve buna eşdeğer miktarda karbondioksitin salınması şeklinde sürekli olarak devam eden bir prosestir. Solunumda organik bileşikler karbondioksite

Detaylı

PROJE ADI: BİTKİLERDE AŞILAMA

PROJE ADI: BİTKİLERDE AŞILAMA PROJE ADI: BİTKİLERDE AŞILAMA REHBER ÖĞRETMEN: ADALET DOĞAROĞLU PROJEYİ HAZIRLIYANLAR: NAZLI GÖNÜLŞEN DENİZ TOSUN SEVGİN ÖZER ERDEM CAN KEREMCAN ERASLAN 0 İÇİNDEKİLER TEŞEKKÜR...1 GİRİŞ...2 1. BİTKİ AKTİVATÖRLERİ...3

Detaylı

RUBİSCO. Yeryüzünde en fazla bulunan enzim. Buket ÖZBEK ( ) H.Hale YAMAN ( ) Gülcan ÖZTÜRK ( ) Serkan ÇALLI ( )

RUBİSCO. Yeryüzünde en fazla bulunan enzim. Buket ÖZBEK ( ) H.Hale YAMAN ( ) Gülcan ÖZTÜRK ( ) Serkan ÇALLI ( ) RUBİSCO Yeryüzünde en fazla bulunan enzim HAZIRLAYANLAR: Buket ÖZBEK (040559021) H.Hale YAMAN (040559031) Gülcan ÖZTÜRK (040559024) Serkan ÇALLI (040559008) Prof. Dr. Figen ERKOÇ Gazi Eğitim Fakültesi

Detaylı

YAĞLAR (LİPİTLER) Yağların görevleri:

YAĞLAR (LİPİTLER) Yağların görevleri: LİPİTLER (YAĞLAR) YAĞLAR (LİPİTLER) Yapılarında C,H, O den başka N,P da bulunabilir. İçerikleri C miktarı O a göre daha fazla olduğu için çok enerji verirler. Yağlar solunumda kullanılınca çok oksijen

Detaylı

BİYOKİMYAYA GİRİŞ: ATOM, MOLEKÜL, ORGANİK BİLEŞİKLER

BİYOKİMYAYA GİRİŞ: ATOM, MOLEKÜL, ORGANİK BİLEŞİKLER BİYOKİMYAYA GİRİŞ: ATOM, MOLEKÜL, ORGANİK BİLEŞİKLER Biyokimyanın tanımı yaşamın temel kimyası ile ilgilenen bilim dalı (Bios, Yunancada yaşam demektir.) canlı sistemin yapısını ve fonksiyonlarını kimyasal

Detaylı

Kolesterol Metabolizması. Prof. Dr. Fidancı

Kolesterol Metabolizması. Prof. Dr. Fidancı Kolesterol Metabolizması Prof. Dr. Fidancı Kolesterol oldukça önemli bir biyolojik moleküldür. Membran yapısında önemli rol oynar. Steroid hormonların ve safra asitlerinin sentezinde öncül maddedir. Diyet

Detaylı

Hücre Solunumu: Kimyasal Enerji Eldesi

Hücre Solunumu: Kimyasal Enerji Eldesi Hücre Solunumu: Kimyasal Enerji Eldesi Hücre solunumu ve fermentasyon enerji veren katabolik yollardır. Organik moleküllerin atomları enerji depolamaya müsaittir. Hücreler enzimler aracılığı ile organik

Detaylı

FAQ-TIENS DICHO II.Nesil Meyve&Sebze Temizleyici

FAQ-TIENS DICHO II.Nesil Meyve&Sebze Temizleyici FAQ-TIENS DICHO II.Nesil Meyve&Sebze Temizleyici 1. II.Nesil Meyve&Sebze Temizleyici tam olarak nedir ve nasıl çalışılır? TIENS DICHO II.Nesil Meyve&Sebze Temizleyici bir temizleme ürünü olup, gerçek hayata

Detaylı

Transforming growth factor ß. Sinyal molekülleri, reseptör ve ko-reseptörler C. elegans tan insana kadar korunmuştur.

Transforming growth factor ß. Sinyal molekülleri, reseptör ve ko-reseptörler C. elegans tan insana kadar korunmuştur. Transforming growth factor ß Hem omurgalılarda hem de omurgasızlarda gelişimin düzenlenmesinde önemli işlevleri vardır. Sinyal molekülleri, reseptör ve ko-reseptörler C. elegans tan insana kadar korunmuştur.

Detaylı

RİBOZOM YAPI, FONKSİYON BİYOSENTEZİ

RİBOZOM YAPI, FONKSİYON BİYOSENTEZİ RİBOZOM YAPI, FONKSİYON VE BİYOSENTEZİ Ribozom Palade adlı araştırıcı tarafından elektron mikroskop ile tanımlanmıştır. Viruslar hariç tüm canlılarda bulunan bir membranla çevrili olmayan organellerdir.

Detaylı

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #6

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #6 YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #6 1) Canlılar soylarının devam ettirebilmek için üreyerek yeni bireyler meydana getirir. Bu üreme olaylarıyla ilgili olarak; I. Bakterinin ikiye bölünerek kendine benzer yeni

Detaylı

PI3K/AKT/mTOR Yolağı

PI3K/AKT/mTOR Yolağı PI3K/AKT/mTOR Yolağı PI3K/AKT/mTOR Yolağı Phospha'dilinositol 3-kinaz/protein kinaz B/mammalian target of rapamycin (PI3K/Akt/mTOR) Normal hücresel fonksiyonların yerine ge'rilebilmesi için gerekli olan

Detaylı

2. Kanun- Enerji dönüşümü sırasında bir miktar kullanılabilir kullanılamayan enerji ısı olarak kaybolur.

2. Kanun- Enerji dönüşümü sırasında bir miktar kullanılabilir kullanılamayan enerji ısı olarak kaybolur. Enerji Dönüşümleri Enerji Enerji; bir maddeyi taşıma veya değiştirme kapasitesi anlamına gelir. Enerji : Enerji bir formdan diğerine dönüştürülebilir. Kimyasal enerji ;moleküllerinin kimyasal bağlarının

Detaylı

Keton Cisimleri. Prof. Dr. Fidancı

Keton Cisimleri. Prof. Dr. Fidancı Keton Cisimleri Prof. Dr. Fidancı Yağ asitlerinin oksidasyonunda oluşan Asetil CoA'nın daha ileri oksidasyonu karaciğerde iki yol takip etmektedir. Bunlar sitrik asit döngüsü yolu ile asetoasetat, D β

Detaylı

M. (arpa şekeri) +su S (çay şekeri) + su L.. (süt şekeri)+ su

M. (arpa şekeri) +su S (çay şekeri) + su L.. (süt şekeri)+ su KARBONHİDRATLAR Karbonhidratlar yapılarında.. (C),.. (H) ve. (O) atomu bulunduran organik bileşiklerdir. Karbonhidratların formülü ( ) ile gösterilir. Nükleik asitlerin, ATP nin, hücre, bitkilerde yapısına

Detaylı

TRANSKRİPSİYON AŞAMASINDA KROMATİN YAPININ DÜZENLENMESİ

TRANSKRİPSİYON AŞAMASINDA KROMATİN YAPININ DÜZENLENMESİ İ.Ü Fen Bilimleri Enstitüsü Moleküler Biyoloji ve Genetik TRANSKRİPSİYON AŞAMASINDA KROMATİN YAPININ DÜZENLENMESİ Merve YILMAZER 2601120219 İÇERİK Kromatin ve nükleozom yapısı Transkripsiyon aşamasında

Detaylı

ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ Eğitim Yılı

ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ Eğitim Yılı Dönem I. 2. Ders Kurulu II. HÜCRE BİLİMLERİ-I Eğitim Programı Eğitim Başkoordinatörü: Dönem Koordinatörü: Koordinatör Yardımcısı: Doç. Dr. Erkan Melih ŞAHİN Prof. Dr. Alirıza ERDOĞAN Yrd. Doç. Ders Kurulu

Detaylı

Organik Bileşikler. Karbonhidratlar. Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1

Organik Bileşikler. Karbonhidratlar. Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1 Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1 Hazırladığımız bu yazıda; organik bileşikler ve organik bileşiklerin yapısını, canlılarda bulunan organik bileşikleri ve bunların görevlerini, kullanım alanlarını, canlılar

Detaylı

Docosahexaenoic Acid Induces Cell Death in Human Non- Small Cell Lung Cancer Cells by Repressing mtor via AMPK Activation and PI3K/Akt Inhibition

Docosahexaenoic Acid Induces Cell Death in Human Non- Small Cell Lung Cancer Cells by Repressing mtor via AMPK Activation and PI3K/Akt Inhibition Docosahexaenoic Acid Induces Cell Death in Human Non- Small Cell Lung Cancer Cells by Repressing mtor via AMPK Activation and PI3K/Akt Inhibition DUYGU PELİSTER - 20130701008 İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ

Detaylı

Suyun Fizikokimyasal Özellikleri

Suyun Fizikokimyasal Özellikleri Suyun Fizikokimyasal Özellikleri Su bitkinin yaşamında yaşamsal bir rol oynar. Bitki tarafından yapılan her gram başına organik madde için kökler tarafından 500 gr su alınır. Bu su, bitkinin bir ucundan

Detaylı

Arpada Hastalıklara Bağlı Olmayan Yaprak Lekeleri

Arpada Hastalıklara Bağlı Olmayan Yaprak Lekeleri Arpada Hastalıklara Bağlı Olmayan Yaprak Lekeleri Hastalığa bağlı olmayan bu yaprak lekeleri, genelde yaprağın sadece bir tarafında fark edilebilmektedir. Nadiren klorozlarla çevrili olurlar ve renk değişimleri

Detaylı

Serbest radikallerin etkileri ve oluşum mekanizmaları

Serbest radikallerin etkileri ve oluşum mekanizmaları Serbest radikallerin etkileri ve oluşum mekanizmaları Serbest radikallerin yapısında, çoğunlukla oksijen yer almaktadır. (reaktif oksijen türleri=ros) ROS oksijen içeren, küçük ve oldukça reaktif moleküllerdir.

Detaylı

BAKTERİLERİN GENETİK KARAKTERLERİ

BAKTERİLERİN GENETİK KARAKTERLERİ BAKTERİLERİN GENETİK KARAKTERLERİ GENETİK MATERYALLER VE YAPILARI HER HÜCREDE Genetik bilgilerin kodlandığı bir DNA genomu bulunur Bu genetik bilgiler mrna ve ribozomlar aracılığı ile proteinlere dönüştürülür

Detaylı

Birçok organizma çevre sıcaklığına uyum sağlamıştır.

Birçok organizma çevre sıcaklığına uyum sağlamıştır. Birçok organizma çevre sıcaklığına uyum sağlamıştır. Pisikrofil (< 20 o C) Mezofil (~ 20-35 o C) Termofil ( ~35-70 o C) Hipertermofil ( > 70-110 o C) Ekstrem koşullara nasıl uyum sağlanıyor? Bu konu önemli

Detaylı

İ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın

İ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın İ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın Hücre iletişimi Tüm canlılar bulundukları çevreden sinyal alırlar ve yanıt verirler Bakteriler glukoz ve amino asit gibi besinlerin

Detaylı

Prof.Dr. Yeşim ÖZKAN G.Ü. Eczacılık Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı

Prof.Dr. Yeşim ÖZKAN G.Ü. Eczacılık Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı YAĞ ASİTLERİNİN OKSİDASYONU Prof.Dr. Yeşim ÖZKAN G.Ü. Eczacılık Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı YAĞ ASİTLERİNİN ADİPOSİTLERDEN MOBİLİZASYONU ATGL; adiposit triaçilgliserol lipaz, HSL; hormona duyarlı

Detaylı

2)Subatomik parçacıklardan oluşan radyasyon. α, β ışınları

2)Subatomik parçacıklardan oluşan radyasyon. α, β ışınları B) RADYASYON UYGULAMALARI Radyasyon = enerji yayılması 1)Elektromanyetik radyasyon. UV, X ve γ ışınları 2)Subatomik parçacıklardan oluşan radyasyon. α, β ışınları İyonizan ışınların canlı hücreler üzerine

Detaylı

GLİKOLİZİN KONTROLU Prof. Dr. İzzet Hamdi Öğüş

GLİKOLİZİN KONTROLU Prof. Dr. İzzet Hamdi Öğüş GLİKOLİZİN KONTROLU Prof. Dr. İzzet Hamdi Öğüş hamdiogus@gmail.com Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı, Le>oşa, KKTC GLİKOLİZİN ALLOSTERİK DÜZENLENMESİ Metabolik düzenleme: Bütün

Detaylı

Kloroplast ve Mitokondrilere protein hedeflemesi

Kloroplast ve Mitokondrilere protein hedeflemesi Kloroplast ve Mitokondrilere protein hedeflemesi Sitoplazmadan kloroplast ve mitokondrilere proteinler nasıl hedeflenirler? Memranlarda nasıl geçerler? İki tip sitosolik ribozom vardır. Serbest ve bağlı.

Detaylı

Doku kültüründeki zorluklar. Virüs Bakteri Mantar Mikoplazma Böcek ve diğerleri ile kontaminasyon

Doku kültüründeki zorluklar. Virüs Bakteri Mantar Mikoplazma Böcek ve diğerleri ile kontaminasyon Doku kültüründeki zorluklar Virüs Bakteri Mantar Mikoplazma Böcek ve diğerleri ile kontaminasyon Virüsler We do not have the possibility to prove a culture is free of bacteria. Sometimes symptoms of bacterial

Detaylı

Doymamış Yağ Asitlerinin Transformasyonu. Prof. Dr. Fidancı

Doymamış Yağ Asitlerinin Transformasyonu. Prof. Dr. Fidancı Doymamış Yağ Asitlerinin Transformasyonu Prof. Dr. Fidancı Bir hücre bir uyarıya yanıt verdiğinde biyoaktif mediatörler sıklıkla zarlardaki lipidlerden oluşur. Biyoaktif mediatörlerin bir grubu, 20 karbonlu

Detaylı

Canlıların yapısına en fazla oranda katılan organik molekül çeşididir. Deri, saç, tırnak, boynuz gibi oluşumların temel maddesi proteinlerdir.

Canlıların yapısına en fazla oranda katılan organik molekül çeşididir. Deri, saç, tırnak, boynuz gibi oluşumların temel maddesi proteinlerdir. Canlıların yapısına en fazla oranda katılan organik molekül çeşididir. Deri, saç, tırnak, boynuz gibi oluşumların temel maddesi proteinlerdir. Proteinlerin yapısında; Karbon ( C ) Hidrojen ( H ) Oksijen

Detaylı

TRANSLASYON VE DÜZENLENMESİ

TRANSLASYON VE DÜZENLENMESİ TRANSLASYON VE DÜZENLENMESİ TRANSLASYON Translasyonda nükleik asit kullanılır fakat son ürün bir nükleik asit değil proteindir. Translasyon mekanizması 4 ana bileşenden oluşmaktadır: 1. mrnalar 2. trnalar

Detaylı

5.111 Ders Özeti #12. Konular: I. Oktet kuralından sapmalar

5.111 Ders Özeti #12. Konular: I. Oktet kuralından sapmalar 5.111 Ders Özeti #12 Bugün için okuma: Bölüm 2.9 (3. Baskıda 2.10), Bölüm 2.10 (3. Baskıda 2.11), Bölüm 2.11 (3. Baskıda 2.12), Bölüm 2.3 (3. Baskıda 2.1), Bölüm 2.12 (3. Baskıda 2.13). Ders #13 için okuma:

Detaylı

HÜCRE SĠNYAL OLAYLARI PROF. DR. FATMA SAVRAN OĞUZ

HÜCRE SĠNYAL OLAYLARI PROF. DR. FATMA SAVRAN OĞUZ HÜCRE SĠNYAL OLAYLARI PROF. DR. FATMA SAVRAN OĞUZ Çok hücreli organizmaların kompleks omurgalılara evrimi, hücreler birbirleriyle iletişim kuramasalardı mümkün olmazdı. Hücre-hücre Hücre-matriks etkileşimini

Detaylı

Referans:e-TUS İpucu Serisi Biyokimya Ders Notları Sayfa:368

Referans:e-TUS İpucu Serisi Biyokimya Ders Notları Sayfa:368 21. Aşağıdakilerden hangisinin fizyolojik ph'de tamponlama etkisi vardır? A) CH3COC- / CH3COOH (pka = 4.76) B) HPO24- / H2PO-4 (pka = 6.86) C) NH3/NH+4(pKa =9.25) D) H2PO-4 / H3PO4 (pka =2.14) E) PO34-/

Detaylı

Ders 8 trna-rrna yapısı, İşlenmesi ve İşlevleri

Ders 8 trna-rrna yapısı, İşlenmesi ve İşlevleri Ders 8 trna-rrna yapısı, İşlenmesi ve İşlevleri mrna trna - rrna Taşıyıcı (transfer) RNA (trna) Nispeten küçük moleküllerdir. Bir öncu molekülün nükleusta işlenmesiyle oluşurlar. trna molekülleri, mrna

Detaylı

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #23

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #23 YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #23 1) Embriyo Amniyon Sıvısı 2) Bakterilerin ve paramesyumun konjugasyonu sırasında; I. Sitoplazmadaki serbest deoksiribonükleotitlerin azalması II. Kalıtsal çeşitlilik artışı

Detaylı

YAĞ ASİTLERİNİN OKSİDASYONU

YAĞ ASİTLERİNİN OKSİDASYONU YAĞ ASİTLERİNİN KSİDASYNU Prof.Dr. Yeşim ÖZKAN G.Ü. Eczacılık Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı YAĞ ASİTLERİNİN ADİPSİTLERDEN MBİLİZASYNU Adrenalin Glukagon İnsülin reseptör Adenilat siklaz G protein ATP

Detaylı

Bitki Fizyolojisi. 6. Hafta

Bitki Fizyolojisi. 6. Hafta Bitki Fizyolojisi 6. Hafta 1 Fotosentezin karanlık tepkimelerinde karbondioksit özümlemesi; 1. C 3 bitkilerinde (Calvin-Benson mekanizması ile), 2. C 4 bitkilerinde (Hatch-Slack mekanizması ile), 3. KAM

Detaylı

8. KONU: VİRAL KOMPONENTLERİN BİYOLOJİK FONKSİYONU Kodlama: Her virüs kendine özgü proteini oluşturmakla birlikte, proteinde nükleik asidi için

8. KONU: VİRAL KOMPONENTLERİN BİYOLOJİK FONKSİYONU Kodlama: Her virüs kendine özgü proteini oluşturmakla birlikte, proteinde nükleik asidi için 8. KONU: VİRAL KOMPONENTLERİN BİYOLOJİK FONKSİYONU Kodlama: Her virüs kendine özgü proteini oluşturmakla birlikte, proteinde nükleik asidi için koruyucu kalkan görevi görmektedir. Protein kendi kendine

Detaylı

KARBON ve CANLILARDAKİ MOLEKÜL ÇEŞİTLİLİĞİ

KARBON ve CANLILARDAKİ MOLEKÜL ÇEŞİTLİLİĞİ KARBON ve CANLILARDAKİ MOLEKÜL ÇEŞİTLİLİĞİ Karbonun önemi Hücrenin % 70-95ʼ i sudan ibaret olup, geri kalan kısmın çoğu karbon içeren bileşiklerdir. Canlılığı oluşturan organik bileşiklerde karbon atomuna

Detaylı

FOTOSENTEZ. 1. Fotosentez, güneş enerjisini, besin içindeki saklı kimyasal bağ enerjisine çeviren olaydır.

FOTOSENTEZ. 1. Fotosentez, güneş enerjisini, besin içindeki saklı kimyasal bağ enerjisine çeviren olaydır. 1 FOTOSENTEZ *Fotosentez: Klorofilli canlıların, ışık enerjisini kullanarak; inorganik maddelerden organik besin sentezlemesine fotosentez denir. 1. Fotosentez, güneş enerjisini, besin içindeki saklı kimyasal

Detaylı

ADIM ADIM YGS LYS Adım DOLAŞIM SİSTEMİ 5 İNSANDA BAĞIŞIKLIK VE VÜCUDUN SAVUNULMASI

ADIM ADIM YGS LYS Adım DOLAŞIM SİSTEMİ 5 İNSANDA BAĞIŞIKLIK VE VÜCUDUN SAVUNULMASI ADIM ADIM YGS LYS 177. Adım DOLAŞIM SİSTEMİ 5 İNSANDA BAĞIŞIKLIK VE VÜCUDUN SAVUNULMASI İNSANDA BAĞIŞIKLIK VE VÜCUDUN SAVUNULMASI Hastalık yapıcı organizmalara karşı vücudun gösterdiği dirence bağışıklık

Detaylı

SU VE HÜCRE İLİŞKİSİ

SU VE HÜCRE İLİŞKİSİ SU VE HÜCRE İLİŞKİSİ Oluşturacağı her 1 g organik madde için bitkinin 500 g kadar suyu kökleriyle alması ve tepe (uç) noktasına kadar taşıyarak atmosfere aktarması gerekir. Normal su düzeyinde hayvan hücrelerinin

Detaylı

BİYOLOJİK MOLEKÜLLERDEKİ

BİYOLOJİK MOLEKÜLLERDEKİ BİYOLOJİK MOLEKÜLLERDEKİ KİMYASALBAĞLAR BAĞLAR KİMYASAL VE HÜCRESEL REAKSİYONLAR Yrd. Doç.Dr. Funda BULMUŞ Atomun Yapısı Maddenin en küçük yapı taşı olan atom elektron, proton ve nötrondan oluşmuştur.

Detaylı

Etilen (C 2 H 4 ), farklı işlevleri olan gaz formunda bir hormondur

Etilen (C 2 H 4 ), farklı işlevleri olan gaz formunda bir hormondur ETİLEN Cover image from Science Vol. 241, no. 4869, 26 August 1988, reprinted with permission from AAAS; photo by Kurt Stepnitz, Michigan State University Etilen (C 2 H 4 ), farklı işlevleri olan gaz formunda

Detaylı

Metabolizma. Metabolizmaya giriş. Metabolizmaya giriş. Metabolizmayı tanımlayacak olursak

Metabolizma. Metabolizmaya giriş. Metabolizmaya giriş. Metabolizmayı tanımlayacak olursak Metabolizma Yaşamak için beslenmek zorundayız. Çünkü; Besinlerden enerji elde ederiz ve bu enerji; Hücresel faaliyetleri sürdürmemiz, Hareket etmemiz, Taşınım olaylarını gerçekleştirebilmemiz, Vücut sıcaklığını

Detaylı

Akıllı Defter. 9.Sınıf Biyoloji. vitaminler,hormonlar,nükleik asitler. sembole tıklayınca etkinlik açılır. sembole tıklayınca ppt sunumu açılır

Akıllı Defter. 9.Sınıf Biyoloji. vitaminler,hormonlar,nükleik asitler. sembole tıklayınca etkinlik açılır. sembole tıklayınca ppt sunumu açılır 9.Sınıf Biyoloji 1 Akıllı Defter vitaminler,hormonlar,nükleik asitler sembole tıklayınca etkinlik açılır sembole tıklayınca ppt sunumu açılır sembole tıklayınca video açılır 1 VİTAMİNLER ***Vitaminler:

Detaylı

Fitohormonlara Giriş.

Fitohormonlara Giriş. Fitohormonlara Giriş www.plantcell.org/cgi/doi/10.1105/tpc.110.tt0310 Fitohormonlar nedir?...characterized by the property of serving as chemical messengers, by which the activity of certain organs is

Detaylı

Lipidler. Lipidlerin sınıflandırılması. Yağ asitleri

Lipidler. Lipidlerin sınıflandırılması. Yağ asitleri Lipidler Suda çözünmeyen ve organik çözücülerde iyi çözünen bileşiklere verilen genel isimdir Çoğunlukla hidrokarbon yapısındadırlar Canlılarda depo maddesi olarak yaygın bulunurlar Metabolize edilmeleriyle

Detaylı

-Kloroplast ve mitokondri bulunmaz fakat bu organellerde bulunan aynı bulunur.

-Kloroplast ve mitokondri bulunmaz fakat bu organellerde bulunan aynı bulunur. BAKTERİLER GENEL ÖZELLİKLERİ: -Prokaryot hücre yapılı, tek hücreli canlılardır. -Halkasal DNA ya sahiptirler. Bazı bakterilerde plazmit bulunur. Plazmit: Küçük ve halka şeklinde DNA parçacıklarıdır. Bakterilerin

Detaylı

YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf

YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 9. Sınıf DOĞRU YANLIŞ SORULARI Nitel gözlemlerin güvenilirliği nicel gözlemlerden fazladır. Ökaryot hücrelerde kalıtım materyali çekirdek içinde bulunur. Ototrof beslenen canlılar

Detaylı

BİLEŞİKLER VE FORMÜLLERİ

BİLEŞİKLER VE FORMÜLLERİ BİLEŞİKLER VE FORMÜLLERİ Bileşikler : Günümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur). Bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı kimyasal özelliklere

Detaylı

LİPİTLERİN ORGANİZMADAKİ GÖREVLERİ SAFRA ASİTLERİ

LİPİTLERİN ORGANİZMADAKİ GÖREVLERİ SAFRA ASİTLERİ 8. Hafta: Lipit Metabolizması: Prof. Dr. Şule PEKYARDIMCI LİPİTLERİN ORGANİZMADAKİ GÖREVLERİ 1. Yapısal fonksiyon görevi: Lipitler fosfolipitler başta olmak üzere hücre ve organel zarlarının yapısına girer

Detaylı

*Canlıların canlılık özelliği gösteren en küçük yapı birimine hücre denir.

*Canlıların canlılık özelliği gösteren en küçük yapı birimine hücre denir. Fen ve Teknoloji 1. Ünite Özeti Hücre Canlılarda Üreme, Büyüme ve Gelişme. *Canlıların canlılık özelliği gösteren en küçük yapı birimine hücre denir. *Hücrenin temel kısımları: hücre zarı, sitoplâzma ve

Detaylı

İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ABD Prof. Dr. Filiz Aydın

İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ABD Prof. Dr. Filiz Aydın İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ABD Prof. Dr. Filiz Aydın Mitokondri, ökaryotik organizmanın farklı bir organeli Şekilleri küremsi veya uzun silindirik Çapları 0.5-1 μm uzunlukları 2-6 μm Sayıları

Detaylı