SAĞLIK AR-GE POLİTİKALARI VE KALKINMA BAKANLIĞI ARAŞTIRMA ALTYAPI DESTEKLERİ

Transkript

1 SAĞLIK AR-GE POLİTİKALARI VE KALKINMA BAKANLIĞI ARAŞTIRMA ALTYAPI DESTEKLERİ

2 Sunum Akışı 10. Kalkınma Planı Ar-ge Politikası Sağlık Politikaları Öncelikli Dönüşüm Programları Kamu Ar-ge yatırımları ve Kalkınma Bakanlığı nın rolü Ar-ge destekleri Kalkınma Bakanlığı proje değerlendirme süreci Geleceğe Dair Öneriler

3 Onuncu Kalkınma Planı Bütüncül, kapsayıcı ve çok boyutlu bakış açısı, İnsan odaklı kalkınma anlayışı, Katılımcı bir yaklaşım, 2023 hedefleri yolunda 5 yıllık ilk dilim için yol haritası, ( )

4 Onuncu Kalkınma Planı Temel Makro Hedefler GSYH (Cari, Milyar ABD Doları) Kişi Başına GSYH (Cari, ABD Doları) 786, , İhracat (Milyar ABD Doları) İşsizlik Oranı (%) 9,2 7,2 5

5 Onuncu Kalkınma Planının Yapısı Nitelikli İnsan, Güçlü Toplum Yenilikçi Üretim, İstikrarlı Yüksek Büyüme Yaşanabilir Mekanlar, Sürdürülebilir Çevre Kalkınma İçin Uluslararası İşbirliği Öncelikli Dönüşüm Programları Uygulama, İzleme, Değerlendirme

6 Yenilikçi Üretim, İstikrarlı Büyüme Bilim, Teknoloji ve Yenilik Temel Amaç: Teknoloji ve yenilik faaliyetlerinin özel sektör odaklı artırılarak, faydaya dönüştürülmesi Araştırma sonuçlarının ticarileştirilmesi ve markalaşma Etkin Ar-Ge Merkezleri Araştırma Destek Programları Kamu Tedarik Sistemi Araştırmacı İnsan gücü

7 Onuncu Plan Ar-Ge Hedefleri

8 10. Kalkınma Planında Sağlık Sektöründe Ar-Ge İlaç sanayiinin daha fazla ihracat yapabilen, uluslararası standartlardaki yüksek teknolojisini Ar-Ge ile bütünleştirmiş, uzun vadede yeni molekül geliştirme yönünde gerekli adımları atan, başta biyoteknolojik ve biyobenzer ürünler olmak üzere daha yüksek katma değerli ilaçlar üreten rekabetçi bir yapıya kavuşması sağlanacaktır. Bu çerçevede, Ar-Ge ekosistemi geliştirilecek, ilaç sanayii stratejik bir yaklaşımla ele alınacaktır.

9 ÖNCELİKLİ DÖNÜŞÜM PROGRAMLARI Kamu Alımları Yoluyla Teknoloji Geliştirme ve Yerli Üretim Programı Öncelikli Teknoloji Alanlarında Ticarileştirme Programı Sağlık Endüstrilerinde Yapısal Dönüşüm Programı Tıbbi cihaz ve tıbbi malzemenin %20 sini yerli üretimle karşılamak İlaç ihtiyacının %60 ını yerli üretimle karşılamak

10 Sağlık Endüstrilerinde Yapısal Dönüşüm Programı Ar-Ge ve Yenilik Alanının Geliştirilmesi Yerli ve yabancı nitelikli araştırmacı sayısının artırılması Öncelikli alanlar belirlenerek temel araştırma programlarının oluşturulması Yerli ve yabancı özel sektör ile yakın işbirliği içinde çalışacak akredite araştırma, test ve ölçüm merkezlerinin kurulması Sürdürülebilir Ar-Ge, üretim, ticarileştirme için alternatif finansal modeller ile programlar tasarlanması Ar-Ge destek programlarının geliştirilmesi

11 Kamu Ar-ge Yatırımları ve Kalkınma Bakanlığı'nın Rolü

12 AR-GE ALANINDAKİ KAMU YATIRIMLARI (Cari Fiyatlarla, Milyon TL) Yaklaşık 16 Kat Artış

13 Ar-Ge Alanındaki Kamu Yatırım Bileşenleri ARAŞTIRMA ALTYAPILARI ARAŞTIRMA DESTEK PROGRAMLARI ARAŞTIRMACI İNSANGÜCÜ PROGRAMLARI

14 ARAŞTIRMA DESTEK PROGRAMLARI Özel sektör, kamu ve üniversite işbirliğini güçlendirmek, üniversitelerde yapılan akademik bilginin ticarileşmesini sağlamak, kamu kurumlarının çalışma alan/sektörlerindeki gelişmeleri yönlendirmelerini desteklemek amaçlarıyla ilgili kurumlar tarafından yürütülen programlar

15 YATIRIM PROGRAMI KAPSAMINDA ARAŞTIRMA DESTEK PROGRAMLARI Kurum Program Adı Başlama Yılı 2013 Yılı Ödeneği (Milyon TL) TÜBİTAK TARAL Programı BSTB SANTEZ Programı BSTB TGB ,2 Ulusal Bor AE Bor Araştırmaları Programı Enerji ve Tabii K. B. EN-AR Programı ,2 TKİ AFAD Temiz Kömür Teknolojileri Programı Ulusal Deprem Araştırmaları Programı ,

16 ARAŞTIRMA ALTYAPILARI DESTEKLERİ Araştırma Altyapısı Destekleri Merkezi Araştırma Laboratuvarı Tematik Araştırma Merkezi Amaç - Ülke ve bölge öncelikleriyle uyumlu, - Kamu ve özel sektör ihtiyaçlarına odaklanmış, - Disiplinlerarası ortak çalışmayı esas alan ve - Bütün araştırmacıların kullanımına açık altyapıların ülkemize kazandırılması

17 Araştırma Merkezi Tanımları Tematik Araştırma Merkezleri: Belli bir bilimsel alanda uzmanlaşmış ve bu alanda ulusal ve bölgesel düzeyde araştırma faaliyeti yürütme kapasitesine sahip araştırma merkezi Merkezi Araştırma Laboratuvarları: Üniversite birimlerinin çeşitli alanlarda ihtiyaç duyduğu ortak araştırma altyapısını sağlayan mekânlar 17

18 Merkezlerden Görüntüler ODTÜ- Mikro Elektronik Mekanik Sistemler Araşt. ve Uyg. Merk. (MEMS) Sabancı Ünv. Nanoteknoloji Araşt. ve Uyg. Merk. (SUNUM) Atılım Ünv. Metal Şekillendirme Mükemmeliyet Merk. Boğaziçi Ünv. Yaşam Bilimleri Araşt. Merk. 18

19 Bilkent Ünv.- Ulusal Nanoteknoloji Merkezi 19

20 Araştırma Altyapıları Araştırma altyapıları yılları toplam harcama: 3 milyar TL Tematik ileri araştırma merkezleri Biyoteknoloji dâhil yaşam bilimleri, malzeme, havacılık ve uzay, bilgi ve iletişim, savunma teknolojileri ile nanoteknoloji gibi alanlarda.. Tamamlanan: 108 Devam eden: 65 Merkezi araştırma laboratuvarları Tamamlanan: 20 Devam eden: 62

21 Sağlık Sektöründeki Tematik Araştırma Merkezleri Tamamlanmış Merkezler ( 17 adet) Pankreas Adacık Hücre İzolasyonu Merkezi (Sağlık Bakanlığı) Bağcılar deneysel Araştırma ve Beceri Geliştirme M. (Sağlık Bak.) İleri Genom ve Biyoenformatik Araştırma M. (TÜBİTAK Bilgem) Organ nakli Merkezi (Akdeniz Üniversitesi) Biyoteknoloji Enstitüsü (Ankara Üni.) Yaşambilim Araştırma Merkezi (Boğaziçi Üni.) Farmasotik Bilimler Araştırma Merkezi (Ege Üniversitesi) Pediatrik Kök Hücre Ar-ge ve Hücresel tedavi M. (Hacettepe Ü.) Endovasküler Tedavi İçin Girişimsel Radyolojik Görüntüleme Tekno. Geliş. M. (Hacettepe Ü.) Transgenik Hayvan araştırmalar M. (Hacettepe Ü.) Biyoteknoloji ve Biyomühendislik Araştır. M. (İzmir İleri Teknoloji Ü.) Genetik ve Metabolik hastalıklar Araştırma M. (Marmara Üni.) Moleküler Biyoloji-Biyoteknoloji Ar-Ge M. (ODTÜ) Doğal ürünler Araştırma M. (Selçuk Üni.) Biyonanoteknoloji Araştırma Lab. (Fatih Üni.) Manyetik Rezonans Görüntüleme mer. (Bilkent Üni.) Nanotıp-nanotekn. Dayalı Yeni Tanı ve Tedavi Yöntem. Gel. (Gazi Üni.)

22 Sağlık Sektöründeki Tematik İleri Araştırma Merkezleri Kurulumu Devam Eden Merkezler ( 7adet) İleri Biyomedikal Ar-Ge M. (Dokuzeylül Üniversitesi) Medikal Elektro-optik sistemler araş. M. (Kocaeli Üni.) Viral Zoonazlar Tanı ve İleri Araş. Lab. ( Ankara Üni.) Parçacık Hızlandırıcı Merkezi (Ankara Üniversitesi) Biyomalzeme ve Doku Mühendisliği Araştırma M. (ODTÜ) Biyomedikal malzemeler ve Yapay Dokular (Yıldız Teknik Üni.) Rejeneratif ve Restoratif Tıp Araştırmaları Mer. (İstanbul Medipol Ün.)

23 Sağlık Sektöründeki Araştırma Merkezlerinde Yürütülen Başlıca Faaliyetler tıbbi cihaz geliştirme ilaç geliştirme çalışmaları biyolojik sistem araştırmaları hücresel tedaviler, doku mühendisliği genetik ve biyoteknoloji manyetik rezonans görüntüleme teknolojileri genetik hastalıklar, kanser biyolojisi nanobiyoteknoloji genom araştırmaları kök hücre araştırmaları

24 Proje Değerlendirme ve Kabul Süreci Proje Çağrısı Ön Değerlendirme Paneller Kabul/Red Kararı 24

25 Proje Önerilerinin Değerlendirilmesi Ön Değerlendirme Altyapı ve insangücü geliştirme dışında nitelik taşıyıp taşımadığı, Genel kullanıma açık olup olmadığı, Proje başvuru formatına uygunluk, 25

26 Proje Önerilerinin Değerlendirilmesi Panel Değerlendirmesi Alanında uzman akademisyenler ve özel sektör temsilcilerinden oluşturulur. - Bilgi Teknolojileri - Merkez laboratuvarlar - Mikro-Nano Teknoloji - Malzeme Bilimleri - Yaşam Bilimleri - Enerji-Çevre - Tarım-Gıda-Veterinerlik 26

27 Araştırma Merkezleri Başvuru Değerlendirme Kriterleri Altyapının Ulusal Önceliklerle Uyumu ve Stratejik Önemi - Kalkınma Planı - BTYK Kararları - Kurumun Stratejik Planı - Bölgesel Talep ve İhtiyaç Proje Ekibinin Yeterliliği ve Projenin Tutarlılığı - Proje Çalışanlarının altyapının işletimi konusunda tecrübeli olması - Alanında yetkin bilim insanlarının projede yer alması Altyapının Sürdürülebilirliği - Gerekli idari düzenlemelerin yapılmış olması - Özel sektör ve diğer araştırma kurumlarıyla işbirliklerinin oluşturulması - Dış kullanıcılara açık olması 27

28 Proje Değerlendirme Kriterleri Altyapının Ulusal Önceliklerle Uyumu Ve Kurumsal Uygunluk Kurulması önerilen altyapının kalkınma planı ve yıllık programlar, Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu kararları, sektörel gelişme stratejilerinde belirtilen önceliklerle uyumu, Altyapının ülkenin ve/veya bölgenin sosyo-ekonomik kalkınmasına katkısı, Altyapının üniversite/araştırma kurumu sanayi işbirliğine katkı sağlama potansiyeli, Altyapının öneren kurumun gelişme stratejisi ve vizyonu ile uyumu, Potansiyel kullanıcıların (kamu, sanayi ve diğer paydaşlar) kurulması önerilen altyapının kullanımına yönelik mutabakatı (destek mektubu vb.). 2 8

29 Proje Ekibinin Yeterliliği ve Projenin Tutarlılığı Önerilen altyapıya ilişkin bilimsel bilgi birikimi, Ulusal ve uluslararası Ar-Ge projelerindeki deneyimi, Öneri kapsamında istenen makine-teçhizatın altyapının kurulum amaçlarıyla uyumu, İstenen donanımın kurumda ve diğer merkezlerde varolan altyapı ile uyumu (mükerrerlik oluşturmakta mıdır veya varolan altyapıyı tamamlayıcı mıdır), 29

30 Altyapının Sürdürülebilirliği Altyapının bütçesi ve bütçenin harcama kalemlerine dağılımının uygunluğu, Altyapının kurumsal bir yönetim anlayışına sahip olması, Altyapıda üretilecek bilgi ve sonuçların kullanıcılara (sanayi, kamu, ve diğer paydaşlar) aktarılması, Altyapının yurt içinden ve yurt dışından nitelikli insangücü çekme potansiyeli, Potansiyel kullanıcıların (kamu, sanayi, ve diğer paydaşlar) kurulması önerilen altyapıya ayni, nakdi veya insan kaynağı açısından desteği, Altyapının ulusal ve uluslararası kaynaklardanproje çekme potansiyeli, 30

31 Araştırma Merkezlerinin Etkin Kullanımı BTYK Kararı 15 Aralık BTYK Toplantısı Araştırma merkezlerinin etkin kullanımını ve sürdürülebilirliğini sağlamak üzere, merkezlerin özel sektör ve ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile işbirliği kurmaları, yönetimi, sürdürülebilir finansmanı, personel istihdamı, tüm araştırmacılara 7 gün 24 saat hizmet verebilecek şekilde açık olması, performanslarının izlenmesi ve değerlendirilmesi gibi konularda idari ve yasal düzenlemeler yapılması

32 Yükseköğretim Kurumları Araştırma Merkezlerine İlişkin Kanun Taslağının Ana Hatları Performansa dayalı izleme, değerlendirme ve destekleme sistemi kurulması, Araştırma altyapılarının yeterlik değerlendirmesine tabi tutulması, Yeterlik kararı verilen araştırma altyapılarının kendi bütçelerinin olması, özel sektörün de yer aldığı yönetim ve danışma kurullarının olması, profesyonel bir yönetici olarak merkez müdürü istihdam edilmesi, nitelikli personel istihdam edebilmesi, bütün kullanıcılara açık olması ve kesintisiz hizmet vermesi, Araştırma altyapılarının yükseköğretim kurumlarıyla özel sektör ve/veya sivil toplum kuruluşu ortaklığında kurulabilmesi, Araştırma altyapılarının ticarileştirme için şirket kurabilmesi veya kurulanlara ortak olabilmesi, 32

33 Araştırma Altyapı Destek Sisteminde Dönüşüm Performans bazlı destek sistemi İzleme ve değerlendirme sistemi Seçici ve güdümlü proje çağrı sistemi Araştırma altyapısı kurulum aşaması sonrasında cari ve yatırım desteği

34 GELECEĞE DAİR. Sağlıkta Ar-ge nin önemi artıyor Sağlık alanındaki ürün ve teknolojilerde dışa bağımlılığın azaltılması, Sağlık Bakanlığı nın sağlık alanındaki Ar-ge faaliyetlerinin yönlendirilmesinde aktif rol olması, Özel sektörle, üniversiteler ve araştırma merkezleri arasındaki ilişkilerin geliştirilmesi, Dünya genelinde önemli Ar-Ge yatırımı yapan firmaların Ar-Ge fonksiyonlarının ülkemize çekilmesi, Kamu alımları, yerliliği ve yeniliği teşvik edecek etkili bir araç olarak kullanılması.

35 TEŞEKKÜRLER..