Kapalı Çevrim Çalışan Çok Küçük Bir Hidroelektrik Santral Prototipinin Tasarımı

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Kapalı Çevrim Çalışan Çok Küçük Bir Hidroelektrik Santral Prototipinin Tasarımı"

Transkript

1 6 th International Advanced Technologies Symposium (IATS 11), May 2011, Elazığ, Turkey Kapalı Çevrim Çalışan Çok Küçük Bir Hidroelektrik Santral Prototipinin Tasarımı M.T. Özdemir 1, A. Orhan 2, M. Cebeci 3 1,2,3 Fırat Üniversitesi, Elazığ/Türkiye, mto@firat.edu.tr 1, aorhan@firat.edu.tr 2, mcebeci@firat.edu.tr 3 Prototype Design of A Closed Loop Micro Hydro Power Plant Abstract In this work, a design of realistic closed loop micro hydro power has been implemented by considering the components existing in real systems. The sizing and manufactured of pelton turbine used in the work has been produced by local resources. The system have been designed in accordance with being tested new technologies The control of the system, have been generally done by using of PLC. The PIC microcontroller have been only used in the synchronization circuit as decisionmaker. Keywords Pelton Turbine, Micro Hydro Power, Closed Loop Hydraulic System, PLC H I. ÇOK KÜÇÜK GÜÇLÜ HIDROELEKTRIK SANTRALLER idroelektrik Santral (HES) ler aracılığı ile elektrik üretiminin tarihi 1700 lü yılların sonlarına kadar uzanır. Ancak çalışmalar, sürekli artan elektrik ihtiyacını karşılamak üzere, ağırlıklı olarak büyük kapasiteli suların değerlendirilmesine yönlendirildiğinden; pratik kullanıma sahip çok küçük HES ler geliştirilememiştir. Bu nedenle, özellikle küçük su kaynaklarından etkin bir şekilde yararlanılamamıştır. Oysa ülkemiz, küçük HES potansiyeli bakımından çok zengindir. Ülkemizdeki mevcut 26 havzasında yapılan çalışmalara göre 126 TWh/yıl olarak bilinen hidroelektrik enerji potansiyeli, gelişen teknoloji ve ekonomik şartlar da göz önüne alındığında ülkemizdeki ekonomik hidroelektrik enerji potansiyeli 193 TWh/yıl olarak belirlenmiştir [1]. Küçük (mini), çok küçük (mikro) ve en küçük (piko) HES potansiyeli, Türkiye nin ekonomik olarak değerlendirilebilir hidrolik potansiyelinin %15 i kadardır. Buna göre, 1 MW ın altındaki değerlendirilebilir hidrolik potansiyel ise 29 milyar kwh/yıl dır [2]. Tüm bu potansiyelin tamamının devreye alınması durumunda dahi, 2020 yılındaki elektrik enerjisi talebinin yalnızca %23 ünün hidrolik potansiyelden karşılanması mümkün olabilecektir [3]. Bu nedenle ülkemizdeki akarsuların sahip olduğu hidroelektrik enerji potansiyelinin, sürekli ve dengeli kalkınma prensipleri doğrultusunda, çevresel etkiler de dikkate alınarak bir an önce değerlendirilmesi gerekmektedir. Bununda en önemli adımı mini ve mikro HES ler olacaktır. HES ler değişik kriterlere göre sınıflandırılmaktadır. Santral gücüne göre sınıflandırma, Tablo 1 de verilmiştir. Tablo 1: HES lerin Güçlerine Göre Sınıflandırılması [4] Sınıfı Güç (MW) Büyük HES >100 Orta HES Küçük HES 1 10 Mini HES 0,1 1 Çok Küçük Piko 0-5 Ülkemiz küçük HES potansiyeli bakımından oldukça zengin bir ülke olmasına rağmen genel politika olarak acil olması gerekenler üzerinde durularak küçük HES lere yeterince önem verilmemiştir. Öyle ki ülkemizin tam olarak küçük ve çok küçük hidroelektrik enerji potansiyeli dahi tam olarak belirli değildir. Yine bu tür santrallerde kullanılan elektromekanik sistemin önemli parçalarının üretimine yönelik bir sanayi kolumuz dahi gelişmemiştir. Bu ve buna benzer nedenlerle kw başına düşen maliyet yüksek çıkmaktadır. Toplam üretiminin fazla olmaması ve izafi olarak yatırımı maliyetinin yüksek olması büyük yatırımcıları cezp etmemiş ve yatırım yapılmamıştır. Son yıllarda yenilenebilir enerji kaynaklarına verilen teşvikler özel şirketlerin ilgisini bu alana çekmeye başlamıştır [5]. Küçük ve çok küçük HES ler ulusal şebekeye bağlı olup olmama durumuna göre, farklı teknik ve sistemler ile kumanda ve kontrol edilebilir. Ana kontrol parametreleri, generatörün gerilimi ve frekansıdır. Küçük güçlü sistemlerde ulusal şebekeye paralel bağlı çalışma durumunda, gerilim kontrolü için güç sistemi kararlı kılıcısı gibi karmaşık birimlere ihtiyaç yoktur [6-9]. Sadece generatör gücünü aşmayacak şekilde kontrollü bir akım kaynağı ile uyartım akımına ihtiyaç vardır. Şebekeden izole bir çalışma durumda ise kontrol işlemleri karmaşıklaşmaktadır [10]. Bu mikro sistemin tüm reaktif gücü generatör tarafından sağlanacağı için tüm değişimlere en uygun cevabı vermesi beklenir. Dolayısı ile buradaki kontrolün çok hızlı ve doğru çalışması gerekmektedir. Uyartım kontrolünde klasik PID, PI kontrolörler uzun zaman kullanılmıştır [11,12]. Klasik kontrolörlerin olumsuz yönleri, gelişen teknolojiyle birlikte Bulanık Mantık ve Yapay Sinir Ağları gibi modern kontrol yöntemleri kullanılarak düzeltilmiştir. Bu kontrol yöntemleri literatürde genel olarak benzetim çalışmalarında kullanılmış ve klasik kontrolörlere göre daha iyi sonuç verdiği gösterilmiştir [13-22]. Bu akıllı sistemler yalın ya da hibrit yapıdadırlar. Yalın olarak, Yapay Sinir Ağı ve Bulanık Mantık ifade edilebilir. Hibrit sistemlere ise PI-Bulanık Mantık, PD-Bulanık Mantık, PI-Yapay Sinir 206

2 Kapalı Çevrim Çalışan Çok Küçük Bir Hidroelektrik Santral Prototipinin Tasarımı Ağları, Bulanık Mantık-Yapay Sinir Ağı benzeri yapılar örnek gösterilebilir [23-30]. Frekans kontrolünde yine şebekeye bağlı olma durumuna göre kontrolörün etkisi ve önemi değişiklik arz etmektedir. Eğer şebekeye bağlı durumda ise kontrolörün üzerine önemli bir görev düşmemekte ama izole çalışma durumunda ise bir hayli önem kazanmaktadır. Frekans kontrolünde özellikle izole çalışma durumunda iki ana kontrol yöntemi yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunlardan birisi, türbinde işlenen su miktarının değiştirilmesi, yani debi ayarı yapılmasıdır. Diğer yöntem ise generatörü sürekli sabit yükte tutmaktır ve buna Elektronik Yük Kontrolü (EYK-ELC) denilmektedir [31-33]. EYK yöntemi, mikro HES lerin yapısı itibari ile yaygın olarak kullanılmaktadır. Ancak bu yöntemin birçok dezavantajı mevcuttur ve geliştirilmesi gerekmektedir. Tasarlanan Kapalı çevrim HES Prototipinde debi ayarı yöntemi kullanılmaktadır. Bunun seçilmesindeki ana sebep, büyük HES lerdeki kontrol yapısına benzer bir sistem elde etmek ve potansiyel enerjinin boşa kullanılmasına engel olmaktır. II. KAPALI ÇEVRİM HES PROTOTİPİ HES ler üzerine yapılan pratik çalışmalarda genellikle belirli kısımlar ya hiç kullanılmaz ya da başka bir elemanla ifade edilmeye çalışılır. Her ne kadar cihaz, makina ya da olay gerçeğine yakın hale getirilmeye çalışılsa da aslında ciddi eksikliklerin olduğu bir gerçektir. Literatürdeki laboratuvar çalışmalarında genellikle hidrolik türbin yerine bir DA motoru kullanılmaktadır. Bu çalışmanın amacı gerçeğe daha yakın bir sistem prototipi oluşturmaktır. Şekil 1: Sistemin Blok Gösterimi Şekil 1 de blok gösterimi verilen hidrolik, elektromekanik ve kontrolör kısımları bulunun bir hidroelektrik santralin laboratuvar ortamında elde edilmesi amaçlanmış ve önce hidrolik kısım, sonra elektromekanik kısım daha sonra ise kontrolör kısmının hesabı, tasarımı ve üretimi yapılmıştır. HES i çalıştıran su belirli bir basınca ve debiye sahiptir. Sistemin bu kısmında; su deposu, kademeli pompa, bunu çalıştıran asenkron motor ve bu motorun kontrolü için kullanılan sürücü ve son olarak basınç sabitleyici yer almaktadır. Burada sürücü ile çalıştırılan asenkron motor kademeli pompayı tahrik ederek belirli bir basınçta suyu basınç sabitleyicisine iletir. Bu basınç türbinin çalışma basıncının üzerinde bir basınçtır. Basınç sabitleyicisine gelen su, türbinin çalışması gereken basınca ayarlanarak istenilen düşü elde edilir. Buradaki basınç sabitleyicisinin görevi basınç değişimlerinin hidroelektrik santrallerdeki gibi olmasını sağlamaktır. Yani ani yük değişimlerinde oluşacak basınçtaki ani değişimleri modelleyebilmektir. Depo Ortam Basıncı Ortam Basıncı Kademeli 12 Bar Basınç 10,7 Bar Pompa Sabitleyici Şekil 2: Kapalı su çevrimdeki basınçlar Türbin Tasarlanan sistemdeki su basıncının değişimi Şekil 2 de verilmiştir. Buradaki kapalı çevrimle sürekli olarak aynı basınç elde edilmekte ve istenilen debinin türbine aktarılması sağlanmaktadır. Prototipte kullanılan pompa SKM 50/4 kademeli pompa seçilmiştir. Pompanın giriş ve çıkış ağızları cebri boru çapına göre küçük olduğu için uygun ek bağlantısı ile birleştirilmiştir. Pompanı bu çalışma bölgesindeki karakteristiği: ΣQ=25 m 3 /h, H=120 mss, η=% 55, P elk =15 kw, p=12 bar olarak ölçülmüştür. SKM 50/4 pompasının anma gücü 22 kw olduğu için bunu kontrolünde 22 kw lık ABB SAMI GS frekans konverteri kullanılmıştır. Şekil 3 te sabit basınçlı kapalı bir boru içindeki suyun çıkış noktasındaki hızının azalması (debinin azalması) sonucu ortaya çıkan ani basınç değişiminin etkisini göstermektedir. Bu etkiyi sistemde gösterecek olan yapı olacaktır. A. Hidrolik Kısım Tasarımı Hesaplamalardaki çalışma bölgesi H=107 m, ve Q=7 lt/sn dir ve bu değerlere göre belirli elemanların boyutlandırılması yapılmıştır. Şekil 8 de sistemin genel görünüşü verilmiştir. Hidrolik kısım, motor sürücü, kademeli pompa, motor, basınç sabitleyici ve su deposundan ibarettir. Diğer ekipmanlar sistem güvenliği için konulmuştur. Şekil 3: Su koçu etkisi 207

3 M.T. Özdemir, A. Orhan ve M. Cebeci Cebri boruya ilişkin hesaplamalar ekonomik ve amprik formüller dikkate alınarak yapılmıştır. Ancak cebri boru çapının küçük seçilmesi gerçek sistemi modellemede sorun teşkil ettiğinden daha büyük çap kullanılmıştır. Prototip çalışmada gerçeğe yakın etki elde edebilmek için cebri boru seçimini sınırlayıcı faktörler, basınç-debi etkisini gösterecek pompanın ve basınç sabitleyicinin seçimleridir. Bu nedenlerle cebri boru çapı 4" olarak kullanılmış ve basınç sabitleyici vana olarak ise RAF60 tercih edilmiştir. Su haznesinin boyutlandırılması sistemde olması gereken en az su miktarı göz önüne alınarak yapılmış ve su kapasitesi 1 ton olacak şekilde imal edilmiştir (100x200x50 cm). B. Elektromekanik Kısmın Tasarımı Basınç sabitleyicisinden sonraki sistem, klasik bir hidroelektrik santralle büyük oranda aynıdır. Şekil 4 te kapalı çevrim HES prototipinin elektromekanik kısmının ana elemanları verilmiştir. Basınç sabitleyicisinden çıkan su Pelton türbinine çarparak enerjisini mekanik enerji olarak türbine aktarır ve tekrar su deposuna geri döner. Böylece kapalı çevrim su döngüsü elde edilir. Bu mekanik enerji ile türbin senkron generatörü tahrik eder. Senkron generatörlerin çıkış geriliminin frekansı dönüş hızı ile orantılıdır. Dolayısı ile generatör frekansının kontrol edilebilmesi için debinin de kontrol edilebilir olması gerekmektedir. Hidroelektrik santrallerde klasik olarak debi kontrolü için basınçlı sistemler kullanılmaktadır. Bu sistemde öne sürülen çözüm, klasik santrallere göre enerji sarfiyatının az olması ve kontrolünün kolaylığı nedeni ile doğrusal hareket eden lineer etkili aktüvatördür. Bu deneysel sistemde debi kontrolü, ucuna bir iğne bağlı olan lineer etkili aktüvatörle yapılmaktadır. Devir sayısındaki (frekans) bir değişimde türbine verilecek suyunda değiştirilmesi iğnenin ileri ya da geri hareketi ile sağlanır. Deneysel sistemde generatör frekansı iki farklı birim tarafından hesaplanmaktadır. İlki hız ölçücü (encoder) den alınan bilgi ile PLC tarafından, ikincisi ise gerilimin sıfır geçişlerinin sayma işini yapabilen mikrokontrolörlü senkronoskop devresince hesaplanır. Depo Kinetik Enerji Pelton Türbin Mekanik Enerji RST Senkron Generatör + - Uyartım Şekil 4: Kapalı çevrim HES in türbin-generatör kısmı Pelton tipi hidrolik türbinler serbest püskürtmeli türbinlerdir. Bu türbin, önce yüksek basınçlı suyu atmosfer basıncına püskürtmekte ve bu suretle elde edilen yüksek hızlı su jetinin kinetik enerjisini kepçeli olan çarkları vasıtası ile türbin miline aktarmaktadır. Küçük güçlü Pelton türbinleri yatay eksenli ve tek-iki püskürtücülü olarak imal edilirler. Birçok hidrolik makinalar gibi Pelton türbini de karmaşık hesaplamalar ve model deneyler sonucunda üretilirler. Önceden belirtilen çalışma bölgesi için, sadeleştirilmiş hesaplama esaslarına göre boyutlandırma yapılmış ve türbinin ana boyutları aşağıdaki gibi elde edilmiştir [34-36]: d=1.42cm Su jeti çapı U=20.61 m/sn Çevresel hız C 1 =43.98 m/sn Su jeti mutlak hızı b=4.41 cm Kepçe genişliği h= 3.41 cm Kepçe boyu t=1.28 cm Kepçe derinliği Z=43 Adet Kepçe Sayısı D=39.38 cm Çark çapı D a =43.48 cm Çarkın dış çapı n t = 1000 dev/dak Türbin devir sayısı Bu çalışmadaki Pelton Türbini, yukarda hesaplanan parametrelere bağlı olarak ve yerel imkanlarla üretilmiştir. Bir sonraki aşama, sistemde kullanılacak senkron generatörün parametrelerinin belirlenmesidir. Pelton türbinin üretebileceği mekanik güç göz önüne alındığında kullanılacak olan generatörün gücü yaklaşık olarak 5 kw tır. Türbinle generatör akuple olduğundan mekanik hızları aynıdır. Generatör ulusal şebekeye paralel bağlanmak istendiğinden, frekansı 50 Hz olacaktır. Bu bilgiler ışığında senkron generatörün hem türü hem de kutup sayısı ortaya çıkmıştır. Yüksek hızlı olduğu için yuvarlak rotorlu olması tercih sebebidir. Kutup sayısı 6 kutup çifti sayısı ise 3 olacaktır. Bu bilgilere göre üretimi yaptırılan generatörün belirli parametreleri aşağıda verilmiştir: S= 6,25 kva Görünür güç P= 5 kw Aktif güç I=9 A Hat akımı U H /U HH =231/400 V Faz-nötr/Faz-faz gerilimi n g = 1000 d/d, Devir sayısı f=50 Hz Frekans p=3 Kutup çifti sayısı cos = 0,8 Güç faktörü U f = 39 V Uyartım gerilimi I f =3,2 A Uyartım akımı C. Kontrolör Kısmının Tasarımı Bu kısımda PLC, sistemdeki türbine iletilen suyun debisi ve düşüsünü, senkron generatörün üretmiş olduğu gerilimin genliğini, frekansını ve akım bilgilerini alarak sistemin kontrolü için gerekli hesaplamaları yapar. Generatörün üretmiş olduğu aktif güç talep edilen güce göre farklılık arz ettiğinde, generatör frekansında ve gerilimde bir değişme olacaktır. İlk olarak frekansını düzeltmek için lineer etkili aktüvatör devreye girerek en kısa sürede generatör devir sayısını istenen frekans değerine getirecek şekilde değiştirir. Generatörden çekilen reaktif güçte bir değişme olduğunda generatör gerilimi değişecektir. Bu durumda PLC ile kontrol edilen ayarlı gerilim kaynağı kullanılarak generatör uyartım akımı değiştirilir ve generatörün uç gerilimi istenen değere getirilir. Sistem, frekans 208

4 Kapalı Çevrim Çalışan Çok Küçük Bir Hidroelektrik Santral Prototipinin Tasarımı ve gerilimin kontrolü için klasik kontrolör ve akıllı sistemler kullanılmasına uygun olarak tasarlanmıştır. Bu amaçla, Bulanık mantık ve Yapay Sinir Ağı uygulamalarının çalıştırılabileceği bir PLC seçilmiş ve S7/300 CPU 314C-2DP Compact mikrokontrolörü kullanılmıştır [37]. Bilgisayar Operatör Paneli Profibus PLC S7/300 Şebeke RST Şekil 7 deki devreler, generatörü istenen gerilim değerine getirebilmek için uyartım akımı kontrolünde kullanılmaktadır. Burada asıl işlemler PLC tarafından yapılmaktadır. Gerekli hesaplamaları yapan PLC, hesapladığı bu değeri analog olarak PWM işaret üreten ara devreye iletir ve bu devrenin çıkışı da sürme işareti olarak güç anahtarına iletilir. Sonuç olarak PLC nin göndermiş olduğu değere göre uyartım devresine uygulanan gerilimin ortalama değeri değiştirilir. Tasarımı, yukarda sırası ile ifade edilen kapalı çevrim çok küçük güçlü HES prototipinin genel görünümleri Şekil 8 ve Şekil 9 da verilmiştir. Debimetre Basınç Sensörü Senkronoskop Generatör Lineer Aktüvatör Akım Algılayıcı DC Kıyıcı RST Gerilim Algılayıcı + - Uyartım sargısı Şekil 5: Sistemin kontrol-kumanda kısmı Şekil 7: PWM üreteci ve DC kıyıcı devresi III. SONUÇLAR Sistemdeki bilinmesi gereken tüm elektriksel ve diğer bilgilerin izlenebilmesi ve gerektiğinde müdahale edilebilmesi için sisteme OP170B MONO operatör paneli eklenmiştir. Şekil 6 daki senkronoskop devresi, generatörün ürettiği enerjiyi ulusal şebekeye aktarabilmesi için generatör ve şebekeyi izleyerek şartların uygun olması durumunda generatörü şebekeye paralel bağlayacak ve PLC ye ilgili bilgiyi gönderebilecek şekilde tasarlanmıştır [38]. Yapımı gerçekleştirilen kapalı çevrim çok küçük güçlü HES prototipi ile; Çok küçük HES lerde kullanılan türbinlerin karmaşık hesaplamalar kullanılmadan, yerel imkanlarla da üretebileceğini ortaya konulmuştur. Laboratuvar ortamında HES lerin tasarımı ve kontrol yöntemlerinin geliştirilmesi ile ilgili olarak, klasik kontrol (PI, PID, PD vs.), bulanık mantık, yapay sinir ağları ve hibrit uygulamalar gibi bir çok çalışmayı yapma imkanı elde edilmiştir. TEŞEKKÜR Pelton türbini ile hidrolik kısmın üretim ve kurulumunda büyük katkısı olan Sayın Mehmet PEKCOŞKUN a teşekkürü bir borç biliriz. Şekil 6: Senkronoskop devresi 209

5 M.T. Özdemir, A. Orhan ve M. Cebeci Şekil 8: Kapalı Çevrim Sisteminin Genel Görünümü (a) 210

6 Kapalı Çevrim Çalışan Çok Küçük Bir Hidroelektrik Santral Prototipinin Tasarımı (b) Şekil 9: Gerçekleştirilen Kapalı Çevrim Sisteminin Genel Görünümleri (a) Hidrolik-Elektromekanik Kısmın Genel Görünümü (b) AC Yük ( R+L+C ) ve Kontrolörlerin (PC, PLC, OP Paneli vb ) Genel Görünümü KAYNAKLAR [1] V.Eroğlu, Tek sorun para, Global Enerji, Mart, sayı:19, syf: EİE, 2006 [2] A.Gurbuz, O.Yılmaz, International Congress On River Basin Management, , 2007, Sustainable Energy Supply Studies In Turkey And The Role Of EİE, 22 to 24 march, 2007 in Antalya [3] M.T. Gençoğlu, M. Cebeci, Büyük Hidroelektrik Santrallar İle Küçük Hidroelektrik Santralların Karşılaştırılması, YEKSEM '2001 Yenilenebilir Enerji Kaynakları Sempozyumu, , İZMİR, Ocak, 2001 [4] UNIDO, Small Hydro Power, Bulletin, [5] M.T. Özdemir, İ.H. Dağhan, A. Orhan, M. Cebeci, "Türkiye'nin Enerji Politikasında Küçük ve Çok Küçük Hidroelektrik Santrallerin Yeri ve Önemi", İCANAS 38, Eylül 2007, Ankara, Türkiye [6] A. Harvey, Micro-Hydro Design Manual, London: IT Publications Ltd, [7] P. Fraenkel, O. Paish, V. Bokalders, A. Harvey A. Brown, R. Edwards Micro-Hydro Power: a guide for development workers London: IT Publications Ltd, [8] S. Fulford, P. Mosley, A. Gill, Recommendations on the use of microhydro power in rural development, Journal of International Development 2000;12: John Wiley & Sons Ltd. [9] S. Khennas, A. Barnett, Best Practices for Sustainable Development of Micro-Hydro in Developing Countries, ESMAP Technical Paper 006, IBRD, World Bank, [10] O. Paish, Micro-Hydro Power: Status And Prospects, Journal of Power and Energy, Professional Engineering Publishing [11] M. Chennani, I. Salhi, S. Doubabi, Study of the regulation of a micro hydroelectric power plant prototype, The International Scientific Journal for Alternative Energy and Ecology 2008;5(6). [12] K. Natarajan, Robust PID controller design for hydroturbines, IEEE Transactions on Energy Conversion September 2005;20(3):661e7. [13] M. Hanmandlu, H. Goyal, Proposing a new advanced control technique for micro hydro power plants, Electrical Power and Energy Systems 2008;30:272e82. [14] I. Salhi, M. Chennani, S. Doubabi, N. Ezziani, Modeling and regulation of a micro hydroelectric power plant IEEE International Symposium on Industrial Electronics; July 2008, Cambridge, UK. [15] I. Salhi, S. Doubabi, Fuzzy controller for frequency regulation and water energy save on micro-hydro electrical power plants, International Renewable Energy Congress. Nov 5-7, Tunisia [16] I. Salhi, S. Doubabi, N. Essounbouli, Fuzzy Control of Mirco Hydro Power Plants, The 5th IET International Conference on Power Electronics, Machines and Drives (PEMD2010), Brighton (UK), april [17] R.M. Johnson, J.H. Chow, M.V. Dillon, Pelton Turbine Deflector Overspeed Control for a Small Power System, IEEE Trans. on Power Systems, vol. 19, no. 2, May 2004 [18] A.L. Elshafei, K.A. El-Metwally, A.A. Shaltout, A variable-structure adaptive fuzzy-logic stabilizer for single and multi-machine power systems, Elsevier, Control Engineering Practice , [19] S.A. Al-Osaimi, A. Abdennour, A.A. Al-Sulaiman, Hardware implementation of a fuzzy logic stabilizer on a laboratory scale power system, Elsevier, Electric Power Systems Research 9 15, [20] D. Sumina, G. Erceg, T. Idzotic, Excitation control of a synchronous generator using fuzzy logic stabilizing controller, Power Electronics and Applications, 2005 European Conference on Publication, 6 pp.-p.6 [21] S. Arnalte, Fuzzy logic-based voltage control of a synchronous generator, International Journal of Electrical Engineering Education, Volume 37 Issue 4, October 2000, pp [22] M.K. Eker, İ.H. Altas, A Fuzzy Voltage Regulator (FVR) for a Standalone Synchronous Generator, journal Electric Power Components and Systems, Volume 35, Issue 4 April 2007, pages [23] M.B Djukanovic, M.S. Calovic, B.V. Vesovic, D.J. Sobajic, Neuro- Fuzzy controller of low head hydropower plants using adaptive-network based fuzzy inference system, IEEE Transactions on Energy Conversion, Vol.12, No.4,

7 M.T. Özdemir, A. Orhan ve M. Cebeci [24] P.K. Dash, A.C. Liew, B.R. Mishra, An adaptive PID stabilizer for power systems using fuzzy logic, Elsevier, Electric Power Systems Research, , [25] M.A. Abido, Y.L. Abdel-Magid, A Hybrid Neuro-fuzzy Power System Stabilizer for Multimachine Power Systems, IEEE Transactions on Power Systems, Vol.13, No.4, [26] M.A. Abido, Y.L. Abdel-Magid, A fuzzy basis function network based power system stabilizer for generator excitation control, Electric Pow. Sys. Research, 49, 11-19, [27] N. Hosseinzadeh, A. Kalam, A Direct Adaptive Fuzzy Power System Stabilizer, IEEE Transactions on Energy Conversion, Vol.14, No.4, [28] H. Chung, J. Lee, S. Joo, D. Chung, S. Kim, M. Chung, Application of Fuzzy PID Controller for Stabilization of Power System, IEEE International Fuzzy Systems Conference Proceedings, 1999, August, 22-25, Seoul, Korea. [29] Y.L. Karnavas, D.P. Papadopoulos, Excitation Control of Power- Generating System Based on Fuzzy Logic and Neural Networks, ETEP, Vol.10, No.4, [30] O.P. Malik, Amalgamation of adaptive control and AI techniques applications to generator excitation control, Pergamon, Annual Reviews in Control, , [31] D.S. Henderson, D.E. Macphemn, "Development of a Three-Phase Electronic Load Governor for Micro Hydro Generation", Roceedings 25th UPEC, 1990, Aberdeen, UK. [32] D.S. Henderson,"Recent Developments of an Electronic Load Governor for Micro Hydroelectric Ocneraton", Roceedlings HIDROENERGIA 93, 1993, Munich, Germany [33] D.S. Henderson, An advanced electronic load governor for control of Micro hydroelectric power generation, IEEE Trans. Energy Convers, vol. 13, no.3, pp: , Sep [34] Inversin, A.R., A Pelton Micro-Hydro Prototype Design, Appropriate Technology Development Institute, Lae, 1980 [35] Eisenring, M., Micro Pelton Turbines, MHPG Series, Volume 9, 1991, St. Gallen: SKAT, and GATE: Eschborn, [36] Thake, J, The micro-hydro Pelton turbine manual: Design, Manufacture and Installation for Small-scale Hydropower, ITDG Publishing, UK, 2000, pp [37] CS7_STPCS71_complete_English_2010.pdf [38] M.T. Özdemir, A. Orhan, Senkron Generatörün Pic Mikrodenetleyicisi İle Paralele Alınması, TOK'09 Otomatik Kontrol Ulusal Toplantısı YTÜ, Ekim 2009, İstanbul 212

ÇOK KÜÇÜK HİDROLİK POTANSİYELLERİN ENERJİ ÜRETİM AMACI İLE YEREL İMKANLARLA DEĞERLENDİRİLMESİ. Mahmut Temel ÖZDEMİR 1, Ahmet ORHAN 1,Mehmet CEBECİ 1

ÇOK KÜÇÜK HİDROLİK POTANSİYELLERİN ENERJİ ÜRETİM AMACI İLE YEREL İMKANLARLA DEĞERLENDİRİLMESİ. Mahmut Temel ÖZDEMİR 1, Ahmet ORHAN 1,Mehmet CEBECİ 1 ÇOK KÜÇÜK HİDROLİK POTANSİYELLERİN ENERJİ ÜRETİM AMACI İLE YEREL İMKANLARLA DEĞERLENDİRİLMESİ Mahmut Temel ÖZDEMİR 1, Ahmet ORHAN 1,Mehmet CEBECİ 1 1 Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Fırat Üniversitesi

Detaylı

TEK BÖLGELİ GÜÇ SİSTEMLERİNDE BULANIK MANTIK İLE YÜK FREKANS KONTRÜLÜ

TEK BÖLGELİ GÜÇ SİSTEMLERİNDE BULANIK MANTIK İLE YÜK FREKANS KONTRÜLÜ TEKNOLOJİ, Yıl 5, (2002), Sayı 3-4, 73-77 TEKNOLOJİ TEK BÖLGELİ GÜÇ SİSTEMLERİNDE BULANIK MANTIK İLE YÜK FREKANS KONTRÜLÜ Ertuğrul ÇAM İlhan KOCAARSLAN Kırıkkale Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Elektrik-Elektronik

Detaylı

DENEYSAN EĞİTİM CİHAZLARI SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ.

DENEYSAN EĞİTİM CİHAZLARI SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ. DENEY FÖYLERİ DENEYSAN EĞİTİM CİHAZLARI SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ. Küçük Sanayi sitesi 12 Ekim Cad. 52.Sok. No:18A BALIKESİR Tel:0266 2461075 Faks:0266 2460948 http://www.deneysan.com mail: deneysan@deneysan.com

Detaylı

HİDROLİK MAKİNALAR YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI

HİDROLİK MAKİNALAR YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI HİDROLİK MAKİNALAR YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI HİDROLİK TÜRBİN ANALİZ VE DİZAYN ESASLARI Hidrolik türbinler, su kaynaklarının yerçekimi potansiyelinden, akan suyun kinetik enerjisinden ya da her ikisinin

Detaylı

BİR MİKRO-HİDRO ÖRNEĞİ: KAYABOĞAZI BARAJI

BİR MİKRO-HİDRO ÖRNEĞİ: KAYABOĞAZI BARAJI BİR MİKRO-HİDRO ÖRNEĞİ: KAYABOĞAZI BARAJI Yılmaz ASLAN 1, Celal YAŞAR, M. Çağatay KARABÖRK 3 1, Dumlupınar Üniversitesi Mühendislik Fak., Elektrik-Elektronik Müh. Bölümü, 431, Kütahya 3 Dumlupınar Üniversitesi

Detaylı

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI RÜZGAR ENERJİSİ SİSTEMLERİ Eğitim Merkezi Projesi

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI RÜZGAR ENERJİSİ SİSTEMLERİ Eğitim Merkezi Projesi YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI RÜZGAR ENERJİSİ SİSTEMLERİ Eğitim Merkezi Projesi Konu Başlıkları Enerjide değişim Enerji sistemleri mühendisliği Rüzgar enerjisi Rüzgar enerjisi eğitim müfredatı Eğitim

Detaylı

Üç Fazlı Sincap Kafesli bir Asenkron Motorun Matlab/Simulink Ortamında Dolaylı Vektör Kontrol Benzetimi

Üç Fazlı Sincap Kafesli bir Asenkron Motorun Matlab/Simulink Ortamında Dolaylı Vektör Kontrol Benzetimi Araştırma Makalesi Adıyaman Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi (05) 6-7 Üç Fazlı Sincap Kafesli bir Asenkron Motorun Matlab/Simulink Ortamında Dolaylı Vektör Kontrol Benzetimi Ahmet NUR *, Zeki

Detaylı

Mikro ve mini hidroelektrik santralleri için mikrodenetleyici tabanlı bir elektronik governor sisteminin tasarımı

Mikro ve mini hidroelektrik santralleri için mikrodenetleyici tabanlı bir elektronik governor sisteminin tasarımı 130 Mikro ve mini hidroelektrik santralleri için mikrodenetleyici tabanlı bir elektronik governor sisteminin tasarımı Adem DALCALI*, Emre ÇELİK, Serdal ARSLAN Gazi Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi,

Detaylı

HES NEDİR? SUYUN YERÇEKİMİNE BAĞLI POTANSİYEL ENERJİSİNİN, ELEKTRİK ENERJİSİNE DÖNÜŞTÜRÜLDÜĞÜ SANTRALLERDİR

HES NEDİR? SUYUN YERÇEKİMİNE BAĞLI POTANSİYEL ENERJİSİNİN, ELEKTRİK ENERJİSİNE DÖNÜŞTÜRÜLDÜĞÜ SANTRALLERDİR HES NEDİR? SUYUN YERÇEKİMİNE BAĞLI POTANSİYEL ENERJİSİNİN, ELEKTRİK ENERJİSİNE DÖNÜŞTÜRÜLDÜĞÜ SANTRALLERDİR HİDROELEKTRİK SANTRALLERİ TÜRLERİ AKARSU TİPİ(BARAJSIZ) HİDROELEKTRİK SANTRALLER DEPO TİPİ(BARAJLI

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Mustafa NİL

Yrd. Doç. Dr. Mustafa NİL Yrd. Doç. Dr. Mustafa NİL ÖĞRENİM DURUMU Derece Üniversite Bölüm / Program Fırat Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Y. Kocaeli Üniversitesi Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Ana Bilim Dalı

Detaylı

ELEKTRİK MOTORLARI VE SÜRÜCÜLER ELEKTRİK MOTORLARINDA DENETİM PRENSİPLERİ

ELEKTRİK MOTORLARI VE SÜRÜCÜLER ELEKTRİK MOTORLARINDA DENETİM PRENSİPLERİ BÖLÜM 2 ELEKTRİK MOTORLARINDA DENETİM PRENSİPLERİ 2.1.OTOMATİK KONTROL SİSTEMLERİNE GİRİŞ Otomatik kontrol sistemleri, günün teknolojik gelişmesine paralel olarak üzerinde en çok çalışılan bir konu olmuştur.

Detaylı

ELEKTRİK MÜHENDİSLİĞİ MÜFREDAT REVİZYONU

ELEKTRİK MÜHENDİSLİĞİ MÜFREDAT REVİZYONU ELEKTRİK MÜHENDİSLİĞİ MÜFREDAT REVİZYONU I. YARIYIL MATEMATİK I 3+1 Zorunlu 6 FİZİK I 2+1 Zorunlu 4 KİMYA 2+1 Zorunlu 4 ELEKTRİK MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ 2+0 Zorunlu 2 TEKNİK RESİM 1+2 Zorunlu 5 TÜRK DİLİ

Detaylı

İNVERTER ENTEGRELİ MOTORLAR

İNVERTER ENTEGRELİ MOTORLAR İNVERTER ENTEGRELİ MOTORLAR ENTEGRE MOTOR ÇÖZÜMLERİ Günümüzde enerji kaynakları hızla tükenirken enerjiye olan talep aynı oranda artmaktadır. Bununla beraber enerji maliyetleri artmakta ve enerjinin optimum

Detaylı

FRANCİS TÜRBİNİ DENEY SİMÜLASYONU

FRANCİS TÜRBİNİ DENEY SİMÜLASYONU 1 COK-0430T 2 COK-0430T FRANCİS TÜRBİN DENEYİ DENEYİN AMACI: Francis türbinin çalışma prensibini uygulamalı olarak öğrenmek ve performans karakteristiklerinin deneysel olarak ölçülmesi ile performans karakteristik

Detaylı

Doç. Dr. Raşit ATA. ÖĞRENİM DURUMU Derece Üniversite Bölüm / Program Yıllar Lisans Yıldız Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliği 1987-1991

Doç. Dr. Raşit ATA. ÖĞRENİM DURUMU Derece Üniversite Bölüm / Program Yıllar Lisans Yıldız Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliği 1987-1991 Doç. Dr. Raşit ATA ÖĞRENİM DURUMU Derece Üniversite Bölüm / Program Yıllar Yıldız Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliği 987-99 Y. Yıldız Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliği A.B.D. Elektrik Programı

Detaylı

AKADEMİK ÖZGEÇMİŞ VE YAYIN LİSTESİ

AKADEMİK ÖZGEÇMİŞ VE YAYIN LİSTESİ AKADEMİK ÖZGEÇMİŞ VE YAYIN LİSTESİ 1. Adı Soyadı : Ali UYUMAZ İletişim Bilgileri Adres : Telefon : (0212) 285 34 15 / 3718 Mail : uyumaz@itu.edu.tr 2. Doğum - Tarihi : 04.02.1952 3. Unvanı : Yrd. Doç.

Detaylı

Elektrik. Rüzgardan ve Sudan Elektrik eldesinde Kullanılan Sistemler

Elektrik. Rüzgardan ve Sudan Elektrik eldesinde Kullanılan Sistemler Elektrik Rüzgardan ve Sudan Elektrik eldesinde Kullanılan Sistemler Rüzgar enerjisi değişime uğramış güneş enerjisidir: Güneş enerjisinin karalan, denizleri ve atmosferi her yerde özdeş ısıtmamasından

Detaylı

BİR FAZ BEŞ SEVİYELİ İNVERTER TASARIMI VE UYGULAMASI

BİR FAZ BEŞ SEVİYELİ İNVERTER TASARIMI VE UYGULAMASI BİR FAZ BEŞ SEVİYELİ İNVERTER TASARIMI VE UYGULAMASI Sabri ÇAMUR 1 Birol ARİFOĞLU 2 Ersoy BEŞER 3 Esra KANDEMİR BEŞER 4 Elektrik Mühendisliği Bölümü Mühendislik Fakültesi Kocaeli Üniversitesi, 41100, İzmit,

Detaylı

DETERM INING THE M OST SUITABL E RENEWEABLE ENERGY RESOURCES USING ANALYTICALNETWORK PROCESS APPROACH

DETERM INING THE M OST SUITABL E RENEWEABLE ENERGY RESOURCES USING ANALYTICALNETWORK PROCESS APPROACH 380 10th International Clean Energy Symposium, 24-26 October 2016, Istanbul, Turkey LE DETERM INING THE M OST SUITABL E RENEWEABLE ENERGY RESOURCES USING ANALYTICALNETWORK PROCESS APPROACH Fatma TARAF

Detaylı

ĐKĐ ALANLI TERMĐK GÜÇ SĐTEMĐNDE YÜK- FREKANS KONTROLÜ

ĐKĐ ALANLI TERMĐK GÜÇ SĐTEMĐNDE YÜK- FREKANS KONTROLÜ ĐKĐ ALANLI TERMĐK GÜÇ SĐTEMĐNDE YÜK FREKANS KONTROLÜ Beyda Taşar, Mehmet Özdemir 2 Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü Tunceli Üniversitesi, Tunceli btasar@tunceli.edu.tr 2 Elektrik ve Elektronik

Detaylı

Elektrikli Araçlar İçin Çift Çevrim Destekli DA Motor Kontrol Uygulaması

Elektrikli Araçlar İçin Çift Çevrim Destekli DA Motor Kontrol Uygulaması Elektrikli Araçlar İçin Çift Çevrim Destekli DA Motor Kontrol Uygulaması A. M. Sharaf 1 İ. H. Altaş 2 Emre Özkop 3 1 Elektrik ve Bilgisayar Mühendisliği Bölümü, Ne Brunsick Üniversitesi, Kanada 2,3 Elektrik-Elektronik

Detaylı

SOFTWARE ENGINEERS EDUCATION SOFTWARE REQUIREMENTS/ INSPECTION RESEARCH FINANCIAL INFORMATION SYSTEMS DISASTER MANAGEMENT INFORMATION SYSTEMS

SOFTWARE ENGINEERS EDUCATION SOFTWARE REQUIREMENTS/ INSPECTION RESEARCH FINANCIAL INFORMATION SYSTEMS DISASTER MANAGEMENT INFORMATION SYSTEMS SOFTWARE REQUIREMENTS/ INSPECTION SOFTWARE ENGINEERS EDUCATION RESEARCH FINANCIAL INFORMATION SYSTEMS DISASTER MANAGEMENT INFORMATION SYSTEMS SOFTWARE REQUIREMENTS/ INSPECTION Ö. Albayrak, J. C. Carver,

Detaylı

1. YARIYIL / SEMESTER 1 2. YARIYIL / SEMESTER 2

1. YARIYIL / SEMESTER 1 2. YARIYIL / SEMESTER 2 T.C. NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE MİMARLIK FAKÜLTESİ, ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ, 2017-2018 AKADEMİK YILI ÖĞRETİM PLANI T.C. NECMETTIN ERBAKAN UNIVERSITY ENGINEERING AND ARCHITECTURE

Detaylı

TÜRKĐYEDE KURULU RÜZGAR SANTRALLERĐNDE KULLANILAN GENERATÖRLERĐN KARŞILAŞTIRILMASI

TÜRKĐYEDE KURULU RÜZGAR SANTRALLERĐNDE KULLANILAN GENERATÖRLERĐN KARŞILAŞTIRILMASI TÜRKĐYEDE KURULU RÜZGAR SANTRALLERĐNDE KULLANILAN GENERATÖRLERĐN KARŞILAŞTIRILMASI Erkan DURSUN, Adnan KAKĐLLĐ Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Elektrik Eğitimi Bölümü ÖZET Rüzgar türbinleri;

Detaylı

EVK Enerji Verimliliği, Kalitesi Sempozyumu ve Sergisi Haziran 2015, Sakarya

EVK Enerji Verimliliği, Kalitesi Sempozyumu ve Sergisi Haziran 2015, Sakarya 6. Enerji Verimliliği, Kalitesi Sempozyumu ve Sergisi 04-06 Haziran 2015, Sakarya KÜÇÜK RÜZGAR TÜRBİNLERİ İÇİN ŞEBEKE BAĞLANTILI 3-FAZLI 3-SEVİYELİ T-TİPİ DÖNÜŞTÜRÜCÜ DENETİMİ İbrahim Günesen gunesen_81@hotmail.com

Detaylı

Öğr.Gör. H. Zeki DİRİL

Öğr.Gör. H. Zeki DİRİL Öğr.Gör. H. Zeki DİRİL BÖLÜMÜ Makine DOĞUM TARİHİ.06.960 TELEFON NO 0236 234 44 6 FAKS 0236 234 44 5 E-POSTA hzekidiril@gmail.com YABANCI DİL İngilizce EĞİTİM Mezuniyet Yılı Üniversite Bölümü ÖN LİSANS

Detaylı

Termik Türbinli Bir Alanlı Güç Sisteminin Bulanık Mantık Tabanlı Kontrolör İle Yük Frekans Kontrolü Analizi

Termik Türbinli Bir Alanlı Güç Sisteminin Bulanık Mantık Tabanlı Kontrolör İle Yük Frekans Kontrolü Analizi 6 th International Advanced Technologies Symposium (IATS 11), 1618 May 2011, Elazığ, Turkey Termik Türbinli Bir Alanlı Güç Sisteminin Bulanık Mantık Tabanlı Kontrolör İle Yük Frekans Kontrolü Analizi II.

Detaylı

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ Fen Bilimleri Enstitüsü, Elektrik Elektronik Mühendisliği Anabilim Dalı (DR) Mezuniyet Derecesi: 3.94/4.00

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ Fen Bilimleri Enstitüsü, Elektrik Elektronik Mühendisliği Anabilim Dalı (DR) Mezuniyet Derecesi: 3.94/4.00 TAHSİN KÖROĞLU DR. ÖĞR. ÜYESİ Uyruğu Medeni Durumu Doğum Tarihi & Yeri Adres : T.C. : Evli : 24.09.1985, Adana : Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Otomotiv Mühendisliği Bölümü

Detaylı

FRANCİS TÜRBİN DENEYİ

FRANCİS TÜRBİN DENEYİ ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK 407 MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI II DERSİ FRANCİS TÜRBİN DENEYİ Hazırlayan Yrd.Doç.Dr. Mustafa ÖZBEY SAMSUN 1/6 FRANCİS

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ. Derece Alan Üniversite Yıl Mühendislik Fakültesi, Elektrik-Elektronik Mühendisliği Üniversitesi

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ. Derece Alan Üniversite Yıl Mühendislik Fakültesi, Elektrik-Elektronik Mühendisliği Üniversitesi ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ 1. Adı Soyadı : Hilmi ZENK 2. Doğum Yeri : Giresun 3. Unvanı : Yardımcı Doçent Doktor 4. Öğrenim Durumu Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Mühendislik Fakültesi, Dumlupınar Elektrik-Elektronik

Detaylı

AA Motorlarında Yol Verme, Motor Seçimi Yrd. Doç. Dr. Aytaç Gören

AA Motorlarında Yol Verme, Motor Seçimi Yrd. Doç. Dr. Aytaç Gören 04.12.2011 AA Motorlarında Yol Verme, Motor Seçimi Yrd. Doç. Dr. Aytaç Gören İçerik AA Motorlarının Kumanda Teknikleri Kumanda Elemanları na Yol Verme Uygulama Soruları 25.11.2011 2 http://people.deu.edu.tr/aytac.goren

Detaylı

Belirsiz Katsayılar Metodu ile PWM Kontrollü Buck Tipi Dönüştürücü Devre Analizi

Belirsiz Katsayılar Metodu ile PWM Kontrollü Buck Tipi Dönüştürücü Devre Analizi CBÜ Fen Bil. Dergi., Cilt 11, Sayı, 11-16 s. CBU J. of Sci., Volume 11, Issue, p 11-16 Belirsiz Katsayılar Metodu ile PWM Kontrollü Buck Tipi Dönüştürücü Devre Analizi Anıl Kuç 1*, Mustafa Nil *, İlker

Detaylı

2013 SEKTÖR RAPORU TEMSAN TÜRKİYE ELEKTROMEKANİK SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

2013 SEKTÖR RAPORU TEMSAN TÜRKİYE ELEKTROMEKANİK SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TEMSAN TÜRKİYE ELEKTROMEKANİK SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DÜNYADA ELEKTRİK ENERJİSİ SEKTÖRÜNÜN GÖRÜNÜMÜ Bilindiği üzere, elektrik enerjisi tüketimi gelişmişliğin göstergesidir. Bir ülkedeki kişi başına düşen

Detaylı

Yrd.Doç. Elektrik-ElektronikMüh. Böl. Mühendislik Fakültesi Bülent Ecevit Üniversitesi Oda No: 111 İncivezMah. 67100, Merkez/Zonguldak/Türkiye

Yrd.Doç. Elektrik-ElektronikMüh. Böl. Mühendislik Fakültesi Bülent Ecevit Üniversitesi Oda No: 111 İncivezMah. 67100, Merkez/Zonguldak/Türkiye İbrahim ALIŞKAN 1 Elektrik Dr. & Endüstri Müh. Yrd.Doç. Elektrik-ElektronikMüh. Böl. Mühendislik Fakültesi Bülent Ecevit Üniversitesi Oda No: 111 İncivezMah. 67100, Merkez/Zonguldak/Türkiye İletişim ve

Detaylı

Örneğin bir önceki soruda verilen rüzgâr santralinin kapasite faktörünü bulmak istersek

Örneğin bir önceki soruda verilen rüzgâr santralinin kapasite faktörünü bulmak istersek KAPASİTE FAKTÖRÜ VE ENERJİ TAHMİNİ Kapasite faktörü (KF) bir santralin ne kadar verimli kullanıldığını gösteren bir parametredir. Santralin nominal gücü ile yıllık sağladığı enerji miktarı arasında ilişki

Detaylı

Hidrostatik Güç İletimi. Vedat Temiz

Hidrostatik Güç İletimi. Vedat Temiz Hidrostatik Güç İletimi Vedat Temiz Tanım Hidrolik pompa ve motor kullanarak bir sıvı yardımıyla gücün aktarılmasıdır. Hidrolik Pompa: Pompa milinin her turunda (dönmesinde) sabit bir miktar sıvı hareketi

Detaylı

2012 SEKTÖR RAPORU TEMSAN TÜRKİYE ELEKTROMEKANİK SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

2012 SEKTÖR RAPORU TEMSAN TÜRKİYE ELEKTROMEKANİK SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TEMSAN TÜRKİYE ELEKTROMEKANİK SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DÜNYADA ELEKTRİK ENERJİSİ SEKTÖRÜNÜN GÖRÜNÜMÜ Bilindiği üzere, elektrik enerjisi tüketimi gelişmişliğin göstergesidir. Bir ülkedeki kişi başına düşen

Detaylı

1. YARIYIL / SEMESTER 1 2. YARIYIL / SEMESTER 2

1. YARIYIL / SEMESTER 1 2. YARIYIL / SEMESTER 2 T.C. NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE MİMARLIK FAKÜLTESİ, ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ, 2018-2019 AKADEMİK YILI ÖĞRETİM PLANI T.C. NECMETTIN ERBAKAN UNIVERSITY ENGINEERING AND ARCHITECTURE

Detaylı

Öğr. Gör. Hakan AÇIKGÖZ ün Özgeçmişi

Öğr. Gör. Hakan AÇIKGÖZ ün Özgeçmişi Ünvanı Adı-Soyadı Öğr. Gör. Hakan AÇIKGÖZ ün Özgeçmişi Öğretim Görevlisi Hakan AÇIKGÖZ Doğum Tarihi ve Yeri Fakülte/Yüksekokul Bölüm E-posta/Web 1984-Kahramanmaraş Meslek Yüksekokulu Elektrik ve Enerji

Detaylı

MİNİ VE MİKRO DÜZEYDE HİDROLİK ENERJİDEN YARARLANMA YOLLARI

MİNİ VE MİKRO DÜZEYDE HİDROLİK ENERJİDEN YARARLANMA YOLLARI MİNİ VE MİKRO DÜZEYDE HİDROLİK ENERJİDEN YARARLANMA YOLLARI Ender DUYMUŞ, A. Özden ERTÖZ Vansan Makina Sanayi, ARGE Bölümü ÖZET Bütün dünyada küresel ısınmanın sebebi olan havaya atılan sera gazlarının

Detaylı

BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ MEKATRONİK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ FAALİYET RAPORU

BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ MEKATRONİK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ FAALİYET RAPORU BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ MEKATRONİK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ FAALİYET RAPORU MERKEZDE YÜRÜTÜLEN PROJELER Proje Adı Yürütücüsü Desteklendiği Fon Başlangıç Tarihi Durumu EUMECHA-PRO European Mechatronics

Detaylı

ENERJİ ÜRETİMİ VE SULAMA KRİTERLERİNE GÖRE REZERVUAR KAPASİTE OPTİMİZASYONU

ENERJİ ÜRETİMİ VE SULAMA KRİTERLERİNE GÖRE REZERVUAR KAPASİTE OPTİMİZASYONU ENERJİ ÜRETİMİ VE SULAMA KRİTERLERİNE GÖRE REZERVUAR KAPASİTE OPTİMİZASYONU II. Su Yapıları Konferansı, Diyarbakır, 16 18.9.211 Hazırlayanlar; Burcu Ersoy (FICHTNER, Türkiye) Ronald Haselsteiner (ENERJISA,

Detaylı

DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ ZAFER DALAR ÖZGEÇMİŞ VE ESER LİSTESİ

DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ ZAFER DALAR ÖZGEÇMİŞ VE ESER LİSTESİ 1. Adı Soyadı: Ali Zafer DALAR 2. Doğum Tarihi: 23.07.1986 3. Unvanı: Dr. Öğr. Üyesi 4. Öğrenim Durumu: DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ ZAFER DALAR ÖZGEÇMİŞ VE ESER LİSTESİ Derece Alan Üniversite Yıl Lisans İstatistik

Detaylı

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ AKIŞKANLAR MEKANİĞİ LABORATUARI

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ AKIŞKANLAR MEKANİĞİ LABORATUARI ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ AKIŞKANLAR MEKANİĞİ LABORATUARI DENEY FÖYÜ DENEY ADI SERİ-PARALEL BAĞLI POMPA DENEYİ DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİ DENEYİ YAPTIRAN

Detaylı

MKT2012,Proje Tabanlı Mekatronik Eğitim Çalıştayı, 25-27 Mayıs 2012, Çankırı-Ilgaz, TÜRKĐYE

MKT2012,Proje Tabanlı Mekatronik Eğitim Çalıştayı, 25-27 Mayıs 2012, Çankırı-Ilgaz, TÜRKĐYE GERÇEK ZAMAN SAATİ VE MİKRODENTLEYİCİ KULLANAN GÜNEŞ TAKİP SİSTEMİ SOLAR TRACKING SYSTEM USING REAL TIME CLOCK AND MICROCONTROLLER İbrahim YILDIZÖZ & Ahmet GEMEÇ, Kastamonu Üniversitesi, Kastamonu Meslek

Detaylı

Haftanın Amacı: Asenkron motorun hız ayar ve frenleme tekniklerinin kavranmasıdır.

Haftanın Amacı: Asenkron motorun hız ayar ve frenleme tekniklerinin kavranmasıdır. ASENKRON MOTORLARDA HIZ AYARI ve FRENLEME Haftanın Amacı: Asenkron motorun hız ayar ve frenleme tekniklerinin kavranmasıdır. Giriş Bilindiği üzere asenkron motorun rotor hızı, döner alan hızını (n s )

Detaylı

ENDÜSTRİYEL BİR TESİSTE DİNAMİK KOMPANZASYON UYGULAMASI

ENDÜSTRİYEL BİR TESİSTE DİNAMİK KOMPANZASYON UYGULAMASI ENDÜSTRİYEL BİR TESİSTE DİNAMİK KOMPANZASYON UYGULAMASI Özgür GENCER Semra ÖZTÜRK Tarık ERFİDAN Kocaeli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Elektrik Mühendisliği Bölümü, Kocaeli San-el Mühendislik Elektrik

Detaylı

RÜZGAR TÜRBİNLERİNİN KANAT AÇILARININ YAPAY SİNİR AĞI TABANLI DENETİMİ

RÜZGAR TÜRBİNLERİNİN KANAT AÇILARININ YAPAY SİNİR AĞI TABANLI DENETİMİ RÜZGAR TÜRBİNLERİNİN KANAT AÇILARININ YAPAY SİNİR AĞI TABANLI DENETİMİ Zafer ÖZER A. Serdar YILMAZ, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Elektrik-Elektronik Müh. Bölümü zaferozer@ksu.edu.tr ABSTRACT Bu

Detaylı

Derece Alan Üniversite Fakülte/Enstitü Mez. Yılı Lisans Elektrik Müh. Yıldız Üniversitesi Kocaeli Mühendislik Fakültesi 27.07.1987

Derece Alan Üniversite Fakülte/Enstitü Mez. Yılı Lisans Elektrik Müh. Yıldız Üniversitesi Kocaeli Mühendislik Fakültesi 27.07.1987 1. ÖZGEÇMİŞ 1.1 Adı Soyadı: Mustafa NALBANTOĞLU 1.2 Doğum Yeri ve Tarihi: KIRIKHAN/HATAY 10.12.1965 1.3 Eğitimi: Derece Alan Üniversite Fakülte/Enstitü Mez. Yılı Lisans Elektrik Müh. Yıldız Üniversitesi

Detaylı

2. YARIYIL / SEMESTER 2

2. YARIYIL / SEMESTER 2 T.C. NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE MİMARLIK FAKÜLTESİ, ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ, 2018-2019 AKADEMİK YILI ÖĞRETİM PLANI T.C. NECMETTIN ERBAKAN UNIVERSITY ENGINEERING AND ARCHITECTURE

Detaylı

Asst.Prof. Department of Electrical-Electronics Eng. Fac. of Eng. Bulent Ecevit University Room: 111 Incivez Quarter 67100, Center/Zonguldak/Turkey

Asst.Prof. Department of Electrical-Electronics Eng. Fac. of Eng. Bulent Ecevit University Room: 111 Incivez Quarter 67100, Center/Zonguldak/Turkey Ibrahim ALISKAN 1 Electrical & Industrial Engs. with Control Automation Ph.D. Asst.Prof. Department of Electrical-Electronics Eng. Fac. of Eng. Bulent Ecevit University Room: 111 Incivez Quarter 67100,

Detaylı

ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTOR ÇALIŞMA PRENSİBİ

ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTOR ÇALIŞMA PRENSİBİ 1 ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTOR ÇALIŞMA PRENSİBİ Üç Fazlı Asenkron Motorlarda Döner Manyetik Alanın Meydana Gelişi Stator sargılarına üç fazlı alternatif gerilim uygulandığında uygulanan gerilimin frekansı ile

Detaylı

1 ALTERNATİF AKIMIN TANIMI

1 ALTERNATİF AKIMIN TANIMI 1 ALTERNATİF AKIMIN TANIMI Alternatif Akımın Tanımı Doğru gerilim kaynağının gerilim yönü ve büyüklüğü sabit olmakta; buna bağlı olarak devredeki elektrik akımı da aynı yönlü ve sabit değerde olmaktadır.

Detaylı

KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK-MİMARLIK FAKÜLTESİ/ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK-MİMARLIK FAKÜLTESİ/ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ AHMET GANİ UZMAN E-Posta Adresi agani@ksu.edu.tr Telefon (İş) Telefon (Cep) Faks Adres 3442801629-1629 5337719558 KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ/MÜHENDİSLİK- MİMARLIK FAKÜLTESİ/ELEKTRİK-ELEKTRONİK

Detaylı

1. YARIYIL / SEMESTER 1

1. YARIYIL / SEMESTER 1 T.C. NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE MİMARLIK FAKÜLTESİ, MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ, 2017-2018 AKADEMİK YILI ÖĞRETİM PLANI T.C. NECMETTIN ERBAKAN UNIVERSITY ENGINEERING AND ARCHITECTURE

Detaylı

SU POMPALAYAN YELKAPAN TEKNOLOJİSİ

SU POMPALAYAN YELKAPAN TEKNOLOJİSİ SU POMPALAYAN YELKAPAN TEKNOLOJİSİ G e n e l T a n ı m l a m a Yelkapan, 8m çapında 30 kw gücünde düşey eksenli pervaneye sahiptir. Sistem özel olarak su pompalamak için tasarlanmıştır. Pervane, pistonlu

Detaylı

ANAHTARLI RELÜKTANS MOTORUN SAYISAL HIZ KONTROLÜ

ANAHTARLI RELÜKTANS MOTORUN SAYISAL HIZ KONTROLÜ ANAHTARLI RELÜKTANS MOTORUN SAYISAL HIZ KONTROLÜ Zeki OMAÇ Hasan KÜRÜM Fırat Üniversitesi Bingöl Meslek Yüksekokulu Bingöl Fırat Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Elektrik - Elektronik Mühendisliği Bölümü

Detaylı

Nehir Tipi Hidroelektrik Enerji Santrali Uygulamaları

Nehir Tipi Hidroelektrik Enerji Santrali Uygulamaları Nehir Tipi Hidroelektrik Enerji Santrali Uygulamaları Aktan TEMİZ Elektrik Mühendisi, B.S., ODTÜ Enerji ve Güç Sistemleri, M.Sc., İYTE Enerji Teknolojisi, Ph.D.(Candidate), EGE Üniversitesi Giriş Türkiye

Detaylı

Arş.Gör. Mühendislik Fakültesi, Gaziantep Üniversitesi 1988-1992. Doktora Industrial Control Centre, University of Strathclyde, U.K.

Arş.Gör. Mühendislik Fakültesi, Gaziantep Üniversitesi 1988-1992. Doktora Industrial Control Centre, University of Strathclyde, U.K. Adı Soyadı: İlyas EKER Doğum Yeri ve Tarihi: Tarsus, 10.01.1965 Görev Ünvanı: Prof.Dr. ÖZGEÇMİŞ Araştırma Konuları: Doğrusal ve doğrusal olmayan kontrol, bulanık kontrol, kaymalı kutup kontrol, arıza kestirim,

Detaylı

Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi

Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 4 (2016) 634-639 Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi Araştırma Makalesi Fotovoltaik Paneller İçin Güneş Takip Edebilen Basit Ve Ekonomik Bir Sistem

Detaylı

Fatih. M. NUROĞLU 1, Ayşen BASA ARSOY 2. Kocaeli Üniversitesi Özet. Abstract.

Fatih. M. NUROĞLU 1, Ayşen BASA ARSOY 2. Kocaeli Üniversitesi  Özet. Abstract. Dağıtılmış Üretim Kaynağı İçeren Dağıtım Sistemlerinde Sürekli Durum ve Kısa Devre Analizi Steady State and Short Circuit Analysis in Distribution Systems with DG Fatih. M. NUROĞLU 1, Ayşen BASA ARSOY

Detaylı

Selçuk Üniversitesi. Mühendislik-Mimarlık Fakültesi. Kimya Mühendisliği Bölümü. Kimya Mühendisliği Laboratuvarı. Venturimetre Deney Föyü

Selçuk Üniversitesi. Mühendislik-Mimarlık Fakültesi. Kimya Mühendisliği Bölümü. Kimya Mühendisliği Laboratuvarı. Venturimetre Deney Föyü Selçuk Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü Kimya Mühendisliği Laboratuvarı Venturimetre Deney Föyü Hazırlayan Arş.Gör. Orhan BAYTAR 1.GİRİŞ Genellikle herhangi bir akış

Detaylı

26 Santral Kuyruksuyu Kotu (m) m 27 İletim Yapısı CTP Boru (basınçlı) 28 İletim Yapısı Uzunluğu (m) İletim Yapısı Eğimi ( j ) Değişken

26 Santral Kuyruksuyu Kotu (m) m 27 İletim Yapısı CTP Boru (basınçlı) 28 İletim Yapısı Uzunluğu (m) İletim Yapısı Eğimi ( j ) Değişken 1. ÖZET 1.1. YÖNETİCİ BİLGİLENDİRME FORMU S.NO Açıklamalar 1 Proje Adı Kale Reg. Ve HES 2 Şirket Adı Asa Enerji Elektrik Üretim San. ve Tic. A.Ş. 3 Şirket Adresi Musazade Mah. Cumhuriyet Meydanı Molla

Detaylı

(Mekanik Sistemlerde PID Kontrol Uygulaması - 3) HAVA KÜTLE AKIŞ SİSTEMLERİNDE PID İLE SICAKLIK KONTROLÜ. DENEY SORUMLUSU Arş.Gör.

(Mekanik Sistemlerde PID Kontrol Uygulaması - 3) HAVA KÜTLE AKIŞ SİSTEMLERİNDE PID İLE SICAKLIK KONTROLÜ. DENEY SORUMLUSU Arş.Gör. T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKATRONİK LABORATUVARI 1 (Mekanik Sistemlerde PID Kontrol Uygulaması - 3) HAVA KÜTLE AKIŞ SİSTEMLERİNDE PID İLE SICAKLIK

Detaylı

Eleco 2014 Elektrik Elektronik Bilgisayar ve Biyomedikal Mühendisliği Sempozyumu, Kasım 2014, Bursa

Eleco 2014 Elektrik Elektronik Bilgisayar ve Biyomedikal Mühendisliği Sempozyumu, Kasım 2014, Bursa Eleco 214 Elektrik Elektronik Bilgisayar ve Biyomedikal Mühendisliği Sempozyumu, 27 29 Kasım 214, Bursa Davlumbazlarda Kullanılan Tek Fazlı Sürekli Kondansatörlü Asenkron Motor Analizi Analysis of a Permanent

Detaylı

AKÜ ŞARJ REDRESÖRLERİ

AKÜ ŞARJ REDRESÖRLERİ MONOFAZE GİRİŞ: GEMTA GRR1000-LH Serisi redresörler, elektrik şebekelerinde, telefon santrallerinde ve benzeri yerlerde DC gerilim ihtiyacını karşılama ve aküleri tam şarjlı olarak tutmakta kullanılırlar.

Detaylı

ELEKTRİKSEL EYLEYİCİLER

ELEKTRİKSEL EYLEYİCİLER ELEKTRİKSEL EYLEYİCİLER Eyleyiciler (Aktuatörler) Bir cismi hareket ettiren veya kontrol eden mekanik cihazlara denir. Elektrik motorları ve elektrikli sürücüler Hidrolik sürücüler Pinomatik sürücüler

Detaylı

ELEKTRİK PİYASASI ŞEBEKE YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA İLİŞKİN YÖNETMELİK MADDE

ELEKTRİK PİYASASI ŞEBEKE YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA İLİŞKİN YÖNETMELİK MADDE 3 Ocak 2013 PERŞEMBE Resmî Gazete Sayı : 28517 YÖNETMELİK Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan: ELEKTRİK PİYASASI ŞEBEKE YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA İLİŞKİN YÖNETMELİK MADDE 1 22/1/2003 tarihli

Detaylı

Hidroelektrik Santrallerin Türkiye deki Gelişimi ve Kahramanmaraş Bölgesi Örnek Çalışması

Hidroelektrik Santrallerin Türkiye deki Gelişimi ve Kahramanmaraş Bölgesi Örnek Çalışması KSU Mühendislik Bilimleri Dergisi, 14(2),2011 19 KSU. Journal of Engineering Sciences, 14(2),2011 Hidroelektrik Santrallerin Türkiye deki Gelişimi ve Kahramanmaraş Bölgesi Örnek Çalışması Mustafa ŞEKKELİ

Detaylı

ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUVARI FİNAL/BÜTÜNLEME SORULARI İÇİN ÖRNEKLER (Bunlardan farklı sorular da çıkabilir.)

ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUVARI FİNAL/BÜTÜNLEME SORULARI İÇİN ÖRNEKLER (Bunlardan farklı sorular da çıkabilir.) ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUVARI FİNAL/BÜTÜNLEME SORULARI İÇİN ÖRNEKLER (Bunlardan farklı sorular da çıkabilir.) 1) Etiketinde 4,5 kw ve Y 380V 5A 0V 8,7A yazan üç fazlı bir asenkron motorun, fazlar arası

Detaylı

SEDAT ERSÖZ ÖZGEÇMİŞ VE YAYIN BİLGİLERİ

SEDAT ERSÖZ ÖZGEÇMİŞ VE YAYIN BİLGİLERİ SEDAT ERSÖZ ÖZGEÇMİŞ VE YAYIN BİLGİLERİ 1. Adı Soyadı: Sedat ERSÖZ 2. Doğum Tarihi ve Yeri: 29 Eylül 1983, Karabük 3. Unvanı: Öğretim Görevlisi 4.İletişim: 0 506 954 68 37 e-mail: sedatersoz1@gmail.com

Detaylı

Uyarlamalı Bulanık-PI Denetim Esaslı Dinamik Senkron Kompanzatör ile Reaktif Güç Kompanzasyonu Benzetim Çalışması

Uyarlamalı Bulanık-PI Denetim Esaslı Dinamik Senkron Kompanzatör ile Reaktif Güç Kompanzasyonu Benzetim Çalışması KSU Mühendislik Bilimleri Dergisi, 18(2), 2015 72 KSU. Journal of Engineering Sciences, 18(2), 2015 Uyarlamalı Bulanık-PI Denetim Esaslı Dinamik Senkron Kompanzatör ile Reaktif Güç Kompanzasyonu Benzetim

Detaylı

KÜÇÜK ÖLÇEKLİ RÜZGAR TÜRBİNLERİNİN İZMİR BÖLGESİNDEKİ YILLIK ÜRETİMLERİNİN BELİRLENMESİ

KÜÇÜK ÖLÇEKLİ RÜZGAR TÜRBİNLERİNİN İZMİR BÖLGESİNDEKİ YILLIK ÜRETİMLERİNİN BELİRLENMESİ 4. İzmir Rüzgâr Sempozyumu // 28-30 Eylül 2017 // İzmir 15 KÜÇÜK ÖLÇEKLİ RÜZGAR TÜRBİNLERİNİN İZMİR BÖLGESİNDEKİ YILLIK ÜRETİMLERİNİN BELİRLENMESİ Levent Bilir, Nurdan Yıldırım Özcan Yaşar Üniversitesi,

Detaylı

4.4. ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl. Lisans Elektrik Eğitimi Kocaeli Üniversitesi 2000. Y. Lisans Elektrik Eğitimi Kocaeli Üniversitesi 2004

4.4. ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl. Lisans Elektrik Eğitimi Kocaeli Üniversitesi 2000. Y. Lisans Elektrik Eğitimi Kocaeli Üniversitesi 2004 4.4. ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: Mevlüt KARAÇOR 2. Doğum Tarihi: 26.10.1977 3. Unvanı: Yrd.Doç.Dr. 4. Öğrenim Durumu: Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Elektrik Eğitimi Kocaeli Üniversitesi 2000 Y. Lisans

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans. Görev Ünvanı Alan Görev Yeri Yıl Arş. Gör.

ÖZGEÇMİŞ. Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans. Görev Ünvanı Alan Görev Yeri Yıl Arş. Gör. ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Asım Gökhan YETGİN 2. Doğum Tarihi : 1979-Kütahya 3. Ünvanı : Yrd. Doç. Dr. 4. E-mail : gokhan.yetgin@dpu.edu.tr 5. Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Elektrik

Detaylı

2014 SEKTÖR RAPORU TEMSAN TÜRKİYE ELEKTROMEKANİK SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

2014 SEKTÖR RAPORU TEMSAN TÜRKİYE ELEKTROMEKANİK SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TEMSAN TÜRKİYE ELEKTROMEKANİK SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DÜNYADA ELEKTRİK ENERJİSİ SEKTÖRÜNÜN GÖRÜNÜMÜ Gelişmekte olan ülkelerdeki sanayileşme enerjiye olan talebin hızla artmasına neden olmaktadır. Enerji,

Detaylı

SANTRALLERİ SICAK SULU ISITMA DENGELENMESİ. üçüka Dokuz Eylül Üniversitesi Makina Müh. M

SANTRALLERİ SICAK SULU ISITMA DENGELENMESİ. üçüka Dokuz Eylül Üniversitesi Makina Müh. M DEÜ HASTANESİ KLİMA SANTRALLERİ SICAK SULU ISITMA SİSTEMLERİNİN N ISIL VE HİDROLİK DENGELENMESİ Burak Kurşun un / Doç.Dr.Serhan KüçüK üçüka Dokuz Eylül Üniversitesi Makina Müh. M BölümüB GİRİŞ Değişen

Detaylı

TESCOM UPS TEST TÜM ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET A.Ş

TESCOM UPS TEST TÜM ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET A.Ş KESİNTİSİZ GÜÇ,GÜVENLİ ENERJİ TESCOM UPS TEST TÜM ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET A.Ş KESİNTİSİZ GÜÇ,GÜVENLİ ENERJİ Sunum İçeriği A) Şirkete Genel Bakış B) Hybrid UPS C) Solar Sulama Sistemi Şirkete Genel

Detaylı

Şekil 2.2 Hidroelektrik sistemlerin çalışması Şekil 2.3 Düşü

Şekil 2.2 Hidroelektrik sistemlerin çalışması Şekil 2.3 Düşü Hidroelektrik enerji 2.1 Giriş Hemen hemen bütün enerji kaynakları, güneş ışınımının maddeler üzerindeki fiziksel ve kimyasal tesirinden meydana gelmektedir. Hidrolik enerji de güneş ışınımından dolaylı

Detaylı

SANTRİFÜJ POMPA DENEYİ

SANTRİFÜJ POMPA DENEYİ 1 SANTRİFÜJ POMPA DENEYİ 1. Giriş Deney düzeneği tank, su dolaşımını sağlayan boru sistemi ve küçük ölçekli bir santrifüj pompadan oluşmaktadır. Düzenek, üzerinde ölçümlerin yapılabilmesi için elektronik

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOKULU ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ

ANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOKULU ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOKULU ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ RÜZGAR GÜCÜ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 4. HAFTA 1 İçindekiler Rüzgar Türbini Çalışma Karakteristiği

Detaylı

GÜNEŞ PANELLERİNİN ÜRETİM KAPASİTESİNİ ARTTIRACAK GÜNEŞİ TAKİP EDEBİLEN GÜNEŞ PANEL SİSTEMİNİN PROTOTİPİ

GÜNEŞ PANELLERİNİN ÜRETİM KAPASİTESİNİ ARTTIRACAK GÜNEŞİ TAKİP EDEBİLEN GÜNEŞ PANEL SİSTEMİNİN PROTOTİPİ GÜNEŞ PANELLERİNİN ÜRETİM KAPASİTESİNİ ARTTIRACAK GÜNEŞİ TAKİP EDEBİLEN GÜNEŞ PANEL SİSTEMİNİN PROTOTİPİ Birol Arifoğlu Sabri Çamur Esra Kandemir Beşer Ersoy Beşer Elektrik Mühendisliği Bölümü Kocaeli

Detaylı

Akım Modlu Çarpıcı/Bölücü

Akım Modlu Çarpıcı/Bölücü Akım Modlu Çarpıcı/Bölücü (Novel High-Precision Current-Mode Multiplier/Divider) Ümit FARAŞOĞLU 504061225 1/28 TAKDİM PLANI ÖZET GİRİŞ AKIM MODLU ÇARPICI/BÖLÜCÜ DEVRE ÖNERİLEN AKIM MODLU ÇARPICI/BÖLÜCÜ

Detaylı

GÜÇ SİSTEM ANALİZLERİNİN ENERJİ VERİMLİLİĞE ETKİLERİ

GÜÇ SİSTEM ANALİZLERİNİN ENERJİ VERİMLİLİĞE ETKİLERİ EVK 2015 GÜÇ SİSTEM ANALİZLERİNİN ENERJİ VERİMLİLİĞE ETKİLERİ Turhan Türker Siemens A.Ş. Answers for energy management. Nedir? Güç sistemlerinin normal işletme koşullarında veya arızalarda nasıl çalışacağını

Detaylı

OAG 100A HİDROLOJİ EĞİTİM SETİ ANA ÜNİTE

OAG 100A HİDROLOJİ EĞİTİM SETİ ANA ÜNİTE 2012 OAG 100A HİDROLOJİ EĞİTİM SETİ ANA ÜNİTE www.ogendidactic.com Giriş OAG-100 Hidroloji Tezgahı ve çeşitli yardımcı modül üniteleri ile Akışkanlar Mekaniği derslerinde ayrıntılı ve kapsamlı deneysel

Detaylı

DENGESİZ GÜÇ AKIŞI ANALİZLERİ İÇİN SABİT HIZLI ASENKRON GENERATÖRLÜ RÜZGAR TÜRBİNİ MODELİ BÖLÜM 1: GENERATÖR MODELİ

DENGESİZ GÜÇ AKIŞI ANALİZLERİ İÇİN SABİT HIZLI ASENKRON GENERATÖRLÜ RÜZGAR TÜRBİNİ MODELİ BÖLÜM 1: GENERATÖR MODELİ DENGESİZ GÜÇ AKIŞI ANALİZLERİ İÇİN SABİT HIZLI ASENKRON GENERATÖRLÜ RÜZGAR TÜRBİNİ MODELİ BÖLÜM 1: GENERATÖR MODELİ Ahmet KÖKSOY 1 Onur ÖZTÜRK 1 1 Gebze Teknik Üniversitesi Elektronik Müh. Böl. 41400 Gebze

Detaylı

ENERJĠ ANALĠZÖRLERĠNĠN ÖLÇÜM STANDARTLARINA UYGUNLUĞUNUN ĠNCELENMESĠ

ENERJĠ ANALĠZÖRLERĠNĠN ÖLÇÜM STANDARTLARINA UYGUNLUĞUNUN ĠNCELENMESĠ ENERJĠ ANALĠZÖRLERĠNĠN ÖLÇÜM STANDARTLARINA UYGUNLUĞUNUN ĠNCELENMESĠ Mehmet BAYRAK Sakarya Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü bayrak@sakarya.edu.tr A. Serdar YILMAZ Kahramanmaraş Sütçü

Detaylı

FOTOVOLTAİK SİSTEMLER ŞEBEKEYE BAĞLI OLDUĞUNDA OLUŞAN SORUNLAR

FOTOVOLTAİK SİSTEMLER ŞEBEKEYE BAĞLI OLDUĞUNDA OLUŞAN SORUNLAR FOTOVOLTAİK SİSTEMLER ŞEBEKEYE BAĞLI OLDUĞUNDA OLUŞAN SORUNLAR Çiğdem KANDEMİR Mehmet BAYRAK Sakarya Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü ÖZET Yenilenebilir enerji kaynaklarından enerji

Detaylı

ASENKRON MAKİNELER. Asenkron Motorlara Giriş

ASENKRON MAKİNELER. Asenkron Motorlara Giriş ASENKRON MAKİNELER Asenkron Motorlara Giriş İndüksiyon motor yada asenkron motor (ASM), rotor için gerekli gücü komitatör yada bileziklerden ziyade elektromanyetik indüksiyon yoluyla aktaran AC motor tipidir.

Detaylı

Özgeçmi-CV BRAHM ALIKAN. Bülent Ecevit Üniversitesi Mühendislik Fak. Elektrik-Elektronik Müh. Böl. Oda No: 111 ncivez Mah Merkez/Zonguldak

Özgeçmi-CV BRAHM ALIKAN. Bülent Ecevit Üniversitesi Mühendislik Fak. Elektrik-Elektronik Müh. Böl. Oda No: 111 ncivez Mah Merkez/Zonguldak Özgeçmi-CV 19.08.2013 BRAHM ALIKAN Bülent Ecevit Üniversitesi Mühendislik Fak. Elektrik-Elektronik Müh. Böl. Oda No: 111 ncivez Mah Merkez/Zonguldak Tel: : 0372 257 4010/1570 Mobil: 0535 505 7663 ialiskan@beun.edu.tr

Detaylı

JEOTERMAL BÖLGE ISITMA SİSTEMLERİNDE SICAKLIK KONTROLUNUN DÖNÜŞ SICAKLIĞINA ETKİSİ

JEOTERMAL BÖLGE ISITMA SİSTEMLERİNDE SICAKLIK KONTROLUNUN DÖNÜŞ SICAKLIĞINA ETKİSİ JEOTERMAL BÖLGE ISITMA SİSTEMLERİNDE SICAKLIK KONTROLUNUN DÖNÜŞ SICAKLIĞINA ETKİSİ Doç. Dr. Serhan KÜÇÜKA Dokuz Eylül Üniversitesi Makina Mühendisliği Bölümü GİRİŞ Jeotermal kaynaklı bölge ısıtma sistemlerinde,

Detaylı

Güneş Pilleri İle Elektrik Üretiminde Kullanılan Evirici Tipleri ve Çok Seviyeli Evirici Kullanımı

Güneş Pilleri İle Elektrik Üretiminde Kullanılan Evirici Tipleri ve Çok Seviyeli Evirici Kullanımı Güneş Pilleri İle Elektrik Üretiminde Kullanılan Evirici Tipleri ve Çok Seviyeli Evirici Kullanımı Sule Özdemir 1 Engin Özdemir 2 1,2 Elektrik Eğitimi Bölümü, Teknik Eğitim Fakültesi, Kocaeli Üniversitesi,

Detaylı

DEĞĐŞKEN DEBĐLĐ SĐRKÜLASYON POMPALARI

DEĞĐŞKEN DEBĐLĐ SĐRKÜLASYON POMPALARI DEĞĐŞKEN DEBĐLĐ SĐRKÜLASYON POMPALARI M. Bülent Vural 1953 yılında doğdu. 1976 yılında Berlin Teknik Üniversitesinden Makina Yüksek Mühendisi olarak mezun oldu. Halen Wilo Pompa Sistemleri A.Ş. Genel Müdürü

Detaylı

22. ÜNİTE SENKRON MOTORLAR

22. ÜNİTE SENKRON MOTORLAR 22. ÜNİTE SENKRON MOTORLAR KONULAR 1. YAPISI VE ÇALIŞMA PRENSİBİ 2. YOL VERME YÖNTEMLERİ 3. KULLANILDIĞI YERLER Herhangi bir yükü beslemekte olan ve birbirine paralel bağlanan iki altematörden birsinin

Detaylı

COURSES OFFERED FOR ERASMUS INCOMING STUDENTS

COURSES OFFERED FOR ERASMUS INCOMING STUDENTS COURSES OFFERED FOR ERASMUS INCOMING STUDENTS Department : Computer Engineering 152111001 CALCULUS I 3 2 4 5 152111005 PHYSICS I 3 0 3 3 152111006 PHYSICS I LAB 0 2 1 2 152111007 CHEMISTRY 3 0 3 3 152111008

Detaylı

Gerilim beslemeli invertörler, akım beslemeli invertörler / 13. Hafta. Sekil-7.7 de endüktif yükte çalışan PWM invertör görülmektedir.

Gerilim beslemeli invertörler, akım beslemeli invertörler / 13. Hafta. Sekil-7.7 de endüktif yükte çalışan PWM invertör görülmektedir. 1 fazlı Gerilim Kaynaklı PWM invertörler (Endüktif yükte); Sekil-7.7 de endüktif yükte çalışan PWM invertör görülmektedir. Şekil-7.7 den görüldüğü gibi yükün endüktif olması durumunda, yük üzerindeki enerjinin

Detaylı

HİDROLİK TAHRİKLİ JENERATÖR KONTROLÜNDE ROBUST CONTROL KULLANIMI

HİDROLİK TAHRİKLİ JENERATÖR KONTROLÜNDE ROBUST CONTROL KULLANIMI Bu bir MMO yayınıdır HİDROLİK TAHRİKLİ JENERATÖR KONTROLÜNDE ROBUST CONTROL KULLANIMI Mustafa İLERİ 1 1 Mert Teknik A.Ş. 535 HİDROLİK TAHRİKLİ JENERATÖR KONTROLÜNDE ROBUST CONTROL KULLANIMI Mustafa İLERİ

Detaylı

Şekil1. Geri besleme eleman türleri

Şekil1. Geri besleme eleman türleri HIZ / KONUM GERİBESLEME ELEMANLARI Geribesleme elemanları bir servo sistemin, hızını, motor milinin bulunduğu konumu ve yükün bulunduğu konumu ölçmek ve belirlemek için kullanılır. Uygulamalarda kullanılan

Detaylı

Yükseltici DA Kıyıcılar, Gerilim beslemeli invertörler / 12. Hafta

Yükseltici DA Kıyıcılar, Gerilim beslemeli invertörler / 12. Hafta E sınıfı DC kıyıcılar; E sınıfı DC kıyıcılar, çift yönlü (4 bölgeli) DC kıyıcılar olarak bilinmekte olup iki adet C veya iki adet D sınıfı DC kıyıcının birleşiminden oluşmuşlardır. Bu tür kıyıcılar, iki

Detaylı

Elektrik Makinaları I SENKRON MAKİNALAR

Elektrik Makinaları I SENKRON MAKİNALAR Elektrik Makinaları I SENKRON MAKİNALAR Dönen Elektrik Makinaları nın önemli bir grubunu oluştururlar. (Üretilen en büyük güç ve gövde büyüklüğüne sahip dönen makinalardır) Generatör (Alternatör) olarak

Detaylı