Bilgi Benim İşim Gönüllü Kitabı

Transkript

1

2 TÜRKİYE EĞİTİM GÖNÜLLÜLERİ VAKFI Bilgi Benim İşim Gönüllü Kitabı MODÜL 1 4./5. SINIFLAR Doç. Dr. Feza ORHAN Dr. M. Betül YILMAZ Tuba UĞRAŞ 2011 TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 2

3 Sevgili Gönüllü, Bu kitapçık, Bilgi Benim İşim etkinliğinin genel kapsamı, etkinliğin ilk ayağını oluşturan Modül 1 in toplam 16 haftalık etkinlik içeriği ve bunlara ait gönüllü yönergelerinin kullanımı ile ilgili gerekli açıklamalardan oluşmaktadır. Bilgi Benim İşim etkinliğinin amacı, çocukların teknoloji okuryazarı olmasını sağlamaktır. Ancak bu hedefe ulaşmak üzere hareket ederken TEGV in kendi misyonu dahilinde çocukların; o Özgüven sahibi, o Öz disiplin ve Öz yönetim becerilerine sahip, o Analitik / Eleştirel düşünebilen o Yaratıcı düşünce becerisine sahip o Duygu yönetimini başarabilen o İletişim (Empati) kurabilen, o İşbirliği içinde hareket edebilen, o Sorun çözmeyi (Sorun yönetimini) bilen, o Sorumluluklarına sahip, o Evrensel değerleri algılayabilen, uygulayabilen ve fark yaratan bireyler olmaları yolunda da çaba sarf edilmesi de gerekmektedir. Neden Teknoloji Okuryazarlığı? En genel anlamıyla eğitim; bireylerin, toplum ile uyum içinde yaşamalarını sağlayacak ve aynı zamanda toplumun gelişmesine, ilerlemesine katkıda bulunacak davranışlar edinmesini sağlayan bir süreçtir. Bu amaca uygun olarak da eğitim kurumları, toplumu oluşturan diğer alt kurumlardaki değişiklikleri kendi süreçlerine yansıtmak zorunluluğu içerisindedirler. Diğer bir deyişle, bireylerin davranışlarında meydana gelebilecek değişimlerin istenilen yönde yani diğer toplumsal kurumların beklentilerini karşılayabilecek yönde olması beklenir. Nitekim son yıllarda teknoloji alanında yaşanan hızlı gelişim, çocukların da bu gelişmeye ayak uydurabilecek özelliklerle donatılma ihtiyacını ortaya çıkarmıştır. Günümüzde, günlük yaşantımızda kullanılan teknolojiler sürekli olarak ve hızla değişmekte, gelişmekte ve bireyler de bu teknolojileri kullanma süreçleri ile karşı karşıya kalmaktadırlar. Bilgi Benim İşim etkinliği programı; çocukları, teknoloji kullanımı ve teknolojideki gelişmeyi bilinçli olarak takip edebilen Teknoloji Okuryazarı bireyler ve yanı sıra özellikle bilişim teknolojilerini ihtiyaçları doğrultusunda kullanabilen Bilgisayar Okuryazarı bireyler olarak yetiştirmek amacıyla hazırlanmış olan bir programdır. Teknoloji ve bilgisayar okuryazarlığı becerilerine sahip bir bireyin özellikleri şu şekilde özetlenebilir: Teknoloji Okuryazarlığı Teknoloji okuryazarlığı kısaca; teknolojiyi kullanma, yönetme, ölçebilme (değerlendirebilme) ve anlama becerileri olarak tanımlanabilir (ITEA, 2000). Teknoloji okuryazarı olan bir birey; Teknolojinin nasıl ortaya çıktığını, zaman içinde nasıl geliştiğini; toplumun teknolojiyi ve teknolojinin toplumu nasıl şekillendirdiğini anlar, Teknolojiden korkmaz ya da teknolojiye tutkuyla bağlanmaz, Hayatın herhangi bir alanında karşısına çıkacak teknolojileri istekleri doğrultusunda kullanmakta güçlük çekmez. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 1

4 2000 yılında A.B.D. de ulusal bir komite tarafından geliştirilmiş olan teknoloji okuryazarlığı standartları (ITEA, 2000), Modül 1 in içeriğinin geliştirilmesinde önemli bir yol gösterici olmuştur. Bu standartlar çerçevesinde Modül 1 i bitiren bir çocuğun; Teknolojinin kapsamının ne olduğunu, Teknoloji ile ilgili temel kavramları, Teknolojinin geliştirilmesi ve kullanılması konusunda toplumun ve bireysel ihtiyaçların rolünü, Teknolojinin tarihsel gelişime olan etkisini, Değişik teknolojiler arasındaki ilişkileri ve teknolojinin diğer alanlarla ilişkisini, Kültürel, sosyal ve ekonomik süreçlerin teknolojinin gelişimi üzerindeki etkilerini, Teknolojinin çevreye olan etkilerini anlaması; Bilgi ve iletişim teknolojilerini anlayarak seçmesi ve kullanması, Teknolojik ürün ve sistemleri kullanmak ve sürekliliğini sağlamak için gerekli becerileri geliştirmesi, Ürünlerin ve sistemlerin etkilerini değerlendirebilmek için gerekli becerileri geliştirmiş olması beklenmektedir. Elbette, Modül 1 in bu standartları sınırlı bir sürede tamamen kazandırması pek mümkün değildir. Modül 1 den beklenen, çocuklarda yukarıdaki kazanımlar çerçevesinde bir farkındalık yaratmaktır. Devamında yer alan Modül 2 de, teknoloji kazanımları çerçevesinde pekiştirici etkinlikler yapılacak, yanı sıra bilgisayar okuryazarlığı becerileri ve teknoloji standartlarını kazanma yönündeki becerilerini kullanacakları, modüler yapıya sahip bir oyunu 16 hafta boyunca oynamaları sağlanmaktadır. Modül 3 te ise, teknolojiyi etkili ve amaca hizmet edecek şekilde kullanan bireyler yetiştirebilmek amacıyla daha fazla araştırma ve uygulamaya yer verilecektir. Bu sebeple Modül 3 kapsamında ağırlıklı olarak işbirlikli bir ortamda proje tabanlı öğrenmelere yer verilmesi planlanmıştır. Bilgisayar Okuryazarlığı Bilgisayar okuryazarlığı kavramı temel olarak, bireyin bilgisayarı ihtiyaçları doğrultusunda kullanabilme becerisi olarak tanımlanabilir. Bu tanım çerçevesinde bir ilköğretim öğrencisinin bilgisayar okuryazarlığı ile ilgili becerilerini bu kapsamda üç aşamada değerlendirmek mümkün olabilir. Bu aşamalar; bilgisayarla tanışıklık, etkin bilgisayar kullanıcısı olmak ve bilgisayarda programlama yapabilmek şeklinde özetlenebilir. Ek olarak, bilgisayar okuryazarı olan bir bireyin bilgisayar uygulamalarının günümüz bilgi toplumu üzerindeki olası etkilerini anlaması ve değerlendirmesi de beklenmelidir. Bilgi Benim İşim etkinliği programı, yukarıda özetlenen bu becerilere sahip bireyler yetiştirebilmek üzere planlanmış bir programdır. Nasıl Bir Öğrenme Yaklaşımı? Bilgi Benim İşim etkinliği programı içinde temel alınan öğrenme yaklaşımı, yapılandırmacı öğrenme yaklaşımdır. Bu yaklaşım çerçevesinde, çocuğa bilginin hazır verilmesi yerine bilginin çocuk tarafından aktif bir şekilde kazanılması ve anlamlı öğrenmeyi gerçekleştirmesi beklenir. Anlamlı öğrenmede kişi yeni edindiği bilgiyi eski bilgileri ile ilişkilendirir, ön bilgileri ile bağlantısını kurarak yeni bir bilgi yapılanmasına gider. Anlamlı öğrenmenin gerçekleşebilmesi için çocuğa sunulan yeni bilgiler kendi içince bir bütünlük ve anlamlılık taşımalıdır. Ayrıca, anlamlı öğrenmenin ön şartı kişinin öğrenmeye istekli ve onu gerçekleştirmeye kararlı olmasıdır. Bu koşullar çerçevesinde etkinlikler çocukta merak güdüsünü ortaya çıkaracak şekilde planlanmıştır. Ek olarak, etkinliğe katılan çocukların hem etkinliğe yönelik çalışmalara katılma isteklerini motive TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 2

5 edebilmesi hem de farklı bireysel özelliklere hitap edilebilmesi açısından filmler ve oyunların kullanılması yoluna gidilmiştir. Yine yapılandırmacı yaklaşım çerçevesinde, etkinlikleri gerçekleştirirken çocukların öğrenme süreçlerinde akranları ile etkileşimde ve işbirliği içinde olmaları, farklı bakış açılarının farkına varmaları ve bu farklılıklar üzerinde durarak yargıya varmaları (öğrenmeyi gerçekleştirmeleri) önemle üzerinde durulan uygulamalardır. Nasıl Bir Öğrenme Ortamı? Öğrenme ortamı düzenlenirken Karma Öğrenme ortamı oluşturulmaktadır. Karma öğrenme ortamı, sınıf içinde yüzyüze eğitim ile bir Web materyali üzerinden gerçekleştirilen farklı iki uygulamanın birlikte kullanılması sürecini ifade eder (Dabbagh, Banan-Ritland, 2005). Bir başka deyişle, Bilgi Benim İşim etkinliğine katılan çocuklar her hafta 2 saat (2 x 40 dk) gönüllülerle yüzyüze çalışmalar yaparken sık sık da Web üzerinde onlar için özel olarak hazırlanmış materyalleri kullanarak etkinliklerini gerçekleştireceklerdir. Karma öğrenme ortamı ile ilgili ayrıntılar şöyledir: Bilgi Benim İşim etkinliğinin gerçekleştirileceği ortam, Teknoloji ve Bilişim Odası dır. Çocuklar gönüllülerle her hafta 2 saat bir araya gelecek ve bu süre zarfında zaman zaman yüzyüze etkileşime dayalı etkinlikler, zaman zaman da aynı etkinlik odası içinde yer alan bilgisayarlar üzerinde yer alacak Web materyali ile etkileşime geçerek bireysel öğrenme sürecine dayalı etkinlikleri tamamlayacaklardır. a. Fiziksel Ortam: Yüzyüze Ortam: Gönüllü ile çocuklar tartışma, soru-cevap, grup çalışmaları, film izleme vb. etkinlikleri yüzyüze etkinlik odasında yapacaklardır. Web Ortamı: Çocukların öğrenmeyi gerçekleştirecekleri ortamlardan bir diğeri ise İnternet üzerinden bir Portal aracılığıyla erişecekleri ve adına Etkinlikler adı verilen Web tabanlı ortamdır. Web tabanlı öğrenme sürecinde, derslikte yer alan bilgisayarlardan bir tanesi gönüllü, diğerleri ise çocuklar tarafından kullanılacaktır. Her bir bilgisayara bir çocuğun oturması gerekmektedir. Eğer olanak varsa, gönüllünün bilgisayarına bağlı bir projektor kullanılması özellikle önerilmektedir. Bu ortamda çocuklar belirli bir plan doğrultusunda hafta hafta erişimlerine açılan etkinlik materyallerine erişebilmektedirler. Bu materyaller, haftalara göre etkinliklere dağıtılmışlardır. Gönüllü, ilgili haftanın etkinliğini açana kadar çocuklar bu materyalleri göremezler. Ancak, açılmış olan etkinliklerde yer alan her tür materyal çocuklar tarafından tekrar tekrar kullanılabilmektedir. Bunun için çocuklar etkinlik sonunda kalan süreleri kullanabilecekleri gibi, bilgisayar ve İnternet bağlantısının olduğu farklı mekanlardan da sisteme istedikleri zaman bağlanabilir ve materyalleri kullanabilirler. Web ortamındaki materyaller üç ana başlık altında toplanmaktadır: 1. Filmler: Filmler, içinde durağan ya da hareketli görselleri barındıran, belirli bir ya da bir kaç kazanıma yönelik küçük konulu gösterilerdir. Filmler, etkileşimli ya da etkileşimsiz olabilir. Bireysel ya da toplu gösterime göre hazırlanmış olabilir ve hangisi için hazırlandığı yönergelerde belirtilmektedir. Toplu gösterim için hazırlanmış filmlerin -imkan varsa- projektör yardımıyla, gönüllünün idaresi altında izletilmesi uygun olacaktır. 2. Oyunlar: Oyunlar, çocukların bireysel olarak oynayacakları kısa bilgisayar oyunlarıdır. Bu oyunlar da filmler gibi belirli bir ya da bir kaç kazanıma yönelik olarak hazırlanmışlardır. Oyunların çoğunda çocuk puan toplamaktadır. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 3

6 3. Alıştırmalar: Alıştırmalar, çocuğun belirli bir bilgisayar programının (Paint, Word, vb.) simüle edildiği ortamlarda, bilgisayar okuryazarlığı becerilerine yönelik alıştırma yapması için geliştirilmiş materyallerdir. Etkinlik Dışı Okuma Parçaları Kütüphane bölümünde, çocuğun inceleyeceği resimler ve okuyacağı okuma parçaları gibi ek belgeler yer almaktadır. Çocuk, etkinlikten artan vaktinde ya da etkinlik saati dışında başka bir yerden Portala erişerek bu belgeleri inceleyebilir/okuyabilir. Etkinliğin erken bitmesi durumunda, çocuklara Kütüphane bölümünde bulabilecekleri bu belgeleri inceleyebilecekleri/okuyabilecekleri belirtilmelidir. b. Araç Gereçler: Etkinlik boyunca kullanılacak araçların başında bilgisayarlar gelmektedir. Ayrıca, içeriği Bilgi Benim İşim etkinliği için oluşturulmuş olan Etkinlik Kutusu içinde de farklı haftalarda kullanılacak olan kırtasiye malzemeleri, gerçek nesneler ve kitaplar bulunacaktır. İçeriğin Genel Çerçevesi Bilgi Benim İşim etkinliği programının Modül 1 kapsamında içeriğin önemli bir kısmını -daha önce yukarıda da sözü edilen- teknoloji okuryazarlığına yönelik standartlar oluşturmaktadır. Ek olarak, bilgisayar kullanıcılarının sağlık ve güvenlik yönünden dikkat etmesi gereken önemli noktalar hakkındaki kazanımlara ve bilgisayar okuryazarlığı becerilerine yönelik kazanımlara da Modül 1 içerisinde yer verilmektedir. Bilgisayar okuryazarlığına yönelik kazanımlar; çizim ve kelime işlemci programlarının çocukların ihtiyaçları doğrultusunda belirlenmiş ve içeriğe yansıtılmıştır. Modül 1 de yer alan içerik, 3 ayrı çocuk düzeyine göre planlanmıştır. Bu düzeyler şöyledir: İlköğretim 2 ve 3. sınıf İlköğretim 4 ve 5. sınıf İlköğretim 6, 7, ve 8. sınıf Çocuklara kazandırılmak istenilen bilgisayar okuryazarlığı ve teknoloji okuryazarlığı kazanımları, söz konusu bu düzeylere göre farklılık arz etmektedir. Ancak tüm kazanımlar düzeylere göre aşamalı şekilde bir alt düzeyin kazanımlarını kapsamaktadır. Bir başka deyişle, örneğin 6, 7, ve 8. sınıflar için hazırlanmış bir etkinlik sadece bu düzeyin kazanımlarını değil, daha alt düzeylerde verilen kazanımları da kapsayabilmektedir. Kullanılan Yöntemler Tüm bu gerekler çerçevesinde, Bilgi Benim İşim etkinliği içinde yer alan tüm etkinliklerde çocuğun aktif ve katılımcı olması beklenmektedir. Bu amaçla sık sık soru / cevap ve tartışma etkinliklerine yer verilmekte ve bilgiyi gerek akranlarının gerekse gönüllünün katkılarını da dikkate alarak edinmesine gayret edilmektedir. Bilgi Benim İşim etkinliği içinde en sık kullanılan yöntem ve teknikler aşağıda açıklanmaktadır: 1. Oyun tabanlı öğrenme: Web üzerinden ulaşılabilecek bilgisayar oyunları ve bazı kutu oyunları kullanılmaktadır. 2. Küçük grup çalışması: Akran öğrenmesini gerçekleştirebilmek ve farklı bakış açılarının farkına varabilmek için çocuklara sık sık küçük grup çalışmaları planlanmıştır. Küçük grup çalışmaları genellikle 2 ila 6 çocuk ile yapılır. Bu etkinlik için kaç kişi ile grup oluşturulacağı yönergede belirtilmektedir. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 4

7 3. Büyük grup çalışması: Tüm çocukların beraberce çalıştığı, toplu uygulamalardır. 4. Soru / cevap: Çocukların yapıcı, yaratıcı düşünmelerini teşvik, eleştirel bakış açısı kazandırmak, problem çözme becerisini geliştirmek, fikirlerini bir düzen içinde ifade etmesine zemin hazırlamak gibi amaçlarla soru / cevap etkinlikleri kullanılmaktadır. Bu etkinlikleri uygularken tüm çocukların katılımını sağlamak, verilen cevapları yanlış dahi olsa kabul etmek, yanlış cevap veren çocukları yanlışından veya bilgi eksikliğinden dolayı eleştirmemek, ancak çocukların yanlışlığı kendilerinin fark etmelerine ve düzeltmelerine imkan sağlamak, soru / cevap tekniğini bir tür sınav havasına sokmamak dikkate alınması gereken önemli noktalardır. 5. Rol oynama: Çocukların bir durumu ya da bir nesneyi hareket, konuşma ve taklit gibi öğelerden yararlanarak canlandırmalarıdır. Rol oynamada açık ya da örtük bir şekilde katılımcılara görev verilmeli ve canlandırmanın nasıl yapılacağı konusunda yardımcı olunmalıdır. 6. Beyin fırtınası: Bir konuya çözüm getirmek, karar vermek ve hayal yoluyla düşünce ve fikir üretmek için kullanılan yaratıcı bir tekniktir. Çocuklar, fikir üretme / cevap bulma konusunda tamamen özgür bırakılmalı, üretilen her tür fikir / cevap olumlu karşılanmalı, grubun tamamının katılımı ile anlamsız / gereksiz / yanlış fikir ya da cevapların ayıklanması yoluna gidilmelidir. Beyin fırtınası, çocuğun her tür kalıptan uzak düşünmesinin desteklendiği bir ortamda gerçekleştirilmelidir. 7. Tartışma: Bu teknikte soru / cevaptan farklı olarak akış gönüllünün yönetiminde ancak çocuktan çocuğa doğru olmalıdır. Çocukların tartışma ile ilgili genel kurallara uymaları (söz hakkı alma, başkasının sözünü saygı göstererek dinleme, itirazlarını yine saygı çerçevesinde ve fikir bazında sunma, vb.), bunun dışında her tür fikirlerini açık ve serbest bir şekilde ortaya koymalarının beklendiği bir tekniktir. Tartışma sonucunda gelinen nokta, her zaman gönüllü tarafından son bir kez ifade edilmelidir. Yönergeler Nasıl Kullanılacak? Yönergeler, kazanımlar doğrultusunda peş peşe uygulanacak etkinlikler şeklinde oluşturulmuştur. Bu planlardaki etkinlik sıra ve sürelerine uyulmaya çalışılması önemlidir. Herhangi bir etkinlikle ilgili süre vb. sıkıntılar yaşanması durumunda, durumun etkinlik sonunda doldurulması gereken değerlendirme formunda açık bir şekilde izah edilmesi beklenmektedir. Yönergelerde bazı özel notlara yer verilmiştir. Bunların kullanım amaçları aşağıda açıklanmaktadır: a. İpucu: Çocuklara yöneltilen soruların beklenen cevapları ya da yapılması istenen işin nasıl yapılacağı ile ilgili bilgilendirmeler bu kutucuklar içinde açıklanmaktadır. b. Dikkat: Bir etkinliğin gerçekleştirilmesi sırasında gönüllünün mutlaka dikkat etmesi gereken noktaların vurgulandığı yerlerdir. c. Siz Söyleyin: Gönüllü tarafından çocuklara yöneltilmesi gereken sorular bu kutucuklar içinde gösterilmektedir. d. Hadi Yapalım: Gönüllü tarafından çocuklara belirli bir işi gerçekleştirmeleri için verilmesi gereken yönergeler bu kutucuklar içinde açıklanmaktadır. İşleyiş Bilgi Benim İşim etkinliği Modül 1 de 2 x 40 dakikadan oluşan toplam 16 haftalık bir program öngörülmüştür. Ancak son iki haftada belirli bir yönerge söz konusu değildir. Farklı sebeplerle belli bir haftaki uygulamanın yapılamaması, belirli kazanımların çocuklar tarafından istenilen ölçüde kazanılamaması gibi durumlar olabileceği göz önüne alınarak son iki hafta genel tekrara ayrılmıştır. Gönüllü gidişata göre son iki haftada nelerin tekrar edileceğine kendisi karar verecektir. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 5

8 İlk 14 haftanın kendine özgü araç ve materyalleri bulunmaktadır. Çocuklar, Web ortamından erişmeleri istenen materyallere, her hafta birinci 40 dakika başlamadan hemen önce, gönüllünün gönüllü etkinlik sayfası üzerinden gerçekleştireceği Ekinlik Aç işlemi sonrasında erişebilirler. Ancak gönüllüler için böyle bir kısıtlama söz konusu değildir. Web ortamındaki tüm materyaller her an gönüllünün erişimine açıktır. Tüm etkinlikler, yönergeler doğrultusunda gerçekleştirilecektir. Bazı çocukların bir hafta gelmemesi gibi durumlarda, çocuklara eksik kalan kısımları kendi başına tamamlaması gerektiği ifade edilmelidir. Bilgisayarların Kullanılamadığı Haftalar için Öneri Elektrik kesintisi, İnternet erişiminin sağlanamaması gibi nedenlerle bilgisayar kullanımının olanaksız olduğu haftalarda, o haftaki etkinlik yerine bilgisayar kullanımı ve İnternet erişimini büyük ölçüde gerektirmeyen etkinliklerden oluşan "Bu Araç Nasıl Çalışır?" başlıklı 8. Hafta ya da "Bir Araç Tasarlıyorum" başlıklı 10. Hafta etkinlikleri yapılmalıdır. Daha sonraki hafta, yapılamayan haftanın etkinliği yapılarak kalınan yerden devam edilmelidir. Ancak, böyle bir durum söz konusu olduğunda, gönüllü değerlendirme formunda bu durum mutlaka belirtilmelidir. İnternet Erişiminin Sağlanamadığı / Etkinliklerin Önerilen Süreden Erken Bittiği/ Problem Yaşandığı Durumlar İçin Öneri Bilişim ve Teknoloji Odası nda internet erişiminin sağlanamadığı durumlarda gönüllü yönergesinin sonunda bulunan Ek Etkinlikler bölümündeki etkinlikler yapılabilir. Bu etkinliklerde çocuklar internet bağlantısı kullanılmadan bilgisayar okuryazarlığı becerilerini geliştirebilecektir. Bununla birlikte bilgisayar okuryazarlık becerileri zayıf olan çocuklar için Ek Etkinlikler bölümünden yararlanılabilir. İnternet kesintisi nedeniyle ya da çocukların bilgisayar okuryazarlığı becerilerini üst düzeye taşımak amacıyla ek etkinliklerden faydalandıktan sonra yönergede sıradaki haftadan devam edilmelidir. Ek etkinliklerden hangilerini yapacağınızı seçerken grubunuzu oluşturan çocukların ihtiyaçlarını göz önünde bulundurmanız tavsiye edilmektedir. Gönüllü İş Akışı A. İlk Hafta İlk hafta tanışma ortamında etkinlikler sayfası tanıtılır ve bu sayfadaki düğmelerin nasıl ve ne zaman kullanılacağı çocuklara anlatılır. Bunun için; öncelikle tüm çocukların bilgisayar ekranlarını düğmelerinden kapatmaları ve gönüllüyü izlemeleri sağlanır. Etkinlikler sayfasında istenilen oyuna nasıl girecekleri en az bir (eğer çocukların bilgisayar tecrübeleri az ise daha fazla) kez gösterilir. Ardından çocuklardan ekranlarını açmaları istenir ve yine gönüllüyü takip ederek adım adım ilgili oyuna / filme geçmeleri sağlanır. Son olarak çocuklardan tek başlarına yapmaları istenir ve tüm çocuklar gözlenerek geride kalan çocuk olmadığından emin olunur. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 6

9 B. Her Etkinlikten Önce 1. Haftaya hazırlanmaya, o haftanın kazanımlarının incelenmesi ile başlanmalıdır. Haftanın 1. ve 2. etkinlik saatinin kazanımları ayrı ayrı incelenmelidir. 2. Ardından, çocuklar tarafından doldurulacak haftanın öz-değerlendirme formları incelenerek gün sonunda çocukların hangi kazanımlara ulaştırılmasının hedeflendiği de incelenmelidir. 3. Haftanın kazanımları ve bu kazanımların çocuklar üzerindeki yansımaları üzerinde detaylı bilgi sahibi olunduktan sonra haftaya ait yönergeler incelenmeli ve etkinlik esnasında kullanılacak hatırlatma kartları hazırlanmalıdır. 4. Yönergede belirtilen, o hafta kullanılacak okuma parçası, alıştırma, film ve oyunlar mutlaka önceden açılıp incelenmelidir. Bu kapsamda; a. Oyunların nasıl oynanacağı, daha fazla puan yapabilmek için neler yapılabileceği, b. Filmlerin kapsamı, içeriği, bireysel olarak mı yoksa grup halinde mi izleneceği, duraklamaların yerleri, duraklamalarda yapılacak tartışmaların içeriği, filmde yöneltilen soruların ne olduğu ve olası cevapları ve zamanlaması, c. Okuma parçalarının içeriği, kazanım doğrultusunda ana fikrinin ne olduğu, varsa çocuklara yöneltilen soruların cevapları, d. Alıştırmaların özelliği, hangi bilgisayar okuryazarlığı becerilerine yönelik olduğu, çocuğun neler yapması gerektiği konularında hazırlık yapılmalı ve gerekli notlar alınmalıdır. C. Etkinliğe Başlarken 5. Eğitim başlamadan en az yarım saat önce etkinliğe birlikte girecek olan iki gönüllü bir araya gelmeli ve aralarında görev paylaşımı yapmalıdır. Bu paylaşımda hangi gönüllünün hangi etkinlikte aktif olacağı, diğer gönüllünün bu esnada neler yapacağı ile ilgili etkinlik akışına yönelik düzenlemeler kesinleştirilmelidir. 6. Her iki gönüllü etkinlik odasına birlikte girerler. Gönüllülerden bir tanesi çocukların yerleşmeleri ile meşgul olurken diğer gönüllü de gönüllü bilgisayarını kullanarak haftanın etkinliğini çocuklara açar. D. Etkinlik Esnasında 7. Etkinliğin başında çocukların yerlerine geçmelerinden hemen sonra şifrelerini kullanarak Portala girmeleri ve Etkinlikler sayfasına geçmeleri sağlanır. Tüm çocuklar haftanın etkinlikler sayfasına girdikten sonra ekranlarını kapatmaları istenir ve ancak bundan sonra etkinliğe giriş yapılır. 8. Etkinlik esnasında bilgisayarlar kullanılmıyorsa ekranlarının kapalı olması gerektiği unutulmamalıdır. 9. Etkinlik sırasında yönergenin birebir izlenmesi önem arz etmektedir. 10. Yönergede içinde yer alan ya da daha önceden açılmış ve oynanmış oyunlar Erken bitirirsek oyun oynayacaksınız. ya da Konuyu tamamladığınızda oyun oynayacaksınız. şeklinde bir ödül olarak sunulmamalıdır. 11. Özellikle bilgisayar okuryazarlığı becerileri düşük çocuklar dikkatle takip edilmelidir. Eğer bu tür çocuk sayıca azsa ikinci gönüllü bu çocuklara beceriye yönelik birebir takviye vermelidir. Söz konusu beceriye sahip olmayan çocuk sayısının, grubun önemli bir kısmını oluşturması halinde ise etkinliğe ara verilmeli ve söz konusu becerinin kazandırılmasına yönelik toplu öğretim gerçekleştirilmelidir. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 7

10 E. Etkinliği Bitirmeden 12. Günün sonunda çocukların mutlaka o haftaya yönelik öz-değerlendirme ve film / oyun değerlendirme formlarını doldurmaları sağlanmalıdır. 13. Çocukların, öz-değerlendirme ve film / oyun değerlendirme formlarının doldurulması sırasında yazılan maddeleri anlayamadıklarına yönelik bir ifadeleri olursa gönüllü bunlara yönelik açıklama yapmamalı, anlayamadıkları yerleri boş bırakmalarını söylemelidir. 14. Tüm çocuklar çıktıktan sonra her iki gönüllü de kendi değerlendirme formlarını eğitim noktasında ayrılmadan önce doldurmalıdırlar. Bu formların doldurulması sırasında gönüllü tarafından verilecek her tür detay bilginin değer taşıdığı unutulmamalıdır. Kinestetik Uygulama Bilgi Benim İşim etkinliği programı Modül 1 de zaman zaman yoğun bilgisayar kullanımı söz konusu olabilmektedir. Uzun süreli bilgisayar kullanımı gerek çocuklar gerekse yetişkinler için önemli bir sorundur. Bu durumun gerek çocuklar gerekse yetişkinlerde yaratabileceği olumsuz etkiler ve bu etkileri giderme yöntemleri hakkında bilinçlendirme önem verilmesi gereken bir noktadır. Bu noktadan hareketle; -özellikle yoğun bilgisayar kullanılan haftalarda- etkinliklerin sonunda uygulanması istenen bir dizi egzersiz hareketi tanımlanmıştır. Bu hareketlerin gönüllünün rehberliğinde tüm çocuklarca yapılması ve öğrenilmesi istenmektedir. Bu uygulamalar sırasında çocuklara hareketlerin öğretilmesi ile yetinilmemesi, bunun ötesinde insan vücudunun uzun süre sabit bir şekilde oturmaya uygun olmadığı, bunun yerine belirli aralıklarla mutlaka hareket edilmesi gerektiği ve aşağıdaki hareketlerin uzun süre bilgisayar başında kalındığında ortaya çıkabilecek iskelet sistemine yönelik rahatsızlıklara karşı bir önlem olduğu fikrinin yerleştirilmesi önemlidir. Dolayısıyla, çocuklara bilgisayar başında vücutlarını doğru kullanma alışkanlığı kazandırabilmek amacıyla mümkün olan her günün sonunda aşağıda belirtilen kinestetik uygulamayı yapmaya özen gösterilmesi önemlidir. 1. Çocuklarla birlikte Şekil1 deki hareketi oturdukları yerde süreyle ve 2 defa yapın. 2. Çocukları ayağa kaldırın. İlk olarak hep birlikte her iki omzunuzu geriye doğru çekebildiğiniz kadar çekin (Şekil2). Şekil 1 Şekil 2 3. Yine çocuklarla birlikte boynunuzu beşer kez sağa sola (Şekil 2) öne ve arkaya (Şekil 3) doğru hareket ettirin. Ancak çocukların -özellikle ilk zamanlarda- kendilerini zorlamalarına izin vermeyin. Gün geçtikçe ve boyun kaslarını güçlendikçe zaten hareket mesafesinin artacağını söyleyin. Şekil 3 TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 8

11 4. Çocuklarla birlikte aşağıdaki resimlerde gösterilen hareketleri soldan sağa ve yukarıdan aşağıya sırayla yapın: TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 9

12 Kaynaklar: ITEA. (2000). Standart for Technological Literacy: Content for the Study of Technology. Interneational Technology Education Association. Dabbagh, N., Banan-Ritland, B. (2005. Online Learning Concepts, Strategies and Applications. New Jersey: Pearson Merrill Prentice Hall. Açıkgöz, K.(2003). Aktif Öğrenme. İzmir: Eğitim Dünyası Yayınları. Hesapçıoğlu, M. (1998). Öğretim İlke ve Yöntemleri. Eğitim Programları ve Öğretim. İstanbul: Beta Yayınları TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 10

13 1.. HAFFTTA TTANI IŞŞI IYORUZZ 1.. ETTKİ İNLLİ İK SAATTİ İ Çocuklarla tanışın. Etkinliğin nasıl işleneceği çocuklarla paylaşın. Çocuklara etkinlik boyunca kullanılacak olan Portal hakkında kısaca bilgi verin. Çocukların teknoloji ve bilgisayar beceri seviyelerini çeşitli sorularla ölçülmeye çalışın. 2.. ETTKİ İNLLİ İK SAATTİ İ Kazanım 1. Bilgisayarın temel parçalarını (kasa, ekran, klavye, fare, hoparlör, yazıcı, tarayıcı, mikrofon, modem, webcam) tanır ve görevlerini bilir. 2. Bilgisayar faresini etkin olarak kullanır. Yöntem ve Teknikler: 1. Beyin fırtınası 2. Rol yapma 3. Film izleme 4. Soru/Cevap Etkinlik Öncesi Hazırlık Etkinlik odasına kalem ve yapışkanlı kağıt (post-it) getirin. Etkinliğe Giriş (Tahmini Süre: 5 dakika) Bilgisayarları açma ve Portalda Etkinlikler sayfasına giriş yapın. Hedeften haberdar etme: Çocuklar Bugün sizlerle birlikte bir bilgisayarı oluşturan temel parçaların neler olduğu ve bu parçalarının görevlerinin neler olduğu ile ilgili çalışmalar yapacağız. Sonra, bilgisayarlarımızı açıp bu konu ile ilgili oyunlar oynayacağız. diyerek o günkü çalışmanın hedefinden haberdar edin. Beyin Fırtınası: Bilgisayarın Temel Parçaları (TS: 10 ) Çocuklara kişi başına 4-5 tane düşecek şekilde yapışkanlı kâğıt (post-it) dağıtın ve aşağıdaki yönerge verin: Hadi Yapalım Şimdi sizlere dağıtacağım yapışkanlı kâğıtlara soracağım soru ile ilgili aklınıza gelen cevapları -her birini ayrı bir kâğıda olmak üzere- yazıp bana vereceksiniz. Sorumuz şu: Bir bilgisayarı oluşturan temel parçalar nelerdir? Çocukların cevaplarını tek tek kâğıtlara yazdırın. Söz verilen çocuk cevabını yüksek sesle okuyun ve okunan cevabı tahtaya yapıştırın. Tüm çocuklardan gelen cevapları karışık olarak tahtaya yapıştırın. Cevaplar bitince çocukların tahtaya gelmelerini ve bir arada çalışarak temel parça olmadığını düşündüklerini ayrı bir köşeye toplamaları isteyin. Dikkat! Film: Bilgisayarı Oluşturan Parçalar Çocukların Filmler bölümünden bu filmi açmalarını ve izlemelerini sağlayın. Portala giriş ve filmin açılması sırasında nasıl yapacağını bilmeyen çocuk olup olmadığını gözlemleyin. Bu gibi çocuklar varsa yardımcı olun. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 11

14 Film tüm çocuklar tarafından izlenince yine tüm çocuklar tahtaya çağırılarak daha önce verilen cevapların arasında hatalı örnekler varsa tahtanın başka bir kenarına almalarını isteyin. Dikkat! Yanlış cevaplar düzeltilmezse siz dikkat çekerek çocukların düzeltmesini sağlayın. Çocuklara aşağıdaki soruları sorun: Siz söyleyin * Peki çocuklar, bilgisayarı oluşturan bu temel parçaların görevleri nedir acaba? Kasanın görevi nedir? vb. Her temel parça için tek tek cevapları alın. Gelen cevaplara herhangi bir yorum yapmadan Bakalım söyledikleriniz doğru mu? dönütünü verin. Rol Yapma: Bilgisayarın Temel Parçaları (TS: 15 ) Çocukların 4 lü gruplara ayrılmasını sağlayın. Etkinlik odasında oluşacak grup sayısına göre 1 ya da 2 grubun rol yapma tekniği ile bilgisayarı oluşturan parçaları tüm çocuklara tanıtmalarını sağlayın. Bunun için bu gruplardaki çocukların bilgisayarı oluşturan parçalardan biri olmasını ve parçayı arkadaşlarına tanıtmasını isteyin. Geriye kalan diğer 1 ya da 2 grubun da rol yapma tekniğini kullanacakları ancak kendilerini bir bilgisayar parçası yerine koyup bilmece sorarak kendilerini tanıtacaklarını söyleyin. Bunun için gruptaki her bir çocuktan bilgisayarı oluşturan temel parçalardan birini seçmelerini ve seçtikleri parça ile ilgili bilmeceler hazırlamalarını isteyin. Örnek: Tüm bilgiler bende toplanır. Ben bilgisayarın beyniyim, bil bakalım ben kimim? gibi Film: Bilgisayarın Parçalarını Tanıyorum Çocukların Filmler bölümünden bu filmi açmalarını ve izlemelerini sağlayın. Dikkat! Bu sırada, İlk hafta olması nedeni ile filmi açmayı bilmeyen çocuk olup olmadığını gözlemleyin ve bu gibi çocuk varsa yardımcı olun. Yukarıda sözü edilen çalışmayı yapmak için gerekli rol dağılımını gruplara yaptırın. Gruplara rol dağılımı ve rollerine hazırlık için zaman verin. Her grubun etkinlik odasının ortasına gelmesini ve rollerini yapmalarını sağlayın. Oyun: Bilgisayarımı Kuruyorum (TS:5 ) Kazanım: Bilgisayarın temel parçalarını tanır. Çocukların Oyunlar bölümünden bu oyunu açmalarını ve oynamalarını sağlayın. Oyun: Bilgisayarın Parçalarını Yakalıyorum (TS: 5 ) Kazanım: Fare ile çift tıklar. Çocukların Oyunlar bölümünden bu oyunu açmalarını ve oynamalarını sağlayın. Dikkat! İlk hafta olması nedeni ile yeni oyunlara hep birlikte geçilmesini sağlamaya çalışın. Zaman kalırsa çocukların oyunları birden fazla kez oynamasına izin verin. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 12

15 Oyun: Eşini Bul (TS: 5 ) Kazanım: Fare ile tek tıklayabilir. Çocukların Oyunlar bölümünden bu oyunu açıp oynamalarını sağlayın. Oyun: Rakamları Sırala (TS: 5 ) Kazanım: Fare ile tek tıklayabilir. Çocukların Oyunlar bölümünden bu oyunu açıp oynamalarını sağlayın. Dikkat! Eşini Bul ile Rakamları Sırala oyunları, zaman kalırsa çocuklara oynatılacaktır. Çocuklar oyunları bir süre oynadıktan sonra aşağıdaki yönergeyi verin ve çocuklardan cevaplarını alın: Siz Söyleyin Oynadığınız bu oyunların sonunda ne öğrendiniz? Bilgisayarımı Kuruyorum: Bilgisayarın temel parçalarının kasa, ekran, klavye, fare, hoparlör, yazıcı, tarayıcı, kulaklık, mikrofon ve webcam olduğunu biliyorum. Fare ile tek tıklama yapabiliyorum. Bilgisayarın Parçalarını Yakalıyorum: Bilgisayarın temel parçalarının kasa, ekran, klavye, fare, hoparlör, yazıcı, tarayıcı, kulaklık, mikrofon ve webcam olduğunu biliyorum. Fare ile çift tıklama yapabiliyorum. Eşini Bul: Fare ile tek tıklama yapabiliyorum. Rakamları Sırala: Fare ile tek tıklama yapabiliyorum. Etkinliği Toparlama ve Değerlendirme (TS: 5 ) Çocuklara Bu etkinlikte neler öğrendiniz? sorusunu yöneltin. Gelen cevaplarla etkinliği sonlandırın. Etkinlikler sayfasındaki Değerlendiriyorum bölümünde değerlendirme formu bulunup bulunmadığını kontrol edin. Eğer değerlendirme formu varsa çocukları değerlendirme formlarını doldurmaları için yönlendirin. Sizler de değerlendirme formlarını doldurun. İlk hafta olması nedeni ile çocuklara bilgisayarı nasıl kapatmaları gerektiğini bilip bilmediklerini sorun. Bir kişi bile bilmiyorsa, bir kez uygulamalı olarak anlatın, bu esnada sadece sizi izlemeleri sağlayın. Çocuklardan aynı şekilde bilgisayarlarını kapatmalarını isteyin. Doğru şekilde kapatmamanın ne gibi sakıncaları olacağı hakkında çocuklara soru yöneltin. Gelen cevapları dinleyin, doğruları onaylayın, yanlışları düzeltin. Doğru bir şekilde kapatılmayan kasa ve ekranlar, kullanılmadıkları süre içinde uzun süre açık kalıp ısınma, elektrik kesintisi vb. nedenlerle bozulabilir. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 13

16 2.. HAFFTTA DOĞA MI 1.. ETTKİ İNLLİ İK SAATTİ İ I? İ İ? İNSSAN EELLİ İ Mİ Kazanım 1. Doğal çevre ile insan eliyle yapılmış çevrenin birbirinden farklı olduğunu anlar. 2. İnsanların işlerini yapabilmek için bazı araçları ve teknikleri kullandıklarını bilir. Yöntem ve Teknikler: 1. Tartışma 2. Film izleme 3. Soru/Cevap 4. Oyun tabanlı öğrenme 5. Gözlem Etkinliğe Giriş (TS:5 ) Bilgisayarları açma ve Portalda Etkinlikler sayfasına giriş yapın. Hedeften haberdar etme: Çocuklar Bugün sizlerle birlikte çevremize biraz farklı bir gözle bakacağız ve doğal çevre ile insan eliyle yapılmış çevrenin birbirinden farklı olduğunu keşfedeceğiz. diyerek o günkü çalışmanın hedefinden çocukları haberdar edin. Oyun: İnsan Eli (TS: 10 ) Kazanım: Doğal çevre ile insan eliyle yapılmış çevrenin birbirinden farklı olduğunu anlar. Çocukların Oyunlar bölümünden bu oyunu açmalarını ve oynamalarını sağlayın. Çocukların hepsinin oyunu bitirdiğine emin olduktan sonra, çocuklardan yanlarındaki arkadaşları ile 2 li gruplar oluşturmalarını isteyin. Çocuklara aşağıdaki yönergeyi verin: Hadi Yapalım Oyunda yer alan üç resmin mekânları ile ilgili en fazla dikkatinizi çeken noktanın ne olduğunu tartışın ve bir sonuca varın. Çocuklara tartışmaları için 3-4 süre verin. Her grubun tek tek nasıl bir sonuca vardıklarını yüksek sesle herkesle paylaşmalarını isteyin. Çocukların doğadan şehre doğru yaklaştıkça insan eli ile yapılmış araçların da çoğaldığını fark etmeleri beklenmektedir. Tartışma sırasında Doğal çevre ve İnsan eli ile yapılmış çevre kavramlarını kullanın. Gözlem: Çevremiz (TS: 5 ) Çocukların yine 2 li gruplar halinde etkinlik odasından dışarıya bakmalarını isteyin ve aşağıdaki soruyu yöneltin: Siz söyleyin Dışarıda gördükleriniz daha çok doğal çevre özelliklerini mi yoksa insan eliyle yapılmış çevre özelliklerini mi ya da her ikisini de yansıtıyor? İnsan eli ile (insan tarafından) yapılmış hangi araçları görüyorsunuz? Birkaç cevap aldıktan sonra çocuklara bu kez de aşağıdaki soruyu yöneltin: Siz söyleyin Çevremizde insan tarafından yapılmış olarak gördüğünüz bu araçları sizce insanlar ne amaçla kullanırlar? Dikkat! Burada etkinlik odasındaki bazı araçlara da (sandalye, lamba, tahta, tebeşir/kalem, pano, vb.) dikkati çekebilirsiniz. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 14

17 İnsanlar işlerini yapabilmek için bazı araçlar kullanırlar. sonucuna hep birlikte ulaşılmasını sağlayın. Çocuklara Şimdi insanların hangi işler için hangi araçları kullandığını bulacağınız bir oyun oynayacaksınız. yönergesi verilir. Oyun: İlgili Aracı Bul (TS: 5 ) Kazanım: İhtiyaç ile aracı eşleştirir. Çocukların Oyunlar bölümünden bu oyunu açmalarını ve oynamalarını sağlayın. Verilen süre dolunca, oyunu kapatıp, Araçları ne için kullanıyormuş? Bazı örnekler verir misiz? gibi sorularla konuyu toparlayın. Sonra aşağıdaki yönergeyi verin: Siz Söyleyin Oynadığınız oyunun sonunda ne öğrendiniz? İlgili Aracı Bul: Araçların bir ihtiyacı karşılamak üzere geliştirildiğini biliyorum. Örneğin, suyu rahat ve dökmeden içme ihtiyacını karşılamak için bardak yapılmıştır. Film: Araç-Materyal-Beceri (TS: 10 ) Çocukların Filmler bölümünden bu filmi açmalarını ve izlemelerini sağlayın. Çocukların yanındaki arkadaşı ile 2 li grup oluşturmasını isteyin ve filmi izlerken 2 li grupların bu filmde yer alan sorunun cevabını tartışarak bulmalarını isteyin. Soruların olduğu yerlerde film duracaktır. Bu noktada çocukların soruların cevaplarını tartışmaları için gerekli yönlendirmeleri yapın. Tartışma sonunda Oynat (Play) düğmesine tıklanarak filme devam edilmelidir. Çalışma için verilen süre dolunca, grupların cevaplarını dinleyin, tüm çocukların cevabın doğruluğunu tartışarak bir sonuca varmasını sağlayın. Çocuklara aşağıdaki soruyu yönelterek tartışmayı başlatın: Siz söyleyin Bir ürünün ortaya çıkması için sadece araç ve materyalin olması yeterli mi çocuklar? Peki, başka neler lazım? Çocukların araç ve materyal yanında bir ürünü ortaya çıkaracak insana ve o insanın da aracı kullanmak için gerekli beceriye sahip olması cevabına yakın dönütleri vermelerini bekleyin. Tartışmanın sonunda 2 li grup çalışmasına devam edileceğini söyleyin. Gruplara aşağıdaki yönergeyi verin: Hadi Yapalım Şimdi grup arkadaşınızla birlikte bazı ürünler ve bu ürünlerin ortaya çıkması için hangi araç, materyal ve becerinin gerekli olduğuna yönelik örnekler bulmanızı istiyorum. Bakalım 5 dakikalık sürede kaçar örnek çıkarabileceksiniz? Sürenin sonunda gruplara örneklerini sunmaları için söz verin. Bir yandan da sunulan ve kabul edilen ürün isimleri tahtaya yazın. En fazla örneği getiren grup hep birlikte alkışlanır ve tebrik edilir. Etkinliği Toparlama ve Değerlendirme (TS: 5 ) Çocuklara Bu etkinlikte neler öğrendiniz? sorusunu yöneltin. Çocuklardan gelen cevapları hep birlikte değerlendirin. Her araç bir işi yapmak için geliştirilmiştir. ve Bazı işlerin yapılması için araçlar yeterli değildir, yanı sıra, materyal ve beceri de gereklidir. mesajı ile çalışmayı bitirin. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 15

18 2.. ETTKİ İNLLİ İK SAATTİ İ Kazanım 1. Çizim programında yer alan çizim ve boyama araçlarını kullanarak insan ürünü nesneler çizer ve boyar. Yöntem ve Teknikler: 1. Bireysel öğrenme 2. Oyun tabanlı öğrenme Etkinliğe Giriş (TS:5 ) Hedeften haberdar etme: Bu etkinlikte bilgisayarda resim çizmeyi ve boyamayı öğreneceğiz ve yine öğrendiklerinizle ilgili bazı oyunlar oynayacağız. açıklaması ile çocukların dikkatlerini etkinliğe çekin. Çiziyorum (TS: 20 ) Çocukların Portal penceresini simge durumuna küçültmek bilgisayarlarından Çizim programını (Paint) açmaları istenir. Başlat Tüm programlar Donatılar Paint Portal penceresini simge durumuna küçültmek için, aşağıdaki resimde okla gösterildiği gibi, tarayıcının (Internet Explorer) sağ üst köşesindeki eksi işaretine tıklanır. Dikkat! Paint (okunuşu: peint) programını açmakta desteğe ihtiyaç duyan çocuklara yardım edin. Paint programının ara yüzünü genel hatları ile tanıtın/hatırlatın. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 16

19 Paint programının ara yüzü aşağıda tanıtılmaktadır: Menü Çubuğu Araç Çubuğu Paleti Renk Paleti Çocukların Araç Çubuğunda yer alan farklı geometrik araçları (dikdörtgen, elips, çizgi, çokgen) ve silgiyi kullanarak insan ürünü olan nesneler (ev, köprü, buzdolabı, televizyon, robot, cep telefonu, top, vb.) çizmelerini isteyin. Çizdikleri araçları, Araç Çubuğunda yer alan boyama araçlarını (püskürtme kabı, fırça, boya dök) ve Renk Paletini kullanarak boyamalarını sağlayın. Her bir çocuğun bir araç çizmesi yeterlidir. Çocukların arasında dolaşarak yardıma ihtiyacı olanlara yardım edin. Dikkat! Paint teki araç çubuğundan belirli bir aracı kullanmada tüm çocukların zorluk çektiğini fark ederseniz, tüm çocukların izlemesini sağlayarak o aracı nasıl kullanacakları ile ilgili bir alıştırma yapın. Çocukların Paint programını kapatıp, simge durumuna küçülttükleri portal penceresine tekrar büyütmelerini sağlayın. Portal penceresini tekrar ekranı kaplamak için, aşağıdaki resimde okla gösterildiği gibi, ekranın alt kısmındaki görev çubuğu üzerinde Portal penceresinin ikonuna tıklanır. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 17

20 Alıştırma: Tamamla ve Boya (TS: 10 ) Kazanım: Çizim programını kullanarak verilen bir resmi boyar. Çocukların Alıştırmalar bölümünden bu alıştırmayı açmalarını ve yapmalarını sağlayın. Alıştırma: Metni Düzenliyorum (TS: 5 ) Kazanım: Klavye kullanım becerisi kazanır. Çocukların Alıştırmalar bölümünden bu alıştırmayı açmalarını ve yapmalarını sağlayın. Etkinliği Toparlama ve Değerlendirme (TS: 5 ) Çocuklar bakalım kim hatırlıyor insanlar çevremizdeki bir sürü aracı ne için geliştirilmiştir? sorusuna gelen cevaplarla etkinliği sonlandırın. Etkinlikler sayfasındaki Değerlendiriyorum bölümünde değerlendirme formu bulunup bulunmadığını kontrol edin. Eğer değerlendirme formu varsa çocukları değerlendirme formlarını doldurmaları için yönlendirin. Sizler de değerlendirme formlarını doldurun. Çocuklardan bilgisayarlarını kurallara uygun şekilde kapatmalarını isteyin. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 18

21 3.. HAFFTTA DOĞA VEE TEKNOLOJJİİ BİİR ARADA 1.. ETTKİ İNLLİ İK SAATTİ İ Kazanım 1. Bazı sistemlerin doğada bulunup bazılarının insanlar tarafından yapıldığını bilir. 2. Parçaları eksik olan sistemin planlandığı gibi çalışmadığını bilir. 3. Bireysel, ailesel, toplumsal ve ekonomik kaygıların teknolojinin gelişimini destekleyebildiğini ya da sınırlayabildiğini bilir. Yöntem ve Teknikler: 1. Büyük grup çalışması 2. Tartışma / Beyin fırtınası 3. Film izleme 4. Soru/Cevap Etkinliğe Giriş (TS: 5 ) Bilgisayarları açma ve Portalda Etkinlikler sayfasına giriş yapın. Hedeften haberdar etme: Çocuklara Bugün sizinle bazı filmler seyredeceğiz. Filmleri çok dikkatli izlemenizi rica ediyorum. Çünkü filmi izlerken şu sorunun cevabını bulmanızı istiyorum: Doğanın sahip olduğu hangi özellikler yaşam için çok önemlidir? yönergesini vererek etkinliğe başlayın. Film: Tohumdan Başağa (TS: 10 ) Çocukların Filmler bölümünden bu filmi açmalarını ve izlemelerini sağlayın. Çocuklar filme başlamadan önce Doğanın sahip olduğu hangi özellikler yaşam için çok önemlidir? sorusu bir kez daha çocuklara hatırlatılır. Filmin başında sorduğunuz sorunun cevabını (toprak, yağmur, güneş, hava) filmin sonunda hep birlikte tartışın. Tartışmayı başlatmak için aşağıdaki yönergeyi verin: Siz söyleyin Haydi, şimdi filmdeki şu sorunun cevabını verin: Arkadaşlar, küçücük bir tohumken upuzun bir başak olmama yardımcı olan doğal öğelerin ne olduğunu söyleyebilir misiniz? Gelen cevaplar alındıktan sonra toprak, yağmur, güneş, hava nın bir bütünün parçaları olarak kendi içinde doğal bir sistemin bir parçasını oluşturduklarını vurgulayın ve aşağıdaki soruyu yöneltin: Siz söyleyin Yağmur yağmazsa bu doğal sistem nasıl etkilenir? Bu etkinin olumsuz sonuçlarından kurtulmak için hangi çözüm yolları geliştirilmiştir? Soruya verilen cevapları çocuklarla birlikte tartışın. Çocuklardan doğal bir süreç sonucu oluşan başka ürünlere yönelik yeni örnekler vermelerini isteyin (çiçekler, ağaçlar, meyveler, hayvanlar, süt, vb.). Verilen örnekleri çoğaltın. Tek bir parçanın/etkenin yokluğunun bile sistemi bozacağını vurgulayın. Kaygılıyım (TS: 10 ) Çocuklara aşağıdaki soruları sıra ile tek tek (önce 1. soruyu cevaplasınlar; sonra 2. soruyu) yöneltin: Siz söyleyin 1. Yağmur gerekli zamanda yağmadığında doğal sistem nasıl etkilenir? 2. Bu etkinin olumsuz sonuçlarından kurtulmak için hangi çözüm yolları geliştirilmiştir? TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 19

22 Çocukların her iki soruyu da verdikleri cevapları tahtaya ayrı bölgelere kısa kısa yazın. Gelen cevaplar toparlayın ve özetleyin. Toplumsal kaygıların teknolojinin gelişimini etkilediğini vurgulanarak çalışmayı toparlayın. 1.Yağmurun yağmaması sonucu tarıma dayalı ürünlerin yetişmesinde, su kaynaklarının azalmasında vb. alanlarda sorunlar çıkacaktır. Yağmurun yağmaması sonucunda beslenme probleminin ortaya çıkacak olması toplumsal bir kaygıdır. 2. Bu durum için yapay sulama sistemlerinin geliştirilmiş olması, yer altı su kaynaklarından faydalanılması gibi çözüm yolları geliştirilmiştir. Oyun: Doğal Sistem (TS: 5 ) Kazanım: Doğal sistemi oluşturan öğeleri bilir. Çocukların Oyunlar bölümünden bu oyunu açmalarını ve oynamalarını sağlayın. Çocuklar oyunu bir süre oynadıktan sonra aşağıdaki yönergeyi verin ve çocuklardan cevaplarını alın: Siz Söyleyin Oynadığınız bu oyunun sonunda ne öğrendiniz? Doğal Sistem: Doğal sistemi oluşturan öğelerin toprak, hava, güneş ve yağmur olduğunu biliyorum. Etkinliği Toparlama ve Değerlendirme (TS: 10 ) Etkinliği Bazı sistemler doğada bulunabilirken bazıları insanlar tarafından yapılır. mesajı ile bitirin. 2.. ETTKİ İNLLİ İK SAATTİ İ Kazanım 1. Ürünlerin, insanların bireysel ihtiyaç ve isteklerini karşılamak için üretildiklerini bilir. 2. Doğal ve işlenmiş olan ürünleri ayırt eder. 3. Çizim programında kopyala-yapıştır işlemini yapar. Yöntem ve Teknikler: 1. Film İzleme 2. Oyun tabanlı öğrenme 3. Soru/Cevap Etkinliğe Giriş (TS: 5 ) Hedeften haberdar etme: Etkinliğimizin bu aşamasında -Acaba yediğimiz tüm besinler doğal mı?- sorusunun cevabını bulacağız. diyerek çocukların dikkatini çekin. Film: Başaktan Una (TS: 10 ) Çocukların Filmler bölümünden bu filmi açmalarını ve izlemelerini sağlayın. Çocuklar filmi izlemeye başlamadan önce, aşağıdaki yönergeyi verin: Hadi Yapalım Çocuklar, şimdi yeni bir film seyredeceğiz. Ancak biraz önce tartıştıklarımızı aklınızda tutun ve şimdi de bu filmi TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 20

23 izlerken Doğal sistemin bize sunduklarından insanlar daha fazla yararlanmak için kendileri neler yapmışlar? sorusunun cevabını bulmaya çalışın. Filmin sonunda tartışacağız. Filmin sonunda çocuklara Bu filmden ne anladınız? sorusunu sorun ve filmin başında sorduğunuz soruyu tekrar edin. Çocukların filmden çıkardıkları mesajın ne olduğunu ortaya çıkartın. Tartışmalara paralel olarak aşağıda yer alan sorularla filmdeki mesajın çocuklar tarafından yakalanmasına rehberlik edin. * İnsanlar başakları kolayca toplamak için hangi makineyi geliştirmişler? * İnsanlar başaktan un elde edebilmek için hangi sistemi geliştirmişler? * Peki, doğal sistemi oluşturan güneş-toprak-yağmur-hava olmasaydı ne olmazdı? * Peki, başaklar olmasaydı biçerdöver- un değirmeni gibi sistemlere ihtiyaç olur muydu? * Sizce her gün yediğimiz ekmek bize doğanın mı sunduğu bir yiyecek, yoksa insanların mı ürettikleri bir yiyecek? vb. Bu film etkinliğini, Bazı sistemler doğada bulunabilirken bazıları insanlar tarafından yapılır. mesajı ile toparlayın. Oyun: Doğal mı İşlenmiş mi? (TS: 5 ) Kazanım: Çevresindeki doğal ve işlenmiş olan besin ürünlerini ayırt eder. Çocukların Oyunlar bölümünden bu oyunu açmalarını ve oynamalarını sağlayın. Çocuklar oyunu bir süre oynadıktan sonra aşağıdaki yönergeyi verin ve çocuklardan cevaplarını alın: Siz Söyleyin Oynadığınız bu oyunun sonunda ne öğrendiniz? Doğal mı İşlenmiş mi?: Bazı besinlerin doğal olduğunu bazı besinlerin ise insan tarafından işlenerek elde edildiğini biliyorum. Kütüphane: Arı ve Çiçek (TS: 15 ) Kazanım: Çizim programında çizim ve boyama araçlarını kullanarak resim çizer, boyar ve kopyalamayapıştırma yapar. Çocukların Kütüphane bölümündeki Resimler menüsünden Arı ve Çiçek adlı resim dosyasını açmaları istenir. Bu resmi kopyalayarak Paint programında açacakları söylenir. Bunun için tüm çocuklara aşağıdaki adımlar göster-yaptır tekniği ile yaptırılır: Açtığınız dosyadaki resme, farenin sağ tuşu ile tıklayın ve çıkan seçeneklerden Kopyala yı seçerek resmi kopyalayın. Portal penceresini simge durumuna küçültüp bilgisayarlarından Paint programını açın. Paint programındaki boş sayfaya, farenin sağ tuşu ile tıklayın ve çıkan seçeneklerden Yapıştır ı seçerek resmi yapıştırın. Dikkat! Bu dosyayı açamayan, kopyalayamayan ve/veya Paint programında yapıştıramayan çocuklara yardımcı olun. Çocuklara gördükleri resmin ne ile ilgili olduğunu sorun (bir doğa ortamı). Gelen cevapları değerlendirdikten sonra sorularla resimde yer alan eksikleri bulmalarını sağlayın. Örnek sorular: * Resimde neler görüyorsunuz? Yeşil bir alan, ağaç, arı kovanı, güneş * Arı kovanının olduğu yerde ne olması gerekir? TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 21

24 * Sizce resimde bazı eksikler var mı ve nedir bunlar? Evet var. Çiçekler ve arılar... Çocuklardan araç çubuğunda yer alan araçları kullanarak, resimdeki eksikleri çizip boyamalarını isteyin. Çocuklara çizdikleri bir çiçeğin ve bir arının kopyala yapıştır yöntemi ile çoğaltılabileceği bilgisini verin. Dikkat! Çocuklar Seç- Kopyala-Yapıştır işlemini bilmiyorlarsa, bu işlemi tüm çocuklara topluca anlatın. Bütün çocuklar resimlerini tamamlayınca Balın oluşumu için doğada hangi sistemin olması gerekiyor çocuklar? sorusu ile çalışmayı toparlayın. (Cevap: Çiçeklerin olması gerekiyor. Çiçeklerin olması için de çiçek tohumlarının çiçeğe dönüşmesini sağlayan dört temel öğenin -hava, su, toprak, güneş- olması gerekiyor.) Çocukların Paint programını kapatıp, simge durumuna küçülttükleri Portal penceresini tekrar ekranı kaplamaları sağlanır. Etkinliği Toparlama ve Değerlendirme (TS: 5 ) Çocuklara Bu etkinlikte neler öğrendiniz? sorusunu yöneltin. Gelen cevaplarla etkinliği sonlandırın. Etkinlikler sayfasındaki Değerlendiriyorum bölümünde değerlendirme formu bulunup bulunmadığını kontrol edin. Eğer değerlendirme formu varsa çocukları değerlendirme formlarını doldurmaları için yönlendirin. Sizler de değerlendirme formlarını doldurun. Çocuklardan bilgisayarlarını kurallara uygun şekilde kapatmalarını isteyin. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 22

25 4.. HAFFTTA PARÇALAR SİİSTEMİİ OLUŞTURUR 1.. ETTKİ İNLLİ İK SAATTİ İ Kazanım 1. Sistemlerin, ortak bir hedefe ulaşmak için beraber çalışan parçalarının ve bölümlerinin bulunduğunu bilir. 2. Parçaları eksik olan sistemin planlandığı gibi çalışmadığını bilir. 3. Soru sormanın ve gözlem yapmanın, insanlara nesnelerin nasıl çalıştığını anlamalarında yardımcı olduğunu bilir. 4. Tüm ürünlerde ve tasarımlarda hata olabileceğini, ancak birçok sistem ve ürünün tamir edilebildiğini bilir. Yöntem ve Teknikler: 1. Gerçek nesne 2. Soru Cevap 3. Tartışma Etkinlik Öncesi Hazırlık Telefonu hazırlama: Etkinlik öncesinde, Etkinlik Kutusu nda yer alan telefonunun vidalarını sökün ve mikrofon, hoparlör kısımlarını kontrol edin. Tekrar kapatın ancak etkinlik odasında vakit kaybetmeden sökebileceğiniz konuma getirin. Kart Hazırlama: Etkinlik Kutusu nda aşağıda belirtilen komutların ve parçaların yer aldığı kartlar bulunmaktadır. İlgili çalışmada, çocuklar 3 lü gruplara bölünecek ve her çocuk grubuna bu 2 kart grubundan birer takım verilecektir. Çocukların oluşturacağı grup sayısına karar verip bu kart gruplarını çocuk grubu sayısına göre hazırlayın. Grup 1 kartları: Ahizeyi kaldır Sinyal al Tuşu kullanarak numarayı çevir Arama sinyalini duy (düüt, düüt) Aranan taraftan cevap (efendim/alo/buyurun) Aranan tarafın cevabını duy Cevap ver Merhaba Aslı ben Ceren Grup 2 kartları: Ahize Hoparlör Mikrofon Tuş takımı Kablo Kart gruplarını hazırlayınca, ayrı ayrı lastikleyerek etkinlik odasında kullanıma hazır hale getirin. Dikkat! Her kart grubunun kendi içinde karışık olarak sıralanmış olmasına dikkat edin. Etkinliğe Giriş (TS: 5 ) Bilgisayarları açma ve Portalda Etkinlikler sayfasına giriş yapın. Hedeften haberdar etme: Bugün sizlerle birlikte araçların çeşitli parçalardan meydana geldiğini öğreneceğiz. cümlesi ile çocuğun etkinliğin hedefinden haberdar olmasını sağlayın. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 23

26 Gerçek Nesne İncelemesi: Telefonun Parçaları (TS: 5 ) Çocuklara bir telefonun hangi parçalardan oluştuğunu sorun. Gelen cevapları tahtaya hiç düzeltmeden yazın. Etkinlik Kutusu ndan kablolu, sabit telefon u çıkartın. Bakalım hangi parçalardan oluşuyormuş? diyerek, çocuklarla birlikte telefonun gerekli yerlerini sökün ve inceleyin. Her bir parçanın tek tek ne olduğunu ve görevinin ne olabileceğini çocuklara sorun. Bu sorularla bir tartışma başlatın. Telefon Nasıl Çalışır (TS: 10 ) Çocukları uygun olarak 3 lü gruplara bölün. Her gruba, Grup 1 ve Grup 2 kartlarından birer takım verin. Çocuklara yapacakları çalışma ile ilgili aşağıdaki yönergeyi verin. Yönergeyi verirken tüm çocukların dikkatini toplayın ve yönergeyi anlamalarını sağlayın. Hadi Yapalım Çocuklar şimdi her gruba 2 takım kart dağıtacağım. 1. grup kartlarda bir telefonun çalışma basamakları var. Bunları beraberce tartışarak uygun sıraya koyacaksınız. Daha sonra 2. grup kartları açacaksınız ve 1. grup kartlarının basamak sırasına göre telefonun hangi parçasının kullanıldığını basamakların karşısına gelecek şekilde sıralayacaksınız. Mesela 1. basamakta ahizeyi kaldır varsa karşısına telefonun hangi parçası gelecek? ahize bunun gibi. Evet, başlayın. 10 dakika süreniz var. Doğru sıra ve eşleştirme: - Ahizeyi kaldır ahize - Sinyal al hoparlör - Tuşu kullanarak numarayı çevir tuş takımı - Arama sinyalini duy (düüt, düüt) hoparlör - Aranan taraftan cevap (efendim/alo/buyurun) mikrofon - Aranan tarafın cevabını duy hoparlör - Cevap ver Merhaba Aslı ben Ceren mikrofon Çocuk gruplarının arasında dolaşarak anlamayan gruplara gerekli yönlendirmeleri yapın. Tartışma (TS: 5 ) Telefonun çalışmasını sağlayan parçalardan birinin bozulmasının sitemin çalışmasını nasıl etkileyebileceğini hep birlikte tartışın. (Çocuklar telefonun bir parçası olan mikrofon çalışmaz, bozulur ise ne olur? gibi sorularla tartışma ortamı yaratabilirsiniz.) Oyun: Parçaları Birleştir (TS: 5 ) Kazanım: Bir aracın ya da sistemin parçalardan oluştuğunu bilir. Çocukların Oyunlar bölümünden bu oyunu açmalarını ve oynamalarını sağlayın. Çocuklar oyunu bir süre oynadıktan sonra aşağıdaki yönergeyi verin ve çocuklardan cevaplarını alın: Siz Söyleyin Oynadığınız bu oyunun sonunda ne öğrendiniz? Parçaları Birleştir: Bir aracın ya da bir sistemin parçalardan oluştuğunu biliyorum. Örneğin telefon; ahize, mikrofon, kulaklık, kablo ve tuş takımı parçalarının birleştirilmesi ile oluşur. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 24

27 Etkinliği Toparlama ve Değerlendirme (TS: 10 ) Çocuklara Bu etkinlikte neler öğrendiniz? sorusunu yöneltin. Gelen cevaplarla etkinliği sonlandırın. 2.. ETTKİ İNLLİ İK SAATTİ İ Kazanım 1. Araçların ve nesnelerin üretiminde farklı malzemelerin kullanıldığından farkında olur. Yöntem ve Teknikler: 1. Büyük grup çalışması 2. Küçük grup çalışması 3. Gerçek nesne 4. Oyun tabanlı öğrenme 5. Tartışma Etkinlik Öncesi Hazırlık Etkinlik Kutusu içinde yer alan ve farklı malzemeler kullanılarak yapılmış olan nesnelerden (tel zımba, limon sıkacağı, silgi, kalem ve makas vb.) etkinlik için kullanacaklarınızı tespit edin. Bunları etkinlik odasına getirin. Etkinliğe Giriş (TS:5 ) Hedeften haberdar etme: Bazı araçların kendini oluşturan parçaları olduğunu ilk etkinlik saatinde gördük, şimdi de her aracın/nesnenin üretiminde farklı malzemeler kullanıldığını göreceğiz. diyerek çocukları hedeften haberdar edin. Gerçek Nesne İnceleme: El Araçları (TS: 10 ) Etkinlik odasına getirilen tel zımba, limon sıkacağı, silgi, kalem ve makas vb. örnekleri inceleterek kullanılan farklı malzemelere dikkat çekin. Etkinlik öncesi hazırladığınız araçları çocuklara gösterin ve Sizce bu aracı/nesneyi yapmak için hangi malzeme kullanılmıştır? sorusunu sorarak çocukların her bir örnek üzerinde tartışmalarını sağlayın. Çocukların tahminde bulundukları malzemeleri tahtaya yazarak gruplandırın (plastik, metal, demir, tel, lastik vb.). Tahtaya yazılan malzemelerin doğruluğunu hep birlikte tartışın ve varsa hatalar düzeltin. Alıştırma: Malzemeye Göre Boyuyorum (TS: 10 ) Kazanım: Araçların ve nesnelerin üretiminde farklı malzemelerin kullanıldığının farkında olur. Çocukların Alıştırmalar bölümünden bu alıştırmayı açmalarını ve yapmalarını sağlayın. Çocuklar alıştırmayı bireysel olarak tamamladıktan sonra, yanındaki arkadaşları ile 2 li gruplar oluşturmalarını sağlayın. 2 li grupların boyadıkları resimlerdeki malzemeler hakkında karşılaştırma yapmalarını sağlayın. Tüm çocuklar ilgili tartışmaları bitirince, çocuklara Peki araçların, nesnelerin üretiminde ne gibi malzemeler kullanılabilirmiş? sorusunu sorun ve gelen cevaplarla konuyu toparlayın. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 25

28 Oyun: Kargo Uçağı (TS:5 ) Kazanım: Araçların ve nesnelerin üretiminde farklı malzemelerin kullanıldığını bilir. Çocukların Oyunlar bölümünden bu oyunu açmalarını ve oynamalarını sağlayın. Oyun: Etiket (TS:5 ) Kazanım: Farklı malzemelerin farklı özellikleri olduğunu bilir. Çocukların Oyunlar bölümünden bu oyunu açmalarını ve oynamalarını sağlayın. Çocuklar oyunları bir süre oynadıktan sonra aşağıdaki yönergeyi verin ve çocuklardan cevaplarını alın: Siz Söyleyin Oynadığınız bu oyunların sonunda ne öğrendiniz? Kargo Uçağı: Araçların ve nesnelerin farklı materyallerden üretildiğini biliyorum. Örneğin, aynanın üretiminde cam kullanılıyor; cetvelin üretiminde plastik kullanılıyor. Etiket: Araçların ve nesnelerin üretildiği malzemelerin farklı özelliklere sahip olduğunu biliyorum. Örneğin, camdan üretilen bir bardak kırılabilir; kumaştan üretilen bir koltuk (kaplaması) hem yırtılabilir hem de su çeker. Etkinliği Toparlama ve Değerlendirme(TS: 10 ) Çocuklara Araçların ve nesnelerin yapılmasında farklı malzemeler kullanıldığını öğrendik. Peki, bugün daha önceden bilmediğiniz yeni malzemeler oldu mu hiç? sorusunu yöneltin. Gelen cevaplarla etkinliği sonlandırın. Etkinlikler sayfasındaki Değerlendiriyorum bölümünde değerlendirme formu bulunup bulunmadığını kontrol edin. Eğer değerlendirme formu varsa çocukları değerlendirme formlarını doldurmaları için yönlendirin. Sizler de değerlendirme formlarını doldurun. Çocuklardan bilgisayarlarını kurallara uygun şekilde kapatmalarını isteyin. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 26

29 5.. HAFFTTA İİHTİİYAÇ VE GELİİŞEN TEKNOLOJJİİ 1.. ETTKİ İNLLİ İK SAATTİ İ Kazanım 1. Ürünlerin, insanların bireysel ihtiyaç ve isteklerini karşılamak için üretildiklerini bilir. 2. İnsanların, ihtiyaç ve isteklerinin değişmesiyle beraber yeni teknolojiler geliştirildiğini, eski teknolojilerin ise bu değişiklikleri karşılaması için yeniden düzenlendiğini bilir. 3. İnsanların, yemek, giyinme ve kendilerini koruma için çeşitli araçlar yaptıklarını bilir. Yöntem ve Teknikler: 1. Büyük grup çalışması 2. Küçük grup çalışması 3. Film izleme 4. Beyin Fırtınası 5. Oyun tabanlı öğrenme 6. Tartışma 7. Soru/Cevap Etkinlik Öncesi Hazırlık Etkinlik odasına kalem ve yapışkanlı kağıt (post-it) getirin. Etkinliğe Giriş (TS:5 ) Bilgisayarları açma ve Portalda Etkinlikler sayfasına giriş yapın. Hedeften haberdar etme: Çocuklara Bugün sizlerle birlikte çevremizde gördüğümüz bir sürü ürünün neden geliştirilmiş olabileceği ile ilgili bir film izleyeceğiz ve sonra da konu ile ilgili tartışmalar yapacağız. açıklamasını yapın. Film: Eskiden Yeniye (TS: 10 ) Çocukların Filmler bölümünden bu filmi açıp izlemelerini sağlayın. (Olanak varsa film toplu olarak etkinlik odasındaki projeksiyondan izlenebilir.) Soruların olduğu yerlerde film duracaktır. Bu noktada çocukların soruların cevaplarını tartışmaları için gerekli yönlendirmeleri yapın. Tartışma sonunda Oynat düğmesine tıklayarak devam etmelerini sağlayın. Yazı yazma ihtiyacı kalıcılık sağlamak, bilgileri saklamak ve başkalarına aktarmak, bilgiyi yaygınlaştırmak, vb. Kurşun kalem ihtiyacı not alma gibi durumlarda yanlış yazıları silebilme (diğer kalemlerde bulunmayan bir özellik) Kurşun kaleme dayalı olarak kalemtıraş, silgi, renkli boya kalemleri, vb. Filmin sonunda film üzerinde tartışmak için aşağıdaki soruyu yöneltin: Siz söyleyin İcatlar neden yapılmış olabilir? Bireylerin yeni icatlar yapmalarının temel nedeni ne olabilir? İcatlar ihtiyacı karşılamaya yönelik olarak ortaya çıkmıştır. Sonra, aşağıdaki soruyu yöneltin ve cevapları tartışın: Siz söyleyin Yazı araçlarındaki farklılaşmanın sebebi nedir? TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 27

30 İnsanlar, ihtiyaç ve isteklerinin değişmesiyle beraber yeni teknolojiler geliştirmekte, eskiler ise bu değişiklikleri karşılaması için yeniden düzenlenmektedir. Var olan bir ürünün, ihtiyaç ve istekler doğrultusunda yeniden düzenlenmesine kurşun kalem için örnek düşünmelerini isteyin ve uçlu kalemler (basmalı kalemler) örneğini bekleyin. Uçlu kalemlerin icadını sağlayan istek ya da ihtiyacın ne olabileceğini tartışın. Cevaplar; pratiklik, ormanların korunması, vb. olabilir. Oyun: İhtiyaçtan Araca (TS: 5 ) Kazanım: İhtiyaç-Araç ilişkisini bilir. Çocukların Oyunlar bölümünden bu oyunu açmalarını ve oynamalarını sağlayın. Çocuklar oyunu bir süre oynadıktan sonra aşağıdaki yönergeyi verin ve çocuklardan cevaplarını alın: Siz Söyleyin Oynadığınız bu oyunun sonunda ne öğrendiniz? İhtiyaçtan Araca: Ürünler, araçlar, insanların bireysel ihtiyaç ve isteklerini karşılamak için üretilmektedir. Örneğin, çorbayı kolayca ve dökmeden içme ihtiyacımız için kaşık; saçımızı toplama isteğimiz için toka üretilmiştir. Grup Çalışması: Neler Bulabiliriz? (TS:15 ) Çocukların yanlarındaki arkadaşları ile 3-5 kişilik gruplar oluşturmalarını isteyin ve bu şekilde 4 grup elde etmeye çalışın. Grupların her birine gerekli miktarda yapışkanlı kağıt verin. Grupların her birinden yemek, barınma, giyinme, korunma başlıklarından birini seçmelerini ya da bu başlıklara benzer kendilerinin belirleyecekleri bir konu bulmalarını isteyin. Her grup farklı bir başlık seçmelidir. Bunun için gruplara 1 dakika süre verin. Gruplar konu başlıklarını belirledikten sonra, konuları başlıklarını tahtaya yazın ve çocuklara aşağıdaki yönergeyi verin: Hadi Yapalım Seçtiğiniz konu başlığı ile ilgili olarak insanların ne gibi araçlar geliştirdiklerini grubunuz içinde tartışarak bulmaya çalışın ve bulduklarınızı yapışkanlı kağıtlara yazın. Bunun için 5 dakikanız var. Sürenin sonunda her grup kendi konusu ile ilgili bulduğu araçların listesini okuyacak ve sayısını açıklayacak. Bakalım en fazla sayıda araç ismini hangi grup bulabilecek? Çocuklara tartışmaları için 5 süre verin. Süre dolunca çocuklardan yazma işlemini durdurmalarını isteyin. Her grubun oluşturduğu araç listesini arkadaşlarıyla paylaşmasını sağlayın. Söylenen araçların yazılı olduğu kağıtları tahtada ilgili konu başlığının altına yapıştırın. Tüm gruplara teşekkür ederek, en fazla sayıda araç bulan grubu belirleyin ve hep birlikte alkışlayın. Etkinliği Toparlama ve Değerlendirme (TS: 5 ) Etkinliği Ne dersiniz araçlar neden icat ediliyorlarmış bu durumda? sorusuna gelen cevaplarla etkinliği sonlandırın. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 28

31 2.. ETTKİ İNLLİ İK SAATTİ İ Kazanım 1. Çizim programını kullanarak belirli bir ihtiyaca yönelik bir aracı çizer. 2. Sırası karışık verilmiş olan bir olayı doğru sıraya koyar. Yöntem ve Teknikler: 1. Bireysel çalışma 2. Oyun Etkinliğe Giriş (TS: 5 ) Hedeften haberdar etme: Çocuklara Bu etkinlikte, önce ihtiyaca yönelik bir araç resmi çizeceğiz. Sonra, olayları sıraya koymamızı isteyen bir oyun oynayacağız. diyerek etkinlikte yapacakları ile ilgili bilgi verin. İhtiyacı Çiziyorum (TS: 15 ) Çocuklardan Portal penceresini küçültüp bilgisayarda Çizim programını (Paint) açmalarını isteyin. Dikkat! Açamayan çocuklara yardım edin. Çocukların Araç çubuğunda yer alan farklı geometrik araçları (dikdörtgen, elips, çizgi, çokgen) ve silgiyi kullanarak bazı ihtiyaçları karşılayan birkaç araç (ev, köprü, buzdolabı, televizyon, cep telefonu, top, vb.) çizmelerini isteyin. Çizdikleri araçları, Araç çubuğundaki boyama araçlarını (püskürtme kabı, fırça, boya dök) ve Renk paletini kullanarak boyamalarını sağlayın. Çocukların Paint programını kapatıp, küçülttükleri Portal penceresini tekrar büyütmelerini sağlayın. Alıştırma: Metni Biçimlendiriyorum (TS: 5 ) Kazanım: Kelime işlemci programında metni biçimlendirme becerisi kazanır. Çocukların Alıştırmalar bölümünden bu alıştırmayı açarak yapmalarını sağlayın. Oyun: Sinema (TS: 10 ) Kazanım: Sırası karışık verilen olayları doğru sıraya koyar. Çocukların Oyunlar bölümünden bu oyunu açmalarını ve oynamalarını sağlayın. Çocukların bu oyunu, etkinliğin kalan süresine göre istedikleri kadar oynamalarını sağlayın. Çocuklar oyunu bir süre oynadıktan sonra aşağıdaki yönergeyi verin ve çocuklardan cevaplarını alın: Siz Söyleyin Oynadığınız bu oyunun sonunda ne öğrendiniz? Sinema: Bir olayın adımlarının hangi sırada gerçekleştiğini biliyorum. Etkinliği Toparlama ve Değerlendirme (TS: 5 ) Çocuklara Bu etkinlikte neler öğrendiniz? sorusunu yöneltin. Gelen cevaplarla etkinliği sonlandırın. Etkinlikler sayfasındaki Değerlendiriyorum bölümünde değerlendirme formu bulunup bulunmadığını kontrol edin. Eğer değerlendirme formu varsa çocukları değerlendirme formlarını doldurmaları için yönlendirin. Sizler de değerlendirme formlarını doldurun. Çocuklardan bilgisayarlarını kurallara uygun şekilde kapatmalarını isteyin. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 29

32 6.. HAFFTTA YARARLII MII? ZARARLII MII? 1.. ETTKİ İNLLİ İK SAATTİ İ Kazanım: 1. Araç ve makinelerin kullanımının faydalı ya da zararlı sonuçlara yol açabileceğini bilir. 2. Teknolojinin kullanımının iyi veya kötü sonuçları olabileceğinin farkında olur. 3. Teknolojinin kullanımının istenmeyen sonuçlara yol açabileceğini bilir. 4. Bir ürünün insanlar tarafından kullanılmasının olumlu ya da olumsuz sonuçlar verip vermediğine karar verir. Yöntem ve Teknikler: 1. Büyük grup çalışması 2. Küçük grup çalışması 3. Film izleme 4. Tartışma 5. Soru/Cevap Etkinliğe Giriş (TS:5 ) Bilgisayarları açma ve Portalda Etkinlikler sayfasına giriş yapın. Hedeften haberdar etme: Çocuklara Bugün sizlerle birlikte çevremizde gördüğümüz bazı teknolojik araçların faydaları ve dikkatli kullanılmazsa yol açacağı zararlar üzerinde çalışacağız. Bir aracın faydalı ya da zararlı olup olmadığına nasıl karar verebileceğimizi tartışacağız. açıklamasını yapın. Grup Çalışması: Yararlı mı Zararlı mı? (TS:5 ) Çocukları 3 lü gruplara bölün. Her gruba aşağıda belirtilen araç isimlerinden birini verin. Araba Cep Telefonu Bilgisayar Televizyon, vb. Her grubun kendi içinde, bu araçların kullanımı ile ilgili 2 yarar ve varsa 2 zarar bulmasını isteyin. Bunun için sadece 1-2 süre verin. Her grubun bulduğu sonuçları herkesle paylaşmasını sağlayarak büyük grup tartışması yapın. Film: Sizce Yararlı mı Zararlı mı? (TS: 10 ) Çocukların Filmler bölümünden bu filmi açıp izlemelerini sağlayın. (Olanak varsa film toplu olarak projeksiyondan izlenebilir.) Soruların olduğu yerlerde film duracaktır. Bu noktada çocukların soruların cevaplarını tartışmaları için gerekli yönlendirmeleri yapın. Tartışma sonunda Oynat düğmesine tıklayarak filme devam etmelerini sağlayın. Filmin sonunda çocukların sorulan soruyu ( Ne dersiniz, bir ürünün yararlı mı yoksa zararlı mı olduğuna karar verebilir misiniz? ) hep birlikte tartışmalarını ve bir sonuca varmalarını sağlayın. Çocuklardan filmin dışında yer alan başka araçlarla ilgili örnekler vermelerini isteyin. Kütüphane: Nobel ve Dinamit (TS: 10 ) Çocukların Kütüphane bölümündeki Belgeler menüsünden Nobel ve Dinamit adlı okuma parçasını açmalarını ve bireysel olarak okumalarını sağlayın. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 30

33 Dikkat! Çocuklar bu parçayı okumadan önce, çocuklara seyrettikleri çizgi filmlerde (Tom ve Jerry, Red Kit, vb.) hiç dinamit kullanıldığını görüp görmedikleri sorun. Eğer içlerinde görenler varsa, bu çizgi filmlerde dinamitin nasıl kullanıldığını kısaca anlatmalarını isteyin. Fikri olan çıkmazsa, bu filmlerde dinamitin çoğunlukla karşı tarafa zarar vermek için kullanıldığını söyleyin. Parça tüm çocuklar tarafından okunduktan sonra, çocuklarla birlikte dinamitin o çizgi filmlerdeki kullanımı ile icat edilirkenki amacını karşılaştırmalarını sağlayın. Konuyu Bazen teknolojinin kendisi değil, ancak kullanımı iyi ya da kötü sonuçlar doğurabilir. mesajıyla toparlayın. Film: İyi niyet Kötü Sonuç (TS: 5 ) Çocukların Filmler bölümünden bu filmi açıp izlemelerini sağlayın. Tüm çocuklar filmi izledikten sonra, Ne dersiniz yararlı olsunlar diye geliştirilen teknolojik gelişmelerin zararlarını en başta kestirmek her zaman mümkün olabilir mi? sorusunun cevabı hakkında fikir yürütmelerini isteyin. Teknolojik yeniliklerin yol açabileceği olumsuz sonuçlar zaman içinde kullanıldıkça fark edilebilir. Bu durumda bu tür problemleri aşmak ve olumsuzlukları gidermek için yeni araştırmalar başlatılır ve gereken tedbirler alınır. Etkinliği Toparlama ve Değerlendirme(TS: 5 ) Çocuklara Bu etkinlikte neler öğrendiniz? sorusunu yöneltin. Gelen cevaplarla etkinliği sonlandırın. 2.. ETTKİ İNLLİ İK SAATTİ İ Kazanım 1. Kelime işlemci programının Word Art özelliğini kullanır. 2. Arama motorunu kullanarak ihtiyaç duyduğu görselleri bulur. 3. İnternetten eriştiği bir görseli kelime işlemcide kullanır. Yöntem ve Teknikler: 1. Küçük grup çalışması Etkinliğe Giriş (TS: 5 ) Hedeften haberdar etme: Çocukları kelime işlemci programını kullanarak bir afiş yapacakları konusunda bilgilendirilin. Afiş Hazırlıyorum (TS:20 ) Çocukları 2 li gruplara ayırın. Gruplardan, bir önceki saatte üzerinde konuştukları, yararlı ve zararlı yönleri hakkında fikir sahibi oldukları bir teknolojik aracı (bilgisayar, cep telefonu, ulaşım araçları, vb.) seçmelerini isteyin. Gruplardan seçtikleri teknolojik aracın dikkatli kullanılması ve bu şekilde olası zararlarından korunmayı amaçlayan bir ya da iki slogan bulmalarını isteyin. (Bilgisayar başında 1 saatten fazla kalma! Dikkat: Cep telefonu ile uzun süre konuşma! Bilgisayar başında düzgün otur kambur olma! Arabanızdan çıkan dumana dikkat! vb.) Çocuklara Portal penceresini simge durumuna küçültmelerini söyleyin. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 31

34 Çocuklara Kelime İşlemci programının (Word) nasıl açıldığını adım adım gösterin ve onların da açmalarını sağlayın. Başlat Tüm programlar Microsoft Office Microsoft Office Word 2007 Dikkat! Word (okunuşu: vörd) programını açmakta desteğe ihtiyaç duyan çocuklara yardım edin. Word programının ara yüzünü genel hatları ile tanıtın/hatırlatın. Word programının ara yüzü aşağıda tanıtılmaktadır: Office Düğmesi Hızlı Erişim Çubuğu Başlık Çubuğu Menüler ve Araç Çubukları Grupların buldukları sloganı/ları Word programında WordArt kullanarak yazmalarını isteyin. Dikkat! Çocukları WordArt kullanma becerileri ile ilgili gözlemleyin ve gereken yerlerde çocuklara yardımcı olun. WordArt kullanımı için çocukları yönlendirebileceğiniz adımlar: * Kelime işlemcinin çizim araç çubuğunu fark etmelerini sağlayın. * Bu çubuktaki W harfine dikkat çekin ve basmaları isteyin. (araç çubuğunda görüntüleniyorsa) * Gelen seçeneklerden istedikleri bir tanesini tercih etmelerini ve sloganı yazmalarını isteyin. * Gruplara tercih ettikleri WordArt şeklini istedikleri zaman değiştirebileceklerini hatırlatın. Çocuklara, İnternette arama motoruna girerek üzerinde çalıştıkları teknolojik aracın görselini aramalarını söyleyin. Dikkat! Çocukları, İnternette görsel arama yapma becerileri ile ilgili gözlemleyin ve gereken yerlerde çocuklara yardımcı olun. Görsel arama için çocukları yönlendirebileceğiniz adımlar: * a girilir. * ilgili teknolojik araç anahtar kelime olarak girilir. * Google da Ara düğmesi yerine sol üst satırındaki Görseller seçeneğine tıklamaları istenir ve açılan ekrandaki Görsellerde Ara düğmesine tıklanır. * Gelen sonuçların tamamının resim dosyaları olduğunun altı çizin. * Beğendikleri resmin üzerine çift tıklayıp açtıktan sonra kopyalamaları gerektiğini hatırlatın. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 32

35 Çocuklara, buldukları görsel örneklerden tercih ettikleri bir tanesini kopyalayıp Word programındaki üzerinde çalıştıkları dosyaya eklemelerini söyleyin. Bunun için Kopyala-Yapıştır işlemini yapmaları gerektiğini hatırlatın. Dikkat! Çocukları, İnternette buldukları bir görseli Word programındaki dosyaya ekleme ile ilgili gözlemleyin ve gereken yerlerde çocuklara yardımcı olun. Görsel arama sonucunda bulunan resmi Word dosyasına eklemek için: * Resmin üstüne farenin sağ tulu ile tıklanır. * Açılan menüden Kopyala seçeneğine tıklanır. * Word programındaki dosya açılır ve bu dosyada resmin kopyalanacağı yere farenin sağ tuşu ile tıklanır. * Açılan menüden Yapıştır seçeneğine tıklanır. Çocuklara, yazdıkları slogan ve kopyaladıkları görseli bir araya getirerek üzerinde çalıştıkları teknolojik araçla ilgili bir uyarı afişi hazırlamak üzere sayfayı düzenlemelerini (resmi sayfanın istenen yerine yerleştirme, vb.) söyleyin. Çocuklara, yapılan afişleri uygun bir isimle kaydetmelerini söyleyin. Eğer imkân varsa afişlerin çıkışını alarak etkinlik odasında sergileyebilirsiniz. Çocukların Word programını kapatıp, küçülttükleri Portal penceresini tekrar büyütmelerini sağlayın. Oyun: Çarkıfelek (TS: 10 ) Kazanım: Teknolojik araç ve sistemlerin isimlerini bilir. Çocukların Oyunlar bölümünden bu oyunu açmalarını ve oynamalarını sağlayın. Çocuklar oyunu bir süre oynadıktan sonra aşağıdaki yönergeyi verin ve çocuklardan cevaplarını alın: Siz Söyleyin Oynadığınız bu oyunun sonunda ne öğrendiniz? Çarkıfelek: Çeşitli teknolojik araçların isimlerini biliyorum. Etkinliği Toparlama ve Değerlendirme (TS: 5 ) Çocuklara Bu etkinlikte neler öğrendiniz? sorusunu yöneltin. Gelen cevaplarla etkinliği sonlandırın. Etkinlikler sayfasındaki Değerlendiriyorum bölümünde değerlendirme formu bulunup bulunmadığını kontrol edin. Eğer değerlendirme formu varsa çocukları değerlendirme formlarını doldurmaları için yönlendirin. Sizler de değerlendirme formlarını doldurun. Çocuklardan bilgisayarlarını kurallara uygun şekilde kapatmalarını isteyin. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 33

36 7.. HAFFTTA BİİLGİİSAYAR VE SAĞLIIĞIIMIIZ 1.. ETTKİ İNLLİ İK SAATTİ İ Kazanım 1. Bilgisayar kullanırken uyulması gereken ergonomi kurallarını bilir ve uygular. 2. Bilgisayarın güvenli bir şekilde kullanılması için gereken kuralları bilir ve uygular. 3. Bilgisayarı doğru kullanmama durumunda yaşanabilecek olumsuzlukları bilir. Yöntem ve Teknikler: 1. Deney 2. Küçük grup çalışması 3. Beyin fırtınası 4. Oyun tabanlı öğrenme 5. Soru/Cevap 6. Tartışma Etkinliğe Giriş (TS:5 ) Bilgisayarları açma ve Portalda Etkinlikler sayfasına giriş yapın. Hedeften haberdar etme: Çocuklara geçen hafta bilgisayar kullanmanın genel olarak yararlı ve zararlı yönleri olabileceği hakkında konuştuğunuzu hatırlatın. Bilgisayarın kullanıcılar için doğrudan zararı olup olmadığı hakkında ne düşündükleri sorarak kısaca cevaplarını alın. Bugün bilgisayar kullanırken dikkat edilmesi gerekenlere yönelik bir çalışma yapacağınızı belirterek etkinliğin hedefinden çocukları haberdar edin. Deney: Ne Kadar Dayanabilirim? (TS:5 ) Yapacağınız deney için birkaç gönüllü istediğinizi söyleyin. İstekli çocuklardan bir tanesini etkinlik odasının ön tarafına alın ve duvarda bir nokta ya da nesne seçmesini isteyin. Çocuklara, arkadaşlarının bu nokta ya da nesneye gözünü kırpmadan ne kadar bakabileceğini ölçeceğinizi söyleyin. Diğer bir gönüllü çocuktan, eline bir bilgisayar faresi alarak ayakta duran arkadaşının yanına gitmesini ve elindeki fareyi diğer çocuklara doğru uzatarak, avuç içi yukarı, kol gergin ve yere 90 açı yapacak şekilde uzanmış bir pozisyonda beklemesini isteyin ve bu şekilde ne kadar durabildiğini ölçeceğinizi söyleyin. Dikkat! Çocuk solaksa sağ kolunu, değilse sol kolunu uzatması sağlanmalıdır. Üçüncü bir gönüllü çocuğu, diğerlerinin yanına alın. Bu çocuğa tek ayağının üzerinde ne kadar uzun süre durabildiğini anlamak için saat tutacağınızı söyleyin. Dikkat! Çocuk solaksa sağ, değilse sol bacağı üzerinde durması sağlanmalıdır. Son bir gönüllü çocuğu daha diğerlerinin yanına alın. Bu çocuğa ise kafasını kaldırıp tavanda bir nokta belirlemesi ve bu noktaya belirli bir süre bakması gerektiği yönergesini verin. Saat tutmak amacıyla çocuklardan istekli birini, tahtaya süreyi yazmak için de başka bir istekli çocuğu görevlendirin. Tüm çocuklara kendilerini aşırı zorlamamaları, rahatsızlık hissettikleri anda pozisyonlarını bozmaları gerektiğini söyleyin. İşaretiniz ile tüm çocukların aynı anda kendilerinden istendiği şekilde durmaya başlamalarını sağlayın. Saat tutan çocuk, ilk çocuğun ne zaman göz kırptığını yüksek sesle söyler. Diğer çocuk bu süreyi tahtaya yazar. Tavana bakan, tek ayak üzerinde duran ve fareyi uzatan çocukların deneyi bıraktıkları sürelerin de aynı şekilde tahtaya yazılmasını sağlayın. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 34

37 Dikkat! Eğer çocuklar pozisyonlarını devam ettiriyorlarsa 1 ila 1,5 dakikanın sonunda deneyi sonlandırın. Tahtaya gelen çocuklara aşağıdaki sorulardan uygun olanını yöneltin. Siz söyleyin * Göz kırpmamak gözlerinde nasıl bir rahatsızlık oluşturdu? * Sürekli bir ayağının üzerinde durmak seni nasıl rahatsız etti? * Kolunu sürekli olarak ileriye doğru uzatmak nasıl bir etki yarattı? * Sürekli tavana bakmanın boynun üzerinde bir etkisi oldu mu? Tüm çocuklara bu rahatsızlıkların sebebinin ne olabileceğini sorun ve alıdğınız cevaplar doğrultusunda tartışın. Tartışmada yönlendirici sorularla ve farklı örnekler vererek çocukların uzun süre sabit pozisyonda ve hareketsiz durmanın bedenimizde, organlarımızda rahatsızlık yarattığı sonucuna varmasını sağlayın. Kütüphane: Bilgisayar ve Sağlığımız (TS: 5 ) Çocukların Kütüphane bölümündeki Belgeler menüsünden Bilgisayar ve Sağlığımız adlı okuma parçasını açmalarını ve bireysel olarak okumalarını sağlayın. Dikkat! Çocuklara, okumaya başlamadan önce, anlatılan öyküdeki karakterin, bilgisayar kullanımı ile ilgili davranışlarından hatalı olduğunu düşündüklerini bir kâğıda not almalarını söyleyin. Tartışma: Bilgisayar ve Sağlığımız (TS:10 ) Çocukları 2 li gruplara ayırın. 2 li gruplar okudukları parça ile ilgili aldıkları notları paylaşarak çocuğun yaptığı hatalı davranışları ve bu davranışların ne gibi olumsuz sonuçlara neden olduğunu tartışarak bulmaya çalışırlar. Notlarını birleştirerek tartışmaları sonucunda yeni bir liste oluştururlar. Gruplara sırayla söz hakkı verilir ve buldukları hatalı bilgisayar kullanma davranışlarından birini yüksek sesle okumaları istenir. Her grup bulduğu hatalı davranışı tüm çocuklarla paylaşılırken, konu edilen davranışların her birinin gerçekten hatalı olup olmadıkları hakkında hep birlikte tartışılarak fikir birliğine varılır. Çocukların fikir birliğine vardıkları hatalı davranışları tahtaya yazın. Okuma parçasında konu edilen hatalı davranışlar: a. Bilgisayar kullanırken atıştırmak (sağlık açısından kötü, hareketsizlik ve uzun süre bilgisayar başından kalkmamaya sebep olacaktır) b. Bilgisayar kullanırken bir şeyler içmek (bilgisayara zarar verme riski) c. Güvenlik önlemlerine yeterince önem vermemek (ayak altındaki kablo, hem sağlık hem de bilgisayarın doğru çalışması açısından riskli) d. Yüksekliği doğru ayarlanmamış sandalye kullanmak (omurga sağlığı açısından kötü) e. Uzun süre bilgisayar kullanmak (omurga ve göz sağlığı açısından kötü) f. Oturma bozuklukları (omurga sağlığı açısından kötü) g. Ekrana çok yaklaşma (omurga ve göz sağlığı açısından kötü) h. Karanlıkta sadece ekran ışığında bilgisayar kullanma (göz sağlığı açısından kötü) Tüm hatalar dile getirildikten sonra aşağıdaki yönergeyi verin. Hadi Yapalım Evet, şimdi bu hataları bulmaya çalışacağınız iki ayrı oyun oynayacağız TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 35

38 Oyun: Hataları Bul (TS: 5 ) Kazanım: Bilgisayar kullanırken yapılabilecek hataları bilir. Çocukların Oyunlar bölümünden bu oyunu açmalarını ve oynamalarını sağlayın. Oyun: Bilgisayar ve Ergonomi (TS: 5 ) Kazanım: Bilgisayar kullanırken doğru oturma kurallarını bilir. Çocukların Oyunlar bölümünden bu oyunu açmalarını ve oynamalarını sağlayın. Çocuklar oyunları bir süre oynadıktan sonra aşağıdaki yönergeyi verin ve çocuklardan cevaplarını alın: Siz Söyleyin Oynadığınız bu oyunların sonunda ne öğrendiniz? Hataları Bul: Bilgisayar kullanırken dikkat etmem gereken kurallar olduğunu biliyorum. Örnekler: Dik ve bacaklar düz oturulmalıdır. Yiyecek ve içecekler bilgisayardan uzak tutulmalıdır. Kablolar ayakaltı olmayan bir yere düzgün bir şekilde konmalıdır. Bilgisayar ve Ergonomi: Bilgisayar kullanırken sağlığım açısından dikkat etmem gereken kuralları (ergonomi kurallarını) biliyorum. Örneğin, sırımın ağrımaması ve kamburlaşmam için dik oturmalıyım. Dikkat! Vakit kalırsa, Kinestetik Uygulama yaptırılır. Bu uygulamanın açıklamasını, gönüllü yönergesinin başında bulabilirsiniz. Etkinliği Toparlama ve Değerlendirme(TS: 5 ) Çocuklara Bu etkinlikte neler öğrendiniz? sorusunu yöneltin. Gelen cevaplarla etkinliği sonlandırın. 2.. ETTKİ İNLLİ İK SAATTİ İ Kazanım 1. Kelime işlemci programında sayfayı düzenleyebilir. 2. Kelime işlemci programında tablo oluşturabilir. 3. Kelime işlemci programında WordArt kullanabilir. 4. Kelime işlemci programında biçimlendirme yapabilir. Yöntem ve Teknikler: 1. Bireysel çalışma 2. Soru/Cevap 3. Tartışma Etkinliğe Giriş (TS:5 ) Hedeften haberdar etme: Çocukları kelime işlemci programını kullanarak bir tablo hazırlayacakları, sayfayı ve yazdıklarını biçimlendirecekleri konusunda bilgilendirin. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 36

39 Tablo Yapıyorum (TS:20 ) Çocuklara Portal penceresini küçültmeleri ve Kelime İşlemci programını (Word) açmaları söylenir. Çocukların Word programında boş bir sayfaya başlık olarak Bilgisayarda Yapılmaması Gerekenler yazmalarını sağlayın. Çocuklara, hazırlayacakları sayfanın aşağıdaki özelliklere sahip olacağı bilgisini verin: Sayfa yapısını yatay yaparlar. Başlığı WordArt kullanarak yazarlar. Dikkat! Çocuklar arasında WordArt eklemeyi bilmeyenlerin olması durumunda, sayıya göre bireysel ya da toplu olarak nasıl ekleneceği konusunda yardımcı olun. Sayfaya 3 satır x 2 sütunluk bir tablo eklerler. 1. sütunun ilk satırına Güvenlik Kuralları, 2. Sütunun ilk satırına ise Oturma Kuralları yazarlar. Tablonun ilk satırını (başlık satırı) ortala, kalın, renkli yazı gibi özellikleri kullanarak biçimlendirirler. Güvenlik Kuralları sütununa öyküdeki karakterin tehlikeli davranışlarını listelerler. Oturma Kuralları sütununa öyküdeki karakterin bilgisayar başında oturma ile hatalı davranışları listelerler. Dikkat! Tablo başlangıçta az sayıda satırla oluşturulduğu için satır eklemek gerekecektir. Çocuklar arasında satır eklemeyi bilmeyenlerin olması durumunda bireysel ya da tüm gruba nasıl ekleneceği konusunda yardımcı olun. Tablo bittiğinde Kenarlıklar ve Gölgelendirme kullanılarak tabloyu biçimlendirirler. Eğer imkan varsa tüm çocukların hazırladığı sayfaların yazıcıdan çıktısı alınarak etkinlik odasında sergileyebilirsiniz. Çocukların Word programını kapatıp, simge durumuna küçülttükleri Portal penceresini tekrar büyütmelerini sağlayın. Kütüphane: Bilgisayar Başında Egzersiz (TS: 10 ) Çocukların Kütüphane bölümündeki Resimler menüsünden Bilgisayar Başında Egzersiz adlı resim dosyasını açmalarını sağlayın. (Olanak varsa, resim dosyasını çocukların toplu olarak izleyebilecekleri şekilde aynı anda kendi bilgisayarınızda da açabilirsiniz.) Tüm çocukların sizin liderliğinizde resimlerdeki hareketleri gerçekleştirmesini sağlayın. Not: Noktalama işareti kullanımı zayıf olan çocuklar var ise, Ek Etkinlikler bölümünde yer alan 14 nolu Noktalama İşaretleri isimli etkinliği yaptırarak çocukların noktalama işareti kullanımı davranışlarının pekiştirilmesini sağlayabilirsiniz. Etkinliği Toparlama ve Değerlendirme (TS: 5 ) Bilgisayar kullanırken sağlığımız ve güvenliğimiz için nelere dikkat etmeliyiz sorusunu yönelterek gelen cevaplar doğrultusunda etkinliği sonlandırın. Etkinlikler sayfasındaki Değerlendiriyorum bölümünde değerlendirme formu bulunup bulunmadığını kontrol edin. Eğer değerlendirme formu varsa çocukları değerlendirme formlarını doldurmaları için yönlendirin. Sizler de değerlendirme formlarını doldurun. Çocuklardan bilgisayarlarını kurallara uygun şekilde kapatmalarını isteyin. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 37

40 8.. HAFFTTA BU ARAÇ NASSI ILL ÇALLI IŞŞI IR? 1.. VEE 2.. ETKİİNLİİK SAATLERİİ Kazanım 1. Yönergelere göre bir kutu oyununu kurar ve yönergede belirtilen kurallara göre oynar. Yöntem ve Teknikler: 1. Küçük grup çalışması 2. Oyun tabanlı öğrenme Etkinlik Öncesi Hazırlık Bu etkinlik saatinde kullanılan kutu oyunları, bilgisayarda oynanan oyunlar değildir. Etkinlik Kutusu nda yer alan kutu oyunları kullanılacaktır. Bu kutu oyunlarının hangileri olduğu kontrol edilmeli ve etkinlik öncesi etkinlik odasına getirilmelidir. Her bir oyunun kaç kişi tarafından oynandığı göz önüne alınarak çocuk sayısına göre çocuklara uygun bir şekilde dağıtılacaktır. Oyunların çocuklar tarafından rahatça oynanabilmesi için, oyun sayısı kadar masa, sehpa vb. etkinlik odasına getirilmelidir. Eğer masa, sehpa vb. getirme olanağı yoksa etkinlik odasındaki bilgisayar masaları çocukların oyunları rahatça oynayabileceği bir şekilde düzenlenmelidir. Etkinliğe Giriş (TS:5 ) Hedeften haberdar etme: Çocukları belirtilen yönergelere göre bir kutu oyununu kuracaklarını ve kurallarına göre oynayacaklarını belirterek çalışmada yapılacaklardan haberdar edin. Kutu Oyunu (TS:30 ) Etkinlik kutusunda yer alan kutu oyunlarının (Şaşkın Pilot, Süper Doktor, Çılgın Çubuklar (4 kişi), Bil Bakalım Kim (2 kişilik), 4 Hedef) ihtiyacına göre çocukların gruplara ayrılmasını sağlayın. Her gruba 1 adet oyunu kutusu ile birlikte verin. Çocuklara aşağıdaki yönergeyi verin: Siz Söyleyin Oyunun kılavuzunda yer alan yönergeyi dikkatle okuyarak önce oyunun aracını kurun. Sonra, kılavuzunda oyunun nasıl oynanacağı ile ilgili bölümü gruptan 1 kişi okusun, diğerleri dinlesin. Sonra da oynamaya başlayın. Oyunu kurallarına uygun olarak oynayacağız. Tüm grupların oyunu kardeşçe ve mutlaka kurallarına uygun oynamalarını sağlamak için sürekli gruplar arasında dolaşın. Çocukların okudukları yönergeleri anlamalarına fırsat verin. Gerçekten anlaşılması güç bir yer var ise o noktada gerekli açıklamayı yaparak yardımcı olun. Etkinlik sonuna kadar çocukların oyun oynamaya devam etmelerini sağlayın. Bir grubun kısa sürede oyununu bitirirse başka bir bitiren grupla oyunlarını değiştirerek oynamaya devam edebilirler. Ya da grup isterse aynı oyunu tekrar oynayabilir. Etkinliği Toparlama ve Değerlendirme (TS: 5 ) Çocuklara Bu etkinlikte neler öğrendiniz? sorusunu yöneltin. Gelen cevaplarla etkinliği sonlandırın. Etkinlikler sayfasındaki Değerlendiriyorum bölümünde değerlendirme formu bulunup bulunmadığını kontrol edin. Eğer değerlendirme formu varsa çocukları değerlendirme formlarını doldurmaları için yönlendirin. Sizler de değerlendirme formlarını doldurun. Çocuklardan bilgisayarlarını kurallara uygun şekilde kapatmalarını isteyin. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 38

41 9.. HAFTA BİR ARAÇ DÜŞŞÜNÜYORUM 1.. ETKİİNLİİK SAATİİ Kazanım 1. Teknoloji alanında çalışmak için diğer alanlarda kullanılanlara benzer fikir ve beceriler kullanıldığını fark eder. 2. Teknolojilerin genellikle birbiriyle bağlantılı olduğuna örnekler verir. 3. El araçlarını doğru bir şekilde isimlendirir. Yöntem ve Teknikler: 1. Film izleme 2. Soru/Cevap 3. Oyun Etkinliğe Giriş (TS: 5 ) Bilgisayarları açma ve Portalda Etkinlikler sayfasına giriş yapın. Hedeften haberdar etme: Çocukları aşağıda belirtilen soru cevap tekniği ile etkinliğin hedefinden haberdar edin. Soru-Cevap Tekniği (TS: 10 ) Çocuklar, ev ödevlerinizi defterinize yaparken yazmak için hangi araçtan yararlanıyorsunuz? sorusu ile çocukların dikkatini çalışmaya çekin. Peki, sizce insanlar ilk olarak kalemi icat ederken hangi ihtiyaçtan yola çıkmışlar? sorusunu sorun. Peki, bugün yazı yazmak için sadece kurşun kalem mi kullanıyoruz? Bu soruların cevapları: 1. Kurşun kalem 2. Konuşulanları yazarak başkalarına iletebilme ve kalıcı kılma 3. Tükenmez kalem, dolma kalemi, boya kalemi, keçeli kalem, tahta kalemi hatta klavye vb. Ne kadar çok kalem çeşidi var değil mi? Kalem çeşitleri çok fazla olsa da hepsi hangi ihtiyacı karşılıyor? O zaman eski dönemde yaşamış insanlar yazı yazmak için bir fikir üretmişler ama bugün aynı fikre dayalı olarak bir sürü başka tip teknolojiler oluşmuş. tartışması ile çocukların konu ile ilgili düşünmeye başlamasını sağlayın. Çocuklar şimdi insanların çok eskilerde tekerlek fikrini geliştirmeleri sonucu ne kadar çok farklı başka araçların geliştirildiği ile ilgili bir film izleyeceğiz. yönlendirilmesini yapın. Film: Fikir Tek, Araç Çok (TS: 10 ) Çocukların Filmler bölümünden bu filmi açmalarını ve izlemelerini sağlayın. Soruların olduğu yerlerde film duracaktır. Bu noktada çocukların soruların cevaplarını tartışmaları için gerekli yönlendirmeleri yapın. Tartışma sonunda Oynat düğmesine tıklayarak filme devam etmelerini sağlayın. Filmin sonunda yer alan soruda mutlaka film durdurulur ve çocuklardan gelen cevapların doğruluğu hep birlikte tartışılır. Film izlenmesi bittikten sonra, çocuklara, Tekerlek örneğinde de gördüğünüz gibi, teknoloji alanında çalışmak için diğer alanlarda kullanılanlara benzer fikir ve becerilerden yaralanılır. mesajını verilerek film etkinliğini sonlandırın. Tartışma (TS: 5 ) Çocukları ikili gruplara ayırın ve aşağıdaki yönergeyi verin: Siz söyleyin Şimdi sizlere bir nesne adı söyleyeceğim. Bu nesneyi ya da nesnedeki fikri kullanarak geliştirilmiş her tür teknolojik araç ya da cihazı bularak 1 dakika içinde listelemenizi istiyorum. Unutmayın sadece nesneyi değil bu nesnenin TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 39

42 geliştirilmesine yol açan fikri de dikkate alacaksınız. Tıpkı tekerlek ve dönme örneğinde olduğu gibi. Şimdi nesneyi söylüyorum, hazır mısınız? Nesnemiz: Bıçak Evet, çocuklar bir ihtiyaca yönelik tek bir fikirden pek çok araç geliştirilmiş. Peki, çevremizde yer alan araçların isimlerini ne kadar biliyoruz acaba? sorusu ile dikkati çekin. Çocuklara çevremizde sürekli gördüğümüz bazı araçları tanımak için bir oyun oynanacağını söyleyin. Oyun: Çarkıfelek (TS: 5 ) Kazanım: Çevresinde sık sık gördüğü araçların isimlerini bilir. Çocuklar oyunu bir süre oynadıktan sonra aşağıdaki yönergeyi verin ve çocuklardan cevaplarını alın: Siz Söyleyin Oynadığınız bu oyunun sonunda ne öğrendiniz? Çarkıfelek: Çeşitli teknolojik araçların isimlerini biliyorum. Etkinliği Toparlama ve Değerlendirme (TS: 5 ) Çocuklara Bu etkinlikte neler öğrendiniz? sorusunu yöneltin. Gelen cevaplarla etkinliği sonlandırın. 2.. ETKİİNLİİK SAATİİ Kazanım 1. Bir problem için çözüm tasarlamaya çalışır. 2. Tasarımın yaratıcı bir süreç olduğunu deneyerek anlar. 3. Tasarım süreci problemlere pratik çözümler üretilmesini içeren amaçlı, yöntemsel bir süreç olduğunu fark eder. 4. Tasarım sürecinin gerçekleştirilmesi için ürünün veya sistemin olması istenen özellikleri, parçaları ve sınırlılıkları hakkında bilgi sahibi olunması gerektiğini fark eder. Yöntem ve Teknikler: 1. Küçük grup 2. Yaparak yaşayarak öğrenme Etkinlik Öncesi Hazırlık Çocukların kullanması için etkinlik odasına kalem,karton ya da kağıt getirin. Etkinliğe Giriş (TS: 5 ) Çocuklara aradan önce tartıştıkları bıçak örneğini hatırlatarak, bir fikirden yola çıkarak yeni fikirlere ulaşmak için mutlaka olması gereken bir özellik söylemeleri istenir. Yaratıcılık cevabının gelmesini bekleyin. Çocuklardan örnek gelmez ise, Sıradan bir bluz, tişört göstererek vücudumuzu korumak için hepimiz sade bir beyaz bluz giymemiz yeterli değil mi? diye sorun. Çocukların üzerinde olan değişik tasarımlı bluzlar göstererek ama insanlar farklı tasarımda: yuvarlak yaka, düğmeli, v yaka, uzun kollu, kısa kollu vb. bluzlar geliştirmişler diyerek farklı tasarımlara dikkati çekin. Bu etkinlik saatinde bizler de yaratıcılığımızı kullanarak, değişik bir çalışma yapacağız diyerek çocukları bilgilendirin. Okuma Etkinliği: İnsanlar ve Yaratıcılık (TS:10 ) Kütüphane: İnsanlar ve Yaratıcılık Çocukların, Kütüphane bölümündeki Belgeler menüsünden İnsanlar ve Yaratıcılık adlı dosyayı açmaları ve bireysel olarak okumalarını isteyin. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 40

43 Tartışalım Çocuklara aşağıdaki soruları yöneltin ve cevapları birlikte tartışın: Siz söyleyin * Bu icatları yapanların hepsi de bilim insanları mıdır, ne dersiniz? * Peki, bu kişileri bu tasarımları yapmaya yönelten ne olmuş olabilir? (bir problemi çözme ihtiyacı) * Ne dersiniz, onlardan başka kimse bu ihtiyacı hissetmemiş olabilir mi? * O halde bu kişileri, bu tasarımları ortaya koymayan diğerlerinden ayıran özellik ne olabilir? (yaratıcılık) * Peki, bu buluşları ortaya koyan kişiler tasarımlarını oluşturma sürecinde rastgele denemeler yapmış olabilirler mi? * Hayır diyorsanız, ne yapmışlardır bu tasarımları geliştirirken? (sorunu düşünme, çözüm için gerekli olanı ortaya koyma, bunun için elde bulunanları nasıl değiştireceğini ya da yeni ne katabileceğini planlama) Çocuklar siz bana çevrenizden yaratıcılık örneği olabilecek bazı örnekleri verebilir misiniz? deyin. Tartışmayı tasarım süreci, problemlere pratik çözümler üretilmesi amacıyla kullanışlı ürünler ve sistemlerin oluşturulmasına yol açan, yaratıcı bir planlama sürecidir mesajı ile tamamlayın. Bir Araç Tasarlıyorum (TS: 20 ) Çocuklardan istedikleri arkadaşları ile birlikte 2li gruplar yapmalarını isteyin. Çocuklara Çocuklar hiç keşke şöyle bir araç olsaydı dediğiniz bir durum oldu mu? sorusunu yönelterek fikir üretmeye çalışmalarına yardımcı olun. Çocuklardan hiçbir fikir çıkmaz ise, kendiniz ile ilgili bir örnek vererek tüm çocukları harekete geçirin. Örneğin, Eğitim birimine gelirken o uzun yol beni çok yoruyor, uzun uzun yolculuk yapmayı sevmiyorum hep keşke beni uzak mesafelere 5 dakikada götürse diye bir araç/ürün hayal ediyorum. vb. Çocukların 2li olarak arkadaşları ile tartışarak keşke olsaydı sorusuna yanıt olacak fikirler geliştirmeleri için 3-4 dk süre verin. Süre sonunda fikirlerin tüm çocuklarla paylaşılmasını sağlayın. (Hiçbir çocuğa olumsuz bir dönüt, yorum yapmayın. Her türlü fikri destekleyin.) Gruplara kalemler ve karton dağıtın ve her grubun düşündüğü aracın taslağını çizmelerini isteyin. Çizim için dk süre verin. Süre dolunca tüm grupların sıra ile düşledikleri aracı ve taslak çizimini arkadaşları ile paylaşmalarını isteyin. İsteyen çocukların çizimlerini sergileyin. Etkinliği Toparlama ve Değerlendirme (TS: 5 ) Çocuklara Bu etkinlikte neler öğrendiniz? sorusunu yöneltin. Çocuklardan gelen cevapları değerlendirerek tasarımın yaratıcı bir süreç olduğunu yaşayarak gördük mesajı ile etkinliği sonlandırın. Etkinlikler sayfasındaki Değerlendiriyorum bölümünde değerlendirme formu bulunup bulunmadığını kontrol edin. Eğer değerlendirme formu varsa çocukları değerlendirme formlarını doldurmaları için yönlendirin. Sizler de değerlendirme formlarını doldurun. Çocuklardan bilgisayarlarını kurallara uygun şekilde kapatmalarını isteyin. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 41

44 10.. HAFTA BİR ARAÇ GEELLİ İŞŞTTİ İRİYORUM 1.. ETKİİNLİİK SAATİİ Kazanım 1. İnsanların ihtiyaçları ve istekleri konusunda tasarım süreciyle çözülebilecek olanları belirler. 2. Tasarım sürecini kullanarak bir nesne oluşturur. Yöntem ve Teknikler: 1. Araştırma 2. Problem çözme Etkinlik Öncesi Hazırlık Çok yıpranmış eski bir kitap bulup etkinlik öncesi etkinlik odasına getirin. Etkinlik Kutusunda farklı renklerde kartonlar, el işi kağıtları, makas, yapışkan, farklı kalınlıkta ve renkte boyama kalemleri, farklı kalınlıkta ve renkte yün iplikler, renkli pullar, düğmeler, tüyler vb. malzemelerin hazır olmasını sağlayın. Bu malzemelerden eksik olan var ise, diğer etkinlik odalarından alınız ya da birim sorumlusundan temin ediniz. Bu malzemeler olmadan nitelikli bir çalışma yapmanız mümkün değildir. Etkinliğe Giriş (TS: 5 ) Bilgisayarları açma ve Portalda Etkinlikler sayfasına giriş yapın. Hedeften haberdar etme Problem Çözme (TS: 30 ) Probleme Çözüm Buluyorum (TS: 10 ) Gönüllü, etkinlik odasına getirdiği yıpranmış kitabı gösterir. Bu kitabımı çok seviyorum ama kaldığım yeri kaybetmemek için ya kenarını kıvırıyorum ya da ters çeviriyorum. Bu yüzden bakın ne kadar yıprandı. Kitap okuyorsunuz, anneniz seslendi ve yardım istedi. Kitabınızı kaldığınız yeri kaybetmemek için ters çevirdiniz. Döndüğünüzde sayfanın katlandığını gördünüz. Kitabın bu şekilde zarar görmesini istemiyoruz ama her seferinde kaldığımız yeri aramak da zor oluyor. Nasıl bir çözüm üretebiliriz? sorusunu çocuklara sorun. Tüm çocukların ilk aklına gelenleri söylemeleri sağlanır. Bu esnada gelen tüm cevapları tahtaya hızlıca yazın. Tüm çocukların katılımı sağlanınca, tahtaya dönerek gelen fikirler bir kez daha gözden geçirin. Kitabın arasına bir şey koyarız fikrinin biraz daha açılmasını sağlayın. Bu iş için kullanılan nesnelere Kitap Ayracı adı verildiği çocuklara söyleyin. Tahtaya da Kitap Ayracı diye yazın. İnternette Araştırıyorum (TS: 10 ) Çocuklara Şimdi İnternette çok değişik kitap ayraçlarını inceleyeceğiz ve sonra da biz bir kitap ayracı tasarlayıp, geliştireceğiz. Kitap ayracı yapmak için elimizde renkli kartonlar, renkli yün iplikler, farklı kalınlıkta renkli kalemler var. diyerek, çocukların elde olan malzemeleri incelemelerini sağlayınız. Tüm çocukların İnternetten Google arama motoruna girmeleri isteyin ve çocuklara yardım edin. Arama satırına kitap ayracı sözcüğü yazın ve çocukların görselde arama yapmalarını sağlayın. Açılan sayfadaki görselleri çocukların 3-4 dk incelemeleri için izin verin. Kitap Ayracımı Tasarlıyorum (TS: 10 ) Çocukları 2 li gruplara ayrılmalarını sağlayın. Bir kitap ayrıcı tasarımı yapmaları için fikir alışverişi yapmalarını isteyin. Yapacakları kitap ayrıcının tasarımının eksizini çizmelerini isteyin. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 42

45 Oyun: Haftanın Oyunu (TS: 5 ) Çocukların Oyunlar bölümünden bu oyunu açmalarını ve oynamalarını sağlayın. Çocuklar oyunu bir süre oynadıktan sonra aşağıdaki yönergeyi verin ve çocuklardan cevaplarını alın: Siz Söyleyin Oynadığınız bu oyunun sonunda ne öğrendiniz? Dikkat! Eğer bu etkinlik saati için yapılan çalışmalar belirtilen süreden 5 dakika daha önce biterse, çocukların bu oyunu oynamalarına izin verilecektir. Ancak, bu durum çocuklara etkinliğin başında duyurulmayacaktır. Etkinliği Toparlama ve Değerlendirme (TS: 5 ) Çocuklar bir ihtiyacı karşılamak için bir araç tasarlama süreci kolay mıymış / zevkli miymiş? gibi sorularla çocukların duygularını ifade etmelerini sağlayın. 2.. ETKİİNLİİK SAATİİ Kazanım 1. Tasarımın yaratıcı bir süreç olduğunu anlar. Yöntem ve Teknikler: 1. Yaparak yaşayarak öğrenme Etkinlik Öncesi Hazırlık Etkinlik Kutusu nda bulunan karton, yapıştırıcı, renkli kalem, renkli orlonlar, makas vb. gibi araç ve materyalleri kontrol edin. Bunları etkinlik öncesi etkinlik odasına getirin. Etkinliğe Giriş (TS: 5 ) Hedeften haberdar etme: Çocuklara 1. etkinlik saatinde yaptıkları anımsatılarak, 2 li grup arkadaşları ile bir kitap ayracı yapacaklarını söyleyin. Masanın üzerine çocukların kitap ayracı için ihtiyaç duyacağı malzemeler çıkartın. Her gruba karton, yapıştırıcı, renkli kalem, renkli orlonlar vb. kullanabilecekleri malzemeleri dağıtın. Bir Araç Yapıyorum (TS: ) 2 li grup arkadaşları ile eşlenen her bir gruba Etkinlik Kutusu içinde yer alan malzemelerden ihtiyaçları olanlar dağıtın. (karton, ihtiyaçları kadar renkli orlon, yapıştırıcı, boya kalemleri, makas vb.) Tüm gruplara bir kitap ayracı yapmak için 15 dakikaları olduğu ve herkesin iş başı yapmasını söyleyin. Süre bittiğinde her grubun ayracını arkadaşlarına göstereceği ve en ilginç tasarımı olan ayracı hep birlikte seçeceklerini söyleyin. Çocuklar çalışırken aralarında dolaşarak yardıma ihtiyacı olanlara yardım edin. Google da buldukları sayfadan yardım almanın serbest olduğu hatırlatılır. Verilen süre dolduğunda her grubun çalışmasını tüm arkadaşlarına sunmasını sağlayın. Bu esnada aslında aynı ihtiyaç için nasıl birbirinden farklı tasarımların ortaya çıktığına çocukların dikkatini çekin ve yaratıcılığın işte bu farklılıkları ortaya çıkardığını vurgulayın. Dikkat! Vakit kalırsa, Kinestetik Uygulama yaptırın. Bu uygulamanın açıklamasını, gönüllü yönergesinin başında bulabilirsiniz. Etkinliği Toparlama ve Değerlendirme (TS: 5 ) Bugün bir araç tasarlamak ve onu yapmak deneyimi sizlere ne kazandırdı? sorusunu yöneltin. Gelen cevaplarla etkinliği sonlandırın. Etkinlikler sayfasındaki Değerlendiriyorum bölümünde değerlendirme formu bulunup bulunmadığını kontrol edin. Eğer değerlendirme formu varsa çocukları değerlendirme formlarını doldurmaları için yönlendirin. Sizler de değerlendirme formlarını doldurun. Çocuklardan bilgisayarlarını kurallara uygun şekilde kapatmalarını isteyin. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 43

46 11.. HAFTA YEENİ İDEEN KULLLLANI ILLABİ İLLİ İR 1.. ETKİİNLİİK SAATİİ Kazanım 1. Bazı malzemelerin yeniden kullanılabildiğinin farkına varır. Yöntem ve Teknikler: 1. Soru/Cevap 2. Beyin fırtınası Etkinlik Öncesi Hazırlık Etkinlik odasına kalem ve yapışkanlı kağıt (post-it) getirin. Etkinliğe Giriş (TS:5 ) Bilgisayarları açma ve Portalda Etkinlikler sayfasına giriş yapın. Hedeften haberdar etme Dikkat! Bu etkinlik saatinde bilgisayar kullanılmayacaktır. Ancak, çocukların yoklama takibi için Portala giriş yapmaları gerekmektedir. Çocuklar bilgisayarları açıp Portala giriş yaptıktan sonra, bilgisayarlarının ekranları kapattırılmalıdır. Beyin Fırtınası: Yeniden Kullanılabilir Malzemeler (TS: 20 ) Çocuklara yeterli miktarda yapışkanlı kağıt (post-it) dağıtın. Çocuklara Çocuklar, çevremizdeki malzemelerden; dikkatli, temiz, özenli kullandığımız takdirde başkalarınca defalarca kullanılabilecek olan malzemeler neler olabilir? Hızlıca düşünerek en az ikişer örneği elinizdeki yapışkanlı kağıtlara teker teker yazın. Parmak kaldırın, yazdığınızı yüksek sesle okuyun, kağıdı bana verin. deyin. Çocuklardan örnek gelmez ise, ilk örneği (1 adet olsun) Gönüllü verebilir (çanta, kitap, palto, vb.), kağıda yazın ve duvardaki alana yapıştırın. Çocuklardan gelen kağıtları duvardaki alana dağınık şekilde yapıştırın. Tüm çocukların katılımını sağlayın. Çocuklardan gelen hiçbir örneğe yorum yapmayın, hepsini kabul edin. Çocuklara yapışkanlı kağıt alanına gelmelerini ve örnekleri özelliklerine göre gruplamalarını (kıyafet, basılı kaynak, mobilya, oyuncak vb.) isteyin. Uygun olmayan örnekleri de ayrıca gruplayın. Gruplama ile ilgili anlaşmazlık olursa yönlendirme yapın. Kullandığımız malzemelerin pek çoğunun, dikkatli kullanılırsa ihtiyacı olan başka kişilerce yeniden kullanılabileceği mesajı vurgulanır. Yakın Çevreye Uyarlama (TS: 10 ) Çocuklara geldikleri TEGV Eğitim Parkında / Öğrenim Biriminde hangi etkinliklere katıldıkları sorun ve cevapları alın. Peki, çocuklar bu etkinliklerde sizden başka arkadaşlarınızın da kullanabilmesi için özenli kullanmanız gereken hangi malzemeler var. Örnek verir misiniz? sorusunun cevabının tartışılması sağlayın çocukların birimdeki malzemeleri özenli kullanmalarının önemine dikkat çekin. TEGV Eğitim Parkında / Öğrenim Biriminde, çocukların özellikle dikkatli ve temiz kullanmalarını gerekli kılacak örnekler üzerinden (boya kalemleri, kitaplar, yapıştırma malzemeleri vb.) gidilerek bizden sonra başkasının da kullanabilmesi için kullanırken nelere dikkat emeliyiz? sorusunun cevabını tartışmalarını sağlayın. Boya kalemleri Kullanırken kırmamaya, etrafında kaplı kağıdı sökmemeye, kullandıktan sonra kutusuna özenli geri koymaya dikkat edilmeli. Yapıştırıcı Kullandıktan sonra mutlaka kapağını tam kapamaya, ihtiyacımız kadar kullanmaya, vb. dikkat etmeliyiz. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 44

47 Etkinliği Toparlama ve Değerlendirme (TS: 5 ) Çocuklara Bu etkinlikte neler öğrendiniz? sorusunu yöneltin. Gelen cevaplarla etkinliği sonlandırın. 2.. ETKİİNLİİK SAATİİ Kazanım 1. Bazı malzemelerin geri dönüştürülebildiğinin farkına varır. Yöntem ve Teknikler: 1. Küçük grup çalışması 2. Oyun destekli öğrenme Etkinlik Öncesi Hazırlık Etkinlik öncesinde etkinlik odasındaki çöp kutusuna veya temiz bir kutuya kullanılmış ambalajlar (meyve suyu, pet şişe, kola, cam şişe, poşet) ve kullanılmış kağıt, gazete, kağıt bardak, meyve kabuğu, pil, yaprak gibi malzemeler koyun. Açılmamış, üzerinde geri dönüşüm logosu olan küçük bir meyve suyu kutusu etkinlik odasına getirilmek üzere hazırlayın. Geri döşüm sembolünün (İnternetten Google arama motorunda görselde tarama yapıp bir geri dönüşüm simgesinin resim çıkışını alabilirsiniz.) bulunduğu bir görsel hazırlayın. Etkinliğe Giriş (TS:5 ) Çocukları etkinlikte yapacakları ile ilgili bilgilendirin. Kavram Öğrenme (TS:10 ) Çocuklara geri dönüşüm sembolünü gösterin ve çocuklara bunun ne anlama geldiğini bilip bilmediklerini sorun. Gelen cevaplar yönlendirilerek doğru cevapları verin. Çocuklara Geri dönüşüm ne demek? diye sorun. Gelen cevaplar alınarak, kavramı çocukların anlayabileceği şekilde açıklayın. Geri dönüşüm, tüketilen maddelerin geri dönüştürülerek yani belli bir işlemden geçirilerek yeniden kullanır hale getirilmesidir. Örneğin kullanılmış kağıtlar geri dönüşüm fabrikalarında işlemden geçirilerek temiz kullanılacak yeni kağıt haline getiriliyor. Çocuklara Hangi maddeler geri dönüştürülebilir? sorusunu sorun. Çocuklar Google arama motoruna, tırnak içinde geri dönüşebilen maddeler anahtar sözcüğü yazmaları için yönlendirin. Hangi maddelerin geri dönüştürülebilir olduğunu bulmaları isteyin. Kağıt, plastik, pil, cam, alüminyum, motor yağı, beton, organik atıklar, elektronik atıklar cevaplarının çocuklardan gelmesini bekleyin; gelmeyen cevapları tamamlayın. Küçük Grup ve Gerçek Nesne Çalışması (TS: 15 ) Çocuklara 3 erli gruplar oluşturulur. Çöp kutusu içindeki etkinlik öncesi hazırladıkları malzemeleri tek tek masanın üzerine çıkartın. Grupları bu malzemelerden hangilerinin geri dönüştürülebileceği hakkında tartışmalarını sağlayın. Oyun: Geri Dönüşenleri Bul (TS: 5 ) Kazanım: Bir grup atık malzeme içinden geri dönüştürülebilecek olanları bulur ve yapıldığı malzemeye göre gruplar. Çocukların Oyunlar bölümünden bu oyunu açıp oynamalarını sağlayın. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 45

48 Oyun: Çöp mü? (TS: 5 ) Kazanım: Bir grup atık malzeme içinden geri dönüştürülebilecek olanlar ile yeniden kullanılabilecek olanları ayırt eder. Çocukların Oyunlar bölümünden bu oyunu açıp oynamalarını sağlayın. Çocuklar oyunları bir süre oynadıktan sonra aşağıdaki yönergeyi verin ve çocuklardan cevaplarını alın: Siz Söyleyin Oynadığınız bu oyunların sonunda ne öğrendiniz? Geri Dönüşenleri Bul: Bazı araç ve ürünlerin geri dönüştürülebildiğini biliyorum. Geri dönüştürülebilen atıkların, yapıldıkları malzemeye göre ayrı ayrı toplanması gerektiğini biliyorum. Örneğin, cam, plastik ve kağıt atıklar. Çöp mü?: Bazı araç ve ürünlerin geri dönüştürülebildiğini biliyorum. Bazı araç ve ürünlerin yeniden kullanılabileceğini biliyorum. Bazı araç ve ürünlerin hem geri dönüştürülebildiğini hem de yeniden kullanılabileceğini biliyorum. Etkinliği Toparlama ve Değerlendirme (TS: 5 ) Çocuklara Bu etkinlikte neler öğrendiniz? sorusunu yöneltin. Gelen cevaplarla etkinliği sonlandırın. Etkinlikler sayfasındaki Değerlendiriyorum bölümünde değerlendirme formu bulunup bulunmadığını kontrol edin. Eğer değerlendirme formu varsa çocukları değerlendirme formlarını doldurmaları için yönlendirin. Sizler de değerlendirme formlarını doldurun. Çocuklardan bilgisayarlarını kurallara uygun şekilde kapatmalarını isteyin. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 46

49 12.. HAFTA BİLLGİ İNİN KAYNAĞII 1.. ETKİİNLİİK SAATİİ Kazanım 1. Günlük sembolleri tanır ve kullanır. Etkinliğe Giriş (TS:5 ) Bilgisayarları açma ve Portalda Etkinlikler sayfasına giriş yapın. Hedeften haberdar etme Yöntem ve Teknikler: 1. Büyük grup çalışması 2. Küçük grup çalışması 3. Oyun destekli öğrenme Büyük Grup Çalışması (TS:5 ) Çocuklar gözlerini kapatıp 1 dakika boyunca etraftaki sesleri dinlemelerini sağlayın. Duydukları seslerden ne tür bilgiler elde ettiklerini hep birlikte tartışmalarını sağlayın. Araba sesi varsa Araba geçiyor, trafik var gibi. Kuş sesi varsa dışarıda kuşlar var gibi. Çocuk sesi varsa bahçede/koridorda çocuklar var gibi. Duyduğumuz seslerin bir bilgi kaynağı olduğunu vurgulayın. İkili Grup Çalışması (TS:5 ) Kütüphane: Fotoğraflar Çocukları 2 li gruplara ayırın. Çocuklara Kütüphane bölümündeki Resimler menüsünden Fotoğraf-1, Fotoğraf-2 ve Fotoğraf-3 adlı resim dosyalarını bireysel olarak açıp grup arkadaşları ile birlikte incelemelerini söyleyin. Gruplara, inceledikleri fotoğraflarda ne tür bilgilere ulaştıklarını bir kağıda yazmalarını isteyin. Fotoğrafına göre farklı sorular sorulabilir. * Mevsim nedir? * Burası neresi/bu insanlar nerede olabilir? * Sevinçli bir ortam mı, üzüntülü bir ortam mı? vb. 2-3 grubun resim aracılığı ile edindikleri bilgileri tüm arkadaşları ile paylaşmasını sağlayın. Fotoğrafların ve resimlerin bir bilgi kaynağı olduğunu vurgulayın. Büyük Grup Çalışması (TS:5 ) Kütüphane: Semboller Uluslararası sembolleri (trafik, tuvalet, spor, TV programlarını izleme vb.) içeren, Kütüphane bölümündeki Resimler menüsünden Sembol-1, Sembol-2, Sembol-3 ve Sembol-4 adlı resim dosyalarını açarak tek tek yansıtın. (Projeksiyon yoksa çocuklar kendi ekranlarından bakacak.) Bu uluslararası sembollerin anlamına yönelik tartışma yapın. Sembollerin de birer bilgi kaynağı olduğu vurgulayın. Aşağıda, bu sembollerin isimlerinin yazılı olduğu resimler bulunmaktadır. Çocukların incelediği sembollerde sadece resimler bulunmaktadır. Sembollerin ne olduğunu kontrol etmek için aşağıdaki resimlere bakabilirsiniz; çocukların bu sembollerin ne olduğunu kendilerinin bulması gerekmektedir! TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 47

50 Tartışma (TS:5 ) Çocuklara bu saate kadar yaptıkları çalışmalar özetleyin. Çocuklara günlük yaşamımızda ulaşılan bilgilere hangi bilgi kaynaklardan ulaşıldığını sorun ve çocukların konuyu tartışmasını sağlayın. (ses, görüntü, yazı, sembol ) Şimdi görsel bilgi kaynakları ile ilgili bir oyun oynayacaksınız. Ancak, bu oyunda size sunulan görsel bilginin gerçek olup olmadığını ayırt edeceksiniz. deyin ve çocukların ilgili oyunu açmalarını isteyin. Oyun: Hepsi Gerçek mi? (TS: 10 ) Kazanım: Resimleri verilen nesneler arasından gerçek olan ve olmayanları ayırt eder. Çocukların Oyunlar bölümünden bu oyunu açıp oynamalarını sağlayın. Çocuklar oyunu bir süre oynadıktan sonra aşağıdaki yönergeyi verin: TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 48

51 Siz Söyleyin Oynadığınız oyunun sonunda ne öğrendiniz? Bu oyunun sonunda neyi bir kez daha fark ettik? Hepsi Gerçek mi?: Bazı nesnelerin gerçek bazılarının ise hayal ürünü olduğunu yani gerçek olmadığını biliyorum. Etkinliği Toparlama ve Değerlendirme (TS: 5 ) Çocuklara Bu etkinlikte neler öğrendiniz? sorusunu yöneltin. Gelen cevaplarla etkinliği sonlandırın. 2.. ETKİİNLİİK SAATİİ Kazanım 1. Teknoloji aracılığı ile iletişim kurarken sembollerin kullanıldığını bilir. 2. Konuya aşinalık kazanmak için genel bilgi kaynaklarını araştırır. Yöntem ve Teknikler: 1. Birebir öğrenme 2. Oyun tabanlı öğrenme Etkinlik Öncesi Hazırlık Üzerinde uzunca bir adres yazılı olan ve ilgili kısaltmaların kullanıldığı 6-7 adet (tüm çocukların yaklaşık yarısı kadar) mektup zarfı. Kısaltmaların kullanıldığı bir adres örneği: Prof. Dr. Sudi Bülbül Hakkı Yeten Cad. Ihlamur Sitesi D Blk. D: 9 K: 4 Şişli İst. Tel: Etkinliğe Giriş (TS:5 ) Çocuklar hedeften haberdar edin. Günlük Yaşamımızdaki Semboller (TS:10 ) Çocukları 2 li ya da 3 lü gruplara bölün. Çocuklara üzerinde uzunca adres olan mektup zarflarını dağıtın. Zarfın üzerinde yer alan sembolleri bulmaları ve açık anlamlarını yazmalarını isteyin. Gruplara çalışmaları için verilen 2-3 dk süre sonrası gruplar bulduklarını tüm arkadaşları ile paylaşmalarını sağlayın. İnternetteki Semboller (TS:10 ) Tahtaya kocaman asuman@yahoo.com yazar sembolünün ne anlama geldiğini sorun. dilek@hacettepe.edu.tr adresinde yer alan sembollerin anlamını sorun ve gelen doğru cevaplar üzerine dikkat çekin. dilek kullanıcı adı hacettepe Web adresinin sahibi olan kurum. Bu örnekte Hacettepe Üniversitesi edu kurumun türü ki bu bir eğitim kurumu (education ın kısaltması) tr ülke kodu ki tr Türkiye nin kısaltması TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 49

52 Bilgisayarda e-posta kullanırken başka ne semboller kullanılıyor? sorusunu yöneltin, gelen cevaplar tahtaya yazın. com (commercial) ticari kuruluşlar gov (government) devlet ile ilgili kuruluşlar org (non profit organization) ticari yönü olmayan kuruluşlar k12 (kindergarden to 12) anasınıfından üniversiteye kadar olan eğitim kurumları tr Türkiye uk İngiltere fr Fransa Oyun: Sihirli Kuyu (TS: 10 ) Kazanım: Klavyeyi kullanarak hızlı yazı yazabilir. Çocukların Oyunlar bölümünden bu oyunu açıp oynamalarını sağlayın. Çocuklar oyunu bir süre oynadıktan sonra aşağıdaki yönergeyi verin ve çocuklardan cevaplarını alın: Siz Söyleyin Oynadığınız bu oyunun sonunda ne öğrendiniz? Sihirli Kuyu: Klavyede harflerin yerini bulabiliyorum. Klavyeyi kullanarak yazı yazabiliyorum. Klavyeyi kullanarak daha hızlı yazı yazabiliyorum. Etkinliği Toparlama ve Değerlendirme (TS: 5 ) Çocuklara Bu etkinlikte neler öğrendiniz? sorusunu yöneltin. Gelen cevaplarla etkinliği sonlandırın. Etkinlikler sayfasındaki Değerlendiriyorum bölümünde değerlendirme formu bulunup bulunmadığını kontrol edin. Eğer değerlendirme formu varsa çocukları değerlendirme formlarını doldurmaları için yönlendirin. Sizler de değerlendirme formlarını doldurun. Çocuklardan bilgisayarlarını kurallara uygun şekilde kapatmalarını isteyin. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 50

53 13.. HAFTA BİLLGİ İLLEERİ İ DÜZZEENLLİ İYORUM 1.. ETKİİNLİİK SAATİİ Kazanım 1. Bilginin, düzenlenmiş verilerden oluştuğunu bilir. 2. Bilgisayarda dosya ve klasör oluşturabilir. Yöntem ve Teknikler: 1. Küçük grup çalışması Etkinlik Öncesi Hazırlık Etkinlik öncesi birkaç farklı gazeteyi (Milliyet, Sabah, Cumhuriyet vb.) etkinlik odasına getirmek üzere hazır edin. Çocuklar bu çalışmada 3 lü gruplar oluşturacakları için gazete sayısını bu duruma göre belirleyebilirsiniz. Etkinliğe Giriş (TS:5 ) Bilgisayarları açma ve Portalda Etkinlikler sayfasına giriş yapın. Hedeften haberdar etme. Giriş Etkinliği (TS:10 ) Gazete insanların hangi ihtiyacını karşılamak üzere geliştirilmiş bir araçtır? sorusu ile çocukların konuya girmelerini sağlayın. Hiç gazete olmasaydı ne olurdu sizce? sorusu ile tartışmayı ilerletin. Peki, sizce gazetelerde en önemli haberler hangi sayfaya konur? ve Spor haberleri hangi sayfalardadır? soruları ile gazetelerde yer alan haberlerin belli bir düzenle verildiği mesajını çocuklara vermeye çalışın. Grup Çalışması: Gazete İnceliyorum (TS:15 ) Çocukları 3 lü gruplara bölün. Her gruba 1 adet gazete verin. Aşağıda yer alan sorulara göre gazeteleri incelemelerini isteyin: İncelediğiniz gazetenin ilk sayfasında ne tür haberler var? İncelediğiniz gazetede siyasi haberler, yöresel haberler, spor haberleri vb. yönelik bilgiler nasıl düzenlenmiş? Sizce gazetedeki haberler nasıl bir yapıya göre düzenlenerek verilmiş? vb. sorularla çocukların gazetede yer alan bilgilerin bir düzen içinde verildiği ayrımına varmasını sağlanır. Dikkat Çekme: Çocuklara bilginin anlamlı olabilmesi için düzenlenmiş verilerden oluşması gerektiğinin önemini belirtin ve gazetelerde yer bilgilerin düzenlenme biçimine bir kez daha dikkat çekin. Bilgisayardaki Resimlerimi Düzenliyorum (TS:15 ) Çocuklar, gazetelerde olduğu gibi bilgisayarda yer alan dosyalarımızı da düzenli bir şekilde depolamalıyız. Yoksa aradığımız dosyamızı bulmakta zorluk çekeriz. deyin. Kütüphane: Resimlerim Çocuklara Kütüphane bölümündeki Resimler menüsünden Resim-1, Resim -2, adlı resim dosyalarının hepsini tek tek açacakları ve bilgisayarlarına kaydedeceklerini söyleyin. Bunun için tüm çocuklara aşağıdaki adımlar göster-yaptır tekniği ile yaptırın: Açtığınız dosyadaki resme, farenin sağ tuşu ile tıklayın ve çıkan seçeneklerden Kaydet i seçin. Açılan pencereden Belgelerim klasörünü bulun ve Kaydet düğmesine tıklayın. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 51

54 Dikkat! Bu dosyayı açamayan ve/veya Belgelerim klasörünün içine kaydedemeyen çocuklara yardımcı olun. Çocuklar tüm resimleri kaydettikten sonra, portal penceresini simge durumuna küçültmelerini ve bilgisayarlarında Belgelerim klasörünü açmalarını söyleyin. Bu resim dosyalarının şu anda karışık durduğu, bunları konularına göre gruplayarak ayrı ayrı klasörlere ayırarak saklamalarını isteyin. İlk grup klasörü oluşturmak için çocuklarla beraber yeni klasör açma / klasöre isim verme / resimleri yeni klasöre taşıma adımlarını adım adım birlikte yapın. Oluşturdukları 4 farklı isimdeki klasörü, bu kez Resimlerim isminde bir klasör açarak oraya toplamalarını isteyin. Bu çalışmanın sonunda, çocukların bilgisayarlarındaki Belgelerim klasörünün altına bir adet Resimlerim adında bir klasör; bu klasörün altında da 4 adet farklı isimde klasör oluşturulmuş olacaktır. Bu dört klasörün içinde ise, Kütüphane den alınan resim dosyaları gruplanarak kaydedilmiş olacaktır. Etkinliği Toparlama ve Değerlendirme (TS: 5 ) Çocuklara Bu etkinlikte neler öğrendiniz? sorusunu yöneltin. Gelen cevaplarla etkinliği sonlandırın. Çocuklara bilginin anlamlı olabilmesi için düzenlenmiş verilerden oluşması gerektiğinin önemi belirtilerek etkinliği sonlandırın. 2.. ETKİİNLİİK SAATİİ Kazanım 1. Bilgi alışverişinin baskı ve elektronik medya gibi birçok teknolojik kaynak aracılığıyla sağlanabildiğini bilir. 2. Sayılar ve sözcükler gibi yaygın sembolleri anahtar fikirleri paylaşmak için kullanır. Yöntem ve Teknikler: 1. Bireysel öğrenme 2. Küçük grup çalışması Etkinlik Öncesi Hazırlık İlk etkinlik saatinde kullanılan gazeteler bu etkinlik saatinde de kullanılacaktır. Çalışma için gerekli olan, Etkinlik Kutusu ndaki araçları (makas, yapıştırıcı, kalın uçlu gazlı kalem, karton, vb.) hazır edin. Etkinliğe Giriş (TS: 5 ) Bu etkinlik saatinde basılı ve elektronik medyayı inceleyeceklerini çocuklara duyurun. Aynı mı Farklı mı 1 (TS: 10 ) Çocukları 3 lü gruplara ayırarak her bir gruba bir gazete verin ve incelemelerini sağlayın. Bir önceki etkinlik saatinde bilgilerin düzenli bir şekilde sunulmasının önemi üzerinde durulduğunu hatırlatarak gazetede de bilgilerin düzenli bir sunumunun söz konusu olup olmadığı sorusunu çocuklara yöneltin. Evet cevabının gelmesi halinde, bu kanıya nereden vardıklarını sorun. Her gazetede haberler konulara göre gruplandırılarak sunulur (spor sayfası, ekonomi sayfası, kültür/sanat sayfası, vb). Ayrıca haberlerin dışında kalan köşe yazıları, karikatür, astroloji (burç) yorumları gibi bölümler için de uygun açıklamalar bulunur. Çocuklara gazeteyi incelemeleri için birkaç dakika süre verin. Sürenin sonunda her bir gazetenin ön sayfasında yer alan haberler tahtaya alt alta (kısaca) yazın. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 52

55 Aynı haberin farklı gazetelerde yer alıp almadığını kontrol etmek üzere haberlerin hizasına geçtiği gazete isimleri not edin. X Haberi Milliyet Sabah Y haberi Milliyet Sabah Cumhuriyet Tüm gruplardan ana sayfa ile ilgili bilgiler alındıktan sonra bilgi alışverişinin her gazete için aynı şekilde mi sonuçlandığı sorusunu çocuklara yöneltin. Çocukların, Her gazete için farklı içerikte bilgi alışverişinin söz konusudur. noktasına varmalarını sağlayın. Aynı mı Farklı mı 2 (TS: 15 ) Gruplardan arama motoruna girerek ellerindeki gazetenin İnternet sayfasını bulmaları isteyin. Çocukların anahtar sözcük olarak gazete isminin yanı sıra gazetesi sözcüğünü de yazmaları gerektiği - gerekiyorsa- hatırlatılmalıdır. Açılan sayfanın gazetenin İnternet sayfası olduğu ve bir gece önce baskıya giren haberleri değil daha yeni ve güncel haberleri yansıttığını çıklayın. Gelen sayfada Bugünkü xxx şeklinde bir alan (örneğin, Milliyet gazetesi için: Bugünkü Milliyet) aranarak gazetenin o günkü baskısını içeren sayfaya ulaşın. Çocuklardan ellerindeki basılı gazete ile aynı gazetenin elektronik baskısını karşılaştırmaları ve bilginin her iki gazete ortamında aynı şekilde sunulup sunulmadığına karar vermelerini isteyin. Var olan farklılığın neden kaynaklandığı konusunda tartışın ve İletilmek istenen bilginin tasarlanması, hedef kitle, ortam, iletinin amacı ve doğası gibi faktörlerden etkilenir. noktasına varın. Aynı mı Farklı mı 3 (TS: 10 ) Bazı haberlerin yanında yer alan farklı renkte yazılmış, yanıp sönen flaş, son dakika ya da yeni gibi ifadelere dikkat çekin ve bunların haberin özelliği ile ilgili bilgi veren bir sembol olarak kullanıldığına dikkat çekin. Gazetenin hava durumu, ekonomi ve astroloji gibi sayfalarına girerek bu sayfalardaki görsel sembolleri incelemeleri ve tüm arkadaşları ile paylaşmalarını isteyin. * Ekonomi sayfalarında para birimlerinin işaretleri, değerlerinin inip çıkmasına dair ok şeklindeki semboller, vb. * Hava durumu sayfalarında hava durumunu gösteren semboller ve sayılar * Astroloji sayfalarında burç işaretleri, vb. Çocuklardan inceledikleri sayfalarda bu araştırdıkları semboller dışında da semboller olup olmadığını (gazetenin amblemi, sağa sola oklar, vb.) değerlendirmelerini isteyin. Etkinliği Toparlama ve Değerlendirme (TS: 5 ) Çocuklara Bu etkinlikte neler öğrendiniz? sorusunu yöneltin. Gelen cevaplarla etkinliği sonlandırın. Etkinlikler sayfasındaki Değerlendiriyorum bölümünde değerlendirme formu bulunup bulunmadığını kontrol edin. Eğer değerlendirme formu varsa çocukları değerlendirme formlarını doldurmaları için yönlendirin. Sizler de değerlendirme formlarını doldurun. Çocuklardan bilgisayarlarını kurallara uygun şekilde kapatmalarını isteyin. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 53

56 14.. HAFTA UZZAKTTAN GEELLEEN HABEERLLEER 1.. ETKİİNLİİK SAATİİ Kazanım 1. İletişim teknolojisinin, insanlar ve/veya makineler arası mesajların uzak mesafelere teknoloji aracılığıyla iletilmesi olduğunu bilir. 2. Teknoloji aracılığı ile iletişim kurarken semboller kullanılır. Yöntem ve Teknikler: 1. Küçük grup çalışması 2. Beyin Fırtınası Etkinliğe Giriş (TS: 5 ) Bilgisayarları açma ve Portalda Etkinlikler sayfasına giriş yapın. Hedeften haberdar etme Küçük Grup Çalışması (TS: 10 ) Çocukları 3lü gruplara ayırın. Çocuklar sizce uzak mesafeler arası iletişim için en etkili yol mektup mu, telefon mu, e-posta mıdır? Neden? sorusunun cevabını grup olarak tartışmanızı ve karara bağlamanızı istiyorum. Her grup kararını hepimize sunacak. Sakın neden? sorusunu cevaplamayı unutmayın yönlendirilmesini yapın. Grup kararlarını tüm çocuklarla paylaşın ve tartışılarak bir sonuca ulaşılmasını sağlayın. Çocuklara, Şimdi bu tartıştığımız konu ile ilgili bir film izleyeceğiz. Bakalım film sonrası kararımız değişecek mi, aynı mı kalacak? yönlendirmesini yapın. Çocuklara ilgili filmi açmaları söyleyin. Film: İletişim (TS: 10 ) Çocukların Filmler bölümünden bu filmi açmalarını ve izlemelerini sağlayın. Soruların olduğu yerlerde film duracaktır. Bu noktada çocukların soruların cevaplarını tartışmaları için gerekli yönlendirmeleri yapın. Tartışma sonunda Oynat düğmesine tıklayarak filme devam etmelerini sağlayın. Filmin sonunda, günümüzde uzak mesafeler arası iletişim kurmak (haberleşme) için en etkili yolun ne olduğu hep birlikte bir kez daha tartışılarak toparlayın. Beyin Fırtınası (TS: 10 ) Çocuklara Bu 3 iletişim aracını (mektup, cep telefonu, e-posta) kullanırken hangi sembolleri kullanıyoruz? sorusu yöneltin ve gelen cevaplara hiç müdahale etmeden tahtaya yazın. Çocuklardan doğru cevaplar gelmez ise 1-2 örnek vererek çocukları cesaretlendirin. Örnekler: Mektup Cad. Apt. No: Blk. gibi kısaltmalar Cep Telefonu C (silme işareti), yukarı-aşağı-sola-sağa ok tuşları (et işareti), (ataç işareti: dosya eklemek için), (ünlem işareti: acil e-postalar için), (kırmızı bayrak işareti: önemli e-postalar için) Gelen cevapları çocuklarla birlikte, kullanılan iletişim aracına göre gruplandırın. Gruplama dışı kalanlar elenir. Çalışmayı Teknoloji aracılığı ile iletişim kurarken semboller kullanılırız. mesajı ile toparlayın. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 54

57 Etkinliği Toparlama ve Değerlendirme (TS: 5 ) Çocuklara Bu etkinlikte neler öğrendiniz? sorusunu yöneltin. Gelen cevaplarla etkinliği sonlandırın. 2.. ETKİİNLİİK SAATİİ Kazanım 1. Araç ve makinelerin, tutma, kaldırma, taşıma, ayırma, hesaplama, bilgiyi işleme gibi konularda insan sınırlarını aşabildiğinin farkına varır. Yöntem ve Teknikler: 1. Gösterip yaptırma 2. Oyun tabanlı öğrenme Etkinliğe Giriş (TS: 5 ) Hedeften haberdar edin. Büyük Grup Çalışması (TS: 10 ) Tahtaya çok basamaklı iki sayıyı çarpmak üzere yazar ( x =?) ve çocuklara bu sayıyı çarpmak için sadece 1 dakikaları olduğunu söyleyin. Çarpmayı bu kısa sürede yapamayan çocuklara Peki bu işlemin sonucunu çok hızlı olarak nasıl hesaplayabilirim? diye sorun ve hesap makinesi cevabını alın. Bu sefer etkinlik odasındaki çok ağır olan bir dolabı tek başına taşıyıp taşıyamayacaklarını sorun. Nasıl taşıyabilecekleri tartışın ve teknoloji yardımı ile bir insanın gücünün çok ötesinde ağırlıkları kaldırabileceklerini vurgulayın. Şimdi de 2 li gruplara ayrılmış olan çocukların insan sınırını aşmalarına yardımcı olan araçlara yönelik örnekler bulmalarını ve not almalarını isteyin. Çocuklara bu etkinlik için 3 dk süre verin. En fazla örnek bulan grubun ödüllendirileceğini belirtin. Tüm çocukların katılımı sağlanmaya özen gösterilmelidir. Tüm grupların örneklerini hep birlikte dinleyin. Doğru olan örnek sayısını sayın. En fazla doğru örnek bulan grubu alkışla tebrik edin. Film: İşimi Kolaylaştırır mısın? (TS: 5 ) Çocukların Filmler bölümünden bu filmi açmalarını ve izlemelerini sağlayın. (Projeksiyon yoksa çocuklar kendi ekranlarından bakacak.) Soruların olduğu yerlerde film duracaktır. Bu noktada çocukların soruların cevaplarını tartışmaları için gerekli yönlendirmeleri yapın. Tartışma sonunda Oynat düğmesine tıklayarak filme devam etmelerini sağlayın. Filmde ekrana gelen her bir resim için tek tek hangi araca ihtiyaç duyulduğu hep birlikte tartışın ve bir karara varın. Soru Cevap (TS 10 ) Çocuklara Araç ve makinelerin insanların hangi sınırlarını aşmalarında yardımcı olduklarını söyleyebilir misiniz? sorusunu yöneltin. Çocuklardan gelen örnekleri tahtaya tek tek yazın. Çocuklardan örnek gelmez ise ilk örneği verin. Tutma maşa, cımbız, vb Kaldırma vinç, vb TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 55

58 Taşıma taşıtlar, vb Kesme makas, bıçak, vb. Ayıklama elek, vb Hesaplama hesap makinesi, vb Bilgiyi işleme bilgisayar, vb Bilgiye ulaşma bilgisayar, vb Görme gözlük, dürbün, röntgen, MR, vb Duyma kulaklık, vb Peki, insanoğlu bu sınırlarını aşabilmek için hangi araç ve makineleri geliştirmişlerdir? sorusunu yöneltin ve tahtada yazılı her eylemin karşısına ilgili araç veya makine adını yazın. Çalışmayı Araç ve makineler insan sınırlarını aşmalarına yardımcı olur. mesajı ile kapatın. Oyun: Çarkıfelek veya Sihirli Kuyu (TS: 5 ) Kazanım: Klavyeyi kullanabilir. Çocukların Oyunlar bölümünden bu iki oyundan istediklerini açıp oynamalarını sağlayın. Çocuklar oyunu bir süre oynadıktan sonra aşağıdaki yönergeyi verin ve çocuklardan cevaplarını alın: Siz Söyleyin Oynadığınız bu oyunun sonunda ne öğrendiniz? Çarkıfelek: Çeşitli teknolojik araçların isimlerini biliyorum. Sihirli Kuyu: Klavyede harflerin yerini bulabiliyorum. Klavyeyi kullanarak yazı yazabiliyorum. Klavyeyi kullanarak daha hızlı yazı yazabiliyorum. Etkinliği Toparlama ve Değerlendirme (TS: 5 ) Çocuklara Bu etkinlikte neler öğrendiniz? sorusunu yöneltin. Gelen cevaplarla etkinliği sonlandırın. Etkinlikler sayfasındaki Değerlendiriyorum bölümünde değerlendirme formu bulunup bulunmadığını kontrol edin. Eğer değerlendirme formu varsa çocukları değerlendirme formlarını doldurmaları için yönlendirin. Sizler de değerlendirme formlarını doldurun. Çocuklardan bilgisayarlarını kurallara uygun şekilde kapatmalarını isteyin. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 56

59 BİLGİ BENİM İŞİM 4. / 5. SINIFLAR EK ETKİNLİKLER 2011 TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 57

60 ETKİNLİK 1 HİKÂYE TAMAMLAMA OYUNU (TS: 20 ) KAZANIMLAR: YÖNTEM VE TEKNİKLER: Kelime işlemci programında metin yazar. Bireysel öğrenme ETKİNLİK ÖNCESİ HAZIRLIK: - ETKİNLİĞE GİRİŞ: Bu etkinlikte bir hikâyenin sonunu düşünecek ve yazacağız. açıklamasını yaparak çocukları hedeften haberdar edin. ETKİNLİK: Kelime işlemci (MS Word) programını açtırın. Metin 1 de bulunan hikâyeyi çocuklara okuyun. ŞEHİR FARESİ İLE TARLA FARESİ Çok eskiden tarla faresi ile şehir faresi arkadaş olmuş. İkisi birbirlerini çok severmiş. Aralarında güzel bir dostluk kurulmuş. Şehir faresi sık sık tarla faresini ziyaret edermiş. Birlikte kırlarda güle oynaya vakit geçirirlermiş. Diledikleri kadar koşar, zıplar, yuvarlanırlarmış... Bir gün şehir faresi arkadaşını yemeğe davet etmiş. -Bu akşam bana gel. Sana güzel bir sofra hazırlayayım. Azıcık miden bayram etsin, demiş. Bu davete tarla faresi çok sevinmiş. Yiyeceği yemeklerin hayalini kurmaya başlamış. Bütün gece rüyasında peynirler, tatlılar, pastalar görmüş. Bu arada şehir faresinin evinde bir telaş bir telaş... Çeşit çeşit yiyecekler, pastalar hazırlanmış. Bütün gün koşturup durmuş. Akşam tarla faresi kalkıp gelmiş. Bakmış, masanın üzeri çeşit çeşit yiyeceklerle dolu. Masada hiçbir şey eksik değilmiş. Hemen sofraya oturmuşlar. Ziyafet neşeli başlamış. Tarla faresi önce pastadan bir lokma alacakmış. Tam çatalını uzatmış ki Okumanız bittikten sonra, aşağıdaki adımları sırayla yaptırın. Yazan: Jean de La Fontaine Çeviri: Sema Aydın Mutlu Yayıncılık, Ocak 1998 İstanbul Metin 1 1. Sizce hikâye nasıl devam ediyor? Hikâyenin nasıl bittiğini düşünüyorsanız, düşündüklerinizi Kelime işlemci (MS Word) programındaki boş sayfaya yazın. Çocukların tümü hikâyenin devamı için bir şeyler yazdıktan sonra aşağıdaki adıma geçin. 2. Şimdi, arkadaşlarınızla yer değiştirerek onların hikâyeyi nasıl tamamladıklarını okuyun. Tüm çocukların bu işlemi yapmasını sağladıktan sonra etkinliği toparlayın. ETKİNLİĞİ TOPARLAMA VE DEĞERLENDİRME: Çocuklara Bu etkinlikte neler öğrendiniz? sorusunu yöneltin. Gelen cevaplarla etkinliği sonlandırın. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 58

61 ETKİNLİK 2 ŞEHİRLER (TS: 20 ) KAZANIMLAR: YÖNTEM VE TEKNİKLER: Kelime işlemci programında metin yazar. Kelime işlemci programında yazı tipini ve yazı tipi boyutunu değiştirir. Gösterip yaptırma ETKİNLİK ÖNCESİ HAZIRLIK: - ETKİNLİĞE GİRİŞ: Bu etkinlikte şehirlerle ilgili bir yazı yazacağız açıklamasını yaparak çocukları hedeften haberdar edin. ETKİNLİK: Kelime işlemci (MS Word) programını açtırıp aşağıdaki adımları gösterip-yaptır tekniği ile sırayla yaptırın. 1. Başka şehirlerde yaşayan arkadaşlarınız, akrabalarınız var mı? Varsa, hangi şehirlerde? Bu şehirlerden birinin adını büyük harflerle başlık olarak yazın. 2. Başlığınızın yazı tipini, Giriş (Home) sekmesinde Yazı Tipi (Font) grubundaki Yazı Tipi (Font) listesinden Tahoma yazı tipini seçerek değiştirin. (Resim 1) 3. Başlığınızın yazı tipini boyutunu, Giriş (Home) sekmesinde Yazı Tipi (Font) grubundaki Yazı Tipi Boyutu (Font Size) listesinden 14 olarak değiştirin. (Resim 1) 4. Alt satıra geçin ve bu şehir ile ilgili bildiklerinizi bir paragraf halinde yazın. 5. Bu paragrafı seçin ve yazı tipini boyutunu, Giriş (Home) sekmesinde Yazı Tipi (Font) grubundaki Yazı Tipi Boyutu (Font Size) listesinden 12 olarak değiştirin. (Resim 1) Yazı Tipi Yazı Tipi Boyutu Resim 1 İSTANBUL İstanbul, Asya ve Avrupa kıtaları birleştiren bir şehirdir. Türkiye nin en önemli şehirlerinden biridir. Bu şehirde, birçok tarihi ve kültürel bina bulunmaktadır. Bunlardan bazıları; Topkapı Sarayı, Galata Kulesi, Dolmabahçe Sarayı, Kız Kulesi ve Yerebatan Sarnıcıdır. Ben İstanbul a gitmedim ama gitmeyi ve bu yerleri gezmeyi çok istiyorum. Örnek Metin TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 59

62 6. Aynı şekilde, bu şehirle ilgili yazınızın altına başka iki şehirle ilgili yazı yazın. DİKKAT İstersek, yazımızdaki paragrafları Giriş (Home) sekmesinde Yazı Tipi (Font) grubundaki düğmeleri kullanarak istediğimiz gibi biçimlendirebiliriz. Tüm çocukların bu işlemi yapmasını sağladıktan sonra etkinliği toparlayın. ETKİNLİĞİ TOPARLAMA VE DEĞERLENDİRME: Çocuklara Bu etkinlikte neler öğrendiniz? sorusunu yöneltin. Gelen cevaplarla etkinliği sonlandırın. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 60

63 ETKİNLİK 3 PARAGRAF HİZALAMA İŞLEMLERİ (TS: 20 ) KAZANIMLAR: YÖNTEM VE TEKNİKLER: Kelime işlemci programında paragraf hizalama işlemlerini yapar. Gösterip yaptırma ETKİNLİK ÖNCESİ HAZIRLIK: - ETKİNLİĞE GİRİŞ: Bu etkinlikte bir paragrafı sağa-sola hizalamayı, ortalamayı ve her iki yana yaslamayı öğreneceğiz açıklamasını yaparak çocukları hedeften haberdar edin. ETKİNLİK: Kelime işlemci (MS Word) programını açtırıp aşağıdaki adımları gösterip-yaptır tekniği ile sırayla yaptırın. 1. Yazılarınızın daha düzgün görünmesini ister misiniz? Paragraf hizalama işlemlerini kullanarak yazılarımızın daha düzgün görünmesini sağlayabiliriz. 2. Paragraf hizalama işlemini uygulamak için Giriş (Home) sekmesinde Yazı Tipi (Font) grubunda bulunan paragraf hizalama düğmelerini kullanabiliriz. (Resim 1) Çocuklara Metin 1 i gösterin ve sıradaki adımdan devam edin. 3. Şimdi, size gösterdiğim metni aynen yazalım. IŞIK NEDİR? Işık gariptir, kimi zaman güneş ışığı gibi parlak, kimi zaman yıldızların ışığı gibi sönük olabilir. Renkli olabileceği gibi beyaz ya da görünmez de olabilir. Evrende çok büyük bir hızla yayılır. Ama en önemlisi, sahip olduğu güçtür. Işığın ne olduğunu hiç merak ettiniz mi? Bilim adamları ışığı bir enerji türü olarak kabul ediyorlar. Işık dalgaları çok hızlı hareket ederler. 300 milyon metrelik bir mesafeyi kat etmeleri yalnızca bir saniyedir. Işık Evreni Tübitak Popüler Bilim Kitaplar Metin 1 4. Yazımız şu anda sola hizalı bir şekildedir. Resim 1 Metni Sola Hizala Ortala Yasla Metni Sağa Hizala TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 61

64 METNİ SOLA HİZALA (Align Text Left) Metnin, sola hizalı olmasını sağlar. YASLA (Justify) Metnin, sayfanın her iki yanına hizalı olmasını sağlar. ORTALA (Center) Metnin, sayfaya ortalı olmasını sağlar. METNİ SAĞA HİZALA (Align Text Right) Metnin, sağa hizalı olmasını sağlar. 5. Metnimizin satır sonlarının eşit hizada olması için ne yapmalıyız? 6. Metnimizin tümünü seçelim. Yasla (Justify) düğmesini tıklayıp kenarlarının her iki yana da eşit hizalanmasını sağlayalım. (Resim 1) 7. Başlığımızı sayfanın ortasına getirmek için ne yapmalıyız? 8. Başlığımızı IŞIK NEDİR? seçelim. Ortala (Center) düğmesine tıklayalım. (Resim 1) 9. Metnimizin sonunda bulunan kaynakça satırını sayfanın sağına almak için ne yapmalıyız? 10. Metnimizin alındığı kaynağın adının yazılı olduğu satırları seçelim. Metni Sağa Hizala (Align Text Right) düğmesine basalım. (Resim 1) 11. Metnimizin yeni haline bakalım şimdi. Çocuklara Metin 2 yi gösterin ve sıradaki adımdan devam edin. IŞIK NEDİR? Işık gariptir, kimi zaman güneş ışığı gibi parlak, kimi zaman yıldızların ışığı gibi sönük olabilir. Renkli olabileceği gibi beyaz ya da görünmez de olabilir. Evrende çok büyük bir hızla yayılır. Ama en önemlisi, sahip olduğu güçtür. Işığın ne olduğunu hiç merak ettiniz mi? Bilim adamları ışığı bir enerji türü olarak kabul ediyorlar. Işık dalgaları çok hızlı hareket ederler. 300 milyon metrelik bir mesafeyi kat etmeleri yalnızca bir saniyedir. Işık Evreni Tübitak Popüler Bilim Kitaplar Metin Dosyamızı kaydetmeyi unutmayalım! DİKKAT Yazılarımızı yazarken paragraf girişlerinde belli bir boşluk bırakırız. Bu işlemi bilgisayarda yapmak için klavyede bulunan Tab tuşunu kullanırız. Klavyemizde bulunan Tab tuşunu bulalım ve deneyelim. Tüm çocukların bu işlemi yapmasını sağladıktan sonra etkinliği toparlayın. ETKİNLİĞİ TOPARLAMA VE DEĞERLENDİRME: Çocuklara Bu etkinlikte neler öğrendiniz? sorusunu yöneltin. Gelen cevaplarla etkinliği sonlandırın. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 62

65 ETKİNLİK 4 METİN BİÇİMLENDİRME (TS: 20 ) KAZANIMLAR: YÖNTEM VE TEKNİKLER: Kelime işlemci programında yazı tipini ve yazı tipi boyutunu değiştirir. Kelime işlemci programında yazı rengini değiştirir. Kelime işlemci programında metin biçimlendirme araçlarını (kalın, italik) kullanır. Kelime işlemci programında hizalama araçlarını (ortala, sağa hizala) kullanır. Gösterip yaptırma ETKİNLİK ÖNCESİ HAZIRLIK: - ETKİNLİĞE GİRİŞ: Bu etkinlikte yazdığımız yazıları biçimlendirmeyi öğreneceğiz açıklamasını yaparak çocukları hedeften haberdar edin. ETKİNLİK: Kelime işlemci (MS Word) programını açtırın. Çocuklara Metin 1 i gösterin ve aşağıdaki adımları gösterip-yaptır tekniği ile sırayla yaptırın. BUNLARI BİLİYOR MUSUN? Elektrikli sandalye bir dişçi tarafından icat edilmiştir. Hindistan da oyun kâğıtları yuvarlaktır. Zürafaların ses telleri yoktur. 18 Şubat 1979 tarihinde Sahra Çölü ne kar yağmıştı. Kangurular geri geri yürüyemezler. Yunuslar bir gözü açık uyurlar. Bir karınca kendi ağırlığının 50 katını taşıyabilir. Metin 1 1. Şimdi, size gösterdiğim metni aynen yazın. Çocukların tümü bu metni aynen yazdıktan sonra, aşağıdaki adımlara geçin. 2. Metinde, size söylediğim değişiklikleri yapacağız. 3. Tüm yazıyı seçelim. Giriş (Home) sekmesinde Yazı Tipi (Font) grubunda bulunan Yazı Tipi (Font Face) seçeneklerinden Comic Sans Ms yazı tipini seçelim. (Resim 1) 4. Tüm yazıyı seçelim. Yazı Tipi Boyutu (Font Size) seçeneklerinden yazı tipi boyutunu 14 olarak seçelim. (Resim 1) 5. Yazımızın başlığını seçelim. Yazı Tipi Rengi (Font Color) seçeneklerinden başlığın rengini Kırmızı seçelim. (Resim 1) 6. Yazımızın başlığını seçelim. Kalın (Bold) düğmesine tıklayarak başlığı kalın yapalım. (Resim 1) 7. Yazımızın başlığını seçelim. Ortala (Center) düğmesine tıklayarak başlığı ortalayalım. (Resim 1) 8. Başlık dışındaki tüm yazıyı seçelim. Metni Sağa Hizala (Align Text Right) düğmesine tıklayarak yazıyı sağa yaslayalım. (Resim 1) TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 63

66 9. Başlık dışındaki tüm yazıyı seçelim. Kalın (Bold) düğmesine tıklayarak yazıyı kalın yapalım. (Resim 1) 10. Başlık dışındaki tüm yazıyı seçelim. İtalik (İtalic) düğmesine tıklayarak yazıyı italik yapalım. (Resim 1) Yazı Tipi Yazı Tipi Boyutu Resim 1 Kalın İtalik Yazı Tipi Rengi Yasla Metni Sağa Hizala Ortala Metni Sola Hizala 11. Şimdi, metnimizin son haline bakalım. Çocuklara Metin 2 yi gösterin. BUNLARI BİLİYOR MUSUN? Elektrikli sandalye bir dişçi tarafından icat edilmiştir. Hindistan da oyun kâğıtları yuvarlaktır. Zürafaların ses telleri yoktur. 18 Şubat 1979 tarihinde Sahra Çölü ne kar yağmıştı. Kangurular geri geri yürüyemezler. Yunuslar bir gözü açık uyurlar. Bir karınca kendi ağırlığının 50 katını taşıyabilir. Metin 2 Tüm çocukların bu işlemi yapmasını sağladıktan sonra etkinliği toparlayın. ETKİNLİĞİ TOPARLAMA VE DEĞERLENDİRME: Çocuklara Bu etkinlikte neler öğrendiniz? sorusunu yöneltin. Gelen cevaplarla etkinliği sonlandırın. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 64

67 ETKİNLİK 5 METİN BİÇİMLENDİRME (TS: 20 ) KAZANIMLAR: YÖNTEM VE TEKNİKLER: Kelime işlemci programında yazı tipini ve yazı tipi boyutunu değiştirir. Kelime işlemci programında yazı rengini değiştirir. Kelime işlemci programında hizalama araçlarını (ortala, yasla) kullanır. Gösterip yaptırma ETKİNLİK ÖNCESİ HAZIRLIK: - ETKİNLİĞE GİRİŞ: Bu etkinlikte yazdığımız yazıları biçimlendirmeyi öğreneceğiz. açıklamasını yaparak çocukları hedeften haberdar edin. ETKİNLİK: Kelime işlemci (MS Word) programını açtırın. Çocuklara Metin 1 i gösterin ve aşağıdaki adımları gösterip-yaptır tekniği ile sırayla yaptırın. DOĞAL ÇEVREMİZ 1. Yerkabuğunun çukur yerlerini dolduran geniş, tuzlu su kütlelerine... denir. 2. Karaların içindeki çukurlukları dolduran durgun su kütlelerine... denir. 3. Deniz ve okyanusun kara içerisine sokulmuş parçalarına... denir. 4. Dört tarafı sularla çevrili kara parçasına... denir. 5. Çevresine göre yükseltisi az, geniş ve düz arazi parçasına... denir. Metin 1 1. Şimdi, size gösterdiğim metni aynen yazın. 2. Boşlukları uygun kelimelerle doldurarak yazmayı unutmayın. Çocukların tümü bu metni aynen yazdıktan sonra, aşağıdaki adımlara geçin. 1. Metinde, size söylediğim değişiklikleri yapacağız. 2. Tüm yazıyı seçelim. Giriş (Home) sekmesinde Yazı Tipi (Font) grubunda bulunan Yazı Tipi (Font Face) seçeneklerinden yazı tipini Comic Sans Ms olarak seçelim. (Resim 1) 3. Tüm yazıyı seçelim. Yazı Tipi Boyutu (Font Size) seçeneklerinden yazı tipi boyutunu 14 olarak seçelim. (Resim 1) 4. Tüm yazıyı seçelim. Yasla (Justify) düğmesine tıklayarak yazıyı iki yana yaslayalım. (Resim 1) 5. Yazımızın başlığını seçelim. Yazı Tipi Rengi (Font Color) seçeneklerinden başlığın rengini Kırmızı yapalım. (Resim 1) 6. Yazımızın başlığını seçelim. Ortala (Center) düğmesine tıklayarak başlığı ortalayalım. (Resim 1) TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 65

68 Yazı Tipi Yazı Tipi Boyutu Resim 1 Yazı Tipi Rengi Yasla Ortala 7. Şimdi, metnimizin son haline bakalım. Çocuklara Metin 2 yi gösterin. DOĞAL ÇEVREMĠZ 1. Yerkabuğunun çukur yerlerini dolduran geniş, tuzlu su kütlelerine... denir. 2. Karaların içindeki çukurlukları dolduran durgun su kütlelerine... denir. 3. Deniz ve okyanusun kara içerisine sokulmuş parçalarına... denir. 4. Dört tarafı sularla çevrili kara parçasına... denir. 5. Çevresine göre yükseltisi az, geniş ve düz arazi parçasına... denir. Metin 2 Tüm çocukların bu işlemi yapmasını sağladıktan sonra etkinliği toparlayın. ETKİNLİĞİ TOPARLAMA VE DEĞERLENDİRME: Çocuklara Bu etkinlikte neler öğrendiniz? sorusunu yöneltin. Gelen cevaplarla etkinliği sonlandırın. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 66

69 ETKİNLİK 6 SİMGE EKLEME (TS: 15 ) KAZANIMLAR: YÖNTEM VE TEKNİKLER: Kelime işlemci programında simge ekler. Gösterip yaptırma ETKİNLİK ÖNCESİ HAZIRLIK: - ETKİNLİĞE GİRİŞ: Bu etkinlikte simge eklemeyi öğrenek ve sayfamıza çeşitli simgeler ekleyeceğiz açıklamasını yaparak çocukları hedeften haberdar edin. ETKİNLİK: Kelime işlemci (MS Word) programını açtırıp aşağıdaki adımları gösterip-yaptır tekniği ile sırayla yaptırın. 1. Yazımıza çeşitli simgeler (semboller) ekleyebiliriz. 2. Bunun için, Ekle (Insert) sekmesinde Simgeler (Symbols) grubunda bulunan Simge (Symbol) düğmesine tıklayalım. (Resim 1) Resim 1 3. Açılan seçeneklerden Tüm Simgeler (More Symbols) seçeneğini seçelim. 4. Karşımıza çıkan pencereden istediğimiz simgeyi seçebiliriz. (Resim 2) 5. Farklı simgeler seçmek için Yazı Tipi (Font) seçeneklerini açalım. (Resim 2) Resim 2 Resim 3 6. Webdings yazı tipini bulalım ve tıklayalım. (Resim 3) 7. Simgelerden birini seçelim. (Resim 3) 8. Ekle (Insert) düğmesine tıklayalım. (Resim 3) 9. Seçtiğimiz simgenin sayfamıza eklendiğini göreceğiz. 10. Sayfamıza birkaç tane daha simge ekleyelim. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 67

70 11. Eklediğimiz simgeleri büyütmek için, simgelerin tamamını seçelim. 12. Yazı tipi boyutunu 72 yapalım. 13. Yazı rengini de istediğimiz renklerde seçelim. Ne kadar güzel oldu değil mi? DİKKAT Diğer yazı tiplerinde de farklı simgeler bulunur. İstediğimiz simgeyi seçebiliriz ve yazılarımızda kullanabiliriz. (Resim 4) Resim 4 Tüm çocukların bu işlemi yapmasını sağladıktan sonra etkinliği toparlayın. ETKİNLİĞİ TOPARLAMA VE DEĞERLENDİRME: Çocuklara Bu etkinlikte neler öğrendiniz? sorusunu yöneltin. Gelen cevaplarla etkinliği sonlandırın. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 68

71 ETKİNLİK 7 TABLO ÇİZME VE BİÇİMLENDİRME (TS: 40 ) KAZANIMLAR: YÖNTEM VE TEKNİKLER: ETKİNLİK ÖNCESİ HAZIRLIK: ETKİNLİĞE GİRİŞ: Kelime işlemci programında tablo ekler. Kelime işlemci programında tablo hücrelerini renklendirir. Kelime işlemci programında tablonun kenarlık çizgilerini biçimlendirir. Kelime işlemci programında tabloya satır ve sütun ekler. Kelime işlemci programında tablo hücrelerini birleştirir ve böler. Gösterip yaptırma Bu etkinlikten önce, Ek Etkinlikler 3: Paragraf Hizalama İşlemleri etkinliğinin yapılmış olması gerekir. Bu etkinlikte sayfamıza tablo eklemeyi ve biçimlendirmeyi öğreneceğiz. açıklamasını yaparak çocukları hedeften haberdar edin. ETKİNLİK: Kelime işlemci (MS Word) programını açtırıp aşağıdaki adımları gösterip-yaptır tekniği ile sırayla yaptırın. 1. Kelime işlemci (MS Word) programında tablolar hazırlayabiliriz. 2. Bunun için, Ekle (Insert) sekmesinde Tablolar (Tables) grubunda bulunan Tablo (Table) düğmesine tıklayalım. (Resim 1) Resim 1 3. Açılan seçeneklerden Tablo Ekle (Insert Table ) seçeneğini seçelim. 4. Karşımıza Tablo Ekle (Insert Table) penceresi gelir. (Resim 2) Sütun sayısı Satır sayısı Resim 2 TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 69

72 5. Tablomuzu çizmeden önce tablomuzun kaç satır ve kaç sütundan oluşacağına karar vermemiz gerekir. Sütun ve satır sayısını 4 olarak belirleyelim. Tamam (OK) düğmesine tıklayalım. (Resim 2) 6. 4 satır ve 4 sütundan oluşan tablomuz, sayfamıza gelecektir. Çocuklara Resim 3 ü gösterin ve sıradaki adımdan devam edin. 7. Her yatay sıra bir SATIR; her dikey sıra ise bir SÜTUNdur. Her bir kutucuk ise birer HÜCREdir. (Resim 3) Satır Sütun Hücre Resim 3 8. Şimdi, oluşturduğumuz tablonun içini, size göstereceğim tablodaki gibi doldurarak Mevsimler tablosu oluşturalım. (Resim 4) Çocuklara Resim 4 ü gösterin ve sıradaki adımdan devam edin. Resim 4 9. Hücreler arasında ilerlemek için yön tuşlarından yararlanabiliriz ya da faremizle istediğimiz hücreye tıklayabiliriz. 10. Şimdi, tablomuzu renklendirelim. Önce ilk sütunu renkli yapalım. Bunun için, ilk sütundaki tüm hücreleri seçelim. Üst menüde Tasarım (Design) sekmesi açılacaktır. (Resim 5) Resim 5 TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 70

73 11. Açılan Tasarım (Design) sekmesinde Tablo Stilleri (Table Styles) grubunda bulunan Gölgelendirme (Shading) düğmesine tıklayalım. 12. Açılan renk listesinden istediğimiz renge tıklayalım. 13. Diğer sütunları da aynı şekilde farklı renklerle renklendirelim. 14. Tablomuzda bulunan yazılara istediğimiz rengi verebilir, yazıları istediğimiz biçim ve boyutta yazabiliriz. 15. Paragraf hizalama düğmelerini kullanarak yazılarımızı ortalayalım. Tablomuzdaki değişiklikleri görebilirsiniz. (Resim 6) Resim 6 DİKKAT Tabloların içini renklendirmenin diğer bir yolu da; tablomuza faremizin sağ tuşu ile tıklayıp, açılan Kenarlıklar ve Gölgelendirme (Borders and Shading) penceresindeki Gölgelendirme (Shading) sekmesindeki ayarları kullanmaktadır. 1. Şimdi, tablomuzun kenarlık çizgilerini düzenleyelim. Bunun için, tablomuzun içinde bir yere tıklayalım. 2. Tasarım (Design) sekmesinde Kenarlıkları Çiz (Draw Borders) grubunun sağ alt köşesindeki küçük ok simgesine tıklayalım. 3. Kenarlıklar ve Gölgelendirme (Borders and Shading) penceresi açılacaktır. Aynı pencereyi, tablomuzun üzerinde iken faremizin sağ tuşuna tıklayarak da açabiliriz. (Resim 7) Resim 7 4. Açılan pencerede, Kenarlıklar (Borders) sekmesinde bulunan Ayar (Setting) bölümünden Tümü (All) seçeneğine tıklayalım. (Resim 7) 5. Stil (Style) bölümünden çizgimizin biçimini seçelim. (Resim 7) 6. Renk (Color) bölümünden çizgi rengimizi belirleyelim. (Resim 7) 7. Değişiklikleri Önizleme (Preview) ekranında görebiliriz. (Resim 7) 8. Seçimlerimizi bitirdikten sonra Tamam ı (OK) tıklayalım. (Resim 7) 9. Tablomuzun seçimlerimiz doğrultusunda biçimlendirildiğini göreceğiz. (Resim 8) TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 71

74 Resim Şimdi, tablomuzun en üstüne yeni bir satır ekleyelim. Tablomuza satır eklemek için, öncelikle imlecimizi tablo içinde nereye satır eklemek istiyorsak o hücreye getirmemiz gerekir. İmlecimizi İLKBAHAR yazan hücreye getirelim. 11. Düzen (Layout) sekmesinde Satırlar ve Sütunlar (Rows & Columns) grubundaki Üstüne Ekle (Insert Above) düğmesine tıklayalım. (Resim 9) Resim Tablomuzun üstüne bir satır eklendiğini göreceğiz. (Resim 10) Resim 10 DİKKAT Düzen (Layout) sekmesinde Satırlar ve Sütunlar (Rows & Columns) grubundaki Altına Ekle (Insert Below) düğmesine tıklayarak imlecimizin olduğu satırın altına yeni bir satır ekleyebiliriz. Sola Ekle (Insert Left) düğmesine tıklayarak imlecimizin olduğu sütunun soluna yeni bir sütun ekleyebiliriz. Sağa Ekle (Insert Right) düğmesine tıklayarak imlecimizin olduğu sütunun sağına yeni bir sütun ekleyebiliriz. 13. İki ya da daha fazla hücreyi birleştirerek, tek bir hücre haline getirebiliriz. 14. Şimdi, en üste yeni eklediğimiz satırdaki hücreleri birleştirip içine tablomuzun başlığını yazmaya ne dersiniz? 15. Hücre birleştirmek için, tablomuza yeni eklediğimiz, en üstteki satırın tüm hücrelerini seçelim. 16. Düzen (Layout) sekmesinde Satırlar ve Sütunlar (Rows & Columns) grubundaki Hücreleri Birleştir (Merge Cells) düğmesine tıklayalım. Böylece seçili hücrelerimiz birleşerek tek bir hücre haline gelir. 17. Şimdi tablomuzun başlığını MEVSİMLER TABLOSU olarak ilk satıra ortalanmış olarak yazabiliriz. (Resim 11) TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 72

75 Resim 11 DİKKAT tablomuzdaki istediğimiz hücreleri birleştirebildiğimiz gibi, bir hücreyi istediğimiz sayıda hücreye bölebiliriz de. Bunun için, imlecimizi bölmek istediğimiz hücreye getirdikten sonra, Düzen (Layout) sekmesinde Satırlar ve Sütunlar (Rows & Columns) grubundaki Hücreleri Böl (Split Cells) düğmesini kullanırız. Tüm çocukların bu işlemi yapmasını sağladıktan sonra etkinliği toparlayın. ETKİNLİĞİ TOPARLAMA VE DEĞERLENDİRME: Çocuklara Bu etkinlikte neler öğrendiniz? sorusunu yöneltin. Gelen cevaplarla etkinliği sonlandırın. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 73

76 ETKİNLİK 8 HAYVANLAR TABLOSU (TS: 20 ) KAZANIMLAR: YÖNTEM VE TEKNİKLER: ETKİNLİK ÖNCESİ HAZIRLIK: ETKİNLİĞE GİRİŞ: Kelime işlemci programında tablo ekler. Kelime işlemci programında tablo hücrelerini renklendirir. Kelime işlemci programında tablonun kenarlık çizgilerini biçimlendirir. Kelime işlemci programında tabloya satır ve sütun ekler. Kelime işlemci programında tablo hücrelerini birleştirir ve böler. Bireysel öğrenme Bu etkinlikten önce, Ek Etkinlikler 7: Tablo Çizme ve Biçimlendirme etkinliğinin yapılmış olması gerekir. Bu etkinlikte hayvanlarla ilgili bir tablo hazırlayacağız. açıklamasını yaparak çocukları hedeften haberdar edin. ETKİNLİK: Kelime işlemci (MS Word) programını açtırıp aşağıdaki adımları sırayla yaptırın. 1. Bulunduğunuz çevrede hangi hayvanların olduğunu düşünün. Bu hayvanlarla ilgili bilgileri kullanarak Kelime işlemci (MS Word) programında bir tablo oluşturacağız. 2. Düşündüğünüz hayvanlarla ilgili bilgiler; hayvanların adları, ayak sayıları, yaşam alanları, beslenme türleri gibi bilgiler olabilir. (Resim 1) 3. Şimdi, bu bilgileri tabloya girelim. Resim 1 4. Bunun için önce tablonuzun kaç satır ve kaç sütundan oluşacağına karar verin. 5. Sonra, sayfanıza bir tablo ekleyin. 6. Eklediğiniz tablonun ilk sütununa hayvanların adlarını alt alta yazın. Diğer sütunlara da bu hayvanlarla ilgili bilgileri girin. 7. Tablonuzu istediğiniz gibi biçimlendirebilirsiniz. Örneğin; hücreleri istediğiniz renkle renklendirebilir, kenarlık çizgilerini istediğini stilde ve renkte yapabilirsiniz. (Resim 1) Tüm çocukların bu işlemi yapmasını sağladıktan sonra etkinliği toparlayın. ETKİNLİĞİ TOPARLAMA VE DEĞERLENDİRME: Çocuklara Bu etkinlikte neler öğrendiniz? sorusunu yöneltin. Gelen cevaplarla etkinliği sonlandırın. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 74

77 ETKİNLİK 9 BUL DEĞİŞTİR: BİR DÜNYA BIRAKIN (TS: 15 ) KAZANIMLAR: YÖNTEM VE TEKNİKLER: Kelime işlemci yazı yazar. Kelime işlemci bul-değiştir işlemini yapar. Gösterip yaptırma ETKİNLİK ÖNCESİ HAZIRLIK: - ETKİNLİĞE GİRİŞ: Bu etkinlikte bir şiir yazıp bazı sözcükleri bul-değiştir işlemi ile değiştireceğiz açıklamasını yaparak çocukları hedeften haberdar edin. ETKİNLİK: Kelime işlemci (MS Word) programını açtırıp aşağıdaki adımları gösterip-yaptır tekniği ile sırayla yaptırın. Çocuklara Metin 1 i gösterin ve sıradaki adımdan devam edin. BĠR DÜNYA BIRAKIN Oynaya oynaya gelin çocuklar El ele, el ele verin çocuklar. Bir vatan bırakın biz çocuklara Islanmış olmasın gözyaşlarıyla. Bir bahçe bırakın biz çocuklara Göklerde yer açın uçurtmalara. Oynaya oynaya gelin çocuklar El ele, el ele verin çocuklar. Bir barış bırakın biz çocuklara Ulaşsın şarkımız güneşe ve aya. Oynaya oynaya gelin çocuklar El ele, el ele verin çocuklar. Bir dünya bırakın biz çocuklara Yazalım üstüne sevgili dünya Oynaya oynaya gelin çocuklar El ele, el ele verin çocuklar. Adnan ÇAKMAKÇIOĞLU Metin 1 1. Size gösterdiğim şiiri, söyleyeceğim biçimlendirme özelliklerini kullanarak yazın. Yazı tipi: Comic Sans MS Yazı tipi boyutu: Tekrar eden dizeleri, Kopyala-Yapıştır (Copy-Paste) özelliğini kullanarak yazın. 3. Şiirinizi uygun bir isim vererek kaydedin. 4. Şimdi, şiirimizde bazı değişiklikler yapacağız. Bul (Find) komutunu kullanarak metin içinde sözcük ya da sözcük gruplarını arayabiliriz. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 75

78 5. Giriş (Home) sekmesinde bulunan Düzenleme (Editing) grubundan Tümünü Seç komutu ile şiirin tamamını seçelim. 6. Giriş (Home) sekmesinde bulunan Düzenleme (Editing) grubundan Bul (Find) komutuna tıklayalım. 7. Ekrana aşağıdaki pencere gelecektir. (Resim 1) Sözcük bulma sekmesi Sözcük değiştirme sekmesi Resim 1 8. Bu pencereyi inceleyelim. 9. Bul (Find) sekmesi üzerinde bulunan Aranan (Find what) bölümüne, bulmak istediğimiz sözcüğü yazarak aratabiliriz. 10. Değiştir (Replace) sekmesi üzerine tıklayalım. (Resim 2) Değiştirmek istediğimiz sözcüğü bu bölüme yazarız Hangi sözcükle değiştirmek istiyorsak, onu da bu bölüme yazarız. 11. Şiirimizde bulunan oynaya kelimesini aratalım ve zıplaya olarak değiştirelim. Bunun için: 12. Aranan (Find what) bölümüne oynaya yazalım. 13. Yeni değer (Replace with) bölümüne zıplaya yazalım. 14. Tümünü Değiştir (Replace All) düğmesini tıklayalım. 15. İşlem bitince Kapat düğmesini tıklayalım. 16. Şiirimizde bulunan oynaya kelimelerinin zıplaya olarak değiştirildiğini göreceğiz. Tüm çocukların bu işlemi yapmasını sağladıktan sonra etkinliği toparlayın. ETKİNLİĞİ TOPARLAMA VE DEĞERLENDİRME: Resim 2 Çocuklara Bu etkinlikte neler öğrendiniz? sorusunu yöneltin. Gelen cevaplarla etkinliği sonlandırın. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 76

79 ETKİNLİK 10 TABLO ÇİZME VE BİÇİMLENDİRME: BİLGİSAYARIMIN PARÇALARI (TS: 15 ) KAZANIMLAR: YÖNTEM VE TEKNİKLER: ETKİNLİK ÖNCESİ HAZIRLIK: ETKİNLİĞE GİRİŞ: Kelime işlemci programında tablo ekler. Kelime işlemci programında tablo hücrelerini renklendirir. Kelime işlemci programında tablonun kenarlık çizgilerini biçimlendirir. Kelime işlemci programında tabloya satır ve sütun ekler. Kelime işlemci programında tablo hücrelerini birleştirir ve böler. Gösterip yaptırma Bu etkinlikten önce, Ek Etkinlikler 7: Tablo Çizme ve Biçimlendirme etkinliğinin yapılmış olması gerekir. Bu etkinlikte bilgisayarın parçaları ile ilgili bir tablo hazırlayacağız. açıklamasını yaparak çocukları hedeften haberdar edin. ETKİNLİK: Kelime işlemci (MS Word) programını açtırıp aşağıdaki adımları gösterip-yaptır tekniği ile sırayla yaptırın. Çocuklara Resim 1 i gösterin ve sıradaki adımdan devam edin. 1. Bilgisayarın parçalarını tanıtan aşağıdaki gibi bir tablo hazırlayabilir misiniz? Tabloda belirtilmeyen diğer parçaları ve resimlerini eklemeyi unutmayın. ETKİNLİĞİ TOPARLAMA VE DEĞERLENDİRME: Resim 1 Çocuklara Bu etkinlikte neler öğrendiniz? sorusunu yöneltin. Gelen cevaplarla etkinliği sonlandırın. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 77

80 ETKİNLİK 11 SÖZCÜK KOPYALA YAPIŞTIR (TS: 20 ) KAZANIMLAR: YÖNTEM VE TEKNİKLER: Kelime işlemci programında yazı yazar. Kelime işlemci programında kopyala ve yapıştır araçlarını kullanır. Gösterip yaptırma ETKİNLİK ÖNCESİ HAZIRLIK: - ETKİNLİĞE GİRİŞ: Bu etkinlikte, kopyala-yapıştır araçlarını kullanarak bir metin yazacağız. açıklamasını yaparak çocukları hedeften haberdar edin. ETKİNLİK: Kelime İşlemci (MS Word) programını açtırıp aşağıdaki adımları gösterip-yaptır tekniği ile sırayla yaptırın. 1. Word programında yazdığımız bir sözcüğün kopyasını alıp başka bir yere yapıştırabiliriz ya da yazdığımız bir sözcüğü kesip başka bir yere taşıyabiliriz. Şimdi hep birlikte deneyelim: 2. Yazı tipi boyutunu 26 olarak belirleyelim. 3. Mavi sözcüğünü yazalım. 4. Yazdığımız Mavi sözcüğünü seçelim. (Resim 1) Resim 1 Resim 2 5. Sözcüğün üzerindeyken faremizin sağ tuşuna tıklayalım. 6. Yandaki menü açılacaktır. (Resim 2) 7. Karşımıza çıkan menüden Kopyala (Copy) komutunu seçelim. Böylece Mavi sözcüğünün kopyası alınmış olacak. 8. Şimdi sözcüğün kopyasını yapıştırmak istediğimiz yere gelelim. 9. Yine faremizin sağ tuşuna tıklayalım. 10. Açılan menüden Yapıştır (Paste) komutuna tıkladığımızda kopyasını aldığımız sözcük istediğimiz yere yapıştırılacaktır. (Resim 3) TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 78

81 11. Şimdi kendiniz, en sevdiğiniz rengin adını yazın. Yazdığınız bu sözcüğün rengi, kendi rengi olsun. 12. Bu sözcüğü seçip kopyalayın. 13. Bu sözcüğün yanına bir oyuncak adı yazın ve alt satıra geçin. 14. Kopyaladığınız sözcüğü bu alt satıra yapıştırın. Alt satırdaki sözcüğün yanında da başka bir oyuncak adı yazın. 15. Bu şekilde kopyala-yapıştır işlemi yaparak aynı özellikteki bir sözcüğü yeniden yazmak zorunda kalmadan istediğiniz kadar kullanabilirsiniz. (Resim 4) Resim 3 Resim 4 DİKKAT Kopyala (Copy) yerine Kes (Cut) komutunu kullanırsak seçtiğimiz yazı kesilecek ve sonra istediğimiz yere yapıştırılacaktır. Tüm çocukların bu işlemleri yapmasını sağladıktan sonra etkinliği toparlayın. ETKİNLİĞİ TOPARLAMA VE DEĞERLENDİRME: Çocuklara Bu etkinlikte neler öğrendiniz? sorusunu yöneltin. Gelen cevaplarla etkinliği sonlandırın. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 1-4./5. Sınıflar 79