T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ÇORUH NEHRİ HAVZASI REHABİLİTASYON PROJESİ

Transkript

1 T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ÇORUH NEHRİ HAVZASI REHABİLİTASYON PROJESİ 2017 OCAK AYI {PROJE YÖNETİM VE UYGULAMA BİRİMİNE (PYUB) DESTEK: S-1B} Şubat 2017 Ankara

2 İÇİNDEKİLER 1-GENEL S-1B DANIŞMANININ PROJE KAPSAMINDA OCAK 2017 AYI İÇİNDE GERÇEKLEŞTİRDİĞİ FAALİYETLER Büro Çalışmaları Toplantılar, Seyahatler, Raporlamalar S-1B UZMANLARINCA 2017 YILI İÇİNDE PROJEDE YAPILMASI PLANLANAN ÇALIŞMALAR EKLER Büyük Anadolu Ormancılık Ltd.Şti

3 EKLER: Ek-1: Çoruh NHR Projesi Tarım Reformu Genel Müdürlüğü Faaliyetleri Ek-2: ÇNHRP TARIM REFORMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ FAALİYETLERİ (ORMAN DIŞI MERALARIN REHABİLİTASYONU) Ek-3: 10.Proje Yönlendirme Komitesi Kararları ve yazışmaları Ek-4: 10.Proje Asistanı/Tercüman değişimi yazışmaları 2 Büyük Anadolu Ormancılık Ltd.Şti

4 1- GENEL Çoruh Nehri Havzası Rehabilitasyon Projesi, yılları arasında, Bayburt ta 2, Erzurum da 7 ve Artvin de 4 olmak üzere seçilen toplam 13 Mikro-havzada uygulanacak olup, doğal kaynakların korunması, rehabilitasyonu ve sürdürülebilir yönetimi ile köylülerin geçiminin iyileştirilmesini ve kapasite geliştirme faaliyetlerini kapsamaktadır. Bütçesi toplam 6,15 milyar Japon Yeni olup bunun 4,225 milyarı dış katkıdır. Projenin genel amacı Çoruh Nehri Havzasında, entegre rehabilitasyon ve bitki örtüsü, toprak ve su kaynaklarının sürdürülebilir kullanımı ve muhtelif gelir getirici faaliyetlerle geçimin iyileştirilmesi sayesinde çevresel muhafaza ve fakirliğin azaltılmasına katkıda bulunmaktır Proje Orman Genel Müdürlüğü nün koordinatörlüğünde Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü (Projeden çekilmiştir), Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, Tarım Reformu Genel Müdürlüğü ve İl Özel İdareleri tarafından uygulanmaktadır. Proje kapsamında, üç alanda (S.1 PYUB ye Destek, S.2 Detaylı MH planlama ve dizayn, S.3 İzleme ve Değerlendirme Sistemi ) Danışmanlık Hizmeti temin edilmesi öngörülmüş olup, Orman Genel Müdürlüğü ile S-1B Danışmanı (Büyük Anadolu Ormancılık Ltd. Şti.) arasında tarihinde Danışman Hizmetleri Sözleşmesi (Zaman Sınırlı) imzalanmıştır. Bu doğrultuda, İzleme ve Değerlendirme Uzmanı, Havza Yönetimi Uzmanı, Gelir Getirici Faaliyetler Uzmanı, Sulama Uzmanı ve Proje Asistanı/tercüman Orman Genel Müdürlüğü nde Proje Uzmanı olarak çalışmaktadır. Ocak ayında görevlerine devam eden S-1B uzmanları olarak; MH planlama ve İD çalışmaları, JİCA ve üst yönetime verilecek raporların ilgili bölümlerini hazırlama, üst yönetime yapılacak sunum ve bilgi notu hazırlama, birimler ve danışman firmalarla yapılan proje yazışmaları vb. rutin faaliyetler gerçekleştirilmiştir. Bunun dışında ana faaliyetler olarak; Mikrohavza Planları kapsamında yürütülmekte olan uygulamaların takip edilmesi, proje faaliyetlerinin uygulanması konusunda Proje Yönetim Birimi, İl Proje Uygulama Birimleri ve ilgili taraflara yardımcı olunması ve faaliyetler konusunda teknik tavsiye ve önerilerde bulunulması çalışmalarına devam edilmiştir. İzleme ve Değerlendirme Sisteminin kurulması, Sosyo Ekonomik Durum Tespiti, Toprak Erozyonu ve Vejetasyon İzleme faaliyetleri kapsamında 2017 yılında yapılacak çalışmalar görüşülmüş, 2016 yılnda yapılan ara izleme çalışmalarının raporlamalarının tamamlanması ve teslim edilmesi talep edilmiştir. Proje yönetim/supervizörlük işleri (büro işleri, yazışmalar) yerine getirilmiş, 10. PYK toplantısı kararları ilgili tüm kurumlara gönderilmiş, JİCA ile toplantılar yapılmış, 2016 yılı çalışmalarını değerlendirmek üzere her yıl yapılan Entegre ve Katılımcı Havza Yönetimi Eğitim ve Çalıştayı hazırlıkları yapılmış, teknik şartnamesi, katılımcı listeleri, program ve ilgili dokümanlar hazırlanmış, Olurları alınmış ve proje paydaşı birimlere gönderilmiştir. Çalıştayda yapılacak olan genel proje sunumu hazırlanmış, proje paydaşları tarafından yapılacak sunumların ve iller bazında görüşülecek konuların hazırlanması sağlanmıştır. S- 3 Büyük Anadolu Ormancılık Ltd.Şti

5 1B Proje Yönetim Birimine Destek Danışmanlığının Proje asistanı/tercüman değişiklik talebinin evrakları hazırlanmıştır. 2- S-1B DANIŞMANININ PROJE KAPSAMINDA 2017 YILI OCAK AYI İÇİNDE GERÇEKLEŞTİRDİĞİ FAALİYETLER Çoruh Nehri Havzası Rehabilitasyon Projesi kapsamında yürütülecek faaliyetlerle ilgili olarak, Orman Genel Müdürlüğü (OGM) ile S-1B Danışmanı (Büyük Anadolu Ormancılık Ltd. Şti.) arasında imzalanan tarihli Danışman Hizmetleri Sözleşmesine (Zaman Sınırlı) istinaden; İzleme ve Değerlendirme Uzmanı, Havza Yönetim Uzmanı, Gelir Artırıcı Faaliyetler Uzmanı ve Proje Asistanı/Tercüman tanımlanan görevleri ile ilgili olarak Proje Koordinatörü, Proje Müdürü, Proje Yönetim ve Uygulama Birimi üyeleri ile sürekli irtibat halinde olmakta, proje kapsamında yapılan ve yapılacak faaliyetlerle ilgili gün içindeki gelişmelere uzmanlıkları çerçevesinde katkı sağlamakta, teknik yönlendirme ve bilgilendirme görevlerini gerçekleştirmekte, yapılan çalışmalara ve toplantılara katılım sağlamaktadırlar. Yukarıda verilen rutin çalışmaların dışında gerçekleştirilen faaliyetler aşağıdadır: 2.1- Büro Çalışmaları Proje dokümanları ile Alt Proje A ve Alt Proje B faaliyetlerinin detaylı olarak incelenmesi: Uzmanlar, kendi uzmanlık alanları ile ilgili ve S-2 ve S-3 danışmanlıkları ile ilgili konularda ve gerek duyulduğunda, proje ile ilgili dokümanların detay incelenmesine devam etmişlerdir. Proje aylık çalışma raporunun (Aralık 2016) hazırlanması: İdare ye sunulmuştur. Proje onsekizinci üç aylık çalışma raporunun (Ekim, Kasım, Aralık 2016) hazırlanması: İdare ye sunulmuştur. Proje altı aylık çalışma raporunun (1 Temmuz - 31 Aralık 2016) hazırlanması: İdare ye sunulmuştur. İş planlaması ve rapor hazırlama: Yapılan toplantı, seyahat vb.nin raporları hazırlanmıştır. Proje yazışmaları, Tercüme: Proje ile ilgili gerekli yazışmaların, tercümelerin, sözlü çevirilerin (simultane, ardıl, fısıltı vb.), vb. yapılması, raporların ve dokümanların hedef dile yazılı çevirilerinin yapılarak JICA ve konuyla ilgili kurumların bilgilendirmesi, Proje dokümanlarının arşivlenmesi işleri gerçekleştirilmiştir. Mikrohavza uygulama çalışmaları: 2017 yılı programı kapsamındaki faaliyetlerin uygulanması konusunda Proje Yönetim Birimi, İl Proje Uygulama Birimleri ve diğer ilgili taraflara yardımcı olunması, gerekli olduğunda teknik tavsiye ve önerilerde bulunulması ve uygulamaların takip edilmesi iş ve işlemleri gerçekleştirilmiştir. Proje paydaşları ve İl Proje Uygulama Birimleri ile proje faaliyetleri, yıllık programlar ve gerçekleşmeler, kurumlar arası işbirliği ve koordinasyonun geliştirilmesi konularında bilgi ve görüş alışverişinde bulunulmuştur. 4 Büyük Anadolu Ormancılık Ltd.Şti

6 İl Proje Uygulama Birimleri ile koordinasyon içerisinde, 2016 yılı gerçekleşmeleri yersel dağılım cetvelleri ile 2017 yılı programı yersel dağılım cetvelleri hazırlanarak proje yönetim birimine sunulmuştur. 31 Ocak - 03 Şubat 2017 tarihlerinde Antalya da yapılacak olan Katılımcı Entegre Havza Yönetimi Eğitim ve Çalıştayında sunulacak olan MH Plan Uygulamaları sunusu hazırlanmıştır. ÇNHRP kapsamında Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürlüğü (TRGM) tarafından yürütülmekte olan Mera Rehabilitasyonu (Orman Dışı) faaliyetlerine ilişkin bir çalışma yapılarak Proje Yönetim Birimi ne sunulmuştur. Yapılan çalışmanın raporu ek olarak verilmiştir. Mikrohavza Planları kapsamında 13 mikrohavzada toplam Hektar orman dışı mera alanında ıslah çalışmalarının yürütülmesi planlanmıştır. (Ek-2) Uygulama çalışmalarına 5 mikrohavzada (Yusufeli, Masat, İspir, Oltu ve Uzundere MH) 2015 yılında, 7 mikrohavzada (Bıçakçılar, Camili, Veliköy, Taht, Olur Merkez, Şenkaya ve Tortum Kuzey MH) 2016 yılında başlanmıştır. İspir Kuzey MH nda ise çalışmalara 2017 yılında başlanılacaktır yılı sonu itibariyle toplam Hektar (2015 yılı: Hektar, 2016 yılı: Hektar) alanda çalışmalar yürütülmüştür. MH planlarına göre kalan hektar alandaki çalışmaların da 2017 yılında tamamlanması planlanmaktadır. Uygulamada, proje sahaları itibariyle değişkenlik göstermekle birlikte MH Planlarında öngörülen faaliyetlerden genel olarak sıvat, su isale hattı, kaşınma kazığı ve tuzluk yapımı, gölgelik ve hayvan barınağı tesisi faaliyetleri gerçekleştirilmiştir. Planlarda öngörülen bu faaliyetlere ilave olarak Çoban Barınağı tesisinin yaygın olarak uygulandığı ve ayrıca, Masat ve Taht Mikrohavzalarındaki köylere ait mera alanlarında kullanılmak üzere 1 adet taş toplama makinesi alındığı görülmüştür. Gelir Getirici Faaliyetler çalışmalarının yılları gerçekleşme durumlarının incelenmesi: Mikrohavza Plan raporlarında belirlenen faaliyetlerin ve miktarlarının uygulamalarda ne seviyede olduğunu belirlemek amacıyla Gelir Getirici Faaliyetler uzmanı tarafından bir çalışma yapılmıştır. Yapılan çalışmanın raporu ek olarak verilmiştir. Çalışmada yem bitkileri üretiminin geliştirilmesi, ahır şartlarının iyileştirilmesi, tarımın desteklenmesi (meyvecilik ve sebzeciliğin geliştirilmesi) tarımsal demonstrasyon çalışmaları konusunda TRGM tarafından gerçekleştirilen çalışmalar ele alınmıştır. TRGM bütçe sorunları nedeniyle 2014 yılında faaliyetlerde bulunamamıştır. Bu durum 2014 programının 2015 ve 2106 yıllarında bu yıllar programlarına ilave edilerek tamamlanması için çalışmalar yapılmasını gündeme getirmiştir. Bu ise iş yoğunluğuna sebep olmuş ve bütçe kısıtları nedeniylede gerçekleştirilememiştir yılında yapılamayan çalışmaların önümüzdeki yıllarda tamamlanması için planlamalara ihtiyaç duyulmaktadır. (Ek-1) 5 Büyük Anadolu Ormancılık Ltd.Şti

7 İzleme ve Değerlendirme Sistemi ile ilgili çalışmalar: İzleme ve Değerlendirme Sisteminin kurulması, Sosyo Ekonomik Durum Tespiti, Toprak Erozyonu ve Vejetasyon İzleme faaliyetleri kapsamında 2017 yılında yapılacak çalışmalar görüşülmüş, 2016 yılnda yapılan ara izleme çalışmalarının raporlamalarının tamamlanması ve teslim edilmesi talep edilmiştir. Proje Supervizörlük hizmetleri: Çoruh Nehri Havzası Rehabilitasyon Projesi kapsamında sözleşme gereği Proje süpervizörlük hizmetleri yerine getirilmiş, Mikro havza Planlama, İzleme ve Değerlendirme Sistemi Danışmanlıkları ile JİCA ve diğer kurumlarla olan yazışmalar, raporlamalar gerçekleştirilmiş, Proje Koordinatörü, Proje Müdürü ve OGM Proje sorumlusu ile diğer PYUB üyeleri ile irtibat halinde olunmuştur. JİCA ya her ay gönderilen Short Term Disbursement Forecast (Kısa dönem Ödeme Tahminleri Tablosu) Ocak 2017 Nisan 2017 ayları için hazırlanarak JİCA ya gönderilmiştir. 10 Ocak 2017 de JİCA ile yapılan yıllık değerlendirme toplantısının hazırlıkları yapılmıştır ylı çalışmalarını değerlendirmek üzere her yıl yapılan Entegre ve Katılımcı Havza Yönetimi Eğitim ve Çalıştayı programı ve davet yazıları İngilizce olarak hazırlanarak JİCA ya gönderilmiştir. JİCA nın proje asistanı/tercüman konusundaki yazısı Türkçeye çevrilerek PYUB ne gönderilmiştir. JİCA ile proje konusunda görüşmeler, toplantılar, yazışmalar gerçekleştirilmiştir Aralık ayı Aylık Faaliyet Raporu hazırlanmış ve Proje Yönetimine gönderilmiştir. 10.PYK kararları ilgili Kurumlara, Daire Başkanlıklarına ve Bölgelere resmi yazı ile gereği için gönderilmiştir. (Ek-3) Proje asistanı/tercümanın 1 Ocak itibarı ile görevinden ayrılması nedeniyle danışman firma tarafından teklif edilen yeni aday için hazırlanması gereken dokümanlar, komisyon değerlendirme tutanağı, üst yazıları Türkçe ve İngilizce olarak hazırlanarak JİCA ya gönderilmiştir. (Ek-4) Çoruh Nehri Havzası Rehabilitasyon Projesi kapsamında hazırlanmakta olan tanıtıcı belgeseliçin gerekli olan bu güne kadar olan gerçekleşmeler hazırlanarak ilgililere verilmiştir. Çoruh Nehri Havzası Rehabilitasyon Projesi 2017 yılı Yatırım Programı, Bölge Müdürlükleri itibariyle yersel dağılımlar, Erzurum Orman Bölge Müdürlüğü 2017 programı değerlendirme arazi raporu ve 2017 yılı programı proje sahaları itibariyle 6 Büyük Anadolu Ormancılık Ltd.Şti

8 öngörülen alt faaliyet miktarları ve dikkat edilmesi gereken hususlar hazırlanarak başta Orman Bölge Müdürlükleri olmak üzere ilgili birimlere gönderilmiştir ylı çalışmalarını değerlendirmek üzere her yıl yapılan Entegre ve Katılımcı Havza Yönetimi Eğitim ve Çalıştayı hazırlıklarına başlanılmış, organizasyon konusunda firmalarla görüşülmüş, teknik şartnamesi, katılımcı listeleri, proram ve ilgili dokümanlar hazırlanmış, Olurları alınmış ve proje paydaşı birimlere gönderilmiştir. Çalıştayda yapılacak olan genel proje sunumu hazırlanmıştır. Çlaııştayda yapılacak sunumların hazırlanması ve iller bazında görüşülecek konuların hazırlanması sağlanmıştır. Çoruh Nehri Havzası Rehabilitasyon Projesi kapsamında yapılan harcamaların düşüklüğü konusunda rapor hazırlanarak PYUB ne sunulmuştur. Çoruh Nehri Havzası Rehabilitasyon Projesi 2017 yılı bütçesi iç ve dış bütçe ve taşıt alımı dahil olarak hazırlanarak Strateji Geliştirme Daire Başkanlığına gönderilmiştir. Çoruh Nehri Havzası Rehabilitasyon Projesi 2016 yılsonu gerçekleşmeleri bütün proje paydaşları olarak çıkarılmış ve PYUB ne gönderilmiştir. Proje Paydaşlarından TRGM nin talebi doğrultusunda 16 Ocak 2017 de JİCA, TRGM ve OGM temsilcilerinin katılımı ile bir toplantı düzenlenmiştir. JİCA misyonu ile birlikte Haziran 2016 da Artvin e yapılan ziyaret ile; Ekim 2016 da Bayburt ve Erzurum a yapılan ziyarette gündeme gelen konular hakkında görüşmelerde bulunulmuş, yapılması gerekenler konusunda karar verilmiştir. Erzurum ve Artvin'in danışman mühendis alımı talepleri onay yazıları ile Erzurum'un araç talebi onayı yazıları hazırlanarak ilgili Orman Bölge Müdürlüklerine gönderilmiştir yılında Yapılan 1.Orman ve Su Şurası kararlarının uygulama durumunun Çoruh Nehri Havzası Rehabilitasyon Projesi ile ilgili kısımları hazırlanarak ilgililere gönderilmiştir. Çoruh Nehri Havzası Rehabilitasyon Projesi kapsamında Artvin iline yapılan yatırımlar revize edilerek PYUB ne gönderilmiştir. Danışman firmalardan gelen raporlar ( aylık, üç aylık, altı aylık, yıllık raporlar) incelenmiş, ilgili yerlere ulaştırılmıştır. S1-B Danışmanları ile düzenli toplantılar yapılarak proje faaliyetlerinin doğru ve zamanında gerçekleştirilmesine gayret edilmiş, 2,3,4,5,6 Ocakta yapılan toplantılarda projenin 2016 yılı değerlendirmeleri yapılmış, 2017 yılı programları ele alınmış, 13 Ocak 2017 de yapılan toplantıda 2017 programlarının görüşülmesine devam edilmiş, 23 Ocak 2017 de Proje müdürü ile çalıştay konusu ve hazırlıkları görüşülmüş, 27 Ocak 2017 de yapılan toplantıda çalıştay hazırlıkları gözden geçirilmiş, çalıştay anketi hazırlanmıştır. Proje kapsamında S-1B danışmanlarınca yapılan faaliyetleri içeren aylık raporlar hazırlanmıştır. 7 Büyük Anadolu Ormancılık Ltd.Şti

9 Proje kapsamında yapılan seyahat, toplantı ve proje faaliyetleri derlenerek web sayfasına haber ve bilgi olarak konulmuştur Toplantılar, Seyahatler: Proje Yönetimi ile toplantılar: S-1 B Danışmanları olarak Proje Müdürü, OGM sorumlusu ile proje faaliyetleri konusunda toplantılar yapılmış, 2016 yılı uygulamaları ile 2017 yılı programı ve uygulamalar görüşülmüş, 31 Ocak-3 Şubat tarihlerinde Antalya da yapılacak olan Entegre ve Katılımcı Havza Yönetimi Eğitim ve Çalıştayı nın hazırlıkları, programı ve konuları görüşülmüş, gerekli tedbirleri alınmıştır. JİCA İle Toplantılar (PYB, S-1B Danışmanları) (10, 12, 20 Ocak 2017): JİCA ile yapılan toplantılarda Proje Faaliyetleri görüşülmüş, projenin genel uygulamaları, yıllık programlar ve yapılan çalışmaların genel değerlendirmesi yapılmış, ilave faaliyetler ve bilgilendirme levhaları ele alınmıştır. 10 ve 12 Ocak 2017 de JİCA ile yapılan yıllık değerlendirme toplantılarında projenin 2016 yılı faaliyetleri değerlendirilmiştir. 16 Ocak 2017 de TRGM de yapılacak toplantının ön hazırlıkları yapılmıştır. 20 Ocak 2017 tarihinde yapılan toplantıda 31 Ocak-3 Şubat tarihlerinde Antalya da yapılacak olan Entegre ve Katılımcı Havza Yönetimi Eğitim ve Çalıştayı nın programı ve konuları görüşülmüştür. TRGM ve JICA ile TRGM de toplantı (PYB, S-1B Danışmanları) (PYB, S-1B Danışmanları) (16 Ocak 2017): Toplantıda Proje Faaliyetleri görüşülmüş, projenin genel uygulamaları, yıllık programlar ve yapılan çalışmaların genel değerlendirmesi yapılmıştır. TRGM den ek ekipman ihtiyaçlarının gerekçesi ve proje ile ilişkisinin yazılı açıklaması istenmiştir. Arıcılık ve seracılık konusunda destek verilenlere ORKÖY ve TRGM işbirliği içerisinde uygulamalı eğitim imkânlarının araştırılması kararlaştırılmıştır. S-1B Danışmanları ile toplantılar (2-6, 13, 23, 27 Ocak 2017) : Proje Supervisor ü ve S-1B Danışmanları ile 2017 Ocak ayı içerisinde yapılan sekiz toplantıda projenin genel uygulamaları, yıllık programlar ve yapılan çalışmalar değerlendirilmiş, Çoruh Nehri Havzası Rehabilitasyon Projesinin geçmiş yıllar çalışmalarını gözden geçirmek ve gelecek yıllar çalışmalarını planlamak amacı ile, 31 Ocak 03 Şubat 2017 tarihlerinde düzenelenecek Katılımcı Entegre Havza Yönetimi Eğitim ve Çalıştayı hazırlıkları görüşülmüştür. Çalıştaya katılmak üzere 30 Ocak 2017 tarihinde Antalya ya gidilmiş ve 31 Ocak 2017 tarihinde Çalıştayın ilk gününe katılınmıştır. Proje S-1B Danışmanları olarak Çalıştayda yapılacak olan sunumlar hazırlanmıştır. 2, 3, 4, 5, 6 Ocakta yapılan toplantılarda projenin 2016 yılı değerlendirmeleri yapılmış, 2017 yılı programları ele alınmış, 13 Ocak 2017 de yapılan toplantıda 2017 programlarının görüşülmesine devam edilmiş, 23 Ocak 2017 de Proje Müdürü ile çalıştay konusun ve hazırlıkları görüşülmüş, 27 Ocak 2017 de yapılan toplantıda çalıştay hazırlıkları gözden geçirilmiş, çalıştay anketi hazırlanmıştır. Proje kapsamında S-1B danışmanlarınca yapılan faaliyetleri içeren aylık raporlar hazırlanmıştır. 8 Büyük Anadolu Ormancılık Ltd.Şti

10 3- S-1B UZMANLARINCA 2017 YILI SONUNA KADAR YAPILMASI PLANLANAN ÇALIŞMALAR Proje Supervizörü (İzleme ve Değerlendirme Uzmanı), Havza Yönetimi Uzmanı, Gelir Getirici Faaliyetler Uzmanı ve Sulama Uzmanının görev tanımı, iş planı ve Proje Uygulama birimlerince ortak olarak hazırlanan Danışmanların Çalışma Esasları başlıklı ilkeler doğrultusunda, 2017 yılı sonuna kadar yapacağı çalışmalar; - Proje süpervizörlük/yönetim işlerinin yerine getirilmesi, - Proje ile ilgili tüm dokümanların gerek duyulduğunda gözden geçirilmesi, - Aylık, 3 aylık, altı aylık ve yıllık ilerleme raporlarının hazırlanması, - JICA ya sunulacak ilerleme raporlarının hazırlanmasında PM/PUB ye yardımcı olunması, - Proje Yönetimi, PYUB tarafından verilen konusu ile ilgili diğer görevlerin yerin getirilmesi, - Proje Yönetim Birimi ve diğer danışmanlarla birlikte gerek merkez ve gerekse il ve havza düzeyinde yapılacak toplantılara, seminer, çalıştay vb. etkinliklere katılım sağlanması, - Mikrohavza Planları kapsamında yürütülmekte olan uygulamaların havza yönetimi, izleme ve değerlendirme, gelir getirici faaliyetler ve sulama açısından takip edilmesi; Proje Yönetim Birimi, İl Uygulama Birimleri ve ilgili taraflara yardımcı olunması ve gerektiğinde saha ziyareti ile faaliyetlerin incelenmesi, teknik tavsiye ve önerilerde bulunulması, - Proje kapsamında Doğal Kaynakların Korunması, Rehabilitasyonu ve Sürdürülebilir Yönetimi, gelir getirici faaliyetler ve sulama ile ilgili aktivitelerin, bunların Mikro Havza içindeki uygulama alanları, miktarları ve detaylarının ve her bir aktivite için dikkate alınması gereken kriterlerin belirlenmesi konularında teknik tavsiyelerde bulunulması, - Proje paydaşları ve saha uzmanları, konu uzmanları, yerel gruplar, diğer uzmanlar ve İl Proje Uygulama Birimleri ile projeye yönelik görüşmeler yapılması, kurumlar arası işbirliği ve koordinasyonun geliştirilmesi, ilgili tarafların süreçle ilgili bilgilendirilmesi, çalışmaların değerlendirilmesi ve aktif katılımlarının sağlanması, - S-3 Danışmanlarının 2016 yılı iş planlarının PYUB nin koordinasyonunda Proje Uygulama Planı na göre revize edilmesi, - İzleme ve Değerlendirme faaliyetlerinin arazi ve diğer çalışmalarına katılım ve katkı ile yapılacak işlerin iş planlarına uygun yürütülmesinin sağlanması, elde edilen verilerin kontrolü, teknik destek ve yönlendirme yapılması, - CBS tabanlı İzleme ve Değerlendirme Sistemi çalışmalarının izlenmesi ve gerektiğinde yönlendirmelerin yapılması, kurulan ve kurulacak olan sediment ve iklim istasyonları ile 9 Büyük Anadolu Ormancılık Ltd.Şti

11 ilgili işlemlerin teknik ve idari yönden izlenmesi, gelir getirici faaliyetlerin izlenmesi ve gerekli yönlendirmelerin yapılması, - Proje amaç ve beklentileri doğrultusunda bölgedeki üniversiteler ve araştırma kuruluşları ile görüşmelerde bulunarak edinilen bilgilerin mikrohavza plan uygulamalarına yansıtılmasının sağlanması, - TRGM tarafından tamamlanan Pazar Araştırmaları ve Fizibilite Çalışması sonuçlarının uygulamaya aktarılması konusunda teknik destek sağlanması, - Sulama tesisi projelerinin inşaasını yapacak olan Artvin ve Bayburt ta İl Özel idareleri ile Erzurum da DSİ Bölge Müdürlüğü ile müşterek çalışmalar yapılması, gerekli ödenek sağlanması ve uygulamaların takip edilmesi, - İzleme ve Değerlendirme Sistemi açısından sistemde yer alması gereken verilerin kurum ve kuruluşlardan temini ve sisteme uyumlu hale getirilmesinin sağlanması, - Proje ile ilgili sağlanması gereken bilgilerin takibi, yönlendirmesi ve denetlemesi, - İDS çalışmalarının MH planlarıyla uyum içinde yapılmasının sağlanması, Çoruh Nehri Havzası Rehabilitasyon Projesi Proje Yönetim Biriminde tam zamanlı olarak görev alan Proje Asistanı /Tercüman Sekreter Hilmi SOY un yerine bir an önce görevlendirme yapılarak yeni görev alan personelce; - Planlanmış olan toplantılarda ve seminerlerde ihtiyaç duyulduğunda gerek JICA ve gerekse diğer kurumlara sözlü çevirilerin yapılması (simultane, ardıl, fısıltı vb.), - Toplantılar sonucunda ortaya çıkacak raporların ve dokümanların hedef dile yazılı çevirilerinin yapılarak JICA ve konuyla ilgili kurumların bilgilendirilmesi, - JICA ile yapılacak resmi yazışmaların yazılı çevirilerinin Proje Yönetim Birimine iletilmesi ve bu sayede kurumlar arası iletişimin sürekliliğinin sağlanması, - Proje kapsamında ortaya çıkacak olan belgelerin düzenli bir dosyalama yöntemi ile kurum içerisinde muhafaza edilerek Proje Yönetim Biriminin önemli belgelere ulaşabilmesinin sağlanması, - Proje kapsamında çalışan uzmanlara, Bakanlık personeline, JICA temsilcilerine sözlü çeviri ve mihmandarlık yapılması, görevleri yerine getirilecektir. Arz olunur Büyük Anadolu Ormancılık Ltd.Şti

12 Ek-1: ÇNHRP Tarım Reformu Genel Müdürlüğü Faaliyetleri ÇORUH NEHRİ HAVZASI REHABİLİTASYON PROJESİ (ÇNHRP) Tarım Reformu Genel Müdürlüğü (TRGM) Yılları Faaliyetleri 1. GİRİŞ Çoruh Nehri Havzası Rehabilitasyon Projesi, yılları arasında, Bayburt ta 2, Erzurum da 7 ve Artvin de 4 olmak üzere seçilen toplam 13 Mikro-havzada uygulanacak olup, doğal kaynakların korunması, rehabilitasyonu ve sürdürülebilir yönetimi ile köylülerin geçiminin iyileştirilmesini ve kapasite geliştirme faaliyetlerini kapsamaktadır. ÇNHRP kapsamında çalışılan havzalar ve projeye dahil köyler ekte verilmiştir. Projenin genel amacı Çoruh Nehri Havzasında, entegre rehabilitasyon ve bitki örtüsü, toprak ve su kaynaklarının sürdürülebilir kullanımı ve muhtelif gelir getirici faaliyetlerle geçimin iyileştirilmesi sayesinde çevresel muhafaza ve fakirliğin azaltılmasına katkıda bulunmaktır Proje faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi sonucunda, toprakların verimliliği artacak, havza toprakları erozyondan korunacak, yerleşim alanları, yollar ve altyapı tesisleri, sel ve doğal afetlerden korunacak, meraların verimliliği artacak, barajların ekonomik ömrü uzayacak, bölgede yaşayan insanların gelir seviyeleri arttırılacak, istihdam yaratılacak, yakacak odun tüketiminde tasarruf sağlanarak ormanlar üzerindeki baskı da azaltılmış olacaktır. TRGM proje içerisinde gelir getirici faaliyetler ile orman dışı mera alanlarının ıslahı faaliyetlerini gerçekleştirmekle sorumludur. TRGM nün köylülerin gelir getirici faaliyetler ile ilgili olarak sorumlu olduğu konular aşağıda belirtilmiştir. -Yem bitkileri üretiminin desteklenmesi, -Ahır şartlarının iyileştirilmesi, - Tarımın desteklenmesi (meyvecilik ve sebzeciliğin geliştirilmesi) - Tarımsal demonstrasyon çalışmaları. Projede, Doğal Kaynakların Korunması, Rehabilitasyonu ve Sürdürülebilir Yönetimi ile ilgili faaliyetlerin tamamlandığı mikrohavzalarda, bu faaliyetlerin başlamasından bir yıl sonra gelir getirici faaliyetlerle ilgili çalışmaların başlaması öngörülmüştür. Saha çalışmalarına 2012 yılında başlanan projede 2013 yılında Kaynakların Korunması, Rehabilitasyonu ve Sürdürülebilir Yönetimi ile ilgili faaliyetlerin ve 2014 yılından itibaren de gelir getirici faaliyetlerin çalışmalarına başlanması planlanmıştır. İspir Kuzey, Olur Merkez, Tortum Kuzey ve Şenkaya Mikrohavzaların Planları 2015 yılında hazırlandığından bu mikrohavzalarda faaliyetlerle ilgili çalışmalar 2016 yılında yeni başlamıştır. Bu mikrohavzalarda çalışmalar 2018 yılına kadar devam edecektir. 11 Büyük Anadolu Ormancılık Ltd.Şti

13 2. TARIM REFORMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (TRGM) YILLARI PROGRAMI VE FAALİYETLERİ yıllarında TRGM nün sorumlu olduğu faaliyetlerle ilgili hazırlanan toplu program ve TRGM nün gerçekleştirdiği faaliyetler Tablo-1 de verilmiştir. TRGM bütçe sorunları nedeniyle 2014 yılında çalışmalarına başlayamamıştır. Sonraki yıllarda 2014 yılının yapılamayan faaliyetlerini tamamlamaya çalışmıştır. Tablo-1: Tarım Reformu Genel Müdürlüğü nün (TRGM) mikrohavza planlarında belirlenen 2014, 2015, 2016 yılları faaliyetleri ve 2016 yılı sonu itibariyle gerçekleşmeler. MİK ROHAVZA Yem Bitkileri Üretiminin Artırılması (Ha) Ahır Şartlarının İyileştirilmesi (Adet) Meyveciliğin Geliştirilmesi (Fidan Sayısı) Sebzeciliğin Geliştirilmesi (Fide Sayısı) Demonstrasyon (Da) GENEL TOPLAM PROGRAM VE GERÇEKLEŞMELER Toplam Gerçekleşme MİKROHAVZ A PLANI Program Gerçekleşme Program Gerçekleşme Program Gerçekleşme (2016 sonu) Tuta r Tutar Tutar Toplam Bin Tutar Mikta Tutar Tutar Bin Bin Tutar Tutar Miktar TL Miktar Bin TL r Bin TL Miktar Bin TL Miktar TL Miktar TL Miktar Bin TL Miktar Bin TL , , Muh. Malzeme ,45 Muh. Malzeme , , , , , Mibzer 864, , , , ,4 3771,3 12 Büyük Anadolu Ormancılık Ltd.Şti

14 Yılları arasında TRGM nün gelir getirici faaliyetlerle ilgili programlanan bütçesi ,00 TL dır. Ancak 2014 yılında bütçe sorunu nedeniyle TRGM hiç ödenek kullanamamıştır. Bu duruma bağlı olarak ta bir faaliyette bulunamamıştır. TRGM 2014 yılında yapamadığı faaliyetleri 2015 ve 2016 yıllarında tamamlamağa çalışmıştır. TRGM 2015 ve 2016 yılında yaptığı faaliyetler ve bütçeleri Tablo-2 de belirtildiği üzere ,00 TL dır. Bu miktarın içinde orman dışı mera alanları için harcanan miktar bulunmamaktadır. Gelir Getirici faaliyetler ile Orman Dışı Mera Alanlarının ıslah çalışmaları dışında TRGM kendisine projede görev olarak verilen Pazar Araştırması ve Fizibilite Çalışması nı 2015 yılında tamamlamıştır. Sürdürülebilir Kırsal ve Kentsel Kalkınma Derneği (SÜRKAL) ne yaptırılan bu çalışmanın KDV li bedeli ,00 TL olup, bu miktarın ,00 TL lik kısmı Proje bütçesinden ödenmiştir. 3- TARIM REFORMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YEM BİTKİLERİ ÜRETİMİNİN ARTIRILMASI ÇALIŞMALARI TRGM nün 2014, 2015 ve 2016 yılları yem bitkileri üretiminin artırılması çalışmaları ve bütçeleri Tablo-3 de verilmiştir yılında bir çalışma yapılamadığından bu yıla ait gerçekleşme değerleri tabloda yer almamaktadır. Tabloda destek verilen yem bitkileri alan (hektar) ve tutarı (bin TL) olarak verilmiştir. Hektar olarak hesaplamada, tohum kullanımları: Erzurum da yonca da 40 kg/ha, korunga ve fiğ de 120 Kg/da, Bayburt da yonca da 50 kg/ha, korunga ve fiğ de 150 Kg/Ha olarak hesaplanmıştır. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Artvin İl Müdürlüğü alanları hektar (ha) olarak kendisi vermiştir. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Erzurum il Müdürlüğü 2015 yılında kg, 2016 yılında 85,525 kg, Bayburt İl Müdürlüğü 2015 ylında kg, 2016 yılında kg ve Artvin İl Müdürlüğü 2015 ylında 6300 kg, 2016 yılında 2328 kg tohum olmak üzere toplam kg tohum desteği sağlayarak 1956,9 Ha alanda yem bitkileri ekimine destek vermiştir. (Tablo-2) Tablo-2: Yem Bitkileri desteğinde kullanılan tohum miktarları ve ekim alanları Erzurum Bayburt Artvin Toplam Ha Kg Ha Kg Ha Kg Ha Kg Ha Kg Ha Kg Ha Kg Ha Kg Yem Bitkileri Destekleri 308, , , Tablo-3 de: Erzurum, Bayburt ve Artvin İllerinde Mikrohavzalar ve yıllar üzerinden programlanan yem bitkileri alanları ve bütçesi ile gerçekleşen yem bitkileri ekiliş alanları ve bütçeleri verilmiştir. 2014, 2015 ve 2016 yılları için ekim alanı 2497 Ha planlanmıştır. Aynı tarihler için gerçekleşen yem bitkileri ekiliş alanları 1956,9 Ha dır. Alan bazında gerçekleşme oranı %71,41 (1956,9/2497=0,78371) dir. Bu yıllar için bütçe kullanım oranı %52,95 ( ,00/ ,00=0,52959) dür. Yem bitkileri desteği için tohum alımındaki gerçekleşme oranının, alan bazındaki gerçekleşme oranından düşük olmasının nedeni toptan tohum alımlarda tohumlar ucuza alınmış olabilir. Tablo-3 de yer alan Bayburt ili 2015 yılı gerçekleşmelerinde mikrohavzalar için ayrı ayrı değer alınamadığından *498 Ha ve *260 bin TL Masat ve Taht Mikrohavzalarının toplam değeri olarak alınmıştır. 13 Büyük Anadolu Ormancılık Ltd.Şti

15 Tablo-3: Mikrohavzalarda programlanan ve gerçekleşen yem bitkileri üretiminin artırılması çalışmaları MİKROHAV ZA İspir MİKROHAV ZA PLANI T. Miktar Tuta r PROGRAM VE GERÇEKLEŞMELER Toplam Gerçekleşme Program Gerçekleşme Program Gerçekleşme Program Gerçekleşme (2016 sonu) Tuta Tuta Tuta Tuta Tuta Miktar r Miktar r Miktar r Miktar r Miktar Tutar Miktar Tutar Miktar r Bin Bin Bin Bin Bin Bin Ha. TL Ha. TL Ha. TL Ha. TL Ha. TL Ha. Bin TL Ha. Bin TL Ha. TL , ,6 231 İspir Kuzey Oltu Uzundere Olur Merkez Tortum Kuzey Şenkaya ERZURUM , ,6 708 Masat *498 * Taht BAYBURT Yusufeli , ,3 72 ARTVİN , ,3 72 GENEL TOPLAM , , *498, *260=Masat ve Taht Mikrohavzaları beraber değerlendirilmiştir. 14 Büyük Anadolu Ormancılık Ltd.Şti

16 4- TARIM REFORMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (TRGM) AHIR ŞARTLARININ İYİLEŞTİRİLMESİ ÇALIŞMALARI TRGM nün 2014, 2015 ve 2016 ahır şartlarının iyileştirilmesi çalışmaları ve bütçeleri Tablo-5 de verilmiştir yılında bir çalışma yapılamadığından bu yıla ait gerçekleşme değerleri tabloda yer almamaktadır. TRGM ahır şartlarının iyileştirilmesi çalışmalarında bütün işleri bir arada planlamak ve hepsini aynı anda yapmak yerine yapılacak faaliyetleri önceliklendirmiş ve öncelikli faaliyetler yapıldıktan sonra diğer faaliyetler yapmayı planlamıştır. Ahır şartlarının iyileştirilmesi çalışmalarının başında otomatik suluk yapımı gelmektedir. Otomatik suluk yapımı tamamlanan ahırlarda ailelere süt sağım makinesi, süt güğümü, süt soğutma tankı gibi diğer malzemeler verilmektedir. Ahır iyileştirmesi desteğini alan aileler özellikle otomatik suluktan çok memnunlar. Destek alan evlerin hanımları iş güçlerinin yarı yarıya azaldığını belirtmektedirler. Otomatik suluğun diğer bir faydası da hayvanlar istedikleri zaman ve istedikleri kadar su içmektedirler. Erzurum, Bayburt ve Artvin İllerinde TRGM verdiği Ahır Şartlarının İyileştirilmesi destekleri toplam Artvin de 113, Bayburt da 85 ahırda gerçekleştirilmiş olup, Erzurum da toplam çalışılan ahır sayısı belirlenememiştir. Ahır şartlarının iyileştirilmesi çalışmalarına önümüzdeki yıllarda devam edilecektir. TRGM tarafından ahır Şartlarının İyileştirilmesi ile ilgili destekler için sarf edilen para tutarı ; Erzurum da ,00,50 TL, Bayburt da ,64 TL ve Artvin de ,62 TL olmak üzere toplam 844,746,26,76 TL.dır. Erzurum, Bayburt ve Artvin da ahır iyileştirme çalışmalarının sayısı ile ilgili Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İl Müdürlüklerinden alınan bilgiler Tablo-4.1, 4.2 ve 4.3 de verilmiştir. Tablolardan görüleceği üzere Erzurum ve Bayburt da ahır şartlarının iyileştirilmesi çalışmalarında ne tür destekler verildiği ve bütçeleri yer alırken, Artvin de Mikrohavzalar üzerinden sadece ahır iyileştirme desteği verilen ahır sayısı ve bütçeleri yer almaktadır. Mikrohavza Planlarında 2014, 2015 ve 2016 yıllarında TRGM Mikrohavzalar üzerinden gerçekleştirdiği ahır iyileştirilme çalışmaları Tablo-5 de verilmiştir. Erzurum, Bayburt ve Artvin İllerinde TRGM verdiği Ahır Şartlarının İyileştirilmesi destekleri toplam Artvin de 113, Bayburt da 85 ahırda gerçekleştirilmiş olup, Erzurum da toplam çalışılan ahır sayısı belirlenememiştir. Ahır şartlarının iyileştirilmesi çalışmalarına önümüzdeki yıllarda devam edilecektir. 15 Büyük Anadolu Ormancılık Ltd.Şti

17 Tablo-4.1: Erzurum ili mikrohavzalar üzerinden ahır şartlarının iyileştirilmesi faaliyetleri MİKRO HAVZALAR MALZEMELER OLTU OLUR İSPİR ŞENKAYA TORTUM UZUNDERE TOPLAM ADET BİRİM FİYAT (TL) TUTAR (Bin TL) OTOMATİK SULUK , ,00 SÜT SAĞIM MAKİNESİ , ,00 SÜT GÜĞÜMÜ , ,00 40LT + KAPAK YALAMA TAŞI , ,00 SÜT SOĞUTMA TANKI (500 LT) , ,00 SÜT SOĞUTMA , ,00 TANKI (200 LT) TOPLAM TUTAR (Bin TL) ,70 59,25 0,25 60,50 142, ,00 Tablo-4.2: Bayburt ili mikrohavzalar üzerinden ahır şarlarının iyileştirilmesi destekleri MİKROHAVZA YIL MASAT MASAT TAHT AHIR SAYISI TOPLAM AHIR SAYISI 85 YAPILAN İŞLER Masat Mikrohavzasında bulunan toplam 5 köyde 29 ahırda her ahırda 4 otamatik suluk olmak üzere toplam 116 adet suluk monte edilmiştir. Suluk monte edilen her ahır sahibine çiftçimize de süt sağım makinesi verilmiştir.toplam verilen süt makinesi de 29 adettir. Masat Mikrohavzasında bulunan 5 köyde her ahırda 4 otamatik suluk olmak üzere toplam 64 adet suluk monte edilme işi ihale edilmiştir.. Suluk monte edilecek her ahır sahibine çiftçimize 1 adet olmak üzere toplam 16 adet süt sağım makinesi verilmiştirt. Taht mikrohavzasında bulunan 12 köyde 40 ahırda her ahırda 4 otamatik suluk olmak üzere toplam 160 adet suluk monte monte edilme işi ihale edilmiştir. Suluk monte edilecek her ahır sahibi çiftçimize de 1 adet olmak üzere 40 adet süt sağım makinesi verilecektir. TUTAR (TL) , , ,60 TOPLAM TUTAR (TL) ,64 Tablo-4.3: Artvin ili mikrohavzalar üzerinden ahır şarlarının iyileştirilmesi destekleri MİKROHAVZA( AHIR SAYISI TOPLAM MALİYET (TL) YUSUFELİ(2015) 38 BIÇAKÇILAR(2015) , TOPLAM ,34 YUSUFELİ(2016) ,55 ŞAVŞAT(VELİKÖY (2016)) ,32 BORÇKA(CAMİLİ) (2016) , TOPLAM ,28 TOPLAM AHIR SAYISI VE BÜTÇESİ ,62 16 Büyük Anadolu Ormancılık Ltd.Şti

18 Tablo-5: Mikrohavzalarda programlanan ve gerçekleşen ahır şartlarının iyileştirilmesi çalışmaları (*120=Yusufeli ve Bıçakçılar Mikrohavzaları toplamı) MİKROHAVZ A MİKROHAVZ A PLANI PROGRAM VE GERÇEKLEŞMELER Toplam Gerçekleşme Program Gerçekleşme Program Gerçekleşme Program Gerçekleşme (2016 sonu) Miktar Tutar Miktar Tutar Miktar Tutar Miktar Tutar Miktar Tutar Miktar Tutar Miktar Tutar Miktar Tutar Bin Bin Adet TL Adet Bin TL Adet Bin TL Adet Bin TL Adet TL Adet Bin TL Adet Bin TL Adet Bin TL İspir , ,6 14, ,7 Malzeme 59,25 Malzeme 59,25 İspir Kuzey Malzeme 0 Malzeme 0 Oltu Malzeme 1,2 Malzeme 1,25 Uzundere Malzeme 148,0 Malzeme 148,0 Olur Merkez Malzeme 60,5 Malzeme 60,5 Tortum Kuzey Malzeme 60,5 Malzeme 60,5 Şenkaya Malzeme 0,25 Malzeme 0,25 ERZURUM Malzeme 329,75 Malzeme 329,75 Masat , ,5 Taht BAYBURT , ,5 Yusufeli *119, , ,9 Bıçakçılar Veliköy , ,5 Camili 34, var 90,1 Var 90,1 ARTVİN , , ,5 GENEL Malz ,45 Malz ,75 TOPLAM 17 Büyük Anadolu Ormancılık Ltd.Şti

19 5- TARIM REFORMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (TRGM) MEYVECİLİĞİN GELİŞTİRİLMESİ ÇALIŞMALARI Tablo-6 de belirtildiği üzere proje çalışmaları için adet fidan desteği sağlanmış ve bu miktar fidanla 800 da alanda meyve bahçesi tesisi edilmiştir. TRGM mikrohavzalarda projeye dahil köylerde meyveciliğin geliştirilmesi için fidan desteği sağlamak yerine daha faydalı olacağını düşüncesiyle meyve bahçesi tesisine gitmiştir. Meyve bahçeleri tesisinde fidan, fidan dikimi, bahçenin kafesli tel ile ihatası ve sulama tesisi kurulması maliyetleri yer almıştır. TRGM bahçe tesislerinin önemli bir kısmını bu anlayışla tesis etmiştir. Bunun yanında sulama sistemi kurulmayan ve çok az sayıda sadece fidan desteği yapılan durumlarda mevcuttur. Bahçe tesisi maliyetleri artırdığından Projede planlanan fidan sayısının tamamı kullanılamamıştır. Yukarda açıklanan özelliklerde meyve bahçe tesisinin dekara maliyeti ortalama TL, üzüm bağının ise TL dir. Bu maliyetler planlanan fidan sayısını kullanmayı imkansız kılmıştır. Ancak bahçe tesisi nedeni bu amaçla ayrılan ödeneğin tamamı kullanılmıştır. Tablo-6: TRGM meyveciliğin geliştirilmesi çalışmaları ERZURUM Toplam Artvin 2015 Artvin Da Adet Adet Adet Da Da Fidan Fidan Fidan Da Adet Fidan Meyveciliği n geliştirilmes i ,981 Not: -Erzurum/Oltu Mikrohavzasında ilave olarak çilek fidesi ile 5 da bahçe tesisi edilmiştir. Çilek fidesi sayısı rakamlara ilave edilmemiştir. -Artvin Yusufeli Mikrohavzasında 3320 adet asma çubuğu (fidanı) ile 20 da bağ tesis edilmiştir. Rakamlara ilave edilmiştir. TRGM tarafından ÇNHRP kapsamında gerçekleştirilen meyvecilik destekleri Tablo-7 de verilmiştir. Tablo-7 den görüleceği üzere 2015 ve 2016 yıllarında TRGM projenin uygulandığı Erzurum ve Artvin illerinde Proje Mikrohavzalarında çiftçilere 46,981 adet meyve fidanı ( adedi çilek fidesi sayıya ilave edilmiştir) desteği vererek meyvecilik üretiminin artırılması için çalışmalarda bulunmuştur. Projede yer verilmemiş olmakla bitlikte, saha çalışmalarında potansiyel görülmesinden dolayı Bayburt ilinde 2014 yılında sadece Masat Milrohavzasında bir köye 1 da meyveciliğin geliştirilmesi için destek planlanmıştır. TRGM nün Mikrohavza Planlarında belirlenen sorumlu olduğu fidan miktarı ,00 adet ve bütçesi ,92 TL dir. Bu duruma göre TRGM bahçe tesisini gerçekleştirdiğinden planlarda belirlenen fidan desteğinin adet olarak gerisinde kalmıştır. 18 Büyük Anadolu Ormancılık Ltd.Şti

20 Tablo-7: Mikrohavzalar da programlanan ve gerçekleşen meyveciliğin geliştirilmesi çalışmaları MİKROHAVZ A MİKROHAVZA PLANI PROGRAM VE GERÇEKLEŞMELER Toplam Gerçekleşme Program Gerçekleşme Program Gerçekleşme Program Gerçekleşme (2016 sonu) T. Miktar Tutar Miktar Tutar Miktar Tutar Miktar Tutar Mikta r Tutar Miktar Tutar Miktar Tutar Miktar Tutar Bin Bin Adet Bin TL Adet Bin TL Adet TL Adet Bin TL Adet TL Adet Bin TL Adet Bin TL Adet Bin TL İspir İspir Kuzey Oltu * , ,5 Uzundere Olur Merkez Tortum Kuzey Şenkaya ERZURUM * , ,5 BAYBURT 125 1, , (Masat) Yusufeli Bıçakçılar Veliköy Camili ARTVİN GENEL TOPLAM , , , ,5 19 Büyük Anadolu Ormancılık Ltd.Şti

21 6- TARIM REFORMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (TRGM) SEBZECİLİĞİN GELİŞTİRİLMESİ ÇALIŞMALARI TRGM tarafından ÇNHRP kapsamında gerçekleştirilen sebzecilik destekleri Tablo-8 de verilmiştir. Tablodan görüleceği gibi TRGM nün yılları için adet sebze fidesi desteği yapması planlanmıştır. Bunun bedeli TL dir. Projede yer verilmemiş olmakla bitlikte, saha çalışmalarında potansiyel görülmesinden dolayı Tablo-8 de belirtildiği gibi Bayburt ilinde 2014 yılında sadece Masat Milrohavzasında bir köye 3 da alanda sebzecilik desteği planlanmıştır. Tabloda-8 de belirtildiği üzere Erzurum da mikrohavzalar için sebze fidesi desteği planlanmıştır. Bunun bedel, TL dır yılında Erzurum da İspir Mikrohavzasında adet ve 2016 yılında Uzundere Mikrohavzasında adet sebze fidesi olmak üzere toplam sebze fidesi desteği sağlanmıştır. Bunun bedeli TL dir. Erzurum ilinde fide sayısı olarak planlanan miktara ulaşılamamıştır ancak harcama miktarına yaklaşılmıştır. Uzundere Mikrohavzasında adet sebze fidesi desteği sağlanmasının nedeni bu mikrohavzada gerek projeden yapılan sera ve gerekse proje dışında yapılan sera sayısının fazla olması ve seralarda sebze fidelerine olan ihtiyaçtandır. Artvin Yusufeli Mikrohavzası için adet sebze fidesi desteği planlanmıştır. Bunun bedeli de TL dir. Tablodan görüleceği üzere bu konuda bir faaliyet gerçekleşmemiştir. Nedeni mikrohavza proje köylerinde bu konuda bir talep olmamıştır. Bu amaçla ayrılan ödenek projenin başka faaliyetlerinde kullanılmıştır. 20 Büyük Anadolu Ormancılık Ltd.Şti

22 Tablo-8: Mikrohavzalar da programlanan ve gerçekleşen sebzeciliğin geliştirilmesi çalışmaları MİKROHAV ZA MİKROHAVZ A PLANI PROGRAM VE GERÇEKLEŞMELER Toplam Gerçekleşme Program Gerçekleşme Program Gerçekleşme Program Gerçekleşme (2016 sonu) T. Miktar Tuta r Miktar Tutar Miktar Tutar Miktar Tutar Mikta r Tutar Miktar Tutar Miktar Tutar Miktar Tutar Bin Bin Bin Adet TL Adet TL Adet Bin TL Adet Bin TL Adet TL Adet Bin TL Adet Bin TL Adet Bin TL İspir İspir Kuzey Oltu Uzundere Olur Merkez Tortum Kuzey Şenkaya ERZURUM BAYBURT (Masat) Yusufeli Bıçakçılar Veliköy Camili ARTVİN GENEL TOPLAM Büyük Anadolu Ormancılık Ltd.Şti

23 7- TARIM REFORMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (TRGM) DEMONSTRASYON ÇALIŞMALARI Erzurum, Bayburt ve Artvin da ahır iyileştirme çalışmalarının sayısı ile ilgili Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İl Müdürlüklerinden alınan bilgiler Tablo-9.1, 9.2 ve 9.3 de verilmiştir. Tablo 9.1: Erzurum ili mikrohavzalar üzerinden demonstrasyon faaliyetleri OLT U 2016 YILI ÇNHP PROJE ALIMLARI OLU R İSPİ R ŞENKA YA TORTU M UZUN- DERE Toplam Birim Fiyat (TL) Tutar (TL) İHATE TEL (m) , ,00 CEVİZ-DUT 1 3,00 3,00 3,00 3,00 3,00 3, , ,00 SİLKELEME MAKİNESİ CEVİZ YEŞİL 1 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5, , ,00 KABUK SOYMA MAKİNESİ ( BUDAMA 1 6,00 6,00 6,00 6,00 6,00 6, , ,00 MOTORU YÜKSEK TAŞ TOPLAMA 0 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 1, , ,00 MAKİNESİ FİDAN ÇUKURU 0 3,00 3,00 3,00 3,00 3,00 3, , ,00 AÇMA(TRK) FİDAN ÇUKURU 0 3,00 3,00 3,00 3,00 3,00 3, , ,00 AÇMA(EL) PÜLVERİZATÖR 1 6,00 6,00 6,00 6,00 6,00 6, , ,00 (MOTORLU) GPS 0 4,00 4,00 4,00 4,00 4,00 4, , ,00 ARI OTU ,00 630,00 TOPLAM TUTAR (TL) Tablo-9.2: Bayburt ili mikrohavzalar üzerinden demonstrasyon faaliyetleri MİKRO HAVZA MASAT TAHT FAALİYET ADI YIL I MAALİYET ( TL KDV DAHİL) Demonstrasyonlar ,49 TAHT Demonstrasyonlar ,02 TOPLAM (TL) ,51 AÇIKLAMALAR Masat ve Taht Mikrohavzalarında; 29 çiftçiye toplam kg yem bezelyesi fiğ tohumu dağıtılmıştır. Taht köyünde20 çiftçiye sera naylonu verilmiştir. Ot Silaj makinesi, taş toplama makinesi, anıza direk ekim mibzeri, katı gübre dağıtma römorku alınmıştır. Taht mikrohavzasında; 12 köyde toplam 163 çiftçiye 7992 adet domates, 2400 adet hıyar, 3456 adet biber fidesi, 432 adet kavun, 900 adet karpuz fidesi dağıtılmıştır. 12 köyde 12 çiftçiye 1dekar alanda toplam 12 adet kapama meyve bahçesi kurulmuştur. Bahçelerin etrafı tel çit ile çevrilmiştir. Taht ve Yedigöze köylerinde 2 çiftçiye toplam 360 m² sera, damlama sulama sistemleri ile birlikte kurulmuştur. 22 Büyük Anadolu Ormancılık Ltd.Şti

24 Tablo-9.3: Artvin ili mikrohavzalar üzerinden demonstrasyon faaliyetleri MALZEME ADI MİKTARI (Adet) El arabalı motorlu bahçe pülverizatörü 8 Motorlu sırt pülverizatörü 12 Sırt pompası 8 TOPLAM MALİYET (TL) ,00 Tablo-9.1 ve 9.3 de görüldüğü gibi Erzurum da ve Artvin de mikro havzalarda demonstrasyon çalışmaları çiftçilere tarımsal faaliyetlerde mekanizasyonun yararlarını göstermek amacıyla İlçe Müdürlüklerine tarımsal araç gereç almak şeklinde gerçekleştirilmiştir. Tablo-9.2 de Bayburt un demonstrasyon çalışmaları verilmiştir. Bayburt ta tarımsal mekanizasyonla ilgili araç gereç alımı yanında tarımsal üretime dönük üretim materyali desteği şeklinde gerçekleşmiştir. TRGM tarafından ÇNHRP kapsamında gerçekleştirilen demonstrasyon çalışmaları Tablo- 10 da verilmiştir. Tablodan görüleceği gibi TRGM nün yılları için 284,2 da alanda demonstrasyon çalışmaları yapması planlanmıştır. Bunun bedeli de TL dir. Bayburt İli dışında demonstrasyon çalışmalarında üretime faaliyetleri yer almamıştır. Erzurum da tarımsal mekanizasyon araç gereçleri Mikrohavzalarda İlçe Müdürlüklerine alınarak çalışmalarında çiftçilere göstermeleri ve örnek olmaları planlanmıştır. Artvin de de aynı düşünceyle demonstrasyon çalışmalarında kullanılmak üzere bitki koruma faaliyetlerinde kullanılan ilaçlama araç gereçleri alınmıştır. Bayburt ta ise üretim materyali yanında tarımsal mekanizasyonda kullanılacak araç gereçler alınmış ve 2 köyde iki sera tesisi gerçekleştirilmiştir. Tarım Reformu Genel Müdürlüğü Erzurum, Bayburt ve Artvin İllerinde mikrohavzalarda 528,400,00 TL harcama yapmıştır. Bu harcanan miktar planlanan miktarın %60,18 ne (528,4/878=0,6018) karşılık gelmektedir. 23 Büyük Anadolu Ormancılık Ltd.Şti

25 Tablo-10: Mikrohavzalar da programlanan ve gerçekleşen demonstrasyon çalışmaları MİKROHAVZ A PLANI PROGRAM VE GERÇEKLEŞMELER Toplam Gerçekleşme MİKROHAVZ Program Gerçekleşme Program Gerçekleşme Program Gerçekleşme (2016 sonu) A T. Miktar Tutar Miktar Tutar Miktar Tutar Miktar Tutar Miktar Tutar Miktar Tutar Miktar Tutar Miktar Tutar Bin Bin Da TL Da Bin TL Da Bin TL Da Bin TL Da TL Da Bin TL Da Bin TL Da Bin TL İspir Malzeme 46 Malzeme 46 İspir Kuzey Malzeme Malzeme Oltu mibzer Malzeme 102 Malzeme 117 Uzundere Malzeme 5 Malzeme 5 Olur Merkez Malzeme 27 Malzeme 27 Tortum K Malzeme 29 Malzeme 29 Şenkaya 7, ,5 9 Malzeme 17 Malzeme 17 ERZURUM 132, mibzer 15 24,5 65 Malzeme 226 Malzeme 241 Masat 18,7 46 4, Muhtelif 129 Muhtelif 129 Taht Muhtelif 125 Muhtelif 125 BAYBURT 52, , Muhtelif 254 Muhtelif 254 Yusufeli , , Bıçakçılar Veliköy Camili 6, ARTVİN , , Malzeme 48,4 Malzeme 48,4 GENEL 284, , , mibzer 15 73,5 286 Malzeme 528,4 Malzeme 543,4 TOPLAM 24 Büyük Anadolu Ormancılık Ltd.Şti

26 8. SONUÇ Çoruh Nehri Havzası Rehabilitasyon Projesi kapsamında Tarım Reformu Genel Müdürlüğü (TRGM) tarafından uygulanan gelir getirici faaliyetlerle (Yem Bitkileri üretiminin desteklenmesi, ahır şartlarının iyileştirilmesi, meyveciliğin geliştirilmesi, sebzeciliğin geliştirilmesi ve tarımsal demonstrasyon çalışmaları) ilgili çalışmalar 4 mikrohavzada (Erzurum İli Oltu ve İspir, Bayburt İli Masat, Artvin İli Yusufeli) 2014, 2015 ve 2016 yıllarında, 5 mikrohavzada (Erzurum İli Uzundere, Artvin İli Bıçakçılar, Veliköy ve Camili, Bayburt İli Taht) 2015,2016 ve 2017 yıllarında, 4 Mikrohavzada (Erzurum İli İspir Kuzey, Tortum Kuzey, Olur Merkez ve Şenkaya) 2016,2017 ve 2018 yıllarında uygulanması planlanmıştır. TRGM bütçe sorunları nedeniyle 2014 yılında faaliyetlerde bulunamamıştır. Bu durum 2014 programının 2015 ve 2106 yıllarında bu yıllar programlarına ilave edilerek tamamlanması için çalışmalar yapılmasını gündeme getirmiştir. Bu ise iş yoğunluğuna sebep olmuş ve bütçe kısıtları nedeniylede gerçekleştirilememiştir yılında yapılamayan çalışmaların önümüzdeki yıllarda tamamlanması için planlamalara ihtiyaç duyulmaktadır. Yem Bitkileri üretiminin geliştirilmesi çalışmaları TRGM tarafından mikrohavzalarda en yoğun çalışılan konu olup 2014, 2015 ve 2016 yılları için destek verilecek alan 2497 ha olarak planlanmıştır. Bu yıllar içerisinde gerçekleştirilen destek alanı 1956,9 ha dır. Yem Bitkilerinin geliştirilmesi konusunda alan bazında gerçekleşme oranı %78,71 (1956,9/2497=0,78371) dir. Yem bitkilerinin desteklenmesinde en önemli sorunlardan birisi, Proje köylerinden vatandaşlar destek almak için talepte bulunmalarına karşın, sonradan destek almaktan vazgeçmeleridir. Yem bitkileri üretiminin artırılması destek verilen köylülerin hayvan sahibi olması nedeniyle hayvanlarının beslenmesine olumlu katkıda bulunmuştur. Ahır şartlarının iyileştirilmesi çalışmalarına TRGM 2016 yılında başlamıştır. TRGM ahır şartlarının iyileştirilmesi çalışmalarında otomatik suluk yapımı öncelikli faaliyet olarak belirlemiştir. Otomatik suluk yapımı tamamlanan ahırlarda ailelere süt sağım makinesi, süt güğümü, süt soğutma tankı gibi diğer malzemeler verilmektedir. Ahır şartlarının iyileştirilmesi çalışmaları tamamlandığında ahırlarda hijiyen sağlayacağından hayvansal ürünlerde verimin artmasına, hayvanların sağlık giderlerinin azalmasına ve hane halkının iş gücünü diğer işlerde kullanmasına imkan sağlayacaktır. Bu konuda çalışmalar önümüzdeki yılarda da devam edecektir. Ahır şartlarının iyileştirilmesi çalışmalarından köylüler çok memnunlar. Özellikle otomatik suluklar hayvan sahiplerinin hayatını kolaylaştırmış ve zaman kazandırmıştır. Otomatik suluk sayesinde hayvanlar istediği zaman istediği kadar su içebiliyor. Meyveciliğin geliştirilmesi çalışmalarında 2015 yılında çalışmalar başlamıştır. Erzurum da fidanlar 2015 yılında alınmış bahçe tesislerinin çoğu 2016 yılında yapılmıştır. TRGM bu konuda üreticilere fidan desteği yerine daha faydalı olacağı düşüncesiyle ihatası, fidan temini, fidan dikimi ve sulama sistemi gibi masrafları projeden karşılayarak bahçe tesisi şeklinde destek vermiştir. Bu durum maliyeti artırdığında planlanan fidan sayısına erişmek mümkün olmamıştır. Tesis edilen bahçeler henüz 1 yaşındadır, şimdilik üretim söz konusu değildir. Beklenen faydanın sağlanabilmesi için bahçe sahiplerinin dikkat göstermeleri ve çaba sarf etmeleri gerekmektedir. Bu tesis edilmiş bahçelerden ekonomik fayda sağlanabilmesi için 4-5 yıl geçmesi gerekmektedir. Bu nedenle ilçe müdürlükleri mikrohavzalarında tesis edilmiş bahçelerin durumlarının ve gelişimlerinin izlemesini yapmak ve bahçe sahiplerine eğitimlerle gerekli bilgileri vermek durumundadırlar. 25 Büyük Anadolu Ormancılık Ltd.Şti