ULUSLARARASI CEZA DİVANI (INTERNATIONAL CRIMINAL COURT)

Transkript

1 ULUSLARARASI CEZA DİVANI (INTERNATIONAL CRIMINAL COURT)

2 ULUSLARARASI CEZA MAHKEMELERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ

3 BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI

4 I. DÜNYA SAVAŞI DÖNEMİ OSMANLI İMPARATORLUĞU Rusya, Fransa ve İngiltere, tarihli Petrograt Bildirisi ile Osmanlı İmparatorluğu nu "Ermeni katliamı" ile suçlayıp, aynı bildiri ile Hükümet üyelerini kişisel olarak sorumlu tutacaklarını, açıklamışlardır. Sevr md.230 Savaş Suçlularının yargılanmasını öngörür.

5 LOZAN IN YANSIMASI Lozan Andlaşmasının VIII sayılı belgesini oluşturan affa ilişkin bildiri ve protokol; Türkiye de veya Yunanistan da ya da Türkiye den ayrılan ülkelerde yerleşmiş kişilerin 01 Ağustos Teşrinisani (Kasım) 1922 tarihleri arasında siyasi ve askeri nitelikli hareketleri ile andlaşmayı imzalayan devletlere yardım ettiklerinden bahisle sorumlu tutulamayacaklarını öngörmektedir.

6 ALMANYA İMPARATORLUĞU tarihinde Versay (Versailles) Barış Andlaşması imzalanmıştır maddesine göre; Alman İmparatoru savaş suçlusu olarak suçlanmakta; İngiliz, Fransız, İtalyan, Amerikalı ve Japon Hâkimlerden oluşan bir mahkemede yargılanması kabul edilmektedir.

7 Silahlı Çatışmaların Önlenmesine Yönelik Andlaşmalar Ren Misakı Briand-Kellogg Paktı yılında, Türkiye dahil 63 ülke taraf idi. II. DÜNYA SAVAŞINI ÖNLEMEYE YETMEDİ

8 II. DÜNYA SAVAŞI SONRASI Nuremberg Uluslararası Askeri Mahkemesi (IMT - N) Tokyo Uzakdoğu Uluslararası Askeri Mahkemesi (IMT - FE) Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi (ICT-FY) Ruanda Uluslararası Ceza Mahkemesi ( ICT-R )

9 Nuremberg Uluslararası Askeri Mahkemesi (International Military Tribunal - Nuremberg) ABD, SSCB, İngiltere ve Fransa tarihinde Londra Andlaşması nın 1.maddesi Barışa Karşı Suçlar (IMT-N md.6/a) Savaş Suçları (IMT-N md.6/b) İnsanlığa Karşı Suçlar (IMT-N md.6/c)

10 Tokyo Uzakdoğu Uluslararası Askeri Mahkemesi (International Military Tribunal Far Eeast) General Mac Arthur da özel bildiriyle kurdu. Japonya'nın Teslim Bildirisinde bu yetki tanınıyordu. Barışa Karşı Suçlar (IMT - FE md.5/a) Konvansiyonel Savaş Suçları (IMT - FE md.5/b) İnsanlığa Karşı Suçlar (IMT - FE md.5/c)

11 Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi Güvenlik Konseyi nin 827 Sayılı ve 25 Mayıs 1993 tarihli, Kararı ile Cenevre Sözleşmelerinin Ağır İhlalleri (ICT-FY md.2) Savaş Kanun ve Teamüllerinin İhlali (ICT-FY md.3) Soykırım Suçu (ICT-FY md.4) İnsanlığa Karşı Suçlar (ICT-FY md.5)

12 Ruanda Uluslararası Ceza Mahkemesi Güvenlik Konseyi nin 955 sayılı ve tarihli, Kararı ile Soykırım Suçu (ICT-R md.2) İnsanlığa Karşı Suçlar (ICT-R md.3) Cenevre Sözleşmesi 3. md. ve Ek Protokol II nin (Savaş Mağdurlarının Korunması Hükümlerinin) İhlalleri (ICT-R md.4)

13 ULUSLARARASI CEZA DİVANI (INTERNATIONAL CRIMINAL COURT) (UCD) ROMA STATÜSÜ 120 DEVLETİN KABUL, 7 DEVLETİN (ABD, HİNDİSTAN, İSRAİL, BAHREYN, KATAR, ÇİN ve VİETNAM) ALEYHTE OYU İLE, KABUL EDİLMİŞTİR. 21 DEVLETİN ÇEKİMSER

14 66. DEVLETİN DE ONAYI ALINMAK SURETİYLE 01 TEMMUZ 2002 TARİHİNDE YÜRÜRLÜĞE GİRMİŞTİR.

15 ULUSAL VE ULUSLARARASI CEZA YARGISININ İLKESEL TEMELLERİ ULUSAL EGEMENLİK VE CEZA YARGI YETKİSİ Mülkilik (Ülkesellik) İlkesi Şahsilik (Uyrukluk) İlkesi Korunma (Gerçeklik) İlkesi Evrensellik (Adalet) İlkesi

16 DİVANIN CEZA YARGI YETKİSİ Konu Bakımından Yargı Yetkisi (Ratione Materiae md.5) Zaman Bakımından Yargı Yetkisi (Ratione Temporis md.11) Kişi Bakımından Yargı Yetkisi (Ratione Personae md.1,25 Gerçek Kişiler; md yaş;md.27 Ulusal sıfatın önemsizliği) Yer Bakımından Yargı Yetkisi (Ratione Territorium / Loci md.12)

17 GENEL CEZA HUKUKU PRENSİPLERİ VE STATÜ İnsan Onurunun Dokunulmazlığı Aynı Eylemden Tek Dava Açılabilmesi (Ne bis in idem) Kusursuz Suç ve Ceza Olmaması Ceza Sorumluluğunun Şahsiliği Maddi Hata ve Kanunda Hata Masumiyet Karinesi Kanun Önünde Eşitlik Kanunilik İlkesi Kanunsuz Suç Olamaz (nullum crimens sine lege) Kanunsuz Ceza Olamaz (nulla poena sine lege) Cezasızlığın Önlenmesi Ceza Sorumluluğunu Kaldıran veya Azaltan Sebepler

18 STATÜNÜN ÖZEL CEZA HÜKÜMLERİ İÇEREN MADDELERİ Soykırım Suçları İnsanlığa Karşı Suçlar Savaş Suçları Adaletin Tecellisine Karşı Cürümler Divan Huzurundaki Uygunsuz Davranışlara Uygulanacak Yaptırımlar

19 Madde 77 Uygulanabilir Cezalar maddeye bağlı olarak Divan, bu Statünün 5. maddesinde belirtilen bir suçu işlemekten mahkum edilen bir şahsa aşağıdaki cezaları verebilir: (a) Azami 30 yılı aşmamak kaydıyla muvakkat süreli hapis; veya (b) Suçun ağırlığının ve sanığın şartlarının elvermesi halinde müebbet hapis. 2. Hapis cezasına ilaveten Divan aşağıdakilere karar verebilir: (a) göre para cezası; (b) Usul ve Delil Kurallarında öngörülen kriterlere Üçüncü tarafların iyi niyetinden kaynaklanan haklarına halel getirmeksizin, suçtan doğrudan veya dolaylı kaynaklanan mallar, varlıklar ve kazançlara el konulması.

20 Madde 78 Cezanın Belirlenmesi 1. Ceza verirken Divan, Usul ve Delil Kurallarına uygun olarak, suçun vehameti ile sanığın bireysel koşullarını gözönüne alacaktır. 2. Hapis cezası verirken Divan varsa, Divanın talimatıyla gözaltında geçen süreyi indirecektir. Suçu belirleyen eylem ile ilintili olarak hürriyeti kısıtlayıcı şartlarda geçen süreyi Divan her zaman cezadan indirebilir. 3. Bir şahıs birden fazla suçtan dolayı mahkum edilmiş ise, Divan her suç için cezayı ayrı ayrı açıklayacak ve toplam mahkumiyet süresini belirtecektir. Bu süre, açıklanan en yüksek cezadan az olmayacak ve 30 yıl veya 77. maddenin 1 (b) fıkrasına uygun olarak müebbet hapis cezasını aşmayacaktır.

21 STATÜYE GÖRE YARGILAMA USULÜ Adil Yargılama Güvenceleri -Sanığın Savunma Hakkı -Kıyas Yasağının Yargılama Hukukuna Yansıması - Bağımsız ve Tarafsız Mahkeme Araştırma, Soruşturma ve Yargılama Öncesi İşlemler Tutuklama Yargılama Temyiz Hüküm veya Cezanın Gözden Geçirilmesi

22 Divanın Organları Başkanlık Temyiz Bölümü Yargılama Bölümü Ön Yargılama Bölümü Savcılık Bürosu Yazı İşleri Bürosu (Statü md.34)

23 Divan Hollanda nın Lahey şehrinde faaliyet gösterecektir (Statü md.3) Uluslararası hukuk tüzel kişiliğine sahiptir (Statü md.4) Resmi Dilleri; Arapça, Çince, İngilizce, Fransızca, Rusça ve İspanyolca dır (md.50/1) Çalışma Dili; İngilizce ve Fransızca dır (md.50/2)

24 BM GÜVENLİK KONSEYİ, SUDAN/DARFUR DA İNSANLIK SUÇU İŞLEYENLERİN DİVANDA YARGILANMASI KABUL ETTİ. ( ) Darfur'da Arap kökenli milisler, iki yıldır Afrika kökenlilerin köylerine düzenledikleri saldırılarda yüzbinlerce kişiyi öldürdü. Mülteci durumuna düşen iki milyon kişinin yaşadığı kamplarda da açlık ve salgın hastalık yüzünden her ay 10 bin kişinin öldüğü tahmin ediliyor. Oylamada: 11 'evet, 4 çekimser oy çıktı (çekimserler - ABD, Cezayir, Brezilya ve Çin)

25 ICC Prosecutor Luis Moreno Ocampo Signature and Ratification Status: Turkey did not sign the Rome Statute. Status of Privileges and Immunities Agreement: Turkey has not signed the Agreement on Privileges and Immunities. Currently the Rome Statute of the ICC has 139 Signatories and 98 Ratifications

26 18 Judges have solemnly undertaken to serve as the first bench of the International Criminal Court. (left-right, bottom-top) Claude Jorda, Mauro Politi, Anita Usacka, Sang-hyun Song, Karl T. Hudson-Phillips, Fatoumata Dembele Diarra, Akua Kuenyehia, Maureen Harding Clark, Sylvia H. de Figueiredo Steiner, Elizabeth Odio Benito, Philippe Kirsch, Gheorghios M. Pikis, Erkki Kourula, Adrian Fulford, Navanethem Pillay, Hans-Peter Kaul, René Blattmann and Tuiloma Neroni Slade