5. Ankara Aile Hekimliği Kongresi

Transkript

1 5. Ankara Aile Hekimliği Kongresi Erişkin Bağışıklama Dr. Ali Acar Dışkapı Yıldırım Beyazıt EAH

2 Edward Jenner ( )

3 Aşıların Gelişimi

4 Aşılar etkili mi? Kızamık Poliomiyelit

5 Aşı Türleri Aşı türleri Attenue canlı İnaktive tam hücre (ölü) aşılar Subunit aşılar (saflaştırılmış antijen) Toksoid aşılar Mevcut aşılar Tuberküloz (BCG) Oral Polio (OPV) Kızamık Rotavirus Sarı Humma Tam hücreli boğmaca (P) Inaktive polio (IPV) Protein temelli subunit : Aselluler boğmaca (ap) Hepatit B Polisakkarit subunit : Meningokok, pnömokok Konjugat subunit : Haemophilus influenzae tip b (Hib) Pnömokok (PCV7,10,13) Tetanoz toksoid (TT) Difteri Toksoid (dt)

6 Uygulama Yolları

7 Çocuk aşı takvimi

8 Haydi büyükler aşıya Çocukluk Adölesan Erişkin

9 Erişkin Neden Aşılanır 1. Koruyuculuk tükendiği için 2. Çocukluk çağı aşıları eksik olduğu için 3. Yaşla azalan immunite ve artan duyarlılık 4. Sevdiklerinizi korumak için 5. Sadece yetişkinlere özel 6. Tüm popülasyon için 7. Yeni geliştirilen aşılar 8. Özel risk 1. Seyahat 2. Hastalık 3. Meslek

10 Aşı ile önlenebilir hastalıklar Difteri, Boğmaca, Tetanoz Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak Influenza Pnömokokal Hastalıklar Hepatit A ve B Su Çiçeği Meningokokal Hastalıklar Human Papilloma Virus Herpes zoster

11 Dünya genelinde ilk 10 ölüm nedeni

12 Neden yetişkinler aşılanmalı?

13 Türkiye de ölüm nedenleri

14

15 ERİŞKİNLER MMR ve Td İMMUN OLACAK Hep. A, Hep B, suçiçeği : duyarlı olup olmadığı aşılama kadınlar HPV erkek HPV >60 yaş: Zona >65 yaş: İnfluenza, pnömokok

16 influenza İçerik İnaktive (IIV), rekombinant (RIV), canlı atenüe (LAIV) Endikasyon Kontrendikasyon Tüm yetişkinler, yılda 1 kez Gebeler veya gebelik planlayanlar aşılanmalı Aşı veya içeriğindeki herhangi bir bileşene karşı bilinen ciddi alerjik reaksiyon (ör anafilaksi) Uyarılar Yumurtaya karşı döküntü dışında ciddi reaksiyon öyküsü olanlar sağlık merkezinde, hekim gözetiminde aşılanabilir Orta-ağır akut hastalık tablosuna yol açabilir (ateş±) Önceki inf. aşısından sonraki ilk 6 hafta içinde GBS öyküsü Yumurta karşı sadece döküntü şeklinde alerjisi olanlar aşılanabilir

17 DTB İçerik Endikasyon Kontrendikasyon Uyarılar Toksoid aşı. IM T D/Td primer aşı serisi tamamlanmamış veya bilinmeyen (3 doz) Tdap almayan ya da boğmaca aşı durumu bilinmeyen tüm yetişkinler (1 doz Tdap) Gebeler, önceki Td/Tdap aşı geçmişine bakılmaksızın, haftalarda 1 doz Tdap Tüm yaş grubu sağlık personeli (1 doz Tdap) 10 yılda bir booster (Td) Temas sonrası profilaksi Aşı veya içeriğindeki herhangi bir bileşene karşı bilinen ciddi alerjik reaksiyon (ör anafilaksi) Tdap için, DTP/DTaP/Tdap sonrası 7 gün içinde başka bir nedenle açıklanmayan ensefalopati öyküsü Orta-ağır akut hastalık tablosu (ateş±) Önceki tetanoz aşısından sonraki ilk 6 hafta içinde GBS öyküsü T veya D toksidi içeren aşılardan (MenACWY dahil) sonra Artus tipi reaksiyon öyküsünde son aşıdan 10 yıl sonraya ötelenir Boğmaca aşısı için; ilerleyici veya stabil olmayan nörolojik bzk varlığında, kontrol edilemeyen nöbetlerde veya ilerleyici ensefalopati durumunda tedavi sonrasına kadar ötelenir

18 MMR İçerik Endikasyon Kontrendikasyon Uyarılar Canlı atenüe, SC Bağışıklık kanıtı olmayan (1 doz MMR) Tüm yetişkinler Gebeler, doğum sonrası Doğurganlık çağındaki kadınlar Yüksek riskli grup; (4 hafta ara ile 2 doz MMR ) Sağlık personeli Üniversite 1. sınıf öğrencileri Uluslararası seyahat edenler Temas sonrası profilaksi; ilk 3 gün içinde 1 doz MMR Daha önce aşı veya içeriğindeki bileşene karşı ciddi alerjik reaksiyon (ör anafilaksi) Gebelik veya 4 hafta içinde gebelik ihtimali Ağır immun yetmezlik Orta-ağır akut hastalık tablosu (ateş±) Nadiren artrit, artralji, parotit, menenjit Trombositopeni veya TPP öyküsü olanlarda dikkatli olunmalı Kan, plazma veya Ig transfüzyonu yapılanlar; en az 1 ay ötelenmeli Diğer canlı aşılarla aynı gün yapılır, aynı gün olmazsa 28 gün ara

19 Su çiçeği (Varicella zoster) İçerik Endikasyon Kontrendikasyon Uyarılar Canlı atenüe, SC Bağışık kanıtı olmayan yetişkinler (4-8 hafta ara ile 2 doz) Sağlık çalışanları Riskli kişilerle aynı evde yasayanlar, aynı ortamda çalışanlar Bulaş riski yüksek yerde yaşayan ve çalışanlar Doğurganlık çağındaki gebe olmayan kadınlar Gebeler, doğum sonrası Temas sonrası profilaksi; ilk 5 gün içinde 1 doz VAR Daha önce aşı veya içeriğindeki herhangi bir bileşene karşı ciddi alerjik reaksiyon (ör anafilaksi) Gebelik veya 4 hafta içinde olasılık İmmun yetmezlik Orta-ağır akut hastalık tablosu (ateş±) Nadiren döküntü Kan, plazma veya Ig transfüzyonu yapılanlarda ötelenmeli VZIG sonrası 5 ay ötelenmeli Diğer canlı aşılarla aynı gün yapılır, aynı gün olmazsa 28 gün ara

20 Herpes Zoster İçerik Endikasyon Canlı atenüe, (zostavax)sc 60 Yaş tüm yetişkinler 1 doz Kontrendikasyon Gebelik İmmun yetmezlik HIV CD4<200 Uyarılar Lokal belirtiler Nadiren döküntü Kan, plazma veya Ig transfüzyonu yapılanlarda ötelenmeli Diğer canlı aşılarla aynı gün yapılır, aynı gün olmazsa 28 gün ara

21 Human Papilloma virus İçerik Endikasyon 2vHPV (cervarix), 4vHPV, 9vHPV (gardasil9), IM Kadınlar 26, erkekler 21 yaşa kadar 0, 1-2., 6. aylarda 3 doz IM yaş erkekler Homoseksüel Immunkompromise (HIV, ilaç, hastalık..) HPV korunmak istemek Kontrendikasyon Daha önce aşı veya içeriğindeki herhangi bir bileşene karşı ciddi alerjik reaksiyon (ör anafilaksi) Gebeler Uyarılar Orta-ağır akut hastalık tablosu (ateş±) Lokal belirtiler

22 Pnömokok İçerik KPA13 (prevnar13) (IM), PPA23 (pneumovax23, pneumo23) (IM veya SC) yaş tüm yetişkinler 1 doz KPA13, 1 yıl sonra 1 doz PPA yaş: Aspleni, orak h anemi, immun yetmezlik [HIV, lösemi, lenfoma, MM, KBY, NS, yaygın malignite], immunsupresif Endikasyon kemoterapi, SOT, KIT 1 doz KPA13, en az 8 hft sonra 1 doz PPA23, 5 yı1 sonra PP yaş: BOS kacağı, Kohlear implant 1 doz KPA13, en az 8 hft sonra 1 doz PPA yaş: KKH, KAH, KKcH, Alkolizm, DM, Sigara, 1 doz PPA23 Kontrendikasyon Uyarılar Daha önce (KPA veya Difteri toksoidi içeren aşıya karşı) ciddi alerjik reaksiyon (anafilaksi) Lokal belirtiler

23 Meningokok İçerik Endikasyon Kontrendikasyon Uyarılar Konjuge MenACWY (IM), MenB (IM), polisakkarit MPSV4 (SC) 1. Aspleni, HIV enfeksiyonu, kompleman eksikliği; MenACWY: 2 doz 2 ay ara ile, 5 yılda bir tekrar 2. Endemik bölgeye seyahat edenler; MenACWY: 1 doz 3. N. meningitis ile çalışan mikrobiyologlar; MenACWY: : 1 doz ve 5 yılda bir tekrar 4. Askerler; MenACWY; 1 doz ve 5 yılda bir tekrar sınıf üniversite öğrencileri yaş (daha önce aşılanmamış veya 15 yaşından önce aşılanmış); MenACWY: 1 doz 6. >56 yaş, çoklu doz gerektirecek risk faktör yok ise 1 doz MPSV4 7. Aspleni, kompleman eksikliği, mikrobiyologlar ve salgın varlığı MenB Bexsero 0, 1 ay 2 doz veya 3 doz Trumenba 0,1-2,6. ay 3 doz Daha önce ciddi alerjik reaksiyon (anafilaksi) Lokal belirtiler

24 Haemophilus influenzae tip B aşısı İçerik Konjuge aşı, IM 1. Anatomik veya fonksiyonel aspleni, orak hücreli anemi ve 2. Elektif splenektomi adayları Endikasyon Hib aşı öyküsü yok ise 1 doz 3. Hematopoetik kök hücre transplant (HSCT) Tx 6-12 ay sonra; 4 hft aralarla 3 doz Hib Kontrendikasyon Uyarılar Daha önce ciddi alerjik reaksiyon (anafilaksi) Lokal belirtiler

25 Hepatit A aşısı İçerik Endikasyon Kontrendikasyon Uyarılar İnaktif virus (Havrix, Vaqta, Avaxim) IM 1.HAV infeksiyonundan korunmak isteyen herkes 2.Risk taşıyanlar Kronik KC hastalığı Pıhtılaşma faktörü kullananlar Erkek-erkek ilişkisi olanlar Madde bağımlıları HAV çalışan laboratuvar personeli 3. Endemik bölgeye seyahat edenler 4. Göçmenler ile sıkı temasta olanlar 5. Temas sonrası profilaksi 40 yas 2 hafta içinde HAV teması Hep A asisi >40 yas 2 hafta içinde HAV teması IG Asi:2 doz, 0, aylarda. Daha önce ciddi alerjik reaksiyon (anafilaksi) Lokal belirtiler

26 Hepatit B aşısı İçerik Endikasyon saflaştırılmış yüzey antijeni, rekombinant (EngerixB, recombivax HB) IM 1.HBV infeksiyonundan korunmak isteyen herkes 2.Cinsel yolla bulaş riski taşıyanlar Partneri HBV, Çoklu partner, CYBH olanlar 3. Perkutan/mukozal temas riski olanlar 4. Kronik KC hastaları 5. KBY, hemodiyaliz hastaları 6. HIV hastaları 0,1,6. aylarda 3 doz. 0,1,2,12. ay (engerix) 4 doz Kontrendikasyon Uyarılar Daha önce ciddi alerjik reaksiyon (anafilaksi) Lokal belirtiler

27

28 DM ve aşılama

29 Toplum kaynaklı enfeksiyonlarda ARTIŞ TipII DM kontrol 8 YIL Antibiyotik kullanımı Hastanede tedavi edilen enfeksiyon sıklığı Hastanede tedavi enfeksiyonlar (arr=1.49;95%ci, ) Rates of Community-based Antibiotic Prescriptions and Hospital-treated Infections in Individuals With and Without Type 2 Diabetes: A Danish Nationwide Cohort Study, Clin Infect Dis. 2016

30 Pnömoni-DM ilişkisi Diyabet pnömoni için risk faktörüdür. RR 1,26-1,75 1. Kornum JB. Diabetes Care 2008, 2. Shah BR. Diabetes Care 2003, 3. Jackson ML. Clin Infect Dis O'Meara ES. Geriatr Soc 2005, 5. Muller LM. Infect Dis 2005, 6. Benfield T. Diabetologia 2007 Pnömoni nedeniyle hastaneye yatış oranı daha fazla Danimarka da arasında pnömoni atağı ile hospitalize edilen olgu Hastalar RR Genel diyabet 1.26 Tip 1 diyabet 4.43 Tip 2 diyabet 1.23 Diyabet yaşı >10 yıl 1.37 A1c >%9 olanlar Kornum et al. Diabetes Care 31: , 2008

31 Pnömoni-DM ilişkisi Yatış süresi daha UZUN Tum yaş gruplarında + 0,8-1 gün yaş arasında + 2,5 gün Martins M. BNJ Open Diabetes Resarch, 2015 Mortalite daha YÜKSEK Seshasai SR. Diabetes Mellitus, Fasting Glucose, and Risk of Cause-Specific Death. N Engl J Med 2011

32 Pnömokokal hastalık Artıyor! Diyabetlilerde TKP riski 1,4 Pnömokokal pnömoni riski 2,3 Invazif pnömokokal hastalik riski 4-4,6 KAT ARTIYOR Diyabet, en fazla <64 yaş, özellikle de 40 yaş olan bireylerde TKP ve IPH riskini artırır. 40 yaş bireylerde pnömoniye bağlı olarak hastaneye yatma riski 3 kat daha fazladır. Torres A, et al. Thorax 2015;70:

33 Olgu/100,000 kişi Kronik Hastalıklar Pnömokok Aşısı Adaylarıdır Sağlıklı Erişkinlerde ( 50 yaş) İnvazif Pnömokok Hastalığının Kronik Hastalıkları Olan Erişkinlere Kıyasla Yaşa Özel İnsidansı, Amerika Birleşik Devletleri, Sağlıklı Kronik kalp hastalığı Diyabet Kronik akciğer hastalığı Yaş (yıl) IPD = invazif pnömokok hastalığı, bakteremi eşliğinde olduğunda menenjit, bakteriyemi ve pnömoni içerir.. Kyaw M et al. J Infect Dis. 2005;192(3):

34 Diyabet Influenza komplikasyonlarını Arttırıyor! Influenza, Pnömokok ile birlikte en önemli ASYE etkeni Grip epidemilerinde DM hastalarında hastaneye yatış 6 KAT, influenza veya pnömoni komplikasyonlarından ölüm 3 KAT daha fazladır. Peleg AY. Common infections in diabetes: pathogenesis, management and rela- tionship to glycaemic control. Diabetes Metab Res Rev 2007; 23: Influenza nedeniyle hospitalize edilen hastalarda DM en sık komorbid hst. biri % Rodriǵuez-Valero M. Difference between early clinical features of swine origin A H1N1 influenza confirmed and not confirmed infection in Mexico J Infect Dev Ctries Jain S. Hospitalized patients with 2009 H1N1 influenza in the United States, April-June N Engl J Med 2009

35 Influenza ve S. pneumoniae kardeşliği Fatal olguların %22 si bakteriyemik %45 inde etken Streptococcus pneumoniae Bacterial coinfections in lung tissue specimens from fatal cases of 2009 pandemic influenza A (H1N1) - United States, May-August CDC.MMWR Morb Mortal Wkly Rep Oct 2;58(38):

36 Sağlık Bakanlığı diyabet hastalarında pnömokok ve influenza aşılarını öneriyor¹ Her yıl influenza aşısı Pnömokok aşısı yaş PPSV23 65 PCV 13 en az 1 yıl sonra PPSV23 Önceden konjuge aşı yapıldıysa polisakkarit aşı için gereken süre Önceden polisakkarit aşı yapıldıysa konjuge aşı için gereken süre yaş arasında 65 yaş yaş arasında 65 yaş 8 hafta 1 yıl 1 yıl 1 yıl T.C. Sağlık Bakanlığı, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Risk Grubu Aşılamaları. Ankara: 17 June 2016, No.:

37 Ülkemizde DM hastalarında aşılanma oranı DÜŞÜK Does education effect the rates of prophylactic vaccination in elderly diabetics? Altay M, Ateş I, Altay FA, Kaplan M, Akça Ö, Özkara A Diabetes research and clinical practice 120 (2016) <65 (n=373) 65 (n=206) Pnömokok 4 (1,1) 4 (1,9) Influenza 37 (9,9) 33 (16) Hepatit B 3 (0,8) 0

38 Ülkemizde DM hastalarında aşılanma oranı Eğitimle Artırılabilir Does education effect the rates of prophylactic vaccination in elderly diabetics? Altay M, Ateş I, Altay FA, Kaplan M, Akça Ö, Özkara A Diabetes research and clinical practice 120 (2016)

39 İnfluenza yükü 0.5-1/1000 ÖLÜM TÜM HOSPİTALİZASYONLARIN: %55-70 ÖLÜMLERİN :%71-85 >65 YAŞ 18-49YAŞ KOMORBİDİTESİZ 5 MİLYON HASTALIK/YIL 2-4 MİLYON/POLİKLİNİK HOSPİTALİZASYON

40 65 Yaş aşı

41 CDC. Estimated Influenza Illnesses, Medical Visits, Hospitalizations, and Deaths Averted by Vaccination in the United States İnfluenza aşısı koruyucu mu?? Ölüm: Hastaneye yatış: Olgu:

42 CDC. Estimated Influenza Illnesses, Medical Visits, Hospitalizations, and Deaths Averted by Vaccination in the United States Influenza aşısı koruyucu mu? Aşı kapsayıcılığı %32-69 Aşı etkinliği %24-57 RAĞMEN

43 Influenza aşısı koruyucu mu? CDC. Estimated Influenza Illnesses, Medical Visits, Hospitalizations, and Deaths Averted by Vaccination in the United States. 2017

44 CDC. Estimated Influenza Illnesses, Medical Visits, Hospitalizations, and Deaths Averted by Vaccination in the United States İnfluenza aşısı koruyucu mu? Pnömoni influenza Pnomoni kardiyovaskuler nedenli Mortalite Engellendi

45 Kronik böbrek yetmezligi %15,7

46 Kronik böbrek yetmezliğinde Enfeksiyon Enfeksiyon ikinci en sık mortalite nedenidir U.S.Renal Data System. USRDS 2012 annual report Naqvi MJ. Kidney Dis 2006 KBY hst.da pnömoni ve sepsis nedeniyle hospitalizasyon daha yüksek HEMO study: 1846 Hasta ortalama 2.8 yıl izleniyor, 1698 enfeksiyonla ilişkili yatış (yıllık enfeksiyon hızı=%35) %35 sepsis, bakteriyemi, abse %23 vasküler giriş ile ilişkili %22 Solunum yolu enfeksiyonu %15 inde mortalite gelişti Allon M. J Am Soc Nephrol 2003 Tüm hst için ölümlerin birinci nedeni enfeksiyon (%23) Diyaliz hastalarında X Genel popülasyon yıllık mortalite Pnömoni ile 10 KAT Sepsis ile 100 KAT Sarnak MJ. Kidney Int 2000, Naqvi SB. Adv Chronic Kidney Dis 2006

47 Alt solunum yolu enfeksiyonlarında Mortalite YÜKSEK Kronik Diyaliz hastalarında Akciğer enfeksiyonlarına bağlı Mortalite genel popülasyona göre KAT daha YÜKSEK Sarnak MJ. Chest 2001, Guo H Liu. Nephrol Dial Transplant 2008 Son dönem BY olguları içerisinde pnömoni sonrası mortalite Takip eden 6 ayda 4,99; 5 yılda 2.12 kat fazla Guo H Liu. Nephrol Dial Transplant 2008 ASYE ilave olarak; KVS risk (RR) 3,02 (2,87-3,02) Dinits-Pensy M. Am J Kidney Dis 2005

48 İnfluenza KBY hemodiyaliz hastalarında morbidite ve mortaliteyi ARTIRIR KBY hastalarında mortalite daha yüksek Akut allograft rejeksiyona yol açabiliyor Transplantasyon bekleyen KBY ler için risk Soni R. Seminars in Dialysis 2013 Aşı ile daha az sıklıkta; Pnömoni influenza Akciğer yetmezliği Hastane ve YB yatış Mortalitede

49 Pnömokok Pnömokok + Influenza Pnömokok Pnömokok + Influenza Pnömokok ve influenza aşısı KORUYUCU Hemodiyaliz olgularında 2 retrospektif kohort çalışması yıl 1 yıl Hazard rate Hazard rate ,71 0,94 0,73 Bond TC. Am J Kidney Dis 2012 Gilbertson DT. Nephrol Dial Transplant 2011

50 KBY diyaliz hastalarında HBV enfeksiyonu prevalansı YÜKSEK Dialysis Outcomes and Practice Patterns Study Genel prevelans %3,3 İtalya %6,6 Türkiye Burdick RA. Kidney Int HBV enfeksiyonu %13,3 Okült HBV %2,7 Yakaryilmaz T. Ren Fail, 2006 HBV enfeksiyonu %2,5 Okult HBV %0,5 Dağlar D. Mikrobiyol Bul 2014

51 Sağlık Bakanlığı KBY hemodiyaliz hastalarında, HBV, pnömokok ve influenza aşılarını öneriyor¹ Her yıl influenza aşısı HBV (40 μg ) Pnömokok aşısı yaş PCV 13 8 hft. sonra PPSV23 65 PCV 13 en az 1 yıl sonra PPSV23 Önceden konjuge aşı yapıldıysa polisakkarit aşı için gereken süre Önceden polisakkarit aşı yapıldıysa konjuge aşı için gereken süre yaş arasında 65 yaş yaş arasında 65 yaş 8 hafta 1 yıl 1 yıl 1 yıl T.C. Sağlık Bakanlığı, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Risk Grubu Aşılamaları. Ankara: 17 June 2016, No.:

52 Risk Gruplarında Erişkin Aşılanma Oranları çok Düşüktür. Diabetik hastalarda pnömokok aşılanma oranları : % 0.1 İnfluenza aşılanma oranları % 9.1 KOAH hastalarında 3. basamak sağlık merkezlerinde pnömokok aşılanma oranları %10 15 influenza aşılanma oranları %14.9 Özsu S, U car E, Arslan Y, Maden E, Bilgi c H. The frequency of influenza and pneumococcal vaccination in COPD. Solunum 2011; 13:21-5. Erer OF, Karadeniz G, Gazibaba D, Urpek G, Yalnız E, Aktogu SO. Immunization in the chronic obstructive pulmonary disease: Can we have really done it? _Izmir Göğüs Hastanesi Dergisi 2013; 27: Turk _Iç Hastalıkları Uzmanlık Dernegi Genç Dahiliyeciler Grubu.Erişkin aşılama önerileri Available from: tr/main/renderfile?idd184

53 T.C. Sağlık Bakanlığı Risk Grubu Aşılama Duyurusu 2016 Hepatit A Hepatit B KKK Konjuge Pnömokok Suçiçeği Polisakkarit Meningokok Influenza Hib İPA

54

55 Risk Grubu Aşılamaları Pnömokok Aşıları Uygulama Şeması: 1. Altta Yatan Kronik Hastalığı Olan Bireylerde Pnömokok Aşılama Şeması: Konjuge pnömokok aşısı (KPA) ve polisakkarit pnömokok (PPA23) aşılaması açısından yüksek risk altındaki kişiler şunlardır: Kronik kalp hastalığı olan (özellikle siyanotik konjenital kalp hastalığı ve kardiyak yetmezlik); kronik akciğer hastalığı (astım hastaları dâhil), diabetes mellitus, BOS kaçağı, kohlear implant, orak hücreli anemi ve diğer hemoglobinopatiler, fonksiyonel ya da anatomik aspleni, HIV enfeksiyonu, kronik renal yetmezlik, nefrotik sendromu içeren immün sistemi baskılanmış kişiler, radyasyon terapisi ya da immunsupresif tedavi verilen hastalıklar, Hodgkin hastalığı ve malign kanserler lenfoma, lösemi, yaygın malignensi, solid organ transplantasyonu, konjenital ya da edinsel immun yetmezlikler, multiple miyelom, alkolizm, kronik karaciğer hastalığı olan kişilerdir. Referans: SB THSK Aşı İle Önlenebilir Hastalıklar Daire Başkanlığı tarihli / sayılı yazısı

56 Risk Grubu Aşılamaları: 1. Altta Yatan Kronik Hastalığı Olmayan Sağlıklı 65 Yaş ve Üzeri Kişiler için Pnömokok Aşılama Şeması: 65 yaş, öncesinde pnömokok aşısı uygulanmamış kişiler: KPA13 1 yıl sonra PPA23 65 yaş ve üzerinde PPA23 aşısı uygulanmış kişiler: 65 yaş, PPA23 aşısı 1 yıl sonra KPA13 65 yaş öncesinde bir veya daha fazla PPA23 uygulanmış kişiler: <65 yaş, PPA23 aşısı KPA13 PPA23 1 yıl sonra 1 yıl sonra 5 yıl sonra 65 yaş öncesinde KPA13 uygulanmış ancak hiç PPA23 uygulanmamış kişiler: KPA13 1 yıl sonra PPA23 65 yaş öncesinde KPA13 uygulanmış ve bir veya daha fazla doz PPA23 uygulanmış kişiler KPA13 1 yıl sonra ve PPA23 5 yıl sonra PPA23 PPA23

57 Pnömokok Aşılaması 65 yaş ve yaş risk grubunda olanlar için süre aralıkları: 65 yaş: Önce KPA13, 1 yıl sonra PPA yaş arasında: Önce KPA13, 8 hafta sonra PPA23 Önce KPA13 olduysa en erken 8 hafta sonra PPA23 yapılabilir Daha önce PPA23 olduysa 1 yıl sonra KPA13 yapılabilir PPA23 aşının 2. dozu 5 yıl sonra olmalıdır

58 HALO Sağlık Durumu (Health Factors) Yaş (Age) Yaşam Tarzı (Lifestyle Factors) Meslek (Occupational factors) Aşı Gebelik Kronik Hastalık İmmünsüprese CYBH öykü Aspleni Kohlear implnat Organ transplant BOS kaçağı Alkolizm Erkek-erkek ilişki Çoklu partner Madde kullanımı Uluslararası seyahat Sıkı göçmen teması Sigara kullanımı Üniversite öğr. Sağlık çalışanı Labaratuvar çalışanı Salgın bölgesi çalışmak Kurumsal ikamet HepA + Her yaş HepB Her yaş Hib + + HPV + K:26 yaşına E:22 yaş + IPV + İnfluenza Men- ACWY Tüm yetişkinler /yıl Men-B aşılanmak isteyen MMR? KPS >65 yaş PPV >65 yaş + Tdap Varisella Tüm yetişkinlere 1 doz, gebeler her gebelikte Tdap 59 yaşına kadar, bağışıklık kanıtı olmayan gebe olmayan tüm yetişkinler 2 doz seriyi tamamlamalı VZV >60