WEİL-FELİX TESTİ NEDİR NASIL YAPILIR? Weil Felix testi Riketsiyozların tanısında kullanılır.

Transkript

1 WEİL FELİX TESTİ WEİL-FELİX TESTİ NEDİR NASIL YAPILIR? Weil Felix testi Riketsiyozların tanısında kullanılır. Riketsiyöz tanısında çapraz reaksiyondan faydalanılır bu nedenle riketsiyaların çapraz reaksiyon verdikleri Proteus OX2, Proteus OX19, Proteus OXK suşlarının antijenleri tanıda kullanılır. TESTİN YAPILIŞI Tüm antijenler için ayrı sıralar halinde 8 er tüp üzeri işaretlenerek dizilir. Birinci tüpe 1,9 ml fizyolojik tuzlu su (FTS) diğer tüplere de herbirine 1,0 ml FTS pipetlenir. Birinci tüpe 0,1 ml hasta serumu konur. Birinci tüpteki sıvı pipet ile iyice karıştırıldıktan sonra, birinci tüpten ikinci tüpe 1 ml aktarılır ve karıştırılır. İkinci tüpten de üçüncü tüpe 1 ml aktarılır diğer tüplere devam edilir. Yedinci tüpten 1 ml atılır. Sekizinci tüp kontrol olduğundan serum konmaz. Böylece birinci tüpten itibaren 1/20, 1/40, 1/80, 1/160, 1/320, 1/640, 1/1280 sulandırımlar elde edilir. Antijen içeren şişe iyice çalkalandıktan sonra her tüpe bir damla damlatılır. 50 o C de 4 saat inkübe edilir. İnkübasyon için benmari kullanılabilir. Su seviyesinin tüp içeriğinin 2/3 ünü geçmesine dikkat edilmelidir. İnkübasyon süresi sonunda tüpler agglütinasyon yönünden incelenir. Kontrol tüplerinde agglütinasyon olmaması gerekir Aglütinasyon varsa bu spontan aglütinasyon olarad değerlendirilir ve deney geçersiz olur.

2 Agglütinasyon dereceleri 1+ den 4 + e kadar derecelendirilir. 2 + bulunan son sulandırım geçerli titre olarak kabul edilir. V. E RİKETSİYAL ENSEFALİTLER Nörolojik tutulumla seyreden diğer bir sistemik enfeksiyon hastalığıda riketsiyozlardır. Epidemik tifus ( rickettsia prowazekii ), murine tifus ( Rickettsia mooseri ), çalılık ateşi ( rickettsia tsutsugamushi ), kayalık dağlar lekeli humması ( Rickettsia rickettsii ) enfeksiyonlarının seyri sırasında nörolojik bulgulara sıklıkla rastlanır. Riketsiyal enfeksiyonlar sırasında damar endotelinde şişme ve trombüs gelişimi glial skarlarla sonuçlanır. Bu nedenle riketsiyal enfeksiyonların seyri sırasında ağır ensefalitler, epileptik ataklar, ve fokal nörolojik bulgular ortaya çıkabilir. Tanı serumda antikor varlığı veya Weil Feliks testiyle konur. Tedavide kloramfenikol veya tetrasiklin kullanılır, serebral ödem şiddetliyse kortizon verilebilir. Q ATEŞİ ENSEFALİTİ: Etken Coksiella burnetti dir enfekte hayvanlarla temas veya inhalasyonla bulaşır. 20 günlük inkübasyon dönemini takiben ateş, myalji, başağrısıyla seyreden hastalık tablosu başlar. Akut dönemde döküntü yoktur ileri dönemde lökositoklastik angiitis ve buna bağlı makulopapuler döküntüler belirir. Akut dönemi takiben hastalık iyileşebilir veya kronikleşir. Kronik Q ateşinde patojen tüm sistemlere yayılır, pnömoni, hepatit ve endokardit yapar. Sistemik tutuluma genellikle nörolojik

3 tutulumda eşlik eder. Q ateşine bağlı nörolojik tutulum aseptik menenjit, meningoensefalit, kafaçiftleri felçleri, geçici iskemik ataklar, manik psikotik ataklar, ekstrapiramidal bulgular, motor ve sensoryel nöropatiler şeklinde görülebilir. Hastaların %85 inde karaciğer fonksiyon testleri bozuktur, lökositoz yoktur. Meningoensefalit varsa BOS da lenfositer pleositoz, protein artışı görülür. EEG de diffüz ensefalitik pattern görülür, BT ve MR normaldir. Hastalık genellikle tedavisiz sekel bırakmadan iyileşir. Tedavide tetrasiklin veya kloramfenikol 2 hafta kullanılır. İYONİZE KALSİYUM Serbest Kalsiyum; Calcium ionized; Free Calcium; Free Ca++; İyonize kalsiyum kanda proteinlere bağlanmadan serbestçe dolaşan kalsiyum miktarıdır. Kan kalsiyumu hem proteinlere bağlı hem de serbest olarak dolaşır. Bunların toplamına total kalsiyum denir ayrı bir testtir. Tüm hücreler düzgün çalışabilmek için kalsiyuma ihtiyaç duyarlar. Kemiklerin, dişlerin sağlam olması, kalbin çalışması, kasların kasılması, sinirlerin sinyal iletebilmesi kanın pıhtılaşması kalsiyum sayesinde gerçekleşir. İyonize kalsiyum ne için bakılır? Paratiroit hastalıkları, böbrek hastalıklarının teşhisinde serbest kalsiyum miktarına bakılır. İyonize Kalsiyum için normal değerler: Çocuk: 4,4 6,0 mg/dl Erişkin: 4,4-5,3 mg/dl dir.

4 İyonize kalsiyum miktarını arttıran sebepler: Hiperparatiroidi, Hareketsizlik, Süt alkali sendromu, Multipl Myelom, Paget hastalığı, Sarkoidoz, Tiazid diüretikler, Tümörler, Fazla Vitamin D alımı. Serbest kalsiyum miktarını düşüren sebepler: Hipoparatiroidi, Malabsorbsyon, Osteomalazi, Pankreatit, Böbrek yetmezliği, Riketsiya, Vitamin D eksikliği. Referanslar: 1. Bringhurst FR, Demay MB, Kronenberg HM. Hormones and disorders of mineral metabolism. In: Goldman L, Ausiello D, eds. Cecil Medicine. 23rd ed. Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier; 2007:chap Wysolmerski JJ, Insogna KL. The parathyroid glands, hypercalcemia, and hypocalcemia. In: Goldman L, Ausiello D, eds. Cecil Medicine. 23rd ed. Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier; 2007:chap 266

5 AMİNOASİTÜRİ İdrarda Aminoasit; İdrarda anormal miktarda aminoasit bulunmasıdır. Aminoasitler proteinlerin yapı taşlarıdır. Birçok aminoasit çeşidi vardır. İdrarda anormal miktarda aminoasit bulunması metabolik hastalıkları gösterir. Metabolik hastalıkların erken teşhisi ve tedavisi zeka geriliği ve gelişme bozukluklarını önleyebilir. İdrarda aminoasit laboratuvar testi bu hastalıkların erken teşhisinde kullanılır. Aminoasidüri idrarda çalışılan bir testtir. İdrarda Aminoasit için normal değerler: Her bir aminoasit için normal değerler: mikromol / dl olarak verilmiştir. Alanine Çocuk: Erişkin: Alpha-aminoadipic acid Çocuk: Erişkin: Alpha-amino-N-butyric acid Çocuk: 7 25 Erişkin: 0 28 Arginine Çocuk: Erişkin: Asparagine Çocuk: Erişkin: Aspartik asit Çocuk: Erişkin: Beta-alanine

6 Çocuk: 0 42 Erişkin: 0 93 Beta-amino-isobutyric acid Çocuk: Erişkin: Carnosine Çocuk: Erişkin: Citrulline Çocuk: 0 13 Erişkin: 0 11 Cystine Çocuk: Erişkin: Glutamic acid Çocuk: Erişkin: Glutamine Çocuk: Erişkin: 300 1,040 Glycine Çocuk: Erişkin: 750 2,400 Histidine Çocuk: Erişkin: 500 1,500 Hydroxyproline Çocuk: ölçülemez Erişkin: ölçülemez Isoleucine Çocuk: 3 15 Erişkin: 4 23 Leucine Çocuk: 9 23 Erişkin: Lysine Çocuk:

7 Erişkin: Methionine Çocuk: 7 20 Erişkin: methylhistidine Çocuk: Erişkin: methylhistidine Çocuk: Erişkin: Ornithine Çocuk: 3 16 Erişkin: 5 70 Phenylalanine Çocuk: Erişkin: Phosphoserine Çocuk: Erişkin: Phosphoethanolamine Çocuk: Erişkin: Proline Çocuk: ölçülemez Erişkin: ölçülemez Serine Çocuk: Erişkin: Taurine Çocuk: Erişkin: 267 1,290 Threonine Çocuk: Erişkin: Tyrosine Çocuk: Erişkin:

8 Valine Çocuk: Erişkin: İdrarda aminoasitleri arttıran sebepler: Alkaptonüri, Canavan hastalığı, Sistationinüri, Sistinozis, Fruktoz intoleransı, Galaktozemi, Hartnup hastalığı, Homosistinüri, Hiperamonemi, Hiperparatiroidi, Metilmalonik asidüri, Multipl myelom, Ornitin transkarbamilaz eksikliği, Osteomalazi, Propionik asidemi, Riketsiya, Maple Şurup idrar hastalığı, Tirozinemi tip I, Tirozinemi tip II, Viral hepatitler, Wilson hastalığı, İdrarın uygun şartlarda toplanması doğru sonuç için çok önemlidir. Test 6 haftadan küçük bebeklere yapılamaz. Doğru sonuç için çocuğun son 48 saat içinde proteinli gıda alması gerekir. Test kromatografi yöntemiyle çalışılır. Aminoasidüri tespit edilmiş çocukların erken tedavisi zeka geriliğini önler.