MALTA ÜLKE BÜLTENĠ GENEL BĠLGĠ. Ağustos Resmi adı: Malta Cumhuriyeti Yönetim Ģekli: Parlamenter Cumhuriyet

Transkript

1 MALTA ÜLKE BÜLTENĠ Ağustos 2011 GENEL BĠLGĠ Resmi adı: Malta Cumhuriyeti Yönetim Ģekli: Parlamenter Cumhuriyet BaĢkent: Valletta CumhurbaĢkanı: George Abala BaĢbakan: Lawrence Gonzi Diğer Ģehirler: Marfa, Harmun, Gzira, Zabbar Yüzölçümü: 316 km 2 Nüfus: (2010) Etnik yapı: Maltalı (% 95.3), Ġngiliz (% 1.6), Diğer (3%3.1) Resmi dil Maltaca, Ġngilizce Para birimi: Euro Saat dilimi: GMT+1 1

2 Malta Ekonomisi Makroekonomik Performans MAKROEKONOMĠK VERĠLER GÖSTERGELER GSYĠH (miyon Euro) 5.069, , , , ,8 GSYĠH (büyüme, %) Enflasyon(TÜFE, ort., %) Ġhracat (milyon ) 1,656.6 Ġthalat (milyon ) 3,066.2 Ġhracat Partnerleri : Almanya %13.3, Singapur %12.5, Fransa %11.4, ABD %9.4, Hong Kong %6.5, BirleĢik Krallık %5.9, Italya %4.8 (2009) Ġthalat Partnerleri: Italya %24.4, BirleĢik Krallık %11.7, Almanya %9.3, Fransa %7.6, Çin %4.2, Singapur %4.11, Ġsviçre %4.05 (2009) Malta, kısıtlı temiz su kaynakları sebebiyle gıda ihtiyacının ancak %20 sini üretebilmektedir. Enerji ihtiyacının ise tamamına yakınını ithal etmektedir. Ülkede iģsizlik sorunu yok denecek kadar azdır ve enflasyon oranı düģüktür. Turizm baģta olmak üzere dıģ ticaret ve üretim (elektronik ve ilaç) gelir kaynakları arasındadır. BaĢlıca Sektörler Turizm Son zamanlarda yaģanan yapısal zorluklara rağmen turizm sektörü Malta ekonomisinin en önemli sektörü olmaya devam etmektedir. Yapısal sorunlar fiyat ve kalite unsurlarını içermektedir. Ayrıca, Malta da konumlandırılmıģ az sayıdaki büyük boy tur operatörüne bağımlılık ve özellikle Akdeniz ülkelerin tarafından artan rekabet turizm sektöründe yaģanan baģlıca sorunlar arasındadır. Yüksek havalimanı vergileri düģük maliyetli havayollarının Malta da faaliyet göstermesini engellemektedir. Malta yı 2009 senesinde toplam 1,182,490 turist ziyaret etmiģtir. Malta son dönemde sağlık turizmi alanında da öne çıkmaktadır. Denizcilik Malta da denizcillik yüzyıllardır süren bir gelenektir. Akdeniz deki stratejik konumu, doğal limanları ve halkın denizcilik alanındaki bilgi ve yeteneğiyle Malta, uluslararası denizcilik hizmeti veren bir merkeze dönüģmüģtür. Malta gemicilik alanındaki bu tecrübesini, malta bayrağı ile pekiģtirerek, denizcilere çeģitli avantajlar sunmaktadır. 2

3 Malta bayraklı gemiler sayesinde ülke dünyanın 6. en büyük filosuna sahiptir. Malta bayrağının avantajlarının baģında gemi kaydında düģük maliyet ve vergi muafiyeti gelmektedir. Deniz Ticaret Kanunu vergi imtyiyaz hükümleri uyarınca, Malta bayraklı gemiler vergi muafiyetinden yararlanabilir. Ayrıca gemi mürettebatının uyruğu konusunda hiç bir kısıtlama bulunmadığı gibi gemi sahibi firmanın ortaklık paylarında ve gemilerin ticari faaliyetlerinde hiç bir kısıtlama yapılmamaktadır. Tarım ve Balıkçılık Tarım ülke GSYĠH sının %2.8 ini oluģturmaktadır. Tarlaların çoğu küçük ölçekli ve özel tarım alanlarıdır. Ürünlerin büyük bir bölümü iç tüketim içindir. Patates, karnıbahar, üzüm, buğday, arpa, domates, turunçgil ve yeģil biber üretilen baģlıca ürünlerdir. Tipik bir Akdeniz balıkçılığına (el ile balık yakalama) mevcuttur. Ekonomiye katkısının yanı sıra sosyo-kültürel bir öneme sahiptir. Birçok balıkçı geçimini pahallı nadir balıkların satıģından sağlamaktadır. Ülkede balık restaurantları ve deniz ürünleri son derece önemli olduğundan ürünlerdeki çeģitliliği ayrıca ülke turizmini de etkilemektedir yılı istatistiklerine göre, kılıçbalığı 237 ton, dorado 332 ton, orkinoz 185 ton üretilmiģtir. Deniz ürünleri endüstrisi ülkede 1980 yıllarında baģlamıģ, 1990 yıllarına gelindiğinde üretim yılda yaklaģık 2000 tona ulaģmıģtır. Kültür balıkçılığından elde edilen ürünlerin neredeyse tümü Avrupa ve Asya pazarlarına ihraç edilmektedir. Bankacılık Bank of Valletta ve HSBC Bank Malta ülkenin en büyük ve en eski 2 bankasıdır. Ülkede ayrıca yabancı offshore bankacılık hizmetleri mevcuttur de yayımlanan kanun gereği Malta Merkez Bankası ülkede para politikalarının üretimi ve uygulanmasının yanı sıra finansal sistemin teģviki ve yürütülmesinden sorumludur. Malta hükümeti 1 Haziran 2008 tarihinde Euro yu ülkenin resmi para birimi olarak belirlemiģtir. Türkiye-Malta Ticari ve Ekonomik ĠliĢkileri Ticari ve Ekonomik Nitelikli AnlaĢmalar AnlaĢma Kaynak: Dış Ticaret Müsteşarlığı Ġmza Tarihi Ekonomik ve Teknik ĠĢbirliği AnlaĢmasını Hedefleyen Mutabakat Zaptı Turizm Alanında ĠĢbirliği AnlaĢması Eğitim, Kültür ve Bilimsel ĠĢbirliği AnlaĢması Yatırımların KarĢılıklı TeĢviki ve Korunması AnlaĢması Türkiye ile Malta arasında Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi AnlaĢması 30 Mayıs 1997 tarihinde parafe edilmiģtir. 3

4 Ticari ĠliĢkiler Türkiye-Malta DıĢ Ticareti (Bin Dolar) YILLAR ĠHRACAT ĠTHALAT X/M DENGE HACĠM ,867 39, , , ,934 9, ,811 72, ,505 28, , , ,990 72, , , ,543 72, , , ,338 46, , , ,760 20, , , ,669 98, , , , , ,382 1,124, , ,163 4,91 528, , , , , , * 268,434 70, , , * 644, , , ,935 Kaynak: TÜİK *Ocak-Haziran Ayları 2010 yılında Almanya ya gerçekleģen ihracat 2009 yılı ihracatı olan 9,7 milyon dolardan yüzde 5'lik bir artıģla 10,3 milyon dolara çıkmıģtır. Aynı dönemde ithalat 14 milyon dolardan 15,3 milyon dolara yüzde 9 oranında artmıģtır yılındaki toplam ticaret hacmi ise yüzde 8 oranında artmıģtır yılının ilk 4 ayında ticaret hacmi bir önceki yılın aynı dönemine oranla %169 artmıģtır. MALTA NIN DIġ TĠCARETĠNDE BAġLICA ÜRÜN VE ÜLKELER (2009) BaĢlıca Pazarlar: Singapur %13, Almanya %12,, Fransa %12, ABD %10, Ġngiltere %6, Libya %5, Türkiye %4 BaĢlıca Tedarikçiler: Ġtalya %25, Ġngiltere %11, Almanya %9, Fransa %8, Çin %5, Singapur %4, Türkiye %18 BaĢlıca Ġhraç Ürün/Ürün Grubu: Makine ve ulaģım araçları %48, muhtelif mamul ürünler %11, kimyasallar %7, yarı mamul mallar %4 BaĢlıca Ġthal Ürün/Ürün Grubu: Makine ve ulaģım araçları %38,mineral yakıtlar ve yağlar %12, muhtelif mamul ürünler %11, gıda %10 Kaynak: T.C. Dış Ticaret Müsteşarlığı 4

5 ĠHRACAT ÜRÜN ADI 2010 ($) Diğer ulaģım araçları TaĢkömürü katranı ve ham petrolden ürünler Elektrikli makine ve cihazlar BaĢka yerde sınıflandırılmamıģ diğer eģyalar ve para Demir ve çelik ÇeĢitli mamul eģya Metallerden nihai ürünler Vitaminler, hormonlar, alkoloidler, antibiyotikler, ilaçlar, tıbbi eģya Metal dıģı mineral mamuller Mobilyalar LĠSTE TOPLAMI GENEL TOPLAM Kaynak: T.C. Dış Ticaret Müsteşarlığı ĠTHALAT ÜRÜN ADI 2010/ ($) TaĢkömürü katranı ve ham petrolden ürünler Metal cevherleri, kırıntı, döküntü, hurdaları Elektrikli makine ve cihazlar Diğer ulaģım araçları Tekstil elyafı ve mamulleri Vitaminler, hormonlar, alkoloidler, antibiyotikler, ilaçlar, tıbbi eģya Organik kimyasal ürünler Mesleki, ilmi cihazlar, kontrol alet ve cihazları ÇeĢitli mamul eģya Kauçuk ve mamulleri LĠSTE TOPLAMI GENEL TOPLAM

6 Kaynak: T.C. Dış Ticaret Müsteşarlığı Türk Firmalarının Yatırımları ABB Elektrik Sanayii A.ġ. ve MONOSAN - MONOFAZE Elektrik Motorları Sanayii Malta da iģ yapan Türk ġirketleridir. YURTĠÇĠNDE YERLEġĠK KĠġĠLERĠN YURTDIġINDAKĠ DOĞRUDAN YATIRIMLARININ ÜLKELERE GÖRE DAĞILIMI (Milyon ABD Doları) AVRUPA Malta TOPLAM DÜNYA Kaynak:T.C. Merkez Bankası Türkiye deki BaĢlıca Malta Sermayeli Yatırımlar tarihi itibariyle Türkiye de Malta sermayeli 37 firma faaliyet göstermektedir. FIRMA Merkez Ġli Sektör ELECTRA TERMO SĠSTEMLERĠ SAN. VE TĠC. LTD. ġtġ. B.Y.S. ELEKTRĠKLĠ TEÇHĠZAT ĠMALATI BOĞAZĠÇĠ HOLD.A.ġ. BAġKA YERDE SINIFLANDIRILMAMIġ DĠĞER MALĠ ARACI KURULUġLARIN FAALĠYETLERĠ DĠGĠGRAPHĠCS DIġ TĠC.LTD.ġTĠ. BĠLGĠSAYARLARLA ĠLGĠLĠ DĠĞER FAALĠYETLER SUNRISE YALIKAVAK ĠNġ.TURĠZM ĠTH.ĠHR. VE TĠC. LTD. ġtġ. MUĞLA BĠNA ĠNġAATINDAKĠ TAMAMLAYICI FAALĠYETLER KARDEġLER DENĠZCĠLĠK VE TĠC.A.ġ. DENĠZ VE KIYI TAġIMACILIĞI CHEM-IST SHIPPING LTD.MERK.MALTA ĠST.ġUBESĠ DENĠZ VE KIYI TAġIMACILIĞI ETC DENĠZCĠLĠK VE TĠC. LTD.ġTĠ. DENĠZ VE KIYI TAġIMACILIĞI PALMALĠ HOLDĠNG COMP.LTD.MERK.MALTA TÜRK.ĠST.ġUBESĠ DĠĞER ULAġTIRMA ACENTELERĠNĠN HĠZMETLERĠ KAPTAN DENĠZCĠLĠK NAK.DIġ TĠC.LTD.ġTĠ. DĠĞER ULAġTIRMA ACENTELERĠNĠN HĠZMETLERĠ VASSILEV MARITIME NAKL.VE DĠĞER ULAġTIRMA DIġ TĠC.LTD.ġTĠ. INTER FOODS SERVICES GIDA SAN. VE TĠC.A.ġ. PALMED SAĞLIK HĠZM.TĠC.LTD.ġTĠ. HASTANE HĠZMETLERĠ ACENTELERĠNĠN HĠZMETLERĠ GIDA, ĠÇECEK VE TÜTÜN TOPTAN TĠCARETĠ 6

7 GREENPEACE AKDENĠZ BASIM VE TAN.HĠZM.LTD.ġTĠ. BOĞAZĠÇĠ GAYRĠMENKUL TĠCARET A.ġ. GEMĠ KURTARMA DENĠZCĠLĠK VE TURĠZM A.ġ. TEKTUR TURĠZM A.ġ. CAMELOT AIR TRAVEL TURĠZM VE TĠC.A.ġ. TOWNS WADEY INTERIORS ĠNġ.TAAH.DAN. VE TĠC.LTD.ġTĠ. KĠTAP, BROġÜR, MÜZĠK KĠTAPLARI VE DĠĞER YAYINLARIN YAYIMI MENKUL KIYMETLERLE ĠLGĠLĠ FAALĠYETLER OTELLER, MOTELLER, PANSĠYONLAR, KAMPLAR VE DĠĞER KONAKLAMA YERLERĠ OTELLER, MOTELLER, PANSĠYONLAR, KAMPLAR VE DĠĞER KONAKLAMA YERLERĠ TARĠFELĠ HAVAYOLU TAġIMACILIĞI YENĠ VEYA ĠLAVE BĠNA ĠNġAATI; BĠNA DIġI ĠNġAAT FAALĠYETLERĠ Kaynak: T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı Türkiye ve Malta Arasındaki ĠĢbirliği Olanakları Gözde bir turizm merkezi olması dolayısıyla turizm, Malta nın sürekli geliģim gösteren en dinamik sektörlerinden biridir. Hem ülkenin turizm potansiyeli hem de yatırım ortamının geliģmiģliği düģünüldüğünde Türk yatırımcılarının bu alanda Malta ya yatırımlarına ağırlık verilebilir. Ayrıca, Malta da turist sayısının sürekli artıģ göstermesi altyapıya yönelik yatırımların sürekli devam etmesine neden olmaktadır. Otel, marina, liman tesisleri ve kumarhane inģaatları Türk inģaat malzemeleri ve yurtdıģı müteahhitlik sektörleri açısından bir potansiyel oluģturmaktadır. Turizm sektörüne ek olarak; Malta nın AB Uyum ve Yapısal Fonlarından aldığı ciddi miktardaki yardımlar ülkenin altyapı yatırımlarında kullanılacaktır. Uyum Fonunda alınan yardımın tümü ve Yapısal Fonlardan alınan yardımın bir kısmı çevre ve ulaģtırma projeleri gibi altyapı yatırımlarında kullanılacaktır. Bu bağlamda, Malta Türk inģaat ve müteahhitlik sektörleri için potansiyel arz etmektedir. Malta ekonomisinde çok önemli bir yere sahip bulunan bankacılık ve finans sektörü, Türk bankacılık sektörü için iģbirliği olanakları sunmaktadır. Fortisbank ve Garanti Bankası nın halihazırda Malta da birer Ģubeleri bulunmaktadır. Yatırım ortamı son derece geliģmiģ olan Malta, özellikle imalat sanayi yatırımları için özel teģvikler uygulamaktadır. Türk üreticileri, hem Türkiye ye hem de çevre pazarlara olan yakınlığı nedeniyle stratejik bir konuma sahip olan Malta nın bu elveriģli yatırım ortamından faydalanmalıdırlar. Gemicilik sektörü Türkiye ile Malta iģadamlarının iģbirliği yapabileceği bir diğer alandır. Ticaret rakamlarından da anlaģılacağı üzere Türkiye Malta ya bu alanda zaten önemli bir ihracat gerçekleģtirmektedir. Bu ihracatın daha da geliģtirilmesi üzerine yoğunlaģılmalıdır. Malta her yıl büyük oranda Amerikan Ģirketlerinden olmak üzere 25 bin ton buğday ithal etmektedir ve bir o kadar daha ithal etme potansiyeli vardır. Türk buğday üreticileri bu pazardan kendilerine pay almak için çaba göstermelidir. 7

8 Türk-Malta ĠĢ Konseyi KuruluĢ Yılı: 2007 Kısa Bilgi: 7 Eylül 2007 tarihinde Malta Ticaret ve GiriĢimcilik Odası ile imzalanan anlaģma ile DEĠK/ Türk-AB ĠĢ Konseyi çatısı altında kurulan ĠĢ Konseyi, Türkiye ile Malta arasında ticari ve sınai iģbirliğinin ve ortak yatırımların arttırılması, üçüncü ülkelerde Türk-Malta iģbirliği imkanlarının değerlendirilmesi, ticareti ve ortak giriģimleri kısıtlayıcı mevzuat ve uygulamaları tespit ederek, bunların kaldırılması veya iyileģtirilmesi yönünde ilgili mercilere önerilerde bulunulması ile Türkiye nin ve Türk ekonomisinin Malta da tanıtımına katkıda bulunulması amacıyla çalıģmalarını sürdürmektedir. 21 Eylül 2009 tarihinde yeni atanan T.C.Valetta Büyükelçisi Ethem Tokdemir ile çalıģma yemeği düzenlendi. Muhatap KuruluĢ: Malta Ticaret ve GiriĢimcilik Odası Türk Tarafı BaĢkanı: Halis A.Çakmak Firma ve Ünvanı: Camelot Turizm, Yönetim Kurulu BaĢkanı KarĢı Kanat BaĢkanı: Karmenu Vella Firma ve Ünvanı: 8