GÖKSU DELTASI (SİLİFKE) DOĞAL ALANLARINDA ANA HABİTAT TİPLERİNİN ARAŞTIRILMASI
|
|
- Turgay Yeşil
- 6 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 GÖKSU DELTASI (SİLİFKE) DOĞAL ALANLARINDA ANA HABİTAT TİPLERİNİN ARAŞTIRILMASI Main Habitat Types Investigation of Natural Ecosystems in The Göksu Delta (Silifke) Deniz KARAÖMERLİOĞLU Biyoloji Anabilim Dalı Atabay DÜZENLİ Biyoloji Anabilim Dalı ÖZET Bu çalışma ile Türkiye deki RAMSAR sulak alanlarının en önemlilerinden biri olan Göksu Deltası ÖÇKB doğal alanlarının ana habitatları araştırılmıştır. Yapılan araştırma sonucunda Göksu Deltası doğal alanları sucul, kumul ve tuzcul olmak üzere 3 ana habitat grubuna, bu ana habitat grupları da kendi içerisinde 12 alt gruba ayrılmıştır. Anahtar kelimeler: Göksu Deltası ÖÇKB, Habitat, Sucul habitat, Kumul habitat, Tuzcul habitat ABSTRACT In this study, the vegetation of natural area of Göksu Delta SEPA that is one of the most important RAMSAR wetland in Turkey is researched. Natural area of Göksu Delta are divided into 3 main habitat groups as aquatic, sand dune and halophytic. These main habitats are included 12 subgroups. Key words: Göksu Delta SEPA, Habitat, Aquatic habitat, Sand dune habitat, Halophytic habitat Giriş Deltalar, karasal ve sucul ekosistemler arasında geçişi sağlayan doğadaki en verimli ekosistemlerdir. Doğal olarak bu alanların niteliklerini iklim, jeomorfoloji ve su kaynakları gibi faktörler belirlemektedir. Buralardaki sulak alanlar sediment depolama, azot ve fosforu uzaklaştırma, inorganik besin elementlerini organik forma dönüştürme gibi birçok önemli işleve sahiptir (Uygun ve ark., 1994). Son zamanlarda eğitim, araştırma, balıkçılık, kuş gözleme, tekne gezintisi ve yürüyüş gibi birçok kültürel amaç için de artan bir şekilde kullanılmaktadır. Bu gibi kullanımlar doğrudan ya da dolaylı olarak deltaların doğallığını ve devamlılığını tehdit etmektedir. Ramsar listesinde yer alan araştırma alanı olan Göksu Deltası Özel Çevre Koruma Bölgesi, Orta Toroslar eteğinde bulunan İçel iline bağlı Silifke ilçesinin güneyinde Göksu Nehri'nin Silifke ve Taşucu arasında denize açıldığı bölgenin doğal alanlarını kapsamaktadır. Doktora tezi, PhD. Thesis 30
2 Göksu deltası Türkiye nin en önemli kumul alanlarından biri, halofit bitkilerin yaşam alanı ve kaplumbağalar için önemli üreme sahasıdır. Alandaki Akgöl ve Paradeniz gibi irili ufaklı birçok tuzlu ve tatlı göller, drenaj ve sulama kanalları su bitkilerinin önemli yaşam alanlarıdır. Göksu deltasında memeliler ve herpetofauna olması, önemli kuş alanı ve önemli bitki alanı olarak ilan edilmesi ayrıca deltanın önemli doğa alanı olarak koruma altına alınmasını da sağlamıştır. Materyal ve Metod Materyal Araştırma alanı, Göksu Deltası Özel Çevre Koruma Bölgesinin doğal alanlarını kapsamaktadır. Göksu Deltası halen devam eden jeomorfolojik bir değişim içerisindedir. Göksu nehrinin menderesler oluşturarak akması ve İncekum burnunun oluşması gibi olaylar kısa zamanda gözlenebilen jeomorfolojik olaylardır. Alanda bulunan jeolojik birimlerden en çok kil, kum ve çakıldan oluşmuş 4. zaman alüvyonları geniş yer kaplamaktadır. Kil içeriğinin arttığı yerler bataklık özelliği kazanmaktadır. Alandaki bu topraklar eğimin ve aşınımın az olduğu yerlerde derindir. Denize yakın kısımlarda ve çöküntü alanlarında nemlidirler. Bu da tuzluluğun ve alkaliliğin artmasına neden olmaktadır. Araştırma alanında genel ortalama yağış miktarı 636.4mm dir. Uzun yıllar ortalama sıcaklık değeri 19.1 C dir. Ortalama en düşük sıcaklıklar bütün yıl boyunca 5 C nin üzerindedir. Deltada güneybatı rüzgarları hakimdir ve özellikle batıdan esen siklonik Lodos ve Poyraz gibi sert rüzgarlar görülmektedir. Ayrıca deniz ve kara arasındaki sıcaklık farklarından dolayı meltemler de oluşmaktadır. Araştırma alanı Emberger metodu bulgularına göre Yarı Kurak Yumuşak Akdeniz Biyoiklimler bölgesinde yer almaktadır. Bu iklim tipi alanda çok sayıda bitkinin yaşamasına imkân vermektedir. Bu nedenle özellikle kumullar üzerinde Myrtus communis subsp. communis, Vitex agnus-castus, Polygonum equisetiforme, Ipomea stolonifera, Otanthus maritimus, Sporobulus pungens, maki ve frigana elemanlarından Sarcopoterium spinosum, Helianthemum stipulatum, Osyris alba, Satureja thymbra, Thymbra spicata var. spicata, daha fazla tuzluluk ve su ihtiyacı olan Zygophyllum album, Saccharum ravennae, Arthrocnemum spp.; Tamarix spp. gibi bitkiler ise yaz aylarına gelen kurak dönemleri atlatabilmek için taban suyunun yüksek olduğu kumul çukurlukları veya su basar alanlarda yayılış göstermektedirler. Araştırma alanında tarım, hayvancılık, balıkçılık, avlanma, turizm, rekreasyon, yerleşim, peyzaj özellikleri ve endüstri yönünden farklı kullanımlar mevcuttur. Bu kullanımlar doğal alanlar dışında kalan yerlerde yapıldığı gibi doğrudan doğal alanlar içerisinde de yapılmakta ve alanın doğal habitatlarına olumsuz etkileri görülmektedir. Metot İlk olarak bu güne kadar yapılmış çalışmalardan faydalanılarak araştırma alanının coğrafik konumu, jeoloji-jeomorfolojisi, toprak yapısı, hidrolojisi, iklimsel 31
3 özellikleri, yaşam ortamları ve kullanılma durumu ile ilgili bilgiler tespit edilmiş ve bunlara alandaki gözlemlerimiz ve çalışmalarımız eklenerek değerlendirilmiştir. Alanının bitkisel çeşitliliğini ve habitat tiplerini tespit etmek için yapılan arazi çalışmaları 2003, 2004 ve 2005 yıllarında her ay araziye çıkmak suretiyle 2-5 günlük süreler içerisinde yapılmıştır. Alandaki habitat tiplerini belirlemek için Avrupa Birliği habitat sınıflamalarından Corine Biotopes Manual (1991) ve NATURA2000 (2003) kriterlerinin ana karakterleri temel alınmıştır. Sonuçta alandaki habitatların genel anlamda üç ana gruba ve bu gruplarında alt gruplarına ayrılması sağlanmıştır. Habitatların aralarındaki benzerlikler veya farklılıklar yorumlanmıştır. Araştırma Bulguları Göksu deltası, bitki coğrafyası bakımından genel anlamda Holoarktik alem içinde, Tetis alt alemi, Akdeniz bölgesi ve Doğu Akdeniz alt bölgesi içerisinde yer almaktadır (Akman ve ark., 2005). Bunlardan Akdeniz bölgesinin orman yapısı çok iyi araştırılmış olmasına karşın kıyısal alanlardaki sucul, kumul ve tuzcul yaşam ortamları yeterince (detaylı) araştırılmamıştır. Ayrıca buraların kıyıya yakın olmaları nedeniyle antropojenik baskının çok olduğu ve çok fazla tahribatın görüldüğü yerlerdir. Bu durumda buraların habitatlarının çalışılmasını ve değerlendirilmesini zorlaştırmaktadır. Araştırma alanı, yükseklik bakımından 0-8m arasında değişkenlik göstermektedir. Batı ve doğu kıyıları deniz etkisine ve baskınına uğramaktadır. Kumul tepeleri oluşumunu denizden iç kısımlara doğru yapmakta ve yer yer sıralı tepeler halinde ardışık olarak kendilerini göstermektedir. Bu kumul tepeleri arasında yer yer tuzlu suyun hâkim olduğu çöküntü alanları bulunmaktadır. Alanın büyük bir kesimini kapsayan tuzcul sahalar ise tuzlu su baskını ve suyun kalma süresine göre farklılıklar gösterir. Alanda tuzcul sahaların yanı sıra tatlı ve acı suların da hakim olduğu sahalar vardır. Tüm bu oluşumlar alanda değişik habitatların varlığını sağlamıştır. Göksu deltası doğal alanları yapılan araştırmalar sonucunda (1) Sucul habitatlar, (2) Kumul habitatlar ve (3) Tuzcul habitatlar olmak üzere 3 büyük gruba ayrılmıştır. Araştırma alanında tespit edilen başlıca ana habitat tipleri ve içlerindeki alt grupları şöyledir: 1. Sucul Habitatlar Bu habitatlar tatlı, tuzlu, acı, su içi, su kenarı, su derinliği ve de durgun ve akarsu oluşlarına göre farklılık göstermektedir. Ayrıca farklı mevsimlerde ya da dönemlerde (çeltik sulama ve drene zamanı, vb.) özellikle göllerin tuzlu olanlarının tatlı, tatlı olanlarının tuzlu su baskınına maruz kalıp suların kimyasal özelliklerini değiştirmesi de buraların vejetasyon yapılarını etkilemektedir. Tüm bu durumlar alanda sucul habitatların, kanal içi, göl içi, nehir-göl kenarları olmak üzere üç alt grupta değerlendirilmesini mümkün kılmıştır. 32
4 a. Kanal içi habitatı: Araştırma alanında yapılan tarımsal faaliyetler ve ıslah çalışmaları nedeniyle alanın her yerinde çok sayıda drenaj ve sulama kanalları bulunmaktadır. Bu kanalların içinde farklı bitkilerin hâkim olduğu vejetasyon tipleri görülmektedir. Özellikle kanal içinde yaşayan bitkilerin oluşturduğu topluluklar kanalların daha fazla organik madde ve mil ile dolmasını çabuklaştırdığı için kanallarda suyun sığlaşması hızlıdır. Bu durum kanalların işlevini engellediği için iki yılda bir temizlenmekte ve bu nedenle de su içinde batık ve yarı batık yaşayan bitkiler sürekli tahrip olmaktadır. b. Göl içi habitatı: Araştırma alanında bulunan tatlı-acı olarak Sazlık göl ve Akgöl, tuzlu olarak Turna gölü, Aliağa gölü, İnce göl, Kuş gölü ve Cırba gölü vardır. Bu göller genel olarak mevsimlere ve sulama dönemlerine göre yükselmekte ya da alçalmaktadırlar. Ayrıca bunların en sığ olduğu devrede ~10cm, en derin olduğu devrede ~1m olduğu tespit edilmiştir. Bunlardan en derin olanı Akgöl (~0,5-1m) olup vejetasyonu da diğerlerinden daha zengindir. Turna ve Aliağa gölleri ise deniz ve insan müdahalesi nedeniyle önümüzdeki birkaç yıl içerisinde yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalacaktır. c. Nehir-Göl kenarı habitatı: Göksu nehrinin yüksek debisi ve gel-gitler nedeniyle etkilenen, özellikle nehir yatağının kenarları ve göllerin karaya yakın sığ kısımlarında görülen tatlı ve acı sulu alanlardır. Bunların başlıcaları Göksu nehri, İnce göl, Sazlık göl, Akgöl ve Cırba göleti nin karaya yakın sığ kısımlarıdır. Akgöl kenarlarında çok fazla miktarda özellikle Phragmites australis in saf toplulukları vardır. Akgöl ün dolması nedeniyle de gölün içine doğru bu topluluk ilerlemektedir. 2. Kumul Habitatlar Araştırma alanında bu habitatlar deniz kıyısından iç kesime doğru farklılıklar gösterir. Farklılık gösteren bu alanları da hareketli kıyı kumulları, hareketli kıyı kumullarının rüzgar etkisi ile iç kısımlara taşınması sonucu oluşan yarı hareketli veya sabit kumullar, nemli kumul çukurlukları, kumul çalılıklar ve bozuk kumul olmak üzere beş alt grupta değerlendirmek mümkündür. a. Hareketli kıyı kumul habitatı: Kıyıya yakın yerlerde deniz baskınları ve rüzgâra maruz kalan alanlarda kumlar hareketlilik göstermekte ve hareketli kıyı kumul vejetasyonunu oluşturmaktadır. Bu alanlarda tuza toleransı daha yüksek olan bitkiler bulunmakta ve hareketli olan kum taneciklerinin bir miktar da olsa tutunmasını sağlayarak toprak oluşumuna katkıda bulunmaktadır. Bu habitat tipi araştırma alanının batı kesiminde, Kum mahallesi-fener ve Fener-Paradeniz arasında kalan alanlarda çok yaygın olarak tespit edilmiştir. Göksu nehrinin doğu kesiminde I. ve II. Günü Birlik Alan tesisleri önündeki kıyı boyunca kıyıya yakın alanlarda da görülmektedir. b. Yarı hareketli veya sabit kumul habitatı: Bunlar kıyıdan daha iç kesimlere taşınmış olan kumulların oluşturduğu alçak kum düzlükleri ve yeni oluşmaya 33
5 başlamış küçük kum tepeleridir (~1m yükseklikte). Yarı hareketli ve sabit olan bu kumullarda yetişen çalılar, bu kumulların hareketini kısıtlamaktadır. Bu durum buradaki vejetasyonun kalıcı ve sürekli olmasına imkân verir. Araştırma alanında bu habitat Kum Mahallesi-Akışın kulübesi arası, MEB İzci kampı-i. Günü Birlik Alan arası, Akyapı-Paradeniz arası ve Kuyu mevkii çevresinde görülmektedir. c. Nemli kumul çukurluk habitatı: Yarı hareketli ve sabit olan kumul tepeleri arasında taban suyunun yüzeye çıktığı ya da çok yaklaştığı yerler (0m yükseklikte) nemli kumul çukurlukları olarak tanımlanmıştır. Bu alanlar belirli zamanlarda suyun yükselmesiyle su altında kalabilmektedir. Araştırma alanında özellikle Kum mah.- Fener, Göksu nehri doğusu-cırba göleti, Milli Eğitim bakanlığı İzci kampı-i. Günü Birlik dinlenme tesisleri arasında görülen kumul tepelerinin arasında kalan çukurluklarda bu habitat görülmektedir. d. Kumul çalılıklar habitatı: Özellikle rüzgar faaliyeti sonucunda hareketli kıyı kumullarının iç kısımlara taşınarak buradaki bitkilere tutunması sonucu, iç kesimlerde 1m den 5m ye, bazı yerlerde ise 8m ye kadar yükselen kum tepeleri oluşmuştur. Bu kum tepelerinin üzeri özellikle maki elemanı olan çalılar ile kaplı durumdadır. Bu tepeler deniz etkisinde daha fazla kaldıklarından daha da nemlidirler. Buralar çalıların alt florayı gölgeleme durumu, coğrafik konum, toprak (kum) yapısı, nem, vb. gibi nedenlerle makiden farklılıklar göstermektedir. Buralar araştırma alanının batısındaki Kum mahallesi-fener arası ve alanın doğusundaki Mavikent sitesi önündeki habitatlardır. e. Bozuk kumul habitatı: Araştırma alanındaki kumul tepeleri arasında kalan, tahribat görmüş (yangın, insan ve hayvan etkisi) ve kumul çalılık habitatına göre daha kurak olan yerlerde görülen habitatlardır. Bu habitatlarda frigana elemanları hâkimdir. Fakat toprak, kum yapısı ve de ekolojik farklılıklardan dolayı floristik kompozisyonları friganadan ayrıcalıklar gösterir. Araştırma alanında Kum mah.- Fener arası ve Akyapı ve çevresinde bu habitata rastlanmaktadır. 3. Tuzcul Habitatlar Bu habitatlar tuzlu topraklarda yetişen halofit vejetasyonun bulunduğu alanlardır. Belirli dönemlerde taban suyu ya da yüzeyden deniz suyu basması sonucu kil içeriği yüksek kalıcı bir tuzlanma gösteren toprakların olduğu alanlarda suyun miktarına göre zaman zaman bir bataklık görünümü almaktadırlar. Bu durumlara göre de floristik yapısı değişiklik gösterir. Örneğin; tuz oranı yüksek olan alanlarda floristik kompozisyon daha zayıftır. Tuzcul habitatlar alanda; tuzcul bataklık, tuzcul geçici gölet, tuzcul geçici su baskını olan düzlük ve tuzcul karasal düzlük habitatları olmak üzere dört alt grupla temsil edilmektedir: a. Tuzcul bataklık habitatı: Bu alanlar deniz seviyesinde yükseltiye sahip olan tuzcul bataklık düzlüklerdir. Belirli zamanlarda su altında kalmakta diğer zamanlarda su olmasa da çok nemli ortamlardır. Akgöl ve Kuğu gölü arasında 34
6 kalan düzlüklerde bu habitatlar yaygındır. Zaman zamanda izinsiz otlatma faaliyetlerine maruz kalmaktadırlar. b. Tuzcul geçici gölet habitatı: Tuzcul alanlarda, tabandan tatlı veya tuzlu su baskınının olduğu yerlerde ~20cm su derinliği olan geçici göletler oluşmaktadır. Bu alanlar özellikle yerleşim yerleri arasında bulunan fakat kullanılmayan doğal alanların tamamını kapsar. Parçalı sahalar halindedirler. Çoğu zaman hayvan ve insan baskısı altında da kalmaktadırlar. c. Tuzcul geçici su baskını olan düzlük habitatı: Bu habitat Göksu nehrinde su miktarının artmasıyla nehir yatağının genişlemesi ve de tuzcul alanları acı suyun basması sonucu oluşmuştur. Bu alanlar ~25-35cm su derinliğine sahip olabilmektedir. Araştırma alanında tuzcul geçici su baskını olan düzlük habitatında hâkim olan türler genelde çalı-ağaç formundadır. d. Tuzcul karasal düzlük habitatı: Tuzcul karasal düzlük habitatı, kıyıdan daha iç kesimlerde, kıyı etkisinden uzak olan tuzcul düzlüklerde görülmektedir. Kil ve mil oranı yüksek olan bu alanların yüzeyinde gözle görünür bir tuz birikimi vardır. Bu alanların özellikle Hurma Mahallesi, Kurtuluş köyü, Göksu nehri arası ve Akgöl- Paradeniz arasında geniş yayılımları vardır. Tartışma ve Sonuçlar Yeryüzünün %3 ünü kaplayan sulak alanlar Türkiye nin de %1,6 sını kaplamaktadır. Araştırma alanımız bu sulak alanlardan RAMSAR listesinde yer alan Göksu Deltası Özel Çevre Koruma Bölgesi sınırları içerisinde kalan doğal alanlardır. Göksu deltası Türkiye deki en önemli kumul ve halofit bitkilerin habitatlarını barındırmaktadır. Araştırma alanındaki ortam farklılıkları araştırma alanında değişik habitatların ortaya çıkmasına neden olmuştur. Sonuçta Göksu deltası doğal alan habitatları sucul, kumul ve tuzcul olmak üzere 3 ana habitat grubuna ayrılmıştır. Buralarda yayılış gösteren bitkiler toprak tipine, tuza olan toleranslarına veya suya bağımlılıklarına göre seçici davrandığından dolayı her bir habitat ana grubu kendi içinde alt gruplara ayrılmıştır. Tarafımızdan yapılan bu sınıflamaya göre Göksu deltası doğal alanları ana habitat grupları ve bunların alt habitat grupları aşağıdaki gibi sınıflandırılmıştır: A. Sucul Habitatlar 1. Kanal İçi Habitatı 2. Göl İçi Habitatı 3. Nehir ve Göl Kenarları Habitatı B. Kumul Habitatlar 1. Hareketli Kıyı Kumul Habitatı 2. Yarı Hareketli veya Sabit Kumul Habitatı 3. Nemli Kumul Çukurlukları Habitatı 4. Kumul Çalılıkları Habitatı 35
7 5. Bozuk Kumul Habitatı C. Tuzcul Habitatlar 1. Tuzcul Bataklıklar Habitatı 2. Tuzcul Geçici Göletler Habitatı 3. Tuzcul Geçici Su Baskını Olan Düzlükler Habitatı 4. Tuzcul Karasal Düzlükler Habitatı Araştırma alanına doğrudan veya dolaylı etkisi olabilecek herhangi bir müdahalenin uzun vadede sonuçları ekolojik ve canlı yaşamı açısından da mutlaka araştırılmalı ve doğal yapının korunmasına çalışılmalıdır. Günümüzde silt ve materyal taşınımı sonucunda özellikle Akgöl ve Paradeniz de yaşayan bitki ve hayvanların gelişimini ve üremesini engellenmektedir. Bu nedenle siltasyonun azaltılması yoluna gidilerek habitatların doğal dengesi bozulmadan canlı ölümlerinin veya bazı türlerin diğerlerinden baskın hale geçmesinin engellenmesi gerekmektedir. Araştırma alanında fazla miktarda farklı nedenlerle kum alımı ve kumullar üzerindeki bitkilerin kesimi veya sökümü yapılmaktadır. Bu müdahalelerin engellenerek doğal kumul habitatlarının korunması gerekmektedir. Araştırma alanında zaman zaman büyük veya küçük yangınlar olmakta ve doğal bitki örtüsünün ve bunun içinde yuvalayarak yaşayan hayvanların ölümüne ve bu alanları terk etmesine neden olmaktadır. Göksu Deltası ÖÇKB sınırları çevresinde ve içerisindeki tapulu arazilerde hızlı bir yapılaşma vardır. Bu nedenle Göksu nehri boyunca ve özellikle doğal alanlarda tarımsal, evsel ve endüstriyel kirlilik etkileri ile su, toprak ve hava kirlenmesi sonucu doğal habitatlar tahrip olmaktadır. Bu nedenle alandaki insan faaliyetleri dolaylı da olsa bu habitatlarda yaşayan canlıları tehdit etmektedir. Kaynaklar AKMAN, Y., DÜZENLİ, A., GÜNEY, K Biyocoğrafya. Palme Yayıncılık Ltd. Şti., Ankara. 449s. UYGUN, N., ve ARK Göksu Deltası nın Biyolojik Zenginliğinin (Flora ve Fauna) Tespiti ile Ekolojik Peyzaj ve Optimal Arazi Kullanım Planlaması Cilt I. T.C. Çevre Bakanlığı Özel Çevre Kurumu Başkanlığı. Proje no:09.g.92/03, Adana. 357s. 36
10. SINIF KONU ANLATIMI. 48 EKOLOJİ 10 BİYOMLAR Sucul Biyomlar
10. SINIF KONU ANLATIMI 48 EKOLOJİ 10 BİYOMLAR Sucul Biyomlar SUCUL BİYOMLAR Sucul biyomlar, biyosferin en büyük kısmını oluşturur. Fiziksel ve kimyasal özelliklerine göre tatlı su ve tuzlu su biyomları
DetaylıBİYOMLAR SUCUL BİYOMLAR SELİN HOCA
BİYOMLAR SUCUL BİYOMLAR SELİN HOCA SUCUL BİYOMLAR Sucul biyomlar, biyosferin en büyük kısmını oluşturur. Fiziksel ve kimyasal özelliklerine göre tuzlu su ve tatlı su biyomları olmak üzere iki kısımda incelenir.
DetaylıLAND DEGRADATİON. Hanifi AVCI AGM Genel Müdür Yardımcısı
ARAZİ BOZULUMU LAND DEGRADATİON Hanifi AVCI AGM Genel Müdür Yardımcısı LAND DEGRADATİON ( ARAZİ BOZULUMU) SOİL DEGRADATİON (TOPRAK BOZULUMU) DESERTİFİCATİON (ÇÖLLEŞME) Arazi Bozulumu Nedir - Su ve rüzgar
DetaylıGÖL EKOSİSTEMİNDE EKOLOJİK KUŞAKLAR
GÖL EKOSİSTEMİNDE EKOLOJİK KUŞAKLAR ILIMAN KUŞAK GÖLLERİNDE MEVSİMLERE BAĞLI OLARAK GÖRÜLEN TABAKALAŞMA VE KARIŞMA Ilıman veya subtropikal bölgelerde 20 metreden derin ve büyük göllerde mevsimsel sıcaklık
DetaylıDoğal Su Ekosistemleri. Yapay Su Ekosistemleri
Okyanuslar ve denizler dışında kalan ve karaların üzerinde hem yüzeyde hem de yüzey altında bulunan su kaynaklarıdır. Doğal Su Ekosistemleri Akarsular Göller Yer altı su kaynakları Bataklıklar Buzullar
DetaylıGÖKSU DELTASI KIYI YÖNETİMİNİN DÜNÜ VE BUGÜNÜ ÖZET
6. Ulusal Kıyı Mühendisliği Sempozyumu 197 GÖKSU DELTASI KIYI YÖNETİMİNİN DÜNÜ VE BUGÜNÜ Sibel MERİÇ Jeoloji Yüksek Mühendisi Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığı Ankara,TÜRKİYE sibelozilcan@gmail.com Seçkin
Detaylı5. SINIF SOSYAL BİLGİLER BÖLGEMİZİ TANIYALIM TESTİ. 1- VADİ: Akarsuların yataklarını derinleştirerek oluşturdukları uzun yarıklardır.
1- VADİ: Akarsuların yataklarını derinleştirerek oluşturdukları uzun yarıklardır. PLATO: Çevresine göre yüksekte kalmış, akarsular tarafından derince yarılmış geniş düzlüklerdir. ADA: Dört tarafı karayla
DetaylıDOĞA - İNSAN İLİŞKİLERİ VE ÇEVRE SORUNLARININ NEDENLERİ DERS 3
DOĞA - İNSAN İLİŞKİLERİ VE ÇEVRE SORUNLARININ NEDENLERİ DERS 3 İnsan yaşamı ve refahı tarihsel süreç içinde hep doğa ve doğal kaynaklarla kurduğu ilişki ile gelişmiştir. Özellikle sanayi devrimine kadar
DetaylıEkoloji, ekosistemler ile Türkiye deki bitki örtüsü bölgeleri (fitocoğrafik bölgeler)
Ekoloji, ekosistemler ile Türkiye deki bitki örtüsü bölgeleri (fitocoğrafik bölgeler) Başak Avcıoğlu Çokçalışkan Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği Biraz ekolojik bilgi Tanımlar İlişkiler
DetaylıTÜRKİYE SULAKALANLAR KONGRESİ SONUÇ BİLDİRGESİ 22-23 Mayıs 2009 Eskikaraağaç Bursa
TÜRKİYE SULAKALANLAR KONGRESİ SONUÇ BİLDİRGESİ 22-23 Mayıs 2009 Eskikaraağaç Bursa Ülkemizde sulakalanların tarihi, bataklıkların kurutulmasının ve tarım alanı olarak düzenlenmesinin tarihiyle birlikte
DetaylıÇEV 219 Biyoçeşitlilik. Ötrofikasyon. Ötrofikasyon
ÇEV 219 Biyoçeşitlilik Ötrofikasyon Öğr. Gör. Özgür ZEYDAN http://cevre.beun.edu.tr/zeydan/ Ötrofikasyon Eutrophication (Bataklıklaşma) kelimesi eski Yunancadaki eutrophos kelimesinden gelmektedir. Eutrophos:
DetaylıBAŞLICA TOPRAK TİPLERİ
BAŞLICA TOPRAK TİPLERİ Topraklar zonal, intrazonal ve azonal topraklar olmak üzere üçe ayrılır. 1. Zonal (Yerli) Topraklar iklim ve bitki örtüsüne bağlı olarak oluşan ve bütün katmanların(horizonların)
DetaylıDünya kendi içinde benzerlik gösteren 6 büyük flora alemine ayrılır: 1.Holarktikflora alemi 2.Paleotropis, 3.Neotropis, 4.Australis 5.
Dünya kendi içinde benzerlik gösteren 6 büyük flora alemine ayrılır: 1.Holarktikflora alemi 2.Paleotropis, 3.Neotropis, 4.Australis 5.Arkensis, 6.Kapensis Flora alemleri flora bölgelerine (region), flora
DetaylıBölüm 8 Çayır-Mer alarda Sulama ve Gübreleme
Çayır-Mer a Ders Notları Bölüm 8 65 Bölüm 8 Çayır-Mer alarda Sulama ve Gübreleme 8.1 Gübreleme Çayır-Mer alarda bulunan bitkilerin vejetatif aksamlarından yararlanılması ve biçme/otlatmadan sonra tekrar
DetaylıGÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI:
GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI: Ülkemizin güney doğusunda yer alan bölge nüfus ve yüzölçümü en küçük bölgemizdir. Akdeniz, Doğu Anadolu Bölgeleriyle, Suriye ve Irak Devletleriyle
DetaylıIĞDIR ARALIK RÜZGÂR EROZYONU ÖNLEME PROJESİ İZLEME RAPORU
Rapor No. :1 Tarihi: 04/12/2012 IĞDIR ARALIK RÜZGÂR EROZYONU ÖNLEME PROJESİ İZLEME RAPORU Projenin Adı: Iğdır Aralık Rüzgâr Erozyonu Önleme Projesi Proje Alanının Genel Özellikleri: Iğdır İli Aralık İlçesinde
DetaylıÖZEL EGE LİSESİ İKLİM
ÖZEL EGE LİSESİ İKLİM Rehber Öğretmen : Şule Yıldız Hazırlayanlar : Bartu Çetin Burak Demiral Nilüfer İduğ Esra Tuncer Ege Uludağ Meriç Tekin 2000-2001 İZMİR TEŞEKKÜR Bize bu projede yardımda bulunan başta
DetaylıÖnemleri. rk Prof. Dr. İzzet. II. Ulusal Taşkın n Sempozyumu Mart Afyonkarahisar
nların Çevresel Yrd. Doç.. Dr. Ali Ertürk rk Prof. Dr. İzzet Öztürk II. Ulusal Taşkın n Sempozyumu 22-24 24 Mart Afyonkarahisar Taşkın n Nedir? Hidrolojik tanım: Suyun yükselerek akarsu kenarlarını aşması
DetaylıMEKANSAL BIR SENTEZ: TÜRKIYE. Türkiye nin İklim Elemanları Türkiye de İklim Çeşitleri
MEKANSAL BIR SENTEZ: TÜRKIYE Türkiye nin İklim Elemanları Türkiye de İklim Çeşitleri Türkiye de Sıcaklık Türkiye de Yıllık Ortalama Sıcaklık Dağılışı Türkiye haritası incelendiğinde Yükseltiye bağlı olarak
DetaylıTOPRAK ANA MADDESİ KAYAÇLAR. Oluşumlarına göre üç gruba ayrılırlar 1. Tortul Kayaçlar 2.Magmatik Kayaçlar 3.Metamorfik (başkalaşım) Kayaçlar
TOPRAK ANA MADDESİ KAYAÇLAR Oluşumlarına göre üç gruba ayrılırlar 1. Tortul Kayaçlar 2.Magmatik Kayaçlar 3.Metamorfik (başkalaşım) Kayaçlar 1. Magmatik Kayaçlar Magmanın arz kabuğunun çeşitli derinliklerinde
DetaylıTOPRAK VE SU KAYNAKLARINDA COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ VE UZAKTAN ALGILAMA UYGULAMALARI
TOPRAK VE SU KAYNAKLARINDA COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ VE UZAKTAN ALGILAMA UYGULAMALARI 22.10.2014 Aylin ÇELİK Ziraat Yüksek Mühendisi Tarım Reformu Genel Müdürlüğü Arazi Islahı ve Sulama Sist. Daire Bşk.
DetaylıSU BİTKİLERİ 3. Prof. Dr. Nilsun DEMİR
SU BİTKİLERİ 3 Prof. Dr. Nilsun DEMİR SINIFLANDIRMA; MORFOLOJIK, FIZYOLOJIK VE EKOLOJIK ÖZELLIKLERINE GÖRE Su üstü makrofitleri; su kıyılarında yaşayan, bir kısmı su içinde olan ve su dibine tutunan bitkilerdir.
DetaylıEKOLOJİ EKOLOJİK BİRİMLER
EKOLOJİ EKOLOJİK BİRİMLER EKOLOJİK BİRİMLER *Ekoloji: Canlıların birbirleriyle ve yaşadıkları ortamla olan ilişkisini inceleyen bilim dalıdır. Ekolojik birimlerin küçükten büyüye doğru sıralaması: Ekoloji
DetaylıRüzgarlar kum çakıl gibi gevşek maddeleri havalandırarak taşımak, zemine çarparak aşındırmak ve biriktirmek suretiyle yeryüzünü şekillendirirler.
Rüzgarlar kum çakıl gibi gevşek maddeleri havalandırarak taşımak, zemine çarparak aşındırmak ve biriktirmek suretiyle yeryüzünü şekillendirirler. Rüzgarların şekillendirici etkilerinin görüldüğü yerlerin
DetaylıTARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ TARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ
TARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ TARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ile Çevre ve Orman Bakanlığından
DetaylıDENİZ BİYOLOJİSİ Prof. Dr. Ahmet ALTINDAĞ Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Anabilim Dalı
DENİZ BİYOLOJİSİ Prof. Dr. Ahmet ALTINDAĞ Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Anabilim Dalı HİDROLOJİ: Yer yuvarının yaklaşık 3/4 'lük bir bölümünü örten hidrosferi inceleyen
DetaylıSİNOP SIRA NO İLÇESİ MEVKİİ STATÜ 1 BOYABAT KURUSARAY KÖYÜ
SİNOP DOĞAL SİT ALANLARI SIRA NO İLÇESİ ADI SİT TÜRÜ 1 MERKEZ HAMSİLOS-AKLİMAN 1. VE 2. DERECE DOĞAL SİT ALANI 2 MERKEZ SARIKUM GÖLÜ 1. VE 3. DERECE DOĞAL SİT ALANI 3 ERFELEK TATLICAK ŞELALELERİ 1. DERECE
Detaylı1- Çevresine göre alçakta kalmış ve vadilerle derin yarılmamış düzlüklere ne denir?
1- Çevresine göre alçakta kalmış ve vadilerle derin yarılmamış düzlüklere ne denir? a. Ova b. Vadi c. Plato d. Delta 2- Coğrafi bölgelerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? a. Coğrafi özellikleri
DetaylıSu, evrende varolan canlı varlıkların yaşamlarını devam ettirebilmeleri için gerekli olan en temel öğedir. İnsan kullanımı, ekosistem kullanımı,
GELECEĞİN SORUNLARI SU Su, evrende varolan canlı varlıkların yaşamlarını devam ettirebilmeleri için gerekli olan en temel öğedir. İnsan kullanımı, ekosistem kullanımı, ekonomik kalkınma, enerji üretimi,
DetaylıKimyasal Toprak Sorunları ve Toprak Bozunumu-I
Kimyasal Toprak Sorunları ve Toprak Bozunumu-I asitleşme-alkalileşme (tuzluluk-alkalilik) ve düşük toprak verimliliği Doç. Dr. Oğuz Can TURGAY ZTO321 Toprak İyileştirme Yöntemleri Toprak Kimyasal Özellikleri
DetaylıDerleyip Hazırlayan: Yrd. Doç. Dr. Aysel ULUS
Derleyip Hazırlayan: Yrd. Doç. Dr. Aysel ULUS PEYZAJ EKOLOJİSİNDE TEMEL PRENSİPLER Peyzaj ekolojisinde 7 önemli ana prensipten söz edilebilir. Bunlardan ilk ikisi peyzajın strüktürüne odaklanmaktadır.
Detaylı2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi
2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi GİRİŞ Tabiatta suyun hidrolojik çevriminin önemli bir unsurunu teşkil eden buharlaşma, yeryüzünde sıvı ve katı halde değişik şekil ve şartlarda bulunan suyun meteorolojik
Detaylı(Change of Water Masses-Dust Storms Interaction in Syria and Iraq) Suriye ve Irak taki Su Kütlelerindeki Değişimin Toz Fırtınaları ile İlişkisi
V. ULUSLARARASI KUM VE TOZ FIRTINASI ÇALIŞTAYI ORTA DOĞU TOZ KAYNAKLARI VE ETKİLERİ 23-25 EKİM 2017, İSTANBUL (Change of Water Masses-Dust Storms Interaction in Syria and Iraq) Suriye ve Irak taki Su Kütlelerindeki
DetaylıUZUN DEVRELİ GELİŞME PLANI HAZIRLAMA SÜRECİ VE BÖLGELEME
UZUN DEVRELİ GELİŞME PLANI HAZIRLAMA SÜRECİ VE BÖLGELEME DOĞA KORUMA VE MİLLİ PARKLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Milli Parklar Daire Başkanlığı Cihad ÖZTÜRK Orman Yüksek Mühendisi PLANLAMA NEDİR? Planlama, sorun
DetaylıDENİZ BİYOLOJİSİ Prof. Dr. Ahmet ALTINDAĞ Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Anabilim Dalı
DENİZ BİYOLOJİSİ Prof. Dr. Ahmet ALTINDAĞ Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Anabilim Dalı JEOLOJİK OSEONOGRAFİ Genelde çok karmaşık bir yapıya sahip olan okyanus ve deniz
DetaylıTÜRKİYE EKONOMİSİ. Prof.Dr. İlkay Dellal Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü. Ankara
TÜRKİYE EKONOMİSİ Prof.Dr. İlkay Dellal Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü 1 Ankara Ülke Ekonomisinde Etkili Olan Faktörler Tarih Doğal Kaynaklar Coğrafi yer Büyüklük Arazi şekilleri
DetaylıKAVAK ÖKALİPTUS VE KIZILAĞAÇTA YETİŞME ORTAMI İSTEKLERİ. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 1
KAVAK ÖKALİPTUS VE KIZILAĞAÇTA YETİŞME ORTAMI İSTEKLERİ Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 1 Kavaklar Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 2 İklim bakımından uzun vejetasyon mevsimine sahip, korumalı ve sıcak yerlerde daha iyi
DetaylıBİYOMLAR KARASAL BİYOMLAR SELİN HOCA
BİYOMLAR KARASAL BİYOMLAR SELİN HOCA EKOSİSTEM İLE BİYOM ARASINDA İLİŞKİ Canlıların yeryüzünde dağılışını etkileyen abiyotik ve biyotik faktörlere bağlı olarak bitki ve hayvan topluluklarını barındıran
DetaylıPERKOLASYON İNFİLTRASYON YÜZEYSEL VE YÜZETALTI AKIŞ GEÇİRGENLİK
PERKOLASYON İNFİLTRASYON YÜZEYSEL VE YÜZETALTI AKIŞ GEÇİRGENLİK Toprak yüzüne gelmiş olan suyun, toprak içine girme olayına ve hareketine denir. Ölçü birimi mm-yağış tır. Doygunluk tabakası. Toprağın yüzündeki
DetaylıSU ve BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİK SEMPOZYUMU. Çukurova Deltası Arazi Örtüsü/Kullanımı Değişimlerinin İzlenmesi
SU ve BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİK SEMPOZYUMU Çukurova Deltası Arazi Örtüsü/Kullanımı Değişimlerinin İzlenmesi Yrd.Doç.Dr. Anıl AKIN Bursa Teknik Üniversitesi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, aakin@student.cu.edu.tr
DetaylıAKARSU KÖPRÜLERİNDE EKOLOJİK TASARIM VE DOĞA ONARIMI
3. KÖPRÜLER VİYADÜKLER SEMPOZYUMU TMMOB İNŞAAT MÜHENDİSLERİ ODASI BURSA ŞUBESİ 08-09-10 MAYIS 2015 AKARSU KÖPRÜLERİNDE EKOLOJİK TASARIM VE DOĞA ONARIMI H. Ülgen Yenil, Osman Uzun ve Şükran Şahin Sav Doğaya
DetaylıTurizmin çevresel etkileri
Turizmin çevresel etkileri Turizmde Kaynaklar TURİZM Doğal Kaynaklar Beşeri Kaynaklar Tarihsel Kaynaklar Kültürel Kaynaklar Diğer Kaynaklar ÇEVRE Çevre kavramı Çevre sözcüğü evrensel bir nitelik taşımakla
DetaylıIğdır Aralık Rüzgâr Erozyonu Önleme Projesi
Iğdır Aralık Rüzgâr Erozyonu Önleme Projesi Proje Alanının Genel Özellikleri: Iğdır ili Türkiye nin en kurak ili olup yıllık yağış miktarı 250 mm civarındadır (Meteoroloji kayıtları). Yağan yağış ya da
DetaylıSelçuk-Pamucak Sulak Alanının Sınıflandırılması Üzerine Bir Araştırma 1
Ege Üniv. Ziraat Fak. erg., 2003, 40(3):121-128 ISSN 1018-8851 Selçuk-Pamucak Sulak lanının Sınıflandırılması Üzerine ir raştırma 1 Gülbahar GENCER GÜLER 2 ahar ZFER TÜRKYILMZ 3 Summary Research on Selçuk-Pamucak
DetaylıAnahtar Kelimeler: Göksu Deltası, tarımsal aktiviteler, yeraltı suyu, su kirliliği.
TARIMSAL AKTİVİTELERDEN KAYNAKLI YERALTISUYU KİRLİLİĞİ; GÖKSU DELTA'SI Olcay ÖZER olcayozer@mersin.edu.tr Mersin Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü,Çiftlikköy Kampüsü. Özet Dünyadaki
DetaylıFİDANCILIK TEKNİĞİ DERS 2: FİDANLIK İŞLETMELERİ İÇİN YER SEÇİMİ
FİDANCILIK TEKNİĞİ DERS 2: FİDANLIK İŞLETMELERİ İÇİN YER SEÇİMİ 2. AÇIK ALAN FİDANLIK İŞLETMELERİ İÇİN YER SEÇİMİ FİDANLIK İŞLETMELERİ İÇİN YER SEÇİMİ Genel ve özel mevki özellikleri İklim özellikleri
DetaylıMeteoroloji. IX. Hafta: Buharlaşma
Meteoroloji IX. Hafta: Buharlaşma Hidrolojik döngünün önemli bir unsurunu oluşturan buharlaşma, yeryüzünde sıvı ve katı halde farklı şekil ve şartlarda bulunan suyun meteorolojik faktörlerin etkisiyle
DetaylıTARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA
TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA 6.3.2.4. Akdeniz Bölgesinde Tarımsal Ormancılık Uygulamaları ve Potansiyeli Bölgenin Genel Özellikleri: Akdeniz kıyıları boyunca uzanan Toros
DetaylıT.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü KORUNAN ALAN İSTATİSTİKLERİ METAVERİLERİ
KORUNAN ALAN İSTATİSTİKLERİ METAVERİLERİ I. Analitik Çerçeve ve Kapsam, Tanımlamalar ve Sınıflamalar a) Analitik Çerçeve ve Kapsam: Korunan alan istatistikleri; korunan alanlar (milli park, tabiat parkı,
DetaylıDOĞU KARADENĠZ BÖLGESĠNDE HEYELAN
DOĞU KARADENĠZ BÖLGESĠNDE HEYELAN Heyelan ya da toprak kayması, zemini kaya veya yapay dolgu malzemesinden oluşan bir yamacın yerçekimi, eğim, su ve benzeri diğer kuvvetlerin etkisiyle aşağı ve dışa doğru
DetaylıYABANI MEYVELER ve KULLANıM ALANLARı. Araş. Gör. Dr. Mehmet Ramazan BOZHÜYÜK
YABANI MEYVELER ve KULLANıM ALANLARı Araş. Gör. Dr. Mehmet Ramazan BOZHÜYÜK Dünyada kültüre alınıp yetiştirilmekte olan 138 meyve türünden, yaklaşık 16'sı subtropik meyve türü olan 75'e yakın tür ülkemizde
DetaylıRES Projelerinin Değerlendirilmesinde Yer Seçiminin Önemi ve Dikkate Alınacak Ekolojik Parametreler
RES Projelerinin Değerlendirilmesinde Yer Seçiminin Önemi ve Dikkate Alınacak Ekolojik Parametreler Türkiye Rüzgar Enerjisi Kongresi 5-6 Kasım 2014 İstanbul Akdeniz Üniversitesi Biyoloji Bölüm Başkanı
Detaylı1. DOĞAL ÜZERİNDEKİ ETKİLER. PDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com
SULAMANIN ÇEVRESEL ETKİLERİ SULAMANIN ÇEVRESEL ETKİLERİ Doğal Kaynaklar Üzerindeki Etkiler Biyolojik ve Ekolojik Kaynaklar Üzerindeki Etkiler Sosyoekonomik Etkiler Sağlık Etkileri 1. DOĞAL KAYNAKLAR ÜZERİNDEKİ
DetaylıBüyükşehir Alanlarında Kırsal Arazisi Kullanımına Yönelik Plan Altlık Gereksinimleri,
Büyükşehir Alanlarında Kırsal Arazisi Kullanımına Yönelik Plan Altlık Gereksinimleri, KIRSAL ARAZİ YÖNETİMİNDE ANALİTİK VERİLERİN ELDE EDİLMESİ VE SENTEZ PAFTALARININ ÜRETİLMESİ; Prof. Dr. Yusuf KURUCU
DetaylıFiziki Özellikleri. Coğrafi Konumu Yer Şekilleri İklimi
KİMLİK KARTI Başkent: Roma Yüz Ölçümü: 301.225 km 2 Nüfusu: 60.300.000 (2010) Resmi Dili: İtalyanca Dini: Hristiyanlık Kişi Başına Düşen Milli Gelir: 29.500 $ Şehir Nüfus Oranı: %79 Ekonomik Faal Nüfus
Detaylı23 Temmuz 2016 CUMARTESİ
23 Temmuz 2016 CUMARTESİ Resmî Gazete Sayı : 29779 YÖNETMELİK Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Orman ve Su İşleri Bakanlığından: TARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ
DetaylıDersin Kodu 1200.9133
Çevre Bilimi Dersin Adı Çevre Bilimi Dersin Kodu 1200.9133 Dersin Türü Zorunlu Dersin Seviyesi Dersin AKTS Kredisi 3,00 Haftalık Ders Saati (Kuramsal) 3 Haftalık Uygulama Saati 0 Haftalık Laboratuar Saati
Detaylı12. BÖLÜM: TOPRAK EROZYONU ve KORUNMA
12. BÖLÜM: TOPRAK EROZYONU ve KORUNMA TOPRAK EROZYONU Toprakların bulunduğu yada oluştuğu yerden çeşitli doğa kuvvetlerinin (rüzgar, su, buz, yerçekimi) etkisi ile taşınmasıdır. Doğal koşullarda oluşan
DetaylıKıyı turizmi. Kıyı turizminin gelişiminde etkili olan etmenler; İklim Kıyı jeomorfolojisi Bitki örtüsü Beşeri etmenler
Kıyı turizmi Kıyı turizmi denizden çok çeşitli rekreasyonel faaliyetlerle büyük ölçüde yararlanan ve konaklama, ağırlama gibi hizmetleri kıyıya bağlı bir turizm çeşididir. Kıyı turizminin gelişiminde etkili
DetaylıYAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI COĞRAFYA
YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI COĞRAFYA CEVAP 1: (TOPLAM 10 PUAN) 1.1: 165 150 = 15 meridyen fark vardır. (1 puan) 15 x 4 = 60 dakika = 1 saat fark vardır. (1 puan) 12 + 1 = 13 saat 13:00 olur. (1 puan) 1.2:
DetaylıYGS COĞRAFYA HIZLI ÖĞRETİM İÇİNDEKİLER EDİTÖR ISBN / TARİH. Sertifika No: KAPAK TASARIMI SAYFA TASARIMI BASKI VE CİLT İLETİŞİM. Doğa ve İnsan...
YGS COĞRAFYA HIZLI ÖĞRETİM EDİTÖR Turgut MEŞE Bütün hakları Editör Yayınevine aittir. Yayıncının izni olmaksızın kitabın tümünün veya bir kısmının elektronik, mekanik ya da fotokopi yoluyla basımı, çoğaltılması
DetaylıToprak oluşum sürecinde önemli rol oynadıkları belirlenmiş faktörler şu
TOPRAK OLUŞUMU Toprak oluşum sürecinde önemli rol oynadıkları belirlenmiş faktörler şu şekildedir: 1. İklim (su, sıcaklık, oksijen ve karbondioksit) 2. Ana materyal 3. Bitki ve hayvanlar (organik faktörler)
Detaylı10. SINIF KONU ANLATIMI. 46 EKOLOJİ 8 BİYOMLAR Karasal Biyomlar
10. SINIF KONU ANLATIMI 46 EKOLOJİ 8 BİYOMLAR Karasal Biyomlar EKOSİSTEM İLE BİYOM ARASINDAKİ İLİŞKİ Canlıların yeryüzünde dağılışını etkileyen abiyotik ve biyotik faktörlere olarak bitki ve hayvan topluluklarını
DetaylıKORUNAN ALANLAR ULUSAL SINIFLANDIRMASI
KORUNAN ALANLAR ULUSAL SINIFLANDIRMASI 01a Mutlak Koruma Alanı 01a.01 Kesin Korunacak Hassas Alan Kaynak değerlerinin korunması için alan kullanımı ve alana tüm etkilerin sınırlandırıldığı, gerektiğinde
DetaylıEDİRNE UZUNKÖPRÜ DOĞAL ORTAMI TEMİZ HAVASI İLE SÜPER BİR YAŞAM BURADA UZUNKÖPRÜ DE. MÜSTAKİL TAPULU İMARLI ARSA SATIŞI İSTER YATIRIM YAPIN KAZANIN
EDİRNE UZUNKÖPRÜ MÜSTAKİL TAPULU İMARLI ARSA SATIŞI Yunanistan sınırına 6 kilometre uzaklıkta yer alan Edirne nin Uzunköprü ilçesi, Osmanlı İmparatorluğu nun Trakya daki ilk yerleşimlerinden biri. Ergene
DetaylıBÖLGE KAVRAMI VE TÜRLERİ
BÖLGE KAVRAMI VE TÜRLERİ Doğal, beşerî ve ekonomik özellikler bakımından çevresinden farklı; kendi içinde benzerlik gösteren alanlara bölge denir. Bölgeler, kullanım amaçlarına göre birbirine benzeyen
DetaylıSULAMA YAPILARI SULAMA YAPILARI. 1) Su Depolama Yapıları Kestel Barajı- İzmir Sulama amaçlı, toprak dolgu
SULAMA YAPILARI Prof. Dr. Halit APAYDIN Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü Bir su kaynağından yararlanma talebinin karşılanması için dört ana unsurun saptanması gerekir: Miktar: talep edilen su miktarı
DetaylıCOĞRAFYA-2 TESTİ. eşittir. B) Gölün alanının ölçek yardımıyla hesaplanabileceğine B) Yerel saati en ileri olan merkez L dir.
2012 LYS4 / COĞ-2 COĞRAFYA-2 TESTİ 2. M 1. Yukarıdaki Dünya haritasında K, L, M ve N merkezleriyle bu merkezlerden geçen meridyen değerleri verilmiştir. Yukarıda volkanik bir alana ait topoğrafya haritası
DetaylıBölgesel iklim: Makroklima alanı içerisinde daha küçük alanlarda etkili olan iklimlere bölgesel iklim denir.(marmara iklimi)
YERYÜZÜNDEKİ BAŞLICA İKLİM TİPLERİ Matematik ve özel konum özelliklerinin etkisiyle Dünya nın çeşitli alanlarında farklı iklimler ortaya çıkmaktadır. Makroklima: Çok geniş alanlarda etkili olan iklim tiplerine
DetaylıEkosistem Ekolojisi Yapısı
Ekosistem Ekolojisi, Ekosistemin Yapısı Ekosistem Ekolojisi Yapısı A. Ekoloji Bilimi ve Önemi Ekoloji canlıların birbirleriyle ve çevreleriyle olan etkileşimlerini inceleyen bilim dalıdır. Günümüzde teknolojinin
DetaylıAnadolu nun Biyoçeşitliliğini oluşturan sebepler
Anadolu nun Biyoçeşitliliğini oluşturan sebepler BYL118 Çevre Biyolojisi-II Hacettepe Üniversitesi Biyoloji Bölümü lisans dersi Çağatay Tavşanoğlu 2016-2017 Bahar Biyoçeşitlilik - Tür çeşitliliği - Genetik
DetaylıToprak oluşumu ve toprak türleri
On5yirmi5.com Toprak oluşumu ve toprak türleri Toprak oluşumu ve toprak türleri nelerdir? Yayın Tarihi : 13 Kasım 2012 Salı (oluşturma : 3/1/2017) -Toprağın oluşması için önce kayaların çözünmesi gerekir.
DetaylıHİDROLOJİ. Buharlaşma. Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan. İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü
HİDROLOJİ Buharlaşma Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü BUHARLAŞMA Suyun sıvı halden gaz haline (su buharı) geçmesine buharlaşma (evaporasyon) denilmektedir. Atmosferden
DetaylıTOPRAK ANA MADDESİ Top T rak Bilgisi Ders Bilgisi i Peyzaj Mimarlığı aj Prof. Dr Prof.. Dr Günay Erpul kar.edu.
TOPRAK ANA MADDESİ Toprak Bilgisi Dersi 2011 2012 Peyzaj Mimarlığı Prof. Dr. Günay Erpul erpul@ankara.edu.tr Toprak Ana Maddesi Topraklar, arz kabuğunu oluşturan kayalar, mineraller ve organik maddelerin
DetaylıKORUNAN ALANLAR. Şekil 1. Korunan Alanlar Haritası (1)
KORUNAN ALANLAR 1. Ülkemizde yasal olarak koruma altına alınmış, milli parklar, tabiat parkları, tabiat anıtları, tabiat koruma alanları, uluslararası öneme sahip sulak alanlar, yaban hayatı geliştirme
DetaylıÇevre ve Orman Bakanlığından SULAK ALANLARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ Resmi Gazete Tarihi : 17/05/2005 Resmi Gazete Sayısı : 25818 BİRİNCİ BÖLÜM : Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç Madde 1 - Bu Yönetmeliğin
DetaylıSULAMA VE ÇEVRE. Küresel Su Bütçesi. PDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com. Yrd. Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ
Sulama? Çevre? SULAMA VE ÇEVRE Yrd. Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ SULAMA: Bitkinin gereksinimi olan ancak doğal yağışlarla karşılanamayan suyun toprağa yapay yollarla verilmesidir ÇEVRE: En kısa tanımıyla
DetaylıAkdeniz in Pleyistosen Deniz Düzeyi Değişimlerini Karakterize Eden, Çok Dönemli-Çok Kökenli Bir Mağara: Gilindire Mağarası (Aydıncık-İçel)
Akdeniz in Pleyistosen Deniz Düzeyi Değişimlerini Karakterize Eden, Çok Dönemli-Çok Kökenli Bir Mağara: Gilindire Mağarası (Aydıncık-İçel) The Cave With Multiple-Periods And Origins Characterizing The
DetaylıAHMET ALİ YAĞCI VETERİNER HEKİM
AHMET ALİ YAĞCI VETERİNER HEKİM ARILI KOVANLARININ KONULDUĞU VE ARICININ ÇALIŞTIĞI YERE ARILIK DENİR GEZGİNCİ? SABİT? Arıcılık büyük ölçüde doğa koşullarına bağlıdır! DOĞA KOŞULLARI? İKLİM BİTKİ ÖRTÜSÜ
DetaylıÜNİTE 4 DÜNYAMIZI SARAN ÖRTÜ TOPRAK
ÜNİTE 4 DÜNYAMIZI SARAN ÖRTÜ TOPRAK ÜNİTENİN KONULARI Toprağın Oluşumu Fiziksel Parçalanma Kimyasal Ayrışma Biyolojik Ayrışma Toprağın Doğal Yapısı Katı Kısım Sıvı Kısım ve Gaz Kısım Toprağın Katmanları
DetaylıTOPRAK TOPRAK TEKSTÜRÜ (BÜNYESİ)
TOPRAK Toprak esas itibarı ile uzun yılların ürünü olan, kayaların ve organik maddelerin türlü çaptaki ayrışma ürünlerinden meydana gelen, içinde geniş bir canlılar âlemini barındırarak bitkilere durak
DetaylıENERJİ AKIŞI VE MADDE DÖNGÜSÜ
ENERJİ AKIŞI VE MADDE DÖNGÜSÜ Ekosistem, birbiriyle ilişkili canlı ve cansız unsurlardan oluşur. Ekosistem, bu unsurlar arasındaki madde ve enerji dolaşımı ile kendini besler ve yeniler. Madde döngüsü
Detaylı2-TUZ GÖLÜ ÖZEL ÇEVRE KORUMA BÖLGESİ. Nesli Tehdit ve Tehlike Altında Olan Tür ve Habitatların Korunması Peygamber Çiçeği.
- GÖLBAŞI ÖZEL ÇEVRE KORUMA BÖLGESİ 00 NA KADAR GERÇEKLEŞTİRİLEN Çevre Eğitimi Yerel Yönetimler 99-Sürekli Eymir ve Mogan Göllerinin Korunmasına Yönelik Jeoloji ve Hidrojeoloji İncelemesi Anadolu Botanik
DetaylıDerleyip Hazırlayan: Yrd. Doç. Dr. Aysel ULUS
Derleyip Hazırlayan: Yrd. Doç. Dr. Aysel ULUS Habitat ve biyotop çoğu zaman Yaşam Yeri anlamında kullanılan deyimlerdir. Hiyerarşi düzeninde yer alan populasyon; tek bir türe ait bireyler topluluğu anlamına
DetaylıEndüstriyel Ağaçlandırma Alanlarının Seçimi. Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER 1
Endüstriyel Ağaçlandırma Alanlarının Seçimi Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER 1 Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER 2 Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER 3 Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER 4 Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER 5 Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER
DetaylıBitkilerin Adaptasyonu
Bitkilerin Adaptasyonu 1 Bitkiler oldukça ekstrem ekolojik koşullarda hayatta kalabilirler. Bitkilerin bu türden ekstrem koşullarda hayatta kalabilmesi için adaptasyona ihtiyacı vardır. Shelford s Tolerans
DetaylıSİLVİKÜLTÜREL PLANLAMA-2. Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER
SİLVİKÜLTÜREL PLANLAMA-2 Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER Marjinal ekolojik şartlardaki gevşek kapalı bir Ardıç ormanı, ana amacı odun üretimi ise bu orman verimsiz kabul edilmektedir. Ancak işletme amacı
DetaylıAtoller (mercan adaları) ve Resifler
Atoller (mercan adaları) ve Resifler Atol, hayatlarını sıcak denizlerde devam ettiren ve mercan ismi verilen deniz hayvanları iskeletlerinin artıklarının yığılması sonucu meydana gelen birikim şekilleridir.
DetaylıTarım, yeryüzündeki belli başlı üretim şekillerinden en gerekli ve yaygın olanıdır. Tarımın yapılış şekli ve yoğunluğu, ülkelerin gelişmişlik
TARIM VE EKONOMİ Tarım, yeryüzündeki belli başlı üretim şekillerinden en gerekli ve yaygın olanıdır. Tarımın yapılış şekli ve yoğunluğu, ülkelerin gelişmişlik düzeyine bağlıdır. Bazı ülkelerde tarım tekniği
DetaylıİÇ SU BALIKLARI YETİŞTİRİCİLİĞİNDE SU KALİTESİ
İÇ SU BALIKLARI YETİŞTİRİCİLİĞİNDE SU KALİTESİ Karada bir su ürünleri işletmesi kurulacaksa, su kaynağı olarak kaynak suyu, dere, ırmak, akarsu, göl, baraj suları veya yeraltı suları kullanılabilir. Yetiştiriciliğin
DetaylıKURAK BIR BÖLGEDE BĠR KISIM TOPRAK ÖZELLIKLERININ MEKANSAL DEĞIġKENLIĞI
KURAK BIR BÖLGEDE BĠR KISIM TOPRAK ÖZELLIKLERININ MEKANSAL DEĞIġKENLIĞI Prof. Dr. HĠKMET GÜNAL Dr. Nurullah ACĠR Ziraat Mühendisi Emre MATUR Ziraat Mühendisi Ahmetcan KILINÇ TOPRAK ÖZELLIKLERININ DEĞIŞKENLIĞI
DetaylıTablo : Türkiye Su Kaynakları potansiyeli. Ortalama (aritmetik) Yıllık yağış 642,6 mm Ortalama yıllık yağış miktarı 501,0 km3
Dünyadaki toplam su miktarı 1,4 milyar km3 tür. Bu suyun % 97'si denizlerde ve okyanuslardaki tuzlu sulardan oluşmaktadır. Geriye kalan yalnızca % 2'si tatlı su kaynağı olup çeşitli amaçlar için kullanılabilir
DetaylıTOPRAK OLUŞUMUNDA AŞINMA, AYRIŞMA VE BİRLEŞME OLAYLARI
TOPRAK OLUŞUMUNDA AŞINMA, AYRIŞMA VE BİRLEŞME OLAYLARI Toprak Bilgisi Dersi Peyzaj Mimarlığı Prof. Dr. Günay Erpul erpul@ankara.edu.tr Toprak Oluşumunda Aşınma, Ayrışma ve Birleşme Olayları Temel yapıyı
DetaylıTaşların fiziksel etkiler sonucunda küçük parçalara ayrılmasına denir. Fiziksel çözülme, taşları oluşturan minerallerin kimyasal yapısında herhangi
TOPRAK Yer kabuğunu oluşturan çeşitli kaya ve minerallerin fiziksel ve kimyasal yoldan ayrışmasıyla meydana gelen, içinde son derece zengin flora, hayvan varlığı barındıran ve inorganik maddeler ile hava,
DetaylıCOĞRAFYA ARAZİ KULLANIMI VE ETKİLERİ ASLIHAN TORUK 11/F-1701
COĞRAFYA ARAZİ KULLANIMI VE ETKİLERİ ASLIHAN TORUK 11/F-1701 Türkiye de Arazi Kullanımı Türkiye yüzey şekilleri bakımından çok farklı özelliklere sahiptir. Ülkemizde oluşum özellikleri birbirinden farklı
DetaylıOluşumuna ve etkenlerine göre erozyon çeşitleri. Erozyon ve Toprak Korunması
DERS 5 Su Erozyonu Oluşumuna ve etkenlerine göre erozyon çeşitleri Oluşumuna ve etkenlerine göre erozyon çeşitleri Erozyonun meydana gelmesine sebep olan aktif faktörler su ve rüzgar dır. Etki dereceleri
DetaylıCOĞRAFYA ANALİZ TESTİ ASF. Biyolojik Çeşitlilik ve Biyomlar Canlıların Yeryüzüne Dağılışını Etkileyen Coğrafi Faktörler
COĞRAFYA ÜNİTE 1: EKOSİSTEM E MADDE DÖNGÜSÜ Biyolojik Çeşitlilik ve Biyomlar Canlıların Yeryüzüne Dağılışını Etkileyen Coğrafi Faktörler ANALİZ TESTİ ASF 01 1. Biyoçeşitlilik içerisindeki tüm canlılar
DetaylıT.C. BALIKESĠR ÜNĠVERSĠTESĠ FEN-EDEBĠYAT FAKÜLTESĠ COĞRAFYA BÖLÜMÜ HAVZA YÖNETĠMĠ DERSĠ. Dr. ġevki DANACIOĞLU
T.C. BALIKESĠR ÜNĠVERSĠTESĠ FEN-EDEBĠYAT FAKÜLTESĠ COĞRAFYA BÖLÜMÜ HAVZA YÖNETĠMĠ DERSĠ Dr. ġevki DANACIOĞLU Dersin içeriği Havza ve havza yönetimi tanımı, tarihsel gelişimi ve coğrafya bilimiyle ilişkisi
DetaylıEski Amerikan Toprak Sınıflama Sistemine göre Türkiye deki büyük toprak grupları ve toprak haritalamada kullanılan semboller
Eski Amerikan Toprak Sınıflama Sistemine göre Türkiye deki büyük toprak grupları ve toprak haritalamada kullanılan semboller Büyük Toprak Grubu Eğim-Derinlik Kombinasyonu Taşlılık Arazi Kullanımı F 10
DetaylıSABANCI ÜNİVERSİTESİ AĞAÇLANDIRMA VE ÇEVRE DÜZENLEMELERİ
SABANCI ÜNİVERSİTESİ AĞAÇLANDIRMA VE ÇEVRE DÜZENLEMELERİ İçindekiler I. GİRİŞ II. III. ÜNİVERSİTE KONUMU İNŞAAT ÖNCESİ VE SONRASI GÖRÜNTÜLER a. 1998-İnşaat öncesi b. 2013-Kampusun bugünü Sabancı Üniversitesinin
Detaylı