ÖZET Doktora Tezi KAHRAMANMARAŞ-ADIYAMAN HAVZALARI SIĞ DENIZEL SEDIMANLARIN OLIGO-MIYOSEN BENTIK FORAMINIFER TANIMLAMASI VE BIYOSTRATIGRAFISI Uğraş IŞ

Transkript

1 ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ KAHRAMANMARAŞ-ADIYAMAN HAVZALARI SIĞ DENIZEL SEDIMANLARIN OLIGO-MIYOSEN BENTIK FORAMINIFER TANIMLAMASI VE BIYOSTRATIGRAFISI Uğraş IŞIK JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI ANKARA 2010 Her hakkı saklıdır i

2 ÖZET Doktora Tezi KAHRAMANMARAŞ-ADIYAMAN HAVZALARI SIĞ DENIZEL SEDIMANLARIN OLIGO-MIYOSEN BENTIK FORAMINIFER TANIMLAMASI VE BIYOSTRATIGRAFISI Uğraş IŞIK Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı Danışman: Prof. Dr. Baki E. VAROL GD Anadolu Bölgesi Senozoyik döneminin yaygın çökel kayalarını içerir. Bu çalışmada K. Maraş ve Adıyaman arasında depolanmış Oligo-Miyosen yaşlı istiflerin bentik foraminiferler sistematiği ve biyozonasyonu yapılarak bölgenin biyostratigrafisi oluşturulmuştur. Ahırdağı civarından (K. Maraş) dört stratigrafi kesiti (Soğukpınar I, Soğukpınar II, Karagöl ve Kartaltepe stratigrafi kesitleri) ve Adıyaman civarından iki stratigrafi kesiti (Üçtaş ve Cendere stratigrafi kesitleri) ölçülmüş ve bu kesitlerde bentik foraminiferlerden Alveolinidae, Victoriellidae, Lepidocyclinidae, Rotaliidae, Miogypsinidae ve Nummulitidae familyalarına ait 12 adet cins ve 22 adet tür tanımlanmıştır. Bu tanımlamalar ile bölgenin biyostratigrafisi ayrıntılı olarak ortaya konmuş ve Chauzac ve Poignant (1997) a göre Şattiyen dönemine ait SBZ 22 ve 23 biyozonları ile Erken Miyosen dönemine ait SBZ 24 ve 25 biyozonları ve Orta Miyosen döneminden SBZ 26 biyozonları belirlenmiştir. Kesitlerde M. complanatus ile N. vascus birlikte gözlenmiş ve N. vascus un Geç Şatiyen e kadar ulaştığı ortaya konulmuştur. Ayrıca B. melo, Miogypsina sp. ile birlikte gözlenmiş, başlangıç yaşının Geç Burdigaliyen e kadar indiği kanıtlanmıştır. Eulepidina sp. ve M. (Lepidosemicyclina) polymorpha nın inceleme alanında gözlenmesi Burdigaliyen de Akdeniz ve Hint- Pasifik bağlantısının devam ettiğini kanıtlamaktadır. Geç Şattiyen dönemini temsil eden yeni bir foraminifer, Marasella ahirdagensis tanımlanmıştır. 2010, 234 sayfa Anahtar Kelimeler: Bentik foraminifer, Biyostratigrafi, Paleobiyocoğrafya, Oligosen, Miyosen, Adıyaman, K.Maraş i

3 ABSTRACT Ph.D. Thesis BENTHIC FORAMINIFERAL DESCRIPTION AND BIOSTRATIGRAPHY OF OLİGO-MİOCENE SHALLOW-WATER SEDIMENTS OF KAHRAMANMARAS AND ADIYAMAN BASINS Uğraş IŞIK Ankara University Faculty of Engineering Department of Geological Engineering Supervisor: Prof. Dr. Baki E. VAROL Sedimantery rocks of Cenozoic age are widely exposed in SE Anatolia Benthic foraminifer systematics are documented and a biostratigraphic framework is established in Oligo-Miocene sucsessions of K.Maraş and Adıyaman regions. Four stratigraphic sections from the K. Maraş region (Soğukpınar I, Soğukpınar II, Karagöl ve Kartaltepe measured stratigraphic sections) and two stratigraphic sections from Adıyaman region were measured in order to carry out this investigation. 12 benthic foraminiferal genera and 22 species belonging to Alveolinidae, Victoriellidae, Lepidocyclinidae, Rotaliidae, Miogypsinidae ve Nummulitidae families have been identified in these stratigraphic sections. A detailed biostratigraphic frame of the region has been documented, and SBZ 22 and 23 biozones in Chattian, SBZ 24 and 25 biozones in Early Miocene and SBZ 26 biozones in Middle Miocene have been recognized. The co-occurrence of M. complanatus and N. vascus, indicates that N. vascus species survived in the Late Chattian. Also, the presence of B. melo in association with Miogypsina is an evidence for its first appearance in the Late Burdigalian. The presence of Eulepidina sp. and M. (Lepidosemicyclina) polymorpha in the samples suggests that there was a connection between Mediterranean and Indo-Pacific provinces in the Burdigalian. A new foraminifer, Marasalla ahirdagensis from the Late Chattian is described. 2010, 234 pages ii

4 Key Words: Benthic foraminifer, Biostratigraphy, Paleobiogeography, Oligocene, Miocene, Adıyaman, K.Maras. TEŞEKKÜR Bu tez çalışması TPAO nun ARA-ARŞ nolu ve Türkiye Eosen Tektonostratigrafisi isimli projesinin maddi ve ekipman desteği ile gerçekleştirilmiştir. Tez konusunun belirlenmesi ve çalışmanın gerçekleştirilmesinde her türlü bilimsel desteği ve engin paleontoloji birikimini benimle paylaşan, resmi olmayan danışmanlığımı yapan hocam Dr. Ercüment Sirel e içtenlikle teşekkür ederim. Tezin olgunlaşması ve sonlanması, tez danışmanım Prof. Dr. Baki E. Varol (Ankara Üniversitesi), Tez İzleme Komite üyeleri Prof. Dr. Demir Altıner (ODTÜ) ve Prof. Dr. Yavuz Okan (Ankara Üniversitesi) ın çok değerli katkı, görüş ve yönlendirmeler ile gerçekleşmiştir. Kendilerine ayrı ayrı teşekkür ediyorum. Tez çalışmasının ilk önemli ayağı arazi çalışması olmuştur. Bu çalışmalar aynı kurumda görev yapmaktan mutluluk duyduğum ve sürekli desteklerini bulduğum meslektaşlarım sayesinde gerçekleşmiştir. Dr. Hüseyin Kozlu, Dr. Remzi Aksu ve Osman Er in unutulmaz katkıları için ayrı ayrı teşekkür ederim. Tez çalışmasının amacına ulaşması için başta yüzlerce ince kesit yapılması yanında diğer prosedürlerin de hızlıca yapılması gerekiyordu. Bu konuda kurum yöneticilerimiz Ömer Şahintürk ve Nihat Bozdoğan dan büyük destek gördüm. Kendilerine teşekkürlerimi sunuyorum. Tez çalışmasında güvenilir sonuçlar alınması farklı alt disiplin çalışmalarının katkıları ile mümkün olmuştur. Bu kapsamda aynı kurumda görev yaptığım Dr. R. Hayrettin Sancay palinolojik bulguları, Nihal Akça nın Nannoplankton bulguları ve MTA dan Dr. Aynur Hakyemez in planktik foraminifer verileri çok değerlidir. Bu meslektaşlarıma bilgi ve verilerini paylaştıkları için teşekkürü bir borç biliyorum. Sedimanter petrografi verilerinin olgunlaşması Erhan Yılmaz ın değerli katkıları ile mümkün olmuştur. Kendisine teşekkür ediyorum. iii

5 Görev yaptığım Araştırma Merkezi Stratigrafi Müdürlüğü nde pek çok arkadaşlarımdan çalışmanın sonlanması için önemli teşvikler gördüm. İnce kesitlerin yapımı ve en iyi şekilde hazırlanması Osman Özüpek ve Hüseyin Dönmez tarafından gerçekleştirilmiştir. Bu teknisyenlerimize ve Stratigrafi Müdürlüğü nde görev yapan arkadaşlarıma ayrı ayrı teşekkür ediyorum. Tez çalışması sırasında en büyük fedekarlığı ailemden gördüm. Kendilerine teşekkürlerimi sunuyorum. Bu tezimi oğlum Ata ya atfediyorum. Uğraş IŞIK Ankara, Eylül 2010 iv

6 İÇİNDEKİLER ÖZET... i ABSTRACT... ii TEŞEKKÜR... iii ŞEKİLLER DİZİNİ... vii ÇİZELGELER DİZİNİ... x 1.GİRİŞ Tezin Amacı ve Önemi Önceki Çalışmalar Bölgede Yapılmış Önceki Çalışmalar Dünyada Miogypsinid foraminifer ile ilgili yapılmış önceki çalışmalar Materyal ve Çalışma Yöntemi JEOLOJİK KONUM Bölgenin stratigrafisi Adıyaman ve çevresinin stratigrafisi Maraş ve çevresinin stratigrafisi ARAŞTIRMA VE BULGULAR Biyostratigrafi Soğukpınar I Kesiti Soğukpınar II Kesiti Karagöl Kesiti Kartaltepe Kesiti Üçtaş Kesiti Cendere Kesiti Biyostratigrafik Sentez Paleobiyocoğrafya Sistematik Paleontoloji SONUÇLAR ve TARTIŞMA KAYNAKLAR EK-1 Levhalar EK-2 İnce kesit ve yıkama örneklerinin içeriği ÖZGEÇMİŞ v

7 ŞEKİLLER DİZİNİ Şekil 2.1Türkiye ve yakın çevresinin levha konumları ve ana tektonik hatları (Okay ve Tüysüz 1999 dan alınmıştır) Şekil 2.2 Adıyaman civarının sadeleştirilmiş jeoloji haritası Şekil 2.3 Midyat ve Silvan gruplarının genelleştirilmiş stratigrafi kesiti (Yılmaz ve Duran 1997 den düzenlenerek yeniden çizilmiştir) Şekil 2.4 Maraş civarının sadeleştirilmiş jeoloji haritası (Işık and Hakyemez, (baskıda) den düzenlenmiştir) Şekil 2.5 Maraş civarının genelleştirilmiş stratigrafik kolon kesiti (Gül 1987 den düzenlenerek yeniden çizilmiştir) Şekil 3.1 Soğukpınar I kesitinde bentik ve planktik foraminiferlerin stratigrafik dağılımı (Öksüzdağı, Maraş)(Kırmızı renkli örnek numaralı 2008 yılına ait arazi örnekleridir) Şekil 3.2 Bentik foraminiferlerin Geç Şattiyen yaşlı kireçtaşları içerisindeki stratigrafik dağılımı, Soğukpınar I kesiti, (Öksüzdağı, Maraş) Şekil 3.3 Soğukpınar I kesitinin tabanında yer alan ince tabakalı killi kireçtaşından oluşan Gaziantep formasyonu ile bunu üzerleyen kalın tabakalı biyoklastik kireçtaşı üyesinin genel görünümü Şekil 3.4.a. Soğukpınar I kesiti Gaziantep formasyonunun kireçtaşı üyesinden Çağlayancerit formasyonunun ince tabakalı kireçtaşlarına geçiş b. bu kireçtaşları içindeki biyotürbasyon izleri Şekil 3.5. a.soğukpınar I kesiti Lice formasyonuna ait şeyller ve üzerine gelen Karaisalı kireçtaşının genel ve b. yakından görünümü Şekil 3.6 Soğukpınar II kesitinde bentik foraminiferlerin stratigrafik dağılımı (Öksüzdağı, K.Maraş) (Kırmızı renkli örnek numaraları 2008 yılı arazi örneklerine aittir) Şekil 3.7 Soğukpınar II kesitinde tabanda Gaziantep formasyonu, Çağlayancerit formasyonu ve en üstte Karaisalı kireçtaşının genel görünümü Şekil 3.8 Soğukpınar II kesitinin en üstünde yer alan Karaisalı kireçtaşlarının görünümü Şekil 3.9 Karagöl kesitinde Gaziantep ve Çağlayancerit formasyonlarına ait bentik ve bazı planktik foraminiferlerin stratigrafik dağılımı (Ahırdağı, Maraş) Şekil 3.10 Karagöl kesitinde tabanda yer alan Gaziantep formasyonunun vi

8 genel görünümü Şekil 3.11.a. Karagöl kesitinde Gaziantep formasyonu içerisindeki kireçtaşları ve b. yakından iri bentik foraminiferlerli kireçtaşının görünümü Şekil 3.12 Karagöl kesitinde Çağlayancerit, Lice ve Karaisalı formasyonlarına ait bentik ve bazı planktik foraminiferlerin stratigrafik dağılımı (devamı) Şekil 3.13 Kartaltepe kesitinde bentik ve bazı planktik foraminiferlerin stratigrafik dağılımı (Ahırdağı, Maraş) Şekil 3.14 Kartaltepe kesitinde Gaziantep formasyonunun genel görünüşü Şekil 3.15 Kartaltepe kesitinde Çağlayancerit formasyonu içerisinde kalsitürbiditik kireçtaşları Şekil 3.16 Üçtaş kesitinde bentik foraminiferlerin stratigrafik dağılımı (Gerger kuzeyi, Adıyaman) Şekil 3.17 Üçtaş kesitinde temel birimi Koçali ile Hoya formasyonunun uyumsuzluğu Şekil 3.18 Üçtaş kesitinde Lice formasyonunun genel görünümü Şekil 3.19 Üçtaş kesitinde Lice formasyonu içerisinde gözlenen biyoklastik kireçtaşları Şekil 3.20 Cendere kesitinde bentik foraminiferlerin stratigrafik dağılımı (Kahta kuzeyi, Adıyaman) Şekil 3.21 Cendere kesitinde Geç Şatiyen-Burdigaliyen yaşlı Fırat formasyonlarının genel görünüşü Şekil 3.22 Oligo-Miyosen dönemi planktik ve bentik foraminiferlerin korelasyon tablosu. (Berggren vd. 1995; Cahuzac ve Poignant 1997; Lourens vd. 2004) Şekil 3.23 Maraş ve Adıyaman da ölçülen kesitlerde tespit edilen bentik foraminifer zonları ve bunların planktik foraminifer zonları ile korelasyonu Şekil 3.24 Batı Tetis (Miogypsinoides, Miogypsina, Miolepidocyclina) Geç Oligosen-Erken Miyosen dönemi Miogypsinid foraminiferlerin dağılımı (Drooger 1993 den düzenlenmiştir) Şekil.3.25 Hint-Pasifik (Miogypsinoides, Miogypsina, Miolepidocyclina) Geç Oligosen-Erken Miyosen dönemi Miogypsinid foraminiferlerin dağılımı (Drooger 1993 den alınmıştır) Şekil Erken Miyosen dönemi Tetis ile Hint-Pasifik bağlantısını gösteren harita (jan.ucc.nau.edu/~rcb7/globaltext2.html adresinden alınmıştır) Şekil.3.27 Tez çalışmasında gözlenen Tetis ve Hint-Pasifik e ait Miogypsinid foraminiferler ve stratigrafik yayılımı Şekil 2.28 Miogypsinidlerde nepiyonik safhanın şematik çizimi (Özcan 2007 den alınmıştır) vii

9 ÇİZELGELER DİZİNİ Çizelge 3.1. Tanımlanan foraminifer türlerinin SBZ biyozonlarında stratigrafik dağılımı Çizelge 3.2. Ölçülen kesitlerde M. cushmani ye ait ölçülmüş ve hesaplanmış değerler Çizelge 3.3. Ölçülü kesitlerde M. intermedia ya ait ölçülmüş ve hesaplanmış değerler viii

10 1. GİRİŞ 1.1 Tezin Amacı ve Önemi TPAO nun arama faaliyetlerini yoğun olarak sürdüğü ve petrol üretiminin hemen hemen tamamını sağladığı Güneydoğu Anadolu Bölgesi nin jeolojisine ve havzaların evrimine yönelik stratigrafik problemlerin sağlıklı biyostratigrafik veriler ile çözümlenmesi gerekmektedir. Zira GDA bölgesi hidrokarbonlarını türeten kaynak kayalarının olgunlaşması Miyosen çökellerinin paleocoğrafyası (yayılımı ve kalınlığı) ile yakından ilişkilidir. Tez Kahramanmaraş ve Adıyaman havzalarında depolanmış Oligo-Miyosen yaşlı istiflerden ölçülmüş stratigrafik kesitlerdeki bentik foraminiferleri tanımlayıp biyozonasyon çalışması yaparak biyostratigrafik çatıyı oluşturmayı amaçlamaktadır. Kahramanmaraş ve Adıyaman civarının jeolojisi ile ilgili birçok çalışma bulunmaktadır (Erdoğan 1975, Duran vd. 1987, Yılmaz vd. 1988, Günay 1998, Gül 2000). Çalışma alanına yakın Oligo-Miyosen bentik foraminiferleri ile yapılan biyostratigrafik çalışmalar oldukça az sayıdadır. Sirel (2003) de Güney ve Doğu Türkiye nin çeşitli yörelerinde bulunan Bartoniyen-Oligosen yaşlı istiflerin içerdikleri bentik foraminiferleri kullanarak ayrıntılı biyostratigrafik çalışma yapmıştır. Sirel, Miyosen istiflerinin bentik foraminifer tanımlarını ve biyostratigrafisini bu çalışmanın dışında tutmuştur. Özcan (2007), Özcan ve Less (2009) ve Özcan vd. (2009) da Doğu Anadolu da Miyosen iri bentik foraminiferleri ile ilgili ayrıntılı biyometri ve paleocoğrafya çalışmaları bulunmaktadır. Akdeniz ülkelerinde Oligo-Miyosen bentik foraminifer tanımları ile ilgili biyozonasyon çalışması Cahuzac ve Poignant (1997) tarafından yapılmıştır. Bu tez çalışmasında Maraş ve Adıyaman civarında ölçülen kesitlerde iri bentik foraminiferler çalışılarak saptanan Oligo-Miyosen biyostratigrafik zonları Cahuzac ve Poignant (1997) nin zonları ile karşılaştırılmış ve Avrupa ya göre farklılıklar ortaya konulmuş, Hint-Pasifik bağlantısı gözden geçirilmiştir. Ayrıca 1

11 Ahırdağı ve Öksüzdağı nda (Maraş) ölçülen kesitlerdeki bentik foraminifer biyozonlarının planktik foraminifer zonları ile korelasyonu yapılarak elde edilen veriler birlikte değerlendirilmiştir. 1.2 Önceki Çalışmalar Bölgede yapılmış önceki çalışmalar Güneydoğu Anadolu, petrol potansiyeli bakımından önemli olması nedeniyle bölge stratigrafisinin ve jeoloji evriminin ortaya konulması için 1930 lu yıllardan beri çalışılmaktadır. (Keskin 1968, Peksü 1969, Sungurlu 1973, 1974, Tuna 1973, Perinçek 1978, 1980, Yalçın 1978, Gözübol ve Gürpınar 1980, Açıkbaş vd. 1981, Görür ve Akkök 1982, 1984, Köylüoğlu 1986, Duran vd. 1987, 1988, 1989, Gül 1987 ve 2000, Yılmaz 1993, Yılmaz vd. 1987, Çoruh vd. 1997, Robertson 2000, Robertson vd. 2006, 2007). Bu bölümde özellikle çalışma alanı olan Maraş ve Adıyaman civarı Oligo- Miyosen sedimanlarının stratigrafisi ile ilgili çalışmalar irdelenmektedir. Eosen-Oligosen yaşlı Midyat Grubunun tip lokalitesi Mardin ili Midyat ilçesidir. İlk tanımlamasının Maxson (1936) tarafından Midyat kireçtaşı adı altında yapılması ardından Gossage (1956, 1958) bu stratigrafi biriminin tanımlanmasında önemli katkılarda bulunmuştur. Midyat grubunun günümüzdeki stratigrafik konumu Açıkbaş vd. (1979) tarafından oluşturulmuştur. Bölgede Midyat grubu birimleri uyumsuz olarak Silvan grubu birimlerince üzerlenir. Silvan adı ilk kez Tolun (1960) tarafından Fırat Formasyon una karşılık gelecek şekilde formasyon mertebesinde kullanılmıştır. Duran vd. (1987) Güneydoğu Anadolu da doğuda Siirt ten batıda Narlı ya kadar şaryaj kuşağı boyunca ölçülü stratigrafik kesitler ve kuyu örnekleri üzerinde Eosen-Erken Miyosen yaşlı Midyat Grubu karbonatlarının fasiyes değişimlerini çalışmışlardır. Duran vd. (1988) de önceki çalışmalarınının eksiklerini tamamlayan bu çalışma da yine Güneydoğu Anadolu da Geç Paleosen-Erken Miyosen zaman aralığında çökelmiş Midyat ve Silvan gruplarının stratigrafisi ve sedimantoloji incelemişlerdir. 2

12 Araştırmacılara göre yaygın transgresyon Orta Eosen döneminde başlamıştır. Geç Eosen sonlarında da etkin regresyonun geliştiğini, sığ denizel karbonat fasiyeslerinin çökeldiği denizin kuzeyden güneye doğru çekildiğini belirtmişlerdir. Silvan grubunun çökeldiği transgresif Erken Miyosen denizinin, Midyat grubunun çökeldiği denizel olaylar ile bağlantılı olmadığını ortaya koymuşlardır. Bu çalışma ile daha önce Midyat Grubu içerisinde yer alan Miyosen yaşlı Kapıkaya, Fırat ve Lice formasyonları Silvan Grubu olarak ayrılmıştır. Çalışmacılar Silvan Grubu birimlerin Midyat Grubu birimleri üzerinde diskordans olarak yer aldığını belirtmişlerdir. Maraş civarının stratigrafisi Güneydoğu Anadolu Bölgesi ile çok benzer olmak ile birlikte Miyosen döneminden itibaren farklılıklar göstermektedir. Bu da en iyi şekilde Gül (1987) ün çalışmasında irdelenmiştir. Gül (1987) K. Maraş-Kuzey Amanoslar- Göksun ve Elbistan arasındaki alanda Üst Kretase den Üst Miyosen e kadar birimler incelenmiştir. Buna göre araştırmacı, Orta Eosen den itibaren transgresyonun başladığı ve sığ denizel karakterli Hoya Formasyonu nun çökeldiğini, açılmaya bağlı derinleşme ile bağlantılı olarak Hoya Formasyonu üzerine türbiditik karakterde Gaziantep Formasyonu nun alt kesimlerinin çökeldiğini ve bu çökelimin basenin güney kesimlerinde kesintisiz devam ettiğini belirtmiştir. Akitaniyen den itibaren derin denizel karakterli Gaziantep Formasyonu nun güneye doğru sığlaşarak sığ denizel karbonatlardan oluşan Fırat Formasyonu na ve bu civarda tanımlanan iç şelf, yamaç ve havza çökelleri ile temsil edilen Çağlayancerit Formasyonu na geçiş gösterdiğini belirtir. Geç Burdigaliyen-Langiyen döneminde ise Fırat ve Çağlayancerit formasyonlarının üzerine geçişli olarak sığ-havza tipi kırıntılılardan oluşan Lice Formasyonu nun çökeldiği, Langiyen de, doğuda Lice baseninin kapandığı ve denizin batıya doğru çekildiği çalışmacı tarafından ortaya konulmuştur. Güneydoğu Anadolu Bölgesindeki formasyonlardan farklı olarak Lice Formasyonu üzerinde yer alan neritik karbonatlar Adana havzasındaki Langiyen yaşlı Karaisalı Formasyonu ile eşleştirilmiştir. Gül (2000) Kahramanmaraş civarında yaptığı doktora çalışmasında bölgedeki otokton ve allokton konumlu birimleri incelemiştir. Araştırmacı temel birimleri üzerinde Geç Maastrihtiyen-Pliyosen aralığında farklı zaman ve alanlarda gelişen havzalarda çökelen birimler Allokton ve Otokton örtü kaya birimleri nde ayrıntılı olarak bahsetmektedir. 3

13 Bu tez çalışmasında Adıyaman civarından ölçülen kesitlerde Güneydoğu Anadolu Bölgesine ait Hoya, Gaziantep, Fırat ve Lice formasyonları gözlenirken, Maraş civarından ölçülen kesitlerde Miyosen döneminde Gül (1987) de belirtildiği gibi Fırat Formasyonu nun derin denizel eşleniği Çağlayancerit ve en üstte Karaisalı formasyonları gözlenmiştir. Bölgede biyostratigrafik amaçlı yapılmış çalışmalar oldukça sınırlıdır. Bunlardan Meriç (1987) çalışmasında Adıyaman civarında ayrıntılı olarak Üst Kretase den Miyosen e kadar birimlerin bentik ve planktik foraminiferlerini çalışmış ve bölgede Kampaniyen den Priyaboniyen e kadar istifin sürekli çökeldiğini, üzerine Oligosen ve Akitaniyen eksik olarak Burdigaliyen in geldiğini belirtmiştir. Çalışmacı Oligosen döneminin karasal olduğunu belirtmiş ve Oligosen ve Akitaniyen dönemlerine ait fosil topluluğu gözlememiştir. Adıyaman civarında Burdigaliyen yaşı Miogypsina ve Miolepidocyclina cinsine ait tür tanımları ile ilk kez çalışmacı tarafından verilmiştir. Sakınç (1987) Bulanık (Muş), Kadirli (Adana) ve Andırın (K. Maraş) civarının stratigrafik konumu ve paleoekolojik özelliklerini incelemiş, iri bentik foraminiferlerden Orta Amerika kökenli Lepidocyclina gigas tanımlamış ve birlikte bulunduğu fosil topluluğunu göz önünde tutarak stratigrafik konumunun Burdigaliyen olabileceğini belirtmiştir. Güneydoğu Anadolu Bölgesi nde yapılmış en ayrıntılı biyostratigrafi çalışması Çoruh vd. (1997) Güneydoğu Anadolu da Otokton Kayalarının Biyostratigrafi Atlası dır. Bölgedeki Prekambriyen-Paleozoyik, Mesozoyik ve Senozoyik birimleri ile ilgili daha önceden Türkiye Petrolleri nde yapılan çalışmalar derlenerek, formasyonların yayılımlarını, yüzlek alanlarını, kuyu verileri özelliklerini, litoloji özelliklerini, dokanak ilişkilerini, kalınlıklarını ve çökelme ortamlarını vererek, birimlerin fosil içeriklerini de kullanarak korelasyon tabloları hazırlanmıştır. Bütün yaş verilerini içeren çalışma içerisinde Oligo-Miyosen yaşlı Gaziantep, Fırat ve Lice formasyonları detaylı şekilde anlatılmıştır. Türkiye de ilk kez Avrupa daki SBZ bentik zonları (Chauzac ve Poignant 1997) ile karşılaştırılarak yapılmış çalışma Sirel (2003) dir. Çalışmacı Güney ve Doğu Türkiye nin çeşitli yörelerinde bulunan Bartoniyen, Priaboniyen ve Oligosen yaşlı en 4

14 sığ ve sığ şelf istiflerinin içerdikleri büyük bentik foraminiferleri kullanarak ayrıntılı biyostratigrafik çalışmaları gerçekleştirmiştir. Araştırmacı Maraş kuzeyinde Ağırdağı nda ölçtüğü kesitte sığ bentik foraminifer zonlarına göre Geç Eosen (SB 19-20), Oligosen (SB 21-23) ve Erken Miyosen (SB24) sınırlarını belirlemiştir. Bu çalışmasında bu bölgede Üst Eosen sedimanlarının ofiyolitik melanj üzerine uyumsuz olarak geldiğini ve istifin Alt Miyosen e kadar kesintisiz devam ettiği belirtmiştir. Bu tez çalışmada da Karagöl de ölçülen kesitte Geç Eosen-Oligosen dönemi için Sirel (2003) ile benzer fosil topluluğu gözlenmiştir. Tez sahasına yakın Doğu Anadolu da Oligo-Miyosen dönemi iri bentik foraminiferleri kullanılarak yapılmış önemli çalışmalar bulunmaktadır. Bunlardan en eski ve detaylı çalışma Sakınç (1982) ın Muş civarı kapsayan doktara çalışmasıdır. Bu çalışmada Eosen, Oligosen, Miyosen ve Kuvaterter sedimanlarını biyokronostratigrafik olarak tanımlanır. Sakınç (1982) e göre bölgede Üst Eosen yüzlekleri oldukça az ve fosil içermeyen silt taşlarından oluşur ve üzerine gelen Oligosen sedimanları ile uyumsuz ilişkilidir. Oligosen dönemi birbirleri ile uyumlu Alt Oligosen (Lafforfiyen), Orta Oligosen (Rupeliyen) ve Üst Oligosen (Şattiyen) sedimanlarından oluşur. Bunun üzerinde Alt Miyosen (Akitaniyen ve Burdigaliyen) sedimanları uyumlu olarak yer aldığı çalışmacı tarafından belirtilmiştir. Yine bu çalışmada Oligosen ve Erken Miyosen dönemlerini temsil eden Nummulitidae, Lepidocyclinidae ve Miogypsinidae aileleri kullanılarak bölgede beş biyozon ayrımı yapılmıştır. Ancak çalışmacı tarafından tanımlanan fosil topluluğunun stratigrafik yayılımının bizim çalışmamız ile uyumlu olmadığı gözlenmiştir. Batı Toroslar daki tez çalışmasında Erk (1994) Miyosen döneminde planktik foraminiferler ile bentik foraminiferlerin korelasyonu yapmış ve Burdigaliyen döneminde Miogypsina mediterranea nın varlığından bahsetmiştir. Türkiye de detaylı şekilde miogypsinid foraminiferlerin morfometrik özelliklerini kullanarak yapılan ilk çalışma Muş ili yakınında Kelereşdere kesiti içerisindeki iri bentik foraminiferler morfometrik özelliklerine göre Özcan ve Sakınç (2007) ın yaptığı çalışmadır. Araştırmacılar Miogypsina ve Miogypsinoides e ait türlerin bir arada bulunduğu kesitte 5

15 gözlenen Spiroclypeus cinsine dayanarak Geç Şattiyen yaşını vermişlerdir. Bu bulgularından haraket ile daha önceki çalışmalarda (Sakınç, 1982) bahsedilen Akitaniyen-Burdigaliyen yaşlı sığ denizel istiflerin tekrar gözden geçirilmesi gerektiğini belirtmişlerdir. Daha sonra Özcan (2007) Sivas havzasında daha önceki çalışmacılar tarafından Oligo-Miyosen olarak yaşlandırılan karasal birimlerin arasında yer alan sığ denizel birimlerin içerisindeki Miogypsinidae leri detaylı olarak çalışmıştır. Araştırmacı morfometrik özellikler yardımı ile bölgede kopuk ilişkiler sunan sığ-denizel birimleri deneştirme yoluna gitmiştir. Çalışmada bölgede Miogypsinidae lerin özelliklerini kullanarak denizel girişimin Geç Şattiyen den Erken Burdigaliyen e kadar üç aşamada geliştiğini ortaya koymuştur. Anadolu da Akdeniz Hint-Pasifik denizel bağlantı ile ilgili çalışmalar çok yaygın olmamakla birlikte ilk kez Örçen (2001) Arap ve Toros platformlarının denizel bağlantılarını Miogypsinid türlerini kullanarak açıklamaya çalışmıştır. Buna göre Erken Miyosen döneminde Arap platformu ve Güneydoğu Anadolu arasında denizel bağlantının bulunduğu, Langiyen döneminde Arap Platformunun kuzeydeki deniz ile bağlantısının kesildiği yorumunu yapmıştır. Orta Toroslarda Miogypsina antillea türünün varlığı ile Arap yarımadasının güneyinden Mısır-İsrail geçişli bir denizel bağlantının olması gerektiğini belirtmiştir. Özcan vd. (2008) Oligo-Miyosen dönemi ile ilgili Türkiye de bilgi eksikliği olması dolayısıyla Miogypsinidae, Lepidocyclinidae ailelerine ait iri bentik foraminiferlerin Batı Tetis ve Hint-Pasifik provenslerinden hangisine ait olduğu ile ilgili Doğu Anadolu Bölgesinde Burdigaliyen yaşlı kireçtaşları üzerinde detaylı çalışmıştır. Araştırmacılar Hint-Pasifik provensi ait iri bentik foraminiferlere ait bazı formların batıya doğru göç ettiğini gözlemlemiştir. Bunun da Avrupa ve Afrika plakalarının Orta Miyosen de kapanmasından önce kıta şelf alanlarının daraldığı ve foraminifer göçünün gerçekleştiği şeklinde açıklamışlardır. Özcan ve Less (2009) da Doğu Anadolu da Muş civarındaki Burdigaliyen kireçtaşlarındaki iri bentik foraminiferleri çalışmış ve Cylocypeus ve Eulepidina cinslerinin varlığı ile Akdeniz provensi içerisinde Hint-Pasifik bağlantısını ortaya koymuşlardır. 6

16 1.2.2 Dünyada Miogypsinid foraminifer ile ilgili yapılmış önceki çalışmalar Eosen dönemindeki iri bentik foraminiferlerin yokolması bir anda gerçekleşmemiştir (Renema 2007). Yokoluş Bartoniyen de başlamış ve Priyaboniyen-Rupeliyen geçişine kadar devam etmiştir. Şattiyen-Burdigaliyen dönemi süresince sığ denizlerde iri bentik foraminiferler için uygun ortam koşulları olan karbonat platformlarında artış gözlenmiştir. Oligosen döneminden itibaren iri bentik foraminiferlerde baskın fauna Nephrolepidina, Eulepidina, Cycloclypeus ve miogypsinidler olmuştur. Senozoyik dönemi üç önemli provens ile temsil edilir. Bunlar; Merkezi Amerika, Akdeniz ve Hint-Batı Pasifik şeklindedir (Drooger 1993, Renema 2007). Oligo-Miyosen boyunca Akdeniz ve Hint- Batı Pasifik birbirlerinden giderek farklılaşan taksonomik ayrıntılar göstermektedir. Örneğin Miogypsina Akdeniz provensinde ilk defa Şattiyen de gözlenirken, Hint-Batı Pasifik te Akitaniyen de ortaya çıkmaktadır. Bu farklılıklar ile özellikle bu zaman aralığında miogypsinidler ve lepidocyclinidler korelasyon amaçlı kullanılmaktadır (Drooger 1963, 1993). Miogysinidlerin kendi içindeki evrimi bu üç provenste birbirinden farklıdır. Tez çalışmasının ana fosil grubunu oluşturan miogypsinidler ile ilgili dünyada bir çok çalışma bulunmaktadır. Miogypsinodes evrimi ilk defa Tan Sin Hok (1936) tarafından Endonozya da Erken Miyosen de miogypsinid foraminiferler ile ilgili çalışmasında tariflemiştir. Çalışmacı megalosferik nepiyonik locaların temel alarak formların morfolojik gelişimlerini incelemiştir. Barker ve Grimsdale (1937) Merkezi Amerika daki çalışmalarında tüm Miogypsinidae familyasının atasının Neorotalia olduğunu belirtmişlerdir. Buna karşılık Drooger (1993) de miogypsinid foraminiferlerin atası trokoid sarılımlı rotaloid formlar olan Pararotalia veya Neorotalia olduğunu, ayrıca M. complanatus un Pararotalia dan evrimleştiğini görüşündedir. KD Borneo da Şattiyen den Serravaliyen e kadar miogypsinid foraminiferlerin evrimini çalışan Boudagher-Fadel vd. (2000) miogypsinid foraminiferlerin atasının Neorotalia olduğunu ve bu formdan daha once Matsumaru (1996) tarafından Japonya da Geç Şattiyen 7

17 döneminde yeni cins olarak tanımlanan Paleomiogypsina nın evrimleştiğini daha sonra da bu formun Miogypsinella nın atası olduğunu belirtmiştir. Akitaniyen tabanında Miogypsinella dan Miogypsina ve Miogypsinoides ayrıldığını ve bu bölgede Miogypsina spp. Serravaliyen ortalarına kadar, Miogypsinoides spp. ise Langiyen ortalarında sonlandığı çalışmacılar tarafından belirtilmiştir. İlk kez Miogypsinoides ile Miogypsina nın morfolojik özelliklerini karşılaştırması Bock (1973, 1976) çalışmasındadır. Kanal sistemlerini, stolon sistemlerini, ekvatoryal locaların büyüme şeklini detaylı şekilde çalışmış, Miogypsina nın Miogypsinoides den çok daha kompleks stolon sistemi olduğunu, Miogypsinoides in protokonkunun Miogypsina dan daha büyük olduğunu detaylı şekilde çalışmasında belirtmiştir. Miogypsinidlerde morfometrik çalışmaları ilk kez Amerikan miogypsinidleri ile ilgili doktora tez çalışmasında Drooger (1952) taksaların tanımlanmasında türlere ait bazı parametreleri kullanarak başlatmıştır. Miogypsina nın ekvatoryal kesitinde biometri çalışmaları ile tanımlamaları yapmış ve evrimlerini açıklamıştır. Drooger ve Freudenthal (1974) Avrupa da miogypsinid ve lepidocyclinidlerin birlikte bulunduğu bazı lokalitelerde taksonomi ve stratigrafi çalışmasını morfometri çalışmaları yaparak ortaya koymuşlardır. Miogypsinid foraminiferlerin tanımlamasında γ açısının önemi ve nasıl ölçülmesi gerektiği ile ilgili Amato ve Drooger (1969) detaylı teorik bilgi sunmuşlardır. Dünyada özellikle miogypsinid foraminiferler kullanılarak yapılan Oligo-Miyosen dönemi biyostratigrafi çalışmaları 1970 li yıllardan itibaren başlar. Bundan sonraki çalışmalarda hem morfometrik tür tayinleri hem de miogypsinidlerin evrimsel gelişimi ile ilgili çalışmalar daha yaygınlaşmıştır (Raju 1974, Mulder 1975, Wildenborg 1991, Drooger 1993, Matsumaru 1996, BouDagher-Fadel 2002, BouDagher-Fadel and Lokier 2005, Bassi vd. 2007). Raju (1974) Hindistan da Kutch bölgesindeki Oligo-Miyosen Miogypsinidae familyasına ait formları morfometrik olarak çalışmış ve hint miogypsinidlerinin evrimsel gelişimini incelemiştir. Sicilya da Şattiyen-Burdigaliyen aralığında Wildenborg (1991) miogypsinidlerde morfometrik tayinler ile Akdeniz 8

18 provensine ait M. complanata dan M. mediterranea kadar bütün türleri düzenli olarak çalışmasında tanımlamıştır. Yine Drooger (1993) de iri bentik foraminiferlerin morfometri ve evrimini incelemiştir. Miogypsinid ve lepidocyclinid foraminiferlerin morfometrik limitlerini belirlemiş ve birbirinden bağımsız üç ayrı provenste (Akdeniz, Amerika ve Hint-Pasifik) evrimlerini incelemiştir. Akdeniz bölgesi için önemli çalışmalardan biri olan Mulder (1975) de Yunanistan da Oligo-Miyosen sedimanlarının lito ve biyostratigrafisini çalışmıştır. Hem planktik foraminiferleri hem de iri bentik foraminiferlerden Miogypsinidae ve Lepidocyclinidae ailelerini kullanarak birbirleri ile göreceli olarak korele etmiş ve Doğu Akdeniz in bu kesimi için sedimanter ve tektonik yorumlar getirmiştir. Oligo-Miyosen dönemi Akdeniz provensi için iri bentik foraminiferler ile biyozon çalışmasını ilk defa Chauzac ve Poignant (1997) tarafından gerçekleştirmiştir. Avrupa havzalarında iri bentik foraminiferlerinin yayılımları kullanarak bu döneme ait SBZ zonlarını geliştirmişlerdir. Buna gore Eulepidina ve Neprolepidina cinslerine ait türler ilk defa SBZ 22A (Geç Rupeliyen) zonunda ortaya çıkarken, Miogypsinid foraminiferler de ilk defa SBZ 23 (Geç Şattiyen) zonunda gözlenmektedir. SBZ 23 zonunun karakteristik fosili M. complanatus dur. Bundan sonraki Akdeniz provensine ait birçok çalışmada yaşlandırmalar SBZ biyozonlarına göre yapılmıştır. Bassi vd. (2007) de İtalya daki çalışmalarında Geç Şattiyen dönemine karşılık gelen SBZ 23 biyozonuna ait hiyalin ve porselen kavkılı iri bentik foraminifer topluluğunu tanımlamışlar ve Chauzac ve Poignant (1997) e göre SBZ 23 zonunun fosili M. complanatus ile birlikte Geç Şattiyen de gözlenmeyen N. vascus u varlığından bu çalışmada bahsetmişlerdir. Mısır K. Sina da yine Geç Şattiyen dönemi SBZ 23 biyozonunda M. complanatus ile birlikte görülen Risananeiza pustulosa yeni cins ve türü Boukhary vd. (2008) tarafından tanımlamışlar. Bu tür bizim çalışmamızda da Geç Şattiyen döneminde yaygın olarak gözlenmiştir. Yine üstte Türkiye de yapılan çalışmalar içinde bahsettiğimiz Sirel (2003), Özcan ve Sakınç (2007), Özcan (2007), Özcan vd. (2008) ve Özcan ve Less (2009) çalışmalarında da Chauzac ve Poignant (2007) SBZ biyozonları kullanılmıştır. 9

19 1.3 Materyal ve Çalışma Yöntemi 2005, 2006, 2008 yıllarında dört arazi çalışması yapılarak Kahramanmaraş ve Adıyaman civarından Geç Eosen Miyosen yaşlı istiflerden stratigrafik kesitler ölçülmüştür. Maraş civarından ölçülen; Karagöl Kesiti toplam 220 m kalınlığında olup 78 adet örnek, Kartal tepe kesiti 110 m kalınlığında olup 38 adet örnek, Soğukpınar I kesiti 72 m kalınlığında olup 46 adet örnek, Soğukpınar II kesiti 45 m kalınlığında olup 16 adet örnek derlenmiştir. Adıyaman civarında ölçülen; Üçtaş kesiti 102 m kalınlığında olup, 35 adet örnek, Cendere kesiti ise 85 m kalınlığında olup, 28 adet örnek derlenmiştir. TPAO Araştırma Merkezi ince kesit laboratuvarında hazırlanmış, Karagöl kesitinde 159 adet, Kartal tepe kesitinde 97 adet, Soğukpınar I kesitinde 126 adet, Soğukpınar II kesitinde 53 adet, Üçtaş kesitinde 109 adet, Cendere kesitinde 68 adet yönlü kesit olmak üzere toplam 612 yönlü ve 205 yönlü olmayan kesit üzerinde çalışılmıştır. Zeiss Imager M1 alttan aydınlatmalı mikroskopta çekilen fotoğraflar ile 27 adet levha hazırlanmıştır. Maraş Ahırdağı ndan ölçülen Karagöl ve Kartaltepe kesitleri ile Öksüzdağı ndan ölçülen Soğukpınar I kesitinde toplam 47 yıkama örneğinde planktik foraminiferler MTA da A. Hakyemez tarafından çalışılmış TPAO Araştırma Merkezi Taramalı Elektron Mikroskobu (SEM) laboratuvarında fotoğraflanmıştır. 10

20 2. JEOLOJİK KONUM Türkiye Tetis okyanusunun yaygın izlerini taşır. İnceleme alanı ve çevresi bu okyanusun temsil eden pek çok birimleri içermektedir. Kretaseden itibaren birbirine yaklaşan Anatolid-Torid platformu ile Arap platformu Orta Miyosen de çarpışmasını tamamlayarak Neo-Tetisin güney kolu kapanmıştır (Hall 1976, Şengör ve Yılmaz 1981, Yılmaz 1993, Yılmaz vd. 1993, Okay ve Tüysüz 1999, Robertson vd. 2006). Bu kapsamda bölgedeki Geç Kretase ve Miyosen bindirmeleri bölgenin ana tektonik yapısal unsurları olarak yorumlanır (Şekil 1.1). Tetis okyanusunun ve bölge tektoniğinin jeolojik evrimine yönelik araştırma sonuçlarında yer yer önemli fikir ayrılıkları bulunmaktadır. Bir grup araştırmacıya göre Neo-Tetis okyanusunun güney kolu Geç Kretase (Maastrihtiyen) de kapanmış ve Arap platformu ile Anatolid-Torid platformu çarpışmışlardır (Beyarslan ve Bingöl, 2000). Bindirmelerin Paleosen-Eosen dönemlerinde de sürmesi ile bölgede kalın-kabuk deformasyonu gelişmiş (Yazgan 1984) ve bu birimlerin güneye Arap platformu üzerine itilmesi sürmüştür. Bu itilmeler Arap platformu üzerinde ön ülke havza (foreland basin) çökelerinin oluşumuna neden olmuştur (Önalan 1988). Diğer grup görüşlerde ise Geç Kretase (Maastrihtiyen) Arap ve Anatolid-Torid platformları çarpışmadığı, okyanus levhasının kuzeye doğru yitimi duraklamalar ile sürdüğü, bu arada okyanus kabuğuna ait ofiyolitik kayaların güneye doğru ilerlemeye başladığı ve iki platform arasındaki çarpışmanın Miyosen de gerçekleştiği yönündedir (Perinçek 1979, Şengör ve Yılmaz 1981, Perinçek ve Kozlu 1984, Aktaş ve Robertson 1984, Yılmaz vd. 1988, Dilek vd. 1999). Orta Miyosen sonrası ilerleyen sıkışma rejimine ilave olarak yanal-atımlı sistemlerinde bölge jeolojisini kontrol etmeye başladığı görülmektedir. Tez çalışması yukarıda özetlenen GD Anadolu temel jeodinamik evriminin düğüm alanlarından olan Kahramanmaraş ve Adıyaman kesimlerini kapsar (Şekil 1.1). 11

21 İnceleme alanının kuzey kesimleri allokton birimler ile güney kesimi ise Arap platformunun otokton birimleri ile temsil olur. Rigo de Righi ve Cortesini (1964) nin bölgenin yapısal özelliklere göre yaptığı ayırdımda GD Anadolu güneyden kuzeye doğru ön-ülke, kıvrım kuşağı, kenar kıvrımları kuşağı ve orojenik kuşak bölgelerinden oluşmaktadır. Bu yapısal ayırım içerisinde tez alanı kıvrım kuşağı ve kenar kıvrımları kuşağı bölgelerinde yer almaktadır. Şekil 2.1 Türkiye ve yakın çevresinin levha konumları ve ana tektonik hatları (Okay ve Tüysüz 1999 dan alınmıştır) 2.1 Bölgenin stratigrafisi GD Anadolu, petrol potansiyeli bakımından önemli olması nedeniyle bölge stratigrafisinin ve jeoloji evriminin ortaya konulması için 1930 lu yıllardan beri çalışılmaktadır. Bu çalışmaların önemli bir bölümü özellikle 1970 li yıllardan itibaren TPAO tarafından gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda Arap platformu ve kuzey 12

22 kesimlerinin Geç Kretase sonrası çökel birimleri değişik çalışmalar ile ele alınmıştır (Gül 1987, Yılmaz ve Duran 1997). Özellikle Arap platformunda formasyon veya üye bazında ayırtlanan birimler bölgesel özellikleri göz önünde bulundurularak gruplar altında irdelenmiştir (Yılmaz ve Duran 1997). Bunlardan özellikle Midyat ve Silvan gruplarına ait birimleri tez kapsamında yapılan ölçülü stratigrafi kesitlerinin litolojileri ile deneştirmek olası ise de özellikle Maraş ta inceleme alanı içerisindeki bazı birimlerin çökelim özellikleri farklılıklar göstermektedir (Şekil 1.2). Bu sebeble Adıyaman ve Maraş civarının Eosen-Miyosen stratigrafisi ayrı ayrı ele alınmış ve Midyat ve Silvan gruplarının genel stratigrafik özelliklerini özetlenmiştir Adıyaman ve çevresinin stratigrafisi Midyat grubunun tip lokalitesi Mardin ili Midyat ilçesidir. İlk tanımlamasının Maxson (1936) tarafından Midyat kireçtaşı adı altında yapılması ardından Gossage (1956; 1958) bu stratigrafi biriminin tanımlanmasında önemli katkılarda bulunmuştur. Midyat grubunun günümüzdeki stratigrafik konumu Açıkbaş vd. (1979) tarafından oluşturulmuştur. Grup, bölge jeolojisi içerisinde altı formasyondan oluşur. Bunlar, Gerçüş, Kavalköy, Hoya, Gaziantep, Havillati ve Germik formasyonlarıdır (Yılmaz ve Duran 1997) (Şekil 1.3). Eosen-Oligosen yaş aralığını temsil eden bu formasyonlar akarsu-alüvyon yelpazesi-sınırlı/yarı sınırlı sığ deniz-sığ normal deniz-şelfkenarı/önüyamaç/yamaç ötesi-derin deniz ortamı ile karakterize olurlar. Buna göre Gerçüş Formasyonu, başlıca çakıltaşı, kumtaşı, şeyl, marn, silttaşı ve killi kireçtaşı-kireçtaşı birimlerinden oluşmaktadır. Altta Paleosen yaşlı Şırnak grubu birimleri ile uyumsuz ilişkiliyken üstüne gelen Hoya Formasyonu ile olan ilişkisini kimi araştırmacılar uyumsuz kimileri de uyumlu ilişkili olarak nitelendirmektedirler. Formasyon ortam olarak gölsel-lagün-flüvial-taşkın ovası-kıyı ovası-örgülü akarsu-alüvyal fan-yelpazesi özellikleri taşır. YaşI Erken Eosen olarak belirlenmiştir. Kavalköy Formasyonu nun, egemen litolojisi ince-orta tabakalı kireçtaşıdır. Altında bulunan Gerçüş ve üzerindeki Hoya formasyonları ile uyumlu ilişkidedir. Yarı sınırlı ve sığ açık deniz ortamı sunan Kavalköy Formasyonu nun yaşı Erken Eosen dir. 13

23 Şekil 2.2 Adıyaman civarının sadeleştirilmiş jeoloji haritası Hoya Formasyonu, ince-çok kalın tabakalı masif kireçtaşı ve dolomit birimlerinden oluşur. Altta Gerçüş Formasyonu ile uyumlu olan Hoya Formasyonu üstte Silvan Grubunun Kapıkaya veya Fırat Formasyonları (Erken Miyosen) tarafından uyumsuz olarak örtülür. Sınırlı/yarı sınırlı sığ deniz-sığ normal deniz-şelf kenarı/önü ortamlarıyla temsil olan Hoya Formasyonu Erken Eosen-Oligosen yaşındadır. Gaziantep Formasyonu, tebeşirli kireçtaşı, tebeşirli marn, çört-silisifiye kireçtaşı litolojisinden oluşan birimi tabanda Paleosen yaşlı Germav Formasyonu ile sınırlanırken üstte Kapıkaya veya Fırat Formasyonları (Erken Miyosen) tarafından uyumsuz olarak üzerlenir. Formasyonun yaşı Erken Eosen-Geç Oligosen yaşındadır. Çökelme ortamı olarak Havza-yamaç-yamaç ötesi-şelf kenarı-karbonat kum sığlıkları-resif-banktır (Çoruh vd. 1997). Havillati Formasyonu nun, egemen litolojisini ince-orta tabakalı, çört yumrulu, killi pelajik kireçtaşı oluşturur. Formasyon tabanda Hoya Formasyonu ile uyumlu olup tavan kesimi genelde tektonik olarak görülmektedir. Birimin yaşı Orta-Geç Eosen olarak öngörülür. Formasyon yamaç-derin deniz ortamını temsil eder. Germik Formasyonu, 14

24 dolomit ara katkılı şeyl ve jips birimlerinden oluşur. Sınırlı ve evaporitik koşullu regresif deniz ortamını karakterize eden Formasyonun yaşı Orta Eosen-Oligosen dir. Şekil 2.3 Midyat ve Silvan gruplarının genelleştirilmiş stratigrafi kesiti (Yılmaz ve Duran 1997 den düzenlenerek yeniden çizilmiştir) 15

25 Bölgede Midyat grubu birimleri uyumsuz olarak Silvan grubu birimlerince üzerlenir. Silvan grubu, Diyarbakır ın Silvan ilçesi kuzey ve kuzeydoğusunda tip lokalitesi ile temsil olur. Grup alttan üste doğru üç formasyonu kapsar. Bunlar; Kapıkaya, Fırat ve Lice Formasyonlarıdır (Yılmaz ve Duran 1997) (Şekil 1.4). Silvan adı ilk kez Tolun (1960) tarafından Fırat Formasyonu na karşılık gelecek şekilde formasyon mertebesinde kullanılmıştır. Duran vd. (1988) GD Anadolu bölgesi içerisindeki yayılımları dikkate alarak Kapıkaya, Fırat ve Lice formasyonlarını Silvan grubu olarak tanımlamışlardır. Kapıkaya Formasyonu, çakıltaşı, kumtaşı, silttaşı, şeyl, evaporit ve gölsel kireçtaşı birimlerinden oluşur. Üzerine Fırat Formasyonu uyumlu olarak gelir. Akarsu-taşkın ovası-kıyı çizgisi-sığ deniz ortamını temsil eden formasyonun yaşı Erken Miyosen dir. Fırat Formasyonu nun, litolojisini resif/bank tipi kireçtaşı oluşturur. Formasyon altta Kapıkaya Formasyonu ile uyumludur. Yine Hoya Formasyonu nu uyumsuz olarak örttüğü yüzlekler bulunur. Üstte Miyosen- Pliyosen yaşlı Şelmo Formasyonu tarafından uyumsuz olarak örtülür. Ayrıca Lice Formasyonu ile tedrici geçişlidir. Şelf kenarıbank/resif ortamını temsil eden formasyonun yaşı Erken Miyosen (Akitaniyen- Burdigaliyen) dir. Lice Formasyonu, fosilli, kumlu kireçtaşı ve killi kireçtaşı ara katkıları içeren kumtaşı, silttaşı, şeyl, marn gibi filiş karakteri birimler oluşturur. Fırat Formasyonu ile altta uyumlu dokanak ilişkisi sunan formasyon üstte Maden karmaşığı ile tektonik dokanak ilişkilidir. Açık şelf-yamaç-yamaç ötesi-havza-deniz altı yelpazesi ortamını karakterize eden formasyonun yaşı Erken Miyosen (Akitaniyen-Burdigaliyen) dir. Bu çalışmada ölçülen kesitlerin bölge stratigrafisi ile uyumlu olduğu gözlenmiştir. Adıyaman civarında ölçülen Üçtaş kesiti tektonik etkinin fazla olduğu bir kesittir. Tabanda Koçali karmaşığının üzerine uyumsuz olarak Orta Eosen yaşlı Hoya Formasyonu ve üzerinde yine uyumsuz olarak Şatiyen yaşlı Gaziantep Formasyonu nun kireçtaşı üyesi (Gaziantep II Formasyonu) yer alır. Bu birimlerin üzerinde uyumsuzluk ile Burdigaliyen yaşlı Lice Formasyonu bulunmaktadır (Şekil 1.2, 2.16). Adıyaman dan ölçülen diğer kesit Cendere de ise tabanda Hoya Formasyonu ile başlayan istif, Geç Şatiyen yaşlı Gazintep Formasyonu nun kireçtaşı üyesi (Gaziantep II Formasyonu) ile devam eder ve Erken Miyosen yaşlı Fırat Formasyonu ile tamamlanır (Şekil 1.2, 2.20). 16

26 Maraş ve çevresinin stratigrafisi Maraş bölgesinin litostratigrafisi, yapısal ve depolanma modelleri, sedimantoloji ile ilgili bir çok çalışma bulunmaktadır (Gül 1987, 2000, Önalan 1988, Herece 2008, Hüsing vd. 2009). Çalışmalar, Maraş havzasındaki Oligo-Miyosen istifinin genel olarak Güneydoğu Anadolu bölgesindeki istifler ile büyük ölçüde benzerlik gösterse de bazı farklılıklar ve farklı adlamaları beraberinde getirmiştir (Gül 1987, Yılmaz ve Duran 1997). Buna göre bölgenin yaygın litolojisini iki stratigrafik birim oluşturmaktadır. Bunlar Midyat grubu ve Silvan grubudur (Şekil 1.5). Bölgede Midyat grubunu Gerçüş, Hoya ve Gaziantep formasyonları temsil eder; Bu formasyonların çökelim yaş aralığı Orta Eosen-Oligosendir (Şekil 1.4, 1.5). Miyosen birimleri Midyat grubu birimleri ile uyumlu veya uyumsuz dokanak ilişkilidir. Silvan grubu olarak tanımlanan bu birimler Güneydoğu Anadolu bölgesinde tanımlanan Silvan grubuna ait formasyonlar ile benzer olmakla birlikte bölgenin kendine özgü bazı formasyonları da yüzeylemektedir. Buna göre Silvan grubu Fırat Formasyonu, Kilisecik Formasyonu, Çağlayancerit Formasyonu, Lice Formasyonu, Karaisalı Formasyonu ve Kalecik Formasyonu ndan oluşmaktadır (Şekil 1.4, 1.5). Bölgede Midyat Grubu içerisinde ele alınan Gerçüş ve Hoya Formasyonlarının genel özellikleri GD Anadolu bölgesindeki tanımları ile aynıdır. Hoya Formasyonu üzerine Gaziantep Formasyonu uyumlu ve geçişli olarak gelmektedir (Gül, 1987). İlk kez Önalan (1988) tarafından Ahırdağı nda Eosen yaşlı pelajik fosilli kireçtaşları Midyat Formasyonu içerisinde Ahırdağı üyesi olarak adlandırılmıştır. Gül (2000) tarafından Eosen-Oligosen yaşlı türbiditik karbonatlar Gaziantep Formasyonu ndan fasiyes yönünden farklı özellikte olması dolayısıyla Ahırdağı Formasyonu olarak kullanılmıştır. Ancak Ahırdağı Formasyonu kullanımı yaygın değildir. Bu çalışmada da krem- boz renkli, mikritik, çört bant ve yumrulu, ince-orta tabakalı killi kireçtaşları ile orta-kalın tabakalı kalsitürbidit aradalanmasından oluşan birim Gaziantep Formasyonu olarak kullanılmış ve yamaç, yamaç önü fasiyesinde çökelmiştir. Birim Hoya Formasyonu üzerine ortamın derinleşmesiyle yanal ve düşey yönde uyumlu olarak gelir. Birimin 17

27 üzerinde havzanın sığlaşması ile sığ denizel Fırat Formasyonu uyumsuz, pelajik fosilli Çağlayancerit Formasyonu uyumlu olarak gelir. Şekil 2.4 Maraş civarının sadeleştirilmiş jeoloji haritası (Işık ve Hakyemez, (baskıda) den düzenlenmiştir). 18

28 Şekil 2.5 Maraş civarının genelleştirilmiş stratigrafik kolon kesiti (Gül 1987 den düzenlenerek yeniden çizilmiştir) Bölgede Silvan Grubu içerisinde Gül (1987, 2000) tarafından Arap platformu üzerinde çökelmiş Fırat, Çağlayancerit ve Lice formasyonlarının kuzeydeki yanal devamı olan naplar üzerine çökelmiş türbiditik kırıntılı birim Kilisecik Formasyonu olarak tanımlanmıştır. Çalışma alanı dışında kalan bu birim altta Malatya metamorfitlerini transgresif aşmalı olarak örter. Üstte bir çok yerde Karaisalı kireçtaşı uyumlu olarak gelir. Erken Miyosen yaşlı Fırat Formasyonu nun özellikleri GD Anadolu daki tanımları 19

29 ile benzerdir. Ahırdağı ve Öksüzdağı nda birim yanal yönde Çağlayancerit Formasyonu na geçer. İlk kez Gül (2000) tarafından Çağlayancerit Formasyonu olarak adlandırılan birim Erken Miyosen yaşlı kalsitürbidit-marn ardalanmasından oluşur. Birim alt kısmında boz-sütlü kahve renkli orta-kalın katmanlı, bentik foraminiferli kalsitürbitidik özellikli kumlu kireçtaşları ile başlar, ortada ince-orta tabakalı planktik fosilli killi kireçtaşları, şeyl ve kalsidürbidit ardalanması ile devam eder. Üstte bentik ve yer yer planktik fosilli kalın tabakalı, kalsitürbiditik kireçtaşları ile son bulur. Gaziantep Formasyonu üzerine uyumlu gelen birim, Fırat Formasyonu ile yanal geçişlidir. Üzerine Lice Formasyonu uyumlu olarak gelir (Gül 1987, 2000). Bölgede Lice Formasyonu GD Anadolu daki özellikleri ile aynıdır. Birimin üst kısmı sığlaşmaya bağlı olarak çapraz tabakalı kumtaşları ve kumlu kireçtaşları ile son bulur ve üzerine resifal özellikteki Karaisalı kireçtaşı uyumlu olarak gelir. Langiyen yaşlı resifal kireçtaşları Gül (1987) tarafından Karaisalı kireçtaşı olarak adlandırılmıştır. Birim beyaz, sütlü kahve renkli,orta-kalın katmanlı, mercan, alg ve bentik foraminiferlidir. Üste doğru sığlaşmanın devam etmesiyle birim karasal özellikteki Kalecik Formasyonu na geçer. Bu çalışmada Maraş civarında Ahırdağı ve Öksüzdağı dan ölçülen kesitlerin stratigrafisi birbirinden farklılıklar sunmaktadır. Ahırdağı nda ölçülen Karagöl ve Kartaltepe kesitleri Üst Eosen-Oligosen yaşlı Gaziantep Formasyonu ile başlayıp, Erken Miyosen Çağlayancerit, Lice Formasyonları ve en üstte yaşı Langiyen e kadar çıkan Karaisalı Formasyonu ile tamamlanmaktadır (Şekil 1.4, 2.9, 2.12, 2.13). Öksüzdağı nda ölçülen Soğukpınar I ve II kesitlerinde tabanda Gaziantep Formasyonu üzerinde daha önce bölge stratigrafisinde bahsedilmeyen Geç Şatiyen yaşlı ve iri bentik foraminifer açısından oldukça zengin Gaziantep Formasyonu nun kireçtaşı üyesi (Gazintep II Formasyonu) gözlenmiştir. Bu birim üzerinde sırası ile Erken Miyosen yaşlı Çağlayancerit, Lice ve Karaisalı formasyonları bulunmaktadır (Şekil 1.4, 2.1, 2.2, 2.6). 20

30 3. ARAŞTIRMA VE BULGULAR 3.1 Biyostratigrafi Soğukpınar I Kesiti Ölçülen kesit, Akdeniz bölgesinin doğusunda Kahramanmaraş ta Ahırdağı kuzeyi, Öksüzdağı, Boylu Köyü yakını Soğukpınar mevkii civarındandır (Şekil 1.4). Kesit M38 d2 paftasında; başlangıç koordinatları K: D: ; bitiş koordinatları K: D: şeklindedir. Kesit tabanda krem, sarımsı gri renkli killi, silt ve çok ince kumlu istiftaşlarından oluşan Gaziantep Formasyonu ile başlar (Şekil 2.1). Bu kireçtaşları numaralı örnekler ile temsil edilir ve ince-orta tabakalı, bol çatlaklı, yer yer çörtlü olup, planktik foraminifer içerir. Üzerine açık krem renkli, sert, çatlaklı, orta-kalın tabakalı bol kavkılı iri bentik foraminiferli Gaziantep Formasyonu na ait kireçtaşları gelmektedir (Şekil 3.1, 3.3). Bu kireçtaşlarında Geç Şattiyen için karakteristik iri bentik foraminifer topluluğu bulunmaktadır. Chauzac ve Poignant (1997) e göre SBZ 23 biyozonu Miogypsinoides türlerinin gelişimi ve özellikle M. complanatus un ilk çıkışı ve son görünümü ile alt ve üst sınırı tanımlanır. Bu kesitte ile numaralı örneklerde SBZ 23 biyozonun en önemli fosili M. complanatus a eşlik eden fosil topluluğu M. borodinensis, M. formosensis, M. akcadagensis, M. ahirdagensis, N. morgani, N. vascus, N. cf. vascus, E. dilatata, R. postulosa, S. tidoenganensis, H. assilinoides, V. conoidea, O. complanata, Nummulites sp.1, Nummulites sp.2, Miogypsina sp., Amphistegina sp. dir. Bu kesimde dikkat çeken türlerden birisi de N. vascus tur (Şekil 3.1). Chauzac ve Poignant (1997) e göre N. vascus SBZ 22B biyozonunun üzerine çıkamamaktadır. Ancak Bassi vd. (2007) KD İtalya daki çalışmalarında Geç Şattiyen de 21

31 (SBZ 23) M. complanatus ile N. vascus un birlikte bulunduğu bildirilmiştir. Bu kesitteki çalışma da yazarların bu bulgusunu doğrulamaktadır. Ayrıca Mısır Sina bölgesinde yapılan bir çalışmada tarif edilen yeni cins Risananeiza Boukhary, Kuss ve Abdulraouf (tip tür: Risananeiza postulosa Boukhary, Kuss ve Abdulraouf) Şattiyen de M. complanatus ile birlikte bulunmuştur (Boukhary vd, 2008). Soğukpınar I kesitinde de bu tür iyi korunmuş ve bol miktarda gözlenmiştir (Levha 7, şekil 1-16; Levha 8, şekil 1-20). Önceki çalışmacılar tarafından yeterince iyi tanımlanmamış bu türün morfolojik özellikleri bu çalışmada düzeltilmiştir. Ayrıca bu çalışmada ilk kez tanımlaması yapılan Marasella ahirdagensis yeni cins, yeni tür varlığı dikkat çekicidir (Levha 14, şekil 1-8). Biyoklastik kireçtaşı üzerine gelen yaklaşık 2 m kalınlığında gri, grimsi yeşil renkli, ince-orta tabakalı, biyotürbasyonlu, nadir bentik ve planktik foraminiferli kireçtaşı Çağlayancerit Formasyonu dur (Şekil 3.1). Bu birim biyostratigrafik olarak Geç Şattiyen in üst sınırını çizen M. complanatus un son görünüşü ile Burdigaliyen in alt sınırını çizen M. burdigalensis in ilk görünüşü aralığında tanımlanır ve Akitaniyen e karşılık gelir (Şekil 3.1). S numaralı örneklerdeki nadir iri bentik foraminifer ve çoğunlukla küçük bentik ve planktik foraminiferlerin varlığı ile tanımlanır. İri bentik foraminiferlerden Nephrolepidina sp. ve Eulepidina sp. parçası içeren küçük bentik foraminifer ve planktik foraminiferlerden Globigerinoides spp., Globigerina spp. bulunmaktadır. İstifin bu seviyeden itibaren litolojik karakteri değişmekte olup şeyl ve kumtaşı birimlerinden oluşur. Grimsi yeşil renkli sertçe ve dağılgan marn dönüşümlü planktik foraminiferli şeyller ile yeşilimsi gri renkli sert bentik ve planktik foraminiferli kumtaşlarının ardalanmasından oluşan Lice Formasyonu yaklaşık kalınlığı 40 m dir (Şekil 3.1, 3.4). S ve S numaralı örneklerde tanımlanan C. dissimilis, C. unicavus, P. nana, G.praedehiscens, G. dehiscens, D. globularis, G. primordius gibi planktik foraminifer ile karakteristik olup, Akdeniz biyozonasyonuna göre Geç Akitaniyen-Erken Burdigaliyen dönemine karşılık gelen MMi2b planktik foraminifer biyozonuna karşılık gelir (Işık and Hakyemez, baskıda). 22

32 Şekil 3.1 Soğukpınar I kesitinde bentik ve planktik foraminiferlerin stratigrafik dağılımı (Öksüzdağı, Maraş) (Kırmızı renkli örnek numaralı 2008 yılına ait arazi örnekleridir) 23

33 Şekil 3.2 Bentik foraminiferlerin Geç Şattiyen yaşlı kireçtaşları içerisindeki stratigrafik dağılımı, Soğukpınar I kesiti, (Öksüzdağı, Maraş) 24

34 GAZİANTEP FORMASYONU KİREÇTAŞI ÜYESİ GAZİANTEP FORMASYONU Şekil 3.3 Soğukpınar I kesitinin tabanında yer alan ince tabakalı killi kireçtaşından oluşan Gaziantep Formasyonu ile bunu üzerleyen kalın tabakalı biyoklastik kireçtaşı üyesinin genel görünümü. Ayrıca aralarda kumlu kireçtaşı seviyelerinde numaralı örnekte M. cf. intermedia, M. burdigalensis ve Miogypsina sp. planktik foraminifer ile birlikte gözlenmiştir. Chauzac ve Poignant (1997) e göre M. intermedia SBZ 25 zonu için önemli bir fosildir. Özcan (2009) çalışmasında da Doğu Anadolu Bölgesinde Burdigaliyen de M. intermedia ile M. burdigalensis in birlikte bulduğundan bahseder. Bu çalışmada da M. complanatus un son görünüşü ile M. cf. intermedia ve M. burdigalensis in ilk görünüşü arasında kalan seviye Akitaniyen (SBZ 24) olarak adlandırılmıştır. Lice Formasyonu içerisinde üste doğru M. burdigalensis ve M. cf. intermedia nın ilk görünüşü ve Miogypsina sp. nin son görünüşü aralığında Burdigaliyen dönemi tanımlanmıştır (Şekil 3.1). S ve S numaralı örneklerdeki planktik foraminiferlerden Catapsdrax ın sona erdiği, P. semivera, G. paresiphonifera, P. transitoria, P. mayeri, G.peripheroronda gibi planktik foraminifer ile MMi3 planktik foraminifer biyozonuna karşılık gelen Geç Burdigaliyen yaşı verilmiştir (Işık and Hakyemez, baskıda). 25

35 İstifin en üst kesimini sarımsı bej renkli, erime boşluklu, çatlaklı bol algli, mercanlı ve kavkılı Karaisalı kireçtaşları oluşturur. Bu birimde S numaralı örnekler Borelis melo, Borelis sp.1 ve Miogypsina sp. iri bentik foraminiferleri ile temsil edilir. Chauzac ve Poignant (1997) e göre miogypsinid foraminiferler Burdigaliyen sonunda tamamen yok olmaktadır. B. melo nun yaşı oldukça tartışmalıdır. Aynı yazarlar B. gr. melo nun Orta Miyosen e karşılık gelen SBZ 26 biyozonunda ortaya çıktığını belirtirler. Ancak bu çalışmada Burdigaliyen in son temsilcisi olan Miogypsina sp. ile beraber bulunuşu türün Burdigaliyen de ortaya çıktığının bir kanıtıdır. Hemen alt seviyelerde tanımlanan planktik foraminiferlerde Geç Burdigaliyen yaşı ile bu bulguyu desteklemektedir. b a ÇAĞLAYANCERİT FORMASYONU GAZİANTEP FORMASYONU KİREÇTAŞI ÜYESİ Şekil 3.4.a.Soğukpınar I kesiti Gaziantep Formasyonu nun kireçtaşı üyesinden Çağlayancerit Formasyonu nun ince tabakalı kireçtaşlarına geçiş b. bu kireçtaşları içindeki biyotürbasyon izleri 26

36 b a KARAİSALI FORMASYONU LİCE FORMASYONU Şekil 3.5.a.Soğukpınar I kesiti Lice Formasyonu na ait şeyller ve üzerine gelen Karaisalı kireçtaşının genel ve b. yakından görünümü Soğukpınar II Kesiti Ölçülen kesit, Soğukpınar I kesitine çok yakın olup, Doğu Akdeniz bölgesindeki Kahramanmaraş ta Öksüzdağı, Boylu Köyü yakını Soğukpınar mevkii civarındandır (Şekil 1.4). Kesit M38 d2 paftasında; başlangıç koordinatları K: D: ; bitiş koordinatları K: D: şeklindedir. Kesit açık krem renkli, sert, çatlaklı, orta-kalın tabakalı bol kavkılı iri bentik foraminiferli Gaziantep Formasyonu na ait kireçtaşları ile başlar (Şekil 3.6). Bu kireçtaşları Soğukpınar I kesitine benzer şekilde Geç Şattiyen SBZ 23 zonu için karakteristik M. complanatus un ilk ve son görünüşü ile tanımlanır. Bu kesitte numaralı örneklerde SBZ 23 biyozonun karaktestik fosili M. complanatus ile birlikte bulunan fosil topluluğu M. formosensis, N. morgani, N. vascus, N. cf. vascus, E. dilatata, R. postulosa, S. tidoenganensis, H. assilinoides, V. conoidea, O. complanata, Miogypsinoides sp., Miogypsina sp., Nephrolepidina sp., Amphistegina sp. dir (Şekil 3.6). 27

37 Biyoklastik kireçtaşı üzerine gelen yaklaşık 18 m kalınlığında gri, grimsi yeşil renkli, ince-orta tabakalı, biyotürbasyonlu, nadir bentik ve planktik foraminiferli kireçtaşı Çağlayancerit Formasyonu dur. İstifin bu seviyeden itibaren üzeri yaklaşık 16 m örtülü olarak devam eder. Bu seviye stratigrafik olarak Geç Şattiyen için karakteristik M. complanatus un son görünüşü ile başlarken üst kısmı örtülü olduğu için üst sınırı belirlenememiş ve bu seviyenin yaşı Akitaniyen olarak öngürülmüştür. Soğukpınar I kesitinde yaklaşık 2 m kalınlığında ölçülen ikinci aralık ile benzer özelliğe sahip bu seviye Soğukpınar II kesitinde 18 m kalınlık ve numaralı örneklerde nadir iri bentik foraminifer ve çoğunlukla küçük bentik ve planktik foraminiferlerin varlığı ile temsil edilmektedir. İri bentik foraminiferlerden Nephrolepidina sp., Eulepidina sp. parçası ve O. complanata, Rotaliidae ve planktik foraminiferlerini içerir (Şekil 3.6). İstifin en üst kesimini krem-bej renkli sert, masif, bol bentik foraminiferli Karaisalı kireçtaşları bulunmaktadır (Şekil 3.6, 3.8). Drooger (1993) ile Chauzac ve Poignant (1997) ye gore M. globulina/ intermedia ilk görünüşü ile Burdigaliyen başlamaktadır. Soğukpınar II kesitinde bu aralık Miogypsina türlerinin çeşitliliği ile dikkat çekicidir. S ve S numaralı örneklerde tanımlanan bol miogypsinid foraminiferler ile temsil edilmektedir. Fosil topluluğu M. intermedia, M. cushmani, M. burdigalensis, N. tournoueri, O. complanata, Miogypsina spp., Nephrolepidina sp., Amphistegina sp. dir (Şekil 3.6). M. cushmani Burdigaliyen in tabanında olmayıp, üst seviyesinden başlar ve Burdigaliyen in sonuna kadar devam eder (Drooger,1993, Chauzac ve Poignant, 1997). Bu seviye Soğukpınar I kesitinin en üst kısmında yer alan ve daha çok denizin oldukça sığ ve sakin ortam koşullarında bulunan Borelis (Sirel, 2003) ve nadir Miogypsina sp. ile temsil edilen seviyesine stratigrafik olarak karşılık gelmekte ve miogypsinid foraminiferlerin bolluğu ile temsil edilmektedir. Bu seviyenin yaşının Soğukpınar I kesitine benzer şekilde SBZ 25 zonu içerisinde Geç Burdigaliyen dönemine karşılık geldiği öngürülmektedir. 28

38 Şekil 3.6 Soğukpınar II kesitinde bentik foraminiferlerin stratigrafik dağılımı (Öksüzdağı, K.Maraş) (Kırmızı renkli örnek numaraları 2008 yılı arazi örneklerine aittir) 29

39 KARAİSALI FORMASYONU A ÇAĞLAYANCERİT FORMASYONU GAZİANTEP FORMASYONU KİREÇTAŞI ÜYESİ A Şekil 3.7 Soğukpınar II kesitinde tabanda Gaziantep Formasyonu, Çağlayancerit Formasyonu ve en üstte Karaisalı kireçtaşının genel görünümü (A-A kesit hattı) Şekil 3.8 Soğukpınar II kesitinin en üstünde yer alan Karaisalı kireçtaşlarının görünümü 30

40 3.1.3 Karagöl Kesiti Ölçülen kesit, Akdeniz bölgesinin doğusunda Kahramanmaraş ın kuzeyi Ahırdağı antiklinalinde, Karagöl mevkii civarındandır (Şekil 1.4). Kesit M37 c2 paftasında; başlangıç koordinatları K: D: ; bitiş koordinatları K: D: şeklindedir. Kesit tabanından itibaren Gaziantep Formasyonu ile başlar (Şekil 3.9). Yaklaşık 40 m krem-beyaz renkli iri bentik foraminiferli kireçtaşları ile gri-bej renkli planktik foraminiferli killi kireçtaşları ardalanması şeklinde devam eder (Şekil 3.10, 3.11). Bu aralık Serra- Kiel vd. (1998) e göre C. gassinensis SBZ18 içerisinde başlar ve SBZ 20 sonuna kadar devam eder. K numaralı örneklerin içerdiği iri bentik foraminiferlerden C. gassinensis, A. rotula, G. magna, Discocylina sp., Actinocyclina sp., Nummulites sp., Operculina sp., Victoriella sp., Amphistegina sp., Spiroclypeus sp. ile temsil edilir ve Bartoniyen-Priyaboniyen aralığınında tanımlanan SBZ biyozonu karşılık gelir (Şekil 3.9). Gaziantep Formasyonu içerisinde Eosen in üzerine gelen seviyelerinde planktik foraminifer topluluğu gözlenmiştir. Bu seviyelerde numaralı örnekteki T. ampliapertura, T. pseudoampliapertura, C. dissimilis, G. rohri, G. prasaepis, G. venezuelana planktik foraminifer türleri ile P 19? biyozonu ile Erken Rupeliyen in üstü olarak tanımlanır (Işık and Hakyemez, baskıda). Daha sonra istifte 50 m civarında planktik foraminifer içeren killi kireçtaşları, marn ve nadir olarak iri bentik foraminiferli kireçtaşları ardalanması gözlenir (Şekil 3.10). Bu kireçtaşı seviyelerinde ve 166 numaralı örneklerde N. morgani ve E. dilatata nın birlikte gözlendiği ancak Miogypsinid foraminiferler olmadığı için ayrımı yapılamayan Şattiyen dönemine karşılık gelen SBZ 22B-23 zonu gözlenmiştir numaralı örneklerdeki P. opima, G. angulisuturalis, G. rohri, G. prasaepis, S. gortanii, C. dissimilis, G. venezuelana, G. rohri, P. opima planktik foraminifer türleri ile P-21 biyozonu ile Geç Rupeliyen-Erken Şattiyen ile temsil edilmektedir (Işık and Hakyemez, baskıda) numaralı örneğin olduğu kireçtaşı seviyesinde N. morgani, E. dilatata iri bentik foraminiferleri bol miktarda gözlenmektedir. Bu kireçtaşı seviyesinin biraz üzerinde marnlı seviyede ve 40 numaralı örneklerde P. opima, G. ciperoensis, G. 31

41 angulisuturalis, G. obesa planktik foraminiferleri ile Geç Şattiyen e dönemine karşılık gelen P22 biyozonuna bulunmuştur (Işık and Hakyemez, baskıda). Bu iki örneğin arasında yer alan numaralı örnekte Şattiyen için karakteristik N. morgani, E. dilatata, V. conoidea, N. cf. vascus, Nephrolepidina sp., Amphistegina sp., Spiroclypeus sp., Operculina sp. bentik foraminifer topluluğu gözlenmiştir. Bu seviye planktik foraminiferler ile belirlenen Geç Şattiyen (P22) içerisinde kalmaktadır. Alttaki seviyede planktik foraminiferler ile P21 biyozonu, aralardaki bentik foraminiferli seviyelerin Şattiyen in altına inmemesi dolayısıyla P21 biyozonunun Erken Şattiyen dönemini temsil eden P21b planktik foraminifer biyozonuna karşılık gelmektedir. P 21b planktik foraminifer biyozonunun üst sınırı Erken Şattiyen olduğu için buradaki bentik foraminifer biyozonu Erken Şattiyen dönemini temsil eden SBZ 22B olduğu düşünülmektedir. SBZ 23 biyozonun karakteristik türü M. complanatus un burada bulunmamasına rağmen üsteki kireçtaşı seviyesi Geç Şattiyen e karşılık gelen P22 planktik foraminifer biyozonu içerisinde kaldığı için yaşı Geç Şattiyen e (SBZ 23) karşılık gelir (Şekil 3.9). Çağlayancerit Formasyonu istifte çapraz tabakalı kumtaşları ile başlar ve iri bentik foraminiferli kireçtaşları ve planktik foraminiferli killi kireçtaşlarının ardalanması şeklinde devam eder. Stratigrafik olarak K numaralı örnekte Erken Miyosen iri bentik foraminiferlerinden Miogypsina spp. ve Miolepidocyclina spp. ilk görünüşü ile K numaralı örnekte M. intermedia, M. burdigalensis in ilk görünüşü Akitaniyen dönemine karşılık gelen SBZ 24 biyozonudur. K ; ve numaralı örnek aralığı G. venezuelana, G. obesa, C. unicavus, G. quadrilobatus, G. sacculifer, G. trilobus, G. primordius, G. altiaperturus, N. continuosa, G. ciperoensis, G. praedehiscens, P. semivera gibi planktik foraminiferler ile Akdeniz biyozonasyonuna göre Geç Akitaniyen-Erken Burigaliyen dönemini temsil eden MMi2b planktik foraminifer biyozonuna karşılık gelir (Işık and Hakyemez, baskıda). İri bentik foraminifer topluluğu miogypsinid foraminiferlerden oluşan bu aralıkta M. tani (K numaralı örnekte), M. (Lepidosemicyclina) polymorpha (K numaralı örnekten itibaren), Miolepidocyclina sp., Miogypsina spp., Miogypsinoides sp., Nephrolepidina sp. bulunmaktadır (Şekil 3.9). Chauzac ve Poignant (1997) e göre M. tani Geç Akitaniyen yayılımlıdır ve bu zon içerisinde tespit edilen önemli bir formdur. 32

42 Şekil 3.9 Karagöl kesitinde Gaziantep ve Çağlayancerit formasyonlarına ait bentik ve bazı planktik foraminiferlerin stratigrafik dağılımı (Ahırdağı, Maraş) 33

43 Şekil 3.10 Karagöl kesitinde tabanda yer alan Gaziantep Formasyonu nun genel görünümü. a b Şekil 3.11.a. Karagöl kesitinde Gaziantep Formasyonu içerisindeki kireçtaşları ve b. yakından iri bentik foraminiferlerli kireçtaşının görünümü. 34

44 Çağlayancerit Formasyonu üstte doğru Burdigaliyen dönemini temsil eden SBZ 25 zonu ile devam eder. Bu aralığın önemli zon formları olan M. intermedia, M. burdigalensis in ilk görünüşü ile başlar ve Miogypsina sp. nin son görüldüğü seviyeye kadar devam eder. K numaralı örnek aralığında iri bentik foraminiferlerden; M. cushmani, M. intermedia, M. cf. intermedia, M. (Lepidosemicyclina) polymorpha, M. burdigalensis, M. cf. mediterranea, Miogypsina spp., Miogypsinoides sp., Nephrolepidina sp. ile temsil edilir (Şekil 3.9). Bu aralık MMi2b planktik foraminifer biyozonu ile korele edildiğinde bu kesitte Erken Burdigaliyen dönemine karşılık gelmektedir. Üzerine Lice Formasyonu marn-şeyl ardalanması şeklinde gelir ve en üst seviyesinde kumtaşları yer alır. K ve K numaralı örneklerde planktik foraminiferlerden, G. primordius, G. quadrilobatus, G. trilobus gözlenmiş ve Geç Burdigaliyen dönemine karşılık gelen MMi3 planktik foraminifer zonu tanımlanmıştır (Işık and Hakyemez, baskıda). Bu zon içerisinde bentik foraminiferlerden, Miogypsina sp., Miolepidocyclina sp., Nephrolepidina sp., B. curdica, O. complanata, Amphistegina sp. bulunmaktadır (Şekil 3.12). Daha sonra istif resifal karekterde bentik foraminiferli Karaisalı kireçtaşları ile devam eder (Şekil 3.12). Yer yer bölgesel sığlaşmalara bağlı akarsu çökelleri ve volkanikler içeren bu birim kesitin sonuna kadar devam eder. Karagöl kesitinde tanımlanan son biyostratigrafik aralık K ile K numaralı örnekler ile temsil edilen bu aralıkta miogypsinid foraminiferlerin bittiği, B. melo, B. arpati, O. complanata, Amphistegina sp. varlığı gözlenmiştir. Sirel ve Gündüz (1981) in Hatay daki çalışmalarında B. melo ve B. arpati birlikte gözlenmiş ve stratigrafik seviyeleri planktik foraminifer kontrolünde Langiyen-Tortoniyen olarak belirtmişlerdir. Karagöl kesitinde istifte kesiklik gözlenmediği için bu seviyenin hemen altında Geç Burdigaliyen yaş bulgularına dayanarak bu seviyenin yaşının Langiyen olabileceği düşünülmektedir (Şekil 3.12). 35

45 Şekil 3.12 Karagöl kesitinde Çağlayancerit, Lice ve Karaisalı formasyonlarına ait bentik ve bazı planktik foraminiferlerin stratigrafik dağılımı (devamı) 36

46 3.1.4 Kartaltepe Kesiti Ölçülen kesit, Akdeniz bölgesinin doğusunda Kahramanmaraş ın kuzeyi Ahırdağı antiklinalinde, Kılağıl köyü civarındandır (Şekil 1.4). Kesit M38 d11 paftasında; başlangıç koordinatları K: D: ; bitiş koordinatları K: D: şeklindedir. Kesitte Gaziantep Formasyonu tabanda yaklaşık 10 m krem-beyaz renkli iri bentik foraminiferli kireçtaşları ile başlar (Şekil 3.13, 3.14). Bu aralık C. gassinensis in ilk ve son görünüşü ile tanımlanır. Serra ve Kiel (1998) e göre C. gassinensis Bartoniyen-Priyaboniyen i işaret eder. Kesitinin tabanında KT ve numaralı örneklerde iri bentik foraminifer topluluğunu Discocylina sp., Nummulites sp., C. gassinensis, A. rotula, Operculina sp., Victoriella sp., Amphistegina sp. oluşur. Bu kireçtaşlarının arasındaki marn seviyesinden planktik foraminiferler ile de Geç Bartoniyen-Priyaboniyen yaşı alınmıştır. İstifin tabanı Geç Bartoniyen- Priyaboniyen ile başlamaktadır (Şekil 3.13). İstif Gaziantep Formasyonu içinde üstte doğru gri-bej renkli planktik foraminiferli killi kireçtaşları ile iri bentik foraminiferli kireçtaşları ve kumtaşları ardalanması şeklinde devam eder (Şekil 3.13, 3.14). Alt seviyelerde sadece planktik foraminiferler gözlenmiş ve numaralı örnekte T. ampliapertura, S. gortanii, G. rohri, G. tripartita planktik foraminiferleri ile Erken Rupeliyen in üstüne karşılık gelen P19 zonu bulunmuştur. Yine planktik foraminifer ile ve 82 numaralı örneklerde G. rohri, P. opima planktik foraminiferleri ile Geç Rupeliyen-Erken Şattiyen dönemine karşılık gelen P21 zonu tanımlanmıştır (Işık and Hakyemez, baskıda). SBZ 22B-23 zonu N. morgani ve E dilatata nın birlikte ilk görünüşü ile (yanında Miogypsinoides e ait türler gözlenmemiştir) Erken Miyosen e ait ilk planktik foraminiferlerin görüldüğü seviye aralığıdır. Bu seviyenin üzerinde KT ve numaralı örnekler ile temsil edilen aralık daha çok iri bentik foraminiferli olup E. dilatata, N. morgani, R. postulosa, N. cf. vascus, O. complanata, V. conoidea, Spiroclypeus sp. içermektedir. Bu seviyede Karagöl kesitine benzer şekilde SBZ 23 biyozonun karakteristik fosili M. complanatus ve diğer Miogypsinoides türleri gözlenmemiştir. Bu fosil topluluğu birlikte değerlendirildiğinde stratigrafik dağılımının Şattiyen (SB 22B-23) karşılık geldiği 37

47 düşünülmektedir. Ancak iri bentik foraminiferli seviyelerin arasındaki KT numaralı marnlardan G. rohri, S. gortanii, P. opima, G. angulisuturalis planktik foraminifer ile Geç Rupeliyen-Erken Şattiyen yaşını temsil eden P21 biyozonu, bentik foraminiferlerin Şattiyen yaşını temsil etmesi dolayısıyla Karagöl kesitindeki gibi Erken Şattiyen yaşına karşılık gelen P21b biyozonuna karşılık gelmelidir. Dolayısıyla planktik foraminiferlerin desteği ile KT numaralı örneklerin bentik foraminiferlerinin Erken Şattiyen (SBZ22B) dönemini temsil ettiğini söylemek mümkündür. Ancak KT numaralı örnekte bentik foraminiferlerin alttaki seviye ile aynı topluluk olmasına rağmen planktik foraminifer desteği olmadığı için yayılımı Şattiyen (SBZ22B- 23) olarak kabul edilmiştir (Şekil 3.13). İstifte Çağlayancerit Formasyonu kalsitürbidit özellikte planktik foraminiferli ve nadir bentik foraminifer içeren kireçtaşı ardalanması şeklinde Gaziantep Formasyonu üzerine uyumlu gelir (Şekil 3.13, 3.15). Erken Miyosen e ait planktik foraminiferlerin ilk görünüşü ve M. intermedia, M. cf. cushmani ve Miolepidocyclina sp. ilk görünüşü arasındaki seviye Akitaniyen olarak değerlendirilmiştir (Şekil 3.13). KT numaralı örneklerde planktik ve iri bentik foraminifer topluluğu ile temsil edilir. KT numaralı örneklerdeki G. dehiscens, G. trilobus, G. altiaperturus, P. acrostoma, G. obesa, Globigerinoides spp. planktik foraminiferler ile Akdeniz biyozonasyonuna göre Geç Akitaniyen-Erken Burdigaliyen dönemine karşılık gelen MMi2b planktik biyozonu tanımlanmıştır (Işık and Hakyemez, baskıda). M. intermedia, M. cf. cushmani nin ilk görünüşü ile Miogypsina sp. nin son görünüşü bu aralığın sınırlarını belirler. Bu aralıkta KT numaralı örnekte M. (Lepidosemicyclina) polymorpha, M. intermedia, M. cf. cushmani, Miolepidocyclina sp., Miogypsina spp. ile birlikte B. curdica tanımlanmıştır. Chauzac ve Poignant (1997) e göre M. intermedia SBZ 25 biyozonunu temsil eden karakteristik bir fosildir. Yine Türkiye de son zamanlarda yapılan çalışmalardan Özcan vd. (2008) nin Batı Toroslardaki çalışmasında M. intermedia yı Burdigaliyen SBZ 25 biyozonu içinde değerlendirmişlerdir. Kartaltepe kesitinde de M. intermedia nın görüldüğü seviyeden itibaren Burdigaliyen in başladığı düşünülmektedir. 38

48 Şekil 3.13 Kartaltepe kesitinde bentik ve bazı planktik foraminiferlerin stratigrafik dağılımı (Ahırdağı, Maraş) (kırmızı renkli örnek numaraları 2008 yılı arazi örneklerine aittir) 39

49 Şekil 3.14 Kartaltepe kesitinde Gaziantep Formasyonu nun genel görünüşü Şekil 3.15 Kartaltepe kesitinde Çağlayancerit Formasyonu içerisinde kalsitürbiditik kireçtaşları 40

50 Daha sonra yaklaşık 4 m kalınlığında kumtaşı üzerine iri bentik foraminiferli Karaisalı kireçtaşı gelir. Birim ortamın sığlaşması ile yer yer akarsu çökelleri ile geçiş gösterir ve istif kireçtaşı birimi ile tamamlanır. İstif üstte doğru KT ile KT numaralı örneklerde O. complanata nın bol olduğu daha üst seviyelerde KT numaralı örnekten itibaren Miogypsina spp. ve Miolepidocyclina sp. ve biraz üst seviyede KT numaralı örnekte bunlara ilaveten B. curdica ve B. melo bulunduran bir topluluk gözlenmiştir. Chauzac ve Poignant (1997) a göre miogypsinid foraminiferlerin son görüldüğü seviye Burdigaliyen sonu olması sebebiyle bu seviyenin SBZ 25 biyozonu içerisinde olduğu düşünülmektedir (Şekil 3.13). KT numaralı örnekten itibaren miogypsinid foraminiferler gözlenmemekte sadece B. melo ve B. curdica bulunmaktadır (Şekil 3.13). İstifin Langiyen dönemi içerisinde tamamlandığı düşünülmektedir Üçtaş Kesiti Ölçülen kesit, Güneydoğu Anadolu bölgesindeki Adıyaman Gerger kuzeyinde Çat yaylası civarındandır (Şekil1.2). Kesit L41 c3 paftasında; başlangıç koordinatları K: D: ; bitiş koordinatları K: D: şeklindedir. Kesit tabanında Koçali karmağına ait serpantinitler üzerinde başlar (Şekil 2.16). Üzerine 7 m kalınlığında açık krem renkli sert-gevrek karakterli iri bentik foraminiferli Hoya Formasyonu kireçtaşları uyumsuz olarak gelmektedir (Şekil 3.16, 3.17). Birim Orta-Geç Eosen e karşılık gelen Nummulites spp., Assilina sp., Discocyclina spp. fosil topluluğu ile temsil edilir (Şekil 3.16). Üzerine yaklaşık 1 m kalınlığında krem renkli iri bentik foraminiferli Gaziantep Formasyonu nun kireçtaşı üyesine ait biyoklastik kireçtaşı yine uyumsuz olarak geldiği gözlenmiştir. Birim numaralı örnek ile temsil edilir ve iri bentik foraminiferlerden, N. morgani, E. dilatata, V. conoidea, R. postulosa, O. complanata, Miogypsinoides sp., Spiroclypeus sp. içerir ve Miogypsinoides in tür tanımlaması yapılamamıştır ancak Miogypsinoides türleri Geç Şattiyen içerisinde çeşitlendiği için bu aralık SBZ 23 biyozonunu temsil eder (Şekil 3.16). 41

51 Şekil Üçtaş kesitinde bentik foraminiferlerin stratigrafik dağılımı (Gerger kuzeyi, Adıyaman). 42

52 HOYA FORMASYONU KOÇALİ KARMAŞIĞI Şekil 3.17 Üçtaş kesitinde temel birimi Koçali ile Hoya Formasyonu nun uyumsuzluğu Şekil 3.18 Üçtaş kesitinde Lice Formasyonu nun genel görünümü 43

53 İstif daha sonra yaklaşık 90 m grimsi-krem renkli sert biyoklastik kireçtaşları ile grimsiyeşil renkli şeyllerin ardalanmasından oluşan Lice Formasyonu ile devam eder (Şekil 3.16, 3.18, 3.19). Üst seviyelerine doğru şeyller ile ardalanmalı karbonat oranı yüksek kumtaşı bantları gözlenmektedir. SBZ 25 zonu M. intermedia, M. burdigalensis in ilk görünüşü ile Miogypsina sp. nin son görünüşü aralığıdır. Bu kesitte SBZ 25 zonu Şattiyen üzerine uyumsuz olarak gelir ve Burdigaliyen dönemi ÜT ile numaralı örnekler ile temsil edilir. Bu seviyede iri bentik foraminiferlerden; M. intermedia, M. cushmani, L. polymorpha, M. (Lepidosemicyclina) cf. polymorpha, M. burdigalensis, Miogypsina sp.1, Miogypsina spp., N. tournoueri, Eulepidina sp., B. curdica ile temsil edilmektedir (Şekil 3.16). Şekil 3.19 Üçtaş kesitinde Lice Formasyonu içerisinde gözlenen biyoklastik kireçtaşları Cendere Kesiti Ölçülen kesit, Güneydoğu Anadolu bölgesindeki Adıyaman Kahta kuzeyinde Çatbahçe (Sincik) mevkii civarındandır (Şekil 1.2). Kesit L41 a1 paftasında; başlangıç 44

54 koordinatları K: D: ; bitiş koordinatları K: D: şeklindedir. Kesit tabanında sarımsı krem renkli, nadir çört yumrulu, bol çatlaklı iri bentik foraminiferli Hoya Formasyonu ile başlar. Birim numaralı örnekler ile temsil edilir ve çoğunlukla Nummulites spp. ve Discocyclina spp. içerir, ancak tür tanımlaması yapılmadığı için stratigrafik olarak Orta-Geç Eosen yaşı ile temsil edilir. Üzerine yaklaşık 10 m kalınlığında açık krem renkli çok az fosilli killi kireçtaşlarından oluşan Gaziantep Formasyonu gelmektedir. Bu birim ÜT numaralı örnekler ile temsil edilir ve tanımlama yapılamayan küçük bentik foraminiferler ile temsil edilir ve yaş verilememiştir (Şekil 3.20). Üzerine yaklaşık 65 m kalınlığında krem-bej renkli, çörtlü, iri bentik foraminiferli biyoklastik kireçtaşı geldiği gözlenmiştir. Bu aralık M. formosensis ve diğer Miogypsinoides türlerinin ilk görünüşü ile C ve numaralı örnekler ile temsil edilen Geç Şattiyen yaşlı seviye iri bentik foraminiferlerden, M. borodinensis, M. formosensis, Miogypsinoides sp., Miogypsina sp., O. complanata, Amphistegina sp. fosil topluluğunundan oluştur. SBZ 23 zonu içerisinde Geç Şattiyen in karakteristik fosili M. complanatus ile birlikte M. formosensis de önemli fosil olarak belirtilir ve bu seviye Geç Şattiyen e (SBZ 23) karşılık gelmektedir (Şekil 3.20). Bu seviyenin üzerinde uyumlu olarak yine aynı özelliklera sahip Erken Miyosen yaşlı biyoklastik kireçtaşlarından oluşan Fırat Formasyonu gelir (Şekil 3.21). Bu birim içerisinde Akitaniyen dönemi M. formosensis ve M. borodonensis in son görünüşü ile M. burdigalensis in ilk görünüşü aralığı C ve numaralı örnekler ile temsil edilir. İri bentik foraminifer topluluğunda, Miogypsina spp., Miogypsinoides spp., Amphistegina sp. bulunmaktadır (Şekil 3.20). Burdigaliyen dönemi M. burdigalensis in ilk görünüşü ile başlar. Ancak istifin üzeri örtülü olduğu için SBZ 25 biyozonunun son seviyesi gözlenememiştir. C ile ve numaralı örnekler ile temsil edilir ve M. burdigalensis, M. intermedia, N. tournoueri, Miogypsina spp., Miogypsina sp.1, Nephrolepidina sp., Eulepidina sp. bulunmaktadır (Şekil 3.20). 45

55 Şekil 3.20 Cendere kesitinde bentik foraminiferlerin stratigrafik dağılımı (Kahta kuzeyi, Adıyaman) 46

56 Şekil 3.21 Cendere kesitinde Geç Şatiyen-Burdigaliyen yaşlı Fırat formasyonlarının genel görünüşü Burdigaliyen içerisinde ortaya çıkan Miogypsina intermedia ya eşlik eden diğer Miogypsina türlerinin olmaması sebebiyle isitifin Erken Burdigaliyen içerisinde tamamlandığı düşünülmektedir. Bu kesitte yaş olarak farklılık olmasına rağmen litolojik farklılık gözlenmediği için Fırat Formasyonu nun yaşının Geç Şatiyen den itibaren başladığı düşünülmektedir (Şekil 3.20, 3.21). İstifin en üst seviyesinde açık bej renkli planktik foraminiferli killi kireçtaşı olan Lice Formasyonu yer alır Biyostratigrafik Sentez Tanımı yapılmış bentik foraminiferler kullanılarak Eosen döneminde Serra-Kiel vd. (1998) e ait SBZ zonları, Oligo-Miyosen döneminde Chauzac ve Poignant (1997) a ait SBZ 22B, 23, 24, 25 ve 26 zonları saptanmıştır. Bu bentik zonları Oligosen döneminde subtropikal planktik foraminifer zonları ile Erken Miyosen dönemi için Akdeniz planktik foraminifer zonları ile karşılaştırılmıştır (Şekil 3.22). 47

57 Bu çalışmada ölçülen altı kesitin tamamında Geç Şatiyen dönemini temsil eden SBZ 23 ve Burdigaliyen dönemini temsil eden SBZ 25 bentik foraminifer zonları tespit edilmiştir (Şekil 3.23). Karagöl ve Kartaltepe kesitlerinde planktik foraminiferlerin desteği ile Erken Şattiyen dönemine karşılık gelen SBZ 22B zonu, yine Karagöl kesitinde Geç Akitaniyen döneminde bulunan M. tani nin varlığı ile SBZ 24 zonu gözlenmiştir. Akitaniyen dönemi bentik foraminiferler açısından çok zengin olmadığı için birçok kesitte tür tayini yapılamamış ve SBZ 24 zonu M. gunteri/tani varlığı ile gözlenmemiştir. Ancak M. complanatus/formosensis in son görünümü ile M. intermedia/m. burdigalensis in ilk görünümü olan aralık kısmi menzil zonu olarak değerlendirilmiş ve SBZ 24 zonuna karşılık geldiği düşünülmüştür (Şekil 3.23, Çizelge 3.1). Ölçülen kesitlerdeki bulgular aşağıda tespit edilen bentik foraminifer zonlarına gore detaylı şekilde anlatılmıştır. Şekil 3.22 Oligo-Miyosen dönemi planktik ve bentik foraminiferlerin korelasyon tablosu. (Berggren vd. 1995; Cahuzac ve Poignant 1997; Lourens vd. 2004) 48

58 Şekil 3.23 Maraş ve Adıyaman da ölçülen kesitlerde tespit edilen bentik foraminifer zonları ve bunların planktik foraminifer zonları ile korelasyonu SBZ (Bartoniyen-Priyaboniyen) SBZ zonu içinde bulunan C. gassinensis, G. magna, A. rotula türleri Türkiye de Bartoniyen-Priyaboniyen de bol olarak bulunur. Bu türler ile Bartoniyen ile Priyaboniyen katlarını ayırmak mümkün değildir. Ancak bu türlerin yanında Bartoniyen veya Priyaboniyen in karakteristik türleri bulunursa bu şekilde SBZ 18 ile SBZ zonları ayrılabilir. Maraş Ahırdağı civarından ölçülen Karagöl ve Kartaltepe kesitlerinde tabanda C. gassinensis ile birlikte A. rotula, G. magna, Discocylina sp., Actinocyclina sp., Nummulites sp., Operculina sp. gözlenmiştir (Şekil 3.9, 3.15, Çizelge 3.1). İncelenen örneklerde tanımlanan Nummulites türü olmadığı için bu aralık SBZ zonu olarak tanımlanmıştır. SBZ 21-22A (Rupeliyen) Chauzac ve Poignant (1997) e göre Rupeliyen dönemini temsil eden SBZ 21-22A zonları N. vascus ve N. fichteli nin ilk görünüşü ile başlar ve 22A zonunda bunlara Lepidocyclinidlerden N. praemarginata, E. formosoides ve E. dilatata eşlik eder. Ancak Maraş Ahırdağı nda ölçülen Karagöl ve Kartaltepe kesitlerinde Rupeliyen dönemi planktik foraminiferler ile temsil edilir ve Erken Rupeliyen in üstüne karşılık gelen Turborotalia ampliapertura zonu (P19) ile Geç Rupeliyen dönemine karşılık gelen 49

59 P21a planktik foraminifer zonları tanımlanmıştır (Şekil 3.9, 3.15). Diğer ölçülü kesitlerde ise Rupeliyen dönemi gözlenmemiştir (Çizelge 3.1). Karagöl ve Kartaltepe kesitinde iri bentik foraminiferler olmamasına rağmen yakın civardaki Elazığ ve Malatya yöresindeki Nummulites fichteli Michelotti varlığı SBZ 21 ve 22 zonuna karşılık gelmektedir (Sirel, 2003, s. 308, şek. 14). SBZ 22B (Erken Şattiyen) Chauzac ve Poignant (1997) e göre Erken Şattiyen dönemini temsil eden 22B zonu N. vascus, E. praemarginata, E. dilatata, N. morgani ile temsil edilir ve M. complanatus un ilk görünüşü ile sona erer. Maraş Ahırdağı nda ölçülen Karagöl ve Kartaltepe kesitlerinde N. morgani, E. dilatata, V. conoidea, N. cf. vascus, R. postulosa temsil edilen seviyelerin aralarında Karagöl de ve numaralı örneklerde, Kartaltepe de ve numaralı örneklerde planktik foraminiferler ile G. angulisuturalis- Pg. opima opima P21 zonu saptanmıştır (Şekil 3.9, 3.15). Bu seviyelerde tespit edilen bentik foraminifer topluluğu N. morgani, E. dilatata, N. vascus, R. postulosa, V. conoidea olup, genel yayılımı Şatiyen dönemine karşılık gelmektedir. Ancak planktik foraminiferler ile korele edildiğinde P21 planktik foraminifer zonu Erken Şattiyen döneminin üzerine çıkmaz. Buna gore Karagöl ve Kartaltepe kesitlerinde bu aralığın Erken Şattiyen dönemi içerisinde olduğu ve SBZ 22B zonunu temsil ettiği düşünülmektedir (Şekil 3.9, 3.13, Çizelge 3.1). Sirel (2003) Doğu ve Güneydoğu Anadolu daki bazı lokaliteleri içeren çalışmasında N. vascus, N. fichteli, N. paraemarginata, V. conoidea gibi formların varlığı ile Geç Rupeliyen-Erken Şatiyen dönemine karşılık gelen SBZ 22 zonunu verirken, N. morgani ve E. dilatata nın stratigrafik yayılımlarını Erken Şattiyen dönemini içeren SBZ 22B zonuna indirmemiş, Geç Şatiyen i içeren SBZ 23 zonunda bulunduğunu belirtmiştir. Özcan vd. (2008) Batı Torosları içeren çalışmasında SBZ 22B zonunu N. praemarginata, E. dilatata, H. assilinoides bulguları ile vermişlerdir. Özcan vd. (2009) Doğu Anadolu Kelereşdere kesitindeki bulguları da Batı Toroslardaki ile benzerdir. Avrupa da yapılan çalışmalarda N. morgani nin stratigrafik yayılımı SBZ 22B zonu içerinde başlamaktadır (Chauzac ve Poignant, 1997). Ancak Türkiye de yapılan 50

60 çalışmalarda N. morgani SBZ 23 zonu içerisinde gözlenmiştir. Ancak bu çalışmada planktik foraminiferler ile korelasyon yapıldığında bugüne kadar yapılan çalışmalara ilave olarak N. morgani nin SBZ 22B zonu içerisinde başladığı gözlenmiştir. SBZ 23 (Geç Şattiyen) Chauzac ve Poignant (1997) e göre Geç Şattiyen dönemi M. complanatus un ilk görünüşü ile başlar ve son görünüşü ile sona erer. Ayrıca Miogypsinoides türlerinin gelişimi SBZ 23 zonu içerisinde olur. Maraş Ahırdağı kuzeyinde ölçülen Soğukpınar I ve II kesitleri SBZ 23 zonunu temsil eden oldukça zengin fosil topluluğu bulunmaktadır. M. complanatus a M. borodinensis, M. formosensis, M. akcadagensis, M. ahirdagensis, N. morgani, N. vascus, N. cf. vascus, E. dilatata, R. postulosa, S. tidoenganensis, H. assilinoides, V. conoidea, O. complanata, Nummulites sp.1, Nummulites sp.2, Miogypsina sp., Amphistegina sp. eşlik etmektedir (Şekil 3.2). Chauzac ve Poignant (1997) e göre N. vascus SBZ 22B biyozonunun üzerine çıkamamaktadır. KD İtalya daki Bassi vd. (2007) çalışmalarında M. complanatus ile N. vascus un birlikte Geç Şattiyen de (SBZ 23) bulunduğu bildirilmiştir. Bu çalışmada da N. vascus ve M. complanatus un birlikte gözlenmesi Chauzac ve Poignant (1997) dan farklı olarak N. vascus un yayılımının Geç Şatiyen e (SBZ 23) kadar çıktığını göstermektedir. Maraş Ahırdağı nda ölçülen Karagöl ve Kartaltepe kesitlerinde Miogypsinoides türleri gözlenmemiş yine SBZ 22B ve 23 zonlarında gözlenen N. morgani, E. dilatata, V. conoidea, N. cf. vascus, R. postulosa tespit edilmiştir (Şekil 3.9, 3.15). Karagöl kesitinde ile örnek aralığında planktik foraminiferler ile Geç Şattiyen e karşılık gelen G. ciperoensis P22 zonu bulunmaktadır. Bu aralıkta SBZ 23 zonunun karakteristik formu Miogypsinoides in gözlenmemesinin sebebinin ortam koşulları olduğu düşünülmektedir. Miogypsinoides cinsi kalın duvarlı olduğu için oldukça sığ sularda yaşamayı tercih etmektedir (Drooger, 1993). Derin denizel planktik foraminiferli killi kireçtaşları ile ardalanmalı bentik foraminiferli kireçtaşlarından 51

61 oluşan Karagöl ve Kartaltepe kesitleri fasiyes olarak resif önü ve yamaç karakterindedir. Miogypsinoides türlerin yaşaması için ortam koşullarının uygun olmadığı bu seviyeler SBZ 23 zonu içerisinde değerlendirilmiştir. Sirel (2003) Maraş Ahırdağı kesitinde N. morgani, E. dilatata, E. raulini gibi formları kullanarak SBZ 23 zonunun varlığından bahseder, bu çalışmada da Karagöl ve Kartaltepe kesitlerine benzer şekilde Miogypsinoides e ait türlere rastlanmamıştır. Çizelge 3.1 Tanımlanan foraminifer türlerinin SBZ biyozonlarında stratigrafik dağılımı 52

62 Adıyaman Üçtaş kesitinde ise Maraş Karagöl ve Kartaltepe kesitlerine benzer bir topluluk gözlenmiş, burada az sayıda tür tayini yapılamamış Miogypsinoides tespit edilmiştir (Şekil 3.16). Miogypsinoides lerin gelişimi Geç Şattiyen içerisinde olduğu için bu seviye SBZ 23 zonu olarak değerlendirilmiştir. Adıyaman Cendere kesitinde SBZ 23 zonu diğer kesitlerden farklı olarak Lepidocyclinid foraminiferlerin olmadığı çoğunluğu Miogypsinoides türlerinde oluşan fosil topluluğu gözlenmiştir (Şekil 3.20). Bu çalışmada ortamsal farklılıklardan dolayı SBZ 23 zonu farklı fosil toplulukları ile temsil edilmektedir. Ancak Soğukpınar I kesiti diğer kesitlerdeki tüm fosilleri içeren ve SBZ 23 zonunu temsil eden en zengin fosil topluluğuna sahiptir. SBZ 24 (Akitaniyen) Chauzac ve Poignant (1997) e göre SBZ 24 zonu M. gunteri ilk görünüşü ile başlar, M. globulina/intermedia ilk görünüşü ile sona erer. Akitaniyen dönemi içinde iki Miogypsina türü ortaya çıkar. Akitaniyen tabanında M. gunteri gözlenirken Akitaniyen içerisinde bunu M. tani takip eder. Planktik foraminiferlerden Akitaniyen in tabanında bulunan Paragloborotalia kugleri zonu (MMi1) ve miogypsinidlerden M. gunteri bu çalışmada gözlenmemiştir. Hem Maraş ta ölçülen kesitlerde hem de Adıyaman da ölçülen Cendere kesitinde Akitaniyen için karakteristik iri bentik foraminiferlere ait türler tayin edilememiştir (Şekil 3.9, 3.15, 3.22). Soğukpınar I kesitinde Şattiyen sonuna kadar devam eden M. complanatus un son görünümü ile M. intermedia ve M. burdigalensis in ilk görünüm aralığı Akitaniyen olarak değerlendirilmiştir. Planktik foraminiferler ile Karagöl ve Kartaltepe kesitlerinde Geç Akitaniyen- Erken Burdigaliyen aralığına karşılık gelen Globigerinoides altiaperturus-catapsydrax dissimilis (MMi2b) planktik foraminifer zonu ile Akitaniyen dönemi başlamakta ve M. intermedia nın ilk görünümüne kadar devam etmektedir. Karagöl kesitinde numaralı örnekte M. tani Geç Akitaniyen dönemini temsil eden önemli Miogypsina türüdür (Raju 1974, Wildenborg 1991, Drooger 1993, Chauzac ve Poignant 1997, Özcan vd. 2009). Soğukpınar I kesitinde ise planktik foraminiferler ile Globoquadrina dehiscens-globigerinoides altiaperturus (MMi2a) planktik foraminifer zonu ile Erken Akitaniyen dönemi tespit edilmiştir. Adıyaman Cendere kesitinde Şattiyen sonuna kadar devam eden M. formosensis ve M. borodinensis in son görünüşü ile M. burdigalensis in 53

63 ilk görünüş aralığı Akitaniyen olarak kabul edilmiştir. Üçtaş kesitinde ise Akitaniyen gözlenmemiştir (Şekil 3.16). Tetis de ve Hint-Pasifik te yapılan çalışmalara baktığımızda Akitaniyen M. gunteri nin varlığı ile başlatılmış ve miogypsinid evrimine gore M. tani nin varlığı ile devam etmiştir. Sicilya daki çalışmada Wildenborg (1991) M. gunteri ile birlikte P. kugleri birlikte bulduğunu ve buna gore Akitaniyen yaşı verildiğini belirtmiştir. Sivas havzasında Özcan vd. (2009) çalışmasında M. gunteri nin varlığı ile Erken Akitaniyen yaşını kullanmıştır. Hindistan daki çalışmasında Raju (1974) Avrupa ile aynı olduğunu belirttiği M. gunteri ile Akitaniyen i başlatmıştır. Bu çalışmada Maraş havzasında ölçülen kesitlerde Akitaniyen dönemi derin denizel ve yamaç fasiyesindeki birimler ile başlanmaktadır. Ayrıca Akitaniyen dönemine ait Miogypsina lı örneğin çok olmaması sebebiyle yeteri kadar ekvatoryal kesit elde edilemediği için Akitaniyen in tabanında ortaya çıkan M. gunteri gözlenememiş olabileceği düşünülmektedir. SBZ 25 (Burdigaliyen) Burdigaliyen döneminde Miogypsina evrimi M. globulina-m. intermedia-m. cusmani- M. mediterranea şeklindedir. Chauzac ve Poignant (1997) e göre SBZ 25 zonu M. globulina/intermedia nın ilk görünüşü ile başlar ve miogypsinid foraminiferlerin son görünüşü ile tamamlanır. Bu çalışmada biyometrik olarak M. globulina değerlerine rastlanmamış ancak M. intermedia çok yaygın şekilde gözlenmiştir. Buna göre Maraş ve Adıyaman da ölçülen bütün kesitlerde Burdigaliyen M. intermedia ve M. burdigalensis in ilk görünüşü ile başlamaktadır. Geç Akitaniyen- Erken Burdigaliyen aralığına karşılık gelen Globigerinoides altiaperturus-catapsydrax dissimilis (MMi2b) planktik foraminifer zonunun içinde M. intermedia nın ilk görünümü ile Burdigaliyen i başlatmak mümkündür. Miogypsinid foraminiferlerde Drooger (1952), Raju (1974), Wildenborg (1991) ve Drooger (1993) gibi morfometrik tayin yapan çalışmacılara gore Miogypsina cinsine ait türlerin bir arada görülmesi mümkün değildir sadece tek bir tür ve evrim basamağında 54

64 altında ve üstünde yer alan tür ile geçişi gözlenebilir. Ancak tipoloji kullanılarak yapılan çalışmalarda türleri bir arada görmek mümkündür (Tan Sin Hok, 1936). Bu durum özellikle Miogypsina türlerinin çeşitlendiği Burdigaliyen döneminde daha belirgin olarak ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmada ölçülen kesitlerde Burdigaliyen dönemi biyometrik olarak M. intermedia ile başlamaktadır ancak Burdigaliyen içerisinde M. intermedia devam ederken yanında morfometrik olarak M. cushmani ve Karagöl kesitinde nadir M. cf. mediterranea bulunmuştur. Bu çalışmada morfometrik olarak çalışanlardan (Raju 1974, Wildenborg 1991, Drooger 1993, Chauzac ve Poignant 1997, Özcan vd. 2009) farklı olarak geçiş formları kullanılmamış ve filojenetik olarak bir türden başka bir tür evrimleşirken diğer türün devam ettiği şeklinde yorumlanmıştır (Çizelge 3.1). Soğukpınar II kesitinde üst seviyesinde miogypsinid foraminiferler oldukça fazladır ve Geç Burdigaliyen için önemli M. cushmani nin M. intermedia ile birlikte varlığı dikkat çekicidir (Şekil 3.6). MMi2b planktik foraminifer zonu devam ederken Karagöl kesitinde M. intermedia ile birlikte M. cushmani ve M. cf. mediterranea gözlenmiştir (Şekil 3.9). M. cushmani ve M. mediterranea Geç Burdigaliyen de ortaya çıkan türlerdir. M. intermedia-cuhmani geçiş formları Erken Burdigaliyen den itibaren gözlenmektedir (Wildenborg 1991, Chauzac ve Poignant 1997). Bu çalışmada geçiş formlarını kullanmak yerine biyometrik sonuçlarda çıkan V değerlerine gore tür tanımlaması yapıldığı için Avrupa daki çalışmalarda Geç Burdigaliyen de ortaya çıkan M. cusmani nin yaşının Erken Burdigaliyen in ortalarından itibaren başladığı düşünülmektedir. Cendere kesitinde M. intermedia ve M. burdigalensis birlikte gözlenmekte ve diğer Geç Burdigaliyen de ortaya çıkan Miogypsina türlerinin gözlenmemiştir ve Erken Burdigaliyen de bitmektedir. Üçtaş kesitinde ise M. intermedia ile birlikte M. cushmani bulunmuş ve numaralı örnekten itibaren daha üst seviyelerde M. intermedia sonlanırken M. cusmani devam etmektedir ve kesit Geç Burdigaliyen de tamamlanmıştır (Şekil 3.1, 3.8, 3.19). Chauzac ve Poignant (1997) e gore miogypsinid foraminiferlerin Erken Miyosen sonunda yok olmasından sonra Langiyen döneminde Borelis gr. melo ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmada Soğukpınar I kesitinin en üst seviyesinde Miogypsina sp. ile birlikte B. melo nun varlığı bu formun 55

65 Burdigaliyen in üstünden itibaren ortaya çıktığını göstermektedir (Şekil 3.1, Çizelge 3.1). SBZ 26 (Langiyen) Chauzac ve Poignant (1997) e göre miogypsinid foraminiferlerin sona erdiği seviyeden itibaren SBZ 26 zonu başlar. Karagöl kesitinde miogypsinid foraminiferlerin son görüşünden sonra B. melo ve B. arpati nin birlikte gözlendiği seviyeden itibaren Langiyen dönemi başlatılmıştır (Şekil 3.12). Kartaltepe kesitinde B. melo ve B. curdica nın gözlendiği seviyeden itibaren Langiyen in başladığı düşünülmektedir (Şekil 3.13,Çizelge 3.1) Paleobiyocoğrafya Tetis denizinde Oligo-Miyosen sığ denizel sedimanların en önemli fosil grupları Miogypsinidae, Lepidocyclinidae, Nummulitidae dir. Bu fosil grupları bir çok çalışmacı tarafından bölgesel korelasyon ve biyostratigrafik amaçlı kullanılmıştır (Drooger 1963, 1993, Chauzac ve Poignant 1998). Miogypsinidler bu foraminiferler içinde en iyi bilinen gruptur ve Oligo-Miyosen döneminde nepiyonik evresinin evrimleşmesi ile farklılık gösterirler. Bu foraminifer grubu Avrupa da ve Uzak doğuda bazı bölgelerdeki önceki çalışmalara gore Batı Tetis (Akdeniz), Hint-Pasifik, Merkezi Amerika şeklinde birbirinden bağımsız üç ayrı provenste tanımlanmaları gerektiğini çalışmacılar tarafından belirtilir (Drooger 1993, Renema 2007). Bu üç provenste kendi içerisinde türlerde ve türlerin jeolojik zaman içindeki yayılımlarında farklılıklar göstermektedir. Oligo-Miyosen boyunca Akdeniz ve Hint-Pasifik birbirlerinden giderek farklılaşan taksonomik ayrıntılar göstermektedir. Örneğin Miogypsina Akdeniz provensinde ilk defa Şattiyen de gözlenirken, Hint- Pasifik te Akitaniyen de ortaya çıkar. Bu farklılıklar ile özellikle bu zaman aralığında miogypsinidler ve lepidocyclinidler korelasyon amaçlı kullanılmaktadır (Drooger 1993). 56

66 Batı Tetis provensinde Miogypsina cinsine ait en eski türler (globulina ve irregularis) Michelotti tarafından 1841 yılında kuzey İtalya da tanımlanmıştır. Tetis provensinde İspanya da tanımlanan M. butterlinus çok yaygın olarak gözlenmediği için ayrı tutulursa en yaşlı tür GB Fransa da tanımlanan ve çok yaygın olarak gözlenen M. complanatus tur. Bu türü M. formosensis ve M. bantamensis takip eder. Yaklaşık olarak M. bantamensis in stratigrafik seviyesinden itibaren Miogypsina cinsi ortaya çıkar. M. basraensis (Brönnimann 1940) Fas ta tanımlanmış nadir bir türdür. Daha sonra ortaya çıkan M. gunteri ve M. tani geniş yayılımlı türlerdir. Bu tek spiralli türleri daha sonra çift spiralli M. globulina türü takip eder. Bu şekilde V değeri yaklaşık 100 olana kadar sırası ile M. intermedia, M. cushmani ve M. mediterranea tanımlanır (Drooger 1993) (Şekil 3.24). Şekil 3.24 Batı Tetis (Miogypsinoides, Miogypsina, Miolepidocyclina) Geç Oligosen- Erken Miyosen dönemi miogypsinid foraminiferlerin dağılımı (Drooger 1993 den düzenlenmiştir) Hint-Pasifik provensinde en iyi data Endonezya ve Hindistan daki çalışmalardan elde edilmiştir (Tan Sin Hok 1936, Raju 1974). Stratigrafik olarak once M. bermudezi ile başlayan soy çizgisini Batı Tetis deki gibi M. complanatus, M. formosensis ve M. bantamensis takip eder. Daha sonra bu provense özgü M. dehartii ve M. indica ile Miogypsinoides cinsi sonlanır. Hindistan da Raju (1974) çalışmasında Miogypsina 57

67 cinsinin M. bantamensis seviyesinden ortaya çıktığını belirtir ve M. bantamensis ve M. gunteri aynı stratigrafik seviyeye aittir. Yaklaşık olarak M. bantamensis-dehartii geçişinden itibaren M. tani başlamakta, daha sonra yine Tetis provensine benzer şekilde M. globulina, M. intermedia ve M. cushmani şeklinde devam eder. Hint-Pasifik provensinde Tetis provensinden farklı olarak en gelişmiş Miogypsina türü M. antillea dır (Şekil 3.25). Şekil.3.25 Hint-Pasifik (Miogypsinoides, Miogypsina, Miolepidocyclina) Geç Oligosen- Erken Miyosen dönemi miogypsinid foraminiferlerin dağılımı (Drooger 1993 den alınmıştır) Tetis ve Hint-Pasifik e ait miogypsinid foraminiferlerin bazı formları ortak olmakla birlikte bazı formlar sadece ait olduğu provens içerisinde gözlenmektedir. Ancak Türkiye gibi geçiş alanlarında bu fosil grupları ile ilgili çalışmaların yetersizliğinden dolayı Avrupa ile Hint-Pasifik türlerinin arasında korelasyon yapılamamaktadır. Özellikle son yıllarda hem dünyada hem de Türkiye de Tetis ve Hint-Pasifik provensleri arasındaki bağlantının hangi döneme kadar devam ettiği ile ilgili çalışmalar artmaktadır (Rögl 1999, Harzhauser vd. 2002, Özcan vd. 2007, Özcan and Less 2009, Harzhauser 58

68 vd. 2009, Reuter vd. 2009). Geç Oligosen de Akdeniz de tektonik olaylar oldukça fazladır (Rögl 1999). Akitaniyen de Hint ve Atlantik okyanusları arasında bağlantı açıktır ve Hint Okyanusundaki yükselmeler ile Akdeniz de tropik gelişler olmaktadır. Rögl (1999) çalışmasında Akdeniz ile Hint-Pasifik arasındaki bağlantının Akitaniyen- Erken Burdigaliyen döneminde açık olduğunu ve Akitaniyen dönemine ait benzer mollusk faunasının ve bentik foraminiferlerin (Miogypsina, Lepidocyclina) İran daki Qom baseninden Akdeniz ve Merkezi Paratetis e yayıldığını belirtir (Şekil 3.25). Geç Burdigaliyen döneminde Afrika ve Arap plakalarının dönmesinden dolayı Avrasya ile Hint-Pasifik bağlantısı kapandığını görüşündedir. Harzhauser vd. (2002) İran, Doğu Anadolu, Yunanistan ve KD Mısır da Oligo-Miyosen paleocoğrafyasını ortaya koymak için gastropod faunasını çalışmışlardır. Oligosen döneminde Akdeniz-İran provensi ve Batı Hint-Doğu Afrika provensine ait fauna Batı Tetis bölgesinde gözlendiğini ve Hint- Pasifik ile Akdeniz bağlantısı olduğunu belirtmişlerdir. Reuter vd. (2009) İran Qom Formasyonu nda yaptıkları biyostratigrafi çalışmasında Erken Burdigaliyen in sonuna kadar Tetis ve Hint-Pasifik bağlantısının devam ettiğini belirtmişlerdir. Son zamanlarda bu amaçla Doğu Anadolu ve Batı Toroslarda Özcan vd. (2008) ve Özcan ve Less (2009) in çalışmalarında bu geçiş irdelenmiştir. Çalışmalarında özellikle Erken Miyosen döneminde Batı Tetis te gözlenmeyen ancak Hint-Pasifik için önemli Eulepidina nın Doğu Anadolu ve Batı Toroslardaki varlığını Hint-Pasifik ten Batı Tetis e doğru Burdigaliyen göçünün kanıtı olarak belirtmişlerdir (Özcan vd. 2008, Özcan and Less 2009). Wielandt-Schuster (2004) Yunanistan da Mesohellic baseninde Oligo-Miyosen iri bentik foraminiferleri ile ilgili çalışmasında Eulepidina cinsinin Avrupa da Akitaniyen döneminde de devam ettiğinden bahsetmektedir. Soğukpınar II, Cendere ve Üçtaş kesitlerinde Burdigaliyen döneminde Eulepidina sp. gözlenmiştir (Şekil 3.6, 3.16, 3.20). Batı Tetis provensi ile Hint-Pasifik provensinde miogypsinid foraminiferlerin gelişimi Erken Burdigaliyen dönemine kadar aynı olup, Geç Burdigaliyen de son türde değişim göstermektedir. Bu son tür Batı Tetis de M. mediterranea iken Hint-Pasifik de M. antillea şeklindedir (Şekil 3.23, 3.24). Buna göre Geç Burdigaliyen de Akdeniz ve Hint- Pasifik bağlantısı kapalıdır ancak bu iki denizin arasındaki sınırın nereden geçtiği data yetersizliği dolayısıyla net bir şekilde ortaya konulamamaktadır. M. mediterranea nın 59

69 literatürde paleocoğrafik dağılımı Mayarko adaları, Trinidad, İtalya, Cezayir, Fas, Mısır şeklindedir (Colom 1958, Drooger and Magne 1959, Wildenborg 1991, İsmail and Abdelghery 1999, Brandano vd. 2007). M. antillea Hint-Pasifik türü olması sebebiyle daha çok Amerika da Uzak Doğu ülkelerinde gözlenmiştir (Drooger, 1993, Renema, 2007). Hindistan da Kucth sahasında ve İran da Qom Formasyonu nda M. antillea nın varlığı bilinmektedir (Raju 1974, Daneshian and Dana, 2007). Ancak Suriye, Irak, İran ın batı kesimlerinden data olmadığı için Akdeniz ile Hint-Pasifik sınırının net ortaya konulması mümkün değildir. Bu çalışmada Karagöl kesitinde M. cf. mediterranea varlığı gözlenmiştir. Bu veriler birlikte değerlendirildiğinde Geç Burdigaliyen döneminde kapanan Akdeniz ile Hint-Pasifik arasındaki sınırın Anadolu nun doğusundan geçmesi gerektiği düşünülmektedir (Şekil 3.26).?? Miogypsina mediterranea Miogypsina antillea Şekil.3.26 Erken Miyosen dönemi Tetis ile Hint-Pasifik bağlantısını gösteren harita (jan.ucc.nau.edu/~rcb7/globaltext2.html adresinden alınmıştır) 60

70 Bu tez çalışmasında Soğukpınar I ve II kesitlerinde ve Cendere kesitinde Geç Şattiyen e ait fosil topluluğu oldukça zengindir. Bu toplulukta hem Tetis hem de Hint-Pasifik e ait türler gözlenmiştir. Hint-Pasifik provensinde Miogypsinoides türlerinin başlangıcı olan M. borodinensis (M. bermudezi sinonim olarak kabul edildi Bkz. sy. 90), her iki provenste gözlenen M. complanatus, M. formosensis bu aralıkta gözlenen önemli türlerdir. Geç Şatiyen döneminde Miogypsina olmasına rağmen tür tanımlaması yapılamadığı için bu çalışmada Miogypsina nın hangi tür ile başladığı tespit edilememiştir. Akitaniyen dönemine bakıldığında ölçülen kesitlerde bentik foraminiferlerin çok zengin olmadığı gözlenmiştir. Miogypsinid foraminiferlerin az sayıda olmaları sebebiyle her seyiyede tür tanımlaması yapılamamıştır. Akitaniyen in tabanında her iki provenste de gözlenen M. gunteri bu çalışmada gözlenememiş ancak Karagöl kesitinde M. tani tayin edilmiştir. Ölçülen kesitlerde istifte herhangi bir kesiklik olmamasına rağmen Burdigaliyen döneminin ilk Miogypsina türü olan M. globulina bu çalışmada morfometrik olarak tayin edilememiştir. Her ölçülü kesitte bol miktarda M. intermedia morfometrik olarak tanımlanmıştır. Filojenetik olarak her iki provenste de gözlenen M. cusmani Geç Burdigaliyen seviyesinde Soğukpınar II, Karagöl ve Üçtaş kesitlerinde morfometrik olarak gözlenmiştir. Tetis provensinin son türü olan M. cf. mediterranea Karagöl kesitinde nadir olarak bulunmaktadır. Burdigaliyen için Tetis faunasının önemli formlarından olan M. burdigalensis tüm kesitlerde yaygın olarak gözlenmiştir (Şekil 3.26). Ayrıca yine Batı Tetis de gözlenmeyen ve Hint-Pasifik türü olan M. (Lepidosemicyclina) polymorpha nın Karagöl, Kartaltepe ve Üçtaş kesitindeki varlığı da Erken Burdigaliyen döneminde denizel bağlantının devam ettiğinin bir diğer kanıtıdır (Şekil 3.27). 61

71 Şekil.3.27 Tez çalışmasında gözlenen Tetis ve Hint-Pasifik e ait miogypsinid foraminiferler ve stratigrafik yayılımı 3.2. SİSTEMATİK PALEONTOLOJİ Bu çalışmada ölçülü kesitlerden toplam 612 yönlü ve 205 yönlü olmayan kesit üzerinde sistematik paleontoloji çalışması yapılmıştır. Oligo-Miyosen dönemine ait bentik foraminiferlerden Alveolinidae, Victoriellidae, Lepidocyclinidae, Rotaliidae, Miogypsinidae ve Nummulitidae familyalarına ait 12 cins ve 22 tür tanımlanmıştır. Eosen dönemine ait tanımalanan türler tez konusu Oligo-Miyosen bentik foraminiferleri olduğu için sistematik paleontolojide anlatılmamıştır. Taksonomik sınıflama ve tanımlamalar Ellis ve Messina (1969), Loeblich ve Tappan (1988), Drooger (1993) e göre yapılmıştır. Taksonomik sınıflamada her birey için sırası ile tanımlama, eğer var ise yorum, ölçülen kesitlerdeki stratigrafik dağılımı verilmiştir. Dünyadaki çalışmalarda miogypsinid foraminiferlerin tanımlamasında morfometrik ve tipolojik sınıflama yapılmaktadır. Bu tez çalışmasında morfometrik parametreler kullanılmış ve tanımlamalar içerinde bu değerler belirtilmiştir. Miogypsinidae Ailesinde en ilkel spiral ve septal kanal sistemi Miogypsinoides de gözlenir. Miogypsinoides 62

72 türlerinin tanımlamasında en önemli kriter nepiyonik devredeki spiral locaların sayısıdır (Şekil 1.7, 3.23). Miogypsina için X değeri 7 ve 6 olduğu γ değeri sıfıra yaklaştığında V değeri hesaplanarak tür tanımlaması yapılır. V değeri en fazla 100 olabilir (Şekil 3.23). Bu çalışmada da miogypsinid foraminiferlerin tanımlamaları bu parametreler kullanılarak yapılmıştır. Aşağıda morfometrik tanımlamada kullanılan parametreler şekiller üzerinde de gösterilmiştir (Amato ve Drooger 1969). Bunlar; A-F= Apikal-frontol hat P-D= Medioembriyonik hat γ= apikal-frontol hat ile medioembriyonik hat arasındaki açı. β= Nepiyonik spiralin oluşturduğu yayın açısal değeri α= Protokonka ait kısa spiralin açısal değeri X= embriyonik locaların dışında kalan spiralde yer alan nepiyonik locaların toplam sayısı. V= Bu değer α ve β açılarına bağlı olarak değişir. V= 200α/β formülü ile hesaplanır. Değeri 0 dan 100 e kadar değişir, protokonkal spiralin simetri derecesini gösterir. P= Protokonkun çapı. D = Dötoronkun çapı (P ve D değerleri ölçülmesinde duvar kalınlığının yarısı da katılır). Şekil 3.28 Miogypsinidlerde nepiyonik safhanın şematik çizimi (Özcan 2007 den alınmıştır) 63

73 Takım FORAMINIFERIDA Eichwald, 1830 Alt Takım MILIOLINA Delage and Hérouard, 1896 Üst Aile ALVEOLINACEA Ehrenberg, 1839 Aile ALVEOLINIDAE Ehrenberg, 1839 Cins Borelis de Monfort, 1808 Tip tür Borelis melonoides de Monfort, 1808 Borelis curdica (Reichel, 1937) (Levha 1, Şekil 1-11) Nautilus melo Fichtel and Moll, s. 118, şek. a-h Neoalveolina melo (Fichtel and Moll) var. curdica Reichel, Levha 10, şek Borelis melo curdica (Reichel); BouDagher-Fadel ve Clark, levha 5, şek Borelis melo (Fichtel and Moll) curdica Reichel; Daneshian and Dana, s. 850, 853, şek. 5 (4) Tanım: Kavkı küçük ve sferik şekillidir. Başlangıçta locaların düzeni streptospiral olup, daha sonra localar bilokülin sarılım ile devam eder. Locacıkları oldukça büyüktür ve taban tabakasının hemen hemen dört katına yakındır. Y- şeklinde septulaları arasında ilave locacıkları iyi gelişmiştir. Eksenel çapı 0,71 ile 0,95 mm arasında, ekvatoryal çapı 0,70 ile 0,90 mm arasındadır. Uzama indisi 1 civarındadır. Dağılımı: Maraş ta Karagöl kesitinde (Şekil 3.9) ile ve 65 numaralı örneklerde, Kartaltepe kesitinde (Şekil 3.13) ve 91 ile numaralı örneklerde, Adıyaman da Üçtaş kesitinde (Şekil 3.16) 06.10,13 ve 17 numaralı örneklerde M. intermedia, M. cushmani, M. burdigalensis, L. polymorpha, N. 64

74 tournoueri, B. melo, Miogypsina spp., Amphistegina sp. ile birlikte bulunmaktadır. Bulunduğu fosil topluluğu ile birlikte değerlendirildiğinde yaşının Geç Burdigaliyen (SBZ 25) olduğu düşünülmektedir. Borelis melo (Fichtel and Moll, 1798) (Levha 2, Şekil 1-7) Nautilus melo var. β Fichtel and Moll, Levha 24, şek. g-h Neoalveolina melo (Fichtel and Moll); Reichel, Levha 10, şek Borelis melo (Fichtel and Moll); Azéma, Fernex, Hottinger, Magné and Paquet, s , Levha 28, şek.1-8 Tanım: Kabuğun boyutları göz önüne alındığında dimorfizm olduğu görülür (Levha 2, şek. 1,2). Daha çok makrosferik formların genç bireyleri vardır. İlk loca küre şeklinde olup çapı 0,07 mm dir. İlk locayı izleyen bir veya iki turda localar streptospiral sarılım daha sonraki localar bilokülin düzende sıralanmış ve devamlı dizilmiş septulalarla locacıklara bölünmüştür. Locacıklar oldukça büyüktür. Taban tabakasının hemen hemen üç katına erişir (Levha 2, şek. 2 ve 5). Locacık şekilleri genellikle dikdörtgenimsidir (Levha 2, şek. 2,3 ve 5). Eksenel çapı 0,61mm ile 0,97 mm aralığında, ekvatoryal çapı 0,60 ile 0.87 mm aralığındadır. Uzama indisi 0,76 ile 1 aralığındadır. Eksenel çapı 0,68 mm olan bir bireyde 5 sıra loca dizilimi görülür. Dağılımı: Bu tür ayrıntılı olarak Reichel ( ) tarafından yapısal elemanları incelemiş ve bu çalışmada türün yaşını Tortoniyen olarak vermiştir. Daha sonra Hatay bölgesindeki bir çalışmada B. melo ve B. arpati türleri birlikte tanımlanmış ve yaşları Langiyen-Tortoniyen olarak belirtilmiştir (Sirel ve Gündüz 1981). Chauzac ve Poignant (1997) bu türü SBZ 26 zonu içinde göstermiştir. Yaşının daha çok N8 (Serravaliyen- Tortoniyen geçişi) zonuna karşılık geldiğini belirtmişlerdir. Bu çalışmada Karagöl kesitinde (Şekil 3.12) , ve 207 ile numaralı örneklerde, Kartaltepe 65

75 kesitinde (Şekil 3.13) ile numaralı örneklerde ve Soğukpınar I kesitinde (Şekil 3.1) numaralı örneklerde B. curdica, B. arpati, Miogypsina spp., Nephrolepidina sp., O. complanata ve Amphistegina sp. ile birlikte bulunan B. melo genç bireylerinin yaşının Soğukpınar I ve Kartaltepe kesitlerinde Geç Burdigaliyen de başladığı (SBZ 25) ve Karagöl kesitinde Langiyen (SBZ 26) olduğu gözlenmiştir. Borelis arpati Sirel ve Gündüz, 1981 (Levha 2, Şekil 8-13) Borelis arpati Sirel ve Gündüz, s , Levha 1, şek. 1-8 Tanım: Kavkı küçük uzamış nautiloid şekillidir. Bu tür orjinal tanımında yalnızca makrosferik formlardan tanımlanmış olup en büyük ekvatoryal çapı 1,15 olarak verilmiştir (Sirel ve Gündüz 1981). Levha 2, şekil numaralı resimlerdeki bireylerde yapılan ölçmelerde ekvatoryal çapın 1,36 mm ye kadar ulaştığı dikkate alınırsa bu bireylerin eksenelimsi kesit olmasına rağmen zayıfta olsa dimorfizm varlığına işaret eder. İlk loca küremsi şekilli olup boyutu 0,063 mm dir (Levha 2, şek. 12). İlk locayı izleyen iki sıra bölünmemiş loca streptospiral sarılmıştır. Daha sonraki biloculin localarda ilk locadan son locaya doğru dereceli olarak büyüyen değişik şekilli locacıklar vardır. Özellikle son locada ilave locacıklar göze çarpar (Levha 2, şek. 11,12). Türün orjinal tanımında da bu ilave locacıklar özellikle son turda karakteristiktir (Sirel ve Gündüz 1981, Levha 1, şek. 1,4,6,7). Eksenel çapı 0.70 ile 1,36 mm arasında, ekvatoryal çapı 0,35 ile 0,70 mm arasındadır. Uzama indisi 0,47 ile 0,51 arasındadır. Dağılımı: Bu tür B. melo ile birlikte Karagöl Kesitinde (Şekil 3.12) ve 203 ile numaralı örneklerde bulunmaktadır. Bu çalışmada yaşı Langiyen (SBZ 26) olarak düşünülmektedir. Borelis sp.1 (Levha 2, şekil 14,15) 66

76 Tanım: Kenarları hafifçe sivrileşmiş yumurta şekillidir. Eksenel çapı 0,72 ile 0,77 arasında, ekvatoryal çapı 1,13 civarındadır. Uzama indisi 0,61 dir. Bu ölçüler merkezileşmemiş eksenel kesitlerde ölçülmüştür. İyi kesitleri elde edilmemesine rağmen uzamış oval şekli ve küçük locacıkları ile yeni bir Borelis türü olabilir. Dağılımı: Kartaltepe kesitinde (Şekil 3.13) numaralı örnekte Miogypsina spp., L. polymorpha ve Miolepidocyclina sp. ile birlikte bulunmaktadır. Yaşının birlikte bulunduğu topluluğa gore Geç Burdigaliyen e (SBZ 25) karşılık geldiği düşünülmektedir. Alt Takım ROTALIINA Delage and Hérouard, 1896 Üst Aile PLANORBULINACEA Schwager, 1877 Aile VICTORIELLIDAE Chapman ve Crespin, 1930 Alt Aile VICTORIELLINAE Chapman ve Crespin, 1930 Cins Victoriella Chapman ve Crespin, 1930 Tip tür Carpenteria proteiformis Goës var. Plecte Chapman, 1921 Victoriella conoidea (Rutten, 1914) (Levha 3, Şekil 1-15) Victoriella conoidea (Rutten); Glaessner ve Wade, s , levha 2, şek. 1-5; levha3, şek Victoriella conoidea (Rutten); Matsumaru, s. 162, levha 59, şek Victoriella conoidea (Rutten); Sirel, s , levha 3, şek Victoriella conoidea (Rutten); Benedetti, s. 203, levha 2, şek. 6 67

77 Tanım: Kabuk yüksek konik şekillidir. Kabuk yapısı kaba delikli, iki veya üç tabakalıdır ancak ağız bölgesine yaklaştıkça kabuğun kaba delikli yapısı kaybolur (Levha 3, Şek.1-3,12,15). Her turda dört loca vardır (Levha 3, şek.4-5,11,13-14). İlk loca tepede olup oldukça büyük ve çapı 0,18 mm dir. İlk locayı izleyen localar tepeden tabana doğru dereceli olarak büyürler ve gelişmiş bir bireyde 5-6 sıra loca vardır. Koninin yüksekliği 1,60 mm ile 2,90 mm aralığındadır. Koninin çapı 1.1 mm ile 1,54 mm aralığındadır. Yorum: Maraş Soğukpınar I (Şekil 3.2), Karagöl (Şekil 3.9) ve Kartaltepe (Şekil 3.13) kesitlerinin Şattiyen inde bulunan V.conoidea türü yüksek konik şekli daha küçük locaları ile karakteristik olup Chapman ın V. plecte türünden farklıdır (Chapman 1921). V. conoidea ilk defa Yeni Gine nin kuzeyindeki Oligosen yaşlı kireçtaşlarından tanımlanmış olup, Maraş bölgesindeki foraminifer topluluğuna benzer Eulepidina cf. dilatata, Miogypsinoides sp., vd. ile birlikte bulunmuştur (Glaessner and Wade 1959, sy. 205). Dağılımı: Bu tür Türkiye de Oligosen de oldukça yaygındır. Daha önce Hatay, Maraş (Ahırdağı), Elazığ ve Muş bölgelerinin Oligosen inde bildirilmiştir (Sirel 2003). Bu çalışmada ise Maraş bölgesinde bu tür Soğukpınar I kesitinde , 128; 08.02, 04 numaralı örneklerde Miogypsinoides complanatus, M. borodinensis, M. akcadagensis, Nummulites vascus, N. cf. vascus, Risananeiza pustulosa, Nephrolepidina morgani, Eulepidina dilatata, Spiroclypeus tidoenganensis, Nummulites sp.1, Eulepidina sp., Heterostegina sp., Neorotalia sp., Spiroclypeus sp., Miogypsina sp., miogypsinid form (olasılıkla yeni cins) birlikte, Soğukpınar II kesitinde ve 109 numaralı örneklerde yine benzer topluluk ile, Karagöl kesitinde N. cf. vascus, R. postulosa, N. morgani, E. dilata, Operculina complanata, Spiroclypeus sp. ve Amphistegina sp. ile birlikte, Kartal tepe kesitinde N. cf. vascus, R. postulosa, N. morgani, E. dilata, O. complanata, Spiroclypeus sp. ile birlikte, Adıyaman da ölçülen Üçtaş kesitinde N. morgani, E. dilatata, R. postulosa, O. complanata, M.ogypsinoides sp., Spiroclypeus sp. ile birlikte bulunmaktadır. 68

78 Chauzac ve Poignant (1997) Şattiyen in karakteristik formu M. complanatus olduğunu belirtir. V. conoidea da M. complanatus ve Boukhary vd. (2008) de Şattiyen de tespit ettiği R. pustulosa gibi Şattiyen formları ile birlikte tespit edilmiştir. Stratigrafik dağılımı birlikte gözlendiği fosil toplulukları da göz önünde tutulduğunda Şattiyen e (SBZ22B- 23) karşılık gelir. Üst Aile ASTERIGERINACEA d Orbigny, 1839 Aile LEPIDOCYCLINIDAE Scheffen, 1932 Alt Aile HELICOLEPIDININAE Tan, 1936 Cins Nephrolepidina Douvillé, 1911 Tip tür Nummulites marginata Michelotti, 1841 Nephrolepidina morgani (Lemoine ve Douville, 1904) (Levha 4, Şekil 1-18) Lepidocyclina morgani Lemoine ve Douville, s. 5-41, levha 1, şek. 12,15,17; levha 2, şek. 4; levha 3, şek Lepidocyclina (Nephrolepidina) morgani Lemoine ve Douville; Chatterji, s , levha 2, şek Lepidocyclina (Nephrolepidina) morgani Lemoine ve Douville; Serpagli ve Sirotti, s. 86, levha 30, şek. 1-5,8,9; levha 31, şek Lepidocyclina (Nephrolepidina) morgani Lemoine ve Douville; Mulder, s. 64, levha 3, şek. 9; levha 4, şek Lepidocyclina (Nephrolepidina) morgani Lemoine ve Douville;Less, s , levha 7, şek. 1-6; levha 8, şek. 1-6; levha 9, şek

79 1997. Nephrolepidina morgani (Lemoine ve Douville); Cahuzac ve Poignant, s , levha 1, şek Lepidocyclina (Nephrolepidina) morgani Lemoine ve Douville; Baldi, Less ve Mandic, s , levha 1, şek Nephrolepidina morgani (Lemoine ve Douville); Sirel, s. 303, levha 5, şek ; levha 6, şek Nephrolepidina morgani Lemoine ve Douville; Özcan, Less ve Baydoğan, levha 4, şek. 1-5 Tanım: Kavkı hiyalin, orta kısmında çok sayıda granül bulunan (Levha 4, şek. 3) şişkin merceksi şekilli, orta kısmı şişkin kenarlara doğru incelmektedir (Levha 4, şek. 18). Sadece makrosferik formları gözlenmiştir ve kavkının çapı 1,8 mm ile 3,1 mm, merkezdeki kalınlık 0,67 mm ile 1,25 mm aralığındadır. İlk loca yarı sferik şekilli ve çapı 0,18 mm ile 0,31 mm aralığında, böbrek şeklindeki ikinci locanın çapı 0,32 mm ile 0,50 mm aralığındadır. Ekvatoryal locaları romboidal şekillidir. Dağılımı: Bu tür Soğukpınar I kesitinde (Şekil 3.2) ve numaralı örneklerde M. complanatus, M. cf. formosensis, M. borodinensis, M. akcadagensis, Nummulites vascus, N. cf. vascus, R. pustulosa, E.dilatata, Heterostegina assilinoides, S. tigoenganensis, V. conoidea, O. complanata, Nummulites sp.1, Neorotalia sp., Spiroclypeus sp., Miogypsina sp., miogypsinid form (olasılıkla yeni cins) birlikte, Kartaltepe kesitinde (Şekil 3.13) ve 08.83,87 numaralı örneklerde E. dilatata, N. cf. vascus, Spiroclypeus sp., R. postula, O. complanata, Victoriella conoidea, Amphistegina sp. ile birlikte, Karagöl kesitinde (Şekil 3.9) numaralı örneklerde N. morgani, E. dilatata, N. cf. vascus, Operculina sp., Spiroclypeus sp., V. conoidea ile bulunmaktadır. Bu tür Chauzac ve Poignant (1997) da Şattiyen için önemli bir formdur. Bu çalışmada da birlikte bulunduğu fosil topluluğu ile değerlendirildiğinde stratigrafik dağılımı Şattiyen (SBZ22B-23) olarak düşünülmektedir. 70

80 Nephrolepidina tournoueri (Lemoine and Douville, 1904) (Levha 5, şekil 1-7, 9) Lepidocyclina tournoueri Lemoine and Douville, s. 5-41, levha 1, şek. 5; levha 2, şek. 14; levha 3, şek Nephrolepidina tournoueri Lemoine and Douville; Bronnimann, levha 3, şek. 3-6; levha 5, şek. 3,11,12, Lepidocyclina (Nephrolepidina) tournoueri Lemoine and Douville; Drooger and Socin, s. 415, levha 1, şek. 1-4; levha 2, şek Lepidocyclina (Nephrolepidina) tournoueri Lemoine ve Douville; Mulder, s lev. 3, şek. 10; lev. 4, şek Lepidocyclina tournoueri (Lemoine ve Douville); Schiavinotto, levha 4, şek Lepidocyclina (Nephrolepidina) tournoueri (Lemoine ve Douville); Sakınç, s Lepidocyclina (Nephrolepidina) tournoueri (Lemoine ve Douville); Örçen, s. 61, levha 3, şek Lepidocyclina (Nephrolepidina) tournoueri (Lemoine ve Douville); Butterlin, s , levha 1, şek Lepidocyclina (Nephrolepidina) tournoueri (Lemoine ve Douville); Butterlin, s. 180, şek. 3 (f-q) Tanım: Kavkı hiyalin, granülleri kavkı üzerinde dağılmış bulunan (Levha 2, şek. 3) şişkin merceksi şekilli, orta kısmı şişkin kenarlara doğru incelmektedir (Levha 5, şek. 9). Sadece makrosferik formları gözlenmiştir ve kavkının çapı 2,7 mm ile 3,1 mm, merkezdeki kalınlık ortalama 1,4 mm aralığındadır. İlk loca yarı sferik şekilli ve çapı 0,25 mm ile 0,45 mm aralığında, böbrek şeklindeki ikinci locanın çapı 0,53 mm ile 0,73 mm aralığındadır. Ekvatoryal locaları romboidal şekillidir. 71

81 Yorum: N. morgani nepiyonik localarının boyutu N. tournoueri nin nepiyonik localarına göre küçüktür (Lemoine ve Douville 1904). Ayrıca yüzeyinde bulunan granüller N. morgani de kavkının orta kısmında yoğun olarak gözlenirken N. tournoueri de kavkının üzerinde dağınık şekilde görülür. Tür tanımlaması yapılırken bu özellikleri kullanılmıştır. Dağılımı: Soğukpınar II kesitinde (Şekil 3.6) 29 ve 32 numaralı örneklerde, Karagöl kesitinde (Şekil 3.9) numaralı örnekte, Üçtaş kesitinde (Şekil 3.16) 06.11,12,14 ve 18 numaralı örneklerde, Cendere kesitinde (Şekil 3.20) 06.73, 224 ve227 ile numaralı örneklerde, M. intermedia, M. cushmani, M. burdigalensis, L. polymorpha, Miogypsina sp.1, Miogypsina spp., O. complanata ile birlikte Burdigaliyen (SBZ 25) içerisinde gözlenmiştir. Alt Aile LEPIDOCYCLININAE Scheffen, 1932 Cins Eulepidina Douvillé, 1911 Tip tür Orbitoides dilatata Michelotti, 1861 Eulepidina dilatata (Michelotti, 1861) (Levha 6, Şekil 1-7) Lepidocyclina (Eulepidina) dilatata Michelotti; s , levha 1, şek. 1-2; in: Ellis ve Messina (1965) Lepidocyclina (Eulepidina) dilatata Michelotti; Van der Vlerk, levha 7, şek. 3a-c; levha 15, şek Lepidocyclina (Eulepidina) dilatata (Michelotti); Bronnimann, s , levha 4, şek. 4,6,10; levha 5, şek ; levha 6, şek. 6, Lepidocyclina (Eulepidina) dilatata (Michelotti); Sakınç, s. 252, levha 4, şek. 3,5 72

82 1991. Lepidocyclina (Eulepidina) dilatata Michelotti; Less, s , levha 5, şek. 3-6; levha 6, şek Eulepidina dilatata (Michelotti); Matsumaru, s. 162, levha 60, şek. 1-6, levha 61, şek. 1-6, levha 62, şek Lepidocyclina (Eulepidina) dilatata (Michelotti); Baldi, Less ve Mandic, s , levha 1, şek Eulepidina dilatata (Michelotti); Özcan, Less, Báldi-Beke, Kollányi ve Acar, s. Levha 15, şek Tanım: Yalnızca makrosferik formları bulunmaktadır. Kavkı hiyalin merceksi şekildedir. Tane formları olmadığı için kavkının çapı ölçülememiştir. Embriyonik aygıtı oluşturun protokonk ve dötorokonk oldukça büyüktür. Sferik veya yarı sferik şekilli protokonkun çapı 0,67 mm ile 1,10 mm aralığındadır. Protokonku içine alan sferik veya yarı sferik şekilli dötorokonkun çapı ise 1,10 mm ile 1,57 mm aralığındadır. Embriyonun dış duvarı oldukça kalın ve ortalama 0,15 mm kalınlığındadır. Ekvatoryal locaları yay şeklinde olup embriyonun etrafında yer almaktadır. Dağılımı: Bu tür Soğukpınar I kesitinde (Şekil 3.1, 3.2) ve numaralı örneklerde M. borodinensis, M. complanatus, M. cf. formosensis, M. akcadagensis, N. cf. vascus, R. pustulosa, N. morgani, H. assilinoides, S. tidoenganensis, Neorotalia sp., Spiroclypeus sp., Nummulites sp.1, Miogypsina sp., Kartaltepe kesitinde (Şekil 3.13) numaralı örneklerde E. dilatata, N. cf. vascus, Spiroclypeus sp., R. postula, O. complanata, V. conoidea, Amphistegina sp. ile birlikte, Karagöl kesitinde (Şekil 3.9) numaralı örneklerde N. morgani, N. cf. vascus, R. postulosa, O. complanata, V. conoidea, Amphistegina sp., Spiroclypeus sp. ile birlikte gözlenmiştir (Şekil 2.9). E. dilatata Chauzac ve Poignant (1997) a göre Rupeliyen in üstünden (SBZ 22A) başlar ve Şattiyen in (SBZ 23) sonuna kadar devam eder. Birlikte bulunduğu fosil topluluğu ile değerlendirildiğinde stratigrafik dağılımı Şattiyen (SBZ22B-23) biyozonuna karşılık gelmektedir. 73

83 Üst Aile ROTALIACEA Ehrenberg, 1839 Aile ROTALIIDAE Ehrenberg, 1839 Cins Risananeiza Boukhary, Kuss ve Abdelraouf, 2008 Tip tür Risananeiza postulosa Boukhary, Kuss ve Abdelraouf, 2008 Risananeiza postulosa Boukhary, Kuss ve Abdelraouf emend. (Işık) (Levha 7, Şekil 1-16; Levha 8, Şekil 1-20) Risananeiza postulosa Boukhary, Kuss ve Abdelraouf, s , levha 1,şek.1-18 Düzeltilmiş ayırtman tanım: Risan Aneiza, Kuzey Sina, Mısır Şattiyen inden Boukhary, Kuss ve Abdelraouf tarafından bildirilen Risananeiza cinsi Risananeiza postulosa (tip tür) orjinal tanımında cins özellikleri yeterli olarak verilmemiştir (Boukhary vd. 2008, s. 184). Boylu Köyü civarından Öksüzdağı Kuzey Maraş Şattiyen inden derlenen örnekler üzerinde (Lev. 7, Şek. 1-16; Lev. 8, Şek. 1-20) yapılan ayrıntılı çalışma sonucunda bu cins ve türüne ait ilave cins özellikleri aşağıda verilmiştir. Kabuk şişkin merceksi şekilli simetrik planispiral kavrayan ender olarak da hafifçe asimetrik planispiral sarılımlıdır (Lev. 7, Şek. 5,7,11-14; Lev. 8, Şek. 1,4; Boukhary vd.2008, Lev. 1, Şek. 5-10). Kabuğun her iki yüzünde özellikle merkezi kısmında yoğun olarak bulunan granüller vardır (Lev.7, Şek. 10; Lev. 8, Şek. 3,15; Boukhary vd.2008, Lev. 1, Şek. 5-10). Bu granüller merkezden çevreye doğru kabuğun her iki yüzüne uzanan sütunların izleridir. Bu sütunların arasında ışınsal kanallar vardır (Lev.7, Şek.5,7,11-14; Lev. 8, Şek1,4,14; Boukhary vd. 2008, Lev. 1, Şek. 4,17-18). Ekvatoryal ve teğetsel kesitlerde kabuğun çevresinde spiral kanallar vardır (Lev.7, Şek.1,6,8-9; Lev.8, Şek.5,8,10,18; Boukhary vd.2008, Lev. 1, Şek.14-16). Ayrıca Boukhary vd. 74

84 (2008) den farklı olarak bazı teğetsel kesitlerde ombilikal örtü vardır (Lev. 7, Şek.3,9-10, Lev.8, şek. 2-3,7). Risananeiza postulosa Boukhary, Kuss ve Abdelraouf, 2008 Tanım: Dimorfizm vardır. Kabuk şekli makro ve mikrosferik formlarda şişkin merceksidir. (Lev.7, şek. 5, 7,11; Lev.8, şek. 9,14). Kabuk yapısı kaba delikli hiyalindir. Kabuğun her iki tarafında merkezde yoğun şekilde görülen iri granüller bulunmaktadır ve bunlar merkezdeki sütunların kabuk üzerindeki izleridir (Lev.7, Şek. 3,10; Lev.8, Şek. 3, 15, 18). Kabuğun çapı makrosferik formlarda 0,91 mm ile 1,94 mm; kalınlığı 0,69 mm ile 0.99 mm arasındadır. Mikrosferik form çok bulunmamakla birlikte kavkının çapı makrosferik formlara göre daha büyük olup yaklaşık 3 mm, kalınlığı 1,08 mm civarındadır (Lev. 7, şek.6). Makrosferik form: Boyutu mikrosferik formlara göre küçüktür. Planispiral kavrayan şekilde sarılmıştır. İlk locası küre şeklinde ve kalın duvar ile çevrilmiştir. Çapı 0.14 mm ile 0,22 mm arasında, ikinci loca küremsi şekilde çapı 0,12 mm ile 0,20 mm aralığındadır. İlk locayı izleyen localar kalın bölmeler ile ayrılmış olup septa içi kanallar vardır (Lev. 7, şek. 9, 10, Lev.8, şek. 2, 11, 13, 18,19). Locaların boyu ilk turdan itibaren son tura doğru dereceli olarak büyür. Septaların arasında boşluklarda kenar zonunda sütural kanallar iyi gelişmiştir (Lev.7, şek. 1-4,6, 10; Lev.8, şek. 3, 5-8, 10-13; 16, 18). Eksenel kesitlerde kabuğun merkezi kısmından her iki yüzeyine doğru uzanan kalın sütunlar bulunmaktadır. İyi yönlenmiş teğetsel kesitlerde ombilikal örtü (umbilical flap) vardır (Lev.7, Şek.3,9-10, Lev.8, şek. 2-3,7). 1,5 mm lik ekvatoryal çap içinde 21 loca sayılmıştır (Lev. 8, Şek. 11). Mikrosferik form: Kabuk boyutunun ve localarının büyük olması dolayısıyla mikrosferik şekil olarak kabul edilen bireyler (Lev.7, Şek. 5,6) yapısal elemanları bakımından makrosferik formların özelliklerini taşır. İyi yönlenmiş bir ekvatoryal kesitte (Lev.7, Şek. 6) ilk locadan itibaren localar ilk iki turda dereceli olarak büyür, son 75

85 turda spir aralığı aniden genişler ve büyük locaları içerir. 3 mm lik bir ekvatoryal çapta 39 loca sayılmıştır. Dağılımı: Bu tür Soğukpınar I kesitinde (Şekil 3.1, 3.2) ve numaralı örneklerde M. borodinensis, M. complanatus, M. formosensis, M. akcadagensis, N. vascus, N. cf. vascus, R. pustulosa, N. morgani, E. dilatata, V. conoidea, H. assilinoides, S. tidoenganensis, O complanata, Eulepidina sp., Nummulites sp.1, Nummulites sp.2, Heterostegina sp., Neorotalia sp., Spiroclypeus sp., Miogypsina sp., birlikte oldukça bol bulunmaktadır. Soğukpınar II kesitinde (Şekil 3.6) numaralı örneklerde M. complanatus, M. formosensis, N. vascus, N. morgani, E. dilatata, S. tidoenganensis ile birlikte bulunmaktadır. Kartaltepe kesitinde (Şekil 3.13) ve , 87 numaralı örneklerde E. dilatata, N. morgani, N. cf. vascus, O. complanata, Spiroclypeus sp. ile birlikte az miktarda bulunmaktadır. Karagöl kesitinde (Şekil 3.9) numaralı örnekte N. morgani, E. dilatata, O. complanata, N. cf. vascus, V. conoidea ile birlikte nadir olarak, Üçtaş kesitinde (Şekil 3.16) 06.2 numaralı örnekte N. morgani, E. dilatata, O. complanata, V. conoidea, Miogypsinoides sp., Spiroclypeus sp. ile birlikte bulunur. Boukhary vd. (2008) ilk kez tanımladıkları ve stratigrafik yayılımını Şattiyen olarak belirttikleri R. postulosa yı M. complanatus, H. assilinoides ile birlikte gördüklerini belirtirler. Maraş Ahırdağı ndaki özellikle Soğukpınar I kesitinden çok bol olarak gözlenen R. postulosa benzer bir topluluk ile bulunmaktadır ve buna göre stratigrafik yayılımı Şattiyen (SBZ22B- 23) olarak düşünülmektedir. Aile MIOGYPSINIDAE Vaughan, 1928 Cins Miogypsinoides Yabe ve Hanzawa, 1928 Tip tür Miogypsina dehaartii van der Vlerk,

86 Miogysinoides borodinensis (Hanzawa, 1940) (Levha 9, Şekil 1-10; Levha 10, Şekil 1-2) Miogypsinella borodinensis Hanzawa, s , levha 39, şek. 1-9; in: Ellis ve Messina (1965) Miogysinella bermudezi Drooger, s , şek Miogypsinoides borodinensis (Hanzawa); Cole, s , levha 221, şek Miogypsinoides borodinensis (Hanzawa); Caralp ve Gavoille, s , levha 4, şek Miogypsinoides borodinensis (Hanzawa); Hanzawa, s. 253, levha 38, şek. 2, levha 39, şek Miogypsina (Miogypsinoides) bermudezi (Drooger); Drooger ve Raju, s , levha 1, şek. 1-5; levha 3, şek Miogypsinoides borodinensis Hanzawa; Cahuzac, s , levha 1, şek Miogysinoides bermudezi (Drooger); Sirel, s , levha 14, şek Tanımlama: Kavkı oval veya yelpaze şekillidir. Kabuk yapısı delikli hiyalindir. Apikal frontol hattın uzunluğu 0.87 mm ile 1,39 mm arasında değişmektedir. Embriyonik aygıtı oluşturan ilk loca küre şekilli ve çapı 0,098 mm ile 0,125 mm aralığındadır.ilk locayı küremsi şekilli ikinci loca takip eder ve çapı 0,099 mm ile 0,135 mm aralığındadır. Yaklaşık bir tam turdan biraz fazla sarılımlı diş şekline benzeyen spiral localar embriyonik locaları takip eder. Nepiyonik devrede locaların büyüme hızı oldukça yavaştır ve spiral locaların sayısı 13 ile 14 arasında değişmektedir (Lev. 9, Şek. 1, 3-4, 6-11). Eksenel kesitlerde kabuğun merkezi kısmından her iki yüzeyine doğru uzanan sütunlar ve arasında kanallar bulunmaktadır (Lev.9, Şek. 2,5). Miogypsinid devre iyi gelişmiştir (Lev. 9, Şek.9,11). 77

87 Benzerlik ve Farklılıklar: Miogypsinoides borodinensis (Hanzawa) türünün ilk tanımlandığı örneklerde nepiyonik devreye ait spiral localarının sayısı arasındadır. Miogysinoides bermudezi (Drooger) türünün de nepiyonik devreye ait spiral localarının sayısının arasında olduğu gözlenmiştir (Ellis ve Messina 1965). Eksenel kesitlerin de büyük bir farklılık yoktur. Miogypsinoides Yabe ve Hanzawa, 1928 cinsine ait türlerin tanımlamasında en önemli kriter nepiyonik devredeki spiral locaların sayısıdır. M. borodinensis (Hanzawa) ve M. bermudezi (Drooger) türlerinin tür tanımlama özelliklerinin benzer olması nedeniyle aynı tür olarak kabul edilmiştir. M. borodinensis (Hanzawa) türü 1940 yılında yapıldığı için 1951 yılında yapılan M. bermudezi (Drooger) türü sinonim olarak kabul edilmiştir. Dağılımı: Bu tür Soğukpınar I kesitinde (Şekil 3.1, 3.2) , 126 ve numaralı örneklerde M. borodinensis, M. complanatus, M. akcadagensis, N. cf. vascus, V. conoidea, R. pustulosa, N. morgani, E. dilatata, S. tidoenganensis, O. complanata, Eulepidina sp., Nummulites sp.1, Heterostegina sp., Neorotalia sp., Spiroclypeus sp., Miogypsina sp. birlikte bulunmaktadır. Bu tür Şattiyen için önemli fosiller ile birlikte gözlendiği için Soğukpınar I kesitinde statigrafik yayılımı Geç Şattiyen (SBZ 23) e karşılık gelmektedir. Miogypsinoides complanatus (Schlumberger, 1900) (Levha 11, Şekil 1-10; Levha 12, Şekil 1-10; Levha 13, Şekil 1-7) Miogypsina complanata Schlumberger; s. 330, levha 2, şek , levha 3, şek Miogypsinoides complanatus (Schlumberger); Cole, s , lev. 25, şek Miogypsina (Miogypsinoides) complanatus (Schlumberger); Drooger ve Magné, s , levha 2, şek

88 1960. Miogypsina (Miogypsinoides) complanata (Schlumberger); Küpper, s. 65, levha 7, şek ; levha 8, şek Miogypsinoides complanatus (Schlumberger); Caralp ve Gavoille, s , levha 2, şek.1-6; levha 3, şek Miogypsina (Miogypsinoides) complanata Schlumberger; Serpagli ve Sirotti, s. 89, levha 30, şek. 6,7; levha 31, şek Miogypsina (Miogypsinoides) complanata (Schlumberger); Raju, s. 78, levha 1, şek. 6-9, levha 3, şek Miogypsinoides complanatus (Schlumberger); Sakınç, s. 259, levha 4, şek Miogypsinoides complanatus (Schlumberger); Cahuzac, s , levha 1, şek Miogypsinoides complanatus (Schlumberger); Örçen, s. 61, levha 3, şek Miogypsina (Miogypsinoides) complanata (Schlumberger); Wildenborg, s. 111, levha 2, şek. 9, levha 3 şek Miogypsinoides complanatus (Schlumberger); Cahuzac ve Poignant, s. 156, 166, levha 2, şek Miogypsinoides complanatus (Schlumberger); Sirel, s. 301, levha 15, şek Miogypsinoides complanatus (Schlumberger);Bassi, Hottinger ve Nebelsick, s.856, levha 2, şek. 11,17; levha 3, şek Miogypsinoides complanatus (Schlumberger); Boukhary, Kuss ve Abdelraouf, s.186,188, levha 3, şek. 1-7 Tanım: Kavkı oval veya yelpaze şekillidir. Kabuk yapısı delikli hiyalindir. Apikal frontol hattın uzunluğu 1,01 mm ile 1,27 mm arasında değişmektedir. Küre şekilli ilk locanın çapı 0,095 mm ile 0,13 mm, onu takip eden küremsi şekilli ikinci locanın çapı 0,096 mm ile 0,12 mm aralığındadır. Rotalid devre yaklaşık birbuçuk tur sarılımlıdır. Dikdörtgenimsi şekilli ilk sekiz loca normal spiral şeklinde sarılmış daha sonraki localar sivri kubbe şeklinde ve basal stolonludur (levha 11, şek. 2 ve 10; levha 12, şek. 4). İkinci locadan sonra sonra gelen spiral locaların sayısı 17 ile 22 arasında değişmektedir. 79

89 Eksenel kesitlerde kabuğun merkezi kısmından her iki yüzeyine doğru uzanan sütunlar ve arasında kanallar bulunmaktadır. Miogypsinid devre iyi gelişmiştir. Yorum: Drooger ve Laagland (1986) ve Drooger (1993) e göre Miogypsinoides türlerinin ayrımında en önemli kriter (özellik) spiral locaların sayısıdır. Aynı yazarlara göre M. complanatus türünün spiral loca sayısı arasındadır. Bizim Soğukpınar I Kesitinde, Ahırdağı, Maraş, bulunan örnekler tamamen bu özelliği taşırlar. Bu yüzden bu örnekler M. complanatus adı altında toplanmıştır. Dağılımı: Bu tür Soğukpınar I kesitinde (Şekil 3.1, 3.2) ve 08.02, 04 numaralı örneklerde M. borodinensis, M. cf. formosensis, M. akcadagensis, N. vascus, N. cf. vascus, R. pustulosa, N. morgani, E. dilatata, S. tidagonensis, H. assilinoides, V. conoidea, Eulepidina sp., Nummulites sp. 1, Nummulites sp.2, Heterostegina sp., Neorotalia sp., Spiroclypeus sp., Miogypsina sp., Miogypsinid form (olasılıkla yeni cins) birlikte bulunmaktadır. Soğukpınar II kesitinde (Şekil 3.6) ve 109 numaralı örneklerde Soğukpınar I kesitine benzer topluluk ile gözlenmiştir. Chauzac ve Poignant (1997) Oligo-Miyosen biyozonları ile ilgili çalışmalarında Şattiyen (SBZ 23) için en karakteristik M. complanatus un ilk ve son görünümü olduğunu belirtirler. Soğukpınar I kesitinde M. complanatus çalışılan seviyenin tamamında gözlenmekte dir ve stratigrafik yayılımı Geç Şattiyen (SBZ 23) olarak kabul edilmektedir. Miogypsinoides formosensis Yabe ve Hanzawa, 1928 (Levha 10, Şekil 3-8) Miogypsina (Miogypsinoides) dehartii Van der Vlerk var. formosensis Yabe ve Hanzawa, s , s.536, şek. 1a-b Miogypsinoides formosensis Yabe ve Hanzawa; Hanzawa, s. 253, levha 39, şek. 6 80

90 1969. Miogypsina (Miogypsinoides) formosensis Yabe ve Hanzawa; Rögl ve Steininger, s , levha 2, şek Miogypsina (Miogypsinoides) formosensis Yabe ve Hanzawa; Raju, s. 79, levha.4, şek Miogypsinoides formosensis Yabe ve Hanzawa; Cahuzac, s , levha 1, şek Miogypsina (Miogypsinoides) formosensis Yabe ve Hanzawa; Wildenborg, s. 111, levha 2, şek. 10, levha 3 şek Miogypsinoides formosensis Yabe ve Hanzawa; Cahuzac ve Poignant, s. 159, levha 2, şek. 10 Tanım: Kavkı yelpaze şekillidir. Apikal frontol hattın uzunluğu 1,08 mm ile 1,20 mm arasındadır. Embriyonik aygıtı oluşturan ilk loca küre şekilli ve çapı 0,093 mm ile 0,098 mm dir. İlk locayı yaklaşık küremsi şekilli ikinci loca takip eder ancak çok net görülemediği için boyu ölçülememiştir. Yaklaşık bir tam turdan biraz fazla sarılımlı diş şekline benzeyen spiral localar embriyonik locaları takip eder. Nepiyonik devrede locaların büyüme hızı oldukça yavaştır ve spiral locaların sayısı 15 tanedir. Yorum: Sadece iki tane elde edilen bu türün tanımı spiral locaların sayısına göre yapılmıştır. Aksiyal kesiti elde edilememiştir. Bu sebeble türün tanımından emin olunamamıştır. Dağılımı: Soğukpınar I kesitinde (Şekil 3.1, 3.2) ve 02 numaralı örneklerde; Soğukpınar II kesitinde (Şekil 3.6) numaralı örnekte, M. complanatus, M. borodinensis, N. morgani, R. postulosa, O. complanata, V. conoidea, N. vascus, N. cf. vascus, H. assilinoides, Eulepidina sp., Nummulites sp.1, Spiroclypeus sp., Amphistegina sp. ile birlikte bulunmaktadır. Chauzac ve Poignant (1997) da M. formosensis M. complanatus gibi Şattiyen de (SBZ 23) karakteristik bir formdur. 81

91 Soğukpınar I kesitinde de birlikte bulunduğu fosil topluluğu ile de stratigrafik dağılımı Geç Şattiyen e karşılık gelmektedir. Miogypsinoides akcadagensis Gedik ve Sirel, 2009 (Levha 13, Şekil 8-11) Miogypsinoides akcadagensis Gedik ve Sirel, s , levha 1, şek. 7 Tanım: Sadece makrosferik formları gözlenmiştir. Kavkı yelpaze şekillidir. Apikal frontal hattın uzunluğu 1,10 mm ile 1,20 mm aralığındadır. Sferik şekilli protokonku (çapı 0,15 mm ile 0,17 mm aralığında) basık küreksi şekilli detörokonk (çapı 1,68 mm ile 1,80 mm aralığında) takip eder. Rotalid devredeki spiral locaların sayısı dir (levha 13, şekil 8,10). Yorum: Gedik ve Sirel (2009) Malatya Akçadağ yöresindeki çalışmalarında yeni tür olarak tanımladığı M. akcadagensis in rotalid devredeki spiral localarının sayısının az olması ile karakteristik olduğunu belirtirler. Dağılımı: Soğukpınar I kesiti (Şekil 3.1, 3.2) , numaralı örneklerde M. borodinensis, M. complanatus, N. vascus, N. cf. vascus, R. pustulosa, N. morgani, E. dilatata, S. tidoenganensis, H. assilinoides, Nummulites sp. 1, Nummulites sp.2, Eulepidina sp., Heterostegina sp., Neorotalia sp., Spiroclypeus sp., Miogypsina sp. ile birlikte gözlenmiştir. Gedik ve Sirel (2009) M. akcadagensis türünün stratigrafik seviyesini Şattiyen olarak belirtmiştir. Soğukpınar I kesitinde de Şattiyen için önemli M. complanatus türü ile birlikte gözlendiği için birlikte bulunduğu fosil topluluğuna göre stratigrafik yayılımı Geç Şattiyen (SBZ 23) olarak düşülmektedir. Cins : Marasella n. gen. 82

92 Tip tür : Marasella ahırdagensis n. gen. n.sp. İsmin kökeni : Maraş, Akdeniz bölgesinin doğusunda bulunan bir ildir. Ayırtman tanım: Kabuğun genel şekli, gelişmiş bireylerde yaklaşık çan şeklindedir (Lev. 14, şek. 2, 3, 7 ). Kabuğun tepe kısmı (rotaliid devre) genişçe kalınlaşmıştır (Lev. 14, Şek.1). Kabuk iki devreden oluşur; nepiyonik devre (rotaliid devre) ilk loca ve onu izleyen ve boyutları gittikçe büyüyen dişe benzer spiral localardan oluşmuştur (Lev. 14, şek. 1-3, 6-8) bu locaların sayısı 23 ile 31 arasında değişir. Septa içi kanallar (intraseptal kanallar) iyi gelişmiş olup, septa arası boşlukta (interlocular space) ikiye ayrılırlar/çatallanırlar (bifurcate/ ramifying) (Lev. 14, Şek. 1, 3, 6). Aynı zamanda spiral locaların dış kenar kısımlarıda sütüral kanallar (marginal sutural canals) iyi gelişmiştir (Lev. 14, Şek. 2, 3, 6-8). İyi yönlü eksenel kesitlerde (Lev. 14, Şek. 5), kabuğun dorsal ve ventral kısımlarında iyi gelişmiş kalın sütunlar (pillars) ile bunlar arasında karın ve sırta ait ışınsal kanallar (umbilical/dorsal radial canals) vardır. Büyük olasılıkla ombilikal örtü (umbilical flap) vardır (Lev. 14, Şek. 3,6). Miyogypsinid devre iyi gelişmemiştir, bazı kesitlerde görülen sivri kubbe şeklindeki (ogival) ekvatoryal localar birbirleri ile taban stolonları (basal stolons) ile ilişkidedir (Lev. 14, Şek. 2, 6). Benzerlik ve Farklılıklar: İki devreli (rotalid ve miogypsinid devreler) olması nedeni ile Marasella n.gen. Miogypsinoides Yabe ve Hanzawa 1928 cinsine benzer. Ancak yeni cins karmaşık septa arası boşluğundaki çatallanmış septa içi kanalı (Levha 14, Şek. 1, 3, 6) ve kenar zonundaki sütüral kanalların varlığı (Lev. 14, Şek. 1, 3, 6-8) ve rotalid devrenin spiral localarının alt kısmındaki ombilikal örtünün varlığı ile Miogypsinoides cinsinden ayrılır. Ayrıca bu yeni cinsin spiral locaları iyi gelişmiş ve çok sayıdadır. Buna karşılık miogypsinid devre az gelişmiştir. Marasella ahirdagensis n.gen. n.sp. (Levha 14, şek. 1-8) 83

93 İsmin kökeni: Ağırdağı Akdeniz bölgesinin doğusunda bulunan Maraş şehrinin kuzeyinde bir dağdır. Holotip: Hemen hemen ekvatoryal kesit, Levha 14, şekil 1 de resimlenmiştir. Materyal: 25 adet yönlü kesit kullanılmıştır. Tip lokalite: Ahırdağı kuzeyi Öksüzdağı, Boylu köyü yakını, kuzey Maraş, doğu Akdeniz bölgesi (Harita pafta no: M 38 d2 koordinat başlangıç noktası N: E: ; bitiş noktası N: E: ) Tip seviyesi: Geç Şattiyen (SBZ 23) Tanımlama: Kabuğun genel şekli, gelişmiş bireylerde yaklaşık çan şeklindedir. Spiral devrenin (rotalid devre) çapı 0.76 mm ile 1,1 mm arasında değişir. Spiral devre içerisindeki karmaşık yapılı locaların sayısı arasında değişir. Bu kadar çok spiral loca sayısı bilinen hiçbir Miogypsinoides türünde yoktur. Eksenel kesitlerde görülen rotalid devre (levha 14, şekil 1-2) oldukça gelişmiştir. Karın ve sırt tarafında kalın sütunlar vardır. Bu sütunlar arasında belirgin karın ve sırt ışınsal kanallar bulunur. Rotalid devrenin eksenel kesitlerdeki çapı 1 mm mm ye ve kalınlığı 0,8 mm ye kadar erişir. Benzerlik ve Farklılıklar: Spiral localarının sayısı bakımından en çok Miogypsinoides complanatus (Schlumberger) türüne yaklaşır. Ancak M. complanatus türünden 31 spiral locayı içermesi bakımından farklıdır. Çünkü M. complanatus un en fazla loca sayısı 22 ye ulaşır. (bak M. complanatus un tanımına). Ayrıca yeni türün rotalid devresi ve bu devrede yer alan spiral locaların karmaşık yapısı ile de diğer bütün Miogypsinoides türlerinden farklıdır. Dağılımı: Bu tür Soğukpınar I kesitinde (Şekil 3.1, 3.2) , 126, 130 ile 08.2, 4 numaralı örneklerde M. complanatus, M. formosensis, N. vascus, Nummulites sp. (büyük ilk localı ve kalın spirli), R. pustulosa, N. morgani, Eulepidina sp., 84

94 Heterostegina sp., Neorotalia sp., Spiroclypeus sp., Miogypsina sp., miogypsinid form (olasılıkla yeni cins) ile birlikte bulunmuştur. Cins Miogypsina Sacco, 1893 Tip tür Nummulites globulina Michelotti, 1841 Miogypsina cushmani Vaughan, 1924 Levha 20, Şekil 2; Levha 21, Şekil 2,5; Levha 22, Şekil 1-3,5) Miogypsina cushmani Vaughan, s , levha 36, şek. 4-6; in: Ellis ve Messina (1965) Miogypsina cushmani Vaughan; Drooger, s.37-39, levha 2, şek Miogypsina (Miogypsina) cushmani Vaughan; Drooger ve Magne, s , levha 2, şek Miogypsina (Miogypsina) cushmani Vaughan; Wildenborg, s , levha 2, şek. 4, levha 6, şek Tanımlama: Kavkı oval, yelpaze şekilli, kabuk yapısı hiyalindir. Apikal frontol hattın uzunluğu 0.88 mm ile 1.82 mm aralığında değişir. Embriyonik aygıtı oluşturan ilk loca küre şeklinde ve çapı mm ile mm aralığında, ikinci loca küremsi şekilli olup çapı mm ile mm aralığında değişir (çizelge 3.2). Embriyonik locaları başlangıçta daha iri sonra giderek küçülen sayısı 7 veya 8 tane olan spiral localar takip eder. Miogypsinid evresi genç bireylerde daha az, ergin formlarında ise iyi gelişmiştir. V değeri 70.3 ile 84.5 arasında değişmektedir. Miogypsina türlerinin tanımlanmasında kullanılan önemli kriter V değeridir. Dağılımı: Maraş dan ölçülen Soğukpınar II kesitinde (Şekil 3.6) ve numaralı örneklerde, Karagöl kesitinde (Şekil 3.9) ve 58 numaralı örnekler ile Adıyaman dan ölçülen Üçtaş kesitinde (Şekil 3.16) ile , 111 numaralı 85

95 örneklerde, M. intermedia, L. polymorpha, M. burdigalensis, Nephrolepidina tournoueri, B. curdica, Miogypsina spp., Operculina sp, Amphistegina sp. ile birlikte gözlenmiştir. Batı Tetis provensine ait bir tür olan M. cushmani Avrupa da Geç Burdigaliyen de yayılım gösterir (Wildenborg 1991, Drooger 1993, Chauzac and Poignant 1997). Maraş ve Adıyaman dan ölçülen kesitlerde özellikle Karagöl kesitinde planktik foraminiferler ile korele edildiğinde Geç Akitaniyen-Erken Burdigaliyen dönemini kapsayan MMi2b planktik foraminifer zonu içerisinde kalmaktadır. Buna göre çalışma alanında yaşının Burdigaliyen (SBZ 25) olduğu fakat Avrupa daki yayılımından farklı olarak Burdigaliyen in daha erken seviyelerinde başladığı düşünülmektedir. Çizelge 3.2. Ölçülen kesitlerde M. cushmani ye ait ölçülmüş ve hesaplanmış değerler 86

96 Miogypsina intermedia Drooger, 1952 (Levha 15, Şekil 3,6; Levha 16, Şekil 1-2,4,6,8-11; Levha 17, Şekil 1-2,4-5,7; Levha 18, Şekil 1,3,5; Levha 19, Şekil 1-4; Levha 20, Şekil 1,3,4; Levha 121, Şekil 1,3,4,6,7) Miogypsina (Miogypsina) intermedia Drooger, s , levha 2, şek , levha 3, şek. 4a,b Miogypsina intermedia Drooger; Mulder, levha 3, şek Miogypsina (Miogypsina) intermedia Drooger; Schiavinotto, s , levha 3, şek. 5, Miogypsina (Miogypsina) intermedia Drooger; Wildenborg, s.114, levha 2, şek. 3, levha 5, şek Miogypsina intermedia Drooger; Cahuzac ve Poignant, s. 165, levha2, şek Miogypsina intermedia Drooger; Abdelghany, s , levha 1, şek Miogypsina intermedia Drooger; Özcan, Less, Baldi-Beke, Kollanyi ve Acar, s. şek Tanımlama: Kavkı yelpaze şekillidir. Kabuk yapısı hiyalindir. Apikal frontal hattın uzunluğu çok değişken olup 0, 93 mm ile 2,2 mm arasında değişir. Embriyonik aygıtı oluşturan ilk loca küre şeklinde olup çapı mm ile mm aralığında, ikinci loca basık küremsi şekilli olup çapı 0,142 mm ile 0,312 mm aralığında değişir (Çizelge 3.3). Embriyonik locaları başlangıçta daha iri sonra giderek küçülen sayısı 7 (nadiren 8) tane olan spiral localar takip eder. Eksenel kesitlerinde kabuğun merkezi kısmından dış yüzeye doğru uzanan sütunlar bulunmaktadır. Miogypsinid evresi ergin formlarında iyi gelişmiştir. Tanımlanan örneklerin V değeri 50 ile 69,5 arasında değişkenlik göstermektedir (çizelge 3.3). 87

97 Çizelge 3.3 Ölçülü kesitlerde M. intermedia ya ait ölçülmüş ve hesaplanmış değerler 88

98 Dağılımı: Maraş dan ölçülen Soğukpınar II kesitinde (Şekil 3.6) , ,32 numaralı örneklerde, Karagöl kesitinde (Şekil 3.9) , 56, 58, 59, numaralı örneklerde ve Kartaltepe kesitinde (Şekil 3.13) numaralı örnekte ; Adıyaman dan ölçülen Üçtaş kesitinde (Şekil 3.16) , 111 ve 114 ile 06.11, 13 ve 14 numaralı örneklerde ve Cendere kesitinde (Şekil 3.20) ve 226 nuamaralı örneklerde, M. cuhmani, M. cf. mediterranea, L. polymorpha, M. burdigalensis, N. tournoueri, B. curdica, Operculina sp, Amphistegina sp. ile birlikte gözlenmiştir. Bu tür Batı Tetis provensinde Burdigaliyen için karakterisiktir (Wildenborg 1991, Drooger 1993, Chauzac ve Poignant 1997). Özcan vd. (2008) Batı Toroslardaki çalışmalarında bu türün yaşını Burdigaliyen olarak belirlemişlerdir. Maraş ve Adıyaman dan ölçülen kesitlerde de birlikte bulunduğu fosil topluluğu ile birlikte değerlendirildiğinde yaşının Burdigaliyen (SBZ 25) olduğu düşünülmektedir. Miogypsina cf. intermedia Drooger, 1952 (Levha 15, Şekil 5,7,8; Levha 16, Şekil 3,5,7; Levha 17, Şekil 3,6,8; Levha 15, Şekil 2,4) Tanım: Ekvatoryal kesitlerinde spiral loca düzeni eksik görüldüğü için V değeri ölçülememiştir. Dağılımı: M. intermedia nın görüldüğü tüm örneklerde Burdigaliyen (SBZ 25) içerisinde bulunmaktadır. Miogypsina cf. mediterranea Brönnimann, 1940 (Levha 22, Şekil 4,6-7; Levha 23, Şekil 1) 89

99 1940. Miogypsina mediterranea Brönnimann, s.94-97, levha 6, şek.5,10,11; levha 8, şek. 23,24; levha 9, şek. 11; levha 10, şek. 1-4; levha 11, şek. 2,3, Miogypsina (Miogypsina) mediterranea Brönnimann; Drooger ve Magne, s Miogypsina (Miogypsina) mediterranea Brönnimann; Wildenborg, s. 115, levha 2, şek.1,2; levha 6, şek. 1-6 Tanım: Kavkı yelpaze şekilli ve kabuk hiyalindir. Apikal frontol hattın uzunluğu 1,18 mm ile 1,70 mm aralığındadır. İlk loca küre şeklinde olup çapı 0,197 mm ile 0,221 mm arasında, ikinci loca hafifçe basık küre şeklinde olup çapı 0,21 mm ile 0,33 mm aralığındadır. Miogypsinid evresi iyi gelişmiştir. Spiral locaları tam olarak gözlenemediği için V değeri ölçülememiştir. Dağılımı: Karagöl kesitinde (Şekil 3.9) numaralı örnekte M. intermedia, M. cf. intermedia, Miogypsina spp., Amphistegina sp. ile birlikte bulunmaktadır. Chauzac ve Poignant (1997) e göre M. mediterranea Batı Tetis miogypsinid evriminde en son türdür ve Geç Burdigaliyen için karakteristiktir. Birlikte bulunduğu fosil topluluğu ile değerlendirildiğinde yaşının Geç Burdigaliyen (SBZ 25) olduğu düşünülmektedir. Miogypsina tani Drooger, 1952 (Levha 15, Şekil 1,2,4) Miogypsina (Miogypsina) tani Drooger, s , 51-52, levha 2, şek , levha 3, şek. 2a,b Miogypsina (Miogypsina) tani Drooger; Drooger ve Magne, s. 277, levha 2, şek Miogypsina (Miogypsina) tani Drooger; Raju s. 82, levha 1, şek.26-30, levha 5, şek Miogypsina (Miogypsina) tani Drooger; Wildenborg, s. 113, levha 4, şek Miogypsina tani Drooger; Chauzac ve Poignant, s. 165, levha 2, şek

100 2008. Miogypsina (Miogypsina) tani Drooger; Özcan, Less, Baldi-Beke, Kollanyi ve Acar, şek. 12 (1-4) Miogypsina tani Drooger; Özcan, Less ve Baydoğan, levha 2, şek Tanımlama: Kavkı yelpaze şekilli, kabuk hiyalindir. Apikal frontol hattın uzunluğu 0.99 mm ile 1.23 mm arasındadır. İlk loca küre şeklinde olup sadece iki örnekte ölçüm yapılabilmiştir, çapı mm ve mm dir. İkinci loca basık küre şeklinde olup, çapı mm ve mm dir. Embriyonik locaları takip eden spiral locaları spatül şeklinde hemen hemen aynı boyutta olup sayısı 7 tanedir. Miogypsinid evresi iyi gelişmiştir. Yorum: M. tani Burdigaliyen de ortaya çıkan Miogypsina ların tanımlamasında kullanılan V değeri kullanılmadan spiral loca sayısının 9 un altında olması ile tanımlanır (Drooger 1993). M. tani stratigrafik olarak miogypsinidlerin ortaya çıkışlarına göre X değeri kullanılarak tanımlanan son Miogypsina dır. Dağılımı: Bu tür Maraş ta ölçülen Karagöl kesitinde (Şekil 3.9) numaralı örnekte Miogypsina spp., Miogypsinoides sp., Nephrolepidina sp., Amphistegina sp. ile birlikte bulunmaktadır. Bat Tetis miogypsinidlerinden olan M. tani Chauzac ve Poignant (1997) a göre Akitaniyen-En alt Burdigaliyen yayılımlıdır. Özcan vd. (2008) Batı Toroslardaki çalışmasında M. tani den Geç Akitaniyen faunası içinde bahsetmektedir. Karagöl kesitinde de M. tani gözlenen numaralı örnek planktik foraminiferler ile korele edildiğinde Geç Akitaniyen-Erken Burdigaliyen e karşılık gelen MMi2b planktik foraminifer zonunun tabanına yakındır. Burdigaliyen dönemini temsil eden Miogypsina ların ortaya çıkışından önce gözlendiği için yaşı SBZ 24 biyozonu içinde Geç Akitaniyen olarak değerlendirilmiştir. Miogypsina sp.1 (Levha 24, Şekil 1-8) 91

101 Tanım: Kavkı küçük, yelpaze şekilli, kabuk hiyalindir. Apikal frontol hattın uzunluğu 0,70 mm ile 0,96 mm aralığındadır. İlk loca küre şeklinde, çapı 0,183 mm ile 0,24 mm aralığındadır. İkinci loca ilk locanın altında basık küremsi veya böbrek şeklindedir. Miogypsinid evresi az gelişmiştir. Dağılımı: Adıyaman Üçtaş kesitinde (Şekil 3.16) numaralı örneklerde M. intermedia, M. cushmani, M. cf. mediterranea, M. (Lepidosemicyclina) polymorpha, N. tournoueri, B. curdica, Eulepidina sp. ile birlikte bulunmaktadır. Bu fosil topluluğu Burdigaliyen için karakteristiktir ve SBZ 25 biyozonunu temsil eder. Miogypsina sp.2 (Levha 24, Şekil 9-14) Tanım: Kavkı küçük, hafifçe açılmış yelpaze şekilli, kabuk hiyalindir. Apikal frontol hattın uzunluğu 0,97 mm ile 1,29 mm aralığındadır. İlk loca küre veya küremsi şekilli olup çapı 0,245 mm ile 0,271 mm arasındadır. İkinci loca basık küre şeklinde olup çapı 0,224 mm ile 0,302 mm arasındadır. Aksiyal kesitlerinde nepiyonik locaların oluşturduğu başlangıç evresi oldukça belirgindir. Miogypsinid evre çok iyi gelişmemiştir. Dağılımı: Üçtaş kesitinde (Şekil 3.16) 08.6, 11, 12, 15 numaralı örneklerde M. intermedia, M. cushmani, M. (Lepidosemicyclina) polymorpha, N. tournoueri, Miogypsina sp.1, Eulepidina sp., Nephrolepidina sp. ile birlikte bulunmaktadır. Birlikte bulunduğu fosil topluluğu Burdigaliyen yaşlı olup, SBZ 25 biyozunu gösterir. Miogypsina (Lepidosemicyclina) polymorpha (Rutten, 1911) (Levha 23, Şekil 2-5) 92

102 1911. Orbitoides (Lepidosemicyclina) polymorpha Rutten, s , levha Miogypsina (Lepidosemicyclina) polymorpha (Rutten); Mohan, s. 386, levha 3, şek Miogypsina polymorpha (Rutten); Coleman, s. 12, levha 2, şek. 1-6 Tanım: Form büyük, kavkı hiyalindir. Sadece aksiyal kesitleri elde edilmiş ve boyu 2,94 mm ile 3,54 mm, kalınlığı 0,90 mm ile 1,03 mm aralığındadır. Yorum: İndo-Pasifik miogypsinidlerinden olan L. polymorpha nın en tipik özelliği ekvatoryal localarının hegzagonal şekilli olmasıdır (Mohan 1958, Drooger 1993). Aksiyal kesitlerinde ortadaki ekvatoryal localarının giderek uzamakta ve lateral loca diziliminin 3 veya 4 sıra şeklinde görülmektedir (Mohan 1958). Ekvatoryal kesitleri elde edilemediği için aksiyal kesitleri kullanılarak tanımlama yapılmıştır. Dağılımı: Karagöl kesitinde (Şekil 3.9) 08.50, 51, 53, 54, 56 ve 58 numaralı örneklerde, Kartaltepe kesitinde (Şekil 3.16) numaralı örnekte, Adıyaman Üçtaş kesitinde (Şekil 3.16) 06.05, 06, 07, 12, 13, 14, 17, 19 ile numaralı örneklerde M. intermedia, M. cushmani, M. burdigalensis, Miogypsina spp., O. complanata, Amphistegina sp. ile birlikte gözlenmiştir. İndo-Pasifik de Burdigaliyen için önemli bir form olan M. (Lepidosemicyclina) polymorpha çalışma alanında da bulunduğu fosil topluluğu ile değerlendirildiğinde yaşı Erken Burdigaliyen (SBZ 25) dönemine karşılık gelir. Cins Miolepidocyclina Silvestri, 1907 Tip tür Orbitoides (Lepidocyclina) burdigalensis Gümbel, 1870 Miolepidocyclina burdigalensis (Gümbel, 1870) (Levha 25, Şekil 1-5) 93

103 1870. Orbitoides burdigalensis Gümbel, s Miolepidocyclina burdigalensis (Gümbel); Bronnimann, s.81-86, levha 7, şek.1-6; levha 8, şek ; levha 9, şek. 4-7, Miolepidocyclina burdigalensis (Gümbel); Drooger, s. 66, levha 1, şek Miogypsina (Miolepidocyclina) burdigalensis (Gümbel); Küpper, s. 60, levha 7, şek. 1-5; levha 8, şek Miogypsina (Miolepidocyclina) burdigalensis (Gümbel); Schiavinotto, s , levha 1, şek. 6, levha 2, şek Miolepidocyclina burdigalensis (Gümbel); Cahuzac ve Poignant, s. 165, levha 2, şek Miolepidocyclina burdigalensis (Gümbel); Özcan ve Less, s. 33, levha 1, şek ; levha 2, şek. 5 Tanım: Kabuk yuvarlak hafif şişkin merceksi şekilli, kavkı hiyalindir. Kavkının çapı 1.50 mm (genç birey) ile 3.03 mm (ergin birey) arasında değişir. Embriyonik localar kavkının orta kısmında yer alır. İlk loca küre şeklinde olup çapı mm ile mm aralığında, ikinci loca hafif basık küre şeklinde olup çapı mm ile mm aralığında ölçülmüştür. Eksenel kalınlığı genç bireyde 0,67 mm (Levha 24, şekil 2), ergin bireyde 0.85 mm (Levha 24, şekil 4) dir. Eksenel kesitlerinde kavkının merkezinde dış yüzeye ulaşan sütünlar bulunmaktadır. Ekvatoryal locaları yay şeklindedir. Dağılımı: Soğukpınar II kesitinde (Şekil 3.6) , ve 32 numaralı örneklerde M. intermedia, M. cushmani, N. tournoueri, Miogypsina spp. ile birlikte, Karagöl kesitinde (Şekil 3.9) 08.44, 51, 61 numaralı örneklerde M. intermedia, M. cushmani, M.(Lepidosemicyclina) polymorpha, Nephrolepidina sp., Miogypsina spp. ile birlikte, Cendere kesitinde (Şekil 3.20) , numaralı örneklerde M. intermedia, N. tournoueri, Miogypsina spp., Amphistegina sp., Miogypsina sp.1 ile birlikte, Üçtaş kesitinde (Şekil 3.16) 06.5 ve numaralı örneklerde M. intermedia, 94

104 M. cushmani, L. polymorpha, N. tournoueri, Miogypsina spp. ile birlikte bulunmaktadır. Stratigrafik olarak dağılımı Burdigaliyen e (SBZ 25) karşılık gelmektedir. Üst Aile NUMMULITICEA de Blainville, 1827 Aile NUMMULITIDAE Blainville, 1825 Cins Heterostegina d Orbigny, 1826 Tip tür Heterostegina depressa d Orbigny, 1826 Heterostegina assilinoides Blanckenhorn, 1890 emend. Henson (Levha 26, Şekil 11,13,15) Heterostegina assilinoides Blanckenhorn, levha 17, şek. 4-6; in: Ellis ve Messina (1965) Heterostegina assilinoides Blanckenhorn emend. Henson; Hottinger, s , şek Heterostegina assilinoides Blanckenhorn emend. Henson; Less, s.443, levha 4, şek. 4-5; levha 5, şek Heterostegina assilinoides Blanckenhorn; Baldi, Less ve Mandic, s , levha 1, şek. 8, Heterostegina assilinoides Blanckenhorn emend. Henson; Özcan, Less, Báldi- Beke, Kollányi ve Acar, s.17, şek. 20(5-9) Heterostegina (Vlerkina) assilinoides Blanckenhorn emend. Henson; Boukhary, Kuss ve Abdelraouf, s.186, levha 3, şek Tanım: Sadece makrosferik formları gözlenmiştir. İlk loca sferik şekilli olup (çapı 0,15 mm ile 0,21mm aralığında) dötorokonku yarım daire şeklindedir. Protokunku ve 95

105 dötorokonku kalın bir duvar ile çevrilmiştir. Daha sonraki localar çok sayıda dikdörtgen şekilli locacığa bölünmüştür. Aksiyal kesiti gözlenememiştir. Dağılımı: Bu tür Soğukpınar I kesitinde (Şekil 3.1, 3.2) ve numaralı örneklerde N. morgani, E.dilatata, M. borodinensis, M. complanatus, M. akcadagensis, R. postulosa, N.cf. vascus, Nummulites sp.1, Spiroclypeus sp. ile birlikte gözlenmiştir. Kartaltepe kesitinde (Şekil 3.13) numaralı örnekte N. morgani, Eulepidina sp., N. cf. vascus, V. conoidea, Spiroclypeus sp., Operculina sp. ile birlikte bulunmaktadır. Chauzac ve Poignant (1997) a göre H. assilinoides SBZ 22B biyozonunda varlığı kesin olmamak üzere başlatılmakta ancak SBZ 23 biyozonu için önemli bir fosil olarak belirtilmektedir. Ayrıca Boukhary vd. (2008) çalışmalarında H. assilinoides i Şattiyen içinde tanımlamışlardır. Maraş Ahırdağı Soğukpınar I kesitinde de bulunduğu topluluk ile H. assilinoides in stratigrafik dağılımının Şattiyen (SBZ 22B-23) e karşılık geldiğini söylemek mümkündür. Heterostegina sp. (Levha 26, Şekil 10,12,14) Tanım: Makrosferik formlar gözlenmiştir. Aksiyal kesitinde ikinci derece yanal locacıkları yoktur. Dağılımı: Kartal tepe kesitinde (Şekil 3.13) ve 87 numaralı örneklerde N. morgani, Eulepidina sp., N. cf. vascus, V. conoidea, Spiroclypeus sp., Operculina sp. ile birlikte bulunmaktadır. Bulunduğu topluluk ile stratigrafik dağılımının Şattiyen (SBZ 22B-23) e karşılık geldiğini söylemek mümkündür. Cins Nummulites Lamark,

106 Tip tür Camerina laevigata Brugiere, 1972 Nummulites vascus Joly ve Leymerie, 1848 (Levha 27; Şekil 1-2) Nummulites vasca Joly ve Leymerie, s. 38, 67, levha 1, şek ; levha 2, şek Nummulites vascus Joly ve Leymerie; Sirel ve Gündüz, s. 157, levha 2, şek. 7,8,10-12; levha 3, şek Nummulites vascus Joly ve Leymerie; Sakınç, s. 247, levha 2, şek Nummulites vascus Joly ve Leymerie; Cahuzac ve Poignant, s , levha 1, şek Nummulites vascus Joly ve Leymerie; Sirel, s , levha 2, şek Nummulites vascus Joly ve Leymerie; Sirel, s. 292, levha 2, şek Nummulites vascus Joly ve Leymerie; Bassi, Hottinger ve Nebelsick, s.857, levha 4, şek Nummulites vascus Joly ve Leymerie; Benedetti, s. 205, levha 3, şek. 7 Tanım: Kavkı hiyalin, merceksi şekilli, kalın spirlidir. Ekvatoryal çap 2,50 mm ve 3,27 mm, eksenel çap1,95 mm dir. Septaları dike yakın ve oldukça sık dizilmiştir. Dağılımı: Soğukpınar I kesitinde (Şekil 3.1, 3.2) ve 126 numaralı örneklerde, Soğukpınar II kesitinde (Şekil 3.6) numaralı örneklerde, N. morgani, E. dilatata, M. complanatus, M. borodinensis, M. formosensis, R. postulosa, N. cf. vascus, O. complanata, V. conoidea, H. assilinoides, S. tidoenganensis ile birlikte bulunmaktadır. 97

107 Chauzac ve Poignant (1997) a göre N. vascus Oligosen de SBZ 22B biyozonunun sonuna kadar görülmekte ve SBZ 23 biyozonuna çıkmamaktadır. Ancak Maraş Ahırdağı Soğukpınar I kesitlerinde Şattiyen (SBZ 23) için karakteristik M. complanatus ile birlikte görülmekte ayrıca birlikte bulunduğu diğer fosil topluluğu da göz önünde tutulduğunda N. vascus un Şattiyen in sonuna kadar çıktığı düşünülmektedir. Nummulites cf. vascus Joly ve Leymerie, 1848 (Levha 27; Şekil 3-8) Nummulites cf. vascus Joly ve Leymerie; Bassi, Hottinger ve Nebelsick, s. 857, levha 4, şek. 7, Tanım: Kavkı küçük, merceksi şekilli ve kalın spirlidir. Ekyatoryal çapı 1,17 mm ile 1.73 mm aralığında, eksenel çapı 0,93 mm civarındadır. Yorum: Bu tür N. vascus un özelliklerini taşımakta ancak boyutu oldukça küçüktür. Dağılımı: Bu tür Soğukpınar I kesitinde (Şekil 3.1, 3.2) ve 08.02, 04 numaralı örneklerde M. borodinensis, M. complanatus, M. formosensis, Nummulites vascus, N. cf. vascus, Nummulites sp.1, Nummulites sp. 2, Risananeiza pustulosa, Nephrolepidina morgani, Eulepidina sp., Heterostegina sp., Neorotalia sp., Spiroclypeus sp., Miogypsina sp., miogypsinid form (olasılıkla yeni cins) birlikte, Kartaltepe kesitinde (Şekil 3.13) ve 87 numaralı örnekte N. morgani, Eulepidina sp., N.cf. vascus, Victoriella conoidea, Spiroclypeus sp., Operculina sp. ile birlikte, Karagöl kesitinde (Şekil 3.9) numaralı örnekte N. morgani, E. dilatata, O. complanata, R. postulosa, V. conoidea ile birlikte bulunmaktadır. Bassi vd. (2007) N. cf. vascus u M. complanatus yanısıra Soğukpınar I kesitine çok benzer bir topluluk ile birlikte tanımlayıp, Şattiyen (SBZ 23) olarak belirtmişlerdir. Bu 98

108 kesitte birlikte bulunduğu fosil topluluğu ile N. cf. vascus un stratigrafik dağılımının Şattiyen e (SBZ 22B-23) karşılık gelmektedir. Nummulites sp.1 (Levha 27; Şekil 9-18) Tanım: Küçük boylu şişman merceksi, romboidal şekillidir. Ekvatoryal çapı 1,30 mm ile 1,85 mm ve kalınlığı 0,82 mm ile 0,87 mm aralığındadır. Merkezi düğme bazı eksenel kesitlerde iyi görülmektedir (levha 1, şekil 10, 14, 16 ). Yorum: Şattiyen de (SBZ 23) M. complanatus ile birlikte bulunan üç çeşit Nummulites Lamark türü gözlenmiştir. Bu Nummulites grubu içerisinde bulunan küçük boylu eksenel kesitte romboidal dış görünüşlü tür bu güne kadar bilinen türler ile benzerlik göstermemektedir. Muhtemelen yeni tür olabilir. Dağılımı: Soğukpınar I kesitinde (Şekil 3.1, 3.2) , numaralı örneklerde örneklerde M. borodinensis, M. complanatus, M. formosensis, M. akcadagensis, Nummulites cf. vascus, R.pustulosa, N. morgani, V. conoidea, Eulepidina sp., Heterostegina sp., Neorotalia sp., Spiroclypeus sp., Miogypsina sp. ile birlikte; Kartaltepe kesitinde (Şekil 3.13) numaralı örnekte E. dilatata, Nephrolepidina sp., N. cf. vascus, R. postulosa, Operculina sp., Spiroclypeus sp. ile birlikte bulunmaktadır. Bu seviye için stratigrafik dağılımı birlikte bulunduğu fosil topluluğuna göre Şattiyen (SBZ22B-23) olarak düşünülmektedir. Nummulites sp.2 (Levha 27; Şekil 19) 99

109 Tanım: Diğer bir Nummulites Lamark türü sp.2 olarak adlandırılmıştır. Çok büyük ilk locası (çapı 0,5 mm) ve küçük boyu dikkat çekicidir (levha11, şekil 19). Bilinen Oligosen Nummulites Lamark türleri içinde bu türe benzeyeni yoktur. Dağılımı: Sadece Soğukpınar I kesitinde (Şekil 3.1, 3.2) numaralı örnekte M. complanatus, Nephrolepidina sp., R. postulosa, Miogypsinoides sp., N. cf. vascus, Nummulites sp.1, Spiroclypeus sp. ile birlikte gözlenmiştir. Stratigrafik yayılımı Geç Şattiyen (SBZ 23) olarak düşünülmektedir. Cins Operculina d Orbigny, 1826 Tip tür Lenticulites complanatus Defrance, 1822 Operculina complanata (Defrence, 1822) (Levha 27; Şekil 20-23) Lenticulites complanata Defrance, s Operculina complanata Defrence; Sakınç, s. 249, levha 3, şek Planoperculina complanata (Defrence); Less, s , levha 2, şek. 4-5; levha 3, şek Operculina complanata (Defrence); Matsumaru, s. 58, levha 11, şek Operculina complanata (Defrence); Baldi, Less ve Mandic, s , levha 1, şek. 13, Operculina complanata (Defrence); Sirel, levha 3, şek Operculina complanata (Defrence);Bassi, Hottinger ve Nebelsick, s.857, levha 4, şek Operculina complanata (Defrence); Özcan, Less, Baldi-Beke, Kollanyi ve Acar, şek. 20 (1-2) 100

110 2010. Operculina complanata (Defrence); Benedetti, s. 207, levha 3, şek. 2 Tanım: Hiyalin kavkılı, ince merceksi şekilli, ilk loca küre şekilli olup çapı 1,78 mm ile 2,56 mm aralığındadır. İlk locadan başlayan spir aralığı büyüyerek genişler ve son turda en geniş şeklini alır. Dağılımı: Soğukpınar I kesitinde (Şekil 3.1, 3.2) , , numaralı örneklerde örneklerde M. borodinensis, M. complanatus, M. cf. formosensis, M. akcadagensis, N. vascus, N. cf. vascus, R. pustulosa, N.morgani, E. dilatata, V. conoidea, S. tidoenganensis, Eulepidina sp., Heterostegina sp., Neorotalia sp., Spiroclypeus sp., Miogypsina sp. ile birlikte; Kartaltepe kesitinde (Şekil 3.13) ve numaralı örneklerde E. dilatata, N. morgani, N. cf. vascus, V. conoidea, R. postulosa, Spiroclypeus sp., Nummulites sp.1 ile birlikte; Cendere kesitinde (Şekil 3.20) , 220, 221, 222 ile numaralı örneklerde M. formosensis, M. borodinensis, Miogypsina sp., Miogypsinoides sp., Amphistegina sp. ile birlikte bulunmaktadır. Stratigrafik olarak bu seviyelerde tespit edilen O. complanata birlikte bulunduğu fosil topluluğuna göre Şattiyen e (SBZ22B-23) karşılık gelir. Soğukpınar II kesitinde (Şekil 3.6) , ve 32 numaralı örneklerde, Karagöl kesitinde , , , 203, 204 ile numaralı örneklerde M. intermedia, M. cushmani, M. burdigalensis, Miogypsina spp., B. melo, B. arpati,amphistegina sp. ile birlikte gözlenmiştir. Bu seviyelerde birlikte bulunduğu fosil topluluğuna göre stratigrafik olarak Akitaniyen-Langiyen seviyelerine karşılık gelir. Buna göre O. complanata Şattiyen-Langiyen aralığında geniş bir yayılım göstermektedir. Cins Spiroclypeus H. Douvillé, 1905 Tip tür Spiroclypeus orbitoideus H. Douvillé,

111 Spiroclypeus tidoenganensis Van der Vlerk, 1925 (Levha 26; Şekil 1-7) Spiroclypeus tidoenganensis Van der Vlerk; s.16, levha 1, şek.12, levha 5, şek. 42, Spiroclypeus tidoenganensis Van der Vlerk; Hottinger, s. 825, şek. 1-2 Tanım: Bu türün tanımı ekvatoryal ve eksenel kesitlere dayandırılmıştır (levha 26,şekil 1-7). İlk loca yarı sferik şekilli olup (kısa çapı 0,35mm ile 0,25mm ve uzun çapı 0,43 mm ile 0,31mm) dötorokonku yarım daire şeklindedir. Protokunku ve dötorokonku kalın bir duvar ile çevrilmiştir. Daha sonraki localar çok sayıda dikdörtgen şekilli locacığa bölünmüştür. Heterostegina d Orbigny cinsinden farkını gösteren ikinci derece yanal locacıklar eksenel kesitlerde iyi görülür (levha 26, şekil 4-7). Dağılımı: Soğukpınar I kesitinde (Şekil 3.1, 3.2) , 126, 128 numaralı örneklerde, Soğukpınar II kesitinde 107 ve 109 numaralı örneklerde M. borodinensis, M. complanatus, M. formosensis, M. akcadagensis, N. vascus, N. cf. vascus, R. pustulosa, N. morgani, V. conoidea, Eulepidina sp., Heterostegina sp., Neorotalia sp., Spiroclypeus sp., Nummulites sp.1, Miogypsina sp. ile birlikte bulunur. Birlikte bulunduğu fosil topluluğuna göre stratigrafik dağılımı Geç Şattiyen e (SBZ23) karşılık gelir. 102

112 4. SONUÇLAR VE TARTIŞMA Bu çalışmada Oligo-Miyosen dönemine ait iri bentik foraminiferlerden Alveolinidae, Victoriellidae, Lepidocyclinidae, Rotaliidae, Miogypsinidae ve Nummulitidae Ailelerine ait 12 cins ve 22 tür tanımlanmıştır. Miogypsinid foraminiferlerde morfometrik ve tipolojik olarak tanımlama yapmak mümkündür. Morfometrik tayin yapan çalışmacılara gore Miogypsina cinsine ait farklı türlerin bir arada görülmesi mümkün değildir (Drooger 1952, Raju 1974, Wildenborg 1991 ve Drooger 1993). Sadece tek bir tür ve evrim basamağında altında ve üstünde yer alan tür ile geçişi gözlenebilir ancak tipoloji kullanılarak yapılan çalışmalarda türleri bir arada görmek mümkündür. Bu çalışmada miogypsinid foraminiferler biyometri çalışmaları ile elde edilen V değerine karşılık gelen tür isimleri kullanılmış, geçiş formları kullanılmamıştır. Buna bağlı olarak morfometri çalışanlara gore oluşan farklılıklar metin içerisinde tartışılmıştır.tanımlanan formların ayrıntılı olarak özellikleri taksonomisinde bahsedilmiş ve Tetis ve Hint-Pasifik paleobiyocoğrafyası ile benzerlik ve farklılıkları tartışılmıştır. Tanımı yapılmış bentik foraminiferler kullanılarak Eosen döneminde Serra-Kiel vd. (1998) e ait SBZ zonları, Oligo-Miyosen döneminde Chauzac ve Poignant (1997) a ait SBZ 22B, 23, 24, 25 ve 26 zonları saptanmıştır. Bu zonlar Maraş civarından ölçülen kesitlerin litolojik karakterinin uygun olması sebebiyle tanımlanan planktik foraminifer zonları ile karşılaştırılmış ve birlikte yorumlanmıştır. Eosen dönemine ait fosil topluluğu ve zonları ile ilgili çok detay çalışma yapılmamış, Oligo-Miyosen istifin tabanı hakkında bilgi vermek için kullanılmıştır. Oligo-Miyosen dönemine ait en yaşlı istif Rupeliyen döneminde Maraş Ahırdağı nda ölçülen Karagöl ve Kartaltepe kesitlerinde derin denizel karakterdeki Gaziantep Formasyonu olup, planktik foraminiferler ile temsil edilir ve Erken Rupeliyen in üstüne karşılık gelen Turborotalia ampliapertura zonu (P19) ile Geç Rupeliyen dönemine karşılık gelen P21a planktik foraminifer zonları tanımlanmıştır (Şekil 3.9, 3.15). Diğer kesitlerde ise Rupeliyen dönemi gözlenmemiştir. 103

113 Bu birim Maraş Ahırdağı nda ölçülen Karagöl (Şekil 3.9) ve Kartaltepe (Şekil 3.13) kesitlerinde N. morgani, E. dilatata, V. conoidea, N. cf. vascus, R. postulosa iri bentik foraminiferlerini içeren Erken Şatiyen dönemini temsil eden SBZ 22B zonu ile devam eder. İstifin ara seviyelerinde Karagöl de ve numaralı örneklerde, Kartaltepe de ve numaralı örneklerde planktik foraminiferler ile G. angulisuturalis- Pg. opima opima P21 zonu saptanmıştır (Şekil 3.9, 3.13). Bentik foraminiferlerin genel yayılımı Şatiyen dönemine karşılık gelmesine rağmen planktik foraminiferler ile korele edildiğinde P21 planktik foraminifer zonu Erken Şatiyen döneminin üzerine çıkmadığı için Karagöl ve Kartaltepe kesitlerinde bu aralığın Erken Şatiyen dönemi içerisinde olduğu ve SBZ 22B zonunu temsil ettiği düşünülmektedir (Şekil 3.9, 3.13). Türkiye de yapılan çalışmalarda N. morgani SBZ 23 zonunun altında gözlenmemiştir. Bu çalışmada P 21 planktik foraminiferler zonu ile korelasyon yapıldığında bugüne kadar yapılan çalışmalara ilave olarak N. morgani nin SBZ 22B zonu içerisinde başladığı tespit edilmiştir. Gaziantep Formasyonu içerisinde değerlendirilen Geç Şatiyen dönemine karşılık gelen SBZ 23 zonu Maraş da Ahırdağı kuzeyinde ölçülen Soğukpınar I ve II kesitlerinde oldukça zengin fosil topluluğu ile temsil edilmektedir. SBZ 23 zonunun karakterisitik fosili M. complanatus a M. borodinensis, M. formosensis, M. akcadagensis, M. ahirdagensis, N. morgani, N. vascus, N. cf. vascus, E. dilatata, R. postulosa, S. tidoenganensis, H. assilinoides, V. conoidea, O. complanata, Nummulites sp.1, Nummulites sp.2, Miogypsina sp., Amphistegina sp. eşlik etmektedir (Şekil 3.1, 3.2, 3.6). Chauzac ve Poignant (1997) Avrupa da N. vascus un Erken Şattiyen de sona erdiğini belirtilir. Bu çalışmada Soğukpınar I kesitinde Geç Şattiyen (SBZ 23) içerisinde N. vascus, M. complanatus ile birlikte gözlenmiş olup N. vascus un son bireylerinin Geç Şattiyen e kadar ulaştığı tespit edilmiştir. Karagöl ve Kartaltepe kesitlerinde Miogypsinoides türleri gözlenmemiş yine SBZ 22B ve 23 zonlarında gözlenen N. morgani, E. dilatata, V. conoidea, N. cf. vascus, R. postulosa tespit edilmiştir (Şekil 3.9, 3.13). Karagöl kesitinde ile örnek aralığında planktik foraminiferler ile Geç Şattiyen e karşılık gelen G. ciperoensis P22 zonu bulunmaktadır. Miogypsinoides türlerin yaşaması için ortam koşullarının uygun olmadığı bu seviyeler SBZ 23 zonu içerisinde değerlendirilmiştir. Adıyaman Üçtaş kesitinde ise Maraş Karagöl ve 104

114 Kartaltepe kesitlerine benzer bir topluluk gözlenmiş, burada az sayıda tür tayini yapılamış Miogypsinoides tespit edilmiştir (Şekil 3.16). Adıyaman Cendere kesitinde SBZ 23 zonu diğer kesitlerden farklı olarak lepidocyclinid foraminiferlerin olmadığı çoğunluğu Miogypsinoides türlerinde oluşan fosil topluluğu ile temsil edilmektedir (Şekil 3.20). Erken Miyosen in tabanı Akitaniyen dönemini temsil eden SBZ 24 zonu fosil topluluğu olarak oldukça zayıftır. Hem Maraş ta ölçülen kesitlerde hem de Adıyaman da ölçülen Cendere kesitinde Akitaniyen için karakteristik iri bentik foraminiferlere ait türler tayin edilememiştir. Planktik foraminiferlerden Akitaniyen in tabanında bulunan Paragloborotalia kugleri zonu (MMi1) ve miogypsinidlerden M. gunteri bu çalışmada gözlenmemiştir. Karagöl kesitinde Çağlayancerit Formasyonu içerinde numaralı örnekte tayin edilen M. tani Geç Akitaniyen dönemini temsil eder. Soğukpınar I kesitinde (Şekil 3.1) Lice Formasyonu içinde planktik foraminiferler ile Globoquadrina dehiscens-globigerinoides altiaperturus (MMi2a) planktik foraminifer zonu ile Erken Akitaniyen dönemi tespit edilmiştir. Tetis de ve Hint-Pasifik te yapılan çalışmalara baktığımızda Akitaniyen M. gunteri nin varlığı ile başlatılmış ve miogypsinid evrimine gore M. tani nin varlığı ile devam etmiştir (Raju 1974, Wildenborg 1991, Drooger 1993, Chauzac ve Poignant 1997, Özcan vd. 2009). Bu çalışmada Maraş havzasında Akitaniyen dönemi kalsitürbitidik özellikteki Çağlayancerit Formasyonu ndan ölçülen kesitlerde derin denizel ve yamaç fasiyesindeki birimler ile başlamaktadır. Ayrıca Akitaniyen dönemine ait Miogypsina lı örneğin çok olmaması sebebiyle yeteri kadar ekvatoryal kesit elde edilemediği için Akitaniyen in tabanında ortaya çıkan M. gunteri gözlenemediği düşünülmektedir. Maraş Ahırdağı civarında Çağlayancerit, Adıyaman da Fırat ve Lice formasyonları ile temsil edilen Burdigaliyen dönemine ait birimlerde SBZ 25 zonunun tabanında ortaya çıkan M. globulina nın biyometrik olarak değerlerine rastlanmamış ancak M. intermedia çok yaygın şekilde gözlenmiştir. Buna gore Maraş ve Adıyaman da ölçülen bütün kesitlerde Burdigaliyen M. intermedia ve M. burdigalensis in ilk görünüşü ile başlamaktadır. Geç Akitaniyen- Erken Burdigaliyen aralığına karşılık gelen 105

115 Globigerinoides altiaperturus-catapsydrax dissimilis (MMi2b) planktik foraminifer zonunun içinde M. intermedia nın ilk görünümü ile Burdigaliyen i başlatmak mümkündür. Bu çalışmada ölçülen kesitlerde Burdigaliyen dönemi biyometrik olarak M. intermedia ile başlamaktadır ancak Burdigaliyen içerisinde M. intermedia devam ederken yanında morfometrik olarak M. cushmani ve Karagöl kesitinde nadir M. cf. mediterranea bulunmuştur. Bu çalışmada morfometrik olarak çalışanlardan (Raju 1974, Wildenborg 1991, Drooger 1993, Chauzac ve Poignant 1997, Özcan vd. 2009) farklı olarak geçiş formları kullanılmamış ve filojenetik olarak bir türden başka bir tür evrimleşirken diğer türün devam ettiği şeklinde yorumlanmıştır (Çizelge 3.1). Maraş Öksüzdağı da ölçülen Soğukpınar II kesitinin en üst seviyesinde Karaisalı Formasyonu nun fosil topluluğunda Geç Burdigaliyen için önemli M. cushmani nin M. intermedia ile birlikte varlığı dikkat çekicidir (Şekil 3.6). Geç Akitaniyen-Erken Burdigaliyen aralığını temsil eden MMi2b planktik foraminifer zonu devam ederken Karagöl kesitinde M. intermedia ile birlikte M. cushmani ve M. cf. mediterranea gözlenmiştir (Şekil 3.9). M. cushmani ve M. mediterranea Geç Burdigaliyen de ortaya çıkan türlerdir. Avrupa da yapılan çalışmalarda M. intermedia-cuhmani geçiş formları Erken Burdigaliyen den itibaren gözlenmektedir (Wildenborg 1991, Chauzac ve Poignant 1997). Ancak bu çalışmada geçiş formlarını kullanmak yerine biyometrik sonuçlarda çıkan V değerlerine gore tür tanımlaması yapıldığı için Avrupa daki çalışmalarda Geç Burdigaliyen de ortaya çıkan M. cusmani nin yaşı Erken Burdigaliyen in ortalarından itibaren başlamaktadır. Soğukpınar I kesitinde Karaisalı Formasyonu nda B. melo, Miogypsina sp. ile birlikte gözlenmiştir. Miogypsinid foraminiferler Burdigaliyen sonunda tamamen yok olmaktadır (Drooger 1993, Chauzac ve Poignant 1997). B. melo nun yaşı ise oldukça tartışmalıdır. Chauzac ve Poignant (1997), B. gr. melo nun Orta Miyosen e karşılık gelen SBZ 26 biyozonunda ortaya çıktığını belirtir; ancak inceleme alanında B. melo nun Burdigaliyen in son temsilcisi olan Miogypsina sp. ile beraber bulunuşu türün Burdigaliyen den itibaren ortaya çıktığının bir kanıtı olarak yorumlanmıştır. 106

116 Soğukpınar II, Cendere ve Üçtaş kesitlerinde Burdigaliyen döneminde Eulepidina sp. gözlenmiştir. Avrupa zonasyonuna göre stratigrafik olarak Eulepidina nın Erken Miyosen dönemine çıktığı ile ilgili paleontolojik veri yoktur (Chauzac ve Poignant 1997). Sadece Wielandt-Schuster (2004) tarafından Yunanistan da Eulepidina nın Akitaniyen de bulunduğu belirtilmiştir. Türkiye de Özcan ve Less (2009) Doğu Anadolu daki çalışmalarında Erken Miyosen de Eulepidina nın varlığından bahsederler ve bunun Akdeniz ile Hint-Pasifik bağlantısı için önemini belirtmişlerdir. Ayrıca yine Batı Tetis de gözlenmeyen ve Hint-Pasifik türü olan M. (Lepidosemicyclina) polymorpha nın Karagöl, Kartaltepe ve Üçtaş kesitindeki varlığı da Erken Burdigaliyen döneminde Akdeniz ile Hint-Pasifik bağlantısının devam ettiğinin bir diğer kanıtıdır. Maraş ta ölçülen Karagöl kesitinde M. cf. mediterranean ın varlığı Geç Burdigaliyen döneminde Anadolu nun güney kesiminin Akdeniz (Batı Tetis) provensinin etkisi altında olduğunu gösterir. Buna gore Batı Tetis ile Hint-Pasifik provensi arasındaki sınırın Güneydoğu Anadolu dan olmaması gerektiği daha doğusundan geçmesi gerektiği düşünülmektedir. Soğukpınar I (K.Maraş) kesitinde bu çalışma ile Geç Şattiyen döneminde Marasella ahirdagensis n.gen.n.sp. yeni bir cins ve tür olarak tanımlanmıştır. (Sirel and Işık, incelemede). Bu çalışma kapsamında, Ahırdağı ve Öksüzdağı dan (K.Maraş) alınan ölçülü stratigrafi kesitlerinin planktik foraminifer topluluğu bentik foraminifer zonları ile korele edilmiş, sonuçları birlikte değerlendirilmiştir. (Işık and Hakyemez, baskıda). 107

117 KAYNAKLAR Açıkbaş, D., Akgül, A. ve Erdoğan, L.T Güneydoğu Anadolu nun hidrokarbon olanakları ve Baykan-Şirvan-Pervari yöresinin jeolojisi. TPAO Arama Grubu Rapor No: 1543, 387. Açıkbaş, D., Sungurlu, O., Akgül, A. and Erdoğan, T Geology and petroleum possibilities of Southeast Turkey. TPAO Arama Grubu Rapor No: 994, 48 s., Ankara. Abdelghany, O Lower Miocene stratigraphy of the Gebel Shabrawet area, north Eastern desert Egypt. Journal of African Earth Sciences. 34, Aktaş, G. and Robertson, A. H. F The Maden complex, SE Turkey: Evolution of a Neo-Tethyan active margin. The Geological Evolution of the Eastern Mediterranean, special publication of the Geological Soc., 17 p. Amato, V. and Drooger, C.W How to measure the angle γ in the miogypsinidae. Revista Espanola de Micropaleontologia, 1 (1), Azema, J., Fernex, F., Hottinger, L., Magné, J. and Paquet, J Borelis melo (Fichtel et Moll) dans le Miocene de la partie orientale des Cordilléres Bétiques (Espagne). Extrait du Bulletin de la Société géologique de France, 7, Báldi, T., Less, G. and Mandic, O Some new aspects of the lower boundary of the Egerian stage (Oligocene, chronostratigraphic scale of the Paratethyan area). Abhandlungen der Geologischen Bundesanstalt, 56, Barker, R.W. and T.F. Grimsdale Studies of Mexican fossil Foraminifera. Annals and Magazine of Natural History, ser 10 19: Bassi, D., Hottinger, L. and Nebelsick, J.H Larger foraminifera from the upper Oligocene of the Venetian area, Northern Italy. Paleontology, 50 (4), Berggren, W., Kent, D.V., Swisher, C.C. and Aubry, M. P A Revised Cenozoic Geochronology and Chronostratigraphy, SEPM #54, 386p. 108

118 Benedetti, A Biostratigraphic remarks on the Caltavuturo Formation (Eocene- Oligocene) cropping out at Portella Colla (Madonie Mts., Sicily). Revue de Paleobiologie, 29 (1), Beyarslan, M. and Bingöl, A.F Petrology of a supra-subduction ophiolite (Elazığ, Turkey). Canadian Journal of Earth Sciences. 37, Blanckenhorn, H Das Eozan in Syrien, mit besonderer Berücksichtigung Nord- Syriens. Zeitschr. deutsch. geol. Ges. 63, Brandaro, M., Giannini, E., Schiavinotto, F. and Verrubbi, V miogypsina globulina (Michelotti) from Lower Miocene Villa s. Lucia Section (M. Te Cairo- Central Apennines). Geologica Romana, 40, Blow, W. H Transatlantic correlation of Miocene sediments. Micropaleontology, 3 (1), Brönnimann, P Ueber die tertiären Orbitoididen und Miogypsiniden von Nordwest Marokko. Schweizerische Paläontologische Abhandlungen 63,113 p. Bock, J.F. de Embryonal structures of Miogypsina. Scripta Geologica, 18, Bock, J.F. de Studies on some Miogypsinoides-Miogypsina s.s. associations with special reference to morphological features. Scripta Geologica, 36, BouDagher-Fadel, M.K Evolution and Geological Significance of Larger Benthic Foraminifera, Developments in Palaeontology and Stratigraphy, 21, Elsevier, Amsterdam, pp 544. BouDagher-Fadel, M. K., Lord, A.R. and Banner, F.T Some Miogypsinidae (foraminifera) in the Miocene of Borneo and nearby countries. Revue de Paleobiologie, 19 (1), BouDagher-Fadel, M. and Lokier, S. W Significant Miocene larger foraminifera from South Central Java. Revue de Paléobiologie, 24 (1), BouDagher-Fadel, M.K and Clark G.N Stratigraphy, paleoenvironment and paleogeography of Maritime Lebanon: a key to Eastern Mediterranean Cenozoic history. Stratigraphy, 3,

119 Boukhary, M, Kuss, J. and Abdelraouf, M Chattian larger foraminifera from Risan Aneiza, northern Sinai, Egypt, and implications for Tethyan paleogeography. Stratigraphy, 5 (2), Butterlin, J Origine et évolution des Lépidocyclines de la région des Caraïbes. Comparaisons et relations avec les Lépidocyclines des autres regions du Monde. Revue de Micropaléontologie, 29 (4), Butterlin, J Réflexions sur l origine et l évolution des Lépidocyclines du Basin Méditerranéen. Revue de Micropaléontologie, 34 (3), Cahuzac, B Les faunes de Miogypsinidae d Aquitaine Mèridionale (France) Benthos 83; 2nd International Symposium on Benthic Foraminifera (Pau, April, 1983), Cahuzac, B. and Poignant, A Essai de biozonation de I Oligo-Miocene dans les bassins eropeens a I aide des grands foraminiferes neritiques. Bull. Soc.geol. France, t. 168 (2), Cahuzac, B. and Poignant, A The foraminifera of the Middle to Late Burdigalian from the southern Aquitaine area (Saubrigues gulf, SW France). Revue de micropaléontologie. 47 (4), Caralp, M. and Gavoille, D Les Miogypsinidae de la coupe profonde de salles. Extrait du Bulletin de la Société de Borda, Chapman, F Report of an examination of material obtained from a bore at Torquay. Victoria, Geol. Survey, Rec., 4, Chatterji, A. K The occurrence of Lepidocyclina in India. Micropaleontology, 7 (4), Cole, W.S Larger Foraminifera and smaller diagnostic Foraminifera from Bikini drill holes. United States Geological Survey Professional Paper, 260-O, Cole, W.S Larger Foraminifera, In: Geology of Saipan, Mariana Islands. Paleontology. Professional Papers U.S. Geological Survey, U.S.A., 280-I (3),

120 Coleman, P.J Tertiary larger foraminifera of the British Solomon Islands, southwest Pacific. Micropaleontology, 9 (1), Colom, G The age of the beds with Miogypsina mediterranea Bronniman of the island of Majorca. Micropaleontolgy, 4 (4), Çoruh, T., Yakar, H. ve Ediger, V.Ş Güneydoğu Anadolu Bölgesi Otokton İsfinin Biyostratigrafi Atlası. TPAO Araştırma Merkezi Eğitim Yayınları, No: 30, 510 s., Ankara. Daneshian, J. and Dana, L.R Early Miocene benthic foraminifera and biostratigraphy of the Qom Formation, Deh Namak, Central Iran. Journal of Asian Earth Sciences, 29, Decrouez, D Generic ranges of Foraminiferida. Revu de Paleobiologie, 8 (1), Dilek, Y., Thy, P., Hacker, B. and Grundvig, S Structure and petrology of Tauride ophiolites and mafic dyke intrusions (Turkey). Implications for the Neotethyan ocean: Geological Society of America Bulletin, 111, Defrance, J.L.M Dictionnaire des Sciences Naturelles laa-leo, vol. 25. F.G. Levrault, Paris. Drooger, C.W Notes on some represantatives of Miogypsinella. K. Nederl. Akad. Wetensch. Proc., ser. B, 54 (4), Drooger, C.W Study of American Miogypsinidae. Thesis, Univ. Utrecht, 80 p. Drooger, C.W Evolutionary trends in the Miogypsinidae. In: Evolutionary trends in foraminifera, ,Elsevier. Drooger, C.W Radial Foraminifera; Morphometrics and Evolution. Verhandelingen der koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, Afdeeling Natuurkunde, Eerste Reeks, 41, Drooger, C.W. and Freudenthal, T Associations of Miogypsina and Lepidocyclina at some European localities. Eclogae Geologicae Helvetiae, 57 (1),

121 Drooger, C. W. and Laagland, H Larger foraminiferal zonation of the European Mediterranean Oligocene. Proceedings of the Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (B), 89, Drooger, C.W. and Magné, J Miogypsinids and planktonic foraminifera of the Algerian Oligocene and Miocene. Micropaleontology, 5 (3), Drooger, C.W. and Raju, D.S.N Early Miogypsinoides in Kutch, Western India. Reprinted from proceeding, KNAW B, 81, Drooger, C.W. and Socin, C Miocene foraminifera from Rosignano, northern Italy. Micropaleontology, 5 (4), Duran, O., Şemşir, D., Sezgin, İ., Kavukçu, E., Ertürk, O., Kaynak, G. ve Aras, M X-XI-XII. Bölgelerde Gerçüş, Hota, Gaziantep, Germik ve Fırat Formasyonlarının Stratigrafisi ve Sedimantolojisi (1. Kısım). TPAO Arama Rapor No. 2280, 67. Duran, O., Şemşir, D., Sezgin, İ. ve Perinçek, D Güneydoğu Anadolu da Midyat ve Silvan Gruplarının Stratigrafisi, Sedimantolojisi ve Petrol Potansiyeli. TPJD Bülteni, 1 (2), Duran, O., Şemşir, D., Sezgin, İ. ve Perinçek, D Güneydoğu Anadolu da Midyat ve Silvan Gruplarının Stratigrafisi, Sedimantolojisi ve Paleocoğrafyası, Paleontolojisi, Jeoloji Tarihi, Rezarvuar ve Diyajenez Özellikleri ve olası Petrol Potansiyeli (Midyat Projesi Sonuç Raporu). TPAO Arama Rapor No. 2563,78. Ellis, B. A. and Messina, A.R Catalogue of index foraminifera. The American Museum of Natural History. Special Publication, 1, Lepidocyclinids and Miogypsinids. Erdoğan, T Gölbaşı civarının jeolojisi. TPAO Arama Grubu Rapor No: 929, 17 s. Erk, (Teymur), S Miocene (Aquitanian-Langian) foraminiferal taxonomy and biostratigraphy in the Western Taurides, (SW Anatolia). Master thesis (unpublished). METU, 289 p., Ankara. Fichtel, L. and J. P Cvon Moll Testacea microscopica, aliaque minuta ex generibus Argonauta et Nautilus, ad naturam picta et descripta (Microscopische 112

122 und andere kleine Schalthiere aus den Geschlechtern Argonaute und Schiffer). p Camesina. Wien reprint. Gedik, F. ve Sirel, E Şattiyen Çökellerinde Saptanan Yeni Bir Miogypsinoides Türü: Miogypsinoides Akcadagensis n. sp., Akçadağ Yöresi (Malatya, Türkiye).MTA Dergisi, 138, Glaessner, M. F. and Wade, M Revision of the foraminiferal family Victoriellidae. Micropaleontology, 5 (2), Gossage, D. W Complied progress report on the geology of part of Petroleum District VI, Southeast Turkey: N. V. Turkse Shell, Report no. GRT. 2, 22 p. Gossage, D. W Stratigraphical column Kayacık (N. V. Turks Shell): Petrol İşleri Genel Müdürlüğü Teknik Arşivi, No: 352. Görür, N. ve Akkök, R Güneydoğu Anadolu bindirme kuşağı boyunca Midyat Formasyonu nun sedimantolojik özellikleri. TPAO Arama Rapor No: 1698,72. Görür, N. and Akkök, R Facies analysis of the Midyat group (Lower Eocene to lower Miocene) of the southeast Turkey. TPAO Arama Grubu Rapor No: 2187, 57 s., Ankara. Gözübol, A.M. and Gürpınar, O Kahramanmaraş kuzeyinin jeolojisi ve tektonik evrimi. Türkiye beşinci Petrol Kongresi Bildirileri, 21-29, Ankara. Gül, M.A., K.Maraş Yöresinin Jeolojisi ve Petrol olanakları. TPAO Arama Rapor No. 2359, 227s., Ankara. Gül, M.A., Kahramanmaraş Yöresinin Jeolojisi. Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi (Yayınlanmamış), 304s, Ankara. Gümbel, C.W. von Beiträge zur Foraminiferenfauna der nordalpinen Eocängebilde. Abhandlungen der K. Bayerischen Akademie der Wissenschaften, 10 (2), Günay, Y Güneydoğu Anadolu nun Jeolojisi-Stratigrafisi. TPAO Arama Grubu Rapor No. 3939, Ankara. Hall, R Ophiolite emplacement and evolution of the Taurus suture zone, Southeastern Turkey. Geological Society of America Bulletin, 87,

123 Hanzawa, S Micropaleontological studies of drill cores from a deep well in Kita- Daito-zima (North Borodino Island).In: Jubilee Publication in commemoration of Prof. H. Yabe s 60th Birthday. Sendai, Japan: Tohoku Imp. Univ., 2, Hanzawa, S The ontogeny and the evolution of larger Foraminifera. Science Report, Tohoku University, Sendai, Japan, 2 nd ser. (Geology). 36 (2), Harzhauser, M., Piller, W. and Steininger, F.F Circum-Mediterranean Oligo- Miocene biogeographic evolution- the gastropods point of view. Paleogeography, Paleoclimatology, Paleoecology, 183, Harzhauser, M., Reuter, M., Piller, W.E., Berning, B., Kroh, A. and Mandic, O Oligocene and Early Miocene gastropods from Kutch (NW India) document an early biogeographic switch from Western Tethys to Indo-Pacific. Paläontologische Zeitschrift, 83 (3), Herece, H Doğu Anadolu Fayı (DAF) Atlası [Atlas of East Anatolian fault (EAF)]. Special Publication Series of Mineral Research and Exploration Institute (MTA), 13, 359 p. [In Turkish and English]. Hottinger, L Late Oligocene Larger Foraminifera From Koko Guyot, Site 309. Init. Report DSDP, 32, Hüsing, S.K., Zachariasse, J.W., van Hinsbergen, D.J.J., Krijgsman, W., Inceöz, M., Harzhauser, M., Mandic, O., and Kroh, A Oligocene-Miocene foreland basin evolution in SE Anatolia: constraints on the closure of the eastern Tethys gateway. In: van Hinsbergen, D. J. J., Edwards, M. A. ve Govers, R. (eds): Collision and Collapse at the Africa Arabia Eurasia Subduction Zone. The Geological Society, London, Special Publications, 311, Işık, U. and Hakyemez, A. baskıda. Integrated Oligocene-Lower Miocene larger and planktonic foraminiferal biostratigraphy of the Kahramanmaraş Basin (Southern Anatolia, Turkey). doi: /yer İsmail, A.A. and Abdelghery, O Lower Miocene foraminifera from some exposures in the Cairo-Suez district, Eastern Desert, Egypt. Journal of African Earth Sciences. 28 (3),

124 Joly, N. and Leymerie, A Mémoire sur les Nummulites considérées zoologiquement et géologiquement. Mém. Akad. Sci. Toulouse 3 (4), Keskin, C Eski Garzan antiklinalindeki Miyosen formasyonlarının stratigrafisi. TPAO Arama Grubu Rapor No: 431, Ankara. Köylüoğlu, M Güneydoğu Anadolu otokton birimlerinin kronostratigrasi, mikrofasiyes ve mikrofosilleri. TPAO Araştırma Merkezi, Eğitim Yayınları No. 9, 53s., Ankara. Küpper, I Miogypsinen aus Britisch West-African (Cameroon). Science Reports, Tohoku University, Japan, 2 nd Ser. (Geol), Spec. Vol. 4, Lemoine, P. and Douville, R Sur le genre Lepidocyclina Gumbel. Mém. Bull. Soc. géol. France, 12 (32), Less, G A Bükk felső-oligocén kori nagy Foraminiferái. A Magyar Állami Földtani Intézet évi jelentése az Lourens, L.J., Hilgen, F.J., Laskar, J., Shackleton, N.J. and Wilson, D The Neogene period. In: Gradstein, F., Ogg, J.G., & Smith, A., G. (eds.), A Geologic Time Scale Cambridge University Press, Cambridge, Matsumaru, K Tertiary Larger Foraminifera (Foraminiferida) from the Ogasawara Islands, Japan. Paleontological Society of Japan Special Papers, 36, Maxson, J. H Geology and petroleum possibilities, and mineral resources of Southeastern Turkey. MTA Derleme No: 680, 80 s. Meriç, E., Oktay, F.Y., Toker, V., Tansel, İ. ve Duru, M Adıyaman yöresi Üst Kretase-Eosen istifinin sedimanter jeolojisi ve biyostratigrafisi (foraminifer, nanoplankton, ostrakod). Türkiye Jeoloji Bülteni, 30, Michelotti, G Études sur le Miocène de l Italie septentrionale. Natuurkundige Verhandelingen van de Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen te Haarlem, Tweede Verzameling, 15, Mohan, K Miogypsinidae from western India. Micropaleontology, 4 (4),

125 Mukhopadhyay, S.K A rare foraminiferal assemblage with new species of Nummulites and Globigerina from the Eocene-Oligocene transition strata of Cambay Basin, India. Micropaleontology, 49 (1), Mulder, de E.F.J Microfauna and sedimentary-tectonic history of the Oligomiocene of the Ionian Islands and western Epirus (Greece). Utrecht Micropal. Bull., 13, Okay, A.I. and Tüysüz, O Tethyan sutures of northern Turkey. In: Durand, B., Jolivet, L., Horvath, F., Seranne, M. (Eds), The Mediterranean Basins: Tertiary Extension within the Alpine Orogen. Geological Society, London, Special Publications, 156, Önalan, M Kahramanmaraş Tersiyer kenar havzasının jeolojik evrimi. Türkiye Jeoloji Bülteni, 31 (2), Örçen, S Medik-Ebreme (KB Malatya) dolayının biyostratigrafisi ve paleontolojisi.m.t.a. Dergisi, 105/106, Örçen, S Türkiye Miogypsinidae türleri ve Doğu Akdeniz in Erken-Orta Miyosen denizel bağlantıları. Hacettepe Üniversitesi Yerbilimleri Uygulama ve Araştırma Merkezi Bülteni, 23, Özcan, E Sivas havzası Miogypsinidae lerinin Revizyonu: karasal-denizel geçişi ve Erken Miyosen birimlerinin stratigrafik gelişimi hakkında yeni veriler. 60. Türkiye Jeoloji Kurultayı Bildiri Özleri, , Ankara. Özcan, E., Less, Gy. ve Sarıgül, V Burdigaliyen Döneminde Hint-Pasifik ten Batı Tetis e İri Bentik Foraminifer Göçü, Doğu Türkiye den Örnekler: Paleobiocoğrafik Sonuçlar, 61. Türkiye Jeoloji Kurultayı Bildiri Özleri, , Ankara. Özcan, E., Less, G., Baldi- Beke, M., Kollanyi, K. and Acar, F Oligo-Miocene foraminiferal record (Miogypsinidae, Lepidocyclinidae and Nummulitidae) from the Western Taurides (SW Turkey): Biometry and implications for the reginal geology. Journal of Asian Earth Sciences, 34 (6),

126 Özcan, E. and Less, G First record of the co-occurrence of Western Tethyan and Indo-Pasific larger foraminifera in the Burdigalian of the Mediterranean province. Journal of Foraminiferal Research, 39 (1), Özcan, E., Less, G., Baldi-Beke, M, Kollanyi, K. ve Sakınç, M Kelereşdere Kesitinin Orta Gec Oligosen İri Bentik Foraminifer Zonasyonu (Doğu Anadolu, Turkiye). 62. Türkiye Jeoloji Kurultayı Bildiri Özleri, Ankara. Özcan, E. ve Sakınç, M Üst Şattiyen Kelereşdere Formasyonu ndaki (Muş) Miogypsinidae lerin taksonomisi ve evrimi: Muş kuzeyindeki sığ denizel birimlerin kronostratigrafisi hakkında yeni veriler. 60. Türkiye Jeoloji Kurultayı Bildiri Özleri, , Ankara. Peksü, M Proposed rock unit numenclature, Petroluem District V. And VI., SE- Turkey. TPAO Arama Grubu Arşiv No: 5158, Ankara. Perinçek, D Çelikhan-Sincik-Koçali (Adıyaman ili) alanının jeolojik incelemesi ve petrol olanaklarının araştırılması (İÜFF Tatbiki Jeoloji Kürsüsü, Doktora Tezi). TPAO Arama Grubu Rapor No: 1250, 212s., Ankara. Perinçek, D Geological investigation of the Çelikhan-Sincik-Koçali area (Adıyaman province). İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Mecmuası. B-44, Perinçek, D IX. Bölge Hakkari, Yüksekova, Çukurca, Beytüşşebap, Uludere, Pervari dolayının jeoloji. TPAO Arama Grubu Rapor No: 1481, 80s., Ankara. Perinçek, D. ve Kozlu, H Afşin-Elbistan-Doğanşehir dolayının stratigrafisi ve bölgedeki birliklerin yapısal ilişkileri. TPAO Arama Grubu Rapor No: 1909, 28 s., Ankara. Raju, D.S.N Study of Indian Miogypsinidae. Utrecht Micropaleontological Bulletins, 9, Reichel, M Etude sur les Alveolines. Mem. Soc. Paleont. Suisse, Bale, 57 (4),

127 Renema, W Fauna Development of Larger Benthic Foraminifera in the Cenozoic of Southeast Asia. In: Renema, W. (ed.) Biogeography, Time and Place: Distributions, Barriers and Islands,29, Springer, Netherlands. Reuter, M., Piller, W.E., Harzhauser, M., Mandic, O., Berning, B., Rögl, F., Kroh, A., Aubry, M.-P., Wielandt-Schuster, U. and Hamedani, A The Oligo/Miocene Qom Formation (Iran): evidence for an early Burdigalian restriction of the Tethyan Seaway and closure of its Iranian gateways, International Journal of Earth Sciences, 98, (3), Rigo de Righi, M. and Cortesini, A Gravity tectonics in foothills structure belt of SE Turkey. American Association of Petroleum Geologists Bulletin 48, Robertson, A.H.F Mesozoic Tertiary tectonic sedimentary evolution of a south Tethyan oceanic basin and its margins in southern Turkey. In: Bozkurt, E., Winchester, J.A., Piper, J.D. (Eds.), Tectonics and Magmatism in Turkey and the Surrounding Area. Geol. Soc. London, Spec. Publ., vol. 173, pp Robertson, A.H.F. Ustaömer, T., Parlak, O., Ünlügenç, U.C., Taşlı, K. and İnan, N., The Berit transect of the Tauride thrust belt, S Turkey: Late Cretaceous Early Cenozoic accretionary/collisional processes related to closure of the Southern Neotethys. Journal of Asian Earth Sciences, 27, Robertson, A.H.F. Parlak, O., Rızaoğlu, T., Unlügenç, U., İnan, N., Taşlı, K., Ustaömer, T., Tectonic evolution of the South-Tethyan Ocean: evidence from the Eastern Taurus Mountains (Elazığ region, SE Turkey). In: Ries, A.C., Butler, R.W.H., Graham, R.H. (Eds.), Deformation of the Continental Crust: The Legacy of Mike Coward. Geological Society of London Special Publications, vol. 272, pp Rögl, F Mediterranean and Paratethys. Facts and hypotheses of an Oligocene to Miocene paleogeography (short overview). Geologica Carpathica 50, (4), Rögl, F. and Steininger, F Miogypsina (Miogypsinoides) formosensis Jabe ve Hanzawa, 1928 (Foraminiferida) aus den Linzer Sanden (Egerien - 118

128 Oberoligozän) von Plesching bei Linz, Oberösterreich. - Mitt. Geol. Ges. Wien, 62, Rutten, L.M.R On Orbitoides in the neighboorhood of the Balik Papan Bay, Eastcoast of Borneo. Proceedings Sci. Kon. Nederlandse Akademie Wetenschappen 13 (2), Rutten, L.M.R Studien über Foraminiferen aus Ost-Asien. 6. Lepidocyclinenkalke von Batoe Poetih bei Poeroek Tjahoe, Süd-Borneo. Sammlungen des Geologischen Reichsmuseums in Leiden (1), 9, (4), Sakınç, M Mollababa-Uruman (Muş ili) yöresinin jeolojisi, biostratigrafisi ve paleontolojisi, İstanbul Yerbilimleri Dergisi, Aralık, 3 (1-2), İstanbul. Sakınç, M İri bentik foraminifer Lepidocyclina gigas Cushman ın (Burdigaliyen) Bulanık (Muş), Kadirli (Adana) ve Andırın (K. Maraş) yörelerinde sistematik tanımı, Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 30, Sancay, R. H., Batı, Z., Işık, U., Kirici, S., and Akça, N Palinomorph, Foraminifera, and Calcareous Nannoplankton Biostratigraphy of Oligo-Miocene sediments in Muş Basin, Eastern Anatolia, Turkey, Turkish Journal of Earth Sciences, 15, Schiavinotto, F Miogypsina e Lepidocyclina del Miocene di Monte la Serra (L Aquila-Appennino Centrale). Geologica Rom., 18, Schlumberger, C Note sur le genre Miogypsina. Bulletin de la Société Géologique de France, 28 (3), Serpagli E. and Sirotti A Gli strati a Lepidocyclina e Miogypsina ai Sassi di Rocca Malatina e a Montegibbio (Appennino settentrionale modenese). Boll. Soc. Paleont. Ital., 5 (1), Serra-Kiel J., Hottinger L., Caus E., Drobne K., Ferràndez C., Jauhri A.K., Less G., Pavlovec R., Pignatti J., Samsó J.M., Schaub H., Sirel E., Strougo A., Tambareau Y., Tosquella J. and Zakrevskaya E Larger foraminiferal biostratigraphy of the Tethyan Paleocene and Eocene. Bull. Soc. géol. France, 169(2),

129 Sirel, E Biostratigraphy of the Middle/ Upper Eocene/ Oligocene boundaries at the eastern Turkey. Ann. Mus. Civ. St. Nat. Ferrara, 3, Sirel, E Foraminiferal description and biostratigraphy of the Bartonian, Priabonian and Oligocene shallow water sediments of the southern and eastern Turkey, Revue de Paléobiology, 22 (1), Sirel, E. and Gündüz, H Description of new species of Borelis from the Hatay (South of Turkey) and Elazığ regions (East ofturkey). Bulletin of the Mineral Research and Exploration Institute (MTA) of Turkey 92, Sungurlu, O VI. Bölge Gölbaşı-Gerger arasındaki sahanın jeolojisi. TPAO Arama Grubu Rapor No: 802, 30. Sungurlu, O VI. Bölge kuzey sahalarının jeolojisi.tpao Arama Grubu Rapor No: 871, 32. Şengör, A.M.C. and Yılmaz, Y Tethyan evolution of Turkey. A plate tectonic approach. Tectonophysics, 75, Sirel, E., ve Gündüz, H Haymana (G Ankara) yöresindeki İlerdiyen, Kuiziyen ve Lütesiyen'deki Mummulites, Assilina ve Alveolina cinslerini bazı türlerinin tanımlamaları ve stratigrafik dağılımları. Türkiye Jeo. Kur. Bült., 19, 1, 31-44, Ankara. Tan Sin Hok, Zur Kenntnis der Miogypsiniden. Ingenieur Nederl. Indie, Bandoeng, Java, Jaarg, 3, Afd. 4 (Mijnb. Geol.), 45-61, 84-98, Tolun, N Stratigraphy and tectonics of Southeastern Anatolia. Révue de la Faculté des Sciences de I Université D İstanbul. 25, 3-4, B, Tuna, D VI. Bölge litostratigrafi birimleri adlamasının açıklayıcı raporu. TPAO Arama Grubu Rapor No: 813, 131 s., Ankara. Van der Vlerk, M A study of Tertiary foraminifera from the "Tidoengsche Landen" (E Borneo): Nederl. Indie,Dienst Mijnb. Wetensch. Meded., v. 3, p. 13. Van der Vlerk, M The genus Lepidocyclina in the Far East. Eclogae Geol. Helv., Lausanne, Switzerland, 21,

130 Vaughan, T. W American and European Tertiary larger foraminifera. Geol. Soc. Amer. Bull., New York, 35, Wielandt-Schuster, U Neogene larger foraminifera of the Mesohellenic Basin, Greece. Courier Forschungsinstitut Senckenberg 248, pp Wielandt-Schuster, U., Schuster, F., Harzhauser, M., Mandic, O., Kroh, A., Rögl, F., Reisinger, J., Liebetrau, V., Steininger, F. F. and Piller, W. E Stratigraphy and palaeoecology of Oligocene and Early Miocene sedimentary sequences of the Mesohellenic Basin (NW Greece). - In: Steininger, F. F., Piller, W. E. ve Rögl, F. (eds.) Oligocene/Miocene transitions in the Eastern Mediterranean. Courier Forschungsinstitut Senckenberg 248, pp Wildenborg, A.F.B Evolutionary aspects of the miogysinids in the Oligo- Miocene carbonates near Mineo (Sicily). Utrecht Micropaleontological Bulletins, 41, Yabe, H. and Hanzawa, S Tertiary foraminiferous rocks of Taiwan (Formosa). Imp. Acad. Japan Proc., Tokyo, 4, Yazgan, E Geodynamic evolution of the Eastern Taurus region. In: Tekeli, O., Göncüoğlu, M.C. (Eds.), Geology of the Taurus Belt. MTA, Ankara, pp Yılmaz, E. ve Duran, O Güneydoğu Anadolu Bölgesi Otokton ve Allokton birimler Stratigrafi Adlama Sözlüğü Lexicon. TPAO Araştırma Merkezi Eğitim Yayınları, No: 31, Ankara. Yılmaz, Y New evidence and model on the evolution of the southeast Anatolian orogen. Geological Society of America Bulletin, 105, Yılmaz, Y., Gürpınar, O., Kozlu, H., Gül, M.A., Yiğitbaş, E., Yıldırım, M., Genç, C. ve Keskin, M Maraş Kuzeyinin Jeolojisi (Andırın, Berit, Engizek, Nurhak, Binboğa Dağları), cilt:ii. TPAO Arama Grubu Rapor No: 2028/2, 218s., Ankara. Yılmaz, Y., Gürpınar, O. ve Yiğitbaş, E Amanos Dağları ve Maraş dolaylarında Miyosen havzalarının tektonik evrimi. TPJD Bülteni, 1(1),

131 Yılmaz, Y., Yiğitbaş, E. and Genç, Ş.C Ophiolitic and metamorphic assemblages of Southeast Anatolia and their significance in the geological evolution of the orogenic belt. Tectonics, 12 (5),

132 EK-1 LEVHALAR LEVHA 1 Borelis curdica (Reichel) (Erken Miyosen, Şekil 1-2,4,6,9; Kartaltepe Kesitine, Şekil 3,5,7-8; Karagöl Kesitine aittir ve bütün şekiller x60 defa büyütülmüştür.) Şekil 1. Eksenel kesit, ergin birey, mikrosferik form (KT b/1) Şekil 2. Eksenel kesit, genç birey, mikrosferik form (KT.06.91b/6) Şekil 2. Eksenel kesit, genç birey, mikrosferik form (K.08.65a/1) Şekil 4. Eksenel kesit, ergin birey, mikrosferik form (KT b/1) Şekil 5. Eksenel kesit, genç birey, mikrosferik form (K.08.65b/4) Şekil 6. Hafif eğik eksenel kesit, ergin birey (KT a/2) Şekil 7. Ekvatoryal kesit, genç birey, (K.08.65b/3) Şekil 8. Eksenel kesit, genç birey, mikrosferik form (K.08.65a/4) Şekil 9. Eğik eksenel kesit, ergin birey, mikrosferik form (KT d/1) Şekil 10. Eksenel kesit, genç birey, mikrosferik form (K.08.65a/5) Şekil 11. Eksenel kesit, ergin birey, makrosferik form (S b/1) 123

133 124

134 LEVHA 2 Borelis melo (Fichtel and Moll) (Erken-Orta Miyosen, Şekil 2,4-6; Kartaltepe kesitine, Şekil 1,3; Karagöl kesitine, Şekil 7; Soğukpınar kesitine aittir ve bütün şekiller x60 defa büyütülmüştür.) Şekil 1. Teğetsel kesit, genç birey, (K a/3) Şekil 2. Eksenel kesit, genç birey, makrosferik form (KT k/1) Şekil 2. Eksenel kesit, genç birey, mikrosferik form (K.08.68g/1) Şekil 4. Eksenel kesit, genç birey, mikrosferik form (KT.06.91b/3) Şekil 5. Eksenel kesit, genç birey, makrosferik form (KT b/2) Şekil 6. Eksenel kesit, genç birey, mikrosferik form (KT.06.91b/5) Şekil 7. Eksenel kesit, genç birey, makrosferik form (S c/1) Borelis arpati Sirel ve Gündüz (Orta Miyosen, Şekil 8-13 Karagöl kesitine aittir ve bütün şekiller x60 defa büyütülmüştür.) Şekil 8. Teğetsel kesit (K.08.68f/3) Şekil 9. Eksenel kesit, genç birey, makrosferik form (K.08.68f/2) Şekil 10. Eksenel kesit, ergin birey, mikrosferik form (K.08.68g/4) Şekil 11. Teğetsel kesit (K.08.68g/3) Şekil 12. Eksenel kesit, genç birey, makrosferik form (K.08.68a/1) Şekil 13. Eğik eksenel kesit, genç birey, makrosferik form (K.08.68f/1) Borelis sp.1 125

135 (Erken Miyosen, Şekil 14-15; Kartaltepe kesitine aittir ve bütün şekiller x60 defa büyütülmüştür.) Şekil 14. Eksenel kesit (KT.08.98e/1) Şekil 15. Eksenel kesit (KT.08.98a/2) 126

136 127

137 LEVHA 3 Victoriella conoidea (Rutten) (Şattiyen, şekil 1,3-6,8,10 Soğukpınar kesitinden; şekil 2,14 Kartaltepe kesitinden; şekil 7,9,11-13,15 Karagöl kesitinden derlenmiş olup, x30 defa büyütülmüştür.) Şekil 1. Gelişmiş bir bireye ait dik kesit, ilk locası ve altı sıra loca dizilimini gösteriyor, (S.08.2g/5) Şekil 2. Dik kesit, ilk locası ve üç sıra loca dizilimini gösteriyor (KT.08.87a/5) Şekil 2. Eğik dik kesit, (S m/5) Şekil 4.Yatay kesit, koninin tabanına yakın bir tura ait dört locasını gösteriyor, (S b/5) Şekil 5. Yatay kesit, koninin orta kesimlerine yakın bir tura ait dört locasını gösteriyor, (S m/6) Şekil 6. Hafif eğik dik kesit, yaklaşık ilk locası ve dört sıra loca dizilimini gösteriyor, (S.08.2l/3) Şekil 7. Gelişmiş bir bireye ait dik kesit, ilk locası ve beş sıra loca dizilimini gösteriyor, (K b/5) Şekil 8. Eğik dik kesit, (S l/4) Şekil 9. Dik kesit, ilk locası ve 4 sıra loca dizilimini gösteriyor (K e/2) Şekil 10. Eğik dik kesit, (S.08.4c/5) Şekil 11. Yatay kesit, koninin orta kesimlerine yakın bir tura ait dört locasını gösteriyor, (K d/4) Şekil 12. Dik kesit, ilk locası ve üç sıra loca dizilimini gösteriyor, (K g/2) Şekil 13. Yatay kesit, koninin orta kesimlerine yakın bir tura ait dört locasını gösteriyor, (K d/3) 128

138 Şekil 14. Yatay kesit, koninin taban kesimlerine yakın bir tura ait dört locasını gösteriyor, (KT.08.83g/2) Şekil 15. Hafif eğik dik kesit, (K g/3) 129

139 130 LEVHA 3

140 LEVHA 4 Nephrolepidina morgani Lemoine and Douville (Şattiyen, şekil 1-4,7,12,17-18 Soğukpınar kesitinden; şekil 5,15 Karagöl kesitinden; şekil 6,8-11,13-14,16,19 Kartaltepe kesitinden derlenmiş olup, x30 defa büyütülmüştür.) Şekil 1. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonkun bir kısmı, ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S b/1) Şekil 2. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S h/1) Şekil 2. Yüzeye yakın teğetsel kesit,yüzeydeki granülleri gösteriyor, (S b/5) Şekil 4. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S.08.01k/3) Şekil 5. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk ve ekvatoryal locaların bir kısmını gösteriyor, makrosferik form, (K b/4) Şekil 6. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, ekvatoryal locaların bir kısmını gösteriyor, makrosferik form, (KT.08.83a/1) Şekil 7. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S a/1) Şekil 8. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, ekvatoryal locaların az bir kısmını gösteriyor, makrosferik form, (KT.08.87e/2) Şekil 9. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, ekvatoryal locaların az bir kısmını gösteriyor, makrosferik form, (KT.08.87d/1) Şekil 10. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, ekvatoryal locaların az bir kısmını gösteriyor, makrosferik form, (KT.08.87e/1) Şekil 11. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, ekvatoryal locaların az bir kısmını gösteriyor, makrosferik form, (KT.08.83e/2) 131

141 Şekil 12. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, ekvatoryal locaların bir kısmını gösteriyor, makrosferik form, (S b/4) Şekil 13. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, ekvatoryal locaların bir kısmını gösteriyor, makrosferik form, (KT.08.83e/3) Şekil 14. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, ekvatoryal locaların az bir kısmını gösteriyor, makrosferik form, (KT.08.83b/1) Şekil 15. Aksiyal kesit, (K a/1) Şekil 16. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, ekvatoryal locaların bir kısmını gösteriyor, makrosferik form, (KT.06.79d/1) Şekil 17. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, ekvatoryal locaların bir kısmını gösteriyor, makrosferik form, (S d/1) Şekil 18. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S.08.02h/5) Şekil 19. Aksiyal kesit, (KT.08.83e/5) 132

142 133 LEVHA 4

143 LEVHA 5 Nephrolepidina tournoueri Lemoine and Douville (Erken Miyosen, şekil 2,6-8 Soğukpınar II kesitinden; şekil 5 Karagöl kesitinden; şekil 1 Cendere kesitinden; şekil 3,4,9 Üçtaş kesitinden derlenmiş olup, x30 defa büyütülmüştür.) Şekil 1. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, ekvatoryal locaların bir kısmını gösteriyor, makrosferik form, (C f/1) Şekil 2. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, ekvatoryal locaların bir kısmını gösteriyor, makrosferik form, (S e/2) Şekil 2. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, ekvatoryal locaların bir kısmını gösteriyor, makrosferik form, (ÜT.06.11k/1) Şekil 4. Eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, ekvatoryal locaların bir kısmını gösteriyor, makrosferik form, (ÜT.06.12a/1) Şekil 5. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk ve ekvatoryal locaların bir kısmını gösteriyor, makrosferik form, (K.08.56k/2) Şekil 6. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, ekvatoryal locaların bir kısmını gösteriyor, makrosferik form, (S g/1) Şekil 7. Yüzeye yakın teğetsel kesit,yüzeydeki granülleri gösteriyor, (S d/2) Şekil 8. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S b/2) Şekil 9. Aksiyal kesit, (ÜT.06.9k/1) 134

144 135 LEVHA 5

145 LEVHA 6 Eulepidina dilatata (Michelotti) (Şattiyen, şekil 3,5,7 Soğukpınar kesitinden; şekil 1-2,4,6 Kartaltepe kesitinden derlenmiş olup, x30 defa büyütülmüştür.) Şekil 1. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, ekvatoryal locaların bir kısmını gösteriyor, makrosferik form, (KT.06.78a/1) Şekil 2. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, ekvatoryal locaların bir kısmını gösteriyor, makrosferik form, (KT.06.79c/1) Şekil 2. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, ekvatoryal locaların bir kısmını gösteriyor, makrosferik form, (S c/1) Şekil 4. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, ekvatoryal locaların bir kısmını gösteriyor, makrosferik form, (KT.06.78d/2) Şekil 5. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, ekvatoryal locaların bir kısmını gösteriyor, makrosferik form, (K.08.4a/3) Şekil 6. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (KT.06.78b/1) Şekil 7. Aksiyal kesit, makrosferik form, (S c/3) 136

146 137 LEVHA 6

147 LEVHA 7 Risananeiza postulosa Boukhary, Kuss and Abdelraouf (Şattiyen, bütün şekiller Soğukpınar kesitinden derlenmiş olup, x30 defa büyütülmüştür.) Şekil 1. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları gösteriyor, makrosferik form, (S b/4) Şekil 2.Eğik aksiyal kesit, (S e/5) Şekil 2. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları gösteriyor, makrosferik form, (S a/1) Şekil 4. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları gösteriyor, makrosferik form, (S a/3) Şekil 5. Aksiyal kesit, (S h/4) Şekil 6. Ekvatoryal kesit, protokonk, spiral locaları gösteriyor, mikrosferik form, (S.08.04b/1) Şekil 7. Aksiyal kesit, makrosferik form, (S e/2) Şekil 8. Eğik ekvatoryal kesit, spiral locaları gösteriyor, (S.08.02g/2) Şekil 9. Eğik ekvatoryal kesit, spiral locaların bir kısmını gösteriyor, (S.08.02i/6) Şekil 10. Tanjansiyal kesit, son turdaki spiral locaların bir kısmını ve merkezdeki granülleri gösteriyor, (S b/6) Şekil 11. Aksiyal kesit, makrosferik form, (S a/2) Şekil 12. Aksiyal kesit, makrosferik form, (S g/2) Şekil 13. Aksiyal kesit, makrosferik form, (S a/3) Şekil 14. Aksiyal kesit, makrosferik form, (S b/3) 138

148 Şekil 15. Eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları gösteriyor, makrosferik form, (S a/1) Şekil 16. Eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları gösteriyor, makrosferik form, (S c/2) 139

149 140 LEVHA 7

150 LEVHA 8 Risananeiza postulosa Boukhary, Kuss and Abdelraouf (Şattiyen, bütün şekiller Soğukpınar kesitinden derlenmiş olup, x30 defa büyütülmüştür.) Şekil 1. Aksiyal kesit, makrosferik form, (S g/4) Şekil 2.Eğik ekvatoryal kesit, (S.08.1a/1) Şekil 2. Eğik ekvatoryal kesit, (S m/4) Şekil 4. Aksiyal kesit, makrosferik form, (S.08.2g/4) Şekil 5. Tamam olmayan ekvatoryal kesit, son turdaki spiral kanalları gösteriyor, (S.08.4h/4) Şekil 6. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk,detörokont, spiral locaları gösteriyor, makrosferik form, (S.08.01a/3) Şekil 7. Eğik ekvatoryal kesit, (S.08.02g/2) Şekil 8.Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, spiral locaları gösteriyor, makrosferik form, (S f/3) Şekil 9. Hafifçe eğik aksiyal kesit, makrosferik form, (S.08.04e/2) Şekil 10. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokont ve spiral locaların gösteriyor, makrosferik form, (S b/6) Şekil 11. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokont ve spiral locaların gösteriyor makrosferik form, (S.08.02g/3) Şekil 12. Eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokont ve spiral locaların gösteriyor makrosferik form, (S.06. ) Şekil 13. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokont ve spiral locaların gösteriyor makrosferik form, (S.08.01a/5) 141

151 Şekil 14. Aksiyal kesit, makrosferik form, (S g/1) Şekil 15. Tanjansiyal kesit, kavkının üzerindeki garnülleri gösteriyor, (S.08.04c/3) Şekil 16. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk ve spiral locaları gösteriyor, makrosferik form, (S b/1) Şekil 17. Eğik aksiyal kesit, makrosferik form, (S.08.02g/6) Şekil 18. Eğik ekvatoryal kesit, merkezdeki granüllerin bir kısmını, son turdaki spiral locaları ve spiral kanalları gösteriyor, (S.08.04e/1) Şekil 19. Tanjansiyal kesit, merkezdeki granülleri ve spiral locarın bir kısmını gösteriyor, (S b/4) Şekil 20. Eğik ekvatoryal kesit, makrosferik form, (S d/1) 142

152 143 LEVHA 8

153 LEVHA 9 Miogysinoides borodinensis (Hanzawa) (Şattiyen, Şekil 12, Cendere kesitinden; diğer şekiller Soğukpınar kesitinden derlenmiş olup, x60 defa büyütülmüştür.) Şekil 1. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (X=14) ve ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S.08.2a/2) Şekil 2. Aksiyal kesit, makrosferik form, (S.08.4d/2) Şekil 2. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (X=14), az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S g/3) Şekil 4. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (X=14), az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S b/1) Şekil 5. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (X=13), ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S c/2) Şekil 6. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (X=14), ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S.08.04e/1) Şekil 7. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (X=14), az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S.08.04c/1) Şekil 8. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (X=13), az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S.08.03f/1) Şekil 9. Eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonkun bir kısmı, spiral locaları (X=13), az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S l/2) Şekil 10. Aksiyal kesit, makrosferik form, (S.08.04g/1) Şekil 11. Eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonkun bir kısmı, spiral locaları (X=13), az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S e/2) 144

154 Şekil 12. Eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonkun bir kısmı, spiral locaları (X=12), az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (C a/1) 145

155 146 LEVHA 9

156 LEVHA 10 Miogysinoides borodinensis (Hanzawa) (Şattiyen, Şekil 1-2, Cendere kesitinden derlenmiş olup, x60 defa büyütülmüştür.) Şekil 1. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (X=13), ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (C e/1) Şekil 2. Aksiyal kesit, makrosferik form, (C a/2) Miogypsinoides formosensis (Yabe and Hanzawa) (Şattiyen, 3-5 numaralı şekiller Soğukpınar kesitinden; 6-8 numaralı kesitler Cendere kesitinden derlenmiş olup, x60 defa büyütülmüştür.) Şekil 2. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (X=14), ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S.08.04f/2) Şekil 4. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (X=15), ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S.08.02d/3) Şekil 5. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (X=16), ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S.08.01a/2) Şekil 6. Aksiyal kesit, makrosferik form, (C a/1) Şekil 7. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (X=15), ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (C e/3) Şekil 8. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (X=16), ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (C k/1) 147

157 148 LEVHA 10

158 LEVHA 11 Miogypsinoides complanatus (Schlumberger) (Şattiyen, bütün şekiller Soğukpınar kesitinden derlenmiş olup, x60 defa büyütülmüştür.) Şekil 1. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonkun bir kısmı, spiral locaları (X=21) gösteriyor, makrosferik form, (S e/2) Şekil 2. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (X=20) ve ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S f/4) Şekil 2. Aksiyal kesit, (S b/4) Şekil 4. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (X=18) ve ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S f/5) Şekil 5. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonkun bir kısmı, spiral locaları (X=20) gösteriyor, makrosferik form, (S d/5) Şekil 6. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (X=20), ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S /2) Şekil 7. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonkun bir kısmı, spiral locaları (X=22), ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S j/1) Şekil 8. Aksiyal kesit, (S e/1) Şekil 9. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonkun bir kısmı, spiral locaları (X=22), ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S.08.2c/1) Şekil 10. Merkezileşmemiş ekvatoryal kesit, spiral locaları (X=22) ve ekvatoryal locaları gösteriyor (S.08.2c/1) 149

159 150 LEVHA 11

160 LEVHA 12 Miogypsinoides complanatus (Schlumberger) (Şattiyen, bütün şekiller Soğukpınar kesitinden derlenmiş olup, x60 defa büyütülmüştür.) Şekil 1. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (X=22) ve ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S b/2) Şekil 2. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (X=17), az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S a/1) Şekil 2. Aksiyal kesit, (S.08.04d/2) Şekil 4. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (X=18), ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S.08.04e/4) Şekil 5. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (X=20) ve ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S b/1) Şekil 6. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (X=17), az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S n/1) Şekil 7. Aksiyal kesit, (S b/3) Şekil 8. Hafifçe eğik aksiyal kesit, (S e/1) Şekil 9. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonkın bir kısmı, spiral locaları (X=19), az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S.08.02h/1) Şekil 10. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, spiral locaları (X=22), ekvatoryal locaları gösteriyor, mikrosferik form, (S.08.04d/3) 151

161 152 LEVHA 12

162 LEVHA 13 Miogypsinoides complanatus (Schlumberger) (Şattiyen, bütün şekiller Soğukpınar kesitinden derlenmiş olup, x60 defa büyütülmüştür.) Şekil 1. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonkın bir kısmı, spiral locaları (X=24), az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S a/2) Şekil 2. Eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonkun bir kısmı, spiral locaları (X=22), az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S.08.04g/2) Şekil 2. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (X=21), az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S c/2) Şekil 4. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (X=17) ve ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S o/1) Şekil 5. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (X=17), ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S a/3) Şekil 6. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (X=18), ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S.08.04e/4) Şekil 7. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (X=18), ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S.08.02i/1) Miogypsinoides akcadagensis Gedik ve Sirel (Şattiyen, bütün şekiller Soğukpınar kesitinden derlenmiş olup, x60 defa büyütülmüştür.) 153

163 Şekil 8. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (X=10), ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S d/1) Şekil 9. Eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (X=11), ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S e/2) Şekil 10. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (X=10), ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S f/1) Şekil 11. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (X=11) gösteriyor, makrosferik form, (S b/2) 154

164 155 LEVHA 13

165 LEVHA 14 Marasella ahirdagensis n.gen.n.sp. (Şattiyen, bütün şekiller Soğukpınar kesitinden derlenmiş olup, x60 defa büyütülmüştür.) Şekil 1.Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, spiral locaları (X 25) ile septa içi ve kenar kısımdaki sütüral kanalları gösteriyor, mikrosferik form, (S j/2) Şekil 2.Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonku, spiral locaları (X=31), ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S a/1) Şekil 2. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, spiral locaları (X 25), septaiçi ve kenar kısımdaki sütüral kanalları ile az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, mikrosferik form, (S f/1) Şekil 4. Ekvatoryal kesit, spiral locaları (X 20), yay şeklinde ekvatoryal locaları ve taban stolonlarını gösteriyor, Muhtemelen makrosferik form, (S a/4) Şekil 5.Aksiyal kesit, karın ve sırta ait ışınsal kanalları gösteriyor, (S h/3) Şekil 6. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, spiral locaları (X 24), çatallanmış septaiçi ve kenar kısımdaki sütüral kanalları ile az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, mikrosferik form, (S g/1) Şekil 7. Eğik aksiyal kesit, (S p/2) Şekil 8.Ekvatoryal kesit, spiral locaları (X 23), az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S.08.02g/1) 156

166 157 LEVHA 14

167 LEVHA 15 Miogypsina tani Drooger (Akitaniyen, şekiller Karagöl kesitinden derlenmiş olup, x60 defa büyütülmüştür.) Şekil 1. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları ve ekvatoryal locaları gösteriyor, (K.06.45a/1) Şekil 2. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaların bir kısmı, az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, (K.06.45b/1) Şekil 4. Aksiyal kesit (K.06.45b/2) Miogypsina intermedia Drooger (Burdigaliyen, şekiller Karagöl kesitinden derlenmiş olup, x60 defa büyütülmüştür.) Şekil 2. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (V=63) ve az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, (K.08.61a/2) Şekil 6. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (V=58), ekvatoryal locaları gösteriyor, (K.08.59a/2) Miogypsina cf. intermedia Drooger (Burdigaliyen, şekiller Karagöl kesitinden derlenmiş olup, x60 defa büyütülmüştür.) 158

168 Şekil 5. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları ve az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, (K.08.62e/2) Şekil 7. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları, ekvatoryal locaları gösteriyor, (K.08.61e/1) Şekil 8. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları, ekvatoryal locaları gösteriyor, (K.08.62c/1) 159

169 160 LEVHA 15

170 LEVHA 16 Miogypsina intermedia Drooger (Burdigaliyen, şekil 1,4,6,8 Karagöl kesitinden; şekil 2 Kartaltepe kesitinden; şekil 9-11 Soğukpınar II kesitinden derlenmiş olup, x60 defa büyütülmüştür.) Şekil 1. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (V=68) ve ekvatoryal locaları gösteriyor, (K.08.62d/1) Şekil 2. Aksiyal kesit, (KT.08.92a/3) Şekil 4. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (V=69,5) ve az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, (K.08.53d/2) Şekil 6. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (V= 56) ve az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, (K.08.61a/3) Şekil 8. Aksiyal kesit (K.08.50b/2) Şekil 9. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (V=59,2) ve az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, (S d/2) Şekil 10. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (V=56) ve az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, (S.08.30a/2) Şekil 11. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaların bir kısmı (V=64,3) ve az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, (S b/1) Miogypsina cf. intermedia Drooger (Burdigaliyen, şekil 5 Karagöl kesitinden; şekil 7 Kartaltepe kesitinden; şekil 3, Soğukpınar II kesitinden derlenmiş olup, x60 defa büyütülmüştür.) 161

171 Şekil 2. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaların bir kısmı, az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, (S d/3) Şekil 5. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaların bir kısmı ve az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, (K.08.51b/1) Şekil 7. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaların bir kısmı, ekvatoryal locaları gösteriyor, (KT.08.92a/2) 162

172 163 LEVHA 16

173 LEVHA 17 Miogypsina intermedia Drooger (Burdigaliyen, şekiller Üçtaş kesitinden derlenmiş olup, x60 defa büyütülmüştür.) Şekil 1. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (V=59) ve ekvatoryal locaları gösteriyor, (ÜT.06.6a/1) Şekil 2. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (V=61,7) ve az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, (ÜT.06.14b/1) Şekil 4. Aksiyal kesit, (ÜT.06.9c/1) Şekil 5. Aksiyal kesit, (ÜT.06.6a/3) Şekil 7. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (V=51) ve az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, (ÜT d/1) Miogypsina cf. intermedia Drooger (Burdigaliyen, şekiller Üçtaş kesitinden derlenmiş olup, x60 defa büyütülmüştür.) Şekil 2. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaların bir kısmı, ekvatoryal locaları gösteriyor, (ÜT.06.13c/3) Şekil 6. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaların bir kısmı, ekvatoryal locaları gösteriyor (ÜT.06.8k/1) Şekil 8. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaların bir kısmı, ekvatoryal locaları gösteriyor, (ÜT.06.7b/1) 164

174 165 LEVHA 17

175 LEVHA 18 Miogypsina intermedia Drooger (Burdigaliyen, şekiller Üçtaş kesitinden derlenmiş olup, x60 defa büyütülmüştür.) Şekil 1. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (V=68) ve ekvatoryal locaları gösteriyor, (ÜT b/1) Şekil 2. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (V=61) ve az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, (ÜT c/1) Şekil 5. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (V=58) ve ekvatoryal locaları gösteriyor, (ÜT.06.15a/1) Miogypsina cf. intermedia Drooger (Burdigaliyen, şekil Üçtaş kesitinden derlenmiş olup, x60 defa büyütülmüştür.) Şekil 2. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaların bir kısmı ve ekvatoryal locaları gösteriyor, (ÜT.06.11a/2) Şekil 4. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaların bir kısmı, az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, (ÜT a/3) 166

176 167 LEVHA 18

177 LEVHA 19 Miogypsina intermedia Drooger (Burdigaliyen, şekiller Cendere kesitinden derlenmiş olup, x60 defa büyütülmüştür.) Şekil 1. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (V=64,15) ve ekvatoryal locaları gösteriyor, (C b/1) Şekil 2. Aksiyal kesit, (C f/1) Şekil 2. Aksiyal kesit, (C a/1) Şekil 4. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (V=66,42) ve az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, (C b/2) 168

178 169 LEVHA 19

179 LEVHA 20 Miogypsina intermedia Drooger (Burdigaliyen, şekil 1,3, Karagöl kesitinden; şekil 2, Soğukpınar II kesitinden derlenmiş olup, x60 defa büyütülmüştür.) Şekil 1. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaların bir kısmı, az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, (K.08.61k/1) Şekil 2. Aksiyal kesit (S.08.29d/1) Şekil 4. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (V=66,9) ve ekvatoryal locaları gösteriyor, (K.08.59c/1) Miogypsina cushmani Vaughan (Burdigaliyen, şekil Karagöl kesitinden derlenmiş olup, x60 defa büyütülmüştür.) Şekil 2. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (V=78,9) ve ekvatoryal locaları gösteriyor, (K.08.61d/2) 170

180 171 LEVHA 20

181 LEVHA 21 Miogypsina intermedia Drooger (Burdigaliyen, şekil 1,3,4, Üçtaş kesitinden; şekil 6, Soğukpınar kesitinden; şekil 7 Karagöl kesitinden derlenmiş olup, x60 defa büyütülmüştür.) Şekil 1. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (V=51,5) ve ekvatoryal locaları gösteriyor, (ÜT e/1) Şekil 2. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (V=59) ve ekvatoryal locaları gösteriyor, (ÜT.06.6c/1) Şekil 4. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (V=68) ve ekvatoryal locaları gösteriyor, (ÜT e/1) Şekil 6. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (V=56) ve az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, (S.08.29e/1) Şekil 7. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (V=59) ve ekvatoryal locaları gösteriyor, (K.08.59a/1) Miogypsina cushmani Vaughan (Burdigaliyen, şekil 2, Karagöl kesitinden; şekil 5, Üçtaş kesitinden derlenmiş olup, x60 defa büyütülmüştür.) Şekil 2. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (V=75,8) ve ekvatoryal locaları gösteriyor, (K.06.50k/1) Şekil 5. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (V=84,5) ve ekvatoryal locaları gösteriyor, (ÜT a/2) 172

182 173 LEVAH 21

183 LEVHA 22 Miogypsina cushmani Vaughan (Burdigaliyen, bütün şekiller Üçtaş kesitinden derlenmiş olup, x60 defa büyütülmüştür.) Şekil 1. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (V=76,6) ve ekvatoryal locaları gösteriyor, (ÜT.06.11k/1) Şekil 2. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (V=80,7) ve ekvatoryal locaları gösteriyor, (ÜT.06.13a/2) Şekil 2. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaların bir kısmı, ekvatoryal locaları gösteriyor, (ÜT.06.15f/1) Şekil 5. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (V=73) ve ekvatoryal locaları gösteriyor, (ÜT.06.15e/1) Miogypsina cf. mediterrenea Brönnimann (Burdigaliyen, şekil 6 Soğukpınar kesitinden; şekil 7 Karagöl kesitinden derlenmiş olup, x60 defa büyütülmüştür.) Şekil 4. Eğik aksiyal kesit, (K.08.62b/1) Şekil 6. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaların bir kısmı ve ekvatoryal locaları gösteriyor, (K.08.62d/2) Şekil 7. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları (V=90,5) ve ekvatoryal locaları gösteriyor, (K.08.62c/2) 174

184 175 LEVHA 22

185 LEVHA 23 Miogypsina cf.mediterranea Brönnimann (Burdigaliyen, şekil Üçtaş kesitinden derlenmiş olup, x60 defa büyütülmüştür.) Şekil 1. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaların bir kısmı ve ekvatoryal locaları gösteriyor, (ÜT.08.20b/1) Miogypsina (Lepidosemicyclina) polymorpha Rutten (Burdigaliyen, şekil 2-4 Karagöl kesitinden, şekil 5 Kartaltepe kesitinden derlenmiş olup, x60 defa büyütülmüştür.) Şekil 2. Aksiyal kesit, (K.08.53d/1) Şekil 2. Aksiyal kesit, (K.08.50b/1) Şekil 4. Aksiyal kesit, (K.08.51f/1) Şekil 5. Aksiyal kesit, (KT.08.92b/1) 176

186 177 LEVHA 23

187 LEVHA 24 Miogypsina sp.1 (Burdigaliyen, şekiller Üçtaş kesitinden derlenmiş olup, x60 defa büyütülmüştür.) Şekil 1. Aksiyal kesit, makrosferik form, (ÜT.08.13b/1) Şekil 2. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaların bir kısmı ve ekvatoryal locaları gösteriyor, (ÜT.08.07c/1) Şekil 2. Aksiyal kesit, makrosferik form, (ÜT.08.07b/1) Şekil 4. Aksiyal kesit, makrosferik form, (ÜT.08.15d/1) Şekil 5. Aksiyal kesit, makrosferik form, (ÜT.08.11b/1) Şekil 6. Aksiyal kesit, makrosferik form, (ÜT.08.07b/3) Şekil 7.Eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaların bir kısmı ve ekvatoryal locaları gösteriyor, (ÜT.08.12c/3) Şekil 8. Eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaların bir kısmı ve ekvatoryal locaları gösteriyor, (S.08.17b/1) Miogypsina sp.2 (Burdigaliyen, şekiller Üçtaş kesitinden derlenmiş olup, x60 defa büyütülmüştür.) Şekil 9. Eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaları ve az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, (ÜT.08.20c/1) Şekil 10. Eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaların bir kısmı ve az sayıda ekvatoryal locaları gösteriyor, (ÜT.08.12b/1) 178

188 Şekil 11. Aksiyal kesit, makrosferik form, (ÜT.08.15f/2) Şekil 12. Aksiyal kesit, makrosferik form, (ÜT.08.11a/1) Şekil 13. Aksiyal kesit, makrosferik form, (ÜT.08.06b/1) Şekil 14. Aksiyal kesit, makrosferik form, (ÜT.08.12c/1) 179

189 180 LEVHA 24

190 LEVHA 25 Miolepidocyclina burdigalensis (Gümbel) (Burdigaliyen, bütün büyütülmüştür.) şekiller Karagöl kesitinden derlenmiş olup, x60 defa Şekil 1.Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaların bir kısmı ve ekvatoryal locaları gösteriyor, ergin birey, (K.08.61b/1) Şekil 2. Eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaların bir kısmı ve ekvatoryal locaları gösteriyor, genç birey, (K.08.61a/1) Şekil 2. Aksiyal kesit, ergin birey, (K.08.61a/2) Şekil 4. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, spiral locaların bir kısmı ve ekvatoryal locaları gösteriyor, ergin birey, (K.08.61k/2) Şekil 5. Aksiyal kesit, genç birey, (K.08.56a/3) 181

191 182 LEVHA 25

192 LEVHA 26 Spiroclypeus tidoenganensis Van der Vlerk (Şattiyen, bütün şekiller Soğukpınar kesitinden derlenmiş olup, x30 defa büyütülmüştür.) Şekil 1. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, çok sayıda locaları gösteriyor, makrosferik form, (S d/1) Şekil 2. Ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, çok sayıda locaları gösteriyor, makrosferik form, (S c/2) Şekil 2. Hafifçe eğik aksiyal kesit, protokonk, detörokonk ve yanal locacıkları gösteriyor, makrosferik form, (S d/5) Şekil 4. Aksiyal kesit, protokonk ve yanal locacıkları gösteriyor, makrosferik form, (S c/2) Şekil 5. Hafifçe eğik aksiyal kesit, protokonk, detörokonk ve yanal locacıkları gösteriyor, makrosferik form, (S a/4) Şekil 6. Aksiyal kesit, protokonk ve yanal locacıkları gösteriyor, makrosferik form, (S g/6) Şekil 7. Aksiyal kesit, protokonk ve yanal locacıkları gösteriyor, makrosferik form, (S c/2) Spiroclypeus sp. (Şattiyen, 8 ve 9 numaralı şekiller Soğukpınar kesitinden derlenmiş olup, x30 defa büyütülmüştür.) 183

193 Şekil 8. Aksiyal kesit, protokonk ve yanal locacıkları gösteriyor, makrosferik form, (S g/5) Şekil 9. Aksiyal kesit, protokonk, detörokonk ve yanal locacıkları gösteriyor, makrosferik form, (S.08.01c/2) Heterostegina assilinoides Blanckenhorn (Şattiyen, 11ve 13 numaralı şekiller Soğukpınar kesitinden; 15 numaralı şekil Kartaltepe kesitinden derlenmiş olup, x30 defa büyütülmüştür.) Şekil 11. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, locaları gösteriyor, makrosferik form, (S.08.02g/6) Şekil 13. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, locaları gösteriyor, makrosferik form, (S f/2) Şekil 15. Hafifçe eğik ekvatoryal kesit, protokonk, detörokonk, locaları gösteriyor, makrosferik form, (S.08.83f/5) Heterostegina sp. (Şattiyen, 10,12 ve14 numaralı şekiller Kartaltepe kesitinden derlenmiş olup, x30 defa büyütülmüştür.) Şekil 10. Eğik aksiyal kesit, makrosferik form, (KT.08.87a/4) Şekil 12. Aksiyal kesit, makrosferik form, (KT.08.83i/6) Şekil 14. Eğik aksiyal kesit, makrosferik form, (KT.08.87a/3) 184

194 185 LEVHA 26

195 LEVHA 27 Nummulites vascus Joly ve Leymerie (Şattiyen, 1 ve 2 numaralı şekiller Soğukpınar kesitinden derlenmiş olup, x20 defa büyütülmüştür.) Şekil 1. Eğik aksiyal kesit, (S a/2) Şekil 2. Eğik ekvatoryal kesit, mikrosferik form, (S k/1) Nummulites cf. vascus Joly ve Leymerie (Şattiyen, 3-8 numaralı şekiller Soğukpınar kesitinden derlenmiş olup, x20 defa büyütülmüştür.) Şekil 2. Hafifçe eğik aksiyal kesit, makrosferik form, (S.08.04h/5) Şekil 4. Hafifçe eğik aksiyal kesit, makrosferik form, (S.08.04d/2) Şekil 5. Hafifçe eğik aksiyal kesit, makrosferik form, (S d/2) Şekil 6. Aksiyal kesit, makrosferik form, (S.08.01c/3) Şekil 7. Eğik ekvatoryal kesit, protokonk ve çok sayıda locaları gösteriyor, makrosferik form, (S c/1) Şekil 8. Ekvatoryal kesit, protokonk ve çok sayıda locaları gösteriyor, makrosferik form, (S c/1) 186

196 Nummulites sp.1 (Şattiyen, 9-11,13-14 ve numaralı şekiller Soğukpınar kesitinden; 12 numaralı şekil Kartaltepe kesitinden; 15 numaralı şekil Karagöl kesitinden derlenmiş olup, x20 defa büyütülmüştür.) Şekil 9. Aksiyal kesit, makrosferik form, (S a/1) Şekil 10. Aksiyal kesit, makrosferik form, (S b/5) Şekil 11. Aksiyal kesit, makrosferik form, (S f/6) Şekil 12. Aksiyal kesit, makrosferik form, (KT.06.78g/3) Şekil 13. Aksiyal kesit, makrosferik form, (S j/5) Şekil 14. Aksiyal kesit, mikrosferik form, (S.08.03f/2) Şekil 15. Aksiyal kesit, makrosferik form, (K d/1) Şekil 16. Aksiyal kesit, mikrosferik form, (S d/3) Şekil 17. Ekvatoryal kesit, protokonk ve ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S d/2) Şekil 18. Eğik ekvatoryal kesit, protokonk ve ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S.08.02a/1) Nummulites sp.2 (Şattiyen, 19 numaralı şekil Soğukpınar kesitinden derlenmiş olup, x20 defa büyütülmüştür.) Şekil 19. Aksiyal kesit, makrosferik form, (S c/1) 187

197 Operculina complanata (Defrance) (Şattiyen, 20 numaralı şekil Soğukpınar kesitinden; numaralı şekiller Kartaltepe kesitinden derlenmiş olup, x30 defa büyütülmüştür.) Şekil 20. Ekvatoryal kesit, protokonk ve ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (S c/1) Şekil 21. Ekvatoryal kesit, protokonk ve ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (KT.06.78a/4) Şekil 22. Ekvatoryal kesit, protokonk ve ekvatoryal locaları gösteriyor, makrosferik form, (KT.08.83h/1) Şekil 23. Aksiyal kesit, makrosferik form, (KT.08.87c/1) 188

198 189 LEVHA 27