MRL Uygulanacak Bitkisel ve Hayvansal Ürünler. MRL uygulanacak gruba ait ürünler. Latince ismi. Citrus aurantifolia.

Transkript

1 EK-1 MRL Uygulanacak Bitkisel ve Hayvansal Ürünler Kod MRL uygulanacak gruplar MRL uygulanacak gruba ait ürünler Latince ismi Aynı MRL uygulanacak benzer ürünler MRL nin uygulanacağı ürün kısmı TAZE VEYA DONDURULMUŞ MEYVELER; SERT KABUKLU MEYVELER (i) Turunçgiller Ürünün tamamı Greyfurt Citrus paradisi Portakal Citrus sinensis Shaddocks, pomelos, sweeties, tangelo, ugli ve diğer hibritler Bergamot, bitter orange, chinotto ve diğer hibritler Limon Citrus limon Citron, lemon Misket limonu Citrus aurantifolia Mandarin/ mandalina Diğerleri ( 1 ) (ii) Sert kabuklu meyveler (kabuklu veya kabuksuz) Citrus reticulata Badem Prunus dulcis Brezilya fındığı Bertholletia excelsa Kaju fıstığı Anacardium occidentale Kestane Castanea sativa Hindistan cevizi Cocos nucifera Fındık Corylus avellana Macadamia Macadamia fındığı ternifolia Pekan cevizi Carya illinoensis Çam fıstığı Pinus pinea Antep fıstığı Pistachia vera Ceviz Juglans regia Diğerleri ( 1 ) (iii) Yumuşak çekirdekli meyveler Elma Malus domesticus Armut Pyrus communis Ayva Cydonia oblonga Muşmula Mespilus germanica Yenidünya Eriobotrya japonica Clementine, tangerine ve diğer hibritleri Filbert Crab apple Oriental pear Kabuğu (kestane hariç) Sapı ayrıldıktan sonra 4

2 (iv) Sert çekirdekli meyveler Diğerleri ( 1 ) Kayısı Kiraz/Vişne Prunus armeniaca Prunus cerasus, Prunus avium Şeftali Prunus persica Erik Diğerleri ( 1 ) (v) Üzümsüler ve küçük meyveler (a) Sofralık ve şaraplık üzüm Prunus domestica Sofralık üzüm Vitis spp Şaraplık üzüm Vitis spp (b) Çilek Fragaria ananassa (c) Kamışsı meyveler Böğürtlen Dewberries Rubus fruticosus Rubus caesius Sweet cherries, sour cherries Nectarines ve benzeri hibritleri Damson, greengage, mirabelle Loganberries, Boysenberries ve cloudberries Ahududu Rubus idaeus Wineberries Diğerleri ( 1 ) (d) Diğer küçük meyveler ve üzümsüler Yaban mersini Kızılcık Kuşüzümü (kırmızı, siyah ve beyaz) Vaccinium corymbosum Vaccinium macrocarpon Ribes nigrum, Ribes rubrum Bilberries; cowberries (red bilberries) Bektaşi üzümü Ribes uvacrispa alt türleri dahil Hibritleri ve diğer Kuşburnu Rosa canina Dut Morus spp Arbutus berry Alıç (Akdeniz muşmulası) Kara mürver Crataegus azarolus Sambucus nigra Black chokeberry (appleberry), mountain ash, azarole, buckthorn (sea sallowthorn), hawthorn, service berries ve diğer üzümsü ağaç meyveleri Sapı ayrıldıktan sonra Sapı ve taç yaprakları ayrıldıktan sonra ürünün tamamı, kuş üzümü için sapı dahil Rubus caesius 5

3 Diğerleri ( 1 ) (vi) Çeşitli meyveler (a) Kabuğu yenilebilenler Hurma Phoenix dactylifera Đncir Ficus carica Sofralık zeytin Olea europaea Kumkuat Karambola Trabzon hurması Jambolan (Java eriği) Diğerleri ( 1 ) (b) Kabuğu yenilemeyen küçük meyveler Kivi Liçi Passion meyvesi Frenk inciri (kaktüs meyvesi) Yıldız elması (star apple) Amerikan hurması (Virginia kaki) Diğerleri ( 1 ) (c) Kabukları yenilemeyen büyük meyveler Avakado Muz Fortunella species Averrhoa carambola Diospyros kaki Syzygium cumini Actinidia deliciosa syn. A. chinensis Litchi chinensis Passiflora edulis Opuntia ficusindica Chrysophyllum cainito Diospyros virginiana Persea americana Musa x paradisiaca Mango Mangifera indica Papaya Carica papaya Marumi kumquats, nagami kumquats Bilimbi Java apple (water apple), pomerac, rose apple, Brazilean cherry (grumichama), Surinam cherry Pulasan, rambutan (hairy litchi) Black sapote, white sapote, green sapote, canistel (yellow sapote) ve mammey sapote Dwarf banana, plantain, apple banana Sapı ayrıldıktan sonra meyvenin tamamı, ananas için ise taç yaprakları ayrıldıktan sonra 6

4 Nar Cherimoya Guava Ananas Ekmek ağacı meyvesi Durian Sursop (guanabana) Diğerleri ( 1 ) Punica granatum Annona cherimola Psidium guajava Ananas comosus Artocarpus altilis Durio zibethinus Annona muricata Custard apple, sugar apple (sweetsop), llama ve diğer orta boy Annonaceae Jackfruit TAZE VEYA DONDURULMUŞ SEBZELER (i) Köklü ve yumrulu sebzeler (a) Patates (b) Köklü ve yumrulu tropik sebzeler Manyok Tatlı patates Hint yer elması Ararot Diğerleri ( 1 ) Tuber form Solanum spp. Manihot esculenta Ipomoea batatas Dioscorea sp. Maranta arundinacea Dasheen, eddoe (Japanese taro), tannia Potato bean (yam bean), Mexican yam bean Kök ve yumru harici diğer kısımları ayrıldıktan sonra ürünün tamamının üzerindeki toprak su ile çalkalanarak veya fırçalanarak uzaklaştırılır (c) Diğer köklü ve yumrulu sebzeler (şeker pancarı hariç) Kırmızı pancar Beta vulgaris subsp. vulgaris Havuç Daucus carota Kereviz Bayır turpu Apium graveolens var. rapaceum Armoracia rusticana 7

5 Kudüs enginarı Yaban havucu Maydanoz kökü Turp Tekesakalı Helianthus tuberosus Pastinaca sativa Petroselinum crispum Raphanus sativus var. sativus Tragopogon porrifolius Sarı şalgam Brassica napus var. napobrassica Şalgam Brassica rapa Diğerleri ( 1 ) (ii) Soğanlı sebzeler Black radish, Japanese radish, small radish ve benzer varyeteleri Scorzonera, Spanish salsify (Spanish oysterplant) Sarımsak Allium sativum Soğan Allium cepa Silverskin onions Arpacık soğanı Allium ascalonicum (Allium cepa var. aggregatum) Taze soğan Allium cepa Welsh onion ve benzer varyeteleri Diğerleri ( 1 ) (iii) Meyveli sebzeler (a) Solanacea Domates Biber Patlıcan Bamya Diğerleri ( 1 ) (b) Kabakgiller (kabuğu yenilebilenler) Hıyar Kornişon Lycopersicum esculentum Capsicum annuum, var grossum and var. longum Solanum melongena Hibiscus esculentus Cucumis sativus Cucumis sativus Cherry tomatoes Chilli peppers Pepino Kuru ürünler için ayrılabilen kabukları ve toprak uzaklaştırıldıktan sonra Taze ürünler için kökü ve toprağı ayrıldıktan sonra Sapı ayrıldıktan sonra (tatlı mısır için dış yaprağı ve püskül ayrıldıktan sonra ) 8

6 Kabak Diğerleri ( 1 ) (c) Kabakgiller (kabuğu yenilemeyenler) Cucurbita pepo var. melopepo Kavun Cucumis melo Kiwano Balkabağı Karpuz Diğerleri ( 1 ) (d) Tatlı mısır (e) Diğer meyveli sebzeler Cucurbita maxima Citrullus lanatus Zea mays var. saccharata Summer squash, marrow (patisson) Winter squash Dış yaprağı ve püskül ayrıldıktan sonra ürünün tamamı (iv) Lahana sebzeler (a) Çiçekli lahanalar Sadece çiçekli /taç kısmı Brokoli Karnabahar Diğerleri ( 1 ) (b) Baş lahanalar Brüksel lahanası Baş lahana Diğerleri ( 1 ) (c) Yapraklı lahanalar Çin lahanası Karalahana Diğerleri ( 1 ) Brassica oleracea var. italica Brassica oleracea var. botrytis Brassica oleracea var. gemmifera Brassica oleracea convar. capitata Brassica pekinensis Brassica oleracea convar. Acephalea Calabrese, Chinese broccoli, Broccoli raab Pointed head cabbage, red cabbage, savoy cabbage, white cabbage Indian (Chinese) mustard, pak choi, Chinese flat cabbage (tai goo choi), peking cabbage (pe-tsai), cow cabbage Borecole (curly kale), collards Kök ve çürümüş yapraklar Sadece lahana kısmı Kök ve çürümüş yapraklar 9

7 (d) Alabaş (v) Yapraklı sebzeler ve taze otlar (a) Marul ve diğer salata bitkileri (Brassicacea dahil) Kuzu marulu Brassica oleracea convar. acephala, var. gongylodes Valerianella locusta Marul Lactuca sativa Hindiba Cichorium endiva Tere Lepidium sativum Yabani tere Barbarea verna Roka Eruca sativa (Diplotaxis Kırmızı hardal Brassica spp nin yaprak ve filizi Diğerleri ( 1 ) (b) Ispanak ve benzerleri (yaprakları) Ispanak Semizotu Pancar yaprağı Diğerleri ( 1 ) (c) Asma yaprağı (üzüm yaprağı) (d) Su teresi (e) Beyaz başlı hindiba (f) Otlar Frenk maydanozu spec.) Brassica juncea var. rugosa Brassica spp. Spinacia oleracea Portulaca oleracea Beta vulgaris Vitis euvitis Nasturtium officinale Cichorium intybus. var. foliosum Anthriscus cerefolium Italian cornsalad Head lettuce, lolo rosso (cutting lettuce), iceberg lettuce, romaine (cos) lettuce Wild chicory, red-leaved chicory, radicchio, curld leave endive, sugar loaf Wild rocket Mizuna New Zealand spinach, turnip greens (turnip tops) Winter purslane (miner s lettuce), garden purslane, common purslane, sorrel, glassworth Leaves of beetroot Kökü, başı ve varsa toprak uzaklaştırıldıktan sonra Çürümüş dış yapraklar, kök ve toprak 10

8 Frenk soğanı Kereviz yaprağı Maydanoz Adaçayı Biberiye Allium schoenoprasum Apium graveolens var. seccalinum Petroselinum crispum Salvia officinalis Rosmarinus officinalis Kekik Thymus spp Fesleğen (reyhan) Defne yaprağı Tarhun otu Diğerleri ( 1 ) Ocimum basilicum Laurus nobilis Artemisia dracunculus Fennel leaves, Coriander leaves, dill leaves, Caraway leaves, lovage, angelica, sweet cisely ve diğer Apiacea Winter savory, summer savory Marjoram, oregano Balm leaves, mint, peppermint Hyssop (vi) Baklagil sebzeleri (taze) Ürünün tamamı Fasulye (kabuklu) Fasulye (kabuksuz) Bezelye (kabuklu) Bezelye (kabuksuz) Mercimek Diğerleri ( 1 ) (vii) Saplı sebzeler (taze) Kuşkonmaz Yabani enginar Kereviz Rezene Enginar Phaseolus vulgaris Phaseolus vulgaris Pisum sativum Pisum sativum Lens culinaris syn. L. esculenta Asparagus officinalis Cynara cardunculus Apium graveolens var. dulce Foeniculum vulgare Cynara scolymus Green bean (french beans, snap beans), scarlet runner bean, slicing bean, yardlong beans Broad beans, Flageolets, jack bean, lima bean, cowpea Mangetout (sugar peas) Garden pea, green pea, chickpea Çürümüş doku, toprak ve kök uzaklaştırıldıktan sonra Dış zarfı dahil çiçek kafasının tümü 11

9 Pırasa Allium porrum Ravent Bambu filizi Palm hearts Diğerleri ( 1 ) (viii) Mantarlar Kültür mantarı Yabani mantar Diğerleri ( 1 ) (ix) Deniz yosunu Rheum hybridum Bambusa vulgaris Euterpa oleracea, Cocos nucifera, Bactris gasipaes, daemonorops schmidtiana Common mushroom, Oyster mushroom, Shitake Chanterelle, Truffle, Morel, Cep Kökü ve yaprağı ayrıldıktan sonra kalan sap kısmı Toprak ve yetiştirildiği ortam uzaklaştırıldıktan sonra Çürümüş yapraklar BAKLAGĐLLER (KURU) Ürünün tamamı Fasulye Mercimek Bezelye Acı bakla Phaseolus vulgaris Lens culinaris syn. L. esculenta Pisum sativum Lupinus spp. Broad beans, navy beans, flageolets, jack beans, lima beans, field beans, cowpeas Chickpeas, field peas, chickling vetch Diğerleri ( 1 ) YAĞLI TOHUMLAR VE YAĞLI MEYVELER (i) Yağlı tohumlar Keten tohumu Yerfıstığı Haşhaş tohumu Linum usitatissimum Arachis hypogaea Papaver somniferum Eğer mümkünse dış kabuk, çekirdek ve zarfı 12

10 Susam tohumu Ayçiçeği tohumu Kolza tohumu Sesamum indicum syn. S. orientale Helianthus annuus Brassica napus Soya fasulyesi Glycine max Hardal tohumu Brassica nigra Pamuk tohumu Gossypium spp Kabak çekirdeği Cucurbita pepo var. oleifera Aspir Carthamus tinctorius Hodan Borago Ketencik/keten özü Kenevir tohumu Kene otu Diğerleri ( 1 ) (ii) Yağlı meyveler officinalis Camelina sativa Cannabis sativa Ricinus communis Yağlık zeytin Olea europaea Palm çekirdeği Palm meyvesi Kapok Diğerleri ( 1 ) Elaeis guineensis Elaeis guineensis Ceiba pentandra Bird rapeseed, turnip rape Eğer varsa sapı ve toprağı uzaklaştırıldıktan sonra TAHILLAR Ürünün tamamı Arpa Hordeum spp Karabuğday Fagopyrum esculentum Mısır Zea mays Darı Panicum spp Yulaf Avena fatua Pirinç Oryza sativa Çavdar Secale cereale Sorgum Sorghum bicolor Buğday Triticum aestivum Diğerleri ( 1 ) Foxtail millet, teff Spelt Triticale ÇAY, KAHVE, BĐTKĐSEL ĐNFÜZYONLAR VE KAKAO (i) Çay (Camellia sinensis in fermente edilmiş veya edilmemiş, kurutulmuş yaprak ve sapları) Camellia sinensis Ürünün tamamı 13

11 (ii) Kahve çekirdeği Sadece çekirdekleri (iii) Bitkisel infüzyonlar (kurutulmuş) (a) Çiçekler Papatya Matricaria recutita Hatmi Hibiscus sabdariffa Gül Rosa spec Yasemin Jasminum officinale Ihlamur Tillia cordata Diğerleri ( 1 ) (b) Yapraklar Çilek Fragaria ananassa Ekinezya Aspalathus spp Mate/Paraguay çayı Ilex paraguariensis Sapı ve çürümüş yaprakları çiçeğin tümü Kök ve çürümüş yapraklar Diğerleri ( 1 ) (c) Kökler Kedi otu Valeriana officinalis Ginseng Panax ginseng Diğerleri ( 1 ) (d) Diğer bitkisel infüzyonlar (iv) Kakao (fermente edilmiş çekirdekler) (v) Keçiboynuzu ŞERBETÇĐ OTU (KURUTULMUŞ), PELETLERĐ VE KONSANTRE EDĐLMEMĐŞ TOZLARI DAHĐL Theobroma cacao Ceratonia siliqua Humulus lupulus Kök harici diğer kısımları ayrıldıktan, yıkayarak veya fırçalayarak toprak Dış kabuk çekirdekler Sapı ve taç yaprakları ayrıldıktan sonra ürünün tamamı Ürünün tamamı BAHARAT Ürünün tamamı (i) Tohumlar Anason Pimpinella anisum Çörek otu Nigella sativa Kereviz tohumu Apium graveolens Kişniş tohumu Coriandrum Lovage seed 14

12 Kimyon tohumu Dereotu tohumu Rezene tohumu Buy otu Muskat Diğerleri ( 1 ) (ii) Meyveler ve üzümsüler sativum Cuminum cyminum Anethum graveolens Foeniculum vulgare Trigonella foenumgraecum Myristica fragans Yenibahar Pimenta dioica Anason biberi Zanthooxylum (Japon biberi) piperitum Frenk kimyonu Carum carvi Kakule Elettaria cardamomum Ardıç meyvesi Juniperus communis Beyaz ve karabiber Vanilya Demirhindi Diğerleri ( 1 ) (iii) Kabuklar Tarçın Diğerleri ( 1 ) (iv) Kökler veya kök gövdeler Meyan kökü Piper nigrum Vanilla fragrans syn. Vanilla planifolia Tamarindus indica Cinnamonum verum syn. C. zeylanicum Glycyrrhiza glabra Long pepper, pink pepper Cassia Zencefil Turmerik (Kurkuma) Bayır turpu Diğerleri ( 1 ) (v) Tomurcuklar Karanfil Kapari Diğerleri ( 1 ) (vi) Çiçek stigması Zingiber officinale Curcuma domestica syn. C. longa Armoracia rusticana Syzygium aromaticum Capparis spinosa Safran Crocus sativus Diğerleri ( 1 ) 15

13 (vii) Aril Küçük hindistan cevizi Diğerleri ( 1 ) Myristica fragrans ŞEKER BĐTKĐLERĐ Şeker pancarı (kök) Şeker kamışı Hindiba kökleri Diğerleri ( 1 ) Beta vulgaris Saccharum officinarum Cichorium intybus Kök harici diğer kısımları ayrıldıktan ve yıkayarak veya fırçalayarak toprak Çürümüş dokular, toprak ve kökler ayrıldıktan sonra Kök harici diğer kısımları ayrıldıktan ve yıkayarak veya fırçalayarak toprak HAYVANSAL ÜRÜNLER (KARA HAYVANLARI) (i) Kırmızı et, hazırlanmış kırmızı et karışımları, sakatat, kan, hayvansal yağlar (taze, soğutulmuş veya dondurulmuş, kuru tuzlanmış, salamura, kurutulmuş veya tütsülenmiş veya un veya yemeklik olarak işlenmiş; sosis ve benzeri diğer işlenmiş ürünler ve bunlardan hazırlanan gıdalar) (a) Domuz Sus scrofa Et Yağsız et Karaciğer Böbrek Yenilebilir diğer sakatat Diğerleri ( 1 ) (b) Büyükbaş hayvan Bos spec Et Yağ Karaciğer Böbrek Yenilebilir diğer sakatat Diğerleri ( 1 ) (c) Koyun Et Yağ Karaciğer Böbrek Yenilebilir diğer sakatat Ürünün tamamı veya sadece yağ kısmı ( 2 ) 16

14 Diğerleri ( 1 ) (d) Keçi Et Yağ Karaciğer Böbrek Yenilebilir diğer sakatat Diğerleri ( 1 ) (e) At, eşek, katır Et Yağ Karaciğer Böbrek Yenilebilir diğer sakatat Diğerleri ( 1 ) (f) Kanatlılar (tavuk, kaz, ördek, hindi ve beç tavuğu, devekuşu, güvercin, bıldırcın) Et Yağ Karaciğer Böbrek Yenilebilir diğer sakatat Diğerleri ( 1 ) Gallus gallus, Anser anser, Anas platyrhynchos, Meleagris gallopavo, Numida meleagris, Coturnix coturnix, Struthio camelus, Columba sp (g) Diğer çiftlik hayvanları Tavşan, kanguru Et Yağ Karaciğer Böbrek Yenilebilir diğer sakatat Diğerleri ( 1 ) (ii) Süt ve krema (konsantre edilmemiş, ilave şeker veya tatlandırma amaçlı herhangi bir madde içermeyen), tereyağı ve diğer süt bazlı yağlar, peynir ve lor Sığır Koyun Keçi At Diğerleri ( 1 ) Ürünün tamamı veya sadece yağ kısmı ( 3 ) 17

15 (iii) Kuş yumurtaları (çiğ olarak korunmuş veya pişirilmiş), kabuklu yumurta ve yumurta sarısı (çiğ, kurutulmuş, buharda veya suda kaynatılarak pişirilmiş, biçimlendirilmiş, dondurulmuş veya şeker ya da tatlandırma amacıyla herhangi bir madde ilave edilerek veya edilmeyerek korunmuş) Tavuk Ördek Kaz Bıldırcın Diğerleri ( 1 ) (iv) Bal (v) Amfibikler (hem karada hem suda yaşayan hayvanlar) ve sürüngenler Apis melifera, Melipona spec. Rana spec. Crocodilia spec (vi) Salyangozlar Helix spec (vii) Diğer kara hayvanları ürünleri 11. BALIK, BALIK ÜRÜNLERĐ, KABUKLULAR, YUMUŞAKÇALAR VE DĐĞER DENĐZ VE TATLISU GIDA ÜRÜNLERĐ ( 5 ) Royal jelly, pollen Frog legs, crocodiles Ürünün tamamı veya sadece yağ kısmı ( 4 ) ( 1 ) Diğerleri ifadesi, bu grupta yer alıp ismi geçmeyen ve diğer MRL uygulanacak gruplar daki kodlar altında açıkça belirtilmemiş olan ürünleri kapsar. ( 2 ) Kalıntı tanımında yer alan pestisit ve/veya metabolitleri suda çözünür (log Pow < 3) ise MRL mg/kg kırmızı et (yağ dahil), kırmızı et karışımları, sakatat ve hayvansal yağ olarak ifade edilir. Kalıntı tanımında yer alan pestisit ve/veya metabolitleri yağda çözünür (log Pow 3) ise MRL mg/kg kırmızı et, kırmızı et karışımları, sakatat ve hayvansal yağların içerdiği yağ olarak ifade edilir. Yağ içeriği ağırlıkça %10 veya daha az olan gıdalar için kalıntı, kemikli gıdanın toplam ağırlığı üzerinden ifade edilir. Bu durumlarda, MRL yağ içeriği ile ilgili değerin onda biridir, ancak bu değer 0.01 mg/kg dan az olmamalıdır. MRL değerinin 0.01 mg/kg dan daha az olmamasına ilişkin kural inek sütü ve tam yağlı inek sütü ile MRL değerinin LOD olarak belirlendiği diğer ürünlere uygulanmaz. ( 3 ) Kalıntı tanımında yer alan pestisit ve/veya metabolitleri suda çözünür (log Pow < 3) ise MRL mg/kg süt ve süt ürünleri olarak ifade edilir. Kalıntı tanımında yer alan pestisit ve/veya metabolitleri yağda çözünür (log Pow 3) ise MRL mg/kg inek sütü ve tam yağlı inek sütü olarak ifade edilir. Çiğ inek sütü ve tam yağlı inek sütündeki kalıntıların tanımlanmasında, ağırlıkça % 4 yağ içeriği temel alınmalıdır. Diğer hayvanlardan elde edilen çiğ süt ve tam yağlı süt için kalıntılar yağ üzerinden ifade edilir. Listede yer alan diğer gıda maddelerinden; ağırlıkça % 2 den daha az yağ içerenler için MRL çiğ süt ve tam yağlı süt için belirlenen değerin yarısı olarak alınır, ağırlıkça %2 ya da daha fazla yağ içerenler için MRL mg/kg yağ olarak ifade edilir. Bu durumlarda, MRL çiğ süt ve tam yağlı süt için belirlenen değerin 25 katıdır, ancak bu kural MRL değerinin LOD olarak belirlendiği ürünlere uygulanmaz. ( 4 ) Kalıntı tanımında yer alan pestisit ve/veya metabolitleri suda çözünür (log Pow < 3) ise, kuş yumurtası ve yumurta sarısı için MRL mg/kg kabuklu çiğ yumurta olarak ifade edilir. Kalıntı tanımında yer alan pestisit ve/veya metabolitleri yağda çözünür (log Pow 3) ise, kuş yumurtası ve yumurta sarısı için MRL mg/kg kabuklu çiğ yumurta olarak ifade edilir. Ancak, yağ içeriği % 10 dan daha fazla olan yumurta ve yumurta ürünleri için MRL mg/kg yağ olarak ifade edilir. Bu durumda, MRL çiğ yumurta için belirlenen değerin 10 katıdır, ancak bu kural MRL değerinin LOD olarak belirlendiği ürünlere uygulanmaz. ( 5 ) Bireysel ürünler tanımlanıp listelenene kadar MRL uygulanmaz. 18