Aşırı Gerilim ve Yıldırımdan Koruma Semineri

Transkript

1 Aşırı Gerilim ve Yıldırımdan Koruma Semineri

2 OBO BETTERMANN 100 YIL ÖNCE FRANZ BETTERMANN TARAFINDAN ALMANYA DA KURULMUŞTUR. 65 ÜLKEDE 4000 ÇALIŞANI BULUNMAKTADIR. TOPLAM CİROSU 600 MİLYON EURODAN FAZLADIR. ÜRÜN YELPAZESİ 7 FARKLI ÜRÜN GRUBUNDA ÜRÜN ÇEŞİDİNİ İÇERMEKTEDİR. ÜRETİM ALMANYA,İTALYA VE MACARİSTAN DA YAPILMAKTADIR. AVRUPA NIN EN BÜYÜK DALGA AKIM JENERATÖRLERİNE SAHİP BET ARAŞTIRMA MERKEZİ OBO BÜNYESİNDE KURULMUŞTUR. AVRUPA DA KABLO TAŞIMA SİSTEMLERİ VE AŞIRI GERİLİM KORUMA SİSTEMLERİNDE PAZAR LİDERİ KONUMUNDADIR.

3 TBS Yıldırımdan ve Aşırı Darbe Gerilimlerinden Korunma Sistemleri

4 Version/Datum: OBO BETTERMANN Bestellnummer:

5 TBS DÖRT ALT ÜRÜN GRUBUNA AYRILMAKTADIR TBS 1 2 Alçak Gerilim Parafudr Sistemleri(Surge Arrester Systems) Paralel Pazar Stratejisi Eşpotansiyel Sistem Ürünleri Topraklama Sistemleri Dış yıldırımlık Deşarj Düzenekleri

6 Giriş Yıldırımdan Korunma Sistemleri Harici Yıldırımdan Korunma Sistemleri (Dış Yıldırımlık) Dahili Yıldırımdan Korunma Sistemleri ve Darbe Koruması (İç Yıldırımlık) Seminer Konusu Yakalama çubukları Yıldırım akımı iniş iletkenleri Topraklama Kafes yöntemi Paratoner aktif başlık Temastan kaçınmak Eş potansiyel topraklama Kafes yöntemi Parafudr uygulaması Dahili ve harici yıldırımdan korunma sistemleri birbirlerinden bağımsız gözükseler de birbirleriyle koordineli sistemler olarak dizayn edilmelidirler.

7 AŞIRI GERİLİM VE YILDIRIMDAN KORUNMA YÖNTEMLERİ-OBO BETTERMANN ÇÖZÜMLERİ 1-İÇ YILDIRIMLIK SİSTEMİ Parafudr 2-DIŞ YILDIRIMLIK SİSTEMİ Kafes Sistemi-FARADAY Ağ oluşturma Yön.-MESH METOD Franklin Çubuğu Gergi Teli Metodu Paratoner Sistemi 3-TOPRAKLAMA SİSTEMİ 4-EŞ POTANSİYEL SİSTEM

8 AŞIRI GERİLİMİN OLUŞMA NEDENLERİ 1-Şalt hareketleri sonucu (anahtarlama elemanları sonucu)ortaya çıkan Aşırı Gerilimler. 2-Şebekeden kaynaklanan harmonik ve darbeler sonucu oluşan Aşırı Gerilimler. 3-Yıldırım Deşarjı sonucu oluşan Aşırı Gerilimler 4-Elektrostatik deşarj sonucu oluşan Aşırı Gerilimler

9 Geçici Gerilimler (Transient Voltage) Geçici Gerilim Dalgalanmaları Nedir? K/ Aşırı Gerilim Faktörü Yıldırım Darbeleri Anahtarlama Darbeleri Û r v 6000 (IV) Geçici Gerilim Dalgalanmaları Harmonikler Yavaş ve hızlı Gerilim değişiklikleri Gerilim düşmeleri Kısa kesilmeler 4000 (III) 2500 (II) 1500 (I) Geçici Gerilim Dalgalanmaları mikro saniyeler mertebesinde kısa süreli olarak oluşan, ancak nominal gerilimin birkaç katına ulaşabilen gerilimlerdir!

10 Yıldırım Deşarjı Nasıl Oluşur? Ölçülmüş yıldırım darbesi Simüle edilmiş yıldırım darbesi, 10/350 µs I (ka) Ana Deşarj I imp Deşarjın başladığı an ve birkac ms sonraki periyot İkinci deşarj t (µs) 1100 Yıldırım deşarjının enerji etkisi laboratuvarlarda 10/350 µs test darbesi ile simüle edilmektedir.

11 Simüle Edilmiş Yıldırım ve Gerilim Darbesi Arasındaki Fark Simüle edilmiş yıldırım darbesi, 10/350 µs Simüle edilmiş gerilim dalgası, 8/20 µs Akım [ka] Zaman [µs]

12 AŞIRI GERİLİME NEDEN OLAN OLAYLAR İÇERİSİNDE EN TEHLİKELİ OLANI YILDIRIM KAYNAKLI DARBELERİDİR.

13 YILDIRIM DARBE DEĞERLERİ VE SIKLIKLARI Sıklık % 50 % 10 % 5 % 1 % Yıldırım Akımının Tepe Değeri Yıldırım Akımının Azami Artış hızı ka ka/ms Yıldırımın Yükü C Yıldırım Akımı Kare Darbe değeri A 2 s

14 YILDIRIM 100 Milyon km hız 1 milyar volt celcius sıcaklık Her gün 8 milyon kez düşüyor Yarım saniyeden çok daha hızlı bir darbe Statik bir elektrik Adımları saniyenin/50 hizinda

15 TÜRKİYE YILDIRIM HARİTASI

16 Gerilim Darbelerinin Nedenleri ve Etkileri

17 Harici Yıldırım Tesisatı Olmayan Bir Binaya Yıldırım Düşmesi (Direct Strike)

18 Etkiler (direct strike) Harici Yıldırım Tesisatı Olmayan Bir Binaya Yıldırım Düşmesi (Direct Strike) Bir binaya düşen yıldırım, elektrik enerjisini ısıya dönüştürür. Bu özellikle kolay yanabilen çatılar için yangın riskini çok daha fazla arttırmaktadır. Yıldırım, metal parçaların ergimesine de sebep olabilmektedir. Ayrıca mekanik hasarlara da sebep olabilmektedir

19 Yüksek Gerilim Hattına Yıldırım Düşmesi (Direct Strike)

20 Etkiler Yüksek Gerilim Hattına Yıldırım Düşmesi (Direct Strike) Etkileri: Maksimum Yıldırım Darbe Akımından Oluşan Gerilim Dalgalanmaları Yüksek Gerilim hatlarına yıldırım düşmesi sonucunda oluşan gerilim dalgalanmaları, enerji nakil hatlarında ve hat üzerinden enerji alan yerlerde cihazların hasara uğramasına neden olmaktadır.

21 Alçak Gerilim Hattına Yıldırım Düşmesi (Direct Strike)

22 Alçak Gerilim Hattına Yıldırım Düşmesi (Direct Strike) Alçak Gerilim Hattına Yıldırım Düşmesi (Direct Strike) Etkileri: A.G. Şebekesinde kısmi yıldırım akımları ve gerilim dalgalanmaları Nedeni:Yıldırım darbe akımının genişliği A.G. hattına düşen yıldırımla Y.G. hattına düşen yıldırım arasındaki fark, kısmi yıldırım akımlarının iletildiği binaya olan uzaklığıyla ilgilidir.

23 Yıldırımdan Korunma Tesisatına Yıldırım Düşmesi (Direct Strike)

24 Yıldırımdan Korunma Tesisatına Yıldırım Düşmesi (Direct Strike) Yıldırımdan Korunma Tesisatına Yıldırım Düşmesi (Direct Strike) ve Eş potansiyel Topraklama Sisteminin Var Olmaması Durumu Etkileri: Nedeni: Gerilim Darbeleri (Aşırı Gerilim) yalıtım bozulması Maksimum darbe akımı L 1 L 2 L 3 PEN Yıldırım düşmesi sonucu oluşan yıldırım akımı, toprağa yönlendiğinde, tesisatın topraklama noktasında gerilim yükselmesine neden olur. Bu, ev içindeki eş potansiyel topraklama sisteminden geçer. Yıldırımdan korunma için uygun bir eş potansiyel topraklama elektrik tesisatının zarar görmesini engeller.

25 Yıldırımdan Korunma Tesisatına Yıldırım Düşmesi (Direct Strike) Yıldırımdan Korunma Tesisatına Yıldırım Düşmesi (Direct Strike) ve Eş potansiyel Topraklama Sisteminin Var Olmaması Durumu Etkileri: Nedeni: Gerilim Darbeleri (aşırı gerilim) yalıtım bozulması Maksimum darbe akımı Yıldırım düşmesi sonucu oluşan yıldırım akımı, toprağa yönlendiğinde, tesisatın topraklama noktasında gerilim yükselmesine neden olur. Bu, ev içindeki eş potansiyel topraklama sisteminden geçer. Yıldırımdan korunma için uygun bir eş potansiyel topraklama elektrik tesisatının zarar görmesini engeller.

26 Yıldırımdan Korunma Tesisatına Yıldırım Düşmesi (Direct Strike) Yıldırımdan Korunma Tesisatına Yıldırım Düşmesi (Direct Strike) ve Eş potansiyel Topraklama Sisteminin Var Olmaması Durumu Etkileri: Nedeni: Gerilim Darbeleri (aşırı gerilim) yalıtım bozulması Maksimum darbe akımı Yıldırım düşmesi sonucu oluşan yıldırım akımı, toprağa yönlendiğinde, tesisatın topraklama noktasında gerilim yükselmesine neden olur. Bu, ev içindeki eş potansiyel topraklama sisteminden geçer. Yıldırımdan korunma için uygun bir eş potansiyel topraklama elektrik tesisatının zarar görmesini engeller.

27 Gerilim Darbelerinin Coupling Etkisi Düşen Noktanın Yakınında) (Yıldırım Yıldırım düşen noktanın yakınında Etkileri: Yıldırım akımları, iletkenler (yer altındaki borular, kablolar vs ) arasından geçtiği zaman yüksek indüklenmiş gerilim üreten manyetik bir değişim yaratmaktadır. Bu durum yine, bina içindeki yangın riskini arttırmaktadır. Endüktif coupling yıldırım akımının manyetik etkisi ile oluşur.

28 Gerilim Darbelerinin Coupling Etkisi (Yıldırım Düşen Noktanın Uzağında)

29 Gerilim Darbelerinin Coupling Etkisi (Yıldırım düşen noktanın uzağında). di dt max 2 km 2 km

30 Gerilim Darbelerinin Coupling Etkisi (Yıldırım düşen noktanın uzağında) Far lightning strike ENDÜKTİF KUPLAJ Conductor loop Pik değeri= di dt max Lightning current arrestor Parallel guided cables

31 Yıldırımın Kuplaj Etkisi Sonucu Zararları

32 Yıldırımın Kuplaj Etkisi Sonucu Zararları Source:

33 Anahtarlama

34 Etkileri Anahtarlama (Switching) Etkileri: Şebeke hatlarında aşırı gerilim (darbeler) Neden: Anahtarlama esnasındaki yüksek akım şebekede geçici gerilim dalgalanmalarına (aşırı gerilim) sebep olmaktadır. Anahtarlama özellikle yükün endüktif yük olması durumundda tehlikeli olabilmektedir. Örneğin; Motorlar Transformatörler Şok bobinleri Klima kontrol sistemleri Kaynak makinaları Uzun aydınlatma iletkenleri

35 Gerilim Darbelerinin Sonuçları 1. Personel yaralanmaları 2. Yangın tehlikesi 3. Darbelerden kaynaklanan malzeme hasarları 4. Data ve bilgi kaybı 5. İmalatın aksaması 6. Sistemin çalışmasında görülen ciddi aksaklıklar 7. Bilgi aktarımında oluşan hatalar

36 YILDIRIM DARBESİNİN ETKİLERİ Yıldırım darbesi sonucu yıkılan bir rüzgar türbini

37 YILDIRIM DARBESİNİN ETKİLERİ Dağıtım Panoları SU Boruları Kılcal çatlamalar

38 Elektronikteki Uygulama ÖrnekleriTarihi Elektronikteki uygulama örnekleri Vakum Tüpleri Tranzistörler Entegre Devreler Interferans bağışıklığı PC Time

39 Sigorta şirketleri istatistikleri Hasar Bildirimlerinin Dağılımları Darbe Gerilimleri ve Yıldırım Düşmeleri dahil (direk ve endirek) İhmalkarlık 23% Su 6% Yangın 5% Hırsızlık 7% Diğerleri 27% Fırtına 1% Yıldırım ve Aşırı Darbe Gerilimleri 31% 9000 şikayetin analizi

40 Ulusal ve Uluslararası Standartlar TS EN NFC NFPA 780 UL 96-A UNE TS EN DIN VDE Part 1 to 4 Ülkemizde standart üretim yapan ve sistem kuran firmalar YILKODER çatısı altında birleşmektedir.

41 İÇ YILDIRIMLIK SİSTEMLERİ

42 Eş potansiyel Bağ ve Sistem İçindeki Güç ve Data Hatları Eş potansiyel bağın amacı metal kısımlar ile hacim içindeki sistemler arasındaki potansiyel farkı yıldırımdan korunma için en aza indirmektir. Güç Hatları LPZ 0 A LPZ 1 LPZ 0 B LPZ 2 LPZ 3 Data Hatları

43 Yıldırımdan Korunma için Eş Potansiyel Topraklama Sistemi Metal komponentlerin Eş potansiyel topraklama barasına (EBR) bağlanması PEN iletkeninin bina topraklama sistemine bağlanması Aşırı gerilim darbe koruyucusunun bina topraklama sistemine bağlanması. Minimum Kesit: 16 mm 2 Cu Topraklama barasının bina topraklama sistemine bağlanması *EBR: Eş potansiyel topraklama barası

44 Yıldırımdan Korunma / Lokal Eş potansiyel Bağlantı Lokal eş potansiyel bağlantı oluşturma Ana eş potansiyel sisteme bağlantı Eş potansiyel bağlantılar

45 Yıldırımdan Korunma İçin Eş potansiyel Sistem İçindeki Güç ve Data Hatları Yıldırımdan Korunma Bölge Kabulü I LPZ 0 LPZ 1 Binaya Enerji Girişi Ana Dağıtım Panosu II LPZ 1 LPZ 2 Tali Dağıtım Panosu II III III LPZ 2 LPZ 3 Cihaz girişi I LPZ = Lightning Protection Zone

46 Aşırı Gerilim Darbe Koruyucu Seçimi DIN VDE 0675 Bölüm 6 (A1/A2) ya göre Aşırı Gerilim Darbe Koruyucu Seçimi B Yıldırım Darbe Koruyucuları (Ana koruma) LPZ 0 1 Class I, IEC :1998 Tip1, EN (07/02) C Aşırı Gerilim Darbe Koruyucuları (Orta koruma) LPZ 1 2 Class II, IEC :1998 Tip 2, EN (07/02) D Aşırı Gerilim Darbe Koruyucuları (Cihaz/hassas koruma) LPZ 2 3 Class III, IEC :1998 Tip 3,EN (07/02)

47 Example of installed arresters in a building Office building with an external lightning protection system LPS 4. Fine protection class D 1) 3. Surge arrester class C 1) required for line lengths > 10 m 2. Surge arresters B + C 1) or CombiController V25-B+C 1. Lightning arrester classb 1) 1) Requirement class to DIN VDE 0675 Part 6.

48 Examples of installations in use Building with external lightning protection installation 3. Appliance and precision protection D 1) 2. Surge arrester C 1) 1. Lightning arrester B 1) or CombiController V25-B+C 1) Requirement class to DIN VDE 0675 Part 6.

49 Darbe Koruyucusu Tipleri

50 Tesisat Rehberi / Darbe Koruyucuların Koordinasyonu Koordineli Yıldırım Darbe Koruyucusu Örneği Protection Set < 1.3 kv - son derece düşük koruma seviyeleri dolayısıyla, B ve C sınıfı darbe koruyucular arasında dekuplaj endüktansı ve hat uzunluğu sağlamaya gerek yoktur. Kompakt EMC kabulünde, yerden 45% lere varan kazanç sağlanabilmektedir. Yıldırım Darbe Koruyucularında, kanıtlanmış multi-karbon teknolojisi kullanılmaktadır. Yıldırım Darbe Koruyucuların içinde duyarlı olmayan elektronik tetikleyiciler bulunmaktadır. 100 ka Yeni Koordineli Yıldırım Darbe Koruyucular için tercih edilen uygulama alanları : Kompakt darbe koruyucu - dağıtım panosunda B ve C sınıfı Örnek: Kompakt mobil radyo vericileri / GSM baz iztasyonları.

51 İlave Tesisat Rehberi Yanlış Montaj Paralel kablaj yapılmamalıdır (korunan ve korunmayan kablolar). Kablolar ve yıldırım darbe koruyucu, loop içinde olmamalıdır.

52 B Tipi Yıldırım Darbe Koruyucusunun Sayaç Öncesi Kullanımı (Sistem Çözümü) Teknik Datalar OBO Yıldırım Darbe Koruyucu Tip İlgili Sınıf Çalışma prensibi : MC 50-B VDE : B ya da class I : Spark gap Maksimum impuls akımı : 50 ka (10/350) Koruma Seviyesi : <2 kv Seri Sigortalar : 500 A e kadar ayrı bir seri sigorta kullanımına gerek yoktur. Kullanılacak Yerler Kullanım: Harici yıldırımdan korunma tesisatının bulunduğu, havai hat beslemesi ve şebeke uygunluğu olan yerlerde Alanlar: IEC, EN, ve VDE standartlarına göre, endüstriyel tesisler; ticari binalar; hastaneler; kamu binaları

53 B Tipi Yıldırım Darbe Koruyucusunun Sayaç Öncesi Kullanımı (Sistem Çözümü)

54 Yıldırım Darbe Koruyucuları Teknik Datalar Protection set OBO Koordineli Yıldırım Darbe Koruyucusu Tip : MCD 50-B İlgili Sınıf Çalışma prensibi : B ya da class I : Spark gap Maksimum impuls akımı : 50 ka (10/350) Koruma Seviyesi : <1.3 kv Seri Sigortalar : 125 A e kadar ayrı bir seri sigorta kullanımına gerek yoktur. Kullanılacak Yerler Kullanım: Kompakt darbe koruyucu B ve C tipi koruma sağlar. Alan : Kompakt mobil radyo vericileri, GSM baz istasyonlarında.

55 Kombine Darbe Koruyucuları Teknik Datalar OBO Kombine Darbe Koruyucusu Tip İlgili Sınıf Çalışma prensibi : V 25-B+C : B + C : Varistör teknolojisi Deşarj Kapasitesi 4-pole : 25 ka (10/350) / 100 ka (8/20) Koruma Seviyesi : < 900V 4-pole Seri Sigortalar : 160 A e kadar ayrı bir seri sigorta kullanımına gerek yoktur. Kullanılacak Yerler Kullanım: Harici yıldırımdan korunma tesisatının bulunduğu, havai hat beslemesi ve şebeke uygunluğu olan yerlerde Alan: VdS 2031 Association of Property Insurance e göre konutlarda

56 Aşırı Gerilim Darbe Koruyucuları Teknik Datalar OBO SurgeController Tip : V 20-C İlgili Sınıf Çalışma prensibi : C : Varistör teknolojisi Nominal Deşarj Kapasitesi : 20 ka (8/20) Maksimum Deşarj Kapasitesi : 40 ka (8/20) Koruma Seviyesi : < 1.4 kv Seri Sigortalar : 125 A e kadar ayrı bir seri sigorta kullanımına gerek yoktur. Kullanılacak Yerler Kullanım: Darbe koruyucu ana ve tali dağıtım panosu üst kısmına monte edilir.

57 Aşırı Gerilim Darbe Koruyucuları Teknik Datalar Cihaz ve Hassas Koruma Tip : EP 220-D İlgili Sınıf : D Nominal deşarj akımı : 1.8 ka (8/20) Limit deşarj akımı : 6.5 ka (8/20) Koruma Seviyesi L-N : < 1.0 kv Nominal akım : 16 A Çalışma prensibi : Özel devrelerde kullanılan gaz deşarjlı darbe koruyucusu ve varistör teknolojisi Kullanılacak Yerler Kullanım: Socket Adaptör- Cihazdan önce kullanılır

58 Aşırı Gerilim Darbe Koruyucuları Teknik Datalar Cihaz ve Hassas Koruma Tip : CNS 3-D İlgili Sınıf : D Nominal deşarj akımı : 2.5 ka (8/20) Limit deşarj akımı : 7.0 ka (8/20) Koruma Seviyesi L-N : < 1.0 kv Nominal akım : 16 A Çalışma prensibi : Özel devrelerde kullanılan gaz deşarjlı arrester ve varistör teknolojisi Kullanılacak Yerler Kullanım: Socket Adaptör- Cihazdan önce kullanılır

59 Aşırı Gerilim Darbe Koruyucuları Teknik Datalar Cihaz ve Hassas Koruma Tip İlgili Sınıf : SNS-D : D Nominal deşarj akımı : 1.8 ka (8/20) Limit deşarj akımı : 6.5 ka (8/20) Koruma Seviyesi L-N : < 1.0 kv Nominal akım : 16 A Çalışma prensibi : Özel devrelerde kullanılan gaz deşarjlı arrester ve varistör teknolojisi Kullanılacak Yerler Kullanım: Direk olarak prizin sırasına monte edilir.

60 Aşırı Gerilim Darbe Koruyucuları Teknik Datalar Cihaz ve Hassas Koruma Tip İlgili Sınıf : KNS-D : D Nominal deşarj akımı : 1.5 ka (8/20) Limit deşarj akımı : 5.0 ka (8/20) Koruma Seviyesi L-N : < 1.1 kv Nominal akım : 16 A Çalışma prensibi : Özel devrelerde kullanılan gaz deşarjlı arrester ve varistör teknolojisi Kullanılacak Yerler Kullanım: Sıva altı dağıtım kutusuna ya da kablo kanalına monte edilir

61 Data ve Komünikasyon Teknolojisinde Darbe Koruma Obo nun doğru data hattı koruma ürününü seçmeniz için ürünlerimizi 3 gruba ayırdık. Tutarlı cihaz renkleri verilen cihazlar: Geniş band koruma (kırmızı) Bina girişindeki hatta monte edilir. Kombine Koruma (mavi) Bina girişindeki hatta monte edilir. Korunacak cihazla arasındaki mesafe 10m yi aşmamalıdır. Ya da hassas koruma (yeşil) Korunacak cihaza monte edilir.

62 Telefon Santral Koruması

63 Kamera ve Anten Korumaları BNC tip N tip

64 RS 232 / RS 485 / Ehernet / Cat 5 / RJ11 / RJ45 korumalar

65 Hassas Koruma Üniteleri Ölçüm ve Kontrol Sistemleri İçin Tasarlanmışlardır. FRD FLD FRD 2 FLD 2

66 Chapter 6: Surge protection for data lines, telecommunications systems and ICA systems Planning customer systems, basement Surge protection, examples of installation Broadband: Coaxial cable

67 Chapter 6: Surge protection for data lines, telecommunications systems and ICA systems Planning customer systems, basement Surge protection, examples of installation 0/4-20 ma fill level display for cistern:

68 PLC SİSTEMLERİ İÇİN YILDIRIM BARİYERİ

69 Chapter 6: Surge protection for data lines, telecommunications systems and ICA systems Planning customer systems, ground floor Surge protection, examples of installation Living: Plasma TV Entertainment system with mains connection

70 Aşırı Gerilimden Korunma Üniterinin Başlıcak Kullanım Alanları -Yıldırımdan Korunma ve Topraklama Sektörü -Güvenlik Firmaları -Telekomünikasyon Sektörü -Otomasyon Sektörü -Endüstriyel Tesisler -Hastaneler -Askeri Tesisler -Alışveriş Merkezleri -Metro İstasyonları -Oteller -Güneş Panelleri ve Rüzgar Türbini Sistemleri - Dolum Tesisleri -Baz istasyonları ve Verici Sistemleri -Elektrikli Araç Şarj İstasyonları -Ev Otomasyon Sistemleri

71 Obo Bettermann Türkiye V50 B+C Spark Gap Son Referanslar

72 Önemli Bilgiler Transientlerin 2 kaynağı vardır; iç ve dış kaynaklar.istatistikler sonucunda dış kaynaklı darbeden zarar görme oranı %35 iç kaynaklı darbeden zarar görme oranı %65 olarak belirlenmiştir. İç kaynaklı darbe maximum 6 kv a kadar yükselebilmektedir. Yıldırım dünyanın %90 ına düşmektedir.ekvatora yakın yerlere yılda 5 ile 25 darbe düşerken ılıman ülkelerde bu sayı 0,5-4 darbe arasındadır.türkiye ortaması bölgesel olarak 0,5-4 darbedir. C sınıfı korumadan 30 metre ilerideki cihaz risk altındadır.c ile arasında 30 metreden daha kısa bir mesafe var ise D sınıfı zorunlu değildir. Tip 1 ürünler I max seviyesinde bir darbeye min 5 kere dayanacak şekilde,tip 2 ürünler ise I max seviyesindeki darbeye min 1 kez dayanacak şekilde üretilmelidirler. In akımı I max ın yarısı yada 3 te biri olacak şekilde hesaplanmaktadır. Up gerilimi elektronik cihazların dayanabileceği voltaj seviyesidir.parafudr gelen yüksek darbeyi bu seviyeye indirmekle yükümlüdür.bu değer 1500 VOLT un aşağısında olmalıdır.genellikle ürünler 900 ile 1500 Volt arasında üretilmektedir. UC değeri parafudrun dayanabileceği maximum sürekli gerilimi göstermektedir. Parafudrlar genellikle 4 kısımdan oluşurlar.1.kısım :Metal oksit varistör-gaz deşarj tüpü-spark gap 2.kısım:Termal koruma cihazı 3. Kısım: Led Gösterge 4. Kısım:Koruma kesicisi

73 Garanti OBO-Bettermann tüm darbe koruyuculara 5 sene garanti vermektedir.

74 Teşekkürler