BS501 BİLGİSAYAR DESTEKLİ MODELLEME DERSİ MAYA DERS NOTLARI PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU. Nurbs Modelleme

Transkript

1 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU NurbsModelleme NurbzmodellemeNurbssplineeğrilerivebunlardanoluşturulanyüzeylerdenmeydanagetirilen birmodellemebiçimidir.bumodellemebiçimigenellikleazdetaylıorganikveeğriselformların hızlıbirşekildemeydanagetirirkenkullanılır(şekil1veşekil2). Eğrilerileçalışmanınavantajları 1 Sınırsızçözünürlüğesahipeğriselkenarlarmeydanagetirirler.Kameranekadaryaklaşırsa yaklaşsınfeğriselliğinikorurlar.poligonlardauzaktaneğriselgibigözükençizgilerzoom yapıldıkçadüzçizgiolarakgözükürler(şekil3veşekil4).bueğriselliğikorumakgenellikle gerçekhayattaüretilecekobjeleryaratırkenhassassonuçlareldeetmekiçinönemlidir.örnek: bisikletkoltuğuveotomobilgibi. 2 Doğruvedüzenlebilireğrileryaratmakönemlidir.Aynıeğriselliğivermekiçinpoligonçok dahafazlakenariçerirvedüzenlenmelerizordur(şekil5). MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 1

2 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU Eğrilerileçalışmanındezavantajları 1 Fazlamiktardadetayiçeren,engebevepürüzbulunanformlariçinpoligon/subdivision modellemetercihedilir.poligonmodellemedeseçilenalanlarbölümlereayrılarakdahayüksek çözünürlükteçalışılacakhalegetirilerekilgilidetaylarilaveedilebilir(şekil6veşekil7). Günümüzdeçoksıkbirşekildeoyunvekaraktermodellemealanlarındanurbsmodellemeile başlanarakformgenelhatlarıylaoluşturulmaktaüzerindedetaylarilaveetmeküzereardında poligonmodeleçevrilmektedir(şekil8veşekil9). MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 2

3 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU 2 Boşlukvebudaklanmalardadüzenligridyamasınınortasınakapalıbirsplinekoymakgerektiği içinsorunolabiliyor.örnektedüzenlidevamedenbirgridbulunmaktadır.diğerörnekteise devametmeyenbirgridsözkonusudur.bugibibirdurumdayazılımlardoğrugörseletkiyielde edebilmekiçinzorlanmaktadır.yukarıdakisorunugiderebilmekiçinspline larınmanipule edilmesigerekir.sorunçözülemediğindeproblemsaklanmayolunagidilir(şekil10veşekil11). MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 3

4 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU NURBSEĞRİLERİ Çokfarklıtiptesplineeğrileribulunur.Bueğrilerbirbirinden,oluşturuluşyöntemleri,içerdiği bileşenleriveyadüzenlenmeyekalktıklarındafarklılıklarıileayrılırlar. Nurbs(Non UniformRationalSplines)splineeğrilerininbirtipidir.Nurbsyüzeylernurbs eğrilerindenmeydanagetirilir. EĞRİBİLEŞENLERİ Nurbseğrileriikiözeltipnoktadanmeydanagelir: 1 Kontrolnoktaları(controlcertexveyaCV):Eğrinindışındayeralırveeğriningenelşeklini etkilerler.birbirlerinehullsadıverilençizgilerleilebağlanırlar.hulls laratıklandığındabirhat üzerindeyeralantümcv lerseçilmişolur. 2 Düzenlemenoktaları(editpoints):Doğrudansplineeğrisiüzerindeyeralırlar.Eğrinin şeklinidüzenlemekiçinkullanılırlar.düzenemenoktasıalaneğriparçalarınaspanadıverilir. EĞRİÇİZMEK Mayadaeğriçizmekiçinçeşitliaraçlarbulunur.Eğrioluşturumyöntemlerifarklıolsadatüm araçlaryukarıdakigrafiktekibileşenlerimeydanagetirecektir.eğrioluşturulurkençizimibir düzlemüzerindmeydanagetirmekiçintop,frontgibiortografikgörünümpanelleritercih edilmelidir.perspektifteçizimyapmaktankaçınılmalıdır. İlgiliaraçlaraCreatemenüsüaltındanulaşılabilir. EğrikomutunutamamladıktansonratümseçeneklerdeEntertuşunabasarakişlemtamamlanır. MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 4

5 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU CVCurvetool:EğridışındabulunanCV (noktalarını)ekleyerekeğriyimeydanagetirir. EPcurvetool:EğriüzerindebulunanEP (noktaları)ekleyerekeğriyimeydanagetirir. Eğriüzerindekinoktalarıhassasbirşekilde yerleştirmekiçinfaydalıdır. Pencilcurvetool:Serbesteleğrileri yaratmayayararlar.elededileneğriüzerinde çksayıdacveepyeralır. Arctools:İkiveyaüçnoktaekleyerekyay oluşturur. Texttool:Sistemfontlarınıkullanarakyazı meydanagetirir.buözeltipeğriüzerinedaha sonrayüzeygiydirilebilir. AyrıcaCreate>NURBSprimitivesaltındabulunanCircleveSquaredeNURBSeğrileridir. Circlebirdaireyaratmakiçinkullanılır.Buelemanınayarlarındayeralanbazıönemlialanlar: MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 5

6 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU Sweepangle:Kapladığı açısaldeğer Numberofsections:Kaç parçadanmeydanageldiği Radius:Yarıçapı Axis:Yeralacağıeksen Squarekarevedikdörtgenşekillerioluşturmakiçikullanılır.Oluşturulanşekildeçizgiler bağımsızdır;diğerbirdeyişletektekçizgilerindenseçilebilir.buelemanınayarlarındayeralan bazıönemlialanlar: Lengthofside1ve2: Kenaruzunlukları Spansperside:Her kenardabulunançizgi parçacığısayısı.aşağıdaki şekildeherkenarda3span bulunmaktadır: EĞRİNİNYÖNÜVEEĞRİLİKDERECESİ Axis:Yeralacağıeksen Çizileneğrininneyöndebaşlayıpbittiğibirçokdüzenlemeişlemiiçinönemlidir.Mayaortamında bunubelirtmekiçineğriüzerindegörselipuçlarıbelirtilmiştir(bunlarıgörebilmekiçincv bileşenleriningörünmesigerekir).eğrininbaşladığıilknoktaiçiboşkare,ikincinoktau biçimindevesonrakinoktalariseiçidolukareşeklindedir. MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 6

7 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU Eğrininbaşlangıçvebitişyönü,eğriobjectmodundaseçilipEditCurvesmenüsündenReverse CurveDirectionkomutuseçilerekdeğiştirilebilir. EğrininderecesinibelirlemekiçinCVcurvearacıseçildiğindebuaracaaitayarlarımenüde komutunyanındakiseçeneklerdüğmesietıklanarakayarlanabilir. Buradakiayarlaragörekaçtıklamadansonraeğrininoluşacağıbelirlenir.Buradaverilen değerlerinbirüstükadartıklamaileeğrioluşur.örneğinensıkkullanılan3cubiceğrisidört defatıklanarakoluşturulur. 1Lineardüzçizgioluşturur. NOT:EPeğrileriiçineğrilikdeğeriyoktur.Doğrudaneğrileroluşturur. Eğrininparametrizasyonu Parametrelereğriveyayüzeyüzerindeyeralannoktalarınkoordinatlardaolduğugibisayısal değerleridir.busaydeeğriüzerindekispesifikbirnoktayıtarifetmemizmümkünolur. Parametrebüyüdükçenoktabaşlangıçtanokadaruzaktaolur.Bireğriboyuncanoktaların uzaklıklarınıuolarakbirboyutluhesaplarız.yüzeylerleçalışırkenisebunavadıverilenikinci biryöneklenir.eğrilerdehernoktanınu,yüzeyüzerindekiherbirnoktanınuvevdeğerleri olur. Eğrininparametrizasyonuiçinikiyöntembulunur. Uniform:CVveEParaçlarıgeçerliolarakuniformseçeneğiilebaşlar.Editnoktalarına parametreatarkeneditnoktalarıarasındaspan lerboyuncabuparametrelerieşitdağıtır. ÖrneğinilkEPiçinparametre0.0,ikincisiiçin1.0,üçüncüsüiçin3.0vb.Soneditnoktasının parametredeğerieğriüzerindekispansayısıdır.buradakiparametrelerindeğerchord leght ten farklıolarakeğrininboyutuileilişkilideğildir. MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 7

8 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU Parametredeğeri0 dentoplamspansayısıarasındadeğişir.rebuildcurve/rebuildsurface komutuilebunun0ve1arasıolmasısağlanabilir(diğeryazılımlarbuyöntemikullanır) ChordLength:Pencileğrileribuseçeneklebaşlar.İlkparamtre0ilebaşlar,sonrakilereğri uzunluğu(veyaeditnoktalarıarasındakienkısalineeruzaklık)ileparalelolarakdeğişir. Uninformdanfarklıolarakparametrelereditnoktaalrıarasındadüzensizbirşekildeyerleştirilir. Tip Avantaj Dezavantaj Chord length Parametredeğerlerinoktanın eğriüzerindekigöreceliuzaklığı hakkındafikirverir. Eğriselliğidahaiyiyayar. Dokunungenleşmesive sıkışmasınıazaltır. Uniform Parameterleritahminetmek kolaydır(örneğin1.51.0ve 2.0 dekieditnoktalarınaşağı yukarıortasındadır). Parametreleraçıkdeğildir. Çapraznokta(cros knot)yerleştirimi neeniylebunlardanoluşturulanyüzeyler dahakarmaşıktır. EPnoktalarıarasındainterpolationçoğu keziyideğildir. Rendersırasındabeklenmedikdoku genişlemesineyokaçabilirler. UveVyönlerindeUveVisoparmlarıayrıeğrilikdeğerlerinesahipolabilirler.Birleştirilen yüzeylerdesorunyaşamamakiçinikisindedeaynıparametrizasyonvespanaralığının(örnek0 ve1arasıgibi)kullanılmasınadikkatedilmeli. ParametrelerigörüntülemekeğriveyayüzeyseçildiğindeUveVparameterleri,hareketederken statüçubuğundabelirirler.bileşenmodundacontrolpointseçildiğindegörülebilir: MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 8

9 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU EĞRİLERİDÜZENLEMEK Eğriçizerken EğriüzerindeçalışırkenklavyedeBackspacetuşubiryadadahafazlageriadımgeriatılarak çalışmasürdürülebilir. Eğriüzerindeçalışırkensoneklenennoktanınyerinideğiştirmekiçinortamousetuşunabasılıp bunoktanınyerideğiştirilebilir: NOT:Eğriyikapatmak:ÇizilenaçıkeğrilerEditCurvesmenüsüaltındabulunanOpen/Close Curveskomutuilekapatılabilirveaynıkomutlakapatıldıklarıyerdentekraraçılabilirler. Eğritamamlandıktansonra ÇalışmatamamlandıktansonraiseCVveyaEPnoktalarıbileşenmodundaseçilerekMovearacı ileistenenyeretaşınabilir: CurveEditingTool EğriüzerindeEPveyaCVolmayanherhangibirnoktaüzerindedeğişiklikyapmakiçinCurve EditingToolkullanılabilir. MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 9

10 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU EĞRİLERENOKTALAREKLEMEK InsertKnot Eğriüzerinealternatifolarakdüzenlemeyapılmakistenenbirnoktaeklenebilir.Noktaeklemek içinepvecv lerüzerine,bunlararasıveyaeğriüzerineherhangibiryereyerleştirilebilencurve Pointskullanılabilir.NoktaseçildiktesonraEditCurvesmenüsündenInsertKnotkomutuseçilir. Görülebileceğigibiburadahemseçilennoktahemdenoktalararasınaeklemeyapmak mümkündür.kaçnoktaekleneceğinedekararverilebilir. Birnoktaüzerineikikeznoktaeklenerekveyamultiplicitykutusuna2yazarakkeskinuçlar yaratmakmümkündür. MevcutCVveEPnoktalarıseçilipDeletetuşuileistendiğindesilinebilir. EĞRİLERİDÜZGÜNLEŞTİRMEK EditCurvesmenüsündekiSmoothCurvekomutuseçileneğrilerüzerlerindekiengebeleri CV leriniortalayarakyumuşatır.aşağıdapencilaracıileçizileneğrismoothcurvekomutuyla yumuşatılmıştır: MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 10

11 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU EĞRİLERİUZATMAK AddPoints EğriobjemodundaseçilirveEditCurvesmenüsündenAddPointskomutugirilir.Eğrininbitiş noktasıtekraraktifolurveistenilenşekildeilkeğriyebağlıbirşekildeyenieğrileroluşturulur. EğrininyönüReverseCurveDirectioniledğiştirilirsediğertaraftançalışılmasınaizinverir. ExtendCurve>ExtendCurve Eğriningirilendeğerdoğrultusundaikiyadatekucundanuzatılmasınısağlar.Pointseçeneğine tıklandığındakoordinateksenindebunoktayakadaruzar. MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 11

12 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU EĞRİYİPARÇALAMAK DetachCurve EğrieditnoktasındanveyaCurvePont undanseçilipdetachcurveileparçalanabilir.birden fazlaeditnoktasıseçilirsebirdenfazlayerdenparçalanabilir. CutCurve Birbirinikesenikiyadadahafazlaeğriyikesişimyerlerindenkopartır.BuyönüyleCAD programlarındakitrimkomutunabenzer. AşağıdakiörnekteAtAllintersectionsseçilmiştir. AşağıdakiörnekteUsingLastCurveseçilmiştir.Busayedeseçileneğriilebirleşeneğriler kesilmiştir. MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 12

13 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU EĞRİLERİHİZALAMAKVEBİRLEŞTİRMEK AttachCurves Seçileneğrileryerlerideğişmedenkendiaralarındabağlayıcıuzantıeğrileritekeğrihaline getirilir.eğrilerenyakınnnoktalarındanbirleştirilirler.bubirleşimconnectileenkısaçizgiile veyablendileikieğrininmevcuteğriliğikarıştırılarakeldeedilir.aşağıdakiörnektekeep Originalskutusundanonaykaldırılmıştır. Blend Connect BlenddeğeriburadakibiasdeğeriileoynayarakveyaAttributesEditor deilgilibaşlktakideğerle oynayaraketkileşimliolarakdeğiştirilebilir: MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 13

14 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU AlignCurves BireğriyibirbaşkaeğrininbulunduğuyeretaşıyıpAttachdüğmesionaylıolduğunda birleştirmeyeyarar. Hangieğrinintaşınmak istendiğimodifyposition kısmındanayarlanabilir. Buradakibothseçeneğiiki eğriyieşitmiktardahareket ettirerekbirleştirir. EĞRİKÖŞELERİNİYUVARLATMAK AşağıdaçizilenSquareNurbseğrininköşleriCurveFilletileyuvarlatılmıştır: TrimveJoinseçenekleriaçıkolduğundakopanparçasilinmekte kalanparçalarisebirbirleriylebirleştirilmektedir. EĞRİYİÖTELEMEK Offset>OffsetCurve Verilenölçüdeeğrininbirparalelkopyasınıyapar.Girilendeğernegatifolduğundadiğeryönde offsetyapar. MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 14

15 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU EĞRİLERİNKESİŞİMNOKTASINIBULMAK IntersectCurves Birleşenikieğrininbirleşimnoktasınıbulurveişaretler.Eğrilerhareketettirildiğindebukesişim noktasıdaonlarlahareketeder. EĞRİYİYENİDENYAPILANDIRMAK RebuldCurve Üzerindeişlemyapılacakeğrilerinözelliklerinbirbirleriileaynıkılmak(aynıözellikleresahip eğrilereileyartılanyüzeydahadüzgünolacaktırvedüzenlenmesikolaylaşacaktır)veya üzerindegereğindenfazlacvve/veyaeditnoktasıolanbireğriyibasitleştirerekdahadüzgün yüzeylereldeetmekiçinkullanılır. Eğrilereaithangiözelliklerdedeğişiklikyapılacağıseçeneklermenüsündetanımlanır: MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 15

16 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU Rebuldtypeparametrizasyonuileilgiliayarlaryaptırır.Parameterrangeparametrelerin(Uiçin) hangiaralıktatutulacağınıbelirler(yukarıdaanlatılmıştır.numberofspanişlemsonunda eğrininsahipolacağıeditnoktalarıarasındaparçasayısınıtanımlar.degreeeldeedilecekeğrinin derecesinitanımlar. AşağıdakişekilPencilaracıileçizilmiştir.GörülebileceğigibiaynıeğriçokdahaazsayıdaEdit noktasınaileoluşturulabilmektedir.yenişekilkendindenyaratılacakyüzetindüzgünlüğüve düzenlenebilirliğiaçısındandiğerindendahaavantajlıdır. MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 16

17 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU NURBSYÜZEYLERYARATMAK NurbsyüzeyoluşturmakiçigerekliolantümkomutlarSurfacemenüsüaltındabulunur: REVOLVE Ortografikgörnümpanellerindenbirindeprofiliçizilenşekildenseçilen eksenetrafında360dercedöndürülerekdairselsimetrikbirobjeoluşması sağlanır. Axispreset:Hangieksen çevresindeobjenindöndürülecek oluşturulacağınıbelirler. EndSweepangle:Eksenetrafında döndürülmeaçısıdır.360derece tamsimetrikbirobjeoluşumunu sağlar. Segments:Oluşanobjeninkaç parçalımeydanageleceğini belirler. Outputgeometry:Eldeedilen şeklinhangitürmodelolacağını belirler.buşekildeistenirse örneğinpoligonmodellerde meydanagetirilebilir. Aşağıdakiprofilfrontgörünümpanelindeoluşturulur(CVtoolkullanılmıştır).Buprofil seçildiktensonrarevolvekomutuuygulanır. MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 17

18 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU Maya daherelemanvebunlarauygulananişlemlerbirnodadıylakaydedilir.bunodlarıiçeren görüntühypergraphpenceresindegörüntülenebilir. EğriileyüzeyarasındaRevolvekomutundandoğanbirilişkimeydanagelmiştir.İkieleman arasındabirgeçmişvardır(history).maya nınbuhistorybilgisinisaklamasınastatusline kısmındayeralan düğmesinedenolur.budüğmenintıklanmışolduğundaneminolun. Bugeçmişilişkisikorunduğuiçineğrideyapılacakdeğişikliklerbundanmeydanagelenyüzeyi etkilemeyisürdürür. Eğriseçilerekyapılacakdeğişiklikleryüzeyietkilemeyisürdürür.Eğriyikullanarakyüzeyidaha düzgünhalegetirmekiçineğrininçizgiselolarakbirgörünümpanelinde(fronpaneli>show menüsünurbsyüzeylerdneişaretkalkmış)görüntülenerekdüzenlenmesisağlanırkenbirbaşka ekrandaynurbsyüzeyingörünmesisağlanabilir. DahasonraeğriveyüzeyarasındakiilişkiyikesmekeğrisilinerekveyaYüzeyseçiliykenEdit menüsündendeletebytypevehistoryseçilerekgerçekleştirilebilir. NOT:Curverange:Partialseçeneğieğrininbirbölümünükullanarakrevolveyapmayayarar.Bu seçenekişaretliykenrevolveuygulandığındachannelboxkısmındasubcurvediyebiralan oluşur.bualanüzerindedeğişiklikleryapılarakrevolveyapılanalantanımlanır. MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 18

19 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU LOFT Eğrilerlebelirlenmişolanıdoldurararkyüzeyoluşturur.Buişlemiçinikiyadadahafazlaeğri bulunmasıgerekir.yüzeymeydanagetirilirkeneğrilerinseçilişsırasıçokönemlidir.loft edilecekeğrilerinkapalıolmasınagerekyoktur. ŞeklinaltınıkapamakiçinbirazsonragöreceğimizPlanarkomutukullanılabilir. Örnek:Tuzlukyapmak 1 Topview de Create>NurbsPrimitives>Circle Radius=4numberofsections=24(daireyimeydanagetirenparçacıkadedi) Daireyibelirlibinoktadanbaşlatmakiçinilknoktasıgridesnapolsun.Orijinnoktasınasnap yapılabilir. 2 Topview de İkincibirdaireyarat Radius=2numberofsections=24 3 İçdaireyiseçveCV lerinigörüntülevedışdaireiçindeaynıişlemiyap.herikisiseçilipf8 tuşunabasılabilir. 4 DışdaireninCV lerisnaptopoints(snaptogrid ikapa)ileaşağıdakigibimoveiletaşı MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 19

20 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU 5 Snap ikapatveobjemodundadışdaireyiseç 6 Edit>DuplicateSpecialiçinşudeğerlerigir: 7 İçdaireyiseçvechannelbox taşudeğişiklikleriyap 8 İçdaireyiyenidenseçveDuplicateSpecialileşudEğerlerigir: 9 ÜsttenbaşlayaraktümnesneleriseçinveSurface>Loftkomutunuuygulayın: MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 20

21 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU 10 Create>Nurbsprimitives>spheregeçerliseçenekleriilebirküremeydanagetirin. 11 Orijindemeydanagetirilenbudaireyifrontgörüntüdeüsteçıkartıpscalearacıile ölçeklendirin. 12 ŞekilüstCV lerindenaşağıdoğruhareketettirilipüstkısmımeydanagetirilir: 13 SonrakiaşamalrdaistenirseBooleanişlemiileüstkısımvegövdeunionyapılabilir.İşlemden öncetümhistoryverisininsilinmesigerekebilir. AlternatifolaraküsttekikapakkısmınınaltkısmlabirleştiğiyerdekiisoparmseçilirveEdit NURBSmenüsündekiDetachSurfacekomutuuygulanır.Ayrılanaltkısımardındanseçilipsilinir. 14 Nurbseğrilersadece seçeneğiaktifyapılarakseçilebilirveardındansilinebilirveya başkabirkatmanakonulabilir. 15 saydambirmalzemeatanabilirvealtkısımplanarkomutuilekapatılabilir. MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 21

22 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU PLANAR Kapalıveyabirbirinikeseneğrilerdenoluşanalanıdüzlemselbiryüzeyeçevirir.Planarbir düzlemoluşturmakiçinbireğrideyeterlidir.yüzeyüzerindekiaynıdüzlemdebulunanboş alanlaisoparmlarındanseçilerekayrıcayüzeyleroluşturulabilir.örnekloft takiilkörneğinaltını kapatmak BireğrininiçinekapalıbireğriçizildiğindeMayabualanıboşbırakır. Mayayazısınaplanaryüzeyuygula NOT.Bukomutunuçalışabilmesiiçintümeğrilerinaynıdüzlemdebulunmasıgerekir. Degreedeğeriisoparmlararasısertkenarlaroluşturur. EXTRUDE Eğrilerinbireksenboyuncaverilenmesafeölçüsündeuzatılmasıileyüzeylereldeedilmesiveya birprofilboyuncayüzeygiydirilmesiişlemidir. İşlemyapılmadanönceseçimsırasıçokönemlidir.İlksçeilenprofilikinciseçilenprofilintakip edeceğiyoldu(path). MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 22

23 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU ÖnceIprofilardındaneğriseçilerekextrudekomutuTubeseçeneğiileuygulanmıştır.History silinmedikçeyolüzerindeyapılacakdeğişikliklereldeedilenyüzeyinbiçiminideğiştirecektir. Şeklinucundakiisoparmlarseçilerekucunaplanarileyüzeygiydirilebilir. Style: Distance:verilendeğerdoğrultusundaprofilidüzçizgiboyuncauzatır.Buradayolunseçilmesine gerekyoktur.seçildiğindeiseodaverilendistancedeğerikadaruzatılır.negatifdeğerlerters yöndeaynıetkiyiyaparlar. Tube:Profileyolboyuncayüzeygeçirir. Flat:Tubeseçeneğinebenzer.Ancakburadaprofilyolüzerindengeçerkenuzaydaki(buradatop görünümdeki)konumunukorur. MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 23

24 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU CurverangeiçiPartialseçilirseAttributeEditordebulunanextrudesekmesialtındabulunan subcurveiçinmaxvaluedeğerideğiştirilerekyüzeyyolboyuncaarttıılpazaltılabilir. BIRAIL İkiyol(path)eğrisiboyuncabirseriprofiliçinyüzeyoluşturmayöntemidir.Birail1birprofilden oluşanyüzey,birail2ikiprofildenoluşanyüzey,biral3+iseüçveprofildenoluşanyüzeyler meydanagetirir. OluştururkenöncekomutgirilirtümprofillerseçilirveEnterdüğmesinebasılır.Ardındanpath gösterenyolişaretlenir.profilleriçizerkentopgörünümdenoktalaryakalanıpfrontgörüntüde eğrilerimeydanagetirilebilir.profilinpathüzerindekinoktalaraveeğriyesnapolmasıçok önemlidir.aksitaktirdeşekilmeydanagetirilmez. uçlarekeğrilerlekapatılarakboundarykomutuuygulanabilir.eğrininüç parçadanoluşmasıgerekir.eğerkapatıcıeğritekparçaiseeditnoktası seçilipdetachcurvekomutuuygulanabilir. MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 24

25 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU Örnek:Kayıkmodeli BOUNDARY Aynıdüzlemdeolmayanüçyadadahafazlaeğrideyüzeyoluşturmakiçinkullanılır.Yüzey sınırınıbelirleyeneğrileristenildiğigibiseçilebilir. Örnek:Önealttakieğrimeydanagetirildi.Bueğridenkopyayapılıpüstetaşında.Eğrilerinuç noktalaıbirleştirildiveikieditnoktalarıarasınaeknoktalareklendi.budikeyeğrilerdahasonra movearacıileeditnoktalarındantaşındı. SQUARE Planarilebenzerlikgösterir.Dörtkesişeneğriiçinyüzeymeydanagetirir.Ancaktemelkullanımı biryüzeyüzerindeseçimyapmakvebuseçimdenbirkopyaoluşturmaktır.eğrilersaatyönü veyasaatyönününtersisıralamasıylaseçilmelidir. MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 25

26 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU Eğrileroluştur Loftileyüzeyoluştur Channelbox ta Sectionspans=4 Sağtıklanıpşekil isoparmlarındanseçilir Squarekomutudevreye sokulur Movekomutuiletaşındığında busonuçeldeedilir BEVEL ÖlçügirilerekuzatılanExtrude abenzer,ancakburadakenarlaryuvarlanmaktaveya pahlanmaktadır. MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 26

27 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU Üstvealtkısımdakiboşluklarisoparmlarındanseçilerekkapatılabilir. BEVELPLUS Bevelilearasındakifarkbevelyapılacakkısımiçinbirstilseçilmesineizinvermesidir. NURBSYÜZEYLERİDÜZENLEMEK BirNurbsyüzeyiNurbseğrilerindenyaratılankatıbirobjedir.Nurbsyüzeylergenellikleçiçek,ağaçgibi biryüzeyindiğerineaktığıorganikmodellemeiçinorganikyüzeyleroluşturmakiçinfaydalıdır. NurbsyüzeyleriNurbseğrilerigibiCV lerinihareketettirerekdeğiştirilebilirler.yinecv lerinnasıl bağlandığınıgörmekiçinnurbsyüzeyleriçindehull largörüntülenebilir.sağtıklanarakaçılanişaretleme menüsü(markingmenu)ilenurbsyüzeyioluşturantümbileşenlerseçilipgörüntülenebilir. izoparmlar:nurbsyüzeyleriiçinbirbaşkayaygınbileşenizoparametrikeğrilerdir(isoparms). Izoparmlarobjeyüzeyinigösterentemsiliçizgilerdir.BirizoparmınyönüUveVkoordinatsistemiile tanımlanır.u yönlüizoparmlaryatayda,vyönlüizoparmlardüşeydeyeralır. Kaba(rough)çözünürlükte(1tuşunabasarakgözükür)izoparmsayısıoldukçaazalır.İyi(fine) çözünürlükteisebirçokilaveizoparmgözükür.yeniizoparmlareskibirizoparmınyeniizoparmınyerini işaretleyecekşekildesürüklenmesiyleyaratılır.işaretliizoparmlareditnurbs>insertisoparmskomutuile kalıcıyapılır. İzoparmlararasındakialanapatch(yama)adıverilir.Heryamayüzüikitarafı(side)vardır.Render edilecektarafnormaladıverilengizlivektörünyönünegörebelirlenir.yamayüzünedikuzanır. CV Isooparm Hull SurfacePatch MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 27

28 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 28 EditNurbsmenüsü:NurbsyüzeyleriCreate>NurbsPrimitivesmenüsündenveyabirNurbseğrisine Surfacemenüsündekikomutlaruygulandığındaoluşur.Nurbsyüzeyyaratıldıktansonra,üzerinde çalışmakiçineditnurbsmenüsüaltındakikomutlaruygulanabilir. NURBSPRİMİTİFLERİ EnbasitNurbsyüzeyleriCreate>NurbsPrimitives ileyaratılanprimitifobjelerdir.buprimitiflerküre, küp,silindir,koni,düzlemvetorustur.seçildiğinde objegridorijindeyaratılır. Küreveküpyaratmak:Nurbsküreprimitifiiçin küreninyönleneceğieksenseçilebilir.ayrıca başlangıçvebitişsweepaçıdeğerideğiştirilerek kısmibirküreyaratılabilir.yarıçapdeğerikürenin boyutunu,düşeyparça(section)veyatayparça (span)izoparmedetinibelirler.küpprimitifbenzer biryönlendirmetakipeder.küpünayrıcagenişiliği, boyutanımlanabilir.uvevyama(patches) seçenekleriizoparmsayısınıayarlar. Silindirvekonioluşturmak:Silindirvekoni, kısmiobjeleryaratılabilmesiiçinbaşlangıçvebitiş sweepaçısıayarlarıbulundurur.yarıçap,yükseklik veobjeiçinvarsa,üst,altveyaherikitaraftakapak seçeneğibulundurur.sectionvespansayısıobjeyi meydanagetirenyamaadetinibellieder. Düzlemvetorusyaratmak:DüzlemNurbs primitifiiçingenişikveuzunlukdeğerlerigirilir. Torusiçinisebaşlangıçvebitişsweepaçı değerleri,yarıçapıveminor(iç)yarıçapıdeğerleri tanımlanır. DÜZENLEMEİŞLEMLERİ Nurbsyüzeyleryaratıldıktansonrayüzeyinibileşenleriniseçipdeğiştirerekdüzenlemekmümkündür. ObjeninCV lerinideğiştirmektemelşeklinidüzenler.objenincv lerinigörmekiçinbileşenmodu seçilebilirveyasağtıklanarakaçılanişaretlememenüsündencvseçeneğinetıklanabilir.seçilencv ler dahasonrakaydırılabilir,döndürülebilirveyayenidenboyutlandırılabilir. Bileşenleri(components)seçmek NurbsyüzeyleribirNurbseğrisindençok dahafazlasayıdacv yesahiptir.buyüzden CVseçimiyapmakdahazordur.Bu sorununüstesindengelmekiçinedit NurbsmenüsübirSelectionmenüsü bulundurur.bumenüdebulunan seçeneklerdüzenlemekiçinnurbsyüzey bileşenlerininseçimioldukçakolaylaştırır. BirCVseçildiğindeyanındakiCV yiseçmek içinoktuşlarıkullanılabilir.

29 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU SurfaceEditingtool unukullanmak:editnurbs>surface Editing>SurfaceEditingtoolilebiryüzeyüzerindekinoktaya tıklandığındaseçilennoktayıhareketettirmeyeyarayanbirdizi manipulatorbelirir.pointpositiontutmacını(handle)sürüklemek noktayıhareketettirir;slidealongcurvemanipulatörünüorta mousetuşutıklanaraksürüklemekpointpositiontutmacını İzoparmboyuncakaydırır;TangentDirectiondüğmesine(toggle) tıklamaku align,v alignvenormal alignedtangent(normalhizalı teğet)arasındageçişyaptırır.tangentdirectiontutmacı(handle) yüzeynoktasınınteğetini(tanjantını)değiştirmekiçinmanipule edilebilir.kesikçizgilerdenbirinetıklnarakteğetoeksene hizalanır. YÜZEYİŞLEÇLERİ(OPERATORS)UYGULAMAK EditNurbsmenüsüNurbsyüzeyleribirleştirmek(combine),hizlamak,offsetlemekvekarıştırmak(blend) içinbirçokişlembarındırır.bumenükomutlarınınçoğuseçenekiletişimkutularınadasahiptir. Yüzeyleriyapıştırmak(attach)veayırmak (detach):ikiseçiliyüzeyeditnurbs>attach Surfacesmenükomutuylabirbirine yapıştırılabilir.connectseçeneği,sonseçilen Nurbsyüzeyinidiğeryüzeyeyapıştırmakiçin uzatır(stretch).blendseçeneğiiseheriki yüzeyieşituzatır. Başlangıçhali ConnectSeçeneğiile BlendSeçeneğiile EditNurbs>Attach WithoutMovingkomutu yüzeyleriseçilen izoparmlarından yapıştırır. Birİzoparmseçildiğinde,EditNurbs>DetachSurfaceskomutuİzoparmıveonayapışık(attached) yamaları(patches)orijinalobjedenayırır. MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 29

30 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU Yüzeylerihizalamak(align):İkiyüzeyüzerindeki İzoparmlarıseçerekyüzeylerbirbirine hizalanabilir.alignsurfacesiletişimkutusubir eğrininpozisyonu,teğeti(tangent)veya eğriselliğini(curvature)hizalamayısağlar.position seçeneğinetıklandığındahangiyüzeyinhareket ettirileceğiseçilir(birinci,ikinciveyaherikisi her ikiyüzeyiyarıyolhareketettirir);tangentveya Curvatureseçeneklerinetıklandığındaikiyüzeyden birindeveyaherikisindeteğetlerideğiştirme seçilir. Başlangıçhali Firstile(ilkseçilenvarlığıtaşır) Both Yüzeyleriuzatmak(extend):Nurbsyüzey seçilip,açıkkenarlarıeditnurbs>extendsurface komutuileuzatılabilir.seçenekleriletişim kutusundanbiryüzey,teğetleri,bir öngörüye/tahmine(extrapolation),mevcut noktalarınagöreuzatılabilir.uzatılacakmesafe, kenar(başlangıç,uçveyaherikisi)veyön(u,v veyaherikisi)tanımlanabilir.jointooriginal seçeneğiuzatımlarıorijinalyüzeyinparçasıyapar. Başlangıçhali UYönündeUzatma VYönündeUzatma NOT:Yüzeyinbaşlangıçvebitişyönü,eğrilerdeolduğugibiCV lerinebakılarakanlaşılabilir. Nurbsyüzeylerikapamakveaçmak:EditNurbs>Open/CloseSurfaceskomutuaçıkyüzeydenkapalı yüzeyveyakapalıyüzeydenaçıkyüzeyyaratır.open/closeseçenekleriiletişimkutusundayüzey,u,v veyaherikiyönboyuncakapatılabilir.ayrıcamevcutşekilgözardıedilebilir,korunabilirveya karıştırılabilir(blend).örnek:torusprimitifiüzerindekomutuuygula MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 30

31 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 31 Izoparmlareklemek:İzoparmsayısıbaşlangıçtakisegmentvespan sayısınagörebelirlenir.birnurbsprimitifineilaveyamalaredit Nurbs>InsertIsoparmskomutuileeklenebilir.İşaretlememenüsünden İzoparmgörünümmoduseçildiğinde,mevcutbirİzoparmyenibir İzoparmınoluşacağıyeresürüklenebilir.Bukonumsarıkesikçizgiile işaretlenir.atselectionseçeneğiaktifolarakinsertizoparmkomutu uygulandığında,yenibirizoparmyaratılır.betweenisoparmsseçeneği tümobjeiçinuveyavyönüiçinyeniizoparmlaryaratır. Biryüzeyioffsetlemek:Edit>Duplicatekomutuylabiryüzeyinkopyası yaratılabilirvebiruzaklığaoffsetedilebilir.editnurbs>offsetsurface yardımıylabuişlembirhamledegerçekleştirilebilir.seçenekleriletişim kutusuoffsetmesafesinibelirlemeyeyarar. NOT:EditNurbs>DuplicateNurbsPatcheskomutuylabirobjenin sadecebirbölümüdekopylanabilir.bukomutsadeceseçilinurbs yamalarınıkopyalar. Yüzeyleriyuvarlatmak:İkiyüzeykesişiyorsa, kesişimkenarlarıyuvarlatanbiryuvarlat(fillet) yaratılabilir.editnurbs>surfacefilletmenüsü üçyuvarlatmaseçeneğisunar: CircularFilletikikesişsenyüzeyinkenarlarını yuvarlatmakiçinkullanılır CreateCurevOnSurfaceseçeneğibirleşim yerlerindeeğrimeydanagetirir. NOT:BuyuvarlamaişlemisırasındaMayaseçilenikiyüzeyin normallerini(surfacenormals)kullanır.yüzeynormalleri yüzeyinteğetinedikçizgilerdir.renderedilecekyüzeyi saptarkenvebazımodellemeparametreleriniuygularken programbuniteliğigözönünealır.display>nurbs>normals seçilerekgörünürhalegetirilebilirler.yüzeydendışadoğru çıkançizgilerolarakgözükürler. Yukarıdakiişleminyüzeyinefarklıyerindegerçekleşmesiiçin CircularFilletseçeneklerindenReverseilebaşlayankutular işaretlenerekilk,ikinciveyaherikiyüzeyinyüzey normallerininyönüseçimiçindeğiştirilebilir. AlternatifolarakEditNurbs>ReverseSurfaceDirectionilede seçilenyüzeyinnormalisonrakitümişlemlerdekullanılmak üzeredeğiştirilebilir.

32 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 32 FreeformFillet,yuvarlatmanınbaşıve sonunuişaretlemekiçinseçilenbir İzoparmveyayüzeydekieğriyikullanır. Yüzeylerüzerindekiizoparmlarseçilir vekomutuygulanır. Filletblendikiyüzeyibirbirine karıştırarakbirleştirir. ikiyüzeyseçilirvekomut uygulanır. ilkyüzeyiçinizoparmüzerine tıklayıpenter abasılır veikinciyüzeyiçinizoparma basıpenter atekrarbasılır NOT:Buişlemlersonucuistenirseikiyüzeydekiortakkısımlar,kendilerineaitizoparmlarındanseçilerek EditNurbs>DetachSurfacesilekopartılır. YÜZEYLEREEĞRİÇİZMEK MatematikselolarakNurbsyüzeyleriboşlukiçermez,ancakyüzeytrimlenerekboşlukveyakısmiNurbs yüzeyisimuleedilebilir.trimedilenkısımhalemevcutturancakgörünmezkılınmıştır.biryüzeyintrim edilebilmesiiçinyüzeyindetrimsınırlarınıtanımlayanbireğriolmasıgerekir.bueğrileryüzeycanlı(live) ikençizilebilirveyayüzeyüzerineprojekteedilebilir. Nurbsyüzeyüzerindeeğrilerçizmek:StatusLineüzerindekiMakeObjectLivedüğmesinebasılarak seçilinurbsyüzeycanlıyapılabilir.objecanlıykencreatemenüsündekiherhangibireğriaracı kullanılabilirveoluşturulaneğricanlıobjeninyüzeyinesnapolur. Nurbsyüzeyebireğriprojekteetmek: BuişiçineğriveobjeseçilipEdit Nurbs>ProjectCurveonSurfacekomutu uygulanır.ilgiliseçenekkutusundaeğrinin ActiveViewveyaSurfacenormal egöre projekteedilmesisağlanır.projekteedildikten sonra,belirenmanipulatöryardımıylaeğrinin konumudeğiştirilebilir. NOT:BirkatıNurbsobjesindebuişlemsonucuobjenin herikiyüzündeeğriprojekteedilir.

33 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 33 Kesişenyüzeyleriişaretlemek:Yüzeyüzerindeeğri çizmeninbirbaşkayoluikiyüzeyinkesiştiğiyeri işaretlemektir.ikiseçiliyüzeykesiştiğindekesişsen kısmıişaretlemekiçineditnurbs>intersect Surfaceskomutukullanılır.İlgiliseçenekkutusunda kesişimeğrileriilkyüzeyveyaherikiyüzeye dayanarakyaratılabilir.ayrıcabirtoleransdeğeri tanımlanabilir.yaratılaneğriyüzeyeveyaobjelerden yerleştirilebilir. YÜZEYLERİTRIMETME Yüzeyitrimetmek:ÜzerindebireğriolanbirNurbsyüzeyiEditNurbs>Trimtooliletrimlenebilir.Trim aracıtümyüzeyizoparmlarınıkesikçizgilerolarakgösterir. Yüzeyiseçmesikolayolduğuiçinişlemshadedmoddagerçekleştirilmelidir. Üzerindekoparılacak alanbulunanyüzey Komutgirilirve işlemin gerçekleşeceği yüzeyedeherhangibir yeretıklanır. Yüzeyinmuhafaza edilmekistenen kısmınatıklanır. Entertuşuna basılarakişlem tamamlanır. TrimlenenalanEditNurbs>UntrimSurfacesileeskihalinedöndürülebilir. BOOLEANARAÇLARINIKULLANMAK NurbsyüzeylerikesiştiğindeEditNurbs>Booleans menüsükullanılarakikiobjearasındabirleştime (Union),çıkartma(Subtract),arakesitibulma (intersect)işlemleriyapılabilir. buişlemlerdekomutgirilir ilkyüzeyseçilir,entertuşunabasılır ikinciyüzeyetıklanırveişlemtamamlanır. Booleanaraçlarınınseçenekiletişimkutuları girişlerisilme(deleteinputs)vetamamlandığında çıkma(exitoncompletion)seçeneğiverir.

34 BS501BİLGİSAYARDESTEKLİMODELLEMEDERSİ MAYADERSNOTLARI PROF.DR.SALİHOFLUOĞLU Başlangıçtakişekil: Unionaracıileyüzeyleribirleştirmek:İki kesişenyüzeyiçinunionaracıseçildiğindekesişme çizgilerikaldırılırveikiobjetekobjehalinegelir. Subractaracıileyüzeykısımlarınıçıkartmak: Buaraçbirinciseçiliobjedenikinciseçiliobjenin kesişiminiçıkartır.buradaseçimsırasıönemlidir. Seçimsırasıdeğiştiğindeçıkarmaşeklidedeğişir. Intersectaracıilebiryüzeykesişimiyaratmak: Buaraçkesişenyüzeylerdekesişenkısımdışındaki tümalanıkaldırır. NOT:Örnektekisilindir,tekbirnesneolabilmesiiçinkapaksızçizilmiştir. BooleanaraçlarıbirkeredesadeceikiNurbsyüzeyleçalışabilir.Booleankomutlarıikidenfazla nesneyeancakbunesnelergurplanarakikiliişlemyapılacakhalegetirildiktensonra uygulanabilir. MSGSÜENFORMATİKBÖLÜMÜ 34