Nozokomiyal Viral Solunum Yolu nfeksiyonlar
|
|
- Bora Koray
- 6 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Hastane nfeksiyonlar Dergisi 2006; 10: Hastane İnfeksiyonları Nozokomiyal Viral nfeksiyonlar: Nozokomiyal Viral Solunum Yolu nfeksiyonlar Dr. Ayper SOMER* * stanbul Üniversitesi stanbul T p Fakültesi, Çocuk Sa l ve Hastal klar Anabilim Dal, Pediatrik nfeksiyon Hastal klar Bilim Dal, stanbul. Nozokomiyal viral solunum yolu infeksiyonlar, özellikle çocukluk yafl grubunda önemli bir morbidite nedenidir. Aktif nozokomiyal infeksiyon sürveyans yap lan ve yüksek teknolojili virüs laboratuvarlar olan hastanelerde genel hastane popülasyonunda tüm nozokomiyal infeksiyonlar n %5.3 ü viral infeksiyonlar olarak belirlenmifltir (1). Buna karfl n pediatrik vakalarda tüm infeksiyonlar n %23-35 i virüslere ba l d r (1,2). Bir çal flmada ise nozokomiyal solunum yolu infeksiyonlar ele al nd nda %61 inde solunum virüslerinin etken oldu u saptanm flt r (2). Bir di er çal flmada ise k fl ve bahar aylar nda herhangi bir nedenle en az bir hafta süreyle hastaneye yat r lan okul öncesi çocuklar n %17 sinde nozokomiyal viral solunum yolu infeksiyonu geliflti i gösterilmifltir (3). Nozokomiyal viral infeksiyonlar ateflli hastal k geliflimi nedeniyle gereksiz tan ifllemlerine ve antibiyotik kullan m na neden olmaktad r. Ayr ca, hastanede yat fl süresini befl-alt gün uzatt da bildirilmektedir (1). Bu infeksiyonlar genellikle hafif seyirlidir. Ancak konjenital kalp hastal, diyabet, malignite, kronik akci er hastal, immünyetersizlik hastalar nda, prematürelerde ve yo un bak m üniteleri (YBÜ) nde yatan hastalarda daha a r seyreder ve mortaliteye neden olabilir (4). Örne in; respiratuar sinsityal virüs (RSV) infeksiyonlar nda genel mortalite %5 iken, konjenital kalp hastalar nda bu oran %44 e ulaflmaktad r (5). Yak n tarihli bir çal flmada, yo- un bak m koflullar n n geliflmesi ve daha iyi t bbi bak m ile bu oran n %8 e indi i bildirilmektedir (6). Nozokomiyal viral solunum yolu infeksiyonlar n n görülme s kl, virüsün toplumdaki varl - na paraleldir. nfeksiyonlar mevsimseldir, daha çok k fl ve bahar aylar nda ve toplum salg nlar s ras nda görülür. Tüm hastalar, ziyaretçiler ve sa l k personeli hem nozokomiyal viral infeksiyon aç s ndan risk alt ndad r, hem de infeksiyonun kayna olabilir. Respiratuar virüsler daha çok çocuk kliniklerinde hastal k yapar. Bu virüslerin bulaflmas, küçük partiküller (5 µm) veya büyük partiküller arac l yla olur. Küçük partiküller tipik olarak öksürük, hapfl r k veya konuflma s ras nda ortama at l r ve uzun mesafeler kat edebilir. Büyük damlac klar ise yak n temasla duyarl kiflinin mukoz membran na ulaflarak hastal k yapar. Ayr ca, damlac klar n kontamine yüzeylerden inokülasyonu (eller, at klar, eflyalar gibi) ile göz, burun, bo az ve solunum yolu mukozas ndan da olur (7). Di er nozokomiyal infeksiyonlardan farkl olarak kateter varl veya immünsüpresyon gibi özgün risk faktörlerinin viral solunum yolu infeksiyonlar n n görülme s kl na çok az etkisi vard r. Buna karfl n az say da risk 63
2 Somer A. Nozokomiyal Viral nfeksiyonlar: Nozokomiyal Viral Solunum Yolu nfeksiyonlar faktörü de belirlenmifltir. Maligniteye ba l immünsüpresyonu olan hastalarda influenza s kl normal kiflilere göre biraz daha fazlad r. Bu art fl immünsüprese bireylerdeki koruyucu antikor yoklu una ba lanmaktad r. Yenido anlarda da entübasyonun infeksiyon riskini art rd bildirilmektedir. Ancak yüksek riskli hasta gruplar na yönelik al nan koruyucu önlemlerin nozokomiyal viral solunum yolu infeksiyonlar n azaltmada s - n rl etkisi oldu u bilinmektedir (4). Nozokomiyal viral solunum yolu infeksiyonlar na neden olan virüsler RSV, parainfluenza virüs, adenovirüs, rinovirüs ve influenza virüsleridir. Ayr ca, yeni bir solunum yolu patojeni olan insan metapnömovirüsü de epidemiyolojik ve klinik özellikleri ile RSV ye benzemekle birlikte hastane infeksiyonlar ndaki rolü henüz tam olarak belirlenememifltir. RSV, parainfluenza virüsü ve adenovirüsler daha çok çocuklarda, influenza virüsler ve rinovirüsler ise her yaflta görülür. RESP RATUAR S NS TYAL V RÜS (RSV) RSV, paramyxovirüs ailesinden büyük, zarfl ve tek sarmall bir RNA virüsüdür. A ve B olmak üzere iki alt grubu vard r. Her iki alt grup da epidemiler yapar ve benzer klinik tablolardan sorumludur (4). Yaflam n ilk y l içinde tüm %50-70 i RSV ile infekte olur ve bu insidans yaflam n ikinci y l nda %95 e ulafl r (8). Genellikle dört yafl na kadar tüm çocuklar RSV ile en az bir kez infekte olmufllard r. Reinfeksiyon s kt r ve atak h z temas sonras tüm yafl gruplar nda %40 t r li y llarda yap lan bir çal flmada, hastanede bir haftadan daha uzun süre yat r lan süt çocuklar ve küçük çocuklar n %45 inde ve sa l k personelinin de %40 nda nozokomiyal RSV infeksiyonu geliflti i gösterilmifltir (9). Kal c bir ba fl kl k b rakmaz. Genellikle l man iklimlerde ve k fl aylar nda görülür. mmün sistemi bask lanm fl hastalarda, özellikle kemik ili i nakli yap lan hastalarda a r infeksiyona neden olabilir. Bu hasta grubunda RSV ye ba l geliflen pnömonilerde mortalite oran % dür (10). RSV hasta çocuklar n infekte solunum sekresyonlar direkt temasla veya büyük partiküllü damlac klar n etrafa yay lmas yla veya virüs ile kontamine olmufl fomitler arac - l yla bulafl r. Belirgin öksürü ü olan infekte bir çocukta bile aradaki mesafe 1.8 m den fazla ise bulaflma riski azd r. RSV infeksiyonunun kuluçka süresi iki-sekiz gün olup, ortalama befl gündür (4). Virüs üst solunum yollar ndan vücuda girdikten sonra alt solunum yollar na yay l r ve virüsü içeren tek vücut s v s solunum sekresyonlar d r. nfekte hastalar ortalama yedi (1-21) gün boyunca sekresyonlar yla virüsü saçar (4,11). RSV yüzeylerde, yüzeyin düzgün olup olmamas na ba l olarak 30 dakika ile alt saat canl kalabilmektedir (12). Bu durum infeksiyonun kontrolünde el y kaman n önemini göstermektedir. RSV infeksiyonu solunum yolunun herhangi bir bölgesini tutabilir. En a r klinik tablo RSV bronfliyoliti veya pnömonisidir. Bu tablo ufak süt çocuklar nda ve ilk atakta daha s kt r. Yafl ve infeksiyon tekrarlar artt kça hastal n asemptomatik veya hafif üst solunum yolu infeksiyonu fleklinde geçirilme olas l da artar (11). Korunmada izolasyon, hastalar n grupland r lmas ve el y kaman n yan s ra aerosol formda ribavirin de kullan labilir. RSV infeksiyonu tedavisinde aerosol ribavirin uygulamas at lan RSV miktar n ve süresini azaltmakta, özellikle immünsüprese hastalarda hastal n seyrini hafifletmektedir. Ancak nozokomiyal infeksiyon s kl n etkiledi ine dair veri yoktur (10). RSV immünglobulini ve monoklonal antikoru olan palivizumab yüksek riskli hastalarda RSV infeksiyonlar ndan korunmada etkilidir, ancak nozokomiyal infeksiyonlarda kullan m hakk nda yeterli veri yoktur (12). NFLUENZA V RÜSÜ Solunum yolu virüsleri içinde en çok morbidite ve mortalite nedeni olan virüslerdir. nfluenza virüsleri Orthomyxoviridae ailesinden olup, pleomorfik, zarfl, tek sarmal RNA içerir, A, B ve C olmak üzere üç alt gruba ayr l r. Virüse karfl geliflen immün yan t virionun hemaglutinin ve nöraminidaz antijenlerine yöneliktir. nfluenza virüslerinin epidemik özellikleri bu yüzey antijenlerinde düzenli olarak geliflen varyasyonlara ba l d r. Yüksek s (56 C), lipid çözücüler, asit, formaldehid ve ultraviyole (UV) ile fl nlama virüsü inaktive eder (4). Virüs fomitler üzerinde uzun süre canl kalabilir. Düzgün yüzeylerde 48 saat, pürüzlü yüzeylerde ise 8-12 saat süre ile saptanabilir (13). nfluenza virüsünün bulaflmas nda insanlar rezervuard r ve insandan insana bulaflma hava yolu ile olmaktad r. nfeksiyon ayr ca virüs ile kontamine olmufl fomitler ve eller arac l - yla da bulaflabilmektedir. Vakalar n ço unda virüs içeren küçük çapl partiküller (< 10 µm) oluflur ve öksürük veya hapfl rma ile 180 cm civar nda bir alana yay labilir. Büyük çapl partiküller de oluflur, ancak bu flekilde bulaflman n olmas için daha yak n temas gerekmektedir (14). nflu- 64 Hastane nfeksiyonlar Dergisi 2006; 10: 1
3 Nozokomiyal Viral nfeksiyonlar: Nozokomiyal Viral Solunum Yolu nfeksiyonlar Somer A. enza virüsünün bulaflmas nda aerosol partikül oluflumu çok önemlidir, çünkü bu flekilde çok say da virüs partikülü çok say da duyarl insan infekte edebilecek flekilde ortama yay labilmektedir (14). Virüsün kuluçka süresi saattir. Virüs yay l m solunum yollar ndan olur ve influenza semptomlar n n devam etti i sürece, yani yaklafl k yedi gün boyunca virüs yay l m devam eder. Ufak çocuklarda bulaflt r c l k daha uzun sürebilir. nfluenza infeksiyonu tüm yafl gruplar nda görülebilir. Okul öncesi ve okul ça çocuklar nda y ll k infeksiyon h z %20-50 iken, altta yatan bir hastal olan grupta s kl k %60-80 dir (4). nfluenza hastal mevsimsel olup, k fl ortas ve ilkbaharda salg nlar yapar. nfluenza A ve B nin nozokomiyal bulaflmas bildirilmifltir. Özellikle hastanede yatmakta olan uzun dönem bak m hastalar ve altta yatan kronik hastal olan hastalar bu virüsten s kl kla etkilenir. nfluenza virüsü infeksiyonlar ile ölüm genellikle kardiyopulmoner komplikasyonlar ve di er kronik hastal klar n alevlenmesi ile olur. nfluenza virüsü infeksiyonlar ile mortalite afl s z insanlarda afl l risk gruplar na göre daha yüksektir. nfluenza virüsünün nozokomiyal yay l m n önlemek için al nacak önlemler RSV ile ayn d r. En etkili önlem, hastan n negatif bas nçl bir odada izole edilmesidir. Ancak bu ço u zaman olas de ildir. Damlac k izolasyon önlemlerine uyulmas, ziyaretin k s tlanmas, infekte personelin uzaklaflt r lmas önemlidir. Bu genel önlemler d fl nda RSV den farkl olarak influenza virüs infeksiyonlar ndan korunmada inaktive edilmifl influenza virüsü ile afl lama veya influenzaya etkili antiviral ilaçlarla kemoprofilaksi yap labilir. Antiviral ilaçlarla profilaksi influenza virüsünün ev içi geçiflini önlemede etkilidir, ancak hastane ortam nda yay l m önledi ine dair yeterli veri yoktur (4,10). Yeni influenza virüsleri insandan insana geçifl özelli i kazand nda global pandemilere neden olabilecek ve bu arada hastanede yatan hastalarda da önemli mortalite ve morbidite nedeni olarak saptanabilecektir. Bu konudaki ilk flüpheler 1997 y l nda Asya da ilk H5N1 virüs vakalar - n n saptanmas ile gerçekleflti (15). Kümes hayvanlar nda letal olan bu sufl, bu tarihten sonra birçok kez insanlarda da infeksiyon etkeni olarak saptand ve mortaliteye neden oldu. fiu ana kadar sadece kümes hayvanlar ile s k ve yak n temasta olan kiflilerde görülen bu virüs en son Ocak 2006 tarihinde Avrupa k tas nda, Türkiye de ölümle sonuçlanabilen infeksiyona neden oldu. Güncel influenza afl s H5N1 sufluna etkili olmad ndan bu virüsün insandan insana bulaflma özelli ini kazanmas durumunda çok say da insan n etkilenece i ve tüm toplumun bu virüse karfl korunmas z oldu u da bir gerçektir (15,16). PARA NFLUENZA V RÜS NFEKS YONLARI Zarfl RNA virüsleri olan parainfluenza virüsleri Paramyxoviridae ailesindendir. Dört tip parainfluenza virüsünden klinik olarak önemli olanlar tip 1, 2 ve 3 tür. Tip 1 ve tip 3 tüm y l boyunca endemik olarak görülürken, sonbaharda tip 1 ve tip 2 ye ba l epidemiler bildirilmifltir. Her y l bir tipe ba l epidemi geliflmekte, böylece serotipler iki y lda bir salg n yapmaktad r. Tip 1 ve 2 ye ba l infeksiyonlar alt ay ile alt yafl aras nda s kt r. Befl yafl na kadar çocuklar n tümü virüsün tüm serotipleri ile infekte olmaktad r (17). Yine tip 1 ve 2 toplumdan kazan lan infeksiyonlardan sorumlu iken, nozokomiyal infeksiyonlardan en s k izole edilen tip 3 olmaktad r. Tip 3 özellikle ufak süt çocuklar nda önemli bir infeksiyon etkenidir. Maternal antikorlar n varl - na ra men ilk alt ayda da infeksiyon yapabilir. Ancak pik infeksiyon s kl genellikle yaflam n ikinci y l d r. Bu dönemde görülen infeksiyonlar di er dönemlerden farkl olarak s kl kla alt solunum yolu infeksiyonu fleklindedir. Tip 3 ile reinfeksiyon s kt r, ancak bunlar daha çok hafif üst solunum yolu infeksiyonu fleklindedir (4,17). Parainfluenza virüslerinin kuluçka süresi ikisekiz gündür. Üst solunum yollar ndan virüs yay l m semptomlar n görülmesinden bir-dört gün önce bafllar ve primer infeksiyon s ras nda 7-10 gün devam eder. Baz vakalarda üç-dört hafta virüsün yay ld saptanm flt r. Parainfluenza virüslerinin bulaflma mekanizmas tam olarak bilinmemektedir. Ancak bulaflman n büyük damlac klarla veya direkt insandan insana yak n temasla oldu u san lmaktad r. Virüsün serotipi ve daha önce infekte olma klinik tabloda etkili olmaktad r. Tip 1 e ba l infeksiyonlar ateflli üst solunum yolu infeksiyonu fleklindedir. Tip 1 e ba l geliflen en s k alt solunum yolu infeksiyonu kruptur. Tip 2 de benzer klinik tablolara neden olur, ancak hastal k daha selim seyirlidir. Tip 3 ise belirgin bir klinik tabloya neden olmamakla birlikte ufak süt çocuklar nda bronfliyolit ve pnömoninin RSV den sonraki en s k nedeni- Hastane nfeksiyonlar Dergisi 2006; 10: 1 65
4 Somer A. Nozokomiyal Viral nfeksiyonlar: Nozokomiyal Viral Solunum Yolu nfeksiyonlar dir. Parainfluenza virüsleri sa l kl bireylerde hafif infeksiyon yaparken, immünsüprese hastalarda ciddi akci er infeksiyonlar na neden olabilirler ve bunlar n üçte birinin mortalite ile sonland bildirilmektedir (18). Bulaflma e ilimi ve paterni RSV ile benzer oldu undan al nacak önlemler de ayn d r. Parainfluenza virüsleri düzgün yüzeylerde 10 saat kadar canl kalabildiklerinden, dezenfektanlarla yüzey temizli i yap lmas çevre kontaminasyonunu önleme aç - s ndan önem tafl r (4,18). ADENOV RÜSLER Zarfs z, çift sarmal DNA virüsleri olup, 40 tan fazla serotipleri vard r. Bu virüsler kloroform ve eterden etkilenmez, buna karfl n UV, formalin ve sodyum dodesilsülfat ile inaktive olur. Adenovirüsler özellikle çocukluk ça nda s k rastlanan bir infeksiyon etkenidir. Serotip 1 ve 2 ye karfl geliflen antikorlar befl yafl ndaki çocuklar n %60-80 inde, serotip 3 ve 5 e karfl geliflen antikorlar ise %40 nda saptan r (19). Adenovirüs infeksiyonlar n pik görülme yafl alt ay-iki yafl aras d r ve yedi yafl alt ndaki çocuklar n ateflli solunum yolu hastal klar n n %5-10 unda etken adenovirüslerdir (19,20). Adenovirüsler di er solunum virüslerinden farkl olarak endojen (reaktivasyon) ve ekzojen infeksiyon yapabilir. Adenovirüsler akut akci er hastal, epidemik keratokonjunktivit, çocuklarda ishal ve farengokonjunktival atefl gibi de iflik sendromlara neden olabilir. Oldukça stabil olan adenovirüsler büyük damlac klar veya küçük aerosol damlac klar yoluyla bulaflabilir. Çocuklarda fekal-oral yol ile bulaflma olas l daha fazlad r. Adenovirüs infeksiyonu s ras nda fekal ekskresyon vakalar n %75 inden fazlas nda görülür (19). Kuluçka süresi kesin olarak bilinmemekle birlikte 2-18 gün olarak düflünülmektedir. Solunum yolu virüslerinden bir di er farkl l infeksiyondan y llar sonra bile aral kl fekal yay l m n devam edebilmesidir. Adenovirüslere ba l görülen en s k klinik tablo, ateflli solunum yolu hastal d r. Adenoviral konjunktivit ise bu vakalar n toplumda %12, hastane infeksiyonlar nda ise %4 ünde görülür. mmünsüprese kiflilerde pnömoni, enterokolit, hemorajik sistit, hepatit, ensefalit ve dissemine hastal k yapar. Örne in; karaci er al c lar nda geliflen adenoviral hepatit tablosu %40 ölümle sonuçlanan, masif karaci er nekrozu ile seyreden a r bir tablodur (21). Nozokomiyal adenovirüs infeksiyonlar hem hastalar hem sa l k çal flanlar n etkiler. Oftalmoloji kliniklerinde keratokonjunktivit epidemileri bildirilmifltir (22). Nozokomiyal yay l m n önlenmesinde standart önlemlerin yan s ra damlac k önlemleri de uygulanmal d r. Hastalar tek kiflilik odalara yat r lmal veya gruplama yap lmal, personel hastayla temas esnas nda eldiven giymelidir. Adenovirüsler son derece dayan kl olduklar ndan infekte araç-gereçlerin tam olarak temizlenmesi gerekir. Özellikle, oftalmoloji aletlerinin iyice temizlendikten sonra buharla sterilize edilmesi önerilmektedir. R NOV RÜSLER So uk alg nl tablosuna neden olan temel virüslerdir. Rinovirüslerin 100 den fazla serotipi bulunmaktad r. Düzgün yüzeylerde üç saat, düzgün olmayan yüzeylerde bir saat kadar saptanabilmektedir. Di er viral solunum yolu virüslerine benzer flekilde görülme s kl yafla ba l d r. Her y l 2/3 ü rinovirüs infeksiyonu geçirir ve bu tablolar n %60 semptomatiktir (23). Tüm y l boyunca görülmekle birlikte sonbahar ve ilkbaharda daha s kt r. Hastal k insandan insana direkt temas yolu ile bulaflmaktad r, ancak büyük damlac klar ile de bulaflma gösterilmifltir. Bu virüslerin yay lmas n önlemek için al nabilecek en etkili önlem, el y kamad r (10). Kuluçka süresi iki-üç gündür. Virüs üst solunum yolu sekresyonlar ile yay l r ve bu yay l m iki-üç hafta devam eder. Neden olduklar klinik tablo nezle veya so uk alg nl d r. Bugüne kadar ölüme neden olan infeksiyon yapt klar bildirilmemifltir. KORONAV RÜSLER Zarfl tek sarmal RNA virüsleri olup, iki-üç y lda bir k fl ve ilkbaharda salg nlar yapar. Bugüne kadar üç farkl serotipi izole edilen virüsler s kl kla üst solunum yolu infeksiyonlar na neden olur. Özellikle çocukluk ça nda rinovirüslerden sonra nezlenin en s k ikinci nedenidir. Bunun d - fl nda ast m ve kronik obstrüktif akci er hastal (KOAH) n n alevlenmelerine neden olduklar, yafll hastalarda a r seyreden pnömoni bazen de enterit yapt klar bildirilmektedir. Yenido anlarda a r seyreden bu virüs nekrotizan enterokolite de neden olabilmektedir (24). Genellikle selim seyirli bu virüslerin önem kazanmalar 2003 y l n n Nisan ay nda A r Solunum Yetmezli i Sendromu [Severe Acute Respiratory Syndrome (SARS)] vakalar nda yeni bir koronavirüsün izole 66 Hastane nfeksiyonlar Dergisi 2006; 10: 1
5 Nozokomiyal Viral nfeksiyonlar: Nozokomiyal Viral Solunum Yolu nfeksiyonlar Somer A. edilmesi ile olmufltur. Kas m 2002-Temmuz 2003 tarihleri aras nda 32 ülkede 8000 kifli hastalanm fl ve bunlar n 800 ü kaybedilmifltir. Son derece bulafl c olan bu virüs ile infekte hastalar n yat r ld - hastanelerde de nozokomiyal bulaflma bildirilmifltir. Bunlar aras nda özellikle süper yay c lar çok önemlidir. Örne in; 26 yafl nda bir erkek hasta kendisini muayene eden veya t bbi bak m veren doktor, hemflire ve t p ö rencileri de dahil 138 kifliyi infekte etmifltir (25). Korunmada hastalar n negatif bas nçl odalarda kesin izolasyonu, hasta ile temasta solunum yolu bulafl önlemlerinin al nmas, el y kama ve solunum sekresyonlar ile kontamine yüzey ve aletlerin dezenfeksiyonu gerekmektedir. zolasyon atefl ve solunum yolu semptomlar n n düzelmesinden 10 gün sonraya kadar sürdürülmelidir. NSAN METAPNÖMOV RÜSÜ (hmpv) lk kez 2001 y l nda tan mlanan yeni bir solunum yolu patojenidir (26). Özellikle befl yafl alt çocuklarda saptanan ve RSV ye benzer bronfliyolit tablosuna neden olan bu virüsün bulaflma flekli ve di er özellikleri de RSV ile ayn d r. Virüsün izolasyonunu izleyerek yap lan çal flmalar bu virüsün en az 50 y ld r dolafl mda oldu unu ve insanlarda infeksiyon yapt n göstermektedir. Bugüne kadar iki nozokomiyal infeksiyon vakas bildirilmifltir (27). Ancak virüsün izolasyon zorluklar göz önüne al nd nda bu oran n daha yüksek olmas gerekmektedir. Sonuç olarak, hastane ortam nda geliflen solunum yolu infeksiyonlar nda birçok virüs etken olabilir. Bu virüsler çok bulafl c olabilece inden bilinen bir viral etkenin saptanamad vakalarda bile bu patojenler düflünülerek kat izolasyon ve korunma önlemleri uygulanmal d r. KAYNAKLAR 1. Valenti WM, Menegus MA, Hall CB, et al. Nosocomial viral infections: I. Epidemiology and significance. Infect Control 1980;1: Welliver RC, McLaughlin S. Unique epidemiology of nosocomial infection in a children s hospital. Am J Dis Child 1984;138: Wenzel DP, Deal EC, Hendley JO. Hospital-acquired viral respiratory illness on a pediatric ward. Pediatrics 1977;60: Turner RB. Nosocomial viral respiratory infections in pediatric patients. In: Mayhall CG (ed). Hospital Epidemiology and Infection Control. Philadelphia: Lippincott Williams and Wilkins, 2004: MacDonald NE, Hall CB, Suffin SC, et al. Respiratory syncytial virus infection in infants with congenital heart disease. N Engl J Med 1982;307: Moler FW, Khan AS, Meliones JN, et al. Respiratory syncytial virus morbidity and mortality estimates in congenital heart disease patients: A recent experience. Crit Care Med 1992;20: Azap A, Bal k. Nozokomiyal viral infeksiyonlar. Do anay M, Ünal S (editörler). Hastane nfeksiyonlar. Ankara: Bilimsel T p Yay nevi, 2003: De Boeck K. Respiratory syncytial virus: Clinical aspects and epidemiology. Monaldi Arch Chest Dis 1996;51: Hall CB, Douglas R Jr, Geiman JM, Messner MK. Nosocomial respiratory syncytial virus infections. N Engl J Med 1975;293: Aitken C, Jeffries DJ. Nosocomial spread of viral diseases. Clin Microb Rev 2001;14: Hall CB. Respiratory syncytial virus. In: Feigin FD, Cherry JD, Demmler GJ, Kaplan SL (eds). Textbook of Pediatric Infectious Diseases. 5 th ed. Philadelphia: Saunders, 2004: Hall CB, Douglas H Jr, Geiman JM. Possible transmission by fomites of respiratory syncytial virus. J Infect Dis 1980;141: Bean B, Moore BM, Sterner B, et al. Survival of influenza viruses on environmental surfaces. J Infect Dis 1982;146: Graman PS, Hall CB. Epidemiology and control of nosocomial virus infections in nosocomial infections. Infect Dis Clin North Am 1898;3: Subbarao K, Klimov A, Katz J, et al. Characterization of an avian influenza A (H5N1) virus isolated from a child with a fatal respiratory illness. Science 1998;279: Outbreaks of avian influenza A (H5N1) in Asia and interim recommendations for evaluation and reporting of suspected cases-united States MMWR 2004;53: Parrott MT, Vargosko AJ, Kim HW, et al. Myxoviruses: Parainfluenza. Am J Public Health 1962;52: Brady MT, Evans J, Cuartas J. Survival and disinfection of parainfluenza viruses on environmental surfaces. Am J Infect Control 1990;18: Fox JP, Hall CE, Cooney MK. The Seattle virus watch. VII. Observations of adenovirus infections. Am J Epidemiol 1977;105: Edwards KM, Thompson J, Paolini J, et al. Adenovirus infections in young children. Pediatrics 1985;76: Carnes B, Rahier J, Burtomboy G, de Goyet JV, et al. Acute adenovirus hepatitis in liver transplant recipients. J Pediatr 1992;120: Levandowski RA, Rubenis M. Nosocomial conjunctivitis caused by adenovirus type 4. J Infect Dis 1981;143: Fox JP, Cooney MK, Hall CE, et al. Rhinoviruses in Seattle families, Am J Epidemiol 1985;122: Hastane nfeksiyonlar Dergisi 2006; 10: 1 67
6 Somer A. Nozokomiyal Viral nfeksiyonlar: Nozokomiyal Viral Solunum Yolu nfeksiyonlar 24. Isaacs D, Flowers D, Clarke JR, Valman HB, Mac- Naughton MR. Epidemiology of coronavirus respiratory infections. Arch Dis Child 1983;58: Peiris JS, Lai ST, Poon LL, Guan Y, Yam LY, Lim W. Coronavirus as a possible cause of severe acute respiratory syndrome. Lancet 2003;361: Van den Hoogen BG, de Jong JC, Groen J, et al. A newly discovered human pneumovirus isolated from young children with respiratory tract disease. Nat Med 2001;7: Nissen MD. Human metapneumovirus: Paramyxoviridae. In: Feigin RD, Cherry JD, Demmler GJ, Kaplan SL (eds). Textbook of Pediatric Infectious Diseases. 5 th ed. Philadelphia: Saunders, 2004: YAZIfiMA ADRES Doç. Dr. Ayper SOMER stanbul Üniversitesi stanbul T p Fakültesi Çocuk Sa l ve Hastal klar Anabilim Dal Pediatrik nfeksiyon Hastal klar Bilim Dal STANBUL 68 Hastane nfeksiyonlar Dergisi 2006; 10: 1
Hastanede yatan hastalarda geliflen pnömoni. Çocukluk Ça Yafl Grubunda Nozokomiyal Viral Solunum Yolu nfeksiyonlar
Hastane nfeksiyonlar Dergisi 2004; 8: 240-245 Hastane İnfeksiyonları Çocukluk Ça Yafl Grubunda Nozokomiyal Viral Solunum Yolu nfeksiyonlar Dr. Necmi AKSARAY* * Çukurova Üniversitesi T p Fakültesi, Çocuk
DetaylıSa l k Personelinde Afl lama
Prof. Dr. Gaye USLUER Eskiflehir Osmangazi Üniversitesi T p Fakültesi, nfeksiyon Hastal klar ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dal, ESK fieh R e-posta: gusluer@ogu.edu.tr S a l k personeli afl yla önlenebilir
DetaylıSB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar
SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar Hmfl. Özlem SANDIKCI SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi, nfeksiyon Kontrol Hemfliresi,
DetaylıTürk Toraks Derneği. Akut Bronşiyolit Tanı, Tedavi ve Korunma Uzlaşı Raporu Cep Kitabı. Cep Kitapları Serisi. www.toraks.org.tr
Türk Toraks Derneği Türk Toraks Derneği Cep Kitapları Serisi Akut Bronşiyolit Tanı, Tedavi ve Korunma Uzlaşı Raporu Cep Kitabı www.toraks.org.tr Editörler HAZIRLAYANLAR Prof. Dr. Münevver Erdinç Ege Üniversitesi
DetaylıHepatit B. HASTALIK Hepatit B nin etkeni nedir? Hepatit B hepatit B virüsü (HBV) ile meydana getirilen bir hastal kt r.
Hepatit B HASTALIK Hepatit B nin etkeni nedir? Hepatit B hepatit B virüsü (HBV) ile meydana getirilen bir hastal kt r. HBV nas l yay l r? Hepatit B, hepatit B li kiflilerin kan veya vücut s v lar yoluyla
DetaylıCO RAFYA GRAF KLER. Y llar Bu grafikteki bilgilere dayanarak afla daki sonuçlardan hangisine ulafl lamaz?
CO RAFYA GRAF KLER ÖRNEK 1 : Afla daki grafikte, y llara göre, Türkiye'nin yafl üzerindeki toplam nufusu ile bu nüfus içindeki okuryazar kad n ve erkek say lar gösterilmifltir. Bin kifli 5. 5.. 35. 3.
DetaylıPnömokokal hastal klar
Pnömokokal hastal klar HASTALIK Pnömokokal hastal klar n etkeni nedir? Pnömokokal hastal klara Streptococcus pneumoniae ad verilen bir bakteri neden olur. Bu bakterinin 80 den fazla tipi vard r. Bunlar
DetaylıHEPATİT C SIK SORULAN SORULAR
HEPATİT C SIK SORULAN SORULAR Hepatit C nedir? Hepatit C virüsünün neden olduğu karaciğer hastalığıdır. Hepatit C hastalığı olarak bilinir ve %70 kronikleşir, siroz, karaciğer yetmezliği, karaciğer kanseri
DetaylıDünyada ve Türkiye de Güncel Verilerle HIV/AIDS. Hacettepe Üniversitesi AIDS Tedavi ve Araflt rma Merkezi (HATAM)
Dünyada ve Türkiye de Güncel Verilerle /AIDS Dr. Aygen Tümer Hacettepe Üniversitesi AIDS Tedavi ve Araflt rma Merkezi (HATAM) Dünyada /AIDS Dünya Sa l k Örgütü (DSÖ)/UNAIDS taraf ndan Aral k 2010 tarihinde
DetaylıBIR GRİP SEZONUNUN BAŞıNDA İLK OLGULARıN İRDELENMESİ
BIR GRİP SEZONUNUN BAŞıNDA İLK OLGULARıN İRDELENMESİ NECLA TÜLEK, METİN ÖZSOY, SAMİ KıNıKLı Ankara Eğitim Ve Araştırma HASTANESİ İnfeksiyon Hastalıkları Ve Klinik Mikrobiyoloji GİRİŞ Mevsimsel influenza
DetaylıHIV/AIDS HASTALI INDA SON GEL fimeler
/AIDS HASTALI INDA SON GEL fimeler Dr. Aygen Tümer Hacettepe Üniversitesi AIDS Tedavi ve Araflt rma Merkezi (HATAM) /AIDS hastal sadece eriflkinleri de il, bebek, çocuk, genç, yafll demeden rk, cinsiyet,
DetaylıÇocuk ve Tüberküloz (Verem)
TÜRK TORAKS DERNEĞİ EĞİTİM KİTAPLARI SERİSİ Çocuk ve Tüberküloz (Verem) Pediyatrik Akciğer Hastalıkları Çalışma Grubu TÜRK TORAKS DERNE E T M K TAPLARI SER S Türk Toraks Derne i yay n d r Türk Toraks Derne
DetaylıERİŞKİN HASTADA İNFLUENZAYI NASIL TANIRIM?
ERİŞKİN HASTADA İNFLUENZAYI NASIL TANIRIM? Dr. Murat Kutlu Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Giriş İnfluenza sendromu genellikle ani başlangıçlı
DetaylıViral Hepatitler. Hepatit A Virus. Viral Hepatitler- Tarihsel Bakış. Hepatit Tipleri. Hepatit A Klinik Özellikler
Viral Hepatitler- Tarihsel Bakış Viral Hepatitler İnfeksiyöz Viral hepatitler A NANB E Enterik yolla geçen Dr. Ömer Şentürk Serum B D C F, G, TTV,? diğerleri Parenteral yolla geçen Hepatit Tipleri A B
DetaylıBovilis Bovipast RSP ile benzersiz koruma
Bovilis ile benzersiz koruma Özel kombinasyon Çift adjuvan IRP teknolojisi Erken koruma Maternal antikor varl nda da etkinlik Güvenlik Önerilen afl lama program : Antikor titresi 1. afl lama Bovilis Rapel
DetaylıSoğuk algınlığı ve Grip. Dr. Hayati DEMİRASLAN ENFEKSİYON HASTALİKLARI ve KLİNİK MİKROBİYOLOJİ
Soğuk algınlığı ve Grip Dr. Hayati DEMİRASLAN ENFEKSİYON HASTALİKLARI ve KLİNİK MİKROBİYOLOJİ Anlatım planı 1. Giriş 2. Etken 3. Neden önemli 4. Bulaş 5. Klinik 6. Komplikasyonlar 7.Tanı 8. Tedavi 9. Korunma
DetaylıHastane infeksiyonlar (sa l k hizmetine ba l. Kalite Göstergesi Olarak Hastane nfeksiyonlar. Hastane nfeksiyonlar Dergisi 2001; 5: 169-171
Hastane nfeksiyonlar Dergisi 2001; 5: 169-171 Hastane İnfeksiyonları Kalite Göstergesi Olarak Hastane nfeksiyonlar Dr. H. Erdal AKALIN* * Pfizer laçlar Afi, stanbul. Hastane infeksiyonlar (sa l k hizmetine
DetaylıKahraman Marafl ta Difl Hekimleri ve Di er Difl Sa l Personeli Aras nda Hepatit B ve C Seroprevalans
Di er Difl Sa l Personeli Aras nda Hepatit B ve C Seroprevalans Hasan UÇMAK 1, Ömer Faruk KÖKO LU 1, Mustafa ÇEL K 2, Nuretdin KUZHAN 1, Remzi TOPRAK 1 1 Kahraman Marafl Sütçü mam Üniversitesi T p Fakültesi,
Detaylı2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL
2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL NOT: Düzeltmeler bold (koyu renk) olarak yaz lm flt r. YANLIfi DO RU 1. Ünite 1, Sayfa 3 3. DÜNYA HAYVAN POPULASYONU
DetaylıPratisyen hekimlerin hepatit B ve hepatit C hakk ndaki bilgi düzeyleri
ÖZGÜN ARAfiTIRMA Pratisyen hekimlerin hepatit B ve hepatit C hakk ndaki bilgi düzeyleri Knowledge levels of general practitioners employed in Mersin province about hepatitis B and hepatitis C Erdinç NAYIR
DetaylıBALIK YAĞI MI BALIK MI?
BALIK YAĞI MI BALIK MI? Son yıllarda balık yağı ile ilgili kalp damar hastalıklarından tutun da romatizma, şizofreni, AIDS gibi hastalıklarda balık yağının kullanılmasının yararları üzerine çok sayıda
DetaylıTULAREMİ KONTROL ve KORUNMA. Dr. Kemalettin ÖZDEN
TULAREMİ KONTROL ve KORUNMA Dr. Kemalettin ÖZDEN Bulaş yolları Deri ve mukozal yol: İnfekte kene veya sinek gibi vektörlerin ısırmasıyla veya infekte hayvan dokuları, hayvan çıkartılarıyla (idrar, dışkı
DetaylıDoç. Dr. Kenan MİDİLLİ İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı
Doç. Dr. Kenan MİDİLLİ İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Solunum yolları infeksiyonlarının % 80 i viral ABD de yıllık 41M antibiyotik reçetesinin 22M si (% 55) solunum yolları
DetaylıTÜBERKÜLOZ EP DEM YOLOJ S
.Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Eriflkin ve Çocukta Tüberküloz Sempozyumu 30 Nisan 1999, stanbul, s. 9-13 Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli
DetaylıHastane İnfeksiyonlarının İzlemi ve Değerlendirilmesi
Hastane İnfeksiyonlarının İzlemi ve Değerlendirilmesi Prof. Dr. Hakan Leblebicioğlu Sürveyans; bir toplulukta sürekli, sistematik ve aktif olarak bir hastalıkla ve bu hastalığın oluşma riskini artıran
DetaylıT bbi At k Kontrolü P80-P82. 7. Ulusal Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongresi - 2011 673
T bbi At k Kontrolü P80-P82 7. Ulusal Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongresi - 2011 673 P80 Son Dört Y ll k Kontamine Kesici Delici Alet Yaralanmalar Sürveyans Melek Meltem Göksel, Özgül Taflp nar, Fatma
Detaylıfiekil 2 Menapoz sonras dönemde kistik, unilateral adneksiyel kitleye yaklafl m algoritmas (6)
over kanseri taramas ndaki yetersizli ini göstermektedir. (1) Transvaginal ultrasonografinin sensitivitesinin iyi olmas na ra men spesifitesinin yeterli olmamas kullan m n k s tlamaktad r. Son yay nlarda
DetaylıSürveyans, belirli bir amaca yönelik olarak veri. Sürveyans Yöntemleri. Hastane nfeksiyonlar Dergisi 2003; 7: 69-75
Hastane nfeksiyonlar Dergisi 03; 7: 69-75 Hastane İnfeksiyonları Dr. Yeflim ÇET NKAYA fiardan* * Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi, ç Hastal klar Anabilim Dal, nfeksiyon Hastal klar Ünitesi, Ankara.
DetaylıÇOCUK ve ERGENL KTE GUATR
ÇOCUK ve ERGENL KTE GUATR GUATR NED R? Bu kitapç n içeri i Çocuk Endokrinolojisi ve Diyabet Derne i nin web sitesinden faydalan larak haz rlanm flt r. www.cocukendokrindiyabet.org Tiroid bezi Guatr Tiroid
DetaylıNozokomiyal infeksiyon için de iflik tan mlar. Nozokomiyal Viral nfeksiyonlar. Hastane nfeksiyonlar Dergisi 2000; 4: 16-23
Hastane nfeksiyonlar Dergisi 2000; 4: 16-23 Hastane İnfeksiyonları Nozokomiyal Viral nfeksiyonlar Dr. Fahrettin ALBAYRAK*, Dr. smail BALIK* * Ankara Üniversitesi T p Fakültesi, Klinik Bakteriyoloji ve
DetaylıEĞİTİM. Kuş Gribi ve Korunma. Kümesler? Avian Influenza Virus. Korunma Önlemleri? Dayanıklılık??? Kümesler 1
Kuş Gribi ve Korunma Dr.Gaye USLUER Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Avian Influenza Virus Orthomyxoviridae Hemaglütinin, Nöraminidaz H5
DetaylıVİRAL ENFEKSİYONLAR VE KORUNMA. Yrd. Doç. Dr. Banu KAŞKATEPE
VİRAL ENFEKSİYONLAR VE KORUNMA Yrd. Doç. Dr. Banu KAŞKATEPE MERS-CoV (Middle East Respiratoy Seyndrome- Corona Virus Mers-CoV Öyküsü İlk olgu: v Haziran 2012 Suudi Arabistan v Pnömoni ve akut böbrek yetmezliği-
DetaylıMerkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar
Merkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar Hmfl. Sevgili GÜREL Emekli, Ac badem Sa l k Grubu Ac badem Hastanesi, Merkezi Sterilizasyon Ünitesi, STANBUL e-posta: sgurkan@asg.com.tr H
DetaylıHASTANE ENFEKSİYONLARININ EPİDEMİYOLOJİSİ. Yrd. Doç. Dr. Müjde ERYILMAZ
HASTANE ENFEKSİYONLARININ EPİDEMİYOLOJİSİ Yrd. Doç. Dr. Müjde ERYILMAZ Nozokomiyal enfeksiyonlar genelde hastaneye yatıştan sonraki 48 saat ile taburcu olduktan sonraki 10 gün içinde gelişen enfeksiyonlar
DetaylıEge Üniversitesi T p Fakültesinde Çal flan Hekim, Hemflire, Teknisyen ve ntörnlerin Viral Hepatitler Konusunda Bilgi, Tutum ve Davran fllar
Ege Üniversitesi T p Fakültesinde Çal flan Hekim, Hemflire, Teknisyen ve ntörnlerin Viral Hepatitler Konusunda Bilgi, Tutum ve Davran fllar Meltem IfiIKGÖZ TAfiBAKAN, Tansu YAMAZHAN, Güray ARSU, Hüsnü
DetaylıVİRAL GASTROENTERİTLER. Dr. Fatma SIRMATEL 30.1.2013
VİRAL GASTROENTERİTLER Dr. Fatma SIRMATEL 30.1.2013 Viral gastroenteritler Her yıl yeni enterik viruslar izole edilmektedir. Her yıl 2.2. milyon insan AGE nedeni ile ölmektedir Rotaviruslar < 2 çocuklarda
DetaylıHastane nfeksiyonlar n n Sürveyans ve Amerika Ulusal Nozokomiyal nfeksiyon Sürveyans Sistemi: II
Hastane nfeksiyonlar Dergisi 2002; 6: 107-124 Hastane İnfeksiyonları Amerika Ulusal Nozokomiyal nfeksiyon Sürveyans Sistemi: II [National Nosocomial Infection Surveillance System (NNIS)] Dr. Gül Ruhsar
Detaylı.Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri. Sempozyum Dizisi No: 55 Ocak 2007; s Prof. Dr.
.Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri TÜRK YEDE SIK KARfiILAfiILAN HASTALIKLAR I Enfeksiyon Hastal klar, Romatizmal Hastal klar, Afetlerde Ezilme Yaralanmalar Sempozyum Dizisi
DetaylıPrediktör Testler ve Sıradışı Serolojik Profiller. Dr. Dilara İnan Isparta
Prediktör Testler ve Sıradışı Serolojik Profiller Dr. Dilara İnan 04.06.2016 Isparta Hepatit B yüzey antijeni (HBsAg) HBV yüzeyinde bulunan bir proteindir; RIA veya EIA ile saptanır Akut ve kronik HBV
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ PSİKİYATRİK KRİZ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ
ANKARA ÜNİVERSİTESİ PSİKİYATRİK KRİZ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Kuruluş : 27 Ekim 1989 Adres : Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Cebeci Kampüsü Dikimevi - Ankara Tel : 363 03 26-363 03 27 ANKARA ÜNİVERSİTESİ
DetaylıSon y llarda hastane infeksiyonlar n n (H ) Hastane nfeksiyonlar na Neden Olan Virüsler. Hastane nfeksiyonlar Dergisi 2002; 6: 178-186
Hastane nfeksiyonlar Dergisi 2002; 6: 178-186 Hastane İnfeksiyonları Hastane nfeksiyonlar na Neden Olan Virüsler Dr. Selim BADUR* * stanbul Üniversitesi stanbul T p Fakültesi, Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji
DetaylıViral Pnömoniler. Toros SELÇUK
Viral Pnömoniler Toros SELÇUK Akut solunum yolu infeksiyonlar geliflmifl ülkelerde en yayg n akut infeksiyonlar olup en s k rastlanan etken virüslerdir. Respiratuar virüsler olarak tan mlanan bir grup
DetaylıGebelikte İnfeksiyonların Değerlendirilmesi
Gebelikte İnfeksiyonların Değerlendirilmesi Ergin AYAŞLIOĞLU Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D Gebelikte İnfeksiyonların Değerlendirilmesi Maternal
DetaylıHekim, Hekim Adaylar, Hemflire ve Laboratuvar Teknisyenlerinin Hepatit B ile lgili Risk Alg lamalar
Hastane nfeksiyonlar Dergisi 2000; 4: 112-118 Hekim, Hekim Adaylar, Hemflire ve Laboratuvar Teknisyenlerinin Hepatit B ile lgili Risk Alg lamalar Dr. Fevziye ÇET NKAYA*, Dr. Melis NAÇAR*, Dr. Demet ÜNALAN*,
DetaylıSAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ
SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ Sağlık hizmeti veren, Doktor Ebe Hemşire Diş hekimi Hemşirelik öğrencileri, risk altındadır Bu personelin enfeksiyon açısından izlemi personel sağlığı ve hastane
DetaylıHematopoetik Kök Hücre Nakli Mikrobiyoloji Laboratuarından Beklentiler. Dr. Gülsan Türköz SUCAK
Hematopoetik Kök Hücre Nakli Mikrobiyoloji Laboratuarından Beklentiler Dr. Gülsan Türköz SUCAK Allojeneik kök hücre nakli Lenfo-hematopoetik sistem kendini yineleme (self-renewal) kapasitesi olan tek organ
DetaylıINFLUENZA NFEKS YONLARI VE TANI KR TERLER
T Ü KAL TE S STEM BELGEL K - Q TSE-ISO-EN 9000 R R K YE DE LK LABORATU V A INFLUENZA NFEKS YONLARI VE TANI KR TERLER Influenza viruslar her yafl grubunda akut solunum yolu infeksiyonlar n n önemli bir
DetaylıYar k rsal Alanda Yaflayan Kiflilerin Viral Hepatitler Konusunda Bilgi ve Tutumlar
Yar k rsal Alanda Yaflayan Kiflilerin Viral Hepatitler Konusunda Bilgi ve Tutumlar Elçin YOLDAfiCAN 1, Serap BANAK 2 1 Çukurova Üniversitesi T p Fakültesi, Halk Sa l Anabilim Dal, 2 Adana l Sa l k Müdürlü
DetaylıBovilis BVD. BVD kontrolünde lider. ARAfiTIRMA PERFORMANS DÜRÜSTLÜK
Bovilis BVD BVD kontrolünde lider ARAfiTIRMA PERFORMANS DÜRÜSTLÜK BVD: Gizli düflman Bovine Viral Diarrhoea (BVD), modern s r endüstrisinin en maliyetli hastal klar ndan biridir. Hastal ktan sorumlu virüs
DetaylıSOLUNUM SİSTEMİNDE ENFEKSİYON YAPAN VİRUSLAR. Dr. Tuncer ÖZEKİNCİ TIBBİ MİKROBİYOLOJİ Anabilim Dalı
SOLUNUM SİSTEMİNDE ENFEKSİYON YAPAN VİRUSLAR Dr. Tuncer ÖZEKİNCİ TIBBİ MİKROBİYOLOJİ Anabilim Dalı 1 1. Influenza virus 2. Parainfluenza virus 3. Solunum sinsisyal virus (RSV) 4. Adenovirus 5. Koronavirus
DetaylıÇocuk hekimleri, çocuklar n cüssece küçük. Çocuklarda Hastane nfeksiyonlar : Bildiklerimiz, Bilmediklerimiz
Hastane nfeksiyonlar Dergisi 2007; 11: 93-97 Hastane İnfeksiyonları Çocuklarda Hastane nfeksiyonlar : Bildiklerimiz, Bilmediklerimiz Dr. Selim ÖNCEL* * Kocaeli Üniversitesi T p Fakültesi, Çocuk nfeksiyon
DetaylıHastane nfeksiyonlar n n Sürveyans ve Amerika Ulusal Nozokomiyal nfeksiyon Sürveyans Sistemi: I
Hastane nfeksiyonlar Dergisi 2002; 6: 55-71 Hastane İnfeksiyonları Hastane nfeksiyonlar n n Sürveyans ve Amerika Ulusal Nozokomiyal nfeksiyon Sürveyans Sistemi: I [National Nosocomial Infection Surveillance
DetaylıViral Pnömoniler: Klinik Tanı ve Tedavi. Dr. Alpay AZAP Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD
Viral Pnömoniler: Klinik Tanı ve Tedavi Dr. Alpay AZAP Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Epidemiyoloji DSÖ verileri: Yılda 450 milyon pnömoni, %7 mortalite.
DetaylıOrtadoğu Solunum Sendromu Koronavirüsü (MERS-CoV)
Ortadoğu Solunum Sendromu Koronavirüsü (MERS-CoV) Dr. Murat Kutlu Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Sunum planı Giriş Etiyoloji Epidemiyoloji
DetaylıLENFOMA NEDİR? Lenfoma lenf dokusunun kötü huylu tümörüne verilen genel bir isimdir.
LENFOMA LENFOMA NEDİR? Lenfoma lenf dokusunun kötü huylu tümörüne verilen genel bir isimdir. LENF SİSTEMİ NEDİR? Lenf sistemi vücuttaki akkan dolaşım sistemidir. Lenf yolu damarlarındaki bağışıklık hücreleri,
DetaylıHerhangi bir infeksiyonun oluflmas için, infeksiyon. zolasyon Uygulamalar. Hastane nfeksiyonlar Dergisi 1997; 1: 69-74
Hastane nfeksiyonlar Dergisi 1997; 1: 69-74 Hastane İnfeksiyonları Dr. Baflak DOKUZO UZ* * Ankara Numune Hastanesi nfeksiyon Hastal klar ve Klinik Mikrobiyoloji Klini i, Ankara. Herhangi bir infeksiyonun
Detaylı4/A (SSK) S GORTALILARININ YAfiLILIK AYLI INA HAK KAZANMA KOfiULLARI
4/A (SSK) S GORTALILARININ YAfiLILIK AYLI INA HAK KAZANMA KOfiULLARI Resul KURT* I. G R fi Ülkemizde 4447 say l Kanunla, emeklilikte köklü reformlar yap lm fl, ancak 4447 say l yasan n emeklilikte kademeli
Detaylı4/B L S GORTALILARIN 1479 VE 5510 SAYILI KANUNLARA GÖRE YAfiLILIK, MALULLUK VE ÖLÜM AYLI INA HAK KAZANMA fiartlari
4/B L S GORTALILARIN 1479 VE 5510 SAYILI KANUNLARA GÖRE YAfiLILIK, MALULLUK VE ÖLÜM AYLI INA HAK KAZANMA fiartlari Mustafa CER T* I. G R fi Bu yaz da 1479 say l yasaya göre yafll l l k, malullük ve ölüm
DetaylıGebelikte Viral Enfeksiyonlar
Gebelikte Viral Enfeksiyonlar Prof. Dr. Sabahattin ALTUNYURT Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum ABD Perinatoloji BD 2016 İzmir Gebelikte Viral Enfeksiyonlar Gebelikte geçirilen
DetaylıDünyada her yıl 3 milyondan fazla kişi solunum yolu infeksiyonları nedeniyle
DERLEME Hacettepe T p Dergisi 2005; 36:163-167 Yeni tan mlanan solunum yolu virüsü insan metapnömovirüslerine ba l infeksiyonlar lker Devrim 1, Gülten Seçmeer 2 1 Uzman Dr., Hacettepe Üniversitesi Tıp
DetaylıSeramik. nerelerde kullan l r. Konutlar. alfabesi 16
Seramik in alfabesi 16 Seramik nerelerde kullan l r Konutlar Banyo, tuvalet ve mutfaklar. Islak alanlar dedi imiz bu mekanlar n hem zemininde, hem de duvarlar nda seramik kullan l r. Bu noktada Türkiye
DetaylıTOKSOPLAZMA İNFEKSİYONUNUN LABORATUVAR TANISI UZM.DR.CENGİZ UZUN ALMAN HASTANESİ
TOKSOPLAZMA İNFEKSİYONUNUN LABORATUVAR TANISI UZM.DR.CENGİZ UZUN ALMAN HASTANESİ KLİNİK Bağışıklık sistemi sağlam kişilerde akut infeksiyon Bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde akut infeksiyon veya
DetaylıYo un Bak m Ünitesinde nvaziv Alet Kullan m ile liflkili Nozokomiyal nfeksiyon H zlar
Hastane nfeksiyonlar Dergisi 2005; 9: 107-112 Hastane İnfeksiyonları Kullan m ile liflkili Nozokomiyal nfeksiyon H zlar Dr. Haluk ERDO AN*, Hmfl. Deniz AKAN**, Dr. Funda ERG N***, Dr. Aflk n ERDO AN****,
DetaylıVİRAL ÜST SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI
VİRAL ÜST SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI TAHUD EĞİTİM TOPLANTILARI 15.09.2012 SIK RASTLANAN VİRAL ÜSYE VE ETKENLERİ Doç.Dr.Arzu Uzuner Marmara Ünv.TF.Aile Hekimliği Anabilim Dalı Üst Solunum Yolu Enfeksiyonları
DetaylıÖZET. Anahtar Kelimeler: Hepatit B virus, izole anti-hbc, donör. Nobel Med 2009; 5(Suppl 1): 17-21
Doç. Dr. Selçuk Kaya 1, 2, Dr. Hasan Kesbiç 1, Yrd. Doç. Dr. Güçhan Alano lu 2, Doç. Dr. Buket Cicio lu Ar do an 1, Yrd. Doç. Dr. Emel Sesli Çetin 1, Dr. Tekin Tafl 1, Doç. Dr. Mustafa Demirci 1 1 Süleyman
DetaylıGENÇ YET fik NLERDE BÜYÜME HORMONU EKS KL
Hasta Rehberi Say 7 GENÇ YET fik NLERDE BÜYÜME HORMONU EKS KL Orta kolayl kta okunabilir rehber Genç Yetiflkinlerde Büyüme Hormonu Eksikli i - Say 7 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading
DetaylıYoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Kandida Enfeksiyonları ve Mortaliteyi Etkileyen Risk Faktörleri
Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Kandida Enfeksiyonları ve Mortaliteyi Etkileyen Risk Faktörleri Emel AZAK, Esra Ulukaya, Ayşe WILLKE Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik
DetaylıÜN TE V SOSYAL TUR ZM
ÜN TE V SOSYAL TUR ZM Bu ünitede turizmin çeflitlerinden biri olan sosyal turizmi daha ayr nt l bir flekilde ö renip, ülkemizdeki sosyal turizmin geliflimi hakk nda bilgiler edinece iz. Ç NDEK LER A. S
DetaylıCerrahi Alan nfeksiyonu Geliflmesinde Predispozan Faktörlerin Araflt r lmas
Hastane nfeksiyonlar Dergisi 1999; 3: 151-155 Hastane İnfeksiyonları Dr. Diler COfiKUN*, Dr. Zerdi DA *, Dr. Pafla GÖKTAfi* Anahtar Kelimeler: Cerrahi Alan nfeksiyonu, Predispozan Faktörler. SUMMARY *
DetaylıETKEN ÖZELLİKLERİ SARS KUŞKULU KULU VE DAMLACIK AN ENFEKSİYONLARDA DAS. Etkeni SARS-CoV olan, bulaşıcı ve ağır seyirli atipik bir pnömoni türüdür.
SARS KUŞKULU KULU VE DAMLACIK ÇEKİRDEĞİ İLE BULAŞAN AN ENFEKSİYONLARDA DAS YÖNETİMİ Severe Acute Respiratory Syndrome (SARS) = Ciddi ani başlangıçlı solunumsal sendrom Etkeni SARS-CoV olan, bulaşıcı ve
DetaylıHastane infeksiyonlar bütün dünyada oldu u
Hastane nfeksiyonlar Dergisi 1997; 1: 31-37 Hastane İnfeksiyonları Hastane nfeksiyonlar na Epidemiyolojik Bak fl Dr. Sibel AKHAN*, Dr. Murat HAYRAN** * Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi ç Hastal klar
DetaylıÖZET. Anahtar Kelimeler: HCV-HBV koinfeksiyonu, viral interferans Nobel Med 2010; 6(3): 34-38. Bulgular: De erlendirmeye al nan olgulardan 13'ü
ÖZET Amaç: HCV-HBV koinfeksiyonlu olgularda viral replikasyon durumunun kesitsel de erlendirmesi ve koinfeksiyonlu olgularla kronik HBV infeksiyonlu olgular n HBV replikasyonu aç s ndan karfl laflt r lmas.
DetaylıBir Devlet Hastanesi Örne i: Eskiflehir Yunus Emre Devlet Hastanesinde 2005 Y l nda Saptanan Hastane nfeksiyonlar #
Hastane nfeksiyonlar Dergisi 2006; 10: 244-248 Hastane İnfeksiyonları Bir Devlet Hastanesi Örne i: Eskiflehir Yunus Emre Devlet Hastanesinde 2005 Y l nda Saptanan Hastane nfeksiyonlar # Dr. Figen Ça lan
DetaylıAnkara Bölgesinde Sa l kl Bireylerde HAV, HBV, HCV Seropozitifli inin Yafl ve Cinsiyete Göre Da l m
HAV, HBV, HCV Seropozitifli inin Yafl ve Cinsiyete Göre Da l m Halil KURT 1, smet BATTAL 2, Osman MEM KO LU 1, Ayflegül YEfi LKAYA 1, Emin TEKEL 1 1 Ankara Üniversitesi T p Fakültesi, Klinik Bakteriyoloji
DetaylıOkumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1
Deomed Medikal Yay nc l k Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1 Birinci bask Deomed, 2009. 62
Detaylınfluenza Afl s ve Epidemiyolojisi
Klinik Geliflim 18 (3) - (51-62) 2005 nfluenza Afl s ve Epidemiyolojisi Dr. Ayper Somer stanbul Üniversitesi stanbul T p Fakültesi, Çocuk Sa l ve Hastal klar Anabilim Dal, Pediatrik nfeksiyon ve Klinik
DetaylıAnkara linde Hepatit B ve Hepatit C nfeksiyonu Seroprevalans
Ankara linde Hepatit B ve Hepatit C nfeksiyonu Seroprevalans Birgül KAÇMAZ 1 1 Gazi Üniversitesi T p Fakültesi, Merkez Mikrobiyoloji Laboratuvar, ANKARA ÖZET Viral hepatitler gerek dünyada gerekse ülkemizde
DetaylıDifl hekimleri; kan veya kanla kontamine olmufl
DERLEME/REVIEW Difl Hekimli inde Yaralanma ve Yaralanma Sonras Önlemler Exposure and Postexposure Management in Dentistry Dr. lknur ESEN 1, Dt. Da han ERBAZ 1, Dt. Selma KÜÇÜKKEBAPÇI 1 1 SB Ankara 75.
Detaylı08.11.2008 VİTAMİN D VE İMMÜN SİSTEM VİTAMİN D
VİTAMİN D VE İMMÜN SİSTEM VİTAMİN D Vitamin D ve İmmün Sistem İnsülin Sekresyonuna Etkisi Besinlerde D Vitamini Makaleler Vitamin D, normal bir kemik gelişimi ve kalsiyum-fosfor homeostazisi için elzem
DetaylıSARS (SEVERE ACUTE RESPİRATORY SYNDROME) CİDDİ AKUT SOLUNUM YETMEZLİĞİ SENDROMU
SARS (SEVERE ACUTE RESPİRATORY SYNDROME) CİDDİ AKUT SOLUNUM YETMEZLİĞİ SENDROMU Coronavirus lar, Coronaviridae ailesinde yer alan zarflı RNA virüsleridir. İnsan ve hayvanlarda solunum yolu ve gastrointestinal
DetaylıOrta Doğu Solunum Sendromu Coronavirüs (MERS-CoV) İnfeksiyonu
Orta Doğu Solunum Sendromu Coronavirüs (MERS-CoV) İnfeksiyonu Dr. Murat Kutlu Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı 2 Ekim 2012 3 439 ( %40,5)
DetaylıHastane nfeksiyonlar n n Önlenmesinde zolasyon lkeleri
Hastane nfeksiyonlar Dergisi 2005; 9: 185-195 Hastane İnfeksiyonları Hastane nfeksiyonlar n n Önlenmesinde zolasyon lkeleri Dr. Rahmet ÇAYLAN* * Karadeniz Teknik Üniversitesi T p Fakültesi, nfeksiyon Hastal
Detaylızolasyon Uygulamalar Hastane nfeksiyonlar Dergisi 2003; 7: 83-89
Hastane nfeksiyonlar Dergisi 2003; 7: 83-89 Hastane İnfeksiyonları Dr. Baflak DOKUZO UZ* * Ankara Numune E itim ve Araflt rma Hastanesi, 1. nfeksiyon Hastal klar ve Klinik Mikrobiyoloji Klini i, Ankara.
DetaylıISI At f Dizinlerine Derginizi Kazand rman z çin Öneriler
ISI At f Dizinlerine Derginizi Kazand rman z çin Öneriler Metin TUNÇ Seçici Olun ISI' n editoryal çal flanlar her y l yaklafl k olarak 2,000 dergiyi de erlendirmeye tabi tutmaktad r. Fakat de erlendirilen
DetaylıAkut ishal: ani başlar ve kısa sürer, Kronik ishal: birkaç günden uzun sürer, Tekrarlayan ishal: aralıklı olarak iyileşip tekrarlayan ishaldir.
İSHAL Diare; Enterit; Bir gün içinde üç den fazla sulu yumuşak dışkılama ya ishal denir. Vücuttan su ve tuz kaybı olur. İshal; bebekler, çocuklar ve yaşlılar için çok tehlikeli ve ölümcül olabilir. İshaller:
DetaylıHazırlayan: Fadime Kaya Acıbadem Adana Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi Hazırlanma Tarihi:
Hazırlayan: Fadime Kaya Acıbadem Adana Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi Hazırlanma Tarihi: 30.06.2018 » İnfluenzanın Tanımı» İnfluenza Bulaş Türleri» İnfluenza Nasıl Bulaşır?» Konak Seçimi» Klinik
DetaylıHAVA KİRLİLİĞİ VE ÇOCUKLARDA SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI. Dr. Fazilet Karakoç Marmara Üniversitesi Çocuk Göğüs Hastalıkları Bilim Dalı
HAVA KİRLİLİĞİ VE ÇOCUKLARDA SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI Dr. Fazilet Karakoç Marmara Üniversitesi Çocuk Göğüs Hastalıkları Bilim Dalı Hava kirliliğinin kaynakları Solunum yolu enfeksiyonları ile ilişkili
DetaylıHepatit A. HASTALIK Hepatit A n n etkeni nedir? Hepatit A n n etkeni hepatit A virüsüdür (HAV).
Hepatit A HASTALIK Hepatit A n n etkeni nedir? Hepatit A n n etkeni hepatit A virüsüdür (HAV). Hepatit A nas l yay l r? Hepatit A virüsü, hepatit A geçirmekte olan kiflilerin d flk s ile yay lmaktad r.
DetaylıPanel 9 sunuları SOLUNUM YOLU V RAL NFEKS YONLARINDA YEN L KLER. Yöneten: Haluk ERAKSOY. Metapneumovirus. RSV infeksiyonları
ANKEM Derg 2006;20(Ek 2):233-253. Panel 9 sunuları SOLUNUM YOLU V RAL NFEKS YONLARINDA YEN L KLER Yöneten: Haluk ERAKSOY Metapneumovirus Ayper SOMER RSV infeksiyonları Mustafa HACIMUSTAFAO LU Parainfluenza,
DetaylıEGZERSİZ TEST SONUÇLARININ YORUMLANMASI. Doç.Dr.Mitat KOZ
EGZERSİZ TEST SONUÇLARININ YORUMLANMASI Doç.Dr.Mitat KOZ Fiziksel Uygunluk Test Sonuçları Klinik Egzersiz Test Sonuçları Fiziksel Uygunluk Test Sonuçlarının Yorumlanması Bireyler arası karşılaştırmalar
DetaylıT bbi Makale Yaz m Kurallar
.Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Araflt rmalar ve Etik Sempozyum Dizisi No: 50 May s 2006; s. 7-11 T bbi Makale Yaz m Kurallar Dr. Sebahattin Yurdakul ÖZGÜN ARAfiTIRMA USULE
DetaylıHepatit B Virüs Testleri: Hepatit serolojisi, Hepatit markırları
HEPATİT B TESTLERİ Hepatit B Virüs Testleri: Hepatit serolojisi, Hepatit markırları Hepatit B virüs enfeksiyonu insandan insana kan, semen, vücut salgıları ile kolay bulaşan yaygın görülen ve ülkemizde
DetaylıSağlık Bilimleri Üniversitesi Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Hematoloji ve Onkoloji Kliniği
HEPATİT VEYA KARACİĞER TRANSPLANTASYONU SONRASI APLASTİK ANEMİ: KLİNİK ÖZELLİKLER VE TEDAVİ SONUÇLARI Özlem Tüfekçi 1, Hamiyet Hekimci Özdemir 2, Barış Malbora 3, Namık Yaşar Özbek 4, Neşe Yaralı 4, Arzu
DetaylıViral gastroenteritler
Viral gastroenteritler Prof Dr Gülden Çelik Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Olgu 1.5 yaşında çocuk hasta Ateş, kusma,ishal Mukuslu,sulu sık dışkılama ile geliyor Dışkıda gram boyama Kış Mevsim Test
DetaylıYOĞUN BAKIMDA SIFIR İNFEKSİYON. Yrd. Doç. Dr. Melda TÜRKOĞLU Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Yoğun Bakım Bilim Dalı
YOĞUN BAKIMDA SIFIR İNFEKSİYON Yrd. Doç. Dr. Melda TÜRKOĞLU Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Yoğun Bakım Bilim Dalı MÜMKÜN MÜ??? o YOĞUN BAKIM İNFEKSİYONLARI??? o YOĞUN BAKIMDA İNFEKSİYONUN
DetaylıİZOLASYON ÖNLEMLERİ. Hazırlayan: Esin Aydın Acıbadem Bodrum Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi
İZOLASYON ÖNLEMLERİ Hazırlayan: Esin Aydın Acıbadem Bodrum Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi İZOLASYON HEDEFLERİ Hastene enfeksiyonlarında başarı olmanın temel stratejisi olan Standart Önlemleri kapsamalıdır.
DetaylıZOONOTİK HASTALIKLARIN İNSANLARDAKİ DURUMU
ZOONOTİK HASTALIKLARIN İNSANLARDAKİ DURUMU 5 Dr. Vet. Hekim Ramazan UZUN, Vet. Hekim Ahmet SAFRAN, Uzm. Dr. Turan BUZGAN Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Zoonotik hastalıklar, dünyada
DetaylıHasta ve/veya enfekte materyal ile potansiyel teması olan tüm personel
L. Nilsun Altunal Hasta ve/veya enfekte materyal ile potansiyel teması olan tüm personel Doktor Hemşire Öğrenci Laboratuvar teknisyeni 112 acil sağlık hizmeti personeli Eczacı Temizlik personeli Tıbbi
DetaylıSa l k çal flanlar günlük çal flma ortam nda
Hastane nfeksiyonlar Dergisi 1997; 1: 83-90 Hastane İnfeksiyonları Sa l k Personeline Kan Yoluyla Bulaflan nfeksiyon Hastal klar ve Korunmak için Al nacak Önlemler Dr. Murat AKOVA* * Hacettepe Üniversitesi
DetaylıKONU 24A HEPATİT C. Tekin AKPOLAT, Cengiz UTAŞ
165 KONU 24A HEPATİT C Tekin AKPOLAT, Cengiz UTAŞ Hepatit C virusu (HCV) hemodiyaliz hastalarında kronik karaciğer hastalığının en sık nedenidir. Hepatit C virus infeksiyonu, ülkemizde hemodiyaliz ünitelerinin
Detaylı