Prof. Dr. Muhammet Güven Erciyes Üniversitesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Yoğun Bakım Bilim Dalı

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Prof. Dr. Muhammet Güven Erciyes Üniversitesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Yoğun Bakım Bilim Dalı"

Transkript

1 Beslenme Desteği ve Glukoz Kontrolü Prof. Dr. Muhammet Güven Erciyes Üniversitesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Yoğun Bakım Bilim Dalı

2 Streste metabolik olarak ne olmaktadır? Akut faz cevabı, aa metabolizmasında değişiklik, akut faz protein sentezinde artış, artmış glukoneogenez, serum demir ve çinko seviyelerinde azalma ve artmış serum bakır ve seruloplazmin seviyelerini içerir. Sitokin ve hormon seviyelerindeki değişiklikler akut cevabın bir parçası olarak meydana gelirler. TNF-α ve sitokinler karaciğere ulaşır, burada albümin sentezini inhibe edip, akut faz proteinlerinin sentezini uyarırlar. TNF-α ve bazı interlökinler beyne ulaşır, burada ateş oluşumundan ve ACTH salınımının başlangıç uyarımından ve takiben kortizol düzeyinin yükselmesinden sorumludurlar.

3 Metabolik olarak ne olmaktadır? Total vücut glukoz oksidasyonunda azalma ve açlık hepatik glukoz üretiminde artma mevcuttur. Buna karşın yağ asidi oksidasyonunda ve plazma yağ asidinde artış görülür. Serum kortizolündeki artış insülin direncinin gelişiminden sorumlu faktörlerden biridir. Ayrıca, katekolamin, glukagon ve GH daki yükselmeler de katkıda bulunur. Hastalığa normal bir cevap olarak, Tiroksin i (T4) Triidotironin e (T3) dönüştürme yeteneği bozulmuştur. Strese cevap olarak ortaya çıkan aldosteron salınımı su ve tuz tutulmasına, sonuçta damar içi volümünün korunmasına neden olur

4 Sonuç olarak; Metabolizma artışı sonucu oksijen ve glukoz gereksiniminde artış, Glukoliz, glukoneogenez, protein ve yağ katabolizmasında artış ve insülin direnci sonucu hiperglisemi, Karaciğerde protein sentezinin albüminden akut faz proteinlerine kayması ve protein katabolizması sonucu negatif azot dengesi ve Glukoliz sonucu oluşan piruvatın laktata dönüşü sonucu kan laktat düzeylerinde yükselme görülür

5 Amaç Malnütrisyonu önlemek, Metabolik durumu düzeltmek, İnflamasyon ve akut faz cevabını düzenlemek, Yetersiz organlara metabolik destek sağlamak, Anabolizmayı sağlamak ve Morbidite ve mortaliteyi azaltmaktır

6 ESPEN Enteral Beslenme Kılavuzları: Yoğun Bakım

7 Enteral Beslenme Ne Zaman Endike? Üç gün içinde ağızdan beslenmeye geçmesi beklenmeyen tüm ( C ) hastalar enteral beslenmelidir Yeterli bulgu yok. Buna rağmen hemodinamik olarak stabil ve gastrointestinal sistemi fonksiyone hastalarda erken beslenme ( C ) önerilmektedir

8 Hangi yol? Enteral Nazogastrik Nazoduodenal Nazojejunal Gastrostomi Jejunostomi Jejunal veya gastrik beslenme arasında etkinlik ( C ) farkı yok

9 Enerji Gereksiniminin Sağlanması Altın standard İndirek kalorimetri yöntemidir. Harris-Benedict denklemi: Kadınlar için, Bazal enerji gereksinimi ( 4,7Xyaş-yıl ) BEG=655+(9,5Xağırlık-kg)+(1.8Xboy-cm)- Erkeklerde ise: ( 6,8Xyaş ) BEG= 66+(13.7Xkg)+(5,0Xboy-cm)-

10 Enerji Gereksinimini Artıran Faktörler Dopamin, dobutamin epinefrin Metabolizma Artışı %20-50 ( (Her derece için % Ortalama %20-50 artış Ajitasyon Ağrı

11 Genelleme yapılamaz. Hastanın seyrine ve gastrointestinal sistemin durumuna göre ayarlanmalıdır. Akut fazda kkal/kg ( C ) (C), düzelme fazında kkal/kg Enerji kaynağı olarak karbonhidratlar, yağlar ve proteinler kullanılır.

12 Karbonhidratlar Enerji ihtiyacını sağlamak için glukoneogenez artar, glikojen azalır, glukozun periferik kullanımı düşer, intolerans oluşur ve insülin direnci ortaya çıkar, Hiperglisemide günlük glukoz g ile sınırlandırılır. Karbonhidratlar protein dışı kalorinin %50-70 ini oluşturmalıdır. İnsülin direnci hücrelerin glukoz alımını bozduğu için toplam miktar 6 g/kg/günü geçmemelidir. Hipokalorik rejimlerin daha üstün olduğu ve hiperkalorik rejimlerin katabolizmayı daha fazla önlemediği bildirilmiştir. Aşırı glukoz ateş, ve CO 2 düzeylerinde yükselmeye neden olur. Fazla dekstroz glukoz intoleransı, anormal karaciğer fonksiyon testleri ve yağlı karaciğere yol açabilir.

13 Lipidler Enteral beslenmede uzun ve orta zincirli trigliseridler (MCT), parenteral beslenmede ise uzun zincirli trigliseridler (LCT) kullanılmaktadır. Enerji içeriği protein ve karbonhidratlardan fazladır. Bu nedenle lipid kaynaklı enerjinin fazla olması hiperglisemi ve hiperkapninin önlenmesi için önerilmiştir. Ancak intravenöz yağ emülsiyonlarının immünsüpresif etkileri olabileceği bildirilmektedir.

14 Lipidler Yağ asitleri prostaglandinlerin ve eikosanoidlerin prekürsörüdür. Trombosit fonksiyonları, hücre membranı ve immünitede de görev alırlar. LCT metabolizması sırasında araşidonik asitten prostaglandin 2 serisi sentezinin arttığı ve özellikle PGE-2 nin güçlü bir immünsüpresif olduğu bulunmuştur. Bu süpresör T hücrelerini aktive ederken immünglobulin yapımını ve fagositozu baskılar. Bu lipidlerin fazla verilmesi akciğerde gaz değişimini olumsuz etkileyebilir. LCT in immünsüpresif etkilerinden dolayı orta zincirli trigliseridler (MCT) denenmiştir. LCT lerden daha az immünsüpresif oldukları bildirilmesine rağmen çalışmalar henüz yetersizdir.

15 Lipidler Omega-3 poliansature yağ asitleri daha az immünsüpresiftirler. Linoleik asitten üretilen PG 3 serisi ile gama linoleik asitten üretilen PG 1 serisinin immün ve inflamatuvar sistem üzerine daha az baskılayıcı olduğu ve proinflamatuvar gen ekspresyonunu azalttığı belirlenmiştir. Beslenme rejimlerinde omega-3 yağ asitlerinin artırılmasının yararlı olabileceği düşünülmektedir. Zeytin yağı kaynaklı beslenme ürünlerinin sepsiste kullanımı ise henüz belirgin değildir.

16 Lipidler Bu nedenlerden dolayı protein dışı enerjinin düşük tutulması ve en fazla %20-35 inin lipidlerle karşılanması önerilmektedir. Verilecek lipidlerin MCT velct den oluşması ve günlük 2 gr/kg ı geçmemesi uygundur. %20-30 luk solüsyonlar seçilmeli ve uzun süreli infüzyon şeklinde verilmelidir.

17 Azot Dengesinin Sağlanması Akut streste protein katabolizması hızlanmış ve beslenmeye anabolik cevap bozulmuştur. Rezervler saat içinde azalır. Organizma iskelet kaslarını katabolize ederek glukoneogenezi artırır. Beslemenin amacı kas ve organ kaybını en aza indirmektir.

18 Azot Dengesinin Sağlanması Uygun beslenmenin immüniteyi güçlendirdiği, infeksiyonları, morbidite ve mortaliteyi düşürdüğü gösterilmiştir. Normalde enerji gereksiniminin yaklaşık % 20 sinin proteinlerle karşılanması gerekir. Beslenme katabolizmayı ve oksijen tüketimini azaltır, ancak ağır hastalarda pozitif bir azot dengesi sağlamak her zaman mümkün olmayabilir. Üstelik fazla protein verilmesi enerji gereksinimini ve karbon dioksit üretimini artırabilir.

19 Protein katabolizmasının olumsuz etkileri Yara iyileşmesinin bozulması İmmünitede bozulma Pıhtılaşma bozukluğu Barsak fonksiyonlarında azalma Kas güçsüzlüğü Solunum yetmezliği Hipoalbüminemi

20 Normalde 0.8 g/kg/gün (10-12 g/gün azot) olan protein gereksinimi streste g/kg/gün e (16-20 g/gün azot) çıkabilir. Genellikle günlük mg/kg azot ( g/kg/gün protein; her 1 g azot için 6.25 g protein) yeterli olmaktadır. Sepsiste tipik olarak dallı-zincirli aa (DZAA) azalmış ve bunların yerine aromatik aa artmıştır. Aromatik aa ensefalopatiden sorumlu olan yalancı nörotransmitter yapımını artırırlar. Sepsisli hastalarda DZAA kullanımının azot dengesini ve glutamin düzeyini düzelttiği, anabolik göstergelerde iyileşme sağladığı ve mortalitede düzelme yaptığı gösterilmiştir. Bu nedenle sepsisli hastanın beslenme rejiminde DZAA lerin yer alması önerilmektedir.

21 Peptid esaslı formüller proteinlere üstünmü? Avantajı gösterilememiş. Ancak tam proteinler çoğu hastada ( C ) uygun

22 Besinlerin Dağılımı İlk yapılacak işlem protein kaynaklı ve protein dışı enerji miktarının belirlenmesidir. Stres altında protein dışı kalorinin azota oranı 100:1 olarak önerilmektedir. ( gereksinimi/100 Azot gereksinimi (g) = (Toplam enerji Protein gereksinimi (g)= Azot gereksinimi X 6.25 Protein kaynaklı enerji (kkal)= Protein gereksinimi X 4=4 X ( gereksinimi/100 (6.25 X toplam enerji Protein dışı enerji= Toplam enerji gereksinimi protein kaynaklı enerji.

23 Örnek Olgu Ağır sepsisli 70 kg ağırlığında, 170 cm boyunda ve 50 yaşında erkek hastanın beslenme formülü: BEG (kkal/gün)= 66+(13.7X70)+(5,0X170)- (6,8X50)=1535 kkal. Hastalığın ağırlığından dolayı %50 enerji eklersek, enerji gereksinimi yaklaşık 2300 kkal/gün olur. Protein gereksinimi (g)=6.25 X 2300/100= 144 g/gün Protein kaynaklı enerji (kkal)= 4X (6.25 X 2300/100)=575 kkal/gün Protein dışı enerji= = 1725 Karbonhidrat miktarı (g)= 1725 X %70 /4= 302 g/gün Lipid miktarı (g)= 1725 X %30/9= 58 g/gün olur.

24 Diğer Enerji Kaynakları Yeni enerji kaynakları olarak xylitol, sorbitol ve gliserol denenmektedir. Kan glukoz düzeyini yavaş yükselttikleri için özellikle sepsiste gelişen KH intoleransında önemli olabilirler. Yapılan çalışmalarda xylitol ün yüksek glukoz düzeylerini önlediği, hepatik glukoz yapımı için enerji kullanımını azalttığı ve yağ asitlerinin salınımını ve oksidasyonunu artırdığı gösterilmiştir. Ancak kullanımı ile ilgili veriler kısıtlıdır. Şimdilik laktik asidoza neden olabildikleri için karaciğer yetmezliği olan hastalarda kullanımı önerilmemektedir.

25 Eser Elementler Sepsiste selenyum düzeyinin düştüğü görülmüştür. Mortalite ve morbidite ile ilişkisi olabilir. Selenyum içeren enzimler lipid peroksidasyonuna karşı hücreleri korur ve inflamatuvar olayı düzenlemede rol alır. Bu nedenle selenyum çoklu organ yetmezliğine karşı koruyucu olabilir. Şimdilik 120 μg/gün lük destek dozun yeterli olduğu belirtilmektedir

26 Eser Elementler Çinko eksikliği yara iyileşmesini ve immün cevabı bozmaktadır. Protein sentezi için gereklidir. Enerji üretimi için sitokrom oksidazın kofaktörü olarak görev alır. Birçok enzimde de kofaktördür. Antioksidan özellikleri vardır. Süperoksid dizmutaz aktivitesinde de kofaktör olarak çalışır. Hastalara günlük mg/gün verilmesi önerilmektedir. Ayrıca günlük μg manganez, μg molibden, 1-7 mg demir ve mg bakır verilmesi gerektiği bildirilmektedir

27 Elektrolit Dengesi Günlük sodyum gereksinimi normal bireylerde vücuttan oluşan kayıplara ilave olarak 70 mmol kadardır. Sodyum atılımını engelleyen bir durum olmadıkça meq arasında sodyum verilmelidir. Günlük gereksinimler potasyum için (böbrek yetmezliği, yanık ve rabdomiyolize dikkat) meq, klor için meq, fosfor için mmol, kalsiyum için 5-20 meq ve magnezyum için meq dir.

28 Vitaminler Vitamin Doz (günlük) Etkisi Vitamin A >5000 IU Antioksidan, yara iyileşmesi, lenfosit fonksiyonlarının sürdürülmesi, fagositoz Vitamin C 100 mg Antioksidan, yara iyileşmesi, nötrofil fonksiyonlarının artırılması Vitamin D μg Kalsiyum metabolizması Vitamin K 80μg (enteral) 1-2mg Pıhtılaşma faktörleri (parenteral) Tiyamin 1-4 mg Oksidasyonun yavaşlatılması, NADP sentezi Niasin mg Enerji üretimi için elektron transferi, karbonhidrat metabolizması ve protein sentezi için gerekli, insülin etkisini artırır Vitamin B μg Tüm enerji kaynakları için koenzim A nın bir parçası olarak görev alır Folik asit μg DNA ve protein sentezi, eritrosit oluşumu Piridoksin 2-5 μg Amino asit, protein ve nükleik asit metabolizmalarında kofaktör Pantotenik asit 4-15 mg Tüm enerji kaynakları için koenzim A nın bir parçası olarak görev alır Vitamin E 8-10 mg Antioksidan, immün cevabın artırılması

29 Sıvı Replasmanı Normal bir insanda idrarla günlük sıvı kaybı ml kadardır. Buna ilave olarak ml hissedilmeyen kayıp oluşur. Ateşi olmayan sepsislilerde ml kadar ilave sıvı ihtiyacı oluşmaktadır. Ateşli hastalarda her 1oC için 300 ml sıvı kaybı tahmin edilmektedir. Hastada açık yara, yanık, dren ve nazogastrik boşaltma veya fistüller nedeniyle sıvı kaybı artabilir. Genel olarak sıvı ihtiyacının ml arasında olduğu kabul edilmektedir.

30 İmmünite Artırıcı Beslenme Bazı özel besinler immünite artırıcı etkilerinden dolayı bu grupta değerlendirilmişlerdir. Arginin Glutamin Nükleotidler Omega-3 yağ asitleri

31 Arginin Arginin T hücre fonksiyonlarını ve T-helper düzeylerini normale getirir, kollagen ve hidroksiprolin depolanmasını artırarak yara iyileşmesini hızlandırır. Arginin aynı zamanda bir nitrik oksit kaynağıdır. Özellikle sepsiste nitrik oksit damar tonusu üzerine olan etkilerinden dolayı hipotansiyona neden olabilir. Veriler henüz argininin kullanımını desteklememektedir.

32 Nükleotidler DNA ve RNA prekürsörleridir. Gastrointestinal sitem mukoza hücreleri, lenfositler ve makrofajlar gibi hızlı büyüyen hücrelerde replikasyonu artırırlar. İmmün cevabı iyileştirirler. Hayvan modellerinde infeksiyona direnci artırdıkları gösterilmiştir.

33 Glutamin Esansiyel olmayan bir amino asit olarak kabul edilmesine rağmen, katabolik durumlarda artmış substrat ve prekürsör gereksinimi glutamini protein sentezi, glukoneogenez ve glutatyon sentezi için önemli bir madde haline getirmektedir. Vücuttaki serbest amino asitlerin %20 sini, iskelet kasındaki serbest amino asit havuzunun %60 ını oluşturmaktadır. Glutamin hızlı çoğalan immün sistem ve barsak mukozası gibi hücrelerde direkt enerji kaynağı olarak kullanılır. Stres durumlarında serum glutamin düzeyi düşer ve kaslardan glutamin salınımı artar. Fakat bu ihtiyacı karşılamakta yetersiz kalmaktadır.

34 Glutamin Hafif olgularda parenteral beslenmede kullanımı sonucu; 1. Azot dengesi düzelir, Kas glutamin düzeyindeki düşüş azalır, 1. İmmünite düzelir, 2. Hastanede yatış süresi azalır ve 3. Gastrointestinal sistemin bariyer fonksiyonu düzelir.

35 Ağır hastalarda cevaplar değişken olarak bulunmuştur. Enteral beslenmede etkinliği belirgin değildir. Bazı hastalarda immün sistemin uyarılmasının zararlı olabileceği bildirilmiştir. İmmünolojik etkilerinin dışında endokrin, inflamatuvar ve metabolik cevaplar üzerine etkisi olduğu düşünülmektedir. TNF P55 ve P75 reseptörlerini azalttığı gösterilmiştir.

36 Sonuç olarak; Glutaminin sepsiste kullanımı hala tartışmalıdır. Kısa süreli kullanımda etkisinin olmadığı, uzun süreli kullanımda genel mortaliteyi değiştirmediği, ancak infeksiyon gelişimini ve infeksiyonla ilişkili mortaliteyi azalttığı bildirilmektedir. Yalnız başına kullanılmamalıdır. Karaciğer, böbrek hastaları ve ensefalopatililerde dikkatli olunmalıdır Sepsis dışı hastalarda kullanılabilir

37 İmünite artırıcı beslenme standard rejimlere üstünmü? ( A ) Elektif üst Gastrointestinal cerrahi: Evet Hafif sepsisli hastalar (APACHE II<15) immünte düzenleyici enteral beslenme almalı (B). Ciddi sepsisi olanlarda yararsız, hatta zararlı ( B ) olabileceğinden verilmemeli ( A ) Travma: Evet Yanıklar: Yetersiz veri olduğu için omega-3 yağ asitleri, arginin, glutamin veya nükleotidler önerilmez. Eser elementler standart dozun ( A ) üstünde verilmelidir ARDS: Omega-3 yağ asitleri ve antioksidan içeren enteral beslenme ( B ) verilmelidir 700 ml/günden fazla enteral beslenmeyi tolere edemeyen ağır hastalarda arginin, nükleotidler ve omega-3 yağ asitleri verilmemelidir ( B )

38 Enteral/Parenteral Beslenme

39 Enteral/Parenteral Beslenme? Enteral beslenmeyi tolere edemeyen hastalarda metoklopramid ( C ) veya eritromisin kullanılmaması önerilebilir ( C ) Enteral beslenebilecek hastalar enteral beslenmelidir Enteral beslenmeyi tolere eden ve istenen değerlere yakın ( A ) beslenebilen hastalarda parenteral ekleme yapılmamalı Yeterince enteral beslenemeyenlerde eklenebilir (C), enteral beslenmeyi tolere edemeyen hastalar enteral beslenme gereksinimi ( C ) kadar parenteral beslenmeli, aşırı beslenmeden kaçınılmalıdır Ciddi beslenme bozukluğu olan hastalar enteral olarak kkal/kg almalıdır. Eğer bu değerlere ulaşılamazsa parenteral beslenme ( C ) eklenmelidir

40 Enteral/Parenteral Beslenmenin Karşılaştırılması Fizyolojik Besinler enteral yolla daha iyi kullanılır ve metabolize edilirler Dolaşıma katılmadan önce barsaklar ve karaciğerde işleme tabi tutulurlar Barsaklar ve karaciğer amino asit havuzunu devam etmeye yardımcı olurlar İmmünolojik Barsaktan bakteriyel translokasyon önlenir Sindirim sistemi kökenli sepsis önlenir

41 Enteral/Parenteral Beslenmenin Karşılaştırılması Güvenirlik Kateter sepsisi Pnömotoraks Kateter embolisi Arteriyel yaralanma Maliyet Enteral ürünler daha ucuz Gerekli malzemeler daha ucuzdur Dr.A:There are a lot of people who died with TPN and there are many people who died because they starved to death. Dr. B: More die from TPN than from dead bowel. Dr. C: Amen to that

42 Enteral Beslenme Komplikasyonları Gastrointestinal Bulantı kusma İshal Kabızlık Malabsorbsiyon Mekanik Aspirasyon Tüpün yanlış yerleşmesi Tüpte bükülme Metabolik Elektrolit bozuklukları Dehidratasyon Hiperglisemi

43 Parenteral Beslenme Komplikasyonları Mekanik Damar zedelenmesi Emboli Hemo/pnömotoraks Aritmiler İnfeksiyöz Metabolik Volüm yüklenmesi Elektrolit bozuklukları Hipofosfatemi Hipomagnezemi Malnütrisyon

44 Yoğun Bakım da Glukoz Kontrolü Hiperglisemi yoğun bakımda insülin direncinden kaynaklanan ve adaptif bir mekanizma olarak kabul edilen bir durumdur. Klasik olarak çok yüksek değerler tedavi edilmektedir Kanıtlar hiperglisemi ile klinik sonuçlar arasında yakın ilişki olduğunu göstermektedir.

45 Yoğun Bakım Hastalarında Mortalite/Kan Şekeri İlişkisi (%) Mortalite Yaşayan: Ölen: p< > 300 ( mg/dl ) Glukoz Retrospective review of 1,826 consecutive intensive care unit patients at The Stamford Hospital in Stamford, Connecticut. Krinsley JS. Mayo Clin Proc. 2003;78:

46 Hiperglisemi Mortalite İçin Bağımsız Bir Belirleyicidir Mortalite (%) ,7 3 0 Normoglisemi Bilinen Diyabet Yeni Hiperglisemi Umpierrez GE et al. J Clin Endocrinol Metab. 2002;87:

47 Sıklık? % olarak bildirilmiştir.

48 Yoğun bakımda hiperglisemi Klinik Uygulamalar Beslenme Dekstroz İlaçlar Diyaliz İstirahat Kontrregülatuvar Hormonlar Glukagon Steroidler GH Katekolaminler Eşlik Eden Durumlar DM Obezite Siroz Pankreatit İleri Yaş Hipokalemi Hiperglisemi Sitokinler IL-1 IL-6 TNF-α KH Metabolizması Değişiklikleri Periferik KH sunumu Heptik Glukoz üretimi İnsülin Direnci Göreceli İnsülin Yetmezliği

49 Hipergliseminin olumsuz etkileri Osmotik diürez Hipokalemi, Hipomagnesemi Hipofosfatemi Konak defansının bozulması İnflamatuvar sitokin artışı Koagülabilitede artış Fibrinolizde ve trombosit fonksiyonlarında bozulma Endotel disfonksiyonu Mikrodolaşımda bozulma Hücresel hipoksi Oksidatif stres artışı

50 Hipergliseminin tedavisi? Hangi değerler? Hangi hastalar? Ne zaman?

51 Cerrahi Yoğun Bakım Hastalarında Sıkı Glukoz Kontrolü Klasik Tedavi: KŞ > 215 mg/dl ise insülin Yoğun: KŞ > 110 mg/dl ise mg/dl olacak şekilde insülin van den Berghe G, et al. N Engl J Med. 2001;345:

52 Cerrahi Yoğun Bakım Hastalarında Sıkı Glukoz Kontrolü Klasik Yoğun ( mg/dl ) Ort. KŞ (%) İnsülin alanlar (%) KŞ < 40 mg/dl van den Berghe G, et al. N Engl J Med. 2001;345:

53 Cerrahi Yoğun Bakım Hastalarında Sıkı Glukoz Kontrolü Mortalite % 42 van den Berghe G, et al. N Engl J Med. 2001;345:

54 Cerrahi Yoğun Bakım Hastalarında Sıkı Glukoz Kontrolü (%) Azalma N = 1, Mortalite Sepsis Diyaliz Kan Transfüzyonu Polinöropati van den Berghe G, et al. N Engl J Med. 2001;345:

55 Dahili Yoğun Bakım Hastalarında Sıkı Glukoz Kontrolü Mortalite Morbidite ABY Kritik Hasta Polinöropatisi MV desteğinin uzaması YB da kalış Hastanede Kalış Cerrahi YB 1 Azalma Azalma Azalma Azalma Azalma Azalma yok Dahili YB 2 Azalma yok Azalma? Azalma Azalma Azalma 1 Van den Berghe G, et al. N Engl J Med 345:1359, Van den Berghe G, et al. N Engl J Med 354:449, 2006.

56 Dahili Yoğun Bakım Hastalarında Sıkı Glukoz Kontrolü Morbidite Bakteriyemi Uzamış antibiyotik ted. Diyaliz Hiperbilirübinemi Eritrosit transfüzyonu Kaynak kullanımı Hipoglisemi Cerrahi YB 1 Azalma Azalma Azalma Azalma Azalma Azalma Artma Dahili YB 2 Azalma yok Azalma yok Azalma yok Azalma yok? Azalma yok Artma 1 Van den Berghe G, et al. N Engl J Med 345:1359, Van den Berghe G, et al. N Engl J Med 354:449, 2006.

57 Yatan Hastalarda Kan Şekeri Hedeflemesi Cerrahi hastalarda 110 mg/dl, dahili hastalarda< 150 mg/dl ( D Sepsiste <150 mg/dl (Grade American Association of Clinical Endocrinologists. Available at:

58 İnsülin ve Sıkı Glukoz Kontrolü Sonuçları Neden İyileştiriyor? Düşük Glukoz: Makrofaj ve nötrofil fonksiyonlarını düzeltir, mitokondriyal fonksiyonları düzelterek süperoksit üretimini azaltır Yüksek İnsülin: Anti-inflamatuvar etkileri vardır, anaboliktir, lipid seviyelerini düzeltir, endotel fonksiyonlarını iyileştirir.

59 Nasıl?

60 4. Dahili ve Cerrahi Bilimler Yoğun Bakım Kongresi 31 Ekim- 4 Kasım 2007 Ankara, Bilkent Hotel

Cerrahi Hastada Beslenme ve Metabolizma. Prof.Dr. İsmail Hamzaoğlu

Cerrahi Hastada Beslenme ve Metabolizma. Prof.Dr. İsmail Hamzaoğlu Cerrahi Hastada Beslenme ve Metabolizma Prof.Dr. İsmail Hamzaoğlu Travma ve cerrahiye ilk yanıt Total vücut enerji harcaması artar Üriner nitrojen atılımı azalır Hastanın ilk resüsitasyonundan sonra Artmış

Detaylı

Travma Hastalarında Beslenme

Travma Hastalarında Beslenme Doç. Dr. Onur POLAT Travma Hastalarında Beslenme Normal ve sağlıklı organizma travma veya strese maruz kaldığında kendisini korumaya yönelik bazı fizyolojik mekanizmaları harekete geçirir. Genel amaç organ

Detaylı

METABOLİK SORUNLARIN ENFEKSİYONA ETKİSİ. Prof. Dr. Muhammet Güven Erciyes Üniversitesi Tıp Fak. Yoğun Bakım Bilim Dalı

METABOLİK SORUNLARIN ENFEKSİYONA ETKİSİ. Prof. Dr. Muhammet Güven Erciyes Üniversitesi Tıp Fak. Yoğun Bakım Bilim Dalı METABOLİK SORUNLARIN ENFEKSİYONA ETKİSİ Prof. Dr. Muhammet Güven Erciyes Üniversitesi Tıp Fak. Yoğun Bakım Bilim Dalı Metabolik ve immün sistem yaşamın sürdürülebilmesi için gerekli olan iki sistemdir.

Detaylı

Nöroloji Yoğun Bakım Hastasında Nutrisyon Desteği. Doç.Dr.Ethem Murat Arsava Hacettepe Üniversitesi Nöroloji Anabilim Dalı

Nöroloji Yoğun Bakım Hastasında Nutrisyon Desteği. Doç.Dr.Ethem Murat Arsava Hacettepe Üniversitesi Nöroloji Anabilim Dalı Nöroloji Yoğun Bakım Hastasında Nutrisyon Desteği Doç.Dr.Ethem Murat Arsava Hacettepe Üniversitesi Nöroloji Anabilim Dalı Nörolojik Yoğun Bakımda Nutrisyon Nörolojik hasta grubuna ait çalışma sayısı sınırlı

Detaylı

HASTANIN ÖNCELİKLİ OLARAK NUTRİSYON DURUMUNU BELİRLEMEK GEREKLİDİR:

HASTANIN ÖNCELİKLİ OLARAK NUTRİSYON DURUMUNU BELİRLEMEK GEREKLİDİR: NÜTRİSYONEL VE METABOLİK DESTEK: Malnütrisyon: Gıda tüketiminin metabolik hızı karşılamayamaması durumunda endojen enerji kaynaklarının yıkımı ile ortaya çıkan bir klinik durumdur ve iki şekilde olabilir.

Detaylı

Eser Elementler ve Vitaminler

Eser Elementler ve Vitaminler Doç. Dr. Onur POLAT Eser Elementler ve Vitaminler Esansiyel eser elementin temel özellikleri diyetten kesilmesi veya yetersiz alımıyla yapısal ve biyokimyasal değişikliklerin olması ve bu değişikliklerin

Detaylı

Kritik Hastada Beslenme ve Glukoz Kontrolü

Kritik Hastada Beslenme ve Glukoz Kontrolü Kritik Hastada Beslenme ve Glukoz Kontrolü Türk Toraks Derne i Okulu Prof. Dr. Muhammet GÜVEN Erciyes Üniversitesi T p Fakültesi, ç Hastal klar Anabilim Dal, Yo un Bak m Bilim Dal, KAYSER e-mail: muhguven@yahoo.com

Detaylı

Yoğun Bakım Hastasının Beslenmesinde Tartışmalı Konular. Dr.Bilgin CÖMERT GATA Đç Hastalıkları YBÜ

Yoğun Bakım Hastasının Beslenmesinde Tartışmalı Konular. Dr.Bilgin CÖMERT GATA Đç Hastalıkları YBÜ Yoğun Bakım Hastasının Beslenmesinde Tartışmalı Konular Enteral mi, Parenteral mi? Dr.Bilgin CÖMERT GATA Đç Hastalıkları YBÜ Đlave Sorular Beslenme desteği gerekli mi? Ne zaman başlanmalı? Ne kadar süre

Detaylı

Kardiyopulmoner bypass uygulanacak olgularda insülin infüzyonunun inflamatuvar mediatörler üzerine etkisi

Kardiyopulmoner bypass uygulanacak olgularda insülin infüzyonunun inflamatuvar mediatörler üzerine etkisi Kardiyopulmoner bypass uygulanacak olgularda insülin infüzyonunun inflamatuvar mediatörler üzerine etkisi Zeliha Özer*, Davud Yapıcı*, Gülçin Eskandari**, Arzu Kanık***, Kerem Karaca****, Aslı Sagün* Mersin

Detaylı

Magnezyum (Mg ++ ) Hipermagnezemi MAGNEZYUM, KLOR VE FOSFOR METABOLİZMA BOZUKLUKLARI

Magnezyum (Mg ++ ) Hipermagnezemi MAGNEZYUM, KLOR VE FOSFOR METABOLİZMA BOZUKLUKLARI Magnezyum (Mg ++ ) MAGNEZYUM, KLOR VE METABOLİZMA BOZUKLUKLARI Dr Ali Erhan NOKAY AÜTF Acil Tıp AD 2009 Büyük kısmı intraselüler yerleşimlidir Normal serum düzeyi: 1.5-2,5 meq/l Hücre içinde meydana gelen

Detaylı

Palyatif Bakaım Ünitesinde NÜTRİSYON. Dr. Osman EKİNCİ

Palyatif Bakaım Ünitesinde NÜTRİSYON. Dr. Osman EKİNCİ Palyatif Bakaım Ünitesinde NÜTRİSYON Dr. Osman EKİNCİ *AĞRI *NÜTRİSYON YETMEZLİĞİ *SOLUNUM YETMEZLİĞİ *DEKÜBİT ÜLSERİ *KALP YETMEZLİĞİ *HASTA BAKIM EĞİTİMİ *DİĞER. Ağrı Ajitasyon Anksiyete İştahsızlık

Detaylı

EGZERSİZE ENDOKRİN ve METABOLİK YANIT

EGZERSİZE ENDOKRİN ve METABOLİK YANIT EGZERSİZE ENDOKRİN ve METABOLİK YANIT Prof.Dr.Fadıl Özyener Fizyoloji Anabilim Dalı Sempatik Sistem Adrenal Medulla Kas kan dolaşımı Kan basıncı Solunum sıklık ve derinliği Kalp kasılma gücü Kalp atım

Detaylı

Yeni Nütrisyonel Kılavuzların Karşılaştırılması. Diyetisyen Merve DAYANIK

Yeni Nütrisyonel Kılavuzların Karşılaştırılması. Diyetisyen Merve DAYANIK Yeni Nütrisyonel Kılavuzların Karşılaştırılması Diyetisyen Merve DAYANIK Sunum Planı Nütrisyonel Kılavuzlar Nütrisyonel Kılavuzların Değerlendirilmesi Nütrisyonel Kılavuzların Karşılaştırılması; Nütrisyon

Detaylı

Adrenal yetmezlik var mı? Kortikosteroid verelim mi? Prof.Dr.Bilgin CÖMERT Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Yoğun Bakım BD

Adrenal yetmezlik var mı? Kortikosteroid verelim mi? Prof.Dr.Bilgin CÖMERT Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Yoğun Bakım BD Adrenal yetmezlik var mı? Kortikosteroid verelim mi? Prof.Dr.Bilgin CÖMERT Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Yoğun Bakım BD Adrenal Yetmezlik Yapısal hasar Hipotalamus Hipofiz Adrenal

Detaylı

Vücut kitle indeksi. Bel- Kalça oranı Triseps deri kalınlığı. Orta kol kas bölgesi

Vücut kitle indeksi. Bel- Kalça oranı Triseps deri kalınlığı. Orta kol kas bölgesi Beslenme Desteğine Başlama Kriterleri Klasik Önceden var olan ciddi malnütrisyon Oral olarak, gereksinimin < %50 karşılanması > 5-7 günden fazla yemede gecikme olmasının beklenmesi Erken enteral nütrisyon

Detaylı

Kilo verme niyetiyle diyet tedavisinin uygulanamayacağı durumlar nelerdir? -Hamilelik. -Emziklik. -Zeka geriliği. -Ağır psikolojik bozukluklar

Kilo verme niyetiyle diyet tedavisinin uygulanamayacağı durumlar nelerdir? -Hamilelik. -Emziklik. -Zeka geriliği. -Ağır psikolojik bozukluklar Diyet denilince aklımıza aç kalmak gelir. Bu nedenle biz buna ''sağlıklı beslenme programı'' diyoruz. Aç kalmadan ve bütün besin öğelerinden dengeli biçimde alarak zayıflamayı ve bu kiloda kalmayı amaçlıyoruz.

Detaylı

KULLANIM KILAVUZUNDA BULUNACAK BİLGİLER

KULLANIM KILAVUZUNDA BULUNACAK BİLGİLER İsim: Centrum Silver Birim formülü Bir film tablet içeriği : % ÖGD** Vitaminler Lutein 1000 mcg * A Vitamini 800 mcg 100 (% 50 Beta Karoten) B1 Vitamini 1.65 mg 150 B2 Vitamini 2.1 mg 150 Niasinamid 24

Detaylı

ORGANİZMANIN ÖNEMLİ METABOLİK DURUMLARI

ORGANİZMANIN ÖNEMLİ METABOLİK DURUMLARI ORGANİZMANIN ÖNEMLİ METABOLİK DURUMLARI Metabolizma durumları Memelilerde ana hatları ile en az iki metabolizma durumu önemlidir. Bunların birincisi besin maddelerinin kana emildiği beslenme (rezorpsiyon),

Detaylı

LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU

LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU Alanin Transaminaz ( ALT = SGPT) : Artmış alanin transaminaz karaciğer hastalıkları ( hepatosit hasarı), hepatit, safra yolu hastalıklarında ve ilaçlara bağlı olarak

Detaylı

ENTERAL BESLENME KILAVUZLARI. Dr. Mesci&Uzunlulu

ENTERAL BESLENME KILAVUZLARI. Dr. Mesci&Uzunlulu ENTERAL BESLENME KILAVUZLARI Dr. Mesci&Uzunlulu KAYNAKLAR Klinik Enteral Parenteral Beslenme Derneği (KEPAN) Amerikan Parenteral ve Enteral Nütrisyon (ASPEN) Avrupa Parenteral ve Enteral Nütrisyon (ESPEN)

Detaylı

Özel Formülasyon DAHA İYİ DAHA DÜŞÜK MALIYETLE DAHA SAĞLIKLI SÜRÜLER VE DAHA FAZLA YUMURTA IÇIN AGRALYX!

Özel Formülasyon DAHA İYİ DAHA DÜŞÜK MALIYETLE DAHA SAĞLIKLI SÜRÜLER VE DAHA FAZLA YUMURTA IÇIN AGRALYX! Özel Formülasyon DAHA İYİ Yumurta Verimi Kabuk Kalitesi Yemden Yararlanma Karaciğer Sağlığı Bağırsak Sağlığı Bağışıklık Karlılık DAHA DÜŞÜK MALIYETLE DAHA SAĞLIKLI SÜRÜLER VE DAHA FAZLA YUMURTA IÇIN AGRALYX!

Detaylı

Yatan hastalarda güncel diyabet tedavisi

Yatan hastalarda güncel diyabet tedavisi Yatan hastalarda güncel diyabet tedavisi Doç. Dr. Mehmet Uzunlulu Medeniyet Üniversitesi Göztepe EAH İç Hastalıkları Kliniği Diyabet hastası neden yatar? Kontrolsüz diyabet HbA1c: %16 Metformin DPP-4 inhibitörü

Detaylı

Sepsiste Metabolik Destek

Sepsiste Metabolik Destek Sepsiste Metabolik Destek Muhammet GÜVEN* * Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Yoğun Bakım Bilim Dalı, KAYSERİ Metabolic Support in Sepsis Key Words: Metabolic support,

Detaylı

11. SINIF KONU ANLATIMI 29 ENDOKRİN SİSTEM 4 BÖBREK ÜSTÜ BEZLERİ (ADRENAL BEZLER)

11. SINIF KONU ANLATIMI 29 ENDOKRİN SİSTEM 4 BÖBREK ÜSTÜ BEZLERİ (ADRENAL BEZLER) 11. SINIF KONU ANLATIMI 29 ENDOKRİN SİSTEM 4 BÖBREK ÜSTÜ BEZLERİ (ADRENAL BEZLER) BÖBREK ÜSTÜ BEZLERİ (ADRENAL BEZ) Her bir böbreğin üst kısmında bulunan endokrin bezdir. Böbrekler ile doğrudan bir bağlantısı

Detaylı

Diyaliz Hastalarında Parenteral Beslenme. Dr. Murat H. Sipahioğlu Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı

Diyaliz Hastalarında Parenteral Beslenme. Dr. Murat H. Sipahioğlu Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı Diyaliz Hastalarında Parenteral Beslenme Dr. Murat H. Sipahioğlu Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı Protein-Enerji Kaybı (Protein-Energy Wasting, PEW) Diyaliz hastalarında PEW insidansı

Detaylı

Parenteral Nutrisyon Ne Zaman?

Parenteral Nutrisyon Ne Zaman? Parenteral Nutrisyon Ne Zaman? Dr. Levent Döşemeci Kemerburgaz Üni. Tıp Fak. Medicalpark Hastanesi Anestezi ve Yoğun Bakım AD Ortak Görüş Enteral yol tercih edilmeli Barsak bariyer fonk.nın korunması -

Detaylı

Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde İzlenen Olgularda Akut Böbrek Hasarı ve prifle Kriterlerinin Tanı ve Prognozdaki Önemi. Dr.

Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde İzlenen Olgularda Akut Böbrek Hasarı ve prifle Kriterlerinin Tanı ve Prognozdaki Önemi. Dr. Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde İzlenen Olgularda Akut Böbrek Hasarı ve prifle Kriterlerinin Tanı ve Prognozdaki Önemi Dr. Aslı KANTAR GİRİŞ GENEL BİLGİLER Akut böbrek hasarı (ABH) yenidoğan yoğun bakım

Detaylı

Beslenme Bozuklukları II. İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ABD Beslenme ve Metabolizma BD Prof. Dr.

Beslenme Bozuklukları II. İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ABD Beslenme ve Metabolizma BD Prof. Dr. Beslenme Bozuklukları II İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ABD Beslenme ve Metabolizma BD Prof. Dr. Gülden Gökçay Amaç Beslenme durumunun değerlendirilmesi Antropometri Hafif orta

Detaylı

ERKEN MOBİLİZASYON 27/04/16 YATAK İSTİRAHATİ/HAREKETSİZLİK EPİDEMİYOLOJİ

ERKEN MOBİLİZASYON 27/04/16 YATAK İSTİRAHATİ/HAREKETSİZLİK EPİDEMİYOLOJİ ERKEN MOBİLİZASYON Prof.Dr. Necati GÖKMEN DOKUZ EYLÜL ÜÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON AD YOĞUN BAKIM BİLİM DALI İZMİR Dinlenme Doğal tedavi mekanizması Yatak istirahati Uyku ile

Detaylı

DAHA İYİ ÖZEL FORMÜLASYON. Yumurta Verim Kabuk Kalitesi Yemden Yararlanma Karaciğer Sağlığı Bağırsak Sağlığı Bağışıklık Karlılık

DAHA İYİ ÖZEL FORMÜLASYON. Yumurta Verim Kabuk Kalitesi Yemden Yararlanma Karaciğer Sağlığı Bağırsak Sağlığı Bağışıklık Karlılık ÖZEL FORMÜLASYON DAHA İYİ Yumurta Verim Kabuk Kalitesi Yemden Yararlanma Karaciğer Sağlığı Bağırsak Sağlığı Bağışıklık Karlılık DAHA DÜŞÜK MALİYETLE DAHA SAĞLIKLI SÜRÜLER VE DAHA FAZLA YUMURTA İÇİN AGRALYX

Detaylı

YOĞUN BAKIM ÜNİTESİNDE. Dr Burcu TÜRKÖZ 28.11.2013

YOĞUN BAKIM ÜNİTESİNDE. Dr Burcu TÜRKÖZ 28.11.2013 YOĞUN BAKIM ÜNİTESİNDE BESLENME Dr Burcu TÜRKÖZ 28.11.2013 1 Vücut fonksiyonlarının optimal şekilde sürdürülmesi için yeterli ve dengeli nütrisyon gerekli Yetersiz destek => MALNÜTRİSYON Aşırı nütrisyon

Detaylı

FOSFOR DENGESİ ve HİPERFOSFATEMİNİN KLİNİK SONUÇLARI

FOSFOR DENGESİ ve HİPERFOSFATEMİNİN KLİNİK SONUÇLARI FOSFOR DENGESİ ve HİPERFOSFATEMİNİN KLİNİK SONUÇLARI Dr. Dilek TORUN Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı 13-17 Kasım 2013 30. Ulusal Nefroloji Hipertansiyon Diyaliz ve Transplantasyon

Detaylı

LĐPĐDLER YOĞUN BAKIM HASTASININ BESLENMESĐNDE TARTIŞMALI KONULAR. Dr. Haldun GÜNDOĞDU

LĐPĐDLER YOĞUN BAKIM HASTASININ BESLENMESĐNDE TARTIŞMALI KONULAR. Dr. Haldun GÜNDOĞDU YOĞUN BAKIM HASTASININ BESLENMESĐNDE TARTIŞMALI KONULAR LĐPĐDLER Dr. Haldun GÜNDOĞDU Ankara Atatürk EAH 3. Cerrahi Klinik Şefi Gastroenteroloji Cerrahisi Uzmanı Karbonhidrat / Lipid Karbonhidrat / Lipid

Detaylı

YOĞUN BAKIM KOŞULLARINDA DİABETES MELLİTUS TEDAVİSİ

YOĞUN BAKIM KOŞULLARINDA DİABETES MELLİTUS TEDAVİSİ YOĞUN BAKIM KOŞULLARINDA DİABETES MELLİTUS TEDAVİSİ Doç. Dr. Alev Eroğlu Altınova Gazi Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı (Ulusal Diyabet Kongresi-2016) MORTALİTE ORANI? Bir popülasyon

Detaylı

BİYOİNORGANİK KİMYA 5. HAFTA

BİYOİNORGANİK KİMYA 5. HAFTA BİYOİNORGANİK KİMYA 5. HAFTA ESER ELEMENTLER İnsan vücudunda en yüksek oranda bulunan element oksijendir. İkincisi ise karbondur. İnsan vücudunun kütlesinin %99 u sadece 6 elementten meydana gelir. Bunlar:

Detaylı

İnfeksiyonlu Hastada Antidiyabetik Tedavi İlkeleri

İnfeksiyonlu Hastada Antidiyabetik Tedavi İlkeleri İnfeksiyonlu Hastada Antidiyabetik Tedavi İlkeleri Doç. Dr. Mehmet Uzunlulu İstanbul Medeniyet Üniversitesi Göztepe EAH, İç Hastalıkları Kliniği Sunum akışı Kılavuzlar ışığında; Glisemik tanımlamalar ve

Detaylı

LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU

LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU Alanin Transaminaz ( ALT = SGPT) : Artmış alanin transaminaz karaciğer hastalıkları ( hepatosit hasarı), hepatit, safra yolu hastalıklarında ve ilaçlara bağlı olarak

Detaylı

Sporcu Beslenmesi Ve Makarna. Prof. Dr. Funda ELMACIOĞLU Beslenme ve Diyetetik Bölümü Bölüm Başkanı

Sporcu Beslenmesi Ve Makarna. Prof. Dr. Funda ELMACIOĞLU Beslenme ve Diyetetik Bölümü Bölüm Başkanı Sporcu Beslenmesi Ve Makarna Prof. Dr. Funda ELMACIOĞLU Beslenme ve Diyetetik Bölümü Bölüm Başkanı BESLENME Genetik yapı PERFORMANS Fiziksel kondisyon Yaş Cinsiyet Yaş Enerji gereksinimi Vücut bileşimi

Detaylı

Diyabetes Mellitus. Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı

Diyabetes Mellitus. Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Diyabetes Mellitus Akut Komplikasyonları Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Diyabetes mellitus akut komplikasyonlar Hipoglisemi Hiperglisemi ilişkili ketonemi

Detaylı

Glisemik kontrolün ölçütleri ve prognozla ilişkisi. Dr. Gülay Aşcı Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı İzmir

Glisemik kontrolün ölçütleri ve prognozla ilişkisi. Dr. Gülay Aşcı Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı İzmir Glisemik kontrolün ölçütleri ve prognozla ilişkisi Dr. Gülay Aşcı Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı İzmir HD e yeni başlayan hastaların 1/3 de neden diyabetik nefropati Yeni başlayan

Detaylı

PERİTON DİYALİZ HASTALARINDA SIVI KONTROLÜ

PERİTON DİYALİZ HASTALARINDA SIVI KONTROLÜ PERİTON DİYALİZ HASTALARINDA SIVI KONTROLÜ LALE AKKAYA Periton Diyaliz Hemşiresi CUMHURİYET ÜNİVERSİTESİ ARAŞTIRMA VE UYGULAMA HASTANESİ 25. ULUSAL BÖBREK HASTALIKLARI DİYALİZ VE TRANSPLANTASYON HEMŞİRELİĞİ

Detaylı

KAN TRANSFÜZYON TEDAVİSİ. Dr. Emre ÇAMCI

KAN TRANSFÜZYON TEDAVİSİ. Dr. Emre ÇAMCI KAN TRANSFÜZYON TEDAVİSİ Dr. Emre ÇAMCI Amaç ve Hedefler Kan grupları Kan transfüzyon endikasyonları Kan ve kan ürünlerinin hazırlanması ve saklanması Komponent tedavisi Transfüzyon komplikasyonları Masif

Detaylı

Özel Formülasyon DAHA İYİ DAHA DÜŞÜK MALIYETLE DAHA SAĞLIKLI SÜRÜLER VE DAHA FAZLA CIVCIV IÇIN OVOLYX!

Özel Formülasyon DAHA İYİ DAHA DÜŞÜK MALIYETLE DAHA SAĞLIKLI SÜRÜLER VE DAHA FAZLA CIVCIV IÇIN OVOLYX! Özel Formülasyon DAHA İYİ Yumurta verimi Kabuk kalitesi Civciv kalitesi Döllülük Çıkım oranı Karaciğer sağlığı Bağırsak sağlığı Bağışıklık Karlılık DAHA DÜŞÜK MALIYETLE DAHA SAĞLIKLI SÜRÜLER VE DAHA FAZLA

Detaylı

POSTTRANSPLANT DİABETES MELLİTUS DR. ÜLKEM YAKUPOĞLU ACIBADEM ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ INTERNATIONAL HOSPITAL ORGAN NAKLİ MERKEZİ

POSTTRANSPLANT DİABETES MELLİTUS DR. ÜLKEM YAKUPOĞLU ACIBADEM ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ INTERNATIONAL HOSPITAL ORGAN NAKLİ MERKEZİ POSTTRANSPLANT DİABETES MELLİTUS DR. ÜLKEM YAKUPOĞLU ACIBADEM ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ INTERNATIONAL HOSPITAL ORGAN NAKLİ MERKEZİ Transplant İlişkili Hiperglisemi (TAH) Posttransplant Diabetes Mellitus

Detaylı

KAN VE SIVI RESÜSİTASYO N -1 AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ACİL TIP ANABİLİM DALI Dr.İlker GÜNDÜZ

KAN VE SIVI RESÜSİTASYO N -1 AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ACİL TIP ANABİLİM DALI Dr.İlker GÜNDÜZ KAN VE SIVI RESÜSİTASYO N -1 AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ACİL TIP ANABİLİM DALI Dr.İlker GÜNDÜZ 03-11-2009 Doku hipoperfüzyonu ve organ hasarı oluşturan, intravasküler volüm kaybının ilk tedavisi

Detaylı

BİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI

BİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI BİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI SAĞLIK BİLİMLERİ ENSİTÜSÜ İ Yüksek Lisans Programı SZR 101 Bilimsel Araştırma Ders (T+ U) 2+2 3 6 AD SZR 103 Akılcı İlaç Kullanımı 2+0 2 5 Enstitünün Belirlediği

Detaylı

Vitaminlerin yararları nedendir?

Vitaminlerin yararları nedendir? Vitaminlerin yararları nedendir? Vitamin ve mineraller vücudun normal fonksiyonlarının yerine getirilmesinde, büyüme ve gelişiminde çok önemlidir. Az miktarlarda yeterlidirler. Gebelikte anne yanında bebeğin

Detaylı

AKUT SOLUNUM SIKINTISI SENDROMU YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015

AKUT SOLUNUM SIKINTISI SENDROMU YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015 AKUT SOLUNUM SIKINTISI SENDROMU YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015 Nonkardiyojenik Akciğer Ödemi Şok Akciğeri Travmatik Yaş Akciğer Beyaz Akciğer Sendromu

Detaylı

Pfizer İlaçları Ltd.Şti. Ortaköy - İstanbul KULLANIM KILAVUZUNDA BULUNACAK BİLGİLER

Pfizer İlaçları Ltd.Şti. Ortaköy - İstanbul KULLANIM KILAVUZUNDA BULUNACAK BİLGİLER İsim: Centrum Birim formülü Bir film tablet içeriği : % ÖGD** Vitaminler Lutein 500 mcg * A Vitamini 800 mcg 100 (% 25 Beta Karoten) B1 Vitamini 1.4 mg 127 B2 Vitamini 1.75 mg 125 Niasinamid 20 mg 125

Detaylı

YARA İYİLEŞMESİ. Yrd.Doç.Dr. Burak Veli Ülger

YARA İYİLEŞMESİ. Yrd.Doç.Dr. Burak Veli Ülger YARA İYİLEŞMESİ Yrd.Doç.Dr. Burak Veli Ülger YARA Doku bütünlüğünün bozulmasıdır. Cerrahi ya da travmatik olabilir. Akut Yara: Onarım süreci düzenli ve zamanında gelişir. Anatomik ve fonksiyonel bütünlük

Detaylı

Kan Gazı. Dr.Kenan Ahmet TÜRKDOĞAN Isparta Devlet Hastanesi. II. Isparta Acil Günleri Solunum Acilleri, 19 Ocak 2013 Isparta

Kan Gazı. Dr.Kenan Ahmet TÜRKDOĞAN Isparta Devlet Hastanesi. II. Isparta Acil Günleri Solunum Acilleri, 19 Ocak 2013 Isparta Kan Gazı Dr.Kenan Ahmet TÜRKDOĞAN Isparta Devlet Hastanesi II. Isparta Acil Günleri Solunum Acilleri, 19 Ocak 2013 Isparta Normal Değerler ph 7.35-7.45 (ort. 7.40) ph 7.35 ise Asidoz 7.45 ise Alkaloz ph

Detaylı

Sıvı-Elektrolit ve Asit Baz Denge Farmakolojisi

Sıvı-Elektrolit ve Asit Baz Denge Farmakolojisi Sıvı-Elektrolit ve Asit Baz Denge Farmakolojisi Prof.Dr. Ender Yarsan A.Ü.Veteriner Fakültesi Farmakoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı Normal hidratasyon dengesi İçecek ve yiyecekler; oksidasyon sonucu

Detaylı

Bakır (Cu) Bakır anemi de kritik bir rol oynar.

Bakır (Cu) Bakır anemi de kritik bir rol oynar. Bakır (Cu) Bakır anemi de kritik bir rol oynar. Vücutta küçük miktarda bakır varlığı olmaz ise demirin intestinal yolaktan emilimi ve kc de depolanması mümkün değildir. Bakır hemoglobin yapımı için de

Detaylı

Enteral Beslenmede kullanılan ürünler ve hastaya/hastalığa uygun ürünün seçiminde dikkat edilecek noktalar

Enteral Beslenmede kullanılan ürünler ve hastaya/hastalığa uygun ürünün seçiminde dikkat edilecek noktalar Enteral Beslenmede kullanılan ürünler ve hastaya/hastalığa uygun ürünün seçiminde dikkat edilecek noktalar Dr. Yeşim ÖZTÜRK Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Gastroenteroloji, Hepatoloji ve

Detaylı

Fizyoloji. Vücut Sıvı Bölmeleri ve Özellikleri. Dr. Deniz Balcı.

Fizyoloji. Vücut Sıvı Bölmeleri ve Özellikleri. Dr. Deniz Balcı. Fizyoloji Vücut Sıvı Bölmeleri ve Özellikleri Dr. Deniz Balcı deniz.balci@neu.edu.tr Ders İçeriği 1 Vücut Sıvı Bölmeleri ve Hacimleri 2 Vücut Sıvı Bileşenleri 3 Sıvıların Bölmeler Arasındaki HarekeF Okuma

Detaylı

SUNUM PLANI. Nütrisyon 13/05/15. Doç. Dr. Mustafa Said AYDOĞAN İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Yoğun Bakım Bilim Dalı. Cerrahi strese metabolik yanıt

SUNUM PLANI. Nütrisyon 13/05/15. Doç. Dr. Mustafa Said AYDOĞAN İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Yoğun Bakım Bilim Dalı. Cerrahi strese metabolik yanıt Doç. Dr. Mustafa Said AYDOĞAN İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Yoğun Bakım Bilim Dalı 1 SUNUM PLANI Cerrahi strese metabolik yanıt İnsülin direnci ve glukoz kontrolü Postoperatif nütrisyonel destek Postoperatif

Detaylı

ADRENAL YETMEZLİK VE ADDİSON. Doç. Dr. Mehtap BULUT Bursa Şevket Yılmaz EAH Acil Tıp Kliniği

ADRENAL YETMEZLİK VE ADDİSON. Doç. Dr. Mehtap BULUT Bursa Şevket Yılmaz EAH Acil Tıp Kliniği ADRENAL YETMEZLİK VE ADDİSON Doç. Dr. Mehtap BULUT Bursa Şevket Yılmaz EAH Acil Tıp Kliniği SUNU PLANI Tanım ve Epidemiyoloji Adrenal bez anatomi Etiyoloji Tanı Klinik Tedavi TANIM-EPİDEMİYOLOJİ Adrenal

Detaylı

.. YILI SAĞLIKLI BESLENME KURS PLANI MODÜL SÜRESİ. sahibi olmak * Beslenme Bilimi * Beslenme Biliminin Kapsamı 16 SAAT.

.. YILI SAĞLIKLI BESLENME KURS PLANI MODÜL SÜRESİ. sahibi olmak * Beslenme Bilimi * Beslenme Biliminin Kapsamı 16 SAAT. .... YILI KURS PLANI KURS MERKEZİNİN ADI ALAN ADI KURSUN ADI KURSUN SÜRESİ AY HAFTA GÜNLER DERS SAATİ KONULAR. AİLE VE TÜKETİCİ BİLİMLERİ 18 SAAT MODÜL VE YETERLİLİK MODÜL SÜRESİ TOPLAM SÜRE BAŞLAMA TARİHİ

Detaylı

MİNERALLER. Dr. Diyetisyen Hülya YARDIMCI

MİNERALLER. Dr. Diyetisyen Hülya YARDIMCI MİNERALLER Dr. Diyetisyen Hülya YARDIMCI MİNERALLER İnsan vücudunun yaklaşık %4-5 i minareldir.bununda yarıya yakını Ca, ¼ ü fosfordur. Mg, Na, Cl, S diğer makro minerallerdir. Bunların dışında kalanlar

Detaylı

Vitamin D Prof. Dr. Gülçin Saltan İşcan AÜEF Farmakognozi ABD

Vitamin D Prof. Dr. Gülçin Saltan İşcan AÜEF Farmakognozi ABD Vitamin D3 400 Genel Bilgi Bir sterol türevi olan D vitamini diyetle alınabilir veya endojen olarak sentezlenebilir. Diyetle, bitkilerde bulunan D2 vitamini (ergokalsiferol) ve hayvan dokularında bulunan

Detaylı

NÜTRİSYONEL BESLENME Uzm.DR FİLİZ APUCU

NÜTRİSYONEL BESLENME Uzm.DR FİLİZ APUCU NÜTRİSYONEL BESLENME Uzm.DR FİLİZ APUCU SUNUM PLANI Hangi hastalara beslenme desteği verilmeli? Beslenme durumu nasıl değerlendirilmeli? Enerji ihtiyacı nasıl hesaplanmalı? Kalori? Protein? Hangi yol tercih

Detaylı

GENEL SORU ÇÖZÜMÜ ENDOKRİN SİSTEM

GENEL SORU ÇÖZÜMÜ ENDOKRİN SİSTEM GENEL SORU ÇÖZÜMÜ ENDOKRİN SİSTEM 1) Aşağıdaki hormonlardan hangisi uterusun büyümesinde doğrudan etkilidir? A) LH B) Androjen C) Östrojen Progesteron D) FUH Büyüme hormonu E) Prolaktin - Testosteron 2)

Detaylı

FİZYOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN

FİZYOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN FİZYOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN Fizyolojide Temel Kavramlar FİZYOLOJİ Fizyolojinin amacı; Yaşamın başlangıcı- gelişimi ve ilerlemesini sağlayan fiziksel ve kimyasal etkenleri açıklamaktır (tanımlamak)

Detaylı

Arter Kan Gazı Değerlendirmesi. Prof. Dr. Tevfik Ecder İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı

Arter Kan Gazı Değerlendirmesi. Prof. Dr. Tevfik Ecder İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı Arter Kan Gazı Değerlendirmesi Prof. Dr. Tevfik Ecder İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı Asit-Baz Dengesine Farklı Yaklaşımlar Seifter JL: N Engl

Detaylı

Normalde kan potasyum seviyesi 3,6-5,0 mmol/l arasındadır.

Normalde kan potasyum seviyesi 3,6-5,0 mmol/l arasındadır. POTASYUM K+; Potasyum yaşam için gerekli önemli bir mineraldir. Hücre içinde bol miktarda bulunur. Hücre içindeki kimyasal ortamın ana elementidrir. Hergün besinlerle alınır ve idrarla atılır. Potasyum

Detaylı

İŞTAH HORMONU GHRELİNİN BÖBREK TRANSPLANTASYONU SONRASI VÜCUT KİTLE İNDEKSİ VE OKSİDATİF STRES ÜZERİNE ETKİLERİ

İŞTAH HORMONU GHRELİNİN BÖBREK TRANSPLANTASYONU SONRASI VÜCUT KİTLE İNDEKSİ VE OKSİDATİF STRES ÜZERİNE ETKİLERİ İŞTAH HORMONU GHRELİNİN BÖBREK TRANSPLANTASYONU SONRASI VÜCUT KİTLE İNDEKSİ VE OKSİDATİF STRES ÜZERİNE ETKİLERİ Yaşar Çalışkan 1, Abdullah Özkök 1, Gonca Karahan 2, Çiğdem Kekik 2, Halil Yazıcı 1, Aydın

Detaylı

YOĞUN BAKIMDA BESLENME

YOĞUN BAKIMDA BESLENME YOĞUN BAKIMDA BESLENME Uzm Dr Özlem Yazıcıoğlu Moçin TTD Yoğun Bakım m Kursu 06.02.09 Beslenmenin Başlanmas lanması Beslenme desteği i klinik sonucu iyileştirir mi? Hangi hastalara beslenme desteği verilmelidir?

Detaylı

27/04/16. Sunu Planı YANIKLI NON-SEPTİK HASTADA VOLÜM REPLASMANI. Patofizyoloji. Patofizyoloji. Yanık tipleri Patofizyoloji Volüm Replasmanı

27/04/16. Sunu Planı YANIKLI NON-SEPTİK HASTADA VOLÜM REPLASMANI. Patofizyoloji. Patofizyoloji. Yanık tipleri Patofizyoloji Volüm Replasmanı Sunu Planı YANIKLI NON-SEPTİK HASTADA VOLÜM REPLASMANI Selim TURHANOĞLU Mustafa Kemal Üniversitesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı Yanık tipleri Volüm Replasmanı Hesaplanması Uygulanması Takibi

Detaylı

Can boğazdan gelir.. Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur..

Can boğazdan gelir.. Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur.. Can boğazdan gelir.. Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur.. 1 BESLENME BİLİMİ 2 Yaşamımız süresince yaklaşık 60 ton besin tüketiyoruz. Besinler sağlığımız ve canlılığımızın devamını sağlar. Sağlıklı bir

Detaylı

KARBONHİDRATLAR. Glukoz İNSAN BİYOLOJİSİ VE BESLENMESİ AÇISINDAN ÖNEMLİ OLAN

KARBONHİDRATLAR. Glukoz İNSAN BİYOLOJİSİ VE BESLENMESİ AÇISINDAN ÖNEMLİ OLAN KARBONHİDRATLAR Normal diyet alan kişilerde enerjinin % 55-60 ı karbonhidratlardan sağlanır. Bitkiler karbonhidratları fotosentez yoluyla güneş ışığının yardımıyla karbondioksit ve sudan yararlanarak klorofilden

Detaylı

Bir gün içerisinde tüketilmesi gereken gıdalar beslenme planına göre düzenlenir.

Bir gün içerisinde tüketilmesi gereken gıdalar beslenme planına göre düzenlenir. Beslenme Planı Bir gün içerisinde tüketilmesi gereken gıdalar beslenme planına göre düzenlenir. Bu plan günlük 2000 kalorilik enerji gereksinimi karşılayacak şekilde gıda gruplarından tüketilmesi gereken

Detaylı

DÖNEM 2- I. DERS KURULU AMAÇ VE HEDEFLERİ

DÖNEM 2- I. DERS KURULU AMAÇ VE HEDEFLERİ DÖNEM 2- I. DERS KURULU AMAÇ VE HEDEFLERİ Kan, kalp, dolaşım ve solunum sistemine ait normal yapı ve fonksiyonların öğrenilmesi 1. Kanın bileşenlerini, fiziksel ve fonksiyonel özelliklerini sayar, plazmanın

Detaylı

RENAL PREOPERATİF DEĞERLENDİRME. Dr. Mürvet YILMAZ SBÜ. Bakırköy Dr. Sadi Konuk SUAM

RENAL PREOPERATİF DEĞERLENDİRME. Dr. Mürvet YILMAZ SBÜ. Bakırköy Dr. Sadi Konuk SUAM RENAL PREOPERATİF DEĞERLENDİRME Dr. Mürvet YILMAZ SBÜ. Bakırköy Dr. Sadi Konuk SUAM SBÜ. İÇ HASTALIKLARI KONGRESİ-2018 ABH-KBY Böbrek fonksiyonları bozuk olan hastalarda ABH/KBY ayırımı yapılmalıdır. ABH

Detaylı

Karaciğer koruyucu DAHA İYİ DAHA SAĞLIKLI, DAHA İYİ VERİMLİ SÜRÜLER İÇİN HEPALYX

Karaciğer koruyucu DAHA İYİ DAHA SAĞLIKLI, DAHA İYİ VERİMLİ SÜRÜLER İÇİN HEPALYX Karaciğer koruyucu DAHA İYİ Karaciğer fonksiyonu Antioksidan aktivite Protein sentezi Anti-fibrotik aktivite Süt Verimi Süt Proteini Metabolik Sağlık Performans Bağışıklık Karlılık DAHA SAĞLIKLI, DAHA

Detaylı

Omega-3 terimi ("n-3", "ω-3" olarak da kullanılır) ilk çift bağın, karbon zincirin ucundaki (ω) metil grubundan itibaren sayılınca 3.

Omega-3 terimi (n-3, ω-3 olarak da kullanılır) ilk çift bağın, karbon zincirin ucundaki (ω) metil grubundan itibaren sayılınca 3. Omega-3 terimi ("n-3", "ω-3" olarak da kullanılır) ilk çift bağın, karbon zincirin ucundaki (ω) metil grubundan itibaren sayılınca 3. karbon-karbon bağı olduğu anlamına gelir. 3 Esansiyel Yağ Asidi 9 Hücre

Detaylı

YOĞUN BAKIM EKİBİNDE HEMŞİRE VE HASTA BAKIMI BURCU AYDINOĞLU HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ

YOĞUN BAKIM EKİBİNDE HEMŞİRE VE HASTA BAKIMI BURCU AYDINOĞLU HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ YOĞUN BAKIM EKİBİNDE HEMŞİRE VE HASTA BAKIMI BURCU AYDINOĞLU HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ 2007 Yoğun Bakım Üniteleri Hasta bakımının en karmaşık Masraflı Teknoloji ile içiçe Birden fazla organı ilgilendiren

Detaylı

BÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ...

BÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ... BÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ... 1 Bilinmesi Gereken Kavramlar... 1 Giriş... 2 Hücrelerin Fonksiyonel Özellikleri... 2 Hücrenin Kimyasal Yapısı... 2 Hücrenin Fiziksel Yapısı... 4 Hücrenin Bileşenleri... 4

Detaylı

Türk Gıda Kodeksi Özel Tıbbi Amaçlı Diyet Gıdalar Tebliği

Türk Gıda Kodeksi Özel Tıbbi Amaçlı Diyet Gıdalar Tebliği Türk Gıda Kodeksi Özel Tıbbi Amaçlı Diyet Gıdalar Tebliği Resmi Gazete Tarihi Sayısı Değişiklik Açıklaması İlk Yayın 24.12.2001 24620 1. Değişiklik 31.08.2003 25125 EK-1 in 7 inci maddesi, Madde 6 (Eklendi)

Detaylı

[embeddoc url= /10/VÜCUT-SIVILARI.docx download= all viewer= microsoft ]

[embeddoc url=  /10/VÜCUT-SIVILARI.docx download= all viewer= microsoft ] VÜCUT SIVILARI [embeddoc url= http://enfeksiyonhastaliklari.com/wp-content/uploads/2015 /10/VÜCUT-SIVILARI.docx download= all viewer= microsoft ] SODYUM ( Na+) Na+; Sodyum klor ile birlikte serumun en

Detaylı

Eser elementler. Total parenteral nutrisyonda eser elementler ve fosfat. Bazı örnekleri... Eser elementler...

Eser elementler. Total parenteral nutrisyonda eser elementler ve fosfat. Bazı örnekleri... Eser elementler... Eser elementler Total parenteral nutrisyonda eser elementler ve fosfat Prof. Dr. Öner Süzer Cerrahpa a Tıp Fakültesi Farmakoloji ve Klinik Farmakoloji Anabilim Dalı www.onersuzer.com Vücutta, biyolojik

Detaylı

ADRENAL KORTEKS HORMONLARI GLİKOKORTİKOİDLER. Doç. Dr. Fadıl Özyener Fizyoloji Anabilim Dalı

ADRENAL KORTEKS HORMONLARI GLİKOKORTİKOİDLER. Doç. Dr. Fadıl Özyener Fizyoloji Anabilim Dalı ADRENAL KORTEKS HORMONLARI GLİKOKORTİKOİDLER Doç. Dr. Fadıl Özyener Fizyoloji Anabilim Dalı Bu derste amaçlanan öğrencilerle; Glikokortikoid hormonların (GKH) sentez ve salgılanmasını, organizmadaki hücre,

Detaylı

Resüsitasyonda HİPEROKSEMİ

Resüsitasyonda HİPEROKSEMİ Resüsitasyonda HİPEROKSEMİ Prof.Dr.Oktay Demirkıran İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı Yoğun Bakım Bilim Dalı Acil Yoğun Bakım Ünitesi Avrupa da yaklaşık 700,000/yıl

Detaylı

Kalori de eri olmayan substratlar. Total parenteral nutrisyon için klinik bilgiler. Günlük bazal kalori gereksinimi. Kalorik de ere sahip substratlar

Kalori de eri olmayan substratlar. Total parenteral nutrisyon için klinik bilgiler. Günlük bazal kalori gereksinimi. Kalorik de ere sahip substratlar Kalori de eri olmayan substratlar Total parenteral nutrisyon için klinik bilgiler Prof. Dr. Öner Süzer Cerrahpa a Tıp Fakültesi Farmakoloji ve Klinik Farmakoloji Anabilim Dalı www.onersuzer.com Substrat

Detaylı

PROSPEKTÜS DECAVİT YUMUŞAK KAPSÜL

PROSPEKTÜS DECAVİT YUMUŞAK KAPSÜL Multivitamin ve Mineral Kombinasyonu FORMÜLÜ : PROSPEKTÜS DECAVİT YUMUŞAK KAPSÜL 11 Vitamin Vitamin A 10.000 I.U Vitamin B 1 20 mg Vitamin B 2 5 mg Vitamin B 6 10 mg Vitamin B 12 0.005 mg Vitamin C 150

Detaylı

Yoğun Bakımda Nörolojik Resüsitasyon

Yoğun Bakımda Nörolojik Resüsitasyon Yoğun Bakımda Nörolojik Resüsitasyon Dr.Canan Aykut Bingöl Yeditepe Üniversite Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Kardiak Arrest 200 000-375 000 kardiak arrest/yıl (ABD) %20 spontan dolaşım sağlanıyor

Detaylı

D Vitaminin Relaps Brucelloz üzerine Etkisi. Yrd.Doç.Dr. Turhan Togan Başkent Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

D Vitaminin Relaps Brucelloz üzerine Etkisi. Yrd.Doç.Dr. Turhan Togan Başkent Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji D Vitaminin Relaps Brucelloz üzerine Etkisi Yrd.Doç.Dr. Turhan Togan Başkent Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bruselloz Brucella cinsi bakteriler tarafından primer olarak otçul

Detaylı

Kanın fonksiyonel olarak üstlendiği görevler

Kanın fonksiyonel olarak üstlendiği görevler EGZERSİZ VE KAN Kanın fonksiyonel olarak üstlendiği görevler Akciğerden dokulara O2 taşınımı, Dokudan akciğere CO2 taşınımı, Sindirim organlarından hücrelere besin maddeleri taşınımı, Hücreden atık maddelerin

Detaylı

Çamlı, BioAqua markası altında ürettiği balık yemleri ile müşterilerine çok geniş bir ürün segmenti sunmaktadır. Ağırlıklı olarak üretilen Levrek,

Çamlı, BioAqua markası altında ürettiği balık yemleri ile müşterilerine çok geniş bir ürün segmenti sunmaktadır. Ağırlıklı olarak üretilen Levrek, YEMLERİ EVREK & ÇİPURA L 1 Çamlı, BioAqua markası altında ürettiği balık yemleri ile müşterilerine çok geniş bir ürün segmenti sunmaktadır. Ağırlıklı olarak üretilen Levrek, Çipura ve Alabalık yemlerinin

Detaylı

Beslenme ve İnflamasyon Göstergeleri Açısından Nokturnal ve Konvansiyonel Hemodiyalizin Karşılaştırılması

Beslenme ve İnflamasyon Göstergeleri Açısından Nokturnal ve Konvansiyonel Hemodiyalizin Karşılaştırılması Beslenme ve İnflamasyon Göstergeleri Açısından Nokturnal ve Konvansiyonel Hemodiyalizin Karşılaştırılması Halil Yazıcı 1, Abdullah Özkök 1, Yaşar Çalışkan 1, Ayşegül Telci 2, Alaattin Yıldız 1 ¹İstanbul

Detaylı

SÜTÜN BİLEŞİMİ ve BESİN DEĞERİ

SÜTÜN BİLEŞİMİ ve BESİN DEĞERİ SÜTÜN BİLEŞİMİ ve BESİN DEĞERİ Prof. Dr. Metin ATAMER Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Süt Teknolojisi Bölümü Aralık 2006 ANKARA Sütün Tanımı ve Genel Nitelikleri Süt; dişi memeli hayvanların, doğumundan

Detaylı

Organik Bileşikler. Karbonhidratlar. Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1

Organik Bileşikler. Karbonhidratlar. Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1 Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1 Hazırladığımız bu yazıda; organik bileşikler ve organik bileşiklerin yapısını, canlılarda bulunan organik bileşikleri ve bunların görevlerini, kullanım alanlarını, canlılar

Detaylı

Gastrointestinal Sistem Hastalıkları. Dr. Nazan ÇALBAYRAM

Gastrointestinal Sistem Hastalıkları. Dr. Nazan ÇALBAYRAM Gastrointestinal Sistem Hastalıkları Dr. Nazan ÇALBAYRAM ÇÖLYAK HASTALIĞI Çölyak hastalığı bir malabsorbsiyon sendromudur. Hastalık; gluten içeren unlu gıdalara karşı genetik bazda immünojik bir intolerans

Detaylı

Beslenme desteğinde hangi içerik kime, ne zaman, hangi yolla uygulansın?

Beslenme desteğinde hangi içerik kime, ne zaman, hangi yolla uygulansın? Beslenme desteğinde hangi içerik kime, ne zaman, hangi yolla uygulansın? Dr. Beste Atasoy Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı & Sağlık Bakanlığı-Marmara Üniversitesi Pendik

Detaylı

ENDOKRİN BEZ EKZOKRİN BEZ. Tiroid bezi. Deri. Hormon salgısı. Endokrin hücreler Kanal. Kan akımı. Ter bezi. Ekzokrin hücreler

ENDOKRİN BEZ EKZOKRİN BEZ. Tiroid bezi. Deri. Hormon salgısı. Endokrin hücreler Kanal. Kan akımı. Ter bezi. Ekzokrin hücreler ENDOKRİN SİSTEM Endokrin sistem, sinir sistemiyle işbirliği içinde çalışarak vücut fonksiyonlarını kontrol eder ve vücudumuzun farklı bölümleri arasında iletişim sağlar. 1 ENDOKRİN BEZ Tiroid bezi EKZOKRİN

Detaylı

TIBBİ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI

TIBBİ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI TIBBİ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI SAĞLIK BİLİMLERİ ENSİTÜSÜ İ Yüksek Lisans Programı SZR 101 Bilimsel Araştırma Yöntemleri Ders (T+ U) 2+2 3 6 AD SZR 103 Akılcı İlaç Kullanımı 2+0

Detaylı

Sepsiste Tedavi. Yrd.Doç.Dr Orhan Tokgöz Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı

Sepsiste Tedavi. Yrd.Doç.Dr Orhan Tokgöz Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı Sepsiste Tedavi Yrd.Doç.Dr Orhan Tokgöz Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı Ciddi Sepsis: Hala önemli bir sağlık sorunudur Koroner-dışı YBÜ lerinde en önemli ölüm nedenidir Mortalitesi ortalama:

Detaylı

Hücre metabolizmasının devamlılığını sağlayabilecek enerjinin sunulması. Starvasyon Metabolik stres. + İstirahat enerji tüketimi + +++ ++ ++ + +++

Hücre metabolizmasının devamlılığını sağlayabilecek enerjinin sunulması. Starvasyon Metabolik stres. + İstirahat enerji tüketimi + +++ ++ ++ + +++ DR. AYNUR AKIN ERCİYES ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON ANABİLİM DALI Malnütrisyon Nütrisyon durumunun değerlendirilmesi Enerji gereksiniminin hesaplanması Enerji gereksiniminin

Detaylı

İSHAL AKUT İSHALDE HEMŞİRELİK BAKIMI. Akut İshal. 14 günden kısa sürer. Dehidratasyona yol açar (ölüm nedenidir) Malnütrisyonu kolaylaştırır.

İSHAL AKUT İSHALDE HEMŞİRELİK BAKIMI. Akut İshal. 14 günden kısa sürer. Dehidratasyona yol açar (ölüm nedenidir) Malnütrisyonu kolaylaştırır. AKUT İSHALDE İSHAL Dışkının normalden daha fazla su içermesi SULU DIŞKILAMA 24 saatte 3 ya da daha fazla sayıda sulu dışkılama 20.04.2016 2 Akut İshal İshal gelişmekte olan ülkelerde önemli bir morbidite

Detaylı

ENDOKRİN SİSTEM #4 SELİN HOCA

ENDOKRİN SİSTEM #4 SELİN HOCA ENDOKRİN SİSTEM #4 SELİN HOCA ADRENAL BEZ MEDULLA BÖLGESİ HORMONLARI Böbrek üstü bezinin öz bölgesi, embriyonik dönemde sinir dokusundan gelişir bu nedenle sinir sisteminin uzantısı şeklindedir. Sempatik

Detaylı

AKUT ADRENAL YETMEZLĐK TEDAVĐ PROTOKOLÜ

AKUT ADRENAL YETMEZLĐK TEDAVĐ PROTOKOLÜ AKUT ADRENAL YETMEZLĐK TEDAVĐ PROTOKOLÜ GĐRĐŞ Aşağıdaki hastalarda adrenal kriz olabileceği düşünülmelidir. Bilinen primer adrenal yetmezliği olanlar Hipopituitarizm (herhangi bir hipofizer hormon eksikliği)

Detaylı