KAMU ORTAKLIĞI FONU YÖNETMELİĞİ

Transkript

1 2025 KAMU ORTAKLIĞI FONU YÖNETMELİĞİ Bakanlar Kurulu Kararının Tarihi : , No : 84/8495 Dayandığı Kanunun Tarihi : , No : 2983 Yayımlandığı R. Gazetenin Tarihi : , No : Yayımlandığı Düsturun Tertibi : 5, Cildi: 24, S BİRİNCİ BÖLÜM Genel Hükümler Amaç Madde 1 Bu Yönetmeliğin amacı, 2983 sayılı Tasarrufların Teşviki ve Kamu Yatırımlarının Hızlandırılması Hakkında Kanunla kurulan Kamu Ortaklığı Fonu'nun yönetimi, kullanılması esasları ve Fon'a ilişkin diğer hususları düzenlemektir. Kapsam Madde 2 Bu Yönetmelik, Kamu Ortaklığı Fonu'nun gelirleri, yönetimi ve kullanılmasıyla ilgili hükümleri kapsar. Kısaltmalar Madde 3 Bu yönetmelikte geçen; a) Kanun: 29/2/1984 tarih ve 2983 sayılı Tasarrufların Teşviki ve Kamu Yatırımlarının Hızlandırılması Hakkında Kanunu, b) Kurul: Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı Kurulunu, c) İdare: Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı İdaresi Başkanlığını, d) Fon: Kamu Ortaklığı Fonu'nu İfade eder. Tanımlar Madde 4 Bu Yönetmelikte geçen; a) Altyapı Tesisleri: Köprü, Baraj, Elektrik Santralı, Karayolu, Demiryolu, Telekominikasyon sistemleri ile sivil kullanıma yönelik deniz ve hava limanları ve benzerlerini, b) Tesis: Kamu İktisadi Kuruluşları ve İktisadi Devlet Teşekkülerine (Yurt dışındakiler de dahil) ait müessese, işletme, bağlı ortaklık ve benzerlerini, c) Müessese: Sermayesinin tamamı bir İktisadi Devlet Teşekkülüne veya Kamu İktisadi Kuruluşuna ait olup, ona bağlı işletme veya işletmeler topluluğunu, d) Bağlı Ortaklık: Sermayesinin yüzde ellisinden fazlası İktisadi Devlet Teşekküllerine veya Kamu İktisadi Kuruluşlarına ait olan işletme ve işletmeler topluluğundan oluşan Anonim Şirketleri, e) İşletme: Müesseselerin ve bağlı ortaklıkların mal ve hizmet üretim birimlerini, f) Benzerleri: Yukarıdaki tanımların dışında kalan ve Kamu Kurum ve Kuruluşlarının iştirak ettiği şirketleri, g) Gelir Ortaklığı Senedi: Bu maddenin (a) bendinde tarif edilen altyapı tesislerinin, gelirlerine hakiki ve hükmi şahısların ortak olması için çıkarılacak senetleri, h) Hisse Senedi: Bu maddenin (b) bendinde tarif edilen tesislere hakiki ve hükmi şahısların ortak olması için çıkarılacak senetleri, i) İşletme Hakkı: Bu maddenin (b) bendinde tarif edilen tesislerin, mülkiyet hakkı saklı kalmak kaydıyla, belirli bir bedel karşılığında belirli süre ve şartlar

2 2026 dahilinde hakiki ve hükmi şahıslar tarafından işletilmesini ve varsa mamüllerinin pazarlama ve dağıtımını yapmasını. İfade eder. İKİNCİ BÖLÜM Gelir Ortaklığı Senetleri Gelir Ortaklığı Senetlerinin Çıkarılması Madde 5 Kanun ve bu Yönetmelik hükümlerine göre, kamu kurum ve kuruluşlarına ait altyapı tesisleri için Kurul kararı ile gelir ortaklığı senedi çıkarılabilir. Gelir ortaklığı senedi ihracına konu olacak altyapı tesisleri Kurul tarafından tesbit edilir. İhracına karar verilen gelir ortaklığı senetleri İdare tarafından bastırılır. Gelir Ortaklığı Senetlerinin Nitelikleri Madde 6 Gelir Ortaklığı Senetleri; a) Birden fazla altyapı tesisinin birleştirilmiş gelirlerine ortak olmayı sağlamak üzere "Grup senetleri" halinde, b) Herbir altyapı tesisinin gelirine ortaklığı sağlamak üzere "Münferit" olarak, çıkarılabilir. Gelir ortaklığı senetleri Menkul Kıymetler Borsaları Kanunu ve Sermaye Piyasası Kanunu'nun uygulaması açısından menkul kıymet addolunur ve ilgili mevzuat esaslarına göre Menkul Kıymetler Borsasında kote edilebilir. Bu senetler hamiline yazılı olarak tanzim edilir. Gelir Ortaklığı Senetlerinin Şekli Madde 7 Gelir Ortaklığı senetleri "ana senet" ve buna bitişik "kuponlar"dan oluşur, Ana senet bölümünde aşağıdaki hususlar belirtilir: a) Altyapı tesisinin adı, b) Senedin itibari kıymeti, c) Senedin süresi, d) Tertip ve seri numarası, e) Kurul kararının tarihi ve numarası, f) İdarece gerekli görülen diğer hususlar, Senetlerde Kurul Başkanı veya tevkil edeceği bir kurul üyesi ile İdare Başkanı'nın imzaları bulunur. Kuponların herbirinde aşağıdaki hususlar ayrı ayrı belirtilir: a) Altyapı tesisinin adı, b) Senedin itibari kıymeti, c) Tertip ve seri numarası, d) Temsil ettiği yıl. Kurul, belli bir süre için geçerli olan gelir ortaklığı senetleri çıkarılmasına karar verebilir. Gelir Ortaklığı Senedi Satış Esasları Madde 8 Gelir ortaklığı senetlerinin satış işlemi,idare tarafından bir duyuru ile başlatılır. Bu duyuruda; ilgili altyapı tesisinin ismi ve senetlerin nominal değeri, satış fiyatı, satış süresi, satış yerleri ile İdarece gerekli görülen diğer hususlar belirtilir. Satışlar, duyuruda belirtilen süreler içinde bankalar, 2499 sayılı Kanuna göre aracılık yapmaya yetkili olan kurumlar ve İdarece belirlenecek kamu kurumları aracılığı ile yaptırılabilir. Senet bedelleri nakit ve peşin olarak tahsil edilir. Satış

3 2027 hasılatı, ilgili kuruluşlar tarafından İdarece belirlenecek esaslar dahilinde Fon hesabına yatırılır. Gelir Paylarının Tesbiti Madde 9 Gelir ortaklığı senedi sahiplerine güvenilir ve istikrarlı bir gelir temini gözönünde bulundurularak, gelir ortaklığı senetlerine verilecek gelir veya bu geliri hesaplamaya ait usul, çıkarılacak her tertip senetler için, önceden Kurul tarafından tesbit ve ilan edilir. Gelir Paylarının Ödenme Usulü Madde 10 Pay sahiplerine dağıtılacak meblağ, İdare ve Bankalar arasında yapılacak sözleşme esasları dahilinde Fon'dan ilgili banka hesabına aktarılır. Senet sahipleri sadece o yıla ait kupon ile bankaya başvurarak kupona düşen gelir payını tahsil ederler. Bu kuponlar gerektiğinde ilgili banka ile İdare arasındaki hesaplaşmanın belgesini teşkil eder. Gelir Ortaklığı Senetlerinin Değiştirilmesi Madde 11 Tedavülü mümkün olmayacak derecede yıpranmış veya bozulmuş olan gelir ortaklığı senetleri, esas münderecatı ve ayırdedici alametlerinin tereddütsüz belli olması şartıyla İdare tarafından yenileri ile değiştirilir. Altyapı Tesislerinin Giderleri Madde 12 Gelir ortaklığı senedi uygulamasına tabi tutulan altyapı tesislerinin yıllık gelirleri ile işletme, bakım, onarım, idame ve benzeri hertürlü masraflarına ait tahminler, mülkiyet sahibi kamu kurum veya kuruluşunca her yıl için ayrı ayrı hazırlanarak, ilgili yıldan önceki temmuz ayı sonuna kadar İdare'ye verilir. Bu tahminler, İdare tarafından tetkik ve konsolide edilerek, engeç eylül ayı sonuna kadar alınacak Kurul kararı ile kesinleşir ve İdare, İşletme, bakım, onarım, idame ve benzeri masraflar için kuruluşça yapacağı ödemelerde Kurul kararı ile kesinleşen hesapları esas alır. İdarenin ilgili kuruluşa yapacağı ödeme, altyapı tesisinin masraflarını yapmakla yükümlü saymanlığın cari hesabının bulunduğu banka şubesinde ayrıca açılacak özel bir hesaba Fon'dan gerekli transferlerin yapılması şeklinde olur. Saymanlık bu özel hesaptaki Parayı, ilgili altyapı tesisinin giderleri dışında kullanamaz. İdarenin bu hesaba yaptığı aktarmalara ait dekontların ilgili saymanlığa intikal eden nüshaları saymanlık için bir ödeme emri mahiyetindedir. Fon kapsamına alınan altyapı tesislerinin giderlerine ait sarf evrakı, ilgili saymanlıkça yapılan diğer ödemelere ait sarf evrakı arasındaki sıralı yerini muhafaza eder ve giderlerin tahakkuk, ödeme ve denetlenmesi ile ilgili genel hükümlere tabi tutulmasına devam olunur. Gelirlerin Tahsili Madde 13 Gelir ortaklığı senedi ihracına konu olan altyapı tesislerinin işletilmesinden sağlanan gelirler, Kurulun bu konudaki kararına göre ilgili kamu kurum veya kuruluşu tarafından Fon adına tahsil edilir ve İdare'ce belirlenecek esaslar dahilinde T. C. Merkez Bankasındaki Fon hesabına yatırılır. Fiyat ve Tarifeler Madde 14 Gelir ortaklığı senedi ihracına konu olan altyapı tesislerince üretilecek mal ve hizmetlere ait fiyat ve tarifeler, hak sahiplerine istikrarlı ve güvenilir gelir verilmesi ilkesi ile yıllık enflasyon oranları da gözönünde tutularak, İdare'ce hazırlanacak teklif üzerine Kurul tarafından tesbit edilir. Altyapı Tesislerinin Finansmanı Madde 15 Yatırım programına alınan projelerden, ileride gelir ortaklığı uygulamasına dahil edilecek altyapı tesisleri, Kurul tarafından belirlenir.

4 2028 Bu tesislere Fon'dan sağlanacak yıllık finansman miktarı, Kurul tarafından tesbit edilerek, Genel Bütçe, Katma Bütçe ve yıllık yatırım ve finansman programlarında dikkate alınmak üzere Maliye ve Gümrük Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilatı, Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı ve ilgili kuruluşlara bildirilir. Bu şekilde finanse edilen altyapı tesisleri, işletmeye geçmesini takiben bu Yönetmelik hükümleri dahilinde ayrıca Kurul Kararı gerekmeksizin gelir ortaklığı senedi uygulamasına alınır. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Hisse Senetleri Halka Açılacak Tesislerin Tesbiti Madde 16 Bağlı ortaklıklar ve benzerlerinden kamu payları halka açılacak olanlar 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname esasları çerçevesinde Ekonomik İşler Yüksek Koordinasyon Kurulu tarafından tesbit edilir. Müessese ve İşletmelerin Ortaklığa Açılması Madde 17 Ekonomik İşler Yüksek Koordinasyon Kurulu tarafından hakiki ve hükmi şahısların ortaklığına açılmasına karar verilen müessese ve işletmeler, önce 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve Türk Ticaret Kanunu çerçevesinde bağlı ortaklık şeklinde anonim şirket statüsüne getirilirler. Satış Esasları Madde 18 Bağlı ortaklıklar ve benzerlerinin Hazine, İktisadi Devlet Teşekkülü, Kamu iktisadi Kuruluşu ve Bağlı ortaklıklara ait bulunan hisse senetleri, İdarenin hazırlayacağı teklif üzerine Kurul kararıyla tesbit edilen bedel üzerinden hakiki ve hükmi şahıslara satılır ve ilgili kuruluşun muhasebe kayıtlarında bilahare gerekli düzenlemeler yapılır. Bu satıştan elde edilecek hasılat Fon'a gelir kaydedilir. Hisse senedi satışlarında tesiste çalışanlara öncelik ve özel şartlar getirilmesine Kurul karar verebilir. Yöre halkına da buna benzer kolaylıklar tanınabilir. Gereken durumlarda hisse senetlerinin aynı gerçek veya tüzel kişilere belli oranlardan fazla satılmamasına Kurul karar verebilir. Hisse senetlerinin satışında yapılacak ilanların; şekli, verileceği araç, adedi ve kapsamı İdare tarafından belirlenir. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM İşletme Hakkı İşletme Hakkı Devredilecek Tesislerin Tesbiti Madde 19 İşletme hakkı devredilecek tesisler, 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname esasları çerçevesinde Ekonomik İşler Yüksek Koordinasyon Kurulu tarafından tesbit edilir. İşletme Hakkı Devir İşlemi Madde 20 Ekonomik işler Yüksek Koordinasyon Kurulu tarafından tesbit edilen tesislerin işletme hakkı devir işlemleri, Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı Kurulu'nun alacağı kararlar doğrultusunda idare tarafından yürütülür. Tesbit ve Bildirim Madde 21 İşletme hakkı devredilecek tesisler tesbit edildikten sonra, durum İdare tarafından ilgili kuruluşa bildirilir. İlgili kuruluş, tesisin verimliliği, üretim kapasitesi, karlılık durumu ve diğer hususları gözönünde bulundurmak suretiyle sözleşme şartlarını ve bunun yanısıra stok, (hammadde, yarı mamul, mamul), yedek parça ve diğer malvarlıkları ile birlikte işletmenin rayiç bedelini tesbit ederek İdare'ye bildirir.

5 2029 İşletme hakkının hakiki ve hükmi şahıslara devredilmesi ve devir şartları hakkındaki karar Kurul tarafından verilir. İlan Madde 22 Kurulun işletme hakkı verilmesine dair kararı, idare tarafından işletme hakkı devredilecek tesisin bulunduğu yerdeki mahalli gazetelerden birisi ile Ülke çapında yayınlanan en az bir gazetede, Resmi Gazete'de ve gerektiğinde Radyo ve Televizyon'da ilan edilir. Bu ilanda; ilgililerin işletme hakkı talebiyle ilgili olarak müracaat etmeleri gereken yer ve süreler, gerekli belgeler, müracaat usulü ve diğer hususlar belirtilir. İşletme Hakkının Verilmesi Madde 23 İşletme hakkının, istekliler arasından yeterlilikleri itibariyle uygun görülen hakiki ve hükmi şahıslara devrine Kurul karar verir. Kati Teminat Madde 24 İşletme hakkını devir alan hakiki ve hükmi şahıslar tarafından verilecek kati teminatın nev'i ve miktarı Kurul tarafından tesbit edilir. Sözleşme Madde 25 İşletme hakkının devir şartları ile tarafların yükümlülükleri ve işletme hakkının devri ile ilgili olarak Yönetmelikte yer almayan diğer hususlar, sözleşme ile belirlenir. İşletme hakkı sözleşmesi, İdare Başkanı ile işletmeye sahip olan kuruluşun genel müdürü ve işletme hakkını devralan tarafından imzalanmak suretiyle aktedilir. BEŞİNCİ BÖLÜM Kalkınmada Öncelikli Yörelerde Yapılacak Finansman Yatırım ve İşletme Finansmanı (1) Madde 26 (27/7/ /3310 K.) Fon'un asgari % 10'u Kalkınmada Öncelikli yörelerde istihdamı artırıcı her nevi yatırımlarda ve bunların işletme finansmanında kullanılır. İdare, diğer bölgelerde de istihdamı artırıcı projeleri destekleyebilir. Fon'dan sağlanacak finansman; a) Kredi şeklinde, b) Finansal kiralama şeklinde, c) Bu şekillerin herhangi bir kombinasyonu, şeklinde olur. Finansman Türkiye Kalkınma Bankası A.Ş. aracılığı ile kullandırılır. Kurul, finansmanı, belirleyeceği diğer bankalar aracılığı ile de kullandırabilir. (Bu bölümde finansmanı kullandıran tüm bankalar Banka diye anılacaktır.) Fon'dan sağlanacak yıllık toplam finansman miktarının tesbitinde Fon'un satılmış gelirleri esas alınır ve Fon bütçesinden ayrılacak yıllık finansman miktarı Kurul tarafından belirlenir. Fon'dan yapılacak finansman istekleri Kurul tarafından karara bağlanır. Ancak, Kurul, proje bazında kredi veya finansal kiralama işlemleri için parasal bir sınır belirleyerek Banka'yı yetkilendirebilir. Belirlenen sınırın altında kalan finansman istekleri İdare ile Banka arasında önceden kararlaştırılacak esaslara uygun olarak Banka Yönetim Kurulu'nca karara bağlanır. (1) Bu madde başlığı 27/7/1992 tarih ve 92/3310 sayılı Kararname ile değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.

6 2030 Finansman Tahsisi ve Ödeme (1) Madde 27 (Değişik : 27/7/ /3310 K.) Fon'dan yatırım ve işletme kredisi ve/veya finansal kiralama şeklinde finansman talep eden kuruluşlar İdare'ye veya Banka'ya başvurabilir. Banka başvuruların ve projelerin değerlendirilmesini sağlar. Banka, finansman taleplerinin değerlendirilmesi sonucu, finansman tahsisi uygun görülmeyenleri reddeder,uygun görülen kredi ve finansal kiralama taleplerinden Kurul'ca belirlenecek parasal sınırın altında olanlara finansman tahsisi yapar, bu sınırın üstünde olanları Kurun'un onayına sunulmak üzere İdare'ye gönderir. Kredi ve finansal kiralama şeklinde tahsis edilen finansmanın itfa planında belirtilen geri dönüşleri için Banka'nın garantisi şarttır. İdare mevzuat çerçevesinde,banka'ya Fon'dan gerekli finansmanı sağlar. Banka'da kullandırılan finansmanla ilgili hususlarda İdare'ye bilgi verir. Finansmanın Kullandırımı ve Denetimi (1) Madde 28 (Değişik : 27/7/ /3310 K.) Fon'dan sağlanacak kredilerin türüne göre vade,faiz,ödemesiz dönem ve benzeri esaslar Kurul tarafından belirlenir. Bunun dışında finansmanın kullandırımına ilişkin esaslar İdare ile Banka arasında aktedilen bir protokolle tesbit edilir. Kredilerin izlenmesi,teminata bağlanması,geri dönüşlerinin sağlanması, kredi ilişkilerinin sözleşme gereği ifa ile fesihleri,cebri icra takiplerinin yapılması işlemleri Banka tarafından yürütülür. Sağlanan finansmanın amacına uygun olarak kullanılması hususu İdare tarafından kontrol edilir. Amaç dışında kullanıldığı tesbit edilen finansmana ilişkin ödemeler faizleri ile birlikte Banka'dan tahsil olunur. Fon'dan daha önce geri dönüş garantisiz kullandırılan kredilere ilişkin kanuni takip işlemleri Türkiye Kalkınma Bankası A.Ş.tarafından yürütülür. Fon'dan Yapılan İştirakler (1) Madde 29 (Değişik : 27/7/ /3310 K.) Daha önce Fon'dan yapılmış iştiraklerin sermaye artırımlarına katılınıp katılınmayacağı hususunda Kurul'ca karar verilir. İdare'ce belirlenecek istisnalar dışında,bu iştiraklerle ilgili birinci fıkra hükmü haricindeki yönetimde temsil işlemi dahil her türlü işlemler ile iştiraklerin izlenmesi işleri Türkiye Kalkınma Bankası A.Ş.tarafından yürütülür ve İdareye bilgi verilir. (1) Bu madde başlıkları 27/7/1992 tarih ve 92/3310 sayılı Kararname ile değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.

7 ALTINCI BÖLÜM Çeşitli Hükümler Milli Güvenlik İle İlgili Durumlar Madde 30 Üretim konusu milli güvenlik ile alakalı olan tesislerin üçüncü bölümde zikredilen kamu paylarının hakiki ve hükmi şahıslara satışı ile dördüncü bölümde zikredilen işletme hakkının devredilmesi durumlarında Genelkurmay Başkanlığı ve Milli Savunma Bakanlığı'nın görüşleri alınır. Yıllık Finansman Programı Madde 31 Her mali yıl için uygulanacak finansman programı, Kurul tarafından kararlaştırılır. Finansman programında değişiklik yapmaya Kurul yetkilidir. Fon Hesapları Madde 32 Fon hesaplarının tutulması ile ilgili usul ve esaslar İdare'ce belirlenir. Harcama Yetkisi Madde 33 Fon'dan harcamaları yapmaya İdare Başkanı yetkilidir. Başkan bu yetkisini Yardımcılarına devredebilir. Fon'lar Arası Aktarma Madde 34 Toplu Konut Fonu ve Kamu Ortaklığı Fonu arasında aktarma yapmaya Kurul yetkilidir. Yürürlük Madde 35 Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme Madde 36 Bu Yönetmelik hükümleri Kurul ve İdare tarafından yürütülür.

8 /8/1984 TARİH VE 84/8495 SAYILI BAKANLAR KURULU KARARI İLE YÜRÜRLÜĞE KONULAN YÖNETMELİĞE EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN YÖNETMELİKLERİN YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHLERİNİ GÖSTEREN ÇİZELGE Ek ve Değişiklik Getiren Yönetmeliği Yürürlüğe Koyan Kararnamenin Tarihi Numarası Farklı Tarihte Yürürlüğe Giren Maddeler Yürürlüğe Giriş Tarihi 11/5/ /7/ / / /7/1989 3/9/1992