Pamukta Muhafaza Islahı

Transkript

1 Güven BORZAN DOĞU AKDENİZ GEÇİT KUŞAĞI TARIMSAL ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ

2 Bitkisel üretim; toprak, su,iklim gibi doğal kaynaklar ile kimyasal ve organik gübreler, pestisit, tarım makineleri, tohum gibi girdiler kullanarak yapılır. Bitkisel üretimde verimliliğin ve kalitenin artırılması burada sayılan girdilerin teknik beceri yardımı ile kullanılmasıyla olur. Burada sayılan en önemli tarımsal girdi tohumluktur. Diğer tarımsal girdilerin hepsine bir alternatif üretilebilirken tohumun alternatifi yoktur.

3 sertifikalı tohum nedir? Sertifikalı tohum; tarla ve laboratuvar kontrolleri neticesinde genetik, fiziksel ve biyolojik değerleri belirlenmiş Bakanlık tarafından her türlü deneme ve incelemeleri yapılarak satışına izin verilen, çeşit saflığı sağlanmış ve adı belirli olan belgeli tohuma sertifikalı tohum denir

4 Sertifikalı tohumun üreticiye faydaları nelerdir? Sertifikalı tohumlukta çeşit saflığı tamdır. İçerisinde yabancı madde ve yabancı tohum olmadığı için hangi ürünü ekmişseniz onu alırsınız. Sertifikalı tohumluklarda yüksek çimlenme kabiliyeti vardır. Yani tarlaya attığınız her tohum çimlenir. Bu sayede kuvvetli bir gelişme gösterir, bu da bazı bitkilerde dekara ekilecek tohum miktarında %25 e varan verim artışı ve tasarruf sağlayarak tohum maliyetini düşürür ve üreticiye kazanç sağlar. Söz konusu tohum ıslah edilmiştir. Bu nedenle toprak rutubetinden ve bitki besin elementlerinden (gübre) yararlanma kabiliyeti sertifikasız tohumlara oranla daha yüksektir. Ekilen tohumların tamamı aynı günlerde çıkış sağladığı için (tekdüze çıkış) tarlada dalgalanma ve boşluklar olmaz, dolayısıyla da ürün kaybı görülmez. Bitkilerin tümünün gelişmesi aynı dönemdedir, böylece; bakım, çapalama, sulama, ilaçlama gibi işlemlerin yararı tam olarak kendini gösterir. Buda üreticiye zaman ve kazanç sağlar. Olgunlaşma tüm bitkilerde aynı zamanda olacağından hasat kolaylığı sağlar. Çeşit özellikleri bilindiğinden ekim zamanı tam olarak ayarlanabilir. Çeşit özellikleri bilindiğinde ürünün gelişimi sırasında izlenecek olan uygulama (bakım, sulama vs.) programı da daha rahat belirlenir.

5 Elde edilen ürünler aynı özelliklerde ve kaliteli olduğundan pazar değerleri yüksektir, bu da satış kolaylığı sağlar. Verim kabiliyeti diğer tohumlara göre daha yüksek olduğundan daha yüksek kazanç sağlar. Söz konusu tohumlar toprakta mevcut ve tohumla taşınan bazı hastalıklara karşı koruyucu olarak ilaçlandığından kayıplar minimum düzeydedir.. Ekimde fazla tohum kullanılmasına gerek kalmadığından tasarruf sağlar. Tarım Bakanlığı tarafından desteklenmektedir. Sertifikalı tohum kullanan çiftçilerimiz sertifikalı tohumluk kullandıklarını faturaları ile tespit ettirdikleri takdirde kullanılan tohumluk miktarına göre destekleme ödemesi almaktadırlar.

6 Amaç : Ele alınan pamuk çeşidinin soy arılığını sürdürmek ve dereceli tohumluğunu hazırlamaktır.

7 Metod :. Denemeler Augmented Desene göre tekrarlamalı olarak kurulur.. Her tekerrürde çeşidin orjinal, Sertifikalı-1 ve Sertifikalı-2 kademesindeki tohumlukları kontrol olarak yer alır.. Öncelikle tarla gözlemlerine göre(bitki formu, Yaprak ve Çiçek Yapısı, Çiçek Rengi, Tüylülük, Hastalık ve Zararlılara Karşı Tolerans v.b) sıra seçimi yapılır.. Sonra bu sıralardan tek bitki seçimleri yapılır.. Seçilen sıralar hasat edilir.. Seçilen Tek bitkiler çırçırlanarak lif analizleri için HVI laboratuarına gönderilir.. Elde edilen sonuçlara göre verim, çırçır randımanı ve tarla gözlemleri de dikkate alınarak tek bitkiler içerisinden gelecek yılın muhafaza döl sıralarını oluşturacak tek bitkiler belirlenir.. Yine hasat edilen sıralardan yukarıdaki kriterlere göre belirlenenler Bulk edilerek Elit tohumluk olmak üzere üretim şubesine aktarılır.

8 Augmented Desene Göre Denemenin Kurulması O S-1 S-2 O S-1 S O S-1 S-2

9 Sıra Seçimi O S-1 S-2 O S-1 S O S-1 S-2

10 Sıralardan Tek Bitki Seçimleri xxxx xx xx x x x x xx x x x x x x x x x xx x x xx x x x x xx x x x x x O S1 S2 x x xx x x x x xx x x xx x xx xx x x x x x x x xxxx xx xx x x O S1 S2 x x x x x x x xx x x x x x xx xx x x x x x xx xxxx x x x x x x x xx O S1 S2

11 Tek bitki Hasadı Sıra Hasadı Çırçırlama ve lif Analizleri Analizler ve Değerlendirme

12 Seçilen Sıralar Bulk Elit olmak üzere Üretim Şubesine Devir

13 Seçilen Tek Bitkiler x x x x x x x x x x x x x x x x Bir Sonraki Yılın Muhafaza Döl Sıraları x x x x x x x x x x x x x x x x

14 Sıra Seçimi Pamukta Muhafaza Islahı Seçilen Sıraların Bulk Edilerek Üretim Birimine Aktarılması ve Seçilen Tek Bitkilerle Döl Sıraları Oluşturulması Analizler ve Değerlendirme Muhafaza Islahı Döngüsü Tek Bitki seçimi,hasat Çırçırlama ve Lif Analizleri

15 Kütlü Verimi(kg/da) bakımından: FÇeşit : ns Lsd % 5 : C.V. % : 4.48 Orijinal Ort : Sertifikalı 1 Ort : Sertifikalı 2 Ort : Seçimdeki kriter : = ile = aralığı;

16 Çırçır Randımanı(%) bakımından: Fçeşit : ns Lsd % 5 : 0.79 C.V. % : 2.96 Orijinal Ort : Sertifikalı 1 Ort : Sertifikalı 2 Ort : Seçimdeki kriter : = ile = aralığı;

17 Lif Verimi(kg/da) bakımından: FÇeşit : ns Lsd % 5 : 9.25 C.V. % : 3.41 Orijinal Ort : Sertifikalı 1 Ort : Sertifikalı 2 Ort : Seçimdeki kriter : = ile = aralığı

18 Lif uzunluğu(mm) bakımından: F Çeşit : 0,0053 ns Lsd % 5 : 0,85 C.V. % 5 : 1,62 Sertifikalı-2 30,21 Orijinal 30,20 Sertifikalı-1 30,18 Seçimdeki kriter : 30,21-0,58 = 29,63 ile 30,21+0,58 = 30,79 aralığı;

19 Lif İnceliği(mic.) bakımından: F Çeşit : 0,33281 ns Lsd % 5 : 0,35 C.V. % 5 : 4,96 Orijinal 4,66 Sertifikalı-1 4,70 Sertifikalı-2 4,76 Seçimdeki kriter : 4,66-0,28 = 4,38 ile 4,66+0,28 = 4,94 aralığı;

20 Lif Mukavemeti(gr./tex) bakımından: F Çeşit : 1,4838 ns Lsd % 5 : 1,22 C.V. % 5 : 2,59 Sertifikalı-2 29,78 Orijinal 29,05 Sertifikalı-1 29,05 Seçimdeki kriter : 29,78-1,11 = 28,67 ile 29,78+1,11 = 30,89 aralığı

21 Bazı Özelliklere Ait Seçim Aralıkları Seçim Kriteri Kütlü Verimi(kg/da) Çırçır R. (%) Lif Verimi(kg/da) Lif Uzunluğu(mm) Lif İnceliği(mic) Lif Mukavemeti(gr./tex) Seçim Aralığı 400,68 ile 460,62 aralığı 39,94 ile 41,52 aralığı 162,65 ile 181,15 aralığı 29,63 ile 30,79 aralığı 4,38 ile 4,94 aralığı 28,67 ile 30,89 aralığı

22 TARLA KONTROL STANDARTLARI a) Tohumluklara ait sınıf ve döl kademeleri Tür Elit Orijinal Sertifikalı Pamuk b) Tarla kontrolü dönemleri Tür 1.kontrol dönemi 2. kontrol dönemi Pamuk Pamuk kozalarının % 50 sinin açıldığı 3. kontrol dönemi 17 Ocak 2008 PERŞEMBE Resmî Gazete Sayı : 26759

23 c) Ön bitki şartı - Pamuk tohumluğu üretilecek tarlaya en az bir yıl Malvaceae familyasından bir bitki ekilmemiş olmalıdır. d) İzolasyon mesafesi Tür İzolasyon Mesafesi (metre) Elit Orijinal Sertifikalı Pamuk

24 e) Tarla üretim standardı PAMUK Elit Orijinal Sertifikalı 1 Sertifikalı 2 Diğer çeşitler ve tip dışı bitkiler (en çok adet/dekar)

25 TOHUMLUK PARTİLERİNE AİT ASGARİ NUMUNE MİKTARI, AZAMİ AMBALAJ VE PARTİ BÜYÜKLÜKLERİ Asgari Azami Azami Numune Tür Parti Büyüklüğü (*) Ambalaj Ağırlığı (**) Miktarı Ton Kilogram gram pamuk (*) Azami parti büyüklüğü % 5'ten fazla aşılmayacaktır. (**) Adet olarak ambalajlanan tohumluklarda ağırlık bu miktarların üzerinde olamaz.

26 ETİKETLEME Tohumluk sınıflarına göre etiketler aşağıdaki renklere uygun olarak düzenlenir. Tohumluk Sınıfları Elit Orijinal Sertifikalı I Sertifikalı II-III Ham Tohumluk Etiket Renkleri Beyaz zemin üzerine mor kuşak Beyaz Mavi Kırmızı Gri

27 LABORATUVAR STANDARTLARI PAMUK (Hibrit Pamuk çeşitleri için Orijinal ve Sertifikalı sınıfa ait standartlar geçerlidir.) F a k t ö r l e r Elit Orijinal Sertifikalı Saf tohumluk (en az %) Cansız yabancı madde(en çok%) Diğer çeşitler (en çok adet/kg) Çıplak tohumlar (en çok adet/kg) (*) Çimlenme (en az %) Delinte Edilmiş Tohumlarda Çimlenme (en az%) (*) Delinte edilmiş ve genetik olarak havsız tohumlarda aranmaz.

28 Tohumluk Üretiminin Önemi Formülüze edilecek olursa ; Kaliteli Tohum = Kaliteli Hammadde = Kaliteli Ürün = Marka = PARA

29 Güven BORZAN Doğu Akdeniz Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Kahramanmaraş TEŞEKKÜRLER