TÜRKİYE PETROL FİYATLARI OYNAKLIĞININ MODELLENMESİ
|
|
- Temel Kıraç
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Ekonomeri ve İsaisik Sayı: 7 İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İKTİSAT FAKÜLTESİ EKONOMETRİ VE İSTATİSTİK DERGİSİ TÜRKİYE PETROL FİYATLARI OYNAKLIĞININ MODELLENMESİ Esin FİRUZAN Absrac Nowadays, volailiy of crude oil price is one of he imporan developmens which are followed by expers wih care. Recenly increasing of crude oil price is very imporan for Turkey which 4% of energy consumpion consiss of oil and 9% of his amoun is impored. The aim of he sudy is invesigae wheher he series of crude oil price shows volailiy, if i shows he srucure, size and coninuiy of volailiy. Besides, for hese economical variables, bes inervenion model which shows he srucure of volailiy is esimaed. During he period beween January 98- December 7, uni roo ess are shown ha he level and volailiy of ime series is no saionary. I is hough ha he series can be nonsaionary due o he presence of inervenions and so he inervenion analysis is applied. Based on he resuls of inervenion analysis, i is obained ha one inervenion variable is saisical significan. During hese analyses, SAS/ETS, MINITAB 4 and Eviews 5. are used in some seps. I is ried o generae he economeric model wih lagged crude oil price wih inervenion variable. Keywords: Crude Oil, Inervenion, Economerics, Time Series, Volailiy, OPEC, Muliple Regression Jel Classificaion: C, C53, E3, C4 Öze Günümüzde ham perol fiyalarındaki oynaklık, finansal piyasalarda çalışan uzmanların kaygı ile izledikleri önemli gelişmelerden biridir. Son zamanlarda yaşanan ham perol fiyalarındaki arış, ükeiği enerjinin %4 ını perolden karşılayan ve ükeiği perolün %9 ını ihal eden bir ülke olan Türkiye ekonomisi için oldukça önemli hale gelmişir. Çalışmanın amacını, ham perol varil fiyaı serisinin oynaklık göserip gösermediklerinin, göseriyorsa oynaklıklarının yapısının, büyüklüğünün ve sürekliliğinin incelenmesi oluşurmakadır. Ayrıca bu ikisadi değişkenler için oynaklığın yapısını belirleyen en uygun müdahale modeli elde edilmeye çalışılmışır. k 98 Aralık 7 dönemi verileri ele alındığında, zaman serisinin durağan olmadığı yapılan birim kök esleri sonucunda görülmüşür. Seride müdahalelerin varlığı nedeniyle serinin durağan dışı olduğu düşüncesiyle seriye müdahale analizi uygulanmışır. Seride muhemel üç müdahale olduğu düşünülerek yapılan müdahale analizi sonucunda, sadece bir müdahale değişkeni anlamlı çıkmışır. Bu analizler sırasında, çeşili aşamalarda SAS/ETS, Miniab 4 ve Eviews 5. kullanılmışır. Anlamlı çıkan Irak- ABD kaosu müdahale değişkeni ile perol fiyaları serisinin gecikmeli değerlerinden ekonomerik bir model oluşurulmaya çalışılmışır. Anahar Kelimeler: Ham Perol, Müdahale, Ekonomeri, Zaman Serisi, Oynaklık, OPEC, Çoklu Regresyon Jel Sınıflaması: C, C53, E3, C4 Doç. Dr., Dokuz Eylül Üniversiesi, Fen-Edebiya Fakülesi, İsaisik Bölümü, Tınazepe Yerleşkesi, Buca, E- mail: esin.firuzan@deu.edu.r
2 Türkiye Perol Fiyalarının Oynaklığının Modellenmesi. GİRİŞ Perol fiyaları, dünya ve ülke ekonomik performansı açısından önemli gösergelerden birisidir. Ekonomide pek çok sekör, doğrudan ya da dolaylı olarak perole bağımlıdır. Birbirinden bağımsız veya birbirini ekileyen çok sayıda ekene bağlı olması nedeniyle, perol piyasasında veya perol fiyalarında oraya çıkan değişiklikler hem ülke hem de dünya ekonomisi üzerinde zincirleme ekileşimler yaramakadır. Ham perol fiyalarındaki yükselişlerin zincirleme ekileşimlerini enflasyon, işsizlik, ekonomik büyüme ve diğer makroekonomik değişkenler üzerinde görmek mümkündür. Günümüzde, ham perol, ikame enerji kaynakları bulunamadığı için, perol üreen ülkeler için önemli bir gelir, özellikle Türkiye gibi perol üremeken çok ükeen ülkeler için de önemli bir gider kalemidir. Ne perol ihalaçısı olan Türkiye nin ihal eiği perolün mikarı ve değeri, genel olarak uluslar arası perol fiyalarına bağlı olarak değişmeler gösermekedir. Perol ve Gaz Dergisi ne (Oil and Gas Journal OGJ) göre, Türkiye, 6 k ayı iibariyle 3 milyon varil perol rezervine sahipi. 6 nın Eylül ayına kadar olan kısımda, Türkiye, ahmini günde 43, varil perol (bbl/d) ürei, ve bu üreimin %99 u ham perol idi. Türkiye nin perol üreimi, üreimin günde 83, varile çıkığı döneme raslayan 99 in ilk yarısından iibaren azalmaya başladı. Son yıllarda Türkiye nin perol alebi, ülkenin ekonomik performansı ile birlike değişim gösermekedir. Her ne kadar ülke içerisindeki ekenlerden de ekilense, daha büyük oranda uluslar arası gelişmelerden ekilendiği açıkça görülmekedir. Bugüne kadar yapılan araşırmaların çoğunda, ihraç edilen ürünlerin göreli fiyalarındaki arışa göre çeşili modeller gelişirilmişir [Bruno(98), Bruno ve Sachs (98), Harkness (98)]. Adı geçen çalışmalarda elde edilen modellerle, ücreler ve fiyaların armasına yol açan perol fiya şokları ekisi görülmeye çalışılmışır. Ampirik doğaya sahip çok az çalışma, yapılan ahminlerin es edilmesini ele almışır. Bu çalışmaların çoğunda, simulasyon ile ön ahminlerin geçerliliği es edilmişir. Mork ve Hall (98), Bruno ve Sachs (98), ve Darby (98) 97 lerin ilk yıllarında perol fiyalarındaki arışı simulasyon modelleri ile analiz emeye çalışmışlardır. Mork ve Hall, bu arışın Amerika ekonomisi üzerindeki ekisini, Bruno ve Sachs, ve Darby OECD ülkelerinin sayısı üzerindeki ekisini araşırmaya çalışmışlardır.
3 Ekonomeri ve İsaisik Sayı: Son dönemlerde yaşanan siyasi ve ekonomik gelişmeler, perol fiyalarının ahminlenmesinin ne kadar zor olduğunu kanılar nielikedir. Ağusos 6 da perol fiyaı yaklaşık varil başına(vb) 68$ a yükselirken, bir yıl sonra rekor bir seviyeye vb 9$ a kadar çıkabilmekedir. Bu yüzden, perol fiyalarını önceden ahminlemek için çeşili ekonomerik modellerin gelişirilmeye çalışılması çok şaşırıcı değildir. Lieraürde, önerilen ekonomerik modellerin çoğu, Forouan ve Moshiri (6) ve Dees vd.(7) haricinde doğrusal model üzerine kurulmuşur. Forouan ve Moshiri, günlük ham perol fiyalarını ahminlemek için ek denklem üzerine kurulu, doğrusal olmayan yapay sinir ağları modelini kullanmışlardır. Dees vd. çoklu denklem üzerine kurulu, perol alebi, OPEC üreicisi olmayan ülkelerin perol arzı değişkenlerinden oluşan doğrusal model kullanmışlardır. Manera vd.(7), perol fiyalarını ahminlemek için, lieraürde önerilen ekonomerik modellerin performansını veri frekans aralıklarının ekilediğini düşünerek farklı veri frekansları için model yeerliliklerini karşılaşırmışır. Bu çalışmada, uluslar arası olayların, dünya perol piyasasını ekilediği gibi Türkiye perol piyasasını ekilediği düşünüldüğü için, ham perol ihala varil fiyaları üzerine ekisi müdahale analizi ile ölçülmeye çalışılmışır. Çalışmanın ikinci bölümünde, geçerli varsayımlar alında uygun müdahale modeli belirleme aşamaları hakkında bilgi verilmişir. Ham perol varil ihala fiyaı serisine müdahale analizi üçüncü bölümde anlaılmışır. Sonuç ve değerlendirme dördüncü bölümde yer almakadır.. YÖNTEM VE VERİLER gelişmeler.. k 98 Aralık 7 döneminde perol fiyalarını ekileyen uluslararası Günümüzde, perol fiyaları dinamiğinin kendine özgü doğası, pek çok araşırmacının ilgisini bu konuya çekmekedir. Şekil, k 98- Aralık 7 döneminde Türkiye ham perol varil ihala fiyaı serisini gösermekedir. Bu zaman serisi grafiği incelendiğinde, fiyaların seviyesinin ve oynaklığının belirli ekonomik ve jeopoliik olaylara karşı oldukça hassas olduğu görülmekedir. Örneğin, yıllarında gerçekleşen fiya düşüşü, OPEC in üreim koalarındaki ayarlamalarının sonuçlarıdır. 99 yılındaki keskin arış Körfez savaşı nedeniyle gerçekleşmişir periyodundaki önemli düşme, Asya ekonomik 3
4 Türkiye Perol Fiyalarının Oynaklığının Modellenmesi büyümesinin yavaşladığı döneme denk gelir. 999 da OPEC in üreim koasında azalmaya gimesi, perol fiyalarının önemli bir ırmanışa geçmesine neden olmuşur. arihinde Eylül saldırısı ile ilgili olarak fiya düşmesi yaşansa da, 3 periyodunda perol fiyaları seviyesi OPEC in üreim koasını düşürmesi ile eski seviyesine gelmişir. Son olarak, Mar 3 e Bağda ın bombalanması ile Irak- ABD kaosunun başlaması perol fiyalarının seviyesini ve oynaklığını ekileyen önemli bir jeopoliik olay olarak arihe yerini almışır. Perol Ihala fiyalari OPEC MÜDAHALELERİ Ekim 985 Şuba 987 IRAK - ABD KAOSU Mar KÖRFEZ SAVAŞI Temmuz 99 Şuba 99 Monh Year Şekil. Türkiye Ham Perol Varil İhala Fiyaı ($) Zaman Serisi Grafiği k 98 Aralık 7 dönemi verileri ele alındığında, zaman serisinin seviyesinin ve oynaklığının sabi olmadığı yapılan birim kök esleri sonucunda görülmüşür. Yapısal kırılma olduğu düşünülen dönemlerin seride meydana geirdiği değişim Müdahale Analizi ile belirlenmeye çalışılmışır. Seride muhemel üç müdahale olduğu düşünülerek müdahale analizi uygulanmışır... Müdahale Analizi Zaman serisi modellerinde doğal afeler, kriz, poliik değişimler gibi dış olaylar yanı değişkeni üzerinde bazı değişikliklere sebep olurlar. Bu ür olaylara müdahale denir. Müdahaleler yanı değişkenini pek çok açıdan ekileyebilirler. Kısa bir erelemeden sonra veya beklenmedik bir anda serinin sadece seviyesini değişirmez, aynı zamanda serinin aşağı veya yukarı doğru sapmalarını ya da farklı biçimde değişimlerine de sebep olabilir. Müdahale analizinin oluşurulmasında, müdahale olayının seride T gibi bir zamanda, bilinen bir nokada 4
5 Ekonomeri ve İsaisik Sayı: meydana geldiği varsayılır. Müdahale analizinde meydana gelen anormal değişiklikler için ransfer fonksiyonu modellerinin kullanıldığı varsayılır. Box ve Tiao Transfer fonksiyonu ve gürülü modellerinin genel göserimi için aşağıdaki fonksiyonu kullanmışlardır. b ( B) B v( B) N N () ( B) Bu fonksiyonda v ( B), belirli (deerminisic) girdi serisi, ifadesi ile müdahale olaylarının ekileri belirilir ve N, müdahale ekisi olmaksızın arka planda gözlenen Y serisini ifade eden gürülü serisidir. N nin ARIMA (p, d, q) modeline uyduğu varsayılır. Müdahale, genellikle = T anındaki müdahaleyi göseren girdi değişkenleri olarak kullanılır. Müdahale olaylarının, zaman serisi üzerindeki ekisini gösermede iki ip belirli girdi değişkenleri vardır. Bunların her ikisi de, müdahalenin olmaması ve olması durumuna göre sırasıyla ve değerlerini alan göserge ( indicaor ) değişkenleridir..3. Girdi ipleri:. Adım Fonksiyonu: zamanında meydana gelen müdahalenin ekisinin T zamanından sonra aynı kalarak devam eiğini belirir. Buna adım fonksiyonu denir ve (T ) S ile göserilir. ( S T ) T T (). Aış Fonksiyonu: Müdahalenin ekisinin T zamanında geçici olduğu ve T zamanından sonra yok olduğu durumu belirir. Buna aış fonksiyonu denir. (T ) P ile göserilir. ( P T ) T T (3) Aış fonksiyonu, adım fonksiyonun farkı alınarak da elde edilir. P ( T ) S S ( B) S (4) ( T ) ( T ) ( T ) 5
6 Türkiye Perol Fiyalarının Oynaklığının Modellenmesi Bir müdahale modeli adım veya aış fonksiyonu ile eşi derecede ifade edilebilir. Bu özel göserimlerin kullanımı yorumun uygunluğuna dayanır. Genel olarak, modelin yanı değişkeni, ( B) B ( B) b oransal fonksiyon olarak göserilebilir. ( B) B... B s s, ( B) B... polinomlardır. b, B r r müdahale ekisi için erelenen zaman, (B) polinomdaki j ağırlıkları, müdahalenin beklenen ilk ekilerini göserirler. (B) polinomu, müdahalenin kalıcı ekisinin davranışını ölçer. (B) = ın kökleri, birim çemberin üzerinde veya dışında varsayılır. Birim kök, ekinin doğrusal olarak arığını göserir. Birim çemberin dışındaki kök, aşamalı yanı şeklinde gerçekleşen olayı ifade eder. Çoklu müdahale girdileri için, genel modeller sınıfı aşağıdaki gibi ifade edilir. Y ( B) B k bj j ( j j j ( B) ( B) a B) (5) j, j=,... k müdahale değişkenleridir. Bu müdahale değişkenleri adım veya aış fonksiyonları olabilirler. Müdahale modeli için, paramere ahminleri ve onların sandar haaları, ransfer fonksiyon- gürülü modelleri için En Küçük Kareler yönemi ile elde edilebilirler. Daha da genel olarak, ahminler ve onların sandar haaları, uygun göserge bj değişkenleridirler. J inci müdahale için; ( B) B ( B) biçimi, eldeki müdahale bilgisinin j yanıının beklenen değerine dayanarak oluşurulur. Modellerin ana hedefi, müdahalelerinin ekisini ölçmekir. Böylece, müdahale değişkenleri denildiğinde, müdahaleden ayrı zaman serisi, gürülü serisi ifade edilmekedir ve ile ifade edilir. Bu gürülü modeli ( B ) ( B) a, genellikle müdahale arihinden önce, zaman serisi z ye dayanan ek değişkenli model belirleme aşaması uygulanarak belirlenir. j 6
7 Ekonomeri ve İsaisik Sayı:.4. Model Belirleme Herhangi müdahale değerlendirilirken, zaman serisi modeli ve onun paramerelerinin, müdahale öncesi ve sonrası aynı kaldığı ve varsayılan müdahaleye ers düşecek herhangi bir olayın veya müdahalenin analiz süresince meydana gelmediği varsayılarak modelleme yapılmışır. Ekinin kalıcı olup olmadığı, bir erelemeye karşı ilk aağın olup olmayacağı ve darbenin aniden veya aşamalı mı olduğu araşırılmışır. Başlangıcı iyi belirleme, ahminleme sürecinde oldukça önemli bir aşamadır. Model, Y ( B) v( B) şeklinde oluşurulmuşur. ( B) Model belirlemede diğer önemli bir aşama da, ARIMA modelini seçmekir. ANALİZİ 3. HAM PETROL VARİL İTHALAT FİYATI SERİSİNDE MÜDAHALE Bu bölümde, müdahalenin başarısı, mevcu verilerin ölçülmesi ve isaisiksel öneminin görülmesi açısından es edilmişir. Türkiye deki ekonomik değişmelerin perol fiyalarına ekisi modellenmişir. Müdahale analizinde, müdahale öncesi ve sonrası ardışık gözlemler oldukça ilişkili olduklarından zaman serisi verilerinin isaisiksel analizinde zorluklar olması çok doğaldır. Müdahale ekisini görmek için rend, mevsimsellik ve ilişkili gürülü yapısının bu gibi serilerde ekisinin nasıl olduğuna da bakılabilir. Müdahale Analizi uygulanırken, müdahale öncesi veriler kullanılarak, belirleme, ahminleme ve konrol döngüsel süreci uygulanarak zaman serisi modeli oluşurulur. Müdahale bilgisi alındıkan sonra, müdahalenin meydana geldiği durumu anımlayacak değişiklik için çerçeve bir model oluşurulur. Bileşik model için paramereler ahminlenir, konroller yapılır, eğer gerekli ise model yapısı değişirilir ve nihai modele ulaşılır. Ham perol varil fiyalarının zaman serisinde ilk müdahalenin olduğu 985 Ekim ayına kadar olan perol serisinin zaman serisi grafiği Şekil de verilmekedir. 7
8 Türkiye Perol Fiyalarının Oynaklığının Modellenmesi Monh Year 98 Tem 98 Tem 983 Tem 984 Tem 985 Tem Şekil. Müdahale öncesi serinin grafiği Müdahale analizinde, ham perol varil fiyaı serisine çeşili dönüşümler yapılarak uygun ARIMA(p,d,q)(P,D,Q) model ipi belirlenmekedir. Ham perol varil fiyaı serisinde, 98 k ile Eylül 985 döneminin müdahale ekisi içermediği düşünülerek, müdahale öncesi dönem olarak modeli ahminlemek için kullanılmışır. Bu dönem içerisinde, serinin ookorelasyon (SAC), kısmi ookorelasyon (SPAC) fonksiyon grafiklerine ve Genişleilmiş Dickey Fuller () es sonuçlarına bakılarak serinin =.5 anlamlılık seviyesinde durağan olmadığı Tablo ve Şekil 3 de görülmekedir. Tablo. Müdahale öncesi perol serisinin sonuçları Genişleilmiş Dickey-Fuller Birim Kök Tes Sonuçları Sabi Terimsiz & Trendsiz Model Sabi Terimli & Trendsiz Model Sabi Terimli & Trendli Model (Düzey) (. Farklar) (Düzey) (. Farklar) (Düzey) (. Farklar) perol Kriik Değer % Kriik Değer %
9 Ekonomeri ve İsaisik Sayı: Şekil 3. Müdahale öncesi perol verilerinin SAC ve SPAC Grafikleri Şekil 4 deki SAC ve SPAC grafikleri ve Tablo de birim kök es sonuçlarına göre, birinci dereceden düzenli farkı alınan serinin durağan olduğu, serinin birim kök içermediği sonucuna varılmışır. Tablo. Müdahale öncesi düzenli farkı alınmış serinin sonuçları Genişleilmiş Dickey-Fuller Birim Kök Tes Sonuçları Sabi Terimsiz & Trendsiz Model Sabi Terimli &Trendsiz Model Sabi Terimli & Trendli Model (Düzey) (. Farklar) (Düzey) (. Farklar) (Düzey) (. Farklar) Perol_fark Kriik Değer % Kriik Değer % ,, Ookorelasyon Fonksiyonu,8,6,4,, -, -,4 -,6 -,8 Kýsmi ookorelasyon fonksiyonu,8,6,4,, -, -,4 -,6 -,8 -, -, Lag Lag Şekil 4. Düzenli farkı alınmış serinin SAC ve SPAC grafikleri Farkı alınmış perol serisinin SAC ve SPAC grafiklerine bakılarak, çeşili dereceler için elde edilen Akaike Bilgi Krierleri (AIC) Tablo 3 e verilmekedir. Bu sonuca göre, 9
10 Türkiye Perol Fiyalarının Oynaklığının Modellenmesi müdahale öncesi perol serisini emsil eden geçici model ARIMA(3,,4) modelidir. Tablo 3 en de görüleceği üzere, bu model, en küçük AIC değerini veren modeldir. ARIMA(3,,4) modelinin paramere değerleri ve anısal konrol değerleri, modelin yeerli olduğunu gösermişir. Tablo 3. Geçici model için AIC krier değerleri Minimum Bilgi Krier MA (q=) MA (q=) MA (q=) MA (q=3) MA (q=4) MA (q=5) AR (p=) AR (p=) AR (p=) AR (p=3) AR (p=4) AR (p=5) Tablo 4. ARIMA(3,,4) model sonuçları Son Paramere Tahminleri Tahminleyici Kasayı SE Kasayı T p-değer AR AR AR MA MA MA MA Gözlem Sayısı: 56 Arıklar: SS =48. MS =.98 SD = 49 Box-Pierce (Ljung-Box) Ki-kare isaisikleri Gecikme Ki-kare SD p-değeri Tablo 4 de verilen MINITAB çıkısında, 5 ierasyonda ARIMA(3,,4) paramereleri anlamlı çıkmışır. İsaisiksel olarak anlamlı çıkmadığı için sabi erim modele
11 Ekonomeri ve İsaisik Sayı: eklenmemişir. Modelin geçerliliği Ljung-Box isaisiği ile es edilmişir. Modelin paramereleri anlamlı ve model yeerli çıkmışır. 3.. Müdahalenin Modellenmesi Müdahale öncesi perol serisine ai geçici model B ( B) a olarak 3 ( ) y 4 belirlenmişir. Türkiye deki perol varil fiyalarının zaman serisi için gürülü modeli N aşağıdaki gibi yazılabilir: N = (-.465B) a ( 6) Serinin ikinci kısmı olan müdahaleli kısmında müdahalenin ekisini ölçmek için perol fiyaları serisinin, adım fonksiyonu ξ ile genel müdahale analizi denklemi aşağıdaki gibidir. Z = R(B) + (-.465B) a (7) Denklemin her iki arafı (-.465B) ile bölündüğünde ve 5.dereceden polinomla Taylor dönüşümü kullanıldığında aşağıdaki eşilik elde edilir. K(B)z = K(B)R(B) ξ + a (8) Buradaki K(B) =(+.465B+.89B +.77B B 4 +.4B 5 ) beşinci dereceden polinomdur. Bu polinomdaki kasayılar, gecikmelerin ağırlıkları olarak müdahale göserge değişkenlerine yansıılması ile müdahalenin ekisi ölçülmeye çalışılmışır. Denklem 8 de Y = K(B)Z, X = K(B)ξ ve β = R (B) olarak ifade edilmekedir. Analizde üç ane müdahale bulunduğu için, her bir müdahalenin ekisi üç göserge değişkenli çoklu regresyon analizi ile çözümlenmişir. 3.. Ham Perol Varil fiyaları ve Adım Müdahale Modeli Gelişen ekonomik ve siyasi olayların perol serisi üzerindeki ekisinin ölçülmesi için basi doğrusal bir model kurulmuşur.
12 Türkiye Perol Fiyalarının Oynaklığının Modellenmesi P IN IN 3IN 3 (9) P, Türkiye deki ham perol varil fiyalarını, IN, OPEC müdahalesini, IN, Körfez savaşı, IN 3, Irak-ABD kaosu müdahalelerini gösersin. Müdahalelerin, perol serisi üzerindeki ekilerinin görülmesini sağlayan model (Denklem 9) kullanılarak çoklu regresyon modeli oluşurulmuşur. Çoklu Regresyon analizi sonuçları Tablo 5 de verilmişir. Tablo 5. Müdahaleli Perol serisinin çoklu regresyon modeli sonuçları Regresyon Analizi Regresyon Modeli P = IN IN IN3 Tahminleyici Kasayı SE Kasayı T p-değer Sabi IN IN IN S = 5.85 R-Sq = 56.7% R-Sq(adj) = 56.3% Varyans Analizi Kaynak SD SS MS F p-değer Regresyon Arıklar Toplam Kaynak SD Seq SS IN 43 IN 3 IN Birinci ve ikinci müdahalelerin isaisiksel olarak anlamlı olmadığı regresyon analizi çıkılarından görülmekedir. Bu yüzden, oluşurulan basi bir model ile perol serisinin dinamiği modellenmeye çalışılmışır. Bu modelde, anlamlı çıkan müdahale değişkeni(irak- ABD Kaosu) ile perol serisinin bir gecikmeli değişkenini içeren aşağıdaki model oluşurulmuşur. P IN P 3 ()
13 Ekonomeri ve İsaisik Sayı: P -, perol fiyalarının dinamiğini modele eklemek için modele alınmışır., beyaz gürülü serisidir. Müdahalelerin ekisi varolduğunda, sabi erim halini alır. Irak-ABD kaosunun ekisini gösermekedir. Uzun dönemdeki ekilerini ise gösermekedir. Denklem kullanılarak, eki epki fonksiyonu aşağıdaki şekilde elde edilebilir: P i INi i i i i () Denklem kullanılarak; dp din () Denklem deki, doğrudan ekiyi, bir sonraki dönemde anında fiya üzerindeki eki ile çarpılarak, zamanında fiya üzerinde, zamanındaki müdahalenin ekisini yansıır. Bu özel durum için, müdahalenin değeri e eşi ise, aşağıdaki eşilik yazılabilir: dp j din j i i j,..., (3) İleri adım j= olarak varsayıldığında, fiya üzerinde müdahalenin uzun dönem ekileri olarak yer alır. ise, müdahalenin ekisinin büyüklüğü, j nin aran bir fonksiyonu olacakır. Eğer ise, fiyalar üzerindeki müdahale ekisi salınarak azalacakır. Bu durumda, ceeris paribus gereği, uzun dönemde ardışık perol fiya değerleri, erafında salınacakır. 3
14 Türkiye Perol Fiyalarının Oynaklığının Modellenmesi Tablo 6. Aış müdahale modeli sonuçları Regresyon Analizi Regresyon Modeli P = IN P- Tahminleyici Kasayı SE Kasayı T p-değer Sabi IN P S =.9756 R-Sq = 99.% R-Sq(adj) = 99.% DW=.97 Varyans Analizi Kaynak DF SS MS F p-değer Regresyon Arıklar Toplam Kaynak DF Seq SS IN3 77 P P icin Arik Analizi,9999 Ariklarýn Normal Olasýlýk Cizimi Tahmini degerlere karsi ariklar Olasilik,99,9,5,, - -5 A rik 5 A rik Tahmini deger 6 8 Ariklarin hisogrami Sirali gozlemlere karsi ariklar Frekans 6 4 A rik A rik Gozlem sirasi Şekil 5. Aış müdahale modelinin arık analizi 3 Tablo 6 da göserilen Aış Müdahale Modeli sonuçlarına göre, perol piyasasında, Irak-ABD kaosunun yaraığı müdahalenin oralama ekisi, perol fiyalarında varil başına.7$ arışa sebep olmakadır. Uzun dönemde OPEC in ardışık perol arzında azalmaya gimesi, perol üreen şirkelerin ellerindeki perolü piyasaya sürmemeleri, ceeris paribus gereği perol fiyalarında varil başına oralama 4.5$ lık bir arışa sebep olmakadır. 4
15 Ekonomeri ve İsaisik Sayı: $/vb aylar Şekil 6. Değişen perol arzına karşılık perol fiyaındaki arışın seyri Şekil 6 birbirini akip eden aylarda perol fiyaları üzerindeki müdahalenin ekisinin seyrini gösermekedir. Hiçbir müdahale yapılmazsa, perol fiyalarındaki ayarlamalar ancak 7 ay sonra başarıya ulaşacakır. Ayarlamaların perol fiyalarındaki hızlı epkisi ay içerisinde gerçekleşecekir. Daha sonra bu epki belli bir seviyede durağan kalacakır. 4. SONUÇ VE DEĞERLENDİRME Müdahale analizine dayanan ekonomerik modeller, çeşili dönemlerde meydana gelen müdahalelere perol fiyalarının cevabını açıklama kolaylığı sağlamakadır. Bu açıdan, bu modeller poliika analizi için ekili araç olarak kullanılmakadırlar. Bu modeller, kısa dönem için güvenilir ahminler de yaramakadır. Uygulanan modellerde, piyasada meydana gelen her değişikliğin perol fiyaları serisi üzerinde çok önemli ekiler bırakmadığı bu çalışma sonunda oraya çıkmışır. Ekili olduğu ya da olacağı düşünülen OPEC fiya ayarlamalarının ya da koalarının ve Körfez savaşının serinin hem oralama seviyesinde hem de oynaklığında çok önemli ekiler bırakmadığı görülmüşür. OPEC in fiya ayarlamalarının perol fiyaları üzerinde negaif yönde, Körfez savaşının ise poziif yönde ekisi olduğu görülmüşür. Ama her iki müdahale değişkeni de anlamsız çıkığı için modelden çıkarılmışlardır. Yani OPEC müdahalelerinin ve Irak ın Kuvey i işgalinin Türkiye deki perol varil fiyalarına ekisinin olmadığı görülmüşür. Seri üzerinde önemli ekiler bırakan ve hala da ekisi devam eden, ve modelde anlamlı çıkan ek müdahale değişkeni Irak-ABD kaosu olmuşur. Modelin açıklayıcılığı %99 civarındadır. 5
16 Türkiye Perol Fiyalarının Oynaklığının Modellenmesi Hiçbir müdahale olmadığında perol varil fiyalarının oralama seviyesi 36.5$ dır. Perol serisinin müdahale öncesi yapısının devam edeceği varsayımıyla oluşurulan model, paramerelerin anlamlılığı, modelin geçerliliği ve arıkların bağımlılık yapıları açılarından değerlendirilmiş ve uygun modele ulaşılmışır. Bu model kullanılarak 9 yılına dair ahminlerde bulunulmuşur. 8 k ayı 9.95$ iken, yapılan ahminler sonucu, Irak-ABD kaousunun devam emesi halinde ve bu dönemde başka müdahale olmaması halinde 9 k perol varil fiyaı 7.53$ olarak ahminlenmişir. Daha ileri araşırmalarda, perol fiyaları serisi ile zincirleme epkiler veren ekonomik seriler de modele dahil edilmelidir. Bunun için, eşbüünleşik olduğu düşünülen reel döviz kuru, enflasyon, faiz oranları gibi değişkenler de modele kaılarak, hem müdahalenin ekileri hem de o değişkenlerdeki değişimin fiyalar üzerindeki ekisi ölçülmeye çalışılmalıdır. Oluşurulacak ekonomerik modelin geçerliliği araşırılmalıdır. KAYNAKÇA ABRAHAM, B. (98), Inervenion analysis and muliple ime series, Biomerika, 67(), BOX, G.E. ve TIAO, G.C. (975), Inervenion analysis wih applicaions o economic and environmenal problems, JASA, 7, 7-79 BRUNO, M. (98), Adjusmen and srucural change under supply shocks, Scandinavian Journal of Economics, 84, 99- BRUNO, M. ve SACHS, J. (98), Supply versus demand approaches o he problem of sagflaion, in Macroeconomic Policies for Growh and Sabiliy (Kieal: Insiue für Welwirschaf) DARBY, M. (98), The price of oil and world inflaion and recession, American Economic Review, 7, DEES S.,KARADELOGLOU P., KAUFMAN R. ve SANCHEZ M. (7), Modelling he Oil Marke, Assessmen of quarerly economeric model, Energy Policy, 35,78-9 ENDERS, W. (995), Applied Economeric Time Series. John Wiley & Sons Inc. Canada FOROUTAN, F. ve MOSHIRI, S. (6), Forecasing nonlinear crude oil fuures prices, The Energy Journal HARKNESS, J. (98) Inermediae impors, expecaions, and sochasic equilibrium under flexible Exchange raes, Canadian Journal of Economics, 5, 8-43 HUDSON, B. (8), A review of EIA s Annual Energy Oulook 8 KOCENDA, E. (5), Beware of breaks in Exchange raes: Evidence from European Transiion Counries Economic Sysem, 9(3), LYNCH, M. (3), Causes of oil price volailiy, 8h Inernaional Energy Forum, -3 Sepember, Osaka, Japan 6
17 Ekonomeri ve İsaisik Sayı: MABRO, R. (), On oil price regimes and price volailiy 8h Inernaional Energy Forum, -3 Sepember, Osaka, Japan MANERA, M., LONGO, C., MARKANDYA, A. ve SCARPA, E. (7), Evaluaing he Empirical Performance of Alernaive Economeric Models for Oil Price Forecasing, FEEM Working Paper No. 4.7 MAZRAATI, M ve JAZAYERI, S. (4), Oil price movemens and producion agreemens 4 Organizaion of he Peroleum Exporing Counries MORK, K. A. ve HALL R. E. (98), Energy prices, inflaion and recession, , The Energy Journal of Economics, 84, TIAO, G.C. ve BOX, G.E. (98), Modelling muliple ime series wih applicaions, JASA, 76, 8-86 WEI, W.S. (99), Time Series Analysis: Univariae and Mulivariae Mehods, Addison-wesley, Redwood ciy 7
KONYA İLİ SICAKLIK VERİLERİNİN ÇİFTDOĞRUSAL ZAMAN SERİSİ MODELİ İLE MODELLENMESİ
KONYA İLİ SICAKLIK VERİLERİNİN ÇİFTDOĞRUSAL ZAMAN SERİSİ MODELİ İLE MODELLENMESİ İsmail KINACI 1, Aşır GENÇ 1, Galip OTURANÇ, Aydın KURNAZ, Şefik BİLİR 3 1 Selçuk Üniversiesi, Fen-Edebiya Fakülesi İsaisik
DetaylıDolar Kurundaki Günlük Hareketler Üzerine Bazı Gözlemler
Dolar Kurundaki Günlük Harekeler Üzerine Bazı Gözlemler Türkiye Bankalar Birliği Ekonomi Çalışma Grubu Toplanısı 28 Nisan 2008, İsanbul Doç. Dr. Cevde Akçay Koç Finansal Hizmeler Baş ekonomis cevde.akcay@yapikredi.com.r
DetaylıZaman Serisi Modelleri: Birim Kök Testleri, Eşbütünleşme, Hata Düzeltme Modelleri
Yıldız Teknik Üniversiesi İkisa Bölümü Ekonomeri II Ders Noları Ders Kiabı: J.M. Wooldridge, InroducoryEconomericsA Modern Approach, 2nd. ed., 2002, Thomson Learning. Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök
DetaylıTürkiye de Kırmızı Et Üretiminin Box-Jenkins Yöntemiyle Modellenmesi ve Üretim Projeksiyonu
Hayvansal Üreim 53(): 3-39, 01 Araşırma Türkiye de Kırmızı E Üreiminin Box-Jenkins Yönemiyle Modellenmesi ve Üreim Projeksiyonu Şenol Çelik Ankara Üniversiesi Fen Bilimleri Ensiüsü Zooekni Anabilim Dalı
Detaylı24.05.2010. Birim Kök Testleri. Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök Testleri, Eşbütünleşme, Hata Düzeltme Modelleri
Yıldız Teknik Üniversiesi İkisa Bölümü Ekonomeri II Ders Noları Ders Kiabı: J.M. Wooldridge, Inroducory Economerics A Modern Approach, 2nd. ed., 2002, Thomson Learning. Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök
DetaylıTürkiye nin Kabuklu Fındık Üretiminde Üretim-Fiyat İlişkisinin Koyck Yaklaşımı İle Analizi
TÜRK TARIM ve DOĞA BİLİMLERİ DERGİSİ TURKISH JOURNAL of AGRICULTURAL and NATURAL SCIENCES www.urkjans.com Türkiye nin Kabuklu Fındık Üreiminde Üreim-Fiya İlişkisinin Koyck Yaklaşımı İle Analizi Şenol ÇELİK*
DetaylıBox-Jenkıns Modelleri ile Aylık Döviz Kuru Tahmini Üzerine Bir Uygulama
Kocaeli Üniversiesi Sosyal Bilimler Ensiüsü Dergisi (6) 2003 / 2 : 49-62 Box-Jenkıns Modelleri ile Aylık Döviz Kuru Tahmini Üzerine Bir Uygulama Hüdaverdi Bircan * Yalçın Karagöz ** Öze: Bu çalışmada geleceği
DetaylıÇOKLU DOĞRUSAL BAĞLANTI
ÇOKLU DOĞRUSAL BAĞLANTI ÇOKLU DOĞRUSALLIĞIN ANLAMI Çoklu doğrusal bağlanı; Bağımsız değişkenler arasında doğrusal (yada doğrusala yakın) ilişki olmasıdır... r xx i j paramereler belirlenemez hale gelir.
DetaylıPETROL FİYATLARININ BORSA İSTANBUL SANAYİ FİYAT ENDEKSİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
PETROL FİYATLARININ BORSA İSTANBUL SANAYİ FİYAT ENDEKSİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ Yrd.Doç.Dr. Cüney KILIÇ Çanakkale Onsekiz Mar Üniversiesi Biga İ.İ.B.F., İkisa Bölümü Yrd.Doç.Dr. Yılmaz BAYAR Karabük Üniversiesi
DetaylıBirim Kök Testleri 3/24/2016. Bir stokastik sürecin birim kök içerip içermediğini nasıl anlarız? Hatırlarsak aşağıdaki AR(1) sürecinde
Yıldız Teknik Üniversiesi İkisa Bölümü Ekonomeri II Ders Noları Ders Kiabı: J.M. Wooldridge, Inroducory Economerics A Modern Approach, 2nd. ed., 2002, Thomson Learning. Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök
DetaylıTeknolojik bir değişiklik veya üretim arttırıcı bir yatırımın sonucunda ihracatta, üretim miktarında vs. önemli artışlar olabilir.
YAPISAL DEĞİŞİKLİK Zaman serileri bazı nedenler veya bazı fakörler arafından ekilenerek zaman içinde değişikliklere uğrayabilirler. Bu değişim ikisadi kriz, ikisa poliikalarında yapılan değişiklik, eknolojik
DetaylıEŞANLI DENKLEMLİ MODELLER
EŞANLI DENKLEMLİ MODELLER EŞANLI DENKLEMLİ MODELLER Eşanlı denklem siseminde, Y den X e ve X den Y ye karşılıklı iki yönlü eki vardır. Y ile X arasındaki karşılıklı ilişki nedeniyle ek denklemli bir model
DetaylıBİRİM KÖK TESTLERİNDE YAPISAL KIRILMA ZAMANININ İÇSEL OLARAK BELİRLENMESİ PROBLEMİ: ALTERNATİF YAKLAŞIMLARIN PERFORMANSLARI
BİRİM KÖK TESTLERİNDE YAPISAL KIRILMA ZAMANININ İÇSEL OLARAK BELİRLENMESİ PROBLEMİ: ALTERNATİF YAKLAŞIMLARIN PERFORMANSLARI Arş. Gör. Furkan EMİRMAHMUTOĞLU Yrd. Doç. Dr. Nezir KÖSE Arş. Gör. Yeliz YALÇIN
Detaylı-ENFLASYON ROBUST ESTIMATION OF THE VECTOR AUTOREGRESSIVE MODEL: AN INVESTIGATION OF THE RELATIONSHIP BETWEEN ECONOMIC GROWTH AND INFLATION
Marmara Üniversiesi YIL 2010, SAYI II, S. 539-553 -ENFLASYON Öze Özlem YORULMAZ * ** - Anahar Kelimeler: ROBUST ESTIMATION OF THE VECTOR AUTOREGRESSIVE MODEL: AN INVESTIGATION OF THE RELATIONSHIP BETWEEN
DetaylıTürkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Sayı: 2010-8 / 24 Mayıs 2010 EKONOMİ NOTLARI
Türkiye Cumhuriye Merkez Bankası Sayı: 2010-8 / 24 Mayıs 2010 EKONOMİ NOTLARI TCMB Faiz Kararlarının Piyasa Faizleri Ve Hisse Senedi Piyasaları Üzerine Ekisi Mura Duran Refe Gürkaynak Pınar Özlü Deren
DetaylıİMKB NİN LATİN AMERİKA BORSALARIYLA İLİŞKİSİ ÜZERİNE ÇOK DEĞİŞKENLİ GARCH MODELLEMESİ
Sosyal Bilimler Dergisi 2010, (4), 25-32 İMKB NİN LATİN AMERİKA BORSALARIYLA İLİŞKİSİ ÜZERİNE ÇOK DEĞİŞKENLİ GARCH MODELLEMESİ Özlem YORULMAZ - Oya EKİCİ İsanbul Üniversiesi İkisa Fakülesi Ekonomeri Bölümü
DetaylıTÜRKİYE'DE ŞEKER FİYATLARINDAKİ DEĞİŞİMİN OLASI ETKİLERİNİN TAHMİNİ: BİR SİMÜLASYON DENEMESİ
TÜRKİYE'DE ŞEKER FİYATLARINDAKİ DEĞİŞİMİN OLASI ETKİLERİNİN TAHMİNİ: BİR SİMÜLASYON DENEMESİ Yrd.DoçDr. Halil FİDAN Doç.Dr. Erdemir GÜNDOĞMUŞ rof.dr. Ahme ÖZÇELİK 1.GİRİŞ Şekerpancarı önemli arım ürünlerimizden
DetaylıTCMB FAĐZ KARARLARININ HĐSSE SENEDĐ PĐYASALARI ÜZERĐNE ETKĐSĐ
Cenral Bank Review Vol. 10 (July 2010), pp.23-32 ISSN 1303-0701 prin / 1305-8800 online 2010 Cenral Bank of he Republic of Turkey hp://www.cmb.gov.r/research/review/ TCMB FAĐZ KARARLARININ HĐSSE SENEDĐ
DetaylıBirim Kök Testleri. Random Walk. Bir stokastiksürecin birim kök içerip içermediğini nasıl anlarız? Hatırlarsak aşağıdaki AR(1) sürecinde
Yıldız Teknik Üniversiesi İkisa Bölümü Ekonomeri II Ders Noları Ders Kiabı: J.M. Wooldridge, Inroducory Economerics A Modern Approach, 2nd. ed., 02, Thomson Learning. Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök
DetaylıİŞSİZLİK VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİNDE ASİMETRİ ASYMMETRY IN THE RELATIONSHIP BETWEEN UNEMPLOYMENT AND ECONOMIC GROWTH
Doğuş Üniversiesi Dergisi, (), 57-65 İŞSİZLİK VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİNDE ASİMETRİ ASYMMETRY IN THE RELATIONSHIP BETWEEN UNEMPLOYMENT AND ECONOMIC GROWTH Serve CEYLAN Giresun Üniversiesi İİBF, İkisa
DetaylıYAPAY SİNİR AĞLARI İLE DOĞALGAZ TÜKETİM TAHMİNİ
Aaürk Ü. İİBF Dergisi, 0. Ekonomeri ve İsaisik Sempozyumu Özel Sayısı, 20 463 YAPAY SİNİR AĞLARI İLE DOĞALGAZ TÜKETİM TAHMİNİ Oğuz KAYNAR Serkan TAŞTAN 2 Ferhan DEMİRKOPARAN 3 Öze: Doğalgaz emini nokasında
DetaylıA Study on the Estimation of Supply Response of Cotton in Cukurova Region
MPRA Munich Personal RePEc Archive A Sudy on he Esimaion of Suly Resonse of Coon in Cukurova Region Erkan Akas Faculy of Economics & Admin.Sciences a BIGA 2006 Online a h://mra.ub.uni-muenchen.de/8648/
DetaylıBölüm 3 HAREKETLİ ORTALAMALAR VE DÜZLEŞTİRME YÖNTEMLERİ
Bölüm HAREKETLİ ORTALAMALAR VE DÜZLEŞTİRME ÖNTEMLERİ Bu bölümde üç basi öngörü yönemi incelenecekir. 1) Naive, 2)Oralama )Düzleşirme Geçmiş Dönemler Şu An Gelecek Dönemler * - -2-1 +1 +2 + Öngörü yönemi
DetaylıEnflasyonun Borsa Performansı Üzerindeki Etkisi
Kocaeli Üniversiesi Sosyal Bilimler Ensiüsü Dergisi (7) 2004 / 1 : 23-35 Enflasyonun Borsa Performansı Üzerindeki Ekisi Osman Karamusafa * Ayku Karakaya ** Öze: Bu çalışmanın amacı, enflasyon oranının
DetaylıTÜRKİYE DE EKONOMİK BÜYÜME VE DÖVİZ KURU CARİ AÇIK ÜZERİNDE ETKİLİ MİDİR? BİR NEDENSELLİK ANALİZİ
ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cil 3, Sayı 6, 2007, ss. 8 88. TÜRKİYE DE EKONOMİK BÜYÜME VE DÖVİZ KURU CARİ AÇIK ÜZERİNDE ETKİLİ MİDİR? BİR NEDENSELLİK ANALİZİ Arş.Gör. Erman ERBAYKAL Balıkesir Üniversiesi
DetaylıİMKB 100 endeksindeki kaldıraç etkisinin ARCH modelleriyle iki alt dönemde incelenmesi
İsanbul Üniversiesi İşleme Fakülesi Dergisi Isanbul Universiy Journal of he School of Business Adminisraion Cil/Vol:41, Sayı/No:, 1, 14-6 ISSN: 133-173 www.ifdergisi.org 1 İMKB 1 endeksindeki kaldıraç
DetaylıALTIN FİYATLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN TESPİTİ ÜZERİNE: MGARCH MODELİ İLE BİR İNCELEME
ALTIN FİYATLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN TESPİTİ ÜZERİNE: MGARCH MODELİ İLE BİR İNCELEME ÖZET Prof.Dr.Cengiz TORAMAN Balıkesir Üniversiesi, İİBF,İşleme Bölümü Cengizoraman4@yahoo.com Öğr.Gör.Çağaay BAŞARIR
DetaylıTürkiye nin İthalat ve İhracat Bağımlılığı: Seçilmiş Ülke Örnekleri Üzerine Ampirik Bir Uygulama
EGE AKADEMİK BAKIŞ / EGE ACADEMIC REVIEW Cil: 3 Sayı: 2 Nisan 203 ss. 9-208 Türkiye nin İhala ve İhraca Bağımlılığı: Seçilmiş Ülke Örnekleri Üzerine Ampirik Bir Uygulama Dependency of Impor and Expor of
DetaylıBorsa Getiri Oranı ve Faiz Oranı Arasındaki İlişkinin Doğrusal Olmayan Yöntemlerle Analizi: Türkiye Örneği
Volume 4 Number 3 03 pp. -40 ISSN: 309-448 www.berjournal.com Borsa Geiri Oranı ve Faiz Oranı Arasındaki İlişkinin Doğrusal Olmayan Yönemlerle Analizi: Türkiye Örneği Yusuf Ekrem Akbaşa Öze: Bu çalışmada,
DetaylıRASYONEL BEKLENTLER DOAL ORAN HPOTEZ Türkiye çin Zaman Serisi Bulguları 1950-1995 1
RASYONEL BEKLENTLER DOAL ORAN HPOTEZ Türkiye çin Zaman Serisi Bulguları 950-995 Rahmi YAMAK * Yakup KÜÇÜKKALE ** ÖZET Bu çalımada, Rasyonel Bekleniler Doal Oran Hipoezinin, Çıkı (ya da isizliin) alep (ya
DetaylıİŞSİZLİK VE İNTİHAR İLİŞKİSİ: 1975 2005 VAR ANALİZİ Ferhat TOPBAŞ *
İşsizlik ve İnihar İlişkisi: 1975 2005 Var Analizi 161 İŞSİZLİK VE İNTİHAR İLİŞKİSİ: 1975 2005 VAR ANALİZİ Ferha TOPBAŞ * ÖZET İşsizlik, birey üzerinde olumsuz birçok soruna neden olan karmaşık bir olgudur.
DetaylıAYÇİÇEK VE SOYA YAĞI İTHALAT TALEBİNİN ANALİZİ
AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ DERGİSİ,, 15(),71-79 AYÇİÇEK VE SOYA YAĞI İTHALAT TALEBİNİN ANALİZİ Selim Adem HATIRLI Vecdi DEMİRCAN Ali Rıza AKTAŞ Süleyman Demirel Üniversiesi Ziraa Fakülesi Tarım
DetaylıFAİZ ORANINDAKİ BİR ARTIŞ CARİ İŞLEMLER AÇIĞINI ARTIRIR MI?
FAİZ ORANINDAKİ BİR ARTIŞ CARİ İŞLEMLER AÇIĞINI ARTIRIR MI? Ehem ESEN, Zekeriya YILDIRIM, S. Faih KOSTAKOĞLU FAİZ ORANINDAKİ BİR ARTIŞ CARİ İŞLEMLER AÇIĞINI ARTIRIR MI? Ehem ESEN Yrd.Doç.Dr. Anadolu Üniversiesi,
DetaylıYaz Saati Uygulaması Anomalisinin İMKB 100 Endeks Getirisine Etkisinin Test Edilmesi
EGE AKADEMİK BAKIŞ / EGE ACADEMIC REVIEW Cil: 10 Sayı: 4 Ekim 2010 ss. 1139-1153 Yaz Saai Uygulaması Anomalisinin İMKB 100 Endeks Geirisine Ekisinin Tes Edilmesi Tesing he Effec of he Dayligh Saving Time
DetaylıMevsimsel Kointegrasyon Analizi: Güney Afrika Örneği. Seasonal Cointegration Analysis: Example of South Africa
Gazi Üniversiesi Sosyal Bilimler Dergisi Vol/Cil 3, No/Sayı 6, 216 Mevsimsel Koinegrasyon Analizi Güney Afrika Örneği Jeanine NDIHOKUBWAYO Yılmaz AKDİ Öze Bu çalışmada 1991-2134 dönemi Güney Afrika ekonomik
DetaylıHisse Senedi Fiyatlarıyla Yabancı İşlem Hacmi Arasında Nedensellik:
Hisse Senedi Fiyalarıyla abancı İşlem Hacmi Arasında Nedensellik: Toda-amamoo aklaşımı Dr. Cüney AKAR Balıkesir Üniversiesi, Bandırma İİBF. Öze Bu çalışmada İsanbul Menkul Kıymeler Borsasında (İMKB) IMKB100
DetaylıSORU SETİ 02 (REVİZE EDİLDİ) FİNAL KONULARI
Ekonomeri 8 Ocak, 0 Gazi Üniversiesi İkisa Bölümü SORU SETİ 0 (REVİZE EDİLDİ) FİNAL KONULARI PROBLEM Aşağıda verilen avuk ei alebi fonksiyonunu düşününüz (960-98): lny = β + β ln X + β ln X + β ln X +
DetaylıŞenol ÇELİK. Modelling of Production Amount of Nuts Fruit by Using Box-Jenkins Technique
YYÜ TAR BİL DERG (YYU J AGR SCI) 013, 3(1): 18 30 Geliş Tarihi (Received) : 6.07.01 Kabul Tarihi (Acceped) : 19.10.01 Araşırma Makalesi/Research Aricle (Original Paper) Ser Kabuklu Meyvelerin Üreim Mikarının
Detaylı8.Ders(EK) Zaman Serileri Analizi
8.Ders(EK) Zaman Serileri Analizi SPSS Projec: Airline Passengers daa se is used for various analyses in his online raining workshop, which includes: Times series analysis [building ARIMA models] Proje:
DetaylıT.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ
T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ÇOK DEĞİŞKENLİ EŞİKSEL OTOREGRESİF MODELLER ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA Ümran Münire KAHRAMAN DOKTORA TEZİ İsaisik Anabilim Dalı 2012 KONYA Her Hakkı Saklıdır TEZ
DetaylıTÜRKİYE DE FAİZ, DÖVİZ VE BORSA: FİYAT VE OYNAKLIK YAYILMA ETKİLERİ
TÜRKİYE DE FAİZ, DÖVİZ VE BORSA: FİYAT VE OYNAKLIK YAYILMA ETKİLERİ Doç. Dr. Macide Çiçek Dumlupınar Üniversiesi İkisadi ve İdari Bilimler Fakülesi Öze Bu çalışmada Türkiye de devle iç borçlanma seneleri,
DetaylıAnkara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü, Ankara e-posta: selma@kayalak.com. Geliş Tarihi/Received:30.05.2012
Türkiye de Fındık Üreim Alanlarının Armasında Deseklemelerin Ekisi Selma KAYALAK 1 Ahme ÖZÇELİK 2 1 Çanakkale Onsekiz Mar Üniversiesi Ziraa Fakülesi Tarım Ekonomisi Bölümü, Çanakkale 2 Ankara Üniversiesi
DetaylıPETROL FİYATLARININ İMKB ENDEKSLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ IMPACT OF OIL PRICES ON ISE INDICES
Ekonomik ve Sosyal Araşırmalar Dergisi, Güz 2013, Cil:9, Yıl:9, Sayı:2, 9:7997 PETROL FİYATLARININ İMKB ENDEKSLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ Sevinç GÜLER * Halime TEMEL NALIN * * IMPACT OF OIL PRICES ON ISE INDICES
DetaylıİSTANBUL MENKUL KIYMETLER BORSASI NDA EŞHAREKETLİLİK VE ASİMETRİK AYARLAMA
Yıl: 24 Sayı:88 Temmuz 2010 97 İSTANBUL MENKUL KIYMETLER BORSASI NDA EŞHAREKETLİLİK VE ASİMETRİK AYARLAMA Ebru Yüksel* - Güldal Güleryüz** 32 Öze Bu makale, İsanbul Menkul Kıymeler Borsası na (İMKB) ai
DetaylıNET YABANCI İŞLEM HACMİ İLE HİSSE SENEDİ GETİRİLERİ ARASINDA UZUN DÖNEMLİ İLİŞKİ VAR MIDIR? Cüneyt AKAR (*)
NET YABANCI İŞLEM HACMİ İLE HİSSE SENEDİ GETİRİLERİ ARASINDA UZUN DÖNEMLİ İLİŞKİ VAR MIDIR? Cüney AKAR (*) Öze: Bu çalışmada ne yabancı işlem hacmiyle hisse senedi geirileri arasında uzun dönemli bir ilişkinin
DetaylıDEĞİŞKENLER ARASINDAKİ GECİKMELİ İLİŞKİLER: Dağıtılmış Gecikme ve Otoregresiv Modeller
DEĞİŞKENLER ARASINDAKİ GECİKMELİ İLİŞKİLER: Dağıılmış Gecikme ve Ooregresiv Modeller 1 Zaman serisi modellerinde, bağımlı değişken Y nin zamanındaki değerleri, bağımsız X değişkenlerinin zamanındaki cari
DetaylıAVRASYA Uluslararası Araştırmalar Dergisi. Cilt : 6 Sayı : 15 Sayfa: Kasım 2018 Türkiye. Araştırma Makalesi
AVRASYA Uluslararası Araşırmalar Dergisi Cil : 6 Sayı : 15 Sayfa: 808825 Kasım 2018 Türkiye Araşırma Makalesi TÜRKİYE DE EKONOMİK BÜYÜME, İHRACAT VE HİSSE SENEDİ FİYATLARI ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİNİN
DetaylıHİSSE SENEDİ FİYATLARI, ALTIN FİYATLARI VE HAM PETROL FİYATLARI ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİNİN ANALİZİ
EKEV AKADEMİ DERGİSİ Yıl: 23 Sayı: 77 (Kış 2019) 161 HİSSE SENEDİ FİYATLARI, ALTIN FİYATLARI VE HAM PETROL FİYATLARI ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİNİN ANALİZİ Fama TEMELLİ (*) Dilek ŞAHİN (**) Öz Bu çalışmanın
DetaylıEKONOMÝK GÖSTERGELERÝN VE DIÞ ORTAM SICAKLIÐININ ETKÝLERÝ
ESKÝÞEHÝR DE KONUTSAL DOÐAL GAZ TALEBÝNE EKONOMÝK GÖSTERGELERÝN VE DIÞ ORTAM SICAKLIÐININ ETKÝLERÝ Haydar ARAS * Nil ARAS ** Bu makalede, konularda kullanýlan doðal gazýn ýsýma dönemine ai aylardaki ükeiminin
DetaylıTürkiye de bal üretiminin zaman serileri ile modellenmesi. Modelling of honey production by using time series in Turkey
SAÜ Fen Bil Der 19. Cil, 3. Sayı, s. 377-38, 015 Türkiye de bal üreiminin zaman serileri ile modellenmesi Şenol Çelik * ÖZ 7.03.015 Geliş/Received, 3.06.015 Kabul/Acceped Bu çalışmada, Türkiye de 1950-014
DetaylıHİSSE SENEDİ FİYATLARI VE DÖVİZ KURU İLİŞKİSİ
The Journal of Academic Social Science Sudies Inernaional Journal of Social Science Doi number:hp://dx.doi.org/10.9761/jasss2963 Number: 37, p. 399-408, Auumn I 2015 Yayın Süreci Yayın Geliş Tarihi Yayınlanma
DetaylıTürkiye Ekonomisinde Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme
Türkiye Ekonomisinde Enerji Tükeimi ve Ekonomik Büyüme Mehme MUCUK * Doğan UYSAL ** Öze Genel olarak enerji, ekonomik ve endüsriyel kalkınma için önemli bir girdi kabul edilmekedir. Ancak enerjinin bazı
DetaylıErkan Özata 1. Econometric Investigation of the Relationships Between Energy Consumption and Economic Growth in Turkey
1 Öze: Ülkelerin ekonomik ve sosyal gelişmelerinin sürükleyici unsuru ve en emel gereksinimlerinden biri enerjidir. Đş yapma kapasiesi olarak anımlanan enerjiye gelişmiş ülkelerle birlike, gelişmek iseyen
DetaylıSANAYĐ ÜRETĐMĐNDE TATĐL ETKĐLERĐ
Ekonomeri ve Đsaisik Sayı:10 2009 20-28 ĐSTANBUL ÜNĐVERSĐTESĐ ĐKTĐSAT FAKÜLTESĐ EKONOMETRĐ VE ĐSTATĐSTĐK DERGĐSĐ SANAYĐ ÜRETĐMĐNDE TATĐL ETKĐLERĐ Necmein Alpay KOÇAK Absrac Omiing he official and religious
DetaylıÇift Üstel Düzeltme (Holt Metodu ile)
Tahmin Yönemleri Çif Üsel Düzelme (Hol Meodu ile) Hol meodu, zaman serilerinin, doğrusal rend ile izlenmesi için asarlanmış bir yönemdir. Yönem (seri için) ve (rend için) olmak üzere iki düzelme kasayısının
DetaylıTÜRKİYE NÜFUSU İÇİN STOKASTİK ÖLÜMLÜLÜK MODELLERİ
Nüfusbilim Dergisi\Turkish Journal of Populaion Sudies, 2012, 34, 31-50 31 TÜRKİYE NÜFUSU İÇİN STOKASTİK ÖLÜMLÜLÜK MODELLERİ Ölümlülük ahminleri, demografi ve aküerya bilimlerinde önemli bir rol oynamakadır.
DetaylıAyhan Topçu Accepted: January 2012. ISSN : 1308-7304 ayhan_topcu@hotmail.com 2010 www.newwsa.com Ankara-Turkey
ISSN:136-3111 e-journal of New World Sciences Academy 212, Volume: 7, Number: 1, Aricle Number: 3A47 NWSA-PHYSICAL SCIENCES Received: December 211 Ayhan Toçu Acceed: January 212 Fahrein Arslan Series :
DetaylıReel Döviz Kuru Endeksinin Otoregresif Koşullu Değişen Varyanslılığının Analizi: İki Eşikli Tarch Yöntemi İle Modellenmesi
Reel Döviz Kuru Endeksinin Ooregresif Koşullu Değişen Varyanslılığının Analizi: İki Eşikli Tarch Yönemi İle Modellenmesi Reel Döviz Kuru Endeksinin Ooregresif Koşullu Değişen Varyanslılığının Analizi:
DetaylıReel ve Nominal Şokların Reel ve Nominal Döviz Kurları Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği
Reel ve Nominal Şokların Reel ve Nominal Döviz Kurları Üzerindeki Ekileri: Türkiye Örneği Öze Ahme Mura ALPER Bu çalışma Türkiye deki reel döviz kuru dalgalanmalarının kaynaklarını açıklamayı amaçlamakadır.
DetaylıYAPISAL KIRILMALI BİRİM KÖK TESTLERİNİN KÜÇÜK ÖRNEKLEM ÖZELLİKLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI
YAPISAL KIRILMALI BİRİM KÖK TESTLERİNİN KÜÇÜK ÖRNEKLEM ÖZELLİKLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI TC. Pamukkale Üniversiesi Sosyal Bilimler Ensiüsü Yüksek Lisans Tezi Ekonomeri Anabilim Dalı Abdullah Emre ÇAĞLAR
DetaylıPARA ARZININ ÇIKTI ÜZERİNE ETKİLERİ
Marmara Üniversiesi İ.İ.B.F. Dergisi YIL 2007, CİLT XXIII, SAYI 2 PARA ARZININ ÇIKTI ÜZERİNE ETKİLERİ Öze Araş. Gör. Burak Güriş * Araş. Gör. Burcu Kıran * Çalışmada para arzının çıkı üzerindeki ekileri
DetaylıKOŞULLU DEĞİŞEN VARYANS MODELLERİ İLE TÜRKİYE ALTIN PİYASASI ENDEKSİ VOLATİLİTELERİNİN TAHMİN EDİLMESİ
Cil/Volume: 15 Sayı/Issue: Haziran/June 017 ss./pp. 163-181 İ. E. Kayral Doi: hp://dx.doi.org/10.11611/yead.6404 KOŞULLU DEĞİŞEN VARYANS MODELLERİ İLE TÜRKİYE ALTIN PİYASASI ENDEKSİ VOLATİLİTELERİNİN TAHMİN
DetaylıSatın Alma Gücü Paritesinin Azerbaycan, Kazakistan ve Kırgızistan İçin Geçerliliği: Birim Kök ve Eşbütünleşme Analizi
259-284 Saın Alma Gücü Pariesinin Azerbaycan, Kazakisan ve Kırgızisan İçin Geçerliliği: Birim Kök ve Eşbüünleşme Analizi Turhan Korkmaz Emrah İsmail Çevik ** Nüke Kırcı Çevik *** Öz Bu çalışmada Azerbaycan,
DetaylıREEL DÖVİZ KURU VE DIŞ TİCARET DENGESİ İLİŞKİSİ:
Ekonomeri ve İsaisik Sayı: 005 9 İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İKTİSAT FAKÜLTESİ EKONOMETRİ VE İSTATİSTİK DERGİSİ REEL DÖVİZ KURU VE DIŞ TİCARET DENGESİ İLİŞKİSİ: Prof.Dr. Rahmi YAMAK; Abdurrahman KORKMAZ * Absrac
DetaylıİMKB de Fiyat-Hacim İlişkisi - Asimetrik Etkileşim
YÖNETİM VE EKONOMİ Yıl:009 Cil:6 Sayı: Celal Bayar Üniversiesi İ.İ.B.F. MANİSA İMKB de Fiya-Hacim İlişkisi - Asimerik Ekileşim Yrd. Doç. Dr. Koray KAYALIDERE Celal Bayar Üniversiesi,U.B.Y.O., Bankacılık
DetaylıDiscussion Paper, Turkish Economic Association, No. 2008/10
econsor www.econsor.eu Der Open-Access-Publikaionsserver der ZBW Leibniz-Informaionszenrum Wirschaf he Open Access Publicaion Server of he ZBW Leibniz Informaion Cenre for Economics Alp, Elcin Aykac Working
DetaylıReel Kesim Güven Endeksi ile İMKB 100 Endeksi arasındaki dinamik nedensellik ilişkisi
İsanbul Üniversiesi İşleme Fakülesi Dergisi Isanbul Universiy Journal of he School of Business Adminisraion Cil/Vol:38, Sayı/No:1, 009, 4-37 ISSN: 1303-173 - www.ifdergisi.org 009 Reel Kesim Güven Endeksi
DetaylıTÜRK EKONOMİSİNİN ENERJİ BAĞIMLILIĞI ÜZERİNE BİR EŞ-BÜTÜNLEŞME ANALİZİ A CO-INTEGRATION ANALYSIS ON THE ENERGY DEPENDENCY OF THE TURKISH ECONOMY
Journal of Yasar Universiy 22 26(7) 4392-444 TÜRK EKONOMİSİNİN ENERJİ BAĞIMLILIĞI ÜZERİNE BİR EŞ-BÜTÜNLEŞME ANALİZİ A CO-INTEGRATION ANALYSIS ON THE ENERGY DEPENDENCY OF THE TURKISH ECONOMY M. Ali Bilginoğlu
DetaylıPETROL FİYATLARININ DIŞ TİCARET AÇIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ
PETROL FİYATLARININ DIŞ TİCARET AÇIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ Tayfur BAYAT * Ahme ŞAHBAZ ** Taner AKÇACI *** ÖZ Bu çalışmada Türkiye nin 1992:1-212:4 dönemine ai aylık veriler kullanılarak reel
DetaylıProf. Dr. A. Ayşen Kaya - Berna Canlı
Anadolu Üniversiesi Sosyal Bilimler Dergisi Anadolu Universiy Journal of Social Sciences Türkiye ye Yönelik Uluslararası Turizm Talebinin Belirleyenleri: Panel Veri Yaklaşımı The Deerminans of Inernaional
DetaylıYAPAY SİNİR AĞLARI VE ARIMA MODELLERİNİN MELEZ YAKLAŞIMI İLE ZAMAN SERİLERİNDE ÖNGÖRÜ
YAPAY SİNİR AĞLARI VE ARIMA MODELLERİNİN MELEZ YAKLAŞIMI İLE ZAMAN SERİLERİNDE ÖNGÖRÜ Erol EĞRİOĞLU Haceepe Üniversiesi, Fen Fakülesi, İsaisik Bölümü, 06532, Beyepe, Ankara, TÜRKİYE, erole@haceepe.edu.r
DetaylıÜCRET-FİYAT SPİRALİ: TÜRK İMALAT SANAYİ ÖRNEĞİ
45 ÜCRET-FİYAT SPİRALİ: TÜRK İMALAT SANAYİ ÖRNEĞİ Zehra ABDİOĞLU * ÖZET Bu çalışma Türkiye için 2005-2012 dönemi iibariyle ara malı, dayanıklı ükeim malı, dayanıksız ükeim malı, enerji ve sermaye malı
DetaylıEurasian Journal of Researches in Social and Economics Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi ISSN:
Eurasian Journal of Researches in Social and Economics Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araşırmaları Dergisi ISSN:2148-9963 www.asead.com Dr. Merer MERT Gazi Üniversiesi, İİBF, İkisa Bölümü merermer@gazi.edu.r
DetaylıC.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 11, Sayı 1, 2010 141
C.Ü. İkisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cil 11, Sayı 1, 2010 141 BİR MALİYE POLİTİKASI ARACI OLARAK BORÇLANMA VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ (1990 2009) Hali ÇİÇEK *, Süleyman GÖZEGİR ** ve
DetaylıSu Yapıları II Aktif Hacim
215-216 Bahar Su Yapıları II Akif Hacim Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversiesi Mühendislik Mimarlık Fakülesi İnşaa Mühendisliği Bölümü Yozga Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversiesi n aa Mühendisli
DetaylıTÜRKİYE DE FAİZ ORANLARININ BELİRLENMESİNDE İÇSEL VE DIŞSAL FAKTÖRLERİN ROLÜ Kaan MASATÇI ÖZET ABSTRACT
TÜRKİYE DE FAİZ ORANLARININ BELİRLENMESİNDE İÇSEL VE DIŞSAL FAKTÖRLERİN ROLÜ Kaan MASATÇI ÖZET Arş.Gör.Burak DARICI Bu çalışmada, Türkiye de faiz oranlarını, hem reel hem de finansal ekileri olması ve
DetaylıÜRETİCİ FİYATLARINA GEÇİŞ ETKİSİNDE ARA MALLARI İTHALATININ ROLÜ
ÜRETİCİ FİYATLARINA GEÇİŞ ETKİSİNDE ARA MALLARI İTHALATININ ROLÜ Şenkan ALDEMİR (*) Öze: Döviz kuru değişimlerinin TÜFE ve ÜFE bazlı yuriçi fiyalara geçiş süreci, son yıllarda üzerinde önemle durulan konulardan
DetaylıFinansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Đlişkinin Ampirik Bir Analizi: Türkiye Örneği
Volume 2. Number 1. 2011 pp. 121-142 ISSN: 1309-2448 www.berjournal.com Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Đlişkinin Ampirik Bir Analizi: Türkiye Örneği Burcu Ozcan a Ayse Ari b Öze: Finansal
DetaylıYAPISAL KIRILMALAR VE KARBON EMİSYONU: KITA AVRUPA ÜLKELERİ İÇİN AMPİRİK BİR UYGULAMA. Ali ACARAVCI
Dergisi YAPISAL KIRILMALAR VE KARBON EMİSYONU: KITA AVRUPA ÜLKELERİ İÇİN AMPİRİK BİR UYGULAMA Ali ACARAVCI Musafa Kemal Üniversiesi, İkisadi ve İdari Bilimler Fakülesi acaravci@homail.com ÖZET Bu çalışma,
DetaylıHAM PETROL FİYATLARININ BİST 100 VE BİST ULAŞTIRMA ENDEKSLERİ İLE İLİŞKİSİ
Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Nisan 2016, Sayı:12 HAM PETROL FİYATLARININ BİST 100 VE BİST ULAŞTIRMA ENDEKSLERİ İLE İLİŞKİSİ Selçuk KENDİRLİ 1 Muhammet ÇANKAYA 2 Özet:
DetaylıTÜRKİYE DE DÖVİZ KURU KANALININ İŞLEYİŞİ: VAR MODELİ İLE BİR ANALİZ. Seyfettin ERDOĞAN * Durmuş Çağrı YILDIRIM **
95 İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakülesi Dergisi No:39 (Ekim 2008) TÜRKİYE DE DÖVİZ KURU KANALININ İŞLEYİŞİ: VAR MODELİ İLE BİR ANALİZ Seyfein ERDOĞAN * Durmuş Çağrı YILDIRIM ** Öze Para poliikası kararlarındaki
DetaylıTHE CAUSALITY RELATION BETWEEN CONSUMER CONFIDENCE AND STOCK PRICES: CASE OF TURKEY. Abstract
Ekonomik ve Sosyal Araşırmalar Dergisi, Bahar 20, Cil:7, Yıl:7, Sayı:, 7:53-65 TÜKETİCİ GÜVENİ VE HİSSE SENEDİ FİYATLARI ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ * Yusuf Volkan TOPUZ ** THE CAUSALITY
DetaylıMEVSİMSEL EŞBÜTÜNLEŞME TESTİ: TÜRKİYE NİN MAKROEKONOMİK VERİLERİYLE BİR UYGULAMA
Aaürk Üniversiesi İkisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cil: 5, Sayı:, 3 MEVSİMSEL EŞBÜTÜNLEŞME TESTİ: TÜRKİE NİN MAKROEKONOMİK VERİLERİLE BİR UGULAMA Özlem AVAZ KIZILGÖL (*) Öze: Bu çalışmada, GSİH, ihraca,
DetaylıLong memory and structural breaks on volatility: evidence from Borsa Istanbul
MPRA Munich Personal RePEc Archive Long memory and srucural breaks on volailiy: evidence from Borsa Isanbul Emrah Ismail Cevik and Gülekin Topaloğlu Namık Kemal Universiy, Bülen Ecevi Universiy 014 Online
DetaylıTÜRKİYE DE ELEKTRİK TÜKETİMİ, İSTİHDAM VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ
Süleyman Demirel Üniversiesi İkisadi ve İdari Bilimler Fakülesi Dergisi Y.2011, C.16, S.1 s.349-362. Suleyman Demirel Universiy The Journal of Faculy of Economics and Adminisraive Sciences Y.2011, Vol.16,
DetaylıTÜRKİYE DE CARİ İŞLEMLER DENGESİ VE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİ. Özet. Anahtar Kelimeler: Ekonomik Büyüme, Cari Denge.
TÜRKİYE DE CARİ İŞLEMLER DENGESİ VE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİ Öze Yakup Koray Duman 1 Türkiye ekonomisinin 1980 den sonra en önemli ekonomik sorunu haline gelen cari işlemler açığı, yıllar geçikçe
DetaylıHİSSE SENEDİ PİYASALARINDA SÜRÜ DAVRANIŞI: BİST TE BİR ARAŞTIRMA HERDING IN STOCK MARKETS: A RESEARCH IN BIST Bahadır ERGÜN Hatice DOĞUKANLI
Uluslararası Sosyal Araşırmalar Dergisi The Journal of Inernaional Social Research Cil: 8 Sayı: 40 Volume: 8 Issue: 40 Ekim 2015 Ocober 2015 www.sosyalarasirmalar.com Issn: 1307-9581 HİSSE SENEDİ PİYASALARINDA
DetaylıİSTANBUL MENKUL KIYMETLER BORSASINDA DEĞİŞKENLİĞİN (VOLATİLİTENİN) ARCH-GARCH YÖNTEMLERİ İLE MODELLENMESİ
İSTANBUL MENKUL KIYMETLER BORSASINDA DEĞİŞKENLİĞİN (VOLATİLİTENİN) ARCH- YÖNTEMLERİ İLE MODELLENMESİ ÖZET Yard.Doç. Dr. Tülin ATAKAN İsanbul Üniversiesi, İşleme Fakülesi, Finans Anabilim Dalı Bu çalışmada,
DetaylıTürkiye de İktisadi Çıkarsama Üzerine Bir Açımlama: Sürprizler Gerçekten Kaçınılmaz mı?
Türkiye de İkisadi Çıkarsama Üzerine Bir Açımlama: Sürrizler Gerçeken Kaçınılmaz mı? Hazırlayan ve Sunan: Eren Ocakverdi* eren.ocakverdi@yaikredi.com.r Boğaziçi Üniversiesi Finans Mühendisliği 26 Ekim
DetaylıYABANCI HİSSE SENEDİ YATIRIMCILARI TÜRKİYE DE DÖVİZ KURU VOLATİLİTESİNİ ŞİDDETLENDİRİYOR MU?
YABANCI HİSSE SENEDİ YATIRIMCILARI TÜRKİYE DE DÖVİZ KURU VOLATİLİTESİNİ ŞİDDETLENDİRİYOR MU? Yrd. Doç. Dr. Macide Çiçek Dumlupınar Üniversiesi İkisadi ve İdari Bilimler Fakülesi Yrd. Doç. Dr. Feride Özürk
DetaylıDokuz Eylül Üniversitesi Yayın Geliş Tarihi: 13.11.2013
Dokuz Eylül Üniversiesi Yayın Geliş Tarihi: 13.11.2013 Sosyal Bilimler Ensiüsü Dergisi Yayına Kabul Tarihi: 05.07.2014 Cil: 16, Sayı: 2, Yıl: 2014, Sayfa: 281-302 Online Yayın Tarihi: 30.09.2014 ISSN:
Detaylıeyd Ekonomik Yaklaşım Derneği / Association
eyd Ekonomik Yaklaşım Derneği / Associaion Ekonomik Yaklaşım 016, 7(99): 1-15 www.ekonomikyaklasim.org doi: 10.5455/ey.35908 BIST-100 Endeksinin Volail Davranışlarının Simerik Ve Asimerik Sokasik Volailie
DetaylıTürkiye de Tüketim Eğilimi ve Maliye Politikası
Türkiye de Tükeim Eğilimi ve Maliye Poliikası Oya S. Erdogdu * Leven Özbek ** *Ankara Üniversiesi Siyasal Bilgiler Fakülesi İkisa Bölümü, Cebeci, Ankara ** Ankara Üniversiesi Fen Fakülesi İsaisik Bölümü,
DetaylıTÜRKİYE EKONOMİSİ İÇİN NAIRU TAHMİNİ
Ekonomik Yaklaşım, Cil : 23, Sayı : 83, ss.69-91 TÜRKİYE EKONOMİSİ İÇİN NAIRU TAHMİNİ Özlem YİĞİT * Ailla GÖKÇE ** Öze Bu çalışmanın emel amacı, Türkiye ekonomisi için Yapısal VAR yönemi kullanılarak NAIRU
DetaylıTurizm Talebi ve Döviz Kuru Şokları: Türk Turizm Sektörü İçin Ekonometrik Bir Analiz
Turizm Talebi ve Döviz Kuru Şokları: Türk Turizm Sekörü İçin Ekonomerik Bir Analiz Kuruluş BOZKURT Yrd. Doç. Dr., Adnan Menderes Üniversiesi Söke İşleme Fakülesi, Bankacılık ve Finans Bölümü kuriboz_48@homail.com
DetaylıWhite ın Heteroskedisite Tutarlı Kovaryans Matrisi Tahmini Yoluyla Heteroskedasite Altında Model Tahmini
Ekonomeri ve İsaisik Sayı:4 006-1-8 İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İKTİSAT FAKÜLTESİ EKONOMETRİ VE İSTATİSTİK DERGİSİ Whie ın Heeroskedisie Tuarlı Kovaryans Marisi Tahmini Yoluyla Heeroskedasie Alında Model Tahmini
DetaylıUluslar arasi emtia fiyatlarindan iç fiyatlara asimetrik ve doğrusal olmayan fiyat geçişkenliği: Türkiye için nardl modeli bulgulari
TURKISH ECONOMIC ASSOCIATION DISCUSSION PAPER 2015/15 hp://www.ek.org.r Uluslar arasi emia fiyalarindan iç fiyalara asimerik ve doğrusal olmayan fiya geçişkenliği: Türkiye için nardl modeli bulgulari Uku
DetaylıTüketici Güveni ve Hisse Senedi Fiyatları Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği (2004: :01)
June 7-9, 2009, Eskişehir, Turkey. Tükeici Güveni ve Hisse Senedi Fiyaları Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği (2004:0-2009:0) Yusuf Volkan Topuz * İkisadi İdari Bilimler Fakülesi, İşleme Bölümü,
DetaylıGEFRAN PID KONTROL CİHAZLARI
GEFRAN PID KONTROL CİHAZLARI GENEL KONTROL YÖNTEMLERİ: ON - OFF (AÇIK-KAPALI) KONTROL SİSTEMLERİ: Bu eknik en basi konrol ekniğidir. Ölçülen değer (), se değerinin () üzerinde olduğunda çıkış sinyali açılır,
Detaylı