Invest in KİMYA SEKTÖRÜ

Transkript

1 Invest in KİMYA SEKTÖRÜ

2

3 Invest in KİMYA SEKTÖRÜ Kimya sanayi tarafından üretilen ürünlerin %30 u doğrudan tüketiciye ulaşırken %70 i diğer sektörlerde (tekstil, elektrikli eşya, metal, madeni ürünler, inşaat, otomotiv, medikal, kâğıt, hizmet sektörü) ara mal veya hammadde olarak kullanılmaktadır. Bu özelliği nedeniyle kimya sanayi hem günlük yaşamımız hem de diğer sektörler için vazgeçilmez öneme sahip bir sanayi dalıdır. Kimya sektörü oldukça geniş bir ürün yelpazesine sahiptir. Sektör, temizlik ürünleri, boya, kozmetik ürünleri, ilaçlar gibi tüketim mallarının yanı sıra, gübreler ve tarım ilaçları, imalat sanayinin ihtiyaç duyduğu organik ve inorganik kimyasallar, boyalar, laboratuar kimyasalları, termoplastikler ve benzeri ürünleri üretmektedir. (Kimya Sektör Raporu , Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı). Kimya Sanayinin Diğer Sektörlerle İlişkisi Dünya kimya sanayinde önceki yıllarda süren Avrupa Birliği hâkimiyeti, son yıllarda Uzak Doğu ve Asya ya geçmiş bulunmaktadır yılında dünyadaki toplam kimyasal madde satışı milyar avro olmuştur yılında, 2010 yılına göre %11,6 lık bir artış gerçekleşmiştir yılı satışların milyar avroluk bölümünü Asya ülkeleri, 642 milyar avroluk bölümünü Avrupa daki ülkeler, 470 milyar avroluk bölümünü NAFTA ülkeleri gerçekleştirmiştir (Kimya Sektör Raporu , Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı). Dünyada Kimyasal Satışların Coğrafi Dağılımı (Milyar Euro) 1,600 1,400 1,200 1, Kaynak: Türkiye Kimya Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı Asya Avrupa NAFTA Latin Amerika Diğer Kimya Sanayi; önümüzdeki yıllarda küresel üretim ve ticarette etkin olacak sektörlerden otomotiv, bilgi ve iletişim teknolojileri, makine, yatırım ve tüketim malları sektörlerinin tamamına girdi sağlamaktadır. Dünyada kimya sektöründe bilimsel gelişmeler nanoteknoloji, biyokimya, katalizör, genetik, organik kimya ve polimer kimyası alanlarında gözlenmektedir. Son yıllarda bu alanlarda yapılan araştırmalar meyvelerini vermeye başlamıştır. Çin Diğer Asya Japonya AB Diğer Avrupa Güney Kore Kaynak: Kimya Sektör Raporu , Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Dünya kimya satışının %23,4 lük kısmı Avrupa ülkeleri, %51,9 Asya ülkeleri ve %17,1 i NAFTA ülkeleri tarafından yapılmıştır.

4 Türkiye de Kimya Sektörü Türkiye, dünyada soda külü, krom ve borun ana üreticilerinden biri olarak rekabet avantajına sahiptir. Türk kimya sanayisinin ihraç ettiği başlıca ürünler genel olarak petrokimyasallar, gübreler, ilaçlar, sentetik elyaf ve iplikler, sabun ve deterjanlar ile boyalar olarak sıralanabilir. Türkiye nin toplam yabancı sermayesinde % 13 lük paya sahip bir sektör olan kimya sanayisine dışarıdan yatırım yapan 300 ün üzerinde şirket bulunmaktadır. Türk kimya sanayinin ihracat hacmi düzenli olarak artmaktadır; 2010 yılında kimya sanayi, ihracat yapan sektörler arasındaki en önemli sanayilerden biri olarak yerini almıştır. Türk kimya sanayisinin ihraç ettiği başlıca ürünler, iç lastik, boru, hortum ve bağlantı elemanı gibi işlenmiş plastik ürünlerden oluşmaktadır. İhraç edilen ikincil derecede önemli ürünler ise sabunlar, deterjanlar ve kozmetik olup diğer ürün grupları arasında organik olmayan kimyasal maddeler ve dozajla sağlanan ilaç karışımları yer almaktadır. Dış Ticaret Kimya sektörü ihracatı 2009 yılında bir önceki yıla göre %30 oranında değer kaybederken, 2010 yılında %22 oranında artarak 13,4 milyar ABD Doları olarak gerçekleşmiştir yılında ise kimyasal ürünler ihracatı olumlu bir performansla %29 düzeyinde artış göstermiş ve 2011 yılını otomotiv sektörünün ardından 2. büyük ihracatçı sektör olarak kapatmıştır. Benzer şekilde, 2012 yılında %12 oranında artışla 19,3 milyar ABD Doları olarak gerçekleşmiş ve sektörün 152,6 milyar ABD Doları tutarındaki toplam ihracat içindeki payı %12,6 olarak kaydedilmiştir (Kimya Sektör Raporu, Ekonomi Bakanlığı, 2013). Kimya Alt Sektörlerinde Yıllara Göre İhracat FASIL ÜRÜN 2010 ($) 2011 ($) Değişim 2010/11 (%) 2012 ($) Değişim 2011/12 (%) 27 Mineral Yakıtlar/Yağlar , ,64 28 İnorganik Kimyasal , ,23 29 Organik Kimyasallar , ,59 30 Eczacılık Ürünleri , ,77 31 Gübreler , ,29 32 Boya, Macun,Vernik , ,71 33 Parfümeri, Kozmetik , ,21 34 Sabunlar , ,36 35 Albüminoid Madde , ,38 36 Barut, Patlayıcı Madde , ,78 37 Fotoğrafçılık, Sinemacılık Eşyası , ,17 38 Muhtelif Kimyasallar , ,1 39 Plastik ve Plastikten Mamul Eşya , ,5 40 Kauçuk ve Kauçuktan Eşya , ,07 Genel Toplam , ,04 Kaynak: Kimya Sektör Raporu, Ekonomi Bakanlığı,

5 Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatının Yıllara Göre Değişimi ,00 12,00 10,00 8,00 6,00 4,00 2, Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatı (USD) (sol eksen) Türkiye nin Toplam İhracatı İçindeki Payı (%) (sağ eksen) Kaynak: İKMİB İstatistikleri Kimya Alt Sektörlerine Göre 2013 ve 2014 Ocak Ayı İhracat Değerleri 2013 Ocak Ocak İhracat (USD) Gliserin, bitkisel mamuller, degra, yağlı maddeler Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve ürünler Anorganik kimyasallar Organik kimyasallar Eczacılık ürünleri Gübreler Boya, vernik, mürekkep ve müstahzarları Uçucu yağlar, kozmetikler Sabun ve yıkama müstahzarları Yapıştırıcılar, tutkallar, enzimler Barut, patlayıcı maddeler ve türevleri Fotoğrafçılık ve sinemacılıkta kullanılan ürünler Muhtelif kimyasal maddeler Plastikler ve mamulleri Kauçuk, kauçuk eşya İşlenmiş amyant ve karışımları, mamulleri TOPLAM: Kaynak: İKMİB İstatistikleri 5

6 Sektördeki Önemli Şirketler TÜİK verilerine göre 2004 yılında kimya sektöründe kişi istihdam edilirken bu sayı beş yılda % 19,92 artarak 2009 yılında e ulaşmıştır. Kimya sektörü istihdamının imalat sanayi içindeki payı 2004 yılında % 7,96 iken, 2009 yılında % 8,88 olmuştur yılı itibarıyla kimya sektöründe işyeri bulunmaktadır. İmalat sanayindeki firmaların % 6,81 i kimya sektöründe yer almaktadır. Kimya Sanayi, lojistik önemi açısından çoğunlukla ülkenin kıyı bölgelerinde yer seçmiştir. Petrol ve petrol ürünleri, deterjan, sabun, ilaç kimyasalları, boya gibi ürünleri üreten kimya firmalarının çoğu Marmara Bölgesinin üç büyük sanayi ili olan İstanbul, Kocaeli ve Sakarya da ve Ege Bölgesinde İzmir de yerleşim gösterirken, gübre ve petrol ürünleri firmalarının çoğu Akdeniz Bölgesinde toplanmıştır. Ayrıca Akdeniz bölgesinde ana ham maddelerden olan soda, bikromat gibi önemli üretim merkezleri de bulunmaktadır. Türkiye deki en büyük petrokimya şirketi eskiden bir kamu kuruluşu olan ve 2007 yılında özelleştirilerek SOCAR & TURKAS A.Ş. tarafından satın alınan Petkim dir. Petkim in İzmir deki Aliağa petrokimya tesisinin yıllık kapasitesi 3,2 milyon tondur. Petkim in ürün yelpazesi içinde LDPE, HDPE, PVC ve PP ürünleri, masterbatch ler, elyaf ve aromatikler yer almaktadır. Bu ürünler inşaat, elektrik, elektronik, ambalaj, tekstil ve ayrıca tıp, boya, deterjan ve kozmetik sektörleri açısından önem taşımaktadır. Petkim gibi, eski bir kamu kuruluşu olan ve 2005 yılında özelleştirilen Tüpraş, ülkemizde ham petrol işleyen tek kuruluş olup, faaliyetlerini İzmit, İzmir, Kırıkkale ve Batman daki petrol rafinerilerinde sürdürmektedir. Şirketin üretimini yaptığı ürünler; LPG, benzin, hafif ve ağır nafta, kerosen, hafif ve ağır dizel (motorin) ve fueloil yakıtıdır. 28,1 milyon ton/yıl ham petrol işleme kapasitesine sahip olan Tüpraş ın 2012 yılı kapasite kullanım oranı %83,5 oranında gerçekleşmiş, bu kapsamda 22 milyon ton hacminde ham petrol işlenmiştir. (Kimya Sektör Raporu, Ekonomi Bakanlığı, 2013) Türkiye nin en büyük 500 üretici firması listesinde (Fortune 500) 2012 yılında kimyasal maddeler sektöründen 20 plastik ve kauçuk sektöründen de 14 firma bulunmaktadır. Öte yandan, temeli 25 Ekim 2011 tarihinde atılan SOCAR Türkiye Ege Rafinerisi (STAR), yeni Teşvik Yasası kapsamındaki Stratejik Yatırımlar çerçevesinde onaylanan ilk yatırım olmuştur. 10 milyon ton kapasiteli rafineri, sektörün ihtiyacı olan temel kimyasalların yurtiçinde üretilmesi açısından önem taşımaktadır Yılı Fortune 500 Listesinde Kimyasal Maddeler Sektöründe Faaliyet Gösteren Firmalar Firma Adı Sıra Net Satış (Milyon TL) Çalışan Sayısı PETKİM PETROKİMYA HOLDİNG A.Ş GÜBRE FABRİKALARI T.A.Ş AKSA AKRİLİK KİMYA SANAYİ A.Ş TOROS TARIM SAN. VE TİC. A.Ş SODA SANAYİİ A.Ş TÜRK HENKEL KİMYA SAN. VE TİC. A.Ş AK-PA TEKSTİL İHRACAT PAZARLAMA A.Ş GEMLİK GÜBRE SANAYİİ A.Ş RECKITT BENCKISER TEMİZLİK MALZ. SAN. VE TİC. A.Ş DYO BOYA FABRİKALARI SAN. VE TİC. A.Ş BAGFAŞ BANDIRMA GÜBRE FABRİKALARI A.Ş DENİZATI PETROKİMYA ÜRN. YAPI İNŞ. SAN. VE TİC. A.Ş KORUMA KLOR ALKALİ SAN. VE TİC. A.Ş MARSHALL BOYA VE VERNİK SANAYİ A.Ş ARKEM KİMYA SANAYİ VE TİC. A.Ş AK-KİM KİMYA SANAYİ TİC. A.Ş POLYPLEX EUROPA POLYESTER FİLM SANAYİ VE TİC. A.Ş JOTUN BOYA SANAYİ VE TİC. A.Ş SETAŞ KİMYA SANAYİ A.Ş EGE GÜBRE SANAYİİ A.Ş TOPLAM Kaynak: 6

7 2012 Yılı Fortune 500 Listesinde Plastik ve Kauçuk Sektöründe Faaliyet Gösteren Firmalar 2012 Sıra Net Satış (Milyon TL) Çalışan Sayısı KORDSA GLOBAL ENDST. İPLİK VE KORDBEZİ SAN. TİC. A.Ş BRİSA BRIDGESTONE SABANCI LASTİK SAN. VE TİC. A.Ş TÜRK PİRELLİ LASTİKLERİ A.Ş GOODYEAR LASTİKLERİ T.A.Ş SASA POLYESTER SANAYİ A.Ş NAKSAN PLASTİK VE ENERJİ SANAYİ VE TİCARET A.Ş PETLAS LASTİK SAN. VE TİC. A.Ş KOROZO AMBALAJ SAN. VE TİC. A.Ş YAPKİM YAVUZLAR PLASTİK VE KİMYA SAN. TİC. A.Ş PAKPEN PLASTİK BORU VE YAPI EL. SAN. VE TİC. A.Ş ADOPEN PLASTİK VE İNŞAAT SANAYİ A.Ş EGE PROFİL TİC. VE SAN. A.Ş POLİBAK PLASTİK FİLM SANAYİ VE TİCARET A.Ş VATAN PLASTİK SAN. VE TİC. A.Ş TOPLAM Kaynak: Devlet Politikaları ve Teşvikler Kimya sektörü, Türkiye de yüksek potansiyel taşıyan sektörlerden birisi olarak, devletin önemli düzenlemeler yaptığı sektörlerdendir. Bu kapsamda belli dönemleri kapsayan sektörel strateji belgeleri hazırlanmakta ve her yıl belli dönemlerde farklı kamu kurumları tarafından kimya sektörüne yönelik farklı raporlar üretilmektedir. Halen yürürlükte olan ve belli sorumluluklar çerçevesinde çeşitli eylemler tanımlayarak sektörün gelişimini hedefleyen Türkiye Kimya Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı, kimya sektörünün uzun vadeli vizyonunu Katma değeri yüksek ürünler üreterek, Türkiye yi yatırım üssü haline getirmek olarak tanımlamıştır. Stratejide ayrıca özellikle petrokimya alanında doğrudan yabancı yatırımların merkezi ve bölgesel kuruluşlarca özendirilmesine yönelik eylemler tanımlanmıştır yılında uygulamaya koyulan ve devletin özel sektöre sağladığı teşvikleri düzenleyen Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar çerçevesinde oluşturulan yeni teşvik sistemi kimya sektörü teşviklerine ilişkin de bir takım düzenlemeler getirmiştir. Yeni yatırım teşvik sistemi, Türkiye nin özellikle stratejik sektörleri için önem arz eden ara mallara olan ithalat bağımlılığını azaltma potansiyeli taşıyan yatırımları teşvik etmek amacıyla özel olarak tasarlanmıştır. Yeni yatırım teşvik sistemi dört ayrı rejimden oluşmaktadır. Yerli ve yabancı yatırımcılar, aşağıdaki teşviklerden eşit oranda faydalanabilmektedir: 1. Genel Teşvik Uygulamaları 2. Bölgesel Teşvik Uygulamaları 3. Büyük Ölçekli Yatırımların Teşviki 4. Stratejik Yatırımların Teşviki Bu uygulamalar kapsamında sağlanacak destek unsurları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. Destek Unsurları Genel Teşvik Uygulamaları Bölgesel Teşvik Uygulamaları Büyük Ölçekli Yatırımların Teşviki Stratejik Yatırımların Teşviki KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti Vergi İndirimi Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Gelir Vergisi Stopajı Desteği* Sigorta Primi Desteği* Faiz Desteği ** Yatırım Yeri Tahsisi KDV İadesi*** * Yatırımın 6. bölgede gerçekleştirilmesi halinde sağlanır ** Bölgesel teşvik uygulamalarında, yatırımın 3., 4., 5. veya 6. bölgelerde gerçekleştirilmesi halinde sağlanır. *** Sabit yatırım tutarı 500 milyon TL üzerindeki stratejik yatırımlar kapsamında yapılacak bina-inşaat harcamaları KDV iadesinden yararlandırılabilir. 7

8 Genel Teşvik Uygulamaları: Genel Teşvik Sistemi nde İzmir de yapılacak yatırımlar için asgari sabit yatırım tutarı 1 Milyon TL dir. Bu kapsamda, KDV İstisnası (teşvik belgesi kapsamında yurt içinden ve yurt dışından temin edilecek yatırım malı makine ve teçhizat için katma değer vergisinin ödenmemesi) ve gümrük vergisi muafiyetinden (teşvik belgesi kapsamında yurt dışından temin edilen yatırım malı makine ve teçhizat için gümrük vergisinin ödenmemesi) faydalanılabilmektedir. Kimyasal madde ve ürünlerin imalatı ile plastik ve kauçuk ürünleri imalatı sektörleri bu kapsamda genel teşvik sisteminden faydalanabilmektedir. Bölgesel Teşvik Uygulamaları: İzmir de kimyasal madde ve ürünlerin imalatı sektöründe yapılacak 4 Milyon TL nin üstündeki yatırımlar bölgesel teşviklerden de faydalanabilmektedir. Bu uygulama kapsamında İzmir de sağlanan destek oran ve süreleri aşağıda özetlenmektedir: Büyük Ölçekli Yatırımlar: İzmir de Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatı sektöründe 1 Milyar TL, Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı sektöründe ise 200 milyon TL nin üzerindeki yatırımlar büyük ölçekli yatırımlar kapsamında desteklenebilmektedir. Destek Unsurları Bölgesel Sektörler Öncelikli Yatırım Konuları KDV İstisnası VAR VAR Gümrük Vergisi Muafiyeti VAR VAR Vergi İndirimi Yatırıma Katkı Oranı (%) OSB Dışı 15 OSB İçi Vergi İndirimi Yatırıma Katkı Oranı (%) OSB Dışı 10 OSB İçi Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği 31/12/2014 tarihine kadar (bu tarih dahil) yatırımlarda Destek Süresi OSB Dışı OSB İçi 2 yıl 3 yıl 7 yıl Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Destek Süresi OSB Dışı OSB İçi YOK YOK 6 yıl Yatırım Yeri Tahsisi VAR VAR Faiz Desteği İç Kredi Döviz / Dövize Endeksli Kredi YOK 5 Puan 2 Puan Sigorta Primi Desteği YOK YOK Gelir Vergisi Stopajı Desteği YOK YOK 8

9 İzmir de Kimya Sektörü İzmir, kimya sektörünün ihtiyaç duyduğu güçlü lojistik olanakları nedeniyle, bu sektörde büyük potansiyele sahiptir. İzmir de kimya sektörünün durumunu incelediğimizde, ağırlıklı olarak petrol ve petrol ürünleri, deterjan, sabun, ilaç kimyasalları, boya gibi ürünleri üreten firmalar bulunduğu görülmektedir yılında dünya çapında yapılan yabancı yatırımlar içinde sanayi yatırımlarının %4,5 i kimya sektörü üzerine olmuştur yılları arasında, İzmir e yapılan yatırımların %5 i yine bu sektördedir. Bu yıllar arasında bölgeye yapılan toplam yatırım 23,9 milyon ABD Doları olup, bunun 19,4 milyon ABD Doları Japon firması olan Kansai Paint Co. şirketi tarafından 2008 yılında yapılmıştır. Kimya Sektöründe İzmir in Güçlü Yanları Hızlı büyüyen kimya sektörü için İzmir, Türkiye nin başlıca merkezlerinden birisidir: Kimya sektörüyle güçlü bağlantıları bulunan çok sektörü bir yapısı vardır. İzmir de 13 Organize Sanayi Bölgesi bulunmaktadır. Aliağa Organize Sanayi yalnızca kimya sektöründe faaliyet gösteren bir ihtisas OSB dir İzmir de kimya sektöründe faaliyet gösteren 300 ün üzerinde firma vardır. Türkiye nin bu sektördeki ihracatının yaklaşık %25 i İzmir den yapılmaktadır. Türkiye nin Petrokimya konusunda en büyük firmalarından biri olan Petkim Petrokimya Holding A.Ş. (PETKİM) Aliağa tesisleri İzmir dedir. İzmir de Dış Ticaret Son beş yıl içerisinde İzmir ve Türkiye nin bu sektördeki ithalat ve ihracatına bakıldığında aynı eğilimde oldukları görülmektedir. Yine bu verilerden sektörün ithalata bağımlılığı görülebilir. Bu bağımlılık sektöre yatırım açısından bazı fırsatları göstermektedir. Yıllara Göre İzmir İthalat ve ihracat rakamları (ABD Doları) İthalat Dolar İhracat Dolar Yıllara Göre Türkiye İthalat ve ihracat rakamları (ABD Doları) Kaynak: Tüik İhracat Rakamları İstatistikleri DYO Boya ve Kansai Paint gibi sektörün öncü firmaları İzmir dedir. İzmir Bölgesi uluslararası limanlara yakınlık sağlamaktadır Bölgede bulunan, vergi ve benzeri avantajlar sağlayan, uluslararası kalitedeki serbest bölgeler Uygun yatırım alanları sağlamaktadır. Yapımı devam eden Kuzey Ege Çandarlı Limanı lojistik avantajı artıracaktır İthalat Dolar İhracat Dolar Kaynak: Tüik İhracat Rakamları İstatistikleri 9

10 Sektördeki Önemli Şirketler Petkim Petrokimya Holding A.Ş. Sektörün petrokimya alanında İzmir deki en büyük temsilcisi Aliağa da bulunan PETKİM dir. Türkiye de petrokimya sanayinin kurulması fikri I. Beş Yıllık Plan döneminin başlangıcı olan 1962 yılında benimsenmiş, yapılan etüt ve araştırmalar sonucunda Petkim Petrokimya A.Ş yılında bir kamu kurumu olarak kurulmuştur. Petkim Petrokimya Holding A.Ş. nin sermayesindeki, %51 oranındaki kamu hissesi, Blok Satış yöntemi ile özelleştirilmesine İlişkin İhale süreci sonucunda 30 Mayıs 2008 tarihinde ABD Doları bedelle SOCAR &Turcas Petrokimya A.Ş. ne geçmiştir. Petkim, toplam 1,9 milyon ton kapasiteye esas ana ürün miktarı ile temel ve ara petrokimyasal hammadde üretmektedir yılında %99 kapasite kullanım oranı ile ton brüt üretim, ton satılabilir üretim gerçekleştirilmiştir ( SOCAR &Turcas Petrokimya A.Ş. SOCAR Turkey Petrol Enerji Dağıtım A.Ş. dünyanın en büyük petrol ve gaz şirketlerinden biri olan Azerbaycan devlet petrol şirketi SOCAR ın nihai tüketiciyle buluştuğu enerji dağıtım şirketidir. Akaryakıt satışları, havacılık ve deniz satışları konularında faaliyet göstermektedir. Tüm dünyada 10 dan fazla ülkede faaliyet gösteren temsilcilikleri; Türkiye, İsviçre, Gürcistan, Ukrayna ve diğer ülkelerdeki şirket ve ortaklıklarıyla dünya enerji pazarının en önemli oyuncularındandır. SOCAR, 30 Mayıs 2008 tarihinde SOCAR Turkey Enerji A.Ş. adıyla PETKİM in en büyük hissedarı olarak Türkiye de faaliyetlerine başlamıştır. Öte yandan, temeli 25 Ekim 2011 tarihinde atılan SOCAR Türkiye Ege Rafinerisi (STAR), yeni Teşvik Yasası kapsamındaki Stratejik Yatırımlar çerçevesinde onaylanan ilk yatırım olmuştur. 10 milyon ton kapasiteli rafineri, sektörün ihtiyacı olan temel kimyasalların yurtiçinde üretilmesi açısından önem taşımaktadır yılında tamamlanması planlanan Star Rafinerisi toplam 5,5 milyar ABD Dolarlık maliyetiyle Türkiye nin en büyük yabancı yatırımı olacaktır. Kansai Altan Boya Sanayi A.Ş. Kansai Altan Boya Sanayi A.Ş. İzmir de 100 bin m² lik alanda konumlandırılmış 60 bin ton kapasiteli bir boya üretim şirketidir. Aynı zamanda boyanın ana ham maddesi olan polimer ihtiyaçlarının yaklaşık %75 ini de aynı yerleşim alanında yer alan 12 bin ton kapasiteli polimer üretim tesisinden temin etmektedir. Ana faaliyetleri otomotiv boyaları üretimi ve genel sanayi boyaları üretimi olmak üzere iki başlıkta özetlenebilir ( Sektörle İlgili Fırsatlar Kimya sektörü birçok sektörü yatay ve dikey kesen önemli bir sektördür. Nanoteknoloji, biyokimya, genetik çalışmaları, organik, inorganik kimya araştırmaları, polimerler önemli çalışma alanlarıdır ve bütün bu alanlar kimya sektörünün gelişim ve değişime olan açıklığını göstermektedir. Çalışmalar otomotivden, bilgi iletişime, gıdadan, sağlığa çok çeşitli alanlara yöneliktir. Türkiye sektörün öneminin farkındadır ve bu yönde ilerleme sağlayacak yatırımları önceliklendirecek ve teşvik edecek araçlar geliştirmektedir. Devlet destekleri bölümünde de aktarıldığı gibi, İzmir de kimyasal maddelerin imalatı ve ilgili sektörlerde yapılan yatırımlar çeşitli desteklerden faydalanabilmektedir. Kimya sektöründe ayrıca ithalatın azaltılmasına yönelik ulusal ölçekte tedbirler alınmıştır. Sektöre dair hazırlanan ulusal belgelerde aşağıdaki öncelikler ortaya koyulmuştur: Biyoyakıtlar yaygınlaştırılacak ve özendirilecektir. Mühendislik plastikleri, kompozitleri teknik seramikler, ilaç etken maddeleri, beşeri, veteriner ve tarım ilaçlarının yerli üretimi sağlanacaktır. Petrokimyasallar konusunda öncelikli yatırım alanları belirlenecektir. İnorganik kimya sanayi geliştirilecektir. Aliağa da özel sektörün işbirliği ile özellikle petrokimya, sıvı kimyasal depolama ve enerji sektöründe yapılacak yatırımlar desteklenecektir. REACH uygulamalarının Kimya Sanayinde yaratacağı fırsatlar değer kazanacaktır. DYO Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş yılında Bornova da Türkiye nin ilk ve tek boya fabrikasının temeli atılmış ve DYO, boya sektöründe yıllar içerisinde gelişmiştir yılında İzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi nde Orta Doğu ve Balkanların en büyük boya üretim tesisi DYO tarafından kurulmuştur. İzmir bölgesinde özellikle mobilya boyaları ve otomotiv boyaları alanlarında üretim yapılmaktadır ( 10

11 İzmir de Kimya Sektörünün Yoğunlaşması İZKA tarafından yürütülen Kümelenme projesi kapsamında, İzmir merkezli kimya kümesinin genel bir haritası ile küme dinamiği analizi yapılmıştır (İzmir Kümelenme analizi, İZKA, 2010). Yine İzmir için Stratejik ve Yükselen Sektörler (İZKA, 2009) çalışması sektörün daha çok Aliağa, Çiğli, Kemalpaşa ilçelerinde yoğunlaştığını göstermektedir. Aliağa da PETKİM etrafında bir yoğunlaşma mevcuttur. Bu ilçede aynı zamanda Kimya İhtisas OSB bulunmaktadır. Yine sektörün ulusal ölçekteki stratejik yol haritasına bakıldığında Aliağa da bu sektör için kümelenme çalışmaları yürütüleceği görülmektedir. Çiğli de bulunan Atatürk OSB de ve Kemalpaşa OSB de çok sayıda kimya firması olduğu bu sebeple bu ilçelerde yoğunlaşma tespit edildiği görülmektedir. Özellikle çevre ile ilgili altyapı ihtiyacı yoğun olan sektör OSB lerde yoğunlaşmaktadır. Kimya sektörü kapsamındaki bazı alt sektörlerde yoğunlaşmayı gösteren bir harita sunmaktadır. İzmir de bulunan firma sayısı oranı, istihdam oranı, ihracat payı ve Türkiye deki firma sayısı oranı, istihdam ve ihracat oranlarının zaman içindeki değişimlerini değerlendirerek seçilen alt sektörler; boya ve pigment imalatı, sabun ve deterjan ile temizlik ve cilalama maddeleri imalatı, plastik hammaddelerinin imalatı ve diğer organik ana kimyasal maddelerin imalatı sektörleridir. Kimyasal Madde ve Ürünleri İmalatı Alt Sektörlerinde Firma Yoğunlaşması Alt Sektörler 2412-Boya ve pigment imalatı 2413-Diğer organik ana kimyasal maddelerin imalatı 2416-Plastik hammaddelerin imalatı 2451-Sabun ve deterjan ile temizlik ve cilama maddeleri imalatı Kaynak: İzmir Kümelenme Stratejisinin Geliştirilmesi Projesi - Saha Çalışması Sonuç Raporu, 2010, İZKA 11

12 Sektörle İlgili Raporlar In Brief: Turkish Chemical Industry General Assessment of Turkish Industry Sectors 2013 Yılı Ocak Haziran Dönemi Kimya Sektörü İhracat Değerlendirme Raporu Turkish Chemicals Industry Report Kimya Sektör Raporu , T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Kimya Sektör Raporu, Ekonomi Bakanlığı, 2013 Türkiye Kimya Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı , T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Kimya Sanayisi Rekabet Gücü Raporu, 2012, SEDEFED İzmir Kümelenme Analizi, İZKA, 2010 Kaynaklar ve Bağlantılar Investment Promotion Strategy , 2011, İZKA Türkiye Kimya Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı , T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Kimya Sektör Raporu , T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Kimya Sektör Raporu, Ekonomi Bakanlığı, Yılı Ocak Haziran Dönemi Kimya Sektörü İhracat Değerlendirme Raporu, AKİB, 2013 Turkish Chemicals Industry Report, Deloitte, 2010 Kimya Sanayisi Rekabet Gücü Raporu, 2012, SEDEFED In Brief: Turkish Chemical Industry 2011, Türkiye Kimya Sanayicileri Derneği, 2011 Kimyevi Maddeler ve Mamulleri Sektörü 2012 Yılı Ocak Aralık Dönemi İhracat Değerlendirmesi, İKMİB, 2012 İzmir Kümelenme Stratejisinin Geliştirilmesi Projesi - Saha Çalışması Sonuç Raporu, İZKA, 2010 İzmir Kümelenme Analizi, İZKA, 2010 İzmir için Stratejik ve Yükselen Sektörler, 2009, İZKA Kansai Altan Boya Sanayi A.Ş. internet sitesi, DYO Boya Fabrikaları Sanayi Ve Ticaret A.Ş. internet sitesi, Petkim Petrokimya Holding A.Ş. internet sitesi, TÜİK ve İKMİB İhracat Rakamları İstatistikleri Türkiye Kimya Sanayicileri Derneği: org.tr Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı: gov.tr İKMİB: AKİB: Şehit Fethi Bey Caddesi No:49/1 Birlik Plaza Kat: Gümrük, İZMİR, TÜRKİYE T F info@izka.org.tr /investinizmir /investinizmir /investinizmir

13 NOTLAR 13

14 NOTLAR 14

15

16 Invest in Şehit Fethi Bey Caddesi No:49/1 Birlik Plaza Kat: Şehit Gümrük, Fethi Bey Caddesi İZMİR, TÜRKİYE No:49/1 Birlik Plaza Kat:3 T Gümrük, İZMİR, 81 TÜRKİYE F T F /investinizmir /investinizmir /investinizmir /investinizmir /investinizmir