Ta k n ve Denizli li Örne i

Transkript

1 Takn ve Heyelan Sempozyumu / Ekim 2013, Trabzon Takn ve Denizli li Örnei Ülker Güner Bacanl 1, Ahmet Tanrkulu 2 1 Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Denizli ugbacanli@pau.edu.tr 2 Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Denizli ahmetanrikulu@hotmail.com ÖZET Takn, can ve mal kayplarna neden olan, tarm arazilerine ve çevreye zarar veren en önemli doal afetlerden biridir. Takn zararlar, alnan önlemlerle en az düzeyde tutulabilir ya da tamamen bertaraf edilebilir. Takn koruma önlemleri yapsal ve yapsal olmayan önlemler olarak gruplandrlmtr. Mühendislik sistemlerinin tasarm ve iletilmesi açsndan hizmet edecek takn kontrol yaplarnn boyutlandrlmas ve dier yapsal olmayan önlemlerin alnmas yaplacak çalmalara veri tekil ettiinden büyük önem tamaktadr. Sunulan çalmada, takn zararlar ve azaltma-önleme yöntemleri üzerinde durulmutur. Çalmada ayrca Denizli nin takn sorunu ortaya konmutur. Denizli ili Ülkemizde takn tehlikesi yüksek ilk 15 il arasndadr. Denizli ili, toporafik yaps ve artan yaplamaya bal olarak, çok sayda yan dere taknlarndan etkilenmektedir. Denizli ilinde zarar oluturan taknlar geçmiten günümüze gözlenmitir. Bu çalmada tarihleri arasnda Denizli ilinde meydana gelen taknlar ve zararlar incelenmitir. Denizli nin takn sorunu ile ilgili proje ve çalmalar deerlendirilmitir. Denizli ilinde zarar oluturan taknlar azaltmak için, aaçlandrma yaplmas, dere yataklarna yaplamann önlenmesi, dere yataklarnn çöp, moloz vs ile kapatlmamas gibi önerilerde bulunulmutur. Anahtar Kelimeler: Takn, Takn zararlar, Takn zararlarn önleme yöntemleri, Denizli ili taknlar Flood and Example of the City Denizli ABSTRACT Flood is one of the most important natural disasters which causing the loss of life and goods, agricultural land and damaging to the environment. Flood losses can be kept to a minimum or can be completely eliminated by taking measures. The flood protection measures are grouped by structural and non-structural measures. In terms of the design and operation of engineering systems to serve the "flood control structures" and other dimensions of data constitutes a non-structural measures are of great importance for the future studies. In the present study, the damages of flood and mitigation-prevention methods are accentuated. Also, the flood problem in Denizli city has been expressed in this study. Denizli city is among the first 15 cities in Turkey which have high risk of flood. Denizli city, depending on topography and increased structuring, are affected by the flood of numerous side streams. The floods made damage in Denizli city have been observed from past to present. In this study, the floods and damages occurred in Denizli city between 1957 and 2012 were examined. The projects and studies related to the flood problem in Denizli city have been evaluated. The suggestions such as forestation, prevention of structuring at stream

2 Takn ve Heyelan Sempozyumu / Ekim 2013, Trabzon beds, not filling of the river beds with waste, debris etc. have been made to reduce the flood damages in Denizli city. Keywords: Flood, Flood losses, Flood prevention methods, Floods of Denizli city. 1. GR Takn, doal veya insan müdahalesi sonucu oluan en önemli doal afetlerden biridir. Akarsuyun çeitli nedenlerle yatandan taarak, çevresindeki arazilere, yerleim yerlerine, altyap tesislerine ve canllara zarar vermek suretiyle, etki bölgesinde normal sosyo-ekonomik faaliyeti kesintiye uratacak ölçüde bir ak büyüklüü oluturmas olayna takn denir. Takn, yaand bölgenin iklim koullarna, jeoteknik ve topografik niteliklerine bal olarak gelien bir doal oluumdur (Ukay, Aksu, 2002). Takn olaynn boyutunu ifade etmek için hidrolojik ve sosyoekonomik özellikler kullanlr. Hidrolojik karakteristikler direkt ölçülebilenler (maksimum ak, takn dalgasnn toplam hacmi, ak hz, su altnda kalan alan gibi) ve dolayl ölçülebilenler (ekstrem istatistik deerleri, tekerrür süresi gibi) olmak üzere ikiye ayrlr. Sosyoekonomik özellikler ise ölü says, su altnda kalan binalar, yklan köprüler vb. dir (Kundzewicz, Takauchi, 1999). Toplumlar, yüzyllardan beri takn tehdidi ile kar karya kaldklarndan, bu ekstrem olayn kontrolü amacyla aratrma ve mücadele faaliyetlerini sürdürmülerdir. Ancak günümüzde ulalan bilgi birikimine ramen sorun çözümlenmi deildir. Taknlar, ülkemiz de dahil olmak üzere dünyann pek çok yöresinde halen daha etkili olmakta, önemli ölçüde can ve mal kaybna neden olmaktadrlar (Onuluel, Harmancolu, 2002). Türkiye de taknlar, depremlerden sonra en fazla ekonomik kayp veren doal afettir. Ülkemizde özellikle; doal yapnn tahribat, çarpk yaplama, dere yataklarnn kapatlarak daraltlmas, bitki örtüsünün tahribi, sulak alanlarn yok edilmesi sonucunda, meydana gelen takn olaylarnn neden olduu zararlarn artt görülmektedir. Ülkemizde her yl ortalama 200 civarnda takn felaketi yaanmaktadr. Bu felaketler sonucu ylda ortalama 100 milyon dolar maddi kayp meydana gelmektedir. 2.TAKIN ZARARLARI Genel olarak takn, suyun kazand kinetik enerjiyle çevrede önemli zararlar verir. Takn zararlar; dorudan ve dolayl ekilde meydana gelen takn zararlar olarak iki guruba ayrlr. Takn riski bulunan bölgelerde, önlem almadan yaplan çarpk kentleme takn felaketinin en önemli nedenlerindendir. Takn zararlaryla ilgili olarak insan ile insanlar tarafndan etkilenen süreçler arasndaki çok yönlü etkileimler ekil 1 de gösterilmitir (Pielke, Downton, 2000). 3. TAKIN ÖNLEME YÖNTEMLER Taknlarn insan hayatna, malna ve çevreye olumsuz etkilerini önlemek veya azaltmak için alnan önlemler takn zararlarn azaltma ve önleme yöntemleridir. Taknlardan korunma önlemlerinde yapsal ve yapsal olmayan önlemler olarak iki temel kavram söz konusudur. Yapsal Önlemler: Yapsal önlemlerdeki temel amaç taknlarda sorun olan büyük miktarda gelen suyu insanlardan ve mallarndan uzak tutmaktr. Yapsal önlemlerin alnma amaçlar; debiyi düürmek; su koyunu düürmek, mevcut zararlara kar dayanm artrmak, su kollarndaki yükselme zamannn uzatlmas; takn altnda kalma zamann azaltlmas; takn altnda kalan alanlarn deitirilmesi, olarak özetlenebilir. Genelde uygulanan yapsal önlemler ise barajlar, göletler ve sel kapanlar; seddeler ve duvarlar; kanal iyiletirmeleri; derivasyonlar ve savaklar; toprak iyiletirme çalmalar; yerinde geciktirme yaplar olarak özetlenebilir.

3 Takn ve Heyelan Sempozyumu / Ekim 2013, Trabzon ekil 1.Takn zararlarna yol açan faktörler arasndaki ilikiler (Pielke, Downton, 2000). Yapsal Olmayan Önlemler: Yapsal olmayan önlemler; hasara kar duyarln azaltlmas ve toplum ve bireyler üzerinde takn etkilerinin azaltlmas olarak iki ana gruba tanmlanr. Hasara kar duyarln azaltlmas önlemleri ise aadaki gibi tanmlanr: 1. Takn Ovas Yönetmelikleri: a. Takn zarar olan alanlar için yerel yönetmelikler (i) Bölgeleme (ii) Arazi Yönetmelikleri (iii) Bina artnameleri (iv) Konut artnameleri (v) Altyap ve kuyu artnameleri (vi) Dier artnameler 2.ehirleme ve skân Politikalar: a. Tesislerin ve altyapnn tasarm ve yer seçimi b. Arazi kullanm ve açk arazi kullanm c. Daimi boaltma 3. Afete hazrlkl olma ve tepki planlamalar 4.Konut ve binalarn takna kar dayankl hale getirilmesi 5.Tahmin ve erken uyar sistemleri ve acil durum planlar

4 Takn ve Heyelan Sempozyumu / Ekim 2013, Trabzon Toplum ve bireyler üzerindeki takn etkilerinin azaltlmas önlemleri ise toplumun eitimi ve bilgilendirmesi, takn sigortas, vergi ayarlamalar, takn acil durum önlemleri, takn sonras iyiletirme çalmalardr. Yapsal olmayan önlemler planlamadan, iyiletirme çalmalarna kadar afet yönetiminin tüm aamalarnda karmza çkar (Önder vd, 1989; Erkek, 1990). UNESCO, daha önce yaplan tanma ek olarak yapsal ve yapsal olmayan önlemlere iyiletirme önlemlerini eklemitir. Andjelkovic, UNESCO tarafndan verilen ekilden uyarlanan Tablo 2 de yapsal ve yapsal olmayan önlemlere ilave olarak iyiletirme önlemleri görülmektedir (Andjelkovic, 2001). Takn Yönetimi Tablo 1. Takn zararlarn önleme ve azaltma yöntemleri Takna Kar Korunma Yapsal Önlemler Takn Deitirme Kirlilii Azaltma Acil Yardm Önlemleri Hazrlkl Olma Önlemleri Yapsal Olmayan Önlemler Genel ve Yerel Yönetmelikler Finansman Çevresel Etki Deerlendirmesi Rehabilitasyon Salk ve Snak Programlar yiletirme Önlemleri Veri Uyarlamalar Finanssal Yardm Takn Sigortas Geçtiimiz yllarda tüm dünyada takndan korunma hep yapsal önlemler alnarak yaplmtr. Dünyada yapsal olmayan önlemlerin kullanm geçtiimiz otuz yl içinde artmtr ve ülkemizde ise yeni yeni balamaktadr. Çevreyi koruma ve sürdürülebilir kalknmay devam ettirebilmek adna takn kaynakl afet yönetimi planlar yenilenmeli, tüm korunma yönetimlerinin avantajlarn içeren yeni bir plan yaplmaldr. (Sarbacak, 2002) Takn yönetimi yapsal ve yapsal olmayan yöntemlerin artlar ve eksileri bir araya konularak yerel artlara ve takn özelliklerine göre yeniden yaplandrlmaldr (Kundzewicz, 1999). 4. DENZL L ÖRNE 4.1. Denizli li Havzasnn ve Yanderelerin Özellikleri Denizli ili Ege bölgesinde, Büyük Menderes akarsu havzasnda yer almaktadr. Denizli ilinin iklimi, daha çok karasal iklim özellikleri egemendir. DMI kaytlarna göre Denizli ili yllk ortalama ya deeri mm dir. Toporafik yaps çanak eklinde olan Denizli, iddetli yalar sonrasnda takn tehdidine maruz kalmaktadr. Denizli il merkezini etkileyen ve takna neden olan yan dereler Denizli nin güney, güneydou ve güneybatsnda yer almaktadr. Takn alanlarnda ortalama eim %8 civarnda olup, güney-bat ve kuzey-dou yönündedir. Yanderelerin boaz çkndan itibaren yerleim yerleri mevcuttur. Daha aa kesimlerde ise Çürüksu ve Gökpnar çayna yakn yerlerde ise, tarm arazileri vardr. Denizli il merkezinde takna neden olan yan dereler ekil 2 ve taknlar Tablo 2 de verilmitir.

5 Takn ve Heyelan Sempozyumu / Ekim 2013, Trabzon Ya havzalar, dalgal toporafik yapdadr. %84 ü ormanlk, %10 u membadaki mera ve %5 i tarm alanlar oluturmaktadr. Ormanlarn %42 si iyi koru nitelikteki Karaçam ormanlardr. Bozuk koru ormanlarnda seyrek Kzlçam ve Karaçam aaçlar ile alttaki maki örtüsü bulunmaktadr. Alpin karakterli mera arazileri iddetli erozyon sahas (%10), iyi koru ormanlar ve aaçlandrlm alanlar ile derelerin boaz bölgeleri civarndaki tarm arazileri normal erozyon sahas (%42) ve geri kalan saha ise az iddetli erozyon sahas (%47) olarak belirlenmitir (DS,1994, 2009, 2010). Tablo 2: Denizli li Yandereler ve Takn Alanlar(DS, 2009). Yandere Ad Takn Alan (km 2 ) Yandere Ad Takn Alan (km 2 ) Yandere Ad Takn Alan (km 2 ) Zeytindere 22.8 Zindandere 4.8 Devrent 4.28 Hamamdere 9.3 Karaçay 18 Yayla 0.58 Kla 2.3 Kurudere 1.5 Cevizli 3.95 Kuruçay 27 Söütçük 4.8 Arpa 0.78 Kemerdere 2 Akçay 22.3 Kapz 1.46 Kocadere 6 Gümüçay 22.3 ekil 2. Denizli il merkezinin yandereler taknlarndan korunmas ii ile etüd edilen derivasyon kanal ve yan dereler (DS, 2009).

6 Takn ve Heyelan Sempozyumu / Ekim 2013, Trabzon 4.2. Denizli ili Takn Sorunu ve Görülen Taknlar Denizli il merkezinde önemli zararlar oluturan taknlar geçmiten günümüze gözlenmitir. Denizli ilinde, ehirleme süreci içinde yaplan en vahim hatalardan biri dere yataklarnn daraltlmasdr. Dere yataklarnn üzerine, hatta içlerine, ev-i merkezi-akaryakt istasyonu v.b. yaplar, yollar, parklar yaplmas; baz bölgelerde üzerlerinin kapatlmas; dere yataklarna aktlan atk sularn tad organik maddenin bitki örtüsünü oluumunu arttrarak doal ak engellemesi gibi etkenler taknlara yol açmaktadr. Denizli yerleim bölgesinde; ev ve iyerlerinin zemin ve bodrum katlarnda, baz küçük sanayi iletmelerinde, tarm arazilerinde ve trafikte takn zararlar meydana gelmektedir. Taknlardan etkilenen tarm arazileri toplam 1300 dekardr. Yerleim bölgesinde takna maruz yüzlerce ev ve iyerlerinde meydana gelen takn zararlar düünüldüünde tarm arazilerindeki takn zararlar çok küçük kalmaktadr. Genel olarak yukarda ad geçen tüm derelerde rüsubat sorunu yoktur. Denizli il merkezinde tarihleri arasnda görülen önemli taknlar unlardr: 1957, 1975 ve 1990 yl taknlarna ait kaytlar mevcut olmadndan meydana gelen zararlarn boyutlar kesin olarak bilinmemektedir. 4 Eylül 1990 tarihinde meydana gelen saanak ya sonucu, 20 dakikada 21 kg ya dümütür. Baz yol ve alt yap tesislerinde hafif hasar olumutur. 8 Temmuz 1995 tarihinde saat 16:30 da balayan yag 20:40 a kadar devam etmi ve aralksz sürmü, 105,6 mm ya dümütür. 10 Temmuz 1995 tarihinde 18:30 24:00 saatleri arasnda 62,6 mm ya kaydedilmi, yan balamasndan itibaren 80 dakika içerisinde düen ya 57,5 mm dir yl taknnda, kuaklama kanalnn henüz yaplamamas nedeni ile Denizli merkezinde etkili olmutur. Yaklak 200 konut, iyeri ve fabrika zarar görmütür. Denizli-Aydn karayolunda ve ehir merkezinde trafik kazalar meydana gelmitir. Alt yap tesislerinde ve yollarn kaplama bordürlerinde önemli hasarlar meydana gelmitir. 23 Austos 1999 tarihinde 18:00 21:00 saatleri arasnda dolu ile kark iddetli saanak meydana gelmi, ilk 45 dakika içinde m 2 ye 50 kg ya dümütür. Gümüçay deresinde Q 500 =65,3 m 3 /s üzerinde feyezan debisinin geçtii belirlenmitir ylnda yaana taknda Gümüçay deresinde Q 500 =65,3 m 3 /s üzerinde feyezan debisinin geçtii belirlenmitir. Denizli il merkezinin yukar ksmndan gelen ya sular, Kuruçay derivasyon kanalnda toplanarak Gümüçay deresine aktarlmtr. Gümüçay ve yan kolu olan Karaçay derelerinde yukar havza çalmalar ile birlikte slah çalmalarnn henüz balamamas nedeni ile gelen takn sular önemli zararlar vermitir. Gümüler içerisinde baz konut ve iyerlerinin zemin katlarn suyla doldurmu, dere kenarnda bulunan aaçlar sökmü, güzergah üzerinde bulunan 3 x 3 ebadndaki menfezin giriini tkam ve yanlarnn oyulmasna ve yklmasna neden olmu, Denizli Aydn karayolu geçiindeki 8x4 m ebadndaki menfeze smayarak karayolu üzerinden savaklanm ve yolun 2,5 saat kapanmasna neden olmutur. Takn sularnn geçtii yollarda kaplama ve bordürler yer yer tahrip olmu, Denizli-Aydn karayolunun kuzeyinde bulunan Eskihisar, Bozburun ve Goncal köylerine ait ekili alanlara (yaklak 800 da) zarar vermitir. Eskihisar-Bozburun köy yolu üzerinde bulunan 3x3 m ebadndaki kutu menfezin yanlarnn oyulmas sonucu tahrip olmu, Goncal köyü içerisinde bulunan köprü yklm, köy içerisindeki 8 eve sel sular girmi, sulama ana kanal geçiindeki alt sel geçidinin de tkanmas sonucu, sel sular ana kanal üzerinden savaklanarak ana kanal rüsupla doldurmutur. Feyezann gündüz saatlerinde olmas ve köylülerin feyezana kar önceden telefonla uyarlmas sonucu can kayb meydana gelmemitir. Tahrip olan menfez ve köprüler ksa zamanda yaplm ve rüsupla dolan dere yataklar, i makinalar ile temizlenmitir tarihinde öleden sonra saat 18:00 19:00 arasnda meydana gelen ani saanak ya (dolu) sonucu, Bagba beldesi üzerinden gelen derelerden, Devrent, Yayla, Cevizli ve Arpa derelerinden aka geçen ya sular belde içine girerek, Denizli-Mula karayolu ile belde içinde bulunan alt-yap tesislerine zarar vermitir. Ayn zamanda Kla deresinin askeri saha içinden geçen ve gerek Tugay gerekse Orman Tekilatnn izin vermemesi nedeni ile açlamayan 800 metrelik ksmnda ayn Baba beldesi ile ayn saatlerde oluan ani saanak

7 Takn ve Heyelan Sempozyumu / Ekim 2013, Trabzon ya sonucu ya sularnn derive edilememesi nedeni ile ya sular Denizli il merkezi içinde ana yollar takip ederek Denizli-Mula karayolunun bir saat kadar tkanmasna neden olmutur. 19 Haziran 2010 Cumartesi günü saat 17:17 da balayp yaklak bir saat süren dolu ile kark yamur niteliindeki ar iddetli saanak ya sonucu metrekareye 53,6 kg ya dümütür. Günlük toplam ya miktar ise metrekareye 62 kg olmutur. DS tarafndan ina edilen Gümüçay Islah Kanal (Q 1000 =72 m 3 /s), Kuruçay Derivasyon Kanal (Q 1000 =42 m 3 /s), Kocadere Derivasyon Kanal (Q 1000 =26 m 3 /s) ve Kemer Dere Islah Kanal (Q 1000 =15 m 3 /s) smayan ya sular bir çok evin bodrum katna girmi, bahçe duvarlarn ykm, altyap ve üstyapda tahribatlara neden olmutur. Denizli l Merkezi nde meydana gelen iddetli saanak ya, DS tarafndan yaplm olan slah kanallar sayesinde daha büyük sel felaketini önlemitir. Takn nedeniyle Gümüçay Islah Kanal nn bozulan kesimlerinin onarlmas gerekmektedir. Ayrca Denizli l Merkezini etkileyen derelerin ya havzalarnn bitki örtüsünün daha da iyiletirilmesi ve korunmas gerekmektedir (DS,1994, 2009, 2010) Denizli de Takn Önleme Çalmalar Devlet Su leri tarafndan Denizli il merkezinin taknlardan korunmas etüd çalmalar 1957 ylnda balamtr. Hazrlanan istikaf raporu ile takn kanal ve sedde yapm önerilmi, fakat uygulama yaplmamtr ylnda DS Denizli ili Merkezi Yandereler Taknlarndan Korunmas raporu hazrlamtr. Projenin uygulanmasna 1996 ylnda balanmtr. Projede Denizli ilinin mevcut yerleimini yal zamanlarda tehdit eden yamaç sular ile irili ufakl birkaç yan derenin projeli koullarda slah edilerek uygun mansap art salanmas amaçlanmtr. DS tarafndan 2000 ylnda Yukar Havza Islah Ön nceleme Raporu hazrlanm ve yukar havzalarnda alnabilecek önlemler belirlenmi ve projelerin uygulanmasna balanmtr. Yaplan etüd çalmalar sonucu; Kuruçay ve Kocadere havzalarndan gelen ya sularnn, Denizli kentinin üst ksmnda Askeri saha içinden geçen Kuruçay derivasyon kanalnn içine alnarak Akçay a (mansapta Karaçay ile birleerek Gümüçay adn almaktadr) mansaplanmas ve Hamamdere ve Zeytindere havzalarndan gelen ya sularnn ise yaplacak slah kanallar ile Gökpnar çayna mansaplanmas ve derelerde münferit ky ve taban oyulmalarnn önlenmesi, dere yataklarnda mevcut rüsubatn bloke edilmesi amacyla yukar havzalarnda çeitli tipte slah sekileri yaplmas hedeflenmitir. Islah çalmas öngörülmeyen dere yataklarnn oluabilecek takn sularn emniyetli bir ekilde tayabilecei ve ilgili belediyelerce bu dere yataklarnn ev üstlerinden itibaren her iki kenarna yol braklmak suretiyle korunmas gerektii belirlenmitir. Denizli l Merkezi Yandereler Taknlarndan Korunmas projesi ile ilgili çalmalar deerlendirilmi ve hidrolojik veriler güncellenerek takn frekans analizleri yaplmtr (Bacanl vd., 2004; Bacanl, 2006). Denizli il merkezindeki takn çalmalarna 2005 ylnda Baba Mahallesini de etkileyen dereler de çalma kapsamna dahil edilmitir. Baba Beldesi Yandereleri Tasknlarndan Korunmas ad altnda gerekli etüd ve incelemeler yaplm ve uygulama ve yatrm programlarna alnmtr. Yukar havza ksm çalmalar ise 2010 ylnda balamtr (DS,1994, 2009, 2010). 5. SONUÇLAR Takn, doaya yaplan bilinçsiz müdahale, çarpk kentleme ve dere yataklarndaki yaplama gibi nedenlerden dolay uzun süreli ekonomik, sosyal, kültürel ve çevresel hasarlara neden olmaktadr. Takn olaylarnn önüne geçilmesinde, gerekli önlemlerin alnmas yan sra, DS ve dier kamu kurumlarna da önemli görevler dümektedir. Özellikle Belediyeler ve Orman tekilatlar, DS ile birlikte çalmaldrlar. Derelerin su toplama havzalar mutlaka

8 Takn ve Heyelan Sempozyumu / Ekim 2013, Trabzon aaçlandrlmaldr. Dere yataklarnn üzerlerinin kapatlmas ve dere yataklarna ve slah kanallarna çöp, moloz vs dökülmesi, menfezlerin temiz ve açk tutulmamas, takn annda derelerin takn sularn tamasn engelleyecektir. Bu nedenle, yaplan slah kanallar ile dere yataklarnn ilgili Belediyece mutlaka korunmas gerekmektedir. Alt yapdan meydana gelen yetersizlikler ilgili belediyelerce önlenmelidir. 6. TEEKKÜR Yazarlar, çalmada çeitli katklarndan ötürü Devlet Su leri 212. Denizli ubesi çalanlarna teekkür ederler. 7. KAYNAKLAR Andjelkovic, L., Guidelines on Non-Structural Flood Mitigation in Urban Flood Management, UNESCO, Paris. Bacanl, Ü.G., Takn Zararlarn Azaltma, Önleme Yöntemleri ve Denizli ili Örnei.DSI - I. Ulusal Takn Sempozyumu Mays S Bacanl, Ü.G., Saf, B., Baran, T., lhan, H., Denizli li Taknlarnn Deerlendirilmesi. Altnc Uluslararas naat Mühendisliinde Gelimeler Kongresi, 6-8 Ekim Boaziçi Üniversitesi, stanbul, Türkiye. DS-Etüd ve Plan Dairesi, Denizli l Merkezinin Yandereler Taknlarndan Korunmas Raporu. DS-Etüd ve Plan Dairesi, Denizli l Merkezinin Yandereler Taknlarndan Korunmas Raporu. DS-Etüd ve Plan Dairesi, Denizli l Merkezi tarihinde meydana gelen takn özet raporu. Erkek, C; Bölgesel Takn Zararlar ve Takn Kontrolü. Trabzon Yöresi 19 Haziran 1990 Sel Felaketi Sempozyumu, s 64-75, Kasm 1990, KTÜ, Trabzon, Türkiye. Kundzewicz, Z.W., Flood Protection-Sustainability Issues. Hydrological Sciences Journal, 44(3), s Kundzewicz, Z.W., Takauchi, K., Flood Protection and Management: quo Vadimus?. Hydrological Sciences Journal, 44(3), s Onuluel G., Harmancolu N. B., Su Kaynakl Doal Afet: Takn, Türkiye Mühendislik Haberleri, Say , Önder, H., orman, A.Ü., Chagarlamudi, P., Abdulrezzak, J.M., Flood Estimation and Impact-Soutwestern Region of Saudi Arabia, King Abdulaziz University, Project No. AR-10-51, Progress Report No:1. Pielke, R.A., Downton, M. W., Precipitation and Damaging Floods: Trends in the United States, , Journal of Climate, Vol 13, pp Sarbacak, Ü., Water Surface Profiles in Nonstructural Flood Mitigation. Yüksek Lisans Tezi, ODTÜ, naat Mühendislii Bölümü. Ukay S., Aksu S., Ülkemizde Taknlar, Nedenleri, Zararlar ve Alnmas Gereken Önlemler, Türkiye Mühendislik Haberleri, 2002, Say ,