VII. HAFTA HİN 412 KLASİK SANSKRİT EDEBİYATINDAN SEÇMELER

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "VII. HAFTA HİN 412 KLASİK SANSKRİT EDEBİYATINDAN SEÇMELER"

Irmak Saylan
6 yıl önce
İzleme sayısı:

1 VII. HAFTA HİN 412 KLASİK SANSKRİT EDEBİYATINDAN SEÇMELER Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Hindoloji Anabilim Dalı Doç. Dr. H. Derya Can

2 Dutaghatotkaçam (Elçi Ghatotkaça) Beş Gece (Pançaratram) adlı eserin sonunda, Arcuna'nın oğlu Abhimanyu, Virata kralının kızı Uttara ile evlenmişti. Daha sonra, büyük savaş sırasında Abhimanyu tek başına tehlikenin içine dalmış ve sayıca çok olan düşmanları tarafından öldürülmüştü. Bu, çok trajik bir olaydı; çünkü genç ve deneyimsiz bir savaşçıyı birçok usta savaşçı acımasızca öldürmüştü. Bu çocuk, Pandavaların varisiydi ve Kuruların akrabasıydı. Bu olay üzerine Arcuna intikam yemini etmişti.

3 Dutaghatotkaçam (Elçi Ghatotkaça) Tek perdelik bu eser, yaşlı kör kral Dhritarashtra'nın Abhimanyu'nun zalimce öldürülüşünü protesto etmesiyle başlar. Bir asker onu öldürenlerin başında Cayadratha'nın geldiğini söyler. Onu lanetlerler. Sonra kötü kalpli prens Duryodhana, yanında Duhşasana ve kumarbaz Şakuni ile çıkagelir. Onlar Abhimanyu'nun öldürülmesinden çok memnundurlar. Duryodhana, bunu yaşlı babasıyla tartışır. Krishna bir elçi gönderir. Bu elçi Ghatotkaça'dır.

4 Dutaghatotkaçam (Elçi Ghatotkaça) Yaşlı kral bu elçiyi nezaketle karşılar. Ancak Duryodhana onunla alay eder. Aralarında bir tartışma olur ve Ghatotkaça tam ona hücum edecekken, yaşlı kral onu yatıştırarak engel olur. Ghatotkaça, Arcuna'nın ettiği korkunç yemini, onlardan intikam alacağını söyler ve oradan ayrılır.

5 Karnabharam (Karna nın Görevi) Tek perdelik oyundur ve Mahabharata Destanı kahramanlarından Karna'nın trajedisini anlatır. Karna, Anga ülkesinin kralıdır. Annesi Pandavaların da annesi olan Kunti'dir, dolayısıyla onların bir bakıma kardeşidir. İnsan babası bir suta (arabacı), tanrı babası ise, güneş tanrısı Surya'dır. Karna'nın doğuştan bir zırhı ve altın küpeleri vardır. Surya rüyasında Karna'ya görünür; zırhını ve küpelerini hiç çıkarmamasını, bunların onu ölümden koruduğunu söyler. İndra bir brahman kılığında gelip istese bile vermemesini ister.

6 Karnabharam (Karna nın Görevi) Ancak Karna, bir brahmanın isteğini geri çevirmenin ölümden bile beter olduğunu söyleyerek onları vereceğini belirtir. Bunun üzerine Surya, onu sihirli mızrağı istemesi konusunda uyarır. Nitekim İndra görünür, zırhı ve küpeleri ister. Karna sihirli mızrağa karşı onları verir. Bu, sadece bir düşmanı öldürebilen bir silahtır.

7 Karnabharam (Karna nın Görevi) Karna, Şalya ile birlikte Arcuna'nın üstüne gitmektedir. Şalya'dan arabayı Arcuna'nın üstüne sürmesini ister. Karna, Şalya'ya silahları üstüne yapılan lanetten ve işe yarayacakları zaman onları kullanamamaktan söz eder. "Öldürülen kişinin cennete gideceğini, öldürenin ise onur kazanacağını" söyleyerek ilerlemek ister. Bu sırada brahman kılığındaki tanrı İndra çıkagelir ve sihirli zırhı ister. Karna isteksizce bunu kabul eder, üstelik sihirli mızrağı da istemez. Üçüncü kez arabaya biner ve arabayı Arcuna'nın borazanının sesinin geldiği yöne doğru sürdürtür. Oyun bu noktada sona erer.

8 Urubhangam (Kırık Kalça) Tek perdelik bir oyundur. Kurularla Pandavalar arasındaki savaşın sonunda, Bhima ile Duryodhana teke tek dövüş yaparlar. Sopalarla yapılan bu dövüşte, başka türlü kazanma şansı olmayan Bhima, kuraldışı bir vuruşla Duryodhana'nın kalçasını kırar. Oyun, bu şekilde ölüme mahkûm edilen Duryodhana'nın trajedisini konu alır.

9 Urubhangam (Kırık Kalça) Giriş sahnesinde üç asker, savaş alanını, savaşı ve çok sayıdaki cesedi betimlerler. Sonra Bhima ile Duryodhana arasındaki dövüşü anlatırlar. Bhima, aciz duruma düşünce, Duryodhana onunla alay eder. Krishna kendi kalçasını göstererek bir işaret yapar. Bunu gören Bhima iki eliyle sopaya sarılarak öyle bir vurur ki, rakibinin kalça kemiklerini kırar. Pandavalar Bhima'yı uzaklaştırırlar, Baladeva öfkelenir. Duryodhana kırık bacaklarıyla Baladeva'ya doğru sürünür. Baladeva intikamdan söz ederse de, kötü kalpli Duryodhana bir ermiş gibi uysallık gösterir. Sonra yazar, uzakta, Hastinapura'da olması gereken kör ve yaşlı kral Dhritarashtra'yı ve sadık karısı Gandhari'yi dövüş alanına sokar. Üstelik yanlarında Duryodhana'nın küçük oğlu da vardır. Oysaki destanda böyle bir şey yoktur. Çocuğun babasının dizleri üstüne çıkması oldukça acıklı bir sahne yaratır. Duryodhana oğluna barış içinde olmasını öğütler ve ölümü beklemeye başlar. Drona'nın oğlu Aşvatthama girer ve Pandavaları öldüreceğini söyler.

10 Balaçaritam (Çocuğun Maceraları) I. Perde Konusunu Krishna efsanesinden alan eser Beş perdelik bir oyundur. Devaki ve kocası Vasudeva, bebekleriyle birlikte görünürler. Vasudeva geceleyin bebeği Mathura'nın dışına çıkarır. Çocuk yolu gösteren bir ışık yayar. Yamuna nehri taştığı halde sular onların geçmesi için ikiye ayrılır. Yolda Vasudeva çoban Nandagopa'ya rastlar. Nandagopa elinde, karısı Yaşoda'dan olma bebeklerini tutmaktadır; ancak bu, ölü bir kız çocuğudur. Nandagopa ölü bebekleri ile Krishna'nın yer değiştirmeleri konusunda ikna edilir. Bu araya birtakım saçma senaryolar sıkıştırılmıştır. Çoban Nandagopa, küçük Krishna'yı alıp gider. Vasudeva da yaşama geri dönen küçük kızı götürüp Devaki'ye verecek ve böylelikle zalim Kamsa'yı aldatmış olacaktır.

11 Balaçaritam (Çocuğun Maceraları) II. ve III. Perde Zalim Kamsa, kuruntular içinde kıvranmaktadır. Çok geçmeden kâhinler ona, onu öldürecek kişinin varlığını bildirirler. Kamsa, Vasudeva'nın Devaki'ye verdiği kız çocuğunu bulur ve onu ünlü 'Kamsa Taşı'na çarpa çarpa öldürür. Kız çocuğu, yok ediş tanrıçası Kartyayani'ye dönüşür. Tanrıça yılan, mızrak gibi çeşitli figürlerin içine girer. Dualar okunur ve çobanların arasına saklanır. Yaşlı çobanın, çocuk Krishna'nın yaptığı şakaları, oyunları anlattığı bir ara bölümdür. Herkes onu Damodara (belinde ip olan) diye çağırır. Damodara (Krishna) gelip bir kır dansı yapar. Bufalo biçimindeki bir ifriti öldürür. Sonra yılan Kaliya'nın haberini alır.

12 Balaçaritam (Çocuğun Maceraları) IV. ve V. Perde Damodara, yılan Kaliya ile boğuşur; çoban kızlar ve oğlanlar uzaktan onu izlerler. Daha sonra kral, onları yay germe yarışına davet eder. Damodara Kamsa'yı öldüreceğini ilan eder. zalim Kamsa, Damodara'nın yiğitliklerini işitir ve onu ezip yok etmesi için bir güreşçi gönderir. Damodara'nın Mathura'ya girdiği haberi duyulur. Onun, üzerine salınan azgın fili nasıl öldürdüğü, kambur kızı nasıl düzelttiği, yay germe salonunun bekçisini nasıl öldürdüğü ve yayı nasıl ikiye böldüğü duyulur. Kralın baş dövüşçülerinden ikisi üzerlerine gider, ancak Damodara ve ağabeyi Sankarshana (Balarama) tarafından savuşturulurlar. Nihayet Damodara, zalim kral Kamsa'nın oturduğu balkona ulaşır ve onu saçlarından kavrayıp savurarak yere vurur ve parçalara ayırır. Vasudeva, yurttaşlarına seslenerek yaşlı kral Ugrasena'yı yeniden tahta geçirir. Narada, gelip Damodara kılığındaki tanrı Vishnu'ya tapınır.

Benzer belgeler

IX. HAFTA HİN 412 KLASİK SANSKRİT EDEBİYATINDAN SEÇMELER

IX. HAFTA HİN 412 KLASİK SANSKRİT EDEBİYATINDAN SEÇMELER Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Hindoloji Anabilim Dalı Doç. Dr. H. Derya Can Kaynakça Çağdaş, K. (1964). Kalidasa nın Gençlik