KLİNİK TIP BİLİMLERİ TESTİ AÇIKLAMALI CEVAPLAR

Transkript

1 KLİNİK TIP BİLİMLERİ TESTİ AÇIKLAMALI CEVAPLAR 1. Yüksek ventrikül hızlı atrial fibrilasyonu olan bir hastada, fizik muayenede nabzın aşağıdakilerden hangisi gibi olması beklenir? A) Pulsus bisferiens B) Pulsus bigeminus C) Pulsus paradoksus D) Pulsus defisit E) Pulsus parvus et tardus 1 D Atrial fibrilasyonda; nabız ile kalp tepe atımı arasında fark oluşur. Bu pulsus defisit olarak isimlendirilir. 2. Aşağıdakilerden hangisi hiperkaleminin EKG bulguları arasında yer almaz? A) Sine dalgası örneği B) T dalgasında sivrilme C) P dalgasında düzleşme D) QRS süresinde uzama E) PR intervalinde kısalma 2 E Hiperkaleminin EKG bulguları arasında; P dalgasında düzleşme, T dalgasında sivrileşme, QRS süresinde uzama ve PR intervalinde uzama yer alır gün önce akut inferior MI sonrası primer koroner anjiyoplasti yapılan 70 yaşında, erkek hastada sorunsuz bir izleme dönemi geçirilirken aniden şiddetli epigastrik ağrı ve nefes darlığı gözleniyor. Hastanın yapılan fizik muayenesinde sternum solunda 3-4/6 şiddetinde holosistolik üfürüm duyuluyor. Bu hasta için en olası tanı şağıdakilerden hangisidir? A) Mezenter embolisi B) Papiller adele rüptürü C) Serbest duvar rüptürü D) Ventriküler septum rüptürü E) Sinüs valsalva rüptürü 3 D MI sonrası duyulan pansistolik üfürüm mitral kapakların kapanmasını sağlayan papiller kasların rüptürü sonucu oluşan mitral yetmezlik ve ventriküller arasındaki septumun rüptürü sonucu oluşan ventrüküler septal defekt sonucu oluşur. Papiller adele rüptüründe duyulan pansistolik üfürüm sol koltuk altına yayılırken ventrikül septum rüptüründe duyulan üfürüm sternum solunda duyulur. 4. Dekompanse diyastolik kalp yetmezliği ile başvuran bir hasta için ACC/AHA kılavuzlarına göre sınıf 1 endikasyonu olan ilaç aşağıdakilerden hangisidir? A) Digoksin B) Diüretik C) ACE inhibitörü D) Beta blokör E) Kalsiyum antegonisti 4 B Kalp yetmezliği tedavisi basamaklıdır. Dekompanse, yani kalp yetmezliğine sekonder semptomları oluşan hastanın tedavisinde daha önceden başlanmış olan ACE inhibitörleri ve beta blokörlerine ilave olarak spirinolakton eklenir. 5. Mycoplasma pneumonia nın neden olduğu primer atipik pnömoni tedavisinde hangi antibiyotik kullanılabilir? A) Ampisilin B) Aztreonam C) Ertepenem D) Amikasin E) Klaritromisin 5 E Klaritromisin makrolid grubu bir antibiyotik olup Mycoplasma pneumonia nın neden olduğu primer atipikpnömoni tedavisinde kullanılabilir. Diğer seçeneklerde yer alan antibiyotiklerden betalaktam grubunda yer alanlar ( ampisilin, aztreonam ve ertapenem) ve aminoglikozid grubunda yer alan amikasin tedavide kullanılamaz. Mycoplasma pneumonia nın neden olduğu atipik pnömoni tedavisinde makrolidler dışında tetrasiklin grubu antibiyotikler (tetrasiklin, doksisiklin) ve solunum kinolonları (moksifloksasin ve levofloksasisin) da kullanılabilir. 6. Kapadokya bölgesinde malign plevral mezotelyomun yoğun olarak görüldüğü köyler saptanmıştır. Bu duruma neden olan asbest dışı mineral aşağıdakilerden hangisidir? A) Krizotil B) Krokidolit C) Amozit D) Erionit E) Tremolit 6 D Mezotelyomun nedeni olarak asbest bilinir. Asbest dışı mineral olarak da Erionittir. 7. Endojen reaktivasyon tüberküloz tanısı konmuş 54 yaşındaki hastada radyolojik olarak aşağıdaki lezyonlardan hangisi en sık görülür? A) Atelektazi B) Kavite C) Lenfadenopati D) Konsolidasyon E) Fibrozis 30

2 KLİNİK BİLİMLER TUSEM KTBT 7 B Erişkinde reaktivasyon tüberkülozda radyolojik olarak en sık kavite görülür. Doğru cevap B. 8. Basedow Grawes hastalığına bağlı gelişen exophtalmide en sık tutulan göz kası aşağıdakilerden hangisidir? A) M.Rectus superior B) M.Rectus inferior C) M.Obliquus superiör D) M.Obliquus inferior E) M.Rectus lateralis 8 B Otoimmun bir hastalık olan Basedow hastalığı diğer hipertiroidi nedenlerinden exophtalmi,dermopati,akropaki ve TSI pozitifliği ile ayrılır.basedow hastalığında kas tutulumunda tendonlar etkilenmez bu özellik miyozitlerden ayırıcı tanıda önemlidir.en sık tutulan göz kası inferior rectus kası iken oblik kaslar neredeyse hiç etkilenmezler. İnferior rectus kası tutulumu nedeni ile Basedow hastalarında en sık görülen oküler motolite bozukluğuda vertikal diplopidir. 9. Aşağıdakilerden hangisi antidiyabetik ilaç Tip 1 diyabette kullanılmaz? A) Metformin B) Akarboz C) Pramlyntide D) Exenatide E) Miglitol 9 D Tip 1 diyabet beta hücre hasraına sekonder ortaya çıkan mutlak insülin yokluğu olduğundan insülin sekratogogları dolayısıyla GLP-1 analoğu exenatide tip 1 diyabette kullanılmaz. 10. Hipofiz adenomlarının hipofiz sapına bası veya infiltrasyonu olduğunda hangi klinik sorunla karşılaşılır? A) Hiperprolaktinemi B) Baş ağrısı C) Diplopi D) Bitemporal hemianopesi E) Rinore 10 A Hipofiz sella tursikaya yerleşik endokrin bir organdır.anatomik olarak sağ ve sol yanlarında sinüs kavernosus,üstte optic kiazma altta sifenoid sinüsün tavanı ile komşudur.hipofiz sapı hipotalamus ile hipofiz arasındaki iletimi sağlar.hipofiz sapna bası olduğunda hipotalamik sendrom gelişir. Bu sendromda tüm hipofiz hormonları azalırken yalnızca prolaktin yüksekliği vardır.bu hastaların % 25 inde tabloya diyabets insipitusta eşlik eder.hipofizin üstüne doğru büyüme optik kiazma basısı dolayısıyla bitemporal hemianopesiye,sinüs kavernosus basısı oftalmoplejiye neden olur. 11. Akromegali nedeni ile büyüme hormonu antagonisti Pegvisomant kullanan hastanın uzun dönem takiplerinde aşağıdaki sorunlardan hangisi ile karşılaşılabilir? A) Valvüler kalp hastalığı B) Kolelithiazis C) Renal fonksiyonlarda bozulma D) Hipofiz adenomunda büyüme E) Sürrenal yetmezliği 11 D Akromgalinin primer tedavisi cerrahidir.cerrahi olarak adenomun tamamen çıkarılamadığı durumlarda radyoterapi + somatostain analoğu olan Octreotit veya onun uzun etkili formu olan Lanreotid kullanılır. Somatostatin yan etki olarak malabsorbsiyon ve kolelithiazise neden olabilir. Pegvisomant akromegalinin tedaviisnde kullanılan GH resptör antagonistidir. Negatif feedback reseptör blokajı ile bozulacağından bu ilaçla tedavide en önemli sakınca adenomun büyümesidir. Bu tedaviyi alan hastaların adenomun büyüme ihtimalinden dolayı belli aralıklarla hipofiz MR ile takip edilmeleri gerekir. Hipofizer adenomların (özellikle prolaktinomada) tedavisinden kullanılan kabergolin ise valvüler kalp hastalığı riski olan ilaçtır. Kabergolin alan hastaların yıllık EKO takibi ile takip edilmesi gerekir. 12. İnfluenza A ve İnfluenza B ye etkili olan antiviral ilaç aşağıdakilerden hangisidir? A) Asiklovir B) Gansiklovir C) Rimantadin D) Zanamivir E) Amantadin 12 D Zanamivir nöraminidaz inhibitörü antiviral ilaç olup, influenza A, influenza B, kuş gribi (H5N1), domuz gribi (H1N1) tedavisinde inhaler yolla kullanılabilir. Amantadin ve rimatadin ise sadece influenza A ya karşı etkilidir. Viral penetrasyon ve kapsid soyulmasının (uncoating) inhibisyonu Amantadin Influenza A virüsü (Parkinson tedavisinde de kullanılır). İyon kanallarını oluşturan M2 proteininin Rimantadin fonksiyonunu bozarak etki eder. Rimantadinin yan etkileri daha az. Nöraminidaz enzim inhibitörleri Oseltamivir Influenza A, B, kuş gribi (H5N1) ve domuz gribine Zanamivir (H1N1) etkili. Oseltamivirin oral kapsüleri var ve karaciğerde metabolize olur. Zanamivirin inhaler formu var. Guanin analoğu sentez inhibitörü (viral genomda hipermutasyona neden olur) Ribavirin Influenza A ve B virüsu, Solunum sinsityal virüsü (RSV), HCV, Kırım kongo, SARS ve Hanta virüs. Viral RNA polimerazı inhibe eder. 31

3 13. Barret özefagus zemininde özefagusta adenokanser riskini arttırmayan hangisidir? A) Uzun segment barret B) Alkol C) Erkek hasta D) Yaş E) H.Pylori gastriti 13 E Kronik reflünün en önemli komplikasyonlarından birisi özefagusta intestinal tipte metaplazi ile karekterize Barret özefagustur. Barret özefagus adenokanser riski arttığı için prekanseröz lezyon olarak kabul edilir. H.Pylori gastriti yapılan birçok çalışmada özefagus kanseri için koruyucu kabül edilmektedir. Diğer seçenekler adenokanser riskini arttır. 14. Herediter hemokromatoz hastalarında görülen klinik bulgulardan hangisi demir birikiminden bağımsız olarak ortaya çıkar? A) İmpotans B) Diyabet C) Artropati D) Siroz E) Kalp yetmezliği 14 C Karaciğer başta olmak üzere parankimal dokularda aşırı demir birikimi ile karekterize hastalık olan hemokromatozda primer tedavi flebotomi veya demir şelatörleri ile vücuttan fazla demirin uzaklaştırılmasıdır.flebotomiye yanıt vermeyen hemokromatoz komplikasyonu artropati ve impotansdır. Hastalarda görülen artropati 6.kromaozmda HFE gen defektine bağlı olduğundan demir birikiminden bağımsız hemokromatoz komplikasyonudur. Bu nedenlede flebetomiden fayda görmez. 15. İnce barsakta villüs atrofisi ile seyreden malabsorbsiyon nedenlerinden hangisinde enterokinaz aktivitesi bozulmamıştır? A) İnek sütü alerjisi B) Kolajenöz enterit C) Çölyak hastalığı D) Tropikal supru E) Mikrovillüs inklüzyon hastalığı 15 C Enterokinaz aktivitesi ince barsak mukozasından salınan enterokinazın pankreatik tripsinojeni tripsine çevirmesi ve oluşan tripsinin diğer pankreatik zimojen enzimleri aktif formlarına dönüştürmesi demektir. Villüs atrofisine neden olan ince bağırsak kaynaklı malabsorbsiyonlardan çölyak hastalığında total villüs atrofisi görülmesine rağmen enterokinaz aktivitesi bozulmaz. 16. Kronik kolestaz sonucunda ilk eksilen vitamin aşağıdakilerden hangisidir? A) Vitamin E B) Vitamin D C) Vitamin K D) Vitamin A E) Vitamin B12 16 A Vitamin A, D, E, K nın intestinal emilimi için safra asitleri mutlak gereklidir. Kolestatik hastalarda yeterli destek sağlanmazsa 4-12 ay içinde biyokimyasal ve klinik olarak vitamin eksiklikleri ortaya çıkar. Kolestatik süreçte en sık rastlanan vitamin E eksikliğidir (%50-75). Bunu %60 sıklıkla vitamin D, %35-60 oranında vitamin A ve en düşük oranda da (%25) vitamin K eksiklikleri izler. Vitamin E, en hidrofobik ve en fazla safra asit gereksinimi olan vitamindir. Kolestazda suda erir özellikteki vitaminlerin eksikliğine nadir rastlanır. 17. Baş ağrısı ve şuur bulanıklığı nedeniyle acil servise getirilen 50 yaşında erkek hastada subaraknoid kanama saptanıyor. Hastanın öyküsünde 8 yıldır hipertansiyonu olduğu ve babasının böbrek yetmezliği nedeniyle hemodiyaliz tedavisi gördüğü öğreniliyor.fizik muayenede kan basıncı 190/110 mmhg ve karında her iki lateral bölgede kitleler saptanıyor. Laboratuvar incelemelerinde BUN düzeyi 40mg/dL, serum kreatinin düzeyi 2 mg/dl ve idrarda mikroskopik hematüri tesbit ediliyor. Bu hastada aşağıdaki hastalıklardan hangisi düşünülmelidir? A) Otozomal dominant polikistik böbrek hastalığı B) Renal arter stenozu C) Kronik böbrek yetmezliği D) Feokromasitoma E) Good Pasture sendromu 17 A Otozomal dominant polikistik böbrek hastalığının 3 tipi belirlenmiştir 16. kromozomun kısa kolunda lokalize olan PKD1 (polycystic kidney disease 1) genindeki mutasyonla ortaya çıkan form %90 ile en sık karşılaşılan formdur. Geriye kalan vakaların çoğunluğundan 4. kromozomun kısa kolundaki PKD2 genindeki mutasyon sorumludur Ancak bu iki geni de taşımayan polikistik böbrek hastalıklı ailelerin olduğu da gözlenmiştir. Bu nedenle PKD3 geninin de varlığından şüphelenilmektedir. ODPBH böbrek kistleri dışında çeşitli sistemlere ait kistik ve kistik olmayan bulgularla karşılaşılabilir.en sık karşılaşılan ekstrarenal bulgu karaciger kistleridir.yaş ilerledikçe ve böbrek fonksiyonları azaldıkça karaciger kistlerinin prevalansı artar. Böbrek kistlerinden daha sonra gelisir.karaciğer dışında pankreas, dalak,akciger, tiroid, overler, seminal vezikül, testis, mesane, uterus ve araknoidal bölgelerde de kistler görülebilir. Kolonda divertiküler hastalık ve fıtık sıklığıda artmıştır. 32

4 KLİNİK BİLİMLER TUSEM KTBT Otozomal dominant polikistik böbrek hastalığında mitral kapak prolapsusu en sık görülen kalp kapak bozukluğudur ve ekokardiyografik incelemelerde hastalarda %25 e varan oranlarda saptanabilir. Otozomal dominant polikistik böbrek hastalığı olan hastalarda intrakranial arterlerde anevrizma (Berry anevrizması ) sıkklığı artmıştır. Genel popülasyonda intrakranial anevrizma sıklıgı %1 civarında iken, ODPBH olanlarda %4-12 arasında oranlardadır. Bu anevrizmaların rüptürü sonucunda subaraknoid kanamalar ortaya çıkabilir. 18. Dispne, bulantı, kusma, idrar yapamama şikâyetleriyle başvuran bir hastanın Fizik muayenesinde kan basıncı 160/100 mmhg ve nabız 110/dakika olarak ölçülüyor. Akciğerlerinde bilateral raller ve pretibial (4+) ödem saptanıyor. Laboratuvar incelemelerinde serum kreatinin düzeyi 18 mg/dl, BUN 170 mg/dl olarak bulunuyor. Akut böbrek yetmezliği tanısı ile hasta acil olarak 4 saat süreyle hemodiyalize alınarak 4 litre ultrafiltrasyon yapılıyor. Hemodiyaliz sonrası baş ağrısı bulanı-kusma, ajitasyon sonrasında şuur kaybı gelişiyor. Bu hasta için en olası tanı aşağıdakilerden hangisidir? A) Pontin demiyelinizasyon B) Subaraknoid kanama C) Ensefalit D) Diyaliz disequilibrium sendromu E) Hiponatremi 18 D Hemodiyaliz tedavisi hayat kurtarıcı bir tedavi yöntemi olmasına rağmen hastalarda birçok rahatsızlığa yol açar. Hipotansiyon (Hemodiyalizin en sık komplikasyonudur), kramp, bulantı-kusma, başağrısı, göğüs ağrısı, sırt ağrısı, kaşıntı ve ateş-titreme hemodiyaliz esnasında sık karşılaşılan ancak genellikle hayatı tehdit etmeyen komplikasyonlardır. Hemodiyaliz işlemi esnasında diyaliz disequilibrium (dengesizlik) sendromu, diyalizer reaksiyonları, aritmi, kalp tamponadı, kanama (kafa içi, gastrointestinal sistem...), konvülsiyon, hemoliz, hava embolisi, diyalizerde kanın pıhtılaşması, sıvı-elektrolit metabolizması bozuklukları, ve hipoksemi gibi komplikasyonlara da rastlanabilir; bu komplikasyonlar nadirdir ancak ciddi, hayatı tehdit edebilen komplikasyonlardır. Diyaliz disequilibrium sendromu hemodiyaliz veya periton diyalizi esnasında veya diyaliz sonrasında ortaya çıkan, baş ağrısı, kusma, kas krampları, irritabilite, ajitasyon, deliriyum ve konvülsiyonla karakterize önemli nörolojik bir komplikasyondur. Sendrom sıklıkla hemodiyaliz tedavisine yeni başlayan, kan üre azotunun hızla düşürüldüğü hastalarda, erken dönemde görülmesine rağmen kronik diyaliz programlarını takiben de ortaya çıkabilir. Diyaliz sonucu kan üresindeki hızlı azalma, kan beyin bariyerinin özelliklerinden dolayı beyin üresindeki değişikliklerle paralel olmayabilir. Bu durum kan ve beyin arasında ozmotik gradiyent farkı meydana getirir. Bu ozmotik gradiyent farkı beyine doğru sıvı hareketine neden olur. Ortaya çıkan beyin ödemi ile birlikte, kafa içi basınç artması ve papil ödemi görülür.akut diyaliz uygulamasında diyaliz dengesizlik sendromunu önlemek için hastada enerjik diyaliz uygulamasından kaçınılmalıdır. BUN düzeyinin başlangıçta % 30 dan fazla düşürülmemesine dikkat edilmelidir. 19. Aşağıdakilerden hangisi negatif akut faz reaktanıdır? A) Prealbumin B) Seruloplazmin C) Prokalsitonin D) C-reaktif protein E) Romatoid faktör 19 A Seçeneklerde yer alan prealbumin negatif akut faz reaktanı olup, inflmasyon durumunda serum konsantrasyonunun düşmesi daha anlamlıdır. Diğer negatif akut faz reaktanları; albumin ve transferindir. Romatoid faktör, akut faz reaktanı değil, IgG ye karşı gelişen IgM tipi otoantikordur. AKUT FAZ PROTEİNLERİ (REAKTANLARI) Plazma Düzeyi Yükselenler Plazma Düzeyi Düşenler (Negatif akut faz reaktanları) Kompleman sistemi: C3, C4, C9 Faktör B C1 inhibitör C4b bağlayıcı protein Mannoz bağlayıcı lektin Koagülasyon ve fibrinolitik sistem Fibrinojen Plazminojen Doku plazminojen aktivatör (TPA ) Plazminojen aktivatör inhibitör 1 Antiproteazlar α1-proteaz inhibitörü α1-antikimotripsin Seruloplazmin Haptoglobin Hemopeksin İnflamatuar yanıta katılanlar Sekretuar fosfolipaz A2 Lipopolisakkarid bağlayıcı protein İnterlökin 1 reseptör antagonisti C-reaktif protein Serum amiloid A α1-asidglikoprotein Fibronektin Ferritin Albumin Prealbumin Transferrin 20. Aşağıdakilerden hangisi diyetteki demirin emilimini azaltan durumlardan değildir? A) Askorbik asit B) Fitat C) Tannat D) Aklorhidri E) Tetrasiklin 33

5 20 A Diyetteki demir en iyi ferröz (Fe +2 ) formunda ise emilir. Askorbat, suksinat ve sitrat ferröz forma dönüşümü artırarak emilimi artırır. Fitat, tannat, antiasitler ve tetrasiklin demirle kompleks oluşturarak emilimi azaltır. Aklorhidri, gastrektomi, gluten enteropatisi, PİCA, fiber ve mısır da demir emilimini azaltır. 21. Paroksizmal noktürnal hemoglobinüride eritroid hücrelerin membranında ekspresyonu azalan aşağıdakilerden hangisidir? A) CD 55 ve 59 B) CD 34 C) CD 41, 61 D) CD 15, 45 E) CD 3 21 A PNH kazanılmış stem cell defektidir. Normal hematopoezde stem cell yüzeyinde, eritrositlerin komplemana bağlı yıkımını önleyen glikoproteinler bulunur (DAF (CD55), MIRL (CD 59)). PIG-A mutasyonu sonucu GPI glikolipidinin sentezi azaldığı için (glikozil fosfatidil inozitol), bu glikoproteinlerin (CD59 ve 55) ekspresyonu azalır. Dolayısıyla eritrositler kompleman aracılıklı hemolize duyarlı hale gelirler. 22. Aşağıdakilerden hangisi erişkinlerde folat eksikliğinin en sık nedenidir? A) Malabsorpsiyon B) İlaçlar C) Artmış ihtiyaç D) Kronik hemoliz E) Diyette yetersiz alım 22 E Folat, yeşil sebzelerde bulunur günlük ihtiyaç μg dır, en çok duodenum ve jejunumdan emilir. Vücuttaki toplam miktar 5-10 mg dır. Folat depoları 3-4 ayda tükenir. Bu nedenle en sık folat eksikliği nedeni diyette yetersiz alım dır. En sık gebelerde demir eksikliğiyle birlikte artmış ihtiyaç nedeniyle gelişir. Alkoliklerde de kötü beslenme nedeniyle sık görülür. Diğer nedenler malabsorpsiyon, eritropoezin arttığı kronik hemolitik anemiler ve dihidrofolat redüktaz inhibitörü ilaç (metotreksat gibi) kullanımıdır. Dolayısıyla bütün seçenekler folat eksikliği yapabilir ama en sık neden yetersiz alımdır. 23. Altmış yaşında rektumda adenokanser tanısı olan bayan hasta vücudunda yaygın ekimozlar, diş eti kanamaları ve KCFT bozukluğu nedeniyle değerlendirilirken, USG de karaciğer metastazları saptanıyor. Metastatik kansere bağlı koagülopati düşünülen bu hastada hangi laboratuar bulgusunun olması beklenmez? A) PTZ (İNR) uzaması B) PY de şistositler C) Fibrinojen artışı D) Trombositopeni E) Fibrin yıkım ürünlerinde artış 23 C Kanser hastasında DİK tablosu verilmiştir. Laboratuarda en sık trombositopeni olur, D-dimer ve fibrin yıkım ürünleri, PTZaPTT uzaması, fibrinojen düşüklüğü, PY bulguları (şistosit) ve hafif hemoliz bulguları vardır. Ayrıca hedef organ hasarının spesifik bulguları (BFT, KCFT bozukluğu gibi) mevcuttur. 24. Elli altı yaşında bayan hasta karın şişliği ve sarılık nedeniyle araştırılıyor. Hb=19, BK=20.000, Plt= ; sedimentasyon 3 mm/sa; USG de hepatik venlerde tromboz ve asit, kemik iliğinde myeloproliferasyon bulguları izleniyor. Bu hastada en olası tanı aşağıdakilerden hangisidir? A) Esansiyel trombositoz B) KML C) Polisitemi vera D) Miyelofibrozis E) Miyelofitizis 24 C Hastada Budd-Chiari sendromu tarif edilmektedir. Bu sendrom tromboza eğilimin olduğu hastalıklarda görülür. Verilen seçeneklerin hepsinde de tromboz eğilimi olur, fakat Hb yüksek, sedimentasyon düşük verilmesi PV lehinedir. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Polisitemia Vera Tanı Kriterleri (2008) Majör Kriterler 1. Hemoglobin erkek için >18.5 gr/dl, kadın için >16.5 gr/dl veya eritrosit kütlesi artışının diğer bulguları 2. JAK2 V617F veya JAK2 exon 12 mutasyonu gibi diğer fonksiyonel olarak benzer mutasyonların varlığı Minör Kriterler 1. Yaşa göre hipersellülarite gösteren kemik iliği biyopsisi; belirgin eritroid, granülositik ve megakaryositik çoğalma ile kendini gösteren üç dizi hiperplazisi (panmiyelozis) 2. Normal referans aralığının altında serum eritropoetin düzeyi 3. In vitro endojen eritroid koloni oluşumu Tanı için 2 majör ve 1 minör veya iki minör kriterle beraber birinci majör kriterin varlığı gerekir. NOT: Polisitemia vera (PV) düşündüren bulguların (suyla te- 34

6 KLİNİK BİLİMLER TUSEM KTBT masla tetiklenen akuajenik kaşıntı, eritromelalji, atipik yerleşimli tromboz veya jüvenil tromboz, splenomegali, trombositoz ve/veya lökositoz) varlığında DSÖ PV sınıflandırmasındaki birinci majör kriter yokluğu durumunda da PV araştırılmalıdır. 25. Onkolojik acil-klinik özellik eşleşmeleri ile ilgili hangisi yanlıştır? A) Tümör lizis sendromu: akut böbrek yetmezliği B) Hiperkalsemi: kabızlık ve poliüri C) Süperior vena kava sendromu: trakeal obstrüksiyon D) Febril nötropeni: Solid tümörlülerde sık E) Perikardiyal tamponad: Lösemilerde sık 25 E Perikardiyal tamponadın en sık nedenleri akciğer ve meme kanserleridir, diğer seçenekler doğrudur. 26. SLE de hematolojik bulgularla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Kronik hastalık anemisi B) Trombositoz C) Direkt Coombs pozitifliği D) Lökopeni E) Lenfopeni 26 B SLE de hematolojik bulgular: Kronik hastalık anemisi (en sık), trombositopeni, lenfopeni ve lökopeni, hemolitik anemi, LAP, splenomegali (soğan zarı görününmü tipiktir), İTP ve değişik oto-antikorlar saptanır. 27. Vasküler tromboz ve gebelik morbiditesi (rekürren abortus vb) hangi hastalığın temel klinik özellikleridir? A) Romatoid artrit B) Sine skleroderma C) Antifosfolipid antikor sendromu D) Behçet hastalığı E) Mikroskopik PAN 27 C Antifosfolipid antikor sendromu: Kazanılmış rekürren tromboz eğilimi ile karekterize bir sendromdur. Primer veya SLE gibi hastalıklara sekonder görülebilir. Vasküler tromboz, gebelik morbiditesi ve serolojik bulgularla tanı konur. Venöz tromboembolizm en sık DVT/PTE şeklinde, arteriyel en sık santral sinir sisteminde görülür. Antifosfolipid antikor sendromu tanı kriterleri Klinik kriterler 1. Vasküler tromboz 2. Gebelik morbiditesi -10 haftadan önce nedeni açıklanamayan, morfolojik olarak normal fetüs ölümü -34 haftadan önce prematür doğum (eklampsi, preeklampsi veya plasental yetmezlik nedeniyle) -10 haftadan önce 3 veya daha fazla spontan abortus öyküsü Laboratuvar kriterleri 1. Lupus antikoagülanı 2. Antikardiyolipin antikoru (IgG veya IgM) 3. Anti-β 2 -glycoprotein I antikoru (IgG veya IgM) Tanı için 1 veya daha fazla klinik kriter ve laboratuvar kriteri gereklidir. Lab kriterleri 3 ay ara ile en az 2 kez bakılmış olmalıdır. 28. Mantar hücrelerinde mitozu engelleyerek antifungal etkinlik gösteren özellikle dermatofit türü küf mantarlarının tedavisinde kullanılan en önemli yan etkisi hepatotoksisite olan antifungal ilaç aşağıdakilerden hangisidir? A) Griseofulvin B) Azoller C) Flusitozin D) Poliyenler E) Ekinokandiler 28 A Soruda Griseofulvinin özellikleri tanımlanmaktadır. Griseofulvinin en önemli yan etkisi hepatotoksisitedir. Bu nednele yerini daha az hepatotoksik olan alilamin türevlerine bırakmıştır. Antifungal ilaçlar, etki mekanizmaları ve endikasyonları Tablo da gösterilmiştir. 35

7 Tablo: Antifungaller ve etki mekanizması İlaç Etki Mekanizması Etkinlik Poliyenler Amfoterisin B Nistatin Azoller Flukonazol Vorikonazol Ketakonazol Itrakonazol vb. Ekinokandinler Kaspafungin Mikafungin Anidulafungin Nükleosid Analoğu Flusitozin (5- Fulorositozin) Griseofulvin Alilaminler (Terbinafin) ve Tiokarbamat (Tolnaftat) Ergosterole bağlanarak zarın permiabilitesini bozarlar Sitokrom p450 enzimini inhibe ederek *ergosterol sentezini engeller. Beta glukan sentezini engelleyerek hücre duvarı sentezini inhibe eder DNA ve RNA sentezini inhibe ederek protein sentezini inhibe eder. Mikrotubullerle etkileşime girerek mitozu inhibe eder Sequalen epoksidazı inhibe ederek ergositerol sentezini engeller *Dermatofit enfeksiyonlarının tedavisinde kullanılmaz. Amfoterisin B oldukça nefrotoksik (akut tubuler nekroz) bir ilaç olduğundan sadece şiddetli fungal enfeksiyonların tedavisinde kullanılır. BOS a en iyi geçen azol flukonazol dür. *Candida krusei, *Aspergillus, Zygomycetes ve Fusarium flukonazole dirençlidir. Vorikonazol BOS a iyi geçer ve primer endikasyonu invazif aspergillozistir. En toksik olan ketakonazoldür (toksik hepatit). Sadece parenteral kullanılır. *Candida ya fungusidal etkili olduğundan flukonazole dirençli kandida enfeksiyonlarının tedavisinde kullanılır. Aspergillusa karşı fungustatik etkilidir. BOS a en iyi geçen antifungaldir. Candida ve C. neoformansa etkilidir. Aspergillus, dimorfik mantarlar, Fusarium ve Zygomyces e etkisizdir. Sadece dermatofit enfeksiyonlarının tedavisinde kullanılan oral ve topikal formları var*. Fotosensitivite ye neden olur. Terbinafin günümüzde dermatofit enfeksiyonlarının tedavisinde en sık kullanılan ilaçtır. Alilaminlerin oral ve topikal preparatları var. Tolnaftat ın topikal preparatı var. 29. Aşağıdaki yapılardan hangisi diensefalondan gelişmez? A) Talamus B) Hipotalamus 30 D Primer işitme alanı temporal lobda yer almaktadır, Somatosensorial korteks ise parietal lobdadır. C) Serebellum D) Hipofiz bezi E) Pineal bez 29 C Serebellum; metensefalondan gelişen bir yapıdır, diğer şıklardaki yapılar diensefalon (ara beyin ) gelişir. 30. Somatosensorial kortekste aşağıdaki hangi duyu alınmaz? A) Dokunma B) Ağrı C) Tad D) İşitme E) Diskriminatif 31. Altmış beş yaşında erkek hasta nöroloji polikliniğine son 2 aydır sabahları çok yorgun uyandığı gözlerini açmakta zorlandığı öğlene doğru kendini daha iyi hisstetiği ve akşam ise şikayetlerinin tamamen geçtiği şikayeti ile başvuruyor. Hastanın anemnezinde kırk paket / yıl sigara kullanma öyküsü ve son altı ayda yaklaşık 10 kg kaybettiği öğreniliyor. Bu hastada en olası tanı aşağıdakilerden hangisidir? A) Myastenia Graves B) Multiple Skleroz C) Eaten Lambert Sendromu D) Progresif Multiple Lökoensefalopati E) Gullian Barre Sendromu 31 C Eaten Lambert sendromu ; presinaptik Ca kanallarına karşı gelişen otoimmün bir hastalıktır. Hastalık genellikle malignitelere sekonder gelişmektedir. Klinik olarak hastaların sabahları daha çok şikayeti varken şikayetleri hareket ettikçe biriken presinaptik membranda biriken Ca bağlı olarak günün ilerliyen saatlerinde azalır. 36

8 KLİNİK BİLİMLER TUSEM KTBT 32. Seksen yaşında bayan hasta bel ağrısı ve son bir yıldır yürüme mesafesinin giderek azalması şikayeti ile beyin cerrahisi polikliniğine başvuruyor hastanın anamnezinden yürüme esnasında sık sık ağrıdan dolayı durmak zorunda kaldığı dinlenmekle ağrısının azaldığı ve yürümeye başladığında bir süre sonra ağrılarının tekrar başaldığı öğreniliyor. Fizik muayenede hastanın bel ağrısının lomber fileksyonda azaldığı, lomber ekstansiyonda arttığı saptanıyor. Bu hastada en olası tanı aşağıdakilerden hangisidir? A) Lomber disk hernisi B) Alt ekstremite kronik venöz yetmezliği C) Spinal kanal stenozu D) Faset eklem osteoartriti E) Anterior longitudinal ligament hipertrofisi 32 C Hastanın yürüme mesafesi azalması ve bel ağrısı şikayetinin olması ön planda vaskuler bir patolojiyi düşündürmemekte. Vaskuler patolojilerde de yürüme mesafesi azalır ancak bel ağrısı beklenen bir bulgu değildir. Hastanın yaşı ve bel ağrısının karekteri göz önüne alındığında lomber disk hernisi bu yaşta görülebilecek patolojiler arasında ilk sıralarda değildir. Faset eklem osteoartritinde ise ağrı daha çok lomber ekstansiyonda olmakla beraber nörolojik kladikasyo beklenmemektedir. 33. Bir toplumda ana sağlığını gösteren en değerli ölçüt aşağıdakilerden hangisidir? A) Perinatal ölüm hızı B) Genel doğurganlık hızı C) Yaşa özel doğurganlık hızı D) Ana ölüm hızı E) Kaba doğum hızı 33 D Ana sağlığını gösteren en değerli ölçüt ana ölüm hızıdır. Ana ölüm hızının bilinmediği toplumlarda ise perinatal ölüm hızı ana sağlığını gösteren bir ölçüt olarak kullanılabilir. 34. Çorum ve Kastamonu illerinde yapılan bir araştırmada Ailesel Akdeniz Ateşi için homozigot genleri taşıyan erkek hasta sayısı 125, kadın hasta sayısı 248 olarak saptanmıştır. Toplam hasta sayısının %60 ının ise kırsal bölgede yaşadığı belirlenmiştir. Bu araştırma türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Vaka-kontrol B) Kohort C) Kesitsel araştırma D) Tanımlayıcı araştırma E) Deneysel araştırma 34 D Tanımlayıcı araştırmalarda kişilerin tanımlanmasında yaş, cins, eğitim, alışkanlıklar gibi özellikleri toplum için tanımlayıp, hastalık ya da ölümlerin bu özelliklere göre dağılımını tespit eden araştırmalardır. Neden sonuç araştırmalarına girmez, istatistik analiz yapmaz. 35. Dahiliye servisinde kronik böbrek yetmezliği tanısıyla takip edilen 65 yaşındaki erkek hastanın son 2 gündür geceleri uyumadığı gündüz ise tüm gün uyuduğu ayrıca son 2 gündür belli bir noktaya bakarak kendi kendine konuştuğu ve son gece de idrar sondasını çıkardığı ifade ediliyor. Hastanın öyküsünden hastaya 3 gündür üriner sistem enfeksiyonu nedeniyle antibiyoterapi başlandığı öğreniliyor. Aşağıdakilerden hangisi bu durumu en iyi tanımlar? A) Demans B) Delirium C) Şizofreni D) Şizofreniform bozukluk E) Kısa (reaktif) psikotik bozukluk 35 B Delirium gün içinde dalgalanmalar gösteren, akut ya da subakut başlangıçlı başta bilinç olmak üzere kognitif fonksiyonların etkilendiği bir tablodur. Etyolojisinde enfeksiyon, kafa travması, hormonal bozukluklar, yoksunluk sendromları, hipoksi, toksinler gibi organik nedenler yer almakta ve en önemli özelliklerinden biri de geri dönüşümlü olmasıdır. 36. Genetik olarak yatkınlığın çok sık görüldüğü ve hastanın epizodlar arasında tamamen normal olabildiği, ataklar sırasında altından kalkamayacağı riskler alıp kişiyi tüketebilen hastalık aşağıdakilerden hangisidir? A) Depresyon B) Şizofreni C) Siklotimik bozukluk D) Distimik bozukluk E) Bipolar bozukluk 36 E Bipolar bozukluk genetik yatkınlığın en sık görüldüğü psikiyatrik hastalıktır. Tanı kriterleri arasında da yer alan en az 1 hafta süren coşkun durum sırasında hastanın zevk veren riskli işlere girmesi, uyumaması, fikir uçuşmaları gibi özellikleri bulunmakta olup bu durum hastanın sosyal hayatını bozmaktadır. 37. Osteoporozun kesin tanısında kullanılan yöntem aşağıdakilerden hangisidir? A) Biyopsi B) Fizik muayene C) Kemik mineral yoğunluğu ölçümü D) Sintigrafi E) QCT ( kantitatif bilgisayarlı tomografi ) 37

9 37 A Osteoporoz kemik kırılganlığının arttığı kemik mineral matriks oranın değişerek kemiğin mimari yapısının bozulduğu metabolik bir hastalıktır. OP tanısında kullanılan yöntemler DXA, QCT, USG gibi tetkikler yardımcı tetkiklerdir ve tanıda yadımcı olmaktadır ancak hastalığın kesin tanısı sık kullanılmamakla beraber biyopsidir. 38. Aşağıdakilerden hangisi Romatoid Artrit için kötü prognostik faktör değildir? A) Genç bayan hasta B) Anti CCP pozitifliği C) Romatoid nodül D) Seronegativite E) Ig A cinsi RF (+) 38 D Seronegativite RF negatifliği demektir. RA de RF pozitifliği hastalığın daha destrüktif gideceğini gösterirken RF negatifliği hastalık için kötü prognostik kriter değildir. 39. Osteoartrit tedavisinde aşağıdaki tedavi yöntemlerinden hangisinin yeri yoktur? A) Hasta eğitimi B) Sistemik kotikosteroid tedavisi C) Cerrahi D) Fizik tedavi modaliteleri E) Parasetamol 39 B Osteoartrit hyalen kıkırdağın dejeneratif hastalığıdır. Hastalık patogenezinde enflamasyon ön planda değildir. Bu nedenle intraartiküler uygulanabilen kortikosteroid tedavisi dışında sistemik kortikosteroid kullanılmasının tedavide yeri yoktur. 40. Gelişimsel kalça displazisi olan bebeklerde beraberinde en sık görülen anomali aşağıdakilerden hangisidir? A) Tortikollis B) Pes kalkaneovarus C) Metatarsus varus D) Plagiosefali E) Skolyoz 40 D GKD ile beraber görülen anomaliler Plajiosefali (% 32 ) Pes kalkaneovarus (% 25) Tortikollis (% 20 ) Metatarsus varus 41. Yirmi beş yaşında erkek hastanın son 3 aydır devam eden dinlenmekle ve hareketle ilgisi olmayan bel ağrısı şikayeti olmaktadır. Hastanın ağrısı lomber ekstansiyonda artmakta ve hastanın çekilen lomber MR ında L4 L 5 faset eklemde 8 cm lik kitle görüntüsü saptanmıştır. Hastanın tanısı aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) Fibröz displazi B) Osteokondroma C) Osteoblastoma D) Osteoid osteoma E) Kondroblastoma 41 C Osteoblastoma Osteid ve kemik yapan, osteoblastlara diferansiye olma eğilimindeki hücrelerden oluşan, osteoid osteomaya benzeyen tümör Malign formu dönüşebilir (osteoid osteomada maligniteye dönüşüm olmaz). Erkeklerde sık ve 2. dekadda görülür. 10 cm kadar büyüklüğe ulaşabilir. En sık tutulum yeri vertebranın posterior elemanlarıdır. Medulla veya kök basısına bağlı semptomlar olabilir. 42. Aşağıdakilerden hangisi Ultrasonografinin Manyetik rezonans görüntüleme yöntemine üstünlüğü olan bir durumdur? A) Radyasyon içermemesi B) Kullanıcı bağımlı olması C) Cihaz bağımlı olması D) Yumuşak dokuda daha net görüntü elde edilmesi E) Dinamik incelemeye fırsat vermesi 42 E USG ve MR radyasyon içermemekle beraber MR görüntülemesinde görüntü hastanın hareket etmesiyle bozulurken USG ile dinamik görüntüleme ( eklemin, kasın hareketi fonksiyonu ) yapılabilmektedir. 43. Sistemik lupus eritamatozus kalpte en sık aşağıdaki patolojilerden hangisine neden olur? A) Libman Sacks endokarditi B) Perikardit C) Myokardit D) Koroner arter trombozu E) Antifosfolipid sendromu 38