KISIM 2: Kendi Maceranıza Başlamak KISIM 3: Dikiz Zamanı KISIM 4: Yaygın Sorunlar ve Basit Çözümler KISIM 5: Tatlı Ödül...

Transkript

1 Kısa İçerik Ön Söz...v Giriş...1 KISIM 1: Arı Yetiştiriciliği İçin Uçuşa Geçmek BÖLÜM: Bir Arı Olmak ya da Olmamak? BÖLÜM: Bal Arılarınızı Tanımaya Başlamak KISIM 2: Kendi Maceranıza Başlamak BÖLÜM: Endişeleri Yatıştırmak ve Kararlar Almak BÖLÜM: Sizin İçin En Mükemmel Kovanı Seçmek BÖLÜM: Arı Yetiştiricilerinin Temel Donanımları BÖLÜM: Arılarınızı Satın Alıp Yerleştirme KISIM 3: Dikiz Zamanı BÖLÜM: Kovanınızı Açmak BÖLÜM: Kontrol Yaparken Beklentiler Ne Olmalı? BÖLÜM: Farklı Mevsimler, Farklı Etkinlikler KISIM 4: Yaygın Sorunlar ve Basit Çözümler BÖLÜM: Potansiyel Sorunları Tahmin Edip Önlemek BÖLÜM: Koloni Çökmesi Bozukluğu BÖLÜM: Hastalıkları ve Çarelerini Anlamak BÖLÜM: Bal Arısı Haşerelerine Geçit Vermemek BÖLÜM: Kendi Kraliçenizi Yetiştirmek KISIM 5: Tatlı Ödül BÖLÜM: Balım, Seni Seviyorum BÖLÜM: Altın Hasada Hazırlanmak BÖLÜM: Bal Hasat Günü KISIM 6: Efsane 10 lar Kısmı BÖLÜM: Arılarla Yapılacak Ondan Fazla Eğlenceli Şey BÖLÜM: Arı Davranışları Hakkında Sık Sorulan On Soru ve Fazlası BÖLÜM: Bal Kullanılan On Yiyecek Tarifi Kısa İçerik vii

2 7: KISIM: Ekler EK BÖLÜM A: Faydalı Kaynaklar EK BÖLÜM B: Arı Yetiştiricisinin Kontrol Listesi EK BÖLÜM C Terimler Sözlüğü Dizin viii Arı Yetiştiriciliği For Dummies

3 İçindekiler ÖN SÖZ... V GİRİŞ... 1 Kitap Hakkında... 1 Aptalca Varsayımlar... 3 Kitapta Kullanılan İkonlar... 3 Bu Kitabın Ötesinde... 4 İstediğimiz Sayfadan Başlayabiliyor muyuz?... 5 KISIM 1: ARI YETİŞTİRİCİLİĞİ İÇİN UÇUŞA GEÇMEK... 7 BÖLÜM 1: Bir Arı Olmak ya da Olmamak?...9 Arı Yetiştiriciliğinin Faydaları Hasat edilen sıvı altın: Bal Tozlaştırıcılar olarak arılar: Gıda arzımız üzerindeki yaşamsal rolleri Büyük resmin bir parçası olmak: Arıları koruyalım! Eğitim almak ve onu aktarmak! Sağlıklı olun: Arı terapisi ve ruhsal gerginliğe faydası Arı Yetiştiriciliği Potansiyelinizi Belirlemek Çevresel faktörler Bölgecilik ve yasal sınırlamalar Maliyetler ve donanım Kaç adet kovana ihtiyacınız olacak? Ne tür bal arısı yetiştirmelisiniz? Gereken zaman ve emek Arı yetiştiricilerinin kişisel özellikleri Alerjiler Hangi Yaklaşımı Takip Edeceğinize Karar Vermek İlaçlı arı yetiştiriciliği Doğal arı yetiştiriciliği Organik arı yetiştiriciliği Bileşik yaklaşımlar BÖLÜM 2: Bal Arılarınızı Tanımaya Başlamak...23 Bedenin Parçaları İskelet Kafa Göğüs Karın İçindekiler ix

4 Arıların Muhteşem Lisanı Feromonlar Dans edelim mi? Erkek ve İki Dişi Sınıfı Tanıyalım Majesteleri kraliçeleri Çalışkan minik işçi arı Yuva arıları Yuva hizmeti (1. ve 3. günler arası) Bakım işleri (3. ve 16. günler arası) Yavruların bakımı (4. ve 12. günler arası) Kraliçeye refakat etmek (7. ve 12. günler arası) Market alışverişine çıkmak (12. ve 18. günler arası) Havalandırma (12. ve 18. günler arası) Mimar ve inşaat ustası olmak (12. ve 35. günler arası) Yuvanın korunması (18. ve 21. günler arası) Tarlacı arılar Hüzünlü erkek Bal Arısının Yaşam Döngüsü Yumurta Larva Pupa Diğer İğneli Böcekler Bombus arısı Marangoz arısı Duvarcı arı Yabani arılar Sarı ceket Çıplak yüzlü eşek arısı KISIM 2: KENDİ MACERANIZA BAŞLAMAK BÖLÜM 3: Endişeleri Yatıştırmak ve Kararlar Almak...51 Sokulma Fobisini Aşmak Sokulduğunuzda ne yapacağınızı bilmek Alerjik reaksiyonları takip etmek Bağışıklık kazanmak Yerel Yasal Düzenlemeleri Anlamak Ailenizi ve Komşularınızı Rahatlatmak Mekân, Mekân, Mekân: Kovanları Nereye Yerleştirmeli? Bir yeri arılar için mükemmel kılan şeyler Kentsel ortamda dikkate alınacak şeyler Gergin komşularla ilgilenmek Kent arılarının da kır arıları gibi ihtiyaçları olur Kovanlarınızı nereye koyacağınıza karar vermek Bir topluluk bahçesiyle anlaşma yapın x Arı Yetiştiriciliği For Dummies

5 Ev sahibinizle çatının hakları konusunda konuşun Susayan arılarınıza su sağlamak Coğrafi bölge ile bal lezzeti arasındaki ilişkiyi anlamak Maceraya Ne Zaman Atılacağınızı Bilmek BÖLÜM 4: Sizin İçin En Mükemmel Kovanı Seçmek...65 Langstroth Kovanı Kenya Üstten Çıtalı Kovanı Warré (Halk) Kovanı Flow Kovan Beş Çerçeveli Ruşet Kovan Gözlem Kovanı En İyi Arı Kovanına Bir Kestirme Bal hasadı için kovan Bahçenizin tozlaşması için kovan Öğrenmek ve öğretmek için kovan BÖLÜM 5: Arı Yetiştiricilerinin Temel Donanımları...85 Langstroth Kovanıyla Başlamak Langstroth Kovanının Temel Ahşap Parçalarını Bilmek Kovan kaidesi Dip tahtası Giriş kısıtlayıcı Derin kovan sandığı Kraliçe ızgarası Bal sandığı: dar mı, orta boy mu? Çerçeveler Temel levhası İç kapak Dış kapak Üstten Çıtalı Kovanın Temel Parçalarını Bilmek Üst çıta Diğer her şey Kovan Parçalarının Sipariş Edilmesi Başlangıç kovan kitleri Siparişi hazırlamak Yemliklerin Eklenmesi Kovan üstü yemliği Giriş yemliği Kova yemlik Torba yemlik Çerçeve yemlik Üstten çıtalı kovan yemlikleri İçindekiler xi

6 Temel Aletler Körük El demiri ve çerçeve tutma kolu Arı Geçirmez Kıyafetler Maskeler Eldivenler Gerçekten Yararlı Aksesuarlar Yüksek kovan kaidesi Çerçeve askısı Arıcı fırçası Çıtalı panel Izgaralı dip tahtası Arı yetiştiricisinin alet çantası BÖLÜM 6: Arılarınızı Satın Alıp Yerleştirme İstediğiniz Arı Türünü Belirlemek Başlangıç Koloninizi Nasıl Elde Edeceğinize Karar Vermek Arı paketinin sipariş edilmesi Bir ruşet koloni satın almak Olgun bir koloni satın almak Yabandaki bir arı oğulunu yakalamak İyi Bir Üne Sahip Bir Arıcılık Malzemesi Tedarikçisi Seçmek Siparişinizi Ne Zaman Vereceğinize Karar Vermek Kızlarınızın Kapınızı Çaldığı Gün Arılarınızın eve getirilmesi Şeker şurubu tarifi Arıları Kovana Yerleştirmek Adım adım Langstroth (tüm adımlar) ve üstten çıtalı kovana (Adım 1-7) yerleştirme Üstten çıtalı kovanlar için yerleştirme adımları Arılarınızın yeni evlerine giriş çıkışlarını izlemek KISIM 3: DİKİZ ZAMANI BÖLÜM 7: Kovanınızı Açmak Ziyaret Saatlerini Ayarlamak Bir Kontrol Programı Oluşturmak Langstroth ve Üstten Çıtalı Kovanınızı Ziyaret Hazırlıkları Kişisel hijyen: kokmayın Kıyafetlerinizi giyin ve gitmeye hazır olun Körüğü yakmak Bir Langstroth Kovanını Açmak Kovan üstü yemliğin çıkarılması İç kapağı çıkarmak Bir Üstten Çıtalı Kovanı Açmak Kovan Açıldı! Sırada Ne Var? xii Arı Yetiştiriciliği For Dummies

7 BÖLÜM 8: Kontrol Yaparken Beklentiler Ne Olmalı? Kayıt Tutmak Bir Langstroth Kovanının Kontrolü Langstroth kovanınızın ilk çerçevesinin çıkarılması Langstroth kovanınızla çalışmak Çerçeveleri kontrol için tutmak Daha fazla duman gereken zamanı bilmek Langstroth çerçevelerini yerlerine yerleştirmek Langstroth kovanının kapatılması Bir Üstten Çıtalı Kovanın Kontrolü Üstten çıtalı kovanla bir çalışma şekli geliştirmek Üst çıta petek yönetimi Üst çıta petek gözlerine bakmak Üst çıtaları yerine yerleştirip kovanı kapatmak Daima Neye Baktığınızı Bilmek Kraliçenin kontrol edilmesi Gıda depolama; yavruların yetiştirilmesi Kuluçka deseninin kontrolü Besin maddelerini tanımak Yeni Koloninizin İlk Sekiz Haftası Kontrol: Arılarınızın bir hafta sonraki hali Kraliçenin serbest olduğunun saptanması Çapak peteklerin temizlenmesi Yumurtaları aramak Langstroth kovanının eksik çerçevesini yerine koymak Daha fazla şurup vermek İkinci ve üçüncü haftalar Larvalara bakmak Kraliçenizin performansını değerlendirmek Kapalı yavru aramak Yüksüklere bakmak Daha fazla şurup vermek Dördüncü ve sekizinci haftalar arası Bir Langstroth kovanına ikinci bir derin kovan sandığı eklemek Mucizeye tanık olmak! Oğul yüksüğü aramak Daha fazla havalandırma sağlamak Temel çerçevelerinde işlem yapmak Bal için yer açmak! Çok katlı Langstroth kovanınızın kontrolü BÖLÜM 9: Farklı Mevsimler, Farklı Etkinlikler Yaz Mevsiminin Tembel, Bulanık ve Çılgın Günleri Yaz mevsimi yapılacaklar listesi İçindekiler xiii

8 Yaz mevsimi çalışmalarının gerektirdiği zaman Dökülen Yapraklar Sonbahar Angaryalarına İşaret Eder Sonbahar yapılacaklar listesi Sonbahar çalışmalarının gerektirdiği zaman Bir Kış Harikası: Kümelenmek Kış mevsimi yapılacak listesi Kış mevsiminde ayrılması gerekecek zaman Havada İlkbahar Kokusu Var (İkinci Sezonunuz Başlıyor) Bahar mevsimi yapılacak listesi İlkbahar mevsiminde ayrılması gerekecek zaman İlkbahar ilaç uygulaması Sandıkların yerlerini çaprazlama değiştirmek İlkbaharda Üstten Çıtalı Kovanların Yönetimi Kümeyi bulmak Oğul verme eğilimini engellemek Kuluçka yuvasının büyütülmesi Arı Yetiştiricisinin Takvimi KISIM 4: YAYGIN SORUNLAR VE BASİT ÇÖZÜMLER BÖLÜM 10: Potansiyel Sorunları Tahmin Edip Önlemek Kaçıp Gitmek (Sirke Katılmak?) Oğul verme Neden oğul vermek istemediğinizi anlamak Kızları evden ayrılmamaya ikna etmek Olan oldu oğul verildi. Şimdi ne yapmalı? Bir oğul yakalamak Oğulu kovana yerleştirmek Terk etme Kraliçe Nereye Gitti? Doğayı kendi akışına bırakmak Yeni bir kraliçe sipariş etmek Yeni bir kraliçeyi kovana tanıtmak Yavru Üşütmesi Sorunundan Kaçınmak Yağmacılık: Ürkütücü Çılgınlıkla Baş Etmek Olağan ve olağanüstü (yağmacı) davranışı bilmek Bir yağma baskınını durdurmak Yağmayı olmadan önceden önlemek Yumurtlayan İşçi Arı Olgusundan Kurtulmanın Yolları Yumurtlayan işçi arıların varlığı nasıl anlaşılır? Yumurtlayan işçilerden kurtulmak Tarım İlacından Zehirlenmeleri Önlemek xiv Arı Yetiştiriciliği For Dummies

9 Katil Arı Olgusu Katil arılar nedir? Hazırlıklı ol! BÖLÜM 11: Koloni Çökmesi Bozukluğu KÇB nedir? KÇB den Kuşkulandığınızda Ne Yapmalısınız Tüm Bu Telaş Neden? KÇB ye Ne Neden Olmaktadır? Mobil telefon kuramı Zincirleme bir tepkime söz konusu olabilir Parazitler Mikroplar Tarım ilaçları Diğer olasılıklar Sık Sorulanlar ve Yanıtları Destek İçin Neler Yapabilirsiniz? BÖLÜM 12: Hastalıkları ve Çarelerini Anlamak İlaçlayalım mı, İlaçlamayalım mı? Altı Büyük Arı Hastalığını Önlemek Amerikan yavru çürüklüğü Avrupa yavru çürüklüğü Kireç hastalığı Torba hastalığı Taş hastalığı Nosema Nosema apis Nosema ceranae İşe yarar bir tablo BÖLÜM 13: Bal Arısı Haşerelerine Geçit Vermemek Sorun Oluşturan Parazitler Varroa akarı Varroa akarı belirtilerini tanımak Varroa akarı için iki garantili teşhis tekniği Varroa akarı sorununu kontrol etmeyi bilmek Trake akarı Trake akarlarının göstergesi olabilecek belirtiler Trake akarı sorununun kontrolü Doğal kaynaklı seçenekler Sentetik kimyasal seçenekler Zombi (Phonid) Sineği İçindekiler xv

10 Diğer İstenmeyen Haşereler Petek güvesi Küçük kovan böceği Küçük kovan böceği sorununuz olup olmadığını anlamak Küçük kovan böceğiyle nasıl mücadele etmeli Karınca, karınca ve daha çok karınca Ayı alarmı! Rakunlar ve kokarcalar Mr. Mouse u uzak tutmak Bazı kuşlar arının tadını sever Hızlı ve Genel Bir Kontrol BÖLÜM 14: Kendi Kraliçenizi Yetiştirmek Kraliçe Yetiştirmek Neden Bu İşin Ustalığıdır? Genleri Anlamak Baskın ve çekinik genler Soy içi ya da soy dışı gen ıslahı Olumlu olanı güçlendirmek Bir Kraliçeyi Kraliçe Yapan Nedir? Biraz da Arıların Aşkından Söz Edelim Talep Yaratmak: Bir Kraliçesiz Çekirdek Koloni Oluşturmak Kraliçe Yetiştirme Yöntemi: Akışına Bırakmak Kraliçe yüksükleri kapalıysa Kraliçe yüksükleri açıksa Zaman çizelgesini kollamak Kraliçe Yetiştirme Yöntemi: Miller Yöntemi Kraliçe Yetiştirme Yöntemi: Ayrıca Aşılama Yöntemi Olarak Bilinen Doolittle Yöntemi Aletler ve donanım Nasıl yapılır? Düğün evi Kraliçelerinize Yuva Bulmak Sonuçların Değerlendirilmesi Kraliçe Yetiştiricilerinin Takvimi Kraliçelerinizi İşaretlemek KISIM 5: TATLI ÖDÜL BÖLÜM 15: Balım, Seni Seviyorum Balın Tarihçesi Hakkında Balın Bileşenleri Balla Gelen Şifa Bal ve diyabet Balın besin değeri Bal ve çocuklar xvi Arı Yetiştiriciliği For Dummies

11 Süzme, Petek, Parça, Krem Bal: Hangisi? Süzme bal Petek balı Parça bal Krem bal Bal mı yoksa salgı balı mı? Balın Bölgesel Duyarlılığı Balınızı özgünleştirmek Dünyanın çeşitli yerlerinden ballar Balın Piyasaya Sürülmesi Satılan şey gerçekten öyle midir? Ham bal ile sıradan bal arasındaki farklar Organik mi değil mi? Kendi balınız en iyisidir Balın Mutfak Kültüründeki Yerini Takdir Etmek Burun bilir Pratik mükemmelleştirir Baldaki kusurları anlamak Balı Yiyeceklerle Eşleştirme Bala Tatlar Aşılamak Balı Değerlendirmek Bir Parça Genel Kültür BÖLÜM 16: Altın Hasada Hazırlanmak Gerçekçi Olmak Nasıl Bir Tat İstiyorsunuz? Süzme Bal İçin Doğru Donanımların Kurulması Bal süzme makineleri Sır alma bıçağı Bal eleği Bal süzmek için işe yarar diğer aletler Çiftli sır alma teknesi Sır alma tarağı ya da rulosu Bal dinlendirme kazanı Güneşte mum eriticisi Bal kapları Süzme Bal Hasadı İçin Ortamınızı Hazırlamak Petek Balı Donanımının Bir Araya Getirilmesi Parçalı petek kartuşları Kesik petek Balınızın Markalanıp Satışı Cazip bir etiket yaratmak Balınızı pazarlayacak yerler bulmak Balınızı internet üzerinden satmak İçindekiler xvii

12 BÖLÜM 17: Bal Hasat Günü Ne Zaman Hasat Edeceğinizi Bilmek Bekleyeni bekleyen kötü şeyler! Sıvı altını hasat ederken üzerinde durulacak birkaç nokta Arıları Bal Sandığından Uzaklaştırmak Onları silkelemek Hava üfleme yöntemi Arı kaçış tahtası Tütsü tahtası ve arı kovar Bir Langstroth Kovanından Bal Süzmek Bir süzme makinesi kullanarak bal hasadı Süzme işleminden sonra çerçevelerin temizlenmesi Üstten Çıtalı Kovanınızdan Bal Hasadı Yapmak Hasat edilecek bal peteğini seçmek Arıların üst çıtalı petekten uzaklaştırılması Sıkma ve süzme yöntemini kullanmak Balın petek presiyle hasat edilmesi Parça petek bal hasadı Balmumu Hasadı KISIM 6: EFSANE 10 LAR KISMI BÖLÜM 18: Arılarla Yapılacak Ondan Fazla Eğlenceli Şey..353 Bir Langstroth Kovanından İki Tane Yapmak İki Langstroth Kovanını Bir Yapmak Bir Üstten Çıtalı Kovanı İki Koloniye Bölmek Üstten Çıtalı Kovanların Kolonilerini Birleştirmek Yükseltilmiş Bir Kovan Kaidesi Yapmak Yapım malzemeleri listesi Kesim listesi Arılarınız İçin Çiçekler Dikmek Patlar (aster/callistephus) Peygamber çiçekleri (Centaurea) Limon otu (Monarda) Zufa otu (Agastache) Ebegümeci (Malvaceae) Nane (Mentha) Latin çiçeği (Tropaeolum minus) Gelincik (Papaver/Eschscholzia) Adaçayı (Salvia/farinacea strata/splendens/officinalis) Günebakan (Helianthus/Tithonia) Bal Likörü: Tanrıların Nektarı Propolisle Güzel Şeyler Yaratmak Propolis tentürdiyodu Propolis merhemi xviii Arı Yetiştiriciliği For Dummies

13 Propolis cilası Balmumundan Hediyelik Eşya Yapmak Balmumundan mumlar Daldırma mumlar Kalıp mumlar Balmumu mobilya cilası Arılar ve Güzellik Kapak mumlarınızı kullanın Gerekli donanım Tarifler Ultra zengin cilt kremi Zengin beden kremi Balmumu dudak kremi Balmumu ve zeytinyağı merhemi Balmumu losyon kalıpları Doğal el yapımı güneş kremi Paketleme ve etiketleme BÖLÜM 19: Arı Davranışları Hakkında Sık Sorulan On Soru ve Fazlası BÖLÜM 20: Bal Kullanılan On Yiyecek Tarifi Ballı Sebzeli Köri Sosu Altın Mısır Ekmeği Ballı Bol Acılı Tavuk Kanadı Kayısı Balı Ekmeği Asya Balı Çayıyla Izgara Edilmiş Karides Limon Ballı Sos İle Kızarmış Deniz Tarağı Bir Acı Biber Balı Biftek ve Patatesli Tzimme Pekmezli Ballı Yulaflı Kurabiyeler Elma Balı Turta : KISIM: EKLER EK BÖLÜM A: Faydalı Kaynaklar Bal Arısı Bilgilenme Siteleri Apiservices Sanal arı yetiştiriciliği galerisi The Barefoot Beekeeper BeeHoo Arı yetiştiriciliği kataloğu Beemaster Forum Bee Source.com Facebook Top Bar Beekeeping Mid Atlantic Apiculture Research and Extension Consortium (MAAREC) İçindekiler xix

14 National Honey Board (Ulusal Bal Kurulu) Örgütler ve Konferanslar American Apitheraphy Society (Amerika Arıterapisi Derneği) American Beekeeping Federation (Amerika Arı Yetiştiriciliği Federasyonu) American Honey Producers (Amerikalı Bal Üreticileri) Apiary Inspectors of America (Amerikalı Kovanlık Denetçileri) Apimondia: International Federation Of Beekeepers Associations Eastern Apiculture Society (Doğu Arıcılık Derneği) International Bee Research Association (Uluslararası Arı Araştırma Birliği) USDA Agricultural Research Service (USDA Tarımsal Araştırma Hizmeti) The Western Apiculture Society (Batı Arıcılık Derneği) Bültenler ve Dergiler American Bee Journal Bee Culture Bee World Arı Yetiştiriciliği Tedarik ve Donanımları Bee commerce.com BeeInventive Bee Thinking BeeWeaver Apiaries Betterbee Blue Sky Bee Supply Brushy Mountain Bee Farm Dadant & Sons, Inc Glorybee Foods, Inc Kelley Beekeeping Mann Lake Miller Bee Supply Rossman Apiaries Sacramento Beekeeping Swienty Beekeeping Equipment Thorne Beekeeping Supply Eyalet Kovanlık Denetçileri (ABD) EK BÖLÜM B: Arı Yetiştiricisinin Kontrol Listesi EK BÖLÜM C Terimler Sözlüğü DİZİN xx Arı Yetiştiriciliği For Dummies