T.C. ERZİNCAN VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ 2012 ERZİNCAN İL ÇEVRE DURUM RAPORU

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "T.C. ERZİNCAN VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ 2012 ERZİNCAN İL ÇEVRE DURUM RAPORU"

Transkript

1 T.C. ERZİNCAN VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ 2012 ERZİNCAN İL ÇEVRE DURUM RAPORU HAZIRLAYANLAR : Fatih GÜNDÜZ İl Müdürü Selçuk AYDIN ÇED Hizmetleri ve Çevre İzinleri Şube Müdürü Zeynep ÜNLÜ Çevre Mühendisi Zahide Seher MORKAVUK Jeoloji Mühendisi (2013 Erzincan) 1

2 İÇİNDEKİLER GİRİŞ A. Hava A.1.Hava Kalitesi A.2. Hava Kalitesi Üzerine Etki Eden Unsurlar A.3. Hava Kalitesinin Kontrolü Konusundaki Çalışmalar A.4. Ölçüm İstasyonları A.5. Egzoz Gazı Emisyon Kontrolü A.6. Gürültü A.7. İklim Değişikliği Eylem Planı Çerçevesinde Yapılan Çalışmalar A.8. Sonuç ve Değerlendirme Kaynaklar B. Su ve Su Kaynakları B.1. İlin Su Kaynakları ve Potansiyeli B.1.1. Yüzeysel Sular B Akarsular B Doğal Göller, Göletler ve Rezervuarlar B.1.2. Yeraltı Suları B Yeraltı Su Seviyeleri B.1.3. Denizler B.2. Su Kaynaklarının Kalitesi B.3. Su Kaynaklarının Kirlilik Durumu B.3.1.Noktasal kaynaklar B Endüstriyel Kaynaklar B Evsel Kaynaklar B.3.2. Yayılı Kaynaklar B Tarımsal Kaynaklar B Diğer B.4. Sektörel Su KullanımlarıveYapılan Su Tahsisleri B.4.1. İçme ve Kullanma Suyu B Yüzeysel su kaynaklarından kullanılan su miktarı veiçmesuyu arıtım tesisi mevcudiyeti B Yeraltı su kaynaklarından kullanılma su miktarı veiçmesuyu arıtım tesisi mevcudiyeti B İçme Suyu temin edilen kaynağın adı, mevcut durumu, potansiyeli vb. B.4.2. Sulama B Sulama salma sulama yapılan alan ve kullanılan su miktarı B Damlama veya basınçlı sulama yapılan alan ve kullanılan su miktarı B.4.3. Endüstriyel Su Temini B.4.4. Enerji Üretimi Amacıyla Su Kullanımı B.4.5. Rekreasyonel Su Kullanımı B.5. Çevresel Altyapı B.5.1. Kentsel Kanalizasyon Sistemi ve hizmeti alan nufus B.5.2. Organize Sanayi Bölgeleri ve Münferit Sanayiler Atıksu Altyapı Tesisleri B.5.3. Katı Atık Düzenli Depolama Tesisleri B.5.4. Atıksuların Geri Kazanılması ve Tekrar Kullanılması B.6. Toprak Kirliliği ve Kontrolü B.6.1.Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalar B.6.2. Arıtma Çamurlarının toprakta kullanımı B.6.3. Madencilik faaliyetleri ile bozulan arazilerin doğaya yeniden kazandırılmasına ilişkin yapılan çalışmalar B.6.4. Tarımsal faaliyetler ile oluşan toprak kirliliği B.7. Sonuç ve Değerlendirme Kaynaklar C. Atık C.1. Belediye Atıkları (Katı Atık Bertaraf Tesisleri) C.2. Hafriyat Toprağı, İnşaat Ve Yıkıntı Atıkları C.3. Ambalaj Atıkları 2

3 C.4. Tehlikeli Atıklar C.5. Atık Madeni Yağlar C.6. Atık Pil ve Akümülatörler C.7. Bitkisel Atık Yağlar C.8. PoliklorluBifenillervePoliklorluTerfeniller C.9. Ömrünü Tamamlamış Lastikler (ÖTL) C.10. Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyalar C.11. Ömrünü Tamamlamış (Hurda) Araçlar C.12. Tehlikesiz Atıklar C Demir ve Çelik Sektörü ve Cüruf Atıkları C Kömürle Çalışan Termik Santraller ve Kül C.12.3.Atıksu Arıtma Tesisi Çamurları C.13. Tıbbi Atıklar C.14. Maden Atıkları C.15. Sonuç ve Değerlendirme Kaynaklar Ç. Kimyasalların Yönetimi Ç.1. Büyük Endüstriyel Kazalar Ç.2. Sonuç ve Değerlendirme Kaynaklar D. Doğa Koruma vebiyolojik Çeşitlilik D.1. Ormanlarve Milli Parklar D.2. Çayır ve Mera D.3. Sulak Alanlar D.4. Flora D.5. Fauna D.6. Tabiat Varlılarını Koruma Çalışmaları D.7. Sonuç ve Değerlendirme Kaynaklar E. Arazi Kullanımı E.1. Arazi Kullanım Verileri E.2. Mekânsal Planlama E.2.1. Çevre düzeni planı E.3. Sonuç ve Değerlendirme Kaynaklar F. ÇED, Çevre İzin ve Lisans İşlemleri F.1. ÇED İşlemleri F.2. Çevre İzin ve Lisans İşlemleri F.3. Sonuç ve Değerlendirme Kaynaklar G. Çevre Denetimleri ve İdari Yaptırım Uygulamaları G.1. Çevre Denetimleri G.2. Şikâyetlerin Değerlendirilmesi G.3. İdari Yaptırımlar G.4. Çevre Kanunu Uyarınca Durdurma Cezası Uygulamaları G.5. Sonuç ve Değerlendirme Kaynaklar H. Çevre Eğitimleri I. İl Bazında Çevresel Göstergeler 1. Genel 1.1. Nüfus Nüfus Artış Hızı Kentsel Nüfus 1.2. Sanayi 3

4 Sanayi Bölgeleri Madencilik 2. İklim Değişikliği 2.1. Sıcaklık 2.2. Yağış 2.3. Deniz Suyu Sıcaklığı 3. Hava Kalitesi 3.1. Hava Kirleticiler 4. Su-Atıksu 4.1. Su Kullanımı 4.2. Belediye İçme ve Kullanma Suyu Kaynakları 4.3. Atıksu Arıtma Tesisi İle Hizmet Veren Belediyeler 4.4. Kanalizasyon Şebekesi İle Hizmet Verilen Belediye Sayıları ve Nüfusu 4.5. Sanayiden Kaynaklanan AtıksuveBertarafı Arazi Kullanımı 6. Tarım 6.1. Kişi Başına Tarım Alanı 6.2. Kimyasal Gübre Tüketimi 6.3. Tarım İlacı Kullanımı 6.4. Organik Tarım 7. Orman 8. Balıkçılık 9. Altyapı ve Ulaştırma 9.1. Karayolu ve Demiryolu Yol Ağı 9.2. Motorlu Kara Taşıtı Sayısı 10. Atık Belediyeler Tarafından ya da Belediye Adına Toplanan Atık ve Bertarafı Katı Atıkların Düzenli Depolanması Tıbbi Atıklar Atık Yağlar Ambalaj Atıkları Ömrünü Tamamlamış Lastikler Ömrünü Tamamlamış Araçlar Atık Elektrikli -Elektronik Eşyalar Maden Atıkları Tehlikeli Atıklar 11. Turizm Yabancı Turist Sayıları Mavi Bayrak Uygulamaları EK-1:İl Çevre Sorunları ve Öncelikleri Envanteri Araştırma Formu Açıklamalar Bölüm I.Hava Kirliliği Bölüm II.Su Kirliliği Bölüm III.Toprak Kirliliği Bölüm IV.Öncelikli Çevre Sorunları 4

5 ÖNSÖZ İnsanların sürekli yaşadıkları yere çevre denir. Dağlar, ovalar, çayırlar, ormanlar, göller, denizler, ırmaklar, doğal çevreyi oluşturur. Çevre, belli bir yaşam ortamında canlıların hayatı üzerinde etkili olan fiziksel, kimyasal ve biyolojik faktörlerin bütünlüğüdür. Diğer bir değişle çevre bir canlının olduğu ortam ya da şartlardır ve yeryüzünde ilk canlı ile birlikte var olmuştur. Yani çevrenin temelindeki odak noktasında insan oturmaktadır. Çevre ve çevrecilik olgusu, 20. Yüzyılın sonlarına doğru kirlenen dünyamızda olduğu gibi ülkemizde de gündemin ilk sırasını işgal etmektedir. Çevre olgusunun her geçen gün artması, ülkemiz açısından sevindirici bir durumdur. Anayasamızın 56. maddesinde Herkes sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir. Çevreyi geliştirmek, çevre sağlığını korumak ve çevre kirlenmesini önlemek Devletin ve vatandaşın ödevidir. denilmekle devlet ve vatandaşlarımıza önemli sorumluluklar yüklemektedir. Ülkemizde ve dünyada bugün ortaya çıkan çevre sorunlarının ana nedenlerinden birisi insanların yaşadığı dünyayı, kendisinden sonra başkalarının da kullanacağını düşünmemesidir. Hâlbuki yaşanılır bir dünya bize emanet edilen gelecek nesillere devredilmesi gereken en önemli varlıktır. İçinde bulunduğumuz yüzyıl, birçok teknolojik imkânları insanlığın hizmetine sunarken, bir yandan da geri dönüşü zor hatta imkânsız olan varlıkları da alıp götürmektedir. Çevre kirliliğinin artmasında nüfus artışı faktörünün yanı sıra; sanayileşme, yanlış enerji kullanımı, doğal kaynakların sorumsuzca kullanılması, çarpık kentleşme ve buna bağlı olarak ekolojik dengenin bozulması önemli katkıda bulunmaktadır. Çevre kirliliğinin boyutlarının ve zararlı etkilerinin artması kalkınma ve büyüme çabalarında çevre konusuna olan duyarlılığı artırmıştır. Bu çabalar özellikle gelecek nesillerin ihtiyaçlarını tehlikeye düşürmeden bugünkü neslin ihtiyaçlarını karşılamak olarak ifade edilen sürdürülebilir kalkınma kavramının gerek ulusal ve gerekse uluslararası boyutta önem kazanmasına neden olmuştur. İlimizin çevre dengelerinin mevcut durumunun ortaya konulması amacıyla; gerekli olan veri vb. bilgilerin toplanması sınıflandırılması kullanıcılara sunulması için Çevre Envanteri nin çıkarılması büyük önem arz etmektedir. Bu kapsamda hazırlanan İl Çevre Durum Raporları, o ilin tüm çevre değerlerinin bir sistem bütünü içinde toplandığı, sürekli ve dengeli kalkınmayı hedeflerken korunmasına özen gösterilmesi gereken ekosistemlerin devamlılığının sağlanmasında, insan ihtiyaçlarını ve doğal kaynaklar arasındaki dengenin kurulmasında, Çevre ve Şehircilik politikalarının geliştirilmesinde önemli kaynak teşkil etmektedir. Erzincan İli Çevre Durum Raporunun hazırlanmasına katkı sağlayan kamu kurum ve kuruluşlarına, emeği geçen tüm personele teşekkür ederim. Fatih GÜNDÜZ Çevre ve Şehircilik İl Müdürü 5

6 GİRİŞ Erzincan, Doğu Anadolu Bölgesi nin Yukarı Fırat Bölümü nde 39 02' ' kuzey enlemleri ile 38 16' ' doğu boylamları arasında yer yer alan etrafı dağlık, ortası bağlık diye anılan bir ilimizdir. Erzincan ili genellikle dağlar ve platolarla kaplıdır. Dağlar, çeşitli yönlerde belirli bir sınır içinde uzanır. Erzincan İl toprakları jeolojik yapı itibariyle ikinci, üçüncü ve dördüncü zamanlarda oluşmuştur. Doğudaki Tercan Ovası, özel bir jeolojik yapı gösterir. Yöre, başkalaşım kayaçları arasına yerleşmiş geniş düzlükler ve dördüncü zamanda oluşmuş alüvyonlarla kaplıdır. Karasal iklim özelliklerine sahip olan Erzincan Doğu Anadolu Bölgesinde yer alan Elazığ ve Malatya dışındaki diğer tüm illerden daha ılıman bir iklime sahiptir. Çok eskilere dayanan Erzincan tarihi, yapılan arkeolojik kazılar ve araştırmalar sonucunda aydınlatılmıştır. Tarih öncesi çağlarda Urartu egemenliğinde olan bölge doğu-batı, güney-güneybatı yol güzergahında olması ve tarihi İpek Yolu nun Erzincan dan geçmesi sebebiyle tarih boyunca önemini korumuştur. Bu ticari kaygılar bölgeye Urartular haricinde Hititleri, Medleri, Persleri, Makedonyalıları ve Romalıları da çekmiştir Malazgirt zaferiyle Türkler Anadolu ya girmiş ve Kemah civarında İlk Türk Beyliği olan Mengücek Beyliği kurulmuştur. Bağımsızlık mücadelesinin başladığı 1920 li yıllara kadar birçok savaş atlatıp hükümdar değiştiren Erzincan, 1916 yılında Rus işgaline ve Ermeni ayrılıkçıların katliam ve yağmalarına şahit olmuştur. Erzincan ili keşfedilmeyi bekleyen birçok doğal güzelliğe sahiptir. Dört tarafı dağlarla çevrili bölge özellikle doğa sporları açısından çok cazip olanaklar sunmaktadır. Kemah, Kemaliye ve Refahiye İlçeleri bu tür faaliyetler için çok zengin seçenekler içermektedir. İl merkezinde Ilıca, Beytahtı, Girlevik Şelalesi, Çayırlı İlçesinde Aygır Gölü, Kemah ta Soğuk Sular, Kemaliye nin kendine has mimarisi, Otlukbeli ilçesinde doğal sit alanı olarak da kabul edilen Otlukbeli Gölü, Refahiye İlçesinde Dumanlı Dağları ve ormanlar ile Sakaltutan mevkiindeki Yıldırım Akbulut Kayak Tesisleri, Üzümlü de, Bayırbağ Mesire Yeri ve Hıdırellez Gölü, Tercan da ise Ağ Baba İlimizin akla ilk gelen önemli yerleridir. Urartu medeniyetinin günümüze ulaşmış en sağlam kentlerinden biri olan Altıntepe de ilimiz sınırları içerisinde bulunmaktadır. Erzincan İline bağlı 8 ilçe bulunmaktadır. İlçelerin il merkezine uzaklıkları Tablo 1 de verilmiştir. Tablo 1.Erzincan İli İlçelerinin il merkezine olan karayolu uzaklıkları İlçe Adı Km Üzümlü 22 Kemah 51 Refahiye 71 Çayırlı 115 Tercan 99 İliç 116 Otlukbeli 142 Kemaliye 157 6

7 Erzincan, Doğu Anadolu Bölgesi nin batı bölümünde, Yukarı Fırat Havzasında bulunmaktadır. Şehrin kuzeyinde, Giresun, Bayburt, Gümüşhane; batısında Sivas; doğusunda Erzurum ve Bingöl; güneyinde ise Tunceli, Malatya ve Elazığ illeri bulunmaktadır. Tablo 2 de Erzincan İli nin bazı illere karayoluyla olan uzaklıkları verilmiştir. Erzincan İlinin İlçeleri ve komşu illeri harita Şekil 1 de sunulmuştur. Şekil 1.Erzincan İlinin İlçeleri ve komşu iller (Ölçeği bilinmemektedir, lejandına ulaşılamamıştır, yeni harita bulunamamıştır) Tablo 2.Erzincan İli nin bazı illere karayoluyla olan uzaklıkları Merkez Varılacak Nokta Mesafe(km) Erzincan Ankara 682 Erzincan Adana 675 Erzincan Erzurum 189 Erzincan Edirne 1266 Erzincan İstanbul 1036 Erzincan İzmir 1261 Erzincan Kars 389 Erzincan Mersin 744 Erzincan Trabzon 231 KAYNAK: Erzincan İli merkezi Erzincan Ovası üzerine kurulmuştur. Şehrin kuzey kısmında Keşiş Dağları, Güneyinde ise Munzur Dağları uzanmaktadır. Bu iki dağın arasında kalan Erzincan Ovası üzerine kurulan Erzincan il merkezi içerisinde Erzincan Şeker Fabrikası dışında sanayisi bulunmamaktadır. Nerede ise tamamı yerleşim alanı olan il merkezinin üzerinde kurulu bulunduğu topraklar verimli tarım arazileridir. Bu bölgeye gelinmesindeki en büyük etkenin 1939 Erzincan Depremi dir rakımda bulunan Erzincan Ovası üzerinde Erzincan Belediyesi, 14 Merkez Belde Belediyesi, 20 km doğuda bulunan Üzümlü Belediyesi ve Üzümlü İlçesine bağlı 3 Belde Belediyesi bulunmaktadır. Buna göre, Erzincan Ovası üzerinde yaşayan nüfus sayısı kişidir. 7

8 İlimizde 1 adet Organize Sanayi Bölgesi (OSB) mevcuttur. Ancak, OSB nin doluluk oranı % 34 dir. İl merkezinde ağır sanayi olmamakla birlikte küçük ölçekli sanayi şehir merkezinde bulunmaktadır. Özellikle ağır sanayi bölgelerine nazaran ilimizdeki bu küçük çaplı sanayinin şehrin kirlilik yükünü artırdığını söyleyemeyiz. Şehir merkezinin verimli topraklar üzerinde kurulduğunu saymazsak şehir yerleşimi çok iyi dizayn edilmiştir. Erzincan, düzenli ve denetimli konut yerleşimi, geniş ve düzenli tanzim edilmiş yolları, nerede ise hiç gecekondusu olmaması gibi özellikleriyle Türkiye de bu alanda örnek gösterilebilecek tek il olma özelliği taşımaktadır. İlimizde jeomorfolojik yönden çevre kirliliğine hassas yöreler nerede ise hiç yoktur. Ancak, il merkezinin etrafının dağlarla çevrili olması nedeniyle özellikle kış aylarında rüzgar hızının yetersiz olduğu, inversiyon olduğu veya yağışın olmadığı dönemlerde zaman zaman hava kirliliği yaşanabilmektedir. İl Müdürlüğümüzde ÇED ve Çevre İzinleri Şube Müdürlüğü nün vekaleti ile birlikte Çevre Yönetim ve Denetim Şube Müdürlüğü nün işleri beraber yapılmaktadır. İki şubede çalışanların durumu 1(bir) ÇED ve Çevre İzinleri Şube Müdür Vekili, 2(iki) Çevre Mühendisi, 1(bir) Jeoloji Mühendisi ve 1(bir) Harita Teknikeri ve 1(bir) Elektrik Teknisyeni olmak üzere toplamda 6(altı) personel bulunmaktadır. A. HAVA A.1. Hava Kalitesi Erzincan ili genel olarak karasal iklim özelliğine sahiptir. Doğu Anadolu Bölgesinde yer alan, Elazığ ve Malatya dışındaki diğer tüm illerden daha ılıman bir iklimi vardır. Doğu Anadolu ve İç Anadolu iklimleri arasında bir geçiş niteliği taşıyan Erzincan iklimi Doğu Anadolu Bölgesi basınç kuşaklarına, ilin yüzey şekilleri ve yükseltilerine göre yer yer farklılıklar göstermektedir. Sıcaklık şartları itibariyle yıllık sıcaklık ortalaması 11,6 0 C, en soğuk ay olan Ocak ayı ortalaması -2,3 0 C, en sıcak ay olan Ağustos ayı ortalaması da 25,0 0 C, olduğu görülmektedir. Rasat kayıtlarında bugüne kadar karşılaşılan en yüksek sıcaklık değeri 13 Ağustos 2006 da C ve en düşük sıcaklık değeri 28 Aralık 2002 de -25,0 0 C olmuştur C ye eşit ve büyük sıcaklığa sahip olunan gün sayısı 128,5 olarak (Mart ile Ekim arası) yaşanmakta olup, ilimiz çevre illere göre daha uzun ve sıcak yaz mevsimi yaşamaktadır. Kış mevsiminde ise, doğudan gelen Sibirya kaynaklı hava kütlesinin tesirinde kaldığı zamanlarda, oldukça sert kış günleri yaşanmaktadır C ye eşit veya daha düşük sıcaklığa sahip olunan gün sayısı 45,7 olarak (Kasım ile Nisan) yaşanmaktadır. Don olayı genel olarak Kasım ayında başlayıp, Nisan ortalarına kadar sürmektedir. Erzincan ilinin ortalama kar yağışlı gün sayısı 21,9 toplam karla örtülü gün sayısı 29,4 dür. Kar yağışları da Ekim ayı sonlarında başlayıp, Nisan ayına kadar sürmektedir. 8

9 Yağış itibariyle, yıllık 32.5 mm. lik yağış ortalamasına sahiptir. En yağışlı mevsim ilkbahar olup, alınan yağışın %40 ı bu mevsimde, %28 ü sonbahar ve %11 i de Yaz mevsiminde kaydedilmektedir. Kış yağışı oranı ise %21 dir. Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarının büyük bir kısmı oldukça kurak geçmektedir. Genel olarak en fazla yağış Kasım ayında, en az yağış da Ağustos ayında kaydedilmektedir. Erzincan ili yıllık nem ortalaması (bağıl nem) %63,34 dür. A.2. Hava Kalitesi Üzerine Etki Eden Unsurlar Hava kirliliğinin çevre üzerindeki etkileri, global, bölgesel ve mahalli ölçekte meydana gelmektedir. Global ölçekte, karbondioksit artışının yol açtığı sera etkisi, ozon tabakasının incelmesi, gibi etkilerin atmosfer ve yeryüzünde önemli ölçüde klimatolojik değişmelere yol açtığı bilinmektedir. Bölgesel ölçekte, asit yağmurları ormanların tahribatına ve göllerin asitleşmesi neticesinde ekolojik dengenin bozulmasına yol açmaktadır. Mahalli ölçekte ise SO2, partikül, CO, Ozon, NOx gibi hava kirleticileri; insan sağlığı, bitkiler, yapı ve malzemeler üzerinde olumsuz etkiler meydana getirmektedir. Hava, su ve toprak ortamlarında hava kirleticilerinin etkisi genelde global ölçekte karbon devri, bölgesel ölçekte kükürt devri ve lokal ölçekte flüorür devri ile açıklanabilir. Hava kirliliği, doğrudan veya dolaylı olarak insan sağlığını etkileyerek yaşam kalitesini düşürmektedir. Günümüzde hava kirliliği nedeniyle yerel, bölgesel ve küresel sorunlar yaygın olarak yaşanmaktadır. Yoğun şehirleşme, şehirlerin yanlış yerleşmesi, motorlu taşıt sayısının artması, düzensiz sanayileşme, kalitesiz yakıt kullanımı, topoğrafikve meteorolojik şartlar gibi nedenlerden dolayı büyük şehirlerimizde özellikle kış mevsiminde hava kirliliği yaşanabilmektedir. Bir bölgede hava kalitesini ölçmek, o bölgede yaşayan insanların nasıl bir hava teneffüs ettiğinin bilinmesi açısından çok büyük önem taşımaktadır. Ayrıca, önemli bir nokta da, bir bölgede meydana gelen hava kirliliğinin sadece o bölgede görülmeyip meteorolojik olaylara bağlı olarak yayılım göstermesi ve küresel problemlere de (küresel ısınma, asit yağmurları, vb) sebep olmasıdır. Azot Oksitler (NO X ), Azot Monoksit (NO) ve Azot Dioksit (NO 2 ), toplamı Azot Oksitleri (NO X ) oluşturur. Azot oksitler genellikle (%90 durumda) NO olarak dışarı verilir. NO ve NO 2 nin ozon veya radikallerle (OH veya HO 2 gibi) reaksiyonu sonucunda oluşur. İnsan sağlığını en çok etkileyen azot oksit türü olması itibari ile NO 2 kentsel bölgelerdeki en önemli hava kirleticilerinden biridir. Azot oksit (NO X ) emisyonları insanların yarattığı kaynaklardan oluşmaktadır. Ana kaynakların başında kara, hava ve deniz trafiğindeki araçlar ve endüstriyel tesislerdeki yakma kazanları gelmektedir. İnsan sağlığına etkileri açısından, sağlıklı insanların çok yüksek NO 2 derişimlerine kısa süre dahi maruz kalmaları, şiddetli akciğer tahribatlarına yol açabilir. Kronik akciğer rahatsızlığı olan kişilerin ise bu derişimlere maruz kalmaları, akciğerde kısa vadede fonksiyon bozukluklarına yol 9

10 açabilir.no 2 derişimlere uzun süre maruz kalınması durumunda ise buna bağlı olarak solunum yolurahatsızlıklarının ciddi oranda arttığı gözlenmektedir. Kurşun (Pb), doğada metal olarak bulunmaz. Kurşun gürültü, ışın ve vibrasyonlara karşı iyi bir koruyucudurve hava yoluyla taşınır.kurşun, maden ocakları ve bakır ve tunç (Cu+Sn)alaşımı işlenmesi, kurşun içeren ürünlerin geriye dönüştürülmesi ve kurşunlu petrolün yakılmasıylaçevreye yayılır. Kurşun içeren benzin ilavesi ürünlerininde kullanılması, atmosferdeki kurşun oranını yükseltir. Ozon (O 3 ), kokusuz renksiz ve 3 oksijen atomundan oluşan bir gazdır. Ozon kirliliği, özellikle yazmevsiminde güneşli havalarda ve yüksek sıcaklıkta oluşur (NO 2 + güneş ışınları= NO+ O=> O+ O 2 = O 3 ).Ozon üretimi uçucu organik bileşikler (VOC) ve karbonmonoksit sayesinde hızlandırılır veya güçlendirilir. Ozonun oluşması için en önemli öncü bileşimler NO X (Azot oksitler) vevoc dır. Yüksek güneş ışınlarının etkisiyle ozon derişimi Akdeniz ülkelerinde Kuzey-Avrupa ülkelerinden daha yüksektir. Sebebi ise güneş ışınlarının ozon un fotokimyasal oluşumundaki fonksiyonundan kaynaklanmasıdır. Diğer kirleticilere kıyasla ozon doğrudan ortamhavasına karışmaz. Yeryüzüne yakın seviyede ozonkarmaşık kimyasal reaksiyonlar yoluyla oluşur. Bureaksiyonlara NO X, metan, CO vevoc ler(etan (C 2 H 6 ),etilen (C 2 H 4 ), propan (C 3 H 8 ), benzen (C 6 H 6 ), toluen(c 6 H 5 ), xylen (C 6 H 4 ) gibi kimyasal maddelerde eklenir.ozon çok güçlü bir oksidasyon maddesidir. Birçokbiyolojik madde ile etkileşimde bulunur. Tüm solunum sistemine zarar verebilir. Ozonun zararlı etkisiderişim oranına ve ozona maruziyet süresine bağlıdır. Çocuklar büyük bir risk grubunu oluşturur.diğer gruplar arasında öğlen saatlerinde dışarıda fiziksel aktivitede bulunanlar, astım hastaları, akciğerhastaları ve yaşlılar bulunur.* SO 2, NO 2, CO, O 3 ve PM10 kirletici maddelerin bazıları doğrudan doğruya kirletici kaynaktan atıldıkları şekilde hava içinde bulunurlar. Birincil kirlenmeyi oluşturan bu kirleticiler birincil kirleticiler olarak adlandırılırlar. Bu gazlar, atmosferde bulunan oksitleyici ozon maddesiyle ve fotokimyasal tepkimelerle daha ileri oksitlenme seviyelerine yükseltgenebilirler. Böylece oluşan ara maddeler atmosferdeki su buharı ile birlikte sülfürik asit, karbonik asit, nitrik asit gibi doğaya zarar veren ürünleri ve asit yağmurlarını oluştururlar. Bu oluşuma ikincil kirlenme denir. Hava kalitesi yönetimi bakımından kirleticiler konvansiyonel ve spesifik kirleticiler olmak üzere ikiye ayrılır. Konvansiyonel kirleticiler: - Kükürt Oksitler (SOx) -Partikül maddeler (PM) - Azot Oksitler (NOx) 10

11 - Hidrokarbonlar (HC) - Karbonmonoksit (CO) - Fotokimyasal oksidasyonlar Spesifik Kirleticiler: - Toz - Organik buhar ve gazlar - İnorganik gazlar - Kanser yapıcı maddeler A.2.1. Kükürtdioksit Konsantrasyonu ve Duman Renksiz bir gaz olan kükürtdioksit (SO 2 ), atmosfere ulaştıktan sonra sülfat ve sülfürik asit olarak oksitlenir. SO 2 yakıtların doğal olarak yapısında bulunan kükürt bileşiklerinin yanma esnasında açığa çıkmasıyla oluşan kirletici, boğucu ve asidik gazdır. Kükürt oksitlerin çoğunluğu sabit kaynaklarda fosil yakıtların yanması sonucunda meydana gelirler. Diğer kirleticiler ile birlikte büyük mesafeler üzerinden taşınabilecek damlalar veya katı partiküller oluşturur. SO 2 ve oksidasyon ürünleri kuru ve nemli depozisyonlar (asitli yağmur) sayesinde atmosferden uzaklaştırılır. Fosil yakıtlar (petrol, kömür vd.) % 0.5 ila % 6 arasında kükürt içerirler. Petrol ve kömür gibi fosil yakıtların yanması sonucunda kükürt çoğunlukla SO 2 şeklinde atmosfere 2- yayılır. Atmosferde kükürdün yoğunlaşma fazındaki şekli ise SO 4 dir. Kükürt dioksit yanıcı olmayan renksiz bir gazdır. Yarılanma hızı 24 saat olup atmosferde kalıcılık süresi 40 günü bulmaktadır. Atmosfere atılan kükürt oksit emisyon miktarının büyük çoğunluğunu insan etkinlikleri oluşturmaktadır. SO 2 nin dönüşüm reaksiyonları katalitik ve fotokimyasal olarak iki şekilde meydana gelmektedir. Katalitik oksidasyonlar yüksek nem ve partikül konsantrasyonunda meydana gelen oksidasyonlardır (Bufalini, 1971). Temiz havada, homojen reaksiyonlar yoluyla SO 2 çok yavaş olarak SO 3 e oksitlenir. Eğer su varsa hızlı olarak sülfürik asite dönüşür. Kükürt dioksit atmosfere çıktıktan sonra bir dizi reaksiyona uğramaktadır (Akman, 2000). SO 2 + H 2 O H 2 SO 3 2SO 2 + O 2 2SO 3 SO 3 + H 2 O H 2 SO 4 11

12 SO 2 'nin katalitik oksitlenmesinde SO 2 'nin oksitlenme oranı enerji santrallerinin baca gazlarında temiz havaya göre 10 ila 100 kat daha fazla görülmüştür (Gartell et. al., 1963). Demir, magnezyum, kalsiyum ve sülfat iyonlarının varlığında SO 2 su damlaları içinde çözünür ve çabukça oksidize olarak sülfürik asite dönüşür. Bu reaksiyonda demir, magnezyum, kalsiyum ve sülfat iyonları katalizör görevindedir. SO 2 nin sağlık etkilerine karşı en hassas grup, çocuklar ile dışarıda aktif olan astımlı yetişkinlerdir. Birincil etkisi, hırıltılı solunum, göğüs sıkışması ve kesik nefes alma gibi belirtilere sebep olan, solunum yollarının daralmasıdır. SO 2 konsantrasyonu ve soluma hızı artarken rahatsızlık bulguları da artar. Etki altında kalma kesildiğinde, akciğer fonksiyonu bir saat içinde normal haline döner. Çok yüksek konsantrasyonlardaki SO 2 ; hırıltılı solunum, göğüs sıkışması, astımlı olmayan kişilerde kesik nefes alma gibi belirtilere sebep olabilir. SO 2 ve ince partiküllere uzun süreli etkileşim, solunum hastalıklarına, akciğerlerin savunma mekanizmasında değişikliklere ve mevcut kalp hastalıklarının kötüleşmesine sebep olabilir. Bu etkilere karşı en hassas grup, çocuklar, yaşlılar ve kronik akciğer hastalığı veya kalp hastalığı olan kişilerdir. Tablo.A.1.1 Hava Kalitesi İndeksi (HKİ): Kükürtdioksit (SO 2 ) 1 saatlik Ortalama (µg/m 3 ) İNDEKSİ (SO 2 ) 0-50 Çok İyi Yok UYARILAR İyi Yok Yeterli Yok Orta Üst solunum yolu hastalığı olan kişiler, dış ortamdaki efor sarfını sınırlandırmalıdır Kötü Astım, kronik akciğer hastalığı gibi solunum hastalığı olan kişiler, dış ortamda herhangi bir aktivitede bulunmamalı ; bunun dışında herkes, özellikle yaşlı ve çocuklar dış ortamdaki efor sarfını sınırlandırmalıdır. >1500 Çok Kötü Hiç kimse dış ortamda herhangi bir efor sarf sarfetmemeli; üst solunum rahatsızlığı olan kişiler iç ortamda kalmalıdır. Toz Partikül Madde (PM10), partikül madde terimi,havada bulunan katı partikülleri ifade eder. Partikül maddeler, gaz halindeki emisyonların kimyasal dönüşümü ve yığın halinde şekillenmesi ile oluşur mikrometre çaplı partiküler, asılı partikül olarak tanımlanır. Genel olarak heterojen karışımları içerir ve karakteristikleri bir yerden bir başka yere önemli değişiklik gösterir. Çapı 10 mikrometre altındaki partiküler maddelere PM 10 denir. 12

13 Bu partiküllerin tek tip bir kimyasal bileşimi yoktur. Katı partiküller insan faaliyetleri sonucu ve doğal kaynaklardan, doğrudan atmosfere karışırlar. Atmosferde diğer kirleticiler ile reaksiyona girerek PM yi oluştururlar ve atmosfere verilirler. (PM10-10 μm nin altında bir aerodinamik çapa sahiptir) 2,5 μm ye kadar olan partikülleri kapsayacak yasal düzenlemeler konusunda çalışmalar devam etmektedir.pm10 için gösterilebilecek en büyük doğal kaynak yollardan kalkan tozlardır. Diğer önemli kaynaklar ise trafik, kömür ve maden ocakları, inşaat alanları ve taş ocaklarıdır. Sağlık etkileri açısından, PM10 solunum sisteminde birikebilir ve çeşitli sağlık etkilerine sebep olabilir. Astım gibi solunum rahatsızlıklarını kötüleştirebilir, erken ölümü de içeren çeşitli ciddi sağlık etkilerine sebep olur. Astım, kronik tıkayıcı akciğer ve kalp hastalığı gibi kalp veya akciğer hastalığı olan kişiler PM10 a maruz kaldığında sağlık durumları kötüleşebilir. Yaşlılar ve çocuklar, PM10 maruziyetine karşı hassastır. PM10 yardımıyla toz içerisinde ki mevcut diğer kirleticiler akciğerlerin derinlerine kadar inebilir. İnce partiküllerin büyük bir kısmı akciğerlerdeki alveollere kadar ulaşabilir. Buradan da kurşun gibi zehirli maddeler % 100 olarak kana geçebilir. Tablo.A.1.2 Hava Kalitesi İndeksi (HKİ): Partiküler Madde (PM 10 ) 24 saatlik Ortalama (µg/m 3 ) İNDEKSİ (PM 10 ) 0-25 Çok İyi Yok İyi Yok Yeterli Yok UYARILAR Orta Astım gibi solunum hastalığı olan kişiler, dış ortamdaki efor sarfını sınırlandırmalıdır Kötü Astım gibi solunum hastalığı olan kişiler, dış ortamda herhangi bir aktivitede bulunmamalı ; bunun dışında herkes, özellikle yaşlı ve çocuklar dış ortamdaki efor sarfını sınırlandırmalıdır. >600 Çok Kötü Hiç kimse dış ortamda herhangi bir efor sarf sarfetmemeli; astım gibi solunum rahatsızlığı olan kişiler iç ortamda kalmalıdır. PM 10 için HKİ nin 100 olması, 150 µg/m 3 PM 10 seviyesine karşılık gelir. A.1.2. Karbonmonoksit Emisyonları Karbon monoksit, kokusuz ve renksiz bir gazdır. Yakıtların yapısındaki karbonun tam yanmaması sonucu oluşur. Yangınlar gibi doğal kaynaklar ve endüstriyel proseslerdeki yakıtların yanması gibi diğer kaynakları da bulunmaktadır. CO konsantrasyonları, tipik olarak, soğuk mevsimde en yüksek değere ulaşır. Zira düşük sıcaklıklar eksik yanmaya neden olur ve kirleticilerin yer seviyesinde çökmesine sebep olur. CO derişimleri, tipik olarak soğuk mevsimlerde en yüksek değere ulaşır. Soğuk mevsimlerde çok yüksek değerler ulaşılmasının bir sebebi de inversiyon durumudur. CO in global arka plan konsantrasyonu 0.06 ve 0.17 mg/m 3 arasında bulunur. 2000/69/EC sayılı AB direktifinde CO ile ilgili sınır değerler tespit edilmiştir. 13

14 İnversiyon, sıcak havanın soğuk havanın üzerinde bulunarak, havanın dikey olarak birbiriyle karışmasının engellenmesi durumudur. Kirlilik böylece yer seviyesine yakın soğuk hava tabakasının içerisinde toplanır. CO in ana kaynağı trafik ve trafikteki sık ışıklıktır. Sağlık etkileri, akciğer yolu ile kan dolaşımına girerek,kimyasal olarak hemoglobinle bağlanır. Kandaki bu madde, oksijeni hücrelere taşır. Bu yolla, CO organ ve dokulara ulaşan oksijen miktarını azaltır. Sağlıklı kişilerde, daha yüksek seviyelerdeki CO e maruz kalmak, algılama ve gözün görme gücünü etkileyebilir. Hafif ve daha ağır kalp ve solunum sistemi hastalığı olan kişiler ve henüz doğmamış ve yeni doğmuş bebekler, CO kirliliğine karşı en riskli grubu oluşturur. Tablo.A.1.3. Hava Kalitesi İndeksi (HKİ): Karbon Monoksit (CO) 24 Saatlik İNDEKSİ UYARILAR Ortalama (µg/m 3 ) 0-1,9 Çok İyi Yok 2-7,9 İyi Yok 8-10,9 Yeterli Yok 11-13,9 Orta Angina gibi kalp hastalığı olan kişiler, dış ortamda orta düzeyde efor sarfını sınırlandırmalı ve yoğun trafik gibi CO kaynaklarına maruz kalmamalıdır ,9 Kötü Angina gibi kalp hastalığı olan kişiler, dış ortamda efor sarfetmemeli ve yoğun trafik gibi CO kaynaklarına maruz kalmamalıdır. >40,0 Çok Kötü Angina gibi kalp hastalığı olan kişiler, dış ortamda efor sarfetmemeli ve yoğun trafik gibi CO kaynaklarına maruz kalmamalıdır. Bunun dışında herkes dış ortamda ağır efor sarfını sınırlandırmalıdır. İlimizde karbonmonoksit ölçümü yapılmamaktadır. Çizelge A.2 İlimizde (2012) Yılında Evsel Isınmada Kullanılan Katı Yakıtların Cinsi, Yakıtların Özellikleri ve Bu Yakıtların Temin Edildiği Yerler (Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, 2012) Yakıtın Cinsi (*) Temin Edildiği Yer Tüketim Miktarı (ton) Alt Isıl Değeri (kcal/kg) Uçucu Madde (%) Yakıtın Özellikleri Toplam Kükürt (%) Toplam Nem (%) Kül (%) İthal Kömür , max 0,9 Max 10 Max 16 (*) Yerli kömür, ithal kömür, briket, biyokütle, Sosyal Yardımlaşma Vakfı kömürü, odun gibi. İlimizde 2012 yılında Sanayide Kullanılan Katı yakıtlara ilişkin bilgi yoktur. Çizelge A.3 İlimizde 2012 Yılında Kullanılan Doğalgaz Miktarı Yakıtın Kullanıldığı Yer Tüketim Miktarı (m 3 ) Isıl Değeri(kcal/ m 3 ) 14

15 Binek Otomobil Hafif Ticari Ağır Ticari Diğerleri Toplam Binek Otomobil Hafif Ticari Ağır Ticari Diğerleri Toplam Yakıtın Kullanıldığı Yer Tüketim Miktarı (m 3 ) Isıl Değeri(kcal/ m 3 ) Konut Sanayi Kaynak: Çizelge A.4 İlimizde (2012) Yılında Kullanılan Fueloil Miktarı Yakıtın Kullanıldığı Yer Tüketim Miktarı (ton) Isıl Değeri(kcal/kg) Toplam Kükürt (%) Konut ve Sanayi Kaynak: Egzoz gazı emisyonlarının kontrolüne yönelik ilimizdeki faaliyetler A.5. Bölümünde verilmektedir. Çizelge A.5- İlimizde (2012) Yılı İldeki Araç Sayısı ve Egzoz Ölçümü Yaptıran Araç Sayısı Araç Sayısı Egzoz Ölçümü Yaptıran Araç Sayısı Kaynak: Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Denetim Çizelgeleri, 2012 A.3. Hava Kalitesinin Kontrolü Konusundaki Çalışmalar İlimiz sınırları içerisinde hava kirliliğinin önlenmesi çalışmaları kapsamında kükürt oranı yüksek kaçak ve kalitesiz kömürlerin satışının engellenmesi için Valilikçe kurulan bir denetim ekibiyle çalışmalar sürdürülmektedir. Kömür satışı yapan depolar sürekli denetlenmekte şüpheli görülen kömürlerden örnek alınarak analizleri yaptırılmakta İl Mahalli Çevre Kurulunca belirlenen standartları taşımayan kömürlere el konulmakta ve kömür sahibi 2872 sayılı Çevre Kanunu gereğince para cezasıyla cezalandırılmaktadır. İl sınırları içerisinde bulunan kömür ocakları da bu kapsamda denetlenmiş ve standartlara uymayan kömürlerin şehir merkezine girişleri İl Emniyet Müdürlüğü, İl Jandarma Komutanlığı, Erzincan Belediyesi Zabıta Müdürlüğü koordinasyonuyla engellenmiştir. İl sınırları içerisinde satışı yapılan kömürlerin büyük çoğunluğunu ithal kömürler oluşturmaktadır. İl sınırları içerisinde fuel-oil satışı yapan işyerleri de aynı denetim ekibi tarafından sıkı bir denetimi tabii tutulmuş ve standartlara uymayan sıvı yakıtların kullanılması engellenmiştir. Günlük hayatta önemli bir yeri olan taşıt araçları, özellikle benzinle çalışan içten yanmalı motorlar düşük verimle çalışır ve çevreye bol miktarda yanmamış petrol buharı ve,karbonmonoksit, yüksek yanma sıcaklığı nedeniyle azotoksitler ve benzinde vuruntuyu gidermek için konulan kurşunu yayarak hava kirliliğinde önemli bir pay oluştururlar. 15

16 Egzoz gazı ortalama %0,1 NO, %0,3 H 2, %10 H 2 O, %0-1 O 2, %77,6-78,6 N 2 içermekte olup taşıtın yük durumuna göre bileşiminde önemli değişmeler olur. İçten yanmalı motorlarda egzoz gazını oluşturan zararlı ve zararsız maddeler şunlardır. Temel zararlı maddeler karbonmonoksit (CO), azot oksitleri (NO x ) ve hidrokarbonlardır (HC). Zehirli olmadığı halde ölçüme dahil edilen gazlar ise karbondioksit(co 2 ) ve oksijen (O 2 ) dir. A.4. Ölçüm İstasyonları İlin rapor yılındaki kirletici parametreler için günlük ortalama değerlerinin bilgisine ulaşılamamıştır. Çizelge A.9-İlimizde 2012 Yılı Hava Kalitesi Parametreleri Aylık Ortalama Değerleri SIHHİYE SO 2 AGS * PM1 0 AGS * C O AGS * Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık ORTALAM 4, ,75 A * Sınır değerin aşıldığı gün sayısı Kaynak: N O AGS * NO 2 AGS * NO X AGS * OZO N AGS * Çizelge A.10İlimizde 2012 Yılında Hava Kirletici Gazların Ortalama Konsantrasyonları ve Sınır Değerin Aşıldığı Gün Sayıları (...) SO Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık ORTALAM A 2 AGS * PM1 0 AGS * AGS: Sınır değerin aşıldığı gün sayısı C O AGS * N O AGS * NO 2 AGS * NO X AGS * OZO N AGS * (Kaynak,Yıl) Çizelge A.11 Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi Yönetmeliği (Rapor Yılı) Yılında Hava Kalitesi Sınır Değerleri SO2: kükürtdioksit Sınır Değeri Saptayan Kuruluş 1 saatlik ortalama sınır değer Günlük ortalama sınır değer 16 Aşılmaması istenen gün sayısı Sınır değerin aşıldığı gün sayısı Yıllık ortalama sınır değer

17 (mg/m 3 ) (mg/m 3 ) (mg/m 3 ) (mg/m 3 ) AB HKDYY NO2: azotdioksit Sınır Değeri Saptayan Kuruluş 1 saatlik ortalama sınır değer (mg/m 3 ) Günlük ortalama sınır değer (mg/m 3 ) Aşılmaması istenen gün sayısı (mg/m 3 ) Sınır değerin aşıldığı gün sayısı Yıllık ortalama sınır değer (mg/m 3 ) AB HKDYY Partikül Madde 10 Sınır Değeri Saptayan Kuruluş Günlük ortalama sınır değer (mg/m 3 ) Aşılmaması istenen gün sayısı (mg/m 3 ) Sınır değerin aşıldığı gün sayısı Yıllık ortalama sınır değer (mg/m 3 ) AB HKDYY CO: karbon monoksit Sınır Değeri Günlük ortalama sınır Saptayan Kuruluş değer (mg/m 3 ) Aşılmaması istenen gün sayısı (mg/m 3 ) Sınır değerin aşıldığı gün sayısı Yıllık ortalama sınır değer (mg/m 3 ) AB HKDYY A.5. Egzoz Gazı Emisyon Kontrolü İlimizde 5 firmaya egzoz emisyon ölçüm yetki belgesi verilmiştir. İlimizde verilen emisyon ölçüm yetki belgesi ve egzoz emisyon ölçüm pulu sayıları verilmelidir. A.6. Gürültü Gürültü; günlük yaşamda karşılaşılan, rahatsız edici boyutlara ulaşan bir kirlilik olup, stres, baş ağrısı, işte verimsizlik gibi sonuçları ile metropol şehir hastalığıdır. İl Müdürlüğümüzün kuruluşu ile birlikte yerel yönetimlerimiz gürültü konusunda ortaklaşa çalışmalar yapmışlardır. Özellikle Dörtyol civarı ve Sivas hattı üzerindeki yol güzergahı üzerinde çift şeritli yoldan geçen araç yoğunluğu düşürülerek büyük çapta önlemler alınmış ve gürültüyü azaltma konusunda başarıya ulaşılmıştır. 1 HKDYY: Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi Yönetmeliği 2 HKDYY EK-1/A da yer alan geçiş süreci limit değeri (proje yılına göre değişir). 3 HKDYY EK-1/A da yer alan geçiş süreci limit değeri (proje yılına göre değişir). 4 HKDYY EK-1/A da yer alan geçiş süreci limit değeri (proje yılına göre değişir). 5 HKDYY EK-1/A da yer alan geçiş süreci limit değeri (proje yılına göre değişir). 17

18 Eğlence Grafik A.2 İlimizde (2012) Yılında Gürültü Konusunda Yapılan Şikayetlerin Dağılımı (Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü,2012) A.7. İklim Değişikliği Eylem Planı Çerçevesinde Yapılan Çalışmalar İlimizde İklim Değişikliği Eylem Planı nyla ilgili kurumlardan bilgi toplanılmış olup Bakanlığımız IDEP sisteminde kayıtlıdır. A.8. Sonuç ve Değerlendirme Erzincan İlimiz dahilinde konutlarda doğalgaz kullanımı ile birlikte kömür kullanımı azalmaktadır. Bu dönüşümün en önemli getirisi ise hava kirliliği noktasında SO 2, CO ve PM değerlerindeki hissedilebilir düşüş olacaktır. Diğer yandan, İlimiz dahilinde Hidroelektrik Santrallerinin kurulması ile birlikte iklim yapısında yaşanan yumuşama neticesinde kış mevsimleri eskisine göre daha yumuşak geçmesi nedeniyle kömür kullanımı azalmıştır. Kömürle ilgili denetimlerimiz Erzincan Belediyesi ile ortaklaşa olarak sıkı bir şekilde devam etmektedir. Diğer yandan, İlimizde yeterince teknik personel bulunmaması nedeniyle egzoz gazı emisyonları ile ilgili denetimler yetersiz kalmaktadır. Gerek personel ve gerekse de İlimizdeki araç sayısı ile orantılı olarak denetimlerin sıklaştırılması gerekmektedir. Kaynaklar - Erzincan Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü,2012 B. SU VE SU KAYNAKLARI B.1. İlin Su Kaynakları ve Potansiyeli B.1.1. Yüzeysel Sular B Akarsular Çizelge B.1 İlimizin Akarsuları(DSİ 8. Bölge Müdürlüğü,2012) AKARSU İSMİ Toplam İl Sınırları İçindeki Debisi Kolu Olduğu Kullanım Amacı 18

19 Uzunluğu Uzunluğu (km) (m 3 /sn) Akarsu Fırat Nehri (Ova Girişi Tan ,144 Fırat Sulama yeri) Fırat Nehri (Ova Çıkışı ,275 Fırat HES-Baraj Kemah Boğazı) Sürperen Çayı - - 4,85 Fırat HES Peteriş Çayı Fırat Sulama Cimin Deresi - - 0,819 Fırat HES Kelberiz Deresi Fırat Çardaklı Deresi - - 0,979 Fırat Sulama Norgah Kanalı Fırat Kurutma Kanalı Köroğlu Deresi - - 2,91 Fırat Sulama Ilagara Deresi - - 1,349 Fırat Sulama Mercan Deresi - - 1,414 Fırat HES- Sulama Otlukbeli Çayı Söğütlü - - 0,418 Fırat Sulama Yayladere - - 2,949 Fırat Sulama Bahçeli Dere - - 0,248 Fırat Sulama-Alabalık tes. Balıklı Çayı - - 3,204 Fırat Sulama B Doğal Göller, Göletler ve Rezervuarlar Çizelge B.2-İlimizdeki Mevcut Sulama Göletleri (DSİ 8. Bölge Müdürlüğü,2012) Göletin Adı Tipi Göl hacmi, m 3 Sulama Alanı (net), ha Çekilen Su Miktarı, (m 3 ) Kullanım Amacı Gölet Bulunmamaktadır B.1.2. Yeraltı Suları Çizelge B.3 İlimizin Yeraltısuyu Potansiyeli(DSİ 8. Bölge Müdürlüğü,2012) Kaynağın İsmi Erzincan Ovası (Merkez Üzümlü, Refahiye,Kemah, Çayırlı, Kemaliye (hm 3 /yıl) Erzincan Tercan Pekeriç Ovası B Yeraltı Su Seviyeleri İlgili kurumlardan gerekli veriler gönderilememiştir. B.1.3. Denizler İlimizin denize kıyısı yoktur. B.2. Su Kaynaklarının Kalitesi Yüzey ve yeraltı suları için değerlendirme7 Nisan 2012 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayınlanan Yeraltı Sularının Kirlenmeye ve Bozulmaya Karşı Korunması Hakkında Yönetmelik 19

20 ve 30 Kasım 2012 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayınlanan Yüzeysel Su Kalitesi Yönetimi Yönetmeliği ne göre Çizelge B.3 doldurulmuştur. Çizelge B.3 - İlimizde (2012) Yılı Yüzey ve Yeraltı Sularında Tarımsal Faaliyetlerden Kaynaklanan Nitrat Kirliliği İle İlgili Analiz Sonuçları (DSİ 8. Bölge Müdürlüğü,2012) Su Kaynağının Cinsi (Yüzey/Yer altı) Adı Kullanım amacı ve kullanılan miktar İçme ve kullan ma suyu Sulama suyu Akım gözlem istasyonu kodu Analiz sonuçları SKKY (Tablo-1) Analiz Yapılan İstasyonun Yeri (İlçe, Köy, Mevkii) Koordinatları (YAS için) Yıllık Ortalama Nitrat Değeri (mg/l) YAS Erzincan Ovası 42,3765 2, ,85253 YAS Tercan Pekeriç 5,5045 B.3. Su Kaynaklarının Kirlilik Durumu B.3.1. Noktasal kaynaklar B Endüstriyel Kaynaklar İl genelinde endüstrinin yayıldığı alanlardan, endüstride kullanılan su kaynağından ve alıcı ortama deşarj noktası hususunda spesifik bilgi bulunmamakla birlikte sanayi bölgesi endüstriyel kirletici olabilir. B Evsel Kaynaklar İlde Atık su arıtma tesisi bulunmakta olup, söz konusu tesis Erzincan Belediyesince işletilmektedir. Bu anlamda bilgiler Erzincan Belediyesinde bulunmamaktadır. B.3.2. Yayılı Kaynaklar B Tarımsal Kaynaklar Kısaca ilde tarım yapılan alanlar, yapılan tarımın türünden (kuru veya sulu tarım) söz edilmelidir. İl genelinde kullanılan gübre ve pestisitler ile ilgili çok kısa bir bilgi verilmelidir. Erzincan Sulaması, Tercan Sulaması, Konakbaşı Sulaması, Şıhlı Sulaması, Altınbaşak Sulaması, Ada Sulaması, Üzümlü Sulaması gibi sulama projelerimizle tarıma destek verilmektedir. Ancak kullanılan gübre vs. bilgileri İl Gıda Tarım Hayvancılık Müdürlüğünden alınabilir. B Diğer İl içerisinde vahşi depolama sahaları varsa bunlar hem yerüstü suları hem de yer altı sularını etkileyecektir. Bu sahaların yerleri İl ve İlçe Belediyelerince bilinmektedir. B.4. Sektörel Su Kullanımları ve Yapılan Su Tahsisleri B.4.1. İçme ve Kullanma Suyu B Yüzeysel su kaynaklarından kullanılan su miktarı ve içmesuyu arıtım tesisi mevcudiyeti 20

21 Erzincan belediyesi içme suyu ihtiyacı beytahtı ve kurutilek mevkilerinde bulunan derin kuyulardan karşılanmaktadır. İlde İçme suyu ihtiyacı mevcut Palandöken Barajından elde edilen suyun içme suyu arıtma tesisinde arıtılması ile karşılanmaktadır. Bu işletme Büyükşehir Belediyesi, Erzurum Su Kanalizasyon işlerince yürütülmektedir. B Yeraltı su kaynaklarından temin edilen su miktarı ve içmesuyu arıtım tesisi mevcudiyeti Erzincan belediyesinin yer altı su kaynaklarından (beytahtı ve kurutilek)elde ettiği su içme suyu amacıyla kullanılmaktadır. Şehrin bazı bölgelerinde parkların sulanması için açılan sondajlar mevcuttur. B İçme Suyu temin edilen kaynağın adı, mevcut durumu, potansiyeli vb. İçme Suyu temin edilen kaynağın adı, Palandöken Barajı olup, Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İşleri Genel Müdürlüğü tarafından işletilmektedir. Barajdan alınan su İçme Suyu Arıtma tesisinde arıtıldıktan sonra şehir şebekesine verilmektedir. Erzincan belediyesinin içme suyu temin ettiği kaynaklardan birisinin adı beytahtı diğerinin adı kurutilektir.bu bölgelerde su derin kuyulardan temin edilmektedir. B.4.2. Sulama B Salma sulama yapılan alan ve kullanılan su miktarı Sulama Adı Sulama Şekli Cazibe Pompaj Net Sulama Alanı (ha) Bürüt Sulama Alanı (ha) Erzincan Barajı Sulaması Erzincan Sulaması(P1,P2,P3) Su kaynağı Tercan Barajı Sol Sahil Sulaması Tercan Barajı Sağ Sahil Sulaması Erzincan Sol Sahil Cazibe Sulaması Erzincan Konakbaşı Cazibe Sulaması Erzincan Şıhlı Cazibe Sulaması Erzincan Mercan Sulaması Mollaköy Pompaj Sulaması Altınbaşak Sağ Sahil Sulaması Cazibe Sul Ada Sulaması Üzümlü Pompaj Sulaması ERZURUM İLİ TOPLAMI miktarı B Damlama, yağmurlama veya basınçlı sulama yapılan alan ve kullanılan su İlgili kurumlardan gerekli veriler gönderilmemiştir. 21

22 B.4.3. Endüstriyel Su Temini DSİ 8.Bölge Müdürlüğünde konuyla ilgili bilgi bulunmamaktadır. B.4.4. Enerji Üretimi Amacıyla Su Kullanımı ERZİNCAN İLİ HİDROELEKTRİK ENERJİ FAALİYETLERİ 22 KURULU GÜÇ ORT. ÜRETİM SANTRALIN ADI (MWm) (GWh) 1 Tercan Barajı ve HES 15,00 51,000 2 Girlevik I Reg. ve HES 3,00 17,000 3 Girlevik II Reg. ve HES 11,60 42,000 4 Yukarı Mercan Reg. ve HES 14,19 44,180 5 ÇakırmanReg. ve HES 6,91 24,510 6 Üzümlü Reg. ve HES 12,62 40,650 7 ÇalkışlaReg. ve HES 7,66 17,260 8 Karasu-V Reg. ve HES 4,44 24,270 9 Kayalık Reg. Ve HES 9,67 53, Bağıştaş-II Reg. ve HES 49,80 181, SölperenReg. ve HES 10,51 23, Bağıştaş-I Barajı ve HES 145,02 490, Bedirdüzü-2 Reg. ve HES 11,90 22, Eriç Barajı ve HES 1-HES 2-HES3-HES4 291,27 811, Kemah Barajı ve HES 197,90 565, Bedirdüzü-1 Reg. ve HES 16,79 23, Haydar Reg. ve HES 15,62 41, Sansa Reg. ve HES 84,78 385, Armağan Reg. ve HES 36,05 179, Umut Reg. ve HES 11,09 35, Poyraz I-II Reg. ve HES 14,24 49, Deliçay 1-2 Reg. ve HES 44,50 169, Yakut Reg.HES1 ve HES2 20,83 60, Çaltı Reg.HES 4,22 13, Fındıklı Bar. ve HES 30,00 84, ÇayırdüzüReg. ve HES 2,45 6, Emir-1 Reg. ve HES 7,50 18, Kaynarca Reg. ve HES 0,70 5, Darı Reg. ve HES 4,43 21, Armutlu - ÇatalçamReg. ve HES 8,17 29, Melik Reg. ve HES 2,60 12, Kemah Reg. HES 1,18 5, Şahin Reg. ve HES 2,70 7, Aşağı.Mah.Barajı ve HES(Minker) 11,89 52,116

23 35 Sarıkonak Bar. ve HES 15,82 73, HastarlaReg. ve HES 8,76 21, Girlevik-3 Reg. ve HES 5,30 12,720 B.4.5. Rekreasyonel Su Kullanımı Konuyla ilgili istatistiki veriler bulunmamaktadır. B.5. Çevresel Altyapı B.5.1. Kentsel Kanalizasyon Sistemi ve Hizmeti Alan Nüfus İl merkezinin nüfusu dir. Erzincan İlinde Kentsel kanalizasyon sistemi Can Suyu Projesi kapsamında elden geçirilmektedir. B.5.2. Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) ve Münferit Sanayiler Atıksu Altyapı Tesisleri Çizelge B.5 İlimizdeki (2012) Yılı OSB lerde Atıksu Arıtma Tesislerinin Durumu (Erzincan ÇŞİM,2012) OSB Adı Mevcut Durumu Kapasitesi (ton/gün) AAT Türü Erzincan Proje 2000 Biyolojik AAT Çamuru Miktarı (ton/gün) Deşarj Ortamı Deşarj Koordinatları B.5.3. Katı Atık Düzenli Depolama Tesisleri Erzincan Organize Sanayi Bölgesinde Katı Atık depolama tesisi bulunmamaktadır. Erzincan belediyesinde oluşan katı atıklar Erzincan belediyesi düzenli depolama tesisinde bertaraf edilmektedir. Zemin sızdırmazlığı sağlanmış tesiste oluşan sızıntı suları toplanarak tesisin yanında bulunan Erzincan belediyesi atıksu arıtma tesisinde arıtılarak alıcı ortama deşarj edilmektedir. Erzincan Belediyesine ait 1 (bir) adet 38,92 ha Katı Atık Düzenli Depolama Sahası bulunmaktadır. Ayrıca bu alanda yeni saha çalışmaları Erzincan Belediyesi tarafından yürütülmektedir. 17 merkez belde belediyesi, Üzümlü Belediyesi, İl Özel İdaresi, Polimatik Tem. San. Tic. Ltd. Şti., Tunay Gıda San. ve Tic. A.Ş. nin Erzincan Belediyesi ile yaptıkları protokol çerçevesinde katı atıklarını Erzincan Belediyesine ait katı atık düzenli depolama sahasına dökmektedirler. İlimiz sınırları içerisinde bulunan tüm belediyelerin katı atık düzenli depolama sahalarını kurmaları için belediye başkanlarından noter tasdikli iş termin planları alınmıştır. edilmektedir. B.5.4. Atıksuların Geri Kazanılması ve Tekrar Kullanılması Atık sular Erzincan belediyesi atıksu arıtma tesisinde arıtılarak alıcı ortama deşarj B.6. Toprak Kirliliği ve Kontrolü 23

24 edilmemiştir. B.6.1. Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalar İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü tarafından İlimizde kirlenmiş saha tespit B.6.2.Arıtma Çamurlarının toprakta kullanımı Erzincan belediyesi atıksu arıtma tesisinde oluşan arıtma çamurları şimdilik toprakta kullanılmaktadır. Avrupa birliği projesi ile yenilenecek tesiste arıtma çamurlarının bertarafı için kompost alanı yapılacaktır.bu projenin uygulanması sonrasında arıtma çamurlarının toprakta kullanımı olacaktır.il Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünün bu konuda herhangi bir çalışması bulunmamaktadır. B.6.3.Madencilik faaliyetleri ile bozulan arazilerin doğaya yeniden kazandırılmasına ilişkin yapılan çalışmalar Yürürlükte olan mevzuatlar kapsamında Maden İşletmelerine ( 1 (a) Grubu Madenler ve Jeotermal ve Doğal Mineralli Sular Hariç) Maden Ruhsatı verilmesi ve işlemleri Maden İşleri Genel Müdürlüğü tarafından yürütülmekte, İdaremizce il sınırlarımızda bulunan maden işletmelerine Maden İşleri Genel Müdürlüğü tarafından verilen maden ruhsatı sonrası İşyeri açma ve Çalışma Ruhsatı verilmesi ve denetimi İl Özel İdaresince yapılmaktadır. Yürürlükte olan 3213 sayılı Maden Kanunu ve bu Kanuna dayanılarak çıkarılan Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği hükümlerinde (1 (a) Grubu Madenler ve Jeotermal ve Doğal Mineralli Sular hariç diğer grup madenlerde) üretim yapılan maden işletmelerinin çalışması nedeniyle doğada oluşan olumsuzlukların giderilmesi için Maden İşleri Genel Müdürlüğünce çevre uyum planı yaptırılmakta ve yıllık olarak çevre uyum teminatları alınmaktadır. İlgili mevzuatlar kapsamında yukarıda bahsedilen çevre uyum planları ve çevre uyum teminatları 1 (a) grubu Kum Çakıl ocaklarında İl Özel İdaresi tarafından alınmakta ve işlemleri Müdürlüğümüzce takip edilmektedir. 06/11/2010 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliğinin 124. Maddesinin 83. Fıkrasında (3 İmarsız alanlarda yürütülen madencilik faaliyetleri için gerekli olan geçici tesisler ve bunların müştemilatı niteliğindeki yapıların, ruhsat sahibi tarafından madencilik faaliyetinin sonlandırılmasını müteakip bir yıl içinde kaldırılması zorunludur. Bunlardan ÇED olumlu kararı alınmış olanların, ÇED raporunda belirtildiği şekli ile her iki alanda da yol, su, haberleşme, enerji nakil hattı, bant konveyör, havai hat ve kuyu tesislerinin ilgili idarenin onayı ve talebi doğrultusunda bedelsiz olarak kalmasına izin verilebilir. Diğerlerinin ise 24

25 süresinde yerinden kaldırılması veya çevre ile uyumlu hale getirilmesi zorunludur. Ruhsat sahibinin bu yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde, çevre ve insan sağlığı bakımından sorumlulukları devam eder. Ruhsat sahibi tarafından yapılması gereken işlemler valilik veya ilgili idare tarafından yerine getirilerek yapılan masraflar 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre tahsil edilir. Hükmü bulunmaktadır. Yukarıda çıkarılan yönetmelik hükmü kapsamında bulunan 1 (a) grubu Kum Çakıl ocaklarında böyle bir durumun tespit edilmesi ve işletmeci tarafından yerine getirilmemesi durumunda İdaremizce Çevre ile uyumlu hale getirilme çalışması yapılacaktır, diğer grup madenlerde ise Maden İşleri Genel Müdürlüğünce bu durumun tespit edilmesi durumunda Valilik Makamına gönderilerek Valilik Makamı tarafından görevlendirilen kurum tarafından işlemler başlatılacaktır tarihi itibari ile İl Özel İdaresi tarafından Çevre ile uyumlu hale getirilme çalışması tamamlanmış herhangi bir maden işletmesi bulunmamaktadır. B.6.4. Tarımsal Faaliyetler İle Oluşan Toprak Kirliliği Çizelge B.7 İlimizde (2012) Yılında Kullanılan Ticari Gübre Tüketiminin Bitki Besin Maddesi Bazında ve Yıllık Tüketim Miktarları (Erzincan İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü,2012) Bitki Besin Maddesi (N,P,K olarak) Bitki Besin Maddesi Bazında Kullanılan Miktar (ton) İlde Ticari Gübre Kullanılarak Tarım Yapılan Toplam Alan (ha) Azot 12,723 75,369 Fosfor 6,365 Potas 0,537 TOPLAM 19,626 Çizelge B.8- İlimizde(2012) Yılında Tarımda Kullanılan Girdilerden Gübreler Haricindeki Diğer Kimyasal Maddeleri (Tarımsal İlaçlar vb) (Erzincan İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü,2012) Miktarı Kimyasal Maddenin Kullanım Amacı Adı Katı Sıvı (ton) (lt) İnsekdisitler Zararlı böceklerle mücadele 1, Herbisitler Yabancı otlarla mücadele 8, Fungisitler Mantari hastalıklarla mücadele 6, Rodentisitler Kemirgen vb. ile mücadele 0,230 - Nematositler - - Akarisitler Örümcek ve akarlarla mücadele 0, Kışlık ve Yazlık Yağlar - - Diğer İlde Tarımsal İlaç Kullanılarak Tarım Yapılan Toplam Alan (ha) TOPLAM 17, B.7. Sonuç ve Değerlendirme 25

ERZİNCAN İLİ 2014 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU

ERZİNCAN İLİ 2014 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU T.C. ERZİNCAN VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ ERZİNCAN İLİ 2014 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU HAZIRLAYAN: ÇED VE ÇEV. İZİN. SOR. ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ ÇEVRE YÖNETİM VE DENETİM ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ ERZİNCAN - 2015

Detaylı

İĞİ MEVZUATI ÇERÇEVESİNDE 2011 YILINDA ANKARA'DA YAŞANAN İĞİ. Erkin ETİKE KMO Hava Kalitesi Takip Merkezi Başkanı. 12 Ocak 2012 - Ankara

İĞİ MEVZUATI ÇERÇEVESİNDE 2011 YILINDA ANKARA'DA YAŞANAN İĞİ. Erkin ETİKE KMO Hava Kalitesi Takip Merkezi Başkanı. 12 Ocak 2012 - Ankara HAVA KİRLİLİĞİ İĞİ MEVZUATI ÇERÇEVESİNDE 2011 YILINDA ANKARA'DA YAŞANAN NO VE O KİRLİLİĞİ İĞİ 2 3 Erkin ETİKE KMO Hava Kalitesi Takip Merkezi Başkanı 12 Ocak 2012 - Ankara SUNUM PLANI 1. GİRİŞ İŞ 2. HUKUKİ

Detaylı

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YER SEVİYESİ OZON KİRLİLİĞİ BİLGİ NOTU

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YER SEVİYESİ OZON KİRLİLİĞİ BİLGİ NOTU T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YER SEVİYESİ OZON KİRLİLİĞİ BİLGİ NOTU Temmuz 2014 OZON NEDİR Ozon (O 3 ) üç tane oksijen atomunun birleşmesi ile oluşmaktadır. Ozon, atmosferde

Detaylı

KONU MOTORLARIN ÇEVREYE OLUMSUZ ETKĠLERĠ VE BU ETKĠLERĠN AZALTILMASI

KONU MOTORLARIN ÇEVREYE OLUMSUZ ETKĠLERĠ VE BU ETKĠLERĠN AZALTILMASI KONU MOTORLARIN ÇEVREYE OLUMSUZ ETKĠLERĠ VE BU ETKĠLERĠN AZALTILMASI HAVA Etrafımızı saran gaz karışımıdır ( Atmosfer). Kuru Temiz hava içerisinde yaklaģık olarak ; - %78 Azot - %21 Oksijen - %0,03 Karbondioksit

Detaylı

I.6. METEOROLOJİ VE HAVA KİRLİLİĞİ

I.6. METEOROLOJİ VE HAVA KİRLİLİĞİ I.6. METEOROLOJİ VE HAVA KİRLİLİĞİ Meteorolojik şartlar, hava kirliliğinin sadece can sıkıcı bir durum veya insan sağlığı için ciddi bir tehdit olduğunu belirler. Fotokimyasal dumanın negatif etkileri

Detaylı

FOSİL YAKITLARIN YANMASI

FOSİL YAKITLARIN YANMASI Kömür, sıvı yakıtlar ve doğal gazın yakılması sırasında açığa çıkan bazı gazların zehirleyici etkileri ve çevre için zararları vardır. Kükürtdioksit (SO 2 ) ve (NO x ) ler bu zararlı gazların miktar ve

Detaylı

DÜZCE DE HAVA KİRLİLİĞİ

DÜZCE DE HAVA KİRLİLİĞİ DÜZCE DE HAVA KİRLİLİĞİ Hasan GÜVEN Çevre Yüksek Mühendisi Çevre ve Şehircilik İl Müdürü DÜZCE ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ Hava: Dünya atmosferini meydana getiren gaz karışımı. Ancak, atmosferin halk

Detaylı

İZMİR İLİ ENERJİ TESİSLERİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ (Aliağa Bölgesi) TMMOB Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesi

İZMİR İLİ ENERJİ TESİSLERİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ (Aliağa Bölgesi) TMMOB Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesi İZMİR İLİ ENERJİ TESİSLERİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ (Aliağa Bölgesi) TMMOB Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesi Giriş Sanayi devriminin gerçekleşmesi ile birlikte; üretimde enerji talebi artmış, sermaye sınıfı

Detaylı

İÇERİK. Amaç Yanma Dizel motorlardan kaynaklanan emisyonlar Dizel motor kaynaklı emisyonların insan ve çevre sağlığına etkileri Sonuç

İÇERİK. Amaç Yanma Dizel motorlardan kaynaklanan emisyonlar Dizel motor kaynaklı emisyonların insan ve çevre sağlığına etkileri Sonuç SAKARYA 2011 İÇERİK Amaç Yanma Dizel motorlardan kaynaklanan emisyonlar Dizel motor kaynaklı emisyonların insan ve çevre sağlığına etkileri Sonuç Yanma prosesinin incelenmesi ve temel yanma ürünleri Sıkıştırmalı

Detaylı

10. ÇEVRE İSTATİSTİKLERİ

10. ÇEVRE İSTATİSTİKLERİ TR41 Bölgesi 2008 2010 10. ÇEVRE İSTATİSTİKLERİ 10.1. Atık İstatistikleri 10.1.1. Belediye- Atık Hizmeti Verilen Nüfus ve Atık Miktarı 2008,2010 Toplam nüfus Belediye Anket uygulanan Anket uygulanan Atık

Detaylı

Çevre İçin Tehlikeler

Çevre İçin Tehlikeler Çevre ve Çöp Çevre Bir kuruluşun faaliyetlerini içinde yürüttüğü hava, su, toprak, doğal kaynaklar, belirli bir ortamdaki bitki ve hayvan topluluğu, insan ve bunlar arasındaki faaliyetleri içine alan ortamdır.

Detaylı

T.C. KIRŞEHİR VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

T.C. KIRŞEHİR VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ 2013 YILI FAALİYETLERİ : T.C. Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Başvuruları (30.06.2013) İlimizde faaliyet gösteren işletmeler kuruluş aşamasında Müdürlüğümüze ÇED Yönetmeliği kapsamında başvuru yapmaktadır.

Detaylı

İlimizde özellikle 1993 yılında zaman zaman ciddi boyutlara ulaşan hava kirliliği nedeniyle bir dizi önlemler alınmıştır. Bu çalışmaların başında;

İlimizde özellikle 1993 yılında zaman zaman ciddi boyutlara ulaşan hava kirliliği nedeniyle bir dizi önlemler alınmıştır. Bu çalışmaların başında; İSTANBUL DA ÇEVRE KİRLİLİĞİ İstanbul da Çevre Kirliliği Su, Hava, Toprak ve Gürültü Kirliliği olarak 4 Bölümde ele alınmalıdır. İstanbul da Çevre Kirliliği konusunda İstanbul İl Çevre Müdürlüğü, Büyükşehir

Detaylı

KONYA İLİ HAVA KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

KONYA İLİ HAVA KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ KONYA İLİ HAVA KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Bu çalışma da 2000-2010 yıllarındaki yıllık, aylık, saatlik veriler kullanılarak kirleticilerin mevsimsel değişimi incelenmiş, sıcaklık, rüzgar hızı, nisbi

Detaylı

İL ÇEVRE DURUM RAPORU

İL ÇEVRE DURUM RAPORU İL ÇEVRE DURUM RAPORU 2012 İSTANBUL HAZIRLAYAN İSTANBUL ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ İSTANBUL-2013 i ÖNSÖZ Binlerce yıl birçok medeniyete ev sahipliği yapmış

Detaylı

MARDİN İLİ 2013 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU

MARDİN İLİ 2013 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU , MARDİN İLİ 2013 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU HAZIRLAYAN MARDİN ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ MARDİN-2014 1 ÖNSÖZ Bilimsel ve teknolojik gelişmeler insanlığın medeniyet yolunda ilerlemesini amaç edinmesine

Detaylı

GAZİANTEP İLİ HAVA KİRLİLİĞİ DEĞERLENDİRME RAPORU

GAZİANTEP İLİ HAVA KİRLİLİĞİ DEĞERLENDİRME RAPORU GAZİANTEP İLİ HAVA KİRLİLİĞİ DEĞERLENDİRME RAPORU Hava kirliliği, atmosfere bırakılan toz, gaz, duman, koku, su buharı gibi kirleticilerin havanın doğal bileşimini bozarak canlılara zarar verecek yapıya

Detaylı

SAMSUN İL ÇEVRE DURUM RAPORU 2013 HAZIRLAYAN

SAMSUN İL ÇEVRE DURUM RAPORU 2013 HAZIRLAYAN SAMSUN İL ÇEVRE DURUM RAPORU 2013 HAZIRLAYAN ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ ÇED VE ÇEVRE İZİNLERİ ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ SAMSUN-2014 1 ULUSAL ÇEVRE ANDI Şimdiki ve gelecek kuşakların temiz ve sağlıklı bir çevrede

Detaylı

AVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞI

AVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞI AVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞI AVRUPA BİRLİĞİ ve ÇEVRE Avrupa Birliği Bakanlığı Sunum İçeriği AB ve Çevre- Temel ilkeler AB ve İklim Değişikliği AB ve Su Kalitesi AB ve Atık Geri Dönüşümü Müzakere sürecinde

Detaylı

Belediye Çöp Gazı (LFG) nedir?

Belediye Çöp Gazı (LFG) nedir? Belediye Çöp Gazı (LFG) nedir? Belediye çöp gazı (LFG) belediye katı atıklarının (MSW) çözünmesinin yan ürünüdür. LFG: ~ 50% metan gazı (CH 4 ) ~ 50% karbondioksit (CO 2 )

Detaylı

T.C. KIRIKKALE VALİLİĞİ İL ÇEVRE DURUM RAPORU 2012

T.C. KIRIKKALE VALİLİĞİ İL ÇEVRE DURUM RAPORU 2012 T.C. KIRIKKALE VALİLİĞİ İL ÇEVRE DURUM RAPORU 2012 HAZIRLAYAN ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ ÇED, İZİN VE DENETİM ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ KIRIKKALE - 2013 1 İÇİNDEKİLER Sayfa GİRİŞ........9 A. Hava..... 11 A.1.

Detaylı

Emisyon Envanteri ve Modelleme. İsmail ULUSOY Çevre Mühendisi Ennotes Mühendislik

Emisyon Envanteri ve Modelleme. İsmail ULUSOY Çevre Mühendisi Ennotes Mühendislik Emisyon Envanteri ve Modelleme İsmail ULUSOY Çevre Mühendisi Ennotes Mühendislik İçerik Emisyon Envanteri Emisyon Kaynaklarına Göre Bilgiler Emisyon Faktörleri ve Hesaplamalar Modelleme Emisyon Envanteri

Detaylı

KÖMÜR MADENCİLİĞİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ATIKLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. Hazırlayan: Serkan YUMUŞAK

KÖMÜR MADENCİLİĞİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ATIKLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. Hazırlayan: Serkan YUMUŞAK KÖMÜR MADENCİLİĞİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ATIKLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ Hazırlayan: Serkan YUMUŞAK Kömür Madenciliğinin Çevresel Etkileri Kömür, organik maddelerin milyonlarca yıl boyunca basınç ve ısıya

Detaylı

İL ÇEVRE DURUM RAPORU HAZIRLAMA REHBERİ

İL ÇEVRE DURUM RAPORU HAZIRLAMA REHBERİ İL ÇEVRE DURUM RAPORU HAZIRLAMA REHBERİ HAZIRLAYAN ÇED, İZİN VE DENETİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ÇEVRE ENVANTERİ VE BİLGİ YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI ANKARA-2013 AÇIKLAMA İlk "İl Çevre Durum Raporları Formatı"

Detaylı

ESKİŞEHİR İLİ 2013 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU

ESKİŞEHİR İLİ 2013 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU T.C. ESKİŞEHİR VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ ESKİŞEHİR İLİ 2013 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU HAZIRLAYAN: ÇED VE ÇEVRE İZİNLERİ ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ ESKİŞEHİR - 2014 Eğer vatan denilen şey, kupkuru dağlardan,

Detaylı

YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI COĞRAFYA

YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI COĞRAFYA YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI COĞRAFYA CEVAP 1: (TOPLAM 10 PUAN) 1.1: 165 150 = 15 meridyen fark vardır. (1 puan) 15 x 4 = 60 dakika = 1 saat fark vardır. (1 puan) 12 + 1 = 13 saat 13:00 olur. (1 puan) 1.2:

Detaylı

T.C. SAMSUN VALİLİĞİ İL ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK MÜDÜRLÜĞÜ 2012 YILI SAMSUN İL ÇEVRE DURUM RAPORU

T.C. SAMSUN VALİLİĞİ İL ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK MÜDÜRLÜĞÜ 2012 YILI SAMSUN İL ÇEVRE DURUM RAPORU T.C. SAMSUN VALİLİĞİ İL ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK MÜDÜRLÜĞÜ 2012 YILI SAMSUN İL ÇEVRE DURUM RAPORU SAMSUN2013 ULUSAL ÇEVRE ANDI Şimdiki ve gelecek kuşakların temiz ve sağlıklı bir çevrede yaşama hakkına sahip

Detaylı

Yıllar 2015 2016 2017 2018 2019 PROJE ADIMI - FAALİYET. Sorumlu Kurumlar. ÇOB, İÇOM, DSİ, TİM, Valilikler, Belediyeler ÇOB, İÇOM, Valilikler

Yıllar 2015 2016 2017 2018 2019 PROJE ADIMI - FAALİYET. Sorumlu Kurumlar. ÇOB, İÇOM, DSİ, TİM, Valilikler, Belediyeler ÇOB, İÇOM, Valilikler 1. HAVZA KORUMA PLANI KURUM VE KURULUŞLARIN KOORDİNASYONUNUN 2. SAĞLANMASI 3. ATIK SU ve ALTYAPI YÖNETİMİ 3.1. Göl Yeşil Kuşaklama Alanındaki Yerleşimler Koruma Planı'nda önerilen koşullarda önlemlerin

Detaylı

Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Buca/İZMİR. Yanma. Prof.Dr. Abdurrahman BAYRAM

Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Buca/İZMİR. Yanma. Prof.Dr. Abdurrahman BAYRAM Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Buca/İZMİR Yanma Prof.Dr. Abdurrahman BAYRAM Telefon: 0232 3017494 Faks: 0232 3017498 E-Mail: abayram@deu.edu.tr ÇEV 3016 Hava

Detaylı

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE ÇEVRE MEVZUATI

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE ÇEVRE MEVZUATI YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE ÇEVRE MEVZUATI Dr. Gülnur GENÇLER ABEŞ Çevre Yönetimi ve Denetimi Şube Müdürü Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü 06/02/2016 YENİLENEBİLİR ENERJİ NEDİR? Sürekli devam eden

Detaylı

ESKİŞEHİR İLİ 2014 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU

ESKİŞEHİR İLİ 2014 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU T.C. ESKİŞEHİR VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ ESKİŞEHİR İLİ 2014 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU HAZIRLAYAN: ÇED VE ÇEVRE İZİNLERİ ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ ESKİŞEHİR - 2015 1 Eğer vatan denilen şey, kupkuru dağlardan,

Detaylı

6.1. SU VE TOPRAK YÖNETİMİ İSTATİSTİKLERİ 2. Mevcut Durum

6.1. SU VE TOPRAK YÖNETİMİ İSTATİSTİKLERİ 2. Mevcut Durum 6.1. SU VE TOPRAK YÖNETİMİ İSTATİSTİKLERİ 2. Mevcut Durum Su kalitesi istatistikleri konusunda, halen Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü (DSİ) tarafından 25 havzada nehir ve göl suyu kalitesi izleme çalışmaları

Detaylı

Ekosistem ve Özellikleri

Ekosistem ve Özellikleri Ekosistem ve Özellikleri Öğr. Gör. Özgür ZEYDAN http://cevre.beun.edu.tr/zeydan/ Ekosistem Belirli bir bölgede yaşayan ve birbirleriyle sürekli etkileşim halindeki canlılar (biyotik faktörler) ve cansız

Detaylı

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ÇEVRECİ ŞEHİRLERE DOĞRU Kadir DEMİRBOLAT İklim Değişikliği Dairesi Başkanı 7 Temmuz 2012, Gaziantep Çevreci Şehircilik; Yaşam kalitesi yüksek, Çevreye duyarlı, Tarihi ve kültürel

Detaylı

BURSA İLİ 2016 YILI HAVA KALİTESİ. Dr. Efsun DİNDAR Uludağ Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü

BURSA İLİ 2016 YILI HAVA KALİTESİ. Dr. Efsun DİNDAR Uludağ Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü BURSA İLİ 2016 YILI HAVA KALİTESİ Dr. Efsun DİNDAR Uludağ Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü HAVA KİRLİLİĞİ NEDİR? ISINMA ULAŞIM SANAYİ DOĞAL SEBEPLER Hava kirleticileri Kirletici

Detaylı

CEV 314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon

CEV 314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon CEV 314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon Öğr. Gör. Özgür ZEYDAN http://cevre.beun.edu.tr/zeydan/ Türkiye Çevre Durum Raporu 2011 www.csb.gov.tr/turkce/dosya/ced/tcdr_20 11.pdf A3 Su ve Su Kaynakları 3.4 Kentsel

Detaylı

Öğretim Üyeleri İçin Ön Söz Öğrenciler İçin Ön Söz Teşekkürler Yazar Hakkında Çevirenler Çeviri Editöründen

Öğretim Üyeleri İçin Ön Söz Öğrenciler İçin Ön Söz Teşekkürler Yazar Hakkında Çevirenler Çeviri Editöründen Öğretim Üyeleri İçin Ön Söz Öğrenciler İçin Ön Söz Teşekkürler Yazar Hakkında Çevirenler Çeviri Editöründen ix xiii xv xvii xix xxi 1. Çevre Kimyasına Giriş 3 1.1. Çevre Kimyasına Genel Bakış ve Önemi

Detaylı

Grafik 16 - Yıllara Göre Çevre ve Çevresel Harcamaların GSYH deki Payları (%)

Grafik 16 - Yıllara Göre Çevre ve Çevresel Harcamaların GSYH deki Payları (%) ÇEVRE Çevreye ayrılan harcamaların payı giderek artmaktadır. Grafik 16 da sunulan 2008-2010 yılları arasındaki göstergelere göre yapılan çevre ve çevresel harcamaların GSYH içindeki payının 2008 de %1,09

Detaylı

KANLIĞI ÇEVRE. Tamamlanması ERHAN SARIOĞLU ANTALYA 05-07/10/2010 ÇEVRE İZNİ / ÇEVRE İZİN VE LİSANSI

KANLIĞI ÇEVRE. Tamamlanması ERHAN SARIOĞLU ANTALYA 05-07/10/2010 ÇEVRE İZNİ / ÇEVRE İZİN VE LİSANSI ÇEVRE YÖNETY NETİMİ GENEL MÜDÜRLM RLÜĞÜ İZİN N VE DENETİM M DAİRES RESİ BAŞKANLI KANLIĞI ÇEVRE İZNİ VE LİSANSI L ŞUBESİ Başvuru Sürecinin S Tamamlanması ERHAN SARIOĞLU Çevre MühendisiM ÇEVRE İZNİ / ÇEVRE

Detaylı

TMMOB ÇEVRE MÜHENDİSLERİ ODASI BURSA ŞUBESİ BURSA İLİ 2018 HAVA KALİTESİ

TMMOB ÇEVRE MÜHENDİSLERİ ODASI BURSA ŞUBESİ BURSA İLİ 2018 HAVA KALİTESİ BURSA İLİ 2018 HAVA KALİTESİ (Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yapılan ölçüm sonuçlarına göre hazırlanmıştır) Yerel hava kalitesi, yaşadığınız ve nefes aldığınız şekli etkiler. Hava durumu gibi

Detaylı

ENERJİ TESİSLERİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ

ENERJİ TESİSLERİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ ENERJİ TESİSLERİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ Çevre Mühendisliği Bölümü Hava Kirliliği Laboratuvarı İZMİR BÖLGESİ ENERJİ FORUMU 31 Ekim 1 Kasım 2014 İzmir Mimarlık Merkezi 1 Aliağa ve

Detaylı

SAYI :B.18.0.ÇYG.0.01.00.03/010-05/7240-30658 23.06.2006 GENELGE ( 2006/15 )

SAYI :B.18.0.ÇYG.0.01.00.03/010-05/7240-30658 23.06.2006 GENELGE ( 2006/15 ) SAYI :B.18.0.ÇYG.0.01.00.03/010-05/7240-30658 23.06.2006 KONU: Atıksu Arıtma Tesisleri için İş Termin Planı GENELGE ( 2006/15 ) Çok çeşitli amaçlarla su kaynaklarına olan hızlı talep artışının karşılanması,

Detaylı

YATAY (1) NO. MEVZUAT NO MEVZUAT ADI. 1. ----------------- Aarhus Sözleşmesi. 2. ----------------- Espoo Sözleşmesi

YATAY (1) NO. MEVZUAT NO MEVZUAT ADI. 1. ----------------- Aarhus Sözleşmesi. 2. ----------------- Espoo Sözleşmesi YATAY (1) 1. ----------------- Aarhus Sözleşmesi 2. ----------------- Espoo Sözleşmesi 3. 1210/90/EEC Avrupa Çevre Ajansı Tüzüğü 4. 2008/90/EC Çevresel Suç Direktifi 5. 2007/2/EC INSPIRE Direktifi 6. 2004/35/EC

Detaylı

CEV 314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon. Türkiye deki Atıksu Altyapısı ve Atıksu Mevzuatı

CEV 314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon. Türkiye deki Atıksu Altyapısı ve Atıksu Mevzuatı CEV 314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon Türkiye deki Atıksu Altyapısı ve Atıksu Mevzuatı Yrd. Doç. Dr. Özgür ZEYDAN http://cevre.beun.edu.tr/zeydan/ Türkiye deki Mevcut Atık Su Altyapısı Su kullanımı ve atık

Detaylı

(SİVAS) İLİ 2013 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU

(SİVAS) İLİ 2013 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU T.C. SİVAS VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ (SİVAS) İLİ 2013 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU HAZIRLAYAN: ÇED, İZİN VE DENETİM ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ SİVAS - 2014 -- 1 -- - 2 - Ö N S Ü Z Çevre, başta insanların

Detaylı

KADIKÖY BELEDİYESİ ÇEVRE KORUMA MÜDÜRLÜĞÜ

KADIKÖY BELEDİYESİ ÇEVRE KORUMA MÜDÜRLÜĞÜ KADIKÖY BELEDİYESİ ÇEVRE KORUMA MÜDÜRLÜĞÜ ÇEVRE NEDİR? İçinde bulunduğumuz canlı, cansız tüm varlıkların birbirleri ile ilişkilerini içine alan ortam. Çevrenin doğal yapısını ve bileşiminin bozulmasını,

Detaylı

ÇEVRE KORUMA ÇEVRE. Öğr.Gör.Halil YAMAK

ÇEVRE KORUMA ÇEVRE. Öğr.Gör.Halil YAMAK ÇEVRE KORUMA ÇEVRE Öğr.Gör.Halil YAMAK 1 Çevre Kirlenmesi İnsanoğlu, dünyada 1,5 milyon yıl önce yaşamaya başlamıştır. Oysa yer küre 5,5 milyar yaşındadır. Son 15 yıl içinde insanoğlu, doğayı büyük ölçüde

Detaylı

MARMARA BÖLGESİNDEKİ HAVZA KORUMA EYLEM PLANI

MARMARA BÖLGESİNDEKİ HAVZA KORUMA EYLEM PLANI MARMARA BÖLGESİNDEKİ HAVZA KORUMA EYLEM PLANI 1 İÇERİK 1. HAVZA KORUMA EYLEM PLANLARI 2. MARMARA VE SUSURLUK HAVZALARI 3. ULUSAL HAVZA YÖNETİM STRATEJİSİ 4. HAVZA YÖNETİM YAPILANMASI 5. NEHİR HAVZA YÖNETİM

Detaylı

İÇİNDEKİLER SI BASKISI İÇİN ÖN SÖZ. xvi. xxi ÇEVİRİ EDİTÖRÜNDEN. BÖLÜM BİR Çevresel Problemlerin Belirlenmesi ve Çözülmesi 3

İÇİNDEKİLER SI BASKISI İÇİN ÖN SÖZ. xvi. xxi ÇEVİRİ EDİTÖRÜNDEN. BÖLÜM BİR Çevresel Problemlerin Belirlenmesi ve Çözülmesi 3 . İÇİNDEKİLER SI BASKISI İÇİN ÖN SÖZ xv ÖN SÖZ xvi YAZARLAR HAKKINDA xix ÇEVİRENLER xxi ÇEVİRİ EDİTÖRÜNDEN xxiii K I S I M B İ R ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ 1 BÖLÜM BİR Çevresel Problemlerin Belirlenmesi ve Çözülmesi

Detaylı

ARDAHAN ÇEVRE DURUM RAPORU 2012

ARDAHAN ÇEVRE DURUM RAPORU 2012 ARDAHAN ÇEVRE DURUM RAPORU 2012 HAZIRLAYAN ÇED VE ÇEVRE HİZMETLERİ ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ ARDAHAN-2013 İÇİNDEKİLER GİRİŞ SAYFA A. Hava. 13 A.1. Hava Kalitesi A.2. Hava Kalitesi Üzerine Etki Eden Unsurlar A.3.

Detaylı

BATMAN VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

BATMAN VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ BATMAN VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ 2012 YILI İL ÇEVRE DURUM RAPORU HAZIRLAYAN ÇED, İzin ve Denetim Şube Müdürlüğü BATMAN-2013 İÇİNDEKİLER Giriş 1 A. Hava 4 A.1. Hava Kalitesi 4 A.2. Hava

Detaylı

1. Çevrede Kirletici Taşınımına Giriş

1. Çevrede Kirletici Taşınımına Giriş 1. Çevrede Kirletici Taşınımına Giriş ÇEV 3523 Çevresel Taşınım Süreçleri Prof.Dr. Alper ELÇİ Ders Tanıtımı Dersin Amacı Öğrenme Çıktıları Değerlendirme Yöntemi Ders Kitapları Ders Programı Çevresel Taşınım

Detaylı

TEKİRDAĞ İLİ 2014 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU

TEKİRDAĞ İLİ 2014 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU T.C. TEKİRDAĞ VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ TEKİRDAĞ İLİ 2014 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU HAZIRLAYAN: ÇED VE ÇEVRE İZİNLERİ ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ ÇEVRE YÖNETİMİ VE ÇEVRE DENETİMİ ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ TEKİRDAĞ-2015

Detaylı

SANAYĠ KAYNAKLI HAVA KĠRLĠLĠĞĠ KONTROLÜ

SANAYĠ KAYNAKLI HAVA KĠRLĠLĠĞĠ KONTROLÜ SANAYĠ KAYNAKLI HAVA KĠRLĠLĠĞĠ KONTROLÜ İsken Sugözü Termik Santrali Adana Türkiye de 200 binin üzerinde iģletme, 70 bin dolayında üretim/sanayi iģletmesi bulunmaktadır. Bunlar arasında; Enerji tesisleri

Detaylı

SİVAS İLİ 2012 YILI İL ÇEVRE DURUM RAPORU

SİVAS İLİ 2012 YILI İL ÇEVRE DURUM RAPORU SİVAS İLİ 2012 YILI İL ÇEVRE DURUM RAPORU HAZIRLAYAN ÇED. İZİN VE DENETİM ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ SİVAS-2013-1 - - 2 - ÖNSÖZ Çevre; insanların ve diğer canlıların birlikte yaşadıkları ortamı oluşturmakta olup,

Detaylı

İSTANBUL 2014 YILI İL ÇEVRE DURUM RAPORU

İSTANBUL 2014 YILI İL ÇEVRE DURUM RAPORU İSTANBUL 2014 YILI İL ÇEVRE DURUM RAPORU HAZIRLAYAN İSTANBUL ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ İSTANBUL - 2015 0 İÇİNDEKİLER GİRİŞ A.Nüfus A.1. Nüfus A.2. İl

Detaylı

KÖMÜRLÜ TERMİK SANTRALLERİN MEVCUT HAVA KALİTESİNE ETKİSİNİN İNCELENDİĞİ HAVA KALİTESİ DAĞILIM MODELLEMESİ RAPORU (Çanakkale, Biga-Lapseki Bölgesi)

KÖMÜRLÜ TERMİK SANTRALLERİN MEVCUT HAVA KALİTESİNE ETKİSİNİN İNCELENDİĞİ HAVA KALİTESİ DAĞILIM MODELLEMESİ RAPORU (Çanakkale, Biga-Lapseki Bölgesi) TMMOB ÇEVRE MÜHENDİSLERİ ODASI KÖMÜRLÜ TERMİK SANTRALLERİN MEVCUT HAVA KALİTESİNE ETKİSİNİN İNCELENDİĞİ HAVA KALİTESİ DAĞILIM MODELLEMESİ RAPORU (Çanakkale, Biga-Lapseki Bölgesi) MART / 2017 I İÇİNDEKİLER

Detaylı

BALIKESİR İLİ 2014 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU

BALIKESİR İLİ 2014 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU T.C. BALIKESİR VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ BALIKESİR İLİ 2014 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU HAZIRLAYAN: BALIKESİR ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ BALIKESİR - 2015 1 ÖNSÖZ Tüm canlılar yeryüzüne

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Sayfa No GİRİŞ 12

İÇİNDEKİLER. Sayfa No GİRİŞ 12 2013 İÇİNDEKİLER Sayfa No GİRİŞ 12 A. Hava 14 A.1. Hava Kalitesi A.2. Hava Kalitesi Üzerine Etki Eden Unsurlar A.3. Hava Kalitesinin Kontrolü Konusundaki Çalışmalar A.4. Ölçüm İstasyonları A.5. Egzoz Gazı

Detaylı

2012 YILI BİLECİK İLİ ÇEVRE DURUM RAPORU Çevresel Göstergeler - il Çevre Sorunları ve Öncelikleri Envanteri

2012 YILI BİLECİK İLİ ÇEVRE DURUM RAPORU Çevresel Göstergeler - il Çevre Sorunları ve Öncelikleri Envanteri T.C. BİLECİK VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ 2012 YILI BİLECİK İLİ ÇEVRE DURUM RAPORU Çevresel Göstergeler - il Çevre Sorunları ve Öncelikleri Envanteri HAZIRLAYANLAR Metin ÖZKAN Şube Müdürü

Detaylı

Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği 25 Kasım 2014 tarihli ve 29186 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği 25 Kasım 2014 tarihli ve 29186 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. AB ÇEVRE MÜKTESEBATINA UYUM ÇALIŞMALARI AB Mevzuat Listesi Yayımlanan Yönetmelik AB Müktesebatındaki değişiklik Sektör / Direktif / Tüzük / Diğer Çevre ile ilgili Belli Başlı Kamu ve Özel Projelerin Etkisinin

Detaylı

İL ÇEVRE DURUM RAPORU HAZIRLAMA REHBERİ

İL ÇEVRE DURUM RAPORU HAZIRLAMA REHBERİ İL ÇEVRE DURUM RAPORU HAZIRLAMA REHBERİ HAZIRLAYAN ÇED, İZİN VE DENETİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ÇEVRE ENVANTERİ VE BİLGİ YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI ANKARA-2013 AÇIKLAMA İlk "İl Çevre Durum Raporları Formatı"

Detaylı

Şehirsel Teknik Altyapı. 8. Hafta Ders tekrarı yeni eklemeler

Şehirsel Teknik Altyapı. 8. Hafta Ders tekrarı yeni eklemeler Şehirsel Teknik Altyapı 8. Hafta 10.11.2017 Ders tekrarı yeni eklemeler Altyapıda iki öncelikli konu Bölgesel düzeyde donatı ve altyapılar Kentsel altyapı ve donatı edinimi Bölgesel ve ulusal düzeyde Ulusal

Detaylı

ÇALIŞMA YAPRAĞI KONU ANLATIMI

ÇALIŞMA YAPRAĞI KONU ANLATIMI ÇALIŞMA YAPRAĞI KONU ANLATIMI HATUN ÖZTÜRK 20338647 Küresel Isınma Küresel ısınma, dünya atmosferi ve okyanuslarının ortalama sıcaklıklarında belirlenen artış için kullanılan bir terimdir. Fosil yakıtların

Detaylı

ÇANAKKALE İLİ ÇEVRE DURUM RAPORU 2013 T.C. ÇANAKKALE VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ ÇANAKKALE 2013 YILI İL ÇEVRE DURUM RAPORU

ÇANAKKALE İLİ ÇEVRE DURUM RAPORU 2013 T.C. ÇANAKKALE VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ ÇANAKKALE 2013 YILI İL ÇEVRE DURUM RAPORU T.C. ÇANAKKALE VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ ÇANAKKALE 2013 YILI İL ÇEVRE DURUM RAPORU ÇANAKKALE-2014 1 ÖNSÖZ İçinde yaşadığımız yerküre; küresel ısınma ve ozon tabakasının incelmesi ile birlikte

Detaylı

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ, AB SÜRECİ VE ÇEVRE

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ, AB SÜRECİ VE ÇEVRE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ, AB SÜRECİ VE ÇEVRE Dr. Mustafa ŞAHİN Genel Müdür Yardımcısı 2. ULUSLARARASI İNŞAATTA KALİTE ZİRVESİ 2 Kasım 2010, istanbul SUNUM İÇERİĞİ İklim değişikliği AB Süreci Çevre Yönetimi AB

Detaylı

DIŞ KAYNAKLI DOKÜMAN LİSTESİ

DIŞ KAYNAKLI DOKÜMAN LİSTESİ Sıra No TS Standartları veya Diğer Dış Kaynaklı Dokümanlar 1 TS EN ISO 9001:2008 KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ 2 SAYILI BAŞBAKANLIK DEVLET ARŞİV İ YÖNETMELİĞİ Yürürlük/Kabul Tarihi Aralık 2008 2010 Takip Eden

Detaylı

İSTANBUL ANADOLU YAKASI HAVA KİRLİLİĞİNİN PM10 ve PM2.5 AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ. Ufuk MALAK Prof.Dr. Kadir ALP

İSTANBUL ANADOLU YAKASI HAVA KİRLİLİĞİNİN PM10 ve PM2.5 AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ. Ufuk MALAK Prof.Dr. Kadir ALP İSTANBUL ANADOLU YAKASI HAVA KİRLİLİĞİNİN PM10 ve PM2.5 AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ Ufuk MALAK Prof.Dr. Kadir ALP Hava Kirliliği Hava kirliliğinin, özellikle Partiküler madde PM10 ve PM2.5 in sağlık üzerine

Detaylı

Hava Kirliliği ve Sağlık Etkileri

Hava Kirliliği ve Sağlık Etkileri Environment International Hava Kirliliği ve Sağlık Etkileri Hoş Geldiniz 23 Temmuz 2010 Wim van Doorn TEMĠZ HAVA NEDĠR? Temiz hava bileşimi Azot Oksijen Su buharı Diğer kirleticiler Karbon dioksit Organik

Detaylı

ATAŞEHİR İLÇESİ HAVA KALİTESİ ÖLÇÜMLERİ DEĞERLENDİRMESİ Nisan 2018

ATAŞEHİR İLÇESİ HAVA KALİTESİ ÖLÇÜMLERİ DEĞERLENDİRMESİ Nisan 2018 ATAŞEHİR İLÇESİ HAVA KALİTESİ ÖLÇÜMLERİ DEĞERLENDİRMESİ 23-29 Nisan 2018 Prof. Dr. Mikdat KADIOĞLU Prof. Dr. Hüseyin TOROS İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü ÖNSÖZ Şehirleşme

Detaylı

TÜİK ENERJİ SEKTÖRÜ. Dr. Ali CAN. T.C.BAŞBAKANLIK Türkiye İstatistik Kurumu

TÜİK ENERJİ SEKTÖRÜ. Dr. Ali CAN. T.C.BAŞBAKANLIK Türkiye İstatistik Kurumu ENERJİ SEKTÖRÜ Dr. Ali CAN 10.03.2010 24 3.ENERJİ - 3.1. Yakıt Yanması IPCC ye göre, enerji sektöründen kaynaklanan emisyon büyük ölçüde yakıt yanmasını içermektedir. Hemen hemen bütün ülkelerde görülebildiği

Detaylı

Endüstriyel Kaynaklı Hava Kirliliği

Endüstriyel Kaynaklı Hava Kirliliği Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Buca/İZMİR Endüstriyel Kaynaklı Hava Kirliliği Prof.Dr. Abdurrahman BAYRAM Telefon: 0232 3017494 Faks: 0232 3017498 E-Mail: abayram@deu.edu.tr

Detaylı

KOCAELİ İLİ 2013 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU

KOCAELİ İLİ 2013 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU T.C. KOCAELİ VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ KOCAELİ İLİ 2013 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU HAZIRLAYAN: KOCAELİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ KOCAELİ - 2014 i ÖNSÖZ Çevre; insanların ve diğer canlıların

Detaylı

Güney Akım Açık Deniz Boru Hattı Türkiye Bölümü

Güney Akım Açık Deniz Boru Hattı Türkiye Bölümü Güney Akım Açık Deniz Boru Hattı Türkiye Bölümü Çevresel ve Sosyal Etki Değerlendirmesi (ÇSED) - Ekler Haziran 2014 Ek 2.1: Ulusal Mevzuat URS-EIA-REP-203876 Genel Çevre Kanunu, Sayı: 2872 ÇED Yönetmeliği

Detaylı

Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Alanında Kapasitesinin Güçlendirilmesi için Teknik Yardım Projesi

Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Alanında Kapasitesinin Güçlendirilmesi için Teknik Yardım Projesi Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Alanında Kapasitesinin Kitapçık B68 (Ek II 36) Kayak Merkezlerinin Çevresel Etkileri I. GİRİŞ Bu belge kayak merkezlerinin çevresel etkileri

Detaylı

ANKARA ŞEHRİNİN HAVA KALİTESİNİN UOB LER AÇISINDAN İNCELENMESİ

ANKARA ŞEHRİNİN HAVA KALİTESİNİN UOB LER AÇISINDAN İNCELENMESİ ANKARA ŞEHRİNİN HAVA KALİTESİNİN UOB LER AÇISINDAN İNCELENMESİ Sanaz Lakestani, Gülen Güllü Hacettepe Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü E mail: ggullu@hacettepe.edu.tr Amaç Bu çalışmada Ankara ilininin

Detaylı

ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI

ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI KONULAR 1-Güneş Enerjisi i 2-Rüzgar Enerjisi 4-Jeotermal Enerji 3-Hidrolik Enerji 4-Biyokütle Enerjisi 5-Biyogaz Enerjisi 6-Biyodizel Enerjisi 7-Deniz Kökenli Enerji 8-Hidrojen

Detaylı

ZONGULDAK VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ ZONGULDAK İL ÇEVRE DURUM RAPORU -2014-

ZONGULDAK VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ ZONGULDAK İL ÇEVRE DURUM RAPORU -2014- ZONGULDAK VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ ZONGULDAK İL ÇEVRE DURUM RAPORU -2014- ÖNSÖZ Sanayileşme, artan nüfus, modern tüketim alışkanlıkları hızlı ve düzensiz kentleşme doğanın kendi kendini

Detaylı

2012 YILI GAZİANTEP İL ÇEVRE DURUM RAPORU

2012 YILI GAZİANTEP İL ÇEVRE DURUM RAPORU 22 İL ÇEVRE DURUM RAPORU T.C. GAZİANTEP VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ 22 YILI GAZİANTEP İL ÇEVRE DURUM RAPORU HAZIRLAYAN ÇED, İZİN VE DENETİM ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ GAZİANTEP23 22 İL ÇEVRE DURUM RAPORU

Detaylı

Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği 25 Kasım 2014 tarihli ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği 25 Kasım 2014 tarihli ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. AB ÇEVRE MÜKTESEBATINA UYUM ÇALIŞMALARI AB Mevzuat Listesi Yayımlanan Yönetmelik AB Müktesebatındaki değişiklik Sektör / Direktif / Tüzük / Diğer Çevre ile ilgili Belli Başlı Kamu ve Özel Projelerin Etkisinin

Detaylı

DÜZCE NİN ÇEVRE SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ ÇALIŞTAYI 4 ARALIK 2012 I. OTURUM OTURUM BAŞKANI: PROF. DR. SÜLEYMAN AKBULUT

DÜZCE NİN ÇEVRE SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ ÇALIŞTAYI 4 ARALIK 2012 I. OTURUM OTURUM BAŞKANI: PROF. DR. SÜLEYMAN AKBULUT DÜZCE NİN ÇEVRE SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ ÇALIŞTAYI 4 ARALIK 2012 I. OTURUM OTURUM BAŞKANI: PROF. DR. SÜLEYMAN AKBULUT YÖNETİCİ ÖZETİ Düzce Valiliği ve Düzce Üniversitesi nin birlikte düzenlemiş olduğu

Detaylı

5. Ünite. ÇEVRE ve TOPLUM. 1. Doğadan Nasıl Yararlanıyoruz?... 154. 2. Çevre Sorunları... 156. Konu Değerlendirme Testi... 158

5. Ünite. ÇEVRE ve TOPLUM. 1. Doğadan Nasıl Yararlanıyoruz?... 154. 2. Çevre Sorunları... 156. Konu Değerlendirme Testi... 158 412 5. Ünite ÇEVRE ve TOPLUM 1. Doğadan Nasıl Yararlanıyoruz?... 154 2. Çevre Sorunları... 156 Konu Değerlendirme Testi... 158 153 Doğadan Nasıl Yararlanıyoruz? 413 414 İNSANLARIN DOĞAL ÇEVREYİ KULLANMA

Detaylı

1. Giriş ve çevrede kirletici taşınımı. ÇEV 3523 Çevresel Taşınım Süreçleri Doç.Dr. Alper ELÇĐ

1. Giriş ve çevrede kirletici taşınımı. ÇEV 3523 Çevresel Taşınım Süreçleri Doç.Dr. Alper ELÇĐ 1. Giriş ve çevrede kirletici taşınımı ÇEV 3523 Çevresel Taşınım Süreçleri Doç.Dr. Alper ELÇĐ Ders Tanıtımı Dersin Amacı Öğrenme Çıktıları Değerlendirme Yöntemi Ders Kitapları Ders Programı Bazı Tanımlar

Detaylı

KAYSERİ İL ÇEVRE DURUM RAPORU 2012 HAZIRLAYAN ÇED, İZİN,LİSANS VE DENETİM ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ

KAYSERİ İL ÇEVRE DURUM RAPORU 2012 HAZIRLAYAN ÇED, İZİN,LİSANS VE DENETİM ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ KAYSERİ İL ÇEVRE DURUM RAPORU 2012 HAZIRLAYAN ÇED, İZİN,LİSANS VE DENETİM ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ KAYSERİ-2013 1 İÇİNDEKİLER GİRİŞ. 9 A. Hava A.1. Hava Kalitesi.. 12 A.2. Hava Kalitesi Üzerine Etki Eden Unsurlar.

Detaylı

T.C. GAZİANTEP VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ GAZİANTEP İLİ 2013 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU HAZIRLAYAN: ÇED VE ÇEVRE İZİNLERİ ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ

T.C. GAZİANTEP VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ GAZİANTEP İLİ 2013 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU HAZIRLAYAN: ÇED VE ÇEVRE İZİNLERİ ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ T.C. GAZİANTEP VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ GAZİANTEP İLİ 2013 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU HAZIRLAYAN: ÇED VE ÇEVRE İZİNLERİ ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ GAZİANTEP - 2014 1 ÖNSÖZ Çevre; insanların ve diğer

Detaylı

T.C. KONYA VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ KONYA İLİ 2013 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU

T.C. KONYA VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ KONYA İLİ 2013 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU T.C. KONYA VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ KONYA İLİ 2013 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU HAZIRLAYAN: ÇED VE ÇEVRE İZİNLERİNDEN SORUMLU ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ KONYA-2014 I İÇİNDEKİLER GİRİŞ 2 A. Hava A.1. Hava

Detaylı

KĐMYA DENEYLERĐNDE AÇIĞA ÇIKAN GAZLAR KÜRESEL ISINMAYA ETKĐ EDER MĐ? Tahir Emre Gencer DERS SORUMLUSU : Prof. Dr Đnci MORGĐL

KĐMYA DENEYLERĐNDE AÇIĞA ÇIKAN GAZLAR KÜRESEL ISINMAYA ETKĐ EDER MĐ? Tahir Emre Gencer DERS SORUMLUSU : Prof. Dr Đnci MORGĐL KĐMYA DENEYLERĐNDE AÇIĞA ÇIKAN GAZLAR KÜRESEL ISINMAYA ETKĐ EDER MĐ? Tahir Emre Gencer DERS SORUMLUSU : Prof. Dr Đnci MORGĐL KÜRESEL ISINMA NEDĐR? Đnsanlar tarafından atmosfere salınan gazların sera etkisi

Detaylı

BİNGÖL İLİ 2014 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU

BİNGÖL İLİ 2014 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU T.C. BİNGÖL VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ BİNGÖL İLİ 2014 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU HAZIRLAYAN: BİNGÖL ÇED VE ÇEVRE HİZMETLERİ ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ BİNGÖL - 2015 1 ÖNSÖZ Bilindiği gibi çevre her geçen

Detaylı

KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI YATIRIM VE İŞLETMELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI YATIRIM VE İŞLETMELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI YATIRIM VE İŞLETMELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ MANİSA TURGUTLU URGANLI TERMAL TURİZM MERKEZİ 1/25000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANI PLAN NOTU İLAVESİ AÇIKLAMA RAPORU 2017-ANKARA 1 ALAN TANIMI

Detaylı

BETON SANTRALLERĠ VE ASFALT PLANT TESĠSLERĠNDE SU KĠRLĠLĠĞĠ KONTROLÜ YÖNETMELĠĞĠ UYGULAMALARI

BETON SANTRALLERĠ VE ASFALT PLANT TESĠSLERĠNDE SU KĠRLĠLĠĞĠ KONTROLÜ YÖNETMELĠĞĠ UYGULAMALARI TC. TEKĠRDAĞ VALĠLĠĞĠ Ġl Çevre ve Orman Müdürlüğü BETON SANTRALLERĠ VE ASFALT PLANT TESĠSLERĠNDE SU KĠRLĠLĠĞĠ KONTROLÜ YÖNETMELĠĞĠ UYGULAMALARI 28 OCAK 2011 TEKĠRDAĞ SU KĠRLĠLĠĞĠ: Yeryüzündeki sular, güneşin

Detaylı

KÖK ÇEVRE MÜŞAVİRLİK MÜHENDİSLİK İNŞ. MADEN TAR. TURZ. SAN Ve TİC. LTD. ŞTİ.

KÖK ÇEVRE MÜŞAVİRLİK MÜHENDİSLİK İNŞ. MADEN TAR. TURZ. SAN Ve TİC. LTD. ŞTİ. ÇEVREYE DAİR TÜM SORUNLARI ORTAYA KOYARAK, KALİTELİ HİZMET VERMEK AMACIMIZDIR. KÖK ÇEVRE MÜŞAVİRLİK MÜHENDİSLİK İNŞ. MADEN TAR. TURZ. SAN Ve TİC. LTD. ŞTİ. ÇALIŞMA GRUBUMUZ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ

Detaylı

Proje Adı ASİT YAĞMURLARININ BİTKİ YAPRAKLARI ÜZERİNE ETKİSİ. Proje Grubu KARINCA. Emrah AVCI Abdullah Bayram GÜRDAL

Proje Adı ASİT YAĞMURLARININ BİTKİ YAPRAKLARI ÜZERİNE ETKİSİ. Proje Grubu KARINCA. Emrah AVCI Abdullah Bayram GÜRDAL Y.İ.B.O. ÖĞRETMENLERİ (FEN VE TEKNOLOJİ, FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ VE MATEMATİK) PROJE DANIŞMANLIĞI Proje Adı ASİT YAĞMURLARININ BİTKİ YAPRAKLARI ÜZERİNE ETKİSİ Proje Grubu KARINCA Grubu Üyeleri Asıl alt

Detaylı

ÇEV 455 Tehlikeli Atık Yönetimi

ÇEV 455 Tehlikeli Atık Yönetimi ÇEV 455 Tehlikeli Atık Yönetimi (*) * Ders notları 12.10.2018 tarihinde güncellenmiştir. Dr. Öğr. Üyesi Özgür ZEYDAN http://cevre.beun.edu.tr/zeydan/ Kanunlar 1983: 2872 sayılı Çevre Kanunu 2006: 5491

Detaylı

ŞİKAYETLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

ŞİKAYETLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ŞİKAYETLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ŞİKAYET KONULARI 1. GÜRÜLTÜ 2. ŞEHİR İÇİNDE HAYVAN YETİŞTİRİCİLİĞİ 3. ATIKSU VE KANALİZASYONA BAĞLANTI PROBLEMLERİ 4. FIRINLAR 5. APARTMANLARDAN KAYNAKLI BACA GAZI ŞİKAYETLERİ

Detaylı

Şirket Tanıtımı / Faaliyet Konuları. Çevre İzin ve Lisans İşlemleri. Madde - 2. Çevre Danışmanlık Hizmeti. Çevre Mevzuatı Uygulamaları Ve Eğitimi

Şirket Tanıtımı / Faaliyet Konuları. Çevre İzin ve Lisans İşlemleri. Madde - 2. Çevre Danışmanlık Hizmeti. Çevre Mevzuatı Uygulamaları Ve Eğitimi 1 Madde - 2 Şirket Tanıtımı / Faaliyet Konuları Çevre İzin ve Lisans İşlemleri Çevre Danışmanlık Hizmeti Çevre Mevzuatı Uygulamaları Ve Eğitimi 3 Madde - 2 Şirket Tanıtımı / Faaliyet Konuları Tehlikeli

Detaylı

2-Emisyon Ölçüm Raporu Formatı

2-Emisyon Ölçüm Raporu Formatı 2-Emisyon Ölçüm Raporu Formatı A) İşletmenin Sınıfı (1- İşletmenin faaliyetinin Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik Madde 4 kapsamında yeri,) B) Faaliyetinin Anlatımı

Detaylı

İÇ TETKİK SORU LİSTESİ

İÇ TETKİK SORU LİSTESİ 1- AMBALAJ ATIKLARININ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ 1.1. Ambalaj Üretimi yapılıyor mu? 1.2. Üretimi yapılan ambalajların cinsleri nelerdir? (cam, karton, metal) 1.3. Üretimi yapılan ambalajlar geri kazanılabilir

Detaylı

MADENCİLİK VE ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ (ÇED) M.OĞUZ GÜNER Maden Mühendisi

MADENCİLİK VE ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ (ÇED) M.OĞUZ GÜNER Maden Mühendisi MADENCİLİK VE ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ (ÇED) M.OĞUZ GÜNER Maden Mühendisi KAMUOYUNDA MADENCİLİK FAALİYETLERİNİN HERHANGİ BİR KISITLAMA OLMADAN YAPILDIĞI YÖNÜNDE KANAAT SÖZ KONUSUDUR. ÜLKEMİZ MEVZUATININ

Detaylı

128 ADA 27 VE 32 PARSEL NUMARALI TAŞINMAZLARA YÖNELİK 1/5000 ÖLÇEKLİ AÇIKLAMA RAPORU

128 ADA 27 VE 32 PARSEL NUMARALI TAŞINMAZLARA YÖNELİK 1/5000 ÖLÇEKLİ AÇIKLAMA RAPORU AKÇAKALE KÖYÜ (MERKEZ/GÜMÜŞHANE) 128 ADA 27 VE 32 PARSEL NUMARALI TAŞINMAZLARA YÖNELİK 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI AÇIKLAMA RAPORU 2016 AKÇAKALE KÖYÜ-MERKEZ/GÜMÜŞHANE 128 ADA 27 VE 32 NUMARALI PARSELLERE

Detaylı

Ülkemizde 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu çerçevesinde birçok hüküm, ilgili AB Direktifi ile uyumludur.

Ülkemizde 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu çerçevesinde birçok hüküm, ilgili AB Direktifi ile uyumludur. AB ÇEVRE MÜKTESEBATINA UYUM ÇALIŞMALARI AB Mevzuat Listesi Yayımlanan Yönetmelik AB Müktesebatındaki değişiklik Sektör / Direktif / Tüzük / Diğer Çevre ile ilgili Belli Başlı Kamu ve Özel Projelerin Etkisinin

Detaylı