ÇEVRESEL GÜRÜLTÜNÜN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YÖNETİMİ YÖNETMELİĞİ BİLGİLENDİRME TOPLANTISI

Transkript

1 ÇEVRESEL GÜRÜLTÜNÜN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YÖNETİMİ YÖNETMELİĞİ BİLGİLENDİRME TOPLANTISI M.Umut BEKTAŞ Çevre Yönetimi ve Denetimi Şube Müdürü

2 İÇERİK TANIMLAR YÖNETMELİK GÜRÜLTÜNÜN KONTROLÜ DENETİM VE İDARİ YAPTIRIM DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR

3 gün gelecek insanlar, kolera ve veba gibi gürültüye karşı daha amansız bir mücadele verecekler Dr. Robert Koch

4 TANIMLAR

5 Gürültü Nedir? Belirgin bir yapısı olmayan, içerdiği öğelerle kişiyi bedensel ve psikolojik olarak etkileyebilen ses düzensizliğidir.. İstenmeyen ve hoşlanılmayan sesleri tanımlamak için de kullanılan genel bir tanımlama aracıdır.

6 Ses nedir?? Ses maddeden oluşan bir ortamda yayılan, mekanik bir titreşim dalgasıdır. İnsan kulağının algılayabildiği ses, herhangi bir kaynağın yarattığı titreşimden doğar. Bir taşıyıcı aracılığıyla iletilir, ve kulak ile beyin tarafından algılanır..

7 SES ve GÜRÜLTÜ SES ölçülebilir, varlığı kişiye bağlı olarak değişmez (nesnel) GÜRÜLTÜ istenmeyen, rahatsız edici boyutta, kişiye, zamana, yere, yaşa, zevke, psikolojik duruma bağlıdır (öznel)

8 Canlı müzik: Gerçek enstrüman ve/veya seslerle veya banttan ya da elektronik olarak yükseltilmiş ses kaynağı kullanılarak yapılan müzik türünü, Çevresel gürültü: Ulaşım araçları, kara yolu trafiği, demir yolu trafiği, hava yolu trafiği, deniz yolu trafiği, açık alanda kullanılan teçhizat, şantiye alanları, sanayi tesisleri, atölye, imalathane, işyerleri ve benzeri ile rekreasyon ve eğlence yerlerinden çevreye yayılan gürültü dâhil olmak üzere, insan faaliyetleri neticesinde oluşan zararlı veya istenmeyen açık hava seslerini ifade etmektedir..

9 YÖNETMELİK

10 1984 yılında çıkarılan Çevre Kanunun 2. maddesinde gürültü kirliliği çevre kirliliği kapsamına alınmıştır. 11 Aralık 1986 tarihinde Gürültü Kontrol Yönetmeliği çıkarılmış.yönetmeliğin amacı kişilerin sükun ve huzurunu, beden ve ruh sağlığını gürültü ile bozmayacak bir çevrenin gelişmesini sağlamaktır tarihinde Avrupa Birliği mevzuatına uyum kapsamında: Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği çıkarılmıştır tarihinde ÇGDYY yenilenmiştir tarihinde ÇGDYY yenilenmiştir tarihinde ÇGDYY değişikliğe gidilmiştir.

11 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği 4/r maddesine göre konut kullanım alanı olarak çok hassas kullanımlar kapsamında değerlendirilmektedir. Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği 4/ğğğ maddesi uyarınca Çok hassas kullanım alanları: Çok hassas kullanımların sınırlarından itibaren 250 metreyi içine alacak şekilde belirlenen alanı, ifade etmektedir.

12 Konutların çok hassas kullanım alanları kapsamına alınması nedeniyle yönetmeliğin 26/ğ maddesi Eğlence maksadıyla patlayıcı, maytap, havai fişek ve benzeri şeyleri kullanmak, ateşlemek gibi benzeri faaliyetlerin, çok hassas kullanımların bulunduğu alanlarda yapılması yasaktır. 26/ı maddesi Çok hassas kullanımları etkileyebilecek şekilde yakınında, bitişiğinde, altında veya üstündeki alanlarda konser, gösteri, miting, tören, festival, düğün ve benzeri açık hava faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi yasaktır. hükümleri bulunmaktadır.

13 24./a Çok hassas kullanım alanlarındaki açık ve yarı açık eğlence yerlerinde canlı müzik yayını yapılması yasaktır. Bu alanlarda, açık ve yarı açık eğlence yerlerinin kurulmasına izin verilmez. Bu alanlardaki mevcut açık ve yarı açık eğlence yerleri kapalı hale getirilir. * 24/b Etkilenen yapı ile bitişik nizamda olan eğlence yerinden/yerlerinden kaynaklanan çevresel gürültü, Leqgürü ltü göstergesi cinsinden etkilenen yapı içindeki arka plan gürültü seviyesi değerini aşamaz.

14 24/c Etkilenen yapı ile bitişik nizamda olmayan eğlence yerinden kaynaklanan çevresel gürültü, Leq gürültügöstergesi cinsinden arka plan gürültü seviyesini 5 dba dan ve 7 dbc den daha fazla aşamaz. hükümleri bulunmaktadır. Fiziki olarak tamamen kapalı bir mekanda faaliyet gösteren eğlence yerlerinden çevreye yayılan gürültüseviyesi, (b) ve/veya (c) bentlerinde belirtilen sınır değerleri sağlayacak şekilde faaliyetlerini sürdürür. Gürültü ile ilgili tüm işlemler Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği kapsamında yapılmaktadır.

15 Yoğun trafik alanları Saat zili Yük treni (15 m uzakta) kat gürültülü Rahatsız edici Dizel kamyon (10 m uzakta) Tren kornası (500 m uzakta) 70 8 kat gürültülü Telefon kullanımını kısıtlar Fon müziği Hafif araç trafiği (15 m uzakta) Normal konuşma (1 m uzakta) Çamaşır kurutucusu Gürültülü ofis 65 Kalp-kan dolaşımı rahatsızlıkları 60 4 kat gürültülü Rahatsızlık Kuş cıvıltıları (15 m uzakta) 55 Sessiz ofis 50 2 kat gürültülü Dikkat dağınıklığı Buzdolabı 45 Sohbet ederken, telefonda konuşurken, TV ve radyo dinlerken rahatsızlık Halk kütüphanesi Sessiz oda Sessiz alanlar Kayıt stüdyo odaları içi Yatak odası içi Fısıltılı Konuşma 40 Sessiz ortam 30 Çok sessiz Nefes alma sesi (1m uzakta) 25 Sesin algılanma eşiği 10 Ancak duyulabilir Duyma eşiği 0 Duyulur değil

16 Ses yükseltici kullanılarak kat gürültülü Günlük 30 saniye ile 3.75 dk arasındaki zaman süresince bu seviyedeki gürültüye maruz kalma kulağa hasar verebilmektedir. yapılanrock Müziği Kum püskürtme makinesi Motorlu tekne içi Tipik Gece Kulübü kat gürültülü Günlük yarım saat boyunca bu seviyedeki gürültüye maruz kalma kulağa hasar verebilmektedir. Susturucusuz motosiklet (7m uzakta) Helikopter 105 Günlük bir saat boyunca bu seviyedeki gürültüye maruz kalma kulağa hasar verebilmektedir. Jet Kalkışı (500 m uzakta) Tren sireni (30 m uzakta) kat gürültülü Günlük iki saat boyunca bu seviyedeki gürültüye maruz kalma kulağa hasar verebilmektedir. Dizel kamyonlar Havalı matkap Ağır Kamyon (15m uzakta) Çok rahatsız edici. Yoğun şehir caddesi Geçen motosiklet kat gürültülü Günlük sekiz saat boyunca bu seviyedeki gürültüye maruz kalma kulağa hasar verebilmektedir. Yüksek bağırma Çocuk çığlığı

17 Aktivite Gürültü Seviyesi [db(a)] Görünen Gürültülülük Tipik Fiziksek Tepkiler Roket Fırlatma 180 Tehlikeli seviye Jet uçakların kalkışı Silah sesi 140 Tehlikeli seviye (Ağrı eşiği) Av tüfeği (çifte sesi) Hava saldırısı sireni Hidrolik pres (3 m uzakta) kat gürültülü Ses yükseltici kullanılarak yapılan konuşmanın duyulmasını engelleyebilmektedir. Gürültü ağrıya sebep olabilir. Günlük 3.75 dk boyunca bu seviyedeki gürültüye maruz kalma kulağa hasar verebilmektedir. Araba kornası kat gürültülü Günlük 7.5 dk boyunca bu seviyedeki gürültüye maruz kalma kulağa hasar verebilmektedir. Uçak pervanesi

18 GÜRÜLTÜNÜN KONTROLÜ

19 TEMEL GÜRÜLTÜ KONTROL İLKELERİ Kaynakta gürültü kontrol teknik önlemleri Alıcıda gürültü kontrol teknik önlemleri Çevrede gürültü kontrol teknik önlemleri

20 Kaynakta gürültü kontrol teknik önlemleri Kaynaktan çıkan sesin şiddeti düşürülür. Kaynağın yapısal tasarım ve yapım;işletilme ve çalıştırılma (işleme tekniği,işleme zamanı ve süre olarak) ve bakım ve onarımı. Araçlara uygun susturucu takılması, havalı ve anormal ses çıkartan kornaların yasaklanması vb.

21 Çevrede gürültü kontrol teknik önlemleri Sesin yolu kapatılır. Kent ve ulaşım planlaması, fiziksel önlemler, yapı elemanı ve bileşenlerinin tasarımı malzeme seçimi, kayağın bulunduğu mekanın tasarımı. Binaların yola göre uzaklığı ve yüksekliği, duvar özelliği, çift cam vs gürültüyü en az 30 db azaltır.

22 Alıcıda gürültü kontrol teknik önlemleri Sesi alan korunur. Kullanıcıların eğitimi, Kişisel korunma, etkilenme süresi kontrolü, Yakın çevrede maskeleme. Dış kulak yoluna konulan poliüretan Tıkaçlar düşük frekanslarda 25 db, yüksek frekanslarda 40dB e kadar sesin şiddetini azaltır.

23 TEMEL GÜRÜLTÜ KONTROL İLKELERİ Bir ses kaynağından yayılan gürültü niteliğine sahip sesleri; kabul edilebilir düzeylere indirgemek, akustik özelliğini değiştirmek veya etki süresini azaltmak, hoşa giden veya daha az rahatsız eden bir başka ses ile maskelemek gibi yöntemler ile sakıncalı etkilerini tamamen veya kısmen yok etme sürecidir.

24

25

26

27

28 GÜRÜLTÜ ENGELLERİ Tanım: Gürültü bariyeri ses kaynağı ile ses alıcısı arasında oluşturulan engeldir. Ses dalgalarının bu engel tarafından kırılması parlak alanı ve gölge alanı meydana getirir. Gölge alanda kalan alıcı gürültüye karşı belli bir oranda korunmuş olur.

29 GÜRÜLTÜ PERDELERİNE ÖRNEKLER

30 GÜRÜLTÜ PERDELERİNE ÖRNEKLER

31

32 MEKAN İÇİ YALITIM

33 Akustik sünger Ses yalıtımında, akustik düzenlemelerde, gürültü kontrol ve yankılanma engellemede kullanılan polüretan köpükten imal edilen sünger tipidir.

34 Aksutik Ses Yalıtım Panelleri Kapalı ortamlarda gürültüyü emen veya yansıtan ve akustik düzenlemeye yardım edip, kaliteli ses duyumu sağlayan ahşap panellerdir. Üzerleri delikli veya derzlidir.

35 Akustik Bondex Sünger : Dolgu malzemesdir. Sünger parçalarının çok küçük parçalar haline getirilerek sıkılaştırırarak tekrar sünger haline getirilmesidir.darbe emici ve Ses izolatörü olarak kullanılabilir.

36 Zemin Kauçuk Levha Zeminlerde ses izolasyonu sağlamak ses geçişini önlemek ve titreşimli, vibrasyonlu seslerin yalıtımının sağlanması için kauçuk rulo levhalar tercih edilebilmektedir.

37 Kauçuk katkılı mantar levhalar, granül mantarların kauçuk ile karıştırılması sonucu hazırlanan bloklarından dilimlenmesiyle istenilen kalınlıklarda elde edilmektedir. Kauçuk mantar levhalar ses ve ısı izolasyonunu kusursuz yapması dolayısıyla inşaat sektöründe duvar, zemin ve çatılarda tercih edilmektedir. Ayrıca makine temellerinde vibrasyon emici olarak da kullanılmaktadır.

38 Taşyünü Halk arasında rockwool, camyünü, kayayünü olarakta bilinir.taşyünü ses ve ısı yalıtım malzemesidir.evinizde, akustik mekanlarınızda, makina odalarınızda ses yalıtımı ve akustik izolasyon sağlaması amacıyla kullandığımız bir malzemedir.

39 Yüzer tavan panelleri Ortamdaki akustiği düzenleyebilen yani, eko, yankı, uğultu gibi ses bozukluklarını istenmeyen sesleri düzenlemede kullanılırlar. Şık görünümü sayesinde ortamınıza dekor açısından farklı bir hava katmakla beraber ses problemlerini de giderecek bir üründür.

40 BİNALARDAKİ SES YALITIMI Bina yapılırken ses yalıtımı dikkate alınmalıdır. Bunun için kullanılan malzemelerin (pencere, kapı vb.) ses yalıtım özelliği yüksek olan malzemeler (yalıtım şapı, yalıtım sıvası vb.) olması gerekmektedir.

41

42

43 Yapılarda kullanılacak ses yalıtım malzemelerinin özellikleri ise şöyle olmalıdır, Yoğunluk Bir ürünün yoğunluğu arttıkça hem ortam hem de darbe sesi yalıtım gücü de artar. Düşük yoğunluklu malzemeler ( kg/m3 den küçük) yeterli ses yalıtımı yapamazlar. Ancak çok yüksek yoğunluklu malzemeler yapının statik yükünü artırarak başka sorunların ortaya çıkmasına yol açabilirler. Sertlik Sert malzemeler yüksek yoğunluğa sahip olsalar dahi darbe seslerini yalıtamazlar. (Örn. beton). Esnek malzemelerin darbe emme yeteneği daha yüksektir. Hücresel Yapı Malzemenin açık hücrelere sahip olması (lifli ya da serbest granüllü yapı) ortam sesi yalıtımı performansını artırırken, kapalı hücrelere sahip olması (mantar gibi bal beteği yapısı) titreşimleri sönümlemesini sağlayarak darbe sesleri yalıtımında etkinliğini yükseltir. Silentcork hem açık hem kapalı hücrelere sahip tek ses yalıtım ürünüdür.

44 Fiziksel Dayanım Özellikle zeminde kullanılan ürünler sürekli olarak yüke ve darbeye maruz kalırlar. Zaman içinde meydana gelen çökme malzemenin orijinal yapısının bozulmasına ve ses yalıtım özelliğinin yitmesine yol açar. Nem ve Küfe Dayanım Lifli ya da sentetik malzemelerin neredeyse tamamı neme ve küfe karşı dayanıksızdır. Nem, küf ve bazen de bakteri oluşumları zamanla malzemenin yapısını bozar; yalıtım gücünün yitmesine yol açmakla kalmaz insan sağlığı için de tehlike oluşturur. Yangın Güvenliği Özellikle döşeme altında kullanılan ürünler yangına karşı dayanıklı olmalıdır. Yangınlarda yaralanma ve ölümlerin pek çoğu zehirlenmeden kaynaklanmaktadır. Yalıtımda çabuk alevlenen ve yandığında zehirli gaz çıkaran sentetik ürünler tercih edilmemelidir.

45 Titreşim Takozları Normal vibrasyonlu her türlü sistemlerde yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Kompresör, jeneratör, hidrofor soğutma grupları, eksantrik ve hidrolik preslerin oluşturduğu titreşimi azaltmak için kullanılır. Yay ve lastik dizaynı enerji sönümleme esasına göre çalışır.

46 Yaylı Titreşim Takozları Özel yaylar ve hidrolik sistemlerle yapılan, titreşimi %90 oranında azaltan titreşim takozlarıdır. Genellikle endüstriyel makinelerin titreşim izolasyonlarında kullanılır

47

48 DENETİM VE İDARİ YAPTIRIM

49 Açık ve yarı açık alanlarda (otellerin bahçeleri veya açık alanları, sokak, cadde, meydan, binalar arasındaki boş alanlar, boş araziler) düğün, kına, eğlence,, nişan vb. faaliyetlerin gerçekleştirilmesi yasaktır. Söz konusu faaliyetlerin konutlar tarafından yapılması halinde 700 TL, organizasyon şirketleri vb. tarafından yapılması halinde 7.035TL, otel, canlı müzik izni olan işletmeler vb. tarafından yapılması halinde TL İdari Yaptırım uygulanmaktadır. BU TÜR FAALİYETLERDE YÖNETMELİK KAPSAMINDA ÖLÇÜM YAPILMAZ. CEZAİ MÜEYYİDE UYGULANIR.

50 Ulaşım Araçların yüksek ses çıkarması amacıyla egzoz bulundurulması,yüksek sesle müzik yayını yapılması yasaktır. Bu yasağa uyulmaması halinde 2872 sayılı Çevre Kanunu kapsamında TL İdari Yaptırım Uygulanmaktadır.

51 CANLI MÜZİK FAALİYETİ GERÇEKLEŞTİRMEK İSTEYEN TÜM İŞLETMELERİN CANLI MÜZİK RUHSATI ALMASI ZORUNLUDUR. Canlı müzik ruhsatı bulunmayan işletmelerde yönetmelik kapsamında ölçüm yapılmaz. İzinsiz faaliyet olması nedeniyle gerekli iş ve işlemlerin yapılması için ilgili Belediyesine bildirilir. HAVAİ FİŞEKLERİN İL MAHALLİ ÇEVRE KURULU TARAFINDAN İZİN VERİLEN ALANLAR DIŞINDA KULLANILMASI YASAKTIR. AKSİ TAKTİRDE 2872 SAYILI ÇEVRE KANUNU KAPSAMINDA İDARİ YAPTIRIM UYGULANACAKTIR.

52 DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

53 Çok hassas kullanım alanlarında canlı müzik faaliyeti gerçekleştiren işletmelerin yapması gerekenler; 1-İşletmelerinde bulunan mevcut açık ve yarı açık eğlence yerleri kapalı hale getirilmesinin sağlanması, 2-Canlı müzik ile ilgili Canlı Müzik Ruhsatının alınması, 3-Canlı Müzik esnasında cephelerin açılmasına olanak veren pencere ve kapı sistemlerinin açılmaması, kapalı kalmasının sağlanması, 4-Mümkün olması durumunda ses azaltım tekniklerinin uygulanması, 5-Açık alanda her ne şekilde olursa olsun canlı müzik faaliyetinin yapılmaması, 6-Açık alanlarda düğün, konser, gösteri, tören vb. faaliyetlerin yapılmaması

54 Belediyeler, Emniyet Müdürlükleri ve Jandarma açısından dikkat edilmesi gereken hususlar; 1-Denetim esnasında tesisin canlı müzik ruhsatının olup olmadığının tespit edilmesi, 2-Canlı müzik yapan işletmenin konut alanına olan uzaklığının tespit edilmesi 3-Canlı müzik yapan işletmenin kapalı alanda mı yoksa açık veya yarı açık alanda mı bu faaliyeti gerçekleştirdiğinin tespit edilmesi, 4-Sokak, Meydan vb alanlarda her ne şekilde olursa olsun düğün, konser, gösteri, tören vb. faaliyetlere izin verilmemesi, 5-İl Mahalli Çevre Kurulunca belirlenen havai fişek atılmasına izin verilen alanlar dışında havai fişeklerin atılmasının engellenmesi

55 BELEDİYELERCE YAPILABİLECEK UYGULAMALAR Sesi emme ve yansıtma özelliğinden dolayı bitkilerin, özellikle de ağaçların önemli bir rolü vardır. İki yol arasına çalı ve ağaç karışımı bitki, Cadde ve yol kenarına kısa bitkiler, Kaldırım tarafına daha uzun ağaçlar dikilebilir. Gürültülü iş yerlerinin (ekmek fabrikası,terzihane, lokanta, boru-marangoz atölyesi, kaportacı ve tamirciler, müzik marketler vs) apartman alt katlarına ya da konutlara çok yakın yerlere yapılması engellenmeli. Kent planları ve imar izinlerinin verilmesinde Gürültü Kontrol yönetmeliğinin uygulanması Motorlu taşıtlasın susturucusuz trafiğe çıkarılmaması, Konut alanlarında, sağlık tesisleri ve dinlenme yerlerinin yakınlarında ve eğitim alanlarında ağır vasıtaların belli saatlerde geçmesine izin verilmemesi,

56 Ordu Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Çevre Yönetimi ve Denetimi Şube Müdürlüğü Karşıyaka Mah. Atatürk Bulvarı No:172 Telefon: Fax: