SAĞLIK ALANINDA KULLANILAN EPİDEMİYOLOJİK ÖLÇÜTLER

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "SAĞLIK ALANINDA KULLANILAN EPİDEMİYOLOJİK ÖLÇÜTLER"

Transkript

1 SAĞLIK ALANINDA KULLANILAN EPİDEMİYOLOJİK ÖLÇÜTLER HÜTF Halk Sağlığı AD Epidemiyoloji Konferans Serisi: 10 Dr.A.Tülay Bağcı Bosi MSc,PhD,MSc

2 Bu yansı seti sadece HÜTF Halk Sağlığı Anabilim Dalı Epidemiyoloji Konferansları serisi eğitimlerinde kullanılmak üzere hazırlanmış olup, izin almadan kısmen ya da tümüyle kullanılması ve/veya paylaşılması uygun değildir. 2

3 Sunum Planı: Genel özellikleri Ölçütler Epidemiyolojik ölçütler Özellikleri Kullanım alanları Katkılarınız, sorularınız 3

4 Hastalıkların oluşumunun değerlendirilmesi/ölçülmesi, gruplar arasında ve zaman içindeki değişimi değerlendirmek,b geleceği tahmin etmek için standart ölçütlere ihtiyaç vardır. 4

5 Nüfus yapısını anlamak için toplumlarda hastalıkların-ölümlerin ölçülmesi gereklidir; Bilim hastalıklar için pek çok sınıflama ve ölçüm yöntemi geliştirmiştir, Gerçekler sonsuz ayrıntılı ve komplekstir, Sınıflandırma ve ölçme; hastalık, sağlık ve ölüm olaylarının özellikleri ve fenomeni gösterir Sınıflama ve ölçütler Fenomeni anlamayı, Veri seti elde edilmesini sağlarlar Bir toplumun tümünün veya belirli özellikleri olan grupların sağlığını etkileyen olayların ve/veya çeşitli faktörlerin etkilerinin sayısal/kantitatif/niceliksel olarak ölçülmesi, belirtilmesi, karşılaştırılması 5

6 Ölçütler ile: İncelenen olayın toplumda ne boyutta olduğu saptanabilir (durum saptama). Belirli bir zaman süresinde ne gibi değişiklikler gösterdiği doğru bir biçimde yorumlanabilir. Toplumlar arası karşılaştırmalar yapılabilir. Neden-sonuç ilişkisi değerlendirilebilir. Sorunların çözümlerine ilişkin yapılan girişimler değerlendirilebilir. 6

7 Ölçütün anlamlı olabilmesi için ait olduğu toplum (tüm nüfus, belirli gruplar veya olay) üzerinden belirtilmesi gerekir. o Ölçüt, NE, NEREDE, NE ZAMAN sorularını yanıtlamalıdır. (TPP: time, place, persons). 7

8 Ölçümler; (zaman - nüfus) Hız (rate) Mortalite Fertilite Fatalite Oran (ratio) Orantı (proportion) Prevalans Nokta Prevelans Süre Prevelans İnsidans Atak hızları

9 SAĞLIK ÖLÇÜTÜ PAY ÖLÇÜT= X KATSAYI PAYDA PAY : İLGİLENİLEN SAĞLIK OLAYI SAYISI PAYDA : 1. O OLAYLA İLGİLİ OLAN NÜFUS 2. RİSK ALTINDAKİ TOPLUM/GRUPTAKİ KİŞİ SAYISI 3. SAĞLIK OLAYININ GÖRÜLDÜĞÜ GRUP 4. BAŞKA BİR OLAY/ÖLÇÜT KATSAYI: OLAYIN SIKLIĞINA GÖRE SEÇİLEN DEĞER (1, 10, 100, 1 000, , GİBİ) 9

10 Risk altındaki Grup/Nüfus Kapalı toplum=kohorth 10

11 Açık toplum İçgöçler, doğumlar Dış göçler, ölümler den etkilenir 11

12 Pay & Payda ölçütler pay ve paydadan oluşur Pay = olay, hastalık veya vaka sayısı Payda = nüfusun büyüklüğü risk altındaki grup incelenen toplum 12

13 Hız Orantı Oran Ne,kim pay yada payda da yer alacak.???

14 Hız Belirli bir zaman diliminde, belirli bir toplumda hastalığın veya sağlıkla ilgili olayın ortaya çıkma sıklığı Pay :Belirli bir zaman ve yerdeki İncelenen zamandaki vaka/olay sayısı Payda:Aynı yer ve zamandaki -Risk altındaki toplum - İncelenen zamandaki nüfus 1998 deki vaka sayısı = 0.02 / yıl 100

15 Hız = B x k A+B A B Bir toplumda belirli bir anda veya süre HIZ (RATE)= içinde hasta kişi veya olay sayısı x k Aynı toplumun aynı anda veya süredeki toplam nüfusu, araştırmaya katılan kişi veya risk altındaki kişi sayısı 15

16 Hızlar; Zaman içinde değişim gösterir Hastalık veya sağlıkla ilgili olayın ortaya çıkma hızını gösterir Belirli bir zamanda hastalıkla karşılaşma olasılığı ve riskini verir Hastalık veya sağlıkla ilgili olay riskini ölçer 16

17 Orantı Pay paydanın içindedir Pay ve payda aynı birimden olmalıdır Orantı katsayı ile çarpılarak % olarak ifade edilebildiği gibi 0-1 arasında da ifade edilebilir. --- = 0.5 = 50%

18 A B orantı = B x k A+B Bir toplumda belirli bir anda veya süre ORANTI (PROPORTION)= içinde görülen belirli bir olay sayısı x k Aynı toplumda aynı anda veya sürede çeşitli nedenlerle olan başvuru sayısı 18

19 Elmaların içindeki Kurtlu elmaların orantısı =2/4 = 50%

20 ORAN Farklı olayların /sayılarının bölünmesiyle elde edilir Pay paydanın içinde değildir Katsayı olarak ifade edilir Farklılıkları karşılaştırmaya olanak verir = 5 / 2 = 2.5 / 1

21 A B Oran = A x k B Bir toplumda belirli bir anda veya süre ORAN (RATIO)= içinde görülen a olay sayısı x k Aynı toplumda aynı anda veya sürede görülen b olay sayısı 21

22 Portakalların elmaları oranı 3/5 =0,6

23 Kelebeklerle elmaların oranı A B 5/2 1/3 C 9/3 D 3/1 E 2/2

24 Oranı yazmanın 3 farklı yöntemi vardır 3 erkek, 5 kızın oranı; a) 5 te 3 b) 3: 5 c) 3 5

25 Sağlık Düzeyine Belirleyen Epidemiyolojik ölçütler Morbitide-Hastalık ölçütleri Mortalite-Ölüm Ölçütleri Fertilite-Doğum ölçütleri Diğer ölçütler Beslenme Diş sağlığı İş sağlığı 25

26 MORTALİTE-ÖLÜM ÖLÇÜTLERİ 1. Kaba Ölüm Hızı 2. Özel Ölüm Hızı (Yaşa-Özel, Cinse-Özel, Yerleşim Yerine-Özel, Nedene-Özel) 3. Fatalite Hızı 4. Orantılı Ölüm Hızları (Nedene-Özel, Yaşa-Özel) 5. Bebek Ölüm Hızları (Erken, Geç Yenidoğan Dönemi, Yenidoğan Sonrası Dönem) 6. Perinatal Ölüm Hızı 7. Ölü Doğum Hızı 8. Ölü Doğum Oranı 9. Çocuk Ölüm Hızı 10.Ana Ölüm Hızı 26

27 Mortalite-Ölüm istatistiklerinin kaynakları Klinik ve Hastane kayıtları Belediye kayıtları Nüfus kayıtları Ölüm istatistikleri Epidemiyolojik izlem ve çalışmalar Hastalık bildirimleri Sigorta kayıtları İşyeri kayıtları MERNIS 27

28

29 Mortalite; Kaba hızlar; Genellikle bir takvim yılındaki bölgede veya nüfusta ölüm sayısı Kaba ölüm hız olayın görülme olasılığını gösterir Ölüm olasılığı yaşla birlikte artış gösterdiği için yaş gruplarına göre hesaplama daha gerçekçi sonuçlar verir Özel ölüm hızları; Nüfusun farklı gruplarında ki ölüm görülme olasılığı verir, yaşa, cinsiyete, ırka ve nedene özel ölüm hızları 29

30 KABA ÖLÜM HIZI En sık kullanılan ölüm ölçütü 3 temel nokta bilinmeli 1. Toplumun ölüm riski ile karşılaşılan kesimi (nüfus) 2. Zaman faktörü 3. Belirli bir süre içinde ölüm riski ile karşılaşan toplumda meydana gelen ölümlerin sayısı -Bir toplumun sağlık düzeyini belirlemek için duyarlı bir ölçüt değildir. Ancak bir fikir verir. Bir toplumda belirli bir süre içinde KABA ÖLÜM HIZI= meydana gelen ölüm sayısı x k (1000) Aynı toplumun aynı süredeki (yıl ortası) nüfusu

31 ÖZEL ÖLÜM HIZLARI I. Yaşa (Cinsiyete, nedene, yerleşim yerine) Özel Ölüm Hızları: Belirli yaş gruplarında ölümlerin ne düzeyde olduğunu gösterir. Bir toplumda belirli bir süre içinde YAŞA-ÖZEL ÖLÜM HIZI= yaşında meydana gelen ölüm sayısı x k (1000) (15-19 yaş) Aynı toplumda aynı sürede yaş (yıl ortası) nüfusu

32 FATALİTE HIZI Belirli bir hastalığa yakalananlar içinden ne kadarının öldüğünü, yani bu hastalığın ne kadar fatal-öldürücü olduğunu gösterir. Bir toplumda belirli bir süre içinde FATALİTE HIZI= A hastalığından ölenlerin sayısı x k (100) Aynı toplumun aynı süre içinde A hastalığına yakalananların sayısı

33 ORANTILI ÖLÜM HIZLARI Nedene/yaşa-özel orantılı ölüm hızı: Tüm ölümler içinde belirli bir nedenden ölenlerin oranını verir.bir toplumda en çok ölüme yol açan hastalıkların tüm ölümler içinde göreceli olarak önem sırasını saptamada kullanılır. Bir toplumun genel sağlık düzeyini gösteren anlamlı bir ölçüttür. 5 yaş altında ve/veya 50 yaş ve üzerindeki ölümlerin tüm ölümlerin içindeki yerini gösterir. Bir toplumda, belirli bir süre YAŞA-ÖZEL ORANTILI = içinde 0-4 yaş ölüm sayısı x k (100) ÖLÜM HIZI Aynı toplumda aynı süre içindeki (5 yaş altında) toplam ölüm sayısı

34 BEBEK ÖLÜM HIZLARI Bir toplumun genel sağlık, özellikle çocuk sağlığı düzeyini belirlemek, bu konuda sunulan hizmetlerin etkinliğini değerlendirmek için kullanılan en anlamlı ve önemli ölçütlerden birisidir. Bir toplumda, bir yılda canlı doğan ve yaşını BEBEK ÖLÜM HIZI=(365 gün) tamamlamadan ölen bebek sayısı x k (1000) Aynı toplumda aynı süre içindeki canlı doğum sayısı YENİDOĞAN DÖNEMİ Bir toplumda bir yılda canlı doğan ve ilk (NEONATAL) BEBEK = 28 gün içinde ölen bebek sayısı x k (1000) ÖLÜM HIZI Aynı toplumda aynı süre içindeki canlı doğum sayısı

35 YENİDOĞAN SONRASI Bir toplumda bir yılda canlı doğan ve ilk (POST-NEONATAL) = gün içinde ölen bebek sayısı x k (1000) BEBEK ÖLÜM HIZI Aynı toplumda aynı süre içindeki canlı doğum sayısı Çocuk sağlığı etkileyen bozuk çevre ve sağlıksız koşulları gösterir/önlenebilir Bir toplumda, bir yılda ölü doğan* veya PERİNATAL ÖLÜM HIZI=canlı doğup 0-7 günlük ölen bebek sayısı x k (1000) Aynı toplumda aynı süre içindeki TOPLAM (canlı+ölü) doğum sayısı *gebeliğin 20. haftasından sonra -Ana sağlığı düzeyini, doğum öncesi bakımın yeterli ve doğumun sağlıklı koşullarda olup olmadığını gösteren önemli bir göstergedir.

36 Bebek ölüm Grafiği

37 ANA ÖLÜM HIZI -Ana sağlığı düzeyini belirleyen ve bu konudaki hizmetlerin yeterli olup olmadığını gösteren en önemli ölçüttür. -O toplumun genel sosyoekonomik düzeyi hakkında fikir verir. Bir toplumda, bir yılda gebelik döneminde, doğum sırasında ve doğumdan sonra ANA ÖLÜM ORANI = ilk 6 hafta içinde ölen kadın sayısı sayısı x k (10000) Aynı toplumda aynı süredeki (veya ) canlı doğum sayısı Bir toplumda, bir yılda gebelik döneminde, doğum sırasında ve doğumdan sonra ANA ÖLÜM HIZI =ilk 6 hafta içinde ölen kadın sayısı sayısı x k (10000) Aynı toplumda aynı süredeki (veya ) yaş kadın sayısı

38 Fertilite-Doğurganlık Düzeyini Belirleyen Ölçütler 1. Kaba Doğum Hızı 2.Özel Doğurganlık Hızları (Yaşa-Özel, Pariteye- Özel) 3.Toplam Doğurganlık Hızı 4.Genel Doğurganlık Hızı 5.Çocuk/Kadın Oranı 6.Net Üreme Hızı 7.Gros Üreme Hızı 8.Ortalama Gebelik, Doğum, Yaşayan Çocuk Sayıları 43

39 Bir toplumda belirli bir süre içinde KABA DOĞUM HIZI= meydana gelen doğum sayısı x k (1000) Aynı toplumun aynı süredeki (yıl ortası) nüfusu Bir toplumda bir yılda X yaşında YAŞA-ÖZEL = kadınların yaptığı canlı doğum sayısı x k (1000) DOĞUM HIZI Aynı toplumda aynı sürede X yaş grubundaki kadın sayısı Kadınlarda doğurganlık döneminde (15-49 yaş) belirli yaşlardaki doğurganlık düzeyini gösteren en duyarlı doğurganlık ölçütüdür Bir toplumda bir yılda X sayıda çocuk PARİTEYE-ÖZEL = doğurmuş kadınların yaptığı canlı doğum sayısı x k (1000) DOĞUM HIZI Aynı toplumda aynı süredeki X sayıda çocuk doğurmuş kadın sayısı

40 Morbitide-hastalık Ölçütleri Insidans Atak hızları Episod hızları Prevalans Nokta prevelans Süre prevelans 47

41 Hastalığın ortaya çıkma hızının ölçümü tanımlayıcı Prevelans İnsidans Hastalık görülme sıklığı Hastalığın gelişme olasılığı Yük Risk

42 İnsidans Gelişmekte olan hastalığın ortaya çıkma olasılığı verir Hastalığın nedenlerini belirlemede yardımcı olur 49

43 1. İNSİDANS: Risk altındaki sağlam kişilerin belirli sürede belirli bir hastalığa yakalanma olasılığını verir. Bir toplumda belirli bir süre içinde saptanan yeni vaka sayısıdır. İnsidans= Bir toplumda belirli bir sürede saptanan YENİ vaka sayısı Aynı toplumun yıl ortası nüfusu veya risk altındaki toplum X k Hastalıkların etyolojisini aydınlatmada, sağlık sorunlarının çözümü için alınan önlemlerin etkinliğini değerlendirmede çok yararlıdır.

44 Atak hızları; Salgınlar sırasındaki kümülatif insidansı verir, Genellikle salgın süresindeki vaka sayısını gösterir, ilk vakadan son vakaya kadar Örn: X ülkesindeki 2009 daki kolera salgınında Vaka sayısı:490 Risk altındaki nüfus: Kaba Atak hızı % 2,6 53

45 a. Primer Atak Hızı (PAH): İnsidans hızının özel bir şeklidir. Bulaşıcı hastalık için kullanılır PAH= Primer vaka sayısı Risk altındaki kişi sayısı X 100 Kızamık salgını, sadece çocuklar risk altındadır. İlk vaka (indeks vaka) görüldükten sonra o hastalık için en uzun kuluçka dönemi içinde görülen bütün vakalar primer (kaynaktan bulaşmış) kabul edilir. 54

46 b. Sekonder Atak Hızı (SAH): İkici en uzun kuluçka döneminde ortaya çıkan vakaları ele alır. SAH= Sekonder vaka sayısı Risk altındaki kişi sayısı X

47 Örnek: Kızamık salgınında ilk vaka görüldükten sonra 179 ailede toplam 400 çocuk arasında teşhis edilen vakaların dağılımı incelenmiş ve aşağıdaki tablo elde edilmiştir. Buna göre PAH ve SAH nedir (Kızamık en uzun kuluçka süresi 9-10 gün)? İlk vakanın teşhisinde sonra geçen gün sayısı Vaka sayısı 0-10 gün gün 23 Toplam 276 PAH= X 100=%63,25 SAH= X 100=%15,65 56

48 c. Bir Gıdaya Özel Atak Hızı: Zehirlenmeye hangi yiyeceğin yol açtığını gösterebilmek için kullanılır. X gıdasına özel atak hızı= X gıdasını yiyen ve hasta olan kişi sayısı X gıdasını yiyen toplam kişi sayısı X k 57

49 Epizot Hızı: Bağışıklık bırakmayan ve tekrarlayan hastalıkların sıklığını ölçmek için kullanılır (strep. enfeksiyonu, gastroenteritler. akut ÜSYE gibi). EH= Toplam epizot (atak) sayısı Risk altındaki kişi sayısı X

50 Prevelans Belirli bir süre toplumda herhangi bir hastalığın görülme sıklığını ifade eder Prevalans= Belirli bir sürede toplam (eski+yeni) vaka sayısı Risk altındaki kişi sayısı X k a. Nokta Prevalans: Toplumda belirli bir andaki toplam vaka sayısıdır. b. Süre Prevalans: Toplumda belirli bir süre içinde toplam vaka sayısıdır. Bir hastalığın insidansı ve nokta prevalansının toplamına eşittir. 59

51 Bir toplumda, belirli bir anda ya da süre PREVALANS = içinde saptanan TÜM (Yeni+Eski) vakalar x k Aynı toplumda o zaman birimindeki toplam risk altındaki nüfus NOKTA PREVALANS: Belirli bir tarihte SÜRE PREVALANS: Belirli bir zaman diliminde (yıllık prevelans)

52

53 Prevalans; o Hastalığın süresinin uzunluğuna, o Tedavi edilmeyen hastalıklara, o Yeni vakalar ortaya çıkmasına o Hasta kişilerin İçe olan göçlerine, o Sağlam kişilerin dışa göçlerine o Tanı yöntemlerin deki gelişmelere bağlı olarak ARTAR 62

54 Prevalans; o Hastalığın kısa sürede iyi olmasına; o Hastalığın fatalitesinin yüksek olmasına o Yeni vakalardaki azalmaya o Sağlıklı bireylerin içe göç etmelerine o Hasta kişilerin dışa göç etmelerine o Gelişmiş tedavi olanaklarına bağlı olarak AZALIR 63

55 Histerektomi prevalansı yaş arasında 1000 kadın incelenmiş 100 kadın histerektomi olmuş vaka sayısı 100 kadın Prevalans= = = 0.10 n 1000 kadın Bu örnekte histerektomi prevelansı %10 64

56 Prevalans; Belirli bir grupta/toplumda hastalık sıklığını ölçer Toplumda belirli bir zamandaki kim hasta kim hasta değil prevalans gösterir, yeni vakaları insidans gösterir. Prevalans= İnsidans X hastalığın süresi 65

57 İnsidans Prevalans arasındaki ilişki Hastalığın prevalansı hastalığın insidansına bağlı olarak değişir Hastalık süresinde değişim olmadığı sürece insidans arttıkça prevalans ta artar. hastalık çok nadir & toplum stabil ise Prevalans (insidans) x (ortalama süre) Örnek; İnsidans= 0.01 / yıl Ortalama hastalık süresi= 2 yıl. Prevalans 0.01 / yıl 2 yıl = 0.02= % 2 66

58 Prevalans ve İnsidans Prevalans = mevcut vakalar

59 Prevalans ve İnsidans İnsidans prevalans Ölen yada tedavi olan yok = eski vakalar = yeni vakalar

60 Prevalans ve İnsidans = mevcut vakalar = yeni vakalar = ölüm veya iyileşme

61 BAĞIMLILIK ORANI Bağımlılık Oranı (%) = Bağımlı nüfus (0-14 yaş + 65 yaş üzeri) yaş arası nüfus Genç Nüfus = 0-14 yaş nüfus Bağımlılık Oranı (%) yaş arası nüfus Yaşlı Nüfus = 65 yaş ve üzeri nüfus) Bağımlılık Oranı (%) yaş arası nüfus

62 Sağlık insangücü ve sağlık hizmetlerinden yararlanma boyutuna ilişkin ölçütler Hekim/Nüfus Oranı Ebe-Hemşire/Nüfus Oranı Ebe-Hemşire/0-6 yaş Çocuk Oranı Ebe-Hemşire/Doğurgan Çağ Kadın Oranı Ebe-Hemşire/Gebe Oranı Hekim/Yardımcı Sağlık Personeli Oranı Hastane Yatağı/Nüfus Oranı Kişi Başına Düşen Ortalama Muayene Sayısı Bağışıklama Hızı Hastane Yatağı İşgal Hızı Hastane Enfeksiyon Hızı

63 İş sağlığı alanında kullanılan ölçütler Ortalama işten kalma süresi İşten kalma dönemleri sıklık hızı İşçi başına işten kalma dönemi İş kazası ölçütleri

64 Beslenme düzeyini belirlemede kullanılan ölçütler Antropometrik ölçümler Boy Yaşa ve Cinsiyete göre boy Ağırlık BKI Yaşa-cinsityete ve Boya göre ağırlık Z-skoru percentil Baş, göğüs, kol çevresi Deri kalınlığının ölçülmesi

65 İş göremezlik durumu (Disability) ölçütleri Kişi başına aktivitenin kısıtlandığı ortalama gün sayısı Kişi başına işten kalınan ortalama gün sayısı Kişi başına yatakta geçirilen ortalama gün sayısı

66 Diş sağlığı belirlemede kullanılan ölçütler Diş çürüğü prevalans hızı Diş çürüğü insidans hızı Diş mortalite hızı Diş fatalitesi DMF İndeksi

67 Diş sağlığı belirlemede kullanılan ölçütler DMF indeksi: Kalıcı dişlerdeki çürük (Decayed), eksik (Missing) ve dolgulu (Filled) dişler saptanır. 20 yaş dişler değerlendirme dışında tutulur. Diş sayısı ve diş yüzeyleri için ayrı ayrı hesaplanabilir. DMF (Diş sayısı)= Çürük + Dolgulu + Eksik Diş Sayısı Muayene edilen kişi sayısı DMF (yüzey)= Çürük + Dolgulu + Eksik Diş Yüzey Sayısı Muayene edilen kişi sayısı

68 scienceblogs.com/effectmeasure ocw.jhsph.edu/courses/fundepi/pdfs/lecture5.pdf df ocw.jhsph.edu/courses/fundepi/pdfs/lecture6.pdf

SAĞLIK DÜZEYİ GÖSTERGELERİ

SAĞLIK DÜZEYİ GÖSTERGELERİ SAĞLIK DÜZEYİ GÖSTERGELERİ HIZ:Bir toplum veya grubun belirli bir birimi içinde gözlenen hastalık veya olay sıklığını belirtir.hızın hesap edilmesinde kullanılan pay ve paydadaki sayılar aynı bölgeden

Detaylı

Halk Sağlığı-Ders 8 Sağlık Düzeyinin Ölçülmesi ve Epidemiyoloji

Halk Sağlığı-Ders 8 Sağlık Düzeyinin Ölçülmesi ve Epidemiyoloji Halk Sağlığı-Ders 8 Sağlık Düzeyinin Ölçülmesi ve Epidemiyoloji Öğr. Gör. Hüseyin ARI 1 İstanbul Arel Üniversitesi M.Y.O Sağlık Kurumları İşletmeciliği Epidemiyoloji; hastalık ve sağlıkla ilgili olayların

Detaylı

Sağlık Bakımıyla İlişkili İnfeksiyonların Epidemiyolojisinde Temel Tanımlar

Sağlık Bakımıyla İlişkili İnfeksiyonların Epidemiyolojisinde Temel Tanımlar Sağlık Bakımıyla İlişkili İnfeksiyonların Epidemiyolojisinde Temel Tanımlar Dr. Alpay AZAP Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikr. AD. Epidemiyoloji Nedir? Sağlıkla ilgili

Detaylı

SAĞLIK ÖLÇÜTLERİ. Doç. Dr. Zeliha Öcek EÜTF Halk Sağlığı AD

SAĞLIK ÖLÇÜTLERİ. Doç. Dr. Zeliha Öcek EÜTF Halk Sağlığı AD SAĞLIK ÖLÇÜTLERİ Doç. Dr. Zeliha Öcek EÜTF Halk Sağlığı AD 1 8 Ağustos 2001 de Bayer kolestrol düzeyini düşeren bir ilaç olan cerivastatin i ABD ve Avrupa daki 52 ölümle ilişkili bulunması nedeniyle piyasadan

Detaylı

07.11.2014. Ana Sağlığını Etkileyen Faktörler ve Alınacak Önlemler

07.11.2014. Ana Sağlığını Etkileyen Faktörler ve Alınacak Önlemler 10.Sınıf Kadın Sağlığı Hastalıkları ve Bakımı 2. Hafta ( 22 26 / 09 / 2014 ) 1.) KADIN ve ANASAĞLIĞINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER ve ALINACAK ÖNLEMLER 2.) KADIN ve ANA SAĞLIĞI İLE İLGİLİ ÖLÇÜTLER Slayt No: 2

Detaylı

KANSER İSTATİSTİKLERİ

KANSER İSTATİSTİKLERİ 1 KANSER İSTATİSTİKLERİ Kanser, günümüzün en önemli sağlık sorunlarından biridir. Sık görülmesi ve öldürücülüğünün yüksek olması nedeniyle de bir halk sağlığı sorunudur. Tanı olanaklarının gelişmesi ve

Detaylı

ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞININ ÖNEMİ. Sağlık; bireyin beden, ruh ve sosyal açıdan tam bir iyilik durumunda olmasıdır.

ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞININ ÖNEMİ. Sağlık; bireyin beden, ruh ve sosyal açıdan tam bir iyilik durumunda olmasıdır. ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞININ ÖNEMİ Sağlık; bireyin beden, ruh ve sosyal açıdan tam bir iyilik durumunda olmasıdır. Anne-çocuk sağlığı hizmetlerinin amacı; özelde anne ve çocukların, genelde ise toplumun sağlıklı

Detaylı

EPİDEMİYOLOJİ TARİHSEL GELİŞİM

EPİDEMİYOLOJİ TARİHSEL GELİŞİM EPİDEMİYOLOJİ TARİHSEL GELİŞİM Epidemiyoloji orjinini 2000 yıl kadar önce (MÖ 460-370) Hipokrat tarafından ileri sürülen hastalıkların oluşumunda çevresel faktörlerin etkili olduğu fikrinden almakta olup

Detaylı

doğrudur? Veya test, sağlıklı dediği zaman hangi olasılıkla doğrudur? Bu soruların yanıtları

doğrudur? Veya test, sağlıklı dediği zaman hangi olasılıkla doğrudur? Bu soruların yanıtları DÖNEM III HALK SAĞLIĞI-ADLİ TIP-BİYOİSTATİSTİK-TIP TARİHİ VE ETİK Ders Kurulu Başkanı : Prof. Dr. Günay SAKA TANI TESTLERİ (30.04.2014 Çrş. Y. ÇELİK) Duyarlılık (Sensitivity) ve Belirleyicilik (Specificity)

Detaylı

KOCAELİÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI

KOCAELİÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI KOCAELİÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI HEKİM ADAYI İLÇE SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ ÇALIŞMA DOSYASI ADI SOYADI : NUMARASI : EĞİTİM TARİHLERİ : ÇALIŞTIĞI İLÇE SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ : DANIŞMAN ASİSTAN

Detaylı

ÇOCUK SAĞLIĞINA GİRİŞ ve Çocuk sağlığını değerlendirmede kullanılan ölçütler. Doç. Dr. Günay SAKA 5 Mayıs 2011

ÇOCUK SAĞLIĞINA GİRİŞ ve Çocuk sağlığını değerlendirmede kullanılan ölçütler. Doç. Dr. Günay SAKA 5 Mayıs 2011 ÇOCUK SAĞLIĞINA GİRİŞ ve Çocuk sağlığını değerlendirmede kullanılan ölçütler Doç. Dr. Günay SAKA 5 Mayıs 2011 1 Amaç : Bu oturumun sonunda katılımcılar çocuk sağlığının önemini ve çocukluk dönemlerine

Detaylı

TOPLUMU TANIMA TOPLUMUN TANIMI TOPLUMUN ÖZELLİKLERİ TOPLUMUN ÖZELLİKLERİ TOPLUMUN ÖZELLİKLERİ TOPLUMUN ÖZELLİKLERİ

TOPLUMU TANIMA TOPLUMUN TANIMI TOPLUMUN ÖZELLİKLERİ TOPLUMUN ÖZELLİKLERİ TOPLUMUN ÖZELLİKLERİ TOPLUMUN ÖZELLİKLERİ TOPLUMU TANIMA TOPLUMUN TANIMI Toplum; sosyal gereksinimlerini karşılamak için etkileşen ve ortak bir kültürü paylaşan çok sayıdaki insanın oluşturduğu bir birlikteliktir. 1. Toplumdaki kişiler demografik

Detaylı

SEÇMELİ DERS ÖNERİ FORMU

SEÇMELİ DERS ÖNERİ FORMU Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi 2012-2013 Eğitim Öğretim Yılı SEÇMELİ DERS ÖNERİ FORMU Dersin adı Üreme Sağlığı Anabilim dalı Sorumlu öğretim üyesi E-posta adresi Halk Sağlığı Prof.Dr.Haldun SÜMER

Detaylı

2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması

2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 213 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması Ulusal Toplantı TNSA-213 Sonuçları Doç. Dr. A. Sinan Türkyılmaz Doç. Dr. Alanur Çavlin 2 Aralık 214, Rixos Grand Ankara Oteli, Ankara Sunuş Planı Hanehalkı nüfusunun

Detaylı

BİYOİSTATİSTİK Sağlık Alanına Özel İstatistiksel Yöntemler Dr. Öğr. Üyesi Aslı SUNER KARAKÜLAH

BİYOİSTATİSTİK Sağlık Alanına Özel İstatistiksel Yöntemler Dr. Öğr. Üyesi Aslı SUNER KARAKÜLAH BİYOİSTATİSTİK Sağlık Alanına Özel İstatistiksel Yöntemler Dr. Öğr. Üyesi Aslı SUNER KARAKÜLAH Ege Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyoistatistik ve Tıbbi Bilişim AD. Web: www.biyoistatistik.med.ege.edu.tr

Detaylı

AÜTF HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI TIPTA UZMANLIK EĞİTİMİ PROGRAMI /

AÜTF HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI TIPTA UZMANLIK EĞİTİMİ PROGRAMI / AÜTF HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI TIPTA UZMANLIK EĞİTİMİ PROGRAMI / 2017-18 TARİH/MODÜL BAŞLIKLAR (Konular) ÖĞRETİM ÜYESİ MODÜL 1 9 Ekim 2017 Halk Sağlığı tanımı, kavramı ve yaklaşımı Geleneksel ve Çağdaş

Detaylı

Dünyada ve Türkiye de çocuk sağlığının durumu ( ) Prof. Dr. Betül Ulukol Sosyal Pediatri Bilim Dalı

Dünyada ve Türkiye de çocuk sağlığının durumu ( ) Prof. Dr. Betül Ulukol Sosyal Pediatri Bilim Dalı Dünyada ve Türkiye de çocuk sağlığının durumu (2017-2018) Prof. Dr. Betül Ulukol Sosyal Pediatri Bilim Dalı Sağlık Yalnızca hastalık ve sakatlığın olmayışı değil fiziksel, bilişsel, psikososyal tam bir

Detaylı

2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması

2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 213 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2. Bölge Toplantısı TNSA-213 Sonuçları Doç. Dr. Alanur Çavlin Dr. Pelin Seçkiner 5 Şubat 215 Swiss Otel Büyük Efes, İzmir Sunuş Planı Hanehalkı nüfusunun ve kadınların

Detaylı

Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2014 Haber Bülteni

Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2014 Haber Bülteni Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2014 Haber Bülteni Haber Bülteni Yayın Tarihi: 09.09.2015 Bilgi İçin: Dr. Berrak BORA BAŞARA berrak.basara@saglik.gov.tr/ 0312 585 68 17 Cemil GÜLER cemil.guler@saglik.gov.tr/

Detaylı

SAĞLIK HĠZMETLERĠ SEKRETERLĠĞĠ

SAĞLIK HĠZMETLERĠ SEKRETERLĠĞĠ T.C. MĠLLÎ EĞĠTĠM BAKANLIĞI SAĞLIK HĠZMETLERĠ SEKRETERLĠĞĠ HIZ VE ORAN 720S00019 Ankara, 2011 Bu modül, mesleki ve teknik eğitim okul/kurumlarında uygulanan Çerçeve Öğretim Programlarında yer alan yeterlikleri

Detaylı

ÖRNEKLEME HATALARI EK C. A. Sinan Türkyılmaz

ÖRNEKLEME HATALARI EK C. A. Sinan Türkyılmaz ÖNEKLEME HATALAI EK C A. Sinan Türkyılmaz Örneklem araştırmalarından elde edilen kestirimler (estimates) iki tip dan etkilenirler: (1) örneklem dışı lar ve (2) örneklem ları. Örneklem dışı lar, veri toplama

Detaylı

Halk Sağlığı-Ders 6 Aşırı Doğurganlığın Kontrolü ve İlaçla Koruma

Halk Sağlığı-Ders 6 Aşırı Doğurganlığın Kontrolü ve İlaçla Koruma Halk Sağlığı-Ders 6 Aşırı Doğurganlığın Kontrolü ve İlaçla Koruma Öğr. Gör. Hüseyin ARI 1 Aşırı Doğurganlık Sosyoekonomik koşullar, beslenme ve çevre sağlığı uygun olmayan toplumlarda aşırı doğurganlık

Detaylı

Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2012

Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2012 Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2012 Haber Bülteni Yayın Tarihi: 30.09.2013 Bilgi İçin: Dr. Berrak BORA BAŞARA berrak.basara@saglik.gov.tr/ 0312 585 68 17 Cemil GÜLER cemil.guler@saglik.gov.tr/ 0312 585

Detaylı

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI 2009 KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI HEKİM ADAYI SAĞLIK OCAĞI ÇALIŞMA DOSYASI ADI SOYADI : NUMARASI : EĞİTİM TARİHLERİ : ÇALIŞTIĞI SAĞLIK OCAĞI : DANIŞMAN OCAK HEKİMİ : DANIŞMAN

Detaylı

ve SALGIN İNCELEME Doç.Dr. Bülent A. BEŞİRBELLİOĞLUİ İ Ğ

ve SALGIN İNCELEME Doç.Dr. Bülent A. BEŞİRBELLİOĞLUİ İ Ğ SALGIN TANIMLANMASI ve SALGIN İNCELEME BASAMAKLARI Doç.Dr. Bülent A. BEŞİRBELLİOĞLUİ İ Ğ bbesirbellioglu@yahoo.com Salgın; Belirli bir populasyonda, belirli bir zaman diliminde, bir infeksiyon hastalığına

Detaylı

Bölüm-1: Genel Bilgiler

Bölüm-1: Genel Bilgiler KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI HEKİM ADAYI TOPLUM SAĞLIĞI MERKEZİ ÇALIŞMA DOSYASI ADI SOYADI : NUMARASI : EĞİTİM TARİHLERİ : ÇALIŞTIĞI TOPLUM SAĞLIĞI MERKEZİ : DANIŞMAN ASİSTAN

Detaylı

TOPLUM TANILAMA SÜRECİ. Prof. Dr. Ayfer TEZEL

TOPLUM TANILAMA SÜRECİ. Prof. Dr. Ayfer TEZEL TOPLUM TANILAMA SÜRECİ Prof. Dr. Ayfer TEZEL TOPLUMUN TANIMI A.Ü.AHE 402 Halk Sağlığı Hemşireliği Aynı toprak parçası üzerinde bir arada yaşayan ve temel çıkarlarını sağlamak için iş birliği yapan insanların

Detaylı

Aşırı doğurganlığın anne ve çocuk sağlığına etkileri İstenmeyen gebelikler ve isteyerek düşükler

Aşırı doğurganlığın anne ve çocuk sağlığına etkileri İstenmeyen gebelikler ve isteyerek düşükler Aşırı doğurganlığın anne ve çocuk sağlığına etkileri İstenmeyen gebelikler ve isteyerek düşükler Doç. Dr. Günay SAKA DÜTF HSAD 10.05.2010 1 Amaç : Tıp Fakültesi Dönem III öğrencileri, aşırı doğurganlık,

Detaylı

Türkiye de Çocuk Sağlığının Durumu

Türkiye de Çocuk Sağlığının Durumu Türkiye de Çocuk Sağlığının Durumu Doç. Dr. Günay Saka Mayıs 2011 5 Mayıs 2011 1 1 261 673 5 Mayıs 2011 2 Amaç: Bu ders sonunda; Türkiye de çocuk sağlığının durumu hakkında bilgi sahibi olacaklardır. 5

Detaylı

2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması

2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 213 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 3. Bölge Toplantısı TNSA-213 Sonuçları Doç. Dr. Alanur Çavlin Dr. Tuğba Adalı 19 Şubat 215 Greenpark Otel, Diyarbakır Sunuş Planı Hanehalkı nüfusunun ve kadınların

Detaylı

Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel Kapasitenin Güçlendirilmesi Projesi

Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel Kapasitenin Güçlendirilmesi Projesi Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel Kapasitenin Güçlendirilmesi Projesi Şu anki sunumun yapılmasına imkan tanıyan bu proje, 692188 sayılı anlaşma kapsamındaki AB Horizon 2020 Araştırma

Detaylı

Türk Hipertansiyon İnsidans Çalışması

Türk Hipertansiyon İnsidans Çalışması Türk Hipertansiyon İnsidans Çalışması Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği 22 Mayıs 2008 - Antalya Sunuş Saygıdeğer Meslektaşlarımız, Hipertansiyon, dünyada ve ülkemizde görülme sıklığı giderek

Detaylı

TABLOLAR VE ŞEKİLLER LİSTESİ

TABLOLAR VE ŞEKİLLER LİSTESİ TABLOLAR VE ŞEKİLLER LİSTESİ BÖLÜM 1 GİRİŞ Tablo 1.1 Hanehalkı ve kişi görüşmelerinin sonuçları...15 BÖLÜM 2 HANEHALKI NÜFUSU VE KONUT ÖZELLİKLERİ Tablo 2.1 Yaş, yerleşim yeri ve cinsiyete göre hanehalkı

Detaylı

Medikal Araştırma Tasarımları. Doç. Dr. Oktay ÖZDEMİR Yorum Danışmanlık Ltd

Medikal Araştırma Tasarımları. Doç. Dr. Oktay ÖZDEMİR Yorum Danışmanlık Ltd Medikal Araştırma Tasarımları Doç. Dr. Oktay ÖZDEMİR Yorum Danışmanlık Ltd 1 Tıpta Araştırma Düzenleri Gözlemsel Çalışmalar Tanımlayıcı çalışmalar Retrospektif (Vaka-kontrol) araştırmalar Kesitsel araştırmalar

Detaylı

EPĠDEMĠYOLOJĠ Dr. Selçuk KÖKSAL

EPĠDEMĠYOLOJĠ Dr. Selçuk KÖKSAL EPĠDEMĠYOLOJĠ Dr. Selçuk KÖKSAL TARĠHSEL GELĠġĠM Epidemiyoloji orjinini 2000 yıl kadar önce (MÖ 460-370) Hipokrat tarafından ileri sürülen hastalıkların oluşumunda çevresel faktörlerin etkili olduğu fikrinden

Detaylı

TNSA-2003 BÖLGE TOPLANTISI-IV KUZEYDOĞU ANADOLU DA ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI

TNSA-2003 BÖLGE TOPLANTISI-IV KUZEYDOĞU ANADOLU DA ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI TNSA-2003 BÖLGE TOPLANTISI-IV KUZEYDOĞU ANADOLU DA ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI Prof. Dr. Sabahat Tezcan H.Ü. Nüfus Etütleri Enstitüsü Müdürü 16 Haziran 2005 - KARS Bebek ve Çocuk Ölümlülüğü 0-4 Yaş Dönemindeki

Detaylı

Salgın Analizi. Prof.Dr.IŞIL MARAL. Halk Sağlığı Uzmanı, Mikrobiyoloji Doktoru (PhD) Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı

Salgın Analizi. Prof.Dr.IŞIL MARAL. Halk Sağlığı Uzmanı, Mikrobiyoloji Doktoru (PhD) Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Salgın Analizi Prof.Dr.IŞIL MARAL Halk Sağlığı Uzmanı, Mikrobiyoloji Doktoru (PhD) Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Amaç Bu oturum sonunda katılımcılar salgın incelemesi konusunda

Detaylı

309 HALK SAĞLIĞI-ADLİ TIP-DEONTOLOJİ- BİYOİSTATİSTİK

309 HALK SAĞLIĞI-ADLİ TIP-DEONTOLOJİ- BİYOİSTATİSTİK Ders Kurulu 309 Akademik Yılın 36. Haftası 12 Mayıs 13 Mayıs 14 Mayıs 15 Mayıs 16 Mayıs Halk Sağlığı Kavramı Sarp Üner Uluslararası Sağlık Bakış Açısıyla Ulusların Sınıflandırılması Epidemiyolojinin Kullanım

Detaylı

KESİTSEL ARAŞTIRMALAR

KESİTSEL ARAŞTIRMALAR KESİTSEL RŞTIRMLR KESİTSEL RŞTIRMLR PREVLNS RŞTIRMSI DURUM SPTM RŞTIRMSI ROSSSETIONL STUDY ROSSSETIONL SURVEY PREVLNE STUDY BSELINE SURVEY 1 2 Kesitsel çalışmalar, belirli bir populasyonda, belirli bir

Detaylı

DÜNYADA VE TÜRKİYE DE KADIN SAĞLIĞININ DURUMU. Doç. Dr. Günay SAKA DÜTF HSAD Mayıs 2011

DÜNYADA VE TÜRKİYE DE KADIN SAĞLIĞININ DURUMU. Doç. Dr. Günay SAKA DÜTF HSAD Mayıs 2011 DÜNYADA VE TÜRKİYE DE KADIN SAĞLIĞININ DURUMU Doç. Dr. Günay SAKA DÜTF HSAD Mayıs 2011 1 Amaç: Bu dersin sonunda öğrenciler dünyada ve Türkiye de kadın sağlığının durumu konusunda bilgi kazanacaklardır.

Detaylı

RİSK ÖLÇÜLERİ. Yrd.Doç.Dr. Selçuk Korkmaz Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyoistatistik Anabilim Dalı. Turcosa Analitik Çözümlemeler

RİSK ÖLÇÜLERİ. Yrd.Doç.Dr. Selçuk Korkmaz Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyoistatistik Anabilim Dalı. Turcosa Analitik Çözümlemeler RİSK ÖLÇÜLERİ Yrd.Doç.Dr. Selçuk Korkmaz Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyoistatistik Anabilim Dalı Turcosa Analitik Çözümlemeler selcukorkmaz@gmail.com ÇOCUK NEFROLOJİ DERNEĞİ BİYOİSTATİSTİK EĞİTİMİ

Detaylı

ARAŞTIRMA TÜRLERİ R. ALPAR

ARAŞTIRMA TÜRLERİ R. ALPAR ARAŞTIRMA TÜRLERİ R. ALPAR ARAŞTIRMA TÜRLERİ Araştırmanın yapılacağı yer, amaç, kapsadığı zaman ve veri toplama biçimine göre değişik biçimlerde sınıflandırılabilir. Araştırmanın kapsadığı zamana göre:

Detaylı

DERS X Küresel Sağlık Sorunları

DERS X Küresel Sağlık Sorunları DERS X Küresel Sağlık Sorunları Dünyada gerçekleşen ölümlerin yaklaşık % 23 ü çevresel etkilerle gerçekleşmektedir. Düşük ve orta gelirli ülkelerde çevresel hastalıklar daha fazla görülmektedir. Erkekler,

Detaylı

Mevsimlik Tarım İşçilerinin ve Ailelerinin İhtiyaçlarının Belirlenmesi Araştırması 2011 Harran Üniversitesi-UNFPA

Mevsimlik Tarım İşçilerinin ve Ailelerinin İhtiyaçlarının Belirlenmesi Araştırması 2011 Harran Üniversitesi-UNFPA Mevsimlik Tarım İşçilerinin ve Ailelerinin İhtiyaçlarının Belirlenmesi Araştırması 211 Harran Üniversitesi-UNFPA Hizmet için kanıt oluşturan sonuçlar açısından Hizmetleri planlama ve uygulama açısından

Detaylı

TÜBERKÜLOZ SÜRVEYANS ÇALIŞMALARINA PRATİK YAKLAŞIM ve ÖNEMİ

TÜBERKÜLOZ SÜRVEYANS ÇALIŞMALARINA PRATİK YAKLAŞIM ve ÖNEMİ 21. Yüzyılda Tüberküloz Sempozyumu ve II. Tüberküloz Laboratuvar Tanı Yöntemleri Kursu, Samsun TÜBERKÜLOZ SÜRVEYANS ÇALIŞMALARINA PRATİK YAKLAŞIM ve ÖNEMİ Prof. Dr. Yıldız PEKŞEN Ondokuz Mayıs Üniversitesi,

Detaylı

ERİŞKİNDE AŞIYLA KORUNULABİLEN HASTALIKLARIN EPİDEMİYOLOJİSİ

ERİŞKİNDE AŞIYLA KORUNULABİLEN HASTALIKLARIN EPİDEMİYOLOJİSİ ERİŞKİNDE AŞIYLA KORUNULABİLEN HASTALIKLARIN EPİDEMİYOLOJİSİ Dr. Sema ALP ÇAVUŞ Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD,İzmir Seroepidemiyoloji Aşıyla

Detaylı

HIV/AIDS epidemisinde neler değişti?

HIV/AIDS epidemisinde neler değişti? HIV/AIDS epidemisinde neler değişti? Dr. Gülşen Mermut Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji ABD EKMUD İzmir Toplantıları - 29.12.2015 Sunum Planı Dünya epidemiyolojisi

Detaylı

İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ

İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ Dersin Kodu HEM 00352 Dersin Adı AFETLERDE HEMŞİRELİK BAKIMI VE İLK YARDIM Yıl III Yarı Yıl Bahar 1- Afetlerde hemşirelik bakımı ve ilk yardıma giriş 2- Hasta ve yaralının muayenesi ve değerlendirilmesi

Detaylı

PERİNATAL HERPES VİRUS İNFEKSİYONLARI. Uzm.Dr.Cengiz Uzun Alman Hastanesi Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları

PERİNATAL HERPES VİRUS İNFEKSİYONLARI. Uzm.Dr.Cengiz Uzun Alman Hastanesi Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları PERİNATAL HERPES VİRUS İNFEKSİYONLARI Uzm.Dr.Cengiz Uzun Alman Hastanesi Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Perinatal dönemde herpesvirus geçişi. Virus Gebelik sırasında Doğum kanalından Doğum

Detaylı

Türkiye de Anne ve Çocukların Durumu. Dr. Mehmet Rifat KÖSE

Türkiye de Anne ve Çocukların Durumu. Dr. Mehmet Rifat KÖSE Türkiye de Anne ve Çocukların Durumu Dr. Mehmet Rifat KÖSE Değerlendirme Notu 214 Yılı Canlı doğum sayısındaki belirsizlikler devam etmektedir. Hastanede doğum yapan gebe sayısı 1.326.151 dir. Sağlık personeli

Detaylı

Ders Yılı Dönem-III

Ders Yılı Dönem-III 2018 2019 Ders Yılı Dönem-III HALK SAĞLIĞI, BİYOİSTATİSTİK, TIP TARİHİ VE ETİK DERS KURULU 22.04.2019 27.05.2019 HALK SAĞLIĞI, BİYOİSTATİSTİK, TIP TARİHİ VE ETİK DERS KURULU 22.04.2019 27.05.2019 Dersler

Detaylı

TOPLUMU TANIMA VE EKİP ÇALIŞMASI YARD. DOÇ. DR. NALAN AKIŞ

TOPLUMU TANIMA VE EKİP ÇALIŞMASI YARD. DOÇ. DR. NALAN AKIŞ TOPLUMU TANIMA VE EKİP ÇALIŞMASI YARD. DOÇ. DR. NALAN AKIŞ Amaç Bu dersin sonunda öğrenciler, sağlık hizmeti verecekleri toplumu tanımanın önemi konusunda bilgi sahibi olacaklardır. ÖĞRENİM HEDEFLERİ Bu

Detaylı

Fizik Tedavide Antropometrik Ölçümler. Prof. Dr. Reyhan Çeliker

Fizik Tedavide Antropometrik Ölçümler. Prof. Dr. Reyhan Çeliker Fizik Tedavide Antropometrik Ölçümler Prof. Dr. Reyhan Çeliker Antropoloji nedir? Antropoloji İnsanı, biyolojik yapısını, bedensel özelliklerini, kültürel yapısını, sosyal davranışlarını inceleyen bilim

Detaylı

Türkiye Nüfusunun Yapısal Özellikleri Nüfus; 1- Nüfusun Yaş Gruplarına Göre Dağılımı Genç (Çocuk) Nüfus ( 0-14 yaş )

Türkiye Nüfusunun Yapısal Özellikleri Nüfus; 1- Nüfusun Yaş Gruplarına Göre Dağılımı Genç (Çocuk) Nüfus ( 0-14 yaş ) Türkiye Nüfusunun Yapısal Özellikleri Nüfus; ülkelerin kalkınmasında, ülkenin dünyadaki etki alanını genişletmesinde potansiyel bir güç olarak önemli bir faktördür. Nüfusun potansiyel gücü, nüfus miktarı

Detaylı

30- İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNDE ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ. Dr. VOLKAN DÜNDAR

30- İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNDE ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ. Dr. VOLKAN DÜNDAR 30- İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNDE ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ Dr. VOLKAN DÜNDAR 1 Epidemiyoloji 1 Toplumlarda sağlıkla ilgili olayların dağılım ve nedenlerini inceleyen bilim dalıdır. İnsan toplulukları üzerine

Detaylı

DÜNYADA VE TÜRKİYE DE ANNE ÖLÜMLERİ

DÜNYADA VE TÜRKİYE DE ANNE ÖLÜMLERİ DÜNYADA VE TÜRKİYE DE ANNE ÖLÜMLERİ Dr. İbrahim PADIR İstanbul, 2015 Kavramlar ve Tanımlar Gebeliğe bağlı ölüm, bir kadının gebelik süresince, doğumda ya da gebeliğin sonlanmasından sonraki 42 gün içinde

Detaylı

Gebelik ve Trombositopeni

Gebelik ve Trombositopeni Gebelik ve Trombositopeni Prof.Dr. Sermet Sağol EÜTF Kadın Hast. ve Doğum AD Gebelik ve Trombositopeni Kemik iliğinde megakaryosit hücrelerinde üretilir. Günde 35.000-50.000 /ml üretilir. Yaşam süresi

Detaylı

VERİ KALİTESİ EK D. İsmet Koç

VERİ KALİTESİ EK D. İsmet Koç VERİ KALİTESİ EK D İsmet Koç Bu bölümün amacı, TNSA-2003 veri kalitesinin bir ön değerlendirmesini yapmaktır. Bu amaçla, yaş bildirim hataları, cevaplayıcılardan kaynaklanan hatırlama hataları ve veri

Detaylı

T. C. MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2014 2015 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM III

T. C. MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2014 2015 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM III T. C. MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2014 2015 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM III HALK SAĞLIĞI VE AİLE HEKİMLİĞİ DERS KURULU ( 6. ) DERS KURULU ( 27 NİSAN 05 HAZİRAN 2015) DERS PROGRAMI T.

Detaylı

YARDIMCI ÜREME TEKNİKLERİ UYGULAMALARI VE PERİNATAL/NEONATAL ETKİLER

YARDIMCI ÜREME TEKNİKLERİ UYGULAMALARI VE PERİNATAL/NEONATAL ETKİLER YARDIMCI ÜREME TEKNİKLERİ UYGULAMALARI VE PERİNATAL/NEONATAL ETKİLER Nilüfer Güzoğlu, H. Gözde Kanmaz, Dilek Dilli, Nurdan Uras, Ömer Erdeve, Uğur Dilmen İlk tüp bebeğin 1978 de doğumundan bu yana IVF

Detaylı

HEPATİT A MİKROBİYOLOJİ EPİDEMİYOLOJİ. Dr. Asım ÜLÇAY

HEPATİT A MİKROBİYOLOJİ EPİDEMİYOLOJİ. Dr. Asım ÜLÇAY HEPATİT A MİKROBİYOLOJİ EPİDEMİYOLOJİ Dr. Asım ÜLÇAY SUNUM PLANI Genel bilgi Mikrobiyoloji Genom yapısı Direnç-duyarlılık Risk faktörleri Epidemiyoloji HEPATİT A Primer hepatotrop virüsler Hepatit A virüs

Detaylı

KANSER KAYITÇILIĞI: AMAÇ VE KULLANIM ALANI. Prof Dr Gül Ergör DEÜTF Halk Sağlığı AD

KANSER KAYITÇILIĞI: AMAÇ VE KULLANIM ALANI. Prof Dr Gül Ergör DEÜTF Halk Sağlığı AD KANSER KAYITÇILIĞI: AMAÇ VE KULLANIM ALANI Prof Dr Gül Ergör DEÜTF Halk Sağlığı AD Kanser Kayıtçılığı Amaç, kanserin boyutunu belirlemek ve gelecekteki durumu hakkında öngörüde bulunmak Tanımlanmış bir

Detaylı

DİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DERS YILI DÖNEM III HALK SAĞLIĞI, BİYOİSTATİSTİK, TIP TARİHİ VE ETİK

DİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DERS YILI DÖNEM III HALK SAĞLIĞI, BİYOİSTATİSTİK, TIP TARİHİ VE ETİK DİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2017 2018 DERS YILI DÖNEM III HALK SAĞLIĞI, BİYOİSTATİSTİK, TIP TARİHİ VE ETİK 24.04.2018 28.05.2018 Dersler Teorik Pratik Toplam Halk Sağlığı 82 --- 82 Biyoistatistik

Detaylı

HALK SAĞLIĞI VE AİLE HEKİMLİĞİ VI. DERS KURULU (20 NİSAN 2015-25 MAYIS 2015)

HALK SAĞLIĞI VE AİLE HEKİMLİĞİ VI. DERS KURULU (20 NİSAN 2015-25 MAYIS 2015) T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2014 2015 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM III HALK SAĞLIĞI VE AİLE HEKİMLİĞİ VI. DERS KURULU (20 NİSAN 2015-25 MAYIS 2015) DEKAN BAŞKOORDİNATÖR DÖNEM III KOORDİNATÖRÜ

Detaylı

Halk Sağlığı ve Hastalık Sınıflaması Terminolojisi. Doç. Dr. Selma ALTINDİŞ

Halk Sağlığı ve Hastalık Sınıflaması Terminolojisi. Doç. Dr. Selma ALTINDİŞ Halk Sağlığı ve Hastalık Sınıflaması Terminolojisi Doç. Dr. Selma ALTINDİŞ Sağlığın çağdaş bir tanımı Dünya Sağlık Örgütü tarafından yapılmıştır. Buna göre; Sağlık, sadece hastalık ve sakatlığın olmayışı

Detaylı

EK-7 KORUYUCU HİZMET GÖSTERGELERİ

EK-7 KORUYUCU HİZMET GÖSTERGELERİ EK-7 KORUYUCU HİZMET GÖSTERGELERİ Gösterge Adı Gebe Tespit Oranı (Yüzde) Gebelik sürecindeki riskli durumlarla ilgili oluşabilecek sorunları en aza indirmek için gebe sayısının tespit edilmesidir. İlgili

Detaylı

Dr. Bekir KESKİNKILIÇ

Dr. Bekir KESKİNKILIÇ Dr. Bekir KESKİNKILIÇ 1 SAĞLIK Yalnızca hastalık veya sakatlığın olmaması değil, fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden tam bir iyilik halidir. Irk, din, siyasi görüş, ekonomik veya sosyal durum ayrımı yapılmaksızın

Detaylı

Sağlık Göstergeleri II.1. ÜREME SAĞLIĞI II.2. AŞILAMA II.3. MORTALİTE II.4. MORBİDİTE

Sağlık Göstergeleri II.1. ÜREME SAĞLIĞI II.2. AŞILAMA II.3. MORTALİTE II.4. MORBİDİTE 2 Sağlık Göstergeleri II.. ÜREME SAĞLIĞI II.2. AŞILAMA II.. MORTALİTE II.. MORBİDİTE II. Üreme Sağlığı TABLO: TÜRKİYE'DE YERLEŞİM YERLERİNE GÖRE ÜREME SAĞLIĞI (%, 2) ÖZELLİKLER KENT KIR TOPLAM DOĞURGANLIK

Detaylı

EK-7 KORUYUCU HİZMET GÖSTERGELERİ

EK-7 KORUYUCU HİZMET GÖSTERGELERİ EK-7 KORUYUCU HİZMET GÖSTERGELERİ Gösterge Adı Gebe Tespit Oranı (Yüzde) Gebelik sürecindeki riskli durumlarla ilgili oluşabilecek sorunları en aza indirmek için gebe sayısının tespit edilmesidir. İlgili

Detaylı

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ÇALIŞMA KONULARI (BÖLÜM ADI ALFABETİK) (2-27 NİSAN 2018)

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ÇALIŞMA KONULARI (BÖLÜM ADI ALFABETİK) (2-27 NİSAN 2018) ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ÇALIŞMA KONULARI (BÖLÜM ADI ALFABETİK) (2-27 NİSAN 2018) Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar Çocuk ve Adolesan Sağlığı Kadın Sağlığı/Üreme Sağlığı Okul Sağlığı Toplum Beslenmesi Yaşlı Sağlığı ve

Detaylı

KORUMA. Doç. Dr. Levent GÖRENEK GATA İnfeksiyon Hastalıkları ve Kl. Mik. AD.

KORUMA. Doç. Dr. Levent GÖRENEK GATA İnfeksiyon Hastalıkları ve Kl. Mik. AD. SALGINDA KONTROL VE KORUMA Doç. Dr. Levent GÖRENEK GATA İnfeksiyon Hastalıkları ve Kl. Mik. AD. Salgın inceleme basamakları 1. Saha çalışması için hazırlık yapılması 2. Bir salgının varlığının ğ gösterilmesi

Detaylı

TABLO ve GRAFİKLER. Epidemiyoloji Konferansları Serisi 14.05.2015. Prof. Dr. Bahar GÜÇİZ DOĞAN, HÜTF Halk Sağlığı AD.

TABLO ve GRAFİKLER. Epidemiyoloji Konferansları Serisi 14.05.2015. Prof. Dr. Bahar GÜÇİZ DOĞAN, HÜTF Halk Sağlığı AD. TABLO ve GRAFİKLER Epidemiyoloji Konferansları Serisi 14.05.2015 Prof. Dr. Bahar GÜÇİZ DOĞAN, HÜTF Prof. Dr. Bahar GÜÇİZ DOĞAN, HÜTF Neden gerekli? Tablo ve grafikler araştırma sonucunda elde edilen verilerin

Detaylı

Tetanoz Acil Serviste Tanı Yaralanmalarda Profilaksi. Uzm.Dr.İlhan UZ

Tetanoz Acil Serviste Tanı Yaralanmalarda Profilaksi. Uzm.Dr.İlhan UZ Tetanoz Acil Serviste Tanı Yaralanmalarda Profilaksi Uzm.Dr.İlhan UZ Tetanoz Latince gerilme anlamına gelir. İstemli kasların tonik spazmıyla karakterize akut bir toksemidir. Etken: Clostridium tetani

Detaylı

HALK SAĞLIĞI VE AİLE HEKİMLİĞİ

HALK SAĞLIĞI VE AİLE HEKİMLİĞİ T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2015 2016 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM III HALK SAĞLIĞI VE AİLE HEKİMLİĞİ VI. DERS KURULU (18 NİSAN 2016-25 MAYIS 2016) DEKAN BAŞKOORDİNATÖR DÖNEM III KOORDİNATÖRÜ

Detaylı

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KARŞILAŞTIRMA ÖLÇÜTLERİ

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KARŞILAŞTIRMA ÖLÇÜTLERİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KARŞILAŞTIRMA ÖLÇÜTLERİ Kaza, Olay, Meslek Hastalığı Araştırma ve İstatistiksel Kayıt Oluşturulması Bir işyerindeki meydana gelen iş kazaları, meslek hastalıkları ve olayların analizleri

Detaylı

ÇOCUK ve SAĞLIK. Prof. Dr. Günay SAKA Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı 03.12.2012

ÇOCUK ve SAĞLIK. Prof. Dr. Günay SAKA Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı 03.12.2012 ÇOCUK ve SAĞLIK Prof. Dr. Günay SAKA Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı 03.12.2012 1 AMAÇ Bu dersin sonunda dönem 1 öğrencileri çocuk ve sağlık konularında bilgi kazanacaklardır.

Detaylı

GİRİŞ. Bilimsel Araştırma: Bilimsel bilgi elde etme süreci olarak tanımlanabilir.

GİRİŞ. Bilimsel Araştırma: Bilimsel bilgi elde etme süreci olarak tanımlanabilir. VERİ ANALİZİ GİRİŞ Bilimsel Araştırma: Bilimsel bilgi elde etme süreci olarak tanımlanabilir. Bilimsel Bilgi: Kaynağı ve elde edilme süreçleri belli olan bilgidir. Sosyal İlişkiler Görgül Bulgular İşlevsel

Detaylı

DİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DERS YILI DÖNEM III HALK SAĞLIĞI, BİYOİSTATİSTİK, TIP TARİHİ VE ETİK

DİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DERS YILI DÖNEM III HALK SAĞLIĞI, BİYOİSTATİSTİK, TIP TARİHİ VE ETİK DİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2016 2017 DERS YILI DÖNEM III HALK SAĞLIĞI, BİYOİSTATİSTİK, TIP TARİHİ VE ETİK 03.05.2017 05.06.2017 Dersler Teorik Pratik Toplam Halk Sağlığı 82 82 Biyoistatistik 14 14

Detaylı

TABLO ve GRAFİKLER. Dr. Gamze Aktuna 2016

TABLO ve GRAFİKLER. Dr. Gamze Aktuna 2016 TABLO ve GRAFİKLER Dr. Gamze Aktuna 2016 Tanımlama Tablo: Genellikle sayımla belirlenmiş ve gruplanmış verinin sunum şekli Verilerin satırlar ve sütunlar haline getirilmesi Grafik: İstatistiksel verilerin

Detaylı

Hitit Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Halk Sağlığı Hemşireliği. Aile Sağlığı Merkezi Staj Kılavuzu. Sorumlu Öğretim Üyesi: Yrd.Doç.Dr.

Hitit Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Halk Sağlığı Hemşireliği. Aile Sağlığı Merkezi Staj Kılavuzu. Sorumlu Öğretim Üyesi: Yrd.Doç.Dr. Hitit Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Halk Sağlığı Hemşireliği Aile Sağlığı Merkezi Staj Kılavuzu Sorumlu Öğretim Üyesi: Yrd.Doç.Dr.Gülay YILMAZEL Çorum, 2015 İÇİNDEKİLER 1- Halk Sağlığı Hemşireliği Dersi

Detaylı

BEBEK ve ÇOCUK ÖLÜMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: TÜRKİYE NÜFUS ve SAĞLIK ARAŞTIRMASI, 1993 ve 1998

BEBEK ve ÇOCUK ÖLÜMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: TÜRKİYE NÜFUS ve SAĞLIK ARAŞTIRMASI, 1993 ve 1998 ANKARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ MECMUASI Cilt 57, Sayı 1, 2004 1-12 BEBEK ve ÇOCUK ÖLÜMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: TÜRKİYE NÜFUS ve SAĞLIK ARAŞTIRMASI, 1993 ve 1998 Şepnem Taşkın* Nazlı Atak** ÖZET Bu

Detaylı

M2 S1. Üreme Sağlığı. Tanım, Üreme Hakları, Bütüncül Yaklaşım. Doç. Dr. Günay SAKA 12 Mayıs 2011

M2 S1. Üreme Sağlığı. Tanım, Üreme Hakları, Bütüncül Yaklaşım. Doç. Dr. Günay SAKA 12 Mayıs 2011 M2 S1 Üreme Sağlığı Tanım, Üreme Hakları, Bütüncül Yaklaşım Doç. Dr. Günay SAKA 12 Mayıs 2011 M2 S6 Üreme Sağlığına Yönelme Bükreş konferansı (1974) II. Nüfus Konferansı (1984 Meksika) Kadın ve çocuklara

Detaylı

Bulaşıcı Hastalıklar Epidemiyolojisi. Araş. Gör. Dr. S. Utku UZUN Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı

Bulaşıcı Hastalıklar Epidemiyolojisi. Araş. Gör. Dr. S. Utku UZUN Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Bulaşıcı Hastalıklar Epidemiyolojisi Araş. Gör. Dr. S. Utku UZUN Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı 1 Sunum Planı Tanımlar Bulaşıcı hastalıkların önemi Enfeksiyon etkeninin

Detaylı

T. C. MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2013 2014 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM III HALK SAĞLIĞI VE AILE HEKIMLIĞI DERS KURULU

T. C. MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2013 2014 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM III HALK SAĞLIĞI VE AILE HEKIMLIĞI DERS KURULU T. C. MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2013 2014 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM III HALK SAĞLIĞI VE AILE HEKIMLIĞI DERS KURULU ( 6. ) DERS KURULU ( 28 NİSAN 06 HAZİRAN 2014) DERS PROGRAMI T.

Detaylı

Prof. Dr. Banu Çakır, HÜTF Halk Sağlığı AD. 5. ULUSAL İLK YARDIM SEMPOZYUMU 18.9.2014, Ankara

Prof. Dr. Banu Çakır, HÜTF Halk Sağlığı AD. 5. ULUSAL İLK YARDIM SEMPOZYUMU 18.9.2014, Ankara Prof. Dr. Banu Çakır, HÜTF Halk Sağlığı AD 5. ULUSAL İLK YARDIM SEMPOZYUMU 18.9.2014, Ankara Prof. Dr. Banu Çakır, 18.9.2014, Ankara 2 } Acil durum ve afetlerde ilk yardımcılardan beklenenler nelerdir?

Detaylı

BULAŞICI HASTALIKLARA GİRİŞ

BULAŞICI HASTALIKLARA GİRİŞ BULAŞICI HASTALIKLARA GİRİŞ Öğr. Gör. Blm. Uzm. F. Özlem ÖZTÜRK AHE 206 Enfeksiyon Hastalıkları Hemşireliği SUNU PLANI Enfeksiyon, enfeksiyon hastalığı kavramı Epidemiyoloji ve kullanılan kavramlar Sürveyans

Detaylı

BÜYÜMENİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Prof Dr Zehra AYCAN.

BÜYÜMENİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Prof Dr Zehra AYCAN. BÜYÜMENİN DEĞERLENDİRİLMESİ Prof Dr Zehra AYCAN zehraaycan67@hotmail.com Büyüme Çocukluk çağı, döllenme anında başlar ve ergenliğin tamamlanmasına kadar devam eder Bu süreçte çocuk hem büyür hem de gelişir

Detaylı

İlçede Halk Sağlığı Uzmanı Olmak. Uzm. Dr. Özge Yavuz Sarı

İlçede Halk Sağlığı Uzmanı Olmak. Uzm. Dr. Özge Yavuz Sarı İlçede Halk Sağlığı Uzmanı Olmak Uzm. Dr. Özge Yavuz Sarı Sunum planı Etimesgut İlçe Sağlık Müdürlüğü kısa tanıtımı Birimler ve faaliyet alanları Çalışmalardan örnekler ÇEKÜS birimi çalışmaları Takipsiz

Detaylı

Prof. Dr. Nerin Bahçeciler Önder YDÜ Tıp Fakltesi Pediatri Anabilim Dalı

Prof. Dr. Nerin Bahçeciler Önder YDÜ Tıp Fakltesi Pediatri Anabilim Dalı Epidemiyolojik AraştırmaTipleri: örneklerle inceleyelim Prof. Dr. Nerin Bahçeciler Önder YDÜ Tıp Fakltesi Pediatri Anabilim Dalı GÖZLEME DAYALI DENEYSEL TANIMLAYICI ANALİTİK RANDOMİZE KONTROLLU SAHA TOPLUM

Detaylı

TNSA-2008 in Sonuçları

TNSA-2008 in Sonuçları Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü TNSA-2008 in Sonuçları Doç. Dr. İsmet Koç 22 Ekim 2009 Rixos Otel/Ankara T.C. Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü T.C.

Detaylı

BULAŞICI HASTALIK BİLDİRİM VERİ SETİ

BULAŞICI HASTALIK BİLDİRİM VERİ SETİ BULAŞICI HASTALIK BİLDİRİM VERİ SETİ Oluşturma Tarihi : 01.06.2007 Sürüm Tarihi : 31.01.2015 Kaynak Kurum / Birim : Türkiye Halk Sağlığı Kurumu / lar Kontrol Programları Başkan Yardımcılığı Kapsamı : Ülkemiz

Detaylı

Kitle: Belirli bir özelliğe sahip bireylerin veya birimlerin tümünün oluşturduğu topluluğa kitle denir.

Kitle: Belirli bir özelliğe sahip bireylerin veya birimlerin tümünün oluşturduğu topluluğa kitle denir. BÖLÜM 1: FREKANS DAĞILIMLARI 1.1. Giriş İstatistik, rasgelelik içeren olaylar, süreçler, sistemler hakkında modeller kurmada, gözlemlere dayanarak bu modellerin geçerliliğini sınamada ve bu modellerden

Detaylı

Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde İzlenen Olgularda Akut Böbrek Hasarı ve prifle Kriterlerinin Tanı ve Prognozdaki Önemi. Dr.

Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde İzlenen Olgularda Akut Böbrek Hasarı ve prifle Kriterlerinin Tanı ve Prognozdaki Önemi. Dr. Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde İzlenen Olgularda Akut Böbrek Hasarı ve prifle Kriterlerinin Tanı ve Prognozdaki Önemi Dr. Aslı KANTAR GİRİŞ GENEL BİLGİLER Akut böbrek hasarı (ABH) yenidoğan yoğun bakım

Detaylı

ÇOCUK SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI KLİNİĞİNDE 2004 YILI İÇİNDE YATAN HASTALARIN RETROSPEKTİF OLARAK TARANMASI

ÇOCUK SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI KLİNİĞİNDE 2004 YILI İÇİNDE YATAN HASTALARIN RETROSPEKTİF OLARAK TARANMASI T.C. Sağlık Bakanlığı Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Koordinatörü: Prof. Dr. Tuncay KÜÇÜKÖZKAN ÇOCUK SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI KLİNİĞİNDE 2004 YILI İÇİNDE YATAN HASTALARIN

Detaylı

ÇOCUKLARDA BÜYÜME VE GELİŞMENİN İZLENMESİ

ÇOCUKLARDA BÜYÜME VE GELİŞMENİN İZLENMESİ ÇOCUKLARDA BÜYÜME VE GELİŞMENİN İZLENMESİ Çocuklarda Büyüme Ve Gelişmenin İzlenmesi Sağlıklı bir çocuk, Hastalık belirtileri göstermeyen, Takvim yaşına ve genetik özelliklerine uygun büyüme, Fizyolojik

Detaylı

Dr. Kenan Ergus İşyeri Hekimi ve Eğiticisi Bilgemed OSGB - BURSA

Dr. Kenan Ergus İşyeri Hekimi ve Eğiticisi Bilgemed OSGB - BURSA Dr. Kenan Ergus İşyeri Hekimi ve Eğiticisi Bilgemed OSGB - BURSA Tanımlar Kapsam Dünyada ve Türkiye de MH Hedefler Sonuçlar Başka Sonuç Mümkün mü? 5510 sayılı SSGSS- K/2006: M14- Sigortalının çalıştığı

Detaylı

TABURCULUK SONRASI REHOSPİTALİZASYON VE NEDENLERİ..Dr. Ömer ERDEVE

TABURCULUK SONRASI REHOSPİTALİZASYON VE NEDENLERİ..Dr. Ömer ERDEVE TABURCULUK SONRASI REHOSPİTALİZASYON VE NEDENLERİ.Dr. Ömer ERDEVE Rehospitalizasyon - TANIM Kim? Ne kadar süre boyunca? Hangi düzey ünite? Maliyet? Mortalite ve morbidite üzerine etkisi? Rehospitalizasyon

Detaylı

DÜŞÜK PREVALANS HEKİMLİĞİ. Yrd. Doç. Dr. Yasemin ÇAYIR Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği AD

DÜŞÜK PREVALANS HEKİMLİĞİ. Yrd. Doç. Dr. Yasemin ÇAYIR Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği AD DÜŞÜK PREVALANS HEKİMLİĞİ Yrd. Doç. Dr. Yasemin ÇAYIR Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği AD Öğrenim amaç ve hedefleri Amaç Düşük prevalans hekimliği hakkında bilgi vermek Hedefler Bu dersin

Detaylı

Sık kullanılan istatistiksel yöntemler ve yorumlama. Doç. Dr. Seval KUL Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi

Sık kullanılan istatistiksel yöntemler ve yorumlama. Doç. Dr. Seval KUL Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Sık kullanılan istatistiksel yöntemler ve yorumlama Doç. Dr. Seval KUL Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyoistatistik AD Bşk. 1 Hakkımda 2 Hedef: Katılımcılar modülün sonunda temel istatistiksel yöntemler

Detaylı

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ Sağlık hizmeti veren, Doktor Ebe Hemşire Diş hekimi Hemşirelik öğrencileri, risk altındadır Bu personelin enfeksiyon açısından izlemi personel sağlığı ve hastane

Detaylı