YAŞLI DOSTU KENT KAVRAMI. Mevlüt ÜLGEN Psikolog

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "YAŞLI DOSTU KENT KAVRAMI. Mevlüt ÜLGEN Psikolog"

Transkript

1 YAŞLI DOSTU KENT KAVRAMI Mevlüt ÜLGEN Psikolog

2 DÜNYA DA VE TÜRKİYE DE YAŞLI NÜFUS HIZLA ARTMAKTADIR yılları arasında dünya genelinde yaşam süresi 20 yıl artmıştır. İkinci Dünya Savaşı ndan sonraki dönemde ortalama yaşam süresi 46 yıl iken, 2016 yılında bu süre 71 yıla çıkmış, 2050 yılında 75 yıla çıkacağı öngörülmektedir.

3 2000 ve 2050 Yıllarında Dünya Ülkelerinde Yaşlı Nüfus (65+ Yaş) Oranları 2000 yılı itibari ile % 10'dan küçük % 10 - % 19.9 arasında % 20'dan büyük 2050 yılı itibari ile Şekil ve 2050 Yıllarında Dünya Ülkelerinde Yaşlı Nüfus (65+ Yaş) Oranları, Kaynak: Lehr, Ursula, 2009, (

4 Dünyada en hızlı büyüyen yaşlı grubu, en yaşlı grubu olan 80 yaş üstüdür yılında, en yaşlı yaşlı sayısı 70 milyondur. Bu sayının gelecek 50 yıl içinde 5 katından daha fazla artacağı beklenmektedir.

5 Dünyada ve Türkiye de Yaşlı Nüfus (60 yaş ve üzeri) Oranının Değişimi, (%) Kaynak: United Nations, 2015; *TÜİK, 2016b

6 2014 yılında Türkiye de toplam nüfusun artış hızı 13,3 iken yaşlı nüfusun artış hızı 49,9 dur.

7 Grafik: yılları arasında Türkiye de 65 ve 80 yaş üzeri nüfusun artışı. (TÜİK 2014 verileri). Türkiye de, 65 yaş üzerindeki bu artışla birlikte dikkati çeken bir diğer önemli özellik de, 80 yaş üzeri nüfusun da hızla artması yılında %1,54 iken; 2023 yılında %3,58; 2050 yılında %5,23; 2075 yılında %9,58 olacak.

8 İzmir de yaşlıların oranı Türkiye ortalamasının üstünde, 65 yaş üstü kişilerin nüfusa oranı İzmir 'de 2007 de % 8,2, 2011 de % 8,8, 2014 de % 9,7 iken, 2016' da ise % 10,2 ' ye yükselerek Türkiye'nin 2023 yılında sahip olacağı tahmin edilen %10, 2 'lik orana şimdiden sahip olmuştur. Yıl Türkiye Nüfusu 65 yaş üstü Nüfus 65 yaş üstü Nüfus % 80 yaş üstü nüfus 80 yaş üstü Nüfus % İzmir Nüfusu 65 yaş üstü Nüfus /İzmir 65 yaş üstü Nüfus / İzmir % 80 yaş üstü Nüfus /İzmir 80 yaş üstü Nüfus /İzmir % , , , , , , , , , , , , , , , , , ,43 TÜİK, Nüfus Projeksiyonları, ,

9 Yaşlanma aslında insanlığın en büyük başarılarından biridir. Kalabalıklaşan yaşlı nüfus, hem bir mutluluk hem de endişe kaynağı. Mutluluk kaynağı; çünkü insanlar daha uzun ve sağlıklı yaşıyorlar. Endişeler ise gelecekte bu kalabalık, yaşlı nüfusa ve onların haklı ihtiyaç ve taleplerine nasıl karşılık verebileceğimize dair. ( Furio Honsell ) İnsan ırkı yaşlanıyor ve bizler hazırlıksız yakalandık. Bu konudaki düşünce sistemimizi ve yaptıklarımızı değiştirmezsek belki de gelecekte daha sağlıklı bir nesil yaratmak ve yaşlı insanların saygı gördüğü, topluma bir şeyler katabildiği bir toplum yaratmak mümkün olmayacak. (Zsuzsanna Jakab, DSÖ, Avrupa Bölgesi Diröktörü )

10 YAŞLANMAK ŞANSTIR (İ.Tufan)

11 YAŞLILIK ve YAŞLANMA Yaşlılık; çocukluk, gençlik ve erişkinlik gibi yaşam önemlerinden biri olup, kendine özgü özellikleri olan, biyolojik, psikolojik, sosyolojik boyutları ile ele alınan, yaşamın son evresi olarak tanımlanan bir dönemdir. Biyolojik boyutuyla yaşlılık, gelişim sürecinde vücudun yapısal ve işlevsel olarak değişimini ifade eder. Psikolojik boyutuyla yaşlılık, algı, öğrenme, psiko-motor, problem çözme ve kişilik özellikleri açısından insanın uyum sağlama kapasitesinin kronolojik yaş ilerledikçe değişimini ifade eder. Sosyolojik açıdan yaşlılık ise bir toplumda belirli yaş grubundan beklenen davranışlar ve toplumun o gruba verdiği değerlerle ilgilidir. Kişinin toplumsal rol, statü ve beklentilerinin değişmesidir.

12 YAŞLILIK ve YAŞLANMA Yaşlanma, organizmanın ana rahminde başlayıp ölünceye kadar kesintisiz bir şekilde değişime uğradığı bir süreçtir. Nüfus istatistikleri: 65+ yaşı baz alıyor, Gerontoloji'de ise 60 + yaş, ASPB Yönetmelik 60+, Birleşmiş Milletler: 60+ Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ ) Yaşlılığı çevresel etmenlere uyum sağlama yeteneğinin azalması ya da büyük oranda kaybolması olarak tanımlamakta, 65 yaş ve üzerini yaşlılık dönemi için başlangıç olarak kabul etmekte, yaş grubu yaşlı, yaş grubu ileri yaşlı, 85 ve üzeri yaş grubu çok yaşlı (ihtiyar )olarak sınıflandırma kullanmaktadır.

13 Sağlık, fiziksel, ruhsal, sosyal olarak tam bir iyilik ve işlevselliğin eksiksiz sürdürülmesi hali olarak tanımlanmaktadır. (DSÖ) Yaşam süresinin uzunluğu, biyolojik ve zihinsel sağlık, bilişsel, sosyal yeterlilik ve üretkenlik, kişisel kontrol ve yaşamdan keyif alma sağlıklı yaşlanmanın göstergelerindendir. DSÖ Yaşlanma 2002 Uluslararası Eylem Planında " Sağlık, fiziksel çevre, yaşanan yerin coğrafyası, eğitim, meslek, gelir, sosyal statü, sosyal destek, kültür ve toplumsal cinsiyet de dahil olmak üzere çevresel, ekonomik ve sosyal birçok belirleyici faktörden etkilenmektedir. Yaşlıların ekonomik ve sosyal durumunda iyileşmeler sağlık durumlarında da iyileşmelerle sonuçlanacaktır." öncelikle sağlıklı yaşlanmayı hedefleyen planlama, uygulama ve araştırmaları Bireylere, sağlıklı bir yaşam tarzını sürdürme, Hükümetler, sağlıklı ve refah içinde yaşlanma için olanak sağlayan destekleyici bir çevre oluşturma " yükümlülüğü

14 Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Yaşlılara yönelik, strateji ve eylem planı ( ) sağlıklı yaşlanma için dört stratejik eylem alanı: GREEN G, Sağlıklı Yaşlanma, 2012

15 Yaşam Boyu Sağlıklı Yaşlanma,konseptinden sağlığı etkileyen belirleyicileri arasında yer alan yaş, cinsiyet ve kalıtsal özellikler dışında kalan belirleyicilerin büyük bir çoğunluğuna müdahale edilerek insanları daha sağlıklı yaşama ve yaşlanmasına imkan sağlanabileceği vurgulanmaktadır.

16 Toplumun sağlığını etkileyen etmenlerden Çok iyi bir sağlık hizmeti sunduğunuzda toplumun sağlığını %16 etkileyebiliyoruz. Yaşam şeklini düzelttiğimiz zaman % 53 değiştirebiliyoruz. Buna çevreyi de eklediğimiz zaman toplumun yaşam şeklini olumlu olarak % 63 etkileme ve değiştirme şansına sahip oluyoruz. (Türkkan 2012) Toplumun Sağlığını Etkileyen Etmenler Sağlık Hizmeti 16% Genetik 21% Çevre 10% Yaşam Şekli* 53% Sosyo-ekonomik durum, yaş, cinsiyet, eğitim, alışkanlıklar vb. Kaynak: CDC, USA,1975

17 DSÖ nün 2002 raporunda da yer alan çalışmada yaş ile fonksiyonel kapasite ilişkisi incelenmiş, yaş artıkça fonksiyonel kapasitedeki değişimin nasıl olduğu raporlanmıştır. Y aksında fonksiyonel kapasite. : X aksında ise yaş görülüyor. Çocukluktan erişkinliğe doğru giderken fonksiyonel kapasitemiz artıyor. 28 yaşlarımızda ise inişe geçmeye başlıyoruz. Fakat, orta yaşlarda bir müdahalede bulunursak, bu inişin eğimini azaltma imkanımız mevcut. Eğer orta yaşlarda müdahale edersek, ileriki yaşlarda yaşlı nüfusun engellilik durumunu ortadan kaldırma şansımız oluyor. Bu, tüm yaşam boyu yaklaşımıdır. İleri yaşlarda engellilik ve bağımlılığı azaltmak için tüm hayat boyunca belli müdahalelerin yapılması lazım; sağlıklı şehir yaklaşımı ile bu yapabilir. (Green 2012)

18 Sağlık Sistemlerini Yaşlanan, Nüfusa Göre Güçlendirmek 1. Yaşlılar için koruyucu ve önleyici sağlık hizmeti, sağlıklı çevre, 2. Yaşlanma ile birlikte organ sistemlerinin rezerv kapasitelerinde, homeostatik kontrolde,çevresel faktörlere uyum sağlayabilme yeteneği ve stres cevap kapasitesinde azalma ortaya çıkar, kırılganlık artar. Sağlık ve bakım sistemlerinin, fiziksel çevrenin buna uygun düzenlenmesi 3. Engelli hale gelme ve kronik hastalıklarında etkisi ile sağlık sorunları yaşama olasılığı artar, bunlara yönelik etkili sağlık ve bakım sistemlerini kurma, 4. Yaşlıların, yerinde yaşlanma, evde bakım taleplerini öncele

19 En sağda kardiyovasküler riskleri görüyorsunuz ve bu, Avrupa da yaşlılar arasındaki en büyük risk faktörünü ve ölüm sebebini oluşturuyor. Modern sağlık sistemleri, kronik kalp hastalıklarına yönelik inanılmaz rakamlar harcıyor. Alternatif bir yol mevcut. Bunu sol tarafta görüyorsunuz. Sağlıklı şehir planlaması. Tüm Başkanlarımız bundan faydalanarak çözüme ulaşabilir. Sağlıklı Şehir Planlaması ile inşa edilmiş yapay çevreyi ve ulaşım imkanlarını değiştirebilirsiniz. Birçok alanda iyileştirme yapabilirsiniz. Bir başka konu da yaşam biçimleriyle obezite ve yüksek tansiyon gibi hastalıkları etkin bir şekilde azaltabiliyor. ( Green )

20 Başka bir çalışmada trafik akışı ile insanlar arasındaki temas ve etkileşim incelenmiş, bunun sonuçlarına yer veriliyor. (Green 2012)

21 Sosyal ve fiziksel anlamda destekleyici çevreler, Burada, işin içerisine ulaşım, barınma, sosyal katılımcılık ve sosyal içerme var. Dış alanlar ve binalar, toplumsal destek ve sağlık hizmetleri, iletişim ve bilgilendirme,sivil toplum katılımı ve istihdam giriyor.

22 AKTİF YAŞLANMA Aktif yaşlanma, bağımsızlık, katılım, bakım, kendini gerçekleştirme, itibar kavramları ile şekillenen BM Yaşlı İlkeleri ile evrensel insan hakları ve etik değerlere dayanmaktadır. Aktif yaşlanma bireyin yapabilirlikleri ile birlikte sosyal, siyasal, kültürel, ekonomik ve manevi olarak topluma sürekli katılımını içermektedir. Yaşlıların, yaşlanma dönemi boyunca bulunduğu sosyal ve kültürel çevrede aktif olarak rol alabilecekleri bir süreci tanımlamaktadır.

23 AKTİF YAŞLANMA DSÖ, Aktif yaşlanma Çerçeve metni yaşlı dostu kavramını yaşlı dostu fiziksel çevre, sağlık ve sosyal hizmetler, katılım ve özerkliği koruyucu önlemler olarak değerlendirmektedir (DSÖ; 2002).

24 Yaşlı Dostu Şehir Kavramı: Neden? Nasıl? Küresel yaşlanma sorunu BM ve uluslararası pek çok kuruluşu harekete geçirmiştir. BM 1982 yılı Viyana, 2002 yılı Madrid, Dünya Yaşlanma Toplantıları; Tüm dünya ülkelerinin dikkati yaşlanma olgusuna çekilmiştir. İki bin elli yılında sayısı iki milyarı bulacak olan bu gruba yönelik konut, gelir, kuşaklararası dayanışma, sosyal ilişkiler, toplumsal katılım, yaşlı güvenliği, bakım gibi konularda şimdiden altyapı çalışmalarına başlanması, var olan altyapıların iyileştirilmesi, ülkeler ve bölgeler arası ortak çalışmaların yapılması konularında çeşitli öneri kararları alınmıştır.. Yaşlı Dostu Toplum ve Yaşlı Dostu Şehir gibi kavramlar önem kazanmıştır.

25 YAŞLI DOSTU TOPLUM Artan yaşlı nüfusun yaşadıkları ortamlara uyumlarının sağlanabilmesi ve iyilik hallerinin en üst düzeyde sürdürülebilmesi için kamusal hizmet ve yerel yönetim ağırlıklı bir modeldir. Yaşlı Dostu Toplum denildiğinde yaşlıların aktif olarak kapasitelerinin, yeteneklerinin, verebileceklerinin farkına varan, ihtiyaçlarına ve seçimlerine karşılık verebilen, fikirlerine ve yaşam tarzlarına saygı gösteren, kırılgan olanları mutlak koruyan, toplum yaşamının her alanına ve anına katılmayı teşvik eden şekilde olmak üzere her tür politika, hizmet, oluşum ve yapının bulunduğu toplumlar anlaşılmalıdır.

26 Yaşlı Dostu Şehir, 2006 yılında kabul edilen Yaşlı Dostu Çevreler Programı çerçevesinde toplumlarda aktif ve sağlıklı yaşlanmayı sağlayabilmek için çevresel ve sosyal faktörlerin değerlendirildiği ve DSÖ tarafından organize edilen uluslararası bir çabadır. Yaşlı Dostu Şehir, aktif yaşlanmayı destekleyen kapsamlı ve erişilebilir kentsel çevreyi ifade etmektedir. Yaşlı Dostu Şehir, yaşlıların rahat bir biçimde toplumun diğer kesimleriyle birlikte uyumlu bir hayat sürdürebilecekleri ortam ve imkânların sağlandığı, temiz, güvenli, yaşanabilir ve sürdürülebilir kentsel çevreleri ifade etmektedir. Yaşlı Dostu Şehir sadece yaşlı toplum için değil, başta çocuklar ve engelliler olmak üzere tüm kent halkının yararı için düzenlemelerin yapıldığı ve tedbirlerin alındığı kentsel bir yaşam çevresi olmaktadır.

27

28 Yaşlı Dostu Şehirler Küresel Ağı; 2006 yılında 24 ülkeden 33 şehir aktif ve sağlıklı yaşlanmayı sağlayacak temel kentsel elemanları belirlemek için bir araya gelmiş ve sonuçta Küresel Yaşlı Dostlu Kentler Rehberi oluşturulmuştur. Bu programı geliştirmek için D.S.Ö, Yaşlı Dostu Kent Küresel Ağı nı oluşturmuştur. Yaşlı Dostu Şehir olabilmek için yapılacak araştırma alanları ve düzenlemeler hakkındaki bilgiler DSÖ nün yayınladığı Yaşlı Dostu Şehirler Rehberi nde belirtilmiştir. Bu rehberde açıklanan gerekli düzenlemeler şehirlerin yönetim birimlerince yerine getirilmelidir. Bu ölçütler yerine getirildiğinde ya da yapılacak olan düzenlemeler taahhüt edildiğinde dünyadaki tüm kentler ayrım yapılmaksızın DSÖ ye başvurma hakkına sahiptirler.

29 Dünya Sağlık Örgütü ( DSÖ) Avrupa Sağlıklı Şehirler Ağı ndaki üyeler :

30 DSÖ Avrupa Sağlıklı Yaşlanma için Sağlıklı Şehirler Ağı rehberi üç bölümden oluşuyor: (A) Nüfus profili, (B) Sağlık ve sosyal destek hizmetlerine ulaşılabilirlik, (C) Sosyoekonomik portre: zayıf ve güçlü yanlar;

31 Yaşlı Dostu Şehirler Küresel Ağına Katılabilmek İçin: Yaşlı Dostu Şehirler Küresel Ağı na katılabilmek için üç aşamalı sistemin eksiksiz yerine getirilmesi gerekmektedir: 1. adresinde bulunan başvuru formu doldurulmalıdır. 2. Belediye başkanı ve belediye yönetimi tarafından DSÖ ye, Yaşlı Dostu Şehirler Küresel Ağı na bağlılıklarını ve sürekli iyileştirmeyi öngören resmi yazı sunulmalıdır. 3. Dünya Sağlık Örgütü tarafından belirlenen dört aşamalı döngü tamamlanmalıdır.

32 Yaşlı Dostu Kentler Küresel Ağının Görevleri: Katılımcı kentlerin Dünya Sağlık Örgütü ve birbirleriyle olan bağlantılarını sağlamak, Bilgi ve iyi uygulamaların değişimini kolaylaştırmak, Yaşlı kişilerin yaşamlarını kolaylaştırmak için uygun, sürdürülebilir ve az maliyetli çabaları teşvik etmek ve büyütmek, Konu ile ilgili teknik destek ve eğitim olanakları sağlamak.

33 Yaşlı dostu kent olmak için, (1-2 Yıl) (3-5 Yıl) (5.Yıl Sonu) (

34 Bu başlıklar altında gerekenleri yerine getiren her şehir Yaşlı Dostu Şehir olarak Yaşlı Dostu Şehirler küresel ağının bir parçası olabilmektedir

35 Dış Mekânlar ve Binalar 1. Kamuya açık alanlar temiz ve memnuniyet verici olmalıdır. 2. Yeşil alanlar ve dış mekânlardaki oturma elemanları yeterli sayıda, bakımlı ve güvenli olmalıdır. 3. Kaldırımlar iyi durumda olmalı, engeller olmamalı ve tamamen yayalar için ayrılmalıdır. 4. Kaldırımlar kaymaz özellikte olmalı, tekerlekli sandalyeler için gerekli genişlik bırakılmalı ve yola inen dikey bordürleri bulunmalıdır. 5. Yaya geçişleri sayıca yeterli olmalıdır, farklı güçlük ve özür durumları olan insanlar için güvenli, kaymaz işaretlerle işaretlenmiş, görsel ve işitsel açıdan yeterli donanıma sahip olmalıdır ve yeteri kadar geçiş süresi verilmelidir. 6. Sürücüler yaya geçitlerinde ve yaya yolu taşıt yolu kesişmelerinde yayalara yol Vermelidirler.

36 Dış Mekânlar ve Binalar 7. Bisiklet yolları, kaldırımlardan ve diğer yaya yollarından ayrılmış durumda olmalıdır. 8. Dış mekânlardaki güvenlik; yeterli sokak aydınlatması, polis devriyeleri ve toplumsal eğitim gibi önlemlerle birlikte desteklenmelidir. 9. Hizmetler bir arada konumlanmış ve erişilebilir düzeyde olmalıdır. 10. Yaşlı insanlar için düzenlenmiş ayrı müşteri hizmetleri düzenlemeleri olmalıdır; farklı sıra sistemleri, yaşlılara özel gişeler gibi. 11. Binalar (kamu ve umumi) dışarıdan ve içeriden iyi işaretlendirilmiş olmalı, yeterli sayıda oturma yeri ve tuvalet, erişilebilir ve güvenli asansörler, rampalar, korkuluklar, merdivenler ve kaymaz koridor kaplamaları bulunmalıdır. 12. Dış ve iç mekândaki tuvaletler sayıca yeterli, temiz, iyi bakımlı ve erişilebilir olmalıdırlar.

37 Ulaşım 1. Toplu taşıma ücretleri sabit, açıkça belirtilmiş ve ödenebilir olmalıdır. 2. Toplu taşıma güvenilir, sık, geceleri, hafta sonu ve tatillerde de işliyor olmalıdır. 3. Tüm kentsel alanlar ve hizmetler toplu taşıma ağı içinde olmalı, belirgin ve tanımlı güzergâhlar izlenmeli, araçların durumu iyi olmalıdır. 4. Araçlar temiz, bakımlı, erişilebilir olmalı, aşırı kalabalık oluşmamalı ve araçlarda öncelikli oturma yerleri bulunmalıdır. 5. Engelli kişiler için özelleşmiş ulaştırma şekilleri mümkün olmalıdır. 6. Sürücüler duraklarda iniş ve binişleri kolaylaştırmalı, herkes oturana veya inene dek araçları hareket ettirmemelidir. 7. Duraklar ve istasyonlar uygun yerlerde konumlanmalı, erişilebilir, güvenli, temiz olmalı, iyi aydınlatılmış, işaretlendirilmiş, korunaklı olmalı ve yeterli sayıda oturak bulunmalıdır. 8. Kullanıcılara güzergâhlar, hareket saatleri ve özel ihtiyaçlarındaki olanaklar ile ilgili olarak tam ve kolay erişilebilir şekilde bilgi verilmelidir.

38 Ulaşım 9. Kamu ulaşımı yetmediği zamanlarda gönüllü ulaştırma hizmetleri hali hazırda bulunmalıdır. 10. Taksi hizmetleri erişilebilir ve ödenebilir olmalı, sürücüler yardımsever ve nazik olmalıdır. 11. Yollar bakımlı, iyi drenaja sahip ve iyi ışıklandırılmış olmalıdır. 12. Trafik akışı iyi düzenlenmiş olmalıdır. 13. Yollarda, sürücülerin görüşünü kapayacak şekilde engeller olmamalıdır. 14. Trafik işaretleri ve kesişimler görünebilir olmalı ve iyi yerleştirilmelidir. 15. Tüm sürücüler için sürücü kursları veya sürücü pratiğini artırıcı kurslar teşvik edilmelidir. 16. Otopark ve sürücü dinlenme alanları güvenli, sayıca yeterli ve uygun biçimde yerleştirilmiş olmalıdır. 17. Özel ihtiyaçları olan kişiler için öncelikli otoparklar ve sürücü dinlenme alanları uygun olmalı ve bunlara saygı gösterilmelidir.

39 Konut 1. Hizmetlere ve toplumun geri kalan kısmına yakın, güvenilir alanlarda yeterli ve ödenebilir konut stoku bulunmalıdır. 2. Evde bakım hizmetlerinin yeterli ve ödenebilir olmalı, destekleyici hizmetler mevcut ve elverişli olmalıdır. 3. Konut iyi ve sağlam inşa edilmiş olmalı, her türlü hava şartlarına ve doğal tehditlere karşı güvenli ve rahat bir ortam sağlamalıdır. 4. İç mekânlar ve bina yüzeyleri hareket için kısıtlayıcı olmamalı, tüm iç mekânlar ve koridorlar hareket kabiliyeti açısından uygun olmalıdır. 5. Konut tadilat olanakları ve gereksinimlerin sağlanması uygun ve ödenebilir olmalı ve bunları sağlayanlar yaşlıların ihtiyaçlarından haberdar olmalı ve bunları anlamalıdırlar. 6. Kamu ve özel kiralık konut stoku temiz, iyi, bakımlı ve güvenilir olmalıdır. 7. Kırılgan, zayıf, engelli yaşlı kişiler için yeterli ve ödenebilir konut olmalı ve bunların hizmetleri yerel imkânlarla sağlanabilmelidir.

40 Sosyal Katılım 1. Çeşitli etkinlik ve aktiviteler için buluşma/bir araya gelme mekânları uygun şekilde konumlanmış olmalı, erişilebilir, iyi ışıklandırılmış ve kamu ulaşım ağının kolayca ulaşabildiği yerlerde olmalıdır. 2. Bazı zamanlarda yaşlı insanların bir araya gelecekleri etkinlikler düzenlenmelidir. 3. Aktiviteler ve etkinlikler yalnız veya refakatçi ile katılıma uygun olmalıdır. 4. Aktiviteler ve çeşitli programlar ödenebilir düzeyde olup, gizli veya ekstra maliyetleri olmamalıdır. 5. Aktiviteler, olaylar hakkında erişilebilirlik imkânları ve ulaşım imkânları hakkında bilgileri de içinde olmak üzere yaşlı insanlara bilgi akışının düzenli olması gereklidir. 6. Yaşlı insanların oluşturduğu farklı kesimlere hitap etmek üzere aktivitelerin çeşitlendirilmesi gerekmektedir. 7. Yaşlı insanlar da içinde olmak üzere toplumun tüm kesimlerinin rekreasyon merkezleri, okullar, kütüphaneler, toplum merkezleri gibi yerel toplum mahallerinde bir araya getirilmesi sağlanmalıdır. 8. Sosyal izolasyon tehdidi altında olan kişiler için tutarlı ve düzenli bir sosyal yardım imkanı olmalıdır.

41 Toplumsal Yaşama Katılım ve Toplumun Yaşlıya Saygısı 1. Kamu, gönüllü kuruluşlar ve ticari kuruluşlar sürekli olarak yaşlı insanlara hizmet kalitesini artırmak ve daha iyi hizmet götürebilmek için düzenli biçimde çalışmalıdırlar. 2. Hizmetler ve ürünler değişen ihtiyaçlara göre farklılaşmalıdırlar ve bu tercihler, kamu ve ticari hizmetler tarafından karşılanmalıdırlar. 3. Hizmet personeli nazik, saygılı ve yardımsever olmalıdır. 4. Yaşlı insanlar medyada sıkça yer almalı, olumlu olarak betimlenmeli ve yaşlılar hakkında basmakalıp klişelerden vazgeçilmelidir. 5. Toplumsal aktiviteler, olaylar belirli yaşların ihtiyaç ve tercihlerine cevap verecek şekilde tüm nesillerin ilgisini çekmelidir. 6. Toplumsal aktiviteler içinde yaşlıların aileler içinde bunlara katılması sağlanmalıdır. 7. Çeşitli eğitim kurumları yaşlanma ve yaşlı insanlar la ilgili bilgilendirme hususunda fırsatlar sunmalı, bu okul aktivitelerinde yaşlılar da yer almalıdır. 8. Yaşlı insanlar şu anki konumlarının yanı sıra geçmişleriyle de toplumda fark edilmelidirler. 9. Hali vakti yerinde olmayan yaşlı insanlar, kamusal, gönüllü ve özel hizmetlere kolayca erişebilmelidirler.

42 Vatandaşlık Görevini Yerine Getirme ve İşgücüne Katılım 1. Gönüllü yaşlılar için kişisel maliyetleri karşılamak amacıyla eğitim, tanımlama, rehberlik ve tazminlerle beraber esnek iş seçenekleri bulunmalıdır. 2. Yaşlı işgücünün nitelikleri desteklenerek teşvik edilmelidir. 3. Yaşlı insanlar için esnek ve ortalama gelirli iş olanaklarının desteklenmesi gerekmektedir. 4. İşe almada, elde tutmada, teşvikte veya iş eğitiminde yalnızca yaşa göre ayrımın yasaklanması gerekmektedir. 5. İşyerleri, özürlü insanların ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde uyarlanmalıdır. 6. Yaşlı insanlar için kendi başlarına yapabilecekleri işler teşvik edilmeli ve desteklenmelidir. 7. Yaşlı işgücü için emeklilik sonrası eğitim programları uygulanmalıdır. 8. Kamu, özel girişim ve gönüllü sektörlerdeki karar verme organları yaşlı insanların katılımını desteklemeli ve kolaylaştırmalıdırlar

43 Bilgi Edinme ve İletişim 1. Tüm yaştaki toplum üyelerine temel ve etkili bir iletişim sistemi ulaşmalıdır. 2. Bilginin düzenli ve yaygın dağılımı sağlanmalıdır, koordine edilmiş, merkezileştirilmiş bir erişim sağlanmalıdır. 3. Yaşlı insanların ilgisini çekebilecek düzenli bilgiler ve yayınlar sunulmalıdır. 4. Sosyal izolasyon riski içinde olan kişiler için güvenilir bireyler tarafından bire bir bilgi akışı sağlanmalıdır. 5. Kamusal ve ticari hizmetler, istek üzerine çok yakın bire bir hizmetler sunabilmelidirler. 6. Televizyon ve görüntülü medyada kullanılan yazılar dahil olmak üzere tüm basılı bilgi büyük harflerle okunaklı, temel fikirler kalın olarak yazılmalıdır.

44 Bilgi Edinme ve İletişim 7. Yazılı ve diğer basın, basit, kısa, amaca doğrudan ulaşan cümleler kurmalıdırlar. 8. Telefon cevaplama hizmetleri bilgileri yavaşça vermeli, her defasında karşıdakinin anlayıp anlamadığını kontrol eden mekanizmalar oluşturulmalıdır. 9. Cep telefonları, radyo, televizyon, bankamatik ve diğer cihazlar büyük tuşlu ve harf ve rakamlar büyük olmalıdır. 10. Devlet daireleri, toplum merkezleri, kütüphaneler gibi kamuya açık alanlarda bilgisayara veya internete erişim bedava veya çok az bir fiyatla olmalıdır.

45 Toplum Desteği ve Sağlık Hizmetleri 1. Sağlık için yeterli derecede sağlık ve toplumsal destek hizmetleri bulunmalıdır. 2. Evde bakım hizmetleri sağlık olduğu kadar kişisel bakım ve ev işlerini de kapsamalıdır. 3. Sağlık ve sosyal hizmetler uygun bir şekilde yerleştirilmeli ve tüm ulaşım biçimleri tarafından erişilebilir olmalıdır. 4. Evde bakım hizmetleri ve yaşlı insanların yoğunlukta olduğu konut bölgeleri, hizmetlere ve toplumun diğer kesimlerine yakın konumlandırılmalıdır. 5. Sağlık ve sosyal hizmetler güvenilir bir şekilde kurulmalı ve tüm kesimler tarafından erişilebilir olmalıdır. 6. Yaşlı insanlar için sağlık ve sosyal hizmetler hakkında güvenilir ve erişilebilir bilgi sağlanmalıdır.

46 Toplum Desteği ve Sağlık Hizmetleri 7. Hizmetlerin sunumu koordine edilmeli ve yönetimsel olarak basit olmalıdır. 8. Tüm personel saygılı, yardımsever ve yaşlı insanlara hizmet edecek şekilde eğitilmiş olmalıdır. 9. Sağlık ve toplumsal destek hizmetlerine sekte vuracak ekonomik engeller en aza indirgenmelidir. 10. Tüm yaşlardan gönüllü hizmetler teşvik edilmeli ve desteklenmelidir. 11. Yeterli sayıda ve erişilebilir defin alanları bulunmalıdır. 12. Yaşlı insanların kırılganlığı ve kapasiteleri de dikkate alınarak toplumsal acil durum planlamaları tekrar ele alınmalıdır.

47 İLGİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM Mevlüt ÜLGEN Psikolog

YAŞLI DOSTU ŞEHİRLERDEN 1 YAŞLI DOSTU BİR DÜNYAYA 2

YAŞLI DOSTU ŞEHİRLERDEN 1 YAŞLI DOSTU BİR DÜNYAYA 2 ULUSAL YAŞLILARA SAYGI HAFTASI NEDENİYLE TÜRK GERİATRİ DERNEĞİ NDEN. YAŞLI DOSTU ŞEHİRLERDEN 1 YAŞLI DOSTU BİR DÜNYAYA 2 Yaşlanan dünyanın yaşlı dostu olması gerektiği konuşulmaktadır. Bu ileri hedef için

Detaylı

SAĞLIKLI ŞEHİR YAKLAŞIMI

SAĞLIKLI ŞEHİR YAKLAŞIMI SAĞLIKLI ŞEHİR YAKLAŞIMI Bugün şehirlerimizdeki problemlerin çoğu fakirlik, eşitsizlik, işsizlik, işe ve mal ve hizmetlere erişim zorlukları, düşük düzeyde sosyal ilişkiler ve kentsel alanlardaki düşük

Detaylı

YAŞLI DOSTU ŞEHİRLER: KAVRAMSAL ÇERÇEVE VE ÖRNEKLERLE DEĞERLENDİRMELER

YAŞLI DOSTU ŞEHİRLER: KAVRAMSAL ÇERÇEVE VE ÖRNEKLERLE DEĞERLENDİRMELER YAŞLI DOSTU ŞEHİRLER: KAVRAMSAL ÇERÇEVE VE ÖRNEKLERLE DEĞERLENDİRMELER GÜNEŞ TIP KİTABEVLERİ YAŞLI DOSTU ŞEHİRLER: KAVRAMSAL ÇERÇEVE VE ÖRNEKLERLE DEĞERLENDİRMELER Özgür Can CANER Gökhan GÖZÜN Asem HİLWAH

Detaylı

ENGELSİZ TASARIMLAR GEBZE YÜKSEK TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ. Ders: Architecture Desing 5 Konu: Engelsiz Eğitim, Engelsiz Lise Hazırlayan: Pelin Altan

ENGELSİZ TASARIMLAR GEBZE YÜKSEK TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ. Ders: Architecture Desing 5 Konu: Engelsiz Eğitim, Engelsiz Lise Hazırlayan: Pelin Altan GEBZE YÜKSEK TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ MİMARLIK FAKKÜLTESİ MİMARLIK BÖLÜMÜ ENGELSİZ TASARIMLAR Ders: Architecture Desing 5 Konu: Engelsiz Eğitim, Engelsiz Lise Hazırlayan: Pelin Altan İÇERİK 1) GİRİŞ 2) KALDIRIMLAR

Detaylı

YAŞLILARA YÖNELİK SOSYAL POLİTİKALAR

YAŞLILARA YÖNELİK SOSYAL POLİTİKALAR YAŞLILARA YÖNELİK SOSYAL POLİTİKALAR III. Sınıf Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü Risk Gruplarına Yönelik Sosyal Politikalar Dersi Notları-V Doç. Dr. Şenay GÖKBAYRAK İçerik Yaşlılık Kavramı

Detaylı

KRONOLOJİK YAŞ NEDİR?

KRONOLOJİK YAŞ NEDİR? Yaşlılık YAŞ NEDİR? Yaş;Kronolojik ve Biyolojik yaş olarak iki biçimde açıklanmaktadır. İnsan yaşamının, doğumdan içinde bulunulan ana kadar olan bütün dönemlerini kapsayan süreci kronolojik yaş ; içinde

Detaylı

Engelliler için tasarım ölçütleri

Engelliler için tasarım ölçütleri BÖLÜM-22 Engelliler için tasarım ölçütleri Engellilerin evden çıkıp, engelle karşılaşmadan tüm sosyal ve kültürel aktivitelere katılmaları başlıca amaçtır. Bu standart iş ve günlük yaşantılarını sürdürürken

Detaylı

Sağlıklı Kentler Birliği. Yıllık Değerlendirme Raporu 1 Ocak 31 Aralık 2012

Sağlıklı Kentler Birliği. Yıllık Değerlendirme Raporu 1 Ocak 31 Aralık 2012 Sağlıklı Kentler Birliği Yıllık Değerlendirme Raporu 1 Ocak 31 Aralık 2012 Genel Bilgiler Sağlıklı Kentler Birliği tarafından üye belediyelerin çalışmalarını takip etmek, üye belediyeler tarafından sürdürülen

Detaylı

Kırsal Alan ve Özellikleri, Kırsal Kalkınmanın Tanımı ve Önemi. Doç.Dr.Tufan BAL

Kırsal Alan ve Özellikleri, Kırsal Kalkınmanın Tanımı ve Önemi. Doç.Dr.Tufan BAL Kırsal Alan ve Özellikleri, Kırsal Kalkınmanın Tanımı ve Önemi Doç.Dr.Tufan BAL Dersin İçeriği Kırsal Kalkınma Kavramının Tarihçesi Kırsal Kalkınmada Temel Amaç Kırsal Alan Kalkınma Politikaları Kırsal

Detaylı

DEMO : Purchase from Yaşlı www.a-pdf.com Dostu Kent Amasya to remove the watermark

DEMO : Purchase from Yaşlı www.a-pdf.com Dostu Kent Amasya to remove the watermark DEMO : Purchase from Yaşlı www.a-pdf.com Dostu Kent Amasya to remove the watermark Şekil 4.7.9.11.7 Konut girişleri özel durumu olan engelli vatandaşların erişimlerine olanak sağlayacak nitelikte olmayıp

Detaylı

SAĞLIKLI ŞEHİRLER EN İYİ UYGULAMA ÖDÜLÜ / 2013 YARIŞMA ŞARTNAMESİ

SAĞLIKLI ŞEHİRLER EN İYİ UYGULAMA ÖDÜLÜ / 2013 YARIŞMA ŞARTNAMESİ SAĞLIKLI ŞEHİRLER EN İYİ UYGULAMA ÖDÜLÜ 2013 SAĞLIKLI ŞEHİRLER EN İYİ UYGULAMA ÖDÜLÜ / 2013 YARIŞMA ŞARTNAMESİ ÖDÜLÜN AMACI Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği, 20 yılı aşkın bir süredir Avrupa da devam eden

Detaylı

SAĞLIK NEDİR? Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ);

SAĞLIK NEDİR? Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ); SAĞLIK KAVRAMI SAĞLIK NEDİR? Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ); Yalnızca hastalık veya sakatlığın olmaması değil, fiziksel, ruhsal ve sosyal olarak tam bir iyilik halidir. şeklinde tanımlamıştır. SAĞLIK KAVRAMI

Detaylı

6.5 SANAYİ, DEPOLAMA VE TOPTAN TİCARET

6.5 SANAYİ, DEPOLAMA VE TOPTAN TİCARET 6.5 SANAYİ, DEPOLAMA VE TOPTAN TİCARET 6.5 SANAYİ DEPOLAMA VE TOPTAN TİCARET 158 6.5 SANAYİ, DEPOLAMA VE TOPTAN TİCARET Sanayi, sanayi bölgelerinde yer alması gereken kirli ve hafif imalat sanayi kuruluşlarının

Detaylı

www.ankaraisguvenligi.com

www.ankaraisguvenligi.com İş sağlığı ve güvenliği temel prensiplerini ve güvenlik kültürünün önemini kavramak. Güvenlik kültürünün işletmeye faydalarını öğrenmek, Güvenlik kültürünün oluşturulmasını ve sürdürülmesi sağlamak. ILO

Detaylı

Erişilebilir Karayolu Ulaşımı: Kavramlar ve uluslararası iyi uygulama örnekleri

Erişilebilir Karayolu Ulaşımı: Kavramlar ve uluslararası iyi uygulama örnekleri Erişilebilir Karayolu Ulaşımı: Kavramlar ve uluslararası iyi uygulama örnekleri Julie BABINARD Çevre ve Sosyal Kalkınma Uzmanı, Ulaşım, Dünya Bankası Özet 1. Ulaşımda erişilebilirlik niye önemlidir 2.

Detaylı

Özürlü Bireylerin Bilgi ve İletişim Teknolojisinin (BİT) Kullanımının Artırılmasına İlişkin Birleşmiş Milletler Yaklaşımı. Dr.

Özürlü Bireylerin Bilgi ve İletişim Teknolojisinin (BİT) Kullanımının Artırılmasına İlişkin Birleşmiş Milletler Yaklaşımı. Dr. Özürlü Bireylerin Bilgi ve İletişim Teknolojisinin (BİT) Kullanımının Artırılmasına İlişkin Birleşmiş Milletler Yaklaşımı Dr. Özlem Çakır 2 Özürlülük Normal bir kişinin kişisel ya da sosyal yaşantısında

Detaylı

BELGESİ. YÜKSEK PLANLAMA KURULU KARARI Tarih: 05.06.2009 Sayı: 2009/21

BELGESİ. YÜKSEK PLANLAMA KURULU KARARI Tarih: 05.06.2009 Sayı: 2009/21 TÜRKİYE HAYAT BOYU ÖĞRENME STRATEJİ BELGESİ YÜKSEK PLANLAMA KURULU KARARI Tarih: 05.06.2009 Sayı: 2009/21 Dr. Mustafa AKSOY Hayat Boyu Öğrenmenin Geliştirilmesi Operasyon Koordinatörü mustafaaksoy@meb.gov.tr

Detaylı

Grup 3 EGE BÖLGESİ. İzmir-Kütahya

Grup 3 EGE BÖLGESİ. İzmir-Kütahya Grup 3 EGE BÖLGESİ İzmir-Kütahya Güçlü yönler Gençler Yaşlılar El Ele Projesi (2010 yılı). Sevgi Evleri Projesi. Kütahya da 40 yataklı yaşlı bakım evi. İzmir de 300 yataklı yaşlı bakım evi. Belediyeler

Detaylı

YEREL ÇEVRESEL PLANLAMA

YEREL ÇEVRESEL PLANLAMA YEREL ÇEVRESEL PLANLAMA M. SİNAN ÖZDEN 2 AĞUSTOS 2017 İSTANBUL PLAN Plan, yapılacak bir işin tasarıları toplamıdır. Plan, bir amaca ulaşmada izlenecek yol ve davranış biçimini gösterir. Plan, bir düşünceyi,

Detaylı

Hemzemin yaya geçitleri, geçide yaklaşan sürücülerin yayaları yeterli (emniyetli) mesafeden görebilecekleri yerlere yerleştirilmelidir.

Hemzemin yaya geçitleri, geçide yaklaşan sürücülerin yayaları yeterli (emniyetli) mesafeden görebilecekleri yerlere yerleştirilmelidir. Yaya Geçitleri Hemzemin yaya geçitleri, geçide yaklaşan sürücülerin yayaları yeterli (emniyetli) mesafeden görebilecekleri yerlere yerleştirilmelidir. Yaya kaldırımında, kavşak veya yolun yaya geçitlerine

Detaylı

Tarım Tarihi ve Deontolojisi Dersi 14.Hafta SÜRDÜRÜLEBİLİR TARIM VE GİRDİ KULLANIMI. Dr. Osman Orkan Özer

Tarım Tarihi ve Deontolojisi Dersi 14.Hafta SÜRDÜRÜLEBİLİR TARIM VE GİRDİ KULLANIMI. Dr. Osman Orkan Özer Tarım Tarihi ve Deontolojisi Dersi 14.Hafta SÜRDÜRÜLEBİLİR TARIM VE GİRDİ KULLANIMI Dr. Osman Orkan Özer SÜRDÜRÜLEBİLİR TARIM VE GİRDİ KULLANIMI Sürdürülebilir tarım; Günümüz kuşağının besin gereksinimi

Detaylı

UŞAK İLİ İSMETPAŞA CADDESİ ve ÇEVRESİ ERİŞİLEBİLİRLİK SORUNLARI ve ÇÖZÜMLERİ

UŞAK İLİ İSMETPAŞA CADDESİ ve ÇEVRESİ ERİŞİLEBİLİRLİK SORUNLARI ve ÇÖZÜMLERİ Bahçeşehir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Kentsel Sistemler ve Ulaştırma Yönetimi Yüksek Lisans Programı UŞAK İLİ İSMETPAŞA CADDESİ ve ÇEVRESİ ERİŞİLEBİLİRLİK SORUNLARI ve ÇÖZÜMLERİ KSUY 5119 KAMUSAL

Detaylı

Engelleri Kaldıralım. Sağlık Kurumlarının Engelli Hastaların Bakımındaki Rol ve Sorumlulukları

Engelleri Kaldıralım. Sağlık Kurumlarının Engelli Hastaların Bakımındaki Rol ve Sorumlulukları Engelleri Kaldıralım Ülkemizde kentsel yaşam çevreleri fiziksel yaşam düzenlemelerin yetersizliği ve çeşitli engeller nedeniyle engelliler tarafından yeterince kullanılamamaktadır. Engellilerin toplum

Detaylı

6.6 OFİSLER. 6.6.1 Ana Konular

6.6 OFİSLER. 6.6.1 Ana Konular 6.6 OFİSLER 6.6 OFİSLER 166 6.6 OFİSLER Başkent Lefkoşa İmar Planı alanında var olan ofis gelişmelerinin yaklaşık %94.1 i (sigorta, banka, finans, kamu idaresi ve mesleki hizmet) şehrin merkezinde toplanmıştır.

Detaylı

Nüfus ve Kalkınma İlişkisi: Türkiye (TÜİK'in Yeni Nüfus Projeksiyonları Işığında)

Nüfus ve Kalkınma İlişkisi: Türkiye (TÜİK'in Yeni Nüfus Projeksiyonları Işığında) (TÜİK'in Yeni Nüfus Projeksiyonları Işığında) ESAGEV - Ekonomik ve Sosyal Düşünce Araştırma Geliştirme Vakfı www.esagev.org iletisim@esagev.org +90 (312) 750 00 00 Oğuzlar Mh. 1397. Sokak No: 11/1 Balgat,

Detaylı

Tohum Türkiye Otizm Erken Tanı ve Eğitim Vakfı. Sayın Milletvekili, konusunda kamuoyunda bilinç oluşturmaya gayret etmekteyiz.

Tohum Türkiye Otizm Erken Tanı ve Eğitim Vakfı. Sayın Milletvekili, konusunda kamuoyunda bilinç oluşturmaya gayret etmekteyiz. Sayın Milletvekili, Otizm spektrum bozukluğu (OSB) yaşamın ilk yıllarında ortaya çıkan karmaşık bir nörogelişimsel bozukluk olup belirli davranış ve öğrenme özellikleri ile kendini göstermektedir. Şu an

Detaylı

Dijital Vatandaşlık. Bilgi Toplumu

Dijital Vatandaşlık. Bilgi Toplumu Dijital Vatandaşlık Bilgi teknolojilerinin hızlı gelişmesiyle bütün dünyayı saran bir iletişim ağı kurulmuştur, bu küresel iletişim ağı bilimsel araştırmaların, üretkenliğin, kültürel değişmelerin, global

Detaylı

YAŞLILIKTA PSİKO-SOSYAL YAŞAM

YAŞLILIKTA PSİKO-SOSYAL YAŞAM YAŞLILIKTA PSİKO-SOSYAL YAŞAM Yaşlıların Psiko-Sosyal Özellikleri İnsanın yaşlılığında nasıl olacağı ya da nasıl yaşlanacağı; yaşadığı coğrafyaya, kalıtsal özelliklere, Psiko-sosyal ve Sosyo-ekonomik şartlara,

Detaylı

Kadın Dostu Kentler Projesi. Proje Hedefleri. Genel Hedef: Amaçlar:

Kadın Dostu Kentler Projesi. Proje Hedefleri. Genel Hedef: Amaçlar: Kadın Dostu Kentler Projesi İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğünün ulusal ortağı ve temel paydaşı olduğu Kadın Dostu Kentler Projesi, Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu-UNFPA ve Birleşmiş Milletler

Detaylı

Yeniden Yapılanma Süreci Dönüşüm Süreci

Yeniden Yapılanma Süreci Dönüşüm Süreci Yeniden Yapılanma Süreci 2010-2025 Dönüşüm Süreci 2025-2050 2025'te olmazsa olmazlar Geçiş dönemi kilit meseleleri Dönüşüm zamanının Başarı Dönüşüm ölçütleri zamanının Vizyon Herkese fırsat eşitliği sağlanarak

Detaylı

İnsan-Mekân İlişkisi Bağlamında Yaşlı Dostu Mekânlar

İnsan-Mekân İlişkisi Bağlamında Yaşlı Dostu Mekânlar İnsan-Mekân İlişkisi Bağlamında Yaşlı Dostu Mekânlar Yazar Dr. Nihal Arda Akyıldız ISBN: 978-605-9247-62-7 Ağustos, 2017 / Ankara 100 Adet Yayınları Yayın No: 234 Web: grafikeryayin.com Kapak ve Sayfa

Detaylı

FEF LİSANS PROGRAMLARI DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ

FEF LİSANS PROGRAMLARI DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ FEN, EDEBİYAT, FEN - EDEBİYAT, DİL VE TARİH - COĞRAFYA FAKÜLTELERİ ÖĞRETİM PROGRAMLARI DEĞERLENDİRME VE AKREDİTASYON DERNEĞİ FEF LİSANS PROGRAMLARI DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ FEDEK FEN, EDEBİYAT, FEN-EDEBİYAT,

Detaylı

KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI KAMU İÇ KONTROL KONTROL ORTAMI İç kontrolün temel unsurlarına temel teşkil eden genel bir çerçeve olup, kişisel ve mesleki dürüstlük, yönetim ve personelin etik değerleri, iç kontrole yönelik destekleyici

Detaylı

ŞEHİR YÖNETİMİ Şubat 2018

ŞEHİR YÖNETİMİ Şubat 2018 ŞEHİR YÖNETİMİ Şubat 2018 nin hizmet ve sorumluluk alanları nelerdir? Küresel ve teknolojik değişimlerle birlikte Şehir Yönetimleri nasıl değişmektedir? İdeal nasıl sağlanmalıdır? Ajanda 1. Mevcut Durum

Detaylı

DEMOGRAFİK DÖNÜŞÜMLE YAŞLANAN NÜFUS TÜRKİYE. Prof. Dr. Nükhet HOTAR AK PARTİ Genel Başkan Yardımcısı

DEMOGRAFİK DÖNÜŞÜMLE YAŞLANAN NÜFUS TÜRKİYE. Prof. Dr. Nükhet HOTAR AK PARTİ Genel Başkan Yardımcısı DEMOGRAFİK DÖNÜŞÜMLE YAŞLANAN NÜFUS TÜRKİYE Prof. Dr. Nükhet HOTAR AK PARTİ Genel Başkan Yardımcısı 30.09.2013 İçinde bulunduğumuz dönemde Türkiye orta yaş ve yaşlanmakta olan bir nüfus yapısına sahiptir.

Detaylı

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti. Ülkesel Fizik Planı. Bölüm III. Vizyon, Amaç ve Hedefler (Tasarı)

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti. Ülkesel Fizik Planı. Bölüm III. Vizyon, Amaç ve Hedefler (Tasarı) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Ülkesel Fizik Planı Bölüm III. Vizyon, Amaç ve Hedefler (Tasarı) Şehir Planlama Dairesi İçişleri Bakanlığı Lefkoşa - Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti 2014 İçindekiler 1. Giriş...

Detaylı

Komisyon 5 Mesleki Teknik Öğretim ve Yaşam Boyu Öğrenme Komisyonu Kararları

Komisyon 5 Mesleki Teknik Öğretim ve Yaşam Boyu Öğrenme Komisyonu Kararları Komisyon 5 Mesleki Teknik Öğretim ve Yaşam Boyu Öğrenme Komisyonu Kararları 1. Avrupa Birliği Yeterlilik Çerçevesi esas alınarak Yeterlilik Çerçevesi ivedilikle ilan edilmelidir. 2. Bağımsız Ulusal Yeterlilik

Detaylı

İç Kontrol ve Risk Yönetimi Sisteminiz Stratejik Yönetim ve Planlama Sürecinize Katkı Sağlayabilir

İç Kontrol ve Risk Yönetimi Sisteminiz Stratejik Yönetim ve Planlama Sürecinize Katkı Sağlayabilir İç Kontrol ve Risk Yönetimi Sisteminiz Stratejik Yönetim ve Planlama Sürecinize Katkı Sağlayabilir Kurumlarımızda kullanılmakta olan önemli yönetim araçlarımız bulunmakta; İç Kontrol, Risk Yönetimi, Stratejik

Detaylı

ENGELSİZ İŞYERİ KILAVUZU

ENGELSİZ İŞYERİ KILAVUZU ENGELSİZ İŞYERİ KILAVUZU ENGELSİZ İŞYERİ 1 ÇANKAYA BELEDİYESİ ENGELSİZ İŞYERİ KILAVUZU SUNUŞ Dünyanın pek çok ülkesinde marketlerde alış-veriş yapmak, istediği sinema ve tiyatroya gitmek, eğlence yerlerinde

Detaylı

ENGELSİZ İŞYERİ KILAVUZU

ENGELSİZ İŞYERİ KILAVUZU ENGELSİZ İŞYERİ KILAVUZU ENGELSİZ İŞYERİ 1 ÇANKAYA BELEDİYESİ ENGELSİZ İŞYERİ KILAVUZU SUNUŞ Dünyanın pek çok ülkesinde marketlerde alış-veriş yapmak, istediği sinema ve tiyatroya gitmek, eğlence yerlerinde

Detaylı

14 Kasım Dünya Diyabet Günü. Kadınlar ve Diyabet: Sağlıklı bir gelecek hakkımız

14 Kasım Dünya Diyabet Günü. Kadınlar ve Diyabet: Sağlıklı bir gelecek hakkımız 14 Kasım Dünya Diyabet Günü Kadınlar ve Diyabet: Sağlıklı bir gelecek hakkımız 14 Kasım Dünya Diyabet Gününe ilişkin Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalımızın bilgilendirme metni:

Detaylı

ENGELLİLER VE MİMARİ DÜZENLEMELER: ENGELSİZ FİZİKSEL ÇEVRE

ENGELLİLER VE MİMARİ DÜZENLEMELER: ENGELSİZ FİZİKSEL ÇEVRE ENGELLİLER VE MİMARİ DÜZENLEMELER: ENGELSİZ FİZİKSEL ÇEVRE Bir mimar, bir doktor, bir öğretmen hatta bir din adamı ya da siyaset adamı, tek başına insanların yaşamını düzeltemez.çünkü hepsi yaşamın yalnız

Detaylı

6.9 SAĞLIK VE SOSYAL HİZMETLER

6.9 SAĞLIK VE SOSYAL HİZMETLER 6.9 SAĞLIK VE SOSYAL HİZMETLER 6.9 SAĞLIK VE SOSYAL HİZMETLER 194 6.9 SAĞLIK VE SOSYAL HİZMETLER Başkent olarak Lefkoşa, tüm adaya, için sağlık ve sosyal hizmet alanlarında uzmanlaşmış hizmet sunmakta

Detaylı

YÖNETİŞİM NEDİR? Yönetişim en basit ve en kısa tanımıyla; resmî ve özel kuruluşlarda idari, ekonomik, politik otoritenin ortak kullanımıdır.

YÖNETİŞİM NEDİR? Yönetişim en basit ve en kısa tanımıyla; resmî ve özel kuruluşlarda idari, ekonomik, politik otoritenin ortak kullanımıdır. YÖNETİŞİM NEDİR? Yönetişim en basit ve en kısa tanımıyla; resmî ve özel kuruluşlarda idari, ekonomik, politik otoritenin ortak kullanımıdır. Ortak yönetim- birlikte yönetmek anlamına gelir ve içinde yönetimden

Detaylı

7.ÇP Sosyo-ekonomik ve Beşeri Bilimler(SSH) Araştırmaları

7.ÇP Sosyo-ekonomik ve Beşeri Bilimler(SSH) Araştırmaları 7.ÇP Sosyo-ekonomik ve Beşeri Bilimler(SSH) Araştırmaları Seda GÖKSU AB Çerçeve Programları Ulusal Koordinasyon Ofisi Sunum Planı 7.ÇP SSH Araştırma Alanı 7.ÇP SSH alanı projelerine nasıl ortak olabilirim?

Detaylı

EĞİTİM-ÖĞRENİMDE KALİTE MEKANİZMASI

EĞİTİM-ÖĞRENİMDE KALİTE MEKANİZMASI EĞİTİM-ÖĞRENİMDE KALİTE MEKANİZMASI STRATEJİK PLAN AKREDİTASYON Nasıl bir insan? Nasıl bir işgücü? Nasıl bir mezun? KALİTE GÜVENCESİ 1 KALİTE GÜVENCESİ & AKREDİTASYON NEDİR VE NASIL SAĞLANIR? KALİTE GÜVENCESİ,

Detaylı

TOPLUM TANILAMA SÜRECİ. Prof. Dr. Ayfer TEZEL

TOPLUM TANILAMA SÜRECİ. Prof. Dr. Ayfer TEZEL TOPLUM TANILAMA SÜRECİ Prof. Dr. Ayfer TEZEL TOPLUMUN TANIMI A.Ü.AHE 402 Halk Sağlığı Hemşireliği Aynı toprak parçası üzerinde bir arada yaşayan ve temel çıkarlarını sağlamak için iş birliği yapan insanların

Detaylı

DEMO : Purchase from Yaşlı www.a-pdf.com Dostu Kent Amasya to remove the watermark

DEMO : Purchase from Yaşlı www.a-pdf.com Dostu Kent Amasya to remove the watermark DEMO : Purchase from Yaşlı www.a-pdf.com Dostu Kent Amasya to remove the watermark Şekil 4.7.9.6.2 Mahallede yer alan mahalle içi ve mahalleye girişi sağlayan yollar 8-10 m civarında olup, kullanım açısından

Detaylı

MAVİ BAYRAKLI PLAJLARDA ENGELLİLER İÇİN OLANAKLAR VE UYGULAMADA YAŞANAN SORUNLAR

MAVİ BAYRAKLI PLAJLARDA ENGELLİLER İÇİN OLANAKLAR VE UYGULAMADA YAŞANAN SORUNLAR MAVİ BAYRAKLI PLAJLARDA ENGELLİLER İÇİN OLANAKLAR VE UYGULAMADA YAŞANAN SORUNLAR Gülşen NARİN Mavi Bayrak Ulusal Koordinatör Yardımcısı www.mavibayrak.org.tr 1 SUNUM İÇERİĞİ İstatistiksel Veriler İlgili

Detaylı

Koşuyolu Mahallesi Proje Sınırları

Koşuyolu Mahallesi Proje Sınırları Vizyon Sağlıklı Kent Planlaması kapsamında, Mahalle planlaması yaparak mahalleye yönelik eğitim, konut,yeşil alanlar,ticari alanlar ve toplum güvenliği gibi yaşam kalitesini etkileyen konularda sağlıklı

Detaylı

CODE DE CONDUITE DU GROUPE GROUPAMA GROUPAMA GRUBU ETİK ŞARTLARI

CODE DE CONDUITE DU GROUPE GROUPAMA GROUPAMA GRUBU ETİK ŞARTLARI CODE DE CONDUITE DU GROUPE GROUPAMA GROUPAMA GRUBU ETİK ŞARTLARI 1 ÖZET GENEL MÜDÜR MESAJI 03 GRUBUN DEĞER VE TAAHHÜTLERİ 04-05 Çalışanlar, üyeler, müşteriler ve iş ortaklarına karşı taahhütler Değerler

Detaylı

GIDA GÜVENLİĞİ VE YENİ TARIM POLİTİKASINA İLİŞKİN ÖNERİLER

GIDA GÜVENLİĞİ VE YENİ TARIM POLİTİKASINA İLİŞKİN ÖNERİLER GIDA GÜVENLİĞİ VE YENİ TARIM POLİTİKASINA İLİŞKİN ÖNERİLER 30 10 2013 topraksuenerji-ulusal güvenlik denince çoğu zaman zihnimizde sınırda nöbet tutan askerler, fırlatılmaya hazır füzeler, savaş uçakları

Detaylı

KENTSEL TASARIM ve KATILIM

KENTSEL TASARIM ve KATILIM KENTSEL TASARIM ve KATILIM Kentsel Tasarım Kamusal Mekan Kamusal Mekan Olarak Yeşil Alan Katılım OET Ya sonra? Kentsel Tasarım Kentsel tasarım, çağdaş yaşama hizmet eden yapılar ve kamusal mekan arasında

Detaylı

Proje Çevresi ve Bileşenleri

Proje Çevresi ve Bileşenleri Proje Çevresi ve Bileşenleri 1.3. Proje Çevresi Proje çevresi, proje performans ve başarısını önemli ölçüde etkiler. Proje takımı; sosyoekonomik, coğrafı, siyasi, yasal, teknolojik ve ekolojik gibi kuruluş

Detaylı

ŞARTNAME AMAÇ VE KAPSAM KATEGORİLER KATILIMCI KATILIM KOŞULLARI BAŞVURU FORMU VE TESLİM MATERYALİ

ŞARTNAME AMAÇ VE KAPSAM KATEGORİLER KATILIMCI KATILIM KOŞULLARI BAŞVURU FORMU VE TESLİM MATERYALİ ŞARTNAME AMAÇ VE KAPSAM Özelkalem Dergisi nce düzenlenen Özelkalem Dergisi Yerel Yönetim Ödülleri; yerel yönetim alanında yenilik getiren ve kentsel sorunların çözümüne yönelik olarak geliştirilen özgün

Detaylı

Köy nüfusu genel olarak azalmaktadır Kamu hizmetleri kırsal alanda yetersiz. Tarım ve hayvancılıkta elde edilen gelir düşük

Köy nüfusu genel olarak azalmaktadır Kamu hizmetleri kırsal alanda yetersiz. Tarım ve hayvancılıkta elde edilen gelir düşük Çorum 3. grup (Kırılgan Gruplar) Moderatör: Yrd. Doç. Dr. Metin UÇAR Raportör: Sümer ÇAKIR I.Bölüm Kırsalda yaşayanlar Sorunlar Gelir kaynakları yetersiz Köy nüfusu genel olarak azalmaktadır Kamu hizmetleri

Detaylı

Prof. Dr. Yeşim GÖKÇE - KUTSAL

Prof. Dr. Yeşim GÖKÇE - KUTSAL Yazar Ad 11 Prof. Dr. Yeşim GÖKÇE - KUTSAL 2050 yılında dünya nüfusunun 8.909 milyara ulaşacağı hesaplanmaktadır. Yine projeksiyonlara dayanarak, 2050 yılında nüfusun %59.1 inin Asya kıtasında, %19.8

Detaylı

T.C. AĠLE VE SOSYAL POLĠTĠKALAR BAKANLIĞI ÖZÜRLÜ VE YAġLI HĠZMETLERĠ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. HĠSSEDĠLEBĠLĠR YÜZEY ÇALIġTAYLARI (I-II) DEĞERLENDĠRME RAPORU

T.C. AĠLE VE SOSYAL POLĠTĠKALAR BAKANLIĞI ÖZÜRLÜ VE YAġLI HĠZMETLERĠ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. HĠSSEDĠLEBĠLĠR YÜZEY ÇALIġTAYLARI (I-II) DEĞERLENDĠRME RAPORU T.C. AĠLE VE SOSYAL POLĠTĠKALAR BAKANLIĞI ÖZÜRLÜ VE YAġLI HĠZMETLERĠ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ HĠSSEDĠLEBĠLĠR YÜZEY ÇALIġTAYLARI (I-II) DEĞERLENDĠRME RAPORU ÇALIġTAYLARIN AMACI VE KAPSAMI Özellikle kamu kullanımına

Detaylı

Sivil Yaşam Derneği. 4. Ulusal Gençlik Zirvesi Sonuç Bildirgesi

Sivil Yaşam Derneği. 4. Ulusal Gençlik Zirvesi Sonuç Bildirgesi Sivil Yaşam Derneği 4. Ulusal Gençlik Zirvesi Sonuç Bildirgesi GİRİŞ Sivil Yaşam Derneği 21-23 Ekim 2016 tarihleri arasında Konya da 4. Ulusal Gençlik Zirvesi ni düzenlemiştir. Zirve Sürdürülebilir Kalkınma

Detaylı

Cumhuriyet Halk Partisi

Cumhuriyet Halk Partisi 1 Cumhuriyet Halk Partisi Belediyelerin Engelliler Hakkındaki Yükümlülükleri Tarih : 07.09.2011 Birleşmiş Milletler Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme Sözleşme nin 1 inci maddesinde amaç özürlülerin

Detaylı

Türkiye dönüşüm geçirerek kırsal bir tarım ekonomisinden küresel ölçekte. 1950 yılında Türkiye nin kentsel nüfusu ülkenin toplam nüfusunun sadece

Türkiye dönüşüm geçirerek kırsal bir tarım ekonomisinden küresel ölçekte. 1950 yılında Türkiye nin kentsel nüfusu ülkenin toplam nüfusunun sadece SİLİVRİ 2014 DÜNYA VE AVRUPA KENTİ Türkiye dönüşüm geçirerek kırsal bir tarım ekonomisinden küresel ölçekte rekabetçi bir sanayi ekonomisi haline gelmiştir. 1950 yılında Türkiye nin kentsel nüfusu ülkenin

Detaylı

Finlandiya da Sosyal Güvenlik Politikası Oluşturma

Finlandiya da Sosyal Güvenlik Politikası Oluşturma Finlandiya da Sosyal Güvenlik Politikası Oluşturma AB Eşleştirme Projesi, Ankara Kursun 6. Haftası Carin Lindqvist-Virtanen Genel Müdür Yardımcısı Sigorta Bölümü Sosyal refah ve sağlık bakım alanında idari

Detaylı

Yaşamdan Çekilme/Kopma Kuramı Yaşamdan kopma/çekilme kuramına göre; yaşlılık bireyin fiziksel, psikolojik ve toplumsal açıdan dünyadan adım adım

Yaşamdan Çekilme/Kopma Kuramı Yaşamdan kopma/çekilme kuramına göre; yaşlılık bireyin fiziksel, psikolojik ve toplumsal açıdan dünyadan adım adım YAŞLILIK KURAMLARI Yaşlılık Kuramları Yaşamdan Çekilme/Kopma Kuramı Aktivite Kuramı Rol Bırakma Kuramı Sosyal-Çevresel Kuram Süreklilik Kuramı Değiş-Tokuş Kuramı başlıkları altında incelenebilir Yaşamdan

Detaylı

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM KULLANIMI (Kişisel Koruyucu Ekipmanlar)

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM KULLANIMI (Kişisel Koruyucu Ekipmanlar) KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM KULLANIMI (Kişisel Koruyucu Ekipmanlar) İÇERİK KKE LERİN GENEL ÖZELLİKLERİ KAFA KORUMA GÖZ KORUMA KULAK KORUMA SOLUNUM KORUMA EL KORUMA AYAK KORUMA DÜŞÜŞ ENGELLEYİCİLER VÜCUT KORUMA

Detaylı

Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesi (UN Global Compact)

Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesi (UN Global Compact) ETİK KURALLAR VE KURUMSAL SORUMLULUK Doğuş Otomotiv Etik Kuralları, imzalamış olduğu Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesi (UN Global Compact), kurumsal sosyal sorumluluk politikaları ve şirket

Detaylı

YEREL YÖNETİMLERDE İNTERNET KULLANIMI ve BULDAN BELEDİYE Sİ ÖRNEĞİ

YEREL YÖNETİMLERDE İNTERNET KULLANIMI ve BULDAN BELEDİYE Sİ ÖRNEĞİ YEREL YÖNETİMLERDE İNTERNET KULLANIMI ve BULDAN BELEDİYE Sİ ÖRNEĞİ Öğr. Gör. Özlem FEDAİ DENİŞ Pamukkale Üniversitesi, İ.İ.B.F GİRİŞ Türkiye de yerel yönetimlerin kamu bütünü içindeki payı 1950 li yıllardan

Detaylı

YAŞLANMA /YAŞLANMA ÇEŞİTLERİ VE TEORİLERİ BEYZA KESKINKARDEŞLER 0341110024

YAŞLANMA /YAŞLANMA ÇEŞİTLERİ VE TEORİLERİ BEYZA KESKINKARDEŞLER 0341110024 YAŞLANMA /YAŞLANMA ÇEŞİTLERİ VE TEORİLERİ BEYZA KESKINKARDEŞLER 0341110024 YAŞLANMA Hücre yapısını ve organelleri oluşturan moleküler yapılarından başlayıp hücre organelleri,hücre,doku,organ ve organ sistemlerine

Detaylı

Yaşadığımız çağa göre; duygusal, ruhsal, zihinsel (entelektüel), toplumsal mesleki ve fiziksel olarak sağlıklı olma hali olarak açıklanabilir.

Yaşadığımız çağa göre; duygusal, ruhsal, zihinsel (entelektüel), toplumsal mesleki ve fiziksel olarak sağlıklı olma hali olarak açıklanabilir. SAĞLIKLI KENTLERDE FİZİKSEL AKTİVİTELER Sağlığın Tanımı : Yaşadığımız çağa göre; duygusal, ruhsal, zihinsel (entelektüel), toplumsal mesleki ve fiziksel olarak sağlıklı olma hali olarak açıklanabilir.

Detaylı

AFETLERDE ERGOTERAPİ. Prof.Dr. Esra AKI H.Ü Sağlık Bilimleri Fakültesi Ergoterapi Bölümü

AFETLERDE ERGOTERAPİ. Prof.Dr. Esra AKI H.Ü Sağlık Bilimleri Fakültesi Ergoterapi Bölümü AFETLERDE ERGOTERAPİ Prof.Dr. Esra AKI H.Ü Sağlık Bilimleri Fakültesi Ergoterapi Bölümü Ergoterapi Nedir? Anlamlı ve amaçlı aktivitelerle sağlığı ve refahı geliştiren kişi merkezli bir sağlık mesleğidir.

Detaylı

VERİLERLE TÜRKİYE ve DÜNYADA DİYABET. YARD.DOÇ.DR. GÜLHAN COŞANSU İstanbul Üniversitesi Diyabet Hemşireliği Derneği

VERİLERLE TÜRKİYE ve DÜNYADA DİYABET. YARD.DOÇ.DR. GÜLHAN COŞANSU İstanbul Üniversitesi Diyabet Hemşireliği Derneği VERİLERLE TÜRKİYE ve DÜNYADA DİYABET YARD.DOÇ.DR. GÜLHAN COŞANSU İstanbul Üniversitesi Diyabet Hemşireliği Derneği 21.Yüzyılın sağlık krizi: DİYABET Diyabet yaşadığımız yüzyılın en önemli sağlık sorunlarından

Detaylı

HALK SAĞLIĞINDA KULLANILAN KAVRAMLAR. Prof.Dr. Ayfer TEZEL

HALK SAĞLIĞINDA KULLANILAN KAVRAMLAR. Prof.Dr. Ayfer TEZEL HALK SAĞLIĞINDA KULLANILAN KAVRAMLAR Prof.Dr. Ayfer TEZEL HALK SAĞLIĞI Bir toplumdaki bütün insanları; yaşadıkları çevre ile birlikte ele alan, İnrauterin hayattan ölünceye kadar kendi sorumluluğu altında

Detaylı

ETİK DEĞERLER VE DÜRÜSTLÜK

ETİK DEĞERLER VE DÜRÜSTLÜK Etik Kavramı ETİK DEĞERLER VE DÜRÜSTLÜK Etik kelimesi köken olarak Eski Yunan'a kadar gider. Etik evrensel olarak kabul gören kurallardır. Etik; doğruyla yanlışı, haklı ile haksızı, iyiyle kötüyü, adil

Detaylı

YAŞLI İHMAL VE İSTİSMARI. Prof. Dr. Aliye Mandıracıoğlu Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Anabilim Dalı

YAŞLI İHMAL VE İSTİSMARI. Prof. Dr. Aliye Mandıracıoğlu Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Anabilim Dalı YAŞLI İHMAL VE İSTİSMARI Prof. Dr. Aliye Mandıracıoğlu Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Anabilim Dalı Şimdi 10 kişiden 1 2050 de 5 kişiden 1 2150 de 3 kişiden 1 gelişmekte olan ülkelerde nüfus yaşlanması

Detaylı

BAĞCILAR BELEDİYESİ BİRLİKTE MODELLEME DEĞİŞKEN ÖNERİLERİ

BAĞCILAR BELEDİYESİ BİRLİKTE MODELLEME DEĞİŞKEN ÖNERİLERİ BAĞCILAR BELEDİYESİ BİRLİKTE MODELLEME DEĞİŞKEN ÖNERİLERİ İçindekiler SİSTEM DİNAMİKLERİ ALTERNATİF DEĞİŞKEN ÖNERİLERİ... 2 Aile Yapısı... 2 Çocuk ve Gençlerle ilgili Faaliyetler... 2 Eğitim Kültür...

Detaylı

Kamu-Özel Sektörde İşe Alım ve İstihdam Sürecinde İSG Bakış Açısı. Yahya Kemal Kösalı Kimya Yüksek Mühendisi İş Güvenliği Uzmanı

Kamu-Özel Sektörde İşe Alım ve İstihdam Sürecinde İSG Bakış Açısı. Yahya Kemal Kösalı Kimya Yüksek Mühendisi İş Güvenliği Uzmanı Kamu-Özel Sektörde İşe Alım ve İstihdam Sürecinde İSG Bakış Açısı Yahya Kemal Kösalı Kimya Yüksek Mühendisi İş Güvenliği Uzmanı Aralık 2017 Başarı 1800 lü Yıllar - Sultan 3. Selim 2 İnsan Tanzimat Fermanı

Detaylı

ŞARTNAME DEĞERLENDİRME SEÇİCİ KURUL ÖDÜLLER

ŞARTNAME DEĞERLENDİRME SEÇİCİ KURUL ÖDÜLLER ŞARTNAME DEĞERLENDİRME Özelkalem Dergisi Yerel Yönetim Ödülleri ne başvuru amacıyla ve gerekli başvuru standartlarına uygun olarak gönderilen projelerin değerlendirilmesi; kendi alanlarında uzman, mesleki

Detaylı

T.C. MALTEPE BELEDİYESİ ÖRNEK ERİŞİLEBİLİRLİK UYGULAMASI: ÇAM SOKAK ENGELSİZ ERİŞİM PİLOT BÖLGE PROJESİ

T.C. MALTEPE BELEDİYESİ ÖRNEK ERİŞİLEBİLİRLİK UYGULAMASI: ÇAM SOKAK ENGELSİZ ERİŞİM PİLOT BÖLGE PROJESİ T.C. MALTEPE BELEDİYESİ ÖRNEK ERİŞİLEBİLİRLİK UYGULAMASI: ÇAM SOKAK ENGELSİZ ERİŞİM PİLOT BÖLGE PROJESİ 1. MALTEPE ERİŞİLEBİLİRLİK SORUNLARI Maltepe ilçesi 400.000 den fazla nüfusu ile İstanbul un en büyük

Detaylı

SAĞLIK ETKİ DEĞERLENDİRMESİ

SAĞLIK ETKİ DEĞERLENDİRMESİ SAĞLIK ETKİ DEĞERLENDİRMESİ SAĞLIK ETKİSİ Bir politikanın, bir stratejinin programın veya projenin nüfusun ve nüfus gruplarının sağlığı üzerinde dolaylı yada dolaysız etkileridir. SAĞLIK ETKİ DEĞERLENDİRMESİNİN

Detaylı

KADIN DOSTU KENTLER - 2

KADIN DOSTU KENTLER - 2 KADIN DOSTU KENTLER - 2 KADIN DOSTU KENT NEDİR? KADINLARIN Sağlık, eğitim ve sosyal hizmetlere İstihdam olanaklarına Kaliteli, kapsamlı kentsel hizmetlere (ulaşım, konut vb) Şiddete maruz kaldıkları takdirde

Detaylı

Yaşlanma her canlıda görülen, tüm işlevlerde azalmaya neden olan, süregen ve evrensel bir süreç olarak tanımlanabilir. Organizmanın molekül, hücre,

Yaşlanma her canlıda görülen, tüm işlevlerde azalmaya neden olan, süregen ve evrensel bir süreç olarak tanımlanabilir. Organizmanın molekül, hücre, GERİATRİ 1 Yaşlanma her canlıda görülen, tüm işlevlerde azalmaya neden olan, süregen ve evrensel bir süreç olarak tanımlanabilir. Organizmanın molekül, hücre, doku, organ ve sistemler düzeyinde, zamanın

Detaylı

Yaygın Eğitim Enstitüsü Müdürlüğü TÜRKİYE DE YAYGIN EĞİTİM

Yaygın Eğitim Enstitüsü Müdürlüğü TÜRKİYE DE YAYGIN EĞİTİM Yaygın Eğitim Enstitüsü Müdürlüğü TÜRKİYE DE YAYGIN EĞİTİM HAZIRLAYANLAR: Md. Yrd. Şinasi BAYRAKTAR Baş Öğretmen Dr. Ayşegül GÜLTEKİN TOROSLU Uzman Öğretmen Menevşe SARAÇOĞLU Öğretmen Sevgi SÜREK 15 Kasım

Detaylı

MTS301 İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ. İŞ SAĞLIĞI, GÜVENLİĞİ ve İNSAN KAYNAKLARI

MTS301 İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ. İŞ SAĞLIĞI, GÜVENLİĞİ ve İNSAN KAYNAKLARI MTS301 İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ İŞ SAĞLIĞI, GÜVENLİĞİ ve İNSAN KAYNAKLARI İSG İK İLİŞKİSİ İş kazaları Meslek hastalıkları İŞLETMELER ARASI REKABET İşçi sağlığı İş güvenliği önlemleri Etkili Yol: İNSAN

Detaylı

Q1 Eğer yukarıdaki bilgileri okuduysanız lütfen çalışmaya katılma isteğiniz ile ilgili kutuyu işaretleyiniz.

Q1 Eğer yukarıdaki bilgileri okuduysanız lütfen çalışmaya katılma isteğiniz ile ilgili kutuyu işaretleyiniz. Q1 Eğer yukarıdaki bilgileri okuduysanız lütfen çalışmaya katılma isteğiniz ile ilgili kutuyu işaretleyiniz. Yanıtlanan: 1.135 Atlama sayısı: 0 Evet Hayır 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Yanıt

Detaylı

2- TANIMLAR. 2.8- Rampa Bir arazinin, bir kara yolunun, bir demir yolu hattının yatay doğrultuya göre yokuş olan bölümü.

2- TANIMLAR. 2.8- Rampa Bir arazinin, bir kara yolunun, bir demir yolu hattının yatay doğrultuya göre yokuş olan bölümü. T.C. KONYAALTI BELEDİYESİ KONYAALTI İLÇESİ SINIRLARINDA YAŞAYAN ENGELLİ VE YAŞLILARIMIZIN HAYATLARININ KOLAYLAŞTIRILMASINA YÖNELİK UYGULANACAK ÇALIŞMA, USUL VE ESASLARINI BELİRLEYEN YÖNETMELİK 1- GENEL

Detaylı

ÖĞRETİM ÜYESİ-ÖĞRENCİ İLİŞKİLERİ ÇALIŞMA GRUBU RAPORU

ÖĞRETİM ÜYESİ-ÖĞRENCİ İLİŞKİLERİ ÇALIŞMA GRUBU RAPORU ÖĞRETİM ÜYESİ-ÖĞRENCİ İLİŞKİLERİ ÇALIŞMA GRUBU RAPORU Kolaylaştırıcılar: Doç.Dr. Ahmet KÜÇÜK- Öğretim Üyesi Samet ŞAHİN-KOÜ Öğrenci Konseyi Başkanı Katılımcılar: Prof.Dr.Yunus KİSHALI Yrd.Doç.Dr.Cem ÇETİN

Detaylı

YALOVA ÜNİVERSİTESİ BİREYSEL İSTEK VE MEMNUNİYET SİSTEMİ PERFORMANS DEĞERLENDİRME RAPORU

YALOVA ÜNİVERSİTESİ BİREYSEL İSTEK VE MEMNUNİYET SİSTEMİ PERFORMANS DEĞERLENDİRME RAPORU 23/08/2013 YALOVA ÜNİVERSİTESİ BİREYSEL İSTEK VE MEMNUNİYET SİSTEMİ PERFORMANS DEĞERLENDİRME RAPORU Rektörlük makamının 03.01.2011 tarih ve 11 no lu Olur u ile oluşturulan Yalova Üniversitesi Bireysel

Detaylı

Planlama Kademelenmesi II

Planlama Kademelenmesi II Planlama Kademelenmesi II İMAR PLANLAMA SÜRECİ İmar Planı Elde Etme Yolları İmar planları İmar Planlarının Yapımını Yüklenecek Müellif ve Müellif Kuruluşlarının Yeterlilik Yönetmeliği nde tanımlanan niteliklere

Detaylı

KENTSEL ULAŞIM ve TRAFİK MÜHENDİSLİĞİ SERTİFİKA PROGRAMI İstanbul Bilgi Üniversitesi Santral Kampüs E1 Binası No. 309

KENTSEL ULAŞIM ve TRAFİK MÜHENDİSLİĞİ SERTİFİKA PROGRAMI İstanbul Bilgi Üniversitesi Santral Kampüs E1 Binası No. 309 KENTSEL ULAŞIM ve TRAFİK MÜHENDİSLİĞİ SERTİFİKA PROGRAMI İstanbul Bilgi Üniversitesi Santral Kampüs E1 Binası No. 309 5 Kasım 6 Kasım 7 Kasım 12 Kasım 1. Ders ULAŞTIRMA KAVRAMI ve TARİHÇESİ 2. Ders ARAZİ

Detaylı

ÇANAKKALE NİN GELİŞME ALANLARINDA EKOLOJİK YAKLAŞIMLAR. İsmail ERTEN

ÇANAKKALE NİN GELİŞME ALANLARINDA EKOLOJİK YAKLAŞIMLAR. İsmail ERTEN ÇANAKKALE NİN GELİŞME ALANLARINDA EKOLOJİK YAKLAŞIMLAR İsmail ERTEN Çanakkale bölgesi düz damlı ve kırma çatılı yapılar dağılım Çanakkale kentinin yerleşim alanlarının 1. dönem dağılışı 1462-1500 Çanakkale

Detaylı

SOSYAL POLİTİKANIN KAVRAMSAL ÇERÇEVESİ VE GELİŞİMİ

SOSYAL POLİTİKANIN KAVRAMSAL ÇERÇEVESİ VE GELİŞİMİ İÇİNDEKİLER i 1. SOSYAL POLİTİKANIN KAVRAMSAL ÇERÇEVESİ VE GELİŞİMİ ----------------------------------------------------------------------- 3 1.1. Sosyal Politika Kavramının Genel Açılımı ------------------------

Detaylı

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ Bölüm 1 KRİZ YÖNETİMİ 11

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ Bölüm 1 KRİZ YÖNETİMİ 11 İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 KRİZ YÖNETİMİ 11 1.1.Krizin Tanımı ve Özellikleri 13 1.2.Kriz Dönemleri 15 1.2.1.Krizin Gelişme Dönemi 15 1.2.1.1. İç ve Dış Değişiklikleri Fark Etmeme ( Körlük) 15 1.2.1.2.

Detaylı

Özürlülerin Bilgiye Erişimi. AB 2012 Özürlülerin Bilgiye Erişimi Abdülkadir ANAÇ

Özürlülerin Bilgiye Erişimi. AB 2012 Özürlülerin Bilgiye Erişimi Abdülkadir ANAÇ Özürlülerin Bilgiye Erişimi Abdülkadir ANAÇ Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı E-Mail : aanac@ozida.gov.tr eniyihoca@hotmail.com Telefon : 0 (533) 636 90 99 Judith Butler Hangi hayatlar korumaya, kollamaya,

Detaylı

2010-2013 İZMİR BÖLGE PLANI İLÇE LANSMAN SÜRECİ GAZİEMİR SONUÇ RAPORU

2010-2013 İZMİR BÖLGE PLANI İLÇE LANSMAN SÜRECİ GAZİEMİR SONUÇ RAPORU 1 2010-2013 İZMİR BÖLGE PLANI İLÇE LANSMAN SÜRECİ GAZİEMİR SONUÇ RAPORU Tarih: 15 Aralık 2010 Yaklaşık Katılımcı Sayısı: 60 Katılımcı listesindeki Sayı: 57 Katılımcı Düzeyi ve Profili: 2 3 4 Dağıtılan

Detaylı

İş Yeri Hakları Politikası

İş Yeri Hakları Politikası İş Yeri Hakları Politikası İş Yeri Hakları Politikası Çalışanlarımızla olan ilişkilerimize değer veririz. İşimizin başarısı, küresel işletmemizdeki her bir çalışana bağlıdır. İş yerinde insan haklarının

Detaylı

ÖĞRENCİNİN HAK VE SORUMLULUKLARI

ÖĞRENCİNİN HAK VE SORUMLULUKLARI Okul - veli iş birliği, öğrenci başarısını artıran önemli etmenlerden biridir. Güvenli ve düzenli bir okul ortamının sağlanmasında velilerin rolü büyüktür. Veli katılımının öncelikli amacı, okulun eğitim

Detaylı

BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİ ÖZÜRLÜ HİZMET BİRİMLERİ YÖNETMELİĞİ. Resmi Gazete Tarihi: 16.08.2006. Resmi Gazete Sayısı: 26261 BİRİNCİ BÖLÜM

BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİ ÖZÜRLÜ HİZMET BİRİMLERİ YÖNETMELİĞİ. Resmi Gazete Tarihi: 16.08.2006. Resmi Gazete Sayısı: 26261 BİRİNCİ BÖLÜM BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİ ÖZÜRLÜ HİZMET BİRİMLERİ YÖNETMELİĞİ Resmi Gazete Tarihi: 16.08.2006 Resmi Gazete Sayısı: 26261 BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 - (1) Bu Yönetmeliğin

Detaylı

ENGELLİLERE YÖNELİK SOSYAL POLİTİKALAR

ENGELLİLERE YÖNELİK SOSYAL POLİTİKALAR ENGELLİLERE YÖNELİK SOSYAL POLİTİKALAR III. Sınıf Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü Risk Gruplarına Yönelik Sosyal Politikalar Dersi Notları-VI Doç. Dr. Şenay GÖKBAYRAK İçerik Engellilere

Detaylı

2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması

2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması İleri Analiz Çalışması Sonuçları Toplantısı Türkiye de Aile Yapısının Değişimi: 1968-2013 İsmet Koç, HÜNEE Tuğba Adalı, HÜNEE Serdar Polat, Kalkınma Bakanlığı Hande

Detaylı

BİSİKLET YOLLARINDA YOL GÜVENLİĞİ YAŞANABİLİR ŞEHİRLER SEMPOZYUMU 20 KASIM 2014. Celal Tolga İMAMOĞLU ULAŞTIRMA YÜKSEK MÜHENDİSİ

BİSİKLET YOLLARINDA YOL GÜVENLİĞİ YAŞANABİLİR ŞEHİRLER SEMPOZYUMU 20 KASIM 2014. Celal Tolga İMAMOĞLU ULAŞTIRMA YÜKSEK MÜHENDİSİ BİSİKLET YOLLARINDA YOL GÜVENLİĞİ YAŞANABİLİR ŞEHİRLER SEMPOZYUMU 20 KASIM 2014 Celal Tolga İMAMOĞLU ULAŞTIRMA YÜKSEK MÜHENDİSİ YOL GÜVENLİĞİ Küresel çapta etkiler (Kaynak: Dünya Sağlık Örgütü) Dünyada

Detaylı

Afetlerde Acil Müdahale Ekiplerinin Koordinasyonu AFŞİN EMRE KAYIPMAZ BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ACİL TIP ANABİLİM DALI

Afetlerde Acil Müdahale Ekiplerinin Koordinasyonu AFŞİN EMRE KAYIPMAZ BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ACİL TIP ANABİLİM DALI Afetlerde Acil Müdahale Ekiplerinin Koordinasyonu AFŞİN EMRE KAYIPMAZ BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ACİL TIP ANABİLİM DALI Afet nedir? Toplumun tamamı veya belli kesimleri için fiziksel, ekonomik

Detaylı