HAM PETROL ve PETROL TÜREVLERİ DEPOLAMA TESİSİ

Transkript

1 ELEKTRİK ÜRETİM LİMAN İŞLETMECİLİĞİ A.Ş. HAM PETROL ve PETROL TÜREVLERİ DEPOLAMA TESİSİ ADANA İLİ, CEYHAN İLÇESİ, SARIMAZI BELDESİ ÇED Raporu X Nihai ÇED Raporu MAYIS-2013

2 Huzur Mah Sok. Çınar Apt. No:6/3 Çankaya/ANKARA Tel: Faks: web: cinar@cinarmuhendislik.com Bu raporun tüm hakları saklıdır. Raporun tamamı ya da bir bölümü, 4110 sayılı Yasa ile değişik 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu uyarınca, Çınar Mühendislik Müşavirlik A.Ş. nin yazılı izni olmadıkça; hiçbir şekil ve yöntemle sayısal ve/veya elektronik ortamda çoğaltılamaz, kopya edilmez, çoğaltılmış nüshaları yayınlanamaz, ticarete konu edilemez, elektronik yöntemlerle iletilemez, satılamaz, kiralanamaz, amacı dışında kullanılamaz ve kullandırılamaz.

3 PROJE SAHİBİNİN ADI ADRESİ TELEFON VE FAKS NUMARALARI PROJENİN ADI PROJE BEDELİ PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN AÇIK ADRESİ (İLİ, İLÇESİ, MEVKİİ) HORİZON ENERJİ DAĞITIM VE ELEKTRİK ÜRETİM LİMAN İŞLETMECİLİĞİ A.Ş. Hilal Mahallesi Turan Güneş Bulvarı No: 96 Çankaya - ANKARA Tel : Faks : Web : Ham Petrol ve Petrol Türevleri Depolama Tesisi USD (Tahmini) Adana İli, Ceyhan İlçesi, Sarımazı Beldesi PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KOORDİNATLARI, ZONE PROJENİN ÇED YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDAKİ YERİ (SEKTÖRÜ, ALT SEKTÖRÜ) RAPORU HAZIRLAYAN KURULUŞUN/ ÇALIŞMA GRUBUNUN ADI RAPORU HAZIRLAYAN KURULUŞUN/ ÇALIŞMA GRUBUNUN ADRESİ, TELEFON VE FAKS NUMARALARI Rapor Sunum Tarihi ZONE: 36 (Koordinatlar takip eden sayfada tablo halinde verilmiştir.) Ek-1 Listesi, 33. Madde (50000 m 3 ve üzeri kapasitede olan petrol, doğalgaz, petrokimya ve kimyasal madde depolama tesisleri) ÇINAR MÜHENDİSLİK MÜŞAVİRLİK A.Ş. Huzur Mahallesi 53.Sok. Çınar Apt. No: 6/ Öveçler Çankaya/ANKARA Tel : 0 (312) Faks: 0 (312) Mayıs-2013

4 KOORDİNATLAR Ham Petrol ve Petrol Türevleri Depolama Tesisi Koor. Sırası: Sağa. Yukarı Koor. Sırası: Enlem. Boylam Datum: ED-50 Datum: WGS-84 Türü: UTM Türü: Coğrafik D.O.M.: 33 D.O.M.: - Zon: 36 Zon: - Ölçek Fak.: 6 derecelik Ölçek Fak.:

5 Koor. Sırası: Sağa. Yukarı Koor. Sırası: Enlem. Boylam Datum: ED-50 Datum: WGS-84 Türü: UTM Türü: Coğrafik D.O.M.: 33 D.O.M.: - Zon: 36 Zon: - Ölçek Fak.: 6 derecelik Ölçek Fak.: Petrol Boru Hattı Duba Yeri

6 KISALTMALAR AB AMP AKK AKM AME ANSI API ASME ASTM BERN SÖZLEŞMESİ BOİ 5 ÇED ÇGDYY ÇINAR Mühendislik ÇO ÇYS DAYK DS DSİ DWT EPDK IEA KAKY KOİ Max Min Ort PM SKHKKY SKKY TUİK TÜRKAK USD Yatırımcı Firma : Avrupa Birliği : Acil Müdahale Planı : T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararları : Askıda Katı Madde : Acil Müdahale Ekibi : American National Standards Institute : Amerikan Petrol Enstitüsü : American Society of Mechanical Engineers : American Society for Testing and Materials : Avrupa nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi : 5 Günlük Biyolojik Oksijen İhtiyacı : Çevresel Etki Değerlendirme : tarihli ve sayılı Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği : Çınar Mühendislik Müşavirlik A.Ş. : Çözünmüş Oksijen : Çevre Yönetim Sistemi : Tankların Etrafındaki Güvenlik Duvarı : Deniz Suyu : Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü : Dead Weight Ton : Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu : Uluslararası Enerji Ajansı : Tarih ve Sayılı Hava Kalitesi Değerlendirme Ve Yönetimi Yönetmeliği : Kimyasal Oksijen İhtiyacı : Maksimum (En Fazla) : Minimum (En Az) : Ortalama : Partikül Madde : tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği : tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği : Türkiye İstatistik Kurumu (Eski adıyla DİE-Devlet İstatistik Kurumu) : Türk Akreditasyon Kurumu : United States Dollar : Horizon Enerji Dağıtım ve Elektrik Üretim Liman İşletmeleri A.Ş.

7 İÇİNDEKİLER İçindekiler Tablolar Dizini Şekiller Dizini Ekler Listesi SAYFA i v vi vii BÖLÜM 1: PROJENİN TANIMI ve GAYESİ Projenin Tanımı, Hizmet Amaçları Mevcut ve/veya Planlanan Projelerle İlişkisi ve Mesafeleri, Ekonomik ve Sosyal Yönden Ülke, Bölge ve/veya İl Ölçeğinde Önem ve Gerekliliği, İstihdam Edilecek Kişi Sayısı, Yatırım ve İşletme Süresi Proje Kapsamındaki Faaliyet/Hizmet Üniteleri, Özellikleri, Konumu, Kapasiteleri, Bu Ünitelerde Yapılacak İşlemler ile Verilecek Hizmetler Projenin Fiziksel ve Teknik Özellikleri Tank Depolama Sahasının Tasarımı, Drenaj sistemi, Projede Uyulacak Ulusal ve Uluslararası Standartlar, Proje Kapsamında Mevcut ve Yapılması Planlanan Kıyı Yapıları, Yanaşacak Deniz Araçlarının Özellikleri, Elleçlenecek Yük Tipleri Depolanacak Ürünlerin Özellikleri, Tür ve Miktarları (günlük, aylık), Nereden ve Nasıl Temin Edileceği, Kullanılacak Ulaşım Tipi ve Araçlar, Bu Araçların Sayısı, Kapasitesi, Ürünlerdeki Kirletici Parametreleri ve Limit Değerleri, Tür ve Miktarları, Ne Şekilde ve Hangi Mevzuata Göre Değerlendirileceği, Depolama Yönetimi, Nereye, Nasıl ve Ne Şekilde Pazarlanacağı Kıyı Yapılarına Yanaşabilecek Gemi Sayısı ve Büyüklükleri ile Yıllık Olarak Toplam Elleçlenebilecek Sıvı Yük Miktarının Geri Alandaki Tank Kapasiteleri ile İlişkilendirilmesi Ünitelerde Kullanılacak Makine ve Teçhizatın Adet ve Özellikleri, Bakım ve Temizlik Çalışmaları Döşenecek Boru Hattının Boyutları, Kapasitesi, Adedi, Kullanım Amaçları ve Boruların Teknik Özellikleri (Katodik Koruma, İzolasyon vb.) ve Güzergahı Yatırım ve İşletme Maliyetlerini İçeren Fizibilite Çalışması Projeye İlişkin Finans Kaynakları Proje İçin Seçilen Yer ve Kullanılan Teknoloji Alternatiflerinin Değerlendirilmesi Proje Kapsamında Planlanan Ekonomik Sosyal ve Altyapı Faaliyetleri Projeye İlişkin Politik, Yasal ve İdari Çerçeve Söz Konusu Proje ile İlgili Olarak Bu Aşamaya Kadar Gerçekleştirilmiş Olan İş ve İşlemlerin Kısaca Açıklanması Projeye İlişkin İzin Prosedürü (ÇED sürecinden sonra alınacak izinler) Projenin Gerçekleşmesi ile İlgili Zamanlama Tablosu BÖLÜM II: PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KONUMU Proje Alanı ve Etki Alanını Tanıtıcı Bilgiler, Etrafında Bulunan Yerleşim Alanlarının, Sanayi Alanlarının, Sağlık Kuruluşlarının, Ulaşım Ağının (köprü, yol, demiryolu vb.), Enerji Nakil Hatlarının, Proje Alanının Yakın Çevresinde Faaliyetine Devam Etmekte Olan Diğer Kullanımların, Planlanmakta Olan Projelerin, Tarım Alanları vb. Alanların Üst Ölçekli Topoğrafik Harita Üzerine İşlenmesi, Mesafelerin Verilmesi, Proje Alanının ve Yakın Çevresinin Panaromik Fotoğraflandırılması Proje Alanına İlişkin Planlama Bilgileri, Lejand ve Plan Notlarının da Yer Aldığı Onaylı Çevre Düzeni Planı nın Orijinal Plan Paftası, 1/5.000 Ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1.000 Ölçekli Uygulama İmar Planı (aslının aynıdır onaylı) veya Plan Teklifleri ile Projenin (kıyı yapıları ve boru hattı da dahil olmak üzere) Bu Planlar Üzerinde Gösterimi, Proje Alanının Hangi Kullanımda Olduğunun Belirtilmesi, Sağlık Koruma Bandının Bu Planlarda Gösterilmesi Proje Alanının Mülkiyetine İlişkin Bilgi ve Belgeler Ulaşım ve Karayolu Bilgileri i

8 İnşaat ve İşletme Aşamasında Proje Alanına Ulaşım İçin Kullanılacak Yollar, Kullanılacak Yolların 1/ Ölçekli Kılavuz Planda ve 1/1.000 Ölçekli Halihazır Kotlu Haritada Gösterilmesi, Proje Yeri ve İlgili Tesislerinin (boru hattı dahil) Hangi Karayoluna Ne Kadar Uzaklıkta Olduğu, Bağlantı Yolu ya da Mevcut Yolda İyileştirme Yapılıp Yapılmayacağı Proje Kapsamında Karayolu Kenarında Yapılacak ve Açılacak Tesisler Hakkında Yönetmelik Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Tehlikeli Madde Sınıfına Giren Tüm Malzemelerin Taşınması Esnasında Tehlikeli Maddelerin Karayolu ile Taşınması Hakkında Yönetmelik Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler İnşaat Aşamasında Kullanılacak Malzemelerin Ocakları ve Nakil Güzergahları Proje Alanının Mevcut Kullanım Durumu ve Proje Alanının İlgili Kanunlar Kapsamında İrdelenmesi BÖLÜM III: PROJE YERİ ve ETKİ ALANININ MEVCUT ÇEVRESEL ve SOSYAL ÖZELLİKLERİ Proje Etki Alanının Tanımlanması ve Neye Göre Belirlendiğinin Açıklanması, Proje Alanı ve Etki Alanının 1/ Ölçekli Topoğrafik Harita Üzerinde Gösterimi Proje Alanı ve Etki Alanının Hava, Su ve Toprak Açısından Mevcut Kirlilik Yükü Proje Alanı ve Etki Alanının Jeolojik Özellikleri Bölgesel Jeoloji Proje Alanının ve Etki Alanının Jeolojisi Proje Alanına Ait İmar Planına Esas Jeolojik ve Jeoteknik Etüt Raporları Proje Alanı ve Etki Alanının Doğal Afet ve Depremsellik Durumu Doğal Afet Durumu Deprem Durumu Proje Alanı ve Etki Alanının Hidrojeolojik Özellikleri ve Yeraltı Su Kaynaklarının Mevcut ve Planlanan Kullanımı, Proje Alanına Mesafeleri ve Debileri Proje Alanı ve Etki Alanının Hidrolojik Özellikleri ve Yüzeysel Su Kaynaklarının Mevcut ve Planlanan Kullanımı, Proje Alanına Mesafeleri ve Debileri, 1/ Ölçekli Topoğrafik Haritada Gösterimi Meteorolojik Özellikler ve Veriler, Bölge Özelinde Hava Koşulları, Bu Koşulların Yapımı Planlanan Projeye Etkileri Yönünden İrdelenmesi, Rüzgar Gülü Proje Alanı ve Etki Alanındaki Flora/Fauna Türleri ve Yaşam Alanları Proje Sahası ve Etki Alanında Flora ve Yaşam Alanları Proje Sahası ve Etki Alanındaki Fauna ve Yaşam Alanları Koruma Alanları, Bunların Proje alanına Mesafeleri, Olası Etkileri, Alınacak Önlemler, Bu Alanların 1/ Ölçekli Harita Üzerinde Gösterilmesi Proje Alanı Etrafındaki Tarım Alanları ve Tarımsal Faaliyetler Proje Sahasının Bulunduğu Alana En Yakın Orman Alanı Mesafesi Toprak Özellikleri ve Kullanım Durumu Çıplak Kaya ve Molozlar: Toroslarda yoğundur. Kapladıkları alan toplam ha dır Sosyo-Ekonomik Çevrenin Özellikleri Ekonomik Özellikler Nüfus Yaratılacak İstihdam İmkanları ve İşsizlik Beklenen Sosyo-Ekonomik Değişiklikler BÖLÜM IV: PROJENİN ÖNEMLİ ÇEVRESEL ETKİLERİ ve ALINACAK ÖNLEMLER Arazinin Hazırlanması İçin Yapılacak İşler Kapsamında Nerelerde, Ne Miktarda ve Ne Kadar Alanda Hafriyat Yapılacağı, Hafriyat Artığı Toprak, Taş, Kum vb. Maddelerin Nerelere Taşınacağı, Nasıl Depolanacağı, Hangi Amaçlar İçin Kullanılacakları ii

9 4.2. İnşaat ve İşletme Aşamasında Su Temini Sistemi Planı, Suyun Nereden Temin Edileceği, Suyun Temin Edileceği Kaynaklardan Alınacak Su Miktarı ve Bu Suların Kullanım Amaçlarına Göre Miktarları Projenin İnşaatı ve İşletme Aşamasında Oluşacak Sıvı Atıklar Sıvı Atıkların Cinsi Sıvı Atıkların Miktarı Sıvı Atıkların Bertaraf Yöntemleri ve Deşarj Edileceği Ortamlar Projenin İnşaat ve İşletme Aşamasında Oluşacak Katı Atıklar Katı Atıkların Cinsi Katı Atıkların Miktarı ve Özellikleri Katı Atıkların Bertaraf Yöntemleri Proje Kapsamında Meydana Gelecek Vibrasyon, Gürültünün Kaynakları Ve Seviyesi, Gürültü Hesabı, Gürültüyü Azaltmak İçin Alınacak Önlemler (Akustik Rapor hazırlanması) Projenin İnşaat ve İşletme Aşamalarında Oluşacak Emisyonlar, (Gaz, Toz, vb), Bu Emisyonların Kaynak, Miktar ve Özellikleri, Bertaraf Metodları, Kullanılacak Emisyon Kontrol Teknolojileri Tüm Ünitelerde Zemin Sızdırmazlığının Sağlanması İçin Yapılacak İşlemler Proje Kapsamında Depolanacak Ham Petrol ve Petrol Türevlerinin Listesi, Risk Durumları, Güvenlik Bilgi Formları (MSDS), Formlarda Yer Alan Tüm Taşıma ve Depolama Önlemlerinin Detaylı Olarak Verilmesi Proje Kapsamında İnşaat ve İşletme Aşamasında Kullanılacak Maddelerden Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli, Toksik Olanların, Taşınmaları, Depolanmaları Ve Kullanımları, Bu İşler İçin Kullanılacak Aletler ve Makineler, Olabilecek Etkiler ve Alınacak Önlemler Boya İşlemi İçin Yüzey Hazırlığında Gerekli Olan Kumlama Malzemesinin Özellikleri ile Boyama Esnasında Organik Uçucu Bileşiklerin Çevreyi ve Çalışanları Etkilememesi için Kullanılacak Yöntemler ve Alınacak Tedbirler Proje Kapsamındaki Elektrifikasyon Planı, Bu Planın Uygulanması İçin Yapılacak İşlemler Ve Kullanılacak Malzemeler, Enerji Nakil Hatlarının Geçirileceği Yerler Ve Trafoların Yerleri, Bunların Güçleri Boru Hattının ve Bu Boru Hattına Ait Bakım Onarım Çalışmalarının Mevcut Altyapı Tesislerine Muhtemel Etkileri Projenin Yol Açacağı Bitkisel Toprak Kaybı, Projenin Peyzaj Üzerine Etkileri ve Alınacak Önlemler Proje Kapsamında Proje Sahası Etki Alanındaki Tarım Alanlarına Olabilecek Etkiler Ve Alınacak Önlemler Proje Kapsamında Flora, Fauna, Biyolojik Çeşitlilik, Habitat Kaybı Üzerine Etkiler ve Mevcut Türlerin Korunması İçin Alınacak Önlemler Projenin, İnşaat ve İşletme Aşamasında Etrafında Bulunan ve Faaliyetine Devam Etmekte Olan Diğer Yatırımlara ve Yerleşim Yerlerine Olabilecek Etkileri ve Alınacak Önlemler Projenin Orman Alanlarına Olan Etkileri Mesafeye Bağlı Olarak Orman Yangınlarına Karşı Alınacak Önlemler Projenin Orman Alanlarına Olan Mesafesine Bağlı Olarak Muhtemel Olumsuz Etkileri ve Alınacak Etki Azaltıcı Tedbirler Projenin Karayolu Üzerine Etkileri ve Alınacak Önlemler İnşaat ve İşletme Aşamalarındaki Araç Yükünün % Artış Olarak Hesaplanması (Araç Cinsi Ve araç Sayısı şeklinde detaylandırılarak) ve Mevcut Trafik Yüküne Etkisinin İrdelenmesi, Güncel Trafik Hacim Haritası, Kaza Riski ve Alınacak Önlemler Projenin İnşaat ve İşletme Aşamalarında Karayollarına Giriş ve Çıkışlarda Alınacak Önlemler ve Yapılacak İşaretlemeler İnşaat ve İşletme Aşamasında Proje Alanı ve Etki Alanında Bulunan İlan Edilmiş Özel Statülü Alanlara Olabilecek Etkileri ve Alınacak Önlemler Taşkın Önleme ve Drenaj ile İlgili İşlemler iii

10 4.21. Proje Alanına İlişkin Jeolojik ve Jeoteknik Etüt Çalışmaları Doğrultusunda Depreme Karşı Alınacak Önlemler Doğal Afetlerde Oluşabilecek Sıvılaşma Riski İçin Alınacak Önlemler Proje İçin Önerilen Sağlık Koruma Bandı Mesafesi, Mevcut Sağlık Koruma Bandı Mesafesi, Vaziyet Planı Üzerinde Verilmesi Projenin İnşaat ve İşletme Aşamaları ile İşletme Sonrasında Mevcut Yeraltı ve Yüzeysel Su Kaynaklarına Etkileri ve Alınacak Önlemler Projenin Kıyı ve Deniz Çevresi Üzerine Etkileri ve Alınacak Önlemler Sayılı Deniz Çevresinin Petrol ve Diğer Zararlı Maddelerle Kirlenmesinde Acil Durumlarda Müdahale ve Zararların Tazmini Esaslarına Dair Kanun ve Bu Kanunun Uygulama Yönetmelikleri ve Bu Yönetmelik Kapsamında Çıkarılan Risk Değerlendirmesi ve Acil Müdahale Planlarını Hazırlayacak Kurum/Kuruluşların Asgari Özelliklerine Dair Tebliğ (Tebliğ No:2007/3) Gereğince Hazırlanacak Risk Değerlendirmesi ve Acil Durumlarda Müdahale Planı Proje Kapsamında Meydana Gelebilecek Muhtemel Kaza, Yangın, Deprem ve Sabotaja Karşı, Dökülme ve Sızmalara Karşı vb. Hazırlanacak Detaylı Acil Eylem Planı Tesisin İnşaatı ve İşletilmesi Sürecinde Tesiste Çalışanların Sağlık ve Güvenliği Açısından Alınacak Tedbirler Tarih ve Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanan Biyosidal Ürünlerin Kullanım Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Tarih ve Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanarak Yürürlüğe Giren İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Proje ile Gerçekleşmesi Beklenen Gelir Artışları, Nüfus Hareketleri, Göçler, Sosyal ve Teknik Altyapı Hizmetleri ve Bu Hizmetlerden Yararlanılma Durumlarında Değişiklikler, Ekonomik Değişiklikler vb. ve Beklenen Sosyo-Ekonomik Değişiklikler Projenin Başlangıç, İnşaat ve İşletme Dönemine Ait İzleme ve Kontrol Çalışmaları, Gelen Atığın Kontrolü ve Analizi, Radyoaktif Materyallerin Tespiti, Kontrol Sistemleri, Tesis Emniyetine İlişkin Çalışmalar Proje Kapsamındaki Peyzaj ve Çevre Düzenleme Çalışmaları İşletme Sonrası Proje Alanının Rehabilitasyon Programı Çevresel Fayda Maliyet Analizi BÖLÜM V: HALKIN KATILIMI Projeden etkilenmesi muhtemel halkın belirlenmesi ve halkın görüşlerinin çevresel etki değerlendirmesi çalışmasına yansıtılması için önerilen/kullanılan yöntemler Halkın projeye ilişkin endişe, görüş/önerileri ve konu ile ilgili değerlendirmeler Görüşlerine başvurulan proje ilgili taraflar, görüş ve önerileri, konu ile ilgili değerlendirmeler Görüşlerine başvurulması öngörülen diğer taraflar Bu konuda verebileceği diğer bilgi ve belgeler BÖLÜM VI: YUKARIDA VERİLEN BAŞLIKLARA GÖRE TEMİN EDİLEN BİLGİLERİN TEKNİK OLMAYAN BİR ÖZETİ iv

11 TABLOLAR DİZİNİ SAYFA NO Tablo Depolama Tanklarının Özellikleri... 5 Tablo Slop Tankının Özellikleri... 6 Tablo Tesiste Depolanması Planlanan Tür ve Miktarlar... 9 Tablo Yatırımın Zamanlama Tablosu Tablo Mevcut Durum Tespiti İçin Yapılan Ölçüm/Analiz Çalışmalarında Kullanılan Cihazlar, Referans Alınan Türk Ve AB Standartları, Kullanılan Standart Metotlar Ve Örnekleme-Ölçüm Talimatları Tablo Deniz Suyu Analiz Sonuçları ve SKKY Tablo 4 Sınır Değerleri Tablo Ölçüm Noktalarında Tespit Edilen Gürültü Düzeyleri Tablo Hava Kalitesi Ölçümü Sonuçları ve SKHKKY Ek-5 Sınır Değerleri Tablo Proje Alanından Alınan Toprak Numunelerinin Analiz Sonuçları Tablo Proje Alanı Çiçekli Bitkileri Tablo IUCN Kategorileri ve Anlamları Tablo Proje Alanı ve Çevresi Amfibi Türleri Tablo Proje Alanı ve Çevresi Sürüngen Türleri Tablo Proje Alanı ve Çevresi Kuş Türleri Tablo Proje Alanı ve Çevresi Memeli Türleri Tablo Korunan Alanlar ve Proje Alanına Olan Uzaklıklar Tablo Adana İli ve İlçeleri Arazi Varlığı Tablo Adana İli Tarım Arazilerinin Dağılımı Tablo Adana İli Buğdaygillerin Üretim Alanı, Üretim ve Verimi Tablo Adana İli Baklagillerin Üretim Alanı, Üretim ve Verimi Tablo Adana İli Yem Bitkilerinin Üretim Alanı ve Üretim Miktarı Tablo Adana İli Endüstriyel Bitkilerin Üretim Alanı, Üretim Miktarı ve Verimi Tablo Adana İli Endüstriyel Bitkilerin Üretim Alanı, Üretim Miktarı ve Verimi Tablo Adana İli Açıkta Ve Örtüaltı Sebzelerin Üretim Alanı ve Üretim Miktarları Tablo Adana İli Süs Bitkilerinin Üretim Alanı, Üretim Miktarları ve Verimi Tablo Proje Alanı ve Çevresinde Bulunan Yerleşimler/Yapılar, Proje Alanına Göre Konumları, Mesafeleri ve Nüfus Bilgileri Tablo Tesis Kapsamında Yer Alacak Yapılar Ve Tankların Alanları Tablo SKHKKY Tablo 12.6 de belirtilen Toz Emisyonu Kütlesel Debi Hesaplamalarında Kullanılacak Emisyon Faktörleri Tablo Arazi Hazırlık Çalışmalarında Oluşması Muhtemel Toz Emisyonları için Modelleme Çalışmaları ile Elde Edilen Maksimum YSK Değerleri, HKDYY Sınır Değerleri91 Tablo Arazi Hazırlık ve İnşaat Aşaması ile İşletme Aşamasında Çalışacak Kişilerden Kaynaklanması Muhtemel Evsel Nitelikli Atıksuların Toplam Kirlilik Yükleri Tablo SKKY Tablo 11.2 (Petrol Sanayii-Petrol Dolum Tesisleri ve Benzerleri) Deşarj Standartları Tablo SKKY Tablo 21.1 Deşarj Standartları Tablo Motorinin Özellikleri Tablo Benzinin Özellikleri Tablo Emisyon Faktörleri Tablo Proje Kapsamında Çalışan Araçlardan Yayılan Toplam Emisyonların Kütlesel Debileri Tablo No lu Fuel Oil Özellikleri Tablo Doğalgazın Özellikleri Tablo EPA emisyon faktörleri, bu faktörlerle hesaplanan emisyon kütesel debileri ve SKHKKY Tablo 2.1 de belirtilen sınır değerler Tablo SKHKKY Tablo 2.3 Petro Kimya Tesisleri, Petrol Rafinerileri, Petrol ve Akaryakıt Depolama İsletmelerinin Içinde Bulunan Tesislerin Etrafında (Tank Adaları, Dolum Kolları, Rafinerileri Oluşturan Tesislerin Arasında vb.) Uyulması İstenilen Hava Kalitesi Sınır Değerleri v

12 Tablo SKHKKY Tablo 12.2 Ham Petrol ve Gaz Tesislerindeki Çeşitli Ekipmanlar İçin Ortalama Emisyon Faktörleri ve Bağlantı Ekipmanları için Hesaplanan Emisyon Kütlesel Debiler Tablo EPA TANKS Yazılımı Kullanılarak Hesaplanan Tank Nefesliklerinden Kaynaklı Emisyon Kütlesel Debileri Tablo İşletme Aşamasında Oluşması Muhtemel TOC Emisyonları için Modelleme Çalışmaları ile Elde Edilen Maksimum YSK Değerleri ve SKHKKY Tablo 2.2 de Belirtilen Sınır Değerler Tablo Fuel-Oil in Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri Tablo Proje Alanına En Yakın (Adana-Ceyhan Yolu) Taşınabilir Taşıt Sayım Ve Sınıflandırma İstasyonu Verileri Tablo Önlemler Planı Tablo İzleme Programı Tablo Projenin İnşaat ve İşletme Aşamalarında Potansiyel Çevre Etkileri Matrisi166 ŞEKİLLER DİZİNİ SAYFA NO Şekil Yer Bulduru Haritası Şekil Proje Alanı ve Çevresini Gösterir Uydu Görüntüleri Şekil Proje Alanından Güneye Doğru (Denize Doğru) Görünüm Şekil Proje Alanından Batıya Doğru Görünüm Şekil Proje Alanından Kuzeye Doğru Görünüm Şekil Proje Alanından Doğuya Doğru Görünüm Şekil Proje Alanının Güneyden (Deniz Tarafından) Görünümü Şekil Proje Alanının Güneyden (Deniz Tarafından) Görünümü Şekil Proje Alanı Çevresinde Bulunan Ulaşım Yollarını Gösterir Harita Şekil Proje Alanın Grid Kareleme Sistemindeki Yeri Şekil Proje Alanın Genel Görünümü Şekil Türkiye deki Fitocoğrafik Bölgeler ve Anadolu Diyagonali (Çaprazı) Şekil Fitocoğrafya Spektrumu Şekil IUCN Kategorileri Arasındaki İlişkiler Şekil Korunan Alanlar ve Proje Alanı Şekil Model Sonucu Oluşan PM10 Değerlerinin Gunluk ve Yıllık Dağılımını Gösteren Profiller Şekil Atıksu Arıtma Tesisi Akım Şeması Şekil Adana-Ceyhan Bölgesi Otoyol ve Devlet Yolları Trafik Hacim Haritası Şekil Proje Alanında Yer Alan Yüklenici Firma Tarafından Dikilmiş Bitki Grupları163 Şekil Transplantasyon Makinesi ile Ağaçların Taşınması İşlemi Şekil Peyzaj Onarım Çalışmalarında Geçekleştirilecek Bitkisel Perdeler Şekil Halkın Katılımı Toplantısı na Ait Görünümler Şekil Halkın Katılımı Toplantısı na Ait Görünümler vi

13 EKLER EK-1 Resmi Yazılar İrtifak Hakkı Sözleşmesi ve Tapu Yeraltı Suyu Kullanma Belgesi KGM Mersin 5. Bölge Müdürlüğü Görüşü Meteoroloji Bülteni EK-2 Malzeme Güvenlik Bilgi Formları ve Yapı Alanları İçin Asgari Sağlık Ve Güvenlik Koşulları EK-3 Mevcut Çevresel Durum Tespiti için Yapılan Analiz ve Ölçümlerin Raporları ve Ölçüm noktalarını gösterir 1/ ölçekli Topografik Harita EK-4 Emisyon Dağılım Modellemesi Model Sonuçları ve Dağılım Haritaları EK-5 Akustik Rapor EK-6 1/4.000 Ölçekli Genel Yerleşim Planı EK-7 1/ Ölçekli Topoğrafik Harita EK-8 Onaylı 1/ Ölçekli Çevre Düzeni Planı EK-9 1/ Ölçekli Arazi Varlığı Haritası EK-10 1/ ve 1/2.000 Ölçekli Jeoloji Haritaları ve Jeolojik Kesitler EK-11 1/5.000 Ölçekli Hidrojeoloji Haritası EK-12 Jeolojik-Jeoteknik ve Hidrojeolojik Etüt Raporu EK-13 1/1.000 Ölçekli Batimetri Haritası vii

14 BÖLÜM 1 PROJENİN TANIMI ve GAYESİ

15 BÖLÜM 1: PROJENİN TANIMI ve GAYESİ 1.1. Projenin Tanımı, Hizmet Amaçları Mevcut ve/veya Planlanan Projelerle İlişkisi ve Mesafeleri, Ekonomik ve Sosyal Yönden Ülke, Bölge ve/veya İl Ölçeğinde Önem ve Gerekliliği, İstihdam Edilecek Kişi Sayısı, Yatırım ve İşletme Süresi Dünya da ve Türkiye de ekonomik kalkınmanın en temel ağırlıklı enerji girdisi olan petrole, gün geçtikçe daha fazla gereksinim duyulmaktadır. Dünya nüfusunun artması ve teknolojinin gelişimi ile birlikte enerji tüketiminin de artışı, petrol sektöründe yaşanan gelişme ve değişimlerin yakından izlenmesini zorunlu hale getirmektedir. Petrol günümüz dünya ekonomi ve siyasetinde tartışılmaz bir öneme sahiptir. Kullanım alanının yaygınlığı arz-talep dengesi içinde bu ürüne bağımlılığı arttırmış ve sonuçta petrol, dünyadaki diğer enerji kaynaklarından ayrılarak stratejik bir konuma gelmiştir. Üretici ve tüketici ülkeler petrolün bu stratejik önemini kısa sürede kavramış ve dünyada ekonomik kalkınma ve büyüme petrole dayalı hale gelmiştir. Dünyada üretilen petrolün sınıflandırmasında dikkate alınan en önemli faktörler; petrolün özgül ağırlığı, viskozitesi ve içerdiği kükürt miktarı gibi özelliklerdir. API (Amerikan Petrol Enstitüsü) tarafından çıkarılan ve özgül ağırlığa bağlı API gravite tanımı, tüm dünyada petrolün sınıflandırılmasında kullanılan temel ölçü birimlerinden birisidir. Gravite büyüdükçe yoğunluk küçülmekte ve petrolün kalitesi yükselmektedir. Kolay üretilmesi, taşınması ve işlenmesi nedeniyle, günümüzde dünya petrol talebinin % 90 ı hafif ve orta petrol ile karşılanmaktadır. Hafif petroller (yüksek graviteli) açık kahve, sarı veya yeşil renkli, ağır (düşük graviteli) petroller ise, koyu kahve veya siyah renklidir. Yüksek graviteli petrolün rafinajından çoğunlukla jet yakıtı, benzin, gazyağı ve motorin gibi hafif ve beyaz ürünler, düşük graviteli petrolün rafinajından ise, daha çok fuel oil, kalorifer yakıtı ve asfalt gibi ağır ve siyah ürünler elde edilmektedir. Ham petrolün üretim ve rafinerisinde önemli olan diğer bir faktör de, akmaya karşı direnç olarak tanımlanan viskozitedir. Düşük viskoziteli petrollerin üretimi, taşınması ve işlenmesi kolay ve ekonomik olduğundan dünya ticaretinde bu tür petroller tercih edilmektedir. Ham petrolün rafine edilmesiyle; rafineri yakıt gazı, sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG), nafta, normal benzin, süper benzin, kurşunsuz benzin, parafin, solvent, jet yakıtı, gaz yağı, motorin, kalorifer yakıtı, fuel oil, asfalt, madeni yağ vb. ürünler elde edilmektedir (PİGM, 2000, 53). Ayrıca yukarıda sayılan ürünlerin bir kısmı, petrokimya sanayiinde hammadde olarak da kullanılmaktadır. Sürdürülebilir ekonomik kalkınma için, kesintisiz bir enerji kaynağı gereklidir. Dünya ekonomisinde birçok ülkenin kesintisiz enerji türlerinden birisi olan petrole sahip olma ve/veya kontrol etmek istemeleri, petrolün siyasi açıdan vazgeçilemez bir kaynak olduğunu göstermektedir. Tarihte petrol rezervleri üzerinde hakimiyet kurmak için askeri güç kullanıldığı, birçok çatışma ve savaşın çıktığı görülmüş, günümüzde de görülmeye devam etmektedir. IEA nın Dünya Enerji Bakışı 2001 de hazırladığı dönemini kapsayan enerji projeksiyonuna göre; dünyada enerji kullanımının değiştirilemez biçimde artacağı, fosil yakıtların enerji kaynakları arasında baskın bir konumda olmaya devam edeceği öngörülmektedir. Dünyanın enerji kaynakları gelecek 20 yıllık dönemde artan talebi karşılamaya yeterli olduğu ifade edilmektedir. Günümüzdeki rezerv, üretim ve tüketim miktarları dikkate alındığında, petrolün 40, doğalgazın 62, kömürün ise, 204 sene daha kullanımının mümkün olduğu tahmin edilmektedir. 1

16 Türkiye nin ekonomik kalkınmasında temel ihtiyaçlar arasında yer alan enerji kaynakları içerisinde petrol, günümüzde yerini ve önemini korumakta ve gelecekte de bunu sürdüreceği beklenmektedir. Ekonomide üretimden tüketime kadar pek çok sektörde kullanılan petrol ve ürünleri, ülke enerji ihtiyacının çok önemli bir kısmını karşılamaktadır. Türkiye enerji hammaddesi açısından zengin bir ülke olmasına karşın, günümüze kadar yapılan araştırmalar petrol açısından yeterli rezerv kaynağına sahip olmadığını ortaya çıkarmıştır. Anadolu nun tektonik evrimine bağlı olarak çok kıvrımlı ve kırıklı, engebeli, karmaşık bir jeolojik yapıya sahip olması, Türkiye deki petrol arama çalışmalarını oldukça zorlaştırmakta ve arama yatırımları maliyetlerinin artmasına neden olmaktadır. Türkiye nin petrol tüketimi, % 44 ile toplam enerji tüketiminde en büyük paya sahiptir ve gelecekte de petrol ürünleri tüketiminin, hızlı büyümesini sürdüreceği beklenmektedir. Ancak son yıllarda doğalgaz kullanımının artması bu oranın biraz düşmesine neden olmuştur. Türkiye de petrol üretiminin tüketimi karşılama oranı, yıldan yıla düşme sürekli gösterdiğinden petrolde dışa olan bağımlılık giderek artmaktadır. Türkiye nin petrol ihtiyacının % 90 ı ithalat yoluyla karşılanmaktadır. Türkiye nin toplam ithalatının yaklaşık % 9 unu ham petrol oluştururken, GSMH nın % 2.27 si petrol ithalatı için harcanmaktadır. Son yıllarda Türkiye de ithal edilen petrol miktarı biraz dalgalanma göstermekle birlikte, ortalama olarak milyon ton dolayında gerçekleşmiştir. Türkiye, petrol ithalatını, büyük ölçüde Suudi Arabistan, İran, Libya gibi çevresindeki petrol üretimi yapan ülkelerden yapmaktadır. Son yıllarda Rusya ve Türki Cumhuriyetler den petrol ithalatı konusunda büyük gelişmeler yaşanmaktadır. Türkiye coğrafi konumu nedeniyle petrol rezervleri zengin üretici ülkelerle, enerji tüketimi yoğun sanayileşmiş batı ülkeleri arasında ve Asya-Avrupa yolu üzerinde yer almaktadır. Doğu-Batı ve Kuzey-Güney eksenli koridorlar aracılığı ile Türkiye, gerek petrol ve gerekse doğalgazın Orta Doğu ve Hazar Bölgelerinden batı piyasalarına aktarımı açısından tam anlamıyla bir enerji köprüsü niteliğine ulaşmış olacaktır. Bu bağlamda; Horizon Enerji Dağıtım ve Elektrik Üretim Liman İşletmeciliği A.Ş. tarafından; Adana İli, Ceyhan İlçesi, Sarımazı Beldesi sınırları içerisinde bulunan 505/2 Parsel e kayıtlı m 2 lik alanda m 3 Kapasiteli Ham Petrol ve Petrol Türevleri Depolama Tesisi kurulması planlanmaktadır. Depolama alanı, Irak-Türkiye Ham Petrol Boru Hattı ile BTC Ham Petrol Boru Hattı nın yanı sıra üçüncü tüzel kişilere de hizmet verme imkanına sahip olacak olup, depolanacak ürünler Ortadoğu ve diğer ülkelerden deniz tankerleriyle gelecek ve daha sonra yine deniz tankerleriyle sevkiyatı yapılacaktır. Ceyhan Enerji Bölgesi nde yer alması planlanan Horizon Ham Petrol ve Türevleri Depolama Tesisi nin, Irak-Türkiye Ham petrol terminaline ve Bakü-Tiflis-Ceyhan ham petrol terminallerine çok yakın olması nedeniyle oluşacak ilave depolama kapasitesiyle hem ülke ekonomisine hem de bölge ekonomisine çok büyük katkılar sağlayacağı öngörülmektedir. Proje alanı sınırında, yine Yatırımcı Firma uhdesinde olan ve ÇED Olumlu Kararı alınan Ceyhan (kuru yük) İskelesi projesinin sıvı+kuru yük iskelesi olarak revize edilmesi planlanmakta olup, söz konusu proje için ÇED süreci başlatılmıştır. 2

17 Horizon Ham Petrol ve Türevleri Depolama Tesisi nde depolanacak ürünlerin gemilerden boşaltılması ve yüklenmesi işlemleri için, ilk aşamada şamandıra sistemi kullanılması planlanmakta olup, yukarda bahsedilen revize proje için ÇED Olumlu Kararı alınması durumunda bu iskeleden faydalanılacaktır. Tesise ÇED Olumlu Kararı alınması nı müteakip başlanıp, ay içerisinde tamamlanması planlanmaktadır. Tesiste çalışma süresi 24 saat/3 vardiya şeklinde olacaktır. İnşaat aşamasında en fazla işçi çalıştığı dönemde yaklaşık 300 kişi işletme aşamasında ise yaklaşık 120 kişi çalıştırılması planlanmaktadır Proje Kapsamındaki Faaliyet/Hizmet Üniteleri, Özellikleri, Konumu (proje kapsamında kıyı yapıları ve boru hattı da dahil olmak üzere yer alan faaliyet ünitelerinin proje alanı içindeki konumlarının 1/ ölçekli topoğrafik harita ve projenin vaziyet planı üzerinde gösterimi yapılmalı, kıyı kenar çizgisi ve koordinat bilgileri (saat yönünde sıralı ve coğrafik) işlenmeli, bu üniteler için belirlenen kapalı ve açık alan büyüklükleri, binaların kat adetleri ve yükseklikleri verilmelidir), Kapasiteleri, Bu Ünitelerde Yapılacak İşlemler ile Verilecek Hizmetler Horizon Enerji Dağıtım ve Elektrik Üretim Liman İşletmeciliği A.Ş. tarafından Adana İli, Ceyhan İlçesi, Sarımazı Beldesi sınırları içerisinde bulunan 505/2 Parsel e kayıtlı m 2 lik alanda planlanan Ham Petrol ve Petrol Türevleri Depolama Tesisi kapsamında 21 adet petrol ve petrol türevleri tankı, 1 adet yangın suyu tankı ve 2 adet slop tankı yapılması planlanmakta olup, depolanacak ürünlerin gemilerden boşaltılması ve yüklenmesi işlemleri için de şamandıra sistemi kullanılması planlanmaktadır. Proje alanı sınırı, kıyı kenar çizgisine sınır konumda olup, Kıyı Kanunu Uygulama Yönetmeliği gereği, kıyı kenar çizgisinin nin 50 m lik şeridinde herhangi bir faaliyet gösterilmeyecek, ikinci 50 m lik şeritte ise sosyal altyapı birimleri yer alacaktır. Tesisin esas konusunu oluşturan depolama tankları ise ikinci 50 m lik şeritten sonra yer alacaktır. 1/ ölçekli Topoğrafik Harita ve tüm ünietelerin yerleşimini gösteren Yerleşim Planı eklerde verilmiştir (Bkz. Ek-6 ve Ek-7) Projenin Fiziksel ve Teknik Özellikleri Tank Depolama Sahasının Tasarımı (depolama yöntemi, boyutları, adedi, kapasitesi, özellikleri, kesiti, kullanım amaçları, vb.), Drenaj sistemi, Projede Uyulacak Ulusal ve Uluslararası Standartlar, Tesise 21 adet petrol ürünleri tankı yapılacaktır. Ayrıca 1 adet yangın suyu tankı, 2 adet slop tankı yapılması planlanmaktadır. Petrol Ürünleri Depolama Tankları: Horizon Ham Petrol ve Petrol Türevleri Depolama Tesisi nde yer alacak depolama tanklarının dış yüzer tavanlı tank (external floating roof tank) olması öngörülmektetir. Depolama tankları tasarımı ve imalatı API 650 (American Petroleum Institute) standartlarına uygun olarak yapılacaktır. API 650 standartlarına göre depolama tesisinde her tank, betonarme bir temel üzerine monte edilmiş olup, asfalt kaplama yapılacaktır. Üzerine taban sacı döşenmiş ve birbirine kaynak yapılarak taban sızdırmazlığı sağlanmaktadır. Daha sonra taban sacının üzerine kenar sacları monte edilmektedir. 3

18 Tanklarda; platform, korkuluk, elektrik topraklama sistemi, giriş-çıkış boruları, duşlama borusu, spring (soğutma) sistemi, köpük nozulları ve merdiven gibi doğrudan ilgili donatılar ile ısı ölçüm cihazı, seviye göstergeleri, seviye ölçü kapakları gibi yardımcı donatılar bulundurulacaktır. Akaryakıtın depolandığı tankların üst kısımlarında, yangınları önleme ve söndürme ile ilgili standartlara uygun yapılar ve nefeslikler (basınç ventilleri) bulunacaktır. Depolama tanklarının dipleri ortaya doğru eğimli olarak tasarlanacaktır. Bu en alt noktadan tek bir tank drenaj bağlantısı yapılacaktır. Tank emişleri bütün tankı boşaltacak şekilde tasarlanacaktır. Tüm sistemlerde TSE ve Avrupa standartları göz önünde bulundurulacaktır. Tesisteki emniyet sistemleri, minimum risk faktörü ile çevreye zarar vermeden, istenmeyen problemlerden uzak bir şekilde çalışmak için kullanılacaktır. İşletme, gerekli olan bütün donanımlar kurulduktan sonra ve tehlike önlemleri dikkate alındıktan sonra devreye alınacaktır. Tanklar boyaya başlamadan evvel kumlama yapılarak yüzey kumlama kalitesi ISO e göre SA-2,5 kalitesinde yüzey temizliği elde edilecek, saçlar üzerinde pas kalmayacaktır. Tank dış yüzeyleri temizlikten sonra yüzey toleranslı 150 µ kalınlığında P-1 epoksi astar ile boyanacak üzerine ise iki bileşenli UV dayanımlı Aliphatik poliüretan son kat boya 75 µ KF kalınlığında olacaktır. Bu sistem boyanacak merdiven ve korkuluklara da aynen uygulanacaktır. Tank taban ve 1. donam: Depolanacak ürüne dayanıklı iki bileşenli, solventsiz epoksi ve 50 µ KF kalınlığında astar ile keskin yüzeyler macunlandıktan sonra boyanacaktır. Tank tabanı ve 1. donam saclar 400 µ KF kalınlığında iki kompenentli amin sertleştiricili solventsiz epoksi ile boyanacaktır. Tank içten yüzeyi ve çelikler depolanacak ürüne dayanıklı iki bileşenli, solventsiz epoksi ve 50 µ KF kalınlığında astar ile keskin yüzeyler macunlandıktan sonra boyandıktan sonra 150 µ KF kalınlığında iki kompenentli amin sertleştiricili solventsiz epoksi ile boyanacaktır. İşletme öncesi imalat tamamlandıktan sonra tankların sızdırmazlığını kontrol etmek için tanklar, petrol ürünlerinden daha ağır ve ince olan su ile doldurularak sızma olup olmadığı test edilecektir. Sızma tespit edilirse tamir edilerek zemin sızdırmazlığı tam olarak sağlanacaktır. Daha sonra işletme esnasında herhangi bir şekilde tanklarda çatlak oluşması halinde tanktaki ürün sahada bulunan ve aynı ürün depolanan diğer tanklara aktarılacaktır. Tesis faaliyete geçtikten sonrada herhangi bir sızdırma durumunda sızan yerin filmleri çekilip, tamiri yapılacak ve tank yeniden su ile doldurulup sızdırmazlığı test edildikten sonra depolama amacıyla tekrar kullanılacaktır. Herhangi bir nedenle tanklarda oluşabilen çatlaktan sızan petrol ürünlerinin çevre yayılımını önlemek amacı ile depolama tanklarının etrafına güvenlik duvarı (dayk) ile bir tür emniyet havuzları oluşturulacaktır. Herhangi bir nedenle meydana gelen tank yarılmaları veya sızmalar nedeniyle oluşan kaçaklar tamamen bu havuz içerisinde kalacaktır. Sızma sonucu oluşacak ürün seperatöre aktarılarak, yoğunluk farkından yararlanılmak sureti ile ayrıştırıldıktan sonra ürün depolama tanklarına verilecektir. Her tankta seperatör sistemine bağlı kapanlı tahliye aleti konulacaktır. Toplama havuzları tank cidarı ve boru hattından uzakta ve seperatöre bağlı kapanlı tahliye aleti ile teçhiz edilecektir. Sedde korumalı drenaj sahasında seperatöre giden bağlantıda, akıntı kontrolü yapmak amacı ile sedde dışına blok valf konulacaktır. 4

19 Tesiste depolama ve transfer işlemlerinde kullanılan bir dizi makine, araç, alet ve teçhizat bulunacaktır. Tesiste kullanılacak bütün makine, araç, gereç, alet ve teçhizat, uluslararası standartlara uygun emniyette ve kalitede olacaktır. Tesis, gerekli olan bütün donanımlar gözden geçirilerek ve tehlike ihtimalleri dikkate alınarak yapılan bir dizi tedbirlerle devreye alınacaktır. Sızma sonucu veya başka nedenlerle oluşan kaçak ürünler tesisteki yağlı su sistemi ile slop tanklarında toplanır. Daha sonra atık arıtma işlemine tabi tutularak değerlendirilecektir. Tesiste kullanılacak elektrik tesisatları, API 497 ve 505 e göre Ex-proof Type olacaktır. Projenin yerleşim planı hazırlanırken; tankların birbirlerine ve diğer ünitelere olan mesafelerinin tespiti konusunda; tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışılan İşyerlerinde Alınacak Tedbirler Hakkında Tüzük", TSE (Türk Standartları Enstitüsü), TS 4943 Ham Petrol ve Petrol Ürünlerini Depolamaya Mahsus Tank Çiftliklerinde Emniyet Kuralları tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik hükümlerine dikkat edilmiş olup, projenin tüm aşamalarında bu hükümlere uygunluk sağlanacaktır. Petrol Ürünleri Depolama Tanklarının özellikleri Tablo de verilmiştir. Tablo Depolama Tanklarının Özellikleri ÇAP (m) YÜKSEKLİK (m) KAPASİTE (m³) ADET TOPLAM KAPASİTE (m³) GENEL TOPLAM KAPASİTE (m³) Tanklar, üzerlerine yerleştirilecek termal kameralarla 24 saat gözetim altında olacaktır. Tank üzerine ulaşımı sağlamak için tankın dış cephesine çelik konstrüksiyon merdiven yapılacaktır. Konik tavanlı tanklar için tank kenarına korkuluk yapılacaktır. Yüzer tavanlı tanklar için ise tank kenarına yürüme platformu ve korkuluğu yapılacaktır. İşletme esnasında depolama tanklarından oluşan kaçaklar, henüz terleme aşamasındaki sızıntılar olup olmadığı gözden geçirilecektir. Sızıntılardan kaynaklanacak ekonomik kayıplar, personelin maruz kalacağı tehlikeli ve zararlı durumlar, yeraltı veya yerüstü sularının kirlenmesi ve çevredeki diğer ekipmanların zarar görme olasılığı önlenmiş olacaktır. Depolama tanklarının periyodik teknik kontrolü yapılacaktır. Tankların hali hazır durumlarını, yıpranma hızlarını ve yıpranma nedenlerini ortaya koymak gayesiyle yapılır. Teknik kontrol sıklığının korozyon hızının gerektirdiği biçimde programlanabilmesi ancak tanka ait tüm verilerin elde bulunmasıyla mümkündür. Bu nedenle tanklara ait kayıtlar tam ve kesintisiz olacaktır. 5

20 Tesisteki emniyet sistemleri, minimum risk faktörü ile çevreye zarar vermeden, istenmeyen problemlerden uzak bir şekilde çalışmak için kullanılmaktadır. Tesiste makine ve ekipmanın cinsine göre yılda bir ya da iki kez periyodik bakım yapılacak ve bakım sonuçları raporlanacaktır. Periyodik bakım esnasında veya genel kontroller sırasında karşılaşılan sorunlar anında teknik personel tarafından giderilecektir. Makine ve ekipmanların bakım ve onarımları üretici firmanın öngördüğü şekilde yapılacaktır. Tamiri mümkün olmayan arızalı makine, teçhizat ve ekipmanlar derhal yenilenecektir. Pompa istasyonları: Ürünlerin deniz yoluyla gemilerle geldikten sonra boru sistemiyle tesis içerisindeki ana kola ve buradan da tanklara doldurulması ve aynı şekilde tanklardan gemilere transferlerinin tamamı pompalar yardımıyla yapılacaktır. Santrifüj pompalar API-610, dişli pompalar ise API 677 ye uygun olarak temin ve tesis edilecektir. Tesiste yer alacak bütün ekipmanlar müstakil olarak topraklanacaktır. Şehir elektriğinin kesilmesi halinde terminal faaliyetlerinin kesintisiz devam edebilmesi için alternatif enerji kaynağı olarak dizel jeneratör ünitesi kurulacaktır. Dizel jeneratörün gücü çalıştırılması gerekli minimum ekipman güçlerine göre yeterli büyüklükte bir elektrik üreteci olacaktır. DCS (Direct Kontrol System) veya PLC (Programlanabilir Logic Control) ve Bilgisayar vb. elektronik alet ve ekipmanların ani enerji kesintilerinde otomatik kontrol sisteminin devre dışı kalmasını önlemek ve bu sistemlerin hafızalarında bulunan bilgilerin olumsuz etkilenmesini engellemek ve otomatik kontrol sisteminin sürekliliğini temin etmek için yeterli güçte kesintisiz güç kaynağı kullanılacaktır. Slop Tankı: Tesiste gemi ve tank operasyonları sonucu oluşan veya muhtelif yerlerden sızma ve kaçak şeklinde atık hale gelen ürünler ise slop tanklarında depolanacak olup, depolanan maddeler periyodik aralıklarla arıtma işlemine tabi tutulacaktır. Slop tanklarının özellikleri Tablo de verilmiştir. Tablo Slop Tankının Özellikleri ÇAP (m) YÜKSEKLİK (m) ADET KAPASİTE (m³) Yağlı Su Sistemi: Proje kapsamında alt yapı faaliyeti ile ilgili olarak yağlı su boruları ve kanallarından oluşan bir sistemdir. Yangın Koruma Sistemi: Bu sistem yangın pompa grubu, tesisin, yangın su hatları, yangın köpük hatları ağı ve bu hatlara bağlı yangın söndürme elemanlarından oluşmaktadır. Yangın mücadele sistemi NFPA (National Fire Protection Association) standartlarına uygun olarak tasarlanacaktır. Yangın pompa grubu, NFPA 20'ye göre tasarlanacaktır. Dizel pompa, elektrikli pompa ve joker pompadan oluşmaktadır. Herhangi bir yangın ya da benzeri durumlarda yangına müdahale elektrik pompalarıyla yapılmaktadır. Elektrik kesilmesi halinde yangına müdahalede dizel pompalar kullanılacaktır. Joker pompa diğer zamanlarda standby durumunda aktif haldedir. Yangın su ve köpük hattı ağı tüm tesiste yangınla mücadeleye kolaylıkla müdahale etmeyi sağlayacak noktalara kadar uzanacaktır. 6

21 Tanklarda tank dış cidarlarını sprinkler soğutma sistemi ile soğutmakta ve tank içi köpük sistemi ile yanan alanı köpükle kaplayarak söndürmektedir. Sprinkler soğutma sistemi NFPA 15, yangın köpük sistemi NFPA 16 standardına göre projelendirilecektir. Ayrıca sahada muhtelif yerlerde uzaktan yangına müdahale etmek için yangın su monitörleri (topu), köpük monitörleri ve yangın hidrantları bulunacaktır. Tesisin ürün ana borulama sisteminde, DCS (Direct Kontrol System) veya PLC (Programlanabilir Logic Control) gibi otomasyon sistemi kullanılacağından motorize flanşlı vanalar kullanılacaktır. Bu aynı zamanda uzaktan kumanda edilebilir bir özellik sağlamaktadır. Yangın boru ağı sistemi yerüstü borulaması şeklinde olacaktır. Bazı özel hallerde yeraltından geçmesi gereken yerler olabilir. Bu durumda boru uzunluğunun fazla olması halinde paslanmaya ve elastik kabiliyetleri nedeniyle depremdeki yer hareketlerine karşı tedbir olarak değişik çap ve uzunlukta borular ve fitting malzemeleri için HDPE (High Density Poly Etilen) malzeme kullanılacaktır. Tesisin muhtelif ünitelerinde ve binalarında yangının cinsine göre kuru kimyevi tozlu ya da karbondioksitli (6-50 kg'lık) yangın söndürme ekipmanları bulunacaktır. Tesiste yangın halinde yangın mahalline yaklaşılmasını ve gerekli müdahalenin yakından yapılmasını sağlayan yangın elbisesi ve yangın battaniyesi, yangın sırasında ekiplerin kontrol ve sevki için kullanılacak sirenli megafon, yaralıların taşınması için sedye, yaralılara ilk müdahalenin yapılmasını sağlayacak ilk yardım seti ve yangına müdahale edecek ekibin kullanacağı alev almaz yağmurluk bulundurulacaktır. Taşınabilir gaz dedektörü sayesinde tesisin değişik noktalarında gaz ölçümleri yapılabilecektir. Bu cihaz özellikle sahanın muhtelif yerlerinde yapılabilecek tamir ve bakım çalışmaları öncesinde emniyet ve güvenlik temini amacıyla yapılması gereken gaz kaçağı tespiti için kullanılacaktır. Tesiste petrol ürünlerinin patlayıcı ve yanıcı özelliği nedeniyle aydınlatma armatürleri Ex-proof özellikte olacak ve böylece ortamda gaz olması halinde dahi yangına neden olmayacak şekilde aydınlatma emniyet içinde sağlanacaktır. Binalar: Tesiste stabil bir yönetim için gerekli binalar inşa edilecektir. Bunlardan bazıları, İdari Bina, Kafeterya, Misafirhane, Mekanik Atölye, Elektrik/Enstrüman Atölyesi, Kazan Dairesi, Pompa Binaları, Yangın Pompa Binası, Giriş Çıkış Kontrol Binaları, Emniyet Kuleleri, Atık Arıtma Binası, Trafo Binası, Dizel Jeneratör Binası, Kantar Binasıdır. İdari Bina: İdari ve sosyal bina tesis faaliyetlerinin (ikmal, depolama, doldurma, boşaltma, faturalama, personel ihtiyaçları, giriş-çıkış kontrolleri, güvenlik hizmetleri vb.) takibi ve kontrolü için personelin çalıştığı mevcut betonarme binadır. Pompa Binası: Ürün transferi için kullanılacak pompalar bu bina içerisinde yer alacaktır. Kapı Giriş (Güvenlik) Odası: Tesise giriş çıkış ve alanın güvenlik kontrollerinin yapıldığı birimdir. Yangın Suyu Tankı: Tesisin yangın su ihtiyacının depolandığı betonarme temel üzerindeki çelik tank olup, 1 adet 20 m x 20 m ebatlarında m 3 kapasiteli olarak planlanmıştır. 7