ORTADOĞU BÜLTENİ. Haber Özetleri. Irak. 23 Aralık 2008

Transkript

1 ORTADOĞU BÜLTENİ 23 Aralık 2008 Haber Özetleri Irak CNN TÜRK'e özel röportaj veren Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani, terör örgütü PKK'nın silah bırakmasından umutlu olduğunu ve Türkiye ile başlayan sürecin daha aktif olması gerektiğini belirtti. Türkiye ile Irak arasında başlayan sürecin olumlu olduğunu ve Irak'ın artık Türkiye'nin önemini kavradığını söyleyen Talabani, stratejik işbirliği mekanizmasının daha aktif işlemesini istedi. Irak Cumhurbaşkanı, "Türkiye ile stratejik ittifakın hayata geçirilmesi konusunda ben Irak tarafında bir engel görmüyorum. Irak'ın tüm kesimlerinden gelen temel siyasi gruplar Kürtler, Araplar, Sünniler, Şiiler Türkiye ile iyi ilişkiler kurulması noktasında hemfikirler" diye konuştu. Celal Talabani, Türkiye ile Irak'taki Kürt yetkililer arasında yaşanan sorunların da geride kaldığı görüşünde. Talabani, "Sayın Barzani Türkiye'nin dostudur. Türkiye ile de iyi ilişkiler kurulmasından yana. Bu nedenle Türkiye'nin Barzani'yle ilişkilerinde politikasını yenilemesini bekliyorum", ifadesini kullandı. Talabani'ye göre PKK ile mücadelede artık tek yol diyalog. Irak Cumhurbaşkanı, "Kürtler silahları alıp da dağlarda PKK ile mücadele etmeyi planlamıyor. Sorunun çözümü için alternatif Türkiye'deki kardeşlerimizle konuşmaktır. Silahlı mücadele devrinin geride kaldığını düşünüyoruz. Artık diyalog ve diplomasi zamanı. Türkiye'deki Kürtler de şunu anlamalı. Sorunun çözümü PKK'nın yöntemiyle değil, DTP'nin yöntemiyle olur. Benim, Barzani'nin ve diğer siyasilerin temel amacı da dağlarda bulunanları, silah bırakıp siyasi diyaloğa ve ateşkese fırsat tanımaları için ikna etmektir", şeklinde konuştu. Talabani'ye göre, Türkiye'deki Kürtlerin yaşam koşullarının iyileştirilmesi ve dillerine saygı gösterilmesi gibi talepleri karşılanırsa, PKK silah bırakmaya hazır. Irak lideri, "Dağdakilere silah bırakıp evlerine geri dönmeleri çağrısı yaparken Türkiye'deki hapishanelere dönsünler demiyoruz. Evlerine geri dönsünler diyoruz. Yapılacak şey onların evlerine geri dönmesini sağlayacak birşey olmalı", dedi. ABD ile Irak arasında imzalanan güvenlik anlaşmasına da değinen Talabani, hava sahasının kontrolünü Irak'a bırakan güvenlik anlaşmasının Türkiye'nin hava operasyonlarına etkisinin de, konuşulup çözüleceğini belirtti. Talabani, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün ertelenen Irak ziyaretine de değindi, "Cumhurbaşkanı Gül'ün ziyaretinden çok umutluydum. Çok beklentilerim vardı. İkili ilişkileri daha da güçlendirmek için çok iyi bir ziyaret olacağından emindim", dedi. Irak lideri Talabani, Amerikan Başkanı George W. Bush'a ayakkabı fırlatan gazetecinin Irak halkının genel tavrını yansıtmadığını savundu. (CNNTÜRK) Irak parlamentosu ABD dışındaki ülkelerden yabancı askerlerin yeni yılda da Irak'ta görev yapabilmelerine izin veren önergeyle ilgili olarak dün yapılması 1

2 planlanan oylamayı erteledi. Meclisteki belli başlı partiler, pazarlıklar ardından oylanacak metin üzerinde uzlaşmıştı. Ancak Meclis Başkanı Mahmud El- Meşhedani, bazı milletvekillerinin, başka bir konu nedeniyle istifasını istemesi üzerine oturumu erteledi. Parlamentonun bir sonraki toplantısını 7 Ocak'tan önce yapması beklenmiyor. Önerge, Irak hükümetine ülkede asker bulunduran yabancı devletlerle konuyu ikili anlaşmalar yoluyla halletme imkanı veriyor. Irak'ta 4 binin üzerinde İngiliz asker var. Bunu 1000 asker ile Avustralya, 500 asker ile Romanya ve 200 asker bulunduran El Salvador izliyor. Estonya ordusundan 50 kişilik bir grup da Irak'ta kalış süresini uzatmayı düşünen yabancı askerler arasında. Cumartesi günü bu konu bir yasa teklifi olarak milletvekillerinin önüne sunulmuş, ama parlamentoyu kaosa sürükleyen tartışmadan bir onay çıkmamıştı. Muhalefetteki Şii milletvekilleri, "bütün" yabancı askerlerin derhal ülkeyi terk etmesi gerektiğini söyleyerek tasarıya karşı çıkmıştı. Hükümet şimdi bir önergeyle konuyu tekrar parlamentoya taşıyor. Çünkü önergenin daha az oy ile meclisten geçirilmesi mümkün. Yabancı askerler Irak mahkemelerinde yargılanmamak gibi bir dizi imtiyaz hakkını korumak istiyorlarsa, bu izne ihtiyaçları var. Gözlemcilere göre, eğer Irak parlamentosu bu önergeyi de reddederse, bunun hem Irak hem de İngiltere başbakanları için son derece yüz kızartıcı bir gelişme olacağına şüphe yok. Her ikisi de daha geçen Çarşamba günü birlikte bir açıklama yaparak, Basra'da konuşlanan İngiliz askerlerin 2009 yılının Temmuz ayına kadar burada kalacağını söylemişlerdi. Irak'ta konuşlanan yabancı askerlerin akıbetine 31 Aralık tarihinden önce bir açıklık getirmek gerekiyor, zira Birleşmiş Milletler'den geçirilen ve yabancı askerlerin varlığını onaylayan kararın süresi bu tarihte dolacak. Bu askerlerin çoğunluğunu oluşturan Amerikalı personel, Irak hükümetiyle varılan anlaşma uyarınca, 2011'in sonuna kadar Irak'ta kalabilmeyi yasal olarak garanti altında aldı. (BBC) El Kaide ile mücadele etmek amacıyla kurulan ve üyelerinin çoğunu Iraklı Sünni aşiretlerle eski silahlı grupların oluşturduğu Uyanış Konseyleri, Irak a Arap gücü gönderilmesini istedi. El-Arabiya televizyonuna demeç veren El- Anbar Uyanış Konseyleri Lideri Şeyh Ahmed Ebu Rişa, ülkedeki çok uluslu güçlerin çekilmesiyle ilgili yasaya değinerek Irak a Arap gücü gönderilmesini istediklerini söyledi. Uyanış Konseyleri Lideri Şeyh Ahmed Ebu Rişa, Irak meclisinden sloganları bırakıp bu işi ciddiye almasını istiyoruz. Bu yasanın kabul edilmesinin hiçbir faydası yok; zira güvenlik anlaşması imzalandı dedi. Irak hükümetinin orduyu ve güvenlik güçlerini güçlendirmek için Arap ülkelerinden yardım alması gerektiğini söyleyen Ebu Rişa, Irak ordusunun eski subayların tecrübelerinden de faydalanması gerektiğini ifade etti. ( Irak Meclis Başkanı Mahmud el-meşhedani, ABD kontrolü altındaki cezaevlerinde bulunan 14 bin tutuklunun çok yakında serbest bırakılacağını açıkladı. Irak hükümetinin yayın organı niteliğindeki El-Sabah gazetesine demeç veren Meclis Başkanı Mahmud El-Meşhedani, Keriver ve Buka cezaevlerindeki toplam 16 bin tutukludan 14 bininin yakında serbest bırakılacağını, kalan 2 bininin dosyasının da mahkemelere sevk edileceğini belirterek bu cezaevlerinin 6 ay sonra kapatılacağını söyledi. Tutukluların serbest bırakılmasıyla ilgili kurulan özel komitenin Amerikan güçleriyle kurduğu koordinasyon sonucu tutukluların serbest bırakılması konusunda belli bir 2

3 takvim belirleneceğini söyleyen Meşhedani, ABD kontrolü altındaki güçlerin tutukluların serbest bırakılması konusunda 6 ay süreye ihtiyaçları olduğunu söylediklerini nakletti. Meşhedani, Irak Başbakanı Nuri el-maliki ile iki gün önce yaptığı görüşmede, başbakanın kendisine ABD kontrolü altında bulunan cezaevlerindeki Iraklı tutukluların dosyalarının iki ay içinde kapatılması gerektiğini söylediğini nakletti. ( ABD Başkanı George W. Bush'a ayakkabılarını fırlattığı için tutuklanan Iraklı gazeteci Muntazar Zeydi'nin, ''Yaptığımdan pişman değilim, yine yaparım'' dediği belirtildi. Gazetecinin ağabeyi Uday Zeydi, Associated Press ajansına telefonla yaptığı açıklamada, ''Bana yaptığından pişman olmadığını, yine yapabileceğini söyledi'', dedi. Kardeşinin cezaevinde işkence gördükten sonra özür mektubu yazmaya zorlandığını iddia eden Uday, Muntazar'ı cezaevinde ziyaret ettiğinde bir dişinin olmadığını ve kulaklarında sigara yanığı izleri gördüğünü belirtti. Uday, ayrıca kardeşinin kendisine, cezaevi görevlilerinin çıplakken üzerine soğuk su döktüklerini söylediğini kaydetti. Uday, ''Başbakan, kardeşimin işkence görmediğini ve görmeyeceğini söylediği anda güvenlik yetkilileri ona işkence ediyordu. Dün onu gördüğümde yüzünde ve vücudunda yaralar vardı. Basın toplantısının yapıldığı salondan çıkartılırken demir çubuk kullandıklarını söyledi. Bağırmaya başladığını ve toplantıdaki herkesin sesini duyduğunu düşündüğünü söyledi'', dedi. Irak başbakanlık bürosundan geçen hafta yapılan açıklamada, Muntazar'ın özür mektubu yazdığı ve Başbakan Nuri El Maliki'den affedilmesini istediği kaydedilmişti. (AA) ABD'de yaşayan bir Iraklı, casusluk suçuyla yargılandığı mahkemede, Irak'ın devrik lideri Saddam Hüseyin hükümeti için casusluk yaptığını itiraf etti. ABD Savcısı Rod Rosenstein, 67 yaşındaki Suphi Cesim El Dellemi'nin, casusluk yaptığını gösterir belgelerin, ABD askerlerinin Irak'ta yaptıkları aramalarda ele geçirilmesinin ardından mahkemeye sevk edildiğini belirtti. (AA) İsrail-Filistin Başbakan Recep Tayyip Erdoğan İsrail Başbakanı Ehud Olmert ile Başbakanlık Resmi Konutu'nda 5 saat süren görüşme yaptı. Görüşmeye ilişkin Başbakanlık Basın Merkezi'nden yapılan yazılı açıklamada, ''Sayın Başbakanımız, dün akşam İsrail Başbakanı Sayın Ehud Olmert ile verimli ve kapsamlı bir görüşme gerçekleştirmiştir. Ankara'da Başbakanlık Konutu'nda bir çalışma yemeği çerçevesinde biraraya gelen iki lider, ikili ilişkilerin yanı sıra, Gazze'deki durum, ateşkes ve Filistin-İsrail barış sürecini ele almıştır. Ayrıca Suriye-İsrail barış süreci de kapsamlı olarak değerlendirilmiş, Türkiye'nin yardımıyla sürecin nasıl ilerletileceği konusunda görüşler teati edilmiştir. Sayın Olmert, Sayın Başbakanımıza Ortadoğu barış sürecine katkılarından dolayı teşekkür etmiştir. Sayın Başbakanımız da barış görüşmelerindeki yapıcı yaklaşımı ve gösterdiği siyasi irade için Sayın Olmert'e teşekkürlerini ifade etmiştir'', denildi. (AA) Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev ile Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Ortadoğu barış sürecini görüştüler. Dimitri Medvedev, Kremlin'de Mahmud Abbas ile görüşmeye geçmeden önce yaptığı açıklamada, barış çabalarına yardım için Filistinli yetkililerle çalışmayı sürdürmeye hazır 3

4 olduklarını söyledi. Rusya lideri, karşılaşılan sorunların giderek azalmadığını hatırlatarak, "Verimli bir biçimde işbirliğini sürdüreceğimizi umut ediyoruz" dedi. Rusya, Ortadoğu sorununa çözüm bulmak için oluşturulan Ortadoğu Dörtlüsü'nün mensubu. Dörtlünün diğer üyeleri ABD, Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler'in tersine Rusya, Hamas'ın meşruiyetini tanıyor. (CNNTÜRK) Hamas, kendileri ve diğer Filistinli silahlı grupların İsrail'e yönelik füze saldırılarını 24 saatliğine durdurduğunu duyurdu. Örgüt, İsrail'i hedef alan intihar saldırılarına da tekrar başlama tehdidinde bulundu. Hamas liderlerinden Eymen Taha, Mısırlı arabulucunun ricası üzerine dün gece kısa süreli ateşkesi uygulamaya başladıklarını belirterek, Gazze'ye yönelik tüm askeri saldırılarını kesmesi ve ambargoyu kaldırması durumunda İsrail ile uzun süreli ateşkesi düşünebileceklerini söyledi. Taha, sorunun her zaman İsrail tarafından kaynaklandığını göstermek ve Mısırlı arabulucuya bir şans daha vermek için Hamas ve diğer fraksiyonların kısa süreli ateşkesi kabul ettiğini ifade ederek, yeni bir ateşkes teklif edilmesi, teklifte isteklerinin karşılanması durumunda, bu teklif üzerinde çalışabileceklerini kaydetti. Mısır Dışişleri Bakanlığı ise Taha'nın açıklamalarının bütünüyle doğru olmadığını belirtirken, İsrail Dışişleri Bakanlığı da Taha'nın açıklamalarıyla ilgili kendilerine doğrudan ya da dolaylı bilgi gelmediğini kaydetti. Taha ayrıca, "Elimiz kolumuz bağlı oturmayız. İşgal altındaki halk olarak kendimizi savunmak ve işgale karşı intihar saldırıları da dahil olmak üzere mümkün olan bütün yolları kullanmak bizim meşru hakkımız...", dedi. (CNNTÜRK) Filistin'de Gazze'nin yönetimini elinde bulunduran Hamas, İsrail ambargosunun kaldırılması için Türkiye'den devreye girmesini istedi. Reuters haber ajansı, Hamas lideri İsmail Haniye'nin, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ı arayarak Gazze'deki ambargonun kaldırılması için yardım istediğini duyurdu. Habere göre Erdoğan, Haniye ile yaptığı telefon görüşmesinde konuyu, İsrail Başbakanı Ehud Olmert ile yapacağı görüşmede gündeme getireceğini söyledi. Hamas geçtiğimiz günlerde İsrail ile altı ay süren ateşkesi sonlandırmıştı. Hamas, ambargonun kalkması halinde yeni ve uzun süreli bir ateşkese de sıcak bakıyor. Hamas sözcüsü Ayman Taha, Mısır'ın arabuluculuğuna bir şans daha vermek istediklerini ve taleplerini karşılayan bir teklif yapılması halinde bunu değerlendireceklerini belirtti. Uzun süredir İsrail ambargosu altındaki Gazze'den gelen son haberler bölgede ciddi su, elektik ve gıda sıkıntısı yaşandığı yönünde. (CNNTÜRK) Suriye Suriye Cumhurbaşkanı Beşşar Esad, BM Güvenlik Konseyi kararları çerçevesinde İsrail le doğrudan görüşmeler başlatabileceklerini söyledi. Hırvatistan Cumhurbaşkanı Stipe Mesiç le yaptığı ortak basın toplantısında konuyla ilgili açıklamada bulunan Suriye Cumhurbaşkanı Beşşar Esad, Suriye ve İsrail in doğrudan görüşmeler başlatma yönünde yeni adımlar atması doğaldır; zira barışın dolaylı görüşmelerle sağlanması mümkün değildir dedi. Suriye Cumhurbaşkanı Beşşar Esad, İsrail le yapılacak doğrudan görüşmelerde Birleşmiş Milletlerin Arap İsrail çatışmalarıyla ilgili kararlarının son derece önemli olduğunu sözlerine ekledi. İsrail le Türkiye nin arabuluculuğunda dolaylı görüşmeler yürüten Suriye, İsrail in en önemli tatlı su 4

5 kaynağı olan Teberiye gölü kıyılarına kadar tüm Golan ı İsrail den geri almak istiyor. İsrail, 1967 savaşında işgal ettiği Suriye ye ait Golan tepelerini, 1980 li yıllarda ilhak etmişti. ( Katar da yayımlanan El Vatan gazetesine göre, Şam yönetimi müzakereleri sürdürmek için İsrail de Şubat taki seçimleri ve ABD de Barack Obama nın başkanlık koltuğuna oturmasını bekliyor. Suriye, akıbeti belirsiz olan Ehud Olmert hükümetiyle müzakereleri sürdürmeye sıcak bakmıyor. Şam, İsrail de Şubat taki seçimlerde aşırı sağcıların iktidara gelmesiyle müzakerelerin kesilmesinden de endişe duyuyor. (NTV) 5