Myelin hastalıkları. Disorders of myelin. Elif Ülker Akyıldız 1 Aydın Murat Sav 2. Adli Tıp Kurumu Morg İhtisas Dairesi, İstanbul
|
|
- Fidan Akbay
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Türkiye Ekopatoloji Dergisi 2004; 10 (1-2): Myelin hastalıkları Disorders of myelin Elif Ülker Akyıldız 1 Aydın Murat Sav 2 1 Adli Tıp Kurumu Morg İhtisas Dairesi, İstanbul 2 Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı, Altunizade-İstanbul Özet Giriş ve amaç: Miyelin santral sinir siteminin ve periferik sinir sisteminin yaşamsal bir komponentidir. Miyelin hastalıklarının sınıflandırmasında genel bir görüş birliği yoktur. Çalışmamızın amacı bazı miyelin hastalıklarının nedenleri ve morfolojik özelliklerini gözden geçirmektir. Bulgular: Genetik, otoimmün ya da viral hastalıklar gibi pekçok faktörler miyelin hastalıklarına neden olabilir. Bu hastalıklar demiyelinizan (normal miyelin hasara uğrar) ve dismiyelinizan (hatalı myelin yapılır) olarak sınıflandırılabilir. Santral sinir sistemini tutan demiyelinizan hastalıklarının en sık görüleni multipl sklerozdur. Sonuç: Adli otopsi pratiğinde santral sinir sisteminin ayrıntılı makroskopik ve mikroskopik değerlendirilmesi önem taşımaktadır. Anahtar sözcükler: Miyelin, demiyelinizan hastalıklar, dismiyelinizan hastalıklar, multipl skleroz. M iyelin yitimi ya da miyelin bozuklukları ile giden pek çok hastalık grubu vardır. Bu hastalıkların sınıflandırılması oldukça karmaşık ve tartışmalıdır. Bu çalışmanın amacı, miyeline ilişkin bazı terimlerin anlamlarını açıklamak ve başta multipl skleroz olmak üzere miyelin hastalıklarının belli başlılarının morfolojik özelliklerini gözden geçirmektir. Miyelin nedir? Miyelin, aksonun çevresini saran ve onu koruyan bir kılıftır. Santral sinir sisteminde oligodendrositlerin membranından, periferik sinir sisteminde Schwann hücre membranından oluşur (1). İlk kez Rudolf Virchow tarafından 1854 te tanımlanan miyelin, aksonu korumanın Summary Introduction and aim: Myelin is a vital component of the central and peripheral nervous system. There is no universally agreed-upon system for classifying disorders of myelination. The aim of our study is to review the causes and morphological features of some disorders of myelin. Result: Disorders of myelin can be caused by a number of different factors including genetic, autoimmune or viral disease.these disorders may be classified as demyelinating (normal myelin is damaged) and dismyelinating (defective myelin is produced). Multiple sclerosis is the most common of the central nervous system demyelinating diseases Conclusion: In legal autopsy applications, detailed macroscopical and microscopical assessment of the brain remains very important. Keywords: Myelin, demyelinating disease, dismyelinoting disease, multiple sclerosis. yanısıra elektrik akımının iletimini hızlandırır ve kaybını önler. Miyeline bir zarar gelirse sinyal iletimi bozulur. Miyelin kılıf yağ ve protein içerir, yaklaşık % 75 i lipid, %25 i proteindir (2). Miyelinin protein komponentleri santral sinir sisteminde ve periferik sinir sisteminde birbirinden farklıdır. Santral sinir sistemi myelin proteinleri, miyelin bazik protein (MBP), miyelin associated glycoprotein (MAG), proteolipid proteindir. Periferik sinir sistemi myelin proteinleri ise, Po protein, miyelin bazik protein, P2 protein, myelin associated glycoprotein (MAG) dir. Miyelinin lipid içeriğini serebrosid, kolesterol, gliserofosfolipidler, lesitin ve sfingomyelin oluşturur (2). Miyelin kılıf akson boyunca segmentler biçiminde bulunur. Ranvier boğumu denen yerlerde miyelin kılıfı yoktur 43
2 EÜ Akyıldız ve ark. Türkiye Ekopatoloji Dergisi 2004; 10 (1-2): ve bu akımın saltatory denen sıçrayıcı şekilde hızlı olmasına yol açar. Bir oligodendrosit bir çok aksonun çevresinde çok sayıda internodal miyelin segmenti oluşturur. Schwann hücresi ise bir aksonun çevresinde bir tek internodal miyelin segmenti oluşturur (2,3). Luxol Fast Blue, Heidenhein boyaları miyelini değerlendirmek, miyelin kaybını göstermek için kullanılan başlıca boyalardır. HE boyası ise miyelin konusunda pek fazla fikir vermez. Akson boyaları ise (silver) miyelin için değilse de sinir liflerinin o bölgedeki yoğunluğu konusunda bilgi verir (1-4). Sık kullanılan bazı terimlerin anlamları Demiyelinizan (miyelinoklastik) hastalıklar: Normal yapılmış olan miyelinin yıkımı sözkonusudur, akson korunur. Dismiyelinizan hastalıklar: Miyelinin hatalı yapımı ya da hatalı yıkımı sözkonusudur. Anormal miyelin yıkım ürünleri oluşur. Sekonder demiyelinizasyon (Wallerian dejenerasyon): Miyelin kılıfının normal yapısını koruması için sağlıklı bir aksonla ilişkisi gerekir. Aksonun yıkılması sonrasında bunun ilişkide olduğu miyelin ve distalindeki miyelinin dejenere olmasına Wallerian dejenerasyonu adı verilir. Bazı araştırmacılar, MS ile dismiyelinizan hastalıkların farklılığını vurgulamak için geleneksel bir terim olan demiyelinizasyon terimi yerine miyelin yıkımı anlamına gelen miyelinoklasis terimini yeğlerler (2). Grup 3: Edinsel toksik-metabolik miyelin hastalıkları Santral pontin miyelinolizis (CPM), Machiafava Bignami hastalığı, vitamin B12 eksikliği. Bu hastalıklar elektrolit dengesizliği ya da intrensek faktör eksikliği ile ilgilidir. Grup 4: Travmatik miyelin hastalıkları. Tümör çevresindeki basıya uğrayan ya da travma etkisine kalan alanlarda görülebilir (2,3). Edinsel demiyelinizan hastalıklar (Tablo I) Tablo I. Başlıca edinsel demiyelinizan hastalıklar. A) Santral sinir sistemi: 1. Kronik MS 2. MS varyantları - Akut MS (Marburg tipi) - Nöromiyelitis optika (Devic hastalığı) - Konsantrik sklerozis (Balo hastalığı) 3. Akut dissemine ensefalomiyelit (ADEM) - İnfeksiyon sonrası görülen ensefalomiyelitler - Aşı sonrası görülen ensefalomiyelit - İmmünizasyon sonrası görülen ensefalomiyelit 4. Akut hemorajik lökoensefalopati 5. Progresif multifokal lökoensefalopati (PML) B) Periferik sinir sistemi 6. İdiopatik polinörit 7. Difteri nöropatisi Miyelin hastalıklarının gruplandırılması Grup 1: Akkiz, inflamatuar ya da infeksiyöz demiyelinizan hastalıklar Kronik MS, MS varyantları, akut disemine ensefalomiyelitler, akut hemorajik lökoensefalopati, progresif multifokal lökoensefalopati, Guillain Barré Sendromu. Bu hastalıklarda primer demiyelinizasyon görülür. Grup 2: Herediter metabolik miyelin hastalıkları a) Metakromatik lökodistrofi, globoid lökodistrofi (Krabbe hastalığı), adrenolökodistrofi. Bu gruptaki hastalıklarda miyelin oluşumu tamamlandıktan sonra hem miyelin hem akson yitimi olur. b) Pelizaeus-Merzbacher hastalığı, Canavan hastalığı, Alexander hastalığı. Akson ve miyelinin birlikte etkilenirler. Otoimmün demiyelinizan hastalıklar Multipl skleroz (MS): En sık görülen, otoimmun demiyelinizan hastalıktır ve miyelin etkilenir. Hastalığın ilk klinik ve patolojik tanımını 1898 de bir nörolog olan Jean- Martin Charcot yapmıştır. MS sıklığı dünyanın değişik bölgelerinde belirgin farklılıklar göstermektedir. Örneğin MS sıklığı İngiltere de de bulunmasına karşın, Sicilya da 53, Malta da 4.2 olarak saptanmıştır. Hastalığın ortalama başlangıç yaşı 30 dur. Ama 15 yaşından önce ya da 50 yaşından sonra da başlayabilir. Beyaz ırkta daha çok görülmektedir. Kadınlarda erkeklerden 2 kat daha sıktır. Etiyolojisi tam olarak bilinmemekle birlikte çevre ve genetik olmak üzere 2 etkenin önemlidir. 44
3 Myelin Hastalıkları Türkiye Ekopatoloji Dergisi 2004; 10 (1-2): Hastalık Kuzey Avrupa, Kuzey Amerika, Yeni Zelanda da daha sık iken, Güney Avrupa da, Anadolu da, Hindistan da orta sıklıktadır. Japonya,Güney Amerika, Çin de görülme sıklığı düşüktür. Göç eden kişilerde 15 yaş öncesi göç etti ise, görülme olasılığı göç ettiği bölgedeki gibidir. Bu özellik, erken yaşta karşılaşılan enfektif bir etkeni düşündürmektedir. Birinci derece akrabalarda, tek yumurta ikizlerinde yapılan araştırmalar genetiğin de önemli olduğunu göstermektedir. Birinci derece akrabası MS tanısı alan kişide MS görülme sıklığı 15 kat artmaktadır. Tek yumurta ikizlerinde biri MS ise diğerinde MS görülme olasılığı % 30 dur. Araştırmalarda DNA nın 6. kromozomunun kısa kolunda HLA allelerinin önemli olduğu görülmüştür. Ancak genetik tek etken değildir, bunun kanıtı tek yumurta ikizlerinde bile diğer ikizde MS görülme sıklığının %30 olmasıdır. Nedeni tam olarak anlaşılamamıştır, günümüz bilgileri ile MS şöyle tanımlanır. Ayrıntıları tam olarak anlaşılamayan bir genetik alt yapısı olan bireylerde, çevresel etkenler ile (virüs?) başlayan otoimmün bir hastalıktır (1,2,4). Hastalığın patogenezi halen araştırılmaktadır. Patolojik olarak değişmiş beyin dokusu MHC moleküllerini belirginleştirmekte, lokal sitokinlerini üretmekte, aktive olmuş T hücreleri kan beyin engelini geçerek SSS ne girebilmektedir. Uyarılmış T lenfositleri antijen sunan hücrelerin yüzeyindeki MHC Class II molekülü ile bağlanır. Plak oluşumu periferal T-hücrelerinin SSS postkapiller venullerine yapışması ile başlar ve lezyonun oluşumunda monositler, makrofajlar, CD4+ lenfositler, sitokinler etken olur (2-6). MS çok farklı klinik tablolarla karşımıza çıkabilen bir hastalık olmakla birlikte genelde ataklar ve iyileşme dönemleri ile gider. % 10 hastada başlangıçtan itibaren ilerleyici şekilde seyreder. MS çok belirsiz başlayabilir. Klinik belirti ve bulgular, hastalığın belirli dönmelerinde hasara uğrayan sinir sistemi yapılarına bağlı olarak ortaya çıkar. Klinik belirtileri şunlardır: Kaslarda güçsüzlük, titreme, spastisite, hissizlik, ağrı, yanma gibi his değişiklikleri, görme kaybı, diplopi, ağrılı göz hareketleri, vertigo, ataksi, idrar gaita kaçırma, impotans, günde birkaç kez tekrarlayabilen kas spasmı, tat ve koku almada bozulma, yorgunluk hissi. Ataklar günler, haftalar sürebilir sonra belirtilerin azaldığı bir dönem olur ve iyileşme dönemi başlar,remisyon dönemi birkaç ay ya da yıl sürebilir. Hastalığın gidişi değişkendir, önceden bilinemez. Beklenen ömür süresi 25 yıldır ancak birkaç ayda ölüm meydana gelebileceği gibi, hastanın uzun yıllar yaşayıp tamamen başka bir hastalık ile ölmesi de sözkonusu olabilir (2-4). Makroskopik incelemede beyin ağırlığı genelde normal sınırlar içindedir. Ak maddede sınırları belirgin ancak düzensiz plaklar görülür. Aslında gri cevherde de plak olabilir, ancak makroskopik olarak seçilebilmesi daha zordur. Plakların en sık izlendiği bölgeler lateral ventrikülün çevresi, nükleus kaudatus ile korpus kallosum arası, optik sinir, pons, periventriküler beyin sapı ve medulla spinalistir (2-4). İnaktif plaklar gri renkli, düzensiz ancak iyi sınırlı, elastik kıvamlı, yuvarlak-oval, değişik büyüklüklerdedir. Aktif plaklar ise pembe esmer görünümde, yumuşak kıvamlıdır ve sınırları net değildir. Hastalığın ileri evrelerinde demiyelinizasyon venlerin çevresinde damarı manşon gibi sararak ilerler, bu görüntüye Dawson parmağı adı verilir (2). Mikroskopik incelemede görülen temel özellikler multifokal demiyelinizasyon, inflamasyon, gliozis, remiyelinizasyon ve aksonların yer yer korunmuş görünümüdür. Nedbe ve inflamatuar aktivite temel alınarak MS plakları 4 grupta incelenir: 1) Kronik plak, 2) Kronik, aktif plak, 3) Akut plak, 4) Gölge ( shadow ) plak. Kronik plaklar myelin boyaları ile miyelin kaybının görüldüğü keskin sınırlı alanlar şeklinde izlenir, lezyon sınırında reaktif astrositler görülür. Aktif plakta ise demiyelinizasyon henüz erken dönemdedir, mikroskopik incelemede perivasküler alanlarda ve parankimde makrofajlar, lenfositler, reaktif astrositler karışık olarak görülür. İnfiltrat özellikle plak sınırında belirgindir. Makrofajlar içinde miyelin artıkları vardır (TG, kolesterol esterleri). Bu yüzden Sudan Black ya da Oil Red O gibi yağ boyaları ile boyanırlar. Kronik aktif plakta demiyelinizasyon devam etmektedir. Makrofajlar içinde yağ boyaları ile boyanan miyelin artıkları görülür. Miyelin boyalarında plağın sınırlarının kronik plak kadar keskin olmamasına karşın, akut MS plağına göre daha belirgindir 45
4 EÜ Akyıldız ve ark. Türkiye Ekopatoloji Dergisi 2004; 10 (1-2): Shadow yani gölge plaklar, remiyelinasyona bağlı olarak görülen, tipik plak alanını saran, normalden daha ince myelin kılıflardan oluşmuş alanlardır. İnce myelin kılıfları nedeni ile myelin boyaları ile soluk boyanırlar (2-4). MS tanısını koymak kolay değildir. Kesin tanı koydurucu bir yöntem yoktur. Ayrıntılı öykü, ayrıntılı fizik bakı, Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG), BOS incelemesi ve uyarılmış potansiyellerin incelenmesi ile tanı konulur. BOS ta hücre sayısı artar (miyeline reaktif T hücreleri anlamlı olarak artar), protein miktarı artar, Ig G indeksi yüksektir, yüksek rezolusyonlu jel elektroforezinde belirgin immunoglobulin bantları saptanır. Uyarılmış potansiyellerin incelemesinde kişiye görsel, işitsel uyarılar ve elektrik akımı verilir ve yanıtlar kafa üzerindeki elektrotlarla kaydedilerek iletimin hızı incelenir. MS de ileti miyelin yıkımı nedeni ile yavaşlamıştır. MRG, plakların saptanması için çok önemlidir. Bu amaçla ilk kez 1981 yılında Young tarafından kullanılmıştır. Miyelin kaybı varsa doku daha az hidrofobik duruma gelmektedir. MRG de T1 ağırlıklı imajda miyelin gri cevhere göre hiperintens iken, T2 ağırlıklı imajda hipointensdir. MS için tipik denebilecek lezyonlar T2 ağırlıklı görüntülerde yüksek sinyal intensitesi gösterir. Ancak MRG de plak görülse bile akut disemine ensefalitler, sarkoidoz ve vaskülitlerin ayırıcı tanıya gireceği unutulmamalıdır (2,3).MS sağaltımı henüz bulunamamıştır. Bugün uygulanan sağaltım 3 başlık altında incelenebilir. Atağın sağaltımı için kortikosteroid (metilprednizolon) kullanılır. Hastalığın gidişini değiştirmek için savunma sistemini baskılayan kanser ilaçları (metotreksat, siklofosfamid), kan değişimi, düzenli aralıklarla tek doz steroid kullanımı, tüm vücuda radyoterapi verilmesi, kemik iliği nakli gibi yöntemler öne sürülse de bugün ümit bağlanan sağaltım interferon verilmesidir. Bu, lenfositlerin ürettiği bir maddedir ve beta tipinin atakları % 30 oranında azalttığı ileri sürülmektedir. Ayrıca belirtilerin sağaltımı yani spastisiteler için kas gevşeticiler, idrar sorunları için bol sıvı alımı, sonda kullanımı, fizik tedavi önerilir (3). Özetleyecek olursak MS, hedefi miyelin olan, daha çok genç erişkinlerde görülen, etiyolojisi tam olarak bilinmeyen, klinik gidişi öngörülemeyen, sağaltım bilinmeyen otoimmün bir hastalıktır. MS in bazı özel tipleri vardır: Marburg tipi (Akut MS): Beyin, beyin sapı, medulla spinalis, optik siniri tutabilen ve birkaç ayda ölümle sonuçlanan bir tipidir.yoğun lenfositik ve monositik inflamasyonla beraber geniş demiyelinizan alanları mevcuttur. Birkaç ayda ölümle sonuçlanabilir Balo tipi (Konsantrik Skleroz): Miyelinize ve demiyelinize alanlar konsantrik şekilde yerleşmiştir.yoğun inflamasyon izlenir. 2 yılda ölüm meydana gelir Devic tipi (Nöromyelitis optika): Optik sinir ve torasik medulla spinalis tutulumu ile gider. Körlüğe kadar varabilen görsel belirtiler ile paraplejiye kadar varabilen medulla spinalis semptomları görülür (2-4,7,8). Akut Disemine Ensefalomyelit (ADEM) Enfeksiyon ya da aşı sonrası gelişen akut demiyelinizan bir hastalıktır. Kabakulak, çiçek, kızamık, suçiçeği, kızamıkçık gibi hastalıklarda viral döküntünün ortaya çıkışından 2-6 gün sonra ya da seyrek olarak döküntülerden önce, başağrısı, ateş, bilinç bulanıklığı, serebellar ataksi, kuadripleji, koma gelişir. Hasta tamamen iyileşebilir, bazan iyileşme sekelli olur, olguların yarısında ölümle sonuçlanır. Kuduz ve çiçek aşısından sonra ADEM görülebilir. Özellikle beyin dokusunda elde edilen kuduz aşısında, tavşan beyin dokusunda bulunan nöral antijenler yüzünden (miyelin) otoimmün demyelinizasyon görülebilir. ADEM de makroskopik incelemede bir lezyon seçilemeyebilir ya da ak madde de gri renkli küçük alanlar görülebilir. Mikroskopik incelemede aksonlar göreceli olarak korunmuştur, ak maddede de küçük venlerin çevresinde demiyelinizasyon, lipit yüklü makrofajlar ve lenfositlerin oluşturduğu yoğun bir perivenöz inflamasyon görülür. Miyelin boyası ile bu alanlarda miyelin yitimi izlenir. ADEM de viral antijen gösterilememiştir. Miyeline karşı bir otoimmun reaksiyon olduğu düşünülmektedir. Sağaltımda steroid kullanılır (2,4). Akut Nekrotizan Hemorajik Ensefalomyelit (ANHL) ADEM in hiperakut formudur. Birkaç günde komaya ilerleyerek ölümle sonuçlanır. Makroskopik incelemede beyinde peteşial hemorajiler ve beyaz maddeyi tutan geniş hemorajik nekroz alanları izlenir. Mikroskopik incelemede venüllerin duvarında fibrinoid nekroz, ring tarzı kanama, damar duvarında ve çevresinde polimorf nüveli lökositler, makrofajlar görülür. Perivasküler miyelin kaybı vardır (2,4). 46
5 Myelin Hastalıkları Türkiye Ekopatoloji Dergisi 2004; 10 (1-2): Progresif Multifokal Lökoensefalopati (PML) İmmünsüpresif kişilerde (lenfoma, lösemi, AIDS, immünsüpresif tedavi gören) papova virusunun meydana getirdiği bir ensefalittir. Hastada hızla gelişen demans, ataksi, görme alanı bozuklukları, spastisite, yutma ve konuşma güçlükleri, koma görülür. Başlangıçdan itibaren 6 ay içinde hasta yitirilir. Makroskopide beyin, beyincik, beyin sapında, ak madde de gri renk değişikliği vardır. Özellikle pariyetal ve oksipital loblarda subkortikal bölgedeki oligodendrositler etkilenir. Mikroskopide miyelinden yoksun alanlar izlenir, bu alanlarda köpüklü histiyositler, bazıları bizarre nükleuslu reaktif astrositler görülür. Lezyonun kenarlarında oligodendrositlerin çekirdekleri büyüktür ve viral partiküllerden oluşan intranükleer eosinofilik inkluzyon izlenir (3). Guillain Barre Sendromu (İnflamatuar poliradikülopati) Periferik sinirlerde miyelin yitimi ile giden bir hastalıktır. Bir viral hastalığı, cerrahi girişimi ya da immünizasyonu izleyen ilerleyici, simetrik, flaksid ve arefleksik bir motor güçsüzlük görülür. BOS ta hücre sayısı az, protein miktarı yüksektir ve buna albüminositolojik dissosiasyon denir. Mikroskopik incelemede makrofajların miyelin lifi arasına girdiği ve miyelini fagosite ettiği görülür. Aksonlarda segmental demiyelinizasyon, perivasküler lenfositler ve makrofajlar izlenir. İyileşme ile birlikte demiyelinize alanlarda remiyelinizasyon oluşur (9,10). Toksometabolik demiyelinizan hastalıklar Santral Pontin Miyelinolizis (CPM): Pons santralini etkileyen konuşma, yutma güçlüğü, hipotansiyon, ekstremitelerde güçsüzlük, koma ile giden bir hastalıktır. Bu durum alkolik ya da nonalkolik karaciğer hastalıklarında, yanıklarda, malnutrisyonda, hızlı düzeltilen hiponatremilerde meydana gelir. Bazis pontisde ortası kaviteleşen, üçgen ya da baklava biçiminde şeklinde demyelinizan alan görülür. Şiddetine bağlı olarak orta ponsdaki lezyon genişleyerek pontin, tegmentum, serebellar ak madde, mezensefalon, talamus, kapsüla interna ve eksterna, nükleus kaudatus ve putamen gibi bazı yapıları da içine alabilir. Mikroskopik incelemede miyelin yitimi ve lipit yüklü makrofajlar görülür. Mikroskopik olarak, CPM lezyonları myelin boyalı kesitlerde kolayca tanınabilir. Bu kesitlerde bazis pontiste iyi sınırlı solukluk alanı şeklinde görülür (11,12) Spinal kordun subakut kombine dejenerasyonu (SCD): Vit B 12 eksikliğinde torakal spinal kordda demiyelinizasyon oluşur. Bu vitaminin eksikliği, otoimmun atrofik gastrit (intrensik faktör eksikliği ile B 12 vitamini emilemediği için), gastrointestinal cerrahi ya da aşırı diet uygulanması gibi durumlarda görülebilir. Titreşim ve pozisyon duyularını oluşturan proprioresepsiyon iletiminden sorumlu posterior kolon duyusunda yitim olduğundan, hasta ayakta dururken gözlerini kapadığında yere düşer (Pozitif Ramberg testi). Medulla spinalisin lateral kolonunun tutulumuna bağlı spastisite,tendon reflekslerinde yitim ya da azalma, bilateral ekstensöz plantar yanıtlar (Babinski refleksi) ortaya çıkar. Hastada depresyon, hafıza bozuklukları, demans görülebilir. Önce akson korunur ancak myelin kılıflarındaki vakuollenme ve parçalanmayı izleyen bu alanın üst ve alt bölgesinde aksonda Wallerian dejenerasyonu meydana gelir (13). Marchiafava - Bignami Hastalığı: Orta yaşlı ya da ileri yaşlı erkeklerde korpus kallozumda, bazen ortasında kavite olan demyelinize alan biçiminde görülür. Hastalık ilk kez ucuz kırmızı şarap içen İtalyanlarda tanımlanmıştır. En yaygın patoloji hastalığın akut formunda görülür. Makroskopik olarak, korpus kallozumun anterior orta hat santral kısmında, sıklıkla ortasında kavite bulunan demyelinize bir nekrotik alan şeklinde görülür. Bazen lezyonlar optik kiazma, ön kommisür, sentrum semiovalede de saptanabilir (11). Dismiyelinizan Hastalıklar Miyelin yapımı bozuktur. Miyelin bozuk olduğu için yıkım ürünleri de normal değildir.bu nedenle makrofajlar Sudan Black ile boyanmayabilir. Miyelin yitimi geniş ve simetrikdir. Metakromatik lökodistrofi, Krabbe's hastalığı, Adrenolökodistrofi, Alexander's hastalığı, Canavan hastalığı, Pelizaeus-Merzbacher hastalığı, Fenilketonuri bu grupta incelenen hastalıklardır. Metakromatik lökodistrofi: Lizozomal enzim olan Aril sülfataz A enziminin genetik kodunda mutasyon vardır, o nedenle enzim aktif değildir. 2 yaşından önce başlar. Bu döneme kadar kazanılan yetenekler kaybedilir, güç- 47
6 EÜ Akyıldız ve ark. Türkiye Ekopatoloji Dergisi 2004; 10 (1-2): süzlük, görme bozukluğu, körlük meydana gelebilir. 3-5 yılda ölümle sonuçlanır. 22. kromozomun uzun kolunun 22q13 bölgesinde yerleşmiş bir efektif gene bağlı otozomal resesif kalıtımla geçer. Bu hastalıkta miyelin yıkılır ve sülfatidden zengin lipit birikir. Mikroskopta beyaz cevherde oligodendrosit kaybı, gliozis, makrofajlar (hafif sudanofilik) izlenir. Krezil viole ile ya da Toluidin mavisi ile boyanınca makrofajlar boyanır ancak serbest sülfatid granülleri kahverengi kalır. Periferik sinirlerde Schwann hücrelerinde sülfatid birikir, miyelin kılıf yıkım olur ve sonuçta periferal nöropati meydana gelir. Enzim eksikliği başka hücrelerde de olabileceği için metakromatik granüller böbrek tubuluslarında ve başka organlarda da görülür. Globoid hücre distrofisi (Krabbe hastalığı): Galaktoserebrozid beta galaktozidaz denen lizozomal enzim eksiktir ve buna bağlı galaktoserebrozid, pyschosine birikir. Otozomal resesif geçen bu hastalıkta defektif gen 14. kromozomda yerleşmiştir. Yaşamın ilk aylarında ortaya çıkan ve birkaç yılda ölüme neden olan otozomal resesif Kaynaklar 1. Esiri MM, Oppenheimer DR. A Practical Manual Diagnostic Neuro-pathology. Oxford: Blackwell Scientific Publiciations 1989: Raine CS. Demyelinating Diseases. In: Davis R, Robertson DM, eds. Textbook of Neuropathology. Second edition, Baltimore: Williams &Wilkins 1991: Ellison D, Love S, Chimelli L, Harding BN, Lowe J, et al. Multiple Sclerosis. In: Neuropathology. A reference text of CNS Pathology. Second edition, Ebinburgh: Mosby 2004: Prineas JW, McDonald WI, Franklin RJM. Demyelinating Diseases. In: Graham DI, Lantos PL, eds. Greenfield s Neuropathology. Seventh edition. Londan: Arnold 2002; Lucchinetti C, Bruck W, Parisi J, Scheithauer B, Rodriguez M, Lassmann H. Heterogeneity of multiple sclerosis lesions: implications for the pathogenesis of demyelination. Ann Neurol 2000; 47: Minagar A, Alexander JS. Blood-brain barrier disruption in multiple sclerosis.mult Scler. 2003; 9: Raine CS, McFarland HF, Tourtellotte WW. Multipl Sclerosis: Clinical and Pathogenetic Basis. First edition. London: Chapman & Hall Medical 1997; Öztürk MS,Yeni SN,Karaarslan E,Karaağaç N. Balo'nun konsantrik sklerozu: Bir olgu sunumu. Cerrahpaşa Tıp Derg 2002, 34: bir hastalıktır. Mikroskopda agregatlar halinde makrofajlar vardır ve bunların bazıları multinükleerdir (globoid hücre). Sudanofilik ya da metakromatik değillerdir. Adrenolökodistrofi: X kromozomu üzerindeki ALD geninde mutasyon olduğu için defektif protein yapımı vardır. Okul çağındaki çocukda görme, işitme bozukluğuna sebep olur. Geniş miyelin kaybı yapan bu hastalıkta kuadripleji gelişir. Alexander Hastalığı: Bebekte, beyinde yaygın deymelinizasyon, pia altında ve kan damarları çevresinde Rosenthal fibril birikimi izlenir. Bilinen bir enzim defekti yoktur. Canavan Hastalığı: Otozomal resesif geçen bu hastalıkta aspartoasilaz enzimi eksiktir. BeAk madde de N- asetil-l-aspartik asit birikir. Üç yaşından sonra belirginleşen bir gelişme gecikmesi, hipotoni, makrosefali, optik atrofi ve spatisite izlenir. Ak madde de sayısız vakuoller izlenir, bu görüntü süngerimsi dejenerasyon olarak adlandırılır, ayrıca Alzheimer tip II astrositlerinden oluşan bir astrosit artışı görülür (1-3). 9. Nalçacı M, Dinçol G, Yavuz S, Akpınar D, Ümit H. Akut Lösemili Bir Hastada Guillain Barre Sendromu. İst Tıp Fak Mec 1998; 61: Johnson PC (ed). Peripheral Nerves. In: Textbook of Neuropathology. Third edition. Baltimore, Maryland: Williams& Wilkins 1997; Harper C, Butterworth R. Nutritional and Metabolic Disorders. In: Graham DT, Lantos PL, eds. Greenfield's Neuropathology. Seventh edition. London: Arnold 2002; Okzaki H. Metabolic and Toxic Diseases. In: Fundamentals of Neuropathology. Morphologic Basis of Neurology. Second edition, Tokyo: Ikogi-Shoin 1998; Schochet S.S, Nelson J. Exogenous Toxic-Metabolic Diseases Including Vitamin Deficiency. In: Davis RL, Robertson DM, eds. Textbook of Neuropathology. Third edition, Baltimore, Maryland: Williams&Wilkins 1997; Yazışma adresi: Dr. Elif Ülker AKYILDIZ Adli Tıp Kurumu Morg İhtisas Dairesi Patoloji uzmanı Tel : Cep Tel : ulker33@yahoo.com 48
NÖROMETABOLİK BEYİN HASTALIKLARINDA GENEL RADYOLOJİK YAKLAŞIM
NÖROMETABOLİK BEYİN HASTALIKLARINDA GENEL RADYOLOJİK YAKLAŞIM Prof.Dr. Handan Güleryüz DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÇOCUK RADYOLOJİSİ BİLİM DALI İZMİR Metabolik beyin hastalıklarında çeşitli
DetaylıMS, gen yetişkinlerin en yaygın nörolojik hastalıklarından birisidir de Sir August D Este tarafından ilk kez tanımlanmıştır.
Fzt. Damla DUMAN MS, gen yetişkinlerin en yaygın nörolojik hastalıklarından birisidir. 1822 de Sir August D Este tarafından ilk kez tanımlanmıştır. Kuvvetsizlik, spastisite, duyusal problemler, ataksi
DetaylıÇocukluk çağı santral sinir sistemi demiyelinizan hastalıkları. Prof.Dr. Sebahattin VURUCU
Çocukluk çağı santral sinir sistemi demiyelinizan hastalıkları Prof.Dr. Sebahattin VURUCU Santral sinir sistemi demiyelinizan hastalıkları Genetik olarak yatkın kişilerde Çevresel etkenler tarafından tetiklenen
DetaylıMULTİPL SKLEROZ(MS) Multipl Skleroz (MS) genç erişkinleri etkileyerek özürlülüğe en sık yolaçan nörolojik hastalık
MULTİPL SKLEROZ(MS) Multipl Skleroz (MS) genç erişkinleri etkileyerek özürlülüğe en sık yolaçan nörolojik hastalık MS Hasta Okulu 28.05.2013 Multipl skleroz (MS) hastalığını basitçe, merkezi sinir sistemine
DetaylıBeyin Omurilik Sıvısında Myelin Basic Protein Testi; CSF myelin basic protein; BOS da myelin basic protein;
MYELİN BASİC PROTEİN Beyin Omurilik Sıvısında Myelin Basic Protein Testi; CSF myelin basic protein; BOS da myelin basic protein; Beyin Omurilik Sıvısı içinde Myelin Basic Protein miktarının araştırılmasıdır.
DetaylıDemiyelizan nörolojik hastalıklar ve Nöroborelyoz: Dr.Meltem I ıkgöz TA BAKAN
Demiyelizan nörolojik hastalıklar ve Nöroborelyoz: Dr.Meltem I ıkgöz TA BAKAN Demiyelinizan hastalıklar Sinir sistemindeki nöronlarda myelin kılıfı hasarı sonucu meydana gelen hastalıkların genel ismidir.
DetaylıKan Kanserleri (Lösemiler)
Lösemi Nedir? Lösemi bir kanser türüdür. Kanser, sayısı 100'den fazla olan bir hastalık grubunun ortak adıdır. Kanserde iki önemli özellik bulunur. İlk önce bedendeki bazı hücreler anormalleşir. İkinci
DetaylıSinir Kılıfı Tümörleri. Doç. Dr. Halil KIYICI 2016
Sinir Kılıfı Tümörleri Doç. Dr. Halil KIYICI 2016 Sinir Sistemi Merkezi (santral) sinir sistemi (MSS): beyin ve omurilikten oluşur kafatası - omurga kemikleri ve kemik altındaki pia örtüsüyle kaplıdır
DetaylıProgresif Multipl Skleroz. Ayşe Kocaman
Progresif Multipl Skleroz Ayşe Kocaman Lublin ve Reingold Neurology 1996 MS in klinik formları Relapsing- Remiting Sekonder- Progresif Primer- Progresif Progresif- Relapsing Lyon MS Doğal Seyir Grubu Relapsing-
DetaylıEpilepsi nedenlerine gelince üç ana başlıkta incelemek mümkün;
Epilepsi bir kişinin tekrar tekrar epileptik nöbetler geçirmesi ile niteli bir klinik durum yada sendromdur. Epileptik nöbet beyinde zaman zaman ortaya çıkan anormal elektriksel boşalımların sonucu olarak
DetaylıMotor Nöron ve Kas Hastalıkları. Uzm Dr Pınar Gelener
Motor Nöron ve Kas Hastalıkları Uzm Dr Pınar Gelener Genel Bilgiler Vücudun herhangi bir bölümünde kas kuvveti azalması: parezi Tam kaybı (felç) : paralizi / pleji Vücudun yarısını tutarsa (kol+bacak)
DetaylıYAŞLILIKTA SIK GÖRÜLEN HASTALIKLAR. Prof. Dr. Mehmet Ersoy
YAŞLILIKTA SIK GÖRÜLEN HASTALIKLAR Prof. Dr. Mehmet Ersoy DEMANSA NEDEN OLAN HASTALIKLAR AMAÇ Demansın nedenleri ve gelişim sürecinin öğretmek Yaşlı bireyde demansa bağlı oluşabilecek problemleri öğretmek
DetaylıMS de YENİ TANI KRİTERLERİ
TARİH : 30 KASIM 2011, ÇARŞAMBA SAAT : 11:30 13:00 OTURUM TİPİ : ÇALIŞTAY ÇALIŞTAY ADI : MULTIPL SKLEROZ ÇALIŞTAYI KREDİSİ : KREDİSİZ ÇALIŞTAY PROGRAMI KONU BAŞLIĞI: Tüm yönleriyle MS'de yenilikler MS
DetaylıHOŞGELDİNİZ. Dr. Dilek İnce Günal Nöroloji AD Öğretim Üyesi
HOŞGELDİNİZ Dr. Dilek İnce Günal Nöroloji AD Öğretim Üyesi Multipl Skleroz (MS) nedir? n Kronik, potansiyel olarak kişiye zorluk çıkarabilecek n Merkezi sinir sistemini (beyin ve omurilik) etkileyen bir
DetaylıMULTİPL SKLEROZ (MS)
MULTİPL SKLEROZ (MS) Yayın Yönetmeni Prof. Dr. Rana Karabudak TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü Türk Nöroloji Derneği (TND) 2014 Beyin Yılı Aktiviteleri çerçevesinde hazırlanmıştır. Tüm hakları
DetaylıGörüntüleme Yöntemleri
SSS İNFLAMATUAR HASTALIKLARI Prof. Dr. Cem ÇALLI Ege University Medical Faculty Dept. of Radiology Neuroradiology Section Izmir, TURKEY İnflamasyon: Dokunun hasara karşı immun cevabı: Enfeksiyöz ajan Antikor
DetaylıÇEVRESEL SİNİR SİSTEMİ SELİN HOCA
ÇEVRESEL SİNİR SİSTEMİ SELİN HOCA Çevresel Sinir Sistemi (ÇSS), Merkezi Sinir Sistemine (MSS) bilgi ileten ve bilgi alan sinir sistemi bölümüdür. Merkezi Sinir Sistemi nden çıkarak tüm vücuda dağılan sinirleri
DetaylıKocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı
Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Çocuk Servisi Olgu Sunumu 21 Haziran 2017 Çarşamba İnt. Dr. Gözde Cebeci Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı
DetaylıLafora hastalığı, Unverricht Lundborg hastalığı, Nöronal Seroid Lipofuksinoz ve Sialidozlar en sık izlenen PME'lerdir. Progresif miyoklonik
LAFORA HASTALIĞI Progressif Myoklonik Epilepsiler (PME) nadir olarak görülen, sıklıkla otozomal resessif olarak geçiş gösteren heterojen bir hastalık grubudur. Klinik olarak değişik tipte nöbetler ve progressif
DetaylıSİNİR SİSTEMİ Sinir sistemi vücutta, kas kontraksiyonlarını, hızlı değişen viseral olayları ve bazı endokrin bezlerin sekresyon hızlarını kontrol eder
SİNİR SİSTEMİ SİNİR SİSTEMİ Sinir sistemi vücutta, kas kontraksiyonlarını, hızlı değişen viseral olayları ve bazı endokrin bezlerin sekresyon hızlarını kontrol eder. Çeşitli duyu organlarından milyonlarca
DetaylıDemans ve Alzheimer Nedir?
DEMANS Halk arasında 'bunama' dedigimiz durumdur. Kişinin yaşından beklenen beyin performansını gösterememesidir. Özellikle etkilenen bölgeler; hafıza, dikkat, dil ve problem çözme alanlarıdır. Durumun
DetaylıYARA İYİLEŞMESİ. Yrd.Doç.Dr. Burak Veli Ülger
YARA İYİLEŞMESİ Yrd.Doç.Dr. Burak Veli Ülger YARA Doku bütünlüğünün bozulmasıdır. Cerrahi ya da travmatik olabilir. Akut Yara: Onarım süreci düzenli ve zamanında gelişir. Anatomik ve fonksiyonel bütünlük
DetaylıTip 1 diyabete giriş. Prof. Dr.Mücahit Özyazar Endokrinoloji,Diyabet,Metabolizma Hastalıkları ve Beslenme Bölümü
Tip 1 diyabete giriş Prof. Dr.Mücahit Özyazar Endokrinoloji,Diyabet,Metabolizma Hastalıkları ve Beslenme Bölümü ENTERNASYONAL EKSPER KOMİTE TARAFINDAN HAZIRLANAN DİABETİN YENİ SINIFLAMASI 1 - Tip 1 Diabetes
DetaylıProf.Dr. Ayşe Sağduyu Kocaman Acibadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji AD
Prof.Dr. Ayşe Sağduyu Kocaman Acibadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji AD Santral sinir sisteminde farklı zamanlarda farklı bölgelerde ortaya çıkan belirti ve bulguların varlığı 1868 Charcot 1936 Marburg
DetaylıVİRUS HASTALIKLARINDA TANI YÖNTEMLERİ
VİRUS HASTALIKLARINDA TANI YÖNTEMLERİ Doç. Dr. Koray Ergünay MD PhD Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Viroloji Ünitesi Viral Enfeksiyonlar... Klinik
DetaylıProf. Dr. Ayşe Sağduyu Kocaman Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji AD
Prof. Dr. Ayşe Sağduyu Kocaman Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji AD ADEM RİS KİS NMO MADEM ARDEM LETM rletm ON ron RİON HURST MS CRİON MARBURG BALO SCHİLDER Tümefaktif MS CIDOMS Toplam 1525
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMI 25 İNSAN FİZYOLOJİSİ SİNİR SİSTEMİ-9 ÇEVRESEL (PERİFERİK) SİNİR SİSTEMİ SİNİR SİSTEMİ HASTALIKLARI
11. SINIF KONU ANLATIMI 25 İNSAN FİZYOLOJİSİ SİNİR SİSTEMİ-9 ÇEVRESEL (PERİFERİK) SİNİR SİSTEMİ SİNİR SİSTEMİ HASTALIKLARI B) ÇEVRESEL (PERİFERAL) SİNİR SİSTEMİ Çevresel Sinir Sistemi (ÇSS), Merkezi Sinir
Detaylımm3, periferik yaymasında lenfosit hakimiyeti vardı. GİRİŞ hastalığın farklı şekillerde isimlendirilmesine neden Olgu 2 Olgu 3
24 P. I. AĞRAS ve Ark. GİRİŞ Ürtikeryal vaskülit histolojik olarak vaskülit bulgularını gösteren, klinikte persistan ürtikeryal döküntülerle karakterize olan bir klinikopatolojik durumdur (1). Klinikte
DetaylıBOS DA PLEOSİTOZ. Dr. Bülent Güven SB Ankara Dışkapı Araştırma ve Eğitim Hastanesi Nöroloji Kliniği
BOS DA PLEOSİTOZ Dr. Bülent Güven SB Ankara Dışkapı Araştırma ve Eğitim Hastanesi Nöroloji Kliniği Normal BOS Bulguları Basınç 5-18 cmsu Hacim 100-150 ml Hücre sayısı mm³ de 5 den az Hücre tipi % 60-70
DetaylıVestibüler Sistem ve Vertigo Prof. Dr. Onur Çelik
Vestibüler Sistem ve Vertigo Prof. Dr. Onur Çelik www.onurcelik.com Vestibuler sistem Periferik Otolitik yapılar Utrikulus Sakkulus Semisirküler kanallar Vestibüler ganglion Vestibüler sinir Vestibuler
DetaylıKEMOTERAPİNİN SİNİR SİSTEMİ VE PSİKOLOJİK GEÇ YAN ETKİLERİ DR. FİLİZ ÇAY ŞENLER A.Ü.T.F. TIBBİ ONKOLOJİ B.D.
KEMOTERAPİNİN SİNİR SİSTEMİ VE PSİKOLOJİK GEÇ YAN ETKİLERİ DR. FİLİZ ÇAY ŞENLER A.Ü.T.F. TIBBİ ONKOLOJİ B.D. PLAN Kemoterapiye bağlı geç gelişen ya da kronik nöropsikiyatrik toksisiteleri tanımlamak Ayırıcı
Detaylı*Periferik sinirlerde kayıt yöntemleri ve ileti hızı ölçümleri. *periferik sinir-kas patolojileri
PERİFERİK SİNİRLER *Periferik sinirlerde kayıt yöntemleri ve ileti hızı ölçümleri. *Kronaksi, reobaz *periferik sinir-kas patolojileri KAFA SİNİRLERİ I. N.olfactarius II. N.opticus III. N.oculomotorius
DetaylıSİNİR SİSTEMİ. Duyusal olarak elde edilen bilgiler beyne (yada tam tersi) nasıl gider?
SİNİR SİSTEMİ SİNİR SİSTEMİ Descartes- İnsan vücudu bilimsel olarak (doğal yasalarla) açıklanabilecek bir hayvan makinesidir Bu makineyi araştıran, beyin ve davranış arasındaki ilişkiyi inceleyen bilim
DetaylıTRD KIŞ OKULU KURS 1, Gün 5. Sorular
TRD KIŞ OKULU KURS 1, Gün 5 Sorular Soru 1 T1 ve T2 ağırlıklı spin eko sekanslarda hiperintens görülen hematom kavitesinin evresini belirtiniz? a) Akut dönem b) Hiperakut dönem c) Subakut erken dönem d)
DetaylıSes Kısıklığı Nedenleri:
Sesin oluşumunda temel olarak üç sistem rol oynamaktadır. Bu sistemlerden birincisi jeneratör sistemdir. Jeneratör sistem basınçlı hava çıkışını sağlayan akciğerler tarafından oluşturulur. İkincisi vibratuar
Detaylı28.02.2015. Sarkoidoz. MSS granülomatozları. Sarkoidoz. Sarkoidoz. Granülom / Granülomatoz reaksiyon
Granülom / Granülomatoz reaksiyon Non-enfektif granülomatozlar: Sinir sistemi tutulumu ve görüntüleme Küçük nodül Bağışıklık sisteminin, elimine edemediği yabancı patojenlere karşı geliştirdiği ve izole
Detaylıİ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın
İ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın Canlının en küçük birimi Hücre 1665 yılında ilk olarak İngiliz bilim adamı Robert Hooke şişe mantarından kesit alıp mikroskopta
DetaylıOmurga-Omurilik Cerrahisi
Omurga-Omurilik Cerrahisi BR.HLİ.017 Omurga cerrahisi, omurilik ve sinir kökleri ile bu hassas sinir dokusunu saran/koruyan omurga üzerinde yapılan ameliyatları ve çeşitli girişimleri içerir. Omurga ve
DetaylıNÖROMUSKÜLER HASTALIKLAR TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI
NÖROMUSKÜLER HASTALIKLAR TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI Dersin Kodu ve Adı NMH 501 Musküler Distrofiler Dersin ECTS Kredisi 5 Prof.Dr.Haluk Topaloğlu Musküler distrofilerin sınıflaması, çocukluk çağında
DetaylıTemelde akılda tutulması gereken nöbetlerin iki çeşit olduğudur parsiyel (yani beyinde bir bölgeye sınırlı başlayan nöbetler jeneralize (beyinde
EPİLEPSİ Basitleştirilmiş şekliyle epilepsi nöbeti kısa süreli beyin fonksiyon bozukluğuna bağlıdır, ve beyin hücrelerinde geçici anormal deşarjlar sonucu ortaya çıkar. Epilepsi nöbetlerinin çok değişik
DetaylıEMG nin Kullanım Alanları ve Uyarılmış Potansiyeller. Uzm Dr Pınar Gelener
EMG nin Kullanım Alanları ve Uyarılmış Potansiyeller Uzm Dr Pınar Gelener Genel Bilgiler Sinir ve kas hücreleri elektrik üretebilen, dışarıdan elektrik ile uyarılabilen ve elektriği iletebilen dokulardır
DetaylıReferans: e-tus İpucu Serisi K.Stajlar Ders Notları Sayfa:353
23. Aşağıdakilerden hangisi akne patogenezinde rol oynayan faktörlerden biri değildir? A) İnflamasyon B) Foliküler hiperproliferasyon C) Bakteriyal proliferasyon D) Aşırı sebum üretimi E) Retinoik asit
DetaylıDİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM II. KAN-DOLAŞIM ve SOLUNUM DERS KURULU
DİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM II KAN-DOLAŞIM ve SOLUNUM DERS KURULU Doç.Dr. Engin DEVECİ İMMÜN SİSTEM TİPLERİ I- Doğal-doğuştan (innate)var olan bağışıklık Fagositik hücreler (makrofajlar, mast
DetaylıPrediktör Testler ve Sıradışı Serolojik Profiller. Dr. Dilara İnan Isparta
Prediktör Testler ve Sıradışı Serolojik Profiller Dr. Dilara İnan 04.06.2016 Isparta Hepatit B yüzey antijeni (HBsAg) HBV yüzeyinde bulunan bir proteindir; RIA veya EIA ile saptanır Akut ve kronik HBV
DetaylıMULTİPL MYELOM VE BÖBREK YETMEZLİĞİ. Dr. Mehmet Gündüz Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji B.D.
MULTİPL MYELOM VE BÖBREK YETMEZLİĞİ Dr. Mehmet Gündüz Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji B.D. Multipl Myeloma Nedir? Vücuda bakteri veya virusler girdiğinde bazı B-lenfositler plazma hücrelerine
DetaylıSantral (merkezi) sinir sistemi
Santral (merkezi) sinir sistemi 1 2 Beyin birçok dokunun kontrollerini üstlenmiştir. Çalışması hakkında hala yeterli veri edinemediğimiz beyin, hafıza ve karar verme organı olarak kabul edilir. Sadece
DetaylıLÖKOSİT. WBC; White Blood Cell,; Akyuvar. Lökosit için normal değer : Lökosit sayısını arttıran sebepler: Lökosit sayısını azaltan sebepler:
LÖKOSİT WBC; White Blood Cell,; Akyuvar Lökositler kanın beyaz hücreleridir ve vücudun savunmasında görev alırlar. Lökositler kemik iliğinde yapılır ve kan yoluyla bütün dokulara ulaşır vücudumuzu mikrop
DetaylıYaşlanmaya Bağlı Oluşan Kas ve İskelet Sistemi Patofizyolojileri. Sena Aydın 0341110011
Yaşlanmaya Bağlı Oluşan Kas ve İskelet Sistemi Patofizyolojileri Sena Aydın 0341110011 PATOFİZYOLOJİ Fizyoloji, hücre ve organların normal işleyişini incelerken patoloji ise bunların normalden sapmasını
DetaylıI- Doğal-doğuştan (innate)var olan bağışıklık
I- Doğal-doğuştan (innate)var olan bağışıklık Fagositik hücreler (makrofajlar, mast hücreleri) Kompleman sistemi(direkt bakteri hücre membranı parçalayarak diğer immün sistem hücrelerin bunlara atak yapmasına
DetaylıTC. SAĞLIK BAKANLIĞI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ. SERVİKAL DAR KANAL ve MYELOPATİ HASTA BİLGİLENDİRME BROŞÜRÜ
TC. SAĞLIK BAKANLIĞI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ SERVİKAL DAR KANAL ve MYELOPATİ HASTA BİLGİLENDİRME BROŞÜRÜ SERVİKAL MYELOPATİLİ HASTALARIN YAKINMALARI Servikal kanal darlığı, genellikle
DetaylıMYELİT MYELOPATİ. Dr. Batuhan KARA TNRD NÖRORADYOLOJİ DİPLOMASI 2. DÖNEM 3.KURSU ANA KONU: TRAVMA VE DEJENERASYON
MYELİT MYELOPATİ Dr. Batuhan KARA TNRD NÖRORADYOLOJİ DİPLOMASI 2. DÖNEM 3.KURSU ANA KONU: TRAVMA VE DEJENERASYON Myelopati (idiopatik) Transvers Myelit Klinik Prezantasyon Komplet : Lezyonun altında motor
DetaylıFizyoloji PSİ 123 Hafta Haft 9 a
Fizyoloji PSİ 123 Hafta 9 Serebrum Bazal Çekirdekler Orta Beyin (Mezensefalon) Beyin sapının üzerinde, beyincik ve ara beyin arasında kalan bölüm Farklı duyu bilgilerini alarak bütünleştirir ve kortekse
DetaylıKocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 28 Haziran 2016 Salı
Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 28 Haziran 2016 Salı Yandal Ar. Gör. Uzm. Dr. Kübra Öztürk Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi
DetaylıJuvenil SPondiloArtrit/Entezit İle İlişkili Artrit (SPA-EİA)
www.printo.it/pediatric-rheumatology/tr/intro Juvenil SPondiloArtrit/Entezit İle İlişkili Artrit (SPA-EİA) 2016 un türevi 1. JUVENİL SPONDİLOARTRİT/ ENTEZİT İLE İLİŞKİLİ ARTRİT (SPA- EİA) NEDİR? 1.1 Nedir?
DetaylıDr Ercan KARAARSLAN Acıbadem Üniversitesi Maslak Hastanesi
Dr Ercan KARAARSLAN Acıbadem Üniversitesi Maslak Hastanesi 1 Öğrenme hedefleri Metastazların genel özellikleri Görüntüleme Teknikleri Tedavi sonrası metastaz takibi Ayırıcı tanı 2 Metastatik Hastalık Total
DetaylıFizyoloji PSİ 123 Hafta Haft 8 a
Fizyoloji PSİ 123 Hafta 8 Sinir Sisteminin Organizasyonu Sinir Sistemi Merkezi Sinir Sistemi Beyin Omurilik Periferik Sinir Sistemi Merkezi Sinir Sistemi (MSS) Oluşturan Hücreler Ara nöronlar ve motor
DetaylıKüçük Damar Hastalığı; Semptomatoloji. Kürşad Kutluk Dokuz Eylül Üniversitesi 27 Mayıs 2017, İzmir
Küçük Damar Hastalığı; Semptomatoloji Kürşad Kutluk Dokuz Eylül Üniversitesi 27 Mayıs 2017, İzmir KÜÇÜK DAMAR HASTALIĞINDA KLİNİK BULGULAR Yok Özel fokal nöroloik semptomlar Sinsi gelişen global nörolojik
DetaylıHIV & CMV Gastrointestinal ve Solunum Sistemi
Uzm. Dr. Sinem AKKAYA IŞIK Sultan Abdülhamid Han Eğitim ve Araştırma Hastanesi HIV & CMV Gastrointestinal ve Solunum Sistemi AIDS CMV; nadir ölümcül İlk vaka 1983 Etkili ART sıklık azalmakta, tedavi şansı
DetaylıADIM ADIM YGS-LYS 55. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-15 VİRÜSLER
ADIM ADIM YGS-LYS 55. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-15 VİRÜSLER Virüsler Hücresel yapı da dahil olmak üzere canlıların ortak özelliklerini göstermeyen canlılardır. Prokaryotlardan daha küçüklerdir.
DetaylıArş.Gör.Dr. Mert Şengün
Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Çocuk Servisi Olgu Sunumu 04 Ağustos 2017 Cuma Arş.Gör.Dr. Mert Şengün Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve
DetaylıHEREDİTER SFEROSİTOZ. Mayıs 14
HEREDİTER SFEROSİTOZ İNT.DR.DİDAR ŞENOCAK Giriş Herediter sferositoz (HS), hücre zarı proteinlerinin kalıtsal hasarı nedeniyle, eritrositlerin morfolojik olarak bikonkav ve santral solukluğu olan disk
DetaylıYAVAŞ VİRUS ENFEKSİYONLARI ve PRİON HASTALIKLARI
YAVAŞ VİRUS ENFEKSİYONLARI ve PRİON HASTALIKLARI Doç. Dr. Koray Ergünay Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Viroloji Ünitesi Özellikler Uzun inkübasyon
DetaylıORGANİZMALARDA BAĞIŞIKLIK MEKANİZMALARI
ORGANİZMALARDA BAĞIŞIKLIK MEKANİZMALARI Organizmalarda daha öncede belirtildiği gibi hücresel ve humoral bağışıklık bağışıklık reaksiyonları vardır. Bunlara ilave olarak immünoljik tolerans adı verilen
DetaylıADIM ADIM YGS LYS Adım DOLAŞIM SİSTEMİ 5 İNSANDA BAĞIŞIKLIK VE VÜCUDUN SAVUNULMASI
ADIM ADIM YGS LYS 177. Adım DOLAŞIM SİSTEMİ 5 İNSANDA BAĞIŞIKLIK VE VÜCUDUN SAVUNULMASI İNSANDA BAĞIŞIKLIK VE VÜCUDUN SAVUNULMASI Hastalık yapıcı organizmalara karşı vücudun gösterdiği dirence bağışıklık
DetaylıİMMÜN YANITIN EFEKTÖR GRUPLARI VE YANITIN DÜZENLENMESİ. Güher Saruhan- Direskeneli İTF Fizyoloji AD
İMMÜN YANITIN EFEKTÖR GRUPLARI VE YANITIN DÜZENLENMESİ Güher Saruhan- Direskeneli İTF Fizyoloji AD HÜCRE İÇİ MİKROBA YANIT Veziküle alınmış mikroplu fagosit Sitoplazmasında mikroplu hücre CD4 + efektör
DetaylıNÖROMUSKÜLER HASTALIKLAR
NÖROMUSKÜLER HASTALIKLAR Yayın Yönetmeni Prof. Dr. Rana Karabudak TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü Türk Nöroloji Derneği (TND) 2014 Beyin Yılı Aktiviteleri çerçevesinde hazırlanmıştır. Tüm hakları
DetaylıLENFATİK VE İMMÜN SİSTEM HANGİ ORGANLARDAN OLUŞUR?
LENFOMA NEDİR? Lenfoma, diğer grup onkolojik hastalıklar içinde yaşamın uzatılması ve daha kaliteli yaşam sağlanması ve hastaların kurtarılmaları açısından daha fazla başarı elde edilmiş bir hastalıktır.
DetaylıDr. Aydoğan Lermi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı
RETİKÜLOSİT SAYIMI RETİKÜLOSİTLER Dr. Aydoğan Lermi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Retikülositler olgunlaşmalarını henüz tamamlamamış eritrositler dir. Yani çekirdeklerini kaybetmeye
DetaylıTam Kan; Hemogram; CBC; Complete blood count
TAM KAN SAYIMI Tam Kan; Hemogram; CBC; Complete blood count Tam kan sayımı kanı oluşturan hücrelerin sayılmasıdır, bir çok hastalık için çok değerli bilgiler sunar. Test venöz kandan yapılır. Günümüzde
DetaylıKan ve Ürünlerinin Transfüzyonu. Uz.Dr. Müge Gökçe Prof.Dr. Mualla Çetin
Kan ve Ürünlerinin Transfüzyonu Uz.Dr. Müge Gökçe Prof.Dr. Mualla Çetin Olgu-şikayet 2 yaş, erkek hasta, Kahramanmaraş Tekrarlayan akciğer ve cilt enfeksiyonları, ağızda aftlar ve solukluk. Olgu-Öykü Anne
DetaylıKocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 9 Ağustos 2016 Salı
Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 9 Ağustos 2016 Salı Yandal Ar. Gör. Uzm. Dr. Kübra Öztürk Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi
DetaylıHepatik Ensefalopati. Prof. Dr. Ömer Şentürk
Hepatik Ensefalopati Prof. Dr. Ömer Şentürk Hepatik Ensefalopati : Terminoloji Tip A Akut karaciğer yetmezliği ile birlikte Tip B Porto-sistemik Bypass ile birlikte (intrensek hepatosellüler yetmezlik
DetaylıSSS Enfeksiyonlarının Radyolojik Tanısı. Dr. Ömer Kitiş Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Nöroradyoji
SSS Enfeksiyonlarının Radyolojik Tanısı Dr. Ömer Kitiş Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Nöroradyoji Nöroradyoloji de;doku kontrast mekanizmaları T1/T2/PD; T1-T2 relaksasyon zamanları
DetaylıSİNDİRİM SİSTEMİ HASTALIKLARI
SİNDİRİM SİSTEMİ HASTALIKLARI Diş Eti Hastalıkları Dişeti hastalıkları (Periodontal hastalıklar) dişeti ve dişleri destekleyen diğer dokuları etkileyen hastalıklardır. Erişkinlerde diş kayıplarının %70
DetaylıBİR OTOPSİ OLGUSUNDA OTOSOMAL ÇEKİNİK LÖKODİSTROFİ: CANAVAN HASTALIĞI
ADLİ TIP DERGİSİ Journal of Forensic Medicine BİR OTOPSİ OLGUSUNDA OTOSOMAL ÇEKİNİK LÖKODİSTROFİ: CANAVAN HASTALIĞI Uz. Dr. Arzu AKÇAY TURAN1, Uz. Dr. Işıl PAKİŞ1, Uz. Dr. Ferah KARAYEL1, Uz. Dr. Bülent
DetaylıKOLON VE İNCE BAĞIRSAĞIN NONTÜMÖRAL REZEKSİYON MATERYALLERİNDE TANIYA YAKLAŞIM. Dr. Armağan GÜNAL GATA Tıbbi Patoloji AD - Ankara
KOLON VE İNCE BAĞIRSAĞIN NONTÜMÖRAL REZEKSİYON MATERYALLERİNDE TANIYA YAKLAŞIM Dr. Armağan GÜNAL GATA Tıbbi Patoloji AD - Ankara Konuşmanın başlığı üzerine GİS patolojisinde Kolon ve ince bağırsağın Nontümöral
DetaylıOSTEOARTRİT. Uzm. Fzt. Nazmi ŞEKERCİ
OSTEOARTRİT Uzm. Fzt. Nazmi ŞEKERCİ Eklem kıkırdağından başlayıp, eklemlerde mekanik aşınmaya ve dejenerasyona yol açan kronik bir eklem hastalığıdır. LİTERATÜRDEKİ İSİMLERİ ARTROZ DEJENERATİF ARTRİT Yavaş
DetaylıNORMAL BEYİN GELİŞİMİ VE MYELİNİZASYONU
NORMAL BEYİN GELİŞİMİ VE MYELİNİZASYONU Dr. Özlem ALKAN Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Adana Dr.Turgut Noyan Uygulama ve Araştırma Merkezi Radyoloji Anabilim Dalı 18 Kasım 2017 İSTANBUL Beyin Gelişimi
DetaylıTAM KAN SAYIMININ DEĞERLENDİRMESİ
TAM KAN SAYIMININ DEĞERLENDİRMESİ 60. Türkiye Milli Pediatri Kongresi 9-13 Kasım 2016; Antalya Dr. Mehmet ERTEM Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Hematoloji Bilim Dalı Tam Kan Sayımı Konuşmanın
DetaylıBİRİNCİ BASAMAKTA PRİMER İMMÜN YETMEZLİK
1 LERDE LABORATUVAR İPUÇLARI GENEL TARAMA TESTLERİ Tam kan sayımı Periferik yayma İmmünglobulin düzeyleri (IgG, A, M, E) İzohemaglutinin titresi (Anti A, Anti B titresi) Aşıya karşı antikor yanıtı (Hepatit
DetaylıNöroloji alanında güncel gelişmelerin olduğu konularda seminer Nöroloji Uzmanlık Öğrencileri tarafından sunulur.
NÖR 23 NÖROLOJİ Dr. Ali Kemal ERDEMOĞLU /1 Dr. Ersel DAĞ /2 Dr. Yakup TÜRKEL /3 KOD DERS ADI ÖÜ T P KREDİ AKTS NOR 7001 MAKALE SAATİ Nöroloji alanında yabancı dergilerde güncel gelişmelere yönelik yayınlanan
DetaylıSantral Sinir Sistemi Enfeksiyonlarında Acile Başvuru Şikayetleri ve Gözümüzden Kaçanlar. Doç. Dr. Evvah Karakılıç MD, PhD.
Santral Sinir Sistemi Enfeksiyonlarında Acile Başvuru Şikayetleri ve Gözümüzden Kaçanlar Doç. Dr. Evvah Karakılıç MD, PhD. SSS Enfeksiyonları Amaç; SSS enfeksiyonları; Klinik tabloyu tanımak Yaşamı tehdit
Detaylımuayenesi 11 KASIM ÇARŞAMBA 09:30-10:20 Pratik: Konjuge göz hareketleri, pupil ve göz dibi Prof.Dr.Tülay Kurt İncesu
İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2015-2016 EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI NÖROLOJİ STAJI GRUP 1 TEORİK VE PRATİK DERS PROGRAMI (09.11.2015 27.11.2015) 9 KASIM PAZARTESİ 08:30-09:20 Pratik: Genel ve
DetaylıOtozomal Baskın Kalıtım (Autosomal Dominant Inheritance) nedir?
This information (1) on Autosomal Dominant genetic disorders is in Turkish Otozomal Baskın Genetik Hastalıklar (Kadınlar İçin) (İngilizce si Autosomal Dominant Genetic Disorders) Genetik (genetic) hastalığa,
DetaylıGAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ TÜRKÇE TIP FAKÜLTESİ DÖNEM 3 DERSLERİ
GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ TÜRKÇE TIP FAKÜLTESİ DÖNEM 3 DERSLERİ Konu: Nörolojik bilimlere giriş Amaç: Merkezi ve Periferik Sinir Sistemi nin çalışma prensiplerini ve ilgili klinik durumları anlamak. Serebrum,serebellum,
DetaylıİNVAZİF ASPERGİLLOZ Radyolojik Tanı. Dr. Recep SAVAŞ Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji AD, İzmir
İNVAZİF ASPERGİLLOZ Radyolojik Tanı Dr. Recep SAVAŞ Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji AD, İzmir AMAÇ Radyolojik olarak algoritm Tanı ve bulgular Tedavi sonrası takip İnvazif Asperjilloz Akciğer
DetaylıIX. BÖLÜM KRONİK HASTALIK ANEMİSİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU ULUSAL TEDAVİ KILAVUZU 2011
ULUSAL TEDAVİ KILAVUZU 2011 KRONİK HASTALIK ANEMİSİ IX. BÖLÜM TANI VE TEDAVİ KILAVUZU KRONİK HASTALIK ANEMİSİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU KRONİK HASTALIK ANEMİSİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU GİRİŞ VE TANIM Kronik
DetaylıFİBRİNOJEN DEPO HASTALIĞI. Yrd.Doç.Dr. Güldal YILMAZ Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Patoloji Anabilim Dalı Ankara
FİBRİNOJEN DEPO HASTALIĞI Yrd.Doç.Dr. Güldal YILMAZ Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Patoloji Anabilim Dalı Ankara H. K., 5 yaşında, Kız çocuğu Şikayet: Karında şişlik Özgeçmiş: 8 aylıkken karında
DetaylıMultipl Myeloma da PET/BT. Dr. N. Özlem Küçük Ankara Üniv. Tıp Fak. Nükleer Tıp ABD
Multipl Myeloma da PET/BT Dr. N. Özlem Küçük Ankara Üniv. Tıp Fak. Nükleer Tıp ABD İskelet sisteminin en sık görülen primer neoplazmı Radyolojik olarak iskelette çok sayıda destrüktif lezyon ve yaygın
DetaylıOtakoidler ve ergot alkaloidleri
Otakoidler ve ergot alkaloidleri Prof. Dr. Öner Süzer www.onersuzer.com 1 Antihistaminikler 2 2 1 Serotonin agonistleri, antagonistleri, ergot alkaloidleri 3 3 Otakaidler Latince "autos" kendi, "akos"
DetaylıBaşarısız Bel Cerrahisi Sendromunda Nörofizyolojik Değerlendirme
Başarısız Bel Cerrahisi Sendromunda Nörofizyolojik Değerlendirme Prof. Dr. Işın ÜNAL ÇEVİK Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Duyu Muayenesinde Lezyonun lokalizasyonu Serebrospinal
DetaylıIII. BÖLÜM EDİNSEL SAF ERİTROİD DİZİ APLAZİSİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU ULUSAL TEDAVİ KILAVUZU 2011
ULUSAL TEDAVİ KILAVUZU 2011 EDİNSEL SAF ERİTROİD DİZİ APLAZİSİ III. BÖLÜM TANI VE TEDAVİ KILAVUZU EDİNSEL SAF ERİTROİD DİZİ APLAZİSİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU EDİNSEL SAF ERİTROİD DİZİ APLAZİSİ TANI VE
DetaylıTİROİDİTLERDE AYIRICI TANI. Doç.Dr.Esra Hatipoğlu Biruni Üniversite Hastanesi Endokrinoloji ve Diabet Bilim Dalı
TİROİDİTLERDE AYIRICI TANI Doç.Dr.Esra Hatipoğlu Biruni Üniversite Hastanesi Endokrinoloji ve Diabet Bilim Dalı Tiroidit terimi tiroidde inflamasyon ile karakterize olan farklı hastalıkları kapsamaktadır
DetaylıRENOVASKÜLER HİPERTANSİYON ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA KLİNİK İPUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ DR. NİHAN TÖRER TEKKARIŞMAZ
RENOVASKÜLER HİPERTANSİYON ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA KLİNİK İPUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ DR. NİHAN TÖRER TEKKARIŞMAZ 20.05.2010 Giriş I Renovasküler hipertansiyon (RVH), renal arter(ler) darlığının neden
DetaylıPrediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi
Prediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi Giriş: Kronik Böbrek Hastalığı (KBH); popülasyonun
DetaylıHODGKIN DIŞI LENFOMA
HODGKIN DIŞI LENFOMA HODGKIN DIŞI LENFOMA NEDİR? Hodgkin dışı lenfoma (HDL) veya Non-Hodgkin lenfoma (NHL), vücudun savunma sistemini sağlayan lenf bezlerinden kaynaklanan kötü huylu bir hastalıktır. Lenf
DetaylıDÖNEM II 4. DERS KURULU 10 Şubat 4 Nisan 2014. Prof.Dr. Mustafa SARSILMAZ
DÖNEM II. DERS KURULU 0 Şubat Nisan 0 Dekan : Dönem II Koordinatörü : Ders Kurulu Başkanı : Prof.Dr. Yrd.Doç.Dr. Yrd.Doç.Dr. KURUL DERSLERİ TEORİK PRATİK TOPLAM AKTS DERS VEREN ÖĞRETİM ÜYELERİ 0 (x) -
DetaylıEpidermal bazal hücrelerden veya kıl folikülünün dış kök kılıfından köken alan malin deri tm
BAZAL HÜCRELİ KARSİNOM Epidermal bazal hücrelerden veya kıl folikülünün dış kök kılıfından köken alan malin deri tm Nadiren met. yapar fakat tedavisiz bırakıldığında invazif davranış göstermesi,lokal invazyon,
DetaylıLİPİDLERİN GÖSTERİMİ
LİPİDLERİN GÖSTERİMİ Basit tekniklerle gösterilebilen lipid miktarı genellikle kimyasal analizle gösterilen miktardan çok daha azdır. Karaciğer, böbrek ve kalp gibi organların kesitlerinde bulunan lipidler
DetaylıBİRİNCİL KEMİK KANSERİ
BİRİNCİL KEMİK KANSERİ KONDROSARKOM (KS) PROF. DR. LEVENT ERALP Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı İÇİNDEKİLER Kondrosarkom Nedir? KS dan kimler etkilenir? Bulgular nelerdir? KS tipleri nelerdir? Risk faktörleri
Detaylı