TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI

Transkript

1 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A. Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 31 ARALIK VE TARİHLERİ İTİBARİYLE ULUSLARARASI FİNANSAL RAPORLAMA STANDARTLARI NA UYGUN OLARAK HAZIRLANAN KONSOLİDE MALİ TABLOLAR

2 BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Yönetim Kurulu na 1. Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. nin ( Şirket ) ve bağlı ortaklıklarının (hep birlikte Topluluk ) tarihi itibariyle hazırlanan konsolide bilançosunu ve aynı tarihte sona eren yıla ait konsolide gelir, özsermaye değişim ve nakit akım tablolarını denetlemiş bulunuyoruz. Söz konusu mali tablolar tarihi itibariyle Türk parasının satın alma gücüyle ifade edilmiştir. Hazırlanan bu mali tablolardan Topluluk yönetimi sorumludur. Bizim sorumluluğumuz, yaptığımız denetime dayanarak bu mali tablolar üzerinde görüş bildirmektir. 2. Denetimimiz, Uluslararası Denetim Standartları na uygun olarak yapılmıştır. Bu standartlar, denetimin mali tablolarda önemli bir yanlışlığın olup olmadığı konusunda makul bir güvenceyi sağlamak üzere planlanmasını ve yapılmasını gerektirmektedir. Denetim, mali tablolardaki tutarlara ve açıklamalara baz olan kanıtların incelenmesini içerir. Denetim, aynı zamanda, uygulanan muhasebe ilkelerinin ve yönetim tarafından yapılan önemli muhasebe tahminlerinin ve genel olarak, mali tabloların sunumunun değerlendirilmesini de içerir. Denetimimizin, beyan ettiğimiz görüşümüze makul bir baz teşkil ettiği kanısındayız. 3. Aktif bir piyasada oluşmuş piyasa fiyatı bulunmayan ve diğer değerleme yöntemleri kullanılarak piyasa değeri tespit edilemeyen satılmaya hazır finansal varlıklar ekli konsolide mali tablolarda, endekslenmiş maliyet değerleri ile gösterilmiştir. Aktif piyasa fiyatı bulunmayan satılmaya hazır finansal varlıkların güncel bir tarih itibariyle bağımsız şirket değerleme çalışmaları bulunmadığından kalıcı değer düşüklüğü olduğuna ilişkin somut veriler bulunmamaktadır. Bu nedenle bu finansal varlıklar için herhangi bir değer düşüş karşılığı ayrılmamıştır. 4. Görüşümüze göre, yukarıda üçüncü paragrafta açıklanan hususun muhtemel etkileri haricinde, ilişikteki konsolide mali tablolar, Topluluğun tarihi itibariyle mali durumunu ve aynı tarihte sona eren yıla ait faaliyet sonuçlarını ve nakit akımlarını, bütün önemli taraflarıyla Uluslararası Finansal Raporlama Standartları na uygun olarak arz etmektedir. DENETİM SERBEST MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş. Member of DELOITTE TOUCHE TOHMATSU Hüseyin Gürer Sorumlu Ortak Baş Denetçi İstanbul, 31 Mart 2005

3 İçindekiler Sayfa KONSOLİDE BİLANÇOLAR KONSOLİDE GELİR TABLOLARI... 3 KONSOLİDE ÖZSERMAYE DEĞİŞİM TABLOSU... 4 KONSOLİDE NAKİT AKIM TABLOLARI NOT 1 TOPLULUĞUN YAPISI VE FAALİYET ALANLARI NOT 2 KONSOLİDE MALİ TABLOLARIN HAZIRLANMA ESASLARI NOT 3 UYGULANAN MUHASEBE PRENSİPLERİNİN ÖZETİ NOT 4 NAKİT VE NAKİT BENZERİ KALEMLER NOT 5 ALIM SATIM AMAÇLI FİNANSAL VARLIKLAR NOT 6 TİCARİ ALACAKLAR NOT 7 İLİŞKİLİ ŞİRKETLERLE OLAN BAKİYE VE İŞLEMLER 20 NOT 8 STOKLAR NOT 9 DİĞER ALACAKLAR VE DÖNEN VARLIKLAR NOT 10 FİNANSAL DURAN VARLIKLAR NOT 11 POZİTİF ŞEREFİYE NOT 12 NEGATİF ŞEREFİYE NOT 13 MADDİ DURAN VARLIKLAR NOT 14 MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR NOT 15 DİĞER ALACAKLAR VE DURAN VARLIKLAR NOT 16 FİNANSAL BORÇLAR NOT 17 TİCARİ BORÇLAR NOT 18 DİĞER BORÇLAR VE GİDER TAHAKKUKLARI NOT 19 VERGİ NOT 20 KIDEM TAZMİNATI KARŞILIĞI NOT 21 ANA ORTAKLIK DIŞI PAYLAR NOT 22 TAAHHÜTLER VE YÜKÜMLÜLÜKLER NOT 23 SERMAYE VE YASAL YEDEKLER NOT 24 NET SATIŞLAR NOT 25 SATIŞLARIN MALİYETİ NOT 26 FAALİYET GİDERLERİ NOT 27 FİNANSMAN GELİRLERİ/GİDERLERİ NOT 28 DİĞER GİDERLER NOT 29 FAALİYET GRUPLARI BAZINDA FAALİYET GÖSTERGELERİ NOT 30 İŞLETME SERMAYESİNDE GERÇEKLEŞEN DEĞİŞİM NOT 31 DİĞER YATIRIM FAALİYETLERİNDE GERÇEKLEŞEN DEĞİŞİM NOT 32 YABANCI PARA POZİSYONU NOT 33 KURULUŞ, BİRLEŞME, SATINALMA VE DEVİRLER NOT 34 BİLANÇO TARİHİNDEN SONRA ORTAYA ÇIKAN HUSUSLAR NOT 35 MALİ TABLOLARIN ONAYLANMASI... 42

4 31 ARALIK VE TARİHLERİ İTİBARİYLE KONSOLİDE BİLANÇOLAR (Tutarlar, Türk parasının deki satın alma gücü ile YTL olarak ifade edilmiştir.) VARLIKLAR Dönen Varlıklar Not Nakit ve nakit benzeri kalemler Alım satım amaçlı finansal varlıklar Ticari alacaklar (net) İlişkili şirketlerden alacaklar Stoklar (net) Diğer alacaklar ve dönen varlıklar (net) Dönen Varlıklar Toplamı Duran Varlıklar Finansal duran varlıklar (net) Pozitif şerefiye (net) Negatif şerefiye (net) 12 ( ) ( ) Maddi duran varlıklar (net) Maddi olmayan duran varlıklar (net) Diğer alacaklar ve duran varlıklar Duran Varlıklar Toplamı Varlıklar Toplamı Ekteki dipnotlar bu mali tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 1

5 31 ARALIK VE TARİHLERİ İTİBARİYLE KONSOLİDE BİLANÇOLAR (Tutarlar, Türk parasının deki satın alma gücü ile YTL olarak ifade edilmiştir.) 31Aralık 31Aralık YÜKÜMLÜLÜKLER VE ÖZSERMAYE Not Kısa Vadeli Yükümlülükler Kısa vadeli finansal borçlar Ticari borçlar (net) İlişkili şirketlere borçlar Alınan sipariş avansları Diğer borçlar ve gider tahakkukları Ödenecek kurumlar vergisi Kısa Vadeli Yükümlülükler Toplamı Uzun Vadeli Yükümlülükler Uzun vadeli finansal borçlar Diğer uzun vadeli borçlar Kıdem tazminatı karşılığı Ertelenmiş vergi yükümlülüğü (net) Uzun Vadeli Yükümlülükler Toplamı Toplam Yükümlülükler Ana Ortaklık Dışı Paylar Sermaye ve yedekler Dönem karı Ana Ortaklık Dışı Paylar Toplamı Özsermaye Sermaye Sermayeye yapılan düzeltme Emisyon primi Yasal yedekler Yabancı para çevrim farkları ( ) Satılmaya hazır finansal varlıklardan gelen değerleme fonları Birikmiş karlar Net dönem karı Özsermaye Toplamı Yükümlülükler ve Özsermaye Toplamı Taahhüt ve yükümlülükler 22 Ekteki dipnotlar bu mali tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 2

6 31 ARALIK ve TARİHLERİNDE SONA EREN YILLARA AİT KONSOLİDE GELİR TABLOLARI (Tutarlar, Türk parasının deki satın alma gücü ile YTL olarak ifade edilmiştir.) Not Net satışlar Satışların maliyeti 25 ( ) ( ) Brüt kar Faaliyet giderleri 26 ( ) ( ) Faaliyet karı Finansman (giderleri)/gelirleri (net) 27 ( ) Diğer giderler (net) 28 ( ) ( ) Parasal kazanç Vergi ve ana ortaklık dışı paylar öncesi kar Vergi 19 -Cari vergi gideri ( ) ( ) -Ertelenmiş vergi (gideri)/geliri ( ) Ana ortaklık dışı paylar öncesi kar Ana ortaklık dışı paylar 21 ( ) ( ) Net kar Hisse başına kar (1 YTL değerli hisseye isabet eden) 3.v 0,46 0,50 Ekteki dipnotlar bu mali tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 3

7 31 ARALIK ve TARİHLERİNDE SONA EREN YILLARA AİT KONSOLİDE ÖZSERMAYE DEĞİŞİM TABLOSU (Tutarlar, Türk parasının deki satın alma gücü ile YTL olarak ifade edilmiştir.) Sermayeye Yapılan Düzeltme Emisyon Primi Yasal Yedekler Yabancı Para Çevrim Farkları Satılmaya Hazır Finansal Varlıklardan Gelen Değerleme Fonları Sermaye Toplam 1 Ocak itibariyle bakiye Birikmiş Karlar Yasal yedeklere transferler ( ) - Bağlı ortaklık satış etkisi ( ) Satılmaya hazır finansal varlıkların rayiç değerlerindeki düşüş ( ) - ( ) Yabancı para çevrim farkları ( ) - - ( ) Net dönem karı itibariyle bakiye Nakit sermaye artırımı Nakit olmayan sermaye artırımı ( ) Yasal yedeklere transferler ( ) - Dağıtılan temettü ( ) ( ) Satılmaya hazır finansal varlıkların rayiç değerlerindeki düşüş ( ) - ( ) Yabancı para çevrim farkları ( ) - - ( ) Net dönem karı itibariyle bakiye ( ) Ekteki dipnotlar bu mali tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 4

8 31 ARALIK ve TARİHLERİNDE SONA EREN YILLARA AİT KONSOLİDE NAKİT AKIM TABLOLARI (Tutarlar, Türk parasının deki satın alma gücü ile YTL olarak ifade edilmiştir.) İŞLETME FAALİYETLERİNDEN KAYNAKLANAN NAKİT AKIMLARI Not Net dönem karı Net dönem karını işletme faaliyetlerinden elde edilen nakit akımına getirmek için yapılan düzeltmeler - Maddi duran varlıkların amortismanı Maddi olmayan duran varlıkların amortismanı Döneme gelir yazılan negatif şerefiye (net) ( ) ( ) - Finansal borçlara ilişkin kur farkı ve faiz tahakkuku Kıdem tazminatı karşılığı Şüpheli ticari alacak karşılığındaki değişim 6 ( ) Stok değer düşüş karşılığındaki değişim ( ) - Ana ortaklık dışı paylar Parasal kayıp/kazanç ile netleştirilmiş vergi tahakkuku ( ) İşletme sermayesindeki değişim öncesi faaliyetlerden elde edilen nakit akım İşletme sermayesindeki değişimler 30 ( ) Faaliyetlerden elde edilen nakit Ödenen vergi 19 ( ) ( ) - Ödenen kıdem tazminatı 20 ( ) ( ) İşletme faaliyetlerinden elde edilen nakit YATIRIM FAALİYETLERİNDEN KAYNAKLANAN NAKİT AKIMLARI - Alım satım amaçlı finansal varlıklardaki değişim (net) 5 ( ) Finansal duran varlıklardaki değişim (net) Yıl içinde oluşan şerefiye Maddi duran varlık alımları 13 ( ) ( ) - Maddi olmayan duran varlık alımları 14 ( ) ( ) - Satılan maddi duran varlıkların net defter değeri Satılan maddi olmayan duran varlıkların net defter değeri Yabancı para çevrim farkı değişimi ( ) ( ) - Diğer yatırım faaliyetlerinde gerçekleşen değişim ( ) Yatırım faaliyetlerinde (kullanılan)/elde edilen nakit ( ) FİNANSAL FAALİYETLERİNDEN KAYNAKLANAN NAKİT AKIMLARI - Finansal borçlardaki değişim ( ) - Ödenen temettü ( ) - - Sermaye ve emisyon primindeki artış Ana ortaklık dışı paylardaki değişim (net) 21 ( ) ( ) Finansal faaliyetlerde elde edilen /(kullanılan) nakit ( ) NAKİT VE NAKİT BENZERİ KALEMLERDEKİ NET DEĞİŞİM DÖNEM BAŞI NAKİT VE NAKİT BENZERİ KALEMLER DÖNEM SONU NAKİT VE NAKİT BENZERİ KALEMLER Ekteki dipnotlar bu mali tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 5

9 (Tutarlar, Türk parasının deki satın alma gücü ile YTL olarak ifade edilmiştir.) 1. TOPLULUĞUN YAPISI VE FAALİYET ALANLARI Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Topluluğu Topluluk, holding şirketi Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Şirket ve hisselerinin çoğunluğuna veya yönetimine sahip bulunduğu 33 bağlı ortaklık ve 3 müşterek yönetime tabi işletmeden oluşmaktadır. Türkiye nin en büyük özel ticari bankalarından biri olan Türkiye İş Bankası A.Ş. ( İş Bankası ) tarafından, 69 yıl önce Türkiye de kurulmuştur. Şirket in hisseleri İstanbul Menkul Kıymetler Borsası nda 19 yıldır işlem görmektedir. Türkiye İş Bankası A.Ş. bilanço tarihi itibariyle Şirket te %66,1 lık paya sahiptir ve yönetimde kontrolü elinde tutmaktadır. Konsolidasyona dahil edilen şirketler: Konsolidasyona dahil edilen şirketlerin faaliyet konuları, faaliyet grupları ve Topluluğun sermayeleri içindeki doğrudan ve dolaylı iştirak payları aşağıda verilmiştir: Şirket ünvanı Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Faaliyet grubu T. Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. (*) Holding Şirketi Türkiye Holding Trakya Cam Sanayii A.Ş. (*) Düzcam, oto camı ve işlenmiş cam üretimi ve satışı Türkiye Düzcam Trakya Glass Bulgaria EAD. Düzcam, cam ev eşyası otomatik üretimi ve satışı Bulgaristan Düzcam Trakya Cam Investment B.V. Finansman ve yatırım şirketi Hollanda Düzcam Çayırova Cam Sanayii A.Ş. Buzlu cam üretimi ve satışı Türkiye Düzcam Paşabahçe Cam Sanayi ve Tic. A.Ş. Cam ev eşyası otomatik üretimi ve satışı Türkiye Cam ev eşyası Paşabahçe Eskişehir Cam San.ve Tic.A.Ş. Cam ev eşyası otomatik üretimi ve satışı Türkiye Cam ev eşyası Denizli Cam San. ve Tic. A.Ş. (*) Soda ve kristal cam ev eşyası el üretimi ve satışı Türkiye Cam ev eşyası Camiş Ambalaj Sanayii A.Ş. Kağıt-karton ambalaj üretimi ve satışı Türkiye Cam ev eşyası Paşabahçe Mağazaları A.Ş. Cam ev eşyası perakende satışı Türkiye Cam ev eşyası Paşabahçe Investment B.V. Finansman ve yatırım şirketi Hollanda Cam ev eşyası Posuda Ltd. Cam ev eşyası otomatik üretimi ve satışı Rusya Cam ev eşyası Anadolu Cam Sanayi A.Ş. (*) Cam ambalaj üretimi ve satışı Türkiye Cam ambalaj JSC Mina Cam ambalaj üretimi ve satışı Gürcistan Cam ambalaj OOO Ruscam Cam ambalaj üretimi ve satışı Rusya Cam ambalaj OJSC Pokrov Glass Plant Cam ambalaj üretimi ve satışı Rusya Cam ambalaj Balsand B.V. Finansman ve yatırım şirketi Hollanda Cam ambalaj OOO Ruscam Ufa Cam ambalaj üretimi ve satışı Rusya Cam ambalaj Ferro Döküm Sanayii ve Tic. A.Ş. Döküm üretimi ve satışı Türkiye Cam ambalaj Anadolu Cam Investment B.V. Finansman ve yatırım şirketi Hollanda Cam ambalaj Soda Sanayi A.Ş. (*) Soda ve krom kimyasalları üretimi ve satışı Türkiye Kimyasal Şişecam Bulgaria Ltd. Soda satışı Bulgaristan Kimyasal Cam Elyaf Sanayii A.Ş. Cam elyafı ve polyester üretimi ve satışı Türkiye Kimyasal Camiş Madencilik A.Ş. Cam hammaddeleri üretimi ve satışı Türkiye Kimyasal Camiş Egypt Mining Ltd. Co. Kum tedarikçisi Mısır Kimyasal Camiş Elektrik Üretim A.Ş. Elektrik üretimi ve satışı Türkiye Kimyasal Madencilik San. ve Tic. A.Ş. Cam hammaddeleri üretimi ve satışı Türkiye Kimyasal Camiş Lojistik Hizmetleri A.Ş. (*) Lojistik hizmetleri Türkiye Kimyasal Cam Pazarlama A.Ş. Topluluk ürünlerinin ihracatı Türkiye Diğer Cam Ürünleri İşleme San. A.Ş. Cam ürünleri işlenmesi Türkiye Diğer Camiş Limited Yurtdışı alım hizmetleri İngiltere Diğer Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. Sigorta acenteliği Türkiye Diğer Camiş Sigorta Hizmetleri A.Ş. Sigorta acenteliği Türkiye Diğer (*) Bu şirketlere ait hisse senetleri İstanbul Menkul Kıymetler Borsası nda (İMKB) işlem görmektedir. 6

10 (Tutarlar, Türk Lirası nın deki satın alma gücü ile YTL olarak ifade edilmiştir.) 1. TOPLULUĞUN YAPISI VE FAALİYET ALANLARI (devamı) Konsolidasyona dahil edilen şirketler (devamı): Doğrudan Dolaylı Doğrudan Dolaylı sahiplik oranı sahiplik oranı sahiplik oranı sahiplik oranı Şirket Ünvanı % % % % Trakya Cam Sanayii A.Ş. 67,07 66,56 65,95 65,43 Trakya Glass Bulgaria EAD. 100,00 66,56 100,00 65,43 Trakya Cam Investment B.V. 100,00 66,56 100,00 65,43 Çayırova Cam Sanayii A.Ş. 68,40 52,74 68,40 52,40 Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. 99,36 90,11 99,36 89,99 Paşabahçe Eskişehir Cam San. ve Tic. A.Ş. 100,00 88,03 100,00 87,91 Denizli Cam San. ve Tic. A.Ş. 51,00 40,80 51,00 40,72 Camiş Ambalaj Sanayii A.Ş. 100,00 93,93 100,00 93,88 Paşabahçe Mağazaları A.Ş. 100,00 65,83 100,00 65,65 Paşabahçe Investment B.V. 100,00 90, Posuda Ltd.Şti. 100,00 90, Anadolu Cam Sanayii A.Ş. 79,81 78,42 79,81 78,41 JSC Mina 80,64 63,23 80,64 63,23 OOO Ruscam 99,74 40,55 99,74 40,55 OJSC Pokrov Glass Plant 90,89 36, Balsand B.V. 51,00 39, OOO Ruscam Ufa 100,00 39, Ferro Döküm Sanayii ve Tic. A.Ş. 100,00 71,01 100,00 70,90 Cam Ürünleri İşleme San. A.Ş. 100,00 90,07 100,00 89,99 Anadolu Cam Investment B.V. 51,85 40,66 51,85 40,66 Soda Sanayii A.Ş. 84,92 75,24 84,92 75,02 Şişecam Bulgaria Ltd. 100,00 75,24 100,00 75,02 Cam Elyaf Sanayii A.Ş. 98,35 74,44 98,35 74,15 Camiş Madencilik A.Ş. 21,54 16,98 21,54 16,88 Camiş Egypt Mining Ltd. Co. 99,70 16,93 99,70 16,83 Camiş Elektrik Üretim A.Ş. 100,00 69,66 100,00 69,17 Madencilik San. ve Tic. A.Ş. 100,00 90,05 100,00 89,96 Cam Pazarlama A.Ş. 99,66 92,04 99,66 91,98 Camiş Lojistik Hizmetleri A.Ş. 69,58 28,80 69,58 28,74 Camiş Limited 100,00 94,65 100,00 94,59 Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. 100,00 99, Camiş Sigorta Hizmetleri A.Ş. 100,00 84,62 100,00 84,51 Müşterek yönetime tabi işletmeler: Topluluğun müşterek yönetimine sahip olduğu üç adet işletme vardır. Konsolide mali tablolar açısından müşterek yönetime tabi işletmelerin faaliyet konuları, faaliyet grupları ve Topluluğun sermayeleri içindeki doğrudan ve dolaylı iştirak payları aşağıda verilmiştir: Şirket ünvanı Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Faaliyet grubu Oxyvit Kimya San. ve Tic. A.Ş. Vitamin-K üreticisi Türkiye Kimyasal Omco İstanbul Kalıp San. A.Ş. Kalıp üretimi ve satışı Türkiye Cam ambalaj Balkum Ltd. Kum işleme ve satışı Rusya Cam ambalaj 7

11 (Tutarlar, Türk Lirası nın deki satın alma gücü ile YTL olarak ifade edilmiştir.) 1. TOPLULUĞUN YAPISI VE FAALİYET ALANLARI (devamı) Müşterek yönetime tabi işletmeler (devamı): Doğrudan Dolaylı Doğrudan Dolaylı sahiplik oranı sahiplik oranı sahiplik oranı sahiplik oranı Şirket Ünvanı % % % % Oxyvit Kimya San. ve Tic. A.Ş. 50,00 50,00 50,00 50,00 Omco İstanbul Kalıp San. A.Ş. 50,00 50,00 50,00 50,00 Balkum Ltd. 50,00 50, Topluluğun konsolide edilmeyen bağlı ortaklıkları Not 10 da görülebilir. 2. KONSOLİDE MALİ TABLOLARIN HAZIRLANMA ESASLARI Konsolide mali tabloların hazırlanmasındaki esaslar: Topluluk ve Türkiye de kayıtlı bağlı ortaklıkları defterlerini ve kanuni mali tablolarını Türk Ticaret Kanunu ve vergi mevzuatınca belirlenen muhasebe ilkelerine uygun olarak tutmakta ve hazırlamaktadırlar. Yabancı ülkelerde kurulmuş olan bağlı ortaklıkların defterleri ise kayıtlı bulundukları ülkenin yasal mevzuatına uygun olarak hazırlanmıştır. SPK, 15 Kasım tarihinde Seri XI No: 25 sayılı Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ i yayımlamış bulunmaktadır. Bu Tebliğ, 1 Ocak 2005 tarihinden sonra sona eren ilk ara mali tablolardan geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bununla birlikte, dileyen işletmeler veya izleyen tarihler itibariyle sona eren yıllık veya ara hesap dönemlerinden başlamak üzere Seri XI No: 25 sayılı Tebliğ hükümlerini uygulayabilmektedir. 23 Aralık tarihinde yayımlanan Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri: XI, No: 27) ile Seri XI No: 25 sayılı Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ e eklenen Ek Madde 1 de belirtildiği üzere mali tablo ve rapor ile dipnot formatları dahil Kurulca yayımlanan muhasebe standartları açıklamaları saklı olmak üzere, işletmelerin Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarını ( UFRS ) uygulamaları, Seri XI No: 25 sayılı Tebliğde öngörülen düzenleme ve ilan yükümlülüklerinin yerine getirilmesi hükmündedir. Buna istinaden Topluluk, tarihinde sona eren hesap döneminden başlayarak mali tablolarını UFRS ye uygun olarak hazırlamayı ve kamuya açıklamayı benimsemiştir. Ekli mali tablolar, yasal kayıtlar esas alınarak düzenlenmiş olup, UFRS ye göre gerçek durumu göstermek amacıyla Türk parasının satın alma gücündeki değişimlerle ilgili olanlar dahil olmak üzere yapılan bazı düzeltme ve sınıflamaları da içermektedir. Ekli mali tabloların hazırlanmasında kullanılan esaslar aşağıda ve Not 3 te açıklanmıştır. 8

12 (Tutarlar, Türk Lirası nın deki satın alma gücü ile YTL olarak ifade edilmiştir.) 2. KONSOLİDE MALİ TABLOLARIN HAZIRLANMA ESASLARI (devamı) Enflasyon muhasebesi: tarihi itibariyle, Şirket ve Türkiye de kayıtlı bağlı ortaklıklarının mali tablolarınında Türk parasının genel satın alım gücündeki değişmeler nedeniyle yapılan düzeltmelerde, UMS 29 ( Hiperenflasyonist Ekonomilerde Finansal Raporlama ) esas alınmıştır. UMS 29, hiperenflasyonist ekonomilerin para birimi ile hazırlanan mali tabloların bilanço tarihindeki ölçüm biriminden gösterilmesini ve genel fiyat endeksinin kullanılarak daha önceki dönemlere ait bakiyelerin de aynı birimden gösterilmesini öngörmektedir. UMS 29 un uygulanmasını gerektiren durumlardan biri, üç yıllık kümülatif enflasyon oranının, yaklaşık %100 veya üzerinde olmasıdır. Türkiye de Devlet İstatistik Enstitüsü tarafından yayımlanan toptan eşya fiyat endeksi baz alındığında söz konusu kümülatif oran tarihi itibariyle sona eren üç yıllık dönem için %69,7 olmuştur. Fiyat endekslerinde yukarıda belirtilen düzeyde artış olmamakla beraber, halkın tasarruflarını ağırlıklı olarak yabancı para cinsinden tutması, mal ve hizmet fiyatlarının yabancı para birimi üzerinden belirlenmesi, faiz oranlarının, ücret ve fiyatların genel fiyat endekslerine bağlanması, kısa vadeli işlemler de dahil satın alma gücündeki kayıpları karşılamak için fiyatların vade farkı konularak belirlenmesi gibi yüksek enflasyon emarelerinin mevcut bulunması halinde de UMS 29 un uygulanması gerekmektedir. Enflasyona göre yapılan düzeltmeler, Devlet İstatistik Enistütüsü tarafından yayımlanan Toptan Eşya Fiyat Endeksi kullanılarak bulunan katsayılar esas alınarak hesaplanmıştır. tarihi itibariyle ekte sunulan mali tabloların düzeltilmesinde kullanılan endeks ve katsayılar aşağıda belirtilmiştir: Tarihler Endeks Katsayı ,7 1, ,8 1, ,1 1, ,8 1,0000 Türk Lirası nın Amerikan Doları ve Euro karşısındaki yıllık değişiminin, Türkiye deki toptan eşya fiyat endeksiyle karşılaştırılması aşağıdaki gibidir: Yıllar: ABD Doları değişimi (%) (3,9) (14,6) 13,5 114,3 EURO değişimi (%) 4,7 2,4 34,3 105,0 TEFE (%) 13,8 13,9 30,8 88,6 tarihi itibariyle Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından açıklanan dolar kuru 1 ABD Doları = 1,3421 YTL, 1 Euro = 1,8268 YTL dır. ( : 1 ABD Doları = 1,3958 YTL, 1 Euro = 1,7451 YTL) 9

13 (Tutarlar, Türk Lirası nın deki satın alma gücü ile YTL olarak ifade edilmiştir.) 2. KONSOLİDE MALİ TABLOLARIN HAZIRLANMA ESASLARI (devamı) Enflasyon muhasebesi: (devamı) UMS 29 endeksleme işlemlerinin ana hatları aşağıdaki gibidir: Bilanço tarihi itibariyle cari satın alma gücü ile gösterilenler dışındaki tüm kalemler ilgili genel fiyat endeksi katsayıları kullanılarak endekslenmiştir. Önceki yıllara ait tutarlar da yine aynı şekilde endekslenmiştir. Parasal aktif ve pasif kalemler, bilanço tarihinde cari satın alma gücü ile ifade edildiklerinden endekslemeye tabi tutulmamışlardır. Parasal kalemler nakit para ve nakit olarak alınacak veya ödenecek kalemlerdir. Parasal olmayan aktif ve pasifler satın alma veya ilk kayda alınma tarihinden bilanço tarihine kadar olan süre içerisinde genel fiyat endeksinde meydana gelen değişikliklerin alım maliyetlerine ve birikmiş amortisman tutarlarına yansıtılması suretiyle yeniden ifade edilmiştir. Böylece sabit kıymetler, iştirakler ve benzeri aktifler piyasa değerlerini geçmeyecek şekilde alım değerleri üzerinden endekslenmiştir. Amortismanlar da benzeri şekilde yeniden düzeltilmişlerdir. Özkaynakların içerisinde yer alan tutarlar, bu tutarların şirkete katıldığı veya şirket içerisinde oluştuğu dönemlerdeki genel fiyat endekslerinin uygulanması neticesinde yeniden düzeltilmiştir. Bilançodaki parasal olmayan kalemlerin gelir tablosuna etkisi olanlar dışında gelir tablosunda yer alan tüm kalemler, gelir ve gider hesaplarının mali tablolara ilk olarak yansıtıldıkları dönemler üzerinden hesaplanan katsayılar ile endekslenmişlerdir. Net parasal pozisyon üzerinden genel enflasyon neticesinde oluşan kazanç veya kayıp; parasal olmayan aktiflere, özkaynak kalemlerine ve gelir tablosu hesaplarına yapılan düzeltmelerin farkıdır. Net parasal pozisyon üzerinden hesaplanan bu kazanç veya kayıp net kara dahil edilmiştir. 30 Aralık Tarihli ve sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 5024 sayılı Kanun ile 1 Ocak Tarihinden itibaren Enflasyon Muhasebesi Esaslarının uygulanmasını esas alan vergi mevzuatı yürürlüğe girmiştir. Kanunda Toptan Eşya Fiyat Endeksindeki (TEFE) artışın, son 36 ayda %100 den ve son 12 ayda %10 dan yüksek olması halinde kurumlar vergisi matrahının enflasyon muhasebesi düzeltmesini de dikkate alacak şekilde hesaplanması öngörülmektedir. tarihi itibariyle son 36 aylık fiyat endeksi artışın %69,7 ve son 12 aylık artışın %13,84 olarak gerçekleşmesi nedeniyle, Kanun da öngörülen enflasyon muhasebesi uygulama şartları oluşmuştur. Bu sebeple dönem vergi karşılığı VUK nunu hükümlerine uygun olarak hesaplanmıştır. Yeni Türk Lirası: 5083 sayılı Türkiye Cumhuriyeti nin Para Birimi Hakkında Kanun un yürürlük tarihi 1 Ocak 2005 olarak belirlenmiş olup, bu tarihten itibaren Türkiye Cumhuriyeti nin yeni para birimi Yeni Türk Lirası (YTL) ve alt birimi ise Yeni Kuruş (YKr) olarak tanımlanmıştır. İlgili Kanun un 2.maddesi ile Türk Lirası yeni para birimi olan Yeni Türk Lirası na dönüştürülmüş ve Türk Lirası ndan altı sıfır kaldırılarak, bir Milyon Türk Lirası eşittir bir Yeni Türk Lirası ( TL= 1 YTL) değişim oranında yeni bir değer getirilmiştir. Başbakanlık Sermaye Piyasası Kurulu nun MSD-10/ sayılı ve 1 Aralık tarihli yazısında açıklandığı üzere, 2005 yılı içerisinde kamuya açıklanacak olan hesap dönemlerine ilişkin mali tabloların karşılaştırma amacıyla kullanılacak olan bir önceki döneme ait finansal veriler de dahil olmak üzere, YTL cinsinden sunulması gerekmektedir. Bu sebeple ekli mali tablolar YTL cinsinden hazırlanmıştır. 10

14 (Tutarlar, Türk Lirası nın deki satın alma gücü ile YTL olarak ifade edilmiştir.) 2. KONSOLİDE MALİ TABLOLARIN HAZIRLANMA ESASLARI (devamı) Konsolidasyon: Konsolide mali tablolar Not 1 deki Topluluk tarafından idare edilen şirketlerin finansal tablolarını kapsamaktadır. Topluluk içi satış ve alışlar, Topluluk içi alacaklar ve borçlar ile Topluluk içi iştiraklerin elimine edilmesi için gerekli düzeltmeler yapılmıştır. Topluluğun doğrudan veya dolaylı olarak %50 sinden fazlasına iştirak ettiği veya oy hakkına sahip olması nedeniyle işlemleri üzerinde kontrol yetkisine sahip olduğu bağlı ortaklıklar tam olarak konsolide edilmektedir. Topluluk ve konsolide edilen bağlı ortaklıkları arasında gerçekleşen önemli işlemler ve bakiyeler konsolidasyon sırasında yok edilir. %100 üne sahip olunmayan konsolide bağlı ortaklıkların, özkaynakları ve net kar / zararındaki üçüncü şahıslara ait paylar konsolide mali tablolarda ana ortaklık dışı pay olarak gösterilmektedir (Not 21). Müşterek yönetime tabi işletmeler, Topluluğun konsolide mali tablolarında oransal konsolidasyon yöntemi kullanılarak gösterilmektedir. Oransal konsolidasyon yöntemine göre muhasebeleştirilen müşterek yönetime tabi işletmede müşterek kontrolün sona erdiği tarihten itibaren bu yöntemlerin uygulanmasına son verilir. Oransal konsolidasyon yöntemi esas itibarıyla tam konsolidasyon yöntemi kapsamında yapılan işlemlerle aynıdır. Ancak, müşterek yönetim konsolidasyonu ile ilgili işlemlere başlanmadan önce, ilgili müşterek yönetime tabi iştiraklere ait bilanço ve gelir tablosuna ait büyüklükler Topluluğun doğrudan ve/veya bağlı ortaklıkları vasıtasıyla sahip olduğu müşterek yönetime tabi işletmedeki pay kadar dikkate alınarak, Topluluk mali tablolarındaki benzer kalemlerle birlikte toplanır. Bu işlemler sonucunda oluşturulan konsolide mali tablolarda ana ortaklık dışı özsermaye ve ana ortaklık dışı kar-zarar tutarları bulunmaz. Müşterek yönetime tabi işletme ile Topluluk arasındaki işlemlerin mali tablolara alınmasında işlemin özü esas alınır. Bu çerçevede, müşterek yönetime tabi iştiraklere satılan veya devredilen ve söz konusu işletmede cari olmayan bir varlıkla ilgili karın, sadece diğer müteşebbislere isabet eden kısmı dikkate alınır. Topluluğun finansal ve operasyonel politikalarına önemli ölçüde etki edebildiği tüzel kişilikler, iştirak olarak adlandırılır ve özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirilirler. Özkaynak yönteminde iştirak net varlık tutarıyla konsolide bilançoda gösterilir ve faaliyeti sonucunda ortaya çıkan Topluluk payı konsolide gelir tablosuna dahil edilir. İştiraklerin net aktif değerindeki düşüşün geçici olmaması durumunda iştirak değeri, konsolide mali tablolarda azaltılmış değeriyle gösterilir. UMS 21 Döviz Kurlarındaki Değişikliklerin Etkileri ne göre konsolidasyonda Topluluğun yabancı ülkelerdeki iştiraklerinin aktif ve pasifleri bilanço günündeki parite ile Yeni Türk Lirası na çevrilir. Gelir ve gider kalemleri ise dönemde gerçekleşen ortalama kur ile Yeni Türk Lirası na çevrilir. Kapanış ve ortalama kur kullanımı sonucu ortaya çıkan kur farkları özsermaye içerisinde yabancı para çevrim farkları hesabında takip edilmektedir. Oluşan çevrim farkları faaliyetin sona erdiği döneme gelir ya da gider yazılır. Bir şirketin Topluluk tarafından satın alımı gerçekleştiğinde ilgili bağlı ortaklığın aktif ve pasifleri, alım günü itibariyle gerçeğe uygun değerleriyle ölçülür. Azınlıkların payı, aktif ve pasiflerin gerçeğe yakın değerlerinin azınlık payı oranında hesaplanmasıyla elde edilir. Yıl içinde alınan veya satılan iştiraklerin, alımın gerçekleştiği tarihten başlayan veya satışın gerçekleştiği tarihe kadar olan faaliyet sonuçları konsolide gelir tablosuna dahil edilir. Gerekli görülen durumlarda bağlı ortaklıkların mali tablolarını diğer grup içi şirketlerinin uyguladığı muhasebe prensiplerine uygun hale getirebilmek için düzeltmeler yapılır. 11

15 (Tutarlar, Türk Lirası nın deki satın alma gücü ile YTL olarak ifade edilmiştir.) 3. UYGULANAN MUHASEBE PRENSİPLERİNİN ÖZETİ Ekteki konsolide mali tabloların hazırlanmasında kullanılan önemli muhasebe prensipleri aşağıdaki gibidir: a. İlişkili şirketler Ekteki mali tablolarda Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. nin hissedarları, konsolide olan ve olmayan Topluluk şirketleri, bunların yöneticileri ve ilişkili oldukları bilinen diğer gruplar, ilişkili şirketler olarak tanımlanmışlardır. b. Yatırımlar Yatırımlar ilk kayıt tarihinde işlem tarihi esasına göre kayıtlı değerleri ile muhasebeleştirilirler. İlk kayıt tarihinden sonraki raporlama dönemlerinde, Topluluğun vade sonuna kadar elinde tutma niyet ve gücü olan yatırımlar, iskonto edilmiş maliyet değerleri üzerinden değer düşüklüğü dikkate alınarak değerlenirler. Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar haricinde kalan yatırımlar alım satım amaçlı finansal varlıklar ve satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflanır ve bilanço tarihindeki rayiç değerleri ile değerlendirilirler. Alım satım amaçlı finansal varlıklardan kaynaklanan gerçekleşmemiş kar ve zararlar dönem kar zararında muhasebeleştirilir. Satılmaya hazır finansal varlıklardan kaynaklanan gerçekleşmemiş kar ve zararlar ise, satışa ya da sürekli değer düşüklüğüne karar verilene kadar, özkaynaklar altında muhasebeleştirilir ve satışta ya da değer düşüklüğünde daha önce özkaynaklar içinde oluşan kümülatif kar/ zarar dönem kar zararına intikal ettirilir. Aktif bir piyasada oluşmuş piyasa fiyatı olmayan ve diğer değerleme yöntemleri kullanılarak piyasa değeri tespit edilemeyen satılmaya hazır finansal varlıklar ekli konsolide mali tablolarda endekslenmiş maliyet değerleri ile gösterilmiştir. c. Ticari alacaklar Ticari alacaklar, gerçekleşebilir değerleriyle, UMS 39 kapsamında etkin faiz oranı ile iskonto edilmiş net gerçekleşebilir değerlerinden olası şüpheli alacaklara ilişkin karşılıkların düşülmesi suretiyle gösterilmektedir. Şüpheli alacaklara ilişkin karşılıklar, Topluluk Yönetimi nce tahsil edilemeyen alacakların tutarı, alınan teminatlar, geçmiş tecrübeler ışığında ve mevcut ekonomik koşullar gözönünde bulundurularak ayrılmaktadır. Tahsil edilemeyecek alacaklar, tahsil edilemeyecekleri anlaşıldığı yılda zarar kaydedilmektedir. d. Stokların değerlemesi Stoklar ağırlıklı ortalama maliyet yöntemine göre maliyetin ya da net gerçekleşebilir değerin (piyasa değerinden satış giderlerinin düşülmesi yoluyla hesaplanan değer) düşük olanı ile değerlenmektedir. Stokların maliyeti tüm satın alma maliyetlerini, dönüştürme maliyetlerini ve stokların mevcut durumuna ve konumuna getirilmesi için katlanılan diğer maliyetleri içerir. e. Maddi duran varlıklar Maddi duran varlıklar, tarihindeki satın alma gücü ile ifade edilen elde etme maliyetinden birikmiş amortismanın düşülmesi suretiyle gösterilmektedir. Maddi duran varlıklar doğrusal amortisman metoduyla faydalı ömür esasına uygun bir şekilde amortismana tabi tutulmuştur. Maddi duran varlıkların, tahmin edilen faydalı ömürleri aşağıdaki gibidir: Faydalı ömür Binalar 50 yıl Yeraltı ve yerüstü düzenleri 50 yıl Makina ve cihazlar 5-15 yıl Taşıtlar 5-15 yıl Döşeme ve demirbaşlar 5-10 yıl Özel maliyetler 10 yıl 12

16 (Tutarlar, Türk Lirası nın deki satın alma gücü ile YTL olarak ifade edilmiştir.) 3. UYGULANAN MUHASEBE PRENSİPLERİNİN ÖZETİ (devamı) e. Maddi duran varlıklar (devamı) Sabit kıymet satışlarından elde edilen kar ve zararlar, mali tablolarda enflasyona göre düzeltilmiş değerleri üzerinden hesaplanmış ve ilgili gelir ve gider hesaplarına dahil edilmiştir. Varlıkların kayıtlı değeri, tahmini ikame değerinden daha yüksek olduğu takdirde, karşılık ayrılmak suretiyle ikame değerine indirgenmektedir. Sabit kıymetlerin tamir, bakım ve onarımı için harcanan tutarlar gider kaydedilmektedir. Sözü geçen varlıkların büyütülmesi veya geliştirilmesiyle ilgili olarak bütün giderler ve tamiratın finansmanı için alınan kredilerin dönem faiz giderleri aktifleştirilir ve yukarıda açıklanmış olan amortisman esaslarına bağlı olarak amortismana tabi tutulurlar. f. Varlıkların değer kaybı Ertelenmiş vergi aktifi ve finansal varlıklar dışındaki tüm uzun vadeli varlıklar, UMS 36 ya göre ( Varlıkların Değer Kaybı ) incelenmektedir. UMS 36 uyarınca, bir varlığın düzeltilmiş kayıtlı değeri, tahmini ikame değerinden büyük ise değer düşüklüğü karşılığı ayrılması gerekmektedir. İkame değeri, varlığın net satış değeri ile kullanım değerinden yüksek olanı olarak kabul edilir. Kullanım değeri, varlığın sürekli kullanımı sonucu gelecekte elde edilecek tahmini nakit girişlerinin ve kullanım ömrü sonundaki satış değerinin toplamının bugünkü değeridir. g. Borçlanma giderleri Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar söz konusu olduğunda, satın alınması, yapımı veya üretimi ile doğrudan ilişki kurulabilen faiz giderleri, ilgili varlık kullanıma veya satışa hazır hale getirilene kadar maliyetine dahil edilmektedir. Diğer tüm finansman giderleri, oluştukları dönemlerde gelir tablosuna kaydedilmektedir. h. Vergi ve ertelenmiş vergiler Türk Vergi Kanunu ana şirket ve bağlı ortaklıklarının konsolide bir vergi beyannamesi doldurmasına izin vermemektedir. Dolayısıyla, ekteki konsolide mali tablolarda yansıtılan vergi karşılıkları konsolide edilen şirketleri ayrı tüzel kişilik bazında dikkate alarak hesaplanmıştır. Mali tablolarda yer alan vergiler cari yıl vergisi ile ertelenmiş vergilerdeki değişimi içermektedir. Topluluk, UMS 12 ye ( Vergilendirme yeniden düzenlenmiş) uygun olacak şekilde, dönem sonuçları üzerinden cari ve ertelenmiş vergileri hesaplamaktadır. Hazırlanan mali tablolarda, Topluluğun yıl sonu itibariyle dönem sonuçlarına dayanılarak tahmin edilen Kurumlar Vergisi yükümlülüğü için karşılık ayrılmaktadır. Kurumlar vergisi yükümlülüğü dönem sonucunun kanunen kabul edilmeyen giderler ve indirimler dikkate alınarak düzeltilmesinden sonra bulunan matrah üzerinden hesaplanmaktadır. Ertelenmiş vergi alacağı ve yükümlülüğü, bazı gelir ve gider kalemlerinin muhasebe ve vergisel açılardan farklı değerlendirilmeleri sonucunda ortaya çıkan zamanlama farklılıklarını baz alarak, yükümlülük metoduna göre hesaplanmaktadır. Ertelenmiş vergi yükümlülüğü, oluşan vergilendirilebilir tüm zamanlama farklılıkları için hesaplanmakta olup, ertelenmiş vergi alacağı ise sadece ortaya çıkacak bu alacağın itfa edilebileceği, vergilendirilebilir bir karın gelecekte oluşması beklendiğinde kayıtlara alınmaktadır. 13

17 (Tutarlar, Türk Lirası nın deki satın alma gücü ile YTL olarak ifade edilmiştir.) 3. UYGULANAN MUHASEBE PRENSİPLERİNİN ÖZETİ (devamı) h. Vergi ve ertelenmiş vergiler (devamı) Ertelenmiş vergi, varlıkların oluştuğu veya yükümlüklüklerin yerine getirildiği dönemde geçerli olan vergi oranları üzerinden hesaplanır ve gelir tablosuna gider veya gelir olarak kaydedilir. Bu sebeple, tarihi itibariyle vergi alacağı ve yükümlülüğü 30 Aralık tarihinde yayımlanan 5024 sayılı Vergi Usul Kanununun, Gelir Vergisi Kanunu ve Kurumlar Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun çerçevesinde enflasyona göre düzenlenmiş vergi bazları üzerinden hesaplanmıştır. Ödenecek kurumlar vergisi tutarları, peşin ödenen kurumlar vergisi tutarlarıyla, ilişkili olduğundan netleştirilmektedir. Ertelenmiş vergi alacağı ve yükümlülüğü de aynı şekilde netleştirilmektedir. i. Kıdem tazminatı karşılığı Türkiye de mevcut kanunlar ve toplu iş sözleşmelerine göre kıdem tazminatı, emeklilik veya işten çıkarılma durumunda ödenmektedir. Kıdem tazminatı karşılığı bilanço tarihi itibarıyla buna hak kazanan bütün çalışanların işine son verilmesi varsayımı ile ödenmesi gerekecek olan yükümlülüğün toplam tutarıdır. j. Yabancı para işlemleri Topluluğun yasal kayıtlarında, yabancı para cinsinden (YTL dışındaki para birimleri) muhasebeleştirilen işlemler, işlem tarihindeki kurlar kullanılarak Yeni Türk Lirası na çevrilmektedir. Bilançoda yer alan dövize bağlı varlık ve borçlar bilanço tarihinde geçerli olan kurlar kullanılarak Yeni Türk Lirası na çevrilmişlerdir. Bu çevrimden ve dövizli işlemlerin tahsil/tediyelerinden kaynaklanan kambiyo karları/zararları gelir tablosunda yer almaktadır. k. Gelirin tanınması Gelirler, teslimatın gerçekleşmesi, gelir tutarının güvenli bir şekilde belirlenmesi ve işletme ile ilgili ekonomik yararların Topluluğa akmasının muhtemel olması üzerine alınan veya alınabilecek bedelin rayiç değeri üzerinden tahakkuk esasına göre kayıtlara alınır. Net satışlar, mal satışlarından iadeler ve satış iskontolarının düşülmesiyle bulunmuştur. Faiz gelirleri etkin faiz yöntemi esasına göre temettü gelirleri ise temettü tahsil etme hakkının ortaya çıktığı tarihte gelir olarak kayıtlara alınmaktadır. l. Nakit ve nakit benzeri kalemler Nakit ve nakit benzeri kalemler, kasadaki nakit ve bankalardaki vadeli ve vadesiz hesaplardan oluşmaktadır. Vadeli banka mevduatları üzerindeki faiz gelir tahhakkuku bilanço tarihi itibariyle etkin faiz oranını kullanarak indirgenmiş maliyet yöntemiyle hesaplanmıştır. Bilanço tarihi itibariyle tahakkuk etmiş ancak henüz tahsil edilmemiş faiz tutarları kasa ve banka hesabına dahil edilmiştir. m. Finansal kiralama Kiracı konumunda Topluluk Finansal kiralamayla elde edilen varlıklar, alım tarihindeki gerçeğe uygun değerleriyle Topluluğa ait bir varlık olarak görülür. Kiralayana karşı yükümlülük, bilançoda finansal kiralama yükümlülüğü olarak gösterilir. Toplam finansal kiralama taahhütü ile varlığın gerçeğe uygun değeri arasındaki farkın oluşturduğu finansal giderler, her muhasebe dönemine düşen yükümlülüğün sabit faiz oranı ile dağıtılması suretiyle kiralama süresi boyunca oluştuğu döneme ait gelir tablosuna kaydedilir. 14

18 (Tutarlar, Türk Lirası nın deki satın alma gücü ile YTL olarak ifade edilmiştir.) 3. UYGULANAN MUHASEBE PRENSİPLERİNİN ÖZETİ (devamı) n. Finansal enstrümanlar Gerçeğe uygun değer, istekli alıcı ve satıcıların biraraya geldiği piyasalarda bir aktifin başka bir varlıkla değiştirilebileceği veya bir taahhütün yerine getirilebileceği değerdir. Bir finansal enstrümanın piyasa değeri, aktif bir pazarın mevcudiyeti durumunda, satıştan elde edilebilecek tutara veya satın almadan doğabilecek borca eşittir. Finansal enstrümanların gerçeğe uygun tahmini değeri Topluluk tarafından piyasalara ilişkin bilgiler ve gerekli değerleme yöntemleri kullanılarak belirlenmiştir. Ancak, gerçeğe uygun değerin belirlenmesinde kullanılan piyasa verilerinin yorumlanmasına gerek duyulmaktadır. Bu nedenle, bu raporda sunulan tahminler Topluluk un varlıklarını elden çıkarması durumunda cari piyasa koşullarında elde edebileceği değerler olmayabilir. Banka mevduatları, alacaklar, teminat mektupları ve akreditifler gibi şarta bağlı taahhütler karşı tarafın anlaşmanın şartlarını yerine getirememesi durumunda, Topluluk finansal durumunu olumsuz yönde etkileyebilecek önemli finansal enstrümanlardır. Bazı menkul değerlerin maliyet değerine eşit olan kayıtlı değerlerinin, kısa vadeli nitelikleri nedeniyle gerçeğe uygun değerlerine eşit olduğu varsayılmaktadır. Aşağıda her mali enstrümanın gerçeğe uygun tahmini değerlerini belirlemede kullanılan yöntemler ve varsayımlar belirtilmiştir. Nakit ve nakit benzeri kalemler: Yabancı para cinsinden olan kasa ve banka bakiyeleri cari dönem sonu kurundan değerlenmişlerdir. Bilançodaki nakit ile bankadaki mevduatın mevcut değeri, bu varlıkların gerçeğe uygun tahmini değerleridir. Yatırımlar: Borsalarda işlem gören menkul değerler için gerçeğe uygun değerler borsa rayiçleri veya piyasa değerleri kullanılarak bulunur. Piyasa değeri bilinmeyenler için defter değeri gerçeğe uygun tahmini değerleridir. Ticari alacaklar ve ticari borçlar: Tahsili şüpheli alacaklar karşılığı sonrası ticari alacaklar ile ticari borçların bilançodaki mevcut değerleri, belirli kredi süreleri çerçevesinde tutulan alacak ve borçlar bugünkü değerlerine indirgenmiş olanlar dışında, gerçeğe uygun tahmini değerleridir. İlişkili şirketlerden alacaklar / borçlar: İlişkili şirketlerden alacaklar / borçların bilanço değerleri, belirli kredi süreleri çerçevesinde tutulan alacak ve borçlar bugünkü değerlerine indirgenmiş olanlar dışında, gerçeğe uygun değerleridir. Kullanılan krediler: Kullanılan krediler, kullanıldıkları tarihte geçerli olan faiz oranlarına tabidir. Libor veya Euribor artı sabit bir oranla alınan krediler faiz ödeme dönemlerindeki değişime göre değerlendirilip yeniden Libor daki geçerli olan faiz oranlarındaki dalgalanmalara göre değişen faiz oranlarına tabidir. Banka kredileri elde edilen nakit tutarından muhasebeleştirilirler. Finansman giderleri tahakkuk esasına göre muhasebeleştirilir ve oluştukları dönemde ödenmeyen kısım bilançodaki kredi tutarına eklenir. Topluluk, olağan faaliyetleri sırasında akreditifler vb. gibi bilanço dışı riski bulunan finansal enstrümanlar kullanmaktadır. Topluluğun bu tür enstrümanlardan kaynaklanabilecek zararları söz konusu enstrümanların sözleşme tutarlarına eşdeğerdir. 15

19 (Tutarlar, Türk Lirası nın deki satın alma gücü ile YTL olarak ifade edilmiştir.) 3. UYGULANAN MUHASEBE PRENSİPLERİNİN ÖZETİ (devamı) n. Finansal enstrümanlar (devamı) Tahsilat riski Topluluğun tahsilat riski esas olarak ticari alacaklarından doğabilmektedir. Topluluğun önemli tutarlarda az sayıda müşteri yerine, çok sayıda müşteriden alacaklı olması nedeniyle önemli bir ticari alacak riski bulunmamaktadır. Ticari alacaklar, Topluluk yönetimince geçmiş tecrübeler ve cari ekonomik durum gözönüne alınarak değerlendirilmekte ve uygun oranda şüpheli alacak karşılığı ayrıldıktan sonra bilançoda net olarak gösterilmektedir. Likit fonlara ilişkin risk, söz konusu fonların kısa vadeli hazine bonosu ve devlet tahvillerine yatırılması nedeniyle sınırlıdır. Fiyat riski Topluluk, faaliyet konusu nedeniyle yabancı para birimlerinin Türk Lirası karşısındaki değerlerinin değişimlerine bağlı olarak kur dalgalanmalarına maruz kalmaktadır. Topluluğun ihracatları ve ithalatları yabancı para cinsinden yapılmaktadır. Kullanılan kredilere ilişkin faiz oranlarının bir bölümü piyasada oluşan faiz oranlarına paralel olarak değişmektedir. Bu nedenle, Topluluk, iç ve dış piyasalarda faiz dalgalanmalarına da maruz kalmaktadır. Likidite riski Topluluk genellikle kısa vadeli finansal enstrümanlarını nakde çevirerek; örneğin alacaklarını tahsil ederek, menkul kıymetlerini elden çıkararak kendisine fon yaratmaktadır. Bu enstrümanlardan elde edilen tutarlar gerçeğe uygun değerleriyle kayıtlarda yer almaktadır. Topluluk gereken durumlarda nakit ihtiyacını, yurt içi ve yurt dışı banka ve finans kurumlarından kredi almak suretiyle sağlamaktadır. o. Şerefiye Topluluğun iktisap edilen işletmenin tanımlanabilir net varlıklarının makul değerindeki payı ile satın alma fiyatı arasındaki farktan oluşan şerefiye aktifleştirilir ve itfa edilir. Şerefiye genellikle 7 ile 20 yıl arası olan tahmini faydalı ömrü boyunca doğrusal yöntem kullanılarak itfa edilmektedir. Şerefiyenin geri kazanılabilir değerinin kayıtlı değerinden düşük olduğu ve varlıkta değer düşüklüğü göstergesi sayılabilecek hususların var olması durumunda topluluk şerefiye ile ilgili olarak değer düşüklüğü karşılığı ayırmaktadır. Topluluğun iktisap edilen şirketin tanımlanabilir net varlıklarının makul değerindeki payı ile satın alma fiyatı arasındaki farktan oluşan negatif şerefiye aktifleştirilir. Negatif şerefiye, şerefiye ile beraber varlıklar hesap grubunda sınıflandırılmaktadır. Negatif şerefiyenin, gelecekte beklenen zararlar ve giderler ile ilgili olması ve bu hususun elde etme planında belirlenmesi ve güvenilir bir şekilde hesaplanabilmesi ve iktisap tarihinde tanımlanabilir borçları temsil etmediği durumlarda, beklenen kayıp ve giderlerin mali tablolara alındığı dönemde negatif şerefiyenin ilgili kısmı gelir tablosuna gelir olarak alınır. Negatif şerefiye, iktisap tarihinde güvenli bir şekilde hesaplanabilen gelecekteki zararlar ve giderlerle bağlantılı değilse, satın alınan tanımlanabilir parasal olmayan varlıkların piyasa değerini aşmayan negatif şerefiye, ilgili tanımlanabilir amortismana veya itfaya tabi varlıkların geri kalan ağırlıklı tahmini ortalama faydalı ömürleri üzerinden sistematik bir şekilde gelir olarak kaydedilir. Negatif şerefiyenin, iktisap edilen tanımlanabilir parasal olmayan varlıkların makul değerlerini aşan tutarı, derhal gelir olarak mali tablolara alınır. p. Yasal birleşmeler Topluluğa ait ortaklıklar arasında gerçekleşen yasal birleşmelerde UMS 22 no lu standarda ( İşletme Birleşmeleri ) ait hükümler uygulanmaz. Dolayısıyla, bu tip birleşmelerde pozitif veya negatif şerefiye hesaplanmaz. Ayrıca, yasal birleşmelerde taraflar arasında ortaya çıkan işlemler konsolide mali tabloların hazırlanması esnasında düzeltme işlemlerine tabi tutulur. 16

20 (Tutarlar, Türk Lirası nın deki satın alma gücü ile YTL olarak ifade edilmiştir.) 3. UYGULANAN MUHASEBE PRENSİPLERİNİN ÖZETİ (devamı) r. Netleştirme Finansal varlıklar ve yükümlülükler, yasal olarak netleştirme hakkı var olduğu takdirde ve net olarak ödenmesi ve/veya tahsili düşünüldüğünde veya varlığın elde edilmesi ile yükümlülüğün yerine getirilmesi aynı zamanda gerçekleştirilecek olduğunda bilançoda net değerleri ile gösterilirler. s. Muhasebe tahminleri Mali tabloların UFRS ye göre hazırlanması sırasında Yönetim in, bilanço tarihi itibariyle mali tablolarda yer alan varlıklar ve yükümlülüklerin bilanço değerlerini, bilanço dışı yükümlülüklere ilişkin açıklamaları, dönem içerisinde oluşan gelir ve giderlerin tutarlarını etkileyebilecek tahmin ve varsayımlarda bulunması gerekmektedir. Gerçek sonuçlar bu tahminlerden farklılık gösterebilmektedir. t. Sınıflamalar Geçmiş yıl konsolide mali tablolarında cari dönemle tutarlı olarak sunulabilmesi amacıyla bazı sınıflamalar yapılmıştır. Bu sınıflamaların faaliyet sonuçlarına ve özkaynaklara hiçbir etkisi yoktur. u. Bölümlere göre finansal raporlama Yönetim muhasebesi açısından Topluluk beş faaliyet grubuna ayrılmıştır: düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj, kimyasallar ve ithalat, ihracat, sigorta ve yatırım şirketlerini de kapsayan diğer grubu. Bu ayırımlar Topluluğun bölümlere göre finansal raporlamasında temel oluşturur (bakınız Not 29). v. Hisse başına kar tarihinde sona eren döneme ait hisse başına kar hesaplaması, çıkarılan bedelli ve bedelsiz hisselerin etkisi gözönüne alınarak, UMS 33 e uygun olarak yapılmıştır. tarihinde sona eren dönemde Şirket hisselerinin ağırlıklı ortalaması ve hisse başına kar hesaplaması (1 YTL değerli hisseye isabet eden) aşağıdaki gibidir. 1 Ocak itibariyle tedavüldeki hisse senedi adedi Çıkarılan bedelsiz hisseler Nakit karşılığı çıkarılan hisseler itibariyle tedavüldeki hisse senedi adedi Tedavüldeki hisse senedinin ağırlıklı ortalama adedi Net kar Hisse başına kar (1 YTL değerli hisseye isabet eden) 0,46 0,50 17

21 (Tutarlar, Türk Lirası nın deki satın alma gücü ile YTL olarak ifade edilmiştir.) 3. UYGULANAN MUHASEBE PRENSİPLERİNİN ÖZETİ (devamı) y. Kar dağıtımı Sermaye Piyasası Kurulu nun Seri:XI, No:25 sayılı Tebliği/UFRS hükümleri çerçevesinde konsolide mali tablo düzenleme yükümlülüğü bulunan işletmelerce dağıtılabilir karın hesaplanmasında konsolide mali tablolarda yer alan kar içinde görünen; bağlı ortaklık, müşterek yönetime tabi teşebbüs ve iştiraklerden ana ortaklığın konsolide mali tablolarına intikal eden, ancak genel kurullarınca kar dağıtım kararı alınmamış olanların kar tutarları dikkate alınmaz. Sermaye Piyasası Kurulu, Seri XI No:25 sayılı tebliğ ile 1 Ocak tarihinden geçerli olmak üzere, UFRS na uygun olarak hazırlanan mali tablolar esas alınarak hesaplanan yılı faaliyetlerinden elde edilen karlar dikkate alınmak üzere, dağıtılabilir karın en az %30 u (:%20) oranında kar dağıtımı zorunluluğu getirilmiştir. Kar dağıtım, şirketlerin genel kurullarının alacağı karar uyarınca, nakit olarak ya da dağıtılabilir karın %30 undan (:%20) aşağı olmamak üzere bedelsiz hisse senedi olarak ya da belli oranda nakit, belli oranda bedelsiz hisse senedi olarak yapılabilir. Ayrıca, 25 Şubat 2005 tarih ve 7/242 sayılı Sermaye Piyasası Kurulu kararı uyarınca; Kurulun düzenlemelerine göre bulunan net dağıtılabilir kar üzerinden Kurulun asgari kar dağıtım zorunluluğuna ilişkin düzenlemeleri uyarınca hesaplanan kar dağıtım tutarının, tamamının yasal kayıtlarda yer alan dağıtılabilir kardan karşılanabilmesi durumunda, bu tutarın tamamının, karşılanamaması durumunda ise yasal kayıtlarda yer alan net dağıtılabilir karın tamamının dağıtılması gerekmektedir. Kurulun düzenlemelerine göre hazırlanan mali tablolarda veya yasal kayıtların herhangi birinde dönem zararı olması durumunda ise kar dağıtımı yapılmayacaktır. 4. NAKİT VE NAKİT BENZERİ KALEMLER Kasa Vadesiz mevduatlar Vadeli mevduatlar Alınan çekler Diğer hazır değerler Vadeli Mevduatlar Para cinsi Faiz oranı (%) Vade EUR Ocak - Şubat YTL Ocak USD Ocak - Temmuz Diğer döviz karşılıkları 3.20 Ocak