TEB KOBİ Akademi Teknogirişimci Destekleme Eğitim Programı. Girişimcilik ve Girişimci İşletmeler

Transkript

1 TEB KOBİ Akademi Teknogirişimci Destekleme Eğitim Programı Girişimcilik ve Girişimci İşletmeler

2 KOBİ ler KOBİ ler, işletmelerin çalıştırdıkları işçi, ciro ya da sabit sermaye gibi faktörlere göre gruplandırılmaktadır. KOSGEB'e göre; Çalışan Sayısı Tanımı Yıllık Net Satış Hasılatı 1-9 Mikro İşletme TL'ye kadar Küçük İşletme TL'ye kadar Orta Büyüklükteki İşletme TL'ye kadar Resmi Gazete, Bakanlar Kurulu Kararı, Kasım,2005 KOBİ lerin tanımlanması ve gruplandırılması, KOBİ lerin en serbest ekonomi ortamlarında bile çeşitli desteklerden yararlanması için gereklidir.

3 KOBİ ler Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler Toplam işletme içindeki oranı % 99.8 Toplam istihdam oranı % 78 Toplam yatırım oranı % 49,9 Toplam ihracat oranı % 59,8 Toplam katma değerin %55,2 KOSGEB, Stratejik Planı, 2011

4 KOBİ ler KOBİ ler desteklenmeli ve sayıları artmalıdır çünkü; En kolay istihdam yaratma yoludur. Kriz dönemlerine en dayanıklı sektördür. Dinamiktirler, ekonomiye canlılık kazandırırlar. Değişen pazara hemen uyum gösterirler.

5 KOBİ lerin Avantajları KOBİ ler Gelişen ekonomilerde, pazardaki küçük gelişme adımları ancak KOBİ ler tarafından verimli değerlendirilir. Esnektirler ve talep değişimine çok hızlı uyum gösterirler. Gider kalemlerinin sabit kısmı küçüktür ve bu nedenle dayanıklıdırlar. İşletme içi bürokrasi azdır, kararlar hızlı alınır.

6 KOBİ ler KOBİ lerin Başarısızlık Nedenleri KOBİ lerin %80-60 arası ilk beş yılda kapanmaktadır. Bu nedenle öncelikle ilk beş yıl büyük bir önem taşımaktadır. Bu dönemde genel olarak karşılaşılan sorunlar şunlardır: Yeterli ve sürekli bir yönetim kurgusunun oturtulamayışı, İşletme sermayesi sorunları, İnovasyon ve AR-GE Nakit akış sorunları, Rekabet, Kuruluş yeri sorunları, Büyük sanayi ya da pazara entegrasyon sorunları, Devlet ile çalışma zorlukları, İşletmecilik sorunları,

7 Türkiye de Girişimcilik Ölçek İşletme Sayısı Toplam İşletme Sayısında Payı (%) Büyüme Oranı % ,11% 96,27% 95,62% 178,42% ,33% 3,15% 3,77% 358,02% ,44% 0,48% 0,50% 222,85% ,12% 0,10% 0,10% 147,14% Toplam ,00% 100,00% 100,00% 182,76%

8 Türkiye de Girişimcilik Toplam Nüfus = 73 Milyon 15 Yaş Altı Nüfus = 20 Milyon 15 Yaş Üstü Nüfus = 53 Milyon İş Gücüne Dahil Olan Nüfus = 26 Milyon İstihdam Dışı İşgücü = 3,4 Milyon Toplam İstihdam = 22,6 Milyon Ev İşleri İle Meşgul Nüfus = 12 Milyon Tarım = 5,7 Milyon Sanayi = 5,9 Milyon Hizmetler = 11 Milyon Öğrenci = 4 Milyon Emekli = 3,5 Milyon İş Gücüne Dahil Olmayan Nüfus = 27 Milyon Özürlü, Yaşlı, Hasta = 3,5 Milyon Diğer = 4 Milyon

9 Türkiye de Girişimcilik Çalışan nüfusun gelir şekillerine baktığımızda ise: 13,7 milyon kişinin ücretli veya maaşlı çalıştığını, 1,2 milyon kişinin işveren konumunda olduğunu, 4,5 milyon kişinin kendi hesabına çalıştığını, 3 milyon kişinin ise ailede ücretsiz işçi olduğunu görmekteyiz. Not:2009 yılından itibaren soru kağıdında, ücretli veya maaşlı ile yevmiyeli kategorileri birleştirilmiş olup, 2009 yılı ve sonrası için, yevmiyeliler de "ücretli veya maaşlı" başlığı içerisinde değerlendirmektedir.

10 Türkiye de Girişimcilik Yani ülkemizde 13,7 milyon kişi maaşlı, yaklaşık 8,8 milyon kişi ise kendi işinde çalışmaktadır. Tüm bu rakamlar ülkemizde istihdam yapısı içinde kendi işine sahip olmanın, kendi istihdamını sağlamanın çok yaygın olduğunu göstermektedir.

11 Mikro ve Küçük İşletmelerde Yeni Kuruluş ve Kapanış Verileri

12 Mikro ve Küçük İşletmelerde Yeni Kuruluş ve Kapanış Verileri Yeni İşletmelerin Kurulma Eğilimleri: 1995 ten günümüze açılan-kapanan işletmelere bakıldığında, sırasıyla, 1998 yılı ekonomik krizinin neden olduğu etkilerin, 1999 depreminden kaynaklanan ek maliyetler ve vergilerin, son olarak 2001 krizinin ülke ekonomisinde yarattığı daralmaların, Türkiye de iş kurma eğilimlerini etkilediği açık bir şekilde görülmektedir ve 2001 yılında, kurulan işletme sayılarında net değişimdeki artış eğilimi olumsuz etkilenmiştir yılından günümüze açılan işletmelerde ve net değişimde artan bir eğilim yakalanmıştır.

13 Kurulan İşlerin Başarı Oranları Dünya da yeni kurulan işyerlerinin ilk 5 yıl içinde ayakta kalma oranı % 20 ile % 40 arasında gerçekleşmektedir. Ülkemizde de TUİK tarafından imalat sanayinde 10 kişiden fazla istihdamı olan işyerleri bazında yapılan bir araştırmanın sonuçlarına göre ilk 5 yıl sonunda ayakta kalma oranı % 40 civarındadır. İşyerlerinin ölçeği küçüldükçe kapanma oranları Dünya da da ülkemizde de artmaktadır.

14 Girişimci Kimdir? Girişimci, toplumun gereksinim duyduğu ürünler üreterek, hizmetler sunarak, ya da ticaret yaparak, maddi-manevi kazanç sağlamayı hedefleyen, bu amaçla kendi işini kurmak için harekete geçen ve iş fikrini gerçekleştirmek için araştırma, planlama, örgütlenme, ve koordinasyon çalışmaları yapan, sonuçta bir araya getirerek, gerekli bilgi-beceri, işyeri, eleman, makine-ekipman v.b. işletme girdileri ile finansman kaynaklarını kendi işini kuran kişidir.

15 Girişimci Kendi İşini Kurarak; İş edinir, iş edindirir, istihdamı artırır, Ekonomik güç kazanır, Oluşturduğu artı değer ile içinde bulunduğu topluma fayda sağlar, Kendi görüş ve planlarına uygun olarak çalışma olanağı bulur, Kendi başına başarmanın manevi tatminine ulaşır, Bağımsız çalışma ortamına sahip olur, Kendi geleceğini kendi çalışma isteği ve çabası ile şekillendirir.

16 Kendi İşine Sahip Olanların Bu Yolu Seçme Nedenleri Nelerdir? Zorunluluklarla İlgili Nedenler Aile işlerini devam ettirme zorunluluğu Ücretli iş bulma olanağının kısıtlılığı Pratik Nedenler Gerekli geliri kazanmanın bir yolu Emeklilik dönemini dolduracak faaliyetler Ek bir gelir ihtiyacı Boş zamanları değerlendirme çabası Aileye gelecekte bir iş alanı bırakma isteği

17 Kendi İşine Sahip Olanların Bu Yolu Seçme Nedenleri Nelerdir? Kişisel Yapıyla İlgili Nedenler Başkaları için çalışmama isteği Bağımsız bir çalışma ortamı ve sürelere sahip olma arzusu Emir altında çalışmama isteği Kendi geleceğine kendi karar ve çabaları ile şekil verme isteği Kişisel tatmin, yaratıcılığı geliştirme çabası Hedeflenen farklı bir sosyal statüye ulaşma çabası

18 Girişimciliğin Temel Özellikleri Girişimci kar amacı güder, ancak zarar riskinin de sahibidir. Girişimci işinin patronudur, ancak işini yaparken hem çalışan hem patron olmak zorundadır. Girişimcinin hedefleyeceği gelir, işinin sermaye yapısına bağlıdır. İşin kuruluş ve ayakta durma dönemlerinde girişimci önce işini devam ettirmek zorundadır. Kendi kazancı sonra gelir. Her girişim, işin ölçeğinden bağımsız olarak iş hayatında önemli bir yer tutar. Hangi ölçekte olursa olsun iş kuran girişimci özel ve kamu sektöründe bir çok ilişkiye girer.

19 Girişimciliğin Temel Özellikleri Girişimci kendi işini kurarken belirli düzeyde bilgi ve deneyim sahibi olmalıdır. Sahip olunan bilgi ve deneyimler kendi işini yürütürken hızla artar. Girişimci için kendine güven büyük bir silahtır. İş hayatının içinde bu güven giderek artar. Girişimci kendi işini kurma sürecine girdiğinde aynı zamanda birçok farklı alanda olup biteni izleyen etkili bir vatandaş olur. Girişimcilik sürekli bir özelliktir. İş kurmak girişimcilik özelliklerinin sürekli kullanılmasını gerektiren bir başlangıçtır.

20 Girişimciliğin Temel Özellikleri Girişimci kendi işini kurarken tüm ön hazırlık ve programlardan öncelikle kendini sorumlu hissetmelidir. Girişimci kimlerden hangi alanlarda yararlanacağını planlamalıdır. Girişimci belirlediği iş fikrinin uygulanabilirliğine önce kendisi inanmalı, gerektiğinde diğer kişileri (aile, ortak, finansör v.b) ikna edebilmelidir. Girişimci iş fikrine inanmalı, bu işi kurmak için yoğun bir zaman ve para harcamaya yetecek motivasyona sahip olmalıdır. Girişimci kendi işini kurmanın getireceği avantajları isterken, zorluklarını değerlendirmeli ve hazırlıklı olmalıdır.

21 Girişimcinin Sahip Olması Gereken Kişisel Özellikleri Güçlü bir başarılı olma isteği, Planlı çalışma ve araştırma Mücadelecilik ve azim, yeteneği, Sorumluluk ve risk alabilme arzu ve Başkalarıyla çalışabilmek ve onlara yeteneği, güvenebilmek, ilişki içerisinde İnisiyatif sahibi olmak, karar alma olduğu kişilere güven verebilmek, ve uygulama yeteneği, Eksikliğini, sınırlarını bilmek ve Liderlik ve hedefleri için başkalarına tavsiyelerden yararlanabilmek, yön gösterebilmek, Zor şartlarda ağır çalışmalara hazır Yaratıcılık, fırsatları sezebilme olmak, yeteneği, Kendini geliştirme arzusu,

22 Kendi İşini Kurmak İsteyen Girişimcilerin Liderlik Özellikleri Başkalarıyla ilişkilerde nazik olan, Başkalarıyla ilişkisinde dürüst olan, Çalışanlarına ve diğer insanlara iyi örnekler oluşturan, Başkalarıyla işbirliği yapabilen, Güvenilir, İyi bir dinleyici ve başkalarının görüşüne saygılı, Güler yüzlü, iyimser, Daha iyi bir iş yapmak için yardım isteyen kişilere karşı yardımsever, Çabuk kavrayan ve yeni fikirleri kabul eden, İnsanlarla ilişkisinde dengeli ve tutarlı,

23 Kendi İşini Kurmak İsteyen Girişimcilerin Liderlik Özellikleri Çok çalışan, Çalışanlarına karşı adil, Sorumluluklarını kabul eden, Hatalarını kabul eden, İşinde yeterli ve başarılı olan, İşinde örnek alışkanlıkları olan, Yetki ve sorumluluk dağıtımında başarılı, Hedefler koyan, Grubunun çalışmalarını hedeflere yönelik organize ve koordine eden, Çalışanları arasında çalışma ve bağlılığı destekleyen,

24 Kendi İşini Kurmak İsteyen Girişimcilerin Karar Alma Özelikleri Kendi işine sahip olmak isteyen girişimciler yaratıcı olmalıdır, özellikle karar alma zamanı geldiğinde. Girişimciler kendilerine ve iyi kararlar verme yeteneklerine kuvvetle güvenmelidirler. Bir girişimcinin, ayırt edici temel özelliklerinden biri karar alma yeteneği dir. Kendi işini kuran ve yürüten girişimciler, işletmelerinin geleceği üzerinde büyük etkisi olan önemli kararları alırlar. Girişimciler, karar alma sürecinde, sadece yönetici olanlara göre daha yaratıcı olmalıdırlar. Problemlere çeşitli perspektiflerden yaklaşmalı ve yenilik getirici yeni yöntemler araştırmalıdırlar.

25 Kendi İşini Kurmak İsteyen Girişimcilerin Karar Alma Özelikleri Karar almanın temeli, bir problemi analiz etmek ve olası çözümleri belirlemektir. Karar almayı kolaylaştıran bu süreci sistem yaklaşımı olarak tanımlayabiliriz: Bu yaklaşımın adımları şunlardır: Temel problemi tanımlamak, Problemin nedenlerini belirlemek, Problemin olası çözümlerini belirlemek, Olası çözümleri karşılaştırmalı olarak değerlendirmek, En iyi çözümü seçmek, Çözümü uygulama, Çözümün doğruluğunu kontrol etmek.

26 Karar Alma Süreci Soruları Etkili kararlar alma yeteneği size doğuştan verilmiştir; ona sahipsiniz ya da değilsiniz. Her karar, içinde bir iyi çözüm içerir. Bir karar alırken aklıma gelen ilk fikri kullanırım. Problemi tam olarak anlamamak, kararın alınmasını zorlaştırır. Yanlış Doğru Yanlış Doğru Olabildiğince hızla karar almak genellikle iyi bir fikirdir. Karar alma çoğunlukla deneme yanılmayı içerir. Bir karar alırken, çözümler arasında bir seçim yapmadan önce bütün alternatifleri düşünmeye çalışırım. Doğru Yanlış Doğru

27 Karar Alma Süreci Soruları Bir çözüm alternatifi seçildiğinde, karar alma işlemi tamamlanmış olur. Çözmek için zor bir problemim varsa, bir karar almadan önce başkalarının fikirlerini almaktan hoşlanırım. Bir problemim varsa, bir karar almadan önce problem hakkında bulabileceğim kadar bilgi edinmeye çalışırım. Eğer bir kişi, bir süre için bir kararla ilgili düşünmeyi bırakırsa, zihin karar üzerinde çalışmaya devam eder. Bir karar alırken, seçtiğim çözümün sonuçlarından sık sık hayrete düşerim. Bir karar alırken, yaptığım işlerin sonuçlarını hesaplamaya çalışırım. Yanlış Doğru Doğru Doğru Yanlış Doğru

28 Kendi İşini Kurmak İsteyen Girişimcilerin Risk Alma Özellikleri Risk almak, bir davranış stili olmasına rağmen risk almada hesaplama ve kontrollü yaklaşım geliştirilebilen bir beceridir. Girişimciler, bir risk almaya karar vermeden önce ihtiyaçlarını değerlendirmeliler. Bu aşamada sorulması gereken iki temel soru vardır: Hedeflenen, alınacak riske değer mi? Hedeflenenin başarılmasının önündeki temel engeller nelerdir? Bu soru sorma yöntemi, risk alma sürecinde zorunludur. Yukarıdaki sorular, bir risk durumu başlamadan önce sorulmuş olan bir çok sorunun sadece birkaç örneğidir. Bu soruları cevaplamadan önce riskleri almak, başarısızlığa götürür.

29 Kendi İşini Kurmak İsteyen Girişimcilerin Risk Alma Özellikleri Risk Durumunu Tarif Etmek Risk durumu, potansiyel sonuçları tam olarak bilinmeyen ve ayrı ayrı değerlendirilmeleri gereken iki ya da daha fazla alternatif yön arasında bir tercih yapmak gerektiğinde ortaya çıkar. Risk, başarı ve aynı zamanda kayıp olasılığını içerir. Potansiyel başarı ya da kayıp düzeyi artıkça, risk düzeyi de artar. Risk alanlar, belirsizlik ortamında, kayıp olasılığını başarı olasılığı ile dengeleyerek karar alırlar. Bir riskli alternatifi seçmek şu faktörlere bağlıdır: Alternatifin çekiciliği, Kişinin potansiyel kayıplara ne dereceye kadar hazır olduğu, Başarı ve başarısızlığın karşılıklı olasılıkları, Kişinin çabaları ile başarısızlık olasılığının azalma ya da başarı olasılığının artma derecesi nedir? Yani sonuç ne kadar çabaya bağlıdır?

30 Kendi İşini Kurmak İsteyen Girişimcilerin Risk Alma Özellikleri Örneğin, güvenli bir işiniz var, iyi bir maaş ve yılda dört ikramiye alıyorsunuz. Gelecekte yavaş da olsa bir takım dikey ilerlemeler potansiyel olarak var. Diğer yandan gelir olanakları fazla olan bir iş kurma şansınız var. İşte içinde önemli riskler içeren bir ana karar konusu. Kurduğunuz iş başarılı olabilir ve siz önemli ekonomik olarak gelişebilir ve geleceğinizi garantileyen bir işletme sahibi olursunuz. Fakat işler istendiği gibi gitmeyebilir ve işinizi birkaç yıl içinde kapatmak zorunda kalabilirsiniz.

31 Kendi İşini Kurmak İsteyen Girişimcilerin Risk Alma Özellikleri Çoğu insan, bunun gibi bir risk almayı potansiyel sonuçların çekiciliğine rağmen düşünmez. Güvenli bir iş ortamında kalmayı tercih ederler. Bir grup insan ise sabırsızdır. Mevcut durumlarından memnun değildir ve yeni kazanımlar için aceleci bir beklenti içindedir. Bu ikinci gruptakiler sadece olası kazancın büyüklüğünden etkilenirler. İstedikleri sonuçların olasılığına bakmazlar ve bunlara ulaşmak için kendilerinin payına ne tür çalışmalar ve katkılar düştüğünü gerçekçi olarak göremezler.

32 Kendi İşini Kurmak İsteyen Girişimcilerin Risk Alma Özellikleri Girişimcinin Riske Yaklaşımı Başarıya aday bir girişimcinin bu örnekteki durumu değerlendirmesi, her iki tip yaklaşımın bazı özelliklerini paylaşmasına karşılık, iki noktada farklılık gösterecektir: Kurulacak işletmenin başarı potansiyelinin girişimci tarafından belirlenmesi, Kurulacak işletmenin başarı potansiyeline girişimcinin sağlayacağı katkının incelenmesi,

33 Kendi İşini Kurmak İsteyen Girişimcilerin Risk Alma Özellikleri Başarılı bir girişimci işletmenin piyasadaki durumunu ve talebin özelliklerini, ürün ya da hizmetin üretilme adımlarını, işletmenin yönetilmesi için gerekli çalışmaları, işletmenin finansal özelliklerini incelemelidir. Öte yandan girişimciler işletmenin başarısını kendi çabaları ile artırmaktan mutluluk duyarlar.

34 Kendi İşini Kurmak İsteyen Girişimcilerin Risk Alma Özellikleri Girişimciler, kararlarının sonuçları için kişisel sorumluluk almaktan kaçınmazlar. Diğer kişiler ise sonuçları başarısızlık içerebilecek karar noktalarında kişisel sorumluluk almayı istemezler. Böyle durumlarda şans ya da kendi kontrollerinde olmayan faktörleri işin içine sokmaya meyillidirler. Risk alma davranışı, birçok girişimcilik özelliği ile ilişkilidir: Örneğin: Yaratıcılık ve yenilikçi olma özelliği doğal olarak risk almayı içinde barındırır. Yüksek düzeyde kendine güven, alınan kararların sonuçlarına daha fazla etki sağlar ve böylece risk almak girişimci için kolaylaşır.

35 Kendi İşini Kurmak İsteyen Girişimcilerin Risk Alma Özellikleri Riski Analiz Etmenin ve Karara Ulaşmanın Adımları 1. Alınacak kararın/mevcut karar seçeneklerinin riskinin ne olduğunu belirlemek, 2. Girişimcinin ve işletmenin hedeflerini gözden geçirmek, 3. Alternatifleri detaylandırmak, 4. Bilgi toplamak, 5. Alternatifleri değerlendirmek, 6. Uygulama planı hazırlamak ve kararı gerçekleştirmek,

36 Girişimci İş Kurma Sürecine Başlarken Nelerini Ortaya Koyar? Yetenek, Bilgi, Beceri Maddi Varlıklar Çevre-ilişkiler Unvan Hayattan Beklentiler Cesaret Liderlik Yöneticilik Zaman

37 Kendi İşinin Sahibi Olmak veya Ücretli Çalışmak: Kendi İşinin Sahibi Olmak Avantajları Zorlukları İzlemek yerine liderlik yapmak Fikirlerinizi uygulama şansı Yaratıcılığa açık Yüksek kazanç beklentisi Bağımsız çalışmak İş ortamını kontrol altında tutmak Emirler verebilmek Uzun ve düzensiz çalışma saatleri Geniş sorumluluklar Risk almak Gelirin düzensizliği Daima finansmanla uğraşma zorunluluğu Zaman kısıtı Sürekli öğrenme gereği İşleri delege edememe İdari ve bürokratik işler Başarının çalışanlara da bağlı olması

38 Kendi İşinin Sahibi Olmak veya Ücretli Çalışmak: Ücretli Çalışmak Avantajları Zorlukları Belirlenmiş sınırlı sorumluluklar Düzenli gelir Düzenli ve belirli çalışma saatleri Daha belirli bir gelecek Az risk Sınırlı kontrol görevi Emirleri uygulama zorunluluğu Yeteneklerin kolayca anlaşılmaması Sabit ücret Sınırlı sorumluluk/sınırlı yetki Yeni fikirleri kolaylıkla uygulayamama İşverene bağımlılık

39 TİPİK ve BAŞARILI BİR GİRİŞİMCİ YOKTUR!!! BAŞARILI GİRİŞİMCİLERDE BULUNAN ORTAK ÖZELLİKLER VARDIR!

40 Girişimcinin İş Kurmak İçin 4 Temel Unsura İhtiyacı Vardır: İş fikri - Girişimcinin piyasada, kendi bilgi ve deneyimine ya da kaynaklarına uygun bir konuyu iş fırsatı olarak tanımlaması gerekir. Girişimcilik Nitelikleri - İş fikrini gerçekleştirmek için girişimcilik özelliklerine ve en önemlisi kendine güvene ve işin gerektirdiği uğraşı vermek için motivasyona sahip olması gerekir. Yönetim Bilgi ve Becerileri - İşin gerektirdiği teknik ve işlevsel yöneticilik becerilerini kazanması, geliştirmesi ya da bu özelliklere sahip kişileri örgütlemesi gerekir. Kaynaklar - İşin kurulması için gerekli insan, bilgi, ürün ve hizmetin sağlanması için girdi olarak gerekli tüm kaynaklara ulaşması gerekir.(finansman, bilgi-beceri, işyeri, işgücü, makine-ekipman, malzeme, zaman)

41 Girişimci'nin Başarısını Etkileyen Dış Faktörler: Genel Ekonomik Durum Mevzuat Teknoloji Çevre Sosyal Durum

42 Kurulan Bir İşin, Değişime ve Yeni Şartlara Uyum Yeteneği, Uzun Dönemli Başarısının Anahtarıdır. Bu nedenle her iş için, değişen piyasa özelliklerinin değişen müşteri isteklerinin değişen ekonomik durumun değişen sosyal yapının değişen teknolojinin değişen mevzuatın izlenmesi bir zorunluluktur.

43 Her Girişim Farklı Özelliklere Sahiptir ve Tektir. Çünkü bir girişim, Belirli bir sektörde, piyasada ve çevrede, Belirli kaynak (malzeme, sermaye, bilgi, işgücü) sınırlamaları içinde, Kendi özel hedeflerine göre başarılı olmayı ya da ayakta kalmayı amaçlayan bir girişimcinin çabaları ile ortaya çıkar.

44 Girişimcilerin İşi Yürütme Aşamasında Karşılaştıkları Sorunların Nedenleri Dört Aşamada Ortaya Çıkabilir: 1. İşin kuruluş aşaması öncesinde yetersiz araştırma ve hazırlıklardan kaynaklanan sorunlar, 2. Hazırlık ve kuruluş aşamalarında öngörülmeyen sorunlar, 3. Kurulan iş sisteminin yetersizliğinden kaynaklanan sorunlar, 4. Zor koşullar ve zaman darlığı nedeniyle doğru iş kararlarının alınamamasından kaynaklanan sorunlar,

45 Girişimci İşletmecinin Şapkaları GİRİŞİMCİ KİŞİLİK TEKNİSYEN KİŞİLİK YÖNETİCİ KİŞİLİK

46 Bir Girişimcinin Kendi İşini Kurabilmesi İçin Gerekli Bilgiler Teknik ve işlevsel bilgiler Planlama bilgileri Yönetim bilgileri

47 Teknik ve İşlevsel Bilgiler Ürün Tasarımı Makine Ekipman İhtiyacı Malzeme Yönetimi Proje Planlama ve Kontrol Pazarlama Satış Personel Yönetimi İdari İşler Finansman Yönetimi

48 Planlama Bilgileri İş hacminin tahmin edilmesi Fırsatların ve olası sorunların belirlenmesi İşin gelişme eğiliminin tahmin edilmesi İşin genel stratejisinin belirlenmesi Hedeflerin belirlenmesi Gerçekleşen sonuçların izlenmesi Planlanan ile gerçekleşenlerin karşılaştırılması Planlanan gelir-gider ile gerçekleşen gelirgiderin karşılaştırılması

49 Yönetim Bilgileri Liderlik İletişim Müşavirlik Görüşme-pazarlık-toplantı Eleman alma Personel yetiştirme Personel değerlendirme, yönlendirme, ödüllendirme Teşvik Katılım Sorun çözme Fırsatların yakalanması Krizlerle başa çıkma Zaman yönetimi Karar verme

50 İŞ KURMA SÜREÇLERİ

51 Girişimcinin İş Kurma Sürecindeki Temel Adımları MOTİVASYON İŞ FİKRİ ÇALIŞMA PROGRAMI ÖN DEĞERLENDİRME YAPILABİLİRLİK ARAŞTIRMASI İŞ PLANI İŞİ KURMAK İŞİ GELİŞTİRMEK

52 1. Motivasyona Sahip Olmak Girişimcinin Motivasyon Kaynakları : Kendi kendinin patronu olma, başkalarından emir alarak çalışmama isteği, Mevcut iş seçeneklerinin verdiği maddi-manevi kazanımlardan daha fazlasına ulaşma isteği, Kendi geleceğini kendi karar ve çabaları ile şekillendirme isteği, Kendi işini kurmak dışında hayatını kazanma seçeneklerinin sınırlı olması, Emekli v.b gruplarda olduğu gibi iş kurarak daha çok manevi tatmin sağlama çabası, Bağımsız ya da esnek bir iş ortamına sahip olmak İş fırsatlarını değerlendirme isteği,

53 2. Başarılı Bir İş Fikri Belirlemek İş fikirleri 3 temel kaynaktan ortaya çıkar: 1.Geçmiş deneyim, 2.Bilgi ve beceriler 3.Piyasadaki fırsatlar

54 3. Çalışma Programı Yapmak İş fikrinin belirlenmesinden, işin kurulması, ürün ve hizmetlerin ilk müşterilere ulaştırılmasına kadar geçen tüm süreçte yer alan araştırmalar, planlamalar ve uygulamalar eksiksiz ve gerektiği kapsamda yapılmalıdır. Girişimcinin bunu başarabilmesi için iş kurma sürecinin tamamını içeren bir çalışma programı yapması ve süreç boyunca bu programı geliştirmesi gereklidir.

55 4. İş Fikrinin Öndeğerlendirmesini Yapmak İş fikirlerinin yapılabilirliğini araştırmak uzun süreli ve yoğun kapsamlı bir çalışmadır. Girişimciler iş fikirlerini, yapılabilirlik araştırması detayında incelemeye almadan önce, genel özellikleri çerçevesinde kurulmalarına engel bir faktör olup olmadığını araştırmalıdırlar. İş kurma sürecinde ön değerlendirme çalışması doğru bir seçime dayanmayan iş fikirleri için girişimcinin detaylı yapılabilirlik araştırması sürecinde zaman kaybetmesini engeller. Ayrıca birden fazla iş fikrinin hangisinin uygulanacağının belirlenmesi amacıyla da ön değerlendirme çalışması yapılır ve iş fikrini teke indirir.

56 5. İş Fikrinin Yapılabilirlik Araştırmasını Yapmak Girişimci iş kurma sürecinin başında, öncelikle kurmak istediği işin, Sektör İş fikri Ölçek DOĞRU Ortaklar Zaman Yer Müşteriler Makineler v.b. faktörlerine sahip olduğundan emin olmalıdır.

57 5. İş Fikrinin Yapılabilirlik Araştırmasını Yapmak Girişimci gerekli özelliklere sahip mi? Seçeneklerin belirlemesi İş Modeli

58 6. İş Kurma Sürecinin İş Planını Hazırlamak Neler, ne zaman yapılacak? Aktiviteler arası ilişkiler ve zamanlama İş kurma sürecinde rehber

59 7. İşi Kurmak İş kurma süreci detaylı aktivite planı İşin fiilen kurulması: İşyerini kiralama, Makine-ekipman ve malzeme satın alınması Yasal kuruluş işlemleri, Kredi işlemleri Personel temini, Deneme üretimi, vb.

60 8. İşletmeyi Geliştirmek Kendi ayakları üzerinde durur hale gelir Gelişme başlar ve kullanılan kapasite yükselir İşletmeye yeni kapasiteler eklenir

61 İŞ FİKRİ ÖNDEĞERLENDİRMESİ

62 İş Fikri Öndeğerlendirmesi 1. Girişimcinin sahip olduğu iş fikrinin/fikirlerinin uygulanmasında yerine getirilmesi mümkün olmayan bir yasal gereklilik, izin ya da ruhsat var mı? 2. İş fikrinin uygulanması ve başarılı bir işletmenin kurulması için zorunlu olan ve girişimci tarafından temini olanaklı olmayan özel bilgi, beceri, ustalık ve işgücü girdileri var mı? 3. Kurmak istediği işin genel çalışma şekli ve kendisinden talep edeceği çabalardan girişimcinin yerine getirmekte zorlanacağı noktalar var mı?

63 İş Fikri Öndeğerlendirmesi 4. İş fikrinin gerçekleştirilmesi için gerekli finansmanın yaklaşık büyüklüğü nedir? Girişimcinin ulaşabileceği potansiyel kaynaklar açısından gerekli finansman miktarı karşılanması olanaksız bir düzeyde midir? 5. Hedeflenen ürünlerin üretiminde gerekli olan teknik ve idari süreçlerin oluşturulması ve uygulanması girişimci için olanaksız mı? 6. Girişimcinin iş fikrinin temel başarı kriteri nedir? Girişimcinin kuracağı işin başarı şansına yönelik genel değerlendirmesi nedir?

64 YAPILABİLİRLİK ARAŞTIRMASI İŞ PLANI İLİŞKİSİ

65 Yapılabilirlik Araştırması

66 İş Planı

67 Yapılabilirlik Araştırması ile İş Planının İlişkisi Yapılabilirlik araştırması iş fikrinin, piyasa ve talep yapısının, ürün ya da hizmetin üretim süreçlerinin, iş fikrinin gerektirdiği makine-ekipman, işletme girdileri, işgücü v.b. faktörlerin, iş fikrinin gerektirdiği başlangıç finansmanının, iş fikrinin sahip olduğu potansiyel kazanç düzeyinin belirlenmesi için yapılan bir araştırma çalışmasıdır.

68 Yapılabilirlik Araştırması ile İş Planının İlişkisi Yapılabilirlik araştırması ile girişimci iş fikri ile ilgili tüm soruları sormaya, tüm alternatif yanıtları bulmaya, işletmesinin başarısını etkileyecek tüm faktörleri anlamaya ve incelemeye çalışır. Bu nedenle yapılabilirlik araştırması detaylı bir çalışmadır. Girişimci, yapılabilirlik araştırmasında her yönüyle incelediği faktörlerin en uygunlarını bir araya getirerek işletmesinin kendisi için en uygulanabilir modeline ulaşacaktır. İş Planı nın görevi uygulanabilir iş modelini tarif etmektir.

69 Yapılabilirlik Araştırması ile İş Planının İlişkisi Yapılabilirlik araştırmasında farklı makine türlerini, farklı girdi kaynaklarını, farklı ödeme planlarını, farklı yatırım büyüklüklerini, farklı müşteri gruplarını, farklı satış fiyatlarını, vb. Noktaları ayrı ayrı inceleyen ve iş fikri üzerindeki etkilerini anlamaya çalışan girişimci

70 Yapılabilirlik Araştırması ile İş Planının İlişkisi İş Planında; bu bilgilerin değerlendirilmesi ve karşılaştırılması sonucunda seçtiği işletme modelini belirli bir kapasite, belirli müşteriler, belirli girdi tedarikçileri, belirli satış fiyatları gibi Nasıl kuracağını ve yürüteceğini tarif etmeye çalışır.

71 Girişimci İçin İş Planı Nedir? Varmak istediği noktayı bilmeyenler oraya nasıl varılacağını tarif edemezler İş planı, girişimcinin işi ile ilgili düşüncelerinin, hedeflerinin, planlarının yer aldığı bir dosyadır ve bu dosya girişimcinin iş kurma ve işletme döneminde yol gösterici rehberidir.

72 İş Planı: Öncelikle iş kurma yolunda bir rehberdir. Girişimcinin hedeflediği noktaya ulaşmasına yardımcı olur. Girişimcinin, iş kurma noktasına gelmeden önce gerekli araştırma ve planlama çalışmalarını yapmasını sağlayan bir araçtır. Çeşitli kurumlarla yapılacak görüşmelerde etkili bir tanıtım materyalidir. Kuruluş sonrasında, işletmelerde yönetim aktivitelerini yönlendiren ve gerçekleşmelerin hedeflere göre kontrol edilmesini sağlayan bir araçtır.

73 Yapılabilirlik Araştırması X İş Planı İşletme Modeli İşletme Modeli

74 İş Planının Çerçevesi: 1. İş Planı Özeti Girişimcinin Kısa Tanıtımı İş Fikrinin Kısa Tarifi Genel Olarak İş Kurma Süreci Planı 2. Girişimci Girişimcinin Kişisel Özellikleri Girişimcinin İş Fikrini Seçme Nedenleri Girişimcinin Hedefleri 3. Kurulacak İşin Temel Nitelikleri ve Kuruluş Dönemi Planı İşin Sahip Olacağı Yasal Statü İşin Kuruluşunda Ortaklık Yapısı ve Özellikleri İşin Kurulması İçin Gerekli İzinler, Ruhsatlar ve Diğer Resmi Belgeler

75 İş Planının Çerçevesi: 4. İş Fikrinin Piyasa ve Talep Özellikleri Araştırması Sonuçları İş Fikrinin İçinde Bulunduğu Sektör/Alt Sektörün Özellikleri İşletmenin Müşteri, Girdi ve İşgücü Piyasalarının Temel Özellikleri Müşteri Kitlesinin Talep Özellikleri Rakiplerin Özellikleri Ürün/Hizmetin Müşterilere Tanıtımında Temel Alınacak Faktörler 5. İşletmenin Uygulayacağı Pazarlama Planı Satış ve Pazarlama Çalışmalarında Hedefler İşletmenin Tahmini Satış Planı Ürün/Hizmetlerin Satış Bedelleri Ürün/Hizmetleri Hedef Kitleye Ulaştırma Metotları Ürün/Hizmetleri Hedef Kitleye Tanıtma Metotları Pazarlama Çalışmalarının Aktivite Planı

76 İş Planının Çerçevesi: 6. Ürün/Hizmet Üretiminde Kullanılacak Temel Süreçler ve Üretim Planı Ürün/Hizmet Üretimi İş Akışı ve Üretim Planı Makine, Ekipman Gereksinimi Hammadde ve Diğer Girdiler İşgücü Kuruluş Yeri ve İşyeri Özellikleri 7. Örgütlenme ve Yönetim Planı Üretim Dışındaki Temel Süreçler Destek Süreçler Üretim Dışı Aktivitelerin İşgücü Özellikleri Örgütlenme Şeması Yönetim Kadroları ve Görevler

77 İş Planının Çerçevesi: 8. İşletme Finansman Planı İşletmenin Kurulması İçin Gerekli Yatırım ve İşletme Sermayesi İhtiyacı Toplam Yatırım İhtiyacı ve Potansiyel Kaynaklar İşletmenin Kredi İhtiyacı İşletme Tahmini Nakit Akışı ve Karlılık Göstergeleri