Antidepresanlar. Duygu durumu dengeleyici ilaçlar. Timoleptik ilaçlar

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Antidepresanlar. Duygu durumu dengeleyici ilaçlar. Timoleptik ilaçlar"

Umut Babaoğlu
6 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Antidepresanlar Duygu durumu dengeleyici ilaçlar Timoleptik ilaçlar Ebru Arıoğlu İnan, PhD

2 Dersin hedefleri: 1. Depresyonu tanımlamak 2. Depresyona bağlı olarak sinir ucunda nörotransmitterlerdeki değişimleri açıklamak 3. Depresyon tedavisinde kullanılan ilaçları etki mekanizmaları ile birlikte sıralamak 4. Depresyon tedavisinde kullanılan ilaçların yan etkilerini açıklamak 5.Antidepresanların kullanıldığı diğer indikasyonları tanımlamak 6. Serotonin sendromunu açıklamak 7. MAOI ile Tiramin etkileşimini açıklamak 8.Bipolar hastalığı ve tedavisini açıklamak

3 Dersin İçeriği: Depresyon nedir Majör depresif bozukluk Depresyon patogenezi Tedavi yöntemleri Kullanılan ilaç grupları Kullanılan ilaçların etki mekanizmaları Kullanılan ilaçların yan etkileri Serotonin sendromu MAOI tiramin etkileşimi Bipolar hastalık

4 Depresyon Majör depresif bozukluk (antidepresanlar) Bipolar hastalık (lityum)

5 Major Depresif bozukluk: (En az 2 hafta) Birçok aktiviteye karşı ilgi ve isteğin azalması, Uyku ve iştah bozuklukları Suçluluk ve değersizlik hissi İntihar eğilimi

6 Depresyon Diabet İnme Koroner arter hastalığı

7 Majör depresyonun patofizyolojisi:

8 Nörotropik hipotezi: BDNF (brain derived neurotropic factor) Tirozin kinaz reseptör B yi aktive ederek nöron sağkalımı ve gelişimini regüle eder.

9 Monoamin hipotezi: Depresyonda kortikal ve limbik bölgede; 5-HT NE Dopamin düzeyleri azalmış

10 Depresyonda glutamat düzeyi Glutamin/glutamat oranı Antidepresanlar glutamerjik aşırımı

11 Nöroendokrin faktörlerin depresyon patofizyolojisindeki rolü: HPA axisinde anomaliler Yükselmiş Kortizol düzeyi Tiroid disregülasyonu Seks hormonları

12 Sertralin Paroksetin Fluvoksamin Esitalopram Citalopram

13 Panik atak MDD (major depresif bozukluk) PTSD (post travmatik stress bozukluğu) Blumia PMDD (premenstrual disforik bozukluk)

14 Lipofilik Overdose güvenli Toleransı iyi

16 SNRI Ağrı Anksiyete Strese bağlı üriner inkontinens Menapoz semptomları

17 TCA Overdose, ölüm Tolerans az

18 TCA Antikolinerjik etki Alfa bloker, ortostatik hipotansiyon H1 antg, kilo, sedasyon

19 Trazodon Nefazodon

20 Trazodon 5-HT2A bl Hipnotik etki, tolerans ve bağımlılık yapmaz Nefazodon 5-HT2A bl Hepatotoksik Vortioksetin 5-HT3, 5-HT7, 5-HT1D antg 5-HT1B parsiyel agonisti 5-HT1A agonisti

21 Bupropion (unisiklik) (presinaptik NE ve dopamin (uykusuzluk, iştahsızlık, ajitasyon) Mirtazapin Amoksapin (D2 inh.) Vilazodon Maprotilin

22 Mirtazapin Presinaptik alfa2 antg. NE ve 5-HT H1 antg. 5-HT2 ve 5-HT3 antg.

23 Fenelzin Tranilsipromin Selejilin Moklobemid

24 MAO A: dopaminerjik ve nonadrenerjik nöronlar, beyin, barsak, plasenta, KC MAO A: NE, E ve 5-HT parcalar MAO B: seratonerjik, histaminerjik sinir ucu MAO B: dopamin ve tiramini parçalar

25 MAOI kilo ve ortostatik hipotansiyon yapar Overdose, letal aritmi, fibrilasyon

26 MAOI Anksiyete Panik atak

27 SSRI dan MAOI geçmeden önce 4 hafta ya da daha fazla beklenir

28 Antidepresanların diğer indikasyonları: 1.Panik atak (SSRI) 2.Anksiyete (SSRI, SNRI) 3.Posttravmatik stres bozukluğu (SSRI) 4.Obsesif kompulsif bozukluk (SSRI, klomipramin) 5.Ağrı, fibromiyalji 6.Premenstrual disforik bozukluk (SSRIfluoksetin, sertralin) 7.Strese bağlı üriner inkontinens 8.Yeme bozuklukları (fluoksetin)

29 Nöropatik ağrı, TCA Fibromiyalji, milnasipran Kas-eklem ağrısı, duloksetin Postherpetik nöralji, kronik sırt ağrısı, desvenlafaksin

30 Bupropion, Nortriptilin Sigarayı bırakma

31 Antidepresan seçimi: SSRI ilk tercih Yaşlılarda TCA kullanılmaz Bupropion, mirtazapin, nefazodon seksüel yan etki TCA overdose

32 SEROTONİN SENDROMU: 5-HT resp aşırı uyarılması Deliryum, koma, taşikardi, tremor, myoklonus, hiperrefleksia, hipertansiyon, diaforez SSRI/SNRI ve MAOI birlikte kullanılmaz

33 MAOI+Tiramin etkileşimi: Tiramin içeren gıda ya da ilaç Tiramin yıkılmaz Malign hipertansiyon

34 BİPOLAR HASTALIK: Mani/hipomani Lityum (nöroleptik de kullanılabilir) Kokain, amfetamin, alkol, halusinojen kullanımı Mani

35 Manide kullanılan diğer ilaçlar: Karbamazepin, valproik asit (akut mani tedavi ve profilaksi) Lamotrigine (profilaksi) Gapapentin, Okskarbazepin, Topiramat (bipolar hastalık tedavisinde, FDA onayı yok) Aripiprazol, olanzapin, ketiapin, risperidon, ziprasidon (manik fazda, FDA onaylı) Vraylar (cariprazine) (2015 FDA onaylı, bipolar hastalık)

Benzer belgeler

Az sayıda ilaç. Uzun süreli koruyucu kullanım İlaç değişiminin uzun sürede olması. Hastayı bilgilendirme İzleme

Az sayıda ilaç. Uzun süreli koruyucu kullanım İlaç değişiminin uzun sürede olması. Hastayı bilgilendirme İzleme Temel farmakoterapi ilkeleri Az sayıda ilaç Daha önce kullanılan veya ailede kullanılan ilaç Uzun süreli koruyucu kullanım İlaç değişiminin uzun sürede olması Psikolojik desteğin de sağlanması Hastayı