Şirket Politikası Yürürlük Tarihi: 7 Ekim 2013

Transkript

1 Doküman Numarası: 276-RP tur Şirket Politikası Yürürlük Tarihi: 7 Ekim 2013 Basılı Nüshalar Kontrolsüzdür - Kullanım Öncesinde Yürürlük Tarihini Doğrulayın Birim: Hukuk Başlık: Yolsuzluğu Önleme Yetkilendiren: Kıdemli Başkan Yardımcısı - Baş Hukuk Müşaviri ve Sekreter 1. Durum 2. Amaç 1.1 Yeni politika 2.1 Bu politika Raytheon'un, Şirket adına global iş yapan kişilerin işlerini, doğruluk, dürüstlük ve ABD Yurtdışı Yolsuzluk Uygulamaları Kanunu (FCPA) ile 2010 tarihli İngiltere Rüşvet Kanunu (İngiltere Rüşvet Kanunu) gibi yürürlükteki kanunlara tam uyum halinde ve Uluslararası Ticari İşlemlerde Yabancı Kamu Görevlilerine Rüşvetle Mücadele konulu Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) Sözleşmesi ve Birleşmiş Milletler Yolsuzlukla Mücadele Sözleşmesi dâhil olmak üzere yolsuzluğu önleme sözleşmelerine uygun biçimde yapmalarını sağlama konusundaki uzun vadeli kararlılığını yeniden doğrulamaktadır. Raytheon'un politikaları, süreçleri ve iç denetimleri, uyumu artırmak ve ihlalleri caydırmak, tespit etmek ve düzeltmek için geliştirilmiştir. İş Davranış Kurallarımız ile İş Etik ve Uyum programımız, Raytheon'un kendi liderlerinin, çalışanlarının ve iş ortaklarının kılavuz niteliğindeki iş değerlerimiz, ana etik ilkelerimiz, ilgili kanun ve yönetmelikler ile Şirket politika ve prosedürlerine göre çalışacağına dair beklentisini vurgulamaktadır. Bu politika, Raytheon'un global faaliyetlerini en yüksek etik standartlara göre ve yürürlükteki tüm kanunlara uygun biçimde yapmasını sağlamanın, liderlerin, her bir Şirket çalışanının ve bizi temsil etmek için görevlendirilen tüm kişilerin sorumluluğu olduğunu destekler niteliktedir. 3. Uygulanabilirlik 3.1 Bu politika, ABD'deki yerel ve ABD dışındaki veya yabancı Şirket İşletmeleri ile kontrol edilen İştirakler dâhil olmak üzere tüm Şirket birimleri için geçerlidir. 3.2 Kapsam Dahilindeki Tüm Kişiler, bu politikaya tâbidir. 3.3 Şirket tarafından görevlendirilen ve Şirkete hizmet sağlama ve herhangi bir resmi kuruluş veya resmi olmayan kuruluş, yetkili veya çalışan nezdinde Şirketi temsil etme ile ilgili herhangi bir görevi veya işlevi yerine getiren, satış temsilcileri, danışmanlar veya dengeleyici hizmet sağlayıcıları gibi üçüncü taraf aracıları dâhil olmak üzere, üçüncü taraf olan Kapsam Dahilindeki Kişiler, hizmetleri veya diğer iş destek faaliyetlerini yerine getirme konusunda, bu politikanın yürürlükteki kısımlarına uyum sağladıklarını göstermek için, kendi kurumları içinde politikaları, prosedürleri ve iç denetimleri uygulamaktan sorumludurlar. Bu türden Kapsam Dahilindeki üçüncü taraf Kişileri görevlendiren Şirket İşletmeleri, bu politikanın (ve diğer ilgili Şirket politikalarının) kopyalarını, söz konusu Kapsam Dahilindeki Kişilere sağlamalıdır ve Baş Hukuk Müşavirliğine (OGC) danışarak, bu türden, Kapsam Dahilindeki üçüncü taraf Kişilerle yapılan sözleşmelerin yazılı alındı teyitlerini, denetim haklarını, uyum belgelerini ve gereken şekilde uyum eğitimini içermesini sağlamalıdır. Sayfa: 1

2 4. Tanımlar 4.1 İşletme Entegre Savunma Sistemleri (IDS); İstihbarat, Bilgi ve Hizmetler (IIS); Füze Sistemleri (MS) ve Uzay ve Havacılık Sistemlerine (SAS) ait tüm operasyonlar. 4.2 Şirket ABD'deki yerel ve yabancı İşletmeler ve kontrol edilen İştirakler dâhil olmak üzere, Raytheon Şirketi'nin tüm faal birimleri. 4.3 Kapsam Dahilindeki Kişiler Şirket tarafından istihdam edilen Raytheon liderleri, çalışanları ve iş ortakları ile bu politikanın Bölüm 3.3 kısmında açıklanan şekilde Raytheon tarafından görevlendirilen üçüncü taraflar. 4.4 Yurtdışı Yolsuzluk Uygulamaları Kanunu (FCPA), tadil edilen şekliyle Yabancı yetkililere yönelik rüşvetlerin ödenmesini engelleyen bir ABD kanunu. FCPA'nın kapsadığı unsurlar, yasadışı veya uygunsuz iş hediyeleri dâhil olmak üzere değerli herhangi bir şeyin, doğrudan veya dolaylı olarak, temsilciler veya aracılar yoluyla, yurtdışında ABD şirketlerinin işiyle bağlantılı olarak, yabancı yetkililere, işi elde etmek veya muhafaza etmek ya da uygunsuz bir iş avantajını güvenceye almak için teklif edilmesini veya verilmesini içerir. FCPA ayrıca rüşveti caydırmak ve tespit etmek (tüm ticari işlemleri yansıtan doğru defter ve kayıtlar dâhil) için, ABD anonim şirketlerinin etkili iç denetim sistemlerini sürdürmesini zorunlu kılan muhasebe hükümlerini de içerir. FCPA, mali işlemler için doğru ve şeffaf muhasebe kayıtlarının tutulmasını zorunlu kılar; bu sayede, yabancı kamu yetkililerine yönelik ödemeler bir şirketin defter ve kayıtlarında saklanamaz veya gizlenemez ve kayıtlar tüm işlemleri doğru ve şeffaf biçimde kaydetmek üzere, makul ayrıntıları içerecek şekilde tutulur. FCPA'nın ihlal edilmesi; hapis, para cezaları ve devlet ihalelerinden yasaklama dâhil olmak üzere cezai müeyyideler ile sonuçlanabilir. FCPA'nın defter ve kayıt hükümlerinin ihlallerine ilişkin cezalar, rüşvet hükümlerinin ihlalleri kadar ciddi olabilir. 4.5 OECD Sözleşmesi İmzalayan tarafların yabancı görevlilere rüşvet verilmesini suç haline getiren kanunları kabul etmesini zorunlu kılan Uluslararası Ticari İşlemlerde Yabancı Kamu Görevlilerine Rüşvetle Mücadele konulu Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) Sözleşmesi (1997). 21 Kasım 2012 itibarıyla, 40 devlet bu Sözleşmeyi imzalamıştır. 4.6 İngiltere Rüşvet Kanunu Rüşvet verilmesini, vaat edilmesini, teklif edilmesini, talep edilmesini veya alınmasının yanı sıra yabancı kamu görevlilerine rüşvet verilmesini suç haline getiren bir İngiltere kanunu. İngiltere Rüşvet Kanunu, şirketin ilişki içinde olduğu kişilerin (çalışanlar, aracılar, iş ortakları veya temsilciler gibi) rüşvet vermesini önleyememesine dair belirli bir kurumsal suç da oluşturmaktadır. Ayrıca, bu Kanun, kıdemli şirket yetkililerini, suçlardan herhangi birine ortak olarak değerlendirilmeleri halinde, yükümlü kılmaktadır. İngiltere Rüşvet Kanunu yabancı kamu görevlilerine rüşvet verilmesinin yanı sıra özel sektörde rüşvet vermeyi de yasaklamaktadır. FCPA gibi, bu Kanun da sınırlar ötesinde geçerlidir; başka bir deyişle, İngiltere'de iş yapan şirketler ve çalışanları, İngiltere dışındaki suçlardan dolayı kovuşturmaya tabi tutulabilir. 4.7 Birleşmiş Milletler Yolsuzlukla Mücadele Sözleşmesi (2000) 10 Eylül 2013 tarihi itibariyle BM Sözleşmesini imzalayan 167 ülke, yerel kanunları henüz yolsuzluğu yasaklamamışsa, yolsuzluğu suç haline getiren kanunları oluşturmayı ve yolsuzluk suçunu işleyenlerin engellenmesi, soruşturulması ve kovuşturulması dâhil olmak üzere yolsuzlukla mücadelede işbirliği yapmayı kabul etmiştir. Ülkeler, Sözleşme kapsamında, kovuşturmalarda kullanım için delillerin toplanması ve aktarılması konusunda belirli müşterek hukuki yardımı sağlamakla yükümlüdürler. Doküman Numarası: 276-RP tur Yürürlük Tarihi: 7 Ekim 2013 Sayfa: 2 / 7

3 5. Politika 5.1 Genel Temsilciler, danışmanlar ve diğer sözleşmeli üçüncü taraflar dâhil olmak üzere, Raytheon Şirketi'nin liderlerinin, çalışanlarının ve Kapsam Dahilindeki Kişilerin, FCPA'ya, İngiltere Rüşvet Kanununa ve tüm diğer ilgili yolsuzluğu önleme kanunlarına uyumunun sağlanması, Şirketin politikasıdır. Şirket, adil rekabeti oluşturan kuralların dışında uygunsuz bir avantaj temelinde değil, fiyat, ürünlerimizin ve hizmetlerimizin kalitesi ve çalışan ile alt yüklenicilerimizin becerilerine dayalı olarak rekabet etmektedir. Şirket, yolsuzluk ve ilgili sorunların yaygın olması, yerel kanun ve standartların karmaşık olması ve yasal standartlar ile yürütme politikalarının değişimden geçmesi nedeniyle, bu politikaya uyumun zor olabileceğinin farkındadır. Buna göre, duruma bağlı olarak, bu politikaya kesin bağlılık iş kaybı ile sonuçlanabilir. Buna rağmen, bu türden durumlar ortaya çıktığında, ilgili tüm kanunlara uymak ve Şirketin itibarını ve dürüstlüğünü korumak, temel ilkelerimizle çelişen işleri güvenceye almaktan daha önemlidir Raytheon bu politikanın Bölüm 8.2 kısmı kapsamında FCPA ve yürürlükteki diğer yolsuzluğu önleme kanunları ile uyumu sağlamak için tasarlanan Diğer İlgili Raytheon politikaları başlığı altında belirtilen bir dizi sağlam politika, süreç ve iç denetim geliştirmiştir. Bu politikayla birlikte, bu politikalar, süreçler ve iç denetimler, Raytheon ve çalışanlarının, Şirketin global faaliyetini gerçekleştirirken en yüksek doğruluk ve dürüstlük standartlarına bağlı kalmasını sağlamaktadır. Bu politikalar, prosedürler ve denetimler, Şirketin stratejik yönünün belirlenmesinde Raytheon'un liderlerinin ve Şirketin global işlerini yürüten tüm Raytheon çalışanlarının eylemlerine rehberlik etmektedir. Böylelikle, Raytheon'un çalışanları, müşterileri, aracıları, danışmanları, temsilcileri, tedarikçileri ve diğerleri, global faaliyetleri en yüksek etik standartlara göre ve Şirketin iş yaptığı yargı yetkisi alanlarındaki kanunlarla, yönetmeliklerle ve kurallarla uyumlu biçimde yürütme konusunda Şirkete güvenebilirler Raytheon, çalışanların ve diğerlerinin, etik ve uyum sorunları hakkında işle ilgili sorularını ve endişelerini ifade etmesini, kanun veya yönetmeliklerin, Şirket politikalarının, prosedürlerinin veya kurallarının ya da Raytheon'un İş Davranış Kuralları'nın ihlallerini veya şüpheli ihlallerini bildirmesini destekleyen ve buna izin veren serbest ve açık bir ortamı teşvik etmektedir Raytheon'un yolsuzluğu önleme çabaları, devamlı, sürekli ve düzenli biçimde gözden geçirilir ve gereken şekilde revize edilir. Süreç, iş geliştirmenin ilk aşamalarında başlar ve herhangi bir proje veya işin verilmesine ilişkin yaşam döngüsü boyunca sürer. Bu amaçla, Şirket yolsuzluğu önleme politikaları, prosedürleri ve denetimlerine yönelik devam eden öz değerlendirmeleri yapmayı sürdürür ve ardından bu yolsuzluğu önleme standartlarına uyumu, Raytheon Politikası, 56-RP İç Denetim kapsamında belirtilen şekilde, iç denetim yoluyla izler. Çalışanların bu politikanın Bölüm 8.2 kısmı içinde belirtilen politikalara, süreçlere ve iç denetimlere bağlı olması gerekirken, daha belirli yönlendirme için, yolsuzluğu önleme politikamızın önemli ilkeleri ve ilkeleri aşağıda verilmektedir. 5.2 İş Hediyeleri Güçlü ilişkiler, işlerin geliştirilmesi ve sürdürülmesi için esastır. İş hediyelerinin, resmi ve ticari müşterilerle olan iş ilişkilerinin kurulması ve sürdürülmesi için ara sıra verilmesi uygundur. Ancak, Şirket işleri yapılırken, Raytheon çalışanları, Şirketin itibarı üzerinde olumsuz etki doğurabilecek, uygunsuz bir iş avantajını talep etme veya diğer herhangi bir görevi suistimal şeklindeki intibadan dahi kaçınmalıdır. 97-RP sayılı, İş Hediyelerinin, Armağanların ve Diğer İkramların Teklif Edilmesi ve Kabul Edilmesi konulu Raytheon politikası, çalışanların bir iş hediyesi, armağanı veya başka bir ikramın teklif edilmesi, verilmesi veya alınması öncesinde izlemeleri gereken süreci ortaya koyar. Bu politikada belirli parasal sınırlar ve onay prosedürleri belirtilmiş olmasına rağmen, tüm çalışanlar herhangi bir iş hediyesi teklifinin aşağıdaki niteliklerde olmasını sağlamalıdır: (i) mütevazı ve durum için uygundur, (ii) iyi niyetli bir iş amacını taşır ve (iii) yürürlükteki tüm kanunlar, politikalar ve yönetmelikler ile uyumludur. Makul biçimde, uygunsuz bir iş avantajını elde etme veya koruma çabası olarak yorumlanabilecek veya Raytheon'u utandırabilecek ya da olumsuz biçimde etkileyebilecek bir iş hediyesi teklifinin yapılmasına veya sunulmasına asla izin verilemez. Doküman Numarası: 276-RP tur Yürürlük Tarihi: 7 Ekim 2013 Sayfa: 3 / 7

4 5.3 Siyasi Faaliyet ve Hayır Kurumlarına yönelik Katkılar Raytheon lobi faaliyetlerinde geçerli olan kanun ve etik yönetmeliklerine uyar ve siyasi partilere, görevlilere, adaylara, kuruluşlara ve hayır kurumlarına yönelik her türlü bir katkının meşru bir amaç taşımasını ve hiçbir şekilde uygunsuz bir iş avantajı elde etmek için kullanılmamasını sağlar. 197-RP, Federal Lobicilik Faaliyetleri, Raporlama ve İfşa konulu Raytheon politikası, lobicilikle ilgili uyuma ilişkin politikamızı belirtir. 117-RP, Kurumsal Katkılar ve Eş Hediyeler konulu Raytheon politikası, katkıların ve hediyelerin yönetimine ilişkin kılavuz ilkeleri sağlar; 74-RP, İş Etiği ve Davranış Kuralları ve İş Etik ve Uyum Programı ile 124-RP, Çıkar Çatışması konulu Raytheon politikalarına uyumun sağlanmasına yönelik bir süreç belirler. 5.4 Üçüncü Taraflar Raytheon global faaliyetlerini yürütürken sıklıkla üçüncü taraflarla çalışır. Ancak, Raytheon FCPA ve diğer yolsuzluğu önleme kanunları kapsamında sadece çalışanlarının eylemleri değil, ayrıca bu tür üçüncü tarafların eylemleri için de yükümlü olabilir. Raytheon, kendi aracısı, ortak girişim ortağı, tedarikçisi, yüklenicisi, distribütörü, bayisi veya diğer bir üçüncü tarafın uygunsuz bir faaliyetini öğrenmişse veya öğrenmiş olması gerekirse ve bu türden görevi suistimali önlemeye çalışmak için uygun tedbirleri almamışsa, bundan ötürü yükümlü olabilir. Buna göre, Şirket üçüncü taraflarla çalışma konusuna özel bir itina göstermeli ve bu politika ile uyumsuz bir davranışı sergileme girişiminde asla bulunmamalı veya üçüncü bir tarafın bunu yapmasına izin vermemelidir. Raytheon'un üzerinde denetim uyguladığı bir üçüncü tarafla anlaşma imzalamadan önce, Raytheon, uygun şekilde, üçüncü taraftan, yolsuzluğu önleme politikalarımıza ve Raytheon un İş Davranış Kurallarına uyması için bir mutabakat ve anlaşma konusunda teyit almalıdır. Belirli üçüncü taraflarla iş yapma konusundaki özel yönlendirmeler, , Uluslararası Temsilci ve Danışman Anlaşmalarının Yetkilendirilmesi ve İşleme Alınması, 21-RP, Uluslararası Satış Temsilcisi ve Danışmanlık Maliyetleri, Teklif Verme, Muhasebe ve Ödeme; 67-RP, Uluslararası Tedarik; 109-RP, Uluslararası Sınai İşbirliği (Dengeleme Anlaşmaları) ve Tedarik Zinciri dokümanı TC 004, Uluslararası Satın Alma Kayıt ve Şartları konulu Raytheon politikalarında görülebilir. 5.5 Durum Tespiti Hem iş ilişkisi öncesinde hem de bunun süresi boyunca, tüm üçüncü taraflar ve işlemleri konusunda uygun bir risk temelli durum tespiti yapmak Raytheon'ın politikasıdır. Şirket, uluslararası bir bileşeni olacak şekilde yapılan tüm ticari işlemler için, taraf ve işlemlere dair durum tespitine yönelik disiplinli bir süreç sağlayan, ayrıntılı ve kapsamlı prosedürler belirlemiştir. 251-RP, Uluslararası Taraflar ve İşlemler için Durum Tespiti konulu Raytheon politikasında açıklanan şekilde, durum tespiti, uluslararası işlemlerin yanı sıra, uluslararası aracılar ve temsilciler için de yapılmalıdır. Benzer şekilde, 67-RP, Uluslararası Tedarik konulu Raytheon politikası, uluslararası tedarikçiler ve yükleniciler için durum tespitinin yapılmasında izlenecek süreci ve prosedürleri ayrıntılandırır. Buna ek olarak, 109-RP, Uluslararası Sanayi İşbirliği (Dengeleyici Anlaşmalar) yürürlükteki kanun ve kurallara uyarken, uluslararası Dengeleyici Anlaşma gerekliliklerini karşılamaya yönelik süreci, sorumlulukları ve prosedürleri belirtir. Bu politikalar, Raytheon'un Şirket genelindeki Uluslararası Durum Tespiti Programının üç kritik bileşeni olup, bunlarla birlikte Yolsuzluğu Önleme Durum Tespiti Kılavuzu, İşletmeler ve Tedarik Zinciri, Sözleşmeler, Uyum, Finans ve Hukuk dâhil olmak üzere çeşitli kurumsal birimler arasında, yeterli iç denetimleri sağlamak üzere birimler arası işbirliğini zorunlu kılar. Raytheon'un durum tespit sürecinin temel taşı, durum tespiti süreci boyunca, proaktif biçimde tehlike işaretlerini belirlemek ve ardından olası yolsuzluk risklerini azaltmak için, bu sorunlara (uygun şekilde hukuk müşavirinin yardımıyla) değinilmesini sağlamaktır. Tüm durum tespiti gözden geçirmelerinin sonuçları belgelendirilir ve tüm Raytheon çalışanlarının gözden geçirmesi için, tüm durum tespiti sonuçlarına Şirket genelinde erişim sağlayan Raytheon'un 3D veri tabanına kaydedilir. Doküman Numarası: 276-RP tur Yürürlük Tarihi: 7 Ekim 2013 Sayfa: 4 / 7

5 5.6 Kolaylaştırma Ödemeleri Kolaylaştırma ödemeleri, sair suretle, vizelerin, çalışma izinlerinin veya gümrük çekim işlemlerinin gerçekleştirilmesi gibi rutin resmi işlemleri hızlandırmayı amaçlayan küçük ödemelerdir. Kolaylaştırma ödemeleri, bir iznin onaylanıp onaylanmayacağına veya bunun şartlarına dair bir karar gibi herhangi bir takdiri işlemi içermez. FCPA, kolaylaştırma ödemeleri için sınırlı bir istisnaya izin verse de, çoğu yolsuzluğu önleme kanunu buna izin vermez. Ayrıca, yasadışı bir rüşvet ve yasal bir kolaylaştırma ödemesi arasındaki ayrımın tespit edilebilmesi, deneyimli bir hukuk müşaviri için bile çok zor olabilir. Raytheon, kesin biçimde, kolaylaştırma ödemelerinin yapılmasını caydırmaktadır ve Havacılık ve Savunma Sektörüne ilişkin İş Etiği Küresel İlkelerini imzalayan bir taraf olarak, Raytheon, kolaylaştırma ödemelerinin kaldırılmaya çalışılmasını kabul etmiştir. Buna göre, bu politika ile kolaylaştırma ödemeleri yasaklanmaktadır ve kolaylaştırma ödemesine ilişkin herhangi bir talep derhal OGC'ye bildirilmelidir Bu politikaya yönelik herhangi bir istisna şunları zorunlu kılar: (1) yürürlükteki yolsuzluğu önleme kanunlarının, çevresel olguların ve şartların kapsamlı bir analizinden sonra OGC'den önceden alınan yazılı bir onay ve (2) Şirketin defter ve kayıtlarında kolaylaştırma ödemesi olarak açıkça işaretlenen ödemeye ilişkin uygun ve doğru bir muhasebe kaydı Kolaylaştırma ödemelerine ilişkin bu yasaklama, insanların fiziksel güvenliğini riske atmayı amaçlamaz. Herhangi bir Raytheon çalışanı, kişinin fiziksel güvenliğine yönelik makul bir tehdit teşkil eden bir kolaylaştırma ödemesini içeren bir durumla karşılaşırsa, çalışan, güvenliği sağlamak üzere bu politikayla, yerel kanun ve ABD kanunu ile uyumlu biçimde, makul adımları atmalıdır. Raytheon çalışanı, fiziksel güvenliğe yönelik yakın tehdidi çözebilmesiyle birlikte, bu olayı hemen OGC'ye bildirmelidir. 5.7 Defterler ve Kayıtlar Şirketin varlıklarına ait işlemleri ve tasarrufları adil ve doğru biçimde yansıtan defterleri, kayıtları ve hesapları oluşturmak ve sürdürmek Raytheon un politikasıdır. Tüm sözleşmeler ve belgeler, ilgili oldukları işlemleri doğru biçimde açıklamalı ve Şirketin defterlerine, kayıtlarına ya da hesaplarına hiçbir nedenle, hiçbir yanlış veya yanıltıcı giriş yapılmamalıdır. Ek olarak, Raytheon adına yapılan ödemeler, her türlü ödemenin niteliğini ve amacını kesin biçimde açıklamak üzere yeterli destekleyici belgeleri içermelidir. Doğru defterlerin ve kayıtların tutulmasına dair genel bilgiler, 17-RP, Maliyet Raporlaması Doğruluk Standartları konulu Raytheon politikasında görülebilir; diğer yandan, belirli defter ve kayıt gerekliliklerine uymaya ilişkin ayrıntılar, 247-RP, Defter-i Kebir Gereklilikleri konulu Raytheon politikasında görülebilir. 5.8 İhlaller ve Disiplin İşlemi Bu politikaya uyum zorunludur. Bu politikanın ihlal edilmesi, Şirket çalışanlarının iş akdinin feshine varabilecek disiplin işlemiyle veya üçüncü taraflarla olan iş ilişkisinin/ilişkilerinin feshiyle sonuçlanabilir. Yolsuzluğu önleme kanunlarının ihlalleri, bireyleri ayrıca idari ve cezai müeyyidelere tâbi kılabilir. Hiçbir çalışan, Şirketin işi kaybetmesiyle sonuçlanacak olsa dahi, rüşveti ödemeyi reddetme veya bu politikaya uyma nedeniyle olumsuz sonuçlara katlanmayacaktır. 5.9 İletişim ve Raporlama Bu politika, Raytheon'un yolsuzluğu önleme programının yönlendirici ilkelerini belirlemesine karşın, yolsuzluğun oluşabileceği her bir şartı karşılayan, kapsamlı bir politika olarak işlev göreceği anlamına gelmez. Bu politikanın Bölüm 3.3 kısmı içinde açıklanan şekilde, tüm çalışanların ve Kapsam Dahilindeki Kişilerin, bu politikada belirtilen ilkelerle ilgili belirli bir durum konusunda soruları olduğu takdirde, OGC veya Etik ve Uyum Ofisi (OEC) ile açık ve samimi biçimde konuşmaları teşvik edilmektedir. Doküman Numarası: 276-RP tur Yürürlük Tarihi: 7 Ekim 2013 Sayfa: 5 / 7

6 5.9.2 Bu politikada belirtilen Şirket standartlarının olası ihlallerinin oluştuğuna inanan çalışanlar konuyu OGC veya OEC'ye bildirecektir. Bildirimler şahsen, eposta veya telefon yoluyla doğrudan OGC avukatına veya Etik Görevlisine, isim vermeksizin veya gizlice Şirketin Etik yardım hattı veya FCPA web sitesi yoluyla yapılabilir. Potansiyel görev suistimalini bildiren bireylere karşı misilleme kanunen yasaktır ve Raytheon, iyi niyetli olarak potansiyel görev suistimalini bildiren çalışana karşı herhangi bir türdeki misillemeye müsamaha göstermeyecektir. 6. Eğitim 6.1 Her bir Raytheon İşletmesi, düzenli temel yolsuzlukla mücadele eğitiminin hem ABD'de hem de dışındaki tüm ilgili çalışanlarının tamamlamasını sağlamaktan sorumludur. Temel yolsuzlukla mücadele eğitimine ek olarak, İşletmelerin, birime özgü (örn. Finans, Tedarik Zinciri, Sözleşmeler) ek yolsuzlukla mücadele eğitimlerini uygun şekilde yürütmeleri teşvik edilmektedir. 6.2 Temel yolsuzlukla mücadele eğitimi ve ek eğitimin sağlanmasına ilişkin kaynaklar, FCPA Web sitesinde mevcuttur veya OGC ya da Etik ve Uyum Ofisi ile iletişim kurularak elde edilebilir. 7. Sorumluluklar 7.1 Her bir Şirket İşletmesinin Başkanı, Şirket işletmesi ve program yönetim ekiplerinin tüm üyeleri ve tüm birim liderleri kendi ilgili bölümleri içinde bu politikanın uygulanmasından ve uyumundan sorumludur. 7.2 Tüm Kapsam Dahilindeki Kişiler, bu politikanın hükümlerine uymaktan sorumludur. 7.3 Baş Hukuk Müşavirliği ile Etik ve Uyum Ofisi, bu politikaya ilişkin rehberliği ve eğitimi sağlayacaklardır. 8. İlgili Bilgiler 8.1 Raytheon Intranet Anasayfası çalışanların kendi işleriyle ilgili kurallara, yönetmeliklere veya politikalara, ayrıca ilgili formlara ve eğitim materyallerine erişebilmeleri için diğer çevrimiçi kaynaklara yönelik bağlantıları içerir. İş Etik ve Uyum Websitesi Raytheon'un kılavuz iş değerleri ve ana etik ilkeleri, kurumsal politikalar ve prosedürler, etik farkındalık eğitimi, uyum eğitimi ve Şirketin İş Etik ve Uyum Programı hakkındaki bilgileri sağlar. Çalışanlar ve diğer paydaşlar da Raytheon Etik Hattı ve Şirketin Etik Yetkilileri ile nasıl iletişim kurulacağı konusunda da bilgilendirilirler. Şirketin Masaüstü Etik ve Uyum Kaynak Merkezi ne bu siteden erişim sağlanır. 8.2 Diğer İlgili Raytheon Politikaları Doküman Numarası Politika Başlığı 3-RP 17-RP 21-RP 24-RP 32-RP 56-RP 58-RP 63-RP 67-RP 74-RP İş Seyahati, Toplantı, Eğlence ve Çeşitli Harcamalar Maliyet Kayıt Bütünlüğü Standartları Uluslararası Satış Temsilcisi ve Danışmanlık maliyetleri, Teklif Verme, bunların Muhasebesi ve Ödenmesi Kayıt Yönetimi Tekliflerin ve Sözleşme Dokümanlarının Gözden Geçirilmesi İç Denetim Mevcut ve Eski ABD Devleti Çalışanlarının İstihdamı Siyasi Katkıların, Ücretlerin, Savunma Malzemeleri / Hizmetlerinin Yabancı Satışlarını İçeren Komisyonların Raporlanması Uluslararası Tedarik İş Etiği ve Davranış Kuralları ile İş Etiği ve Uyum Programı Doküman Numarası: 276-RP tur Yürürlük Tarihi: 7 Ekim 2013 Sayfa: 6 / 7

7 Doküman Numarası Politika Başlığı 93-RP 94-RP 96-RP 97-RP 109-RP 117-RP 124-RP 128-RP 138-RP 156-RP 197-RP 215-RP 247-RP 251-RP Banka Transferi Talepleri - Tüm ABD Doları Transferleri, Yabancı Para Birimi Transferleri ve Yabancı Para Birimi Limit Aşımları dâhil Banka Hesabı Yetkilendirmeleri Raytheon Ofis Lokasyonlarında Çeklerin, Tedavüldeki Para ve Madeni Paraların İşleme Alınması İş Hediyesi Tekliflerinin, Armağanlarının ve Diğer İkramların Teklif Edilmesi ve Kabul Edilmesi Uluslararası Sınai İşbirliği (Dengeleyici Anlaşmalar) Kurumsal Katkılar ve Eş Hediyeler Çıkar Çatışması İhracat, Yeniden İhraç ve İthalat Denetimi Finansal Raporlamada İç Denetim Satın Alma Kartı Programı Federal Lobicilik Faaliyetleri Raporlama ve İfşa Kurumsal Kart Programı Defter-i Kebir Gereklilikleri Uluslararası Taraflar ve İşlemler için Durum Tespiti Uluslararası Temsilci ve Danışman Anlaşmalarının Yetkilendirmesi ve İşlenmesi XX-RP Yabancı Vatandaş ve Üçüncü Ülke Vatandaşının İşe Alınması (taslak aşamasında) 8.3 Yukarıda atıfta bulunulan ilgili politika ve prosedürlerle ilgili tadilatlar dâhil olmak üzere, diğer Şirket politikaları ve prosedürleri, Şirketin Politikalar, Prosedürler ve Formlar intranet web sitesinde görülebilir. 8.4 Raytheon İş Etiği ve Uyum Web sitesi 8.5 Raytheon Hukuki FCPA Web sitesi 8.6 Raytheon İş Davranış Kuralları 8.7 Masaüstü Etik ve Uyum Kaynak Merkezi Doküman Sonu Doküman Numarası: 276-RP tur Yürürlük Tarihi: 7 Ekim 2013 Sayfa: 7 / 7