OLGULARLA Havayolu Hastalıkları

Transkript

1 OLGULARLA Havayolu Hastalıkları Dr. Sibel Naycı Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi TTD XIV. Kış Okulu, 2015, Antalya

2 Olgu-1 M-T, 50y, kadın hasta, muhasebe müdürlüğü yapıyor Sigara öyküsü Tıbbi öykü 40 paket yıl, halen sigara içiyor Son 5 yıldır öksürük yakınması var ancak öksürüğünü sigaraya bağlamış. Soğuk algınlığında nefesi daralıyormuş. Kışın genellikle 1 veya 2 kere göğüs infeksiyonu geçiriyor Geçen yıl geçirdiği göğüs infeksiyonunda yeşil balgam çıkartıyormuş ve ancak antibiyotikle iyileşmiş. Son 1 yıldır 1 kat merdiven çıkmakla nefesinde daralma ve göğsünde daralma şikayetleriyle kliniğe başvurmuş. Özgeçmiş İlaç öyküsü FM Ek hastalık yok Sadece ihtiyaç haline Salbutamol inh. kullanıyor Genel durumu iyi, bilinci açık, koopere, oryante, zayıf görünümde TA:120/70 mmhg, Nb: 96/dk, SS: 18/dk, VKI: 20 Oskültasyonda ekspiriyum uzaması, ek ses yok

3 Solunum Fonksiyon Testleri TLC: %105 DLCO: %52

4 AC Grafileri

5 SORULAR VE TARTIŞMA

6 Bu hastanın tanısı? A) Astım B) KOAH C)Astım-KOAH overlap sendromu D)Konjestif kalp yetmezliği E)Bronşektazi F) Üst havayolu obstrüksiyonu

7 Aşağıdakilerden hangisi KOAH ın en temel olmazsa olmaz özelliğidir? A)Postbronkodilatör FEV1< %80 (beklenenin) B)Sigara içicilerde öksürük ve balgam C)Bronkodilatörlere tam reversibilite D)Yerleşik obstruktif ventilatuvar bozukluk E)FEVı deki azalma ile ilişkili olarak sık alevlenme

8 Yeni GOLD raporuna göre KOAH lı hastada önerilen değerlendirme yöntemleri hangileridir? a) Semptom düzeyi b) Hava akım kısıtlılık düzeyi (FEV1) c) Alevlenme riski d) Komorbiditelerin araştırılması

9 Yeni GOLD raporuna göre KOAH lı bu hastanın semptom düzeyinin değerlendirilmesinde aşağıdakilerden hangisi(leri) kullanılmalıdır? a) mmrc b) CAT (COPD Assessment Test) c) CCQ (COPD Control Questinaire) d) SGRQ e) FEV1 f) 6DYT mesafesi

10 Olgu 1: CAT Puanı 9

11 Yeni GOLD raporuna göre KOAH lı hastanın gelecek alevlenme riskini değerlendirmede aşağıdakilerden hangisi(leri) kullanılmalıdır? a) Egzersiz kapasitesi (6DYT mesafesi) b) Sağlık durumu düzeyi (CAT veya CCQ skoru) c) Komorbidite varlığı d) Geçen yıldaki alevlenme sayısı e) Geçen yıldaki KOAH nedenli hastane yatış sayısı f) FEV1 düzeyi

12 Bu hasta GOLD 2014 kriterlerine göre hangi gruptadır? a) A b) B c) C d) D

13 Yeni GOLD raporuna göre bu hastanın yönetiminde tedavi hedefleri nelerdir? A) Semptomları gidermek B) Egzersiz toleransını iyileştirmek C) Sağlık durumunu iyileştirmek D) Hastalığın ilerlemesinin önlenmesi E) Alevlenmeleri önlemek ve tedavi etmek F) Mortaliteyi azaltmak G) Komorbiditeleri araştırmak ve tedavi etmek

14 Yeni GOLD raporuna göre bu hastanın yönetiminde yapılması gereken yaklaşım(lar) hangileridir? A) Sigaranın bırakılması B) Fizik aktivite C) İnfluenza proflaksisi D) Pnömokok proflaksisi E) Pulmoner rehabilitasyon F) Uzun süreli O2 G) NİMV H) Komorbidite araştır ve tedavi et

15 Bu hastada GOLD 2014 kriterlerine göre 1. seçenek olarak hangi farmakolojik tedavi önerilmektedir?

16 Yeni GOLD raporuna göre bu hastanın farmakolojik tedavisinde 1. seçenek olarak hangisi önerilmektedir? a) Kısa etkili betamimetik b) Kısa etkili antikolinerjik c) LABA d) LAMA e) Teofilin f) LABA +LAMA g) İKS h) İKS/LABA i) İKS/LABA + LAMA j) LABA +LAMA+Teofilin k) FDE4-inh l) IKS/LABA + FDE4-inh. m) Mukolitik/antioksidan n) Antibiyotik o) Sistemik steroid

17 Sigara öyküsü Tıbbi öykü Özgeçmiş İlaç öyküsü Olgu-2 A-C, 70y, kadın hasta, ev hanımı 30 paket yıl, halen günde 3-4 adet sigara içiyor Birkaç yıl kışın geçirdiği akciğer infeksiyonlarında kocasının inhalerini kullanarak biraz rahatlamış önceki birinci basamak doktoru bunu onaylamış. 10 yıl önce geçirdiği infeksiyon iyileşmemiş ve göğsünde sorun olduğu (KOAH) söylenmiş. Elektrik süpürgesi çalıştırdığında ve yatağını değiştirirken nefes darlığı yaşıyor Dul hasta, geceleri yalnız kalmaktan korkuyor, kendi başına dışarıya çıkmaktan korktuğundan alışverişe kızıyla çıkıyor. 3 ay önce acile nefes darlığı çok kötüleştiği için acile başvurmuş, steroid ve antibiyotik verilmiş. HT (5 yıldır, ilaç almıyor), Depresyon, osteoporoz Hastaneden Symbicort verilmiş ve gerektiğinde kullanıyor. İnhaler kullanımı zayıf FM VKİ 28 Oskültasyonda wheezing duyuluyor SFT Pb FEV1/FVC: %51 FEV1: 1.1 lt (%55)

18 CAT Puanı: olgu 2 24

19 Bu hasta GOLD 2014 kriterlerine göre hangi gruptadır? ve 1. seçenek olarak hangi tedavi önerilmektedir?

20 KOAH da komorbiditeler neden önemlidir? A) KOAH ın şiddetini arttırır B) Düşük yaşam kalitesine neden olur C) Hastalığın ilerlemesinde hızlanmaya neden olur D) Alevlenmelerini artırır E) Sık hastane yatışlarına neden olur F) Artmış mortalite nedenidir

21 KOAH da en sık görülen komorbiditeler hangileridir? a) Kardiyovasküler hastalıklar (İskemik kalp hastalıkları ve KKY) b) Diyabet ve metabolik sendrom c) Kaşeksi ve malnütrisyon d) Osteoporoz e) Anksiyete ve Depresyon f) Anemi g) Uyku bozuklukları h) Akciğer kanseri i) Gastroözefagial Reflü Hastalığı j) Glokom

22 Olgu-3 T-O, 65y, erkek hasta, emekli laboratuar teknisyeni Sigara öyküsü Tıbbi öykü 35 paket yıl, halen ara sıra içiyor Şikayeti yok. Hekime check-up için gitmiş. Kan basıncı ve lipid düzeyleri yüksek bulunmuş. Hipertansiyon ilaçları ve statinler başlanmış ve sigarayı bırakması önerilmiş. Düzenli sigara içmeyi bırakmış. Yılda birkaç kez sigara kaynaklı öksürüğü oluyormuş. hastanede KOAH tanısı konmuş. Amatör futbol klübünde çok vakit geçiriyor ve haftada bir oynuyor. Hemen hemen her gün lokale gidiyor Özgeçmiş HT ve hiperlipidemi İlaç öyküsü Ventolin (günde dört kez), ramiril, crestor ve aspirin FM Oskültasyon: Ekspiriyumda uzama SFT Pb FEV1/FVC: %42 FEV1: 1.02 lt (%45) Akciğer grafi Sağ akciğer üst zonda 2 adet hava bülü

23 Bu hasta GOLD 2014 kriterlerine göre hangi gruptadır? ve 1. seçenek olarak hangi tedavi önerilmektedir?

24 Sigara öyküsü Tıbbi öykü Özgeçmiş İlaç öyküsü FM Z-E, 55y, erkek hasta, çiftçi 40 paket yıl, 10 yıl önce bırakmış Yaklaşık 10 yıl kadar önce sık geçirdiği göğüs infeksiyonları sonunda bronşit tanısı konmuş ve doktorunun önerisi ile sigarayı bırakmış. 5 yıl önce hastanede yapılan bir değerlendirmede kesin KOAH tanısı konmuş. Çok önceden sigarayı bıraktığından halen teşhisin şaşkınlığını yaşıyor. Doktoru genellikle göğüs infeksiyonları için steroid veriyor (geçen yıl toplam 3 kez). Geçen ay geçirdiği soğuk algınlığı göğsüne yerleşmiş ve bu sefer steroidlerle iyileşmemiş ve sonunda hastaneye yatmış O zamandan sonra da halen eski gücüne kavuşamamış, çalışamıyor ve günlük aktivitelerini yapamıyor. Tekrar hastaneye dönmek istemiyor kendine güvenini kaybetmiş Depresyon, DM, Olgu-4 Hastanede formoterol, teofilin ve salbutamol verilmiş. 2 haftalık 30mg prednizolon kürü uygulanmış. Göğüs ön-arka çapı artmış, Oskültasyonda bilateral yer yer ronküsler SFT Pb FEV1/FVC:%35, FEV1:0.6 lt (%30) Akciğer grafi Kronik bronşit bulguları

25 Bu hasta GOLD 2014 kriterlerine göre hangi gruptadır? ve 1. seçenek olarak hangi tedavi önerilmektedir?

26 Sık alevlenme geçiren KOAH lı hastalar hangi olumsuz sonuçlarla karşı karşıyadırlar? A) Egzersiz toleransında kötüleşme B) Düşük yaşam kalitesi C) Artmış inflamasyon D) Hastalığın ilerlemesinde hızlanma E) Artmış alevlenme riski F) Sık hastane yatışları G) Artmış mortalite

27 Sigara öyküsü Tıbbi öykü Özgeçmiş İlaç öyküsü O-B, 65y, erkek hasta, emekli öğretmen 40 paket yıl, halen ara sıra içiyor Son 5 yıldır KOAH nedeniyle düzenli tedavi almakta olan hasta son 1 yılda 4 kez acil başvurusu ve 1 kez hastane yatışı mevcut, her defasında antibiyotikler ve steroid verilmiş. Son 2 gündür gribal bir enfeksiyon ardından artan nefes darlığı ve bol miktarda pürülan balgam nedeniyle acil servise getiriliyor. HT, Hiperlipidemi Olgu-5 Tiotropium, Formoterol/Budesonid, antihipertansif FM Şuur açık, koopere, SDS: 24, yardımcı solunum kas +, Pretibial ödem ++ SFT Stabil dönemde FEV1: 1.05 lt (%30) AKG EKG EKO Akciğer grafi Balgam inceleme SaO2: % 85, PaO2= 52 mmhg ve PaCO2=59 mmhg, HCO3:21 ml/eq P pulmonale PAP: 45 mm-hg İnfiltrasyon yok Nötrofil artışı

28 Bu hastanın yönetimi nasıl yapılmalıdır?

29 KOAH akut alevlenmede yapılacak tetkikler nelerdir? a) Kan gazı analizi b) Akciğer grafisi c) EKG d) Hemogram e) Balgam incelemesi f) Biyokimya g) Spirometri

30 Bu hastanın tedavisinde ilk tercih edilmesi gereken tedavi yaklaşımı hangisidir? A) Acilde yüksek akım hızı ile (7-8 L /dakika) maske ile O2 tedavisi B) Yüksek doz sistemik steroid uygulanması C) Kısa etkili beta-2 agonist inhaler 2 puff uygulaması D) Teofilin infüzyonu E) Antibiyotik hemen başlanmalı F) BİBAP ile non-invaziv mekanik ventilasyon uygulaması G) Endotrakeal tüp ve mekanik ventilasyon uygulaması

31 SORULAR?: Bu hastanın durumunda infeksiyonun rolü ile ilgili düşünceniz nedir? Antibiyotik verilmeli mi? Verilecekse antibiyotik kapsamı ne olmalı?