KIZIL DERİNLİKLERDEKİ YAŞAM

Transkript

1 HABER KIZIL DERİNLİKLERDEKİ YAŞAM Kızıldeniz in tropikal suları 200 yıldan fazla süredir Akdeniz e karışırken, Afrika ve Arap Yarımadası arasında yeni bir okyanus oluşuyor. Dünyanın en duru suyu Kızıldeniz, kendini geleceğin okyanusu olmaya hazırlıyor. Oysa o, bugün bile okyanusları kıskandıracak kadar zengin ve derin... 32

2 İlaç Gibi Yerkürede birbirlerini etkilemeyen, birbirlerini yaşamla beslemeyen neredeyse hiçbir deniz yok gibi Daracık su koridorları, bazen doğal yollarla bazen insan eliyle açılıyor; iki yabancı su dünyası arasında bir geçit oluşuyor. Karşılıklı yaşam akışı, önceleri yavaş sonra giderek ivmesi artan bir hızla iki yönde akmaya başlıyor. Süveyş Kanalı nın 1800 lerin sonunda açılmasıyla benzeri bir göç, Akdeniz le Kızıldeniz arasında da başladı ve hâlâ devam ediyor. Kızıldeniz in seviyesinin Akdeniz e göre 1,2 metre daha yüksek olması nedeniyle, Süveyş Kanalı üzerinde Kızıldeniz den Akdeniz e doğru sürekli bir akış söz konusu TAHSİN CEYLAN KİMDİR? Sualtı fotoğrafçılığı denince Türkiye de ilk akla gelen isimlerden biri olan Tahsin Ceylan, mavi tutkunu bir deniz sevdalısı Sualtı sporlarına 1986 yılında can kurtarma ve ilkyardım eğitimleri ile merhaba diyen Tahsin Ceylan, 1994 yılında sualtı fotoğrafçılığına, 1997 yılında ise sualtı video çekimlerine başlamıştır yılından beri sualtı, arama/kurtarma ve ilk yardım konularında eğitmenlik yapmaktadır. Tahsin Ceylan, şimdiye kadar Kızıldeniz, Atlantik Okyanusu, Pasifik Okyanusu ve Türkiye karasularında görüntüleme amaçlı sayısız dalış yapmıştır. Çalışmalarının ağırlıklı bölümünü Türkiye denizlerindeki sualtı yaşamı oluşturmaktadır. Tahsin Ceylan'ın ulusal ve uluslararası sualtı fotoğraf yarışmalarında çeşitli dallarda toplam 74, sualtı video çekimi yarışmalarında ise toplam 18 ödülü bulunmaktadır. TRT'de yayınlanan "Mavi Tutku" sualtı belgesel programının Program Danışmanlığı ve Sualtı Görüntü Yönetmenliğini yapmaktadır. Bugüne kadar; "Mavi Derinliklerin Gizemi" adıyla dört, "Sualtından Türkiye" adıyla üç ve "Denizin Ruhu" adlı kişisel sualtı fotoğraf sergilerini açmıştır. Çekeceğiniz fotoğrafın, yüreğinizde oluşturduğunuz görüntünün objektife yansıması olması gerektiğine inanıyorum. Kameranın arkasında duran yürek, her zaman finali belirler. Ve bu, benim hayatımda hep böyle olmuştur. Ruhum her zaman mavi sularda yıkanır" diyen Tahsin Ceylan Poyraz ismini verdiği kamerasıyla, tam 21 yıldır sualtını görüntülemektedir. 33

3 HABER l Kızıldeniz e dalış amaçlı gidiyorsanız tekne konaklamalı turlar daha ideal. l Tropik sularda bir şeylere dokunmamaya özen gösterin. l Mümkünse bütün vücudunuzu saracak dalış kıyafetleri kullanmayı tercih edin. Yazı ve Fotoğraflar: Tahsin Ceylan DÜNYANIN EN DURU SUYU n Denizin ruhuna uzanan yolculuğumuzda rotamızı iki turluk, toplamda on beş günlük Kuzey Safari oluşturuyor. Kuzey Safari, Sina Yarımadası nın güney uç noktalarından Sharm el-sheikh i de içine alan mükemmel bir rota. Yerleşim birimi, Sharm El Maya ve Na ama adlı iki koydan oluşuyor. Burası, Kaptan Jacques-Yves Cousteau nun Sessiz Dünya belgeselleriyle tanımaya başladığımız 34 bölgelerin başında gelen bir turizm merkezi. Her gün yaklaşık civarında dalıcının Mısır a ait Kızıldeniz kıyılarında dalış yaptığı ve bu sayının sürekli arttığı ifade ediliyor. Bunun nedeni bilindiği üzere Kızıldeniz in kilometre uzunluğuyla dünyanın en duru su yapısına sahip olması. Görüş kabiliyetinin hemen hemen her mevsim kabul edilebilir görüntü oluşturması da, Kızıldeniz in sualtı fotoğrafçıları için cazibe noktası olmasına kaynak teşkil ediyor. Bab-ül Mendep Boğazı yla Hint Okyanusu na, Süveyş Kanalı yla da Akdeniz e bağlanan Kızıldeniz de omurgasızlar ve algler dışında tür balığın yaşadığı ve yaklaşık 600 türün endemik olduğu belirtiliyor. Yıl boyu 20ºC nin altına düşmeyen üremeye elverişli su sıcaklığı, binde 40 oranındaki tuzluluk ve diplerdeki magmanın neden olduğu yoğun besleyici elementler, biyoçeşitliliğin sürekli artmasını sağlıyor.

4 İlaç Gibi Kızıldeniz de omurgasızlar ve algler dışında tür balığın yaşadığı ve yaklaşık 600 türün endemik olduğu biliniyor. DOĞANIN MUHTEŞEM AKVARYUMU n Dalış noktaları açısından oldukça zengin bir menüye sahiptir Sharm el-sheikh. Jakson, Laguna, Shark Yolanda, Anemon City, Thomas ve Gordon resifleri bölgenin tür çeşitliliği açısından en çok tercih edilen noktaları. Bazı günler beş olmakla beraber gece dalışı dâhil günde ortalama dört dalış gerçekleştiriyoruz. Arta kalan zamanda ise sonraki günün erken dalışına hazırlık yapıyor, kaydedilenleri izliyor, yorumluyor ve devamında da kısa bir uyku çekiyoruz. Sharm el-sheikh Bölgesindeki, doğanın muhteşem akvaryumu olarak da tanımlayabileceğimiz Ras Muhammed Deniz Milli Parkı nda bölgedeki akıntıların kesişme noktası olması nedeniyle tür çeşitliliği daha da fazla. Devasa mürenler geniş açı görüntülerimize mükemmel kadraj oluştururken, bir gece dalışında daha önce görmediğimiz sıra dışı bir canlıyı görüntülemek heyecanımızı artırıyor. Yüzeye ulaşmanın akabinde hemen fotoğrafları Sevgili Baki Yokeş Hocamıza gönderiyoruz. Heyecanlı bekleyişimizin cevabı sonraki gün geliyor, Tiger Sole (Soleichthys heterorhinos),avustralya ve Papua dan kaydı ile birlikte. Ama Kızıldeniz den kaydı yok. Sanırım bu da bize kısmet THİSTLEGORM'UN HİKÂYESİ n Sha ab Ali bölgesi bizlere cömertçe sunduğu deniz yaşamıyla yüreğimizde alkışlar kopartıyor. Uç noktalarında yer alan ünlü Thistlegorm Batığı, Sharm el-sheikh batıkları denince ilk akla gelen noktadır. İlk dalışımızı ambarların ve iç mekânın görüntülenmesine, ikinci dalışımızı ise dış mekânın görüntülenmesine ayırıyoruz. 6 Ekim 1941 de Girit ten kalkan Alman uçakları tarafından batırılan gemi, 1956'da keşfedilmiş ve ilk dalışı gerçekleştiren Jacques Costeau ile Calypso ekibi olmuştur. Rehberimizin verdiği bilgilere göre Alman uçakları aslında Mary Queen adlı İngiliz gemisini batırdıklarını varsayarak Thistlegorm u bombaladıklarını ifade etmişlerdir. 32 metre derinlikte yatan, 130 metre uzunluğunda, 18 metre genişliğindeki Thistlegorm, 1940'ın Nisan ayında yapılmış; İkinci Dünya Savaşı'nda İngiliz askeri malzemelerini Güney Afrika'ya ulaştırmak üzere yola çıkmış. Afrika kıyılarında gerçekleştirdiği son yolculuğu ise yalnızca dördüncü seferi. 49 kişilik mürettebatından dokuzunu yüksek rütbeli İngiliz askerlerinin oluşturduğu Thistlegorm, son yolcuğu için Haziran 1941'de Glasgow'dan demir alarak İskenderiye'ye ulaşmış. Süveyş Kanalı'nı geçip güvenli bir barınakta demirliyken Girit'ten kalkan Alman uçakları Thistlegorm u 6 Ekim 1941, saat da sulara gömmüş. 35

5 HABER SUALTINDA LOKOMOTİF n Bir savaş gemisi batığı olmasının yanı sıra milli parktaki korunaklı yerleşimiyle özgün bir sualtı müzesi de denebilir Thistlegorm için. Hatta bir müzede bulabileceğinizden fazlası Askeri kargo gemisi olmasından ötürü, yükünün çoğunu askeri malzemeler ve araçlar oluşturuyor. Tanklar, torpidolar, cipler, tüfekler, çöl koşullarına uygun BSA ve Norton marka motosikletler, üniformalar... Yani bir ordunun ihtiyaç duyacağı tüm malzemelerle dolu bir gemi. En ilginci, batığın her iki yanına savrulmuş duran lokomotifler. Sualtında bir lokomotif görmek Thistlegorm'un sunduğu bir ayrıcalık. Ters dönmüş tankların görünümü de Thistlegorm'un muhteşem atmosferine 36 renk katıyor. Sahip olduğu kargonun görsel zenginliğinin yanı sıra canlı popülasyonuyla da görülmeye değer. Uçaksavarların üzerinde oluşan mercanlar, batığın farklı yerlerinde yuva yapmış boy boy rengârenk balıklar, Thistlegorm'un zenginlikleri. Kızıldeniz deki Thistlegorm Batığı, dalış tutkunlarına sürrealist bir tablonun içine düştüğü hissini yaşatıyor. İki dalışla bitmeyecek kadar büyük boyutlardaki 9 bin tonluk bu batığın iç kısımlarında yer alan kamyonların, motosikletlerin bulunduğu bölmelere girmek için hem yeterli deneyime sahip olmak, hem de birtakım teknik ayrıntıları atlamamak gerekli; kılavuz ipi, yedek fener kullanmak gibi. Biz bu kez alt ambarlara doğru süzülüyoruz. Askeri zırhlı araçların tekerlek çapları tam rehberimin boyunda kadrajıma giriyor. İnanılması güç, bir dönemin sessiz tanıkları şimdi tarihe düşülen bir dipnot gibi karşımızdalar... Denizde yaşarken, günlerden ve zamandan tamamen uzaklaşıyorsunuz. Denizin ruhuna, yüreğimde çok istediklerimin pratikte bana yaşatılmasından dolayı bir kez daha minnettarlık duyuyorum. Selam olsun... Mavide kalın Kaynaklar html Bilecenoglu, M., Pulat, İ. (1997): Kazanma şansının düşük olduğu bir kumar-lessepsian göç. Sualtı Dünyası, 17: 8-12.

6