EVDE EĞİTİM ÖĞRETMEN EĞİTİMİ KILAVUZU

Transkript

1

2 EVDE EĞİTİM ÖĞRETMEN EĞİTİMİ KILAVUZU Editör Şadan ÖZCAN Dursun UÇAN Elif İlkay ÖZALP Rıza Arda ORTAÇ Bu kitabın içeriği, My School is My Home Now proje ekibi tarafından hazırlanmıştır / TÜRKİYE TR01-KA Bu proje, Erasmus+ Programı kapsamında Avrupa Komisyonu tarafından desteklenmektedir. Ancak burada yer alan görüşlerden Avrupa Komisyonu ve Türkiye Ulusal Ajansı sorumlu tutulamaz.

3 MY SCHOOL IS MY HOME NOW Erasmus + programı altında yer alan TR01-KA sayılı My School is My Home Now projesi Avrupa Komisyonu tarafından sağlanan fon ile desteklenmektedir. v.b) okuldaki sürekli eğitim olanaklarının öğrencilerin evlerine transferi sağlanacaktır. -Uzaktan eğitim yolu ile eğitim olanaklarına ulaşım desteği sağlanacaktır. -Özellikle özel eğitime ihtiyacı olan/evde eğitim gören çocuğa sahip ailelerin problemlerinin ortaya çıkartılması, destek sağlanması, karar vericilere sunulmak üzere araştırma analizlerinin hazırlanması. -Aileler için psikososyal destek eğitim materyallerinin hazırlanması. Eğitim materyalleri ailelerin ebeveynlik becerilerini destekleyecektir. Aileler aşağıdaki konular ile ilgili olarak desteklenecektir: Proje Adı : Program : Proje No : Koordinatör : Ortaklar My School is My Home Now Erasmus+ Programı Stratejik Ortaklık TR01-KA ALTINDAĞ İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ-(ILCE MEM) 1. ULUSLARARASI BÜYÜK EĞİTİMCİLER ve ÖZEL EĞİTİMCİLER DERNEĞİ (UBED) 2. NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ (NEU) 3. ALTINDAĞ REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ (RAM) 4. DOST ÖZEL EĞİTİM VE REHABİLİTASYON MERKEZİ (DOST) 5. DR. PRETIS/AVUSTURYA 6. MSH MEDICAL SCHOOL HAMBURG GMBH/ALMANYA 7. EAECI/ EURLYAID ASBL /LÜKSEMBURG 8. BOSK/HOLLANDA Projenin Tanımı Faydalanıcılar: - Özel eğitime ihtiyaç duyan ya da okula düzenli olarak devamı engelleyen eş değer önem taşıyan sağlık durumu olan çocukların aileleri. -Evde eğitim hizmetinde görevli Öğretmenler/eğitimciler. Amaç: Öğretmenlerin ebeveyn ve öğrenciler ile iletişim becerilerini arttırarak öğrencilerinin üst öğrenime geçişine fayda sağlamak Hedefler: -Okula devam edemeyen öğrenciler için kullanıma hazır/web tabanlı uzaktan eğitim materyali hazırlanacaktır. Web tabanlı hizmetlerle (bilgisayar, kamera, mikrofon * bireysel aile destek planları, * engellilik tipleri, * travma ve Baş etme metotları, * iletişim metotları, * engelli bireylerin yasal hakları v.b. -Özel eğitim ihtiyacı/evde eğitim ihtiyacı olan öğrencilere eğitim veren eğitimciler için öğretmen eğitim setleri hazırlanacaktır. Eğitim içerikleri öğretmenlerin öğrencilere ve ebeveynlerine olumlu tutum geliştirmelerine yardımcı olacak becerileri ihtiva edecektir. Materyalde ayrıca öğrencilerdeki engellilik çeşidi ile baş etmeye yardımcı olacak eğitim metotları ile ilgili bilgi de bulunacaktır. Eğitim materyali web tabanlı ve basılı materyal olarak sağlanacaktır. Eğitim materyali projenin web sitesinde de yayınlanacaktır. Ortak ülkeler materyali çevirmek suretiyle paylaşacaktır. -Faydalanıcıların sosyal profesyonel entegrasyon becerileri arttırılacaktır. Özel eğitime ihtiyaç duyan/engelli öğrenciler için kendine güven ve sosyal içerme eğitime erişim ile bağlantılı unsurlardır. -Faydalanıcıların dijital teknoloji kullanımı için gerekli bilgi ve becerileri edinimi sağlanacaktır. Öğrenci/ebeveynler için de yeni dijital teknolojiler vasıtasıyla bilgi ve iletişime erişim sağlanacaktır. -Yeni eğitim stratejileri faydalanıcıların kurumlarında ve Avrupa da benzer kurumlarda kullanılarak paylaşım sağlanmış olacaktır. -Faydalanıcı kurumlar arasında birleşme ve paylaşım sağlanacak, işbirliği kapasiteleri artarak Avrupa Projeleri Yönetimi alanında da proje ortağı kurumların kapasiteleri artacaktır. -Özel eğitime ihtiyaç duyan bireylere hizmet sağlayan proje ortağı kurum ve kuruluşların proje uygulaması süresi olan 2 yıl boyunca uluslararası işbirliği kapasiteleri gelişecek ve sağlanan hizmetin kalitesi artacaktır. Paydaşlar 1. Özel eğitime ihtiyaç duyan ya da okula düzenli olarak devamı engelleyen eş değer önem taşıyan sağlık durumu olan çocukların aileleri. 2. Evde eğitim sisteminde veya ev ziyareti sisteminde çalışan Öğretmenler/ eğitimciler. 4 5

4 İçindekiler / Contents TÜRKÇE BÖLÜM Sayfa No YASAL DAYANAKLAR MY SCHOOL IS MY HOME NOW, PROJE HAKKINDA... 4 İÇINDEKILER... 6 YASAL DAYANAKLAR... 7 EVDE EĞİTİM SÜRECİ... 8 E-OKUL ÖĞRETMEN SORUMLULUKLARI AİLE SORUMLULUKLARI ÖZEL EĞİTİM ENGEL GRUPLARI VE ÖZELLİKLERİ EVDE EĞİTİM PROGRAMLARINDA EBEVEYNLERİN VE ÇOCUKLARIN ORTAĞI OLABİLMEK: EK... ÖĞRETMEN İHTİYAÇLARI ANALİZ RAPORU Evde eğitim hizmetinin dayanağını T.C. Anayasası oluşturmaktadır. Anayasamızın 42. maddesinde kimsenin, eğitim ve öğrenim hakkından yoksun bırakılamayacağı ve özel eğitime ihtiyaç duyan bireyler için gerekli tedbirlerin alınacağı belirtilmektedir. Bu kapsamda sağlık sorunları nedeniyle evden çıkamayacak durumda olan öğrenciler için ev ortamında düzeylerine uygun eğitim almaları için bazı tedbirler alınmaktadır. Evde eğitim uygulamalarına kılavuzluk eden yasal metin Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı 03/02/2010 tarihli kararıyla uygulamaya konulan Millî Eğitim Bakanlığı Evde ve Hastanede Eğitim Hizmetleri Yönergesidir. Bu Yönergenin amacı okul öncesi ve ilköğretim çağındaki özel eğitime ihtiyacı olan bireylerden, sağlık problemi nedeniyle örgün eğitim kurumlarından doğrudan yararlanamayacak durumda olanlara evde veya hastanede yatarak tedavi gördüğü sürede verilecek eğitim hizmetlerinin planlanması ve yürütülmesiyle ilgili usul ve esasları düzenlemektir. 6 7

5 EVDE EĞİTİM SÜRECİ Ev Ortamı Durum Tespit ve Değerlendirme Formu doldurulur. Ayrıca evde eğitim hizmeti süresince öğrenci velisinin görev ve sorumluluklarını içeren Veli Sözleşmesi imzalatılır. Rehberlik ve Araştırma Merkezi bünyesinde oluşturulan özel eğitim değerlendirme kurulu tarafından eğitsel değerlendirme ve tanılaması yapılan ve yerleştirme önerisi sunulan öğrenci için il/ilçe özel eğitim hizmetleri kurulunca öğrencinin evde eğitim hizmetinden yararlanmasına karar verilmektedir. Kararın bir örneği öğrencinin kayıtlı bulunduğu okula, bir örneği öğrenci velisine, bir örneği de ilgili Rehberlik ve Araştırma Merkezine gönderilmektedir. EĞİTSEL DEĞERLENDİRME TANILAMA VE YERLEŞTİRME En az dört ay süreyle örgün eğitim kurumundan doğrudan yararlanamayacak durumda olduğunu sağlık raporu ile belgelendiren özel eğitim ihtiyacı olan öğrenciler evde eğitim hizmetinden yararlanabilir. Bu öğrenciler zihinsel olarak yaşıtları düzeyinde olabileceği gibi yaşıtlarının gerisinde de olabilir. Yaşadığı sağlık sorunu kalıcı ya da geçici olabilir. Örneğin ömür boyu yatağa bağımlı bir öğrenci olabileceği gibi geçici bir süre tedavi görecek bir öğrenci de olabilir. Metabolik bir rahatsızlığı olabilir ve ya sistemik bir hastalığı olabilir. Kanser tedavisi gören bir öğrenci de olabilir, organ nakli yapıldığı için evden çıkmaması gerekli bir öğrenci de olabilir. Evde eğitim hizmetinden yararlanmak isteyen öğrenci velisi en az dört ay süreyle örgün eğitim kurumundan doğrudan yararlanamayacak durumda olduğunu sağlık raporu ile belgelendiren öğrencinin velisi tarafından kayıtlı olduğu okulun bulunduğu bölgede hizmet veren rehberlik ve araştırma merkezine müracaat edilmesi gerekmektedir. Müracaat sırasında Öğrencinin sağlık raporunun yanı sıra kayıtlı bulunduğu okuldan da resmi yazı ve veli dilekçesi ile müracaat etmesi gerekmektedir. Veli başvurusu sonrasında RAM tarafından ev ortamının eğitim için uygun olup olmadığının belirlenmesi amacıyla öğrenciye ev ziyareti gerçekleştirilir. Ziyaret sırasında EĞİTİM SÜREÇLERİ Evde eğitim hizmetine ilişkin planlama, il/ilçe özel eğitim hizmetleri kurulunca yapılır. Bireyin ihtiyacı ve eğitim ortamına ilişkin şartlar dikkate alınarak yapılan planlamada haftalık ders saati sayısı 10 (on) saatten az olmamalıdır. Evde eğitim kararı alınan öğrenciler için takip edecekleri/takip ettikleri eğitim programı esas alınarak belirlenen dersler için kaç ders saati eğitim verileceğine karar verilir, İl/ilçe özel eğitim hizmetleri kurulu tarafından yapılan planlama doğrultusun-da il/ilçe milli eğitim müdürlüğünce evde eğitim hizmeti sunmak üzere öğretmen görevlendirilir, Evde eğitim kararı öğrencinin kayıtlı bulunduğu okula ulaştığında öğretmen görevlendirmesi ile ilgili süreç başlar. Öğrencinin özelliği ve öncelikli eğitim ihtiyacına göre özel eğitim öğretmenleri veya bireyin kayıtlı bulunduğu okul veya il/ilçedeki diğer okullarda görevli okul öncesi, sınıf ve diğer alan öğretmenleri eğitim hizmetlerini yürütmek üzere görevlendirilir. Evde eğitimde görevlendirilen tüm kadrolu öğretmenlere 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 176 ıncı maddesi gereğince ek ders ücretleri %25 fazlasıyla ödenir. 8 9 DERSLER Evde eğitim hizmetinden yararlanan öğrencilere, kayıtlı bulunduğu okulda/kurumda uygulanan eğitim programlarının uygulanması esastır. Ancak BEP geliştirme birimince, bu programlara dayalı olarak öğrencilerin eğitim performanslarına göre, ihtiyaç duydukları alanlarda BEP hazırlanır. Öğrencilerin başarı durumlarının değerlendirilmesi, MEB Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelilikte yapılan değişiklikle sorumlu oldukları eğitim programının uygulandığı okullardaki değerlendirme ölçütlerine göre yapılır.

6 E-OKUL Öğrencilerin başarı değerlendirme sonuçları öğretmenler tarafından, öğrencinin kayıtlı bulunduğu okul idaresine not çizelgeleri esas alınarak bildirilir. Sınıf geçme ve diğer işlemler, kayıtlı olunan okul idaresi tarafından yürütülür. ÖĞRETMEN SORUMLULUKLARI AİLE SORUMLULUKLARI Evde eğitim hizmeti alan bireyin ailesinin sorumluluklarından bazıları şunlardır: Eğitim ortamı temizlik, ısınma, aydınlatma, havalandırma ve benzeri bakımlardan sağlıklı bir eğitim yapılmasına ve öğretmenin önerileri doğrultusunda bireyin özelliğine uygun olarak düzenlenmesini sağlamak, Evde eğitim ortamı, öğretmen ile bireyin etkileşimini kolaylaştıracak ve dersin verimliliğini artıracak biçimde düzenlenmesini sağlamak, Veli sözleşmesinde taahhüt ettiği hususlar doğrultusunda etkili bir eğitimin gerçekleşmesi için ev ortamına ilişkin düzenlemeleri imkânları ölçüsünde yapmak. Ev ortamına ilişkin fiziksel düzenlemelerin gerçekleştirilemediği durumlarda kurulla iş birliği yaparak eğitim ortamının hazırlanmasını sağlamak. Bireyin eğitim ihtiyaçlarıyla ilgili BEP geliştirme birimine bilgi vermek ve BEP Geliştirme biriminin doğal üyesi olarak bu sürece katılmak. BEP in amaçlarının gerçekleşmesi ve eğitimin devamlılığını sağlamak amacıyla evde eğitime katılan öğretmenlerle iş birliği yapmak. Aile eğitim programlarına katılmak. Evdeki eğitim hizmetleri uygulamalarında bireyin kayıtlı bulunduğu okul idaresini bilgilendirmek Evde eğitim hizmeti almasına karar verilen bireyin eğitiminde görev alan öğretmenin yapması gerekenler şunlardır; Kurulun planlaması dâhilinde eğitim hizmetini sürdürmek, Bireyselleştirilmiş eğitim programları (BEP) ve ölçme değerlendirme araçlarının hazırlanmasında BEP geliştirme birimiyle iş birliği yapmak. Öğrenci için hazırlanan BEP i uygulamak ve değerlendirmek. Öğrencinin not çizelgelerini kayıtlı bulunduğu okul idaresine teslim etmek. Evde eğitim uygulamalarında ders saatinin ertelenmesini gerektiren durumlarda öğrenci velisini ve okul idaresini haberdar etmek. Eğitim hizmetleriyle ilgili olarak birey, aile, diğer öğretmenler ve okula danışmanlık yapmak. Ailenin yaşam döngüsü dikkate alınarak; fiziksel, bilişsel, sosyal, duygusal ve tinsel alanlarda aile eğitimi çalışmalarını planlamak ve yürütmek. Bireyin kullandığı teknik cihaz ve aletler hakkında eğitim hizmetini yürüten diğer öğretmenlere bilgi vermek. Eğitim hizmetlerinin yürütüleceği ortamın düzenlenmesinde rehberlik etmek. Evde eğitim hizmeti kapsamında yürüttüğü faaliyetleri Evde Eğitim Hizmet Planı Aylık Uygulama Çizelgesi uygun olarak doldurmak. Bireyin gelişim dönemi dikkate alınarak fiziksel (duyusal, özbakım ve cinsel), psikososyal ve duygusal gelişimi ile ilgili çalışmaları planlamak ve uygulamak amacıyla gerekli kişi, kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapmak. Ayrıca öğretmenler ilgili mevzuat hükümlerinin gerektirdiği diğer görevlerini de yerine getirir. BİREYİN KAYITLI OLDUĞU OKUL YÖNETİMİNİN GÖREVLERİ Okul yönetiminin görevleri şunlardır: Evde veya hastanede eğitim alan bireyin her türlü idari işlemlerini yürütmek. Yönetmelik hükümleri doğrultusunda BEP geliştirme birimini oluşturmak. Kurulun planlamaları doğrultusunda evde eğitim hizmeti verecek öğretmenlerin haftalık ders programını hazırlamak. Evde eğitim hizmetlerinin yürütülmesiyle ilgili olarak kurulu bilgilendirmek. Evde eğitim hizmetlerinin kapsamı ve bu hizmetlerin yürütülmesiyle ilgili hususlarda veliyi bilgilendirmek

7 ÖZEL EĞİTİM Tanılama Özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin tüm gelişim alanlarındaki özellikleri ile yeterli ve yetersiz yönlerinin, bireysel özelliklerinin ve ilgilerinin belirlenmesi amacıyla tıbbî, psiko-sosyal ve eğitim alanlarında yapılan değerlendirme sürecini ifade eder ( tarih ve sayılı Resmî Gazete yayımlanan Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği ). Eğitsel Değerlendirme ve Tanılama ÖZEL EĞİTİMDE TEMEL KAVRAMLAR Özel Eğitim: Özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin eğitim ve sosyal ihtiyaçlarını karşılamak için özel olarak yetiştirilmiş personel, geliştirilmiş eğitim programları ve yöntemleri, bu bireylerin tüm gelişim alanlarındaki özellikleri ile akademik disiplin alanlarındaki yeterliliklerine dayalı olarak uygun ortamlarda sürdürülen eğitimdir ( tarih ve sayılı Resmî Gazete yayımlanan Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği ). Özel Eğitime İhtiyacı Olan Birey Çeşitli nedenlerle bireysel ve gelişim özellikleri ile eğitim yeterlilikleri açısından akranlarından beklenilen düzeyden anlamlı farklılık gösteren birey olarak tanımlanır ( tarih ve sayılı Resmî Gazete yayımlanan Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği ). En Az Sınırlandırılmış Eğitim Ortamı Özel eğitime ihtiyacı olan bireyin; toplumla bütünleşmesini sağlamaya yönelik sosyal, öz bakım, dil ve iletişim alanlarındaki davranışlar ile düzeyine uygun akademik ve mesleki bilgi ve becerileri kazandırmak amacıyla destek eğitim hizmetlerinin de verildiği ve mümkün olduğunca yetersizliği olmayan akranlarıyla bir arada olmasını sağlayan en uygun eğitim ortamını ifade eder ( tarih ve sayılı Resmî Gazete yayımlanan Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği ). Özel Eğitime İhtiyacı Olan Bireyler İçin Zorunlu Öğrenim Eğitsel amaçla bireyin tüm gelişim alanındaki özellikleri ve akademik disiplin alanlarındaki yeterlilikleri ile eğitim ihtiyaçları belirlenerek en az sınırlandırılmış eğitim ortamına ve özel eğitim hizmetine karar verilen süreçtir. Eğitsel değerlendirme ve tanılama Rehberlik ve Araştırma Merkezlerinde oluşturulan özel eğitim değerlendirme kurulu tarafından nesnel, standart testler ve bireyin özelliklerine uygun ölçme araçlarıyla yapılır( tarih ve sayılı Resmî Gazete yayımlanan Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği ). Özel Eğitimin Amaçları Özel Eğitimin Amaçları Özel eğitim, Türk Millî Eğitiminin genel amaç ve temel ilkeleri doğrultusunda, özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin; 1) Toplum içindeki rollerini gerçekleştiren, başkaları ile iyi ilişkiler kuran, iş birliği içinde çalışabilen, çevresine uyum sağlayabilen, üretici ve mutlu bir vatandaş olarak yetişmelerini, 2) Toplum içinde bağımsız yaşamaları ve kendi kendilerine yeterli bir duruma gelmelerine yönelik temel yaşam becerilerini geliştirmelerini, 3) Uygun eğitim programları ile özel yöntem, personel ve araç-gereç kullanarak; eğitim ihtiyaçları, yeterlilikleri, ilgi ve yetenekleri doğrultusunda üst öğrenime, iş ve meslek alanlarına ve hayata hazırlanmalarını, amaçlar. Özel eğitime ihtiyacı olan bireyler için okul öncesi eğitim döneminde başlayıp ortaöğretim süresini de kapsayan eğitim ve öğretim sürecini ifade eder ( tarih ve sayılı Resmî Gazete yayımlanan Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği )

8 Özel Eğitimin Temel İlkeleri Türk Millî Eğitiminin genel amaç ve temel ilkeleri doğrultusunda özel eğitimin temel ilkeleri şunlardır; a) Özel eğitime ihtiyacı olan tüm bireyler; eğitim ihtiyaçları, ilgi, yetenek ve yeterlilikleri doğrultusunda ve ölçüsünde özel eğitim hizmetlerinden yararlandırılır. b) Özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin eğitimine erken yaşta başlanır. c) Özel eğitim hizmetleri, özel eğitime ihtiyacı olan bireyleri sosyal ve fiziksel çevrelerinden mümkün olduğu kadar ayırmadan planlanır ve yürütülür. ç) Özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin, eğitim performansları dikkate alınarak, amaç, içerik ve öğretim süreçlerinde ve değerlendirmede uyarlamalar yapılarak, akranları ile birlikte eğitilmelerine öncelik verilir. d) Özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin her tür ve kademedeki eğitimlerinin kesintisiz sürdürülebilmesi için, rehabilitasyon hizmetlerini sağlayacak kurum ve kuruluşlarla iş birliği yapılır. e) Özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin bireysel yeterlilikleri ve tüm gelişim alanlarındaki özellikleri ve akademik disiplin alanlarındaki yeterlilikleri dikkate alınarak, bireyselleştirilmiş eğitim planı geliştirilir ve eğitim programları bireyselleştirilerek uygulanır. f) Ailelerin, özel eğitim sürecinin her boyutuna aktif olarak katılımları ve eğitimleri sağlanır. g) Özel eğitim politikalarının geliştirilmesinde, üniversitelerin ilgili bölümleri ve özel eğitime ihtiyacı olan bireylere yönelik etkinlik gösteren sivil toplum kuruluşları ile iş birliği içinde çalışılır. g) Özel eğitim hizmetleri, özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin, toplumla etkileşim ve karşılıklı uyum sağlama sürecini kapsayacak şekilde planlanır. ENGEL GRUPLARI VE ÖZELLİKLERİ ZİHİNSEL ENGELLİ ÇOCUKLARIN GELİŞİM ÖZELLİKLERİ Akademik kavramları geç ve güç öğrenirler. Dikkat süreleri kısa ve dağınıktır. Devamlı izleme, teşvik ve değişiklik isterler. Somut kavramları daha kolay ve iyi kavrarlar. Zaman kavramı çok geç ve güç gelişir. Kazandıkları bilgileri transfer etmekte çok güçlük çekerler. Parçadan bütüne doğru öğrenirler ve somut kavramları daha kolay ve iyi öğrenirler. Öğrenme hızları yavaştır. Gördükleri ve duydukları şeyleri çabuk unuturlar, bellekleri zayıftır. Sözcük dağarcıkları zayıftır. Konuşmaları akıcı değildir. Okuduklarını anlatmakta güçlük çekerler. Duygu ve düşüncelerini ifade etmekte güçlük yaşarlar. Kendilerine güvenleri azdır. Dikkat problemleri görülür.dikkatleri kolay dağılabilir. ZİHİNSEL ENGELLİ ÇOCUKLARIN ÖĞRETMENLERİNE ÖNERİLER Gelişim alanları dikkate alınarak bireysel eğitim programları hazırlanmalıdır. Eğitim materyali hazırlanırken somut kavramlardan yararlanılmalıdır. Öğretmen-veli işbirliği sağlanmalıdır. Öğrenci en ön sıraya, öğretmen kürsüsünün dibindeki sıraya oturtulmalıdır. Somut ve görsel materyaller kullanılmalıdır. Dikkat süreleri kısa olduğundan kavramlar küçük bölümlere halinde işlenmelidir. Parçadan bütüne yöntemi denenebilir. Olumsuz ifadelerden çok olumlu ifadeler kullanılmalıdır. Telefona cevap verme, telefon etme, mektup yazma, postaya verme gibi etkinlikler öğretilmelidir. Eve gelen elektrik, su, telefon gibi faturaları okuması ve bu durumlarda ne yapılması gerektiği kavratılmalıdır. Gazete okuma alışkanlığı kazandırılmalıdır. Bu yapılmadığında, günlük yaşamda kullanmadığı için zamanla okuma alışkanlığını kaybedebilir. Güven sarsıcı söz ve davranışlardan kaçınılmalıdır. Akademik beceriler bireysel eğitim yoluyla daha çabuk kazandırılır

9 Akademik becerilerin yanı sıra telefon-adres-para hesabı gibi yaşama ait bilgi ve becerilerin geliştirilmesine önem verilmelidir. Kapasitesi üzerinde bilgi beklenmemelidir. Öğrenmeleri yaparak öğrenmeye dayalı planlanmalıdır. Çocuğa, dilin ses kurallarını ve yapısını öğretmeye çalışmak zaman israfından baş ka hiçbir şeye yaramayacağı için bunları öğretilmesinden vazgeçilmelidir. Bunun yerine okuduğunu anlama çalışmalarına ağırlık verilmelidir. Verilecek ödevler açık-sınırlı-kısa ve basit olmalıdır. Öğretilen kavram ve beceriler sık sık tekrar yapılmalıdır. Ödüllerle davranışlar pekiştirilmelidir. Yapabileceği ödevler verilmelidir. Olumsuz davranışlar görülmemelidir. En ufak çalışması ödüllendirilmelidir. Sınıf içinde diğer arkadaşları tarafından kabulü sağlanmalıdır. Yaşantıya dayalı deneyimler sunulmalıdır. İŞİTME ENGELLİ ÇOCUKLARIN GELİŞİM ÖZELLİKLERİ İşitme engelliler, işitme yetersizliklerinin özelliğine bağlı olarak gelişim sürecinde bazı farklılıklar gösterebilirler. İşitme güçlüğünün bireyin performansındaki etkileri işitme kaybının tipi ve derecesi, kaybın oluştuğu yaş, çocuğun zeka düzeyi, ailenin ve toplumun işitme engeli ile başa çıkma yeteneği, çocuğun dil ve eğitimsel deneyimleri gibi birçok faktöre bağlıdır. Konuşmalarında belirli sesleri düşürür ya da değiştirirler. Konuşurken bazı sesleri atlarlar. Sözcükleri yanlış söylerler. İsteklerini anlatmak için gereğinden fazla jest ve mimik kullanırlar. Sesin geldiği yönü tayin edemezler. Bedensel devinimlerde (oturma, koşma, yürüme) denge bozukluğu görülür. Konuşmalarında tekdüzelik, devamlı olarak fısıltı halinde ya da bağırarak konuşma görülür. Çevrelerindeki seslere duyarsızlık gösterirler. Sınıfta oluşan ses değişimlerinin farkında olmazlar. Konuşulanların özellikle bazı sözcüklerin yinelenmesini isterler. İşitebilmek için konuşana doğru eğilirler ya da başını konuşana çevirerek dinlerler. Konuşmaları düzgün ve akıcı değildir. Talimatları yanlış anlarlar. Dikte çalışmalarında olağan dışı yanlışlıklar yaparlar. Konuşulanı anlayabilmek için konuşmacı ya da ses kaynağına (tv gibi] yakın dururlar. Kulak ağrısından, kulak çınlamasından şikayet ederler. İŞİTME ENGELLİ ÇOCUKLARIN ÖĞRETMENLERİNE ÖNERİLER Öğrencinin işitme cihazının kullanımı ve gerekliliği konusunda bilgi sahibi olunmalıdır. Sınıfta en ön ve orta sıraya oturtulmalıdır. Sık sık sorular sorularak ilgisinin sürekli olması sağlanmalıdır. Sınıfta her türlü etkinliğe katılımı sağlanmalıdır. Kısa ve basit cümleler kullanılmalıdır. Öğrenciyle göz teması kurulmalıdır. Ders anlatırken öğrenciye dönük olunmalıdır. Öğrenci konuşması için teşvik edilmelidir. Abartılı dudak hareketlerinden kaçınılmalıdır. Öğrencinin duyduğundan emin olunmalıdır. Doğal ve açık ifadelerle konuşmalı, ses tonu fazla yükseltilmemelidir. Konuşma sırasında el-kol-kafa hareketlerinden kaçınılmalıdır. Fazla gürültülü ortam öğrencinin dikkatini dağıtır, bundan kaçınılmalıdır. Öğrencinin söylediği kelime/cümlede yanlışlık olması durumunda kelime/cümle-nin doğrusu söylenmelidir. Sınıfta daha fazla zaman ayrılmalıdır. Sakin, tutarlı, kararlı olunmalıdır. Öğrencinin hareketleri istenmeyen şekilde olursa hayır denerek ikaz edilmelidir. Dokunarak ya da işaret ederek iletişim kurmaktan kaçınılmalı, işitme engelli çocuğun işitme kalıntısını kullanabilmesi için sözel iletişim kurulmalıdır. Dersler görsel materyal kullanılarak anlatılmalıdır. Öğrenci her yönüyle değerlendirilmeli, öğrenciye uygun eğitim programı hazırlan- malıdır. İşitme engelli çocukta normal işiten çocuk gibidir. Diğer çocukların arasına, oyunlarına katılmak ister. Bu nedenle çocuğun sahip olduğu engeli, onun sınıfta bulunmadığı bir zamanda, sınıf arkadaşlarına anlatılmalıdır

10 ÖZGÜL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ OLAN ÇOCUKLARIN GELİŞİM ÖZELLİKLERİ Okuma hızı ve niteliği açısından yaşıtlarından geridirler. Harf-ses uyumu gelişmemiştir, bazı harflerin seslerini öğrenemezler. Kelimeleri hecelerken ya da harflerine ayırırken zorlanırlar. Okuduklarını anlamakta zorlanırlar. Okurken harfleri, heceleri atlar ya da harf/hece eklerler. Yazarken bazı harf ve sayıları, kelimeleri ters yazarlar ya da karıştırırlar. (b-d, d-t, m-n, g-y, f-v, b-p, g-k, c-c, 2-5, 6-9,12-21] Yazarken bazı harfleri, heceleri atlar ya da harf/hece eklerler. Yazarken kelimeler arasında hiç boşluk bırakmaz ya da bir kelimeyi iki-üç parçaya bölerek yazarlar(kalem gibi). Belirli bir sıra içinde yapılması gereken işlerin sırasını karıştırabilirler. Konuşurken düzgün cümle kuramazlar, takılırlar. Bazı harflerin seslerini doğru olarak telaffuz edemezler,(r,ş,j gibi harfleri söyleyemez ya da yanlış söylerler). Soyut kavramları anlamakta güçlük çekerler. Kaba motor becerilerinde, ip atlama, top yakalama gibi hareket ve oyunlarda yaşıtlarına oranla başarısızdırlar. Sakardırlar, sık sık düşer ve yaralanırlar. istemeden bir şeyleri kırarlar. İnce motor becerilere dayalı işlerde (düğme ilikleme, makas kullanma, boncuk dizme gibi) zorluk çekerler. ÖZGÜL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ OLAN ÇOCUKLARIN ÖĞRETMENLERİNE ÖNERİLER Güven sarsıcı söz ve isteklerden kaçınılmalıdır. Verilen okuma metinleri kısa, açık, anlaşılır olmalıdır. Sorulan sorular karmaşık olmamalıdır. Kaba ve ince motor gelişimi destelemek için çalışmalar yapılmalıdır. Takdir ve teşvik edilmelidir. Arkadaşları ile kıyaslanmamalıdır. Telaffuz hatalarını gidermek için tekerleme, şiir ve şarkılar öğretilmelidir. Cümle tamamlama çalışmaları yaptırılmalıdır. Hafıza ve eşleştirme oyunları oynatılmalıdır. Olumlu davranışları pekiştirilmelidir. Çocuğun ilgi duyduğu konular ve güçlü yanları belirlenmeli, öğretime bu noktalardan başlanmalıdır, tam başarılı olmadan başka bir çalışmaya geçilmemelidir. Çocuğun kendi gözlem ve yorumlarını anlatabilmesine fırsat tanınmalıdır. Çocuğa sağ-sol öğretilmelidir (Örneğin, saat taktığı kolun sol kol, yazı yazdığı elin sağ el olduğu gibi). Nokta birleştirme çalışmaları yaptırılmalıdır. Kolay anlayabilecekleri kısa kelimelerden basit cümleler yazdırılmalıdır. Grup içinde çalışırken başarabileceği görevler verilmelidir. Resimli kitaplar daha çok kullanılmalıdır. Okuma alıştırmaları günde 2 3 kez, 5-10 dakikalık devreler halinde, düzenli bir şekilde yüksek sesle yaptırılmalı, çocuk yorulunca ara verilmelidir. 2 3 cümlelik okuma parçaları üzerinde çalışılmalıdır. Bu okuma parçaları çocuğun ilgi duyduğu konulardan seçilmeli, öğrendiği parça anlattırılmalı ve okurken satırları cetvelle veya parmakla takip etmesine izin verilmelidir. Yazmaya hazırlık döneminde tahta ve plastikten harfler, oyun hamuru ve harf resimleri verilmeli; harf yazdırılırken adı söylenmeli ve çizilmeli; bir yandan da çocuğun bunu sesli ve yazılı olarak tekrar etmesi sağlanmalıdır. Çocuğun yaptığı imla hatalarını kendisinin bulması sağlanmalıdır. Sözlük kullanarak sözcük dağarcığı zenginleştirilmelidir. Sınavlar sözlü veya test olarak uygulanmalıdır. Öğrendiği konuların devamlılığı için aile ile sıkı bir işbirliğine girilmelidir

11 DİL ve KONUŞMA GÜÇLÜĞÜ OLAN ÇOCUKLARIN GELİŞİM ÖZELLİKLERİ Sesleri atlarlar ya da düşürürler. Örneğin; kapı yerine apı Kelimenin yanına aynı sesi ya da farklı bir sesi ekleyip çıkarabilirler. Örneğin; saat yerine sahat Kelime içindeki bir sesi farklı bir ses ekleyerek çıkartarak söyleyebilirler. Örneğin; araba yerine ayaba Sesleri uzatabilirler. Örneği; a-a-a-amca Kelime ve heceleri tekrar edebilirler. Örneğin; o-ol-maz Konuşurken istenmeyen jest ve mimikleri kullanabilirler. Kelimeleri değişik şekilde vurgulayabilirler. Konuşmaları kısıtlı ve sözcük dağarcıkları sınırlı olabilir. İsteklerini ve duygularını nesnelere vurarak, çarparak gösterirler. Konuşma sesi gür ya da zayıf çıkabilir. Ses tonları farklı olabilir. İsteklerini anlatmak yerine jest, mimik ya da başka türlü işaretleri kullanırlar. OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU OLAN ÇOCUKLARIN GELİŞİM ÖZELLİKLERİ Dil gelişimleri geridir, konuşmalarında akıcılık yoktur. Konuşulanları ve yönergeleri anlamakta güçlük çekerler. Karşılıklı olarak konuşmayı başlatamaz ve sürdüremezler. Göz kontağı kurmaktan kaçınırlar. Seslenildiğinde ya da kendisiyle iletişim kurulmak istendiğinde tepki vermezler. Karşılıklı iletişim kurmak istemediğinde bağırma, vurma, çığlık atma gibi tepkiler gösterebilirler. Konuşurken çok az jest ve mimik kullanırlar. Övgü sözleri ya da sözel onaylamalar karşısında çok az ya da hiç tepki vermezler. Temel duyguları (mutluluk, üzüntü vb.) ifade etmede güçlük çekerler. Şahıs zamirlerini karıştırırlar, ben yerine sen veya kendinden 3. Tekil şahıs olarak söz ederler. Yaşıtlarıyla oynamakta ve oyun kurmakta zorlanırlar. Elleriyle göğsüne vurma, parmağını veya elini sallama, oynatma, elini ısırma veya kendine zarar verme gibi davranışlar sergileyebilirler. Genelde yalnız yapılan uğraşlardan hoşlanırlar. Başkalarının kendisine söylediklerini tekrarlarlar. Nesnelerin daha çok ayrıntılarıyla ilgilenirler. Nedensiz gülme ve ağlama davranışları gösterirler. Günlük yaşamla ilgili alışkanlıkların değişimine karşı çıkarlar. DİL ve KONUŞMA GÜÇLÜĞÜOLAN ÇOCUKLARIN ÖĞRETMENLERİNE ÖNERİLER Hatalı çıkan sesleri hemen düzeltmek, uyarmak ve suçlamaktan kaçınılmalıdır. Hatalı sesleri doğru telaffuz ederek örnek olunmalıdır. Öğrenci mutlaka dinlenmeli, dinlendiği hissettirilmelidir. Öğrenciye doğru model olunmalıdır. Doğal ve hecelemeden konuşulmalıdır. Öğrencinin konuşmaları taklit edilmemelidir. Öğrencinin konuşmak için gösterdiği çaba ödüllendirilmelidir. Öğrencinin çıkardığı hatalı sesler duymazlıktan gelinmelidir. Ona sorulan soruları başkasının cevaplamasına izin verilmemelidir. Aile ziyaretleri yapılıp, aile ile işbirliği yapılmalıdır. OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU OLAN ÇOCUKLARIN ÖĞRETMENLERİNE ÖNERİLER Öğrencinin eğitim göreceği sınıf, öğrenciye önceden tanıtılmalıdır. Erken yaşta eğitime başlanmalıdır. Eğitime başladığında öğrencinin yaptıkları ve yapamadıkları belirlenmelidir. Uygun eğitim programı belirlenerek eğitime geçilmelidir. Çocuğun gelişim seviyesine uygun sınıf ortamı düzenlenmeli ve materyaller seçilmelidir. Eğitime yeni başlandığında taklit, yönerge takip, eşleme, iletişim ve sosyal beceriler çalışılmalıdır. Sosyal becerilerden göz teması kurma, tanımadığı kişilerle selamlaşmavedalaşma ve ilk kez girdiği ortama uyum sağlama becerileri öncelikli çalışılmalıdır. Okula gelirken bağımlı olduğu nesneyi yanında getirmesine izin verilmelidir. Aile ile işbirliği içinde çalışılmalıdır. Çocuğun davranışları ile ilgili anekdot tutulmalıdır. Sınıfta ilk üç sıradan birine oturtulmalıdır. (duvar kenarı, yanına onu kontrol edebilecek biri olmalı) Çocuğun yanında olumsuz davranışları ile ilgili asla konuşulmamalıdır. Konuşurken cümlesi tamamlanmamalıdır

12 Kendi işlerini kendisinin yapması için fırsat tanınmalıdır. Konuşmuyor diye söz hakkı vermemezlik edilmemelidir. Yazılı ve sözlü yoklamaları test tipinde ya da evet, hayır şeklinde yapılmalıdır. Çizgisiz defteri geniş aralıklar çizdirerek kullandırılmalıdır. Soru cümlelerinin satırları geniş olmalıdır. Düzgün yazmaya zorlanmamalıdır. Öğretilecek bilgiler görsellerle sunulmalı ve somutlaştırılmalıdır. Dikkatleri dağıldığı için belli aralıklarla sınıftan çıkmasına izin verilmelidir. Teneffüslerde yanında onu gözetecek birinin olmasına dikkat edilmelidir. Özel yetenekli derslerinde sınıf dışına çıkarılmamalıdır. Sınıftan çıktıktan sonra tekrar sınıfa döneceği öğretilmelidir. Sınıftaki diğer öğrenciler ile işbirliği içinde çalışılmalıdır. Acıma duygusu ile yaklaşılmamalıdır. Diğer çocuklara uygulanan kurallar ona da uygulanmalıdır. Dikkatini toplamak için Bana bak komutu verilerek çenesinden tutulup bakması sağlanmalıdır. Kısa komutlarla net sınıf kuralları konulmalıdır. Yapabileceği görevler verilmelidir. Olumlu her davranışı ödüllendirilmelidir. Geri dönütler için uzun süre geçebilmekte bu yüzden sabırlı olunmalıdır. Kokuya karşı duyarlı olduklarından, öğretmenler öğrencinin duyarlı olduğu kokuları tanıyıp bu konuda önlem almalıdırlar. Sen- ben zamirleri çalışılmalıdır. Dün, bugün, yarın, önce, şimdi, sonra, gün, ay, yıl, mevsim gibi sıralamalar çalışılmalıdır. Etkinlik başlatma ve sonlandırma becerileri çalışılmalıdır. Soyut sözcükler, mecaz kelimeler, deyimler, atasözleri derslerde kullanılmamalıdır. DİKKAT EKSİKLİĞİ ve HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU (DEHB) OLAN ÇOCUKLARIN GELİŞİM ÖZELLİKLERİ Belirli bir işe ya da oyuna dikkatini vermekte zorlanır. Dikkati kolayca dağılır. Başladığı işi bitiremez. Görev ve etkinlikleri düzenlemekte zorlanır. Yoğun zihinsel çaba gerektiren işleri yapmaktan kaçınır (ev ödevi, okul aktiviteleri gibi). Etkinlikler için gereken eşyaları kaybeder. Günlük etkinliklerde unutkandır. Eli ayağı kıpır kıpırdır ve oturduğu yerde duramaz.gereksiz yere sağa sola koşturur, eşyalara tırmanır. Sakince oynamakta zorlanır. Sürekli hareket eder ve çok konuşur. Sorulan soru tamamlanmadan yanıt verir. Sabırsızdır, sırasını beklemekte güçlük çeker. Başkalarının sözünü keser ya da oyunlarında araya girer. Bir aktiviteye uzun süre katılma, anlatılanları dinleme ve becerileri genellemede yetersiz kalır. Sürekli konuşur, bağırır, başkalarını yaptığı işi engeller. Yönergeleri takip etmede yetersiz kalır. Hep kendi istedikleri olsun ister, olmazsa hırçınlaşır. Kurallara uymada zorlanır. Düğme ilikleme, ayakkabı bağlama, düzgün yazı yazma, düzgün kesme gibi el be-cerilerinde yetersizlik olabilir. DİKKAT EKSİKLİĞİ ve HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU (DEHB) OLAN ÇOCUKLARIN ÖĞRETMENLERİNE ÖNERİLER Öğretmen masasına yakın bir yerde, sınıfa arkasını dönecek şekilde oturtulmalıdır. Dikkatini dağıtacak uyaranlar olmamalıdır. Yapılacak etkinliklerden önce hatırlatmalar yapılmalıdır. Yeni etkinliğe geçerken yeni konu söylenmeli ve ders için zaman verilmelidir. Sınıf içi kurallar öğrenci ile tartışılarak belirlenmelidir. Kurallar sınıfa yazılı olarak öğrencinin göreceği şekilde asılmalıdır. Sınıf içi görevler verilmelidir. Sınıf sakin ve kontrollü bir yer olmalıdır. Yönergeler mümkün olduğunca teker teker verilmelidir. Anlamadığı soru ve yönergeleri tekrar sorması için cesaretlendirilmelidir. Sınavlar için ek süre verilmelidir. Dikkati dağıldığında toplaması için zaman verilmelidir

13 Tahtaya yazılanı deftere not etmesi için ek süre verilmelidir. Sözlü sınavlarda daha iyi olduğunda yazılı sınav yerine sözlü sınav yapılmalıdır. En az diğer çocuklar kadar ödüllendirilmelilerdir. Ders çalışma yöntemleri hakkında bilgi verilip öğretilmelidir. Yapabildiği olumlu şeyler ve güçlü yönleri sergilenmelidir. Ders aralarında enerjisini boşaltacak etkinliklere yöneltilmelidir. Eşyalarına nasıl sahip çıkacağı öğretilmelidir. BEDENSEL YETERSİZLİĞİ OLAN ÇOCUKLARIN GELİŞİM ÖZELLİKLERİ Öğrencinin sosyal iletişiminin ve etkileşiminin arttırılması için etkinliklere katılımı sağlanmalıdır. Öğrencinin yaşayabileceği uyum sorunları ile ilgili okul rehber öğretmeni ve aile ile işbirliği yapılmalıdır. EVDE EĞİTİM PROGRAMLARINDA EBEVEYNLERİN VE ÇOCUKLARIN ORTAĞI OLABİLMEK: Ebeveynler Sıkıntı İle Karşı Karşıyalar Ortopedik yetersizliği olan çocuklarda yetersizliğin meydana geldiği ve beynin yetersizlikten etkilenme durumuna göre bazı durumlarda zihinsel yetersizlik te eşlik edebilir. Zihinsel yetersizlik hafif düzeyden ağır düzeye göre geniş bir yelpazede seyredebilir. Fiziksel yetersizlikler meydana geldiği yere göre farklılık göstermekle birlikte akran düzeyine göre motor gelişimde gecikme görülebilir. Kas zayıflıkları sonucunda kol ve bacaklarda uzunluk farklılıkları, yürüyüş bozuklukları,denge problemleri,duruş bozuklukları sık rastlanabilir. Dil ve konuşma becerilerine ilişkin büyük farklılıklar gösterebilir. Ortopedik yetersizliğin oluştuğu yer ve zihinsel yetersizliğin olup olmadığına göre alıcı ve ifade edici dil becerilerinde gecikme ve gerilik görülebilir. Sosyal ve duygusal özellikleri bulunduğu çevrede kabul düzeyine göre değişkenlik göstermektedir. Ayrıca yetersizliğin çocuğun bağımsızlığı üzerindeki etkisine göre farklılıklar görülebilir. BEDENSEL YETERSİZLİĞİ OLAN ÇOCUKLARIN ÖĞRETMENE ÖNERİLER Fiziksel ortamlar düzenlenmeli, tekerlekli sandalye için rampa olmalıdır. Sınıf binanın giriş katında olmalıdır. Tekerlekli sandalyenin girebileceği bir masa kullanılmalıdır. Masada defter ve kalemi tutacağı bir düzenek olmalıdır. Çocuğa zaman ayrılmalı ve desteklenmelidir. Ellerini kullanmakta zorlanıyor ise çoktan seçmeli ve sözlü sınav yapılmalıdır. Öğrenci öğretmen masasının yakınına oturtulmalıdır. Tekerlekli sandalyede oturduğunda göz hizasında konuşulmalıdır. Öğrenci sınıfa gelmeden önce diğer öğrencilere, öğrencinin özellikleri hakkında bilgi verilmelidir. Sınıfa rahat girip çıkabileceği bir yere oturtulmalıdır. Tuvaletlerde tutacak yerler olmalı, lavabonun yüksekliği öğrencinin boyuna göre ayarlanmalıdır. Söylediklerini anlamayınca tekrar etmesi istenmelidir. Öğrencinin yapamadıkları değil yapabildiklerine yoğunlaşılmalıdır. Öğrencinin başarısı anında ödüllendirilmelidir. Gelişim geriliği olan çocuğa sahip ebeveynler evde eğitim uygulamasına dâhil edildiklerinde genellikle yüksek oranda endişe beslerler. Bu sebeple öğretmenin uyguladığı iletişim stratejilerinin asgari düzeyde aileye güven verecek temelde, stresi azaltmaya yönelik ve şeffaf olması gerekmektedir. Belirlenmiş bir dizi iletişim kuralının iki işlevi bulunmaktadır: 1) ebeveyne önceden belirlenmiş öğretme prosedürleri ile ilgili olarak bir yapı sunmak ve 2) öğretmene teorik bir çerçeve çizmek. Evde Eğitim çok çeşitli yaklaşımlara ve uygulama metotlarına rağmen önceden belirlenmiş iletişim adımları olarak tanımlanmıştır. Evde Eğitim Hizmeti vermek belirli idari prosedürleri, değerlendirmeleri ve ebeveyn ile en azından asgari düzeyde bir işbirliği sağlamayı gerektirir. Ebeveynler çoğu zaman çocukları ile ilgili olarak hep aynı sorulara maruz kalırlar ve genellikle de endişe ve sıkıntılarını anlatma konusunda oldukça yorulmuş durumdadırlar. Öğretmenler evde eğitim hizmeti sürecinin bu ilk aşamasında ebeveynleri dinlemek yerine anlatılanları yorumlamaya çalışırlar. Evde Eğitim Hizmeti Uygulamasının ilk iki ayında öğretmenin tek endişesinin bilgi toplamak ya da uygulayacağı müfredat programı olmaması ve aynı zamanda ailede var olan iletişim desenine saygı duyarak yeni bir iletişim şekli oluşturmak olması gerekmektedir. Uyumlu/Ahenkli İlişkinin Önemi Evde Eğitim Hizmeti Uygulamasında çocuk ve ailesi ile uyumlu bir ilişki inşa edebilmek profesyonel bir süreç olarak görülmektedir. Öğretmenin hedef temelli pedagojik bir çalışma gerçekleştirebilmesi için çocuk ve ailesi için güvenli bir temel/dayanak inşa etmesi gerekmektedir. İlişkide bağlılığın en temel özellikleri 1) Beklenti yaratmak vasıtasıyla endişenin azaltılması (örneğin evde eğitim hizmeti sırasında yaratılan ortamda kaynaşma ritüellerinin kullanılması), 2) Aile değerlerine saygı ve özen gösterilmesi, 3) Çocuk ve aileden oluşan dünyanın ihlal edilmemesi (örneğin ailenin öğrenmede karşılaşılan zorluklarla nasıl mücadele ettiğinin gözlemlenmesi), 4) Güven verilmesi ve profesyonel yeterlik alanı hakkında bilgi sunulması (örneğin eğitim içeriğinin ve öğretme metotlarının net bir şekilde anlatılması) 24 25

14 5) Kendini ifade etme/açma (örneğin kişisel ve öğrenim geçmişi hakkında bilgi vermek). Genellikle hem ailenin hem de öğretmenin uyumlu bir ilişki kurulması çok sabırsız davrandıkları gözlemlenmiştir. Ebeveynler özelliklede engel türü yerleşik çocukları olanlar (örneğin Down Sendromu) öğretmen Evde Eğitim Hizmeti sürecine başlar başlamaz programı takip etmez ise memnuniyetsizlik yaşarlar (Pretis, 1998). Carpenter et al. (2015) Avrupa daki birçok evde eğitim programında çocuğun ödev ile meşgul edilmesi/ görevlendirilmesinin programın başlıca prensibi olduğunu belirtmiştir. Bu göstermektedir ki çocuk ile kurulan ilk temasta öğretmenlerin ilk gözlemi çocuğun stratejisi üzerine olmalıdır, çocuğun kendi ortamında kendi kendine ne ile meşgul olduğu gözlemlenmelidir. Değerlendirme Özel eğitimde tanılama ile ilgili olarak mevcut en büyük engel 2 ayrı şekilde kendini göstermektedir. Birinci engel çocuk ve ailesi ile ilgili kaynaklara odaklanmak. Geleneksel tıp ve psikolojik tanılama, özrün telafisini sağlamak için çocuktaki özrün tanılanması eğilimindedir. ICF-CY (İşlevsellik Yetimi ve Sağlığın Uluslararası Sınıflandırılması) (DSÖ,2011) kullanılması KATILIM, ve ETKİNLİK, ÇEVRESEL ETMENLER, beden yapısı ve işlevleri (bkz. gibi başlıklar ile birlikte daha geniş bir yelpaze sağlayacaktır. Bununla birlikte ICF-CY İsviçre dışında/haricinde evde eğitim ortamlarında ve okullarda çok ender kullanılmaktadır. Pedagojik tanılamalarda bu ilave becerilerle birlikte öğrenme hedeflerine ulaşmak için gerekli potansiyel becerilere odaklanılır. Kaynak temelli tanılama sürecinde hala sistematik bir yöntem olmasa da uzmanlar çocuğu ve ailesini anlatmak için örneğin net bir şekilde GÖZLEM ve YORUM arasındaki farkı ayırt etmek yoluyla pozitif metot kullanmalıdır (Pretis 2016). İkinci zorluk öğrenme çıktılarını tanının durumuna göre belirlemek/anlatmak. Bu öğrenme çıktıları büyük çoğunlukla profesyonelin teorik geçmişine dayanır ve SMART hedefleri ile temellendirilmektedir. Bugün pedagojik değerlendirmede hedeflerin nasıl belirleneceğine dair kabul edilmiş pedagojik bir algoritma bulunmamaktadır ancak ÖĞRENME ÇIKTILARI ile ilgili yeni stratejiler (çocuğun elde ettiği hangi bilgi, beceri ve geniş edinim) artık daha çok çocuğun meşgul edilmesi/ödevlendirilmesi ve manalı çıktılar üzerine odaklanmaktadır. Öğretmen olarak, aileye çocukları için neyin önemli olabileceğini düşündüklerini sorun. Değiş Tokuşun Önemi (bkz. Guralnick, Hepsi her zamana için tüm lisanlarda mevcut değildir(örneğin Türkçe). Fakat yine de bu tanılama sürecinin-evde eğitim sürecindeki karmaşık yapıdan dolayı-en az aşağıdakileri kapsaması gerektiğini söylemekte fayda vardır: a) çocuğun oryantasyonu ve çocuğa uygun gelişimsel hedefler; b) aile oryantasyonu, aile işlevi; ve c) disiplinler-arası işbirliği (örneğin tıp doktorları, fizyoterapistler, konuşma terapistleri vb.) Bu üç unsur öğretim materyalleri ve aile ile öğretmen arasında yapılan sözleşmenin parçası durumundadır. Hedef Temelli Öğretim Pedagojik değerlendirmenin neticesi, ebeveyn ve öğretmen arasında yapılan ve evde eğitim programı boyunca neyin nasıl yapılacağını anlatan işleyen bir sözleşme dir. Çoğu ebeveyn gerçek iş başladığına sabırsız bir davranış sergilese de önceki adımların tanımlanması hayati bir önem taşır (örneğin çocuğun öğrenme yol haritasını keşfetmek). Sadece tanımlanmış öğrenme çıktıları şeffaf davranışsal seviyede (Pretis 2006) evde eğitim programının etkililiğini gösterir. Okul ortamında hala operasyonel öğretim çıktılarının tanımına karşı biraz direnç mevcuttur, bu direnç değerlendirmenin standart çıktılara ulaşmak için yapılan bir gereklilik olduğunun anlaşılması gerçeği ile izah edilebilir. Evde eğitim programlarında çıktılar oldukça kişiselleştirilmiş/münferit ve kişi merkezlidir. Uygulanan öğretim metotlarının heterojen yapısına rağmen-teropatik kavramlara doğru bir oryantasyon olmuş olsa da (örneğin fizyoterapi, iş ile ilgili terapi, konuşma terapisi) veya özel eğitim ihtiyaçlarına doğru tüm bunlar meşguliyet modeli/sorumlu kılma modeli/ödevlendirme modeline dayandırılmalıdır. İyi yapılandırılmış ve detaylandırılmış/kapsamlı hazırlanmış evde eğitim programlarının en çok fayda sağlanan programlar olduğu konusunda kanaat mevcuttur. Değerlendirme ve Yansıtma Ebeveynler ve öğretmen arasındaki öğretici/eğitici ortaklık (Guralnick, 2016, kişisel iletişim) eğitim öğretim yılı içinde en az 2 kere yansıtma sürecini de kapsamalıdır. Yansıtma süreci öğretmen tarafından kendi kendine değerlendirme (Pedagojik hedefimiz neydi? (beklenen çıktılarımız?) Neye ulaştım? Öğrenme adımlarımız hangileriydi?). Evde eğitimin kötü yan etkilerinden birisi özellikle babaların kendilerini genellikle dışlanmış hissetmeleridir ki bu durum çocuklarını yetiştirme konusundaki kabiliyet algılarını düşürmekte ve böylece aile içinde çatışmaya öncülük etmelerini sağlamaktadır. Çocuğun ve ailesinin değerlendirmesi öğretmen ile etkileşim olmaksınız yapılamaz. Bunun anlamı tanılama sürecindeki her bir özelliğin, değerlendirmenin ve testin farklı seviyelerdeki olası etkileşim ve değiş tokuş olarak kabul edilmesidir. Bu alanda çok sayıda standardize edilmiş test, derecelendirilmiş ölçek ve anket kullanılmaktadır 26 27

15 Geçiş Evde eğitim sürecinden örgün eğitimi sürecine geçiş değerlendirme süreci olarak da tanımlanabilir (örneğin evde eğitim programı ile tanımlanan öğrenme çıktılarına ne oranda erişildi?) Bu bağlamda geçiş ve değerlendirme evde eğitim programı süresince ne olduğunun değerlendirilmesi ve bu sürece ne tür etkilerin atfedildiğini değerlendirmeye yarar. Öğretmenler unutmamalıdır ki her bir geçiş süreci normatif/normal beklentiler ile yüz yüze geleceklerinden dolayı çocuklar ve aileleri için kaygı sebebi yaratan bir anı temsil etmektedir (örneğin örgün eğitim müfredatının değişimi, akranları ile sosyal etkileşim sürecine uyum v.b).geçiş süreçleri yüksek kırılganlık dönemleridir. Evde Eğitim Programlarında Görev Alan Öğretmenler İçin İletişimsel Sonuçlar EK ÖĞRETMEN İHTİYAÇLARI ANALİZ RAPORU Evde eğitim süreçleri yüksek oranda şeffaflık ve ebeveynler ile saygılı bir iletişim ile yüksek oranda ilişkilidir. Bizimle ilgili BİZSİZ HİÇBİRŞEY bu kullanıma hazır eğitim dokümanının en önemli çıktısıdır. Evde eğitim müfredat ile ilgili tüm zorluklara rağmenilişki temelli bir süreç olarak görülmektedir ve bu sebepledir ki öğretmenler ve ebeveynler arasında bir dizi sosyal iletişim ve etkileşim kuralı gerektirir. Öretmenler çocukların ve ebeveynlerin evlerinde MİSAFİR olarak görülebilir. MİSAFİRLERDEN genel olarak var olan kurallara ve aile değerlerine uymaları beklenir ve bununla birlikte MİSAFİRLER SAYGI ile ağırlanırlar ve aileler tarafından hoş karşılanırlar. Bu hususlar müfredatın uygulanması, öğretim metotları, alıştırmalar ve sınavlar veya değerlendirme hususları kadar önemli olabilir

16 GİRİŞ Evim Artık Okulum adlı Erasmus + Yetişkin Eğitimi Stratejik Ortaklık Projesine katılan dokuz ortak Türkiye (5), Avusturya (1), Almanya (1), Lüksemburg (1) ve Hollanda (1) (Referans numarası TR01-KA ). Bu proje evde eğitimde görevli öğretmenlerin ihtiyaçlarını tanımlamak için yapılmıştır. Evde eğitim programında olan veya evde eğitim gören öğrencilerin öğretmenleri için sunulan desteği iyileştirmek için bir İhtiyaç Analiz Raporu oluşturulmuştur. Bu rapor, iki odak grubu tartışmasının sonuçlarını ve Altındağ Rehberlik ve Araştırma Merkezi ve Altındağ İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından Ankara Altındağ ilçesinde uygulanan anket formunu içermektedir. İhtiyaç analizinin tasarımı, metodoloji belirleme, paydaşlar, yöneticiler ve öğretmenler için odak grup tartışmalarının geliştirilmesi ve evde eğitimde olan öğrencilerin öğretmenleri için anketi ve sonuçların analizini içermektedir. Anketin ve odak grup tartışmalarının geliştirilmesi için her adımda ortak kararlar alınmıştır. Taslak için uzmanlardan görüş, fikir, öneri, eleştiri ve yorumlar alındıktan sonra, çalışmanın öncesinde anket gözden geçirilmiştir.türkçe olarak hazırlanan anket İngilizce ye tercüme edilmiştir.altındağ RAM ve Altındağ İlçe MEM, kâğıt formundaki anket formu ile öğretmenlerden veri almıştır. ARKA PLAN Evde eğitim, ev tabanlı eğitime dayanan ve aileleri ile birlikte zorunlu eğitim yaşında kronik hastalık veya rahatsızlıklardan (cam kemik hastalığı, kas hastalıkları, lösemi, uzun süreli eve bağlı kalma) mustarip olan engellilerin veya bireylerin bilgilendirilmesi ve desteklenmesinden oluşan, gezici olarak çalışan öğretmenler tarafından sunulan özel bir eğitim hizmetidir. En az 4 ay boyunca okula gidemediğini belgeleyenler bu hizmetten yararlanabilmektedir. Evde eğitim gören öğrenciler, sınıf öğretmenlerinden ve branş öğretmenlerinden, kendi evlerine eğitim alırlar. Türk Eğitim sisteminde 2012 yılında bir yenilik yapılmıştır. Zorunlu eğitim süresi 8 yıldan 12 yıla yükseltilmiş ve lise eğitimi tüm bireyler için yasal bir yükümlülük haline gelmiştir. Engelleri yüzünden okula gidemeyen öğrenciler, müfredatı takip etmeyi zor bulmaktadırlar. AB28 (Trost 1989) içerisinde yer alan örneğin sağlık durumları veya yaşları nedeniyle zaaf içerisinde bulunan çocukların %6 lık kadar bir kısmı için evde eğitim veya evde destek, topluma tam katılımlarını sağlamak için bir olanaktır. Potansiyellerini ve yaşam kalitelerini tam katılım yönünde geliştirin. Evim Artık Okulum, AB28 içerisinde tıbbi ve/veya engellilik durumu nedeniyle ana akım okulda kapsamlı eğitim alamayan ve belirli evde eğitim veya (daha küçük çocuklar için) ev ziyareti programlarına ihtiyacı olan çocuklara yöneliktir. AB28 de yer alan çocukların %6 sının gelişmeye ilişkin ve bunun sonucu olarak okul öncesi veya okul eğitimine ilişkin zaafiyet gösterdiği tahmin edilmektedir. Özellikle Türkiye için, 12 yıllık zorunlu eğitimin yeni yasal gereklilikleri temelinde, hem ilgili öğretmenler hem de ebeveynler için eğitim ve desteğe ilişkin güçlü bir ihtiyaç oluşmuş durumdadır. Evde eğitimde yaşanan zorluklar, sorumlu öğretmen sayısındaki yetersizlik, öğrencilerin evlerine ulaşan öğretmenlerin ulaştırma sorunları, evde bir ders almalarından kaynaklanan sorunlar, öğretmenlerin özel eğitimde yetersiz olması, ebeveyn ve öğrencilere yeterli psikososyal desteğin olmaması, öğrencilerden kaynaklanan sorunlar ve özellikle evde eğitim için hazırlanmış eğitim materyali eksikliği. Sürekli veya geçici bir süre için okullarından uzak durmak zorunda olan öğrenciler ve velileri için farklı öğretim tasarımı / yaklaşımı gereklidir. BT teknolojilerinin kullanım yaşı ve evde eğitimde uzaktan eğitim metodojileri öğretmenler, veliler ve öğrenciler için destekleyici bir unsur olacaktır. Evim Artık Okulum evde eğitim ile yüzleşen öğretmenlet, ebeveynler ve çocukları için destek sunmaktadır. Evim Artık Okulum öğretmenlerin ebeveynler ve çocuklar ile işbirliği içerisinde yeterliliklerini artırmayı amaçlamakta ve çocuklar için yüksek eğitim, öğrenciler ve öğretmenler için eğitimsel on-line kaynak ve öğretmenler içinse bir eğitim metodolojisi olan Bireysel Aile Destek Planı (IFSP) geliştirme odağı ile öğrenme durumlarının ailelere aktarılması ile sonuçlanmaktadır. Proje altında öğretmenler için psiko-sosyal destek eğitim seti hazırlanacaktır. Öğretmenler tarafından verilen hizmetlerin kalitesi artırılacaktır. Öğretmenler, özel eğitim hizmetlerinin eğitim / öğretim materyalleri / rehber kitapları, engelli öğrenci yaklaşımları ile desteklenecektir. Öğretmen yetiştirme seti, engelli / hasta olan ve eve bağlı öğrencileri eğitmekle görevli öğretmenler tarafından kullanılacak materyallerden oluşur. Eğitim materyalleri, öğretmenin öğrencilere ve ailelere karşı olumlu tutum takınmasına yardımcı olacak bilgilerden oluşacaktır. Materyal aynı zamanda öğrencilerin engellilik türü ile baş etmeye yönelik eğitim teknikleri hakkında bilgi de içerecektir. Malzeme kiti web tabanlı bir materyal olarak ve aynı zamanda yazılı bir materyal olarak da sunulacaktır.materyal projenin web sayfasında yayınlanacaktır.ortak ülkeler materyali tercüme ederek paylaşacaklardır. Engelli öğrenci ve ailesi için eğitim veren öğretmenlerin kariyer gelişimlerine yardımcı olacak kılavuzlar.engelli veya kronik hasta olan öğrencilere eğitim veren ve engelli öğrencilerin ailelerini destekleyen öğretmenin kariyer gelişimi için eğitim rehberleri / müfredatları hazırlanacaktır. Altındağ İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü, Fikri Mülkiyet Çıktısı 5 için Faaliyette Öncü Kuruluştur. METODOLOJİ İhtiyaç analizinin amacı, öğretmenlere yönelik eğitim seti geliştirmek amacıyla evde eğitimde görevli öğretmenlerin ihtiyaçları hakkında güvenilir ve temsili veriler elde etmektir. Bunu yapmak için, odak grup tartışmaları ve soru anketi şeklinde nitel ve nicel bir yaklaşım birlikte kullanılmıştır. Bu bölümde, çalışmanın genel tasarımı, konusu, veri toplama aracı, veri toplama süreci, veri analizi prosedürü ve çalışmanın sınırları açıklanmış ve tartışılmıştır

17 Çalışmanın Genel Tasarımı İhtiyaç analizinin amacı, evde eğitimde görevli öğretmenlerin ihtiyaçlarını tanımlamaktır. Araştırmanın konuları, evde eğitim programında olan öğrencilerin yöneticileri ve öğretmenleri ve ayrıca Ankara Rehberlik ve Araştırma Merkezleri nden paydaşlar (temsilciler) olmuştur. Verilerin toplanması nitel ve nicel teknikler kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Evde eğitimde hakkında paydaşlar, yöneticiler ve öğretmenlerden bilgi toplamak için odak grup tartışmaları yapılmıştır. Evde eğitim gören öğrencilerin öğretmenlerinden veri toplamak için bir anket tekniği kullanılmıştır.veri toplamak için, Proje ekibi tarafından evde eğitim ile görevli öğretmenlerin ihtiyaçlarının belirlenmesi amacıyla geliştirilen bir anket olan HOMESC kullanılmıştır. Verileri analiz etmek için betimsel istatistikler kullanılmıştır. Konu Bu araştırmanın konusunu evde eğitim ile görevlendirilen öğretmenler, yöneticiler ve paydaş temsilcileri oluşturmaktadır. Çalışmanın katılımcıları aşağıdaki Tablo 1 de verilmiştir. Tablo 1: Çalışmadaki katılımcı sayısı Veri Toplama Araçları Bu çalışmada veriler, paydaşlar ile odak grup tartışması, öğretmen ve yöneticilerle odak grup tartışması ve ayrıca evde eğitim gören öğrencilerin öğretmenlerine HO- MESC anketi uygulanması yoluyla toplanmıştır. Veri Toplama Prosedürü Katılımcılara, tüm verilerin gizli olarak ele alınacağı ve yalnızca araştırmacıların toplanan verilere erişeceği bildirilmiştir. Evde eğitim programında olan öğrencinin yöneticileri ve öğretmenleri ve paydaşlar ile iki odak grubu tartışması yapılmıştır. Anket formu, duruma göre, gizliliği sağlayan basılı muvafakatname ve giriş mektubu ile birlikte dağıtılmıştır. Ayrıca, araştırmacı aracın bireysel olarak doldurulmasını istemiştir. Öğretmenler için anketin doldurulması yaklaşık 5-10 dakika gerekli idi. Veri toplama işlemi Ocak ve Nisan 2016 da gerçekleştirilmiş ve sonuçlar Mayıs 2016 da analiz edilmiştir. Veri Analiz Prosedürleri Tüm anketler katılımcılardan toplandıktan sonra, çalışmanın verilerini analiz etmek için tanımlayıcı istatistikler ve çapraz tablo teknikleri kullanılmıştır. Çalışmanın Sınırları Bu çalışma Ankara nın Altındağ ilçesinde gerçekleştirilmiş olup, tüm ülkeye (Türkiye) genelleştirilememekte ve sınırlı sayıdaki katılımcı ile evde eğitim gören öğrencilerin yöneticileri, öğretmenleri ve paydaşları sınırlıdır. SONUÇLAR 1- Evde eğitim hakkında paydaşlar ile (Ankara daki Rehberlik ve Araştırma Merkezlerinin temsilcileri) odak grubu; Evde eğitiminde karşılaşılan sorunlar; Hastalık veya engel hakkında bilgi eksikliği Mevzuat eksikliği (mevzuattaki belirsizlik ve ayrıntı eksikliği) Ek ders kotası ile ilgili olarak öğretmen istihdamında zorluk Yazışmalar Öğretmen niteliklerinde düşük kalite (öğretmenin hazır olması) Ek ders ücreti problemleri Özel Eğitim ve Bireyselleştirilmiş Eğitim Programlamasına ilişkin bilgi eksikliği Aynı anda hem özel eğitim hem de evde eğitim vermenin zorluğu Evin evde eğitimi için uygun olup olmadığı Evde eğitim için ulaşım sorunları Ekipman, araç veya malzeme ihtiyaçları Öğrencilerle iletişim sorunları Ebeveynler ile iletişim sorunları Öğretmenler için psikolojik destek ihtiyaçları Evde eğitim için ders saati ayarlamasıyla ilgili sorunlar Sınavlarda öğrencinin hangi derslerden sorumlu olacağı konusunda belirsizlik (teog, lys & lgs) Evde hangi müfredatın uygulanacağı konusundaki belirsizlik Evde eğitim ile ilgili geç kararlar Meslek liselerinde evde eğitim (liseler) ile ilgili sorunlar Evde eğitim için erken eğitimdeki zorluklar Not girme zorlukları 32 33

18 Evde eğitim için öneri veya tavsiyeler; Evde eğitim ortamının ayarlanması Evde güvenliğin sağlanması Eve ulaşım sağlanması Kimin evde eğitimin avantajlarından yararlanabileceği hakkında bilgi sağlanması Evde öğretim için hangi yöntemlerin veya yolların kullanılacağı hakkında bilgi sağlanması Uzaktan eğitim için eğitim setinin hazırlanması Engelliliğe uygun eğitim sunulması Öğretmenler için evde öğretime ilişkin 30 saatlik hizmet içi eğitim programı Uzun süreli veya kısa süreli evde eğitim için psikolojik veya psiko-sosyal destek İzleme faaliyetleri veya takip çalışmaları Öğrenci ve veliye yaklaşımlar Hastalık ve hastalık sürecine ilişkin aile ve öğrenci ile iletişim Öğrencilerin özellikleri hakkında bilgi Evde eğitim konusunda branşlaşma Evde eğitim seçenekleri veya alternatifleri (uzaktan eğitim, e-öğrenme, çevrimiçi öğrenme, yüz yüze öğrenme, açık öğretim) Özel eğitim kılavuzu Özel eğitim yöntem ve teknikleri ile ilgili materyaller Öğretmenlerin ihtiyaçlarının belirlenmesi Eğitim düzeyine göre evde eğitim için zorunlu olan derslerin belirlenmesi Telekomünikasyon sistemi ve açık öğretim kurumları ile iş birliği Evde eğitimde uzaktan eğitimin kullanılması 2- Evde eğitiminde bulunan öğrencilerin öğretmen ve yöneticileri ile odak grup Evde eğitiminde karşılaşılan sorunlar; Yetersiz öğretmen sayısı Evde eğitim alanında uzman eksikliği Öğretmenlerin evde eğitimde yer almaya olan ilgi eksiklikleri Ailenin ekonomik zorluklarından dolayı bilgisayar, internet ve benzeri gibi maddi eksiklikler BT sistemlerinin etkinsizliği Sadece bir öğretmen orta öğretimdeki ( sınıf) öğrenciye eğitim vermekte, evde eğitim alan bir öğrenci lise sınavına (TEOG) nasıl girebilir, öğrencilerin yerleştirilmesinin nasıl sağlanabilecek. Okuldaki asansör eksikliği nedeniyle bazı öğrenciler evde eğitim almak zorundadır Öğrencinin öğretmenini veya bir okulun yöneticisini veya öğrencinin ebeveynini ikna etmedeki zorluklardan dolayı evde eğitim ile ilgili geç karar

19 Evde eğitim için öneri veya tavsiyeler; Evde eğitim alan öğrencilere ve ailelerine yönelik çevrimiçi ağlar Evde eğitim ile görevli olan öğretmenler için çevrimiçi ağlar anketi; 3- Evde eğitim programında bulunan öğrencilerin öğretmenleri ile soru Anketin Çıktıları Tablo 2:Öğretmenlerin genel bilgileri Tablo 3:Öğrencilerin genel bilgileri Tablo 4:Öğrencilerin hastalık/engellilikleri ile ilgili bilgiler Tablo 5:Öğrencinin özellikleri Uzaktan eğitim materyallerinin oluşturulması Bilgisayar ve internet bağlantısı Evde eğitim alan her bir öğrenci için, EBA için pin kodu bulunan tablet uygulamaları ve VINN İnternete ve bilgisayar veya tablete ücretsiz erişim Öğretmenler, evde eğitimde yer almaları için teşvik edilmelidir. Evde eğitim, öğretmenler için daha cazip hale getirilmelidir 36 37

20 Tablo 6:Evde eğitime ilişkin bilgiler 38 39

21 52- Evde eğitim veya ev-okul sürecinde karşılaşılan sorunlar; Öğrencilerin kolaylıkla sıkılması Maddi yetersizlikler Fiziki eksiklikler Okuma ve yazmadaki zorluklar (egzersiz eksikliği) Ailenin ekonomik zorluklarından dolayı evdeki bilgisayar ve internet eksikliği Öğrencinin sağlık sıkıntıları nedeniyle, derslere devam zorlukları vardı bilgiye erişmedeki zorluklar Öğrenciye ev ödevi vermedeki zorluklar 53- Evde eğitim veya evde eğitim hizmetlerinin daha etkin ve yararlı olması için öneriler Eğitim hayatına ilişkin belirsizlikleri gidermek için evde eğitim ile ilgili öğrencilere ve ailelerine bilgi verilmelidir Öğrencinin okulu ve İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü nden destek sağlanmalıdır. Öğrencilerin evine ziyaret Evde eğitim gören öğrenciye okula ait olma duygusu verilmelidir İnternet ve bilgisayara erişimi olan ailelere kaynak sağlayarak, eğitim amaçlı eğitim web siteleri (EBA gibi) öğrenciler tarafından ziyaret edilebilir Bilgisayar ve internet bağlantısı Sosyal aktivitelere katılım sağlanmalıdır. 40

22