YAŞ MEYVE SEBZE SEKTÖRÜ PAZAR ARAŞTIRMASI RAPORU

Transkript

1 YAŞ MEYVE SEBZE SEKTÖRÜ PAZAR ARAŞTIRMASI RAPORU ULUDAĞ İHRACATÇI BİRLİKLERİ GENEL SEKRETERLİĞİ AR-GE ŞUBESİ ŞUBAT, 2017

2 İÇİNDEKİLER 1. Almanya1 2. İsveç 4 3. Norveç7 4. Danimarka10 5. Finlandiya Kanada15 7. Hong Kong Japonya21 9. Çin Halk Cumhuriyeti Tayvan Güney Kore27 KAYNAKLAR29

3 1. ALMANYA Büyüme Oranı: %1,2 / GSYİH: (milyar $)/ Nüfus: / Başkent: Berlin Tablo 1. Türkiye Almanya Dış Ticaret Göstergeleri (Bin Dolar) Yıllar İhracat İthalat Hacim Denge Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Ülke Masaları Ülkemizin yabancı ülkelerle olan ikili ekonomik ve ticari ilişkileri dikkate alındığında, en yoğun ilişkilerin Federal Almanya ile olduğu gözlenmektedir. Almanya yılında, önceki yıllarda da olduğu gibi, ülkemizin ihracatında birinci sırada yer alırken ithalatımızda Çin in ardından ikinci sırayı almıştır. En büyük ticari ortağımız olan Almanya ile ikili ticaretimiz, istisnai yıllar haricinde sürekli açık vermektedir. yılında ise Almanya ile dış ticaret açığımız 7,9 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Alman firmalarının son yıllarda üretim ve ithalatlarını Merkezi ve Doğu Avrupa ülkelerine kaydırmaları ve bu ülkelere yönelik vergi ve kotaların kaldırılması 2000 li yılların başlarında ihracat artışımızda bir yavaşlamaya neden olmakla beraber 2003 yılından itibaren bu ülkeye ihracatımız tekrar artış trendine girmiştir. yılında küresel ekonomik gelişmeler ve talep gerilemesi nedeniyle ihracatımız 2014 yılına kıyasla %11,4 azalarak 13 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir (Tablo 1). Almanya ya ihracatımız %90 oranında sanayi mamullerinden, yaklaşık %10 oranında tarım ve gıda ürünlerinden oluşmaktadır. Tablo 2. Almanya ya ihraç edilen ürünler ÜRÜNLER 2016 DEĞİŞİM % KG FOB KG FOB KG FOB MİKTAR USD MİKTAR USD MİKTAR USD KİRAZ.VİŞNE BİBER NAR İNCİR ÜZÜM KAYISI ÇAY GREYFURT LİMON DOMATES MANDARİN PATLICAN AYVA HIYAR.KORNİŞON

4 KABAK KARPUZ ERİK KAVUN PORTAKAL HURMA KESTANE DİĞER SEBZELER LAHANA MANTAR ARMUT ŞEFTALİ FASULYE MARUL.HİNDİBA PIRASA SOĞAN.ŞALOT DİĞER TAZE MEYVELER HAVUÇ.TURP DİĞER BAKLAGİLLER ISPANAK PATATES MAYDANOZ KARNABAHAR SARIMSAK ÇİLEK ELMA BEZELYE GENEL TOPLAM Kaynak: Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Ekonomi Bakanlığı Ülke Masaları verilerine göre yılında Almanya ya toplam ihracatımız 13,4 milyar dolar olarak gerçekleşmiş olup, TİM verilerine göre aynı yıl Almanya ya Yaş Meyve Sebze Sektörü ihracatı 157,4 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir (Tablo 2).Yaş Meyve Sebze Sektörü yılında Almanya ya toplam ihracatımızdan %1,17 pay almaktadır. Almanya, Yaş Meyve Sebze sektörü için önemli bir Pazar olup ülkemizin en çok Yaş Meyve Sebze ihracatı yaptığı pazarlardan biri konumundadır. YMS sektörü olarak 2016 yılında Almanya ya ihracat %+28 oranında artışla 201,4 milyon dolar olarak gerçekleşmiş olup, en çok ihraç edilen ürün grupları kiraz.vişne, biber, nar, incir ve üzüm dür. 2

5 Sektör GTİP Ülkenin Toplam İthalatı Ülkeye İhracatı Toplam İhracatı Dünya İthalatında Ülkenin Payı (%) Ülkeye İhracatındaki Değişim (%) Kiraz (taze) , ,8 Üzüm (taze) , ,8-21,3 Diğer meyveler (taze) ,7 97 4,7-10,9 Hıyarlar ve kornişonlar (taze/soğutulmuş) , ,5-29 Ülke İthalatında İlk 5 Ülke ve Pazar Payları (%)** Avusturya (28,9), İtalya (17,4), Türkiye (14,6), İspanya (11,7), Hollanda (10,8) İtalya (36,3), Güney Afrika (16), İspanya (10,8), Şili (7,2), Yunanistan (6,6) Hollanda (25,3), İspanya (20,5), Kolombiya (10,8), Türkiye (9,1), Madagaskar (7,4) İspanya (43,9), Hollanda (43,6), Belçika (4), Yunanistan (1,7), Avusturya (1,3) Ülkenin Türkiye'ye ve Rakip Ülkelere Uyguladığı Gümrük Oranları Türkiye ve AB: %0, Diğer ülkeler: %12 TR: %0, Diğer ülkeler: %11,5-14,4 Ayrıca "birim fiyat" uygulaması geçerli olup, ayrıntılar AB TARIC sisteminden alınabilir. Türkiye ve AB: %0, Diğer ülkeler: %0-8,8 AB tarafından uygulanan gümrük vergileri "giriş fiyatı"na göre farklılık göstermekte olup, ayrıntılar AB TARIC sisteminden alınabilir. Capsicum/pimenta cinsi meyveler (taze/soğutulmuş) , ,8-6,5 İspanya (47,6), Hollanda (38,1), Türkiye (3), Fas (2,6), Macaristan (2,1) Türkiye: %0, AB ve STA: %0 3

6 4

7 2. İSVEÇ Büyüme Oranı: %4,1 / GSYİH: (milyar $)/ Nüfus: / Başkent: Stockholm Tablo 3. Türkiye İsveç Dış Ticaret Göstergeleri (Milyon Dolar) Yıllar İhracat İthalat Hacim Denge Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Ülke Masaları Türkiye nin İsveç e ihracatında yıllar itibariyle değişiklik göstermekte olup en çok ihracat 1,3 milyar dolar ile 2014 yılında, en çok ithalat ise 2011 yılında 2,2 milyar dolar olarak gerçekleştirilmiştir. yılında İsveç e yönelik ihracatımız 1,2 milyar dolar, ithalatımız ise 1,6 milyar dolar düzeyinde gerçekleşmiş olup, ihracatın ithalatı karşılama oranı %75,1 olmuştur (Tablo 3). Tablo 4. İsveç e ihraç edilen ürünler ÜRÜNLER 2016 DEĞİŞİM % KG FOB KG FOB KG FOB MİKTAR USD MİKTAR USD MİKTAR USD KİRAZ.VİŞNE NAR BİBER LİMON KABAK PATLICAN ÜZÜM HIYAR.KORNİŞON İNCİR ERİK KAVUN AYVA DOMATES DİĞER SEBZELER PORTAKAL KAYISI ÇAY LAHANA KESTANE HAVUÇ.TURP DİĞER TAZE

8 MEYVELER ARMUT FASULYE ŞEFTALİ KARPUZ GREYFURT ISPANAK MANDARİN DİĞER BAKLAGİLLER MARUL.HİNDİBA DİĞER TURUNÇGİLLER MAYDANOZ SOĞAN.ŞALOT GENEL TOPLAM Kaynak: Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Ekonomi Bakanlığı Ülke Masaları verilerine göre yılında İsveç e toplam ihracatımız 1,1 milyar dolar olarak gerçekleşmiş olup, TİM verilerine göre aynı yıl İsveç e Yaş Meyve Sebze Sektörü ihracatı 9,9 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir (Tablo 4). Yaş Meyve Sebze Sektörü yılında İsveç e toplam ihracatımızdan %9 pay almaktadır. YMS sektörünün 2016 yılında İsveç e ihracatı %+51 oranında artışla 15 milyon dolar olarak gerçekleşmiş olup, en çok ihraç edilen ürün grupları kiraz.vişne, nar ve biber dir. 6

9 İSVEÇ E YÖNELİK POTANSİYEL İHRAÇ ÜRÜNLERİ Sektör Capsicum veya Pimenta cinsi biberler (taze veya soğutulmuş) Dondurulmuş sebzeler-(tatlı biberler) Domatesler (tüm veya parça halinde) GTİP Ülkenin Toplam İthalatı (bin $) Ülkeye İhracatı (bin $) Toplam İhracatı (bin $) Dünya İthalatında Ülkenin Payı (%) Ülkeye İhracatındaki Değişim (%) ,5-5, ,7 20, ,9-4,6 Domates Konservesi ,3 Ülke İthalatında İlk 5 Ülke ve Pazar Payları (%) Hollanda (64,1), İspanya (23,3), Almanya (7,1), Danimarka(1,8), Türkiye (1,3) Belçika (22,9),Hollanda (22,5), İspanya (22,4) Ekvator (8,1), Polonya (5,6), Türkiye (3,5) 7. sırada İtalya (83,7), Yunanistan (5,3), Almanya (4,61), Türkiye (2,5), İspanya (2) İtalya (29,1), Portekiz (20,5), Türkiye (10,5), ABD (9,5), İspanya (7,6) Ülkenin Türkiye'ye ve Rakip Ülkelere Uyguladığı Gümrük Oranları AB, STA ve Türkiye 0% AB, STA ve Türkiye AB, STA ve Türkiye % 0-14,40 AB, STA ve Türkiye % 0-14,40 7

10 3. NORVEÇ Büyüme Oranı: %0,65 / GSYİH: $)/ Nüfus: / Başkent: Oslo Tablo 5. Türkiye Norveç Dış Ticaret Göstergeleri (Bin Dolar) Yıllar İhracat İthalat Hacim Denge Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Ülke Masaları Türkiye nin Norveç e ihracatı 2013 yılına kadar artış göstermiş, 2013 yılı itibariyle tekrar düşüşe geçmiştir. İhracat 2013 yılında 343,9 milyon dolar iken 2013 yılında 618,4 milyon dolara ulaşmış, yılında 454 milyon dolara gerilemiştir. Türkiye nin Norveç ten ithalatı 2010 yılında 828,5 milyon dolar iken 2013 yılında 1 milyar dolar olarak gerçekleşmiş olup, 2013 yılından itibaren düşüş meydana gelmiş 2014 yılında 997,6 ve yılında 667 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Dış ticaret dengesinde ise 2012 yılından itibaren azalış meydana gelmektedir (Tablo 5). Tablo 6. Norveç e ihraç edilen ürünler ÜRÜNLER 2016 DEĞİŞİM % KG FOB KG FOB KG FOB MİKTAR USD MİKTAR USD MİKTAR USD KİRAZ.VİŞNE BİBER LİMON NAR PATLICAN ÜZÜM KABAK PORTAKAL İNCİR ARMUT HIYAR.KORNİŞON AYVA ERİK ÇAY KESTANE KAVUN DOMATES DİĞER SEBZELER

11 HURMA HAVUÇ.TURP KAYISI DİĞER TAZE MEYVELER LAHANA MANDARİN GREYFURT ŞEFTALİ ISPANAK DİĞER BAKLAGİLLER FASULYE MAYDANOZ SARMISAK ELMA KARPUZ KARNABAHAR MARUL.HİNDİBA PIRASA SOĞAN.ŞALOT GENEL TOPLAM Kaynak: Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Ekonomi Bakanlığı Ülke Masaları verilerine göre yılında Norveç e toplam ihracatımız 454 milyon dolar olarak gerçekleşmiş olup, TİM verilerine göre aynı yıl Norveç e Yaş Meyve Sebze Sektörü ihracatı 9,3 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir (Tablo 6). Yaş Meyve Sebze Sektörü yılında Norveç e toplam ihracatımızdan %2 pay almaktadır. YMS sektörünün 2016 yılında Norveç e ihracatı %+22 oranında artışla 11,3 milyon dolar olarak gerçekleşmiş olup, en çok ihraç edilen ürün grupları kiraz.vişne, biber ve limon dur. 9

12 NORVEÇ E YÖNELİK POTANSİYEL İHRAÇ ÜRÜNLERİ Sektör GTİP Ülkenin Toplam İthalatı (bin $) Ülkeye İhracatı (bin $) Ülkeye İhracatındaki Değişim (%) Ülke İthalatında İlk 5 Ülke ve Pazar Payları (%) Ülkenin Türkiye'ye ve Rakip Ülkelere Uyguladığı Gümrük Oranları İtalya (46), Elma (taze) Belçika (135), Hollanda (9), Şili (7), Polonya(5) İsviçre(17) Almanya(8) Türkiye ve diğer ülkeler 0%, (1 Aralık-30 Nisan), Tarih harici:4,58, Fransa(6) 10

13 4. DANİMARKA Büyüme Oranı: %1 / GSYİH: $)/ Nüfus: / Başkent: Kopenhag Tablo 7. Türkiye Danimarka Dış Ticaret Göstergeleri (Bin Dolar) Yıllar İhracat İthalat Hacim Denge Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Ülke Masaları Türkiye nin Danimarka ya ihracatı 2014 yılına kadar artış göstermiş, yılında düşüş meydana gelmiştir. Danimarka ya ihracat 2010 yılında 765 milyon dolar iken 2014 yılında 1 milyar dolara ulaşmış, yılında 901,7 milyon dolara gerilemiştir. Türkiye nin Danimarka dan ithalatı 2014 yılına kadar artış göstermiş olup, yılında tekrar düşüşe geçmiştir yılında 678,7 milyon dolar olan ithalat, 2014 yılında 1,0 milyar dolara ulaşmış yılında 806,4 milyon dolara gerilemiştir. İhracat ve ithalatta yılında meydana gelen düşüşe bağlı olarak dış ticaret hacminde de küçülme meydana gelmiştir.(tablo 7). Tablo 8. Danimarka ya ihraç edilen ürünler ÜRÜNLER 2016 DEĞİŞİM % KG FOB KG FOB KG FOB MİKTAR USD MİKTAR USD MİKTAR USD KİRAZ.VİŞNE NAR BİBER LİMON İNCİR GREYFURT DOMATES HIYAR.KORNİŞON PATLICAN KABAK AYVA MANDARİN ÜZÜM ERİK KAVUN KARPUZ ÇAY

14 PORTAKAL HAVUÇ.TURP LAHANA DİĞER TAZE MEYVELER KESTANE DİĞER SEBZELER ŞEFTALİ HURMA KAYISI FASULYE ARMUT ELMA PATATES MARUL.HİNDİBA BEZELYE DİĞER BAKLAGİLLER GENEL TOPLAM Kaynak: Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Ekonomi Bakanlığı Ülke Masaları verilerine göre yılında Danimarka ya toplam ihracatımız 901,7 milyon dolar olarak gerçekleşmiş olup, aynı yıl Danimarka ya Yaş Meyve Sebze Sektörü ihracatı 8,8 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir (Tablo 8). Yaş Meyve Sebze Sektörü yılında Danimarka ya toplam ihracatımızdan %1 pay almaktadır. YMS sektörünün 2016 yılında Danimarka ya ihracatı %-3 oranında düşüşle 8,5 milyon dolar olarak gerçekleşmiş olup, en çok ihraç edilen ürün grupları kiraz.vişne, nar ve biber dir. 12

15 Sektör GTİP Ülkenin Toplam İthalatı, Ülkeye İhracatı, Dünya İthalatında Ülkenin Payı, (%) Ülkeye İhracatındaki Değişim (%) Ülkenin İthalatında İlk 5 Ülke ve Pazar Payları (%) Ülkenin Türkiye'ye ve Rakip Ülkelere Uyguladığı Gümrük Oranları Kiraz ,5-23 İspanya(32), İtalya(27), Almanya(13), Türkiye(12), Hollanda(11) n_customs/dds/tarhome_e n.htm Capsicum/ Pimenta cinsi meyveler Fındık (kabuksuz) Diğer sebze ve meyve vs. (sirke, asetik Asit /konserve edilmiş) (tatlı biber) , , ,1-11 Hollanda(35), İspanya(25), Almanya (12), Polonya(8), İtalya(7) ABD(32), Almanya(28), İsveç(9), Hollanda(7), Avustralya(4) Almanya(33), İsveç(14), Türkiye(14), Yunanistan(9), Belçika(6) DANİMARKA YA YÖNELİK POTANSİYEL İHRAÇ ÜRÜNLERİ AB, STA, Türkiye %0 AB, STA %0, Türkiye %3, Norveç ve diğer ülkeler %3,2 13

16 5. FİNLANDİYA Büyüme Oranı: %-0,1 / GSYİH: 272,6 $)/ Nüfus: / Başkent: Helsinki Tablo 15. Türkiye Finlandiya Dış Ticaret Göstergeleri (Milyon Dolar) Yıllar İhracat İthalat Hacim Denge ,0 1, ,1 294, ,8 1, ,1 351, ,5 1, ,6 300, ,0 1, ,2 296, ,6 1, ,7 328, ,0 1, ,0 264,9 Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Ülke Masaları Türkiye nin Finlandiya ya ihracatı yıllara bağlı olarak değişiklik göstermekte olup, 2011 yılında 352,8 milyon dolar iken, yılında 266 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Türkiye nin Finlandiya dan ithalatı 1 milyar dolar civarlarında gerçekleşmektedir (Tablo 15). Tablo 16. Finlandiya ya ihraç edilen ürünler ÜRÜNLER 2016 DEĞİŞİM % KG FOB KG FOB KG FOB MİKTAR USD MİKTAR USD MİKTAR USD PORTAKAL MANDARİN KİRAZ.VİŞNE GENEL TOPLAM Kaynak: Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Ekonomi Bakanlığı Ülke Masaları verilerine göre yılında Finlandiya ya toplam ihracatımız 266 milyon dolar olarak gerçekleşmiş olup, aynı yıl Finlandiya ya Yaş Meyve Sebze Sektörü ihracatı 123,6 bin dolar olarak gerçekleşmiştir (Tablo 16). Finlandiya ya ihracatta YMS sektörünün ihracatı yok denecek kadar azdır. YMS Sektörü 2016 yılında Finlandiya ya ihracatı %+3 oranında 516 bin dolar olarak gerçekleşmiş olup, en çok portakal, mandarin kiraz.vişne ihracatı yapılmıştır. 14

17 FİNLANDİYA YA YÖNELİK POTANSİYEL İHRAÇ ÜRÜNLERİ Sektör GTİP Ülkenin Toplam İthalatı 2013 Ülkeye İhracatı 2013 Ülkeye İhracatındaki Değişim (%) Ülke İthalatında İlk 5 Ülke ve Pazar Payları 2013 (%) Ülkenin Türkiye'ye ve Rakip Ülkelere Uyguladığı Gümrük Oranları Taze üzümler G. Afrika (18,8), Hindistan (12,3), Brezilya (11,9), Hollanda (10,8), İspanya (10,3) Türkiye % 5,8, diğer ülkeler % 6,7-9,4 Taze veya soğutulmuş domates İspanya (43,4), Hollanda (36,5), Almanya (12,6), Polonya (2,7), Fas (2,1) Türkiye % 18,7, diğer ülkeler % 22,2-27,5 15

18 16

19 6. KANADA Büyüme Oranı: %1,1 / GSYİH: $)/ Nüfus: / Başkent: Ottawa Tablo 11. Türkiye Kanada Dış Ticaret Göstergeleri (Milyon Dolar) Yıllar İhracat İthalat Hacim Denge ,9-435, ,7-436, ,0 104, ,7-416, ,8-156, ,8-258,2 Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Ülke Masaları Türkiye nin Kanada ya ihracatı yıllara bağlı olarak değişiklik göstermekte olup, 2012 yılında 1 milyar dolar iken, yılında 671 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Türkiye nin Kanada dan ithalatı yılında 929 milyon dolara gerilemiştir (Tablo 11). Tablo 12. Kanada ya ihraç edilen ürünler ÜRÜNLER 2016 DEĞİŞİM % KG FOB KG FOB KG FOB MİKTAR USD MİKTAR USD MİKTAR USD LİMON İNCİR KESTANE HURMA ERİK NAR MANDARİN GREYFURT ÇAY KAYISI DİĞER SEBZELER KİRAZ.VİŞNE PORTAKAL AYVA ARMUT ŞEFTALİ GENEL TOPLAM Kaynak: Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Ekonomi Bakanlığı Ülke Masaları verilerine göre yılında Kanada ya toplam ihracatımız 671 milyon dolar olarak gerçekleşmiş olup (Tablo 11), TİM verilerine göre aynı yıl Kanada ya Yaş Meyve Sebze Sektörü ihracatı 1,8 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir (Tablo 12). 17

20 yılında Kanada ya ihracatta YMS sektörünün payı %0,26 olmuştur yılında ihracat miktar ve değer bazında %+6 oranında artışla 2 milyon dolar olarak gerçekleşmiş olup, en limon, incir ve kestane ihracatı yapılmıştır. 18

21 Sektör GTİP Ülkenin Toplam İthalatı Ülkeye İhracatı Toplam İhracatı Ülkeye İhracatındaki Değişim (%) Zeytinyağı ,9 0, Fındık (kabuksuz) ,9 104, ,50 60,4 Antep Fıstığı ,4 0,03 4,5 0 İncir (kurutulmuş-taze) ,1 5,1 252,2 51,8 Üzüm (kurutulmuş) ,4 12,7 429,3-0,5 Ülke İthalatında İlk 5 Ülke ve Pazar Payları (%) İtalya(%58,3) Tunus(%11,5) Yunanistan(%9) İspanya(%8,6) ABD(%5,7) Türkiye (%0,6) Türkiye(%87,2) Şili(%5,4) ABD(%3,9) İtalya (%3,3) Gürcistan (%0,3) ABD(%56,4) Iran(%41,1) BAE(%1,1) İspanya(%0,9) Türkiye(%0,2) ABD(%44,2) Türkiye(%30,7) Yunanistan(%11,8) Meksika (%4,2) Çin (%1,8) ABD(%52,5) Türkiye(%22,5) KANADA YA YÖNELİK POTANSİYEL İHRAÇ ÜRÜNLERİ Ülkenin Türkiye'ye ve Rakip Ülkelere Uyguladığı Gümrük Oranları

22 7. HONG KONG Büyüme Oranı: %3,11 / GSYİH: 331,276 milyon $ / Nüfus: / Başkent: Hong Kong Tablo 9. Türkiye Hong Kong Dış Ticaret Göstergeleri (Milyon Dolar) Yıllar İhracat İthalat Denge Hacim ,7 118, , ,6 99,8 525,4 325, ,9 111,9 448,8 225, ,4 97,3 517, , ,5 344,5 345,3 81,3 426,6 264 Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Ülke Masaları Hong Kong a ihracatımız yıllara bağlı olarak değişiklik göstermekle birlikte, en yüksek ihracat değerine 425,6 milyon dolar ile 2011 yılında ulaşılmıştır. İthalat 2012 yılından itibaren düşüş göstermektedir. Dış ticaret hacmi 534,5 milyon dolar ile dış ticaret dengesi ise 344,5 milyon dolar ile en yüksek değere 2014 yılında ulaşmıştır (Tablo 9). Tablo 10. Türkiye Geneli Hong Kong a Yaş Meyve Sebze İhracatı 2016 DEĞİŞİM % ÜRÜNLER KG MİKTAR FOB USD KG MİKTAR FOB USD KG MİKTAR LİMON İNCİR PORTAKAL GREYFURT KAYISI KİRAZ.VİŞNE MANDARİN NAR HURMA ŞEFTALİ ÇAY SOĞAN.ŞALOT ERİK ÇİLEK ÜZÜM DİĞER SEBZELER DİĞER TAZE MEYVELER BİBER KABAK HIYAR.KORNİŞON PATLICAN FOB USD 20

23 DOMATES ARMUT GENEL TOPLAM % 124% Kaynak: Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Türkiye nin yılında Hong Kong a toplam ihracatı 345,3 milyon dolar olarak gerçekleşmiş olup (Tablo 9), aynı yıl Hong Kong a Yaş Meyve Sebze Sektörü ihracatı 3 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Yaş Meyve Sebze Sektörü, Hong Kong a toplam ihracattan %0,9 pay almıştır yılında Hong Kong a Yaş Meyve Sebze ihracatı %+124 artışla 6,9 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Söz konusu ihracat artışında, limon, incir, portakal greyfurt, nar ürünlerinin ihracatında görülen önemli artışlar etkili olmakla birlikte, 2016 yılında Hong Kong a en çok limon ihraç edilmiştir. Limon ihracatı 3 milyon dolar ile Hong Kong a yaş meyve sebze ihracatından yaklaşık %43 pay almıştır (Tablo 10). 21

24 Sektör GTİP Potansiyel Ürün Hong Kong un Toplam İthalatı Hong Kong a İhracatı Toplam İhracatı Dünya İthalatında Hong Kong un Payı (%) Hong Kong a İhracatındaki Değişim (%) Hong Kong un İthalatında İlk 5 Ülke ve Pazar Payları (%), Hong Kong un Türkiye'ye ve Rakip Ülkelere Uyguladığı Gümrük Oranları,% Taze Sebze Meyve Taze Sebze Meyve Taze Sebze Meyve Ceviz (Kabuksuz) 9,4 0,01 58,49 0,9 743, İncir (Taze/Kurutulmuş) 12 3,12 252,18 2,2-19, Limon Ve Tatlı Limon (Taze/Kurutulmuş) 63,7 1,18 293,78 3,5-68,5 HONG KONG A YÖNELİK POTANSİYEL İHRAÇ ÜRÜNLER ABD 56 Çin 20 Türkiye 7 Romanya 7 Mısır 3 Türkiye İran ABD Meksika Yunanistan ABD 43 G.Afrika 41 Arjantin 5 Türkiye 3 Şili 2 MFN: %0 MFN: %0 MFN: %0 22

25 8. JAPONYA Büyüme Oranı: % 1,1 / GSYİH: milyar $ / Nüfus: / Başkent: Tokyo Tablo 13. Türkiye Japonya Dış Ticaret Göstergeleri (ABD Doları, 1000) Yıllar İhracat İthalat Hacim Denge Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Ülke Masaları Türkiye-Japonya dış ticaret verileri incelendiğinde, Türkiye nin Japonya ya ihracatı, yukarıdaki tablodan görüldüğü üzere en yüksek değere 2013 yılında 409 milyon olarak gerçekleşirken, en yüksek ithalat değeri ise 2011 yılında 4,5 milyar olarak gerçekleşmiştir. İki ülke arasındaki ticaret hacminde 2011 yılından itibaren küçülmeye başlamıştır (Tablo 13). Tablo 14. Türkiye Geneli Çin Halk Cumhuriyeti ne Yaş Meyve Sebze İhracatı 2016 DEĞİŞİM % ÜRÜNLER KG FOB KG FOB KG FOB MİKTAR USD MİKTAR USD MİKTAR USD GREYFURT MANTAR ÇAY HURMA DİĞER SEBZELER LİMON DİĞER TAZE MEYVELER ÇİLEK DİĞER BAKLAGİLLER GENEL TOPLAM Kaynak: Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Türkiye nin yılında Japonya ya ihracatı 334,8 milyon dolar olarak gerçekleşmiş olup, aynı yıl Japonya ya Yaş Meyve Sebze Sektörü ihracatı 1,2 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir (Tablo 13). Japonya ya toplam ihracatta, Yaş Meyve Sebze Sekötrü ihracatı %0,36 pay almıştır yılında Japonya ya Yaş Meyve Sebze Sektörü ihracatı miktar bazında %+508, değer bazında %+26 artışla 1,5 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir yılında en çok greyfurt (1,4 milyon ihracatı yapılmış olup, greyfurtu sırasıyla, mantar, çay, hurma, diğer sebzeler, limon, diğer taze meyveler, çilek ve diğer baklagiller gruplarının ihracatı izlemiştir (Tablo 14.) 23

26 Sektör Kurutulmuş sebzeler (bütün, kesilmiş, dilimlenmiş, kırılmış, toz halinde) Hurma, incir, avokado ve guava armudu, mango, mangost (taze/ kurutulmuş) Üzümler (taze/ kurutulmuş) Sert Kabuklu Meyveler GTİP Japonya nın Toplam İthalatı Türkiye nin Japonya ya İhracatı Türkiye nin Toplam İhracatı Dünya İthalatında Japonya nın Payı, % Türkiye nin Japonya ya İhracatındaki Değişim % Japonya nın İthalatında Değişim (%) ,1 72,2 9,2 87,5-0, ,7 260,8 3-13,9-8, ,2 570,7 1,5-8,1 7, , ,3 1,4-14,5-4,7 Japonya nın İthalatında İlk 5 Ülke ve Pazar Payları (%) Çin (85,5) ABD (8,1) Vietnam(1,5) Mısır (0,9) Fransa (0,7) Japonya nın Türkiye ye ve Rakip Ülkelere Uyguladığı Gümrük Oranları Ürün çeşidine göre ülkemize GSP kapsamında %7,5-10, AGÜ lere 0, DTÖ üyesi ülkelere %0-12,8, diğer ülkelere %15 Meksika:%4,4 Meksika (48,3) Filipinler (36,1) Filipinler: %0,9 ABD (4,1) ABD: %6,1 Türkiye(2,5) Tayland: %0,3 Tayland (2,3) Tayvan: &6,1 ABD (72,4) ABD: %10,4 Şili (17,6) Şili: %6,6 Türkiye (4) Türkiye, Çin: %3 Meksika (1,8) Meksika %3,2 Avustralya (1,7) Çin (58,8) Çin, G.Afrika : %12 ABD (9,3) ABD: %14,4 Tayland (8,4) Tayland: %7,6 Filipinler (5,3) Filipinler: %7,9 Brezilya (15,2) Çin (14,2) İsrail(8,4) Arjantin (6,9) 24

27 9. ÇİN HALK CUMHURİYETİ Büyüme Oranı: % 6,3 / GSYİH: milyar $ / Nüfus: milyon / Başkent: Pekin Tablo 17. Türkiye-Çin Dış Ticaret Değerleri (Milyon Dolar) Yıllar İhracat İthalat Denge Hacim Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Ülke Masaları Türkiye nin Çin e ihracatı yıllar itibariyle artış göstermekle birlikte, gerek Çin in ithalat potansiyeli gerek üretim ve ihracat kapasitesi dikkate alındığında yeterli görülmemektedir yılında sadece 268 milyon Amerikan doları olan Türkiye nin Çin e ihracatı, 2007 yılında 1,04 milyar Amerikan dolarına, yılında ise 2,4 milyar dolar Amerikan dolarına yükselmiştir (Tablo 17). İki trilyon Amerikan dolarına yaklaşan ithalat potansiyeline sahip olan ve iç tüketime dayalı büyüme sürecine geçmeye çalışan Çin e yönelik Türkiye nin ihracatının yeterli bir seviyeye ulaşamamasının temel nedenleri olarak, bu ülkedeki tüketim eğilimleri ile pazar farklılığı, Çin pazarının kendine özgü yapısı, bölge içi (Güneydoğu Asya ve Pasifik) ticaretin çok güçlü olması, Çin in önemli küresel ticaret ülkeleri ve blokları tarafından çevrelenmesi, Türkiye ile Çin arasında özel ticaret anlaşmalarının bulunmaması ve karşılıklı yatırım ilişkilerinin yeterince gelişmemiş olması ve ihracatçılarımızın Çin ve Asya-Pasifik bölgesine yönelik sistematik çalışmalar yürütmemesi gösterilebilir. Tablo 18. Türkiye Geneli Çin Halk Cumhuriyeti ne Yaş Meyve Sebze İhracatı ÜRÜNLER 2016 DEĞİŞİM % KG FOB KG FOB KG FOB MİKTAR USD MİKTAR USD MİKTAR USD ÇAY Kaynak: Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Türkiye nin yılında Çin e toplam ihracatı 2,4 milyon dolar olarak gerçekleşmiş olup (Tablo 17), yaş meyve sebze sektörü ihracatı ise 15,1 bin dolar olarak gerçekleşmiş ve toplam ihracattan %0,62 pay almıştır. Türkiye İhracatçılar Meclisi verilerine göre, Yaş Meyve Sebze Sektöründe ve 2016 yılında Çin e sadece çay ihracatı yapılmıştır yılında, Çin e çay ihracatı %+336 oranın artışla 65,8 bin dolar olarak gerçekleşmiştir (Tablo 18). 25

28 SEKTÖR Yaş Sebze ve Meyveler Yaş Sebze ve Meyveler Yaş Sebze ve Meyveler GTİP Çin Halk Cumhuriyeti ne Yönelik Potansiyel YMS Ürünleri Tablosu Potansiyel Ürün Çin'in Toplam İthalatı Çin e İhracatı Türkiye'ni n Toplam İhracatı Dünya İthalatında Çin'in Payı (%) Çin'e İhracatındaki Değişim (%) Çin'in Toplam İthalatındaki Değişim (%) İncir 3,7 7,26 252,2 0,6 21, Portakal 165,3-167,3 2, Mandarin 30,9-295,4 0,6-42 Çin'in İthalatında İlk 5 Ülke ve Pazar Payları (%), Çin'in Türkiye'ye ve Rakip Ülkelere Uyguladığı Gümrük Oranları,% Türkiye (92) Ülkemizin de üyesi ABD (3) G.Kore (1) İran (1) Almanya (1) bulunduğu DTÖ üyesi ülkeler MFN oranı: %30, diğer ülkeler %70 Şili (50) Ülkemizin de üyesi ABD (17) bulunduğu DTÖ G.Afrika (8) üyesi ülkeler MFN Avustralya (6) oranı: %11, diğer Kanada (2) ülkeler %100 Avustralya (58) Ülkemizin de üyesi Tayvan (15) bulunduğu DTÖ üyesi ülkeler MFN G.Afrika (14) oranı: %12, diğer Peru (7) ülkeler %20 Tayland (2) Şili (50) Ülkemizin de üyesi ABD (17) bulunduğu DTÖ Yaş Sebze Kiraz 671,8-122,7 24,7-78 G.Afrika (8) üyesi ülkeler MFN ve Meyveler Avustralya (6) oranı: %10, diğer Kanada (2) ülkeler %70 Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Ülke Masaları 26

29 10. TAYVAN Büyüme Oranı: %2,6 / GSYİH: 540 milyar $ / Nüfus: / Başkent: Taipei Tablo 19. Türkiye Tayvan Dış Ticaret Göstergeleri (Milyon Dolar) Yıllar İhracat İthalat Hacim Denge , , Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Ülke Masaları 2011 yılında 164 milyon dolarına ulaşan Türkiye nin Tayvan a ihracatı, yılına gelindiğinde 157,1 milyon dolara gerilemiştir. Fakat bu seviye gerek Tayvan ın ithalat potansiyeli gerek üretim ve ihracat kapasitesi dikkate alındığında yeterli görülmemektedir. Tayvan ile ticari ilişkilerimiz ithalat ağırlıklı bir gelişim sergilemektedir 2010 yılında ise bir 1,84 milyar doları olarak gerçekleşen ithalatımız, yılında, bu defa %3,2 oranında azalarak 1,95 milyar dolar olmuştur (Tablo 19). yılı itibariyle yaklaşık 230 milyar Amerikan dolarlık ithalat potansiyeline sahip olan ve yüksek kişi başına düşen milli geliri ile iç tüketime dayalı büyüme sürecine geçmeye çalışan Tayvan a yönelik Türkiye nin ihracatının yeterli bir seviyeye ulaşamamasının temel nedenleri olarak, bu ülkedeki tüketim eğilimleri ile pazar farklılığı, Tayvan pazarının kendine özgü yapısı, bölge içi (Güneydoğu Asya ve Pasifik) ticaretin çok güçlü olması, Tayvan ın başta Çin ve Japonya olmak üzere önemli küresel ticaret ülkeleri ve blokları tarafından çevrelenmesi, Türkiye ile Tayvan arasında özel ticaret anlaşmalarının bulunmaması ve karşılıklı yatırım ilişkilerinin yeterince gelişmemiş olması ve ihracatçılarımızın Tayvan ve Asya-Pasifik bölgesine yönelik sistematik çalışmalar yürütmemesi gösterilebilir. Tablo 20. Tayvan a ihraç edilen ürünler ÜRÜNLER 2016 DEĞİŞİM % KG FOB KG FOB KG FOB MİKTAR USD MİKTAR USD MİKTAR USD HURMA ÇAY DİĞER SEBZELER GENEL TOPLAM Kaynak: Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Türkiye nin Tayvan a ihracatından, Yaş Meyve Sebze Sektörü oldukça az bir pay almaktadır yılında Yaş Meyve Sebze ihracatı %+54 oranın artış göstermiş olup, en çok hurma ihraç edilmiştir (Tablo 20). 27

30 SEKTÖR GTİP Tayvan ın Toplam İthalatı Tayvan'a İhracatı Toplam İhracatı Dünya İthalatında Tayvan'ın Payı (%) Tayvan'a İhracatındaki Değişim (%) Tayvan ın İthalatında İlk 5 Ülke ve Pazar Payları (%) Tayvan ın Türkiye'ye ve Rakip Ülkelere Uyguladığı Gümrük Oranları, (%) ABD(66) Kabuklu Meyveler ,4 3, ,7 19,9 Zeytinyağı ,1 0,3 60 0,5-31,7 İran(10) Çin(10) Avustralya(5) Türkiye(2) İtalya(59) İspanya(26) Yunanistan(9) ABD(3) Avustralya(1) Türkiye(1) MFN: % 2,5-20 (Ürüne göre değişmektedir.) MFN: % 0 28

31 11. GÜNEY KORE Büyüme Oranı: %3,4 / GSYİH: $)/ Nüfus: / Başkent: Seul Tablo 21. Türkiye Güney Kore Dış Ticaret Göstergeleri (Bin Dolar) Yıllar İhracat İthalat Hacim Denge Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Ülke Masaları Türkiye nin Güney Kore ye ihracatı yıllara bağlı olarak değişiklik göstermekte olup, 2010 yılında 304,3 milyon dolar, 2011 yılında 528,5 milyon dolar, 2013 yılında 460 milyon dolar iken, yılında 568,8 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Türkiye nin Güney Kore den ithalatı yılında 7 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir (Tablo 21). Tablo 22. Güney Kore ye ihraç edilen ürünler 2016 DEĞİŞİM % ÜRÜNLER KG FOB KG FOB KG FOB MİKTAR USD MİKTAR USD MİKTAR USD ÇAY DİĞER SEBZELER GENEL TOPLAM Kaynak: Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Türkiye nin Güney Kore ye Yaş Meyve Sebze ihracatı yılında yok denecek kadar az, 2016 yılında ise %-100 düşüşle ihracat gerçekleşmemiştir. 29

32 SEKTÖR GTİP Ülkenin Toplam İthalatı Ülkeye İhracatı Toplam İhracatı Ülkeye İhracatındaki Değişim (%) Ülke İthalatında İlk 5 Ülke ve Pazar Payları (%) Ülkenin Türkiye'ye ve Rakip Ülkelere Uyguladığı Gümrük Oranları Kanada %8 Zeytinyağı , İspanya (64,7) İtalya (30,3) Türkiye (1,5) Yunanistan (1,4) Filistin (0,6) AB: %4 (sızma) Tr: %5,3 (sızma), %0 (rafine) Meyve suyu , ABD(%36,3) Şili (%17,1),Tayvan(7,1) Çin H.C. (%6) Almanya (%3,8) Gümrük oranları %27-54 arası değişmektedir 30

33 KAYNAKLAR 1. Ekonomi Bakanlığı Ülke Masaları ( 2. International Trade Center ( 3. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) ( 31