ANKARA SOSYAL BİLİMLER ÜNİVERSİTESİ KÜTÜPHANE VE DOKÜMANTASYON DAİRE BAŞKANLIĞI KÜTÜPHANE YÖNETMELİĞİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam ve Tanımlar

Transkript

1 ANKARA SOSYAL BİLİMLER ÜNİVERSİTESİ KÜTÜPHANE VE DOKÜMANTASYON DAİRE BAŞKANLIĞI KÜTÜPHANE YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam ve Tanımlar Amaç MADDE 1- Bu yönerge, ASBÜ Kütüphanesi nin görev, yetki ve sorumluluklarını, çalışma esaslarını ve kullanıcıların kütüphanelerden yararlanma koşullarını ve sorumluluklarını düzenler. Kapsam MADDE 2- Bu yönerge, ASBÜ Kütüphaesi ni kapsar. Tanımlar MADDE 3- Bu yönergede yer alan kısaltmalar: ifade eder. 1. Üniversite: Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi ni 2. Rektör: Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Rektörü nü, 3. Rektörlük: Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Yönetimi ni, 4. Kütüphane/KDDB: ASBÜ Kütüphane ve Dokümantasyon Dairesi Başkanlığı nı, 5. Sistem: Kütüphane otomasyon sistemini, 6. Üye: ASBÜ de çalışan veya ASBÜ den emekli olan akademik ve idari personel, ek görevli statüsünde olanlar, lisansüstü, (uluslararası değişim öğrencileri dahil) ile protokol yapılan üniversitelerin akademik personeli ve resmi kurumların uzman personelini, 7. Kullanıcı: Üye olup olmadığına bakılmaksızın Kütüphane hizmetleri ve bilgi kaynaklarından yararlanan kişileri, 8. Rezerv: Kısa süreli ödünç verilen, bilgi kaynaklarının bulunduğu yeri, 9. Desk: Uzun süreli ödünç verme işlemlerinin yapıldığı yeri, 10. Değişim öğrencisi: Uluslararası değişim programlarıyla (Socrates, Erasmus gibi) Üniversite ye belirli bir süre için gelen öğrencileri, 11. ILL: (Inter Library Loan ) Kütüphanelerarası ödünç verme işlemlerini, 12. Bilgi kaynakları: Kütüphane koleksiyonunda bulunan basılı (kitap, dergi, gazete, rapor vb.) ve elektronik (çevrimiçi veritabanları, CD, DVD, kaset, vb.) kaynakları, 13. Dönemlik ders kitapları: Akademik personelin dersleri ile ilgili kullanabileceği ve dönemlik ödünç alabileceği kitapları, 14. İşlem maliyeti: Bilgi kaynakları sağlama sürecinde yapılan işlemler için hesaplanan maliyeti, 1

2 İKİNCİ BÖLÜM Kütüphane Kullanım Koşulları Üyeler MADDE 4-1. ASBÜ de çalışan veya emekli olan akademik ve idari personel, ek görevli statüsünde olanlar, lisansüstü öğrencileri (uluslararası değişim öğrencileri dahil) ile protokol yapılan üniversitelerin akademik personeli ve resmi kurumların uzman personeli Kütüphane ye üye olabilirler. 2. Üyeler, kayıt formunda yer alan bilgilerdeki değişiklikleri zamanında Kütüphane ye bildirmekle yükümlüdürler. Üye Olmayanlar MADDE 5-4. Maddenin (a) bendinde belirtilen tanımlamaya uymayan kullanıcı Kütüphane ye üye olamaz ve bilgi kaynaklarını ödünç alamaz ancak bilgi kaynaklarından Kütüphane içerisinde yararlanabilir. MADDE 6- Kütüphane ye üye olup olmadığına bakılmaksızın tüm kullanıcılar Kütüphane Yönergesi ne uymayı kabul eder. MADDE 7- Kullanıcı, bilgi kaynaklarından yararlanırken Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu na uymakla yükümlüdür. Kullanıcı, bu maddeye muhalefetinden dolayı Üniversite ye hiç bir hukuki sorumluluk yükleyemez. MADDE 8- ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Ödünç Verme Kuralları 1. Üyeler bilgi kaynaklarını ödünç alırken, üniversite veya kurum kimlik kartlarını göstermek zorundadırlar. Kimlik kartını kaybeden personel, Personel Daire Başkanlığı ndan; öğrenci, Öğrenci İşleri Daire Başkanlığı ndan belge getirmelidir. ASBÜ mensubu olmayan üyeler ise; kendi kurumlarının Personel Daire Başkanlığı ndan belge getirmek koşuluyla, belirtilen kurallar doğrultusunda bilgi kaynaklarını ödünç alabilirler. 2. Başka bir üyenin kimlik kartıyla bilgi kaynakları ödünç alınamaz ve süre uzatma işlemi yapılamaz. 3. Üzerinde gecikmiş bilgi kaynağı bulunan kullanıcı, bu bilgi kaynağını iade etmeden ve gecikme cezasını ödemeden yeni bilgi kaynağı ödünç alamaz ve süre uzatma işlemi yapamaz. 4. Kütüphane, gerekli gördüğü durumlarda iade tarihini beklemeksizin ödünç alınan bilgi kaynaklarının iadesini isteme hakkına sahiptir. Kullanıcıya haber verildikten sonra bilgi kaynağının en geç 3(üç) gün içinde iadesi zorunludur. Belirtilen sürede iade edilmeyen bilgi kaynakları için günlük gecikme cezası, Madde 10 a göre uygulanır. 2

3 5. Güncel Dergi Salonu ndaki ciltlenmemiş dergiler, Referans Salonu ndaki başvuru kitapları, yüksek lisans ve doktora tezleri ile nadir eserler ödünç verilmez. Ciltli dergiler, elektronik versiyonunun olmaması durumunda; ASBÜ de çalışan akademik ve idari personele, ek görevli statüsünde olanlara, ASBÜ den emekli olmuş akademik personele ve lisansüstü öğrencilere ödünç verilebilir. 6. Uzun süreli ödünç alınan kitapların, Rezerv Birimi ndeki ders kitaplarının, Süreli Yayınlar ve Elektronik Kaynaklar Birimi nden ödünç alınan ciltli dergilerin, CD-ROM ve DVD-ROM ların geç iadesi durumunda günlük gecikme cezası, Madde 10 a göre uygulanır. 7. Proje kaynaklarıyla temin edilerek, proje yazısıyla Kütüphane koleksiyonuna kaydettirilen bilgi kaynakları, proje yetkilisi/yöneticisi olan öğretim üyelerine bir yıl süre ile ödünç verilir. Gerektiği takdirde birer yıllık süreyle 2 (iki) kez uzatma işlemi yapılır. 8. ASBÜ Kütüphanesi nin akademik/idari üyelerinin ödünç aldığı bilgi kaynaklarının posta ile iadesinde, postadan kaynaklanan gecikmelerde ceza uygulanmaz. 9. Ödünç alınan bilgi kaynaklarının iade tarihinden önce, üyenin kurum adı uzantılı elektronik posta adresine, sistem tarafından uyarı notu gönderilir. Ancak Kütüphane den ödünç alınan bilgi kaynaklarının iade tarihlerinin takibi kullanıcıya aittir. Sistem tarafından gönderilen uyarı notunun herhangi bir sebeple alınmamış olması, gecikmeden kaynaklanan yaptırımların uygulanmaması için geçerli neden olarak kabul edilmez. Kütüphane bilgi kaynaklarının iadesinin gecikmesi durumunda Madde 9 Geciktirme, Kaybetme ve zarar verme durumunda uygulanacak kurallar uygulanır. 10. Ödünç alınan ve gününde iade edilmeyen bilgi kaynakları için 3 (üç) kez hatırlatma yazısı gönderilir. Bilgi kaynağı 1 (bir) ay içinde iade edilmezse kayıp kabul edilir ve Madde 9 Geciktirme, Kaybetme ve zarar verme durumunda uygulanacak kurallar uygulanır. 11. Üyelerle ilgili bilgiler başka kullanıcılara verilmez. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Kurallara İlişkin Esaslar MADDE 9- Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı tarafından, her eğitim-öğretim yılı başında kurallarla ilgili değişiklik önerileri Rektörlük Makamı na bildirilir. Değişiklikler, Üniversite Senatosu kararıyla yapılır ve o eğitim-öğretim yılı başından itibaren yürürlüğe girer. ÖDÜNÇ VERME KURALLARI: Akademik ve İdari Personel 1. Akademik personel toplam 20 kitabı 30 gün süreyle, istemesi durumunda 20 kitabın 5 ini ders kitabı olarak bir dönemlik ödünç alabilir. Bilgi kaynağı başka bir kullanıcı tarafından ayırtılmamış ise; 30 gün süreyle ödünç aldığı kitaplar için 3 kez uzatma işlemi yapabilir. Dönemlik aldığı ders kitapları için süre uzatma işlemi yapamaz. Rezerv koleksiyonundan, kitapların ödünç 3

4 verilme sürelerine uygun şekilde kitap ödünç alabilir. Bu süreler; "A" tipi kitaplar için 3 saat, "B" tipi kitaplar için 1 gece, "C" tipi kitaplar için 3 gündür. Ayrıca akademik personel 2 ciltli dergiyi 7 gün, 2 çoklu ortam kaynağını 3 gün süreyle ödünç alabilir. Başka bir kullanıcı tarafından ayırtılmamış ise; çoklu ortam kaynakları için 1 kez süre uzatma işlemi yapabilir. Ödünç aldığı dergilerin süresini uzatamaz. Sistem üzerinden 3 adet bilgi kaynağı ayırtabilir. Ayırttığı bilgi kaynaklarını 3 gün içinde ödünç almazsa; ayırtma işlemi sistem tarafından iptal edilir. 2. Ek görevli statüsünde ders veren personel, Kütüphane den alacağı formu doldurur ve bu işlemi her dönem yeniler. Bu formla 15 kitabı 30 gün, 2 ciltli dergiyi 7 gün, 2 çoklu ortam kaynağını 3 gün süreyle ödünç alabilir. Rezerv koleksiyonundan, kitapların ödünç verilme sürelerine uygun şekilde kitap ödünç alabilir. Bu süreler; "A" tipi kitaplar için 3 saat, "B" tipi kitaplar için 1 gece, "C" tipi kitaplar için 3 gündür. Başka bir kullanıcı tarafından ayırtılmamış ise; kitaplar için 2, çoklu ortam kaynakları için 1 kez süre uzatma işlemi yapabilir. Ödünç aldığı dergilerin süresini uzatamaz. Sistem üzerinden 3 adet bilgi kaynağı ayırtabilir. Ayırttığı bilgi kaynaklarını 3 gün içinde ödünç almazsa; ayırtma işlemi sistem tarafından iptal edilir. 3. İdari personel 10 kitabı 30 gün, 2 ciltli dergiyi 7 gün, 2 çoklu ortam kaynağını 3 gün süreyle ödünç alabilir. Rezerv koleksiyonundan, kitapların ödünç verilme sürelerine uygun şekilde kitap ödünç alabilir. Bu süreler; "A" tipi kitaplar için 3 saat, "B" tipi kitaplar için 1 gece, "C" tipi kitaplar için 3 gündür. Başka bir kullanıcı tarafından ayırtılmamış ise; kitaplar için 3, çoklu ortam kaynakları için 1 kez süre uzatma işlemi yapabilir. Ödünç aldığı dergilerin süresini uzatamaz. Sistem üzerinden 3 adet bilgi kaynağı ayırtabilir. Ayırttığı bilgi kaynaklarını 3 gün içinde ödünç almazsa; ayırtma işlemi sistem tarafından iptal edilir. 4. Emekli akademik personel 10 kitabı 30 gün, 2 ciltli dergiyi 7 gün, 2 çoklu ortam kaynağını 2 gün süreyle ödünç alabilir. Başka bir kullanıcı tarafından ayırtılmamış ise; kitaplar için 2, çoklu ortam kaynakları için 1 kez süre uzatma işlemi yapabilir. Ödünç aldığı dergilerin süresini uzatamaz. Sistem üzerinden 3 adet bilgi kaynağı ayırtabilir. Ayırttığı bilgi kaynaklarını 3 gün içinde ödünç almazsa; ayırtma işlemi sistem tarafından iptal edilir. 5. Emekli idari personel 5 kitabı 30 gün, 2 ciltli dergiyi 7 gün, 2 çoklu ortam kaynağını 2 gün süreyle ödünç alabilir. Başka bir kullanıcı tarafından ayırtılmamış ise; kitaplar için 2, çoklu ortam kaynakları için 1 kez süre uzatma işlemi yapabilir. Ödünç aldığı dergilerin süresini uzatamaz. Rezerv koleksiyonundan, kitapların ödünç verilme sürelerine uygun şekilde kitap ödünç alabilir. Bu süreler; "A" tipi kitaplar için 3 saat, "B" tipi kitaplar için 1 gece, "C" tipi kitaplar için 3 gündür. Sistem üzerinden 3 adet bilgi kaynağı ayırtabilir. Ayırttığı bilgi kaynaklarını 3 gün içinde ödünç almazsa; ayırtma işlemi sistem tarafından iptal edilir. Öğrenci 1. Doktora öğrencisi 20 kitabı 30 gün, 2 ciltli dergiyi 7 gün, 2 çoklu ortam kaynağını 2 gün süreyle ödünç alabilir. Rezerv koleksiyonundan, kitapların ödünç verilme sürelerine uygun şekilde kitap ödünç alabilir. Bu süreler; "A" tipi kitaplar için 3 saat, "B" tipi kitaplar için 1 gece, "C" tipi kitaplar için 3 gündür. Başka bir kullanıcı tarafından ayırtılmamış ise; kitaplar için 3, çoklu 4

5 ortam kaynakları için 1 kez süre uzatma işlemi yapabilir. Ödünç aldığı dergilerin süresini uzatamaz. Sistem üzerinden 3 adet bilgi kaynağı ayırtabilir. Ayırttığı bilgi kaynaklarını 3 gün içinde ödünç almazsa; ayırtma işlemi sistem tarafından iptal edilir. 2. Yüksek lisans öğrencisi 15 kitabı 30 gün, 2 ciltli dergiyi 7 gün, 2 çoklu ortam kaynağını 2 gün süreyle ödünç alabilir. Rezerv koleksiyonundan, kitapların ödünç verilme sürelerine uygun şekilde kitap ödünç alabilir. Bu süreler; "A" tipi kitaplar için 3 saat, "B" tipi kitaplar için 1 gece, "C" tipi kitaplar için 3 gündür. Başka bir kullanıcı tarafından ayırtılmamış ise, kitaplar için 2, çoklu ortam kaynakları için 1 kez süre uzatma işlemi yapabilir. Ödünç aldığı dergilerin süresini uzatamaz. Sistem üzerinden 3 adet bilgi kaynağı ayırtabilir. Ayırttığı bilgi kaynaklarını 3 gün içinde ödünç almazsa; ayırtma işlemi sistem tarafından iptal edilir. Diğer Kullanıcılar 1. Değişim öğrencisi her dönemin başında Değişim Programları Ofisi nden Kütüphane ye gönderilen onaylı öğrenci listesinde adının olması koşuluyla, 5 kitabı 15 gün süreyle ödünç alabilir. Rezerv koleksiyonundan, kitapların ödünç verilme sürelerine uygun şekilde kitap ödünç alabilir. Bu süreler; "A" tipi kitaplar için 3 saat, "B" tipi kitaplar için 1 gece, "C" tipi kitaplar için 3 gündür. Başka bir kullanıcı tarafından ayırtılmamış ise; kitaplar için 2 kez süre uzatma işlemi yapabilir. Sistem üzerinden 3 adet bilgi kaynağı ayırtabilir. Ayırttığı bilgi kaynaklarını 3 gün içinde ödünç almazsa; ayırtma işlemi sistem tarafından iptal edilir. 2. Protokol yapılan üniversitelerin ve resmi kurumların akademik ve uzman personeli, kurum kimlik kartı ve protokol formu ile kitap ödünç alabilir. Protokol formu; kullanıcının bağlı olduğu kurumun kütüphane sorumlusunun imzası ve kurum kaşesini içeren belgedir. Protokol formu yılda 3 kez (1 Mart, 1 Temmuz ve 1 Ekim) yenilenir. Protokol kullanıcısı 5 kitabı 30 gün süreyle ödünç alabilir. Başka bir kullanıcı tarafından ayırtılmamış ise;1 kez süre uzatma işlemi yapabilir. Diğer kullanıcıların üzerindeki bilgi kaynakları için ayırtma işlemi yapamaz. 3. Kütüphanelerarası Ödünç Verme (ILL) sistemiyle Kütüphane den yararlanan akademik ve idari personel 3 kitabı; Ankara içinde ise 15 gün, Ankara dışında ise 30 gün süreyle ödünç alabilir. Süre uzatma işlemi yapamaz. Diğer kullanıcıların üzerindeki bilgi kaynakları için ayırtma işlemi yapamaz. Çoklu ortam kaynakları ile dergileri ve Rezerv Koleksiyonu nda bulunan kitapları ödünç alamaz. Diğer kütüphanelerden ödünç kitap almak isteyen ASBÜ akademik ve idari personeli, ilgili kütüphanenin ödünç verme kurallarına uymakla yükümlüdür. 5

6 Geciktirme, Kaybetme ve Zarar Verme durumunda uygulanacak kurallar: 1. Kütüphane nin Ödünç Verme biriminden ödünç alınan bilgi kaynaklarının geciktirilmesi durumunda 1 ile 7 gün arası, bilgi kaynağı başına günlük 0.25 TL, 8. günden itibaren bilgi kaynağı başına günlük 0.50 TL ceza alınır. 2. Kütüphane nin Rezerv Birimi nden ödünç alınan bilgi kaynaklarının geciktirilmesi durumunda saatlik 0.50 TL ceza alınır. 3. Kütüphane nin Süreli Yayınlar ve Elektronik Kaynaklar Birimi nden ödünç alınan ciltli dergilerin geciktirilmesi durumunda günlük 0.25 TL gecikme cezası alınır. 4. Kütüphane içerisinde veya dışında, bilgi kaynaklarına herhangi bir sebeple zarar veren kullanıcılardan, bilgi kaynağının yeni bir kopyasını sağlaması istenir. Kullanıcının bilgi kaynağını sağlayamaması durumunda; baskısı tükenmiş ise g maddesi uygulanır, baskısı devam ediyorsa bilgi kaynağının güncel fiyatına % 50 işlem ücreti eklenerek bedeli alınır. 5. Rezerv Koleksiyonu ndan ödünç alınan kitabın kaybı durumunda güncel fiyatına % 100 işlem ücreti eklenerek kitabın bedeli alınır. 6. Ciltli dergilerin kaybedilmesi durumunda; o ciltteki her sayının fiyatı belirlenerek cildin maddi değeri bulunur ve bunun 2 (iki) katı ceza alınır. 7. Baskısı tükenmiş kitapların kaybedilmesi veya zarar görmesi durumunda uygulama şu şekildedir. Eğer kitabın piyasa değeri saptanabiliyorsa, temin edileceği para biriminin TL karşılığı kütüphanenin işlem yaptığı günün Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden hesaplanır. % 50 işlem ücreti eklenerek bedeli alınır. Eğer kitabın piyasa değeri saptanamıyorsa j maddesi uygulanır. 8. Kitap eki olan CD-ROM ların kaybı durumunda kullanıcıdan 10.- TL, DVD- ROM ların kaybı durumunda ise 30.-TL ceza alınır. 9. Tahakkuk ettirilen cezanın 1 ay içinde ödenmemesi durumunda, bilgi kaynağını kaybeden kullanıcı hakkında yasal yollara başvurulur. 10. Bağış/değişim yoluyla Kütüphane ye sağlanan bilgi kaynaklarının seçiminde ve değeri saptanamayan bilgi kaynaklarının değerinin belirlenmesinde, ASBÜ Kütüphanesi Bağış ve Değişim Yoluyla Sağlanacak Bilgi Kaynakları Seçim ve Değerleme Kuralları esas alınır. Değeri saptanamayan bilgi kaynaklarının bedeli, her yılın Ocak ayı enflasyon oranı dikkate alınarak belirlenir. MADDE 10- BEŞİNCİ BÖLÜM Elektronik Kaynakların Kullanımı 1. Elektronik kaynaklara yerleşke içerisinden ve dışından sadece ASBÜ öğretim elemanları ile öğrencileri erişebilir. 2. Veritabanlarından, robot ve benzeri yazılımlar kullanılarak, çok sayıda yayın kopyalanamaz veya sistematik biçimde kişisel bilgisayarlara ya da harici belleklere aktarılamaz. 6

7 3. Veritabanlarından kopyalanan makale, kitap, tez, vb. dokümanların bir bölümü ya da tamamı, veri depolama araçları ya da e-posta listeleri aracılığı ile dağıtılamaz ve Üniversite dışındaki kişi ya da kurumlara gönderilemez. 4. Yukarıdaki kurallara uymayan kullanıcı, hakkında gerekli yasal işlem yapılmak üzere Rektörlük Makamı na bildirilir. MADDE 11- ALTINCI BÖLÜM Kütüphane İçerisinde Uyulması Gereken Kurallar 1. Kütüphane binasına, yiyecek ve içecekle girilmez, 2. Kütüphane binası içerisinde cep telefonları kapalı tutulur, 3. Kütüphane içerisinde izinsiz kamera, fotoğraf makinası, cep telefonu vb. araçlarla çekim yapılmaz, 4. Kullanıcılar kendi eşyalarından sorumludur. Kaybolan ya da çalınan eşyalardan Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı sorumlu değildir. 5. Okuyucu salonlarında ve koridorlarda yüksek sesle konuşulmaz ve grup çalışması yapılmaz. 6. Kütüphane kapanmadan 15 dakika önce ödünç alma ve iade işlemleri tamamlanır. 7. Kütüphanedeki bilgisayarlar sadece eğitim-öğretim ve araştırmaya yönelik amaçlar için kullanılır. 8. Kütüphane kurallarına uyulmaması durumunda kullanıcı, kütüphane personelinin uyarılarını dikkate almakla yükümlüdür. 9. Kütüphane bilgi kaynaklarına ve eşyalarına (bilgisayar, masa, sandalye, vb.) herhangi bir şekilde zarar veren kullanıcı, hakkında gerekli yasal işlem yapılmak üzere Rektörlük Makamı na bildirilir. 10. Bilgi kaynaklarının izinsiz olarak Kütüphane dışına çıkartılması ya da çıkartılmaya teşebbüs edilmesi durumunda; bu eylemde bulunan kullanıcı, hakkında gerekli yasal işlem yapılmak üzere Rektörlük Makamı na bildirilir. YEDİNCİ BÖLÜM Üyelerin Üniversite den Ayrılmaları Durumunda Uygulanacak Kurallar MADDE Üniversite den emeklilik, istifa veya başka nedenlerle ayrılan üyelerin, ödünç aldıkları bilgi kaynaklarını iade etmeden ve varsa para cezasını ödemeden ilişik kesme işlemleri tamamlanmaz. 2. Öğrencilerin kayıt yenileme, mezuniyet ve ilişik kesme işlemleri, bilgi kaynaklarını iade etmeden, varsa ceza bedelini ödemeden yapılmaz. 7

8 3. Ödünç aldığı bilgi kaynağını iade etmeksizin herhangi bir nedenle Üniversite den ayrılan üye, hakkında yasal işlem yapılmak üzere Rektörlük Makamı na bildirilir. SEKİZİNCİ BÖLÜM Çeşitli ve Son Hükümler Yürürlük MADDE 13- Bu yönerge, Üniversite Senatosu nun onayından sonra yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 14- Bu yönergeyi Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Rektörü yürütür. 8