Okullarda Su Tüketimi %40 Azaltılabilir

Transkript

1 Okullarda Su Tüketimi %40 Azaltılabilir Prof. Dr. Mustafa ÖZTÜRK TBMM Çevre Komisyonu Başkan Vekili Su en temel ihtiyaç maddelerimizden biridir. Susuz hayat olmaz. Küresel ısınmanın, sanayileşmenin ve nüfus artışının etkisi ile suyu olan talep her geçen gün artmaktadır. Ancak su kaynaklarındaki su miktarı sabit Dünya nüfusunun % 20 sine karşılık gelen 1,4 milyar insan yeterli içme suyundan yoksun olup, 2,3 milyar kişi sağlıklı suya hasret... Günümüzde yılda yaklaşık 8 milyon insan sağlıksız su tüketimi sonucu hayatını kaybetmektedir. Bazı tahminlere göre 2025 yılından itibaren 3 milyardan fazla insanın su kıtlığı ile karşı karşıya kalacağı beklenmektedir yılında su sıkıntısı çeken ülkelerin sayısı 54 e, bu şartlarda yaşamak zorunda kalan insanların sayısı 3,76 milyara yükselecektir. Bu durum 2050 de 9,4 milyar olması beklenen dünya nüfusunun % 40 ının su sıkıntısı çekeceği anlamına gelmektedir. Artık geç kalmadan bugünden itibaren herkes daha yaşanabilir bir çevre için bir şeyler yapmalı. Türkiye'de 15 milyon öğrenci ve 700 bin öğretmen bulunmaktadır. Okullarda 15 milyon öğrenci ve 700 bin öğretmenle su tüketimini azaltmak mümkündür. Okullardaki musluklarda ve tuvaletteki rezervuarlarda yapılacak basit bir çalışma ile su tüketimi azaltılabilir. Milli Eğitim

2 Bakanlığı, Milli Eğitim Đl ve Đlçe müdürlükleri ile okul müdürleri belli bir program dahilinde bu tür çevreci çalışmaları başlatabilir. Bu tür çevreci çalışmalar su kaynaklarının korunmasına katkı sağlar. Okullar, doğayı korumak için örnek uygulama merkezleri haline getirilebilir. Su kaynaklarının korunması için herkes üzerine düşeni yapmalıdır. Okullarda en fazla suyun tüketildiği alanlar tuvaletler ve lavabolardaki musluklardır. Birde tuvaletlerdeki rezervuarlardır. Buralarda suyu israf etmeden tüketmek mümkündür. Okullarda verimli musluklar ve rezervuarlar kullanarak hem öğrencilerin doğru su kullanmaları hem de su kaynaklarının korunmasına katkı sağlanabilir. Normal musluklar dakikada 8 ila 27 litre arasında su akıtırken düşük akımlı aeratörlü musluklarla su tüketimi yarı yarıya düşürülebilir. Normal muslukların bazılarına düşük akımlı aeratörlü aparatlar takmak mümkündür. Norma musluklara takılacak düşük akımlı aeratörlü aparatlar pahalı değildir. Böylece okuldaki tuvalet ve lavabolardaki musluklarda su tüketimi yarı yarıya düşürülebilir. Suyu boşa akıtmadan el yıkama gibi işlemleri yarı yarıya daha az su tüketmek suretiyle yapmak mümkündür. Musluklarda kullanılan düşük akımlı aeratörlü aparatlara ait bazı örnekler Şekil 1 de verilmiştir. Şekil 1. Normal Musluklara Yerleştirilen Aeratörlü Başlıklar Dakikada damla su akıtan bir musluktan ayda litre, yılda ise litre su ziyan olur. Muslukların su damlatması mutlaka önlenmeli

3 Şekil 2. Muslukların Su Damlatması Eller sıvı sabun kullanarak yıkandıktan sonra musluklar mutlaka kapatılmalı. Tüm öğrencilere bu öğretilmeli Tuvaletteki lavabolarda mutlaka sıvı sabun bulundurulmalı Okullardaki normal tuvalet rezervuarlarının su depolama kapasitesi yaklaşık olarak 16 litredir. Aynı temizlik işlemini 6 litrelik tuvalet rezervuarı ile yapmak mümkündür. 6 litrelik rezervuarla hem tuvaleti temiz tutmak hem de su tüketimini en az 2,5 kat azaltmak yapmak mümkündür. Mevcut tuvalet rezervuarlarının kapasitesi 6 litreden büyükse değiştirilmesinde yarar vardır. Bazı kamu kurumları ihalelerinde tuvalet rezervuarının kapasitesini 13 litre olarak istemektedir. Bu durum anlaşılır gibi değil Bu tür güzel çalışmaları gören her öğrenci ailesinden benzer uygulamaları isteyebilir. Tuvaletlerde kullanılan rezervuarların kapasitesi en fazla 7 litre olacak şekilde yeniden düzenlenerek standartlaştırılmalı

4 Tuvalet taşını temiz ve hijyenik tutmak için tuvaletten çıkar her öğrenci sifonu mutlaka çekmeli Aslan yattığı yerden anlaşılır misali kişi ayrıldığı yeri temiz bırakmalı Sifonu çekmek temizliğin en önemli şartıdır. Okullardaki tuvaletler sürekli temiz tutulmalı Tuvalet sifonları su sızdırabilir. Su sızdıran sifonlar günde yaklaşık olarak 7 litre, ayda 210 litre, yılda ise 2500 litre su akıtır. Sifondan sızan suları kontrol etmek çok kolay... Rezervuara birkaç damla boyalı su ilavesi ile bu işlem yapılabilir. Boya rengini 5 ila 7 dakika içinde tuvalet taşında görürseniz rezervuarda sızıntı var demektir. Su sızdırılan tuvalet sifonları mutlaka tamir edilmelidir. Bu uygulamalar öğrencilere öğretilebilir.

5 Lütfen lavabo ve tuvalet muslukları ve rezervuarlar için gerekli önlemleri alalım. Tüm bu önlemler alındığında en az %40 oranında suyun tasarruf edildiği görülecektir. Suyumuzu israf etmeyelim. Herkesi su kaynaklarını korumaya ve verimli su kullanmaya davet ediyorum. Tuvaletlerde rezervuarı olmayan okul bırakmayalım Rezervuarı olmayan tuvaletleri temiz tutmak mümkün değildir. Bu tür uygulamaların okullar tatilde iken yapılması daha kolay olur.