Bir motorun iç yapısı çok farklı gözükse bile, motorun uç davranışını bu iki türün birisi cinsinden tanımlamak her zaman mümkündür.

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Bir motorun iç yapısı çok farklı gözükse bile, motorun uç davranışını bu iki türün birisi cinsinden tanımlamak her zaman mümkündür."

Transkript

1 K TÜ Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Mikroişlemciler Laboratuarı ADIM MOTORUNUN MĐKROBĐLGĐSAYARLARLA DENETĐMĐ 1. GENEL TANITIM Adım motorları, küçük momentli sayısal uygulamalarda son derece yaygınlaşmakta olan sayısal motorlardır. Hem açık hem de kapalı çevrimli kontrol sistemlerinde, en az donanımla yüksek doğrulukta kullanılabilirler. Bazı adım motorları istenilen konuma bir derece veya daha küçük hatayla konumlandırılabilmektedir. Çok sayıda adım motoru tasarımı olmasına rağmen, bu motorlar iki değişik temel tür altında toplanabilir: değişken relüktanslı veya hibrid yapılı. Bir motorun iç yapısı çok farklı gözükse bile, motorun uç davranışını bu iki türün birisi cinsinden tanımlamak her zaman mümkündür. Şekil 1. Bir adım motorunun iç yapısı.

2 Adım motorunun esas özelliği, anahtarlamalı uyarma değişimlerini, rotor konumunun tam olarak belirlenmiş artımlarına dönüştürmektir. Rotorun doğru konumlanması, genellikle, motorun durağan ve dönen parçaları üzerindeki demir dişlerin manyetik olarak aynı hizaya getirilmesiyle sağlanır. Hibrid motor için manyetik akının ana kaynağı sürekli bir mıknatıstır ve bir veya daha fazla sargıdaki doğru akımlar, akıyı alternatif yollara yönlendirir. Değişken relüktanslı adım motorunun iki değişik şekli vardır. Her iki durumda da manyetik alan sadece sargı akımları tarafından üretilir. Bir adım motorunun genel yapısı şekil-1 de gösterilmiştir. Bu motor, kendi göreceli konumunu kontrol etmek için dört ayrı sargı içerir. Sargılardan akan akımlar, rotoru konumlandırmak için manyetik alanlar oluşturur. Rotor, alan sargılarında üretilen manyetik alanlar tarafından hareket ettirilen bir sürekli mıknatıstır. Rotor bir kez son konumuna konumlandırıldığında, bu sargılardan oluşturulan manyetik alanlar, rotoru o konumda tutar. Gösterilen örnekte, rotor saat ibreleri yönünde hareket eder. 2. AKIM SÜRÜCÜSÜ Alan akımlarını üretmek, bir akım sürücüsü gerektirir. Şekil-2 de adım motorunun dört sargısından biri için tipik bir akım sürücüsü gösterilmiştir. Sürücü, sargıdan bir akım akıtmak ve sargıyı belirli bir konumda tutmak için akım miktarını azaltma yeteneğine sahiptir. Rotoru hareket ettirmek, sabit bir konumda tutmaktan daha fazla akım gerektirir. Dönme yönü, sargılar içinden sırayla akan akımların oluşturduğu yapıyla belirlenir. Sürekli dönme, bu uyarma dizisini tekrarlayarak üretebilir. Bu dizi, dönmenin hızını ve yönünü belirler. +5v sargı dürtüsü sargı +12v Şekil 2. Adım sargı sürücüsü. Sargıdan akım akıp akmayacağını belirler. 3. ADIM DENETĐMĐ Adım motorunun denetimi, dört ayrı akım sürücüsü ve bir adım kontrol işareti gerektirir. Eğer adım aralığı 1.8 dereceye eşitse, rotoru bir devir döndürmek için 200 adım veya darbe gereklidir. Tablo-1 deki ikili bit yapısı sürücülere gönderilerek, rotorun hızı ve yönü kolayca kontrol edilebilir. Bu bit yapısı adım motorunun dört sargısından ikisinin aynı anda

3 enerjilenmesine sebep olur. Bit yapısını gösterilen yönde hareket ettirmek, motor içindeki manyetik alanı döndürür. Bu yapı ne kadar hızlı hareket ettirilirse, motor da o kadar hızlı döner. Saat yönü Saat yönünün tersi Tablo - 1. Adım motoru kontrol bit yapıları. Adım motorunun denetimi için yapılan yazılım, hem dönmenin yönünü, hem de döndürülecek adım sayısını kontrol etmek için gereklidir. Ayrıca rotorun bulunduğu konumu hatırlama yeteneğine de sahip olmalıdır. Motora ardı ardına uygulanan kontrol bit yapıları arasında belirli bir gecikme olması gerekir. Dolayısıyla bu gecikme süresi bir minimum değere (genel olarak 1ms ) sahiptir. Adım motorunun ve şekil-3 deki arayüzün denetimi amacıyla Motorola 6802 için yazılım geliştirilmiştir. Şekil-4 de bu yazılımın akış diyagramı verilmiştir. Burada hız ayarı, motora gönderilen bit dizileri arasındaki bekleme süresi değiştirilerek yapılmaktadır. 4. KONUMSAL GERĐBESLEME Adım motorunun konumu, belirli bir uygulamada kritik olabilir veya olmayabilir. Örneğin, bir yazıcıda sayfa adım motoruyla hareket ettiriliyorsa, konum önemli değildir. Sayfanın bir satır oynatılması, sadece adım motorunun her bir satır için 20 defa darbelenmesi anlamına gelir. 10 defa darbelenmek, sayfayı yarım satır hareket ettirir. Diğer yandan, eğer adım motoru, bir yazıcıda yazma kafasını hareket ettirirse, konumsal geribesleme gerçekten önemli olabilir. Bu geribeslemeyi elde etmenin bir yolu, bir başlangıç konumu algılamaktır. Yazıcılarda başlangıç konumu normalde sayfanın sol kenarıdır. Bu, çoğu kez bir led ve bir fototransistör içeren optik bir cihazla sağlanır. Kafa başlangıç konumuna getirildiğinde, ışık ışını kırılır ve bu da donanım ve yazılımla algılanabilir. Bu başlangıç konumu bir kez bilinirse, yazıcı yazılımı, başka herhangi bir geribesleme olmaksızın, gerekli adımlarla, herhangi bir yazma konumuna atlanabilir. Başka bir geribesleme olmayınca hatalar oluşabileceği kabul edilir. Fakat günümüz modern adım motorlarında bu hatalar çok nadir olmaktadır.

4 +12v +5v +5v +5v +5v PB3 PB2 PB1 PB0 Şekil 3. TTL uyumlu devre ve dört sargılı adım motoru için bir arayüz. DENEYE HAZIRLIK Kullanılacak adım motorunun 24 adımlık olduğunu ve motora uygulanacak bit dizisinin $E000 adresindeki bir PIA in üzerinden gönderildiğini kabul ederek: 1- Adım motorunu saat yönünde çeşitli hızlarda döndürebilen bir program yazınız. 2- Saat yönünde 90º, 240º, saatin ters yönünde 60º ve 150º döndüren bir program yazınız. 3- Motoru sürekli 90º sağa, 90º sola döndürecek programı yazınız. 4- Motoru belli bir hızla hızlandıran ve hızlanmış motoru belli bir hızla yavaşlatan bir program yazınız. DENEYĐN YAPILIŞI Makine dilinde hazırladığınız programları deneyde sırasıyla makineye girerek çalıştırınız.

5 Başla PIA i hazırla Yön 0 Yön 0 Yön? Altprogram SOLADONDUR Altprogram SAGADONDUR Hız 0 Hız? Hız 0 Hız=0 Altprogram YAVASLAT Altprogram HIZLANDIR Altprogram SABIT-HIZ (sürekli=0) E Sürekli? H (sürekli 0) Adım Sayısını Bir Azalt H Adım = 0? E Bitir Şekil 4. Şekil-3 deki adım motoru arayüzü için, dönme yönünü ve adım sayısını kontrol edecek altprogramın akış diyagramı.

6 ADIM MOTORU DENETĐMĐ YAPAN ÖRNEK PROGRAM: NOT: Başlangıçta belirli değerlerin girilmesi gereken bellek yerleri: [ $0000] = $CC : motoru döndüren bit dizisinin ilk değeri [ $0001] = Yön? : negatif ise saat yönünün tersine, pozitif ise saat yönünde döner. [ $0002] = Sürekli? : $00 ise sürekli, değilse adım sayısı kadar döner. [ $0003] = Adım sayısı [ $0004] = Hız? : pozitif ise dönme hızlanır, $00 sabit-hız, negatif ise dönme yavaşlar. [ $0005 $0006] = hız ayarı için başlangıçta verilen bekleme süresi: Hızlanma için : $FFFF..$00FF arasında Yavaşlama için: $00FF..$FFFF arasında Sabit hız için : $00FF ile $FFFF arasında bir değer. :ALTPROGRAM SAGADONDUR :Kontrol bit yapısını saat yönünde bir kaydırıp, motora uyguladıktan sonra yeni bit yapısını saklar. 1. $ LDA A $00 2. $ LSR A bit dizisini 3. $ LDA A $00 sağa döndür 4. $ ROR A 5. $0206 B7 E002 STA A $E002: motora adım emri 6. $ STA A $00 7. $020B 39 RTS

7 : ALTPROGRAM SOLADONDUR : Kontrol bit yapısını saat yönünün tersi yönünde bir kaydırıp, motora uyguladıktan sonra yeni bit yapısını saklar. 1. $ LDA A $00 2. $ ASL A bit dizisini 3. $ LDA A $00 sola döndür 4. $ ROL A 5. $0216 B7 E002 STA A $E002 : motora adım emri 6. $ STA A $00 7. $021B 39 RTS : ALTPROGRAM HIZLANDIR :Verilen bekleme süresi ile orantılı olarak bir gecikme sağlar ve her koşulduğunda bekleme süresi bir azaltılır. 1. $ LDA A#$04 2. $0222 D6 05 LDA B $05 3. $0224 5D TST B 4. $ BEQ SAY 5. $0227 DE 05 LDX $05 6. $ DEX 7. $022A DF 07 STX $07 8. $022C DE 05 SAY: LDX $05 9. $022E 09 TEKRAR : DEX 10. $023F 26 FD BNE TEKRAR 11. $0231 4A DEC A 12. $ F8 BNE SAY 13. $0234 DE 07 LDX $ $0236 DF 05 STX $ $ RTS

8 : ALTPROGRAM SABIT-HIZ : Bekleme süresi ile orantılı bir gecikme sağlar. 1. $ LDA A #$04 2. $0242 DE 05 SAY : LDX $05 3. $ TEKRAR: DEX 4. $ FD BNE TEKRAR 5. $0247 4A DEC A 6. $ F8 BNE SAY 7. $024A 39 RTS : ALTPROGRAM YAVASLAT :Verilen bekleme süresi ile orantılı olarak bir gecikme sağlar ve her koşulduğunda bekleme süresi bir artırılır. 1. $ LDA A#$04 2. $0252 D6 05 LDA B $05 3. $ COM B 4. $0255 5D TST B 5. $ BEQ SAY 6. $0258 DE 05 LDX $05 7. $025A 08 INX 8. $025B DF 07 STX $07 9. $025D DE 05 SAY : LDX $ $025F 09 TEKRAR : DEX 11. $ FD BNE TEKRAR 12. $0262 4A DEC A 13. $ F8 BNE SAY 14. $0265 DE 07 LDX $ $0267 DF 05 STX $ $ RTS

9 : ANA PROGRAM 1. $0300 4F CLR A 2. $0301 B7 E003 STA A $E003 PIA in B kapısının 3. $ COM A çıkış olacak 4. $0305 B7 E002 STA A $E002 şekilde 5. $ LDA A #$04 düzenlenmesi. 6. $030A B7 E003 STA A $E $030D TEKRAR: LDA A $01 8. $030F 4D TST A istenilen yönde 9. $0310 2B 05 BMI SOLA motoru 10. $0312 BD 0200 SAGA : JSR $0200 bir adım 11. $ BRA BEKLE döndürme. 12. $0317 BD 0210 SOLA : JSR $ $031A BEKLE: LDA A $ $031C 4D TST A 15. $031D BNE HIZLAN hız ayarı için istenilen 16. $031F BD 0240 SABITHIZ: JSR $0240 bekleme 17. $ D BRA GECIKTIR altprogramına 18. $ HIZLAN : LDA A $04 ( hızlandırma, 19. $0326 4D TST A yavaşlatma ve 20. $0327 2B 05 BMI YAVASLA sabit-hız ) 21. $0329 BD 0220 JSR $0220 dallanma. 22. $032C BRA GECIKTIR 23. $032E BD 0250 YAVASLA:JSR $ $ GECIKTI : LDA A $ $0333 4d TST A sürekli dönme 26. $ D7 BEQ TEKRAR istenmemişse 27. $0336 7A 0003 DEC $0003 adım sayısı 28. $ D2 BNE TEKRAR kadar dönme. 29. $033B 20 FE SON : BRA

Çok sayıda adım motoru tasarımı olmasına rağmen, bu motorlar iki değişik temel tür altında toplanabilir: değişken relüktanslı veya hibrid yapılı.

Çok sayıda adım motoru tasarımı olmasına rağmen, bu motorlar iki değişik temel tür altında toplanabilir: değişken relüktanslı veya hibrid yapılı. KTÜ Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Mikroişlemciler Laboratuarı ADIM MOTORUNUN MİKROBİLGİSAYARLARLA DENETİMİ 1. GENEL TANITIM Adım motorları, küçük momentli sayısal uygulamalarda son

Detaylı

MİKROBİLGİSAYAR LABORATUVARI DENEY RAPORU

MİKROBİLGİSAYAR LABORATUVARI DENEY RAPORU İ.T.Ü. Elektrik-Elektronik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü MİKROBİLGİSAYAR LABORATUVARI DENEY RAPORU Deney No: 7 Deney Adı: Asenkron Seri İletişim Arabirimi (ASİA) Deney Tarihi: 05.12.2003 Grup:

Detaylı

MĐKROĐŞLEMCĐLĐ FONKSĐYON ÜRETECĐ

MĐKROĐŞLEMCĐLĐ FONKSĐYON ÜRETECĐ K TÜ Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Mikroişlemciler Laboratuarı MĐKROĐŞLEMCĐLĐ FONKSĐYON ÜRETECĐ Mikrobilgisayarların kullanım alanlarından biri de değişik biçimli periyodik işaretlerin

Detaylı

MİKROBİLGİSAYAR LABORATUVARI DENEY RAPORU

MİKROBİLGİSAYAR LABORATUVARI DENEY RAPORU İ.T.Ü. Elektrik-Elektronik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü MİKROBİLGİSAYAR LABORATUVARI DENEY RAPORU Deney No: 2 Deney Adı: Örnek Programlar Deney Tarihi: 12.10.2005 Grup: 1 Deneyi Yapanlar: Beycan

Detaylı

BEKLEMELĐ ÇALIŞMA VE ZAMAN SINIRLI ĐŞLER. 1. Genel Tanıtım. 2- WAIT işaretinin üretilmesi

BEKLEMELĐ ÇALIŞMA VE ZAMAN SINIRLI ĐŞLER. 1. Genel Tanıtım. 2- WAIT işaretinin üretilmesi K TÜ Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Mikroişlemciler Laboratuarı BEKLEMELĐ ÇALIŞMA VE ZAMAN SINIRLI ĐŞLER 1. Genel Tanıtım CPU lar bazı çevre birimlerine göre daha hızlı çalışabilir

Detaylı

ELEKTRİKSEL EYLEYİCİLER

ELEKTRİKSEL EYLEYİCİLER ELEKTRİKSEL EYLEYİCİLER Eyleyiciler (Aktuatörler) Bir cismi hareket ettiren veya kontrol eden mekanik cihazlara denir. Elektrik motorları ve elektrikli sürücüler Hidrolik sürücüler Pinomatik sürücüler

Detaylı

Mikroişlemci ile Analog-Sayısal Dönüştürücü (ADC)

Mikroişlemci ile Analog-Sayısal Dönüştürücü (ADC) KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MİKROİŞLEMCİ LABORATUARI Mikroişlemci ile Analog-Sayısal Dönüştürücü (ADC) 1. Giriş Analog işaretler analog donanım kullanılarak işlenebilir.

Detaylı

14. MİKROİŞLEMCİ PROGRAMLAMA TEKNİKLERİ

14. MİKROİŞLEMCİ PROGRAMLAMA TEKNİKLERİ 221 14. MİKROİŞLEMCİ PROGRAMLAMA TEKNİKLERİ 14.1. Programlamaya Giriş Örnek Pr. 14-1 0040h bellek adresindeki 8-bit veriyi 0041h adresine transfer eden programõ yazõnõz. 0040H adresindeki veriyi A yazmacõna

Detaylı

ÖZEL EGE LİSESİ FİLTREN DÖNDÜKÇE ELEKTRİK ELDE ET

ÖZEL EGE LİSESİ FİLTREN DÖNDÜKÇE ELEKTRİK ELDE ET ÖZEL EGE LİSESİ FİLTREN DÖNDÜKÇE ELEKTRİK ELDE ET HAZIRLAYAN ÖĞRENCİLER: Öykü Doğa TANSEL DANIŞMAN ÖĞRETMEN: Gökhan TUFAN İZMİR 2016 İÇİNDEKİLER 1. Projenin amacı.. 2 2. Projenin hedefi.. 2 3. Elektrik

Detaylı

İLERI MIKRODENETLEYICILER. Ege Üniversitesi Ege MYO Mekatronik Programı

İLERI MIKRODENETLEYICILER. Ege Üniversitesi Ege MYO Mekatronik Programı İLERI MIKRODENETLEYICILER Ege Üniversitesi Ege MYO Mekatronik Programı BÖLÜM 4 Motor Denetimi Adım (Step) Motorunun Yapısı Adım Motorlar elektrik vurularını düzgün mekanik harekete dönüştüren elektromekanik

Detaylı

PIC PROGRAMLAMA STEP MOTOR SÜRÜCÜ VE KONTROL AMAÇ NEDİR? Unipolar Step Motorlar. Uç TESPİTİ NASIL YAPILIR?

PIC PROGRAMLAMA STEP MOTOR SÜRÜCÜ VE KONTROL AMAÇ NEDİR? Unipolar Step Motorlar. Uç TESPİTİ NASIL YAPILIR? PIC PROGRAMLAMA hbozkurt@mekatroniklab.com www.mekatroniklab.com.tr STEP MOTOR SÜRÜCÜ VE KONTROL AMAÇ Bu ayki sayımızda, özellikle CNC ve robotik uygulamalarda oldukça yaygın olarak kullanılan step motorlar

Detaylı

DİSK DEPOLAMA ALANLARI

DİSK DEPOLAMA ALANLARI DİSK DEPOLAMA ALANLARI 1. Giriş İşlemci hızı ve hafıza kapasitesinin disk hızından çok daha hızlı bir gelişim içinde bulunduğu göz önüne alınırsa, disk kullanımında teorik ilgi ve uygulamanın önemliliği

Detaylı

Şekil1. Geri besleme eleman türleri

Şekil1. Geri besleme eleman türleri HIZ / KONUM GERİBESLEME ELEMANLARI Geribesleme elemanları bir servo sistemin, hızını, motor milinin bulunduğu konumu ve yükün bulunduğu konumu ölçmek ve belirlemek için kullanılır. Uygulamalarda kullanılan

Detaylı

DENEY II RAPORU MİKROİŞLEMCİ UYGULAMALARI LABORATUVARI

DENEY II RAPORU MİKROİŞLEMCİ UYGULAMALARI LABORATUVARI MİKROİŞLEMCİ UYGULAMALARI LABORATUVARI DENEY II RAPORU Hazırlayan : Beycan Kahraman No (Beycan) : 040020337 Grup Arkadaşı : Hani İsmail No ( Hani ) : 040020925 Grup No : 3 Deney Adı : G/Ç (PIA) Uygulamaları

Detaylı

SABİT MIKNATISLI MOTORLAR ve SÜRÜCÜLERİ

SABİT MIKNATISLI MOTORLAR ve SÜRÜCÜLERİ SABİT MIKNATISLI MOTORLAR ve SÜRÜCÜLERİ 1-Step Motorlar - Sabit mıknatıslı Step Motorlar 2- Sorvo motorlar - Sabit mıknatıslı Servo motorlar 1- STEP (ADIM) MOTOR NEDİR Açısal konumu adımlar halinde değiştiren,

Detaylı

DC motorların sürülmesi ve sürücü devreleri

DC motorların sürülmesi ve sürücü devreleri DC motorların sürülmesi ve sürücü devreleri Armatür (endüvi) gerilimini değiştirerek devri ayarlamak mümkündür. Endüvi akımını değiştirerek torku (döndürme momentini) ayarlamak mümkündür. Endüviye uygulanan

Detaylı

EEM 311 KONTROL LABORATUARI

EEM 311 KONTROL LABORATUARI Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü EEM 311 KONTROL LABORATUARI DENEY 04: KAPALIÇEVRİMLİ KONTROL ve GERİBESLEME POLARİTESİ 2012-2013 GÜZ DÖNEMİ Grup Kodu: Deney

Detaylı

Bölüm 4 Aritmetik Devreler

Bölüm 4 Aritmetik Devreler Bölüm 4 Aritmetik Devreler DENEY 4- Aritmetik Lojik Ünite Devresi DENEYİN AMACI. Aritmetik lojik birimin (ALU) işlevlerini ve uygulamalarını anlamak. 2. 748 ALU tümdevresi ile aritmetik ve lojik işlemler

Detaylı

5. AKIM VE GERĐLĐM ÖLÇÜMÜ

5. AKIM VE GERĐLĐM ÖLÇÜMÜ 5. AKIM VE GERĐLĐM ÖLÇÜMÜ AMAÇLAR 1. Döner çerçeveli ölçü aletini (d Arsonvalmetre) tanımak.. Bu ölçü aletinin akım ve gerilim ölçümlerinde nasıl kullanılacağını öğrenmek. ARAÇLAR Döner çerçeveli ölçü

Detaylı

326 ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUVARI II ÜÇ-FAZ SİNCAP KAFESLİ ASENKRON (İNDÜKSİYON) MOTOR DENEY 326-04

326 ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUVARI II ÜÇ-FAZ SİNCAP KAFESLİ ASENKRON (İNDÜKSİYON) MOTOR DENEY 326-04 İNÖNÜ ÜNİERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜH. BÖL. 26 ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUARI II ÜÇ-FAZ SİNCAP KAFESLİ ASENKRON (İNDÜKSİYON) MOTOR DENEY 26-04. AMAÇ: Üç-faz sincap kafesli asenkron

Detaylı

DENEY 12 SCR ile İki yönlü DC Motor Kontrolü

DENEY 12 SCR ile İki yönlü DC Motor Kontrolü DENEY 12 SCR ile İki yönlü DC Motor Kontrolü DENEYİN AMACI 1. Elektromanyetik rölelerin çalışmasını ve yapısını öğrenmek 2. SCR kesime görüme yöntemlerini öğrenmek 3. Bir dc motorun dönme yönünü kontrol

Detaylı

ÜÇ-FAZ SENKRON MAKİNANIN SENKRONİZASYON İŞLEMİ VE MOTOR OLARAK ÇALIŞTIRILMASI DENEY 324-06

ÜÇ-FAZ SENKRON MAKİNANIN SENKRONİZASYON İŞLEMİ VE MOTOR OLARAK ÇALIŞTIRILMASI DENEY 324-06 ĐNÖNÜ ÜNĐERSĐTESĐ MÜHENDĐSĐK FAKÜTESĐ EEKTRĐK-EEKTRONĐK MÜH. BÖ. ÜÇ-FAZ SENKRON MAKİNANIN SENKRONİZASYON İŞEMİ E MOTOR OARAK ÇAIŞTIRIMASI DENEY 4-06. AMAÇ: Senkron jeneratörün kaynağa paralel senkronizasyonu

Detaylı

3. ELEKTRİK MOTORLARI

3. ELEKTRİK MOTORLARI 3. ELEKTRİK MOTORLARI Elektrik enerjisini mekanik enerjiye dönüştüren makinalardır. Her elektrik motoru biri sabit (Stator, Endüktör) ve diğeri kendi çevresinde dönen (Rotor, Endüvi) iki ana parçadan oluşur.

Detaylı

ELEKTRİK MOTORLARI VE SÜRÜCÜLER

ELEKTRİK MOTORLARI VE SÜRÜCÜLER BÖLÜM 4 A.A. MOTOR SÜRÜCÜLERİ 4.1.ALTERNATİF AKIM MOTORLARININ DENETİMİ Alternatif akım motorlarının, özellikle sincap kafesli ve bilezikli asenkron motorların endüstriyel uygulamalarda kullanımı son yıllarda

Detaylı

ELEKTRĐK MOTORLARI SÜRÜCÜLERĐ EELP212 DERS 05

ELEKTRĐK MOTORLARI SÜRÜCÜLERĐ EELP212 DERS 05 EELP212 DERS 05 Özer ŞENYURT Mayıs 10 1 BĐR FAZLI MOTORLAR Bir fazlı motorların çeşitleri Yardımcı sargılı motorlar Ek kutuplu motorlar Relüktans motorlar Repülsiyon motorlar Üniversal motorlar Özer ŞENYURT

Detaylı

3. Bölüm: Asenkron Motorlar. Doç. Dr. Ersan KABALCI

3. Bölüm: Asenkron Motorlar. Doç. Dr. Ersan KABALCI 3. Bölüm: Asenkron Motorlar Doç. Dr. Ersan KABALCI 1 3.1. Asenkron Makinelere Giriş Düşük ve orta güç aralığında günümüzde en yaygın kullanılan motor tipidir. Yapısal olarak çeşitli çalışma koşullarında

Detaylı

4 ANALİZ VE MODELLEME

4 ANALİZ VE MODELLEME 1 4 ANALİZ VE MODELLEME Bu projede tek kullanımlık parolalar üreten bir sistem tasarlanmıştır. Tek kullanımlık parolalar üretmek için 3-DES algoritması kullanılmıştır. Proje şifreleme algoritması ve oluşturulan

Detaylı

5. AKIM VE GERİLİM ÖLÇÜMÜ

5. AKIM VE GERİLİM ÖLÇÜMÜ 5. AKIM VE GERİLİM ÖLÇÜMÜ AMAÇLAR 1. D Arsonvalmetreyi (döner çerçeveli ölçü aletini) tanımak. 2. D Arsonvalmetrenin akım ve gerilim ölçümlerinde nasıl kullanılacağını öğrenmek. ARAÇLAR D'arsonvalmetre,

Detaylı

9. Güç ve Enerji Ölçümü

9. Güç ve Enerji Ölçümü 9. Güç ve Enerji Ölçümü Güç ve Güç Ölçümü: Doğru akım devrelerinde, sürekli halde sadece direnç etkisi mevcuttur. Bu yüzden doğru akım devrelerinde sadece dirence ait olan güçten bahsedilir. Sürekli halde

Detaylı

MİKROİŞLEMCİ İLE A/D DÖNÜŞÜMÜ

MİKROİŞLEMCİ İLE A/D DÖNÜŞÜMÜ KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR ORGANİZASYONU LABORATUVARI MİKROİŞLEMCİ İLE A/D DÖNÜŞÜMÜ 1. GİRİŞ Analog işaretleri sayısal işaretlere dönüştüren elektronik devrelere

Detaylı

Robotik AKTUATÖRLER Motorlar: Çalışma prensibi

Robotik AKTUATÖRLER Motorlar: Çalışma prensibi Robotik AKTUATÖRLER Motorlar: Çalışma prensibi 1 Motorlar: Çalışma prensibi Motorlar: Çalışma prensibi 2 Motorlar: Çalışma prensibi AC sinyal kutupları ters çevirir + - AC Motor AC motorun hızı üç değişkene

Detaylı

ELEKTRİK MOTORLARI VE SÜRÜCÜLERİ ADIM MOTORLARI (STEP MOTORS)

ELEKTRİK MOTORLARI VE SÜRÜCÜLERİ ADIM MOTORLARI (STEP MOTORS) ELEKTRİK MOTORLARI VE SÜRÜCÜLERİ ADIM MOTORLARI (STEP MOTORS) 1. Giriş Adım (Step) Motorları Açısal konumu adımlar halinde değiştiren, çok hassas sinyallerle sürülen motorlara adım motorları denir. Adından

Detaylı

AKTÜATÖRLER Elektromekanik Aktüatörler

AKTÜATÖRLER Elektromekanik Aktüatörler AKTÜATÖRLER Bir sitemi kontrol için, elektriksel, termal yada hidrolik, pnömatik gibi mekanik büyüklükleri harekete dönüştüren elemanlardır. Elektromekanik aktüatörler, Hidromekanik aktüatörler ve pnömatik

Detaylı

SEVİYE MODLU ARDIŞIL DEVRELER 1- GENEL TANITIM. KTÜ Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Sayısal Tasarım Laboratuarı

SEVİYE MODLU ARDIŞIL DEVRELER 1- GENEL TANITIM. KTÜ Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Sayısal Tasarım Laboratuarı KTÜ Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Sayısal Tasarım Laboratuarı SEVİYE MODLU ARDIŞIL DEVRELER - GENEL TANITIM Seviye modlu ardışıl devreler, kombinasyonal devrelere geri besleme özelliği

Detaylı

Elektromekanik Kumanda Sistemleri / Ders Notları

Elektromekanik Kumanda Sistemleri / Ders Notları İkincisinde ise; stator düşük devir kutup sayısına göre sarılır ve her faz bobinleri 2 gruba bölünerek düşük devirde seri- üçgen olarak bağlanır. Yüksek devirde ise paralel- yıldız olarak bağlanır. Bu

Detaylı

MİKROBİLGİSAYAR LABORATUVARI DENEY RAPORU

MİKROBİLGİSAYAR LABORATUVARI DENEY RAPORU İ.T.Ü. Elektrik-Elektronik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü MİKROBİLGİSAYAR LABORATUVARI DENEY RAPORU Deney No: 2 Deney Adı: Örnek Programlar Deney Tarihi: 17/10/2003 Grup: C5 Deneyi Yapanlar:

Detaylı

Haftanın Amacı: Asenkron motorun hız ayar ve frenleme tekniklerinin kavranmasıdır.

Haftanın Amacı: Asenkron motorun hız ayar ve frenleme tekniklerinin kavranmasıdır. ASENKRON MOTORLARDA HIZ AYARI ve FRENLEME Haftanın Amacı: Asenkron motorun hız ayar ve frenleme tekniklerinin kavranmasıdır. Giriş Bilindiği üzere asenkron motorun rotor hızı, döner alan hızını (n s )

Detaylı

Bölüm 1 Güç Elektroniği Sistemleri

Bölüm 1 Güç Elektroniği Sistemleri Bölüm 1 Güç Elektroniği Sistemleri Elektrik gücünü yüksek verimli bir biçimde kontrol etmek ve formunu değiştirmek (dönüştürmek) için oluşturlan devrelere denir. Şekil 1 de güç girişi 1 veya 3 fazlı AA

Detaylı

MikroiĢlemci ile Analog-Sayısal DönüĢtürücü (ADC)

MikroiĢlemci ile Analog-Sayısal DönüĢtürücü (ADC) KARADENĠZ TEKNĠK ÜNĠVERSĠTESĠ BĠLGĠSAYAR MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ MĠKROĠġLEMCĠ LABORATUARI MikroiĢlemci ile Analog-Sayısal DönüĢtürücü (ADC) 1. GiriĢ Analog işaretler analog donanım kullanılarak işlenebilir.

Detaylı

2- Tristör ile yük akımı değiştirilerek ayarlı yükkontrolü yapılabilir.

2- Tristör ile yük akımı değiştirilerek ayarlı yükkontrolü yapılabilir. Tristörlü Redresörler ( Doğrultmaçlar ) : Alternatif akımı doğru akıma çeviren sistemlere redresör denir. Redresörler sanayi için gerekli olan DC gerilimin elde edilmesini sağlar. Büyük akım ve gerilimlerin

Detaylı

Deney Esnasında Kullanılacak Cihaz Ve Ekipmanlar

Deney Esnasında Kullanılacak Cihaz Ve Ekipmanlar 7 DENEY-1 (DA makinesinin tanınması, sargı direnclerinin ölçülmesi, yabancı uyartımlı şönt generatörün dış karakteristiği) Deney Esnasında Kullanılacak Cihaz Ve Ekipmanlar Deneyin tüm adımları için aşağıdaki

Detaylı

Electric Vehicles- 4 EVs V s 4

Electric Vehicles- 4 EVs V s 4 Electric Vehicles-4 Elektrikli Taşıtlarda Kullanılan Elektrik Motorları AC motor veya DC motor? Nasıl Bir Elektrik Motoru? EV lerin kontrolünde amaç torkun kontrol edilmesidir. Gaz kesme (hız azaltımı)

Detaylı

MİKROİŞLEMCİ DENETİMLİ SİSTEM TASARIMLARI

MİKROİŞLEMCİ DENETİMLİ SİSTEM TASARIMLARI MİKROİŞLEMCİ DENETİMLİ SİSTEM TASARIMLARI Bu konunun amacı, mikroişlemcinin basit bir sistem kontrolünde nasıl kullanıldığını göstermektir. Aşağıda çoğu denenmiş mikroişlemcili sistemlerde PIA biriminin

Detaylı

SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ

SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TEKNİK EĞİTİM FAKÜLTESİ Elektronik ve Bilgisayar Eğitimi Bölümü Elektrik Makinaları Projenin Adı : DC Servo Motor Hazırlayanın : Adı : Alper Soyadı : KIZIL Numarası : 0011703006

Detaylı

Servo Motor. Servo Motorların Kullanıldığı Yerler

Servo Motor. Servo Motorların Kullanıldığı Yerler Servo Motor Tanımı: 1 devir/dakikalık hız bölgelerinin altında bile kararlı çalışabilen, hız ve moment kontrolü yapan yardımcı motorlardır. Örneğin hassas takım tezgâhlarında ilerleme hareketleri için

Detaylı

Bölüm 3 Toplama ve Çıkarma Devreleri

Bölüm 3 Toplama ve Çıkarma Devreleri Bölüm 3 Toplama ve Çıkarma Devreleri DENEY 3- Yarım ve Tam Toplayıcı Devreler DENEYİN AMACI. Aritmetik birimdeki yarım ve tam toplayıcıların karakteristiklerini anlamak. 2. Temel kapılar ve IC kullanarak

Detaylı

7. Hareketli (Analog) Ölçü Aletleri

7. Hareketli (Analog) Ölçü Aletleri 7. Hareketli (Analog) Ölçü Aletleri Hareketli ölçü aletleri genellikle; 1. Sabit bir bobin 2. Dönebilen çok küçük bir parçadan oluşur. Dönebilen parçanın etkisi statik sürtünme (M ss ) şeklindedir. Bunun

Detaylı

ELEKTRİK MAKİNELERİ (MEP 112) Yazar: Yrd. Doç. Dr. Mustafa Turan S1

ELEKTRİK MAKİNELERİ (MEP 112) Yazar: Yrd. Doç. Dr. Mustafa Turan S1 ELEKTRİK MAKİNELERİ (MEP 112) Yazar: Yrd. Doç. Dr. Mustafa Turan S1 SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Adapazarı Meslek Yüksekokulu Bu ders içeriğinin basım, yayım ve satış hakları Sakarya Üniversitesi ne aittir. "Uzaktan

Detaylı

A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü ÖLÇME TEKNİĞİ 11. HAFTA

A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü ÖLÇME TEKNİĞİ 11. HAFTA A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü ÖLÇME TEKNİĞİ 11. HAFTA İÇİNDEKİLER Sayaçlar Elektrik Sayaçları ELEKTRİK SAYAÇLARI Elektrik alıcılarının gücünü ölçen aygıt wattmetre, elektrik alıcılarının yaptığı

Detaylı

Computer Architecture. RAID: (Redundant Array of Independent/Inexpensive Disks)

Computer Architecture. RAID: (Redundant Array of Independent/Inexpensive Disks) Ders 10 RAID: (Redundant Array of Independent/Inexpensive Disks) İşletim sistemi RAID arayüzü ile birbirine bağlanmış diskleri tek disk gibi görmektedir. Yedekleme işlemi işletim sisteminin çoğunlukla

Detaylı

DENEY 5 RS FLİP-FLOP DENEYLERİ

DENEY 5 RS FLİP-FLOP DENEYLERİ Adı Soyadı: No: Grup: DENEY 5 RS FLİP-FLOP DENEYLERİ ÖN BİLGİ : Sayısal bilgiyi ( "0" veya "1" ) depolamada ve işlemede kullanılan temel devrelerden biri de F-F lardır. Genel olarak dört tipi vardır: 1-

Detaylı

1.Endüksiyon Motorları

1.Endüksiyon Motorları 1.Endüksiyon Motorları Kaynak: John Storey, How real electric motors work, UNIVERSITY OF NEW SOUTH WALES - SYDNEY AUSTRALIA, http://www.phys.unsw.edu.au/hsc/hsc/electric_motors.html Her modern evde endüksiyon

Detaylı

Adresleme Yöntemleri MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ. Örnek MİB ile Adresleme. Adresleme Yöntemleri. Doğal Adresleme. İvedi Adresleme

Adresleme Yöntemleri MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ. Örnek MİB ile Adresleme. Adresleme Yöntemleri. Doğal Adresleme. İvedi Adresleme Adresleme Yöntemleri MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ Yrd. Doç. Dr. Şule Gündüz Öğüdücü www.cs.itu.edu.tr/~gunduz/courses/mikroisl/ İşlenenin nerde olacağını belirtmek için kullanılır. Buyruk çözme aşamasında adresleme

Detaylı

Adresleme Yöntemleri MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ. İşlenenin Yeri. Örnek MİB Buyruk Yapısı. İvedi Adresleme. Adresleme Yöntemleri. Bellek. Kütükler.

Adresleme Yöntemleri MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ. İşlenenin Yeri. Örnek MİB Buyruk Yapısı. İvedi Adresleme. Adresleme Yöntemleri. Bellek. Kütükler. Adresleme Yöntemleri MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ Doç. Dr. Şule Gündüz Öğüdücü http://ninova.itu.edu.tr/tr/dersler/bilgisayar-bilisim-fakultesi/0/blg-/ Getirme Çevrimi Yürütme Çevrimi Çözme İşlenen Yürütme

Detaylı

DC Motor ve Parçaları

DC Motor ve Parçaları DC Motor ve Parçaları DC Motor ve Parçaları Doğru akım motorları, doğru akım elektrik enerjisini dairesel mekanik enerjiye dönüştüren elektrik makineleridir. Yapıları DC generatörlere çok benzer. 1.7.1.

Detaylı

1) PLSY / DPLSY : Bu komut ile istenilen frekansta istenilen pals adedini üretir.

1) PLSY / DPLSY : Bu komut ile istenilen frekansta istenilen pals adedini üretir. Delta PLC Pals Komutarı 1) PLSY / DPLSY : Bu komut ile istenilen frekansta istenilen pals adedini üretir. DPLSY D50 D60 Y0 D50 Pals frekans değeri bu register a yazılır. D60 Üretilecek pals adedi bu register

Detaylı

Elektrik Motorları ve Sürücüleri

Elektrik Motorları ve Sürücüleri Elektrik Motorları ve Sürücüleri Genel Kavramlar Motor sarımı görüntüleri Sağ el kuralı bobine uygulanırsa: 4 parmak akım yönünü Başparmak N kutbunu gösterir N ve S kutbunun oluşumu Manyetik alan yönü

Detaylı

DENEY-4 ASENKRON MOTORUN KISA DEVRE (KİLİTLİ ROTOR) DENEYİ

DENEY-4 ASENKRON MOTORUN KISA DEVRE (KİLİTLİ ROTOR) DENEYİ DENEY-4 ASENKRON MOTORUN KISA DEVRE (KİLİTLİ ROTOR) DENEYİ TEORİK BİLGİ ASENKRON MOTORLARDA KAYIPLAR Asenkron motordaki güç kayıplarını elektrik ve mekanik olarak iki kısımda incelemek mümkündür. Elektrik

Detaylı

ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTORDA KAYMANIN BULUNMASI

ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTORDA KAYMANIN BULUNMASI DENEY-2 Kapaksız raporlar değerlendirilmeyecektir. ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTORDA KAYMANIN BULUNMASI 1. Teorik Bilgi Asenkron Motorların Çalışma Prensibi Asenkron motorların çalışması şu üç prensibe dayanır:

Detaylı

Mentor II DC sürücüler için Pratik Devreye Alma Klavuzu

Mentor II DC sürücüler için Pratik Devreye Alma Klavuzu Mentor II DC sürücüler için Pratik Devreye Alma Klavuzu 1. Adım : Motor & Sürücü Bağlantılarını Yapınız. 2. Adım : Motor Plaka Değerlerine Bakınız Mentor II nin parametrelerini ayarlamak için, önce motor

Detaylı

MIKRODENETLEYICILER. Ege Üniversitesi Ege MYO Mekatronik Programı

MIKRODENETLEYICILER. Ege Üniversitesi Ege MYO Mekatronik Programı MIKRODENETLEYICILER Ege Üniversitesi Ege MYO Mekatronik Programı BÖLÜM 3 Assembler Programlama ve Program Geliştirme Program Geliştirme Problem Tanımlama Bağlantı Şekli Algoritma Akış Diyagramı Kaynak

Detaylı

DENEY 1 Basit Elektrik Devreleri

DENEY 1 Basit Elektrik Devreleri ULUDAĞ ÜNİVESİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTİK-ELEKTONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ EEM203 Elektrik Devreleri Laboratuarı I 204-205 DENEY Basit Elektrik Devreleri Deneyi Yapanın Değerlendirme Adı Soyadı : Deney

Detaylı

ENDÜSTRİYEL BİR TESİSTE DİNAMİK KOMPANZASYON UYGULAMASI

ENDÜSTRİYEL BİR TESİSTE DİNAMİK KOMPANZASYON UYGULAMASI ENDÜSTRİYEL BİR TESİSTE DİNAMİK KOMPANZASYON UYGULAMASI Özgür GENCER Semra ÖZTÜRK Tarık ERFİDAN Kocaeli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Elektrik Mühendisliği Bölümü, Kocaeli San-el Mühendislik Elektrik

Detaylı

ZM-2H606 İki Faz Step. Motor Sürücüsü. Özet

ZM-2H606 İki Faz Step. Motor Sürücüsü. Özet ZM-2H606 İki Faz Step Motor Sürücüsü Özet ZM-2H606 iki faz, 4,6 ve 8 telli step motorlar için üretilmiştir. Yüksek frekanslı giriş sinyallerini kabul edebilecek şekilde donatılmıştır. Akım kararlılığı,

Detaylı

1) PLSY / DPLSY : Bu komut ile istenilen frekansta istenilen pals adedini üretir.

1) PLSY / DPLSY : Bu komut ile istenilen frekansta istenilen pals adedini üretir. Delta PLC Pals Komutarı 1) PLSY / DPLSY : Bu komut ile istenilen frekansta istenilen pals adedini üretir. DPLSY D50 D60 Y0 D50 Pals frekans değeri bu register a yazılır. D60 Üretilecek pals adedi bu register

Detaylı

Toprak frezeleri. 15.10.2012 Prof.Dr.Rasim OKURSOY 1

Toprak frezeleri. 15.10.2012 Prof.Dr.Rasim OKURSOY 1 15.10.2012 Prof.Dr.Rasim OKURSOY 1 Toprak frezeleri, titreşimli dipkazanlar ve kuyruk mili tırmıkları ile birlikte hareketini traktörün kuyruk milinden alarak çalışan toprak işleme aletlerindendir. Birçok

Detaylı

T.C. YALOVA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ESM 413 ENERJİ SİSTEMLERİ LABORATUVARI 1

T.C. YALOVA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ESM 413 ENERJİ SİSTEMLERİ LABORATUVARI 1 T.C. YALOVA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ESM 413 ENERJİ SİSTEMLERİ LABORATUVARI 1 DENEY 7: KÜÇÜK RÜZGAR SANTRALLARENİN DİZAYNI TEST EDİLMESİ TÜRBİN SİSTEMİ İLE

Detaylı

Deney 2: Flip-Floplar

Deney 2: Flip-Floplar Deney 2: Flip-Floplar Bu deneyde, çeşitli flip-flop devreleri kurulacak ve incelenecektir. Kullanılan Elemanlar 1 x 74HC00 (NAND kapısı) 1 x 74HC73 (JK flip-flop) 1 x 74HC74 (D flip-flop) 4 x 4,7 kohm

Detaylı

ELEKTRİK MOTORLARINDA VE UYGULAMALARINDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ. Fatih BODUR

ELEKTRİK MOTORLARINDA VE UYGULAMALARINDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ. Fatih BODUR ELEKTRİK MOTORLARINDA VE UYGULAMALARINDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ Fatih BODUR Elektrik Motorları : Dönme kuvveti üreten makineler Elektrik motorunun amacı: Motor şaftına Dönme Momenti (T) ve Devir (n) sağlaması,iş

Detaylı

DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ

DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Dişli Çarklar Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Güç ve Hareket İletim Elemanları Basit Dişli Dizileri

Detaylı

Mentor II - DC Sürücü

Mentor II - DC Sürücü 1 Mentor II - DC Sürücü un stün Performansı 2 DC sistem sürücüleri içinde dünyadaki en verimli sürücü Mikroişlemci kontrollu, 25 A den 1850 A e kadar 1 & 4 bölgeli Ayrıntılı gösterge, kolay anlaşılır fonksiyon

Detaylı

Dairesel Olarak Hareket Eden Dinamik Bir Lineer Motor

Dairesel Olarak Hareket Eden Dinamik Bir Lineer Motor Dairesel Olarak Hareket Eden Dinamik Bir Lineer Motor Beckhoff un ürettiği yeni XTS sürücü sistemi (extended Transport System) makine mühendisliğine yeni bir özgürlük yelpazesi sunuyor. Denenmiş ve test

Detaylı

Bölüm 4 Ardışıl Lojik Devre Deneyleri

Bölüm 4 Ardışıl Lojik Devre Deneyleri Bölüm 4 Ardışıl Lojik Devre Deneyleri DENEY 4-1 Flip-Floplar DENEYİN AMACI 1. Kombinasyonel ve ardışıl lojik devreler arasındaki farkları ve çeşitli bellek birimi uygulamalarını anlamak. 2. Çeşitli flip-flop

Detaylı

TRAMVAY OTOMATİK MAKAS KONTROL SİSTEMİ

TRAMVAY OTOMATİK MAKAS KONTROL SİSTEMİ TRAMVAY OTOMATİK MAKAS KONTROL SİSTEMİ PROJENİN AMACI: Tramvay hattındaki makasların makinist tarafından araç üzerinden otomatik olarak kontrol edilmesi. SİSTEMİN GENEL YAPISI Tramvay Otomatik Makas Kontrol

Detaylı

PIC UYGULAMALARI. Öğr.Gör.Bülent Çobanoğlu

PIC UYGULAMALARI. Öğr.Gör.Bülent Çobanoğlu PIC UYGULAMALARI STEP MOTOR UYGULAMLARI Step motor Adım motorları (Step Motors), girişlerine uygulanan lojik sinyallere karşılık analog dönme hareketi yapan fırçasız, sabit mıknatıs kutuplu DC motorlardır.

Detaylı

KUMANDA DEVRELERİ Örnek 1: Stop öncelikli Start Stop Devresi (Klasik Mühürleme Devresi):

KUMANDA DEVRELERİ Örnek 1: Stop öncelikli Start Stop Devresi (Klasik Mühürleme Devresi): KUMANDA DEVRELERİ Örnek 1: Stop öncelikli Start Stop Devresi (Klasik Mühürleme Devresi): START butonuna basıldığında M kontaktörü enerjilenir, M kontaktörünün normalde açık (NO) kontakları kapanır ve motor

Detaylı

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Of Teknoloji Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü. Doğru Akım Makinaları - I

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Of Teknoloji Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü. Doğru Akım Makinaları - I KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Of Teknoloji Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü 1. Deneyin Adı Doğru Akım Makinaları 2. Deneyi Amacı Doğru akım motorunun yük eğrilerinin elde edilmesi 3. Deneye

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOKULU ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ

ANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOKULU ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOKULU ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ RÜZGAR GÜCÜ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 12. HAFTA 1 İçindekiler Rüzgar Enerji Sistemlerinde Kullanılan

Detaylı

ENDÜKTİF REAKTİF AKIM NEDİR?

ENDÜKTİF REAKTİF AKIM NEDİR? ENDÜKTİF REAKTİF AKIM NEDİR? Elektrodinamik sisteme göre çalışan transformatör, elektrik motorları gibi cihazlar şebekeden mıknatıslanma akımı çekerler. Mıknatıslanma akımı manyetik alan varken şebekeden

Detaylı

ART AC2 Standalone Kart Okuyucu

ART AC2 Standalone Kart Okuyucu ART AC2 Standalone Kart Okuyucu ART AC2 Standalone kart okuyucuya ait genel bilgiler, montaj, kablolama, programlama bilgileri ve teknik özellikleri hakkında detaylı açıklama. www.artelektronik.com pazarlama@artelektronik.com

Detaylı

TURGUT ÖZAL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ MANTIK DEVRELERİ LABORATUARI. Deney 5 Flip Flop Devreleri

TURGUT ÖZAL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ MANTIK DEVRELERİ LABORATUARI. Deney 5 Flip Flop Devreleri TURGUT ÖZAL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ MANTIK DEVRELERİ LABORATUARI Deney 5 Flip Flop Devreleri Öğrenci Adı & Soyadı: Numarası: 1. Flip Flop Devresi ve VEYADEĞİL

Detaylı

Yazılım Mühendisliğine Giriş 2018 GÜZ

Yazılım Mühendisliğine Giriş 2018 GÜZ Yazılım Mühendisliğine Giriş 2018 GÜZ İkinci Kuşak Bilgisayarlar -1956-1963 Transistör 1947 yılında keşfedilmiştir. 50 li yılların sonuna kadar bilgisayarlarda yaygın kullanımı görülmez. Vakum tüplere

Detaylı

SENKRON MAKİNA DENEYLERİ

SENKRON MAKİNA DENEYLERİ DENEY-8 SENKRON MAKİNA DENEYLERİ Senkron Makinaların Genel Tanımı Senkron makina; stator sargılarında alternatif akım, rotor sargılarında ise doğru akım bulunan ve rotor hızı senkron devirle dönen veya

Detaylı

Yrd.Doç.Dr. Celal Murat KANDEMİR. Kodlama (Coding) : Bir nesneler kümesinin bir dizgi (bit dizisi) kümesi ile temsil edilmesidir.

Yrd.Doç.Dr. Celal Murat KANDEMİR. Kodlama (Coding) : Bir nesneler kümesinin bir dizgi (bit dizisi) kümesi ile temsil edilmesidir. Bilgisayar Mimarisi İkilik Kodlama ve Mantık Devreleri Yrd.Doç.Dr. Celal Murat KANDEMİR ESOGÜ Eğitim Fakültesi - BÖTE twitter.com/cmkandemir Kodlama Kodlama (Coding) : Bir nesneler kümesinin bir dizgi

Detaylı

BİH 605 Bilgi Teknolojisi Bahar Dönemi 2015

BİH 605 Bilgi Teknolojisi Bahar Dönemi 2015 BİH 605 Bilgi Teknolojisi Bahar Dönemi 2015 Ders- 8 Dosya Sistemleri ve Dizinler Yrd. Doç. Dr. Burcu Can Buğlalılar Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Bilgisayar Katmanları İçerik Dosya, dosya sistemi ve dizin

Detaylı

GMTCNT PLC ile MODBUS MASTER Haberleşmesi -MICNO Serisi Hız Kontrol ile Bağlantı-

GMTCNT PLC ile MODBUS MASTER Haberleşmesi -MICNO Serisi Hız Kontrol ile Bağlantı- GMTCNT PLC ile MODBUS MASTER Haberleşmesi -MICNO Serisi Hız Kontrol ile Bağlantı- RS485 Bağlantı: 1- RS485 bağlantı için PLC nin RS485 bağlantısı için olan COM2 girişini kullanınız. (Şekildeki gibi takınız)

Detaylı

Şekil-1. Doğru ve Alternatif Akım dalga şekilleri

Şekil-1. Doğru ve Alternatif Akım dalga şekilleri 2. Alternatif Akım =AC (Alternating Current) Değeri ve yönü zamana göre belirli bir düzen içerisinde değişen akıma AC denir. En çok bilinen AC dalga biçimi Sinüs dalgasıdır. Bununla birlikte farklı uygulamalarda

Detaylı

ELEKTRİK MOTORLARI VE SÜRÜCÜLER ELEKTRİK MOTORLARINDA DENETİM PRENSİPLERİ

ELEKTRİK MOTORLARI VE SÜRÜCÜLER ELEKTRİK MOTORLARINDA DENETİM PRENSİPLERİ BÖLÜM 2 ELEKTRİK MOTORLARINDA DENETİM PRENSİPLERİ 2.1.OTOMATİK KONTROL SİSTEMLERİNE GİRİŞ Otomatik kontrol sistemleri, günün teknolojik gelişmesine paralel olarak üzerinde en çok çalışılan bir konu olmuştur.

Detaylı

BÖLÜM 15 Üç Fazlı Çıkık Kutuplu Senkron Jeneratör Testleri

BÖLÜM 15 Üç Fazlı Çıkık Kutuplu Senkron Jeneratör Testleri BÖLÜM 15 Üç Fazlı Çıkık Kutuplu Senkron Jeneratör Testleri 15-1 DENEY 15-1 Endüvi Direncinin Ölçümü AMAÇ Deneyler tamamlandıktan sonra üç fazlı çıkık kutuplu senkron jeneratörün endüvi direncinin ölçümü

Detaylı

MÜHENDİSLİK ÖLÇÜMLERİNİN TEMEL ESASLARI

MÜHENDİSLİK ÖLÇÜMLERİNİN TEMEL ESASLARI MÜHENDİSLİK ÖLÇÜMLERİNİN TEMEL ESASLARI ÖLÇME SİSTEMLERİNİN TEMEL ÖZELLİKLERİ ÖLÇME SİSTEMLERİ Bütün ölçme sistemleri üç temel elemanı içerir. Transducer :Ölçülecek fiziksel değişkeni ortaya çıkaran hassas

Detaylı

ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ FİZİK II LABORATUVARI DENEY 2 TRANSFORMATÖRLER

ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ FİZİK II LABORATUVARI DENEY 2 TRANSFORMATÖRLER ELEKTRİK ELEKTROİK MÜHEDİSLİĞİ FİZİK LABORATUVAR DEEY TRASFORMATÖRLER . Amaç: Bu deneyde:. Transformatörler yüksüz durumdayken giriş ve çıkış gerilimleri gözlenecek,. Transformatörler yüklü durumdayken

Detaylı

ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTOR ÇALIŞMA PRENSİBİ

ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTOR ÇALIŞMA PRENSİBİ 1 ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTOR ÇALIŞMA PRENSİBİ Üç Fazlı Asenkron Motorlarda Döner Manyetik Alanın Meydana Gelişi Stator sargılarına üç fazlı alternatif gerilim uygulandığında uygulanan gerilimin frekansı ile

Detaylı

TEKNİK ÖZELLİKLER. Giriş Beslemesi. Giriş besleme voltajı. Motor Çıkışı. Motor gerilimi. Aşırı yük ve kısa devre korumalı.

TEKNİK ÖZELLİKLER. Giriş Beslemesi. Giriş besleme voltajı. Motor Çıkışı. Motor gerilimi. Aşırı yük ve kısa devre korumalı. 1 TEKNİK ÖZELLİKLER Giriş besleme voltajı Maks. güç harcaması Besleme koruması Motor gerilimi Motor çıkış akımı Motor kontrol şekli Motor koruması Encoder tipi Encoder çözünürlüğü Encoder voltajı Kumanda

Detaylı

KASIRGA -4 Buyruk Tasarımı Belgesi. 30.04.2008 Ankara

KASIRGA -4 Buyruk Tasarımı Belgesi. 30.04.2008 Ankara KASIRGA -4 Buyruk Tasarımı Belgesi 30.04.2008 Ankara 1 İŞLEMLER 00000000 SYSCALL 00000001 HLT 00000010 DEBUG 00000011 CONTINUE S-TİPİ 00000100 NOP 00000101 IN 00000110 OUT 00000111 BRET 00001000 ADD 00001001

Detaylı

Paralel İletişim Arabirimi (PİA)

Paralel İletişim Arabirimi (PİA) 6. Deney Paralel İletişim Arabirimi (PİA) Deneyin Amacı Paralel iletişim arabiriminin tanınması PİA nın koşullanması Yedi kollu bir göstergenin PİA ya bağlanması yönteminin öğrenilmesi Göstergeyi çalıştıracak

Detaylı

T.C. ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK MİMARLIK FAKÜLTESİ ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRONİK DEVRELER LABORATUVARI I

T.C. ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK MİMARLIK FAKÜLTESİ ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRONİK DEVRELER LABORATUVARI I T.C. ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK MİMARLIK FAKÜLTESİ ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRONİK DEVRELER LABORATUVARI I DENEY 7: MOSFET Lİ KUVVETLENDİRİCİLER Ortak Kaynaklı MOSFET li kuvvetlendirici

Detaylı

Asenkron Makineler (2/3)

Asenkron Makineler (2/3) Asenkron Makineler (2/3) 1) Asenkron motorun çalışma prensibi Yanıt 1: (8. Hafta web sayfası ilk animasyonu dikkatle inceleyiniz) Statora 120 derecelik aralıklarla konuşlandırılmış 3 faz sargılarına, 3

Detaylı

SIEMENS LOGO KULLANIMI VE UYGULAMALAR

SIEMENS LOGO KULLANIMI VE UYGULAMALAR SIEMENS LOGO KULLANIMI VE UYGULAMALAR 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 SIEMENS S7 200 UYGULAMALARI UYGULAMA _1 3 Fazlı Asenkron motorun iki yönde

Detaylı

Pamukkale Üniversitesi. Makine Mühendisliği Bölümü. MENG 219 Deney Föyü

Pamukkale Üniversitesi. Makine Mühendisliği Bölümü. MENG 219 Deney Föyü Pamukkale Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü MENG 219 Deney Föyü Deney No: Deney Adı: Deney Sorumluları: Deneyin Amacı: X Basınç Ölçümü Doç. Dr. Kadir Kavaklıoğlu ve Araş. Gör. Y Bu deneyin amacı

Detaylı

INDEX Standart yazıcı kurulum işlemleri : Sayfa 2 Print server özelliği ile yazıcı kurulum işlemleri : Sayfa 3,4,5,6 Com port dönüştürücü kurulum ve kullanımı : Sayfa 7,8,9,10 Uzman parametreleri ve birlikte

Detaylı