Kampüs Ağlarında Ağ Yöneticiliğine Giriş. Gökhan AKIN (Yönetim Kurulu Bşk.) Ozan BÜK (Yönetim Kurulu Üyesi)

Transkript

1 Kampüs Ağlarında Ağ Yöneticiliğine Giriş Gökhan AKIN (Yönetim Kurulu Bşk.) Ozan BÜK (Yönetim Kurulu Üyesi)

2 Kampüs Ağ Yönetimi Kampüs nedir? Tek noktada çok bilgisayarın bulunduğu ağ yapısı Örnek: üniversiteler, hastaneler. (Bir çok büyük bankadan bile tek noktada daha çok bilgisayarı var.) Buna göre kendine has tasarım kriterleri değişiyor

3 Kampüs Ağ Yöneticisinin Görevleri Yeni mekanların projelendirilmesi Kampüs ağı yönetimi Ağ Problemleri Kablolama Ağ güvenliği Güvenlik politikaları Kullanıcıları takip Yasaklıyor

4 Kampüs Ağ Topolojisi

5 Kampüs Ağ Topolojisi

6 Kampüs Ağ Bileşenleri Son Kullanıcı Cihazları: PC, Laptop, Tablet, IP telefon, Cep telefonları, Soft Phone'lar, Ağ Yazıcıları NAS ve SAN Cihazları Kurumlar için veri depolama işlemini gerçekleştirir. Wireless Controller Wi-Fi cihazlarının güvenliği, yönetimini ve kontrolünü sağlar. IP Telephony Server PSTN hatları ile IP Telefonlar arasındaki çağrı yönetimini gerçekleştirir. Kablolu ve Kablosuz Alt Yapı

7 Kampüs Ağ Bileşenleri Distribution Switches: Bakır ve Fiber bağlantıları sonlandırır, yüksek kapasiteli L2/L3 anahtarlamayı sağlar. Edge Switches: 8 Port, 16 Port, 24 Port, 48 Port vb. Desteklediği hızlar: 10/100/1000 Mbps. IP telefonlar ve AP'ler için PoE'li de olabilir. Wireless Access Points : Frekans: 2.4Ghz, 5Ghz Kapsama alanı: 20-30mt iç ortam, mt dış ortam

8 Kampüs Ağ Bileşenleri Internet Erişimi Metro Ethernet, G.SHDSL, kiralık devreler, VPN bağlantıları vb. Router / Core Layer 3 Yüksek kapasiteli çıkış yönlendiricisi UTM/Firewall (NGFW) Firewall: IP/Port Bazlı Filtreleme ve VPN UTM: IP/Port Bazlı Filtreleme, Anti-Spam, Antivirus, DPI, İçerik filtreleme, URL filtreleme, IPS ve VPN Next Generation Firewall (NGFW): Yüksek Performanslı UTM Cihazı

9 Yatay ve Dikey Kablolama

10 Yatay Kablolama ve Düşey Kablolamalar

11 Kablolama Altyapısı Oluşturulması 1. Fiber Altyapı: Single Mode Fiber (transceiver pahalı) Multimode Fiber (transceiver ucuz) Yedek teller (24-48 Tel) Yedek hatlar? (Kepçe Faktörü ) Hız: 1/10/40/100 Gbps

12 Bakır Kablolama Altyapısı UTP Altyapısı Cat5 UTP Cat5e UTP Cat6 UTP Cat6a UTP Cat7 ScTP 2006: IEEE 802.3an 10 GBASE-T Ethernet standardı 55 m (cat 6), 100 m (cat 6a or 7)

13 Kablolama Altyapısı UTP Kabloları Cat5 UTP Cat5e UTP Cat6 UTP Cat6a UTP Cat7 ScTP

14 Kablolama Altyapısı TIA/EIA ISO/IEC CAT5e Class-D CAT6 Class E CAT6A* Class EA CAT7 Class F CAT7A Class FA Frequency (MHz) Desteklenen Hız 1000BASE-T 1000BASE- TX 10GBASE-T 10GBASE-T 1000BASE- TX Mesafe 100m 100m 100m 100m 100m 10GBASE- Desteklenen Hız T 10GBASE-T 10GBASE-T 10GBASE-T Mesafe 55m 100m 100m 100m Desteklenen Hız Mesafe Desteklenen Hız Mesafe 40GBASE-T 50m 100GBASE-T 15m *Cat 8 (1600Mhz-2000Mhz)

15 Yatay Kablolama

16 Büyük Bir Ağın Kablolama Görüntüsü

17 Büyük Bir Ağın Kablolama Görüntüsü

18 Loop Sorunları Loop sorunları: Bilinçsiz olarak kablolama alt yapısına müdahale edilmesi. Çözüm: Sağlam kilitli kabinet Kullanıcıların kontrolsuz olarak odalarına switch takması. Çözüm: port security / mac address limit

19 Kablosuz Ağ Altyapısı

20 Kablosuz Ağ(LAN) Teknolojileri

21 802.11ac Teknolojisi Scenario 1-antenna AP, 1- antenna STA, 80 MHz 2-antenna AP, 2- antenna STA, 80 MHz 1-antenna AP, 1- antenna STA, 160 MHz 2-antenna AP, 2- antenna STA, 160 MHz Typical Client Form Factor PHY Link Rate Aggregate Capacity (Speed) Handheld 433 Mbit/s 433 Mbit/s Tablet, Laptop 867 Mbit/s 867 Mbit/s Handheld 867 Mbit/s 867 Mbit/s Tablet, Laptop 1.69 Gbit/s 1.69 Gbit/s 4-antenna AP, four STA with 1antenna,160Mz Handheld 867 Mbit/s to each STA 3.39 Gbit/s

22 2.Ghz ve 5 Ghz Boş Kanal Sayıları 3 Boş Kanal 19 Boş Kanal AB 23 Boş Kanal ABD

23 Kablosuz Ağ Dolaşım

24 2.4 Ghz Kanal Dağılımı

25 5 Ghz Kanal Dağılımı AB Boş Kanal Sayısı 20 Mhz : Mhz : 9 80 Mhz : Mhz : 2

26 Merkezi / Tekil Access Point Yönetimi TEKİL MERKEZİ

27 Kablosuz Ağ Altyapısı

28 Kampüs Ağ Tasarımı

29 Kampüs Ağ Tasarımı 3 katmanlı model Core Layer: Kampüsün çıkış noktası Merkezi anahtarlama yapan yüksek kapasiteli cihazlar.

30 Kampüs Ağ Tasarımı Distribution Layer: Kampüs içinde L3 Yönlendirme VLAN'ler arası yönlendirme, ACL (Access Control Lists) Yedeklilik - Kablolama Yedekliliği - Gateway yedekliliği (VRRP, HSRP)

31 Kampüs Ağ Tasarımı Access-Layer: Son kullanıcı cihazlarının bağlandığı L2 switch ler ve access point lerden oluşur.

32 Yapılmaması Gerekenler Önemli Sunucu Yedekli yapıda sunucu distribution switch'in birine bağlanırsa o switch de arıza olması durumunda devreye gitmez. Özetle Sunucular doğrudan distribution layer a takılmaz!

33 Yapılmaması Gerekenler Distributon Switch i sadece yönlendirme yapmak için kullanmak! Yapılan Hatalar: -> Erişim kontrol listeleri (ACL) kullanmamak! -> Distribution Switch i korumamak! Örnek1 : Kablosuz Ağ ve Diğer Ağlar arası geçiş kontrolü?!? Örnek2 : Distribution Switch (Default Gateway) IP sine doğrudan gelecek trafiğe sınırlama var mı?!?

34 IP ve VLAN Planlama IPv4 IPv6 Static vs Dynamic NAT/PAT

35 Kullanıcı Takibi Günümüzde yasal sorumluluklardan dolayı ağ yöneticilerine belirli bir tarihte aranan bir IP adresinin kimin tarafından kullanıldığı bilinmek zorundadır. (5651 Nolu Kanun) Detay için: Kampüs Ağlarında Aranan Kullanıcıların Tespiti (Akademik Bilişim 2009 / Harran Üniversitesi) Link:

36 Ağın Takip Yöntemleri 1- SNMP (Simple Network Management Protocol) Ağ cihazlarının arayüzleri üzerindeki trafik yükünü izlemeyi sağlar. Açık kaynak kodlu yazılımlar: MRTG, CACTI

37 Ağın Takip Yöntemleri 2- NetFlow/IPFIX/sFlow Ağ cihazları üzerinden geçen trafik bilgisi özel bir formatta raporlanır. Ağdaki kullanıcıların trafik kullanım miktarlarını 4. katman port bilgisi ile gösterir. Örnek Açık kaynak kodlu yazılımlar: NFDUMP, NFSEN

38 Ağın Takip Yöntemleri 2- NetFlow/IPFIX/sFlow

39 Ağın Takip Yöntemleri 3- Uygulama bazlı trafik analiz sistemleri Uygulamaları Derin paket inceleme (DPI) ya da çeşitli imzalar ile tespit ederler. (7.Katman Analizi) Davranışsal analiz ile şifrelenmiş uygulamalar dahi tespit edilebilir. Kısaca ağda kullanılan uygulamaların tespit edilerek uygun bantgenişliği yönetim politikalarının belirlenmesinde kullanılır.

40 Ağın Takip Yöntemleri 3- Uygulama bazlı trafik analiz sistemleri

41 Bantgenişliği Yönetimi İTÜ Bantgenişliği Yönetimi Kronolojisi: 100 Mbps İnternet (Tam doluluk) Yasakçı Dönem 07:00 22:00 p2p yasaklı(iptables ipp2p ile) Yurtlar için squid ve proxy çözümü Sıkı günlük kota kontrolü ve erişim kesme cezaları (el ile!) 200 Mbps, 400Mpbs İnternet (Tam doluluk) Limitçi Dönem Merkezi L3 anahtar üzerinde kullanıcı ve grup bazlı bantgenişliği sınırlaması[2] 600 Mbps İnternet Adil Dönem Uygulama bazlı bantgenişliği yönetimi (Yasak,Limit,Kota) Detay için: VI. ULAKNET Çalıştayı 2012 / DEÜ Çeşme Gerçek Trafik İstatistikleri Üzerine Analizler Link:

42 Teşekkürler agyonetcileri.org