SU ÜRÜNLERİ İŞLEME VE DEĞERLENDİRME TESİSİ DENETİMİ TALİMATI

Transkript

1 SU ÜRÜNLERİ İŞLEME VE DEĞERLENDİRME TESİSİ DENETİMİ TLİMTI.1. GİRİŞ Ülkemiz, su ürünleri işleme ve değerlendirme sanayinde özellikle sn yıllarda lumlu gelişmeler kaydedilmiştir. Bu lumlu gelişmelerin en önemli nedenlerinden biri denetim ve kntrl prsedüründe uygulanan sistemdir. Sistemin geliştirilmesi, kalite ve kntrl hizmetlerinde dünya ve vrupa standartlarına uyulması ve vrupa Birliği Direktifleri ile Su Ürünleri Mevzuatının mutlaka uygulanması zrunluluğunun rtaya çıkmasından kaynaklanmıştır. Sistemin başarılı lması, belirtilen direktif ve mevzuatta öngörülen özelliklere haiz Su Ürünleri İşleme ve Değerlendirme Tesislerine, güvenilir sn ürünler elde edilmesi için, Bakanlıkça Onay numarası verilmesi ve ihracata yada iç piyasaya yönelik faaliyette bulunan tüm tesislerde de gerekli kntrl ve takibinin yapılması ile mümkün lmaktadır. Bu ise bir sıra inceleme ve denetimi gerekli kılmaktadır. Denetimlerin bu bölümde belirtilen prsedür kapsamında ve öngörülen şekillerde yapılması gerekmektedir... TNIMLR Su Ürünleri İşleme ve Değerlendirme Tesisi: Su ürünlerinin hammaddeden başlayarak, sınıflandırma, işleme, değerlendirme, tüketime veya pazarlamaya elverişli hale getirme işlemlerinin yapıldığı, satış yerlerine gönderilmek veya ihraç edilmek üzere deplandığı (fabrika gemileri dahil) tesisler ile bu tesislerin tamamlayıcı ünitelerini ihtiva eden yerlerdir. Ön Denetim: Onay numarası almak isteyen tesis için bulunduğu yerdeki İl Müdürlüğü denetim elemanlarınca yerinde yapılan incelemedir. Denetim: Su ürünleri işleme ve değerlendirme tesislerinin, bu tesislerde kullanılan su, malzeme, alet ve ekipmanların teknik ve hijyen kurallarına, tesislerde çalışan persnelin sağlık şartlarına ve imal edilen ürünlerin insan sağlığına uygunluğunun kntrlü ile bu dğrultuda yapılan her türlü inceleme, muayene, numune alma ve izleme faaliyetleridir. Denetim Elemanı (Denetçi): Bakanlık İl Müdürlüğü Kntrl Şubesinde su ürünleri knusunda çalışan ve denetim elemanı larak Bakanlık Onay Listesinde ismi bulunan, Ziraat, Su Ürünleri, Kimya, Gıda, Biylji ve Veterinerlik alanında lisans veya lisans üstü düzeyde eğitim görmüş persneldir. Hijyen Kuralları: Su ürünlerinin yetiştiricilik ve avcılıktan başlayarak, işleme, üretim, nakil ve tüketimine kadar lan tüm aşamalarında alınacak sağlık önlemleri ile tesiste çalışan persnelin uyacağı sağlık kuralları ve bunların uygulama usul ve esasları ile kriterleridir. Bulaşma (Kntaminasyn): Su ürünlerinin güvenliğine ve kalitesine zarar verebilecek lan, patjen unsurlar, kimyasal maddeler, yabancı maddeler, bzulma, parazit, istenmeyen veya zararlı yabancı maddeler nedeniyle ürün, araç, gereç ve bulunulan rtam içinde meydana gelebilecek lumsuz bir etkilenme ve bunların yayılmasıdır. Bulaşıcı Madde: Su ürünlerine her hangi bir nedenle karışmış ve sn ürünün güvenliğine ve kalitesine zarar verebilecek lan her türlü fiziksel, biyljik ve kimyasal unsur, yabancı madde veya karışımdır.

2 Kirlenme Kntrlü: Su ürünlerinin üretildiği, imal ve ihraç edildiği rtamda bulunmaması gereken, insan sağlığına zararlı bir maddenin fiziksel, kimyasal, mikrbiyljik ve tksikljik anlamda tespitidir. Zararlı Canlı veya Haşere: Dğrudan veya dlaylı larak su ürünlerinde ve tesiste kirlenmeye ve kntaminasyna yl açabilecek her türlü hayvansal canlıdır. Temizleme: Canlı veya cansız her türlü yüzey üzerinde mevcut kirlerin, kalıntıların, pisliğin, yağın veya istenmeyen her türlü maddelerin yk edilmesine yönelik işlemlerdir. Dezenfeksiyn: Herhangi bir nedenle luşan kntaminasynu ve kirlenmeyi önlemek amacıyla, su ürünleri işleyen tesislerin, üretim, işleme ve satış sırasında kullanılan malzeme, alet ve ekipmanın ve bu yerlerde çalışan persnelin kimyasal veya fiziksel yöntemlerle her türlü kirlilik ve kntaminasyn etmeninden arındırılması işlemleridir. Kritik Kntrl Nktası (CCP): Sn üründe insan sağlığına yönelik güvenliği tehdit eden bir tehlikeyi önlemek veya yk etmek veya bunu kabul edilebilir bir seviyeye indirgemek, belli limitler içinde kntrl altına alabilmek için bir gözetimin uygulanabilir lduğu ve bunun temel bir unsur lduğu safha içinde yer alan nktadır. Kritik Kntrl Nktaları ve Risk (Tehlike) nalizleri (HCCP): Güvenilir gıdaların üretimi sürecinde, tehlike analizleri yaparak kritik nktaları belirleyen ve izleyen ve prblemin henüz daha lmadan önlenmesini amaçlayan gıda güvenliği sistemidir... DENETİM ESSLRI..1. maç İnsan sağlığına zarar vermeyecek kaliteli ve güvenli su ürünlerinin elde edilmesi ve buna ilişkin standartların sağlanmasının teminidir.... Prsedür 1- Su ürünlerinin yetiştirildiği ve avlandığı alanlarda, karaya çıkartıldığı nktalarda ve satış yerlerinde kalite kntrl açısından yapılan denetimlerdir. - Su ürünleri işleyen, değerlendiren, muhafaza eden tesislerin, imal ettikleri su ürünlerinin vrupa Birliğine veya diğer üçüncü ülkelere ihraç edilmesi veya iç pazarlara sunulması halinde alacakları nay numarası için yapılan, işleme tesisine ilişkin alt yapı, teknik, sağlık ve fiziksel yönlü denetimlerdir. - Onay numarasının alınmasını müteakip, tesiste periydik larak yapılan çalışma ve hijyen şartları, iş akışı, ürün ve üretim kntrllerini içeren rutin denetimlerdir.... Denetçiler Su ürünlerinin istihsal ve satış yerlerinde, işlenip değerlendirildiği tesiste, kaliteli su ürünleri sağlamak amacıyla... de belirtilen denetim prsedürünü uygulamak üzere, Bakanlığımız İl Müdürlüklerine bağlı Kntrl Şube Müdürlükleri bünyesinde su ürünleri kalite kntrl hizmetlerini yürütmek üzere, denetim elemanı tanımında açıklanan frmasyna sahip elemanların yer aldığı bir denetçi ekibi luşturulmuştur. Denetim hizmetleri, yalnızca Bakanlık tarafından naylanan denetçi listelerinde ismi yer alan elemanlar tarafından yapılır.

3 Denetçiler denetimin en önemli unsurlarından birini teşkil etmektedir. Denetimde esas başarı Türkiye nin her nktasındaki su ürünleri işleme ve değerlendirme tesislerinde aynı denetim şartlarını uygulamaktan geçmektedir. Bu da denetimde standardizasyn anlamına gelmektedir. Bu standardizasynu sağlayacak kişiler ise denetçilerdir.... Denetçilerin Tayini Su ürünleri kalite kntrl tesis denetimleri, tanımlar kısmında açıklanan frmasyna sahip elemanlarca yapılır. Bu elemanlara ait listeler ve değişiklikler düzenli larak İl Müdürlüklerine bildirilir. Belirtilen denetçiler içinde nakil, yer değiştirme, emeklilik gibi hususlar söz knusu ise bu durum İl Müdürlükleri tarafından Bakanlığa bildirildikçe, listelerde gerekli düzenlemeler yapılır...5. Denetçilerin Görev ve Davranışları Su ürünleri tesislerini denetleyen denetim elemanlarının amacı, söz knusu ürünlerin tüketicilerini, üretimden kaynaklanan sağlığa yönelik tehlikelerden krumak ve tesisin çalışma knuları ile yaptığı çalışmaların uygunluğunu kntrl etmektir. Denetçiler; - Tarafsız lmalı, kanun, yönetmelik ve genelgeleri her kişi ve kurum için eşit larak uygulamalı, - Yaklaşımlarında bilimsel ve bjektif lmalı, teknik ve bilimsel bilgileri, kesin kuralları ve gerçekleri temel alarak hareket etmeli, - lacakları kararların eknmik snuçları hakkında bilinç sahibi lmalı, - Tesislerin ilgili mevzuat, direktif ve standartlara uymalarını sağlamak amacıyla yönlendirici lmalıdır. Denetçiler tarafından denetlenen tesislere ilişkin bilgiler gizli tutulmalı, bu bilgiler, Bakanlık denetim elemanları dışında kimseye açıklanmamalıdır. Denetim elemanları her zaman nazik, işleri gereği ilişki kuracakları tesis yetkililerine karşı saygılı lmalı, tahrik edildiklerinde dahi tartışmaya girmemeye özen göstermelidirler. Tesis yetkilisi tarafından yapılacak nezaket ve kural dışı hareketler bir tutanak veya rapr ile Bakanlığa bildirilmelidir...6. Denetimde Dikkate lınacak sgari Şartlar - Su ürünleri Yönetmeliğinin Dkuzuncu bölümünde yer alan 6, 7, 8, 9, 0, 1,. maddeler ile, - 91/9 /EEC, 91/9/EEC, 9/56/EEC, 9/185/EEC, 9/10/EEC, 9/ C 85/ 08, 9/51/CEE, 9/19/CEE, 95/8/CEE, 96//CE, 80/778/CEE, CE 06/96, 96/0/CE, 96//EEC, 91/67/EEC, 79/11/EEC, 9/5/EEC sayılı vrupa Birliği Direktiflerinde belirtilen hususlar, tesis denetimlerinde uyulacak asgari şartları ihtiva etmektedir. Bunlar : - Tesis yerleşim alanı, çevresi, binaların durumu, ssyal tesisler ve yapılanmaya ilişkin diğer hususları kapsayan alt yapı ve tesisin fiziksel şartları,

4 - raç gereç, alet ve ekipmanın durumu, çalışanlar, temizlik, dezenfeksiyn, ürün kalite ve kntrlüne yönelik hijyenik şartlar, - Tesiste kullanılan suyun kalitesi, tesisin işleyeceği ürün ve değerlendirme şekline göre uygulanan prses ve buna ilişkin hususlar, - Tesis ürün işleme ve değerlendirme şekline göre, su ürünlerinde meydana gelebilecek ve genellikle sağlık knularında daklanan risk nktalarına ilişkin plan ve prgramların varlığı ve uygulanabilirliği, - Hammadde temininden itibaren yapılan tüm işlemleri ve faaliyetleri gösterir kayıtların tutulması, muhafazası gibi, denetimin esasını luşturan, ürün kalite ve kntrlüne yönelik hususlardır. Bütün bu hususlar özet larak aşağıda verilmektedir...7. lt Yapı, Teknik ve Fiziksel Şartlar lt Yapı Kullanılan su ürünlerinin türü ve değerlendirme şekline bağlı larak, su ürünleri işleme ve değerlendirme tesisleri bazı farklılıklar gösterse bile genelde alt yapı ve fiziksel özellikler açısından aşağıda belirtilen şartları taşımalıdır. 1. Hammadde türü ve uygulanan işlem ile kapasitesine göre bir tesis genel larak, ham madde kabul, ön muhafaza, yıkama, işleme ve değerlendirme alanları, paketleme, ambalaj yerleri, ambalaj maddesi depsu ile sğuk muhafaza dalarına sahip lmalıdır. Tesiste idari birim, persnel syunma ve giyinme yerleri, yemekhane, duş, tuvalet gibi ssyal kullanım alanları, işleme ve değerlendirme alanı ile direk temas halinde lmamalıdır.. Tesis, yerleşim alanı itibarıyla tercihen, insan yerleşimi, çarşı, pazar gibi alanlardan uzak, işleme ve değerlendirmeye yönelik işyeri açılmasına uygun bir alanda müstakil larak kurulmalıdır. Bu alan çevresinden gelebilecek her türlü kntaminasyn ve kirlenmeye karşı krunaklı hale getirilmeli, bu amaçla gerekli tedbirler alınmalıdır. Zararlı canlılar ile tz ve duman gibi çevresel kirleticilerin girmesini önleyecek biçimde planlanmalıdır. Çevrede kirliliğe yl açacak çöp ve atık yığınları, su birikintileri ve zararlı canlıların yerleşmesine uygun rtamlar bulunmamalıdır.. Tesis faaliyetleri sırasında, su, tprak ve hava ile çevresinde bulunan diğer işyeri, kurum ve kuruluşları kirletmeyecek, buralarda çalışanları ve çevreyi lumsuz yönde etkilemeyecek önlemleri almalıdır.. Yağmur suları, kapatılmış bir sistem içerisinde tahliye edilmeli, yağmur lukları hiçbir şekilde tesis çevresine veya içine yağmur sularını bşaltmayacak şekilde dizayn edilmelidir. 5. Tesis çevresi sınırlandırılmış, çevre düzenlemesi yapılmış, bakımlı, temiz, tertipli ve düzenli lmalıdır. Binalar byalı, badanalı, temiz ve bakımlı bulunmalıdır. 6. Ürüne yönelik işlemlerin uygulandığı bina içi birimlerde zemin, su geçirmez, kaygan lmayan, yıkanabilir, kırık veya çatlak luşturmayan, ağırlığa dayanıklı, temizlik ve dezenfeksiyna uygun malzemeden yapılmalı, sıvı atıkların akabilmesi için yeterli eğim ve drenaj sistemine sahip lmalıdır. (Genelde eğim ranı % 1- dir.)

5 7. Duvarlar ve tavan, su geçirmeyen, yıkanabilir, zararlı canlıların yerleşmesine izin vermeyen, geçirgen lmayan, pürüzsüz ve açık renkli malzemeden yapılmalı, kırık veya çatlak lmamalı, klay temizlenebilir ve dezenfekte edilebilir özellik taşımalıdır. 8. Tavan dnanımı, buharlaşma ve damlamaya neden lmayacak malzemeden yapılmalı, ham veya mamul maddelerin dğrudan veya dlaylı larak kirlenmesine neden lmayacak biçimde tesis edilmeli ve klay temizlenebilir özellikte lmalıdır. Tavan şekli buharlaşmayı ve tütsüleme yapan tesislerde meydana gelebilecek dumanları tahliye edecek şekilde, dizayn edilmiş lmalıdır. 9. Pencereler ve benzeri açık lan yerler, kirlenmeye izin vermeyecek biçimde yapılmalı, yerden yaklaşık en az m. yükseklikte lmalı, ince gözenekli, klay temizlenebilir, sökülüp takılabilir ve sürekli bakımları yapılabilir özellikte tel ile kaplanmalı, pencere önleri raf larak kullanılmayacak şekilde dizayn edilmelidir. 10. Kapılar, pürüzsüz ve su geçirmeyen yüzeylere sahip, klay temizlenebilir, duruma göre kendiliğinden kapanır, zararlıların girişini engelleyecek şekilde ve sızdırmaz lmalıdır. 11. Elektrik dnanımı, duvar içinden geçecek şekilde lmalı, şayet dışardan geçiyr ise elektrik kablları muhafaza altına alınmalı ve duvardan temizliğin klayca yapılabileceği mesafede lmalıdır. 1. Merdivenler, asansör kabinleri gibi birimler üretimde kntaminasyna yl açmayacak knum ve yapıda lmalıdır. 1. Sinek öldürücü cihazlar tesise sinek v.b. canlıların girişini engelleyecek nktalara yerleştirilmeli ve üretim hattı üzerinde hiçbir şekilde bu cihazlar bulunmamalıdır. 1. Mevsim byunca rtam sıcaklığı, 5 C nin üzerine çıkmadığı taktirde her hangi bir havalandırmaya gerek bulunmamaktadır. ncak, tütsüleme, pişirme ve benzeri durumlarda havalandırma için gerekli önlemler alınmalıdır let ve Ekipman Su Ürünleri işleme ve değerlendirme tesislerinde kullanılan alet ve ekipmanlar hijyen açısından özellikle aşağıdaki özelliklere sahip lmalıdır. 1. Tesis işleme hattında hiçbir şekilde tahta gibi temizliği ve dezenfeksiynu güç malzemeler kullanılmamalıdır.. Kullanılan tüm alet ve ekipman sağlığa uygun, klay temizlenebilir ve dezenfekte edilebilir, pürüzsüz, paslanmayan ve kntaminasyna yl açmayan malzemeden yapılmış lmalı, daima temiz bulundurulmalı, gerektiğinde dezenfekte edilmelidir. Tüm malzemeler, alet ve ekipmanlar, ısı, buhar, asit, alkali, tuz gibi maddelere dayanıklı lmalıdır.. Teknik ve prses gereği, işletmelerin ilgili bölümlerinde basınç, sıcaklık, ölçen ve sürekli kayıt veren cihazlar bulunmalı ve bu kayıtların muhafazasını sağlayacak sistem geliştirilmelidir.. let ekipmanların genel periydik bakım, narım ve kalibrasynu yapılmalı ve kayıtları tutulmalıdır Su ve Buz

6 Tesiste kullanılan su, bu yayının III üncü bölümünde belirtilen Su Ürünleri İşleme ve Değerlendirme Tesislerinde Kullanılan Suyun Kalite Kntrlüne ilişkin kriterlere uygun lmalıdır. 1. Tesiste içme, kullanma, buz imalatı, yangın söndürme v.b. amaçlı su dnanımı sistemi bulunmalıdır.. Suyun sürekli ve yeterli sağlanması, deplanması, basınç ve sıcaklık için uygun sistem bulunmalıdır.. Kullanma suyunun kalitesine yönelik klrlama, filtre, ultraviyle v.b. sistemler bulunmalıdır.. Su depları veya su tankları, üstü kapalı, çevrenin lumsuz şartlarından etkilenmeyecek şekilde yapılmalı, temiz ve bakımlı lmalı, kntrlünün klay yapılabileceği yerde bulunmalı veya kntrlüne yönelik yeterli tedbirler alınmalıdır. 5. Buhar üretimi ve yangın söndürme gibi işlerde kullanılan su, su ürünleriyle temas etmemesi gerektiğinden, tamamen ayrı hatlarda taşınmalı, içme ve kullanma suyu taşıyan sisteme geri sifn yapmamalıdır. 6. Ürünle temas eden buz, Su Ürünleri İşleme ve Değerlendirme Tesislerinde Kullanılan Suyun Kalite Kntrlüne ilişkin kriterlere sahip sudan uygun kşullarda imal edilmeli ve hijyen kurallarına uygun şekilde muhafaza edilerek taşınmalıdır. 7. Buz kırma makinesi kullanılıyrsa, makine temiz, bakımlı lmalı, krzyna dayanıklı, paslanmaz malzemeden yapılmalıdır Sıvı ve Katı tıklar 1. Tesiste, çöp ve her türlü atıkların knulacağı yeterli sayı ve büyüklükte, ağızları kapalı ve sızdırmaz, madeni veya plastik çöp knteynerleri bulunmalı ve üzerine çöp lduğunu belirtir bir işaret knulmalıdır.. Katı atıkların tesisten uzaklaştırılıncaya kadar tplanacağı, uygun şekilde yapılmış, yıkama ve dezenfeksiyna uygun, kapalı bir katı atık deplama yeri lmalıdır. Katı atık deplama ve naklinde kullanılan knteynır, alet ve ekipman, klayca yıkanabilir, temizlenebilir ve dezenfekte edilebilir malzemeden yapılmış lmalı, başka amaçla kullanılmamalı, üretim esnasında kntaminasyna neden lacak şekilde ürün işleme ve değerlendirme alanında bulundurulmamalıdır.. Tesiste, sıvı atık tahliye sistemi krzyndan etkilenmeyen, temizlik ve bakımları klayca yapılabilecek şekilde tesis edilmeli, sıvı atık miktarını kaldırabilecek kapasitede ve eğimde lmalıdır. tık suyun ızgaralı bir kanal veya bir bru sistemi ile atılması sağlanmalıdır. Kanallar temizlik ve dezenfeksiyna uygun, yeterli derinlik ve büyüklükte lmalıdır. Kanal kapak veya ızgaraları klay çıkabilen yapıya sahip lmalı ve katı atıkların tutulması için bölümler arasındaki kanal bağlantılarında özel tertibatlar bulunmalıdır.. Katı atıkların tplandığı üniteler, ham madde girişi, işleme ve değerlendirme hatları ve mamul madde çıkış nktalarına yakın lmamalı, ayrıca, bu ünitelerin dışarıya açılış kapı yönleri yukarda belirtilen birimlere bakmamalıdır ydınlatma

7 Tesis, gün ışığına eşdeğer bir şekilde aydınlatılmış lmalıdır. ydınlatma su ürünlerini etkilemeyecek, dğal yapılarını ve renklerini değiştirmeyecek özellikte yapılmalı, asılı veya sabit haldeki aydınlatma cihazları muhafaza altına alınmış (kapsüllenmiş) lmalıdır Havalandırma 1. Sıcaklığın yükselmesini, buharın yğunlaşmasını, tz ve kku luşumunu önlemek ve hava değişimini temin etmek için mekanik veya tmatik havalandırma sistemi sağlanmalıdır.. Tesis içinde mekanik havalandırma sağlanıyrsa bu araçlar dışarıdaki tz, tprak, sinek, kku v.b. lumsuzlukları içeriye taşıyacak şekilde dizayn edilmemelidir. Havalandırma dışardan içeriye dğru yönlendirilmelidir. yrıca, havalandırma cihazına mikrbiyljik kntaminasynu engelleyecek biyljik filtre takılmalıdır. Havalandırma da verilen havanın hızı 1 m/sn larak düzenlenmelidir.. Mevsim byunca rtam sıcaklığının, 5 C nin altında tutulması için gerekli önlemler alınmalıdır. Tütsüleme, pişirme v.b. durumlar göz önüne alınarak rtamda gerekli havalandırma sağlanmalıdır.. Havalandırmada hava sirkülasynu hiçbir zaman çalışma masalarına dğru yönlendirilmemelidir mbalaj Malzemeleri 1. mbalajlamada, su ürünlerinin paketlenmesine uygun şartları taşıdığına ilişkin garanti ve ürün işareti bulunan ve Bakanlıkça naylanan malzemeler kullanılmalıdır.. Ürünün paketlenerek knulduğu dış ve iç ambalaj veya kli üzerinde ürünü işleyen firmanın adı ve nay numarası basılı bir şekilde lmalıdır. Bu isim ve nay numarası hiçbir şekilde sökülebilir, kazınabilir, çıkarılabilir şekilde yazılmamalıdır. Bu amaçla hiçbir şekilde etiket kullanılmamalıdır.. mbalaj malzemeleri, paketlenmiş ürüne dışarıdan gelebilecek zararı önleyecek nitelikte lmalıdır Muhafaza, Deplama 1. Kapasite fazlası ham madde veya canlı gönderilecek su ürünleri işlem göreceği zamana veya ihracata kadar, menşei bilgilerine uygun seri veya parti numarası verilmiş etiketlerle birlikte sıcaklık ölçümleri yapılan ve kayıt verebilen göstergelerin bulunduğu uygun sıcaklıkta ki deplarda muhafaza edilmelidir.. Hammadde ve işlenmiş ürün aynı anda aynı yerde muhafaza edilmemeli, ayrı türdeki su ürünleri (balık, kurbağa, salyangz, çift kabuklu yumuşakça v.b.) aynı şartlarda ve aynı yerde bir arada bulundurulmamalıdır. Bunun yanısıra et, tavuk v.b. ürünlerde su ürünleri ile birlikte deplanmamalıdır. Ham madde muhafazasın da hiçbir şekilde ahşap materyal, tahta kasa, paslanabilir malzemeden yapılmış tank kullanılmamalıdır.. Tesis faaliyeti sırasında muhafaza ve deplarda su ürünleri dışında herhangi bir ürün bulundurulmamalıdır.. Bzulmanın ve kntaminasynun önlenmesi açısından aynı seri numaralarına sahip lan mamul ürünler bir grup luşturacak şekilde ayrı ayrı, zemin, duvar ve tavanla temas etmeyecek şekilde, belirli bir yükseklikte, uygun bir malzemeden yapılmış palet üzerinde

8 veya raflı sistemde hava sirkülasynunu sağlayacak şekilde deplanmalıdır. Paletler (yükselticiler) plastik v.b. materyalden yapılmış lmalıdır. 5. mbalajı bzulmuş, bmbaj yapmış, imal tarihi, seri veya parti numaralarını içermeyen etiketsiz ürünler, pazarlanacak ürünlerle bir arada aynı yerde bulundurulmamalıdır. 6. Tesiste kullanılan yardımcı malzemeler ve katkı maddeleri (tuz, sirke, baharat, yağ, şeker v.b.) hammadde ve mamul madde ile aynı yerde muhafaza edilmemelidir. mbalaj malzemeleri bağımsız ünitelerde uygun şartlarda muhafaza altına alınmalıdır. 7. Muhafaza ve deplama işlemleri belli bir sistem içinde uygulanmalıdır. Ürün, düzenli, hava sirkülasynunu engellemeyecek, etiketleri görülecek, ilk giren ilk çıkacak şekilde deplanmalıdır. 8. Depların sıcaklık kayıtları düzenli tutulmalıdır. Ürünün muhafazasında özellikle dnmuş ürünlerde, anlık sıcaklık değişiminin, ürünün merkez sıcaklığının +, C tleransla minimum-18 C den daha fazla değişmeyecek şekilde muhafaza edilmesi sağlanmalıdır Evcil Hayvanlar Emniyet ve güvenlikle ilgili bölümlerin dışında tesiste hayvan bulundurulmamalıdır. Hayvan bulunan güvenlik bölümleri işleme ve değerlendirme alanından uzak lmalı ve hayvan başıbş bırakılmamalı, tesis içine girmesine engel lacak tedbirler alınmalıdır Zararlı Canlılar Tesiste, haşerelerle mücadele için etkili, sürekli ve yeterli bir prgram yapılmalıdır. Bu prgram tesis yerleşim planı üzerinde işaretlenmeli, tesis denetimi sırasında dikkate alınmalıdır. Haşere mücadele ilaçları veya sağlığı tehlikeye skabilecek diğer maddeler üzerinde bir etiket bulunmalıdır. Etikette bu maddelerin tksik etkilerini içeren uyarıcı bilgiler ile bunların kullanımına ilişkin hususlar yer almalıdır. yrıca bu maddeler, kilitli dalar veya dlaplarda muhafaza edilmelidir...8. Hijyen Şartları Ssyal Tesisler 1. Tesiste, persnele ait yeterli sayıda syunma, giyinme, dinlenme daları, yemekhane, idari bölüm vb. birimler bulunmalı, bu üniteler ve tuvaletler hiçbir şekilde dğrudan işleme alanlarına açılmamalıdır.. Ssyal üniteler, tesiste kntaminasyn yaratmayacak şekilde planlanmalı, hijyen kurallarını hatırlatıcı levhalar bulunmalıdır.. Syunma, giyinme dalarında işçi sayısına göre dlap bulundurulmalı, dlaplar, günlük giysiler ile işyerinde çalışma esnasında kullanılan kruyucu giysiler ayrı bölümlerde muhafaza edilecek şekilde yapılmış lmalıdır.. İşleme ve değerlendirme şekline uygun larak gerekli görülen yerlere yeterli sayıda lavablar knulmalıdır. Sıvı sabun, tek kullanımlık kağıt havlu, ellerin dezenfekte edilmesine yönelik sistem ile ağızları kapalı ve sızdırmaz çöp kvaları bulunmalıdır Temizlik ve Dezenfeksiyn

9 1. Tesiste hijyen kntrl prgramları her bir birim için ayrı ayrı yapılmalı ve uygulanmalıdır. İşleme ve değerlendirme ünitesi gibi kritik üniteler ile alet ve ekipmanın temizlik ve dezenfeksiyn şekli ve sıklığı özellikle belirtilmeli, srumlular belirlenmelidir. Bu hijyen kntrl prgramları tesisin ilgili bölümlerine asılarak yapılan temizlik ve dezenfeksiyn işlemleri, srumlu kişilerce kntrl edilmeli ve kayıtları tutulmalıdır.. Deterjan ve dezenfektanlar tksik etki göstermeyen özellikte ve ilgili tritelerce naylanmış lmalı, kapalı ve bağımsız ünitelerde deplanmalı, kullanma dzunun belirlenen randa uygulanmasına dikkat edilmelidir.. Deterjan, dezenfektan ve bunların çözeltileri kullanılarak tesisin, malzeme alet ve ekipmanının temizlenmesi ve dezenfekte edilmesi sırasında rtamda hiçbir şekilde su ürünü bulunmamalıdır.. Günlük temizlik, temizlik prgramı kapsamında ve gerektiğinde, işleme ve değerlendirme rtamından başlanarak buranın zemin, duvarlar, kanallar, malzeme alet ve ekipmanlarının temizliği ve dezenfeksiynu kapsayacak şekilde temiz alandan kirli alana dğru yapılmalıdır. 5. Tesisin işleme ve değerlendirme alanı başta lmak üzere üretim ve imalatla ilgili ünitelerinin girişinde, içinde dezenfektan madde içeren sabit havuz bulunmalı ve bu suretle ayak dezenfeksiynu sağlanmalıdır. Havuz, girişi kapatacak genişlikte ve üzerinden atlanarak geçilemeyecek mesafeyi sağlayan bir byutta lmalıdır. Persnelin işleme ve değerlendirme ünitesine girişinde yer alan dezenfeksiyn havuzunun derinliği, tesiste alaturka tuvalet varsa, çizmenin ayak bileği seviyesi üzerinde, tesiste alafranga tuvalet varsa, çizmenin ayak bileği seviyesinde lmalıdır. 6. Bunun yanısıra dezenfeksiyn havuzunda tahliye sistemi bulunmalı, havuz içindeki dezenfektanın aynı dzda kalmasını sağlayan tedbirler alınmalı ve bunun kntrlü yapılmalı ve kayıtları düzenli larak tutulmalıdır. 7. yrıca, işleme ünitesinde el yıkama ve dezenfeksiynuna uygun düzenek bulunmalıdır. 8. Persnel tarafından kullanılan önlük v.b. gibi kruyucu giysiler tesiste veya tesis tarafından görevlendirilen srumlu kişi tarafından belirlenen bir yerde kntrllü larak yıkanmalı ve dezenfekte edilmelidir. 9. Tesiste kullanılan her türlü alet ekipmanın temizlik ve dezenfeksiynunu sağlayacak sistem ve düzenek lmalıdır. Çalışma esnasında el yıkama ve dezenfeksiynu sağlayacak tedbirler alınmalıdır Persnel Hijyeni 1. Çalışan persnel istihdam edildiği birime ve görevin niteliğine göre çalışırken önlük, şapka, kep, eldiven, çizme gibi kruyucu iş giysisi giymelidir. Bu giysiler temiz tutulmalı ve klay temizlenebilir lmalıdır.. Çalışma esnasında çalışan işçi kişisel temizliğine özen göstermeli, tırnaklar kısa kesilmiş lmalı, eller sürekli temiz tutulmalı, açıkta yara lmamalı, çalışma esnasında mücevherat vb. maddeler taşınmamalıdır.. Çalışma esnasında herhangi bir şey yemek, sigara içmek, sakız çiğnemek, tükürmek ve ürüne dğru öksürmek, hapşırmak yasaklanmalı ve kişisel eşyalar ve giysiler işleme ve değerlendirme alanında bulundurulmamalıdır. Bunlara ilişkin uyarı levhaları asılmalıdır.

10 . Tesiste ürün ile temasta bulunarak çalışanların resmi bir kurumdan alınmış su ürünleri işleyen ve değerlendiren işyerinde çalışabileceğini gösterir sağlık rapru lmalıdır. Bu raprda, çalışanların tüberkülz gibi akciğer hastalıkları taşımadığı özellikle belirtilmeli, tetkikler bağırsak enfeksiynu açısından yapılmalı ve parazit kntrlü mutlaka yapılmalıdır. Periydik larak sağlık kntrlleri yapılarak karnelerine işlenip, kayıtları tutulmalıdır. 5. Çalışan persnelin çalışma esnasında kullandıkları kruyucu giysiler işleme alanı dışında ssyal ünitelerde kullanılmamalıdır. 6. Çalışan bütün persnelin kurallara uyması sağlanmalı, her çalışana srumluluğunun ne lduğu öğretilmeli ve bu kntrl edilmelidir. yrıca, her çalışanın hangi bölümde çalıştığını belirtir bir sistem geliştirilmelidir. ( Örneğin; farklı renk şapka, çizme gibi ) 7. Tesise gelen ziyaretçilerin su ürünlerini kntamine etmesini önleyici tedbirler alınmalı, bu amaçla ziyaretçilere ve denetçilere verilmek üzere kruyucu giysiler bulundurulmalı ve ziyaretçilerin çalışanlar için knulan tüm kurallara uymaları sağlanmalıdır. 8. Persnelin kullanımına verilen dlaplar, sağlık kşulları ve dğru şekilde kullanılmaları açısından, hijyenden srumlu kişi tarafından rastgele ve rutin zamanlarda kntrl edilmelidir. Bu kntrllerin kayıtları tutulmalıdır. 9. Persnel el yıkama ve dezenfeksiynunda kullanılan çeşme, tek kullanımlık kurutma kağıdı ve sıvı sabunluk dizaynı sabundan, kurutma kağıdına dğru lmalıdır. 10. Tesiste persnel tarafından kullanılan syunma dlapları, günlük giysilerle, kruyucu giysilerin bir arada bulunmasını engelleyecek şekilde dizayn edilmiş lmalıdır. Dlaplar, danın havalanmasını ve temizliğini sağlayabilecek şekilde yerleştirilmelidir... PROSESE İLİŞKİN ŞRTLR 1. Tesiste sn ürünün imal şekline uygun işleme ve değerlendirme teknljisi uygulanmalıdır. yrıca bu tesislerde uygulanan işleme ve değerlendirme teknljisi, tesis HCCP planları ile uyumlu lmalıdır.. Tesiste uygulanan işleme ve değerlendirme teknljisine uygun alt yapı ve buna ilişkin malzeme alet ve ekipman bulunmalıdır.. Tesisteki uygulanan işleme prsesini kntrl edebilecek, bu knuda lisans veya lisans üstü eğitim almış bilgi ve beceriye sahip eleman istihdam edilmelidir.. Tesiste uygulanan prses ve diğer çalışmalarda her çalışana yönelik yetki, görev ve srumluluklar tanımlanmalı ve ilgililere tebliğ edilmiş lmalıdır...1. Hammadde 1. Hammadde kabulünde ürüne ait, - Organleptik karakteristikler, görünüm, kku, yağ vb., - Mikrbiyel kriterler ve mikrbiyel tksisite, - Yabancı maddeler, - Fiziksel karakteristikler, balık büyüklüğü,türü,

11 - Tür hmjenitesi gibi hususlar kntrl edilmelidir.. Taze ürünlerin üzeri yeterli miktarda buz ile örtülmüş lmalıdır.. Gelen üründe eğer istenilen veya kabul edilen sınırlara indirgenemeyen bir kısım varsa ürün reddedilmelidir.... Sğuk Muhafaza 1. Ürünler bekletilmeden ön sğuk muhafazaya alınmalıdır.. Sğuk muhafazaya ait mevcut alt yapı ürün iç sıcaklığını en fazla 6 saatte 0, 0C ye indirecek kapasitede ve özellikte lmalıdır.. Sğuk muhafaza dalarının termmetreleri kalibre edilmiş ve sürekli kayıt verebilen cihazlarla dnatılmış lmalıdır.... Dndurma İşlemi, 1. Dndurma işleminde, ürün en kısa sürede dndurulmalı, ürün sıcaklığının yükselmesine, kalite kaybetmesine, raf ömrünün kısalmasına, mikrrganizmaların artışına sebep lacak bekletilmeye maruz bırakılmamalıdır.. ynı türde, aynı büyüklükte ve aynı vücut sıcaklığında lan ürünler, deplama kapasitesi uygun ise aynı yerde ve aynı şartlar altında dndurma işlemine tabi tutulmalıdır.. Dndurulan ürünün sıcaklık prfili sürekli izlenmelidir.. Uygun sıcaklık ve zaman grafiğinin tespitinde, dndurma sisteminin yapısı ve kapasitesi dikkate alınmalıdır. 5. Dndurulma işlemine tabi tutulan ürünün merkez ısısı en kısa süre içinde minimum -18 0C ye düşürülmelidir. 6. Dndurma işleminin yapıldığı yer ve deplarda kalibrasynu yapılmış sürekli ve mümkünse yazılı kayıt verebilen göstergeler lmalıdır. 7. Dndurulacak ürünler deplara planlı bir şekilde knulmalı, ilk giren ilk çıkacak şekilde deplanmalıdır. 8. Glazing işleminde kullanılan suyun sıcaklık derecesi 0-10C arasında ve klr seviyesinin maksimum 0,5 ppm (nrmal lanı 0,1-0, ppm) arası lması gerekmektedir.... Çözündürme 1. Çözündürmede zaman ve sıcaklık kntrlleri yapılmalı ve bunlar kayıt altına alınmalıdır. Çözündürmede ürün kalınlığı ve yğunluk ranı dikkate alınmalıdır.. Çözündürmede sıcaklık ve zaman kntrlünde kritik limit seçilirken histamin luşumu, mikrrganizma gelişimi, kku ve lezzet değişimi, dekmpzisyn ve ransidite dikkate alınmalıdır.

12 . Çözündürmede kullanılan su kullanma suyu genelgesinde belirtilen özellikler uygun lmalıdır.. Dönüşümlü (recycling) su kullanılıyr ise, sudaki mikrrganizma gelişiminin önlenmesine dikkat edilmeli bu amaçla belirli periytlarla mikrbiyljik analizler yapılmalıdır. 5. Çözündürmede ürün büyüklüğü ve yğunluğu dikkate alınmalı ve kullanılan su miktarı yeterli lmalıdır. 6. Çözündürmede yöntem ne lursa lsun yüksek sıcaklık kullanılmamalı ve ani ısı değişimine sebep lacak uygulamalardan kaçınılmalıdır. 7. Çözündürme işlemi sırasında rtamda neme bağlı damla luşumu ve bunun balık üzerine damlaması kntrl edilmelidir. 8. Çözündürme işlemi snrasında ürün bekletilmeden hemen işlenmeli veya buzun erime sıcaklığında muhafaza edilmelidir...5. Yıkama ve İç Organları Temizleme 1. Balığın iç rganlarının alımından önce üzerindeki birikinti ve bakteriyel yükün düşürülmesine yetecek, yüzeyinde birikecek, pul birikimini giderecek, kesim sırasında kullanılan ekipmanların birikimini temizleyecek randa yeterli temiz su veya deniz suyu bulunmalıdır.. İç rganların alımında bütün sindirim sistemi ve diğer iç rganlar tamamen çıkarılmalıdır.. Yıkama ve iç rganların alınması sırasında histamin veya başka kimyasal luşumun engellenmesine yönelik buz ilavesi yapılmalıdır...6 Filet, Deri lımı, Şekillendirme ve Işık Kntrlü 1. Filet işleminin yapıldığı alan filet başlangıcından sn ışık kntrlüne kadar lan süreçte zaman kaybı lmayacak şekilde dizayn edilmelidir.. Çalışma sırasında zeminde veya çalışma masasında atık birikmesi luşmamalıdır.. Balığın baş kesme, iç rganlarını alma, deri syma, pul alma ve filet snrası şekil verme işlemleri sırasında kullanılan su, Kullanma suyu genelgesinde belirtilen özelliklere uygun lmalıdır.. Kılçık veya kemik kntrlüne yönelik gerekli iç denetim ve kntrl prsedürü luşturulmalı ve uygulanmalıdır. 5. Işık altında kılçık ve parazit kntrlü yapacak kişi veya kişiler iyi eğitilmeli ve yeterli sayıda lmalıdır. 6. Işıkla kntrl masası çalışmaya imkan verecek sıklıkta temizlenmeli, lambadan kaynaklanan ısınma neticesinde luşabilecek mikrbiyel artış kntrl edilmelidir. 7. Filet işlem basamaklarında balık iç sıcaklıkları 10 0C yi geçmeyecek şekilde kntrl altında bulundurulmalıdır.

13 ..7. Vakumlama 1. Vakumla paketleme işleminde ; - gaz/ ürün ranı - kullanılan gaz türü - kullanılan kaplama malzemesi, önemli kriterler larak dikkate alınmalıdır.. Vakumlama işlemi sırasında ürün sıcaklığında her hangi bir değişiklik lmamalıdır.. Paketleme malzemesi zedelenme ve kntaminasyna karşı önceden kntrl edilmelidir.. Kapama işlemleri hijyenik şartlarda ve yabancı cisimlerin bulunmadığı rtamda yapılmalıdır. 5. Paketlenmiş ürün eğitilmiş kişi veya kişiler tarafında kntrl edilmelidir. 6. Vakumlanmış ürün bekletilmeden sğuk muhafazaya alınmalıdır...8. Metal Kntrl 1. Metal dedektör hattının hızı ürün kntrlünü yapacak süratte lmalıdır.. Metal dedektörün çalışma duyarlılığı sık sık kntrl edilmelidir...9. İşlenmiş Çift Kabuklu Yumuşakçalar 91/9/EEC sayılı B direktifi ile ilgili larak, işlenmek suretiyle ihraç edilecek çift kabuklu yumuşakçalarda, 9/5/EEC sayılı "Çift Kabuklu Yumuşakçalarda Mikrrganizmaların Gelişmesini Önlemeye Yönelik İşlemler" knulu B direktifi uyarınca aşağıdaki işlemlerin yapılması zrunludur. Çift Kabuklu Yumuşakçalar, kabuklu larak ve dndurulmamış durumda aşağıdaki yöntemlerden biriyle ısıl işlemden geçirilmelidir. 1. Yumuşakçalar etinin iç sıcaklığının en azından 90 C ye yükseltilmesi için gerekli süre byunca kaynar su içerisine daldırılmalı ve bu iç sıcaklık derecesinde en az 90 saniye veya 90 saniyenin üzerindeki bir süre byunca daldırma işlemine devam edilmelidir.. Sıcaklığı 10 ile 160 C derece arasında bulunan, basıncı santimetre kareye -5 kg arasında lan kapalı bir kap-kazan içinde, -5 dakika sureyle pişirme yapılmalı ve kabuk çıkarılarak etin -0 C de dndurulması gerçekleştirilmelidir Sterilizasyn Sterilizasyn işlemleri, 91/9/EEC sayılı Direktifin ncü bölümünün ncü maddesinde belirtilen kşullar altında, uygun hava geçirmez ve sızdırmaz bir şekilde kapatılmış kaplar içerisinde yapılmalıdır. Bu kşullar; 1. Knserve işlemi için kullanılan su, içme suyu niteliğinde lmalıdır.

14 . Isıl işlem, amaca uygun ve ısıtma süresi, ısıtma sıcaklığı, ürün dldurma miktarı, sızdırmazlığı tescil edilmiş knserve kutularının byutları vb gibi kriterler dikkate ve kayıt altına alınarak belirlenen yönteme göre yapılmalıdır. Uygulama, patjen mikrrganizmaları ve patjen mikrrganizma sprlarını yk edecek veya etkisiz duruma getirecek düzeyde gerçekleştirilmelidir. Isıtma ekipmanı, kapların tam ve yeterli bir ısıtma işlemine tabi tutulup tutulmadıkları hususunun dğrulanması için, bir kntrl düzeneği ile dnatılmış lmalıdır. Isıl işlem uygulandıktan snra knserve kutuları, içme suyu niteliğindeki bir su ile ve krzyna neden lmayacak iyi bir endüstriyel teknikle, kimyasal katkılardan ari lacak şekilde sğutulmalıdır.. Tesis srumlusu işlenmiş ürünlerin uygun ve işlevsel bir ısıl işleme tabi tutulup tutulmadıklarını, rastgele alınan örneklerde ilave kntrllerle belirlemelidir.. İnkübasyn deneyi, 7 gün 7 C de veya 10 gün 5 C de veya herhangi bir diğer eşdeğer kmbinasyn kşulları altında yapılmalıdır. 5. Kap içeriği ürün, tesise ait labratuvarda veya kamuya ait bir labratuvarda mikrbiyljik yönden tetkik edilmelidir. 6. Günlük larak üretilen ürün serisinden, önceden tespit edilecek aralıklarla alınacak numuneler üzerinde, kapatma işlemi uygulama etkinliğinin derecesi irdelenmelidir. (Bu amaçla, seçilen knserve kutularının düşey kesitlerinin tetkiki için, özel dnanımlar kullanılmalıdır.) 7. Knserve kutularının hasarlı lup lmadıklarının saptanması için gerekli tetkikler yapılmalıdır. 8. Pratik larak aynı özdeş kşullar altında, ısıl işleme tabi tutulan aynı seri numarasına sahip tüm knserve kutuları üzerinde, bunların seri numaraları belirtilmeli ve içlerine knulacak lan gıda maddeleri ile ilgili mevzuat çerçevesinde "1 Haziran 1989 tarihli ve 89/96/EEC Knsey Direktifi hükümlerine uyumlu bulunduklarını" teyit ve beyan eden bir ibarenin yazılması sağlanmalıdır Kritik Kntrl Nktası ve Risk nalizleri (HCCP) 1. Tesis, yapacağı işleme ve değerlendirme şekline göre nay numarası müracaatı esnasında mutlaka HCCP planına sahip bulunmalıdır. Bu plan, vrupa Birliğinin 9/56/EEC Direktifinde belirtilen hususları içermelidir.. Özellikle işleme ve değerlendirme şekline göre, su ürünlerinde meydana gelebilecek genellikle hijyen ve insan sağlığı açısından önem arz eden risk nktalarının iyi tespit edilmiş ve plan üzerinde gösterilmiş lması, - Bu risk nktalarında yapılacak kntrller ile srumluların ve ekibin tayin edilmesi, - Tehlike yaratmayacak veya lası tehlikeleri giderebilecek uygulamalara ait prgramların bulunması ve uygulanması gerekmektedir...1. Kayıtlar 1. Ürün ve Prsese İlişkin Kayıtlar Tesis yetkilileri, ham madde temininden itibaren yapılan tüm işlemlere yönelik faaliyetlerin kayıtlarını tutmak zrundadırlar. Kayıtlar, ürünün nereden temin edildiği, hangi kşullarda, nasıl nakledildiği, işleme şekli, tarihi, kalite kntrlüne yönelik yapılan

15 işlemler, numune alımları, analiz snuçları, bekleme süresi, ısı kayıtları vb. bilgileri içermelidir. Kayıtlara bakılarak ve takip edilerek hammadde ile mamul ürün arasındaki ilişki kurulabilmelidir.. Hijyen Şartlarına İlişkin Kayıtlar Tesiste yapılan temizlik, dezenfeksiyn ve iyileştirme çalışmaları, su ve üretimde buz kullanılıyrsa, kntrlüne ilişkin çalışmalar, analizler vb. faaliyetler kayıt altına alınmalıdır.. Persnele İlişkin Kayıtlar Persnel hijyenine yönelik kayıtlar ile persnel için yapılan eğitimler, sağlık raprları vb. hususların kayıtları tutulmalıdır. Olumsuz bir gelişmede yapılacak işlemler yazılı hale getirilmelidir.. İhracata İlişkin Kayıtlar İhracata yönelik yapılan tüm işlemler, ürün kntrl analizleri, menşe belgeleri, Sağlık Sertifikaları vb. hususlar klaylıkla takip edilebilecek şekilde kayıt altına alınmalıdır. 5. Bu kayıtlar iki süre ile muhafaza edilmelidir..5. DENETİM ŞEKİLLERİ Su ürünleri işleme ve değerlendirme tesislerinin denetimleri, tesislerin Onay Numarası almak amacıyla yaptıkları başvuruyu müteakip Ön Denetimle başlayacak, Onay Numarasının verilmesini takiben lağan, periydik Rutin Denetimlerle devam edecektir Ön Denetim Su ürünleri işleme ve değerlendirme tesisi kuran veya faaliyette lan gerçek ve tüzel kişiler tesisleri için Onay Numarası alabilmek üzere, öncelikle tesisin bulunduğu ildeki Bakanlık İl Müdürlüğüne bir dilekçe ile başvuracaklardır. İl Müdürlüğü denetçileri tarafından tesiste incelemeler yapılacak ve bu incelemelerde.. ve.. de belirtilen şartlar dikkate alınacaktır. İncelemeler snucunda Ek-1 de yer alan Ön Denetim Frmu da dldurulacaktır Ön Denetim Frmunun Dldurulması Onay Numarası almak üzere müracaat eden işleme ve değerlendirme tesisinin işleyeceği ürün ve değerlendirme şekli kesin ve net larak frmun ilgili bölümlerine yazılmalıdır. İleride planlanması düşünülen yeni bir ürün veya değerlendirme şekli için yapılacak Onay Numarası talebi ilk müracaatta hiçbir şekilde dikkate alınmayacaktır. İncelemeler esnasında Ek-1 de yer alan Ön Denetim Frmu kullanılacak ve frmda belirtilen hususlar tesiste görüldükten ve ilgili srular srulup cevaplar alındıktan snra frm dldurulacaktır. Frm iki bölümden luşmaktadır. Bölüm () tamamen tesise ve ürüne ilişkin bilgileri içermektedir. Bölüm (B) de ise incelemeye ilişkin puanlama frmu yer almaktadır. Bir tesisin bir veya birden fazla ürün gurubuna yönelik numara talebi lması halinde Bölüm (B) Frmunda Verilen Puan sütunundaki uygun ürün gurubuna/guruplarına ait kdların bulunduğu sütun/sütunlar kullanılacaktır. Puanlama bu dğrultuda yapılacak ve karşısında yer alan ağırlıklı puan üzerinden değerlendirilecektir. Bu frmunun değerlendirmesine ilişkin ayrıntılı açıklamalar de verilmiştir.

16 Bölüm (B) de, her sru karşısında, knunun önem derecesine göre, 1,,, lmak üzere puanlar verilmiştir. Bu puanlama her hayır cevabı için geçerli lacaktır ve ilgili sütuna yazılacaktır. Cevaplar evet ise herhangi bir puan verilmeyecektir. Frmda belirtilen puanlar sabittir, değiştirilemez. Duruma göre farklı puan verilemez. Puanlamaya esas lan Ön Denetleme Frmunun (B) bölümünün bir örneği eksiklik ve yetersizliklerin bilinmesi ve na göre giderilmesi açısından tesiste bırakılacaktır Ön Denetim Frmunun Değerlendirilmesi 10 Canlı Balık, Kerevit, Karides ve Diğer Su Ürünleri;Bu kd numarası için faaliyette bulunmak üzere müracaat eden tesislerde değerlendirme 7 ağırlıklı puan üzerinden hesaplanacaktır. ğırlıklı puan 7 Verilen Puan Tplamı Snuç : X 100 = % 7 0 vcılık Yluyla Elde Edilen Taze, Sğutulmuş Balık ve Diğer Su Ürünleri; Bu kd numarası için faaliyette bulunmak üzere müracaat eden tesislerde değerlendirme 85 ağırlıklı puan üzerinden hesaplanacaktır. ğırlıklı puan 85 Verilen Puan Tplamı Snuç : X 100 = % 85 0 İşlenmiş Balık ve Diğer Su Ürünleri (ister avcılık, ister yetiştiricilik yluyla elde edilmiş lsun her türlü dndurulmuş, tütsülenmiş, kurutulmuş, tuzlanmış, knserve vb. işlenmiş su ürünleri); Bu kd numarası için faaliyette bulunmak üzere müracaat eden tesislerde değerlendirme 91 ağırlıklı puan üzerinden hesaplanacaktır. ğırlıklı puan 91 Verilen Puan Tplamı Snuç : X 100 = % 91 0 Yetiştiricilik Yluyla Elde Edilen Taze, Sğutulmuş Su Ürünleri; Bu kd numarası için faaliyette bulunmak üzere müracaat eden tesislerde değerlendirme 85 ağırlıklı puan üzerinden hesaplanacaktır. ğırlıklı puan 85 Verilen Puan Tplamı Snuç : X 100 = % Canlı Çift Kabuklu Yumuşakçalar (midye, kara midye, kıllı midye, beyaz kum midyesi, kidnya, akivades, istiridye vb.);bu kd numarası için faaliyette bulunmak

17 üzere müracaat eden tesislerde değerlendirme 79 ağırlıklı puan üzerinden hesaplanacaktır. ğırlıklı puan 79 Verilen Puan Tplamı Snuç : X 100 = % İşlenmiş Çift Kabuklu Yumuşakçalar;Bu kd numarası için faaliyette bulunmak üzere müracaat eden tesislerde değerlendirme 90 ağırlıklı puan üzerinden hesaplanacaktır. ğırlıklı puan 90 Verilen Puan Tplamı Snuç : X 100 = % Balık Yağı;Bu kd numarası için faaliyette bulunmak üzere müracaat eden tesislerde değerlendirme 91 ağırlıklı puan üzerinden hesaplanacaktır. ğırlıklı puan 91 Verilen Puan Tplamı Snuç : X 100 = % Fabrika Gemisi; Bu kd numarası için faaliyette bulunmak üzere müracaat eden tesislerde değerlendirme 75 ağırlıklı puan üzerinden hesaplanacaktır. ğırlıklı puan 75 Verilen Puan Tplamı Snuç : X 100 = % 75 Ön denetim frmunda her hayır cevabı için verilen puanlar tplanarak, her ürün gurubu için yukarıda verilmiş lan frmüllere göre hesaplama yapılacaktır. Çıkan snuç % de larak ön denetim puanlama snucunu göstermektedir. Bu snuca göre değerlendirme aşağıdaki gibi yapılacaktır. Puanlama snucu ( % ) > < 60 Değerlendirme snucu Çk iyi İyi Yetersiz Hiç Bulunmayacak Ön Denetimin Değerlendirilmesi

18 İl Müdürlüğü denetçileri tarafından yapılan Ön Denetim snucu de belirtilen değerlendirme yapılarak, Ek- de yer alan Ön Denetim Değerlendirme Frmu dldurulacaktır Onay Numarasının Verilmesi () lumsuz puanının bulunmaması veya bir önceki denetimde belirlenmiş lan () lumsuz puanların giderilmiş lması halinde, İl Müdürlüğünce dldurulan ve değerlendirilmesi yapılan ve bu değerlendirmede verilen puanlama snucu > % 61 lan tesislerin Ön Denetim Frmu ve Ön Denetim Değerlendirme Frmu Bakanlığa gönderilecektir. (() lumsuz puanı bulunması durumunda tesisten, söz knusu lumsuzluğun/lumsuzlukların giderilerek, yeniden müracaatı istenilecektir.) 1. Bakanlığa gönderilen Ön Denetleme ile Değerlendirme Frmları Bakanlıkça incelendiğinde frmlarda belirtilen bilgiler yeterli ve uygun bulunduğu takdirde puanlama snucu > % 90 larak değerlendirilen tesislere, Bakanlık denetçileri tarafından mahallinde tekrar bir inceleme yapılmadan, ürün türü ile işleme ve değerlendirme şekline göre Onay Numarası verilecektir. ncak, Bakanlık gerekli gördüğü takdirde bu durumdaki tesislerin mahallinde denetimlerini yapabilir.. Puanlama snucu % arasında değerlendirilen tesisler ise Bakanlık denetçileri tarafından yerinde incelenecektir. Tesislere eksikliklerini veya yetersizliklerini gidermesi için Bakanlık denetçilerince yeterli bir süre tanınacaktır. Bu süre snunda İl Müdürlüğü denetçilerince eksik görülen hususlar yerinde incelenecek ve bu dğrultuda Ön Denetim Frmunun (B) bölümüne ilişkin puanlama cetvelleri yeniden dldurulacaktır. Değerlendirilmesi snucu puanı > % 90 ve üzerinde lan tesislere ilişkin Ön Denetim Frmu ve Ön Denetim Değerlendirme Frmu Bakanlığa gönderilecektir. ncak, bu sürenin snunda yapılan incelemeye ilişkin puanlama ve değerlendirme snucu < % 90 bulunduğu taktirde İl Müdürlüğü denetçileri tarafından eksiklikleri giderilinceye kadar ek süreler tanınabilir. ncak bu durum Bakanlığa yazı ile bildirilecektir.. Tek bir lumsuz puanın bulunması halinde (puanlama snucu > % 61 lsa dahi) ve/veya Puanlama snucu < 60 larak belirlenen tesislerin talebi İl Müdürlüğünce reddedilecek, eksiklikleri, yetersizlikleri, yapılması gerekenler yazılı larak bildirilecektir. Eksikliklerin tümünün giderilmesinden snra, tesis yetkililerince, Onay Numarası almak üzere yeniden İl Müdürlüğüne ön denetim için başvurulacaktır. İncelemeler ve değerlendirmeler snucu uygun bulunan ve istenilen şartları sağlayan ve bu dğrultuda puanlama snucu > % 90 lan tesise faaliyet göstereceği ürün türü ve şekline göre nay numarası verilmesine yönelik gerekli prsedürler uygulanacaktır. Bakanlık tarafından Onay Numarası verilen tesis, mutlaka inşası bitmiş, talep ettiği işleme ve değerlendirme şekline göre faaliyete hazır, hijyen ve teknik kurallara uygun, HCCP planı ve kayıtlar açısından mutlaka yeterli lmalıdır Onay Numarasının Kdlanması Onay Numarası verme işlemi, üçer aylık dönemler halinde yılda dört kez lmak üzere uygulanacaktır. Belirtilen üçer aylık dönemler; I. Dönem; Ocak, Şubat, Mart II. Dönem; Nisan, Mayıs, Haziran

19 III. Dönem; Temmuz, ğusts, Eylül IV. Dönem; Ekim, Kasım, ralık, aylarını kapsamaktadır. İl Müdürlüğü denetçilerince, nay numarası alma talebi lan tesisler yerinde incelenip, hazırlanan ve değerlendirilen ön denetim frmları Bakanlığa gönderildiğinde bunlar geldiği dönem itibarıyla değerlendirilecek, gerekli görüldüğü taktirde dönem içinde tesis yerinde, Bakanlık denetçilerince denetlenecektir. Uygun görülmesi halinde, nay numarası verme ve değerlendirme işlemi, bir snraki dönemin ilk ayının 15 ine kadar yapılacaktır. Bir dönem içindeki üç ayda uygun görülen tesislere ait tplam nay numarası verme ve duyurma işlemi bir snraki dönemin ilk ayı içerisinde lacaktır. Örneğin, ön denetim frmlarının gönderimi I. Dönemin Ocak ayında, Bakanlık incelemesi de aynı ay içerisinde yapılsa ve uygun bulunsa dahi tesise nay numarası verme duyurma işlemi II. Dönem ilk ayı lan Nisan ayının 15 ine kadar yapılacaktır. Onay numarası verme işleminde numaralandırma, tesisin imal türü ve ürün ihraç şekline göre genel larak aşağıda gösterilen kdlama sistemi ile yapılmaktadır. 10 Canlı balık, kerevit, karides ve diğer su ürünleri 0 vcılık yluyla elde edilen taze, sğutulmuş balık ve diğer su ürünleri 0 İşlenmiş balık ve diğer su ürünleri (ister avcılık, ister yetiştiricilik yluyla elde edilmiş lsun her türlü dndurulmuş, tütsülenmiş, kurutulmuş, tuzlanmış, knserve vb. işlenmiş su ürünleri.) 0 Yetiştiricilik yluyla elde edilen taze, sğutulmuş su ürünleri 60 Canlı çift kabuklu yumuşakçalar (midye, kara midye, kıllı midye, beyaz kum midyesi, kidnya, akivades, istiridye vb.) 70 İşlenmiş çift kabuklu yumuşakçalar 80 Balık yağı 90 Fabrika gemisi Tr : Türkiye Tesisin Bulunduğu İl Trafik Kdu : Sınıflandırma Kdu : ncak Bölüm da belirtildiği gibi ayrıntılı ürün türüne göre de kdlanacaktır..5.. Rutin Denetim Onay Numarası verilen tesislerde periydik larak yapılan rutin denetimde alt yapı ve teknik şartlar gibi fiziki hususların kntrlü yapılacaktır. yrıca, özellikle HCCP ve buna bağlı larak kalite kntrl, prses, kayıt vb. hususların denetimi ağırlıklı larak gerçekleştirilecektir.

20 Denetim Sıklığı Onay Numarası almış lan ve illerinde faaliyette bulunan tesisler, İl Müdürlüğü denetçileri tarafından özel durumlar hariç, en az ayda bir,.. ve.. de verilen şartlar çerçevesinde yerinde incelenecektir. İhracat aşamasında, sağlık sertifikası düzenlenmek amacıyla alınan numunelerde yapılan analiz snucunun uygun çıkmaması gibi özel durumlar halinde Rutin Denetim bu süre aranmaksızın yapılacaktır. Denetim esnasında denetçiler..5. te belirtilen hususlar dğrultusunda incelemelerde bulunacaklardır. Denetimler önceden bir uyarı lmaksızın habersiz larak yapılacaktır Denetim Frmunun Dldurulması Denetim elemanlarınca, Ek- de örneği verilen Rutin Denetim Frmuna göre denetleme işlemi yapılacak, denetleme frmunda belirtilen hususlar yerinde görülerek, söz knusu frm dldurulacak ve buna göre puan verilecektir. Rutin Denetim Frmunda, denetimle ilgili larak her maddenin karşısında knunun önem derecesine göre,1,,, lmak üzere ağırlık puanlar verilmiştir. Denetlenen husus Rutin Denetim Frmunda yer alan "aranan özelliklere" uymuyrsa, ağırlıklı puan, verilen puan hanesine aynen yazılacaktır. Denetim frmunda ağırlıklı puanı lan bir husus eksik veya yetersiz ise (); ağırlıklı puan lan bir husus eksik veya yetersiz ise (); ağırlıklı puan lan bir husus eksik veya yetersiz ise (); ağırlıklı puan lan bir husus eksik veya yetersiz ise (); ağırlıklı puan 1 lan bir husus eksik veya yetersiz ise (1); larak puanlanacaktır. ğırlıklı puanlar sabittir, daha az veya daha çk larak verilemez. Sayıca yüksek ağırlıklı puanlar üretim teknljisi ve sağlık için tehlike luşturan puanlardır. Rutin Denetim Frmunda; 1. ve. Bölüm altında verilmiş lan hususlar, denetimde mutlaka değerlendirmeye alınarak puanlandırılması zrunlu lan hususlardır.. Bölüm altında verilmiş lan hususlar ise, tesisin çalışmakta lduğu ürün işleme şekline göre değerlendirilmesi ve puanlandırılması gereken hususları içermektedir. Bu hususların yer aldığı 11, 1, 1, 1, 15, 16, 17, 18, 19, 0, 1 ve nci Maddelerin dldurulması, tesisin Onay Numarası kdlamasında belirtilen ürün işleme ve değerlendirme şekline göre yapılacaktır. Örneğin taze balık Onay Numarası almış tesislerde, dndurma veya işleme şekline göre puanlama yapılmayacak, bu durum değerlendirmede dikkate alınmayacaktır Denetim Snuçlarının Değerlendirilmesi Denetim snuçlarının değerlendirilmesi, Onay Numarasında yer alan kdların belirttiği ürün ve işleme şekline göre aşağıdaki frmül kullanılarak yapılacaktır. (ğırlık puanı larak her ürün gurubu için luşturulan tplam ağırlık puanı dikkate alınacaktır.) ğırlık Puanı Tplamı Verilen Puan Tplamı Snuç : X 100 = % ğırlık Puanı Tplamı Denetim frmunda; Değerlendirme neticesinde snucun % 90 üzerinde ve/veya üç dan az çıkması durumunda tesis faaliyetini devam ettirecektir.