T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

Transkript

1 T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) İNŞAAT TEKNOLOJİSİ ALANI DENİZLİK VE SÖVE ÇİZİMİ ANKARA 2006

2 Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının tarih ve 269 sayılı Kararı ile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında kademeli olarak yaygınlaştırılan 42 alan ve 192 dala ait çerçeve öğretim programlarında amaçlanan mesleki yeterlikleri kazandırmaya yönelik geliştirilmiş öğretim materyalleridir (Ders Notlarıdır). Modüller, bireylere mesleki yeterlik kazandırmak ve bireysel öğrenmeye rehberlik etmek amacıyla öğrenme materyali olarak hazırlanmış, denenmek ve geliştirilmek üzere Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında uygulanmaya başlanmıştır. Modüller teknolojik gelişmelere paralel olarak, amaçlanan yeterliği kazandırmak koşulu ile eğitim öğretim sırasında geliştirilebilir ve yapılması önerilen değişiklikler Bakanlıkta ilgili birime bildirilir. Örgün ve yaygın eğitim kurumları, işletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlik kazanmak isteyen bireyler modüllere internet üzerinden ulaşabilirler. Basılmış modüller, eğitim kurumlarında öğrencilere ücretsiz olarak dağıtılır. Modüller hiçbir şekilde ticari amaçla kullanılamaz ve ücret karşılığında satılamaz.

3 İÇİNDEKİLER AÇIKLAMALAR...ii GİRİŞ...1 ÖĞRENME FAALİYETİ DENİZLİK RESİMLERİ ÇİZİMİ Denizlik Tanımı Denizlik Çeşitleri Mozayik Denizlikler Mermer Denizlikler Prekast Denizlik Akrilik Mineral Kaplı Polistren Taş ile Yapılan Denizlik Ahşap ile Yapılan Denizlik Çizim Uygulamaları Denizlik Görünüş Resmi Çizimi Örnek Denizlik Kesit ve Detay Çizimi...13 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME...15 ÖĞRENME FAALİYETİ SÖVE RESİMLERİ ÇİZİMİ Söve Tanımı Söve Çeşitleri ve şekilleri Prekast Söveler Akrilik Söveler Doğal Taş Söveler Ahşap Söveler Çizim Uygulamaları Kapı Sövesi Görünüş Resmi Çizimi Kapı Sövesi Yan Detay Resminin Çizilmesi Kapı Sövesi Üst Detay Resminin Çizilmesi Kapı Üst Profilinin Çizilmesi Kapı ve Pencere Yan Söve Profili Çizimi Pencere Söve Çizimi...26 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME...29 MODÜL DEĞERLENDİRME...31 CEVAP ANAHTARLARI...32 KAYNAKÇA...33 i

4 AÇIKLAMALAR AÇIKLAMALAR KOD ALAN DAL/MESLEK MODÜLÜN ADI MODÜLÜN TANIMI SÜRE ÖN KOŞUL YETERLİK MODÜLÜN AMACI 582YIM122 İnşaat teknolojisi Sıvacılık Denizlik ve Söve Çizimi Bu modül denizlik ve söveyi tanıma, kullanıldığı yerleri ve niçin yapıldıklarını öğrenme, denizlik ve söve çiziminde ölçek seçme, teknik resim kurallarına uygun çizim yapabilme ile ilgili konuları kapsayan bir öğrenme materyalidir. 40/32 (+40/32 Uygulama tekrarı yapmalı) Cam Mozayik Çizim modülünü başarmak Denizlik ve söve çizimi için gerekli hazırlıkları yapmak Genel Amaç Bu modülle gerekli ortam sağlandığında, denizlik ve söveyi standard ve teknik resim kurallarına uygun çizebileceksiniz. Amaçlar Çizim için gerekli araçları hazırlayıp çizim yapabilecek konuma gelebileceksiniz Teknik resim kurallarına uygun, kalıp elemanları resmini çizme, kesitlerini ve görünüşlerini çıkarabileceksiniz. EĞİTİM ÖĞRETİM ORTAMLARI VE DONANIMLARI Projeler, resim masası, T cetveli, gönyeler, ölçülü cetvel, resim kâğıdı, bant, resim kalemleri, silgi, çini mürekkebi, rapido takımı, temizlik malzemeleri. ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Modülde yer alan her bir öğrenme faaliyetini tamamladıktan sonra verilen ölçme araçları ile kazandığınız bilgi, beceri ve tavırları değerlendireceksiniz. Modül sonunda kazandığınız bilgi ve beceriler, öğretmeniniz tarafından hazırlanacak ölçme aracı ile değerlendirilecektir. ii

5 GİRİŞ GİRİŞ Sevgili öğrenci, Meslekî eğitimin ve mühendislik dünyasının vazgeçilmez ana konusu meslek resimdir. Yapılan tüm işlerin yapım aşamasından önce tasarımının yapılarak resmedildiği önemli bir süreç vardır. Bu süreçte işin yapım aşamaları, karşılaşılabilecek sorunlar ve hataların düzeltilme imkânının olması, en ekonomik bir şekilde mal etme gibi önemli hususlar yer alır. Bu modülde, yapı dış cephesini güzelleştirmek, binaya farklı bir değer katmak için yapılan denizlik ve söve çizimlerini göreceksiniz. Denizlikler her pencereye yapılması zorunlu olan bir uygulamadır. Aksi takdirde yağmur sularının içeri sızmasını engellemek oldukça zor olacaktır. Denizlikle bir bütünlük sağlayacak şekilde söve yapımı pencerelere ve dolayısı ile bina genel görünüşüne daha ağır bir görünüm katacaktır. Günümüzde teknolojik imkânların sağladığı kolaylıklarla çok çeşitli malzeme ve motiflerde denizlik ve söve profili üretilebilmektedir. Motifler genel yapı bütünlüğü ile uyum sağlayacak şekilde çizilerek hazırlanırlar. Sahip olduğumuz kültürel mirasın özelliklerini motiflere yansıtmak suretiyle tarihsel mimari anlayışımızı canlı tutarak geleceğe taşıma imkânını da ortaya koyabileceksiniz. Ülkemiz insanlarına layık oldukları sağlam ve güvenli yapıları inşa etmekle beraber bu yapıların dış görünümünde de kültürel değerlerimizi yansıtan motiflerle süsleyecek geleceğin inşaatçıları olarak sizlerden beklenilen, sorumluluk sahibi, mesleğine hâkim, disiplin ve ahlâkı iş hayatında da uygulayabilen kişiler olarak sektördeki yerinizi almanızdır. 1

6 2

7 ÖĞRENME FAALİYETİ 1 ÖĞRENME FAALİYETİ- 1 AMAÇ Gerekli ortam sağlandığında, çizim araç gereçlerini kullanarak teknik resim kurallarına uygun, denizlik çizimini yapabileceksiniz. ARAŞTIRMA Yakın çevrenizdeki inşaatları ziyaret ederek; Denizliklerin yapılışına ait gözlemlerinizi ve ustalardan almış olduğunuz bilgileri yazınız ve öğrendikleriniz ile karşılaştırarak değerlendiriniz. Çevrenizdeki inşaatlarda yapılan denizliklerde, malzemeleri araştırınız, topladığınız bilgileri yazınız ve elde ettiğiniz sonuçları, sınıfta arkadaşlarınızla tartışınız. Mimarlık bürolarını ziyaret ederek denizliklerle ilgili çizimleri inceleyiniz ve bilgi edininiz. 1. DENİZLİK RESİMLERİ ÇİZİMİ 1.1. Denizlik Tanımı Pencere boşluğuna gelen yağmur sularının duvar yüzeylerine zarar vermeden yere akmasını sağlayan pencerelerin altındaki çıkıntılardır. Denizlikler pencerelerin tabanını teşkil eder. Su geçirmeyen malzemelerden yapılması gerekir. Öne doğru eğim verilmesi, suyun dışarı akmasını geride ve yanlarda yükseltilmesi suyun içeri sızmamasını sağlar. Uç kısmı duvar yüzünden çıkıntılı ve damlalıklıdır Denizlik Çeşitleri Günümüzde cephelere estetik çözümler getirmek amacıyla sıkça kullanılan söve ve denizlik profilleri beyaz mozayik, mermer, prekast, doğal taş, ahşap veya ekstrüde polistren gibi birçok farklı malzemeden üretilmektedir Mozayik Denizlikler Mozayik malzeme çimento ile karıştırılarak yapılan harç yerinde hazırlanan kalıba dökülür. Denizliğin kaliteli ve güzel görünmesi için kalıbın yüzeyinin temiz ve pürüzsüz olması ve harcın iyice sıkıştırılması gerekir. 3

8 Resim 1: Mozayik denizlik Resim 2: Mozayik denizlik Şekil 1: Mozayik denizlik Mermer Denizlikler Denizlikler, pencere en ve boy ölçüsüne göre mermer atölyesinde hazırlanarak yerine getirilir. Harç veya yapıştırıcı ile yerine monte edilirler. Resim 3: Mermer denizlik 4

9 Resim 4: Mermer denizlik Şekil 2: Mermer denizlik şekli Prekast Denizlik Prekast ya da uluslar arası literatürde bilinen adıyla GRC (Fiberglass reinforced concrete) genel kelime anlamı olarak istenilen şekle sokulabilen anlamına gelmektedir. Cam elyafı takviyeli özel üretim bir yapı/bitirme/dekorasyon malzemesidir. Mimarinin gelişmesi yeni mekânların tasarımı ve dolayısı ile yeni malzeme ihtiyaçlarını doğurmuştur. Prekast beton bildiğimiz kaba görünümlü betondan daha farklıdır. Çelik donatı yerine cam elyafı kullanıldığından kesitler incelmekte, binaya minimum yük binmektedir. Malzemenin hafifliği aynı zamanda montaj kolaylığını da beraberinde getirmektedir. Doğal rengiyle üretilen elemanlar, montaj-kullanım öncesi ya da sonrasında istenilen renge boyanabilir. Resim 5: Prekast denizlik 5

10 Resim 6: Prekast denizlik profili Şekil 3: Prekast denizlik profil şekli Akrilik Mineral Kaplı Polistren Sert ekstrüde polistren levhalardan, özel olarak üretilmiş estetik amaçlı yapı malzemeleridir. Ekstrüde polistren köpükten (XPS) üretilen söve ve denizlik profilleri kolay uygulanır ve binaya yük getirmez. Polistren üzeri akrilik esaslı dış cephe kaplaması pencere kenarları ve altlıkları için dekoratif amaçlı yapıştırıcı esasıyla yerine monte edilir. Bakteriyolojik bozulma ve küflenme yoktur. Kokusuzdur, çevre dostu ve insan sağlığına duyarlıdır. Resim 7: Akrilik denizlik ve söve 6

11 Taş ile Yapılan Denizlik Limra Taşı ile Yapılan Denizlik Limra taşı Antalya ili civarında ocaklardan çıkarılmaktadır. Açık krem renginde homojen bir yapıya sahip kireç taşıdır. Taşınabilir büyüklükte, istenilen boyutta blok vermektedir. Hafif ve yalıtkan özelliğinden dolayı dış kaplama malzemesi olarak aranılan iç ve dış pazarda beğeni kazanan bir yapı taşıdır. Resim 8: Limra taş denizlik Resim 9: Limra taş denizlik iç görünüş Kesme Taş İle Yapılan Denizlik Kesme taştan yapılır. Duvar örülürken önceden dışarıda işlenerek hazırlanmış denizlik yerine yerleştirilir. İyi bir denizlik çeşididir Ahşap ile Yapılan Denizlik Ahşap malzeme bina genel yapısına uygun bir motifle işlenerek yerine monte edilir. Dış cephede kullanıldığından dayanıklı malzemeden seçilir. Resim 10: Ahşap denizlik 7

12 Resim 11: Ahşap denizlik Şekil 4: Ahşap denizlik 1.3. Çizim Uygulamaları (Ahşap doğrama yapılmış pencere altına mozayik denizlik resminin çizilmesi) Denizlik Görünüş Resmi Çizimi İşlem Basamakları 1- Çizilecek kısmın boyutlarına uygun olarak kâğıdınızı masaya tespit ediniz. (Çizim kâğıdınızı A4 ise düşey A3 ise yatay yapıştırmanız uygun olacaktır). 2- Çizim ölçeğini seçiniz. A-Görünüş ve kesit çizimlerinde 1/10 B-Detay çizimlerinde 1/1 veya 1/2 ölçeklerini seçebilirsiniz.) 3- Resmin ön görünüşünü çiziniz. (Pencere ile denizliğin ön görünüşünü kâğıt ve pencere ölçülerini dikkate alarak seçtiğiniz uygun ölçekte kâğıdınıza çizerek yerleştiriniz. Görünüş çizgilerini sürekli ince çizgi olarak çiziniz). 8

13 Şekil 5: Pencere ve denizlik ön görünüşü 5- Pencere üzerinde detay resimlerini çizeceğiniz yerleri belirtiniz. (Denizliğin yapımı ve montajı açısından açıklama gereği bulunan bölümlerden uygun bakış açısında detay ve kesit yerlerini tekniğine uygun çizerek gösteriniz) 6- Resim üzerinde elemanların isimlerini yazınız. (Her ne kadar çizimle gösterilmesine rağmen yoruma meydan vermemesi için çizim üzerindeki eleman adlarının yazılmasında fayda görülmektedir) Şekil 6: Görünüş üzerinde kesit yerleri ve isimlerin gösterilmesi Denizlik Detay Resmi Çizimi I- Detayını çiziniz. 1. Çizim ölçeğini seçiniz. (Çizimi yapılacak kesit ve detay resmi ölçüleri ile kâğıt ölçülerini dikkate alarak seçtiğiniz uygun ölçekte kâğıdınıza çizerek yerleştiriniz.) 9

14 2. Görünüş ve kesilen kısımları çiziniz. (Kesit ve görünüş alanı içerisinde kalan elemanları tekniğine uygun çiziniz.) (a) 3. Ayrıntıları çiziniz. (Detay ve kesit içerisinde kalan diğer elemanların çizimini kuralına uygun yapınız.) (b) 10

15 4. Taramaları yapınız. (Kesit ve detay alanı içerisinde kalan ve kesilen yüzeylerde kullanılan malzemelerin tanınması için, bu yüzey alanları malzeme cinsine ve tekniğine uygun tarayınız.) (c) 5. Ölçülendirmeyi yapınız. (Detay ve kesit resimleri ölçekli çizilmiş olsa bile, resim çiziminde ve resim üzerinden ölçü almada hata yapılabileceğinden, kesit ve detay içerisinde kullanılan elemanları tekniğine uygun ölçülendiriniz.) 11

16 (d) 6. Yazılarını yazınız. (Ne kadar da kesit alanlarında malzemeler tekniğine uygun taranmış olsa da, yoruma neden olmaması içi bu malzemelerin isim ve özelliklerini yazınız.) II- Detay çizimi (e) Şekil 7a,b,c,d,e: II kesit resmi çizim uygulamaları (II- Detay resmini, yukarıda basamaklar halinde çizim uygulaması yapılan I-I kesitinde olduğu gibi kuralına uygun çiziniz.) Şekil 8: II- Detay resmi 12

17 Örnek Denizlik Kesit ve Detay Çizimi Denizlik Ön Görünüş Detayı Taş denizlik kesit ve detay resmini, yukarıda basamaklar halinde çizim uygulaması yapılan I-I kesitinde olduğu gibi kuralına uygun çiziniz Denizlik Yan Kesit Çizimi (a) (b) 13

18 Denizlik Üst Kesit Çizimi (c) Şekil 9: Kesme taş denizlik detay ve kesitleri 14

19 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Denizlik çizimi konusu ile ilgili çiziminizi aşağıdaki değerlendirme ölçeğine göre değerlendiriniz. Gerçekleşme düzeyine göre evet hayır seçeneklerinden uygun olanı kutucuğa işaretleyiniz. Dersin adı Amaç Sıvacılık Meslek Resmi Denizlik elemanını teknik resim kurallarına ve standardlara uygun çizebilme becerilerinin kazandırılması Öğrencinin Adı soyadı Konu Araç ve gereçler Sınıf Nu Değerlendirme Kıstasları Evet Hayır 1 Çizim için gerekli malzemeleri hazırladınız mı? 2 Çizeceğiniz denizliğin boyutlarına uygun olarak çizim kâğıdınızı çizim masanıza yapıştırdınız mı? 3 Görünüş resmi için çizim ölçeğini seçtiniz mi? 4 Görünüş kısımlarını çizdiniz mi? 5 Ayrıntıları çizdiniz mi? 6 Detay alınacak yerleri belirlediniz mi? 7 Detay resimleri için çizim ölçeğini seçtiniz mi? 8 Görünüş kısımları çizdiniz mi? 9 Kesilen kısımları çizdiniz mi? 10 Ayrıntıları çizdiniz mi? 11 Görünüş ve detay resimlerini taradınız mı? 12 Görünüş ve detay resimlerini ölçülendirdiniz mi? 13 Görünüş ve detay resimlerindeki yazıları yazdınız mı? Toplam evet ve hayır cevap sayıları Bu değerlendirme sonucunda eksik olduğunuzu tespit ettiğiniz konuları tekrar ederek eksikliklerinizi tamamlayınız. 15

20 ÖLÇME SORULARI (Çoktan Seçmeli) 1. Denizlik yapımının en önemli sebebi nedir? A) Pencere boşluğunu kapatmak B) Pencereleri süslemek C) Binayı güzel göstermek D) Dışardan gelen suların içeri girmesini engellemek 2. Prekast malzeme hangi özelliğinden dolayı denizlik yapımında tercih edilir? A) Ucuz olması B) Her yerde bulunabilmesi C) İstenilen şeklin kolayca verilebilmesi D) Pencerelerde güzel görünmesi 3. Yağmur sularının içeri girmemesi için denizlik dışa doğru yapılmalıdır. Cümlesinde boş bırakılan yere hangi sözcük getirilmelidir? A) Yüksek B) Kalın C) İnce D) Meyilli 4. Ekstrüde polistren levhalardan elde edilerek yapılan denizlik çeşidi aşağıdakilerden hangisidir? A) Ahşap denizlik B) Prekast denizlik C) Akrilik denizlik D) Mermer denizlik 5. Suların duvar yüzeyine zarar vermesini önlemek için denizlik altına yapılır. Cümlesinde boş bırakılan yere aşağıdaki hangi sözcük gurubu konmalıdır? A) Parapet B) Damlalık C) Motif D) Sıva 16

21 ÖĞRENME FAALİYETİ 1 ÖĞRENME FAALİYETİ- 2 AMAÇ Gerekli ortam sağlandığında, çizim araç ve gereçlerini kullanarak teknik resim kurallarına uygun, söve çizimini yapabileceksiniz. ARAŞTIRMA Çevrenizde bulunan yapıları ve üretici firmaları gezerek sövelerle ilgili yapılan uygulamalar ve çizimleri hakkında bilgi toplayınız. Elde ettiğiniz bu bilgileri sınıfta arkadaşlarınıza sununuz Söve Tanımı 2. SÖVE RESİMLERİ ÇİZİMİ Pencere ve kapı kenarlarına ve üstüne yapılan, kapı ve pencere boşluğunu yağmur ve rüzgârdan koruyan ve daha ziyade yapıya güzel bir görünüm kazandırmak amacıyla yapılan süsleme elemanlarıdır. Kenar boşluklara yapılan söveler aynı motifte üst kenarda da kullanılabildiği gibi, kenarlar aynı, üst farklı bir desende de yapılabilir Söve Çeşitleri ve şekilleri Söveleri yapıldıkları malzemelere göre sınıflandırabiliriz. Ancak çok farklı desenlerde üretmek mümkündür. Malzemelerle ilgili açıklamalar önceki konuda anlatıldığından bu bölümde fazla üzerinde durulmayacaktır. 17

22 Prekast Söveler Prekast malzemeden üretilen sövelerdir. Söveler monte edildikten sonra istenilen renge boyanabilir Akrilik Söveler Exrüde köpükten yapılan sövelerdir. Resim 12: Prekast söve resmi Resim 13: Akrilik söve resmi Şekil 10: Akrilik söve detayı 18

23 Doğal Taş Söveler Limra taşından yapılırlar. İstenilen motiflerde atölyelerde hazırlanarak yerlerine monte edilirler. Resim 14: Limra taşından yapılan söve Resim 15: Limra taşından yapılmış bir söve Şekil 11: Limra taş söve şekli 19

24 Ahşap Söveler Ahşaptan yapılan söveler diğerlerine göre uzun ömürlü değildir. Resim 16: Ahşap söve Şekil 12: Ahşap söve ve denizlik 2.3. Çizim Uygulamaları Kapı Sövesi Görünüş Resmi Çizimi İşlem Basamakları 1- Çizilecek kapı boyutlarına uygun olarak kâğıdınızı masaya tespit ediniz. (Çizim kâğıdınızı A4 ise düşey A3 ise yatay yapıştırmanız uygun olacaktır) 2- Çizim ölçeğini seçiniz. a-görünüş ve kesit çizimlerinde 1/10 b-detay çizimlerinde 1/1 veya 1/2 ölçeklerini seçebilirsiniz.) 3-Resmin ön görünüşünü çiziniz. (Kapı ve sövenin ön görünüşünü kâğıt ve pencere ölçülerini dikkate alarak seçtiğiniz uygun ölçekte kâğıdınıza çizerek yerleştiriniz. Görünüş çizgilerini sürekli ince çizgi olarak çiziniz.) 20

25 Şekil 13-a: Kapı boşluğu kenar ve üstünde sövelerin görünüşü 5- Kesit ve detay yerlerinin belirleyiniz. (Denizliğin yapımı ve montajı açısından açıklama gereği bulunan bölümlerden uygun bakış açısında detay ve kesit yerlerini tekniğine uygun çizerek gösteriniz.) Şekil 13-b: Görünüş üzerinde detay çizilecek noktaların gösterilmesi 21

26 7.Ölçülendirmeyi yapınız. (Detay ve kesit resimleri ölçekli çizilmiş olsa bile, resim çiziminde ve resim üzerinden ölçü almada hata yapılabileceğinden, görünüş tekniğine uygun ölçülendiriniz) Şekil 13-c: Boyutların ölçülendirilmesi 6- Resim üzerinde elemanların isimlerini yazınız. (Her ne kadar çizimle gösterilmesine rağmen yoruma meydan vermemesi için çizim üzerindeki eleman adlarının yazılmasında fayda görülmektedir.) Şekil 13-d: Boyutların ölçülendirilmesi 22

27 Kapı Sövesi Yan Detay Resminin Çizilmesi 2. Çizim ölçeğini seçiniz. (Çizimi yapılacak kesit ve detay resmi ölçüleri ile kâğıt ölçülerini dikkate alarak seçtiğiniz uygun ölçekte kâğıdınıza çizerek yerleştiriniz.) 3. Görünüş ve kesilen kısımları çiziniz. (Kesit ve görünüş alanı içerisinde kalan elemanları tekniğine uygun çiziniz.) 4. Ayrıntıları çiziniz. (Detay ve kesit içerisinde kalan diğer elemanların çizimini kuralına uygun yapınız.) Şekil 14-a: Görünüş ve ayrıntıların çizimi 6. Taramaları yapınız. (Kesit ve detay alanı içerisinde kalan ve kesilen yüzeylerde kullanılan malzemelerin tanınması için, bu yüzey alanları malzeme cinsine ve tekniğine uygun tarayınız.) Şekil 14-b:Taramaların çizimi 23

28 7. Ölçülendirmeyi yapınız. (Detay ve kesit resimleri ölçekli çizilmiş olsa bile, resim çiziminde ve resim üzerinden ölçü almada hata yapılabileceğinden, kesit ve detay içerisinde kullanılan elemanları tekniğine uygun ölçülendiriniz.) Şekil 14-c: Ölçülendirmenin yapılması 8. Yazılarını yazınız. (Ne kadar da kesit alanlarında malzemeler tekniğine uygun taranmış olsa da, yoruma neden olmaması için bu malzemelerin isim ve özelliklerini yazınız.) Şekil 14-d: Eleman isimlerinin yazılması 24

29 Kapı Sövesi Üst Detay Resminin Çizilmesi (Söve yan detayı çizimindeki işlem basamaklarını inceleyerek üst detay resmini tekniğine uygun çiziniz.) Kapı Üst Profilinin Çizilmesi Şekil 15: Kapı sövesi üst kesiti (Profilin perspektifinin çizimine önce yan görünüşü çizerek başlayınız. Daha sonra köşe noktalarından 30 açılı çizgiler çizerek perspektifi çıkarınız.) Şekil 16: Kapı üst söve profilinin görünüşlerinin ve perspektifinin çizilmesi 25

30 Kapı ve Pencere Yan Söve Profili Çizimi (Profilin perspektifinin çizimine önce yan görünüşü çizerek başlayınız. Daha sonra köşe noktalarından 30 açılı çizgiler çizerek perspektifi çıkarınız.) Şekil 17: Kapı ve pencere sövesi görünüş ve perspektifi Pencere Söve Çizimi Pencere Sövesi Görünüş Resmi Çizimi (Kapı sövesi görünüş çizimindeki işlem basamaklarını inceleyerek, pencere sövesi ön görünüşünü çiziniz.) Şekil 18: Söve uygulaması yapılmış pencere çizimi 26

31 Söve Uygulaması Yapılmış Pencere Detay Çizimi (Detay resimlerini; kapı sövesi detay resminin çizimindeki işlem basamakları doğrultusunda çiziniz.) Üst detay çizimi Yan detay çizimi Şekil 19: Söve uygulaması yapılmış pencere üst detay çizimi Şekil 20: Söve uygulaması yapılmış pencere yan detay çizimi 27

32 Yan detay çizimi Şekil 21: Söve uygulaması yapılmış pencere yan detay çizimi 28

33 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Söveler ile ilgili çiziminizi aşağıdaki değerlendirme ölçeğine göre değerlendiriniz. Gerçekleşme düzeyine göre evet hayır seçeneklerinden uygun olanı kutucuğa işaretleyiniz. Dersin adı Amaç Sıvacılık Meslek Resmi Söve elemanını teknik resim kurallarına ve standardlara uygun çizebilme becerilerinin kazandırılması Öğrencinin Adı soyadı Konu Araç ve gereçler Sınıf No Gözlenecek Davranışlar Evet Hayır 1 Çizim için gerekli malzemeleri hazırladınız mı? 2 Çizeceğiniz denizliğin boyutlarına uygun olarak çizim kâğıdınızı çizim masanıza yapıştırdınız mı? 3 Görünüş resmi için çizim ölçeğini seçtiniz mi? 4 Görünüş kısımlarını çizdiniz mi? 5.Ayrıntıları çizdiniz mi? 6 Detay alınacak yerleri belirlediniz mi? 7 Detay resimleri için çizim ölçeğini seçtiniz mi? 8 Görünüş kısımlarını çizdiniz mi? 9 Kesilen kısımları çizdiniz mi? 10 Ayrıntıları çizdiniz mi? 11 Görünüş ve detay resimlerini taradınız mı? 12 Görünüş ve detay resimlerini ölçülendirdiniz mi? 13 Görünüş ve detay resimlerindeki yazıları yazdınız mı? Toplam evet ve hayır cevap sayıları Bu değerlendirme sonucunda eksik olduğunuzu tespit ettiğiniz konuları tekrar ederek eksikliklerinizi tamamlayınız. 29

34 ÖLÇME SORULARI (Çoktan Seçmeli) 1. Daha ayrıntılı görülmek istenilen kısımlar kaç ölçekli çizilirler? A) 1/5 B) 1/10 C) 1/50 D) 1/ Sövenin boyutlarını gösteren çizgilere ne denir? A) Kesit çizgileri B) Görünüş çizgileri C) Sınır çizgileri D) Ölçülendirme çizgileri 3. Bir çizimde kalın çizgilerle gösterilen kısımlar ne ifade eder? A) Kesit B) Görünüş C) Plan D) Bir anlam ifade etmez 4. Aşağıdakilerden hangisi kalıba dökülmek suretiyle elde edilen sövedir? A) Ahşap söve B) Limra söve C) Taş söve D) Prekast söve 5. Bir resimde görünmeyen kısımlar.çizgilerle belirtilir. Cümlesinde boş bırakılan yere aşağıdaki hangi sözcük gelmelidir? A) Kalın B) Noktalı C) Kesik noktalı D) Düz 30

35 MODÜL DEĞERLENDİRME MODÜL DEĞERLENDİRME Aşağıdaki performans testi ile modülle kazandığınız yeterliliği ölçebilirsiniz. Modül uygulama sorusu: 80x150cm Ölçülerindeki pencere boşluğuna söve ve denizlik uygulaması tasarlayarak pencerenin ön görünüş ve detay resimlerini tekniğine uygun çiziniz. Dersin Adı Amaç Konu Sıvacılık Meslek Resmi DEĞERLENDİRME KISTASLARI Öğrencinin Denizlik ve söve elemanlarını teknik resim kurallarına ve standardlara uygun çizebilme Adı Soyadı becerilerinin kazandırılması Görünüş çizme, kesit çıkarma, ölçülendirme yapma, tarama yapma ve Sınıf Nu ayrıntı resimlerini çizme, Proje detaylarını okuma, araç ve gereçlerin hazırlanması Başlangıç saati Bitiş saati Zaman Toplam süre DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ Evet Hayır 1 Çizim için gerekli malzemeleri hazırladınız mı? 2 Çizeceğiniz denizliğin boyutlarına uygun olarak çizim kâğıdınızı çizim masanıza yapıştırdınız mı? 3 Görünüş resmi için çizim ölçeğini seçtiniz mi? 4 Görünüş kısımlarını çizdiniz mi? 5 Ayrıntıları çizdiniz mi? 6 Detay alınacak yerleri belirlediniz mi? 7 Detay resimleri için çizim ölçeğini seçtiniz mi? 8 Görünüş kısımları çizdiniz mi? 9 Kesilen kısımları çizdiniz mi? 10 Ayrıntıları çizdiniz mi? 11 Görünüş ve detay resimlerini taradınız mı? 12 Görünüş ve detay resimlerini ölçülendirdiniz mi? 13 Görünüş ve detay resimlerindeki yazıları yazdınız mı? Toplam evet ve hayır cevap sayıları Performans testi değerlendirmesi sonucunda eksik olduğunuz konuları yeniden tekrar ederek eksik bilgilerinizi tamamlayınız. Tüm soruları doğru cevapladıysanız ölçme sorularına geçiniz. 31

36 CEVAP ANAHTARLARI CEVAP ANAHTARLARI ÖĞRENME FAALİYETİ 1 CEVAP ANAHTARI 1 D 2 C 3 D 4 C 5 B ÖĞRENME FAALİYET 2 CEVAP ANAHTARI 1 A 2 C 3 A 4 D 5 B DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarı ile karşılaştırınız ve doğru cevap sayınızı belirleyerek değerlendiriniz. Eksik olduğunuz konulara dönerek tekrarlayınız. Tüm soruları doğru cevapladıysanız diğer faaliyete geçiniz. 32

37 KAYNAKÇA KAYNAKÇA ERCAN Şevket, Yapıda Sıva Döşeme ve Duvar Kaplamaları, San Matbaası, Ankara, ELDEM H.Sedad, Yapı Birinci Seri, Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Yüksek Mimarlık Bölümü Yapı Kürsüsü YAMAN Naim, YEGÜL Ümit, Yapıcılık iş ve işlem yaprakları, Mesleki ve Teknik Öğretim Kitapları Etüd ve Programlama Dairesi Yayınları, Yüksek Teknik Öğretmen Okulu Matbaası, KONAK Kemal, AKAY Bilal, BOSTANCI Muammer, Yapı Ressamlığı Bölümü İş ve İşlem Yaprakları Sınıf-I, Millî Eğitim Basımevi,1989. İNTERNET ADRESLERİ